Μέση Ανατολή

Ανάλυση ειδήσεων

Το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ, με ευαίσθητες πυρηνικές εγκαταστάσεις να εκτιμάται ότι ενδέχεται να αποτελέσουν στόχο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, εφόσον αποφασίσουν να εμπλακούν στον πόλεμο.

Ωστόσο, παραμένει αντικείμενο έντονης διεθνούς διαμάχης το κατά πόσον το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης αποσκοπεί στην κατασκευή πυρηνικών όπλων – αμφιβολίες που εκφράζονται ακόμη και από στενούς συμμάχους του Ισραήλ.

Μία από τις αιτίες είναι η συστηματική αδιαφάνεια που έχει επιδείξει το Ιράν αναφορικά με την έκταση του εμπλουτισμού ουρανίου, αλλά και το γεγονός ότι η χώρα διαθέτει πολιτικές χρήσεις για το ουράνιο εδώ και περισσότερες από πέντε δεκαετίες.

Από την έρευνα στην συγκαλυμμένη στρατιωτικοποίηση

Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ξεκίνησε το 1957, όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ υπέγραψε συμφωνία με τον Σάχη του Ιράν για την παροχή πυρηνικής ερευνητικής τεχνολογίας. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Πυρηνικός Ερευνητικός Αντιδραστήρας της Τεχεράνης τέθηκε σε λειτουργία, εξυπηρετώντας ιατρικές και επιστημονικές ανάγκες μέχρι την ισλαμική επανάσταση του 1979.

Ενώ η μοναρχία είχε δεσμευθεί να μην επιδιώξει την απόκτηση πυρηνικών όπλων, το ισλαμικό καθεστώς που την διαδέχθηκε δεν προέβη σε ανάλογες διαβεβαιώσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διέκοψαν τότε την προμήθεια ουρανίου, καθιστώντας τον αντιδραστήρα ανενεργό για αρκετά χρόνια.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η ιρανική ηγεσία άρχισε ένα μυστικό πρόγραμμα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων, αποκτώντας τεχνολογία φυγοκέντρησης μέσω παράνομων δικτύων που συνδέονταν με το Πακιστάν και τη Βόρεια Κορέα. Το πρόγραμμα αποκαλύφθηκε το 2002, όταν Ιρανός ηγέτης στην εξορία δημοσιοποίησε μυστικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου. Στη συνέχεια, το Ιράν δεσμεύθηκε να μη συνεχίσει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων και να επιτρέπει την παρουσία διεθνών επιθεωρητών.

Έκτοτε, η Τεχεράνη διαψεύδει ότι αναπτύσσει πυρηνικά όπλα, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα εμπλουτισμού εξυπηρετεί αποκλειστικά πολιτικούς σκοπούς. Παράλληλα, δηλώνει ότι διατηρεί το κυριαρχικό δικαίωμα να επιδιώξει την απόκτησή τους, εάν το κρίνει αναγκαίο.

Η αξιοπιστία των ισχυρισμών αυτών παραμένει αμφισβητούμενη. Πριν από την πρόσφατη επίθεση του Ισραήλ, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε υποστηρίξει ότι υπάρχουν αποδείξεις για την ύπαρξη στρατιωτικού σκέλους στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, χαρακτηρίζοντάς το «υπαρξιακή απειλή» για το Ισραήλ.

Αντιθέτως, Αμερικανοί αξιωματούχοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί. Η Διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τάλσι Γκάμπαρντ, φέρεται να δήλωσε στο Κογκρέσο τον Μάρτιο ότι το Ιράν δεν κατασκευάζει πυρηνικό όπλο και ότι ο Ανώτατος Ηγέτης Αλί Χαμενεΐ δεν έχει εγκρίνει την επανεκκίνηση του προγράμματος που είχε ανασταλεί το 2003.

Η ετήσια έκθεση απειλών των αμερικανικών υπηρεσιών για το 2025 καταλήγει σε παρόμοια συμπεράσματα: αν και το Ιράν έχει εμπλουτίσει ουράνιο σε επίπεδα που θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη στρατιωτική του χρήση, δεν φαίνεται να έχει λάβει την απόφαση να κατασκευάσει όπλο. Στην ίδια έκθεση αναφέρεται ότι ο Χαμενεΐ δέχεται πιέσεις από σκληροπυρηνικά στελέχη να επανεκκινήσει το στρατιωτικό σκέλος του προγράμματος και πιθανόν να χρησιμοποιεί την πρόοδο στον εμπλουτισμό ως διαπραγματευτικό χαρτί για την περιφερειακή επιρροή του Ιράν.

Ο εμπλουτισμός ουρανίου στο επίκεντρο της διεθνούς ανησυχίας

Δεδομένων των ασαφειών σχετικά με τη δέσμευση του Ιράν να αναπτύξει πυρηνικό όπλο, η διεθνής προσοχή έχει επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στον εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν και στο βαθμό στον οποίο παράγει εμπλουτισμένο ουράνιο επαρκούς καθαρότητας για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.

Για το σκοπό αυτό, η πυρηνική εποπτική αρχή των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε σε έκθεση που δημοσίευσε νωρίτερα φέτος ότι το Ιράν είχε επιταχύνει την παραγωγή ουρανίου σχεδόν κατάλληλου για την κατασκευή όπλων. Η έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας με έδρα τη Βιέννη ανέφερε ότι το Ιράν είχε αναπτύξει περίπου 275 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου έως το όριο του 60%.

