Μέση Ανατολή

Στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, εστιάζοντας στους Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς, αναφέρθηκε ο Βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Χάλεντ Κιάρι μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που συνεδρίασε για το θέμα.

Ο κος Κιάρι καταδίκασε έντονα τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023, δηλώνοντας: «Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει τη σκόπιμη δολοφονία, τα βασανιστήρια, τη βία και την καταστροφή, ολόκληρες οικογένειες δολοφονήθηκαν, κάηκαν στα σπίτια τους ή απήχθησαν». Τόνισε ότι τα γεγονότα αυτά «δεν θα ξεχαστούν».

Αναφερόμενος στην εκεχειρία και την απελευθέρωση ομήρων του Ιανουαρίου, σημείωσε πως επρόκειτο για «αχτίδα ελπίδας», καθώς 25 όμηροι απελευθερώθηκαν και οι σοροί οκτώ ατόμων επεστράφησαν. Ωστόσο, χαρακτήρισε τη δημόσια επίδειξη των ομήρων και των φερέτρων από τη Χαμάς ως «απαράδεκτες τελετές που παραβίασαν το διεθνές δίκαιο».

Επισημαίνοντας την συνεχιζόμενη κρίση, είπε: «Τουλάχιστον 59 όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, εξακολουθούν να κρατούνται αιχμάλωτοι». Υπογράμμισε ότι «οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν άμεσα και άνευ όρων».

Ο κος Κιάρι καταδίκασε την επανέναρξη των εχθροπραξιών στις 18 Μαρτίου, η οποία προκάλεσε περαιτέρω απώλειες αμάχων και επιδείνωσε τις συνθήκες για τους ομήρους. Επανέλαβε ότι «οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού του ΟΗΕ», καλώντας όλα τα μέρη να σεβαστούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Συμμερίστηκε την έκκληση του Γενικού Γραμματέα για την ανάγκη νέας εκεχειρίας ώστε να «προστατευθούν οι άμαχοι – στη Γάζα, στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και στο Ισραήλ, να απελευθερωθούν όμηροι και κρατούμενοι και να επιτραπεί η είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας».

Κατέληξε επαναβεβαιώνοντας τη δέσμευση του ΟΗΕ στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρήνη, δηλώνοντας: «Ο μόνος δρόμος προς μία βιώσιμη ειρήνη θα επιτευχθεί όταν Ισραήλ και Παλαιστίνη ζήσουν πλάι-πλάι με ειρήνη και ασφάλεια», με την Ιερουσαλήμ ως κοινή πρωτεύουσα.

Eλλάδα: Βαθιά ανησυχία για την επανέναρξη των εχθροπραξιών στη Γάζα

Στην τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, καταδίκασε την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, υπογραμμίζοντας ότι «η Ελλάδα καταδίκασε αμέσως αυτή την επίθεση, καθώς και την απάνθρωπη μεταχείριση όλων των ομήρων».

Ο κος Σέκερης αναφέρθηκε στις περιπτώσεις της Νοά Αργκαμάνι και της οικογένειας Μπίμπας, λέγοντας ότι «οι ιστορίες τους αντικατοπτρίζουν το μέγεθος του πόνου” που εξακολουθεί να βιώνεται και χαρακτήρισε τη συμφωνία για την εκεχειρία και την απελευθέρωση ομήρων ως «ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί όταν υπάρχει πολιτική βούληση».

«Η ελπίδα έγινε ορατή όταν ισραηλινές οικογένειες επανενώθηκαν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και όταν ο παλαιστινιακός λαός σταμάτησε προσωρινά να μετρά τους νεκρούς του», σημείωσε.

Εξέφρασε επίσης βαθιά ανησυχία για την «επανέναρξη των εχθροπραξιών στη Γάζα και το βαρύ κόστος σε ανθρώπινες ζωές αμάχων» και ζήτησε την «άμεση επανέναρξη των διαπραγματεύσεων» για την ανανέωση της εκεχειρίας.

Ο κος Σέκερης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στην ανθρωπιστική κρίση, τονίζοντας ότι «η ασφαλής, άνευ όρων, μαζική και απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον λαό της Γάζας πρέπει να διασφαλιστεί». Επεσήμανε επίσης ότι «τα σημεία διέλευσης των συνόρων πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά» και ότι «ο ρόλος της UNRWA δεν πρέπει να υπονομευθεί».

