Καλύτερη είναι η εικόνα της μεγάλης πυρκαγιάς που ξέσπασε σήμερα το πρωί στην περιοχή Καραβάδου Κεφαλονιάς, με τις πυροσβεστικές δυνάμεις να παραμένουν σε πλήρη επιφυλακή για τον κίνδυνο αναζωπυρώσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ισχυροί άνεμοι που δυσχέραιναν το έργο των πυροσβεστών και έφθασαν τα 8 μποφόρ στη περιοχή έχουν πλέον κοπάσει.
Η φωτιά έφθασε μια ανάσα από τα πρώτα σπίτια του χωριού απειλώντας άμεσα περιουσίες και το ιστορικό Μοναστήρι του Αγίου Ανδρέα. Οι πυροσβέστες έδωσαν σκληρή μάχη με τις φλόγες, αποτρέποντας τα χειρότερα.
Στην επιχείρηση κατάσβεσης συμμετέχουν 40 πυροσβέστες, 3 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων, 12 οχήματα και δεκάδες εθελοντές, ενώ από αέρος συνδράμουν 7 πυροσβεστικά αεροσκάφη και 3 ελικόπτερα. Το μεσημέρι έφτασαν στην Κεφαλονιά ενισχύσεις με 22 πυροσβέστες, 4 οχήματα και μία ομάδα πεζοπόρου τμήματος της 6ης ΕΜΟΔΕ.
Υπεγράφησαν σήμερα οι δύο συμβάσεις για τα αρδευτικά έργα του ΤΟΕΒ Ταυρωπού και της περιοχής Υπέρειας-Ορφανών, στο πλαίσιο του εμβληματικού προγράμματος ΥΔΩΡ 2.0, με τη συμμετοχή του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, του υφυπουργού Χρήστου Κέλλα και εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης και των αναδόχων εταιρειών.
Η τελετή στην Καρδίτσα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου για το έργο του ΤΟΕΒ Ταυρωπού, προϋπολογισμού 131,7 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ), με χρηματοδοτική συμβολή από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 36,6 εκατ. ευρώ και ανάδοχο την ένωση εταιρειών ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις-ΑΒΑΞ.
Το έργο προβλέπει την υπογειοποίηση αρδευτικού δικτύου, το οποίο θα καλύπτει 115.000 στρέμματα, με εκτενή δίκτυα και ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό. Το πρώτο τμήμα θα παραδοθεί σε 18 μήνες και το σύνολο εντός 42 μηνών.
Στα Φάρσαλα, η υπογραφή της σύμβασης για το Αρδευτικό Δίκτυο Υπέρειας-Ορφανών πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης. Το έργο αφορά την άρδευση 67.800 στρεμμάτων σε αγροκτήματα των Π.Ε. Λάρισας και Καρδίτσας και περιλαμβάνει έντεκα αυτόνομα αρδευτικά συστήματα που αξιοποιούν τις υφιστάμενες γεωτρήσεις, με πλήρη εξοπλισμό και δίκτυα μεταφοράς και διανομής. Το κόστος κατασκευής ανέρχεται σε 79 εκατ. ευρώ, ενώ ανάδοχος του έργου είναι η ένωση METLEN-Μεσόγειος Α.Ε.
Τα δύο έργα αποτελούν σημαντικό βήμα για την αγροτική παραγωγή, την κλιματική προσαρμογή και την αποδοτική διαχείριση των υδάτων, καθώς μεταξύ άλλων:
Μειώνουν τις απώλειες και εξασφαλίζουν σύγχρονες μεθόδους άρδευσης
Αντικαθιστούν ενεργοβόρες και συχνά παράνομες γεωτρήσεις που εξαντλούν τον υδροφόρο ορίζοντα
Συμβάλλουν στη βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών και της γονιμότητας του εδάφους
Μειώνουν το ενεργειακό αποτύπωμα της γεωργίας και ενισχύουν την τοπική απασχόληση
Αντιμετωπίζουν τα φαινόμενα υφαλμύρωσης και τις πλημμυρικές παροχές, προσφέροντας προστασία στις περιοχές
Αυξάνουν την αποδοτικότητα της χρήσης του αρδευτικού νερού και μειώνουν το κόστος παραγωγής, βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας, με τελικό αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών στους καταναλωτές
Σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, «πρόκειται για αρδευτικά έργα στρατηγικής σημασίας που αλλάζουν τον αρδευτικό χάρτη της Θεσσαλίας και δημιουργούν μια νέα δυναμική στον πρωτογενή τομέα των περιοχών που καλύπτουν. […] Αντίστοιχα έργα δεν έχουν υλοποιηθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν σε αυτή την έκταση. Και το λέω αυτό διότι, σε λίγους μήνες από σήμερα, κάθε γεωργός θα μπορεί να προσδιορίζει τους χρόνους και τις ποσότητες άρδευσης ακόμα και από το κινητό του τηλέφωνο, ενώ θα προστατεύεται ταυτόχρονα το πολυτιμότερο φυσικό αγαθό: το νερό».
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χρήστος Κέλλας τόνισε ότι «τα έργα αυτά αποτελούν μέρος του προγράμματος ΥΔΩΡ 2.0, συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ, που σηματοδοτεί τον πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό διαχείρισης υδάτινων πόρων στη χώρα μας. Η Θεσσαλία βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της στρατηγικής, ως κατεξοχήν αγροτική περιφέρεια που επηρεάζεται από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης».
Η γενική γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών Αργυρώ Ζέρβα σημείωσε: «Τα έργα Ταυρωπού και Υπέρειας-Ορφανών είναι τα πρώτα αρδευτικά έργα που υλοποιούνται ως ΣΔΙΤ στη χώρα, με αξιοποίηση και πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι συμβάσεις τους εξασφαλίζουν όχι μόνο την κατασκευή, αλλά και τη λειτουργία ενός σύγχρονου, πλήρως υπόγειου αρδευτικού δικτύου για 25 έτη, με βιώσιμη και ορθολογική χρήση υδάτινων πόρων και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών».
Ο διευθύνων σύμβουλος Ομίλου ΑΒΑΞ Κωνσταντίνος Μιτζάλης επεσήμανε τη σημασία της «συνεργασίας της τοπικής κοινωνίας και των φορέων» για την επιτυχία του έργου, ενώ ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΤΚΑ ΑΤΕ, Ντίνος Μπενρουμπής παρατήρησε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για ένα έργο που «συνδέει την παράδοση με την τεχνολογία και δημιουργεί πραγματική αξία για την κοινωνία και το περιβάλλον», τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της εκτέλεσής του «σε στενά χρονικά περιθώρια».
Ακραίος κίνδυνος πυρκαγιάς-Κατάσταση Συναγερμού (κατηγορία κινδύνου 5) προβλέπεται σήμερα σε Αττική, καθώς και περιοχές της Στερεάς Ελλάδας και της Πελοποννήσου, σύμφωνα με τον Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (civilprotection.gov.gr).
