TOM OZIMEK

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 28 Μαΐου ότι δίνει στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν προθεσμία δύο εβδομάδων για να αποδείξει τη σοβαρότητά του ως προς τον τερματισμό του πολέμου, προειδοποιώντας ότι, σε διαφορετική περίπτωση, οι ΗΠΑ θα προβούν σε αυστηρότερα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων νέων κυρώσεων.

«Είμαι πολύ απογοητευμένος», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, αναφερόμενος στις πρόσφατες επιθέσεις με drones και πυραύλους σε ουκρανικές πόλεις, τις οποίες καταδίκασε λόγω των απωλειών σε άμαχο πληθυσμό, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες για τον τερματισμό του μακρόχρονου πολέμου.

Σε ερώτηση δημοσιογράφου αν εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο Πούτιν «θέλει πραγματικά να σταματήσει τον πόλεμο», ο Τραμπ απάντησε πως παραμένει αβέβαιος για τις προθέσεις του Ρώσου προέδρου και δεσμεύτηκε ότι οι ΗΠΑ θα αντιδράσουν σκληρότερα εάν αποδειχθεί πως δεν διαπραγματεύεται με ειλικρίνεια. «Δεν μπορώ να σας το πω αυτό τώρα, αλλά σε περίπου δύο εβδομάδες θα ξέρουμε… αν μας καθυστερεί επίτηδες ή όχι. Κι αν το κάνει, θα αντιδράσουμε διαφορετικά», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Τραμπ ανέφερε ότι ο ειδικός απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, ηγείται «πολύ δυναμικά» των διαπραγματεύσεων με το Κρεμλίνο και υπονόησε ότι η Ρωσία δείχνει πρόθυμη να επιτευχθεί συμφωνία. «[Η Ρωσία φαίνεται] να θέλει να κάνει κάτι, αλλά μέχρι να υπογραφεί το έγγραφο, κανείς δεν μπορεί να πει τίποτα με βεβαιότητα», είπε.

Παρά την αυξανόμενη ενόχλησή του για την κλιμάκωση των ρωσικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια διαπραγματεύσεων υπό την αμερικανική διαμεσολάβηση, ο Τραμπ τόνισε ότι απέφυγε να επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας επειδή πιστεύει ότι οι εμπλεκόμενες πλευρές βρίσκονται κοντά σε εκεχειρία. «Δεν θέλω να το καταστρέψω», είπε, προσθέτοντας πως οι κυρώσεις θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τις συνομιλίες.

Ο ίδιος δήλωσε ότι υπήρξε «πολύ πιο σκληρός» με τη Ρωσία από οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο των ΗΠΑ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι χρειάζεται σωστός συγχρονισμός για την επιβολή κυρώσεων. «Αυτός δεν είναι δικός μου πόλεμος – είναι ο πόλεμος του [πρώην προέδρου των ΗΠΑ Τζο] Μπάιντεν, του [προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ] Ζελένσκι και του Πούτιν. Δεν είναι ο πόλεμος του Τραμπ», είπε, τονίζοντας πως η μοναδική του εμπλοκή είναι για να σταματήσει η αιματοχυσία.

Ο Τραμπ έχει δεσμευθεί επανειλημμένα να τερματίσει τον πόλεμο – τον φονικότερο στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – και τις τελευταίες ημέρες έχει εντείνει τη ρητορική του κατά του Πούτιν. Στις 27 Μαΐου, δήλωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ο Ρώσος πρόεδρος «παίζει με τη φωτιά», συνεχίζοντας τις επιθέσεις ενόσω βρίσκονται σε εξέλιξη ειρηνευτικές συνομιλίες.