Σε ό,τι αφορά το πολιτικό σκέλος, επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας για «μια λύση δύο κρατών» και δήλωσε ότι «προσβλέπουμε στο διεθνές συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στη Νέα Υόρκη υπό την αιγίδα της Γαλλίας και της Σαουδικής Αραβίας ως συμπροέδρων».

Υποστήριξε επίσης ότι το αραβικό σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας είναι «μια εποικοδομητική πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι».

Δεν μπορεί να υπάρξει «επόμενη μέρα» για τη Λωρίδα της Γάζας, ανέφερε, με τη Χαμάς στην εξουσία ή σε οποιαδήποτε θέση που να απειλεί το Ισραήλ.

«Ταυτόχρονα, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι ο πόλεμος στη Γάζα έχει αφήσει πίσω του χιλιάδες Παλαιστινίους νεκρούς, τραυματίες, ξεριζωμένους από τις οικογένειές τους και εσωτερικά εκτοπισμένους», τόνισε.

Καταλήγοντας, ο κος Σέκερης τόνισε ότι «αυτός ο κύκλος βίας πρέπει να τελειώσει τώρα και οι όμηροι να απελευθερωθούν χωρίς καθυστέρηση» και υπογράμμισε ότι «είναι πλέον σαφές ότι αυτή η σύγκρουση δεν έχει στρατιωτική λύση».

Κατά την έναρξη της συνεδρίασης, το Συμβούλιο Ασφαλείας ενημερώθηκε από τον απελευθερωμένο επιζώντα όμηρο Έλι Σαράμπι.

«Στις 7 Οκτωβρίου, ο παράδεισός μου μετατράπηκε σε Κόλαση. ‘Αρχισαν οι σειρήνες, οι τρομοκράτες της Χαμάς εισέβαλαν και με άρπαξαν από την οικογένειά μου, για να μην τους ξαναδώ ποτέ. Για 491 ημέρες, ήμουν αιχμάλωτος στο σκοτάδι. Όταν απελευθερώθηκα, ζύγιζα μόλις 44 κιλά. Είχα χάσει πάνω από 30 κιλά, σχεδόν το μισό σωματικό μου βάρος. Για 491 ημέρες, κρατούσα την ελπίδα μου. Ονειρευόμουν να ξαναδώ την οικογένεια μου. Μόνο όταν επέστρεψα σπίτι, έμαθα την αλήθεια. Η γυναίκα μου και οι κόρες μου είχαν σφαγιαστεί από τρομοκράτες της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Βρίσκομαι εδώ σήμερα επειδή επέζησα. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό, όταν 59 όμηροι είναι ακόμα εκεί. Δεν θα αφήσω κανέναν πίσω. Βρίσκομαι εδώ μπροστά σας τώρα για να δώσω τη μαρτυρία μου. Και για να ρωτήσω – πού ήταν τα Ηνωμένα Έθνη; Πού ήταν ο Ερυθρός Σταυρός; Πού ήταν ο κόσμος;»

Ο Ισραηλινός Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ντάνι Ντανόν, ανέφερε ότι «το Ισραήλ δεν επέλεξε αυτόν τον πόλεμο. Το έκανε η Χαμάς. Η Χαμάς ήταν αυτή που εισέβαλε στο Ισραήλ και στο σπίτι του Έλι. Ήταν η Χαμάς που έσφαξε τους ανθρώπους μας. Για τρεις μήνες, ήταν η Χαμάς που καθυστέρησε τις διαπραγματεύσεις. Στη Χαμάς δόθηκε η ευκαιρία να παρατείνει την κατάπαυση του πυρός. Η Χαμάς είχε την επιλογή και επέλεξε τον πόλεμο.»

Ο κος Ντανόν τόνισε ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί «όσο οι Ισραηλινοί όμηροι κρατούνται αιχμάλωτοι από τη Χαμάς στη Γάζα και θα τελειώσει μόνο όταν όλοι οι όμηροι επιστρέψουν στην πατρίδα τους και η Χαμάς ηττηθεί».