Παράλληλα, πολύ υψηλός (κατηγορία κινδύνου 4) και υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς (κατηγορία κινδύνου 3) προβλέπεται σήμερα στο υπόλοιπο της νησιωτικής χώρας καθώς και σε αρκετές περιοχές της ηπειρωτικής.
Ειδικότερα ακραίος κίνδυνος πυρκαγιάς-Κατάσταση Συναγερμού (κατηγορία κινδύνου 5) προβλέπεται σήμερα για τις εξής περιοχές:
Περιφέρεια Αττικής (συμπεριλαμβανομένης της νήσου Κυθήρων)
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (ΠΕ Βοιωτίας, ΠΕ Εύβοιας)
Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΕ Ροδόπης, ΠΕ Καβάλας, ΠΕ Θάσου, ΠΕ Ξάνθης, ΠΕ Έβρου συμπεριλαμβανομένης της νήσου Σαμοθράκης)
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕ Χαλκιδικής, συμπεριλαμβανομένου του Αγίου Όρους)
Περιφέρεια Ηπείρου (ΠΕ Πρεβέζης)
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις Περιφέρειες και τους Δήμους των ανωτέρω περιοχών, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τυχόν επεισόδια πυρκαγιών.
Παράλληλα, η ΓΓΠΠ συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να αποφεύγουν ενέργειες στην ύπαιθρο που μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά από αμέλεια, όπως το κάψιμο ξερών χόρτων και κλαδιών ή υπολειμμάτων καθαρισμού, η χρήση μηχανημάτων που προκαλούν σπινθήρες όπως δισκοπρίονα, συσκευές συγκόλλησης, η χρήση υπαίθριων ψησταριών, το κάπνισμα μελισσιών, η απόρριψη αναμμένων τσιγάρων κ.ά. Επίσης, υπενθυμίζει ότι κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου απαγορεύεται η καύση των αγρών.
Σε περίπτωση που αντιληφθούν πυρκαγιά, οι πολίτες παρακαλούνται να ειδοποιήσουν αμέσως την Πυροσβεστική Υπηρεσία στον αριθμό κλήσης 199.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τους κινδύνους των δασικών πυρκαγιών, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση civilprotection.gov.gr.
Σε γενική επιφυλακή οι Πυροσβεστικές Υπηρεσίες
Σε γενική επιφυλακή τίθεται το προσωπικό των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών, όπου, στην περιοχή ευθύνης τους, αναμένεται ακραίος κίνδυνος πυρκαγιάς (κατηγορία κίνδυνου 5), όπως ανακοίνωσε το Πυροσβεστικό Σώμα. Επίσης, σε μερική επιφυλακή τίθεται το προσωπικό των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών που στην περιοχή ευθύνης τους αναμένεται πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς (κατηγορία κίνδυνου 4) σύμφωνα με τον Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Επιπλέον, συνεχίζονται οι περιπολίες εναέριας επιτήρησης, καθώς και περιπολίες από πυροσβεστικές, αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις.
Ταυτόχρονα, για αυτές τις περιοχές εφαρμόζεται το σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων λόγω δασικών πυρκαγιών, σύμφωνα με το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται η εφαρμογή του μέτρου της προληπτικής απαγόρευσης της κυκλοφορίας οχημάτων και παραμονής εκδρομέων σε εθνικούς δρυμούς, δάση και «ευπαθείς» περιοχές.
Παράλληλα, όπως επισημαίνει η Πυροσβεστική, ο κίνδυνος δασικών πυρκαγιών θα είναι ακραίος σε πολλές περιοχές της χώρας, καθώς θα επικρατούν εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες για την εκδήλωσή τους.
«Σε άμεση συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έχουν ενημερωθεί όλες οι αρμόδιες εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και οι Περιφέρειες και Δήμοι των ανωτέρω περιοχών, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα για τη λήψη μέτρων αρμοδιότητάς τους», τονίζει η Πυροσβεστική.
Σε αυξημένη επιφυλακή οι υπηρεσίες του δήμου Αθηναίων – Έκλεισε ο Λυκαβηττός
Σε αυξημένη ετοιμότητα τέθηκαν όλες οι υπηρεσίες του δήμου Αθηναίων, λόγω του πολύ υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς εξαιτίας των ισχυρών ανέμων.
Επίσης ο λόφος του Λυκαβηττού έκλεισε για κάθε δραστηριότητα τα μεσάνυχτα της Πέμπτης 7 Αυγούστου – έως νεότερης ενημέρωσης – βάσει των προβλεπόμενων μέτρων σε καταστάσεις συναγερμού, οι οποίες ισχύουν σήμερα στην Αττική (Παρασκευή 8 Αυγούστου, κατηγορία Κινδύνου 5).
Βάσει του σχεδίου Πολιτικής Προστασίας, έχουν συγκροτηθεί κλιμάκια επιφυλακής από εργαζόμενους των υπηρεσιών Καθαριότητας και Πρασίνου, ενώ σε ετοιμότητα είναι και οι υδροφόρες. Η Δημοτική Αστυνομία με συνεχείς περιπολίες και χρήση μη επανδρωμένων, ελέγχει τους λόφους και μεγάλους χώρους πρασίνου στο κέντρο της πόλης. Επίσης, το κέντρο επιχειρήσεων της υπηρεσίας θα λειτουργεί σε 24ωρη βάση για την ενημέρωση και τη συνδρομή της πυροσβεστικής, καθώς και άλλων υπηρεσιών και δήμων.
* * * * *
Οι πολίτες καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σε κάθε ένδειξη κινδύνου να επικοινωνούν με τα τηλέφωνα 1595 (χρέωση ανάλογα με τον πάροχο) ή το 210 5287800
Πρόστιμα που ξεπερνούν τα 56.000 ευρώ επέβαλε η αρμόδια Επιτροπή Εξέτασης Ενστάσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε Οργανισμούς Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ) βιολογικών προϊόντων, για σοβαρές παραλείψεις και μη συμμορφώσεις που διαπιστώθηκαν από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ την προηγούμενη περίοδο, κατά τη διεξαγωγή τακτικών και έκτακτων ελέγχων.
Σημειώνεται ότι οι έλεγχοι, κατόπιν εντολής του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, ύστερα από σύσκεψη που είχε με τον υφυπουργό Γιάννη Ανδριανό και τον αρμόδιο γενικό γραμματέα Σπύρο Πρωτοψάλτη, συνεχίζονται καθολικά και εντατικοποιούνται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΕΛΓΟ- ΔΗΜΗΤΡΑ, ενώ αναμένεται να υπάρξουν νέοι καταλογισμοί για παραλείψεις, με στόχο την προστασία του καταναλωτή και τη στήριξη των συνεπών παραγωγών.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση:
Σε εταιρεία πιστοποίησης επιβλήθηκε πρόστιμο συνολικού ύψους 37.692,30 ευρώ για υποθέσεις που αφορούν τη μη επαρκή διερεύνηση ανιχνεύσεων μη επιτρεπόμενων ουσιών, πλημμελή αξιολόγηση πληροφοριών στο ευρωπαϊκό σύστημα OFIS και ελλείψεις στο ισοζύγιο μάζας και την ιχνηλασιμότητα.
