Οι καλές διακοπές είναι αποτέλεσμα καλού προγραμματισμού, από τις κρατήσεις μέχρι την οργάνωση της μεταφοράς και το πακετάρισμα. Αλλά μην ξεχάσετε τον κήπο! Το πότισμα είναι το μείζον, αλλά υπάρχουν και άλλα πράγματα που πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν: τα ζιζάνια, την υπερβολική ζέστη, τα φρούτα και τα λαχανικά που σαπίζουν.
Το πρώτο βήμα είναι ένα καλό πότισμα. Αν ζείτε σε περιοχή με σχετικά δροσερό κλίμα, ένα βαθύ πότισμα μπορεί να διαρκέσει από μία εβδομάδα έως δέκα ημέρες για ανθεκτικά φυτά κήπου.
Εδαφοκάλυψη
Η προσθήκη ενός υλικού εδαφοκάλυψης πάχους 7,5-10 εκ. (αν είναι περισσότερο θα πνίξει τα φυτά) όχι μόνο θα βοηθήσει το έδαφος να διατηρήσει την υγρασία του, αλλά θα προστατέψει τις ρίζες από τη ζέστη του καλοκαιριού.
Εκτός από την προστασία, ένα μακράς διαρκείας στρώμα από ξύλο θα ομορφύνει την εμφάνιση των θάμνων και των παρτεριών σας. Το στρώμα από φύλλα ή άχυρο είναι ιδανικό για τον λαχανόκηπο. Έχετε επιπλέον κομπόστ; Απλώστε το για προστασία από τη ζέστη και πλούσια θρέψη.
Ακόμη πιο απλή λύση είναι αυτή του πλαστικού ή ειδικού υφάσματος που μπορείτε να απλώσετε στο χώμα γύρω από τις ρίζες.
Η εδαφοκάλυψη συμβάλλει και στην καταπολέμηση των ζιζανίων. Αυτά που βλασταίνουν θα είναι πιο εύκολο να τα βγάλετε, καθώς θα έχουν ριζώσει στο χαλαρό στρώμα και όχι στο σφιχτό χώμα. Ωστόσο, δεν σκοτώνει τα υπάρχοντα ζιζάνια, οπότε προγραμματίστε να κάνετε ένα καλό ξεβοτάνισμα πριν φύγετε για διακοπές.
Το ξεβοτάνισμα θα επιβραδύνει την ανάπτυξη των ζιζανίων. (Mkovalevskaya/Getty Images)
Φυτά σε γλάστρες
Έχοντας λιγότερο χώμα για να συγκρατεί την υγρασία, τα φυτά σε γλάστρες είναι ιδιαίτερα ευάλωτα. Το καλό είναι ότι συνήθως μπορείτε να τα μετακινήσετε σε σκιερό μέρος. Προγραμματίστε εκ των προτέρων, καθώς μπορεί να χρειαστείτε βοήθεια ή καρότσι για να μετακινήσετε με ασφάλεια ορισμένες βαρύτερες γλάστρες.
Αφού απομακρύνετε τις γλάστρες από τα ζεστά παράθυρα και το άμεσο ηλιακό φως, είναι ώρα να εγκαταστήσετε ένα σύστημα αυτόματου ποτίσματος.
Η μετακίνηση των φυτών σε γλάστρες σε σκιερά μέρη μειώνει την απώλεια υγρασίας και να τα προστατεύσει από το άμεσο ηλιακό φως και τη ζέστη. (sturti/Getty Images)
Ένα μπουκάλι νερό
Ένα πλαστικό μπουκάλι μισού λίτρου για μικρά φυτά ή ένα μπουκάλι δύο λίτρων για τα μεγαλύτερα αποτελεί ένα εύκολο και φθηνό αυτόνομο σύστημα ενυδάτωσης. Απλώς ανοίξτε δύο έως τέσσερις τρύπες στο καπάκι, γεμίστε το μπουκάλι με νερό και θάψτε το με το καπάκι προς τα κάτω κοντά στις ρίζες των φυτών.
Η ιδέα είναι ότι το νερό θα απελευθερώνεται με ελεγχόμενο τρόπο καθώς το χώμα (το οποίο πρέπει να είναι καλά ποτισμένο πριν από την τοποθέτηση της φιάλης) στεγνώνει. Αυτό το σύστημα διαρκεί συνήθως μία ή δύο εβδομάδες, αλλά καλό θα ήταν να το εφαρμόσετε τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν φύγετε, ώστε να ελέγξετε τον ρυθμό απορρόφησης του νερού -και γενικότερα το αν λειτουργεί- καθώς τα αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με το μέγεθος της γλάστρας, τον τύπο του χώματος και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
Αν και είναι ιδανικό για γλάστρες, μπορείτε να το εφαρμόσετε και σε φυτά βρίσκονται στο έδαφος καθώς και για υπερυψωμένα παρτέρια. Χρησιμοποιήστε πολλές φιάλες για μεγαλύτερες περιοχές.
Σπάγκος και βάζο
Δεν υπάρχει χώρος στη γλάστρα για να βάλετε ένα μπουκάλι νερό; Γεμίστε ένα βάζο, ένα μπουκάλι αναψυκτικού ή ένα κουβά με νερό και τοποθετήστε το κοντά στο φυτό. Βρέξτε ένα βαμβακερό σπάγκο (τα παλιά κορδόνια παπουτσιών είναι ιδανικά!) ή ένα κομμάτι νήμα και θάψτε το ένα άκρο κοντά στις ρίζες του φυτού. Τοποθετήστε το άλλο άκρο στο δοχείο με το νερό, φροντίζοντας να είναι αρκετά μακρύ ώστε να αγγίζει τον πυθμένα.
Το νερό θα απορροφάται αργά κατά μήκος του σπάγκου και θα εισχωρεί στο χώμα, παρέχοντας συνεχή υγρασία στο φυτό. Όπως και με το μπουκάλι νερού, δοκιμάστε το πριν φύγετε, για να δείτε πόσο διαρκεί η ενυδάτωση.
Ένα μεγάλο δοχείο νερού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλά φυτά. Απλά δώστε σε κάθε φυτό το δικό του σπάγκο.
Αυτόματο πότισμα
Για ταξίδια που διαρκούν περισσότερο από δύο εβδομάδες, σκεφτείτε μια απλή εγκατάσταση μικρο-άρδευσης που μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας. Κόψτε ένα λεπτό σωλήνα στο κατάλληλο μέγεθος και τοποθετήστε μικρο-ψεκαστήρες ή σταλάκτες άρδευσης. Τοποθετήστε τους κοντά στις ρίζες των φυτών. Συνδέστε τον σωλήνα σε μια βρύση εσωτερικού χώρου ή σε μια εξωτερική βρύση και προσθέστε ένα χρονοδιακόπτη για να εξασφαλίσετε ομοιόμορφο πότισμα κάθε λίγες ημέρες ή πιο συχνά, αν χρειαστεί. Η ομαδοποίηση των δοχείων θα κάνει την εγκατάσταση πιο απλή.
Τα αυτοματοποιημένα συστήματα άρδευσης είναι μια αξιόπιστη επιλογή αν πρόκειται να λείψετε για μεγάλο διάστημα. (xu wu/Getty Images)
Επίγεια και υπερυψωμένα παρτέρια
Η μικροάρδευση λειτουργεί εξίσου καλά για λαχανόκηπους και παρτέρια στο έδαφος ή υπερυψωμένα, αλλά θα είναι λίγο πιο ακριβή ανάλογα με το μέγεθος του κήπου. Μια λιγότερο δαπανηρή και πολύ πιο γρήγορη επιλογή είναι να τοποθετήσετε σωλήνες διαβροχής σε όλο τον κήπο ή να χρησιμοποιήσετε ένα χρονοδιακόπτη ψεκασμού. Η τελευταία επιλογή είναι καλύτερη για γκαζόν, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε άνισο πότισμα σε έναν λαχανόκηπο, καθώς και σε πιθανή ανάπτυξη ωιδίου στα υγρά φύλλα.
Οι χρονοδιακόπτες άρδευσης κυμαίνονται από τους βασικούς έως εκείνους που μπορούν να ποτίζουν κάθε μέρα, πρωί και απόγευμα, και μπορούν να ποτίζουν έως και τέσσερις ξεχωριστές ζώνες από μία βρύση σωλήνα.
Φορητή σκιά
Ακόμα και αν τα φυτά παίρνουν αρκετό νερό, είναι καλό να ζητήσετε από έναν γείτονα ή φίλο να κάνει έναν έλεγχο κατά την απουσία σας και ίσως μερικές απαραίτητες ρυθμίσεις.
Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, καλύψτε τα ευαίσθητα στη ζέστη φυτά (ντομάτες, μπρόκολο και φυλλώδη λαχανικά) με ύφασμα σκίασης για να διατηρήσετε την υγρασία του εδάφους και να τα προστατέψετε από τις υψηλές θερμοκρασίες και τα εγκαύματα. Ακόμα και παλιά σεντόνια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως καλύμματα για φυτά ή σειρές, αλλά μην ξεχνάτε ότι τα φυτά χρειάζονται και λίγο ήλιο. Δεδομένου ότι ο πρωινός ήλιος είναι πιο ήπιος, τοποθετήστε τα σεντόνια υπό γωνία για να προστατεύσετε τα φυτά από τον δυνατό μεσημεριανό ήλιο.
Οι μπάρες βρώμης με λεμόνι και μύρτιλα είναι σαν να κρατάτε ένα μπολ γεμάτο με βρώμη και άλλα θρεπτικά και χορταστικά συστατικά, με κάθε κομμάτι να περιέχει φρέσκα μύρτιλα και ξύσμα λεμονιού. Είναι ένα ιδιαίτερα δυναμωτικό πρωινό, το οποίο μπορείτε να δοκιμάσετε και με σμέουρα ή βατόμουρα ή να αντικαταστήστε τα αμύγδαλα με καβουρδισμένα πεκάν ή καρύδια.
Μπάρες βρώμης με λεμόνι και μύρτιλα
Δίνει 9 κομμάτια
Υλικά
2 φλιτζάνια νιφάδες βρώμης
1/2 φλιτζάνι ψιλοκομμένα καβουρδισμένα αμύγδαλα και 2 κ.σ., χωρισμένα
1 κ.γλ. μπέικιν πάουντερ
1/4 κ.γλ. αλάτι
1/8 κ.γλ. σόδα
1/2 φλιτζάνι καλά ανακατεμένο γάλα καρύδας ή γάλα με χαμηλά λιπαρά
4 1/2 κ.σ. μέλι
1/4 φλιτζάνι άγλυκη σάλτσα μήλου
1 μεγάλο αυγό, σε θερμοκρασία δωματίου
1 μεγάλο ασπράδι αυγού, σε θερμοκρασία δωματίου
1 κ.σ. ξύσμα λεμονιού
1 κ.γλ. εκχύλισμα βανίλιας
1 φλιτζάνι φρέσκα μύρτιλα, χωρισμένα
Εκτέλεση
1. Ανακατέψτε τη βρώμη, 1/2 φλιτζάνι αμύγδαλα, το μπέικιν πάουντερ, το αλάτι και τη σόδα σε ένα μεγάλο μπολ. Χτυπήστε το γάλα καρύδας (ή το γάλα με χαμηλά λιπαρά), το μέλι, τη σάλτσα μήλου, το αυγό, το ασπράδι αυγού, το ξύσμα λεμονιού και τη βανίλια σε ένα μεσαίο μπολ μέχρι να αναμειχθούν καλά. Προσθέστε το μείγμα γάλακτος στο μείγμα βρώμης και ανακατέψτε μέχρι να αναμειχθούν καλά. Προσθέστε 2/3 φλιτζανιού μύρτιλα. Αφήστε το μείγμα σε θερμοκρασία δωματίου για 30 λεπτά, ανακατεύοντας περιστασιακά.
2. Εν τω μεταξύ, προθερμάνετε το φούρνο στους 175 °C. καλύψτε με λαδόκολλα ένα ταψί 20 εκ., αφήνοντας 5 εκ. περιθώριο από όλες τις πλευρές.
3. Απλώστε το μείγμα ομοιόμορφα στο ταψί. Προσθέστε από πάνω το υπόλοιπο 1/3 φλιτζανιού μύρτιλα και 2 κουταλιές αμύγδαλα, πιέζοντας ελαφρά την επιφάνεια.
4. Ψήστε μέχρι να σταθεροποιηθεί και οι άκρες να αρχίσουν να χρυσαφίζουν, για 30 έως 35 λεπτά. Αφήστε να κρυώσει στο ταψί, πάνω σε μια σχάρα, για 10 λεπτά. Χρησιμοποιώντας το χαρτί ψησίματος που προεξέχει ως λαβές, αφαιρέστε από το ταψί και κόψτε σε κομμάτια με ένα κοφτερό μαχαίρι. Σερβίρετε ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου.