Αυτό το επίπεδο καθαρότητας απέχει τεχνικά ένα βήμα από τη μετατροπή του σε 90%, το οποίο απαιτείται για ένα πυρηνικό όπλο, σύμφωνα με την έκθεση, και το όριο των 275 κιλών αντιπροσώπευε αύξηση περίπου 40% στην ποσότητα του εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν σε σχέση με έξι μήνες νωρίτερα. Σύμφωνα με την έκθεση, απαιτούνται περίπου 42 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου σε αυτό το επίπεδο για την παραγωγή μιας πυρηνικής κεφαλής, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Τεχεράνη διαθέτει αρκετό ουράνιο για να κατασκευάσει 6 πυρηνικά όπλα.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας και πολλοί επικριτές της Τεχεράνης έχουν επισημάνει ότι οι σύγχρονοι πυρηνικοί αντιδραστήρες απαιτούν μόνο ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό μεταξύ 3% και 5% για να λειτουργούν αποτελεσματικά.

Ωστόσο, υπάρχουν δύο σημαντικές επιφυλάξεις.

Η πρώτη επιφύλαξη είναι ότι ορισμένες από τις παλαιότερες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν είχαν σχεδιαστεί για να χρησιμοποιούν ουράνιο τόσο χαμηλής καθαρότητας. Ο αντιδραστήρας που κατασκευάστηκε με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών, για παράδειγμα, αρχικά λειτουργούσε με ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό 93%. Αυτό άλλαξε μόνο τη δεκαετία του 1990, όταν, με τη βοήθεια της Αργεντινής, το Ιράν τροποποίησε κρυφά την εγκατάσταση ώστε να λειτουργεί με ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό 20%.

Η δεύτερη προειδοποίηση είναι ότι οι πολιτικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες λειτουργούν πιο αποτελεσματικά όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο εμπλουτισμού του ουρανίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το υψηλά εμπλουτισμένο ουράνιο παράγει περισσότερη ενέργεια ανά μονάδα από το χαμηλά εμπλουτισμένο ουράνιο, λόγω της υψηλότερης συγκέντρωσης του σχάσιμου ισοτόπου U-235, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διατήρηση των πυρηνικών αλυσιδωτών αντιδράσεων.

Το ζήτημα περιπλέκεται περαιτέρω από τον τρόπο με τον οποίο το Ιράν χειρίζεται τις δικές του διεθνείς πυρηνικές συμφωνίες, ιδίως το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης, το οποίο υπογράφηκε από το Ιράν, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ, την Κίνα, τη Ρωσία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο το 2015. Η συμφωνία αυτή περιόριζε τις δραστηριότητες εμπλουτισμού του Ιράν, έτσι ώστε η χώρα να εμπλουτίζει μόνο έως το 3,67%.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποχώρησε μονομερώς από το πρόγραμμα αυτό το 2018, υποστηρίζοντας ότι το Ιράν δεν είχε αποκαλύψει πλήρως όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με το προηγούμενο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του, το οποίο τερματίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Σε απάντηση, το Ιράν έπαψε να τηρεί τους περιορισμούς εμπλουτισμού που ορίζονταν στη συμφωνία, παρά το γεγονός ότι τεχνικά εξακολουθούσε να είναι συμβαλλόμενο μέρος και επέτρεπε κατά διαστήματα σε διεθνείς επιθεωρητές να εισέρχονται στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις.

Σύμφωνα με τη CIA, υπάρχει επίσης το ζήτημα ότι λιγότερο από το 2% της ηλεκτρικής ενέργειας του Ιράν προέρχεται σήμερα από πυρηνικές πηγές. Επομένως, δεν είναι σαφές γιατί το Ιράν θα χρειαζόταν σημαντικές ποσότητες εμπλουτισμένου ουρανίου εκτός από την ανάπτυξη όπλων.

Εμπόδια στην κατασκευή πυρηνικού όπλου

Παρά τις προόδους που έχει σημειώσει στον εμπλουτισμό ουρανίου, το Ιράν αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στην ανάπτυξη της απαραίτητης τεχνολογίας και υποδομής που απαιτείται για την πραγματική χρήση αυτού του ουρανίου στην κατασκευή όπλων.

Πέρα από την κατοχή ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 90%, η Τεχεράνη θα πρέπει επίσης να επιτύχει τη σμίκρυνση μιας πυρηνικής κεφαλής, προκειμένου να την τοποθετήσει σε βόμβα ή πύραυλο.

Η πυρηνική σμίκρυνση περιλαμβάνει τόσο τη διαδικασία κατασκευής πυρηνικών όπλων αρκετά μικρών ώστε να μπορούν να τοποθετηθούν σε βαλλιστικούς πυραύλους, όσο και τη δημιουργία τεχνολογιών που θα διασφαλίζουν ότι το όπλο μπορεί να αντέξει τις πιέσεις της εκτόξευσης και της επανεισόδου στην ατμόσφαιρα.

Η σμίκρυνση είναι εξίσου περίπλοκη και ακόμη πιο δαπανηρή από τη διαδικασία εμπλουτισμού ουρανίου, και υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι το Ιράν έχει διαθέσει τους απαραίτητους πόρους για να ολοκληρώσει την έρευνα και την ανάπτυξη ενός τέτοιου όπλου στο εγγύς μέλλον.