Σε άλλη εταιρεία επιβλήθηκε πρόστιμο συνολικού ύψους 18.922,85 ευρώ για περιπτώσεις που αφορούσαν την έκδοση πιστοποιητικών χωρίς τη διενέργεια του υποχρεωτικού ετήσιου φυσικού ελέγχου, καθώς και για ελλιπή διαχείριση μη συμμορφούμενων προϊόντων.
Το συνολικό ποσό των προστίμων που επιβλήθηκαν ανέρχεται σε 56.615,15 ευρώ.
Οι παραπάνω αποφάσεις εντάσσονται σε ένα συνολικό σχέδιο αυστηροποίησης του πλαισίου ελέγχου και αξιολόγησης των ΟΕΠ, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών προς τα ελληνικά βιολογικά προϊόντα και την κατοχύρωση της ποιότητας και της ακεραιότητας της ελληνικής βιολογικής παραγωγής.
«Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προχωρά με συνέπεια, διαφάνεια και αποφασιστικότητα στην εξυγίανση του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης, ενισχύοντας την αξιοπιστία του θεσμικού πλαισίου και διασφαλίζοντας τα συμφέροντα των καταναλωτών, των παραγωγών και της εθνικής οικονομίας», επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
Η Task Force του Κ. Τσιάρα
Για την ενίσχυση και τον έλεγχο της βιολογικής παραγωγής συγκροτήθηκε εξάλλου και η λεγόμενη Task Force (Ομάδα Συντονισμού) από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Τσιάρα, υπό την προεδρία του γενικού γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπύρου Πρωτοψάλτη.
Κύρια αποστολή του οργάνου ο συντονισμός, η εποπτεία και η επιτάχυνση όλων των απαιτούμενων ενεργειών για την ενίσχυση της αξιοπιστίας, της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης των βιολογικών προϊόντων.
Η απόφαση εντάσσεται στο συνολικό σχέδιο του υπουργείου για την ενίσχυση της βιολογικής παραγωγής και την επίτευξη του εθνικού στόχου: το 25% της γεωργικής γης να καλλιεργείται με βιολογικές μεθόδους έως το 2030.
Η Ομάδα Συντονισμού αποτελείται από στελέχη του υπουργείου, του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Γενικής Γραμματείας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, καθώς και από εξειδικευμένο επιστήμονα της ακαδημαϊκής κοινότητας, ώστε να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο τεκμηρίωσης και αποτελεσματικότητας.
Το έργο της Task Force αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025.
«Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου δίνει σαφές μήνυμα: ενισχύουμε τους θεσμούς εποπτείας, στηρίζουμε τους αξιόπιστους παραγωγούς και προστατεύουμε τον καταναλωτή. Με διαφάνεια και αποφασιστικότητα, διαμορφώνουμε ένα νέο περιβάλλον για τη βιολογική παραγωγή, στηριγμένο στην αξιοπιστία, τη δικαιοσύνη και την εμπιστοσύνη της κοινωνίας», επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
Μεγάλη επιχείρηση της Διεύθυνσης Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Αττικής με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος είναι σε εξέλιξη από τις πρώτες πρωινές ώρες, στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την αστυνομία, η επιχείρηση αποφασίστηκε μετά την άγρια συμπλοκήμεταξύ Ρομά και ομογενών από την πρώην Σοβιετική Ένωση, που κατέληξε σε δεκάδες πυροβολισμούς.
Από το πρωί δυνάμεις της αστυνομίας διενεργούν εκτεταμένους ελέγχους στον καταυλισμό Ρομά στη Νέα Ζωή και ήδη έχουν πραγματοποιήσει 17 συλλήψεις.
Οι συλληφθέντες κατηγορούνται για διάφορα αδικήματα, όπως ρευματοκλοπή, αποφάσεις που εκκρεμούσαν σε βάρος τους και ένας για ενδοοικογενειακή βία, σε βάρος του οποίου είχε υποβληθεί μήνυση λίγες ώρες πριν.
Υπενθυμίζεται ότι το σοβαρό επεισόδιο που έδωσε το έναυσμα για τη σημερινή επιχείρηση συνέβη το βράδυ της περασμένης Δευτέρας στη Νέα Ζωή, έξω από τον καταυλισμό των Ρομά. Εκεί, τέσσερις Ρομά, που επέβαιναν σε ΙΧ αυτοκίνητο καταδίωξαν τέσσερις ομογενείς που επίσης επέβαιναν σε ΙΧ αυτοκίνητο και κάποια στιγμή συνεπλάκησαν άγρια. Οι ομογενείς κατάφεραν να ξεφύγουν και κατέληξαν σε εταιρεία ιδιοκτησίας ενός εξ αυτών, αφήνοντας το αυτοκίνητο τους απέξω.
Οι τέσσερις Ρομά τούς ακολούθησαν και άρχισαν να πυροβολούν εναντίον της εταιρείας, ρίχνοντας δεκάδες σφαίρες, με αποτέλεσμα να προξενήσουν ζημιές στο αυτοκίνητο των ομογενών και σε ένα ακόμα αυτοκίνητο, ενώ βρέθηκαν οπές από σφαίρες και σε παρακείμενη οικία, χωρίς ευτυχώς να τραυματιστεί κανείς.
Οι δύο από τους τέσσερις Ρομά, που πρωταγωνίστησαν στο επεισόδιο, συνελήφθησαν χτες το βράδυ και κρατούνται στο τμήμα ασφάλειας Ασπροπύργου.
Μετά την ολοκλήρωση της επιχείρησης στον καταυλισμό θα γίνουν ανακοινώσεις από την ΕΛΑΣ.
«Ως σημαντική θεωρώ τη μουσική που έχει αντέξει στον χρόνο, που μπορεί να προκαλέσει συγκίνηση. Αυτή τη μουσική που όσο βαθύτερα την εξερευνά κανείς τόσο αποκαλύπτει νέους, κρυμμένους θησαυρούς», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων, Γιώργος Μαθιουλάκης, με αφορμή τη 13η διοργάνωση. Το Φεστιβάλ, που έχει εξελιχθεί πλέον σε θεσμό για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού, θα πραγματοποιηθεί από τις 25 Αυγούστου έως και την 1η Σεπτεμβρίου 2025 όχι μόνο στο Συνεδριακό Κέντρο του Minoa Palace Resort, την κύρια έδρα του, αλλά και σε άλλους χώρους, «όπως το μαγικό αρχαίο θέατρο στα Άπτερα, αλλά και το Ηράκλειο, όπου φέτος θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μας συναυλία εκτός Χανίων», όπως πληροφορεί το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του.
