Ελλάδα

Στα 25 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, στο λατομείο μαρμάρου του Βώλακα στη Δράμα, ένα «μελίσσι» ανθρώπων και μηχανών βρίσκεται καθημερινά σε διαρκή κίνηση.

Περίπου 80 εργαζόμενοι και δεκάδες μηχανήματα, από φορτηγά και κλαρκ μέχρι τεράστια πριόνια και συρματοκοπές με αδαμαντοφόρο σύρμα, δουλεύουν σε έναν αχανή χώρο 30.000 τετραγωνικών, όπου φύση και άνθρωπος έχουν συνδιαμορφώσει μια υπόγεια αρχιτεκτονική, με βασικά χαρακτηριστικά τα διάφορα επίπεδα και τις τεράστιες κολώνες λευκού δολομιτικού μαρμάρου, τις οποίες διατρέχουν βένες (ραβδώσεις) γκρι και καφέ χρώματος.

Χιλιάδες τόνοι του συγκεκριμένου μαρμάρου, που είναι παγκοσμίως περιζήτητο (το 80%-90% των εξορυσσόμενων ποσοτήτων εξάγεται στην Κίνα), «φεύγουν» κάθε χρόνο απ’ το λατομείο του Βώλακα, μέσα στο οποίο οι συνθήκες είναι απαιτητικές κι η επικοινωνία όχι πάντα δυνατή, αφού το σήμα του WiFi «εμποδίζεται» συχνά από το βάθος του ορύγματος, καθώς και από τα σιδερένια μηχανήματα και τις αντανακλάσεις εντός του.

Την τελευταία διετία, εκτός από τους εργαζόμενους στο λατομείο, στους χώρους του κινούνται και κάποιοι έκτακτοι «επισκέπτες». Κοντοστέκονται μπροστά στα μηχανήματα, εγκαθιστούν αισθητήρες, συζητάνε με τους εργαζόμενους βλέποντας ενδείξεις στις οθόνες των κινητών τους και δουλεύουν πάνω σε προηγμένες τεχνολογίες. Πρόκειται για μηχανικούς διάφορων ειδικοτήτων από το Εργαστήριο Γεωδαισίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), που συνεργάζονται με την ιδιοκτήτρια εταιρεία του λατομείου ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ ΑΕ, προκειμένου να αναπτύξουν το «INSPIRER», ένα ολοκληρωμένο σύστημα επίβλεψης της επίγειας και υπόγειας εκμετάλλευσης, με τεχνολογίες γεωεντοπισμού, Ίντερνετ των Πραγμάτων (ΙτΠ) και επιχειρηματικής νοημοσύνης (ΕΝ). Με απλά λόγια, αναπτύσσουν και βάζουν στην «καρδιά» ενός λατομείου που λειτουργεί απ’ τη δεκαετία του 1990 την τελευταία λέξη της τεχνολογίας.

Ένα κόσμημα …γρίφος

Όταν, εν έτει 2021, ο καθηγητής του τομέα τοπογραφίας του ΕΜΠ Βασίλης Γκίκας πρωτομπήκε στο υπόγειο τμήμα του λατομείου, εντυπωσιάστηκε από τη μορφή του, καθώς όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ έμοιαζε με κόσμημα σε τεράστια κλίμακα. Γρήγορα αντιλήφθηκε ότι εκτός από κόσμημα ήταν και …γρίφος, αφού κατάλαβε τις δυσκολίες του εγχειρήματος που είχε αναλάβει η ερευνητική ομάδα: αποτελεί μεγάλη πρόκληση το να προσπαθείς να εφαρμόσεις τεχνολογίες «Industry 4.0» σε έναν υπόγειο χώρο, όπου υπάρχει νερό, λάσπη, σκόνη και εμπόδια και όπου δεκάδες διαφορετικές διαδικασίες βρίσκονται ταυτόχρονα σε εξέλιξη και το WiFi «κόβεται».

Ωστόσο, η άριστη συνεργασία με την εταιρεία και η επιμονή της ομάδας απέδωσαν ήδη τα πρώτα αποτελέσματα και έχει αναπτυχθεί σε επίπεδο αρχικού πρωτοτύπου το αναγκαίο hardware και software. Βασικός στόχος του INSPIRER, εξηγεί ο κ. Γκίκας, είναι ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και ο ποιοτικός έλεγχος, σε πιλοτική βάση, ενός συστήματος επίβλεψης λατομείου μαρμάρου, με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας του προσωπικού και του εξοπλισμού και τη βελτίωση της απόδοσης εκμετάλλευσης, παράλληλα με τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Μετά τη συλλογή των δεδομένων μέσω των τεχνολογιών ΙτΠ, αυτά θα πηγαίνουν σε μια πλατφόρμα Επιχειρηματικής Νοημοσύνης, που έχει ήδη παραμετροποιηθεί, ώστε με τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) όλη αυτή η πληροφορία να μετατρέπεται σε χρήσιμη γνώση και, ανάλογα με τις ανάγκες, να μεταφέρεται σε εφαρμογή στα κινητά των εργαζομένων, ώστε να αναλαμβάνουν δράση. Επιπλέον, θα υπάρχει δυνατότητα εξαγωγής και απεικόνισης των πληροφοριών σε βάση δεδομένων και στη συνέχεια θα αξιοποιούνται αλγόριθμοι ΤΝ για την κατάρτιση Καίριων Δεικτών Απόδοσης (ΚΔΑ).

Tι ακριβώς σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; «Για παράδειγμα, όταν το σύστημα είναι σε πλήρη ανάπτυξη, ένας επιστάτης που βρίσκεται στο πίσω τμήμα του λατομείου, θα μπορεί να γνωρίζει ότι σε μια συγκεκριμένη στιγμή στο μέτωπο “3” γίνεται συρματοκοπή με το τάδε μηχάνημα που δουλεύει στη δείνα ισχύ. Θα γνωρίζει, ακόμη, τι αναφορές έχει υποβάλλει ο “Χ” εργαζόμενος και αν βρίσκεται σε εξέλιξη κάποια ασυνήθιστη μικρομετακίνηση εντός του λατομείου» εξηγεί ο κ.Γκίκας. Προσθέτει ότι ο συνδυασμός όλων των τεχνολογιών που έχουν αναπτύξει και εγκαταστήσει οι επιστήμονες του ΕΜΠ θα επιτρέψει τη μείωση των «νεκρών χρόνων» (των διαστημάτων κατά τα οποία εργαζόμενοι ή μηχανήματα παραμένουν αδρανή) και άρα θα αυξήσει την παραγωγή, θα περιορίσει την πιθανότητα ατυχημάτων, αφού θα υπάρχει πλήρης πληροφορία για το τι συμβαίνει μέσα στο λατομείο, και θα μειώσει την περιβαλλοντική επιβάρυνση, διασφαλίζοντας την πιο ορθολογική χρήση καυσίμων και ηλεκτρικού ρεύματος.

Παράλληλα, ο κ. Γκίκας επισημαίνει ότι «στο πλαίσιο του προγράμματος “χτίστηκαν” μόνο η πλατφόρμα και τα βασικά εργαλεία επιτήρησης των κύριων λειτουργειών του λατομείου. Κρίσιμα ζητήματα, όπως εξειδικευμένες λειτουργίες και η διασφάλιση πανταχόθεν εντοπισμού, παραμένουν πρόκληση και είναι το επόμενο βήμα σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον». Σε κάθε περίπτωση, οι τεχνολογίες αυτές σχεδιάστηκαν ώστε να είναι επεκτάσιμες, καθώς ένα λατομείο είναι χώρος που χαρακτηρίζεται από δυναμική εξέλιξη. Μέχρι σήμερα, όλη αυτή η διαδικασία της μεταφοράς πληροφορίας γινόταν ως επί το πλείστον χειροκίνητα, με ανταλλαγή εγγράφων, που παραδίδονταν συνήθως μια φορά ημερησίως. Πλέον, θα μπορεί να γίνει ψηφιακά και σε πραγματικό χρόνο.