Παρατηρήσεις
Φυλάσσονται σε αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο για έως και πέντε ημέρες. Αφήστε τα να φτάσουν σε θερμοκρασία δωματίου ή ζεστάνετε τα ελαφρά στο φούρνο μικροκυμάτων πριν τα σερβίρετε.
Τα άτομα με κοιλιοκάκη ή ευαισθησία στη γλουτένη πρέπει να χρησιμοποιούν βρώμη με την ένδειξη «χωρίς γλουτένη», καθώς η βρώμη συχνά μολύνεται από σιτάρι και κριθάρι.
Όσο ενθουσιασμό κι αν νιώθουμε σχεδιάζοντας τις καλοκαιρινές διακοπές μας, άλλο τόσο προβληματισμό μάς προκαλεί αυτό λόγω των υψηλών τιμών που επικρατούν παντού κατά τη διάρκεια της ‘σεζόν’: από αεροπορικά εισιτήρια, ξενοδοχεία και καράβια, μέχρι τα εστιατόρια και κάθε είδους υπηρεσία.
Δεν είναι λίγοι πια αυτοί που αναγκάζονται να παραιτηθούν εξ ολοκλήρου από την προοπτική ενός ταξιδιού, εξαιτίας της αδυναμίας τους να ανταποκριθούν στο υψηλό κόστος.
Ωστόσο, με έρευνα, προγραμματισμός και σωστός προϋπολογισμός οι καλοκαιρινές αποδράσεις είναι εφικτές ακόμα και για τα χαμηλά βαλάντια, όπως προτείνουν ειδικοί.
«Ο προϋπολογισμός δεν είναι βρώμικη λέξη, είναι έξυπνη», λέει ο Λαντέλ Κάρτερ, ιδρυτής της Royal Expression Travels, στην εφημερίδα The Epoch Times. «Δεν πρόκειται για το να ξοδεύεις λιγότερα, αλλά για το να ξοδεύεις πιο έξυπνα.»
Ακολουθούν επτά προτάσεις για να κινηθείτε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Να είστε ευέλικτοι ως προς τον προορισμό σας
Οι περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν τον προορισμό τους πριν οργανώσουν τον προϋπολογισμό τους. Ωστόσο, ο Μπράις Κόλινς, διευθυντής μάρκετινγκ στην Intro Travel, λέει ότι πρέπει να σχεδιάζετε το ταξίδι σας με τον αντίστροφο τρόπο.
«Επιλέξτε τον προορισμό σας με βάση την προσφορά, όχι τα όνειρα σας», λέει. «Πάρα πολλοί άνθρωποι επιλέγουν πρώτα τον προορισμό και μετά προσπαθούν να προσαρμόσουν τον προϋπολογισμό τους – έτσι ξεπερνούν το όριο των δαπανών τους πριν καν κάνουν την κράτηση.»
Αντ’ αυτού, ελέγξτε αρχικά τις τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων και των ξενοδοχείων ανά τον κόσμο και δείτε τι ταιριάζει στον προϋπολογισμό σας.
«Δεν επιλέγετε το σπίτι πριν μάθετε τον ταχυδρομικό κώδικα — το ίδιο ισχύει και για τα ταξίδια», σχολιάζει ο Κάρτερ.
Για παράδειγμα, αν ονειρεύεστε μια απόδραση στην ακτή Αμάλφι της Ιταλίας, αλλά δεν μπορείτε να το αντέξετε οικονομικά, στραφείτε προς έναν προορισμό όπως η παραθεριστική πόλη Μαρμπέγια στη νότια Ισπανία – μια εξίσου όμορφη και πολύ πιο προσιτή εναλλακτική λύση.
«Ίδια ατμόσφαιρα, λιγότερες δαπάνες», σημειώνει ο Κάρτερ.
Η διεξοδική έρευνα είναι το κλειδί για να αποφύγετε τις τουριστικές παγίδες και να μη βγείτε εκτός προϋπολογισμού ενώ βρίσκεστε στο εξωτερικό. (nuu_jeed/Shutterstock)
Επιλέξτε με σύνεση την ημέρα του ταξιδιού σας
Η πιο απλή λύση είναι να αποφύγετε να ταξιδέψετε κατά τη διάρκεια της σεζόν και να επιλέξετε μία εποχή όπως το φθινόπωρο ή την άνοιξη, που οι τιμές είναι ακόμη λογικές. Ακόμη και οι αρχές Ιουνίου ή τα τέλη Αυγούστου είναι αρκετά καλή εποχή, ιδίως αν το ταξίδι σας πρέπει, πια οποιονδήποτε λόγο, να γίνει το καλοκαίρι.
«Είναι πιο ήσυχα, φθηνότερα και ο καιρός είναι ακόμα υπέροχος στα περισσότερα μέρη», επισημαίνει ο Κάρτερ. «Θα αποφύγετε τα πλήθη, χωρίς να χάσετε τον ήλιο.»
Η Expedia συνιστά επίσης να ταξιδέψετε τον Αύγουστο. Η έκθεση «2025 Air Hacks Report» του διαδικτυακού ταξιδιωτικού πρακτορείου, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, διαπίστωσε ότι ο μήνας αυτός είναι η φθηνότερη περίοδος του έτους για αεροπορικά ταξίδια, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ενώ ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος είναι οι πιο ακριβοί.
Γνωριστείτε με τους ντόπιους: θα ανακαλύψετε κρυμμένους θησαυρούς και οικονομικές προτάσεις που συχνά διαφεύγουν αν κινείστε μόνοι σας ή βασίζεστε μόνο στους τουριστικούς οδηγούς. (Master1305/Shutterstock)
Μη χρονοτριβείτε
Όποιος ξυπνάει νωρίς, κερδίζει — και φθηνότερες πτήσεις και διαμονή. Οι αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχεία συχνά βασίζονται σε δυναμική τιμολόγηση για να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους, η οποία συνεπάγεται την προσαρμογή των ημερήσιων τιμών με βάση τη ζήτηση και άλλους παράγοντες της αγοράς σε πραγματικό χρόνο. Για να αποφύγετε αυτές τις δαπανηρές διακυμάνσεις των τιμών, η εφαρμογή κρατήσεων ταξιδιών Hopper συνιστά να κάνετε κράτηση για πτήσεις εσωτερικού και διαμονή 30 έως 60 ημέρες πριν από το ταξίδι σας. Αν θέλετε να ταξιδέψετε στο εξωτερικό, προσπαθήστε να αγοράσετε τα εισιτήρια τρεις έως έξι μήνες πριν από την ημερομηνία αναχώρησής σας.
Η Καρολίνα Μαρτίνεζ, διευθύντρια επικοινωνίας της δωρεάν πλατφόρμας οδοιπορίας GuruWalk, δήλωσε στην Epoch Times ότι η εκ των προτέρων κράτηση εισιτηρίων για αξιοθέατα και διάφορες δραστηριότητες είναι εξίσου σημαντική.
«Πολλοί ταξιδιώτες προγραμματίζουν τις πτήσεις και τα ξενοδοχεία τους, αλλά αφήνουν τις δραστηριότητες για όταν φτάσουν εκεί», σημειώνει. Αυτό το λάθος μπορεί να σας κοστίσει ακριβά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες,.
«Η έγκαιρη κράτηση όχι μόνο εξασφαλίζει τη διαθεσιμότητα, αλλά σας επιτρέπει να συγκρίνετε επιλογές, να βρείτε καλύτερες τιμές και να διατηρήσετε τον προϋπολογισμό σας υπό έλεγχο», προσθέτει.
Πέρα από τα ξενοδοχεία
Ένας άλλος τρόπος για να αποφύγετε τις υψηλές τιμές των ξενοδοχείων είναι να αποφύγετε εντελώς τη διαμονή εκεί. Αντί να κλείσετε δωμάτιο σε μια γνωστή αλυσίδα ξενοδοχείων όπως Hilton, Marriott ή Hyatt, η Μερσέντες Ζακ, ταξιδιωτική πράκτορας της ASAP Tickets, συνιστά να κάνετε κράτηση σε εναλλακτικά καταλύματα όπως ξενώνες, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και Airbnb.
«Ακόμη και οι ευκαιρίες για φύλαξη σπιτιού μειώνουν σημαντικά το κόστος», είπε.
Πλατφόρμες με βάση τη συνδρομή, όπως Trusted Housesitters, Nomador και HouseCarers, συνδέουν ιδιοκτήτες σπιτιών με ανθρώπους πρόθυμους να φροντίσουν το σπίτι τους (και μερικές φορές τα κατοικίδια) ενώ λείπουν, κάτι που σας επιτρέπει να εξασφαλίσετε διαμονή και διατροφή χωρίς κόστος.
Η φύλαξη σπιτιού (ίσως και κατοικιδίων) σάς δίνει την ευκαιρία να ταξιδέψετε απολαμβάνοντας δωρεάν διαμονή και μια τοπική εμπειρία. (Vlada Karpovich/Pexels0)
Προγραμματίστε έξυπνα
Θέλετε να διασκεδάσετε περισσότερο πληρώνοντας λιγότερα; Η επιλογή πακέτων ταξιδιού με ‘όλα μέσα’ μπορεί να σας βοηθήσει να ελαχιστοποιήσετε το συνολικό κόστος του ταξιδιού σας, ειδικά αν ταξιδεύετε με την οικογένειά σας ή μια μεγάλη ομάδα φίλων.
«Μπορεί να φαίνεται πιο ακριβά στην αρχή, αλλά αν συνδυάσετε όλα τα γεύματα, τη διασκέδαση και τα έξοδα μεταφοράς, αυτή η επιλογή θα σας βοηθήσει να εξοικονομήσετε αρκετά χρήματα», επισημαίνει η Ζακ.
Η Μαρτίνεζ συνιστά να αναζητήσετε πακέτα εμπειριών ή συνδυαστικές προσφορές δραστηριοτήτων:
«Συχνά θα βρείτε πακέτα όπως περιήγηση στην πόλη και γευσιγνωσία κρασιού ή ξενάγηση ακολουθούμενη από πολιτιστική παράσταση, σε χαμηλότερη τιμή από ό,τι αν τα κλείνατε ξεχωριστά», είπε, σημειώνοντας ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει τους ταξιδιώτες να εξοικονομήσουν χρόνο και χρήματα — μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση.
Ακολουθήστε τους ντόπιους
Τα μεγάλα αξιοθέατα συχνά συνοδεύονται από μεγάλα πλήθη και υψηλές τιμές. Για να εξοικονομήσετε χρήματα, η Μαρτίνεζ προτείνει να αποφύγετε τα δημοφιλή τουριστικά μέρη και να επικοινωνήσετε με τους ντόπιους, οι οποίοι πιθανότατα γνωρίζουν τα καλύτερα και πιο προσιτά κρυμμένα διαμάντια που μπορείτε να εξερευνήσετε κατά τη διάρκεια των διακοπών σας.
«Και εδώ είναι το καλύτερο: περνώντας χρόνο με ντόπιους ξεναγούς, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σας δώσουν καλές συμβουλές για το πού να φάτε καλά και φθηνά, ποια μουσεία είναι δωρεάν συγκεκριμένες ημέρες και πώς να μετακινηθείτε στην πόλη χωρίς να ξοδέψετε πολλά», παρατηρεί.
Αναζητήστε τα στέκια των ντόπιων για πιο προσιτές τιμές και πιο αυθεντικές εμπειρίες. (Brostock/Shutterstock)
Έρευνα και συνάλλαγμα
Όταν πρόκειται για τον προγραμματισμό των καλοκαιρινών διακοπών σας, η σημασία της καλής έρευνας είναι αυτονόητη. Ωστόσο, είναι εύκολο να παραβλέψετε έναν σημαντικό παράγοντα κατά τον υπολογισμό του προϋπολογισμού σας: τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Αν ταξιδεύετε στο εξωτερικό, αυτό είναι ένα εξαιρετικά κρίσιμο βήμα για τη σωστή διαχείριση των ταξιδιωτικών σας εξόδων, τονίζει η Ζακ.
«Η κατανόηση της τρέχουσας ισοτιμίας επιτρέπει στους ταξιδιώτες να καταρτίσουν τον προϋπολογισμό τους με μεγαλύτερη ακρίβεια, να αξιολογήσουν τις τοπικές τιμές και να αποφύγουν να πληρώσουν υπερβολικά ή να πέσουν θύματα τουριστικών παγίδων με φουσκωμένες τιμές», εξηγεί.
Τα ανταλλακτήρια συναλλάγματος στα αεροδρόμια μπορεί να είναι βολικά, αλλά μπορεί να έχουν υπερβολικές τιμές και κρυφές χρεώσεις, που μερικές φορές ξεπερνούν το 15%.
«Συνιστώ είτε να φέρετε το ‘σωστό’ νόμισμα από την πατρίδα σας είτε να πάτε σε ένα τοπικό υποκατάστημα τράπεζας ή σε ένα ανταλλακτήριο συναλλάγματος στην πόλη, που θα σας κοστίσει πολύ λιγότερο», συμβουλεύει η Ζακ.