Επιπλέον, το Ιράν δεν έχει πραγματοποιήσει ποτέ πυρηνική δοκιμή και δεν είναι σαφές ποιος από τους βαλλιστικούς πυραύλους του θα μπορούσε να τροποποιηθεί ώστε να μεταφέρει με επιτυχία μια πυρηνική κεφαλή.

Ο πιο πιθανός υποψήφιος για αυτόν τον σκοπό είναι ο Emad, ένας πύραυλος που παρουσιάστηκε το 2015 και διαθέτει κωνική κεφαλή και ευέλικτο όχημα επανεισόδου, το οποίο θα ήταν πιο κατάλληλο για την πραγματοποίηση πυρηνικών επιθέσεων από τους άλλους πυραύλους του Ιράν.

Έτσι, ενώ το Ιράν έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στον εμπλουτισμό ουρανίου, η σμίκρυνση ενός πυρηνικού όπλου είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη εργασία, που απαιτεί τεράστια ποσότητα προηγμένων γνώσεων στη πυρηνική φυσική και μηχανική. Το Ιράν φαίνεται να έχει αφιερώσει τις γνώσεις αυτές κυρίως στον εμπλουτισμό και όχι στην ανάπτυξη όπλων.

Ως εκ τούτου, είναι απίθανο το Ιράν να μπορέσει να αναπτύξει ένα πυρηνικό όπλο στο άμεσο μέλλον, ακόμη και αν εμπλουτίσει πλήρως το ουράνιο που έχει στη διάθεσή του.

Οι συνέπειες των ισραηλινών πληγμάτων

Αυτό που απομένει λοιπόν είναι το ζήτημα του κατά πόσον οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν εξακολουθούν να είναι σε θέση να παρέχουν επαρκή ποσότητα ουρανίου για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στο εγγύς μέλλον.

Υπάρχουν τέσσερις βασικές εγκαταστάσεις που σχετίζονται με αυτό το ζήτημα. Πρόκειται για τις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού στο Νατάνζ και στο Φορντό, τον πυρηνικό σταθμό του Μπουσέρ και τον αντιδραστήρα βαρέος νερού στο Αράκ, καθώς και διάφορες ερευνητικές εγκαταστάσεις στην Τεχεράνη και στο Ισφαχάν.

Όλες οι εγκαταστάσεις, εκτός από αυτές στο Φορντό, υπέστησαν σοβαρές ζημιές κατά την πρώτη εβδομάδα της ισραηλινής εκστρατείας, η οποία είχε ως στόχο περισσότερες από 200 εγκαταστάσεις σε ολόκληρο το Ιράν.

Οι εγκαταστάσεις στο Νατάνζ αποτελούσαν τον ακρογωνιαίο λίθο της πυρηνικής υποδομής του Ιράν και λειτουργούσαν ως κεντρική εγκατάσταση της χώρας για τον εμπλουτισμό ουρανίου. Το ίδιο το συγκρότημα εμπλουτισμού βρισκόταν βαθιά υπόγεια και πίσω από οπλισμένους τοίχους από σκυρόδεμα, σχεδιασμένους να προστατεύουν την εγκατάσταση από πυραυλικές επιθέσεις. Οι εγκαταστάσεις διεξήγαγαν επίσης έρευνα και ανάπτυξη σχετικά με την κατασκευή προηγμένων φυγοκεντρικών μηχανών και, ως εκ τούτου, οποιαδήποτε αλλαγή στις δραστηριότητες του Νατάνζ θα είχε πιθανώς άμεσο αντίκτυπο στον χρόνο που απαιτείται για την παραγωγή πυρηνικού όπλου από την Τεχεράνη.

Το Νατάνζ ήταν από τις πρώτες εγκαταστάσεις που δέχτηκαν επίθεση από το Ισραήλ. Έχει επιβεβαιωθεί ότι οι υπέργειες εγκαταστάσεις του έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό, ενώ οι υπόγειες έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές.

Η εγκατάσταση εμπλουτισμού στο Φορντό είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν και βρίσκεται περίπου 60 μίλια νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας Τεχεράνης. Η συγκρκριμένη εγκατάσταση είναι η πιο καλά προστατευμένη του Ιράν και φαίνεται να έχει κατασκευαστεί για να αντέχει σε πυραυλικές επιθέσεις. Το Φορντό φιλοξενεί προηγμένες συστοιχίες φυγοκέντρησης ουρανίου, οι οποίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή πυρηνικού καυσίμου. Πολλοί αναλυτές υποψιάζονται επίσης εδώ και καιρό ότι το Φορντό είναι το μέρος όπου το ιρανικό καθεστώς θα κρύψει τυχόν μυστικές προσπάθειες ανάπτυξης πυρηνικών κεφαλών.

Η εγκατάσταση του Φορντό, που κατασκευάστηκε μεταξύ 2007 και 2009, είναι χτισμένη στην πλαγιά ενός βουνού, περίπου 260 πόδια κάτω από το έδαφος, και ενισχυμένη με τεχνητά εμπόδια. Οι εκτεταμένες φυσικές και τεχνητές άμυνες του Φορντό σημαίνουν ότι υπάρχουν αυστηρές απαιτήσεις για τον τύπο των πυρομαχικών που είναι ικανά να καταστρέψουν την εγκατάσταση μέσω αεροπορικών επιθέσεων.