Το INSPIRER είναι το μοναδικό σύστημα που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα προσαρμοσμένο στις ανάγκες της βιομηχανίας μαρμάρου και αποτελεί μια χειροπιαστή έκφραση της πολυπόθητης συνεργασίας ελληνικών επιχειρήσεων και Πανεπιστημίων. «Είμαστε η μόνη εταιρεία που το έχει, γιατί φτιάχθηκε από το ΕΜΠ για λογαριασμό μας. Η συνεργασία με τους ανθρώπους του ΕΜΠ, που μετράει δύο χρόνια τώρα, είναι εξαιρετική» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιπρόεδρος και αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος της Ικτίνος Ιουλία Χαϊδά.

Υπενθυμίζει, παράλληλα, ότι η δημιουργία της πλατφόρμας χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2021-2027 της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης, στο πλαίσιο των επενδυτικών σχεδίων καινοτομίας, έρευνας και ανάπτυξης, υπό την ομπρέλα της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης. Η πρόταση για το INSPIRER κατατέθηκε το 2020 και πήρε την υψηλότερη βαθμολογία μεταξύ δεκάδων συνυποψήφιων. Αρχικά κατεγράφησαν προβλήματα, καθώς λόγω της πανδημίας υπήρξαν δυσκολίες στην προμήθεια μηχανημάτων, εξαρτημάτων και αισθητήρων, αλλά κατόπιν όλα πήραν τον δρόμο τους.

«Θεωρούμε ότι ειδικά σε ένα λατομείο όπως ο Βώλακας, με υπόγεια εξόρυξη και παραγωγή 70.000 τόνων ετησίως, είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα σύστημα που δεν είναι χειροκίνητο, αλλά αυτοματοποιημένο. Οι αισθητήρες μπήκαν αρχικά σε 15-20 μηχανήματα, και στόχος είναι να τοποθετηθούν σταδιακά σε όλα, ώστε να γνωρίζουμε με ακρίβεια πού βρίσκεται κάθε μηχάνημα και πώς δουλεύει κάθε στιγμή, τις ώρες λειτουργίας του και την κατανάλωση καυσίμων, και αν εντοπιστεί πρόβλημα να έρχεται ειδοποίηση στο κινητό σε πραγματικό χρόνο» καταλήγει.

Αλ.Γ.

«Οι Βενζίνες του Βόλου» παραπέμπουν σε άλλες εποχές. Πρόκειται για τα μικρά ξύλινα ναυτικά σκαριά που δραστηριοποιούνταν τις καλοκαιρινές περιόδους, όργωναν τον Παγασητικό και μετέφεραν χιλιάδες Βολιώτες τον περασμένο αιώνα, στις πανέμορφες και χιλιοτραγουδισμένες ακτές της περιοχής.

Ήταν ξύλινα καΐκια που εξυπηρετούσαν τις τοπικές θαλάσσιες συγκοινωνίες από τις αρχές της δεκαετίας του ΄20 μέχρι και πριν από περίπου 40 χρόνια όταν ακόμη οι δρόμοι ήταν υποτυπώδεις και η ανάπτυξη των οδικών μεταφορών έκανε τα πρώτα δειλά βήματα στην πατρίδα μας.

Τα ολόλευκα ως επί το πλείστον καΐκια ήταν τύπου βαρκαλά με καθρέφτη στην πρύμη, δηλαδή «παπαδιά» στη ναυτική γλώσσα, και μετατρέπονταν από εμπορικά και αλιευτικά σε επιβατικά με την τοποθέτηση ξύλινων πάγκων, διέθεταν ελαφρύ σκέπαστρο για την προστασία από τον καυτό ήλιο, το μήκος τους κυμαινόταν από 10 μέχρι και 20 μέτρα τα μεγαλύτερα και μπορούσαν να μεταφέρουν 25 ως και 40 επιβάτες τα πιο μεγάλα, που τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 ξεπέρασαν και τους 100 επιβάτες. Ήταν οι αρχές της δεκαετίας του ’20 που ο Βόλος είχε δεχθεί και χιλιάδες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία.

Αμέσως μετά τον Πόλεμο και τον Εμφύλιο και ιδίως στις αρχές του ’60, εμφανίστηκαν καινούρια και μεγαλύτερα σκαριά, πάντα ξύλινα, φτιαγμένα στους ταρσανάδες της περιοχής και μάλιστα με ίσιο κατάστρωμα, τα σκάφη αυτά ήταν πλέον μηχανοκίνητα με πετρελαιοκινητήρες ή βενζινοκινητήρες και ήταν τόσο πρωτοποριακά που χρόνο με τον χρόνο, η πελατεία αυξανόταν και τα σκάφη πολλαπλασιάζονταν αφού η επιβατική κίνηση ήταν μεγάλη.

Οι περίφημες «βενζίνες του Βόλου» ξεκινούσαν τα δρομολόγιά τους από τον Μάιο και όσο το επέτρεπε ο καιρός και ο Παγασητικός διατηρούσε τις μπουνάτσες του, τα δρομολόγια συνεχίζονταν και ως τα τέλη Σεπτεμβρίου ή τις αρχές Οκτωβρίου.

Οι πιο κύριες και σημαντικές γραμμές ήταν δύο και συνέδεαν τον Βόλο με τα Πευκάκια και τις Αλυκές, αλλά κατά καιρούς δεν υπήρχε παραλία που να μη συνδέεται με το λιμάνι του Βόλου και έτσι τα πανέμορφα αυτά σκαριά έφταναν στον Άναυρο, στην Αγριά, στο Σουτραλί και στα Πλατανίδια ακολουθώντας τη γραμμή του αστικού τραμ και του τρένου του Πηλίου που τα μεταπολεμικά χρόνια αποτελούσαν το κύριο μεταφορικό μέσο στην πόλη του Βόλου.

Οι «βενζίνες» όπως τις αποκαλούσαν όλοι, άρχισαν τα κινούνται το καλοκαίρι του 1920 προς τα Πευκάκια, απέναντι δηλαδή από το λιμάνι επειδή την προηγούμενη χρονιά, δηλαδή το 1919 άρχισε να λειτουργεί στον πευκόφυτο λόφο το εξοχικό κέντρο «Τα ωραία Πευκάκια» του Κυρίτση, όπου οι Βολιώτες έσπευδαν να απολαύσουν τη δροσιά της θάλασσας και των πεύκων. Προς τα Πευκάκια πήγαιναν τα μικρότερα σκάφη και τα συνεχή δρομολόγια διατηρήθηκαν μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν στήθηκε στην περιοχή το εμβληματικό μέχρι και σήμερα «Μπούρτζι», αγαπημένο στέκι των νεολαίων της εποχής.

Η ακόμη πιο σημαντική σύνδεση ήταν εκείνη με τις Αλυκές, προάστιο του Βόλου που εκείνη την εποχή φάνταζε μακρινό και δυσπρόσιτο. Το 1928 όμως, που ο επιχειρηματίας Δημήτρης Θεοδώρου νοίκιασε από το Δημόσιο μία παραλία και την μετέτρεψε σε κοσμική πλαζ υπό την ονομασία «Πλαζ Λουτρών Αλυκών» η κίνηση της γραμμής εκτοξεύθηκε στα ύψη και από το 1930 η ανάπτυξη της περιοχής ήταν ραγδαία. Από το 1930 ως τα μέσα του ’80, λειτούργησαν 50 «βενζίνες» στον Βόλο.