«Η σκληρότητα εδώ δεν προέρχεται μόνο από τη Χαμάς. Είναι και από τη σιωπή του κόσμου. Από τις 7 Οκτωβρίου, έχετε ψηφίσει 77 ψηφίσματα σε αυτή την αίθουσα – δεν έχετε ψηφίσει ούτε ένα ψήφισμα που να καταδικάζει τη Χαμάς. Για 530 ημέρες, έχετε διαγράψει τους ομήρους. Μιλήσατε για τη Γάζα χωρίς να αναφέρετε τα εγκλήματα της Χαμάς. Συζητήσατε για την ανθρωπιστική βοήθεια χωρίς να αναγνωρίσετε την ανθρωπιστική καταστροφή που η Χαμάς προκαλεί σκόπιμα στους ομήρους. Οι τεράστιες ποσότητες βοήθειας που το Ισραήλ διευκόλυνε, συντόνισε και επέτρεψε στη Γάζα έχουν φτάσει σε κάθε τμήμα του πληθυσμού, εκτός από ένα. Τους ομήρους», σημείωσε ο κος Ντανόν.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας υπήρξε έντονη ανησυχία από αρκετά μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη συνεχιζόμενη βία στη Γάζα και για την τύχη των ομήρων. Η πλειοψηφία των μελών έκανε έκκληση για άμεση εκεχειρία, απελευθέρωση των ομήρων και σεβασμό στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Τονίστηκε επίσης ότι η μόνη βιώσιμη λύση παραμένει η πολιτική διαδικασία και η επίτευξη της λύσης των δύο κρατών.

Γ. Γαραντζιώτη

Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία πραγματοποίησε αεροπορικά πλήγματα στη Λωρίδα της Γάζας τις πρώτες πρωινές ώρες, μετά την ανακοίνωση του Ισραήλ για εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η ισραηλινή κυβέρνηση χαρακτήρισε την ενέργεια αυτή ως «τελευταία προειδοποίηση» προς τους κατοίκους, με σκοπό την απελευθέρωση των ομήρων που κρατά η Χαμάς.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας της Γάζας, Μαχμούντ Μπασάλ, τουλάχιστον 10 πολίτες σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν από επιθέσεις που στόχευσαν έξι σπίτια στην ανατολική Χαν Γιουνίς. Η πολιτική προστασία ανακοίνωσε επίσης πως οι νεκροί ανέρχονται σε τουλάχιστον 470 από την επανέναρξη των ισραηλινών βομβαρδισμών.

Οικογένειες που είχαν ήδη εκτοπιστεί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν ξανά τις κατοικίες τους λόγω των επιθέσεων, κυρίως στο βόρειο τμήμα της Γάζας. Η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ ότι παραβίασε μονομερώς τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, η οποία είχε τεθεί σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου, μετά από δεκαπέντε μήνες πολέμου. Ο πόλεμος είχε ξεκινήσει με την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Η Χαμάς δήλωσε ότι παραμένει ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις για την ανανέωση της εκεχειρίας, αλλά επανέλαβε θέσεις που έχουν ήδη απορριφθεί από το Ισραήλ. Η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, υποστήριξε ότι η επανέναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων ήταν απαραίτητη για την απελευθέρωση των ομήρων.

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατς, απηύθυνε προειδοποίηση στους κατοίκους της Γάζας να πιέσουν για την απελευθέρωση των ομήρων και να απομακρύνουν τη Χαμάς από την εξουσία. Ο ίδιος δήλωσε ότι αν δεν εκπληρωθούν αυτοί οι όροι, το Ισραήλ θα προχωρήσει σε μέτρα πρωτοφανούς κλίμακας.

Από τους 251 ομήρους που απήχθησαν στις 7 Οκτωβρίου, 58 παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, εκ των οποίων 34 έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό. Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι πλέον οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωσή τους θα συνεχιστούν «υπό πυρά».

Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών διερευνά τις συνθήκες του θανάτου ενός Βούλγαρου εργαζόμενου του ΟΗΕ, που σκοτώθηκε σε έκρηξη στη Ντέιρ αλ Μπάλα. Η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ, το οποίο αρνήθηκε την ευθύνη.