Το μόνο διαθέσιμο πυρομαχικό που πιθανώς πληροί αυτές τις απαιτήσεις είναι το GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (Διατρητικό Πυρομαχικό Μεγάλης Ισχύος), ένα πυρομαχικό ακριβείας που σχεδιάστηκε για την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και τροποποιήθηκε στη δεκαετία του 2010 με τον ρητό σκοπό να στοχεύει το Φορντό.

Όπως και το Νατάνζ, ο πολιτικός πυρηνικός σταθμός του Ιράν στο Μπουσέρ και ο αντιδραστήρας βαρέος νερού στο Αράκ έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές από τις ισραηλινές αεροπορικές επιθέσεις, υπονομεύοντας έτσι την ικανότητα της Τεχεράνης να χρησιμοποιεί πυρηνική ενέργεια ή να παράγει το απαραίτητο πλουτώνιο που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Ομοίως, το Κέντρο Πυρηνικής Τεχνολογίας του Ισφαχάν και ο Ερευνητικός Αντιδραστήρας της Τεχεράνης έχουν υποστεί ζημιές και αρκετοί σημαντικοί πυρηνικοί επιστήμονες έχουν σκοτωθεί.

Με βάση τις τρέχουσες εκτιμήσεις των ζημιών, το Φορντό είναι η μόνη εγκατάσταση εμπλουτισμού του Ιράν που πιθανότατα θα μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί τις επόμενες εβδομάδες. Ωστόσο, και αυτή ενδέχεται να αποτελέσει στόχο αεροπορικής επιδρομής των ΗΠΑ ή χερσαίας επιχείρησης του Ισραήλ.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ δήλωσε πρόσφατα ότι θα λάβει τελική απόφαση σε περίπου δύο εβδομάδες σχετικά με το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να εμπλακούν στρατιωτικά στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.

Το Ιράν και το Ισραήλ αντάλλαξαν νέες επιθέσεις τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου, μία ημέρα αφότου η Τεχεράνη απέκλεισε το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό της πρόγραμμα όσο συνεχίζονται οι εχθροπραξίες. Παράλληλα, η Ευρώπη επιχειρεί να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους διπλωματίας.

Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Fars, ισραηλινά πλήγματα στόχευσαν την πυρηνική εγκατάσταση του Ισφαχάν — μία από τις μεγαλύτερες της χώρας — χωρίς να σημειωθεί διαρροή επικίνδυνων υλικών. Άλλα ιρανικά μέσα ανέφεραν επίθεση σε κτίριο στην πόλη Κομ, με απολογισμό έναν νεκρό 16χρονο και δύο τραυματίες.

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν ότι εξαπέλυσαν επιθέσεις κατά υποδομών αποθήκευσης και εκτόξευσης πυραύλων στο Ιράν. Λίγο μετά τις 2:30 π.μ. (ώρα Ελλάδoς), σήμανε συναγερμός σε περιοχές του κεντρικού Ισραήλ — συμπεριλαμβανομένων του Τελ Αβίβ και της Δυτικής Όχθης — μετά από ιρανική πυραυλική επίθεση.

Αναχαιτίσεις πυραύλων ήταν ορατές στον ουρανό της μητροπολιτικής περιοχής του Τελ Αβίβ, ενώ ακούγονταν εκρήξεις σε πολλά σημεία. Στο νότιο Ισραήλ ήχησαν επίσης σειρήνες, σύμφωνα με την υπηρεσία έκτακτης ανάγκης Magen David Adom, χωρίς να αναφερθούν θύματα. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι εκτοξεύθηκαν πέντε βαλλιστικοί πύραυλοι, χωρίς ενδείξεις άμεσων πληγμάτων.

Η ίδια υπηρεσία έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες από φωτιά στη στέγη πολυώροφου κτιρίου στο κεντρικό Ισραήλ, πιθανότατα από θραύσματα πυραύλου που είχε αναχαιτιστεί.

Συλλήψεις υπόπτων για κατασκοπεία στην Κομ

Στο μεταξύ, η αστυνομία της επαρχίας Κομ ανακοίνωσε τη σύλληψη είκοσι δύο ατόμων που φέρονται να εμπλέκονται σε δραστηριότητες κατασκοπείας υπέρ του Ισραήλ. Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Fars, οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των οκτώ πρώτων ημερών των συγκρούσεων, με τις κατηγορίες να περιλαμβάνουν «σύνδεση με τις υπηρεσίες κατασκοπείας του σιωνιστικού καθεστώτος» και «διατάραξη της κοινής γνώμης». Οι δηλώσεις αποδίδονται στον επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της αστυνομίας της περιοχής.

Κλιμάκωση υπό το βάρος των διαφωνιών για τα πυρηνικά

Το Ισραήλ ξεκίνησε αεροπορικές επιθέσεις στις 13 Ιουνίου, επικαλούμενο την ανησυχία ότι το Ιράν είναι πολύ κοντά στην κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η Τεχεράνη απάντησε με πλήγματα πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, διατηρώντας τη θέση ότι το πυρηνικό της πρόγραμμα είναι αποκλειστικά ειρηνικό.

 

Το Ισραήλ, το οποίο δεν επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει την κατοχή πυρηνικών, φέρεται να έχει προκαλέσει τον θάνατο 639 ανθρώπων στο Ιράν, σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Activists News Agency με έδρα τις ΗΠΑ. Μεταξύ των νεκρών περιλαμβάνονται υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί και επιστήμονες. Στο Ισραήλ, δεκατέσσερις πολίτες έχουν σκοτωθεί από ιρανικά πλήγματα, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές. Το Reuters επισημαίνει πως δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τους αριθμούς των θυμάτων.