Η Σαρλότ Μέισον συνόψιζε τη φιλοσοφία του εκπαιδευτικού της προγράμματος ως εξής: «Η εκπαίδευση είναι ατμόσφαιρα, πειθαρχία και ζωή» .
Αυτή η πρόταση έγινε το σύνθημα της Εθνικής Εκπαιδευτικής Ένωσης Γονέων (PNEU), της οργάνωσης που ίδρυσε η Μέισον το 1887 για να δοκιμάσει και να εφαρμόσει τις εκπαιδευτικές της αντιλήψεις.
Η ιδέα ότι η εκπαίδευση περιλαμβάνει πειθαρχία δεν προκαλεί έκπληξη στους περισσότερους αναγνώστες. Ωστόσο, το να θεωρούμε την εκπαίδευση ως «ατμόσφαιρα» ή «ζωή» ακούγεται κάπως μυστηριώδες. Ωστόσο, αυτό υποδηλώνει την ευρύτητα που χαρακτήριζε την προσέγγιση της Mέισον. Για εκείνη, μια αληθινή εκπαίδευση εκτεινόταν ώστε να περιλαμβάνει ολόκληρη τη συνάντηση ενός παιδιού με τον κόσμο, σαν ένα δέντρο που απλώνει τα κλαδιά του. Για να το πετύχει αυτό, η Mέισον πίστευε ότι οι ψυχές των παιδιών έπρεπε να αφυπνιστούν μέσα από μια συνάντηση με τη γνώση.
Ενώ οι σημερινές αντιλήψεις για την εκπαίδευση ορίζονται κυρίως από εικόνες από τάξεις, βιβλία ασκήσεων, σχολικά βιβλία και μέσους όρους — τα οποία αφορούν σε ένα σημαντικό αλλά συγκεκριμένο είδος μάθησης — οι ιδέες της Mέισον πηγαίνουν πέρα από τη ‘βιομηχανική’ εκπαίδευση, αγκαλιάζοντας την ανθρώπινη ανάπτυξη συνολικά — την πλήρη άνθηση της προσωπικότητας — πέρα από τις βαθμολογίες των τεστ και την επαγγελματική κατάρτιση.
Όπως έγραψε η Σίντυ Ράστον στο βιβλίο «A Charlotte Mason Primer»: «Η αληθινή εκπαίδευση λαμβάνει χώρα στην πραγματική ζωή. Όταν αρχίσουμε να βλέπουμε όλη τη ζωή ως μια ‘τάξη’, θα εξοπλίσουμε πραγματικά τα παιδιά μας ώστε να γίνουν αυτοδίδακτοι, δια βίου μαθητές, που απολαμβάνουν τη μάθηση».
Αυτό το άρθρο παρουσιάζει εν συντομία την εκπαιδευτική σκέψη της Mέισον, η οποία παραπέμπει σε παλαιότερες μορφές μάθησης, οι οποίες προχωρούν πέρα από την επαγγελματική κατάρτιση (χωρίς να την παραμελούν) στον ευρύτερο ορίζοντα τού τι σημαίνει να είσαι ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος.
Μια ζωή γεμάτη μάθηση
Η Μέισον γεννήθηκε το 1842 στο Μπάνγκορ της Αγγλίας. Οι γονείς της την εκπαίδευσαν, μοιραζόμενοι τα μαθήματα μεταξύ τους και ενσωματώνοντας εξωτερικά συμπληρωματικά μαθήματα. Όταν η Μέισον ήταν μόλις 16 ετών, πέθανε η μητέρα της. Τον επόμενο χρόνο, πέθανε ο πατέρας της. Στα 18 της, πήγε σε μία σχολή εκπαίδευσης δασκάλων στο Λονδίνο. Μετά την εκπαίδευσή της, εργάστηκε σε διάφορα σχολεία μέχρι που ανέλαβε θέση στο Κολέγιο Bishop Otter στο Τσίτσεστερ, όπου άρχισε να εκπαιδεύει άλλους δασκάλους.
Μέσα από την εμπειρία της ως δασκάλα και εκπαιδεύτρια δασκάλων, καθώς και μέσα από τα ταξίδια της στο εξωτερικό, η Μέισον ανέπτυξε την εκπαιδευτική φιλοσοφία και τις μεθόδους για τις οποίες είναι πλέον γνωστή.
Άρχισε να δίνει διαλέξεις για την εκπαίδευση και μερικές από αυτές τις διαλέξεις μεταφέρθηκαν σε μορφή βιβλίου. Όλα αυτά οδήγησαν στη σύσταση της Ένωσης Γονέων και Κηδεμόνων (και αργότερα στην Εθνική Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων), η οποία εξέδωσε σε δική της έκδοση την Επιθεώρηση Γονέων και Κηδεμόνων.
Τελικά, η Μέισον ίδρυσε ένα κολέγιο εκπαίδευσης δασκάλων στο Σπρίνγκφηλντ, του Άμπλσαϊντ. Μέσα από τους πολλούς τόμους γραπτών της, το PNEU και το σχολείο Άμπλσαϊντ, η Μέισον κατάφερε να δημιουργήσει ένα ισχυρό σύνολο παιδαγωγικού έργου και επιρροής πριν από τον θάνατό της το 1923.
Βασικά χαρακτηριστικά της Σχολής Σαρλότ Μέισον
Στην καρδιά της μεθόδου της Mέισον βρίσκεται η πεποίθηση ότι «τα παιδιά γεννιούνται ως άτομα». Ως εκ τούτου, προορίζονται να συνάψουν σχέσεις που τα διαμορφώνουν ουσιαστικά. Αυτή η κατανόηση παρέχει το πλαίσιο για την προσέγγιση της Mέισον, την οποία το Ινστιτούτο Charlotte Mason ονομάζει «Σχεσιακή Εκπαίδευση». Στο «Ένα δοκίμιο προς μια φιλοσοφία της εκπαίδευσης», η Mέισον γράφει:
«Η εκπαίδευση είναι η επιστήμη των σχέσεων· δηλαδή, ένα παιδί έχει φυσικές σχέσεις με έναν τεράστιο αριθμό πραγμάτων και σκέψεων: έτσι το εκπαιδεύουμε με σωματικές ασκήσεις, γνώσεις της φύσης, χειροτεχνίες, επιστήμη και τέχνη, καθώς και με πολλά ζωντανά βιβλία, γιατί γνωρίζουμε ότι η δουλειά μας δεν είναι να το διδάξουμε τα πάντα για οτιδήποτε, αλλά να το βοηθήσουμε να πραγματοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερο — ‘αυτές τις πρωτότοκες συγγένειες/ που συνταιριάζουν τη νέα μας ύπαρξη στα υπάρχοντα πράγματα’.»
Η Μέισον ανέλυσε τη σχέση ενός μαθητή με τέσσερις τομείς: τη σχέση με τον εαυτό του, τη σχέση με τους άλλους ανθρώπους, τη σχέση με το σύμπαν και τη σχέση με τον Θεό.
Η σχέση με τον εαυτό αναπτύσσεται μέσω της αυτογνωσίας, του αυτοσεβασμού και της ηθικής διαμόρφωσης. Οι σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους αναπτύσσονται μέσω της σύνδεσης με άλλους σε διαχρονικό και χωρικό επίπεδο, όπως μέσω της μελέτης της ιστορίας ή της γεωγραφίας, ενώ η σχέση του μαθητή με το σύμπαν ενισχύεται μέσω της άμεσης επαφής με τη φύση, η οποία πηγάζει από την εξερεύνηση και την αναγνώριση της χλωρίδας και της πανίδας στη γειτονιά του. Τέλος, η σχέση του μαθητή με τον Θεό αναπτύσσεται μέσω της βιβλικής μελέτης και της επίγνωσης ότι ο Θεός είναι η πηγή κάθε αλήθειας.
Η κατανόηση της Μέισον για τις διάφορες σχέσεις ενός παιδιού με τον κόσμο την οδήγησε στη δημιουργία ενός ισορροπημένου προγράμματος σπουδών. Με τα δικά της λόγια, «θέλουμε μια εκπαίδευση που θα θρέφει το μυαλό χωρίς να παραμελεί ούτε τη σωματική ούτε την επαγγελματική εκπαίδευση».
Ο μαθητής σε ένα σχολείο της Σάρλοτ Μέισον λαμβάνει μια υγιή δόση τόσο θεωρητικής όσο και βιωματικής μάθησης. Ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που παραμελεί οποιαδήποτε από αυτές τις πτυχές – την εκπαίδευση του σώματος ή του νου – είναι ελλιπές. Η Μέισον καταλάβαινε ότι η υγιής ανάπτυξη του νου και του σώματος εξαρτώνται η μία από την άλλη.
Το Ινστιτούτο Charlotte Mason (CMI) περιγράφει την ισορροπημένη προσέγγιση της μεθόδου ως εξής: «Οι συναντήσεις με τον γραπτό λόγο και τον φυσικό κόσμο δημιουργούν ένα ισορροπημένο και ζωντανό πρόγραμμα σπουδών που είναι αρκετά εκτεταμένο για να διευρύνει και να ενθουσιάσει τους μαθητές, που μπορεί φυσικά να έλκονται περισσότερο προς το ένα ή το άλλο, αλλά αξίζουν και τα δύο».
Πράγματι, η Μέισον πίστευε ότι τα παιδιά άξιζαν να εκτίθενται σε μια μεγάλη ποικιλία από τις καλύτερες ιδέες, τέχνες και εμπειρίες. Όπως το έθεσε στο βιβλίο της «Σχολική Εκπαίδευση», «το οφείλουμε [στα παιδιά] να ξεκινήσουμε έναν τεράστιο αριθμό ενδιαφερόντων». Ωστόσο, ο στόχος της προσέγγισης δεν είναι μόνο η ποσότητα, αλλά και η ποιότητα. Η Μέισον συχνά συνέκρινε την εκπαίδευση με μια πνευματική «γιορτή» – αλλά μία γιορτή υγιεινών πνευματικών τροφών που θα καλλιεργούσαν το μυαλό και την καρδιά ενός παιδιού. Η Ράστον εξηγεί:
«Η Σάρλοτ Μέισον πίστευε ότι τα μυαλά των παιδιών πρέπει να τρέφονται με την καλύτερη πνευματική τροφή – τον Λόγο του Θεού, τη σπουδαία λογοτεχνία, τις καλές τέχνες, την όμορφη μουσική, την πραγματική, ζωντανή ιστορία και την άμεση επαφή με τη δημιουργία του Θεού! Δίδασκε ότι τα παιδιά χρειάζονται άμεση, πραγματική επαφή με αυτές τις πραγματικές, ζωντανές ιδέες.»
Σύμφωνα με τη Mέισον, τα παιδιά ωριμάζουν διανοητικά τρεφόμενα με εμπνευσμένες ιδέες. Ο στόχος δεν είναι να γεμίσουν το μυαλό με γεγονότα, αλλά να το πυροδοτήσουν με έννοιες που δίνουν στα γεγονότα νόημα και πλαίσιο. Οι εκπαιδευτικοί κατευθύνουν τους μαθητές προς τα καλύτερα βιβλία για κάθε θέμα – δίνοντας έμφαση στην αφηγηματική και λογοτεχνική ποιότητα – και δείχνουν στον μαθητή πώς να κατανοεί, να αλληλεπιδρά και να ανταποκρίνεται σε αυτά τα έργα μόνος του. Το μοντέλο κινείται προς την «αυτομόρφωση» παρέχοντας στους μαθητές τα εργαλεία που χρειάζονται για να βρίσκουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες ανεξάρτητα.
Εφαρμογή στην πράξη
Το μοντέλο της Μέισον παρουσιάζει κάποια ευελιξία. Ωστόσο, ορισμένες βασικές, συγκεκριμένες πρακτικές περιγράφονται στο υλικό του CMI και στο εγχειρίδιο της Ράστον για τη μέθοδο. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:
Σύντομα μαθήματα, με ποικιλία
Για τους μικρότερους μαθητές, τα μαθήματα καλύτερα να μην υπερβαίνουν τα 20 λεπτά. Τα μαθήματα για τους μεγαλύτερους μαθητές μπορεί να διαρκούν 45 λεπτά. Τα μαθήματα ποικίλλουν από τη μία περίπτωση στην άλλη για να διατηρούν την προσοχή και το ενδιαφέρον. Η Μέισον πίστευε ότι το μυαλό, όπως και το σώμα, χρειάζεται μια ποικιλία ‘τροφών’ για να είναι υγιές και ισορροπημένο.