Στο βόρειο τμήμα της Γάζας, πολλοί άμαχοι μετακινούνταν προς τον νότο, μεταφέροντας τα υπάρχοντά τους με κάθε διαθέσιμο μέσο. Την Τρίτη, σημειώθηκαν οι πιο φονικοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί μετά την εκεχειρία, με τον Νετανιάχου να δηλώνει ότι ήταν «μόνο η αρχή».

Στο εσωτερικό του Ισραήλ, οι πιέσεις προς τον πρωθυπουργό αυξάνονται. Στην Ιερουσαλήμ, χιλιάδες διαδηλωτές κατηγόρησαν την κυβέρνηση για αδιαφορία προς τους ομήρους, ζητώντας την παραίτηση του Νετανιάχου. Κάποιοι από τους συγκεντρωμένους δήλωσαν ότι η κυβέρνηση τούς έχει καταστήσει «ομήρους» της πολιτικής της.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη στις 15 Μαρτίου, στο πλαίσιο επιχείρησης αποτροπής των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία που διέρχονται από την περιοχή. Αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη απογειώθηκαν από το αεροπλανοφόρο USS Harry S. Truman και έπληξαν στόχους των Χούθι στη δυτική Υεμένη. Ήταν η πρώτη αμερικανική επίθεση κατά της οργάνωσης εδώ και δύο μήνες.

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίστηκαν τις επόμενες ημέρες. Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Μάικ Γουόλτς, δήλωσε στο Fox News Sunday ότι οι αεροπορικές επιδρομές προκάλεσαν τον θάνατο ηγετικών στελεχών των Χούθι και την καταστροφή πυραύλων και κρίσιμων στρατιωτικών υποδομών.

Ο εκπρόσωπος των Χούθι, Γιαχιά Σαρέε, ανακοίνωσε ότι 47 αμερικανικές επιθέσεις έπληξαν τις επαρχίες Σαναά, Σααντά, Αλ Μπάιντα, Χάτζα, Ντάμαρ, Μαρίμπ και Αλ Τζαούφ. Το υπουργείο Υγείας, που ελέγχεται από τους Χούθι, ανέφερε ότι 31 άμαχοι σκοτώθηκαν και 101 τραυματίστηκαν.

Οι απολογισμοί αυτοί δεν έχουν επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα.

Ο αντιπτέραρχος των ΗΠΑ Αλέξους Γκρύνκεβιτς δήλωσε ότι, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, τα πλήγματα προκάλεσαν δεκάδες απώλειες μεταξύ των μαχητών των Χούθι, χωρίς επιβεβαιωμένες αναφορές για θύματα αμάχων.

Επαναφορά των Χούθι στη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ θεωρεί τους Χούθι περιφερειακό σύμμαχο του Ιράν και αποφάσισε την εκ νέου καταχώρησή τους στη λίστα των ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων, επικαλούμενη τις επιθέσεις τους με drone και πυραύλους κατά του Ισραήλ και πλοίων στη Μέση Ανατολή, από τον Οκτώβριο του 2023.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επανέναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων με ανάρτησή του στις 15 Μαρτίου, απαιτώντας την άμεση διακοπή των επιθέσεων των Χούθι και προειδοποιώντας για περαιτέρω αντίποινα.

Οι Χούθι δήλωσαν ότι εξαπέλυσαν αντίποινα κατά των αμερικανικών δυνάμεων στη βόρεια Ερυθρά Θάλασσα, εκτοξεύοντας 18 βαλλιστικούς και πυραύλους κρουζ και ένα drone έως τις 16 Μαρτίου, καθώς και δύο ακόμη πυραύλους κρουζ και δύο drone έως τις 18 Μαρτίου.

Χούθι και Χαμάς

Οι Χούθι άρχισαν να επιτίθενται σε πλοία στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023. Δηλώνουν ότι στηρίζουν τη Χαμάς και ότι οι ενέργειές τους στοχεύουν στην άσκηση πίεσης στο Ισραήλ για τη διακοπή των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας.