Στην επέτειο των 80 χρόνων από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, αλλά και στη σκιά των ανοιχτών πολεμικών μετώπων στην Ευρώπη και στον κόσμο, το 13ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων ανατέμνει φέτος τις έννοιες «Πόλεμος και Ειρήνη». Οκτώ συναυλίες, δεκατρείς συνθέσεις του κλασικού αλλά και του σύγχρονου κλασικού ρεπερτορίου, είκοσι βιρτουόζοι μουσικοί από ολόκληρο τον κόσμο, τρεις χώροι και ενδιαφέρουσες παράλληλες δράσεις (όπως η τιμητική παρουσία της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου) πλαισιώνουν το ποικίλο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, που παραμένει εστιασμένο στη θεματολογία του: Θυμίζουμε ότι θα ερμηνευτούν ζωντανά, μεταξύ άλλων, μουσικά μνημεία για τα αμέτρητα θύματα της ναζιστικής λαίλαπας που σάρωσε την Ευρώπη, όπως το Όγδοο Κουαρτέτο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, το Κουιντέτο του Μιετσισλάβ Βάινμπεργκ και οι Μεταμορφώσεις του Ρίχαρντ Στράους, μεγαλειώδη κλασικά έργα για την Ευρώπη του ανθρωπισμού, της δημοκρατίας και της πολιτισμικής ακμής, όπως η Σονάτα για δύο πιάνα του Μότσαρτ και το Τρίο με κλαρινέτο του Μπετόβεν, αλλά και πρωτοποριακά αριστουργήματα του 20ού αιώνα, όπως το Κοντσερτίνο του Γιάνατσεκ και η Σονάτα για δύο πιάνα και κρουστά του Μπάρτοκ.
Ακόμη, σε έναν οφειλόμενο φόρο τιμής στον Μίκη Θεοδωράκη με την αφορμή της επετείου συμπλήρωσης ενός αιώνα από τη γέννησή του, το Φεστιβάλ παρουσιάζει ένα από τα πιο ρηξικέλευθα λόγια έργα του, το Τέταρτο Κουαρτέτο για έγχορδα, ενώ ο διάσημος βιρτουόζος του πιάνου Denis Kozhukhin θα ερμηνεύσει το επικών διαστάσεων έργο του Αμερικανού συνθέτη Φρεντερίκ Ρζέφσκι «Λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος», έναν συγκινητικό ύμνο του διαρκούς αγώνα κατά της απολυταρχίας και από τα πιο ενδιαφέροντα πιανιστικά έργα της εποχής μας.
Πώς όμως ξεκίνησαν όλα; Τι έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια που πραγματοποιείται το Φεστιβάλ; Τι σηματοδοτεί το θέμα της φετινής διοργάνωσης; Σε αυτές και σε πολλές ακόμα ερωτήσεις του ΑΠΕ-ΜΠΕ απαντά ο Γιώργος Μαθιουλάκης, ψυχή του Φεστιβάλ, που φέτος, όπως ευελπιστεί ο ίδιος, θα ήθελε «να αποτελέσει μια αφορμή για να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα πίσω: Να αναλογιστούμε την αξία της ιστορικής γνώσης και να διδαχτούμε από το παρελθόν, το οποίο μας αποκαλύπτει και επιβεβαιώνει ότι πολλές φορές πράττουμε τα ίδια λάθη με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα».
Το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα και την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού, τη συνεργασία της Περιφέρειας Κρήτης και τη συνδρομή των Δήμων Χανίων, Ηρακλείου και Πλατανιά. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Ακολουθεί η συνέντευξη του Γ. Μαθιουλάκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη δημοσιογράφο Ελένη Μάρκου
Πότε και πώς ξεκίνησε η ιδέα για το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων;
Η ιδέα ξεκίνησε πριν το καλοκαίρι του 2012, όπου μαζί με τον σπουδαίο φίλο και τότε δάσκαλό μου Γιώργο Δεμερτζή θελήσαμε να οργανώσουμε μια συναυλία μουσικής δωματίου στην αίθουσα συνεδρίων του Minoa Palace Resort. Και οι δυο μας νιώσαμε την ανάγκη να δημιουργήσουμε κάτι που αφ’ ενός μάς έδινε χαρά και αφ’ ετέρου δεν είχαμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε στην «επαρχία». Σαφώς η μοναδική συναυλία που πραγματοποιήθηκε το 2012 δεν επαρκούσε για τον όρο «φεστιβάλ», αλλά έδωσε κατευθείαν το στίγμα για το όραμά μας. Παρουσιάσαμε δύο από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της μουσικής δωματίου για τρίο με πιάνο, το πολύ απαιτητικό 2o του Φραντς Σούμπερτ και το ιδιαίτερο 2ο ελεγειακό του Σεργκέι Ραχμάνινοφ.
Ποιο ήταν το αρχικό σκεπτικό της διοργάνωσης; Άλλαξε καθόλου στην πορεία;
Το αρχικό σκεπτικό ήταν να παρουσιάσουμε τη μουσική που θεωρούμε σημαντική, χωρίς αυτό φυσικά να έχει σχέση με οποιονδήποτε ελιτισμό. Ως σημαντική θεωρώ τη μουσική που έχει αντέξει στον χρόνο, που μπορεί να προκαλέσει συγκίνηση. Αυτή τη μουσική που όσο βαθύτερα την εξερευνά κανείς τόσο αποκαλύπτει νέους, κρυμμένους θησαυρούς. Τη μουσική που «μιλάει» μοναδικά στον νέο, αλλά και στον ώριμο άνθρωπο. Βέβαια, μια τέτοια μουσική χρειάζεται και την ανάλογη ερμηνεία. Από την πρώτη στιγμή κύριο μέλημά μας ήταν να εξασφαλίσουμε την υψηλότερη ποιότητα στο φεστιβάλ μας, συμπράττοντας με κορυφαίους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Έκτοτε, αυτή η φιλοσοφία έχει διατηρηθεί και παραμένει το κύριο μέλημά μας. Μάλιστα, θεωρώ ότι το αποτέλεσμα μάς έχει δικαιώσει και το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από επιτυχημένα φεστιβάλ της Ευρώπης.
Βέβαια, σε σχέση με το 2012, πλέον το φεστιβάλ έχει αναπτυχθεί: οι συναυλίες έχουν αυξηθεί, όπως έχουν αυξηθεί και οι συνεργασίες με τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες. Επίσης, ενώ το Minoa Palace Resort παραμένει ο κύριος χώρος διεξαγωγής των συναυλιών, τα τελευταία χρόνια έχουμε επεκταθεί σε χώρους εκτός ξενοδοχείου, όπως το μαγικό αρχαίο θέατρο στα Άπτερα, αλλά και το Ηράκλειο, όπου φέτος θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μας συναυλία εκτός Χανίων. Τέλος, εδώ και κάποια χρόνια ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην ανάδειξη νέων ταλαντούχων μουσικών, στους οποίους φροντίζουμε να δίδονται ευκαιρίες ερμηνείας δίπλα στους έμπειρους, πετυχημένους ερμηνευτές.