Έμφαση στα «ζωντανά βιβλία»
Το CMI συνιστά βιβλία «γραμμένα από ειδικούς που είναι παθιασμένοι με τα αντικείμενά τους, με προσεκτικά επιλεγμένη γλώσσα, εμπνευσμένες ιδέες και πολλές φορές σε αφηγηματική μορφή». Συχνά, τα μαθήματα μεταδίδονται με λογοτεχνική και αφηγηματική μορφή, την οποία η Mέισον θεωρούσε ως τον πιο φυσικό τρόπο για τα παιδιά να επεξεργάζονται τις πληροφορίες.
Δομημένος και μη δομημένος χρόνος
Για να είναι ισορροπημένη η εκπαίδευση χρειάζονται και τα δύο είδη χρόνου. Η Μέισον όρισε το βασικό πρόγραμμα της ημέρας ως εξής: «Όλη η πνευματική εργασία γίνεται κατά τις ώρες του πρωινού σχολείου και τα απογεύματα αφιερώνονται σε σπουδές φύσης, σχέδιο, χειροτεχνίες κλπ. Παρά τους περιορισμούς αυτούς, τα παιδιά παράγουν μια εκπληκτική ποσότητα καλής πνευματικής εργασίας. Δεν απαιτούνται εργασίες για το σπίτι».
Μάθηση μέσω της μεγάλης Λογοτεχνίας
Οι μαθητές μαθαίνουν να γράφουν μέσω αφήγησης (επανάληψη όσων έχουν διαβάσει), υπαγόρευσης (καταγραφής όσων τους διαβάζονται) και μεταγραφής (αντιγραφής απευθείας από σπουδαία βιβλία). Τα επίσημα μαθήματα γραμματικής δεν διδάσκονται στις μικρές ηλικίες. Η τέχνη της γραφής ξεκινά μέσα από τη μίμηση, σύμφωνα με τη Mέισον.
Μαθήματα προσαρμοσμένα στο γεωγραφικό και πολιτισμικό πλαίσιο
Η γνώση των παιδιών για τον κόσμο ξεκινά από το σπίτι και ακτινοβολεί προς τα έξω, και αυτό αντικατοπτρίζεται στο μοντέλο της Mέισον. Έτσι, η μέθοδος προωθεί την «τοπική μάθηση». Τα παιδιά μαθαίνουν πρώτα για το δικό τους βιοσύστημα, για παράδειγμα, πριν μάθουν για τα ξένα. Μαθαίνουν την τοπική ιστορία πριν εξερευνήσουν την παγκόσμια ιστορία και άλλους πολιτισμούς.
Αφυπνίζοντας την καρδιά του μαθητή
Η Μέισον είχε πολλές εξαιρετικές ιδέες για μια εκπαίδευση πραγματικά «φιλελεύθερη» — μια εκπαίδευση που απελευθερώνει τους μαθητές ώστε να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους. Οι μέθοδοί της εφαρμόζονται σε μαθητές που κάνουν κατ’ οίκον εκπαίδευση, σε μικροσχολεία, ακόμη και σε πιο καινοτόμα δημόσια ή ιδιωτικά σχολεία. Επιπλέον, μπορούν να ενσωματωθούν σε άλλα εκπαιδευτικά μοντέλα, όπως το κλασικό μοντέλο ή τον ποιητικό τρόπο μάθησης που ανέπτυξε ο Τζον Σίνιορ και οι συνάδελφοί του.
Η Μέισον κατάλαβε σωστά ότι ο τελικός στόχος της εκπαίδευσης ήταν περισσότερο ποιοτικός παρά ποσοτικός. Δεν πρόκειται για τη συσσώρευση μεμονωμένων ψηγμάτων γνώσης στο κεφάλι του μαθητή. Πρόκειται για την αφύπνιση της καρδιάς του μαθητή. Ή, για να παραφράσω ευθέως τη Μέισον:
«Το ερώτημα δεν είναι πόσα γνωρίζει ο νέος, όταν τελειώσει την εκπαίδευσή του, αλλά πόσο τον νοιάζει – και για πόσα πράγματα νοιάζεται – στην πραγματικότητα, πόσο μεγάλος είναι ο χώρος στον οποίο πατάει τα πόδια του – και, επομένως, πόσο γεμάτη είναι η ζωή που έχει μπροστά του.»
Αυτού του είδους οι σαλάτες περιλαμβάνουν κατά κύριο λόγο λαχανικά, αρωματικά, χειροποίητο ντρέσινγκ και τουλάχιστον ένα είδος φασολιών για τις πρωτεΐνες τους. Επειδή δεν περιέχουν μαρούλι ούτε αγγούρι, μπορούν να διατηρηθούν όλη την εβδομάδα στο ψυγείο χωρίς να μαραθούν. Σε αυτήν την εκδοχή, συνδυάζω όλα τα αγαπημένα μου συστατικά της νοτιοδυτικής κουζίνας των ΗΠΑ, όπως μαύρα φασόλια, πιπεριά χαλαπένιο (καυτερή) και τυρί κοτίχα, για μια πολύχρωμη και γευστική σαλάτα φασολιών.
Ιδιαιτερότητες
Η σως χαλαπένιο-λάιμ κάνει τη διαφορά! Η γεύση της είναι έντονη, με μια πικάντικη νότα από το φρέσκο τσίλι και άρωμα εσπεριδοειδών.
Μπορείτε να την τρώτε όλη την εβδομάδα – μάλιστα, με την πάροδο του χρόνου βελτιώνεται, όσο τα φασόλια και τα λαχανικά μαρινάρονται περισσότερο στο ντρέσινγκ.
Βασικά συστατικά
Φασόλια: Συστήνονται μαύρα, πίντο ή κανελίνι, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και έναν συνδυασμό τους.
Πιπεριά τσίλι χαλαπένιο: Θα χρειαστείτε μία πιπεριά χαλαπένιο για αυτή τη συνταγή. Ανακατέψτε τη μισή στη σάλτσα και ψιλοκόψτε την υπόλοιπη για να την προσθέσετε στη σαλάτα.
Λαχανικά: Αυτή η συνταγή απαιτεί πιπεριές, καλαμπόκι, ντομάτες, κόκκινο λάχανο και κόκκινο κρεμμύδι που προσθέτουν χρώμα, γεύση και υφή στη σαλάτα.
Φρέσκος κολίανδρος: Προσθέτει μία ιδιαίτερη φρεσκάδα. Θα χρειαστείτε κολίανδρο τόσο για τη σάλτσα όσο και για τη σαλάτα. Αν τον απεχθάνεστε, παραλείψτε τον ή αντικαταστήστε τον με το αρωματικό που προτιμάτε.
Κοτίχα: Αυτό το τυρί είναι σκληρό και αλμυρό και θρυμματίζεται. Μπορείτε να το βρείτε σε κομμάτια ή τριμμένο στο τμήμα ντελικατέσεν των περισσότερων σούπερ μάρκετ, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ξηρή μυζήθρα αντ’ αυτού.
Εναλλακτικές προτάσεις
Είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε φρέσκο, βιολογικό καλαμπόκι για αυτή τη σαλάτα. Δεν χρειάζεται να το μαγειρέψετε, απλώς αφαιρέστε τους καρπούς από το στέλεχος. Αν επιλέξετε να το ψήσετε πριν το καθαρίσετε, θα δώσει μια καπνιστή γεύση στη σαλάτα σας.
Για επιπλέον πρωτεΐνες, προσθέστε μαγειρεμένο κοτόπουλο ή μπριζόλα, κομμένα σε μπουκιές.
Η ακόλουθη συνταγή δίνει αρκετά μεγάλη ποσότητα – δώδεκα φλιτζάνια, συγκεκριμένα. Αν κρίνετε ότι δεν θα φαγωθεί στο διάστημα της μίας εβδομάδας, υπολογίστε τη μισή δόση από όλα τα υλικά.
Σαλάτα φασολιών «ουράνιο τόξο»
Για 6 έως 8 άτομα
Υλικά
Για το ντρέσινγκ:
2 σκελίδες σκόρδο, καθαρισμένες
Λεπτοτριμμένη φλούδα από 2 μέτρια λάιμ (περίπου 2 κουταλιές της σούπας)
Χυμός από 2 μέτρια λάιμ (περίπου 1/4 φλιτζάνι)
1/2 μέτρια πιπεριά χαλαπένιο, χωρίς σπόρους και κομμένη στα τέσσερα
Ανακατέψτε όλα τα συστατικά του ντρέσινγκ, εκτός από το λάδι, σε ένα μπλέντερ μέχρι να έχετε ένα ομοιογενές μείγμα. Με το μπλέντερ σε λειτουργία, προσθέστε σιγά-σιγά 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο και ανακατέψτε μέχρι να γαλακτωματοποιηθεί.
Ανακατέψτε τα συστατικά της σαλάτας σε ένα μεγάλο μπολ. Προσθέστε το ντρέσινγκ και ανακατέψτε καλά.
Ένα καλό αντίδοτο στην καλοκαιρινή κάψα είναι τα δροσερά ροφήματα, σε ψηλά ποτήρια γεμάτα πάγο!
Πριν κάνουν την εμφάνιση τους τα ‘ενεργειακά’ ποτά, τα αναψυκτικά με το ανθρακικό και τα εμφιαλωμένα τσάγια, οι άνθρωποι κατέφευγαν σε απλούστερους τρόπους ενυδάτωσης, φτιάχνοντας ποτά με φρούτα, βότανα, ξύδι και λίγη ζάχαρη ή μέλι.
Από την κλασική λεμονάδα μέχρι τα παγωμένα τσάγια και τα γλυκόξινα σιρόπια , αυτά τα σπιτικά ποτά όχι μόνο σας δροσίζουν, αλλά παρέχουν και θρεπτικά συστατικά, χρήσιμα και ωφέλιμα για τον οργανισμό σας.
Μερικά παραδοσιακά σπιτικά ποτά που μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας εύκολα είναι η λεμονάδα, το παγωμένο τσάι, τα λικέρ και τα σιρόπια.
Λεμονάδα
Λίγα ποτά ταυτίζονται τόσο με το καλοκαίρι όσο η σπιτική λεμονάδα. Η παρασκευή της είναι πολύ εύκολη και η γεύση της ξεπερνά κατά πολύ αυτήν της συσκευασμένης.
(Kseniya Ovchinnikova/Getty Images)
Η λεμονάδα πιθανότατα προέρχεται από την αρχαία Αίγυπτο, όπου παρασκευαζόταν από χυμό λεμονιού, χουρμάδες και νερό για να καταπολεμούν οι άνθρωποι με τη δροσιά της τη ζέστη της ερήμου. Στην Ευρώπη του 17ου αιώνα, πλανόδιοι πωλητές πουλούσαν λεμονάδα με μέλι, ενώ μέχρι τον 19ο αιώνα είχε μεταφερθεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου καθιερώθηκε ως το απόλυτο καλοκαιρινό αναψυκτικό.
Για να φτιάξετε τη δική σας σπιτική λεμονάδα, ξεκινήστε ετοιμάζοντας ένα απλό σιρόπι. Ανακατέψτε ίση ποσότητα νερού με το γλυκαντικό της επιλογής σας και ζεστάνετέ τα απαλά μέχρι το γλυκαντικό να διαλυθεί πλήρως στο νερό. Αφήστε το σιρόπι να κρυώσει εντελώς και ύστερα ανακατέψτε το με φρεσκοστιμμένο χυμό λεμονιού. Μπορείτε να το φυλάξετε ως έχει σε ένα αποστειρωμένο μπουκάλι στο ψυγείο, αραιώνοντας λίγο (δύο δάχτυλα περίπου) σε ένα ποτήρι με νερό και πάγο κάθε φορά που θέλετε να πιείτε, και ανακατεύοντας πολύ καλά.
Αν θέλετε να παραλλάξετε τη βασική συνταγή, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πολτοποιημένα φρέσκα φρούτα αντί για χυμό λεμονιού ή να προσθέστε βότανα όπως βασιλικό ή μελισσόχορτο για να ζωντανέψετε τη γεύση.
(ArtMarie/Getty Images)
Παγωμένο τσάι
Το έτοιμο παγωμένο τσάι σε κουτάκια ή μπουκάλια συχνά περιέχει σιρόπι γλυκόζης-φρουκτόζης και συντηρητικά. Για να αποφύγετε αυτά τα πρόσθετα, μπορείτε να φτιάξετε τη δική σας σπιτική εκδοχή, προσαρμόζοντας τη γεύση ανάλογα με τις προτιμήσεις σας. Επιλέξτε το αγαπημένο σας τσάι, προσθέστε ένα φυσικό γλυκαντικό (αν θέλετε) και φρέσκα βότανα ή μια σταγόνα εσπεριδοειδών. Τα σπιτικά παγωμένα τσάγια έχουν λιγότερη ζάχαρη από τα αντίστοιχα συσκευασμένα.