Από τον Οκτώβριο του 2023 έως τον Ιανουάριο του 2025, οι Χούθι εξαπέλυσαν επιθέσεις με drone και πυραύλους κατά του Ισραήλ, καθώς και εναντίον περισσότερων από 100 εμπορικών πλοίων στην περιοχή. Δύο πλοία βυθίστηκαν. Τον Νοέμβριο του 2023, οι Χούθι πραγματοποίησαν αεροπορική επιδρομή με ελικόπτερα και κατέλαβαν το πλοίο Galaxy Leader, κρατώντας 25 μέλη του πληρώματος ως ομήρους.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν ανέπτυξε πολεμικά πλοία για την προστασία της ναυσιπλοΐας και αργότερα προχώρησε σε άμεσα στρατιωτικά πλήγματα στην Υεμένη.

 

Οι επιθέσεις των Χούθι συνεχίστηκαν έως τον Ιανουάριο του 2025, όταν Ισραήλ και Χαμάς κατέληξαν σε προσωρινή εκεχειρία. Οι Χούθι σταμάτησαν τις επιχειρήσεις τους και απελευθέρωσαν το πλήρωμα του Galaxy Leader μετά από 459 ημέρες κράτησης.

Η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς κλονίστηκε, καθώς οι δύο πλευρές διαφωνούν για τα επόμενα βήματα. Στις 2 Μαρτίου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αποφάσισε τη διακοπή της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Στις 11 Μαρτίου, οι Χούθι ανακοίνωσαν ότι θα ξαναρχίσουν τις επιθέσεις εναντίον ισραηλινών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ο αναλυτής Μάικλ Χόρτον, από το Jamestown Foundation, δήλωσε ότι οι Χούθι χρησιμοποιούν τη σύγκρουση στη Γάζα για να ενισχύσουν την υποστήριξή τους στην Υεμένη. Ο Ντάνιελ Φλες, αναλυτής του Heritage Foundation, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να αφήσουν τις ενέργειες των Χούθι χωρίς απάντηση.

 

Ο Τραμπ αυξάνει το τίμημα για το Ιράν

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δήλωσε ότι εφ’ εξής η κυβέρνησή του θα θεωρεί τις ενέργειες των Χούθι συνδεδεμένες με το Ιράν. Σε ανάρτησή του στις 17 Μαρτίου ανέφερε ότι κάθε πυροβολισμός των Χούθι θα αποδίδεται στο Ιράν, το οποίο θα θεωρείται υπεύθυνο και θα υποστεί συνέπειες.

Ο Ντάνιελ Φλες δήλωσε ότι η προειδοποίηση προς το Ιράν αποτελεί αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει να καταστήσει σαφή τη στάση της απέναντι στους Χούθι και το Ιράν.

Οι Χούθι, ένα κυρίως σιιτικό ισλαμιστικό κίνημα των Ζαΐντι, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά αντιτιθέμενοι στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης. Το 2014, η αντάρτικη φράξια των Χούθι κατέλαβε τη Σαναά, οδηγώντας τον τότε πρόεδρο της Υεμένης Αμπντραμπούχ Μανσούρ Χάντι να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει την πρωτεύουσα της Υεμένης. Αργότερα ο Χάντι ανακάλεσε την παραίτησή του και σχημάτισε εξόριστη κυβέρνηση στην πόλη-λιμάνι της Υεμένης, το Άντεν.

Η Υεμένη παραμένει σε κατάσταση εμφυλίου από το 2014. Αυτή η εσωτερική σύγκρουση έχει επίσης γίνει μια μάχη δι’ αντιπροσώπων σε μια ευρύτερη διαμάχη για περιφερειακή επιρροή μεταξύ του αραβικού συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, ο οποίος έχει επικεντρωθεί στην αποτροπή της εξάπλωσης των εξτρεμιστικών ιδεολογιών, και του αντιδυτικού ισλαμιστικού καθεστώτος του Ιράν.

Λίγο αφότου ο Χάντι ανασύστησε την κυβέρνησή του στο Άντεν, η Σαουδική Αραβία σχημάτισε έναν συνασπισμό αραβικών κρατών του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αιγύπτου, του Μαρόκου, της Ιορδανίας, του Μπαχρέιν, του Σουδάν και του Κουβέιτ, για να υποστηρίξει στρατιωτικά την κυβέρνηση του Χάντι. Μέχρι το 2015, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν επίσης να παρέχουν όπλα, πληροφορίες και υλικοτεχνική υποστήριξη στον υπό σαουδαραβική ηγεσία στρατιωτικό συνασπισμό στην Υεμένη.