Η διαδρομή μέχρι τα Πευκάκια, δηλαδή ο διάπλους του λιμανιού, διαρκούσε γύρω στα 15-20 λεπτά ανάλογα με την αποβάθρα προσέγγισης, αφού υπήρχαν σκάλες κάτω από το εξοχικό κέντρο «Πευκάκια» που σώζεται ως σήμερα ως «Μπούρτζι» όσο και κάτω από το κέντρο «Αμπελάκια» που δεν υπάρχει πια, ενώ από το 1970 και μετά, προτιμούνταν η πέτρινη σκάλα των παλιών πυριτιδαποθηκών, κάτω από το άλσος Σέφελ.

Για τις Αλυκές η διάρκεια του ταξιδιού ήταν μια ώρα, αν και οι «βενζίνες» ήταν μεγαλύτερες και ταχύτερες, αφού η διαδρομή ήταν υπερδιπλάσια από εκείνη για τα Πευκάκια. Οι «βενζίνες» φτάνοντας στις Αλυκές, «έπιαναν» σε σκάλες που είχαν δημιουργηθεί σε αρκετά σημεία της μεγάλης ακτής των Αλυκών, όπως στου Θεοδώρου, στου Αλμπάνη, στου Βακιρλή, στου Μπακονικόλα και κατέληγαν στου Φουντούλη και το εξοχικό κέντρο «Κυανή Ακτή» που λειτουργούσε εκεί. Το 1964 «Τα Λουτρά Αλυκών» πέρασαν στον ΕΟΤ που μετέτρεψε την παραλία σε κορυφαίο χώρο και έγινε σημείο αναφοράς και συνάντησης όλων των νέων της εποχής.

Η κίνηση πλέον ήταν τόσο μεγάλη που άρχισαν να εκτελούνται και νυχτερινά δρομολόγια από το 1955 ως το 1965, όταν τα κέντρα των Αλυκών εμφανίζονταν κορυφαία ονόματα του λαϊκού τραγουδιού, που έρχονταν στον Βόλο από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και το γλέντι συνεχιζόταν «μέχρι πρωίας».

Εκείνα τα χρόνια γράφτηκαν πολλά τραγούδια για τα γλέντια που γίνονταν στις Αλυκές, με αποκορύφωμα το τραγούδι «Στου Βόλου τις ακρογιαλιές» που έγραψε ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης, συνέθεσε ο Βαγγέλης Μπαλλής, ερμήνευσε η σπουδαία τραγουδίστρια Ανθούλα Αλιφραγκή και αποτέλεσε πραγματικό ύμνο για τους γλεντζέδες της εποχής.

«Στου Βόλου τις ακρογιαλιές, σε μαγεμένα βράδια

κοντά σου πρωτογνώρισα του έρωτα τα χάδια

Βολιώτισσα τα μάτια σου λάμπανε σαν πετράδια

Νύχτες γλυκές στις Αλυκές και στου Μπακονικόλα

μέσ’ στα στολίδια έλαμπες σαν να ‘σουνα Σπανιόλα

κι ενώ ακούγαμε πενιές με φίλαγες μαργιόλα.

Πολλές φορές στο Σουτραλί και άλλες στα Πευκάκια

πότε στου Σώτου ή στου Θωμά σειρά τα ποτηράκια,

μαζί μας έβρισκε η αυγή, στου Βόλου τα σοκάκια.

Στα Πλατανίδια εκδρομές, στην Αγριά γλεντάκια

Βολιώτισσα δε χόρτασα, τα δυο σου τα χειλάκια.»

Η εξέλιξη στο πέρασμα των χρόνων

Οι «βενζίνες του Βόλου» τη δεκαετία του ’60 εξελίχθηκαν και εμφανίσθηκαν ακόμη και διώροφα σκαριά, πιο γρήγορα και πιο άνετα, με μαλακά καθίσματα, με μεγάφωνα και μουσικές, τα οποία άρχισαν περιστασιακά να φτάνουν και στα Καλά Νερά, στη Μηλίνα, αλλά και στο Νησί του Τρίκερι για το μεγάλο πανηγύρι της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο και στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου που γιόρταζε το τοπικό μοναστήρι.

Οι «καραβοκύρηδες» σε οικονομικό επίπεδο είχαν συνεταιρισθεί σε κοινοπραξία και μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις λειτούργησε κάποιος αυτόνομα, έτσι όλοι ήταν ευχαριστημένοι.

Ο Γρηγόρης Καρταπάνης, μέλος της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών που έχει ασχοληθεί αναλυτικά με τις «βενζίνες του Βόλου» και έχει συλλέξει σπουδαίες πληροφορίες για τη διαδρομή τους, αφού σημάδεψαν την ιστορία του τόπου, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δήλωσε ότι «από την δεκαετία του ΄30 που έχουμε στη διάθεσή μας αρκετά στοιχεία, ως το 1970, ο αριθμός των σκαφών αυτών ήταν πάντοτε πάνω από δέκα, με αποκορύφωμα τα μέσα της δεκαετίας του ’60 όπου οι βενζίνες έφτασαν συνολικά τις 17. Πολλές “βενζίνες” κατέγραψαν πολύχρονη παρουσία έως και δυόμιση ή τριών δεκαετιών στις βολιώτικες συγκοινωνίες. Άλλες δραστηριοποιήθηκαν για κάποια, περισσότερα ή λιγότερα καλοκαίρια, ενώ υπήρξαν και ορισμένες που εμφανίστηκαν περιστασιακά για μια μόνο σεζόν. Έχουν καταγραφεί τα ονόματα των σκαφών αυτών από το 1930 ως το 1980, μέσα από προφορικές μαρτυρίες, δημοσιεύματα του Τύπου (ανακοινώσεις δρομολογίων κ.ά.), τους πίνακες του λαϊκού ζωγράφου Νίκου Χριστόπουλου, φωτογραφίες και άλλες πηγές. Μπορούμε με βεβαιότητα να υποθέσουμε ότι ο συνολικός τους αριθμός υπερβαίνει τα 50 σκάφη, δίχως να προσδιορίζεται το ακριβές νούμερο, για προφανείς λόγους (κυρίως τα σκάφη με παρουσία μιας σεζόν)».

Τα χρόνια όμως πέρασαν, οι συνθήκες άλλαξαν, οι Έλληνες βελτίωσαν το βιοτικό τους επίπεδο, απέκτησαν αυτοκίνητα και οι οδικές συνδέσεις έγιναν βελτιώθηκαν θεαματικά και ο κόσμος επιζητούσε την ευκολία.

Οι Βολιώτες προτιμούσαν πλέον είτε τα αστικά λεωφορεία είτε τα ιδιωτικά τους αυτοκίνητα για να μετακινηθούν και η σταδιακή μείωση του επιβατικού κοινού οδήγησε ώστε το 1980 να έχουν απομείνει μόνο 4 «βενζίνες» και τελικά, στην οριστική διακοπή των δρομολογίων το καλοκαίρι του 1987, μόνο δύο. Ο Δήμος Βόλου το 1993 μερίμνησε και αγόρασε την τελευταία «βενζίνα», την «Έλλη», που είχε απομείνει στο λιμάνι και προσπάθησε για ψυχαγωγικούς κυρίως λόγους, αλλά και για τις αναμνήσεις, την αναβίωση της γραμμής των Βόλου-Αλυκών, Εντούτοις, η προσπάθεια αυτή δεν βρήκε ανταπόκριση και η ιστορία έμεινε μόνο ως ανάμνηση για τους παλιούς και ως φωτογραφίες για τους νεότερους.