Η θέση των ΗΠΑ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εκτίμησε ότι το Ιράν ενδέχεται να αποκτήσει πυρηνικό όπλο «σε λίγες εβδομάδες ή, το αργότερο, σε λίγους μήνες», και δήλωσε ότι «δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε». Αμφισβήτησε δε τη δήλωση της διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις κατασκευής πυρηνικών όπλων.

Το Ισραήλ ανέφερε ότι έπληξε δεκάδες στρατιωτικούς στόχους την Παρασκευή, μεταξύ των οποίων εγκαταστάσεις παραγωγής πυραύλων, ερευνητικό οργανισμό στην Τεχεράνη που φέρεται να εμπλέκεται στην ανάπτυξη πυρηνικών, και στρατιωτικές υποδομές σε δυτικό και κεντρικό Ιράν.

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί δήλωσε ότι δεν υπάρχει περιθώριο διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις. Ωστόσο, έφτασε στη Γενεύη για συνομιλίες με Ευρωπαίους ομολόγους του, στο πλαίσιο προσπαθειών επανεκκίνησης της διπλωματικής διαδικασίας.

Παρά τις προσπάθειες, δεν υπήρξαν ενδείξεις προόδου. Ο Τραμπ δήλωσε ότι ενδέχεται να αποφασίσει μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες αν οι ΗΠΑ θα εμπλακούν στρατιωτικά. «Είμαστε έτοιμοι, πρόθυμοι και ικανοί», σημείωσε, χωρίς να αποκλείει απευθείας διαπραγματεύσεις με την Τεχεράνη. Εκτίμησε, πάντως, ότι η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να διαμεσολαβήσει αποτελεσματικά.

Παρεμβάσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας και προειδοποιήσεις

Ο μόνιμος αντιπρόσωπος του Ισραήλ στον ΟΗΕ Ντάνι Ντάνον δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι η χώρα του δεν θα σταματήσει τις επιθέσεις έως ότου εξαλειφθεί η «πυρηνική απειλή του Ιράν». Από την πλευρά του, ο Ιρανός απεσταλμένος Αμρί Σαεΐντ Ιραβανί κάλεσε το Συμβούλιο να παρέμβει, εκφράζοντας την ανησυχία του για ενδεχόμενη αμερικανική συμμετοχή στη σύγκρουση.

Η Ρωσία και η Κίνα κάλεσαν σε άμεση αποκλιμάκωση, ενώ, σύμφωνα με τηλεγράφημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που επικαλείται το Reuters, εκατοντάδες Αμερικανοί πολίτες έχουν ήδη εγκαταλείψει το Ιράν λόγω των επιθέσεων.

Ανώτερος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Τεχεράνη ενδέχεται να συζητήσει περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου, όχι όμως προτάσεις που αποκλείουν πλήρως το δικαίωμά της σε εμπλουτισμό — «ιδίως υπό τις παρούσες επιθέσεις του Ισραήλ».

Η Τουρκία έχει ενισχύει την ασφάλεια των συνόρων της με το Ιράν, εν μέσω της συνεχιζόμενης σύρραξης Ισραήλ-Ιράν, δήλωσε σήμερα μια πηγή του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, προσθέτοντας ότι η Άγκυρα δεν έχει καταγράψει ροή μεταναστών από το Ιράν.

Η πηγή, μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί,  υπογράμμισε πως η Αγκυρα αναπτύσσει ένα πολυεπίπεδο και ολοκληρωμένο σύστημα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, χρησιμοποιώντας εγχώρια παραγόμενα ραντάρ και συστήματα όπλων.

Στόχος είναι να διατηρηθεί η ετοιμότητά της σε υψηλό επίπεδο για ενδεχόμενη μάχη.

Παράλληλα η ίδια πηγή σημείωσε πως αεροσκάφος, μέρος μονάδας επιφυλακής ταχείας αντίδρασης (Quick Reaction Alert – QRA) της Τουρκίας, πραγματοποιεί πτήσεις μετά την έναρξη των επιθέσεων του Ισραήλ στον νοτιοανατολικό γείτονα της Τουρκίας, Ιράν, προσθέτοντας ότι το αεροσκάφος συνεχίζει να περιπολεί τα σύνορα μπροστά στην πιθανότητα ισραηλινών παραβιάσεων του τουρκικού εναέριου χώρου.

Η ιρανική κρατική τηλεόραση έγινε στόχος κυβερνοεπιθέσεων, μεταδίδουν σήμερα ιρανικά μέσα ενημέρωσης, με τον παρουσιαστή να ενημερώνει το κοινό για τις παρεμβολές στη μετάδοση του προγράμματος.

«Εάν δείτε διακοπές ή ακατάλληλα μηνύματα σε διάφορα κανάλια, αυτό οφείλεται στις εχθρικές παρεμβολές πάνω σε δορυφορικές συχνότητες», δήλωσε ο παρουσιαστής.