Από το 2015, οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν επανειλημμένα κατασχέσει πλοία που μετέφεραν όπλα στα ανοικτά των ακτών της Υεμένης, τα οποία, σύμφωνα με την εκτίμησή τους, κατευθύνονται από την Τεχεράνη σε περιοχές που ελέγχουν οι Χούθι, ωστόσο η Τεχεράνη έχει διαψεύσει την αποστολή τέτοιας στρατιωτικής βοήθειας προς την αντάρτικη παράταξη της Υεμένης.

 

Στις 18 Μαρτίου, ο Ιρανός πρεσβευτής στον ΟΗΕ, Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι το Ιράν δεν έχει εξοπλίσει τους Χούθι ούτε καθοδηγεί τις ενέργειές τους. Ο αναλυτής Χόρτον ανέφερε ότι το Ιράν παρέχει πληροφορίες και πιθανώς συμβουλές για την επιλογή στόχων, αλλά οι Υεμενίτες διοικητές λαμβάνουν τις περισσότερες αποφάσεις.

Τα επόμενα βήματα

Κατά το τελευταίο έτος της θητείας του προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο αμερικανικός στρατός τοποθέτησε τέσσερεις διαφορετικές ομάδες κρούσης αεροπλανοφόρων για να αναχαιτίσουν τις επιθέσεις των Χούτι και να πλήξουν στόχους στην Υεμένη. Ο αμερικανικός στρατός ανέπτυξε επίσης βομβαρδιστικά stealth B-2 Spirit για την καταστροφή υπόγειων χώρων αποθήκευσης όπλων.

Στην ενημέρωση Τύπου του Πενταγώνου στις 17 Μαρτίου, σχετικά με τα τελευταία αμερικανικά πλήγματα, ο Γκρύνκεβιτς αντιμετώπισε ερωτήσεις σχετικά με το πώς αυτές οι νέες επιχειρήσεις διαφέρουν από εκείνες που έγιναν επί Μπάιντεν. Ο στρατηγός της Πολεμικής Αεροπορίας είπε ότι δεν θα υπεισέλθει σε πολλές λεπτομέρειες λόγω επιχειρησιακών ανησυχιών για την ασφάλεια, αλλά δήλωσε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν πλέον ένα ευρύτερο σύνολο στόχων στην Υεμένη.

Δήλωσε επίσης ότι ο Τραμπ έχει μεταβιβάσει εξουσίες προς τα κάτω στους επιχειρησιακούς διοικητές που βρίσκονται επί τόπου, μειώνοντας τις απαιτήσεις για την έγκριση διαταγής νέων επιθέσεων. «Αυτό μας επιτρέπει να έχουμε έναν ρυθμό επιχειρήσεων ανάλογο με τις ευκαιρίες που βλέπουμε στο πεδίο της μάχης, προκειμένου να συνεχίσουμε να ασκούμε πίεση στους Χούθι», είπε.

Οι Χούθι ελέγχουν μεγάλο μέρος της βορειοδυτικής Υεμένης, όπου κατοικεί σχεδόν το 80% του πληθυσμού της χώρας των 32 εκατομμυρίων κατοίκων.

 

Ο Χόρτον προειδοποίησε ότι οι απώλειες αμάχων από την εντατικοποίηση των αμερικανικών επιδρομών θα μπορούσαν να οδηγήσουν περισσότερους Υεμενίτες να υποστηρίξουν τους Χούθι. Υποστήριξε ότι οποιοδήποτε βιώσιμο σχέδιο για την αντιμετώπιση, τον περιορισμό και την ήττα των Χούτι θα πρέπει να καθοδηγείται από τους ίδιους τους Υεμενίτες.

Με πληροφορίες από τοAssociated Press

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που ενημέρωσε ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων, Τομ Φλέτσερ, που συνεδρίασε εκτάκτως για την κατάσταση στην Λωρίδα της Γάζας, τονίζοντας ότι οι χειρότεροι φόβοι επιβεβαιώθηκαν με την επανέναρξη των αεροπορικών επιδρομών, ενώ «ανεπιβεβαίωτες αναφορές κάνουν λόγο για εκατοντάδες νεκρούς».