Ο Γρηγόρης Καρταπάνης θυμάται ότι μέσα στα 60 χρόνια που μεσουράνησαν «οι βενζίνες του Βόλου» δεν συνέβη κάποιο σοβαρό ναυτικό ατύχημα, αλλά τα μικροατυχήματα μεταξύ των μικρών πλοίων δεν έλειψαν και ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» στις 4/8/1953 ότι «περί το μεσονύκτιον της Κυριακής συνεκρούσθησαν εντός του λιμένος οι βενζινάκατοι της γραμμής Πευκακίων, “Λέων” και “Σπύρος”. Εκ των επιβατών ουδείς έπαθε τι. Ζημίας τινάς υπέστη η βενζινάκατος Σπύρος. Ανακρίσεων επελήφθη η αστυνομία λιμένος».

Στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» δημοσιεύονταν και διαφημίσεις των πλοίων, αλλά και ανακοινώσεις από το Λιμεναρχείο της εποχής για τα δρομολόγια που θα εκτελούσαν οι «βενζίνες». Χαρακτηριστικά έγραφε η εφημερίδα το καλοκαίρι του 1954, υπό τον τίτλο «Νέα δρομολόγια των πετρελαιάκατων: Δια διαταγής του Λιμεναρχείου καθωρίσθησαν ως εξής τα δρομολόγια μεταξύ Βόλου- Αλυκών και Βόλου-Πευκακίων: καθ’ εκάστην ανά ημίσειαν ώραν και από 9.30 π.μ. μέχρι της 12ης μεσημβρινής. Το τελευταίον δρομολόγιον εξ Αλυκών θα πραγματοποιείται την 2.30 μ.μ. Βόλου-Πευκακίων: καθ’ εκάστην ανά ημίσειαν ώραν και από 9 πμ μέχρι 2 μ.μ. Το τελευταίον δρομολόγιον εκ Πευκακίων ωρίσθη την 2.30 μ.μ. τα απογευματινά δρομολόγια θα πραγματοποιούνται από 6 μμ μέχρι 12 μ.μ. η δε τελευταία πετρελαιάκατος θα αναχωρή προς Βόλον την 12.30 νυκτερινήν.»

Σε αρθρογραφία του στον «Ταχυδρόμο» ο Γρηγόρης Καρταπάνης επισημαίνει επίσης ότι «οι βενζίνες, πέρα από την δρομολογιακή εξυπηρέτηση, συμμετείχαν και σε διάφορες εκδηλώσεις που διοργανώνονταν από τοπικούς φορείς. Μια τέτοια ήταν η Ναυτική Βραδιά, η τελετή λήξης δηλαδή των εκδηλώσεων τής τότε Ναυτικής Εβδομάδας, όπως τουλάχιστον θυμάμαι στη δεκαετία του ’70. Βράδυ Κυριακής και όλα τα σκάφη φωταγωγημένα, με αφή βεγγαλικών και συριγμούς, περνούσαν το ένα πίσω από το άλλο μπροστά από την παραλία και εξέρχονταν από το αγεφύρωτο τότε “μπουγαζάκι” στο κτήριο Παπαστράτου, για να επιστρέψουν από την είσοδο του λιμανιού. Ανάλογες φιέστες φαίνεται πώς πραγματοποιούνταν και παλιότερα με αφορμή διάφορες άλλες εκδηλώσεις και γεγονότα.

Όπως το 1953, που διοργανώθηκε στο Βόλο η 2η Πανθεσσαλική Εμποροβιομηχανική Έκθεση, στην οποία εξέθεταν τα προϊόντα και τις δραστηριότητές τους τοπικές (θεσσαλικές) επιχειρήσεις και σημειώθηκε αξιοπρόσεχτη επιτυχία. Πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με την ετήσια εμποροπανήγυρη (παζάρι), αλλά διήρκεσε 10 ημέρες, έως μετά το Δεκαπενταύγουστο, και εκτός από τις αμιγώς εμπορικές πράξεις οργανώθηκαν πολλές αθλητικές και πολιτιστικές- καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Το βράδυ της τελευταίας ημέρας της έκθεσης, υπήρξε η τελετή λήξης της, η λεγόμενη “ενετική εορτή” ή “φαντασμαγορική θαλασσινή εορτή”, με πυροτεχνήματα στη παραλία και παρέλαση φωταγωγημένων σκαφών, όπου συμμετείχαν και οι βενζίνες, ενώ η μπάντα του δήμου παιάνιζε πάνω σε ρυμουλκούμενη φορτηγίδα».

Όλα αυτά αποτελούν τη ζωντανή ιστορία σε μια πόλη που αναπτύχθηκε ραγδαία τον περασμένο αιώνα, που πάντα πρωτοπορούσε και είχε ανοιχτούς ορίζοντες προς τη μεριά της θάλασσας και ήταν το όνειρο κάθε νέου να κατοικήσει και να ζήσει στην πατρίδα του Ιάσονα και να προχωρήσει προς το μέλλον.

Οι «βενζίνες του Βόλου» πέρασαν στην ιστορία, όπως και τόσα άλλα στον ευλογημένο τόπο υπό τη σκιά του Βουνού των Κενταύρων.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ΣΚΑΪ, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα ζητήματα που πρόκειται να απασχολήσουν την κυβέρνησή του την προσεχή τετραετία, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Ελλάδα-Τουρκία

Αναφερόμενος στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι «ήταν μια ευκαιρία για μια επανεκκίνηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά από 4 δύσκολα χρόνια. Επιβεβαιώθηκε η άποψή μου ότι η Τουρκία φαίνεται να είναι έτοιμη για μια στροφή στην εξωτερική της πολιτική. Η Ελλάδα μόνο ωφελημένη μπορεί να βγει από μια τέτοια στροφή της Τουρκίας. Όποτε χρειάστηκε υπερασπιστήκαμε την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αλλά είναι καλύτερα να ζουμε σαν φίλοι. Θέλω να ελπίζω ότι αυτή η πολιτική θα έχει συνέχεια, συνέπεια και διάρκεια.

»Ο μεγάλος στόχος είναι να λύσουμε τον πυρήνα της διαφοράς. Η μεγάλη μας διαφορά εξακολουθεί να είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Η διαχείριση του μεταναστευτικού είναι μεγάλο πρόβλημα ή και ευκαιρία. Σκοπός μου είναι να μπούμε στον πυρήνα της βασικής μας διαφοράς, εφόσον καταφέρουμε να συμφωνήσουμε να πάμε στη Χάγη, δεν είναι μια απλή υπόθεση. Σε κάθε περίπτωση, και αν αυτό δεν καταφέρουμε να το πετύχουμε, η διαφύλαξη του καλού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών, να μην έχουμε παραβιάσεις, παραβάσεις και να μας επιτρέψουν να οικοδομήσουμε στη θετική ατζέντα , είναι και αυτό ένα σημαντικό κεκτημένο. Υπάρχει μια τολμηρή ατζέντα με την Τουρκία, την οποία είμαι διατεθειμένος να διερευνήσω.»

Ερωτηθείς αν ακούστηκε η λέξη «Χάγη» στη συζήτησή τους δεν μπήκε σε λεπτομέρειες και υπογράμμισε ότι έχει σημασία να υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης. «Οφείλουμε να δούμε το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο», σημείωσε.