Βίντεο που έχουν δημοσιευτεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν αποδεικτικά στοιχεία της κυβερνοεπίθεσης στην κρατική τηλεόραση. Έδειξαν πλάνα από την εποχή των μαζικών διαδηλώσεων το φθινόπωρο του 2022. Τότε, το κίνημα διαμαρτυρίας «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» έφερε την ηγεσία του Ιράν στα πρόθυρα της απώλειας ελέγχου.

Οι πληροφορίες αυτές δεν κατέστη δυνατόν αρχικά να επαληθευτούν.

Σύμφωνα με ιρανικά μέσα ενημέρωσης, το Ισραήλ διέκοψε για σύντομο χρονικό διάστημα τη μετάδοση των προγραμμάτων της ιρανικής κρατικής τηλεόρασης, μεταδίδοντας εικόνες από διαδηλώσεις γυναικών και καλώντας τους πολίτες να κατεβούν στον δρόμο.

Στο κανάλι της στο Telegram, η εφημερίδα Hamshahri κοινοποίησε ένα βίντεο από αυτήν τη σύντομη παρεμβολή, που συνοδεύεται από ένα μήνυμα που γράφει «ηλεκτρονική πειρατεία στην κρατική τηλεόραση και απηύθυναν έκκληση προς τους πολίτες να κατεβούν στους δρόμους».

Το τηλεοπτικό δίκτυο δήλωσε αργότερα ότι η διακοπή αυτή οφειλόταν «σε κυβερνοεπιθέσεις που έκανε ο σιωνιστής εχθρός, οι οποίες διαταράσσουν τη δορυφορική μετάδοση».

Μιλώντας στους διαπιστευμένους ανταποκριτές του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, πρέσβης Αμίρ-Σαΐντ Ιραβανί, καταδίκασε τη συνεχιζόμενη, όπως τη χαρακτήρισε, «τρομοκρατική και εγκληματική επίθεση από το ισραηλινό καθεστώς».

Προειδοποίησε ότι τα πλήγματα συνιστούν κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράν, κατηγορώντας το Ισραήλ ότι έχει εξαπολύσει μια συντονισμένη εκστρατεία παράνομης και αδιάκριτης βίας κατά αμάχων και κρίσιμων υποδομών. Τόνισε ότι η εκστρατεία αυτή κατά του ιρανικού λαού συνεχίζεται αδιάκοπα και χωρίς ανάπαυλα.

Σύμφωνα με τον Ιραβανί, οι ενέργειες αυτές αποτελούν σοβαρή παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και των θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου. Επεσήμανε δε ότι οι επιθέσεις υπερβαίνουν κάθε κόκκινη γραμμή, ειδικά καθώς, όπως υποστήριξε, το Ισραήλ έπληξε σκόπιμα μια ειρηνική πυρηνική εγκατάσταση που τελεί υπό την πλήρη επιτήρηση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).

Ο Ιρανός πρέσβης χαρακτήρισε το πλήγμα αυτό ως επικίνδυνη και παράνομη πράξη, προειδοποιώντας για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις. Τόνισε ότι υπήρχε σοβαρός κίνδυνος απελευθέρωσης ραδιενεργών υλικών και σημείωσε πως, αν το Ιράν δεν είχε παρέμβει αμέσως για τον περιορισμό της κατάστασης, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές.

Απορρίπτοντας τον ισχυρισμό του Ισραήλ περί «χειρουργικών πληγμάτων», ο Ιραβανί υποστήριξε ότι οι σχετικές αξιώσεις είναι ψευδείς και παραπλανητικές. Αντιθέτως, είπε, το Ισραήλ έχει εξαπολύσει μια σειρά από παράνομες και αδιάκριτες επιθέσεις κατά πολιτικών υποδομών στο Ιράν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και άμαχοι.

Παρουσιάζοντας σχετικά στοιχεία, ανέφερε ότι 1.480 Ιρανοί έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί, ανάμεσά τους τουλάχιστον 224 άμαχοι, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά. Επικαλέστηκε μάλιστα επίθεση σε πολυκατοικία στην Τεχεράνη, στην οποία περίπου 20 παιδιά έχασαν τη ζωή τους, αριθμός που, όπως είπε, ενδέχεται να αυξηθεί λόγω της σοβαρότητας των τραυμάτων.

Αναφέρθηκε, επίσης, σε σημαντικές ζημιές σε πολιτικές και οικονομικές υποδομές, κάνοντας λόγο για πλήγματα σε δεξαμενές νερού, αποθήκες καυσίμων, πετροχημικές εγκαταστάσεις — μεταξύ αυτών και το διυλιστήριο Asaduyeh στην επαρχία Μπουσέρ — καθώς και σε νοσοκομεία. Τόνισε ότι δεν πρόκειται για τυχαία πλήγματα, αλλά για εγκλήματα πολέμου.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην επίθεση στα γραφεία του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων κατά τη διάρκεια ζωντανής μετάδοσης, υποστηρίζοντας ότι το ισραηλινό καθεστώς έπληξε σκόπιμα τον εθνικό φορέα ενημέρωσης του Ιράν. Όπως υποστήριξε, η επίθεση αυτή αποτελεί κατάφωρο έγκλημα πολέμου και άμεση επίθεση στην ελευθερία του Τύπου.