Μετά από 13 χρόνια λειτουργίας, πώς θα αποτιμούσατε το φεστιβάλ; Π.χ. το αγάπησε το κοινό; Συμμετέχουν κυρίως Κρητικοί ή και ξένοι;
Ναι, αν κρίνω από το πλήθος του ακροατηρίου, νομίζω ότι πλέον το φεστιβάλ έχει το κοινό του, το οποίο απαρτίζεται από ανθρώπους που το αναμένουν και έρχονται κάθε χρόνο. Είναι πολύ όμορφο να επιβεβαιώνει κανείς ότι οι λάτρεις της μουσικής δεν έχουν συγκεκριμένη εθνικότητα, ηλικία, κοινωνική ή οικονομική θέση. Έτσι παρατηρούμε ότι το ακροατήριο είναι μια μίξη αλλοδαπών πελατών του ξενοδοχείου, μόνιμων κατοίκων της πόλης, αλλά και ανθρώπων που ταξιδεύουν συγκεκριμένα γι’ αυτό. Η τελευταία κατηγορία είναι μια απόδειξη ότι ο προορισμός μας μπορεί να προσελκύσει, υπό προϋποθέσεις, και πολιτιστικό τουρισμό πλην του καθιερωμένου τύπου «ήλιος και θάλασσα».
Με θεματολογία «Πόλεμος και Ειρήνη», το φετινό 13ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων «υπενθυμίζει» την επέτειο των 80 χρόνων από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Τι σηματοδοτεί αυτή η θεματική;
Το φετινό φεστιβάλ θα ήθελα να αποτελέσει μια αφορμή για να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα πίσω: να αναλογιστούμε την αξία της ιστορικής γνώσης και να διδαχτούμε από το παρελθόν, το οποίο μας αποκαλύπτει και επιβεβαιώνει ότι πολλές φορές πράττουμε τα ίδια λάθη με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Απ’ ό,τι φαίνεται, μια από αυτές τις φορές είναι δυστυχώς και το σήμερα, όπου η παγκόσμια ειρήνη ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί και πλήθος ανθρώπινων ζωών χάνεται τόσο άδικα.
Το πρόγραμμα είναι ποικίλο, αλλά εστιασμένο στη θεματολογία του, ενώ για πρώτη φορά ανοίγεστε και σε… μη μουσικά μονοπάτια, με τις συμμετοχές της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου που καθηλώνει με τις διαλέξεις της, αλλά και του χαρισματικού ηθοποιού Γεράσιμου Γεννατά στον ρόλο του αφηγητή στην «Ιστορία του Στρατιώτη» του Ιγκόρ Στραβίνσκι. Με βάση τις παραπάνω συμμετοχές, ποια θα θέλατε να είναι η συμβολή του 13ου Φεστιβάλ στην παγκόσμια ειρήνη;
Πράγματι, η παγκόσμια μουσική κληρονομιά βρίθει από αριστουργήματα, γραμμένα εν καιρώ πολέμου ή συσχετιζόμενα ποικιλοτρόπως με το δίπολο πόλεμος-ειρήνη. Όταν η ειρήνη κλονίστηκε από περιόδους βίας και αναταραχών, η ανθρώπινη δημιουργία εμπνεύστηκε μνημειώδη έργα τέχνης. Όπως πολύ σωστά σημειώσατε, φέτος το φεστιβάλ μας έχει μια μεγάλη ποικιλία σε περιεχόμενο. Αξίζει να αναφερθούμε σε δύο από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου πιανιστικού στερεώματος, τους Ντένις Κοτζούκιν και Αλεξέι Βολοντίν, στην επέτειο από τα 100 χρόνια γέννησης του σπουδαίου Μίκη Θεοδωράκη, στα 80 και 50 χρόνια αντίστοιχα από τον θάνατο των Μπέλα Μπάρτικ και Ντμίτρι Σοστακόβιτς, δύο ηγετικών μορφών στη μουσική του 20ού αιώνα, καθώς και στην παρουσίαση της Ιστορίας του Στρατιώτη του Ιγκόρ Στραβίνσκι, γραμμένης για σύνολο μουσικών και αφηγητή. Παράλληλα, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου με τον συναρπαστικό λόγο της θα περιγράψει ακριβώς αυτές τις εποχές που γέννησαν τα μουσικά αριστουργήματα του φετινού φεστιβάλ, συμπληρώνοντας το «παζλ» του ιστορικού πλαισίου. Όλα τα παραπάνω πλαισιώνουν τη φετινή θεματική «Πόλεμος και Ειρήνη» και, κατά τη γνώμη μου, διακηρύττουν ένα έντονο αντιπολεμικό μήνυμα αμοιβαίας αγάπης και σεβασμού μεταξύ των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Την Κυριακή 10 Αυγούστου 2025, στις 20:00, πραγματοποιούνται τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης «Nelly’s. Η Σαντορίνη του μεσοπολέμου», στο Κέντρο Φωτογραφίας Καστελάνα, στο Καστέλι Πύργου Σαντορίνης. H έκθεση παρουσιάζει μια επιλογή από τις λήψεις που αποτύπωσε η διακεκριμένη φωτογράφος Nelly’s, στο κυκλαδίτικο νησί πριν από τον μεγάλο καταστροφικό σεισμό του 1956. Διοργανώνεται από το Μουσείο Μπενάκη και το Κέντρο Φωτογραφίας Καστελάνα με την επιμέλεια της Αλίκης Τσίργιαλου (υπεύθυνη Φωτογραφικών Αρχείων Μουσείου Μπενάκη) και της Τόνιας Νούσια (αρχιτέκτων, μουσειολόγος). Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 2025.
Η Νέλλη και η Σαντορίνη
Όπως αναφέρει το σχετικό δελτίο Τύπου, το καλοκαίρι του 1956, ένας μεγάλος σεισμός στην περιοχή της Αμοργού έπληξε το νησί της Σαντορίνης προκαλώντας την απώλεια δεκάδων κατοίκων και σημειώνοντας σημαντικές καταστροφές στο δομημένο περιβάλλον. Η προσεισμική μορφή της οφείλει πολλά στην εκτενή αποτύπωση της Ελληνίδας φωτογράφου του μεσοπολέμου, Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (1899-1998). Γνωστή ως Nelly’s, επισκέφθηκε τη Θήρα για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1928, μετά από προτροπή της αδερφής της, Μάρως Σουγιουλτζόγλου, και του Σαντορινιού συζύγου της, Σπυρίδωνα Αλ. Μαλασπίνα. Με αφετηρία τον μεσαιωνικό οικισμό του Πύργου όπου διέμενε τότε η οικογένεια, η Νέλλη περιηγήθηκε το νησί με τη φωτογραφική της μηχανή ανά χείρας.