Σε ερώτηση αν εμπιστεύεται τον Τούρκο πρόεδρο, είπε: «Σίγουρα έρχεται ο ίδιος από μεγάλη εκλογική νίκη και ίσως αυτό να τον απελευθερώνει από το να χρησιμοποιεί τα θέματα εξωτερικής πολιτικής για εσωτερική κατανάλωση. Εισέπραξα διαφορετική ατμόσφαιρα. Αυτό πρέπει να έχει συνέχεια και συνέπεια».

Επιπρόσθετα, αναφερόμενος στο θέμα της Χάγης μετά από σχετική ερώτηση, είπε: «Είναι προς όφελος της Ελλάδας να επιλύσει με δίκαιο τρόπο και με γνώμονα το διεθνές δίκαιο τη μεγάλη διαφορά της με την Τουρκία; Η απάντηση είναι ναι. Οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του τύπου μπορεί να συνεπάγεται κάποιες υποχωρήσεις από κάποιες θέσεις που μπορεί να αποτελούν την αφετηρία της διαπραγμάτευσης. Είμαστε μακριά από αυτό το σενάριο και θα είχαν ρόλο και η Βουλή και τα κόμματα. Πράγματι η Τουρκία ήταν πολύ επιθετική τα τελευταία χρόνια, όπως το καλοκαίρι του 2020. Και κάποιοι μπορεί να αναρωτιούνται τώρα τι θα γίνουμε χωρίς βαρβάρους. Έχω υποχρέωση να διερευνήσω αν υπάρχει ένα παράθυρο. Μπορεί και να μην υπάρχει τελικά.»

Σε ότι αφορά τους εξοπλισμούς της Τουρκίας είπε ότι η άποψη του Κογκρέσου ότι οποιαδήποτε πώληση δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά άλλης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ ισχύει. «Κύριο μέλημα των ΗΠΑ είναι να υπάρχει ηρεμία και ασφάλεια στην ανατολική μεσόγειο. Υπάρχουν και διμερείς συζητήσεις Ελλάδος – ΗΠΑ έχοντας υπογράψει μια πολύ ισχυρή αμυντική συμφωνία και πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε καλές ειδήσεις ως προς τη στήριξη που μας παρέχουν. Δεν αναφέρομαι μόνο στα F-35, αλλά και στη δυνατότητα να προμηθευτούμε δωρεάν πλεονάζον υλικό», συνέχισε και υπενθύμισε πώς ήταν η κατάσταση πριν από τέσσερα χρόνια στα εξοπλιστικά προγράμματα των δύο χωρών. «Η δική μας υποχρέωση ήταν πάντα η Ελλάδα να έχει ισχυρή αποτρεπτική δυνατότητα και αυτό έχουμε καταφέρει να το πετύχουμε», τόνισε.

Για τη στάση της Ευρώπης υπενθύμισε ότι υπάρχουν αποφάσεις του Ευρωπαϊκού συμβουλίου με δύο δρόμους. «Ελπίζουμε αυτή η συζήτηση να έχει περιεχόμενο. Εκεί είμαστε στο τραπέζι, είναι και η Λευκωσία. Εκεί, η υποχρέωση της Τουρκίας να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όχι με αφετηρία τη λύση των δύο κρατών, είναι κάτι που πρέπει να το έχουμε υπόψη μας», συμπλήρωσε.

Σε ότι αφορά το θέμα της Ροδόπης είπε ότι το έθεσε στον Ταγίπ Ερντογάν και σημείωσε πως η ερμηνεία της Λωζάνης δεν επιδέχεται αμφισβήτησης. «Αυτό το ζήτημα αφορά την Ελλάδα. Οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας είναι δικοί μας Ευρωπαίοι πολίτες», ανέφερε.

Η Ελλάδα είναι έτοιμη για ένα άλμα εκσυγχρονισμού 

«Από αυτές τις εκλογές προέκυψε πολιτικό σκηνικό πρωτοφανές. Σίγουρα είναι μεγάλη πολιτική επιτυχία για τη νέα ΝΔ όπως την οραματίζομαι. Μια παράταξη που διεύρυνε πολύ τους ορίζοντές της και που πιστεύω ότι εκφράζεται απόλυτα από αυτό το αφήγημα του πολύδυναμου, πολυδιάστατου εκσυγχρονισμού», δήλωσε ο πρωθυπουργός στον ΣΚΑΪ.

«Οι πολίτες μάς έδωσαν πολύ ισχυρή εντολή. Ο εκσυγχρονισμός , τον οποίο έβαλα στην ιστορική του διάσταση, αποτέλεσε μεγάλο ζητούμενο πολλών περιόδων», συνέχισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και δήλωσε πως η Ελλάδα είναι έτοιμη για ένα μεγάλο άλμα εκσυγχρονισμού.

«Η αντιπολίτευση θα βρει αρχηγό. Το τρίτο κόμμα δεν είναι πολύ σαφές πώς θα πορευτεί. Τι θα κάνει το ΠΑΣΟΚ για την ψήφο των αποδήμων που ψήφισε; Τώρα θα πει δεν το ψηφίζω;», πρόσθεσε.

«Αν αναγνωρίσουμε ότι η αντιπολίτευση είναι αυτή τη στιγμή αδύναμη, ο μεγεθυντικός φακός θα είναι στραμμένος στο παραμικρό φάουλ της κυβέρνησης. Επέλεξα ένα μεγάλο ροτέισιον. Δεν μου αρέσουν οι συχνές αλλαγές. Μπορεί να υπάρχουν και λάθη, μικρές αρρυθμίες, θα τα διορθώσουμε», είπε.

«Για την έφιππη αστυνομία σκέφτηκα ότι ίσως πρέπει να ζητήσουμε καμήλες. Είναι ενδιαφέρουσα ιδέα. Ήταν κάτι που υπήρχε στον προγραμματισμό του υπουργείου ως μια σκέψη. Έκρινα ότι στην παρούσα συγκυρία δεν το χρειαζόμαστε. Η πανεπιστημιακή αστυνομία δεν καταργείται. Ούτε αυτό είπε ο υπουργός. Ποιο ήταν το ζήτημα που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε; Ότι υπήρχε πρόβλημα βίας και ανομίας στα πανεπιστήμια. Το αντιμετωπίσαμε με πολλές τολμηρές κινήσεις βάζοντας την ίδια την αστυνομία μέσα στα πανεπιστήμια με αποτέλεσμα σήμερα η κατάσταση να είναι πολύ καλύτερη. Στο σχέδιο επικουρικά λειτουργεί η πανεπιστημιακή αστυνομία μαζί με τους πρυτάνεις. Εξαρχής η πανεπιστημιακή αστυνομία λειτουργούσε επικουρικά».

Και πρόσθεσε: «Αν θα εξακολουθούν να έχουν παρουσία στα πανεπιστήμια είναι απάντηση είναι ναι. Σε ποια έκταση, το αξιολογούμε. Μας δυσκόλεψε στην υλοποίηση αυτός ο θεσμός, αλλά δεν κάνουμε πίσω, ώστε να έχουμε ασφάλεια στα πανεπιστήμια. Η πανεπιστημιακή αστυνομία έχει εκ των πραγμάτων περιορισμούς στο τι μπορεί να κάνει και γι’ αυτό είναι επικουρική. Έτσι δουλεύει και στο εξωτερικό ο θεσμός της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Είναι συμπληρωματικός. Ας ευχηθούμε σύντομα να φτάσουμε στο σημείο όπου δεν θα υπάρχει λόγος να γίνεται αυτή η συζήτηση».

Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι έχει εμπιστοσύνη στους υπουργούς του: «Ο κ. Μηταράκης έκανε εξαιρετική δουλειά στο υπουργείο που ήταν και θα κάνει και τώρα».

Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι οι γενικοί γραμματείς διορίζονται από τον ίδιο και είναι ικανοποιημένος από τις επιλογές που είχαν γίνει, ενώ κάποιοι αναβαθμίστηκαν και έγιναν υφυπουργοί αν και προέρχονταν από την δημόσια διοίκηση. «Έχουμε ήδη ψηφίσει έναν νόμο για τον τρόπο που επιλέγονται οι διοικήσεις στην ευρύτερη κρατική μηχανή. Θέλουμε μια διαδικασία η οποία να βάζει αντικειμενικά κριτήρια και μια συνέντευξη, ώστε να επιλέγεται ο κατάλληλος άνθρωπος για την κατάλληλη θέση. Το ζήτημά μου είναι να γίνεται η δουλειά. Εμείς δεν πήραμε 41% επειδή βολέψαμε ανθρώπους», πρόσθεσε.

Σε ερώτηση πώς βλέπει την παραίτηση του κ. Τσίπρα και αν έχει κάποια προτίμηση για τον αντίπαλό του δήλωσε: «Η παραίτηση του κ. Τσίπρα ήταν αναμενόμενη. Προσφέρει στο κόμμα του ευκαιρία για ανασυγκρότηση. Ο χρόνος θα το δείξει. Εγώ δεν έχω καμία προτίμηση. Η προτίμησή μου δεν είναι σε πρόσωπα, είναι στην άρθρωση ενός τεκμηριωμένου πολιτικού λόγου και με ευπρέπεια. Τα πρώτα δείγματα γραφής σε αυτό στη Βουλή ήταν θετικά. Μερικές φορές η κανονικότητα είναι ευκαιρία για τη χώρα. Το να είναι τα πράγματα βαρετά είναι ένδειξη προόδου και όχι οπισθοδρόμησης μερικές φορές», ανέφερε.

Σε ερώτηση αν προτιμά ως αντίπαλο το ΠΑΣΟΚ είπε: «Ο στόχος που έθεσε το ΠΑΣΟΚ μετά την πρώτη κάλπη δεν επετεύχθη. Το παιχνίδι αυτό είναι ακόμα ανοιχτό. Ο κίνδυνος είναι να υπάρχει διαγκωνισμός αντιπολιτευτικού λόγου και να χάνουμε τη δυνατότητα συναινέσεων, όπως για παράδειγμα στην ψήφο των αποδήμων. Μέλημά μου είναι η υλοποίηση του κυβερνητικού έργου, να τρέξουμε γρήγορα αυτά για τα οποία έχουμε δεσμευτεί. Είμαι ο τελευταίος που πρέπει να εκφράσει άποψη για το τι θα γίνει στην αντιπολίτευση».

Σχετικά με το κόμμα του Ηλία Κασιδιάρη και ενόψει των δημοτικών εκλογών και των ευρωεκλογών είπε ότι «θα εξετάσουμε τις επιλογές μας».

Για την αύξηση του ορίου στη Βουλή στο 5% είπε ότι δεν είναι συζήτηση που τον αφορά και δεν το βλέπει να συμβαίνει. «Η ίδια η ζωή και η κοινοβουλευτική πραγματικότητα θα αποδομήσει κόμματα και κομματίδια που εμφανίστηκαν ως διάτονες αστέρες. Δεν θεωρώ ότι είναι αναγκαία αυτή η απάντηση».

Ο κ. Μητσοτάκης, αναφερόμενος στη φοροδιαφυγή, δήλωσε τα εξής: «Η φοροδιαφυγή δεν είναι 60 δις αλλά δεκάδες δις. Έχουμε τη δέσμευση να το αντιμετωπίσουμε. Για μένα δεν είναι αγγαρεία. Θεωρώ ύψιστη κοινωνική αδικία να επιμερίζονται το βάρος της φορολόγησης κάποιοι που δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν και, δεύτερον, γιατί μας λείπουν τα χρήματα αυτά για την παιδεία, την υγεία, το κοινωνικό κράτος. Έχουμε τη βούληση, αυτό θα φανεί στην πράξη. Έχουμε την τεχνογνωσία και περισσότερα εργαλεία στη διάθεσή μας. Π.χ. ηλεκτρονικές συναλλαγές. Ο Covid άφησε και κάποια καλά, όπως την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Και φυσικά η χρήση των δεδομένων, που μας επιτρέπει να βλέπουμε αν κάποιος που δηλώνει 5000 εισόδημα ζει μια ζωή που δεν συνάδει με αυτό το εισόδημα ή με τις καταθέσεις του».

Για την ακρίβεια στα τρόφιμα ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Ο πληθωρισμός είναι παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο ανάγκασε τις τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια. Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι επίμονος και υπάρχει υποψία ότι αποκτά χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν με την ενίσχυση του περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων. Εκεί, το κράτος έχει υποχρέωση να παρέμβει. Με την ακτοπλοΐα έγινε μια συζήτηση και σύντομα θα δούμε κάποιες πρώτες κινήσεις. Ζητήματα ελέγχων, διαφάνειας, προσφορών, εκπτώσεων. Έχουμε έναν ενιαίο μηχανισμό που κάνει ελέγχους. Στο ζήτημα των τροφίμων, ένας τρόπος είναι η μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές. Γι’ αυτό δούλεψε το καλάθι του νοικοκυριού».

Και πρόσθεσε: «Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Στη Λετονία που ήμουν έχουν 20% πληθωρισμό. Είμαστε σε καλύτερη κατάσταση, αλλά δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε».

«Οι πολίτες θα μας κρίνουν για τη συνέπεια λόγων και έργων. Θα γίνουν και λάθη. Έχουμε φιλόδοξο σχέδιο, θα κριθούμε για την υλοποίησή του. Το σχέδιο αυτό έχει στόχους. Η διακυβέρνηση συνίσταται στην υλοποίηση του προγράμματος και στη διαχείριση έκτακτων περιστατικών. Εγώ ο ίδιος είμαι αυστηρός με τον εαυτό μου. Οφείλουμε να μην είμαστε θύματα της γυάλινης σφαίρας και αν γίνονται λάθη να τα βλέπουμε και να τα διορθώνουμε», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς αν θα διεκδικήσει 3η τετραετία είπε ότι δεν είναι κάτι που το σκέφτεται αυτή τη στιγμή καθόλου. «Η πολιτική είναι αποτέλεσμα. Αυτή τη στιγμή το μέλημά μου είναι η δεύτερη τετραετία να είναι καλύτερη από την πρώτη και πιστεύω ότι σε μια οκταετία, θα μιλάμε για πραγματικά άλλη Ελλάδα», υπογράμμισε.

Εντατικοποίηση των ελέγχων σε σημεία αυξημένης τουριστικής επισκεψιμότητας, με έμφαση στις παραβάσεις που σχετίζονται με τη διάθεση και κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, ζητά με επιστολή του προς τη Γενική Διεύθυνση του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χάρης Θεοχάρης.

Ως στόχος τίθεται ο περιορισμός του εμπορίου και της κατανάλωσης λαθραίας αλκοόλης, καθώς και νοθευμένων, επικίνδυνων για τον ανθρώπινο οργανισμό, αλκοολούχων προϊόντων.