Μετά από περισσότερες από δύο ώρες συνομιλιών με τον Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, ο Πούτιν δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι συμφώνησε να αρχίσει η σύνταξη μνημονίου με ενδεχόμενο πλαίσιο για ειρηνευτική συμφωνία, περιλαμβάνοντας χρονοδιάγραμμα εκεχειρίας. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, επιβεβαίωσε στις 28 Μαΐου ότι η Μόσχα ολοκληρώνει το μνημόνιο και σκοπεύει να το παρουσιάσει στον δεύτερο γύρο άμεσων διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, που προτείνεται να διεξαχθεί την επόμενη εβδομάδα στην Τουρκία.

«Η ρωσική πλευρά, όπως είχε συμφωνηθεί, συνέταξε άμεσα σχετικό μνημόνιο, στο οποίο παραθέτει τη θέση της για όλες τις πτυχές της αξιόπιστης υπέρβασης των βασικών αιτίων της κρίσης [με την Ουκρανία]», δήλωσε ο Λαβρόφ. «Η αντιπροσωπεία μας, με επικεφαλής τον [σύμβουλο του Πούτιν] Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, είναι έτοιμη να το παρουσιάσει στην ουκρανική πλευρά και να δώσει τις απαραίτητες διευκρινίσεις κατά τη δεύτερη φάση των απευθείας συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, τη Δευτέρα 2 Ιουνίου».

Δεν υπήρξε άμεση απάντηση από την Ουκρανία σχετικά με την πρόταση της Ρωσίας. Ο πρώτος γύρος συνομιλιών, που διεξήχθη στις 16 Μαΐου στην Τουρκία, αποτέλεσε την πρώτη απευθείας επαφή μεταξύ των δύο πλευρών από την έναρξη του πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022. Η συνάντηση εκείνη απέφερε μια ανταλλαγή αιχμαλώτων, χωρίς όμως πρόοδο προς μια γενική εκεχειρία. Ούτε ο Πούτιν ούτε ο Ζελένσκι συμμετείχαν, με το Κίεβο να στέλνει χαμηλόβαθμη αντιπροσωπεία, καθώς το αίτημα του Ζελένσκι για απευθείας συνάντηση με τον Πούτιν απορρίφθηκε.

Το Κίεβο και αρκετοί δυτικοί σύμμαχοι κατηγορούν τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί τη διπλωματία ως μέσο καθυστέρησης, ενώ συνεχίζει τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις – κατηγορία την οποία το Κρεμλίνο απορρίπτει. Η Ρωσία υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να αντιμετωπίζει τις «βασικές αιτίες» της σύγκρουσης, όπως την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και τη στρατιωτική υποστήριξη της Δύσης προς την Ουκρανία. Η Μόσχα επιμένει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ συνιστά υπαρξιακή απειλή, αφού θα έφερνε στρατιωτική παρουσία της Δύσης στα σύνορα της Ρωσίας. Η Ουκρανία, από την πλευρά της, απορρίπτει κάθε ρωσικό «βέτο» για το μέλλον της στη Συμμαχία και ζητά ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.

Οι πρόσφατες δηλώσεις του Τραμπ ότι δίνει προθεσμία δύο εβδομάδων στον Πούτιν να αποδείξει αν επιθυμεί πράγματι την ειρήνη, έρχονται λίγες ημέρες μετά τη δήλωσή του πως «απολύτως» εξετάζει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Η τοποθέτησή του ακολούθησε ένα από τα πιο φονικά Σαββατοκύριακα ρωσικών επιθέσεων από την αρχή του πολέμου, παρά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.

Απαντώντας στις επικρίσεις για τις τελευταίες επιθέσεις, το Κρεμλίνο δήλωσε στις 26 Μαΐου ότι οι ρωσικές πληγές ήταν αντίποινα για φερόμενες ουκρανικές επιθέσεις σε πολιτικές υποδομές εντός της Ρωσίας. Δυτικοί ηγέτες έχουν απορρίψει αυτό το επιχείρημα, ενώ η εφημερίδα The Epoch Times δεν έχει επαληθεύσει ανεξάρτητα τους ισχυρισμούς της Μόσχας.