(Shining symbols/Shutterstock)
Ξεκινήστε φτιάχνοντας το τσάι σας λίγο πιο δυνατό από το συνηθισμένο, καθώς θα αραιωθεί με πάγο. Το μαύρο τσάι είναι η πρώτη επιλογή για το παραδοσιακό γλυκό τσάι, αλλά και το πράσινο τσάι και τα μείγματα από βότανα είναι επίσης καλά. Αφήστε το να μουλιάσει και να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου πριν το μεταφέρετε στο ψυγείο. Αν σας αρέσει γλυκό, ανακατέψτε το με μέλι ή ζάχαρη όσο είναι ακόμα ζεστό, ώστε το γλυκαντικό να διαλυθεί εντελώς.
Μόλις κρυώσει, ζωντανέψτε το με φρέσκα βότανα όπως μέντα ή λουίζα, με φέτες εσπεριδοειδών ή με μερικά πολτοποιημένα μούρα. Βάλτε το σε μία κανάτα με πάγο και σερβίρετε.
Λικέρ και σιρόπια
Το λικέρ είναι ένα είδος συμπυκνωμένου σιροπιού από φρούτα, ζάχαρη και μερικές φορές βότανα ή μπαχαρικά, αναμεμειγμένων με αλκοόλ. Τον 15ο αιώνα που πρωτοεμφανίστηκε λειτουργούσε και ως φαρμακευτικό τονωτικό. Οι γιατροί της Αναγέννησης συνταγογραφούσαν λικέρ για να ανεβάσουν το ηθικό, να αναζωογονήσουν το σώμα, ακόμη και ως αφροδισιακό.
(zi3000/Shutterstock)
Με τον καιρό, τα λικέρ εξελίχθηκαν από φαρμακευτικά τονωτικά σε γλυκά σιρόπια με έγχυση βοτάνων και φρούτων. Ιδανικά για τη διατήρηση των καλοκαιρινών φρούτων και βοτάνων, παρασκευάζονταν συνήθως στο σπίτι σε μικρές παρτίδες. Το άνθος κουφοξυλιάς είναι ένα από τα κλασικά, με τα λεπτά του άνθη να μουλιάζουν μαζί με λεμόνι. Τα πυρηνόκαρπα φρούτα και τα μούρα φτιάχνουν επίσης υπέροχα λικέρ. Η διαδικασία είναι απλή: φρούτα, ζάχαρη, νερό (ή αλκοόλ), λίγα βότανα και υπομονή. Το βύσσινο είναι επίσης ένα κλασικό λικέρ και σιρόπι, αφού είναι πολύ πικρό για να καταναλωθεί φρέσκο.
Τα λικέρ και τα σιρόπια είναι ουσιαστικά υπερ-συμπυκνωμένο, πηχτό σιρόπι, οπότε πρέπει να τα αραιώσετε πριν τα σερβίρετε. Ανακατέψτε μια κουταλιά της σούπας ή δύο σιρόπι με 180 έως 240 ml απλού ή ανθρακούχου νερού. Συγκεκριμένα τα λικέρ, συνήθως σερβίρονται χωρίς να αραιωθούν σε πολύ μικρό ποτήρι και πίνονται πολύ αργά, με μικρές γουλιές.
Σιρόπια φρούτων με ξύδι (shrubs)
Τα σιρόπια με ξύδι είναι σιρόπια φρούτων και ξυδιού που σχετίζονται με τα φαρμακευτικά λικέρ και τονωτικά. Μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα, η χρήση τους είχε ξεπεράσει το φαρμακευτικό πεδίο και είχαν εξελιχθεί σε δημοφιλή αναψυκτικά. Ήταν ένας καλός τρόπος να διατηρηθούν τα φρούτα, αφού το ξύδι λειτουργούσε ως φυσικό συντηρητικό, ενώ η ζάχαρη μαλάκωνε την οξύτητά του.
Για να φτιάξετε σιρόπι με ξύδι, πολτοποιήστε πρώτα τα φρούτα και τα βότανα μαζί με ζάχαρη μέχρι να μαλακώσουν και να γίνουν σιροπιαστά. Κατόπιν, ανακατέψτε τα με ξύδι και μεταφέρετε το μείγμα σε ένα καθαρό βάζο. Το μηλόξυδο είναι η πιο κοινή επιλογή, αλλά και άλλα μαγειρικά ξύδια ταιριάζουν. Αφήστε το βάζο σε ένα δροσερό, σκοτεινό ντουλάπι για μία ή δύο εβδομάδες, ανακινώντας το απαλά κάθε μέρα. Αυτό βοηθά τις γεύσεις να ενωθούν και εμποδίζει το ωμό ξύδι να σχηματίσει ζελατινώδη μεμβράνη.
(Chinara Guliyeva/Shutterstock)
Μετά από περίπου μία ή δύο εβδομάδες, το εμποτισμένο ξύδι θα είναι έτοιμο. Η γεύση του θα πρέπει να είναι ξινή, αλλά και ζωντανή με φρούτα και βότανα. Σουρώστε και προσθέστε ένα γλυκαντικό όπως μέλι ή ζάχαρη. Τέλος, εμφιαλώστε το σιρόπι που προκύπτει και αποθηκεύστε το στο ντουλάπι, μακριά από άμεσο φως και θερμότητα. Για να σερβίρετε, ανακατέψτε μια κουταλιά με απλό ή ανθρακούχο νερό.
Δημοφιλείς συνδυασμοί είναι τα ροδάκινα με ξύδι λευκού κρασιού, δαμάσκηνα με μηλόξυδο ή βατόμουρα με ξύδι κόκκινου κρασιού. Προσθέστε βότανα όπως βασιλικό, τζίντζερ, μέντα ή ακόμα και χαμομήλι για πιο έντονη γεύση.
Η ευτυχία είναι μια ψυχική κατάσταση ευεξίας, που χαρακτηρίζεται από θετικά ή ευχάριστα συναισθήματα που κυμαίνονται από την ικανοποίηση έως την έντονη χαρά. Διάφορες βιολογικές, ψυχολογικές, θρησκευτικές και φιλοσοφικές προσεγγίσεις έχουν προσπαθήσει να ορίσουν την ευτυχία και να εντοπίσουν τις πηγές της.
Εδώ και 87 χρόνια, το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ διεξάγει τη μακροβιότερη επιστημονική μελέτη της ευτυχίας στην ιστορία. Η μελέτη για την ανάπτυξη των ενηλίκων ξεκίνησε το 1938, με περίπου 700 εφήβους. Ορισμένοι ήταν φοιτητές του Χάρβαρντ, άλλοι ζούσαν στις φτωχότερες γειτονιές της Βοστώνης. Πρόκειται για την επί δεκαετίες εμπειρία εκατοντάδων ανθρώπων σχετικά με το τι πραγματικά έχει σημασία στη ζωή. Η έρευνα τους συνόδευσε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, παρακολουθώντας τακτικά τις χαρές και τις δυσκολίες τους, τη σωματική, πνευματική και συναισθηματική τους κατάσταση, συμπεριλαμβάνοντας τους συντρόφους και τους απογόνους των αρχικών συμμετεχόντων.
Ο Ρόμπερτ Γουόλντινγκερ, καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και διευθυντής της Μελέτης Ανάπτυξης Ενηλίκων του Χάρβαρντ, είναι ο τέταρτος διευθυντής της μελέτης και συν-συγγραφέας ενός νέου βιβλίου για τα βασικά διδάγματα της μελέτης με τίτλο «Η καλή ζωή». Την ομιλία του, το 2015, παρακολούθησαν περισσότεροι από 40 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ο κος Γουόλντινγκερ εξήγησε στο BBC Mundo γιατί η ποιότητα των σχέσεών μας είναι ο σημαντικότερος παράγοντας ευτυχίας και καλής υγείας καθώς μεγαλώνουμε, και υπενθύμισε ότι ποτέ δεν είναι αργά για να ενισχύσουμε τις υπάρχουσες σχέσεις μας ή να δημιουργήσουμε νέους δεσμούς.
Η ευτυχία ως αυτεπίγνωση
Η ευτυχία σήμερα ταλαντεύεται μεταξύ καταναλωτισμού και επιτυχίας. Όσοι εντρυφούν στην τέχνη της ευτυχίας αναγνωρίζουν τον ρόλο που παίζουν οι ποιοτικές ανθρώπινες σχέσεις και η ικανότητά μας να ζούμε την «παρούσα στιγμή». Ο ειδικός σε θέματα ευτυχίας Ντάνιελ Λουμέρα λέει: «Πες μου τι είναι για σένα η ευτυχία και θα σου πω ποιος είσαι. Κάθε ανθρώπινο ον κατανοεί και βιώνει την ευτυχία ανάλογα με το επίπεδο της συνειδητότητάς του.»
Διαφορετικά επίπεδα κατανόησης
Πολλοί άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι η ευτυχία έχει να κάνει με την ευκολία και από το πόσο ικανοί είμαστε να ικανοποιούμε τα προσωπικά μας συμφέροντα.
Ωστόσο, η ευτυχία δεν σχετίζεται με το να κάνεις, να έχεις, να δείχνεις ή να δίνεις, αλλά με την πραγμάτωση της ύπαρξης ως ανθρώπινο ον. Η φύση της ευτυχίας είναι η εμπειρία της καθαρής επίγνωσης της ύπαρξης.
Ο Δρ Μανουέλ Σανς Σεγκάρα λέει ότι δεν θα μπορέσετε ποτέ να είστε ευτυχισμένοι έχοντας ένα μεγάλο ‘εγώ’. Το ‘εγώ’ μάς δίνει ευχαρίστηση. Τι είναι η ευχαρίστηση; Είναι ένα αίσθημα ικανοποίησης, το οποίο έχει πάντα υψηλή συναισθηματική φόρτιση, που σχετίζεται κυρίως με έναν υλικό στόχο. Βιοχημικά έχουμε σεροτονίνη, η οποία είναι γνήσια ευτυχία, η οποία είναι έκφραση της υπερσυνειδητότητας. Η ευχαρίστηση είναι μια έκφραση του ‘εγώ’, η οποία δεν θα μας δώσει ποτέ αληθινή ευτυχία.
Η ευτυχία δεν εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες, αλλά μάλλον είναι μια εσωτερική έκφραση που προέρχεται από την υπερσυνείδησή μας και εκδηλώνεται μέσω της ειρήνης, της αρμονίας, της χαράς, της ηρεμίας και της αγάπης (με μια γενική έννοια).
Ευδαιμονία και αρετή
Η ευδαιμονία είναι ένας ελληνικός όρος που συνήθως μεταφράζεται ως ευτυχία, ευημερία ή καλή ζωή, ευημερία και αποτελείται από τις λέξεις «ευ» (καλό) και «δαίμων» (πνεύμα). Αποτελεί κεντρική έννοια στην κλασική ελληνική ηθική και φιλοσοφία, όπως και οι όροι «αρετή» ή «αριστεία», που συχνά μεταφράζονται ως «σοφία ή πρακτική ηθική».
Στα έργα του Αριστοτέλη, η ευδαιμονία προσδιορίζει την ύψιστη ανθρώπινη ευημερία. Η πραγμάτωσή της ήταν ο στόχος της πρακτικής φιλοσοφίας, η οποία γεννά ένα φιλοσοφικό έργο που επιδιώκει να διερευνήσει και να πειραματιστεί με αυτό που είναι και πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί. Η συζήτηση για τη σχέση μεταξύ της αρετής του χαρακτήρα (ηθική αρετή) και της ευτυχίας (ευδαιμονίας) αποτελεί ένα από τα κεντρικά ζητήματα της αρχαίας ηθικής και ένα αμφιλεγόμενο θέμα.
Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν πολλές θεωρίες για την ευδαιμονία. Δύο από τις σημαντικότερες είναι αυτές του Αριστοτέλη και των Στωικών. Ο Αριστοτέλης θεωρεί την αρετή και την άσκησή της ως το σημαντικότερο συστατικό της ευδαιμονίας, αλλά αναγνωρίζει επίσης τη σημασία εξωτερικών αγαθών όπως η υγεία, ο πλούτος και η ομορφιά. Αντίθετα, οι Στωικοί υποστηρίζουν ότι ο ευδαίμων βίος ταυτίζεται με την ηθικά ενάρετη ζωή. Η ηθική αρετή είναι καλή, η ηθική κακία είναι κακή και όλα τα άλλα, όπως η υγεία, η τιμή και ο πλούτος, είναι απλώς «ουδέτερα». Οι Στωικοί υποστηρίζουν επομένως ότι πράγματα όπως ο πλούτος και η σωματική ομορφιά δεν έχουν σημασία. Μόνο η ηθική αρετή είναι αναγκαία και επαρκής για την ευδαιμονία.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η «αρετή» στην αρχαία ηθική δεν είναι αποκλειστικά ηθική και περιλαμβάνει διάφορες καταστάσεις όπως η σοφία, το θάρρος και η συμπόνια. Το να κάνεις κάτι καλό απαιτεί αρετή και κάθε συγκεκριμένη δραστηριότητα (όπως η ξυλουργική, το παίξιμο φλάουτου κ.ά.) έχει το δικό της σύνολο αρετών. Η εναλλακτική μετάφραση «αριστεία» θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για να εκφράσει τη γενική σημασία του όρου. Οι ηθικές αρετές είναι απλώς ένα υποσύνολο της γενικής έννοιας με την οποία ένα ανθρώπινο ον είναι ικανό να λειτουργεί καλά ή άριστα.