Συγκεκριμένα, ο κ. Θεοχάρης ζητά από το ΣΔΟΕ να εντείνει τις δράσεις του, εστιάζοντας ιδιαιτέρως στην πώληση αλκοολούχων σε άτομα νεαρής ηλικίας. Ο υφυπουργός εφιστά την προσοχή του ΣΔΟΕ, ως κατεξοχήν αρμόδιας υπηρεσίας, προκειμένου να αποφευχθούν δυστυχή συμβάντα, όπως οι πρόσφατες απώλειες τριών νεαρών τουριστών στην Ίο και τη Ζάκυνθο.

Ο κ. Θεοχάρης υπογραμμίζει ως προτεραιότητα και υποδεικνύει στο ΣΔΟΕ την άμεση λήψη μέτρων, όπως:

• Κατάρτιση προγράμματος δράσεων, εντός 10 ημερών, για την πάταξη του λαθρεμπορίου αλκοολούχων ποτών. Το ΣΔΟΕ καλείται να υποβάλει το επιχειρησιακό σχέδιό του στο γραφείο του Υφυπουργού.
•  κατάστρωση στρατηγικού πλάνου για την εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων, τα οποία διακινούν παρανόμως αλκοολούχα ποτά.
•  επαύξηση των κινητών μονάδων καταγραφής των ευρημάτων, τα οποία συλλέγονται στο πλαίσιο των ελέγχων.

Επίσης, ο κ. Θεοχάρης θέτει σαν βασικό όρο τη διαρκή ενημέρωση του από το ΣΔΟΕ για τον προγραμματισμό και την πορεία των διενεργούμενων ελέγχων, καθώς και για τα πορίσματα των ελέγχων αυτών.

Συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, θα έχει σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα να πραγματοποιηθεί ένα πρώτο βήμα επανεκκίνησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, επιμένοντας ότι Ελλάδα και Τουρκία δεν είναι καταδικασμένες να ζουν σε περιβάλλον έντασης.

«Μπορούμε – είπε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός – δυο ηγέτες με νωπή και ισχυρή λαϊκή εντολή να συμφωνήσουμε σε έναν οδικό χάρτη που θα οδηγήσει στην επίλυση της μιας και μόνης διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία, δηλαδή την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ», συμπληρώνοντας πως «έχει διαμορφωθεί ένα θετικό κλίμα τους τελευταίους μήνες στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας και ευελπιστώ και προσβλέπω ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό το θετικό κλίμα και να κάνουμε κάποια σημαντικά βήματα προόδου, που θα είναι προς όφελος και των δύο λαών μας».

Στο μεταξύ, θετική χαρακτηρίζουν κυβερνητικές πηγές την εξέλιξη της επαναπροσέγγισης Τουρκίας – Δύσης, λίγες ώρες πριν από το κρίσιμο ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν. Σε ό,τι αφορά στο θέμα των F-16, οι ίδιες κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως πριν από 4 χρόνια η γειτονική χώρα θα λάμβανε 100 αμερικανικά μαχητικά 5ης γενιάς, τύπου F-35 χωρίς κανένα περιορισμό, ενώ σήμερα υπόκειται στους περιορισμούς του Κογκρέσου για την αναβάθμιση και την απόκτηση μαχητικών, τύπου F-16.

Σήμερα επίσης, ο πρωθυπουργός θα έχει διμερείς συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, τον Καγκελάριο της Γερμανίας Ολαφ Σολτς και τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι.

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου.

Με μεγαλοπρέπεια, λαμπρότητα, μηνύματα για περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής ελληνοαιγυπτιακής σχέσης και με την παρουσία υψηλών καλεσμένων, γιόρτασε το βράδυ της Δευτέρας η αιγυπτιακή πρεσβεία στην Αθήνα την εθνική ημέρα της Αιγύπτου.

Η Αίγυπτος και η Ελλάδα θα συνεργαστούν στενά για την περαιτέρω εμβάθυνση των στρατηγικών τους δεσμών, διαμήνυσε σε χαιρετισμό του ο πρεσβευτής της Αιγύπτου στη χώρα μας, Όμαρ Άμερ Γιούσεφ, τονίζοντας πως δεν υπάρχουν όρια στις προοπτικές συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών.

«Ως εταίροι και σύμμαχοι, θα αξιοποιήσουμε τη στρατηγική μας συμμαχία για να μετατρέψουμε τις φιλοδοξίες μας σε πραγματικότητα προς όφελος των χωρών μας, των λαών μας και προς τιμήν των δύο μεγάλων πολιτισμών μας που σηματοδοτούν την ιστορία μας, διαμορφώνουν το παρόν μας και δημιουργούν το μέλλον μας, φέρνοντας πιο κοντά τις Πυραμίδες και την Ακρόπολη» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Αιγύπτιος πρέσβης εξήρε τον ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή, διαμηνύοντας ότι θα συνεχίσει να είναι κορυφαίος στρατηγικός εταίρος.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αιγύπτιος πρέσβης υπογράμμισε την αποφασιστικότητά του πως η πρεσβεία της Αιγύπτου στην Ελλάδα θα εργαστεί αδιάκοπα για την περαιτέρω προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών σε όλους τους τομείς, κάνοντας ειδική αναφορά στον πολιτικό, πολιτιστικό και εμπορικό τομέα, καθώς και στον τουρισμό και την αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος για την ελληνική και την αραβική γλώσσα.

Παράλληλα, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η ελληνοαιγυπτιακή στρατηγική εταιρική σχέση θα φτάσει σε νέο υψηλό επίπεδο και ότι τα επόμενα χρόνια υπό τη νέα ελληνική κυβέρνηση θα εδραιωθούν περαιτέρω τα ιστορικά θεμέλια της διμερούς στρατηγικής σχέσης, προωθώντας και ενισχύοντας τις προοπτικές συνεργασίας σε κάθε δυνατό τομέα.

Σημείωσε μάλιστα πως δεν αποτελεί καθόλου έκπληξη το γεγονός ότι η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Αιγύπτου και της Ελλάδας έχει αναπτυχθεί έντονα τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας σε νέα ύψη και αποτελώντας παράδειγμα για άλλες χώρες για το πώς να θέτουν τα θεμέλια της συνεργασίας μεταξύ στρατηγικών εταίρων:

«Οι δύο χώρες μας μοιράζονται έναν κοινό σκοπό για τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή, καθώς και μια ισχυρή πίστη στην αξιοποίηση του τεράστιου δυναμικού των λαών μας για την εκπλήρωση των προσδοκιών τους. Έχουμε συνεργαστεί για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, έχουμε εντείνει τον στρατηγικό συντονισμό σε διμερές και τριμερές επίπεδο και έχουμε επεκτείνει τη στρατιωτική συνεργασία. Έχουν υπογραφεί δεκάδες συμφωνίες που καλύπτουν διάφορους οικονομικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων και του τουρισμού. Πιο πρόσφατα, υπογράψαμε συμφωνία για εποχικούς εργάτες στον αγροτικό τομέα, με περίπου 5.000 Αιγύπτιους εργάτες να συμβάλλουν στην κάλυψη του κενού της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα. Καταβάλλονται επίσης προσπάθειες για τη δημιουργία μιας τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης και τη σύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειάς μας μέσω του εξέχοντος έργου GREGY», επεσήμανε.

Ειδική μνεία έκανε στη συνεργασία των δύο χωρών για την ενίσχυση της συνδεσιμότητας μεταξύ των λιμανιών μας και την αύξηση του αριθμού των πτήσεων για τη διευκόλυνση της μετακίνησης ανθρώπων και αγαθών στις δύο πλευρές της Μεσογείου.