Κατηγόρησε το Ισραήλ ότι αποτελεί τον κυριότερο εχθρό της αλήθειας, προσθέτοντας πως κατέχει, όπως είπε, το ντροπιαστικό ρεκόρ του μεγαλύτερου δράστη βίας κατά δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αναφερόμενος στην ιρανική απάντηση, δήλωσε ότι το Ιράν άσκησε το εγγενές του δικαίωμα στην αυτοάμυνα, σύμφωνα με το Άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, σε απάντηση, όπως είπε, στη βάρβαρη επίθεση και επιθετικότητα. Υπογράμμισε ότι η απάντηση του Ιράν ήταν αμυντική, στοχευμένη και αναλογική.

Διευκρίνισε ότι η Τεχεράνη δεν επιδιώκει πόλεμο ή κλιμάκωση, ωστόσο δεν θα διστάσει να υπερασπιστεί τον λαό, το έδαφος και την κυριαρχία της. Ανέφερε ακόμη ότι, σε αντίθεση με το ισραηλινό καθεστώς, το Ιράν σέβεται το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και δεν στοχεύει αμάχους.

Ο Ιραβανί κατηγόρησε ευθέως τις Ηνωμένες Πολιτείες για συνενοχή, υποστηρίζοντας ότι οι αμερικανικές δυνάμεις στήριξαν την ισραηλινή επιθετικότητα. Χωρίς τα όπλα, τις πληροφορίες και την πολιτική κάλυψη των ΗΠΑ, αυτή η επίθεση, κατά την άποψή του, δεν θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί. Προειδοποίησε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μοιραστούν την ευθύνη για αυτή την παράνομη πράξη.

Πρόσθεσε, επίσης, ότι η ισραηλινή επίθεση αποσκοπεί στην υπονόμευση των πυρηνικών διαπραγματεύσεων που επρόκειτο να επαναληφθούν στη Μόσχα. Τόνισε ότι το Ιράν προσήλθε στο τραπέζι του διαλόγου με καλή πίστη, παρουσιάζοντας νέα πρόταση για γεφύρωση των διαφορών, ενώ οι ΗΠΑ, όπως είπε, απάντησαν με κακή πίστη. Κατά την εκτίμησή του, αυτή η στάση υπονομεύει την εμπιστοσύνη και τη διπλωματία, ενώ το Ισραήλ προσπαθεί να σαμποτάρει τις διπλωματικές προσπάθειες μέσω της βίας.

Προειδοποίησε ακόμη ότι οι διακοπτόμενες συνομιλίες οδηγούν σε κλιμάκωση και αποσπούν την προσοχή από τα συνεχιζόμενα εγκλήματα του Ισραήλ, με πιο χαρακτηριστικό, όπως είπε, τη γενοκτονία στη Γάζα.

Διευκρίνισε ότι το Ιράν δεν έχει επιτεθεί στο Ισραήλ ούτε έχει ξεκινήσει οποιονδήποτε πόλεμο. Το αφήγημα περί «υπαρξιακής απειλής», σύμφωνα με τον Ιρανό διπλωμάτη, είναι ψευδές, στερείται νομικής βάσης και χρησιμοποιείται μόνο για τη δικαιολόγηση επιθέσεων και την απόκρυψη των ισραηλινών εγκλημάτων πολέμου.

Απηύθυνε, τέλος, προειδοποίηση προς τρίτες χώρες ότι οποιοδήποτε κράτος υποστηρίξει την ισραηλινή επιθετικότητα θα μοιραστεί τη νομική ευθύνη για τις συνέπειες.

Υπενθύμισε ότι το Ιράν έχει ζητήσει επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας, επισημαίνοντας ότι το σχετικό αίτημα είναι απλό: το Συμβούλιο, είπε, οφείλει να καταδικάσει την επιθετικότητα, να σταματήσει τον επιτιθέμενο και να υπερασπιστεί τον Καταστατικό Χάρτη και το διεθνές δίκαιο.

Καταδίκασε δε τη σιωπή του Συμβουλίου Ασφαλείας, τονίζοντας ότι η αδράνεια και η αδιαφορία του υπονομεύουν την αξιοπιστία του και τα θεμέλια του ίδιου του ΟΗΕ.

Ευχαρίστησε όσους στήριξαν το Ιράν, όπως την Οργάνωση Ισλαμικής Συνεργασίας (Organization of Islamic Cooperation – OIC) και την Ομάδα Φίλων για την Υπεράσπιση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ. Ανέφερε επίσης ότι έχει ήδη σταλεί νέα επιστολή στον Γενικό Γραμματέα και στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Τέλος, κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να καταδικάσει την πράξη επιθετικότητας, να αποδοθούν ευθύνες στον επιτιθέμενο και στους υποστηρικτές του και να ληφθούν επειγόντως μέτρα για την αποτροπή περαιτέρω επιθέσεων. Προειδοποίησε ότι η αδράνεια απλώς ενθαρρύνει τον επιτιθέμενο και υπονομεύει το κράτος δικαίου, πλήττοντας την αξιοπιστία του Συμβουλίου.

Υπογράμμισε, επίσης, ότι το Ισραήλ είναι το μόνο καθεστώς στην περιοχή που διαθέτει πυρηνικά όπλα, αρνείται να προσχωρήσει στη Συνθήκη Μη Διάδοσης και να θέσει τις εγκαταστάσεις του υπό διεθνή έλεγχο, ενώ έχει επιτεθεί, όπως είπε, σχεδόν σε όλους τους γείτονές του, συνεχίζοντας να διαπράττει θηριωδίες στη Γάζα χωρίς καμία συνέπεια.