Όπως και οι άλλοι αρχαίοι στοχαστές, ο Σωκράτης πίστευε ότι όλα τα όντα επιθυμούν την ευδαιμονία περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Πίστευε ότι η αρετή είναι αναγκαία και επαρκής για την ευδαιμονία και υποστήριξε ότι αρετές όπως αυτοέλεγχος, θάρρος, δικαιοσύνη, ευσέβεια, σοφία και άλλες ιδιότητες του νου και της ψυχής είναι ζωτικής σημασίας για να ζήσει κάποιος μια ευτυχισμένη ζωή. Το να νοιάζεται κανείς για την ψυχή του σημαίνει να νοιάζεται για την αρετή του, αντί να επιδιώκει την τιμή ή τον πλούτο. Οι αρετές εγγυώνται μια ευτυχισμένη ζωή. Η αρετή είναι το πιο σημαντικό αγαθό.
Η ηθική θεωρία του Πλάτωνα είναι ευδαιμονιστική επειδή υποστηρίζει ότι η ευδαιμονία εξαρτάται από την αρετή. Στην εκδοχή του Πλάτωνα για τις σχέσεις, η αρετή παρουσιάζεται ως το πιο κρίσιμο και κυρίαρχο συστατικό της ευδαιμονίας.
Όπως βλέπουμε, τα πάντα βασίζονται στις αρετές που πρέπει να διατηρούμε μέσα στην ψυχή μας, επειδή αντιπροσωπεύουν την επιδίωξη να έχουμε ένα στέρεο θεμέλιο για να γίνουμε ηθικά ανώτεροι άνθρωποι.
Η ψυχική γαλήνη επιτυγχάνεται όταν δεν λέμε ψέματα, δεν κρυβόμαστε, δεν εξαπατάμε, δεν έχουμε κακές προθέσεις, δεν προδίδουμε – με άλλα λόγια όταν έχουμε μια ειλικρινή καρδιά καλοσύνης και αγάπης και σκεπτόμαστε τους άλλους. Αυτή είναι η ευτυχία μιας ήρεμης συνείδησης που μπορεί να μας σώσει από πολλά δεινά της ζωής.
Όποτε έχετε την ευκαιρία να κάνετε κάτι καλό για τους άλλους, μη διστάσετε να προσφέρετε.
Ένας μύθος για την ευτυχία
Στην Ινδία, πριν από πολλά χρόνια, ζούσε ένας σοφός άνδρας για τον οποίον λεγόταν ότι κρατούσε φυλαγμένο ένα μεγάλο μυστικό σε ένα μαγεμένο σεντούκι που τον έκανε «νικητή» σε όλες τις πτυχές της ζωής και γι’ αυτό θεωρούσε τον εαυτό του ως τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο. Πολλοί ζηλόφθονοι βασιλιάδες τού πρόσφεραν εξουσία και χρήματα, προσπάθησαν ακόμη και να κλέψουν το σεντούκι, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Όσο περισσότερο προσπαθούσαν τόσο πιο δυστυχισμένοι γίνονταν, γεμίζοντας φθόνο που δηλητηρίαζε τη ζωή τους. Έτσι τα χρόνια περνούσαν και ο σοφός άνδρας γινόταν κάθε μέρα και πιο ευτυχισμένος.
Μια μέρα, ένα μικρό αγόρι τού είπε: «Μακάρι να μπορούσα κι εγώ να είμαι ευτυχισμένος. Μάθε μου τι πρέπει να κάνω». Ο σοφός, βλέποντας την απλότητα και την αγνότητα του παιδιού, είπε:
«Θα σε διδάξω το μυστικό της ευτυχίας. Έλα μαζί μου και δώσε προσοχή. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν δύο σεντούκια στα οποία φυλάω το μυστικό της ευτυχίας, και αυτά είναι το μυαλό μου και η καρδιά μου, και το μεγάλο μυστικό δεν είναι παρά μια σειρά από βήματα που πρέπει να ακολουθάς σε όλη σου τη ζωή.
»Το πρώτο βήμα είναι να γνωρίζεις ότι υπάρχει η παρουσία του Θεού σε όλα τα πράγματα στη ζωή, και επομένως να τον αγαπάς και να τον ευχαριστείς για όλα όσα έχεις.
»Το δεύτερο βήμα είναι ότι πρέπει να αγαπάς τον εαυτό σου και κάθε μέρα όταν πηγαίνεις στο σχολείο να λές ότι δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο που δεν μπορείς να ξεπεράσεις: αυτό το βήμα ονομάζεται υψηλή αυτοεκτίμηση.
»Το τρίτο βήμα είναι ότι πρέπει να εξασκείς όλα όσα λες ότι είσαι, πιο συγκεκριμένα, αν πιστεύεις ότι είσαι έξυπνος, να φέρεσαι έξυπνα, αν πιστεύεις ότι είσαι ικανός, να πράττεις ανάλογα, αν πιστεύεις ότι είσαι στοργικός, να εκφράζεις τη στοργή σου, αν πιστεύεις ότι δεν υπάρχει κανένα εμπόδιο που δεν μπορείς να ξεπεράσεις, τότε να βάλεις στόχους και να αγωνιστείς μέχρι να τους πετύχεις. Αυτό το βήμα ονομάζεται παρακίνηση.
»Το τέταρτο βήμα είναι ότι δεν πρέπει να ζηλεύεις κανέναν για αυτό που έχει ή για το ποιος είναι. Εκείνοι έχουν τους δικούς τους στόχους, εσύ τον δικό σου.
»Το πέμπτο βήμα είναι να μην έχεις στην καρδιά σου μνησικακία για κανέναν – αυτό το συναίσθημα δεν θα σε αφήσει να είσαι ευτυχισμένος. Άφησε τους νόμους του Θεού να αποδώσουν δικαιοσύνη, και εσύ να συγχωρείς και να ξεχνάς.
»Το έκτο βήμα είναι να μην παίρνεις πράγματα που δεν σου ανήκουν. Να θυμάσαι ότι, σύμφωνα με τους Νόμους της Φύσης, αύριο θα πάρουν από εσένα κάτι μεγαλύτερης αξίας.
»Το έβδομο βήμα είναι να μην κακομεταχειρίζεσαι κανέναν. Όλα τα όντα στον κόσμο έχουν το δικαίωμα να τα σέβεσαι και να τα αγαπάς.»
Αν μπορούσαμε να ακολουθήσουμε αυτά τα βήματα, τότε θα ξυπνούσαμε πάντα με ένα χαμόγελο στο πρόσωπό μας, θα κοιτούσαμε γύρω μας και θα βλέπαμε την καλή και όμορφη πλευρά των πραγμάτων. Ας γελάμε πολύ και ας σκεφτόμαστε πόσο τυχεροί είμαστε που έχουμε ό,τι έχουμε, ας βοηθάμε τους άλλους χωρίς να περιμένουμε αντάλλαγμα, ας εκτιμάμε τις ξεχωριστές ιδιότητες του κάθε ανθρώπου.
Ας βρούμε την ειρήνη, την ικανοποίηση και την καλοσύνη μέσα μας και ας τη μεταφέρουμε στους γύρω μας, γιατί όσο περισσότεροι ευτυχισμένοι άνθρωποι υπάρχουν τόσο λιγότερη θα είναι η βία και τόσο περισσότερη κατανόηση, συμπόνια και ανεκτικότητα θα υπάρχει στον κόσμο.
Μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι όχι επειδή όλα είναι καλά, αλλά επειδή μπορούμε να δούμε το καλό σε όλα. Η ευτυχία εξαρτάται από το πώς βλέπουμε τη ζωή, όποια κι αν είναι η κατάσταση.
Αν θέλετε να φτιάξετε ένα γρήγορο, ανάλαφρο επιδόρπιο, αυτή είναι η ιδανική συνταγή.
Χρησιμοποιήστε κατεψυγμένα, τραγανά ‘φλιτζάνια’ από φύλλο, που μεταφέρονται και χρησιμοποιούνται εύκολα, και κεράστε τις ταρτίνες σε ένα πικ-νικ ή σε ένα φιλικό τραπέζι.
Μίνι τάρτες με κρέμα και μούρα
Για 15 μερίδες
Υλικά
1/4 φλιτζάνι κρέμα γάλακτος
2 κ.γλ. ζάχαρη
1/4 φλιτζάνι γιαούρτι βανίλια χωρίς λιπαρά
15 κατεψυγμένα μίνι κύπελλα από φύλλο κρούστας
15 φρέσκα μύρτιλα
15 φρέσκα σμέουρα
Εκτέλεση
Χτυπήστε την κρέμα σε ένα μικρό μπολ μέχρι να σχηματιστούν μαλακές κορυφές. Προσθέστε τη ζάχαρη και χτυπήστε μέχρι να σφίξει. Προσθέστε το γιαούρτι.
Μοιράστε την κρέμα με το γιαούρτι στα κύπελλα από φύλλο κρούστας, κρατώντας τα κύπελλα στο πλαστικό ταψί τους.
Γαρνίρετε το κάθε κύπελλο με ένα μύρτιλο και ένα σμέουρο. Σερβίρετε αμέσως ή βάλτε στο ψυγείο για έως και τέσσερις ώρες.
Είναι γνωστό ότι η υπερβολική πρόσληψη νατρίου μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, ωστόσο η μείωση του νατρίου δεν είναι απαραίτητη. Η δράση του νατρίου μπορεί να εξισορροπηθεί με αύξηση πρόσληψης καλίου μέσω της διατροφής. Τα τρόφιμα πλούσια σε κάλιο βοηθούν στη διατήρηση της υγείας των αιμοφόρων αγγείων και μειώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις του νατρίου.
Η Μελίσσα Σταντ, ερευνήτρια, μελέτησε την πρόσληψη καλίου και νατρίου και δημοσίευσε πρόσφατα τα αποτελέσματά της. Όπως δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times, παλιότερα οι άνθρωποι έτρωγαν πολλά φρούτα και λαχανικά, κάτι που σήμαινε διατροφή πλούσια σε κάλιο και χαμηλή σε νάτριο. Αυτό έκανε τα ρυθμιστικά συστήματα του σώματος να λειτουργούν καλύτερα.
«Σήμερα, η διατροφή μας (στις δυτικές κοινωνίες) τείνει να είναι πολύ πιο πλούσια σε νάτριο και φτωχότερη σε κάλιο. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί η υψηλή αρτηριακή πίεση συναντάται κυρίως στις βιομηχανικές κοινωνίες και όχι στις απομονωμένες κοινωνίες», εξηγεί.
Κάλιο για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Η αναλογία νατρίου-καλίου στη διατροφή λειτουργεί ως προγνωστικός παράγοντας της αρτηριακής πίεσης, του κινδύνου εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, ακόμη και της συνολικής θνησιμότητας.
Η υψηλή πρόσληψη νατρίου μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών στον οργανισμό, γεγονός που αυξάνει τον όγκο του αίματος και ασκεί επιπλέον πίεση στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, οδηγώντας σε αυξημένη αρτηριακή πίεση και μεγαλύτερη καταπόνηση της καρδιάς.
Τα επίπεδα νατρίου και καλίου ρυθμίζονται αυστηρά από τα νεφρά. Όταν τρώτε ένα γεύμα πλούσιο σε κάλιο, τα νεφρά κατά πρώτον απορροφούν λιγότερο νάτριο, επιτρέποντας σε περισσότερο νάτριο να ρέει προς τα κάτω. Αυτή η αλλαγή στη λειτουργία των νεφρών προάγει την απέκκριση του νατρίου στα ούρα, επηρεάζοντας την κίνηση του νερού και τον όγκο του αίματος, γεγονός που μειώνει την αρτηριακή πίεση. Πρόσφατα ευρήματα που παρουσιάστηκαν σε συνάντηση της Αμερικανικής Φυσιολογικής Εταιρείας στη Βαλτιμόρη υποστήριξαν περαιτέρω αυτόν τον μηχανισμό, δείχνοντας ότι το κάλιο μπορεί να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις μιας διατροφής πλούσιας σε νάτριο, ενθαρρύνοντας την απέκκριση του νατρίου.
Η μελέτη επικεντρώθηκε ανέδειξε και ένα λιγότερο γνωστό όφελος: το κάλιο υποστηρίζει την υγεία των αιμοφόρων αγγείων ακόμη και σε άτομα των οποίων η αρτηριακή πίεση δεν επηρεάζεται από το αλάτι. Αυτά τα άτομα, τα λεγόμενα «ανθεκτικά στο αλάτι», δεν παρουσιάζουν αύξηση της αρτηριακής πίεσης όταν καταναλώνουν περισσότερο νάτριο, αλλά όταν αυξάνεται η πρόσληψη καλίου τα αιμοφόρα αγγεία τους λειτουργούν καλύτερα, παρουσιάζοντας βελτιωμένη ικανότητα χαλάρωσης και διαστολής.