Υπό το πρίσμα αυτής της εξαιρετικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ της Αιγύπτου και της Ελλάδας, όπως είπε, εξέφρασε θερμά συγχαρητήρια στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη καθώς και στη νέα ελληνική κυβέρνηση για την επανεκλογή της, «ανοίγοντας το δρόμο για συνεχή ανάπτυξη, εκσυγχρονισμό και μεγέθυνση της οικονομίας προς όφελος της Ελλάδας και του ελληνικού λαού».

Ο εορτασμός ξεκίνησε το απόγευμα της Δευτέρας στο νεοκλασικό κτίριο της αιγυπτιακής πρεσβείας στο κέντρο της Αθήνας, με τον Αιγύπτιο πρέσβη να καλωσορίζει τους υψηλούς προσκεκλημένους με τους οποίους συνεόρτασε την εθνική ημέρα της Αιγύπτου παραθέτοντας την καθιερωμένη δεξίωση. Μεταξύ άλλων, το παρών έδωσαν οι υπουργοί Άμυνας Νίκος Δένδιας, Προστασίας του Πολίτη Νότης Μηταράκης και Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, οι υφυπουργοί Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης και Γιώργος Κώτσηρας, επιχειρηματίες, επικεφαλής διπλωματικών αντιπροσωπειών στην Ελλάδα, επιχειρηματίες, μέλη της ελληνικής κοινότητας στην Αίγυπτο κ.ά.

 

Του Δημήτρη Μάνωλη

 

Τη διερεύνηση της προοπτικής επανεκκίνησης των σχέσεων Ελλάδος-Τουρκίας προσφέρει η επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον επίσης πρόσφατα επανεκλεγέντα Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μεθαύριο Τετάρτη 12 Ιουλίου, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «η θετική δυναμική που έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στη γειτονική χώρα και η επανεκλογή των δύο  κυβερνήσεων με νωπή λαϊκή εντολή ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για επανεκκίνηση των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας». Στην κυβέρνηση τονίζουν, εξάλλου, ότι η πρώτη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν μετά το νέο κλίμα που έχει διαμορφωθεί, αλλά και της πολύμηνης εμπρηστικής ρητορικής που προηγήθηκε, είναι ένα θετικό βήμα για τον επαναπροσδιορισμό τω σχέσεων στη νέα αυτή περίοδο και για τις δύο χώρες.

Οι ίδιες πηγές διαμηνύουν ότι «δεν πρέπει να χαθεί το momentum για διάλογο με τη γειτονική χώρα» και επιβεβαιώνουν ότι με αυτή τη λογική προσέρχεται ο πρωθυπουργός στη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν. Τα ίδια πρόσωπα υπενθυμίζουν δε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υπογραμμίσει σε όλους τους τόνους ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία πρέπει να είναι ανοικτοί σε όλα τα επίπεδα και αυτό θα επιδιωχθεί στην επόμενη φάση, όπως και η προώθηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας», η οποία μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να λειτουργήσει προς όφελος των δύο λαών.

Στην Αθήνα επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι «προφανώς υπάρχουν διαφωνίες. Οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές. Το ίδιο και οι θέσεις της Ελλάδας. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε». Κυβερνητικές πηγές υπενθυμίζουν ότι «η πάγια θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι ένας νέος κύκλος έντασης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός, ενώ ενέχει κινδύνους για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ μιας ειλικρινούς σχέσης με τη γειτονική χώρα, υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, με διάλογο καλή τη πίστη, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Μένει να φανεί αν και η Τουρκία θέλει να γυρίσει σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών». Από το Μέγαρο Μαξίμου γνωστοποιούν δε πως σήμερα το πρωί και ενόψει της συμμετοχής του πρωθυπουργού στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη.

Στη Λετονία σήμερα ο πρωθυπουργός

Η διμερής οικονομική συνεργασία, αλλά και το Μεταναστευτικό αναμένεται να τεθούν επί τάπητος κατά τις σημερινές επαφές του κ. Μητσοτάκη στην Λετονία. Πρόκειται για την πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στη Λετονία την τελευταία εικοσαετία, επίσκεψη που είχε αναβληθεί πέρυσι λόγω των εσωτερικών εξελίξεων στη Λετονία που βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο. Σημειώνεται δε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί Λιθουανία και Εσθονία κι εκκρεμούσε η επίσκεψη στη Λετονία, η οποία πραγματοποιείται τώρα με την ευκαιρία της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.

Κυβερνητικές πηγές γνωστοποιούν ότι ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κρισιάνις Κάρινς, με τον οποίο θα συζητηθεί η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών. Αργότερα και εν προκειμένω τον ερχόμενο Οκτώβριο, θα ακολουθήσει επίσκεψη στις χώρες της Βαλτικής του υφυπουργού Εξωτερικών Κ.Φραγκογιάννη, αλλά και η συνεργασία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα ίδια πρόσωπα επισημαίνουν ότι στις επαφές του πρωθυπουργού στη Ρίγα της Λετονίας θα τεθεί επί τάπητος και το μεταναστευτικό. Οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν ότι η Λετονία είναι αντιμέτωπη από το 2021 με το φαινόμενο της εργαλειοποίησης της μετανάστευσης στα σύνορά της με τη Λευκορωσία, στα οποία αναμένεται έως το τέλος του 2024 να έχει ολοκληρωθεί κατασκευή μόνιμου φράχτη.

Ο Λετονός ομόλογος του Κυριάκου Μητσοτάκη προέρχεται από το κεντροδεξιό κόμμα Νέα Ενότητα και συμμετέχει επίσης στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση και με τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Λετονίας Έντβαρντς Σμίλτενς.

Περισσότεροι από 25 εμπλεκόμενοι με τη σύμβαση 717 της ΕΡΓΟΣΕ για τη σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση στο σιδηροδρομικό δίκτυο, καλούνται ως ύποπτοι σε κατάθεση από το ελληνικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), η οποία πριν λίγες ημέρες διαβίβασε στη Βουλή τη δικογραφία, προκειμένου να κρίνει αν θα αναζητηθούν ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των πρώην υπουργών Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη και Κώστα Αχ. Καραμανλή.

Τα μη πολιτικά πρόσωπα που καλούνται σε ανωμοτί κατάθεση από τους εισαγγελείς της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σχετίζονται τόσο με την σύμβαση που ερευνάται όσο και με την επί σειρά ετών μη υλοποίηση της, σύμφωνα με πληροφορίες.

Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται πως κλήσεις έχουν λάβει μέλη της διαχειριστικής αρχής του υπουργείου Μεταφορών, ενώ το ερευνώμενο αδίκημα είναι είναι η απάτη σε βάρος των ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και του ελληνικού Δημοσίου, καθώς το έργο ήταν από κοινού χρηματοδοτούμενο.

Η επίμαχη σύμβαση ήρθε στην επικαιρότητα μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, ωστόσο η έρευνα της EPPO είχε ξεκινήσει πολλούς μήνες πριν την σύγκρουση των δύο τρένων που κόστισαν 57 ζωές για τον έλεγχο καταγγελιών ως προς τη διαχείριση των κονδυλίων της Ένωσης.

Τα πρόσωπα που καλούνται σε αυτό το στάδιο με την ιδιότητα του υπόπτου, μπορούν με βάση το νόμο να λάβουν γνώση των στοιχείων της ογκωδέστατης δικογραφίας που έχει σχηματιστεί από το ελληνικό γραφείο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και με τους δικηγόρους τους να συντάξουν υπομνήματα με τις θέσεις τους, τα οποία θα αξιολογηθούν στο τέλος της διαδικασίας από τους εισαγγελικούς λειτουργούς.