Κατέληξε ότι το Ιράν θα συνεχίσει να ενεργεί στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου και θα υπερασπίζεται τον εαυτό του νόμιμα και αναλογικά, αλλά επεσήμανε πως αποτελεί πρωταρχική ευθύνη του Συμβουλίου Ασφαλείας να διατηρεί τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Κάλεσε εκ νέου το Συμβούλιο να αναλάβει δράση, προκειμένου να σταματήσει, όπως είπε, ο γενοκτονικός επιτιθέμενος από το να διαπράξει νέα εγκλήματα κατά του ιρανικού λαού.

Του Γ. Γαραντζιώτη

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε σήμερα από τον Ιρανό ομόλογό του Μασούντ Πεζεσκιάν να «επιστρέψει γρήγορα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» για το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης και κάλεσε να μην στοχοποιηθούν Γάλλοι υπήκοοι «στο Ιράν και την περιοχή υπό οποιεσδήποτε συνθήκες». Απαντώντας ο Ιρανός πρόεδρος τόνισε πως η Τεχεράνη δεν θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας όσο το Ισραήλ συνεχίζει τις επιθέσεις του.

«Το πρώτο μου μήνυμα ήταν να απαιτήσω την άμεση απελευθέρωση των συμπατριωτών μας Σεσίλ Κολέρ και Ζακ Παρί, οι οποίοι κρατούνται όμηροι από το ιρανικό καθεστώς υπό απαράδεκτες συνθήκες για περισσότερα από τρία χρόνια», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος με ανάρτηση στο X, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Πεζεσκιάν.

«Μπροστά στον μεγάλο κίνδυνο αποσταθεροποίησης για ολόκληρη την περιοχή, ζήτησα να μην στοχοποιηθούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες (…) υπήκοοί μας στο Ιράν και την περιοχή. Ζήτησα επίσης μέγιστη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί η κλιμάκωση», τόνισε ο Μακρόν.

«Το ιρανικό πυρηνικό ζήτημα είναι σοβαρό: πρέπει να επιλυθεί μέσω διαπραγματεύσεων», σημείωσε, αφού χθες είχε ζητήσει «επανέναρξη του διαλόγου».

«Κάλεσα, ως εκ τούτου, τον πρόεδρο Πεζεσκιάν να επιστρέψει γρήγορα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να επιτευχθεί μια συμφωνία, ο μόνος δυνατός τρόπος για την εκτόνωση της κατάστασης», συμπλήρωσε ο Μακρόν.

«Το Ιράν δεν θα δεχτεί παράλογες απαιτήσεις υπό πίεση και δεν θα καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όσο το σιωνιστικό καθεστώς συνεχίζει τις επιθέσεις του», δήλωσε ο Πεζεσκιάν στον Γάλλο ομόλογό του, σύμφωνα με την ιρανική προεδρία.

Ο νέος γύρος συνομιλιών ΗΠΑ-Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, που είχε προγραμματιστεί για αύριο Κυριακή στο Μουσκάτ, δεν θα πραγματοποιηθεί, ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών του Ομάν, Μπαντρ Αλμπουσάιντι.

ΓΣ

Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν απείλησε με «ισχυρότερη και πιο σφοδρή απάντηση» από τις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις αν το Ισραήλ συνεχίσει τις επιθέσεις κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Η δήλωση έγινε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Πακιστανό πρωθυπουργό Σεχμπάζ Σαρίφ, την δεύτερη ημέρα των πολεμικών συγκρούσεων. Η κρίση ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε την «Επιχείρηση Αυγερινός Λέων», στοχεύοντας ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στην Τεχεράνη και το Νατάνζ.

Ο Σαρίφ καταδίκασε την ισραηλινή επιθετικότητα και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να λάβει επείγοντα μέτρα. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν επίσης καταδίκασε τις επιθέσεις ως παραβίαση διεθνούς δικαίου. Αντίθετα, ο Νετανιάχου απέρριψε τις εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, δηλώνοντας ότι η επίθεση θα εντατικοποιηθεί.

Η κλιμάκωση οδήγησε στην αναστολή των πυρηνικών διαπραγματεύσεων ΗΠΑ-Ιράν που ήταν προγραμματισμένες για τις 15 Ιουνίου στο Ομάν. Εκρήξεις ακούστηκαν στην Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβίβ καθώς οι δύο χώρες ανταλλάσσουν επιθέσεις, εγείροντας φόβους για ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε σήμερα ότι ο ισραηλινός στρατός θα βομβαρδίσει «όλες τις θέσεις του καθεστώτος» στο Ιράν, σημειώνοντας ότι οι ισραηλινές επιδρομές επέφεραν ένα «καίριο πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα» της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

«Θα βομβαρδίσουμε όλες τις θέσεις και τους στόχους του καθεστώτος του αγιατολάχ», δήλωσε ο Νετανιάχου, αναφερόμενος στον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, τον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Αυτό που έχουν νιώσει μέχρι στιγμής δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτό που θα τους έρθει τις επόμενες ημέρες», δήλωσε ο Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του. Πρόσθεσε ότι ο στρατός καταστρέφει τώρα την ικανότητα του Ιράν να κατασκευάζει βαλλιστικούς πυραύλους.

«Επιφέραμε ένα καίριο πλήγμα στο πυρηνικό τους πρόγραμμα» με τη μαζική επίθεση της Παρασκευής στο Ιράν, συμπλήρωσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.

ΓΣ