Το απόκρημνο ηφαιστειακό τοπίο και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του νησιού κέντρισαν το ενδιαφέρον της. Σε τόνους άσπρου και μαύρου ισορροπούν αρμονικά οι σκούρες αποχρώσεις της λάβας και το βαθύ μπλε της θάλασσας με το εκτυφλωτικό αιγαιοπελαγίτικο φως που αντανακλά στην επιφάνεια των σπιτιών. Οι καμπύλες που διαγράφουν οι σκιές των κτιρίων, οι καμάρες στα γραφικά δρομάκια, οι τρούλοι των εκκλησιών αλλά και η ίδια η μορφολογία του εδάφους πρωταγωνιστούν στις συνθέσεις της. Η ανθρώπινη παρουσία είναι διακριτική, τόσο που οι οικισμοί φαντάζουν έρημοι. Οι λιγοστές ηλικιωμένες γυναίκες και τα παιδιά που εμφανίζονται στις φωτογραφίες της έχουν τοποθετηθεί σκηνογραφικά εξυπηρετώντας την εικονογραφική της γραφή. Σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα, οι εικόνες (σε σύγχρονες ψηφιακές εκτυπώσεις) επιστρέφουν στον τόπο δημιουργίας τους και συνδιαλέγονται με ένα διαφορετικό πια νησιωτικό χώρο.
Η Νέλλη και το Μουσείο Μπενάκη
Η Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη παραχώρησε το φωτογραφικό της έργο στο Μουσείο Μπενάκη το 1984. Τρία χρόνια αργότερα, ο συλλέκτης Δημήτρης Τσίτουρας επιμελήθηκε το λεύκωμα Nelly’s. Σαντορίνη 1925-1930 (εκδόσεις Αρχείου Θηραϊκών Μελετών) και αποκάλυψε για πρώτη φορά στο κοινό τις λήψεις που πραγματοποίησε η διακεκριμένη φωτογράφος στο κυκλαδίτικο νησί κατά την προσεισμική περίοδο. Στα εγκαίνια της έκθεσης, για τη φωτογράφο και το έργο της θα μιλήσουν οι:
Αλίκη Τσίργιαλου, υπεύθυνη των Φωτογραφικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη και επιμελήτρια της έκθεσης
Δημοσθένης Αγραφιώτης, ποιητής, καλλιτέχνης Διαμέσων, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας ΕΣΔΥ
Δημήτρης Τσίτουρας, νομικός και συλλέκτης
Νατάσα Μαρκίδου, αν. καθηγήτρια, Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Τη συζήτηση θα συντονίσει η συνεπιμελήτρια της έκθεσης Τόνια Νούσια, αρχιτέκτων, μουσειολόγος.
Η έκθεση θα λειτουργεί καθημερινά από 10:00 έως 21:00 από τις 10 Αυγούστου έως τις 20 Οκτωβρίου 2025. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για τους επισκέπτες. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο εκδηλώσεις και συζητήσεις για το έργο της Nelly’s και τον ρόλο της φωτογραφίας στη μελέτη της πολιτισμικής κληρονομιάς, καθώς και εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες. Η έκθεση και οι εκδηλώσεις που θα τη συνοδεύουν έχουν ενταχθεί στην πρωτοβουλία του Δήμου Θήρας «Σαντορίνη 2025: Έτος Ανάδειξης και Υποστήριξης της Αυθεντικότητας».
Συνεχίστηκαν για πέμπτη εβδομάδα οι έλεγχοι και οι ενημερωτικές δράσεις της Ελληνικής Αστυνομίας στο πλαίσιο της εκστρατείας «Μηδενική ανοχή στη μη χρήση κράνους», με σκοπό την καθολική συμμόρφωση των οδηγών και επιβατών δίκυκλων, καθώς και των χρηστών Ε.Π.Η.Ο. (Ελαφρών Προσωπικών Ηλεκτρικών Οχημάτων).
Από την αστυνομία υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο της Τροχαίας, αστυνομικοί από όλες τις υπηρεσίες της Τροχαίας, αστυνομικών τμημάτων και Ο.Ε.Π.Τ.Α. σε ολόκληρη τη χώρα, προχωρούν σε αυστηρούς ελέγχους σε δίκυκλα, καθώς και σε επιχειρήσεις ενοικίασης δίκυκλων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους επαγγελματίες διανομείς και τους εργοδότες τους.
Ειδικότερα, κατά την πέμπτη εβδομάδα εφαρμογής της δράσης (28/7/2025-03/08/2025) πραγματοποιήθηκαν 23.571 έλεγχοι, στο πλαίσιο των οποίων βεβαιώθηκαν 2.477 παραβάσεις σε οδηγούς (από τις οποίες 74 σε εργαζόμενους σε υπηρεσίες διανομής), καθώς και 415 παραβάσεις σε επιβάτες.
Ενδεικτικά, μεταξύ των παραβάσεων, οι 2.144 αφορούσαν οδηγούς δίκυκλων (από τους οποίους 71 διανομείς), 371 επιβάτες δίκυκλων, 187 οδηγούς Ε.Π.Η.Ο. και 77 οδηγούς οχημάτων ATV («γουρούνες»).
Πιο αναλυτικά, ανά περιφέρεια, βεβαιώθηκαν οι παρακάτω παραβάσεις:
842 στην Αττική
381 στο Νότιο Αιγαίο
274 στα Ιόνια Νησιά
254 στην Κρήτη
260 στη Θεσσαλονίκη
111 στη Θεσσαλία
86 στη Στερεά Ελλάδα
216 στη Δυτική Ελλάδα
114 στην Πελοπόννησο
75 στην Ήπειρο
80 στο Βόρειο Αιγαίο
122 στην Κεντρική Μακεδονία
69 στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
8 στη Δυτική Μακεδονία
Από το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. επισημαίνεται ότι με τη θέσπιση του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 5209/2025) η Πολιτεία δίνει σαφές μήνυμα μηδενικής ανοχής απέναντι στη μη χρήση κράνους, μέσω της αυστηροποίησης των ποινών, οι οποίες διαμορφώνονται ως εξής:
350 ευρώ πρόστιμο και αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδήγησης για 30 ημέρες για τον οδηγό δικύκλου (οι ίδιες κυρώσεις ισχύουν και για τον οδηγό που δεν μεριμνά για την ασφάλεια του επιβάτη)
350 ευρώ πρόστιμο για τον επιβάτη δικύκλου
30 ευρώ πρόστιμο για τον οδηγό Ε.Π.Η.Ο.
Σε ανακοίνωση της αστυνομίας, υπογραμμίζεται ότι «η εκστρατεία δεν αποσκοπεί στην επιβολή κυρώσεων, αλλά στην αλλαγή της αντίληψης των οδηγών και επιβατών σχετικά με την υποχρεωτική χρήση πιστοποιημένου κράνους, ως στοιχειώδους μέτρου προστασίας της ζωής».
Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν.
Ο Κίλιαν Σας, γιος μοτοσυκλετιστή από τη Σαξωνία. (Ευγενική παραχώρηση του Ralf Pietsch)
Σε 31 ανήλθαν οι αγροτοδασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν το τελευταίο εικοσιτετράωρο σε όλη τη χώρα. Από αυτές, όπως έγινε γνωστό από την Πυροσβεστική, οι 24 αντιμετωπίστηκαν άμεσα, στο αρχικό τους στάδιο, ενώ οι πυροσβεστικές δυνάμεις αντιμετωπίζουν ακόμη επτά.