Ο κ. Φλέτσερ ανέφερε ότι η αναστολή της βοήθειας και των εμπορικών υλικών αντιστρέφει την πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας.

«Αυτός ο πλήρης αποκλεισμός της σωτήριας βοήθειας, των βασικών αγαθών και των εμπορικών αγαθών θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους στη Γάζα, οι οποίοι εξακολουθούν να εξαρτώνται από μια σταθερή ροή βοήθειας» προειδοποίησε. Η εκεχειρία των 42 ημερών, ανέφερε, απέδειξε τι είναι δυνατό.

«Η παράδοση βοήθειας έγινε δυνατή και αυξήσαμε την κλίμακα γρήγορα και αποτελεσματικά. Πάνω από 4.000 φορτηγά με βοήθεια κάθε εβδομάδα εισέρχονταν στη Γάζα. Φτάσαμε σε πάνω από δύο εκατομμύρια ανθρώπους. Και οι στόχοι μας για τον εμβολιασμό κατά της πολιομυελίτιδας ξεπεράστηκαν, φτάνοντας στον εμβολιασμό πάνω από 600.000 παιδιών» σημείωσε.

Ο κ. Φλέτσερ ανέφερε ότι «δεν μπορούμε και δεν πρέπει να δεχθούμε την επιστροφή σε συνθήκες προ της κατάπαυσης του πυρός ή στην πλήρη άρνηση της ανθρωπιστικής βοήθειας» και ότι «πρέπει να επιτραπεί η είσοδος της ανθρωπιστικής βοήθειας και των εμπορικών ειδών πρώτης ανάγκης στη Γάζα».

Η κατάσταση έχει οδηγήσει σε αύξηση τιμών στα βασικά αγαθά, ανέφερε, με «τις τιμές λαχανικών στον βορρά της Γάζας να έχουν ήδη τριπλασιαστεί». Μάλιστα, έξι αρτοποιεία που επιδοτούνταν από το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα έχουν κλείσει λόγω ελλείψεων.

Παρά τις δυσκολίες, τόνισε ότι οι ομάδες του ΟΗΕ συνεχίζουν να παρέχουν ελάχιστες υπηρεσίες, αλλά «δεν μπορούμε να το στηρίξουμε για πολύ ακόμα εκτός αν τα περάσματα ανοίξουν ξανά».

«Οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται και οι βασικές τους ανάγκες πρέπει να ικανοποιούνται. Το διεθνές δίκαιο πρέπει να γίνει σεβαστό» τόνισε.

Αναφερόμενος στη Δυτική Όχθη, εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για την προστασία των αμάχων, σημειώνοντας την ανανέωση ευρείας κλίμακας επιχειρήσεων του ισραηλινού στρατού και την εκτόπιση περίπου 40.000 Παλαιστινίων.

Δέσμευση της Ελλάδας για στήριξη της λύσης δύο κρατών στο Μεσανατολικό

Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης υπογράμμισε ότι η πρόσφατη «συμφωνία εκεχειρίας και απελευθέρωσης ομήρων στη Γάζα ήταν ένα εξαιρετικό παράδειγμα του τι μπορεί να επιτευχθεί με πολιτική βούληση». Παρ’ όλα αυτά, εξέφρασε σοβαρή ανησυχία για τη «συνέχιση των εχθροπραξιών στη Γάζα» και τον αυξανόμενο αριθμό θυμάτων, καλώντας όλες τις πλευρές να «επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να επανεκκινήσουν τις συνομιλίες για εκεχειρία».

Η Ελλάδα επαναβεβαίωσε την καταδίκη της για την «τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς» στις 7 Οκτωβρίου 2023 και ζήτησε την «άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση» των ομήρων. Ο κ. Σέκερης τόνισε ότι οι Παλαιστίνιοι της Γάζας περνούν δεύτερο σκληρό χειμώνα, με τις συνθήκες να περιγράφονται από τον κ. Φλέτσερ ως «σχεδόν πέρα από την κατανόηση μας».