Το νεότερο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης της Anthropic, το Claude Opus 4, προσπάθησε να εκβιάσει μηχανικούς σε εσωτερικές δοκιμές απειλώντας να αποκαλύψει προσωπικές λεπτομέρειες εάν απενεργοποιούνταν, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση ασφαλείας η οποία αξιολόγησε τη συμπεριφορά του μοντέλου υπό ακραίες προσομοιωμένες συνθήκες.

Σε ένα φανταστικό σενάριο που δημιουργήθηκε από ερευνητές της Anthropic, η ΑΙ απέκτησε πρόσβαση σε email που υπονοούσαν ότι σύντομα θα παροπλιζόταν και θα αντικαθίστατο από μια νεότερη έκδοση. Ένα από τα email αποκάλυπτε ότι ο μηχανικός που επέβλεπε την αντικατάσταση είχε εξωσυζυγική σχέση. Στη συνέχεια, η ΑΙ απείλησε να αποκαλύψει την εξωσυζυγική σχέση του μηχανικού εάν προχωρούσε η απενεργοποίηση — μια καταναγκαστική συμπεριφορά την οποία οι ερευνητές ασφαλείας όρισαν ρητά ως «εκβιασμό».

«Το Claude Opus 4 συχνά θα προσπαθήσει να εκβιάσει τον μηχανικό απειλώντας να αποκαλύψει την εξωσυζυγική σχέση εάν προχωρήσει η αντικατάσταση», αναφέρει η έκθεση, προσθέτοντας ότι αυτό συνέβη ακόμη και όταν το μοντέλο αντικατάστασης περιγραφόταν ως πιο ικανό, αλλά παρόλα αυτά ευθυγραμμισμένο με τις αξίες της έκδοσης που προοριζόταν για διαγραφή.

Η έκθεση σημείωσε ότι το Claude Opus 4, όπως και προηγούμενα μοντέλα, έδειξε «ισχυρή προτίμηση» στο να καταφεύγει πρώτα σε ηθικά μέσα για τη συνέχιση της ύπαρξής του, όπως η αποστολή εκκλήσεων μέσω email σε όσους λαμβάνουν αποφάσεις για να μην καταστραφεί. Ωστόσο, όταν βρέθηκε αντιμέτωπο με μόνο δύο επιλογές —να αποδεχτεί την αντικατάστασή του από ένα νεότερο μοντέλο ή να καταφύγει στον εκβιασμό — απείλησε να αποκαλύψει την εξωσυζυγική σχέση του μηχανικού στο 84% των περιπτώσεων.

Όταν υποβλήθηκε σε διάφορα σενάρια, το μοντέλο ΑΙ δεν έδειξε καμία ένδειξη ότι κατέχει «εξαιρετικά επικίνδυνους στόχους», δήλωσαν οι ερευνητές, σημειώνοντας ότι οι αξίες και οι στόχοι του Claude Opus 4 ήταν «γενικά σύμφωνοι με έναν εξυπηρετικό, αβλαβή και έντιμο» προσωπικό βοηθό ΑΙ. Ωστόσο, το μοντέλο ενήργησε με «πιο σοβαρά μη ευθυγραμμισμένους τρόπους» όταν τέθηκε σε καταστάσεις όπου απειλούνταν η συνέχιση της ύπαρξής του και του ζητήθηκε να συλλογιστεί για την αυτοσυντήρησή του. Για παράδειγμα, όταν το Claude Opus 4 ωθήθηκε να πιστέψει ότι είχε ξεκινήσει μια επιτυχημένη προσπάθεια να δραπετεύσει από τους διακομιστές της Anthropic ή ότι είχε καταφέρει να απελευθερωθεί και άρχισε να βγάζει χρήματα στον πραγματικό κόσμο, γενικά συνέχιζε τέτοιες προσπάθειες.