Στο μεταξύ, υπό μερικό έλεγχο τέθηκε η πυρκαγιά που ξέσπασε σε χαμηλή βλάστηση στην περιοχή Σμέρτος του δήμου Φιλιατών Θεσπρωτίας. Η φωτιά εκδηλώθηκε γύρω στις 17:32, ενώ εστάλη ενημερωτικό 112 στους κατοίκους της περιοχής, καλώντας τους να παραμείνουν σε ετοιμότητα.
Για την κατάσβεσή της κινητοποιήθηκαν 28 πυροσβέστες, με μία ομάδα πεζοπόρου τμήματος της 5ης ΕΜΟΔΕ, 9 οχήματα και 4 αεροσκάφη. Συνδρομή παρείχαν υδροφόρες ΟΤΑ.
Τα κατά τόπους ανακριτικά γραφεία, καθώς και Κλιμάκια της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.) διερευνούν τα αίτια εκδήλωσης των πυρκαγιών.
Τέλος, η Πυροσβεστική καλεί όλους τους πολίτες, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και σε περίπτωση πυρκαγιάς, για τη δική τους ασφάλεια, να ακολουθούν πιστά τις υποδείξεις των αρμόδιων Αρχών.
Καθώς διασχίζει κανείς τα σοκάκια του Λιμένα και πλησιάζει στο κέντρο της αρχαίας πόλης της Θάσου, σχεδόν αβίαστα στρέφει το βλέμμα του σε ένα στιβαρό κτίριο, με λιτή νεοκλασσικιστική όψη και πολλά παράθυρα. Είναι το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού.
Είναι το αρχαιότερο μουσείο της Περιφέρειας ΑΜΘ και παρά το γεγονός ότι κουβαλάει σχεδόν έναν αιώνα ζωής (ιδρύθηκε το 1935), εντούτοις πρόκειται για έναν σύγχρονο χώρο, μέσα στον οποίο το παρελθόν της Θάσου δεν εκτίθεται απλώς, αλλά «αναπνέει», διηγούμενο στον επισκέπτη σημαντικές στιγμές από τη λαμπρή ιστορία ενός τόπου που άκμασε σε πολλά επίπεδα. Η πλήρης αναδιαμόρφωση και επέκτασή του, το διάστημα 1989-20, δημιούργησε έναν σύγχρονο και φιλόξενο χώρο 1.500 τετραγωνικών μέτρων, στον οποίο φιλοξενούνται περισσότερα από 2.300 αντικείμενα.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου. (ΑΠΕ ΜΠΕ)
Από την αυλή ακόμα του μουσείου, με θέα στη θάλασσα, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως μπαίνει σε έναν χώρο που θα τον ταξιδέψει στην πολυσήμαντη ιστορία του νησιού. Στην αυλή εκτίθενται αρκετά μαρμάρινα αντικείμενα μεγάλων διαστάσεων. Σαρκοφάγοι, βωμοί, μυλόπετρες, πιεστήρια, μεγάλα ημίεργα γλυπτά, και αρχιτεκτονικά μέλη δίνουν μια πρώτη εικόνα της μεγάλης παραγωγής της αρχαίας Θάσου, με βάση το φημισμένο λευκό μάρμαρο που εξορυσσόταν, και εξορύσσεται μέχρι τις μέρες μας, στα λατομεία του νησιού. Στο κέντρο της αυλής τοποθετήθηκε ένα πολύχρωμο ψηφιδωτό δάπεδο από μια ρωμαϊκή έπαυλη.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας, Σταυρούλα Δαδάκη, αποδείχθηκε η καλύτερη ξεναγός σε αυτήν τη μοναδική βόλτα στην πλούσια ιστορία του νησιού, όπως αποτυπώνεται μέσα από τα ενδιαφέροντα εκθέματα που παρουσιάζονται. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνει πως «ο σχεδιασμός της νέας μόνιμης έκθεσης, που εγκαινιάστηκε το 2010, βασίστηκε στην ιδέα ότι ένα μεγάλο σύγχρονο μουσείο σε άμεση επαφή με έναν επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο θα πρέπει να λειτουργεί σπονδυλωτά και να προσφέρει πολλαπλούς τρόπους προσέγγισης της θεματολογίας του».
Ο εντυπωσιακός Κούρος που υποδέχεται τον επισκέπτη
Με το άνοιγμα της βαριάς, μεταλλικής, παλαιάς κοπής θύρας, ο επισκέπτης έρχεται αντιμέτωπος με ένα από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα. Πρόκειται για ένα κολοσσιαίο άγαλμα – ο περίφημος Κούρος της Θάσου – ύψους σχεδόν 3,5 μέτρων, που κρατά ένα κριάρι στα χέρια του. Πρόκειται για ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα αρχαϊκής γλυπτικής του 6ου αιώνα π.Χ. Η επιβλητικότητα του έργου, η συμμετρία, αλλά και η εκφραστικότητα του προσώπου του «καλωσορίζουν» τον επισκέπτη με τρόπο σχεδόν μυσταγωγικό.
Ο Κούρος της Θάσου. Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου. (Αρχαιολογικό Μουσείο Θάσου μέσω ΑΠΕ ΜΠΕ)
«Βρέθηκε το 1911, όταν η Γαλλική Σχολή άρχισε τις συστηματικές ανασκαφές στην Ακρόπολη. Ήταν επαναχρησιμοποιημένος σε πέντε κομμάτια στην αρχαιότητα ως οικοδομικό υλικό στο τμήμα του βυζαντινού τείχους. Μεταφέρθηκε με τα πρωτόγονα μέσα της εποχής εκείνης και αρχικά στήθηκε δίπλα στην εκκλησία. Στην ίδια αίθουσα εκτίθεται και το αρχαϊκό ανάγλυφο με θεά σε κόγχη που επαναπατρίστηκε ως προϊόν κλοπής, αλλά και η κεφαλή της σχολής του Σκόπα, δωρεά συλλέκτη. Πρόκειται για αναθηματικό ανάγλυφο του 490 π.Χ. που παριστάνει δύο νεαρές κοπέλες από αριστερά να φέρνουν δώρα σε μια θεά καθισμένη σε κόγχη», εξηγεί η κα Δαδάκη.
Συνεχίζοντας, η εκθεσιακή αφήγηση εξελίσσεται στην αρχή με βάση τις μεγάλες ιστορικές περιόδους: την προϊστορική, αρχαϊκή, κλασική, ελληνιστική, ρωμαϊκή και παλαιοχριστιανική περίοδο του νησιού.