«Η αύξηση της πρόσληψης καλίου μπορεί να είναι μια κρίσιμη στρατηγική για τη βελτίωση της υγείας των αιμοφόρων αγγείων και τη μείωση του μακροπρόθεσμου κινδύνου», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times η Σάννον Λένον, συν-συγγραφέας της μελέτης, η οποία έχει διδακτορικό στη φυσιολογία της άσκησης και είναι καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Ντελαγουέρ.
Κίνδυνοι για άτομα με νεφρική δυσλειτουργία
Αν και το κάλιο προσφέρει σημαντικά οφέλη για την αρτηριακή πίεση και την υγεία της καρδιάς, δεν είναι ασφαλές για όλους. Σε άτομα με νεφρική δυσλειτουργία, ο οργανισμός δεν μπορεί να αποβάλει αποτελεσματικά το περίσσιο κάλιο. Ως αποτέλεσμα, το κάλιο μπορεί να συσσωρευτεί στην κυκλοφορία του αίματος αντί να αποβληθεί, οδηγώντας σε δυνητικά απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις, όπως η υπερκαλιαιμία.
Τα άτομα με νεφρική νόσο ή μειωμένη νεφρική λειτουργία πρέπει γενικά να αποφεύγουν τις δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο.
Πόσο κάλιο χρειαζόμαστε;
Η ημερήσια πρόσληψη καλίου που συνιστά η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία κυμαίνεται από 3.500 έως 5.000 χιλιοστόγραμμα.
«Ωστόσο, εστιάζοντας αποκλειστικά στη συνολική ποσότητα, μπορεί να χάσουμε την ευρύτερη εικόνα», δήλωσε ο Ραούλ Μπέσκος, αναπληρωτής καθηγητής ανθρώπινης διατροφής και φυσιολογίας, στην Epoch Times.
Ο Μπέσκος σημείωσε ότι όσον αφορά την αναλογία καλίου προς νάτριο, ο στόχος είναι να καταναλώνεται τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερο κάλιο από νάτριο, κάθε μέρα.
Στην πράξη, η επίτευξη αυτής της αναλογίας μπορεί να είναι δύσκολη, ειδικά όταν η πρόσληψη νατρίου είναι υψηλή.
«Πολλοί Αμερικανοί δυσκολεύονται να μειώσουν την πρόσληψη νατρίου, επειδή είναι πολύ κοινό στα τρόφιμα που τρώμε», επισημαίνει η Λένον.
Γι’ αυτό με την ομάδα της στόχευσε κυρίως στην αύξηση το καλίου ώστε να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις του νατρίου, ακόμη και αν η ιδανική αναλογία δεν επιτυγχάνεται πλήρως. Στη μελέτη τους, χορήγησαν 4.700 χιλιοστόγραμμα καλίου ημερησίως για δέκα ημέρες σε συμμετέχοντες που ακολουθούσαν δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και διαπίστωσαν ότι διατηρούσε τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων σε παρόμοιο επίπεδο όπως μια δίαιτα χαμηλή σε νάτριο.
Ωστόσο, για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι ακόμα καλύτερο να περιορίζουν την υπερβολική πρόσληψη αλατιού, όσο είναι δυνατόν.
Μια ημέρα πλούσια σε κάλιο
Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας καλίου δεν χρειάζεται να είναι περίπλοκη. Το κάλιο βρίσκεται σε μια ευρεία γκάμα τροφίμων και με μερικές απλές επιλογές κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι δυνατό να καλύψετε τη συνιστώμενη πρόσληψη με φυσικό τρόπο, διατηρώντας το νάτριο υπό έλεγχο.
Τα υποκατάστατα αλατιού με βάση το κάλιο επίσης συμβάλλουν στη μείωση του νατρίου, προσθέτοντας περισσότερο κάλιο.
Παρατίθεται ένα ημερήσιο μενού για υψηλή κατανάλωση καλίου, βάσει των προτάσεων του Μπέσκος και της Βανέσα Κινγκ, διαιτολόγου:
Πρωινό
Σμούθι με μπανάνα, μια χούφτα σπανάκι και ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι
Γιαούρτι με βερίκοκα και μπανάνα
Τοστ ολικής άλεσης με φέτες αβοκάντο και σπόρους τσία
Μια μερίδα γιαούρτι για επιπλέον κάλιο και πρωτεΐνες (προαιρετικά)
Δεκατιανό
Μια κούπα πεπόνι
Μείγμα φρούτων πλούσιων σε κάλιο, όπως μπανάνες, φράουλες και ακτινίδια
Μεσημεριανό
Μαγειρεμένο κοτόπουλο με ντοματίνια, αγγούρι και πιπεριές, με ελαιόλαδο, χυμό λεμονιού και βότανα
Μια μικρή μερίδα γλυκοπατάτες στον ατμό
Μπαστουνάκια καρότου με χούμους
Απογευματινό σνακ
Μια χούφτα αμύγδαλα
Λίγες σταφίδες
Δείπνο
Τηγανητός τόνος ή ψητός σολομός με λεμόνι και βότανα (χωρίς αλάτι)
Ρύζι με ψητή κολοκύθα και λαχανάκια Βρυξελλών
Ψητή πατάτα με τη φλούδα (αντί για ρύζι)
Επιδόρπιο (προαιρετικό)
Φρέσκο πεπόνι
Μικρό μπολ με μίγμα μούρων
* * * * *
Το κάλιο βρίσκεται άφθονο σε πολλά τρόφιμα, όχι μόνο στις μπανάνες όπως πιστεύουν πολλοί. Τα φυλλώδη λαχανικά, οι πατάτες, τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και φρούτα όπως τα βερίκοκα, τα πορτοκάλια και το πεπόνι είναι όλες εξαιρετικές πηγές. Τα περισσότερα από αυτά τα τρόφιμα έχουν φυσικά χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, το οποίο βοηθά στη διατήρηση μιας πιο υγιεινής αναλογίας νατρίου προς κάλιο, σύμφωνα με τη Λένον.
«Η μείωση της πρόσληψης νατρίου μέσω των επεξεργασμένων τροφίμων και του φαγητού των εστιατορίων είναι εξίσου σημαντική», προσθέτει, σημειώνοντας ότι η προετοιμασία περισσότερων γευμάτων στο σπίτι επιτρέπει στους ανθρώπους να ελέγχουν καλύτερα την πρόσληψη νατρίου και τη διατροφή τους γενικότερα.
Ακόμη και απλές αλλαγές, όπως η επιλογή κονσερβών με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο ή η χρήση βοτάνων αντί για αλάτι, κάνουν διαφορά.
Στην κουζίνα της Σου Μπέκερ πάντα κάτι ψήνεται. Το άρωμα των μπαχαρικών, της ζάχαρης, της μαγιάς και του αλευριού αιωρούνται στον αέρα. Ταψιά, φόρμες και φορμάκια για κέικ βγαίνουν από τα ντουλάπια, έτοιμα για τη δουλειά της ημέρας. Όμως αυτό που κάνει αυτήν την κουζίνα να διαφέρει πραγματικά είναι ότι όσο κι αν ψάξετε, δεν θα βρείτε ούτε μια συσκευασία αλευριού του εμπορίου. Κι αυτό γιατί η Σου, συγγραφέας, podcaster και δασκάλα μαγειρικής, αλέθει εδώ και 30 χρόνια το δικό της αλεύρι από ολόκληρους σπόρους.
Η ενασχόλησή της με το φρεσκοαλεσμένο αλεύρι ξεκίνησε το 1992, όταν διάβασε ένα άρθρο σε επιστημονικό ιατρικό περιοδικό. Τότε σπούδαζε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια και είχε αναπτύξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μικροβιολογία των τροφίμων. Το άρθρο συσχέτιζε τη ραγδαία πτώση της υγείας των Αμερικανών με την επικράτηση του βιομηχανικά αλεσμένου άσπρου αλευριού, τη δεκαετία του 1920. Κάθε καρπός σιταριού αποτελείται από τρία μέρη: το πίτουρο (φλοιός), το φύτρο και το ενδόσπερμα. Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, οι σπόροι αλέθονταν ολόκληροι στους μύλους, αλλά λόγω των ελαίων, βιταμινών και πρωτεϊνών που περιέχονται στο φύτρο και στο πίτουρο, το αλεύρι δεν κράταγε και έπρεπε να καταναλωθεί σχετικά γρήγορα..
Τη δεκαετία του 1870, επιστήμονες ανακάλυψαν πως αν αφαιρέσουν το φύτρο και το πίτουρο πριν από το άλεσμα, μπορούν να παράγουν αλεύρι (λευκό) με μεγάλη διάρκεια ζωής, κάτι που σήμαινε ότι μπορούσαν να παράγουν τεράστιες ποσότητες. Δεν γνώριζαν όμως ότι έτσι αφαιρούνται και τα περισσότερα θρεπτικά στοιχεία και οι φυτικές ίνες του αλευριού. Το αποτέλεσμα ήταν να εμφανιστούν ασθένειες όπως η πελάγρα, που προκαλείται από έλλειψη νιασίνης, και μάστιζε τις ΗΠΑ στις αρχές του 20ού αιώνα. Η συσχέτιση μεταξύ της νόσου και της διατροφικής έλλειψης εξηγήθηκε επιστημονικά μόλις τη δεκαετία του 1930. Η Μπέκερ ταράχτηκε βαθιά, διαβάζοντας αυτές τις πληροφορίες.
«Μεγάλωσα στον [αμερικανικό] Νότο, οπότε το να μαγειρεύουμε και να ψήνουμε από την αρχή ήταν φυσικό για μένα. Επίσης, πάντοτε ήθελα η οικογένειά μου να τρέφεται με αληθινό φαγητό. Αλλά εκείνο το άρθρο μού άνοιξε τα μάτια. Ήξερα ότι κάτι έπρεπε να αλλάξουμε», λέει αναφερόμενη στην απαρχή της δραστηριότητάς της.
Η Σου Μπέκερ έχει πάνω από 30 χρόνια εμπειρίας στο άλεσμα αναποφλοίωτων σπόρων. (Ευγενική παραχώρηση των Bread Beckers)
Την ίδια εβδομάδα, αγόρασε έναν μικρό μύλο και σπόρους σίτου και ξεκίνησε να αλέθει μόνη της αλεύρι. «Ήταν απόλυτα λογικό, τόσο από επιστημονική όσο και από θεολογική άποψη. Τα δημητριακά είναι το πιο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμο που μας έδωσε ο Θεός. Το καθημερινό μας ψωμί προορίζεται να μας θρέφει», επισημαίνει η Μπέκερ, όχι μόνο ως επιστήμονας τροφίμων, αλλά και ως μητέρα εννέα παιδιών — επτά βιολογικών και δύο υιοθετημένων.
Ήθελε να δει πώς θα επηρέαζε αυτή η αλλαγή την υγεία της οικογένειάς της. Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν κάθε της προσδοκία. «Από την πρώτη μέρα, τα χρόνια γαστρεντερικά μου προβλήματα εξαφανίστηκαν. Μέσα σε μία εβδομάδα είδα τη συγκέντρωσή μου να βελτιώνεται και την ενέργειά μου να αυξάνεται. Σε έναν μήνα, οι λιγούρες για ζάχαρη είχαν χαθεί. Τα παιδιά σταμάτησαν να έχουν μύξες και ωτίτιδες, και αν αρρώσταιναν, ανάρρωναν πολύ πιο γρήγορα», λέει. «Και φυσικά, το ψωμί ήταν πεντανόστιμο.»
Δεν άργησε να φτάσει η φήμη του σε φίλους, συγγενείς και γείτονες που άρχισαν να της ζητούν να τους φτιάξει ψωμί. Ενθουσιασμένη από την ανακάλυψή της και με διάθεση προσφοράς, η Μπέκερ και ο σύζυγός της, Μπραντ, άνοιξαν το 1993 το The Bread Beckers, έναν φούρνο στο γκαράζ τους. Την ίδια χρονιά, τους προσκάλεσαν να διδάξουν σε εκπαιδευτική έκθεση οικοδιδασκαλίας πώς φτιάχνεται το ψωμί με φρεσκοαλεσμένο αλεύρι. Η μεγάλη επιτυχία του σεμιναρίου και η αυξανόμενη ζήτηση τούς ανάγκασαν να σχεδιάσουν εκ νέου την επιχείρησή τους.