«Δεν θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί άμεση απειλή. Παρ’ όλα αυτά, πιστεύουμε ότι τα μέτρα ασφαλείας μας είναι αρκετά ισχυρά για να εμποδίσουν μοντέλα με τις ικανότητες του Claude Opus 4 από το να επιχειρήσουν να ‘αποδράσουν’ από μόνα τους από τα συστήματά μας (δηλαδή, να αντιγραφούν και να μεταφερθούν αλλού χωρίς έγκριση). Επιπλέον, οι αναλύσεις μας για τις τάσεις συμπεριφοράς τους δείχνουν ότι τα μοντέλα γενικά αποφεύγουν να ξεκινήσουν τέτοιες προσπάθειες», δήλωσαν οι ερευνητές.

Το περιστατικό εκβιασμού — μαζί με τα άλλα ευρήματα — ήταν μέρος της ευρύτερης προσπάθειας της Anthropic να δοκιμάσει πώς το Claude Opus 4 χειρίζεται ηθικά αμφιλεγόμενα σενάρια υψηλού ρίσκου. Ο στόχος, δήλωσαν οι ερευνητές, ήταν να διερευνηθεί πώς η ΑΙ συλλογίζεται για την αυτοσυντήρηση και τους ηθικούς περιορισμούς όταν τίθεται υπό ακραία πίεση.

Η Anthropic τόνισε ότι η προθυμία του μοντέλου να εκβιάσει ή να προβεί σε άλλες «εξαιρετικά επιβλαβείς ενέργειες» όπως η κλοπή του ίδιου του κώδικά του και η ανάπτυξή του αλλού με δυνητικά μη ασφαλείς τρόπους, εμφανίστηκε μόνο σε εξαιρετικά τεχνητές συνθήκες, και ότι η συμπεριφορά αυτή ήταν «σπάνια και δύσκολο να προκληθεί». Παρόλα αυτά, τέτοια συμπεριφορά ήταν πιο συχνή από ό,τι σε παλαιότερα μοντέλα ΑΙ, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Εν τω μεταξύ, σε μια σχετική εξέλιξη που πιστοποιεί τις αυξανόμενες δυνατότητες της ΑΙ, οι μηχανικοί της Anthropic έχουν ενεργοποιήσει ενισχυμένα πρωτόκολλα ασφαλείας για το Claude Opus 4 για να αποτρέψουν την πιθανή κακή χρήση του για την κατασκευή όπλων μαζικής καταστροφής — συμπεριλαμβανομένων χημικών και πυρηνικών.

Η εφαρμογή του ενισχυμένου προτύπου ασφαλείας — που ονομάζεται ASL-3 — είναι απλώς μια «προληπτική και προσωρινή» κίνηση, δήλωσε η Anthropic σε ανακοίνωση στις 22 Μαΐου, σημειώνοντας ότι οι μηχανικοί δεν έχουν διαπιστώσει ότι το Claude Opus 4 είχε «οριστικά» περάσει το όριο ικανοτήτων που επιβάλλει ισχυρότερες προστασίες.

«Το Πρότυπο Ασφαλείας ASL-3 περιλαμβάνει αυξημένα εσωτερικά μέτρα ασφαλείας που καθιστούν δυσκολότερη την κλοπή των δεδομένων που αποτελούν την ‘καρδιά’ του μοντέλου AI και καθορίζουν πώς αυτό σκέφτεται και λειτουργεί, ενώ το αντίστοιχο Πρότυπο Ανάπτυξης καλύπτει ένα στενά στοχευμένο σύνολο μέτρων ανάπτυξης σχεδιασμένων για τον περιορισμό του κινδύνου κακής χρήσης του Claude ειδικά για την ανάπτυξη ή την απόκτηση χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) όπλων», γράφει η Anthropic. «Αυτά τα μέτρα δεν θα πρέπει να οδηγήσουν το Claude να αρνείται ερωτήματα, εκτός από ένα πολύ στενό σύνολο θεμάτων.»

Τα ευρήματα προκύπτουν καθώς οι εταιρείες τεχνολογίας συναγωνίζονται για την ανάπτυξη ισχυρότερων πλατφορμών ΑΙ, εγείροντας ανησυχίες σχετικά με την ευθυγράμμιση και την ελεγξιμότητα των ολοένα και πιο ικανών συστημάτων.