Εντύπωση προκαλεί η αίθουσα με τα κεραμικά της προϊστορικής περιόδου, τα οποία, αν και ταπεινότερα σε εμφάνιση, αφηγούνται ιστορίες χρήσης, τελετουργίας και καλλιτεχνικής εξέλιξης. Ανάμεσά τους, μικρά ειδώλια και αγγεία που μαρτυρούν την ανθρώπινη παρουσία στο νησί από τα βάθη της προϊστορίας. Την έκθεση πλουτίζουν πιστές αναπαραστάσεις ενός σπιτιού της Ύστερης Εποχής Χαλκού κι ενός λιθόκτιστου οικογενειακού τάφου της Εποχής Σιδήρου από τον οικισμό στο Καστρί Θεολόγου, ενώ εντυπωσιακές είναι και οι λίθινες ανθρωπόμορφες στήλες, οι περισσότερες από τις οποίες βρέθηκαν εντοιχισμένες στους περιβόλους σε τοίχους του προϊστορικού οικισμού στη Σκάλα Σωτήρος.
Το φως που μπαίνει από τα μεγάλα ανοίγματα της στέγης και των παραθύρων δημιουργεί ένα σχεδόν ιερό σκηνικό. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, Έλληνες και ξένοι, κινούνται αργά, με βλέμμα συγκεντρωμένο, άλλοτε πάνω στις πληροφοριακές πινακίδες, άλλοτε στις λεπτομέρειες των εντυπωσιακών μαρμάρινων γλυπτών. Ένα παιδί από τη Ρουμανία ρώτησε τη μητέρα του γιατί λείπει το χέρι ενός αγάλματος κι αυτή, με χαμόγελο, του ψιθύρισε πως έτσι είναι τα πράγματα, ο χρόνος δεν αφήνει τίποτα άθικτο.
Επιβλητικά αγάλματα και ταπεινές μαρτυρίες καθημερινής ζωής
Η κα Δαδάκη υπογραμμίζει πως κάθε χρόνο το μουσείο δέχεται μεγάλο αριθμό επισκεπτών, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η επισκεψιμότητα στο νησί είναι μεγάλη. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται σημαντική αύξηση των επισκεπτών: τη χρονιά που πέρασε επισκέφθηκαν το μουσείο 20.000 άτομα, ενώ για το 2025, μέχρι τον Ιούλιο, πέρασαν από το αρχαιολογικό μουσείο του νησιού περί τους 6.000 επισκέπτες.
Σχέδια, τρισδιάστατες αναπαραστάσεις, φωτογραφίες και πληροφοριακά κείμενα διαφωτίζουν τη μορφή, εξέλιξη και λειτουργία των θασιακών σπιτιών. Σε μία από τις αίθουσες είναι ορατά και τμήματα από αρχαία σπίτια που διατηρούνται στο υπόγειο του μουσείου. Σε αυτό το σημείο της πόλης υπήρξε συνεχής κατοίκηση από τον 5ο αιώνα π.Χ. έως και τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Αντικείμενα από τον οικιακό εξοπλισμό (μαγειρικά σκεύη, οικοσκευή συμποσίων, εργαλεία, παιχνίδια) εικονογραφούν την καθημερινή ζωή και τις δραστηριότητες των ανθρώπων που τα κατοικούσαν. Η έκθεση πλουτίζεται με έργα γλυπτικής, αγγειογραφίας και κοροπλαστικής, με παραστάσεις ανδρών και γυναικών σε τυπικές εκφάνσεις του καθημερινού τους βίου.
Από τα πιο ενδιαφέροντας εκθέματα του μουσείου είναι ο ιδιαίτερα επιβλητικός ανδριάντας του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αδριανού, που ευεργέτησε την πόλη. Υπάρχουν επίσης προτομές με προσωπογραφίες του Κλαύδιου, του Ιουλίου Καίσαρα και του Λεύκιου Καίσαρα.
Το γλυπτό του μουσείου που «ταξίδεψε» σε όλο τον κόσμο
Σε θεματικές ενότητες παρουσιάζεται ολοκληρωμένα η θρησκευτική ζωή των Θασίων και τα ευρήματα που την αφορούν. Ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως οι κάτοικοι του νησιού τιμούσαν ιδιαίτερα θεότητες όπως ο Απόλλωνας, η Αθηνά, η Δήμητρα και η Κόρη, ο Ποσειδώνας, η Άρτεμις, ο Ηρακλής, ο Θεαγένης, η Κυβέλη και πολλές ανατολικές θεότητες. Επίσης, παρουσιάζονται χαρακτηριστικοί τομείς της οικονομικής ζωής του νησιού, που βασίζονταν στις άφθονες πλουτοπαραγωγικές πηγές του. Η οργάνωση της παραγωγής αντικατοπτρίζεται στα αντιπροσωπευτικά σύνολα νομισμάτων της Θάσου, που καλύπτουν όλες τις χρονικές περιόδους.
«Βασική καλλιέργεια, κυρίως στα κλασικά και ελληνιστικά χρόνια», επισημαίνει η κα Δαδάκη, «ήταν αυτή του αμπελιού. Η Θάσος παρήγε κρασί ανώτερης ποιότητας, διάσημο στον τότε γνωστό κόσμο. Η διαδικασία της παραγωγής και πώλησης του κρασιού βρισκόταν κάτω από στενό κρατικό έλεγχο. Αυτό φαίνεται τόσο από νόμους που σώθηκαν σε επιγραφές όσο και από τα σφραγίσματα στους αμφορείς στους οποίους συσκεύαζαν το κρασί για την παλαίωση και την πώλησή του».
Η Θάσος ήταν και παραμένει ένα νησί πλούσιο σε μαρμαροφόρα κοιτάσματα. Είναι αναμενόμενο, λοιπόν, ότι μια αίθουσα είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στη γλυπτική σε μάρμαρο, που είναι ιδιαίτερα ανθούσα τέχνη στη Θάσο. Από τα πιο σημαντικά εκθέματα, αυτό της Αφροδίτης με το Δελφίνι, που έχει ταξιδέψει ως δάνειο σε όλο τον κόσμο, η κεφαλή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, προερχόμενη κατά μια άποψη από ένα ναό προς τιμή του, αλλά και η Σφίγγα.
Η επίσκεψη στο μουσείο ολοκληρώνεται με το πέρασμα στο υπερώο, από το οποίο οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν την πίσω όψη του εντυπωσιακού αγάλματος του Κούρου. Το αρχαιολογικό μουσείο της Θάσου δεν είναι απλώς ένας χώρος φύλαξης αρχαιοτήτων. Είναι ένα ζωντανό σύνολο μνήμης και αισθητικής, που συνδέει την τοπική ιστορία με τον ευρύτερο ελληνικό και μεσογειακό πολιτισμό. Μέσα από τα εκθέματά του, δίνει φωνή σε όσους έζησαν, δημιούργησαν, λάτρεψαν και θρήνησαν χιλιάδες χρόνια πριν. Φεύγοντας, ο επισκέπτης αισθάνεται πως δεν είδε απλώς ένα μουσείο. Συνομίλησε με την ίδια την ιστορία του τόπου.