Η Σου και ο Μπραντ Μπέκερ. (Ευγενική παραχώρηση των Bread Beckers)
«Θυμάμαι να λέω στον άντρα μου: ‘Δεν νομίζω ότι είναι δουλειά μου να φτιάχνω ψωμί για όλο τον κόσμο. Πρέπει να διδάξω τους άλλους να φτιάχνουν το δικό τους ψωμί’. Ο Θεός θέλησε να γίνουμε σαν τον Ιωσήφ, που προσέφερε σιτηρά στον λαό του σε εποχή πείνας», εξηγεί η Μπέκερ.
Έτσι, μετέτρεψαν την επιχείρησή τους σε συνεταιρισμό σιτηρών, προσφέροντας όχι μόνο αλεσμένα δημητριακά και σπόρους, αλλά και ό,τι χρειάζεται ένας αρτοποιός: μύλους, βιβλία, μπαχαρικά, ζυμωτήρια.
Το 1999, οι Bread Beckers μεταφέρθηκαν σε μία αποθήκη 900 τ.μ. στο Γούντστοκ της Τζόρτζια. Σήμερα, η επιχείρηση αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο διακίνησης δημητριακών στη νοτιοανατολική Αμερική, και βοηθά χιλιάδες ανθρώπους να αλλάξουν τρόπο διατροφής και να βελτιώσουν την υγεία τους.
Περισσότερο κι από την επαγγελματική επιτυχία και τα οφέλη για την υγεία, αυτό που ενθαρρύνει κυρίως την Μπέκερ να συνεχίσει είναι οι μαρτυρίες όσων ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν φρεσκοαλεσμένο, σπιτικό αλεύρι. «Έχουμε ακούσει πολλές ιστορίες ανθρώπων που ανέκαμψαν από χρόνιες παθήσεις, από άτομα με κοιλιοκάκη και υπερευαισθησία στη γλουτένη που απολαμβάνουν ξανά το ψωμί, και από γονείς που βλέπουν θαυμαστές αλλαγές στην υγεία και την όρεξη των παιδιών τους. Τις λέμε ‘ιστορίες του ψωμιού’, γιατί το μόνο που άλλαξε ήταν το ψωμί που έτρωγαν», εξηγεί η Σου.
Βασικός εξοπλισμός
Παρότι η σπιτική άλεση αλευριού ίσως ακούγεται τρομακτική στην αρχή, η διαδικασία είναι εξαιρετικά απλή. Ο βασικός εξοπλισμός είναι ο μύλος για τα δημητριακά. Η Μπέκερ χρησιμοποιεί τον ηλεκτρικό μύλο WonderMill (περίπου 300 ευρώ), που αλέθει μέχρι και οκτώ φλιτζάνια δημητριακών τη φορά και μπορεί να αλέσει πολλά είδη σπόρων. Ο μύλος αποτελείται από τρία μέρη: τη δεξαμενή, τον μηχανισμό άλεσης και το δοχείο συλλογής. Ρίχνετε τα δημητριακά στη δεξαμενή, αυτά πέφτουν στα χαλύβδινα μαχαίρια του μύλου και αλέθονται. Το φρέσκο αλεύρι μαζεύεται στο δοχείο από κάτω.
«Οι κεφαλές του WonderMill είναι οι ίδιες που χρησιμοποιούν για τη φαρμακευτική βιομηχανία. Είναι αυτοκαθαριζόμενα, οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για τη συντήρηση, και δίνουν πολύ ψιλό και ομοιόμορφα αλεσμένο αλεύρι», σημειώνει η Μπέκερ. Προτείνει επίσης τον μύλο NutriMill (το πιο δημοφιλές ηλεκτρικό μοντέλο κοστίζει 400 ευρώ). Υπάρχουν και χειροκίνητοι παραδοσιακοί μύλοι με πέτρα, αλλά με αυτούς η διαδικασία είναι πολύ πιο αργή ― ένας ηλεκτρικός μύλος αλέθει μισό κιλό σιτάρι σε μισό λεπτό, λέει.
Το άλλο απαραίτητο συστατικό είναι ασφαλώς τα ίδια τα δημητριακά. Οι Bread Beckers αποστέλλουν ολόκληρους σπόρους σε όλη την Αμερική — μηδική, φαγόπυρο, βρόμη, ρύζι, καλαμπόκι, ντίνκελ (spelt), κεχρί, σίκαλη, σόργο, φασόλια, σιτάρι και πολλά άλλα. Τα δημητριακά παραδίδονται σε σφραγισμένους κουβάδες τροφίμων των 19 κιλών, επαρκούν για περίπου πενήντα τρεις φρατζόλες ψωμί και διατηρούνται για μεγάλο διάστημα χωρίς να αλλοιώνονται.
«Ακόμη έχω σιτάρι από τη σοδειά του 2000 στη ντουλάπα μου», σχολιάζει η Μπέκερ.
Το ενδιαφέρον του κόσμου παρακίνησε τη Σου και τον Μπραντ να αλλάξουν τον στόχο της επιχείρησηής τους και να εστιάσουν στο να διδάσκουν και να βοηθούν άλλους να φτιάχνουν το δικό τους αλεύρι και ψωμί, παρέχοντας μαθήματα, πρώτες ύλες και εξοπλισμό. (Ευγενική παραχώρηση των Bread Beckers)
Όσο για το είδος των σπόρων που θα προμηθευτείτε, εξαρτάται από αυτά που θέλετε να φτιάξετε: «Το σκληρό κόκκινο σιτάρι είναι ιδανικό για όλες τις χρήσεις, το λευκό σκληρό είναι καλύτερο για γλυκά και ζύμες που θέλετε να είναι πιο μαλακές», συμπληρώνει. Οι τιμές διαφέρουν ανάλογα με το είδος.
Ένα ακόμα εργαλείο που προτείνει η Μπέκερ (χωρίς να το θεωρεί απολύτως αναγκαίο για αρχάριους) είναι ένα ισχυρό μίξερ πάγκου. «Χρειάζεστε κάτι δυνατό για να ζυμώνετε μεγάλες ποσότητες καθημερινά», λέει. Η ίδια χρησιμοποιεί το Encarsrum original, που πλησιάζει τη στιβαρότητα των επαγγελματικών μηχανημάτων.
Άλεσμα και ψήσιμο
Η διαδικασία της άλεσης στο σπίτι δεν θα μπορούσε να είναι πιο απλή: βάζετε τους σπόρους στη δεξαμενή, θέτετε τον μύλο σε λειτουργία και αφήνετε το φρέσκο αλεύρι να τρέξει στο δοχείο συλλογής. «Είναι τόσο εύκολο», λέει η Μπέκερ. Όσον αφορά τις αναλογίες, ένα φλιτζάνι σπόρων δίνει περίπου 1,5 φλιτζάνι αλεύρι. Μετά το άλεσμα, το αλεύρι πρέπει να καταναλωθεί γρήγορα, γιατί τα θρεπτικά συστατικά οξειδώνονται και χάνεται μέρος της θρεπτικής του αξίας. «Το αλεύρι διατηρείται για περίπου μια εβδομάδα στο ψυγείο, σε αεροστεγές δοχείο, αλλά προσπαθήστε να το χρησιμοποιήσετε νωρίτερα», συμβουλεύει η Μπέκερ.
Αφού αλέσετε, ξεκινήστε το ζύμωμα. Το υπέροχο με το αλεύρι δικής σας άλεσης είναι ότι σπάνια χρειάζεται να αλλάξετε τις συνταγές που χρησιμοποιούν εμπορικό αλεύρι. Στο βιβλίο της The Essential Homeground Flour Book, η Μπέκερ παραθέτει αναλυτικές οδηγίες για το πώς θα φτιάξετε το δικό σας αλεύρι γενικής χρήσης. Για ψωμί με μαγιά, προτείνει σκληρό σιτάρι ή μείγμα του με σπελτ, σίκαλη ή καμούτ. Το ίδιο ισχύει και για τα ψωμιά χωρίς μαγιά ή προζύμι, με τη Μπέκερ να προτείνει μαλακό σιτάρι, σπελτ ή σίκαλη. «Τα αλεύρια αυτά έχουν μεγαλύτερη υγρασία και βγάζουν μαλακότερο, πιο απολαυστικό ψωμί. Ακολουθήστε τις συνταγές σας κανονικά. Η μόνη διαφορά θα είναι το γευστικό αποτέλεσμα, που θα είναι ασύγκριτα καλύτερο», λέει η Μπέκερ.
Η Σου Μπέκερ ενθαρρύνει τις οικογένειες να διεκδικήσουν την υγεία τους, ‘ψωμί-ψωμί’. (Ευγενική παραχώρηση των Bread Beckers)
Στους αρχάριους ‘μυλωνάδες’ και σε οικογένειες με μικρά παιδιά προτείνει απλές συνταγές στην αρχή. Το προαναφερθέν βιβλίο της είναι γεμάτο με βήμα-βήμα συνταγές για ψωμιά, μάφιν, τηγανίτες, κέικ, μπισκότα κ.ά. «Βρείτε τι αρέσει στην οικογένειά σας και ξεκινήστε από αυτό. Μην αρχίσετε με προζύμι, είναι πιο πολύπλοκο. Θα φτάσετε εκεί με τον καιρό», συμβουλεύει.
Οικιακή άλεση και οικονομία
Μπορεί να σας εντυπωσιάζει το αρχικό κόστος του εξοπλισμού που απαιτείται για να φτιάχνετε το ψωμί σας από τον σπόρο, όμως η άλεση στο σπίτι αποδεικνύεται εξαιρετικά συμφέρουσα. «Το ψωμί που φτιάχνω με χορταίνει και με ικανοποιεί περισσότερο, έτσι δεν μπαίνω στην κουζίνα για να τσιμπήσω άσκοπα και αγοράζω λιγότερα τρόφιμα, άρα περνώ λιγότερο χρόνο ψωνίζοντας και μαγειρεύοντας. Επίσης, είστε πιο υγιείς, άρα πηγαίνετε λιγότερο συχνά στον γιατρό. Σκεφτείτε πόσο κερδισμένοι βγαίνετε μακροπρόθεσμα από αυτή την αλλαγή», λέει η Μπέκερ.
Μάφιν με μήλο, μύρτιλο και αμύγδαλο
Χωρίς γλουτένη, χωρίς γαλακτοκομικά, χωρίς αυγά
Αυτά τα μάφιν αναδεικνύουν την πολυμορφία και τη γεύση των φρεσκοαλεσμένων αλεύρων, όπως το αλεύρι από αμύγδαλο και από καστανό ρύζι. (Ευγενική παραχώρηση των Bread Beckers)
Ο συνδυασμός αλεύρου αμυγδάλου και ρυζιού δίνει στα μάφιν υγρή υφή και υπέροχη γεύση. Είναι τόσο νόστιμα που κανείς δεν θα καταλάβει πως δεν περιέχουν γλουτένη, γαλακτοκομικά και αυγά.
Υλικά
Για 12 μάφιν ή για 24–30 μικρά μάφιν
2 κ.γλ. σπόρους τσία
6 κ.σ. νερό
½ φλ. λεπτοαλεσμένο αλεύρι αμυγδάλου
1 ½ φλ. φρέσκο αλεύρι καστανού ρυζιού
1 κ.γλ. μπέικιν πάουντερ
1 κ.γλ. μαγειρική σόδα
½ κ.γλ. αλάτι
¼ φλ. λάδι καρύδας λιωμένο
½ φλ. ρευστό μέλι
1 κ.γλ. φυσικό εκχύλισμα βανίλιας
½ κ.γλ. εκχύλισμα αμυγδάλου (προαιρετικά)
1 φλ. πολτό μήλου ή μήλο τριμμένο
1 φλ. φρέσκα ή κατεψυγμένα μύρτιλα
Εκτέλεση
Βουτυρώστε ένα ταψί για 12 μάφιν ή για 24 μικρά μάφιν. Προθερμάνετε τον φούρνο στους 180°C.
Σε μικρό μπολ, ανακατέψτε τους σπόρους τσία με το νερό και αφήστε για 5 λεπτά να πήξει.
Σε μεγάλο μπολ, χτυπήστε μαζί το αλεύρι αμυγδάλου, το αλεύρι ρυζιού, το μπέικιν, τη σόδα και το αλάτι. Κάντε μία λακκουβίτσα στο κέντρο.
Σε άλλο μπολ, ανακατέψτε το λάδι καρύδας με το μέλι, προσθέστε τη μάζα τσία, τη βανίλια και το εκχύλισμα αμυγδάλου (αν βάλετε). Χτυπήστε καλά. Προσθέστε τον πολτό μήλου και ανακατέψτε.
Ρίξτε όλο το μείγμα στο αλεύρι ανακατεύοντας μέχρι να ομογενοποιηθούν. Τέλος, ενσωματώστε απαλά τα μύρτιλα. Μοιράστε σε φόρμες και ψήστε για 20-25 λεπτά ώσπου να ροδίσουν και να επανέρχονται όταν τα ακουμπάτε ελαφρά.
Αφήστε να κρυώσουν 5 λεπτά στη φόρμα, έπειτα μεταφέρετε σε πιατέλα ή σχάρα.