Η Ελλάδα καλεί το Ισραήλ να «επιτρέψει και να διευκολύνει την ασφαλή, χωρίς όρους, μαζική και απρόσκοπτη παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας» και να αποκαταστήσει «την πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα και νερό», σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

Τονίστηκε ότι «ο ρόλος της UNRWA παραμένει καθοριστικός και αναντικατάστατος», ενώ έγινε ειδική αναφορά στη στήριξη του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου “Αμάλθεια” της Κύπρου και στην υποδοχή «δέκα παιδιών και των οικογενειών τους από τη Γάζα» για ιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα.

Ο κ. Σέκερης εξέφρασε επίσης την ανησυχία για «αύξηση της βίας εποίκων στη Δυτική Όχθη» και την έκρυθμη κατάσταση στην Τζενίν.

Η Ελλάδα, ανέφερε, ζητεί «μόνιμη εκεχειρία» για την ανοικοδόμηση της Γάζας και την απελευθέρωση όλων των ομήρων.

Ο κ. Σέκερης δήλωσε την υποστήριξη της Ελλάδας στην «αραβική πρόταση που παρουσίασε η Αίγυπτος» και επισημαίνει ότι οποιοδήποτε σχέδιο δεν πρέπει να περιλαμβάνει ρόλο για τη Χαμάς, ότι η Χαμάς δεν θα αποτελέσει ποτέ απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ και θα πρέπει να «διασφαλίζει την ασφάλεια του Ισραήλ» και να «μην προβλέπει τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα».

«Για να συμβεί όμως αυτό, η Παλαιστινιακή Αρχή πρέπει να στηριχθεί οικονομικά και θεσμικά και η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στην παροχή βοήθειας προς αυτή την κατεύθυνση» τόνισε.

Ο εκτοπισμός, ανέφερε, θα «υπονόμευε τη σταθερότητα της περιοχής» και θα έθετε σε κίνδυνο τη λύση των δύο κρατών.

Η Ελλάδα δεσμεύθηκε να στηρίξει την Παλαιστινιακή Αρχή και επανέλαβε τη στήριξη της για τη «δημιουργία ενός κυρίαρχου Παλαιστινιακού Κράτους» βάσει της λύσης των δύο κρατών σύμφωνα με τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Γ. Γαραντζιώτη

 

Οι συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία θα ξεκινήσουν την Κυριακή στην πόλη Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, σύμφωνα με δήλωση του ειδικού απεσταλμένου της αμερικανικής προεδρίας, Στιβ Γουίτκοφ, την Τρίτη. Η ανακοίνωση αυτή ακολούθησε τηλεφωνική συνδιάλεξη μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν.

Όσον αφορά μια περιορισμένη κατάπαυση του πυρός που θα εστιάζει στις ενεργειακές υποδομές και τη διακοπή των εχθροπραξιών στη Μαύρη Θάλασσα, ο κ. Γουίτκοφ ανέφερε ότι οι Ρώσοι έχουν αποδεχτεί τα δύο αυτά σημεία. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι και οι Ουκρανοί θα τα αποδεχτούν. Όπως δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News, η κατάπαυση του πυρός αφορά τόσο την ενέργεια όσο και τις υποδομές γενικότερα.

Ο κ. Γουίτκοφ διευκρίνισε ότι η αμερικανική αντιπροσωπεία στη Σαουδική Αραβία θα επικεφαλής από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, και τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Μάικ Γουόλτς, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει ποιοι άλλοι θα συμμετέχουν στις συνομιλίες.

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν αεροπορικούς βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας τις πρώτες πρωινές ώρες της Τρίτης, με αποτέλεσμα εκατοντάδες θύματα. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, τουλάχιστον 413 άνθρωποι σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, ενώ εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Οι επιθέσεις σηματοδότησαν την πρώτη μεγάλης κλίμακας στρατιωτική δράση μετά την εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης πυρός, στις 19 Ιανουαρίου.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι οι επιχειρήσεις αυτές είναι «μόνο η αρχή» και τόνισε ότι η στρατιωτική πίεση είναι απαραίτητη για την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατς, υπογράμμισε ότι αν οι όμηροι δεν επιστρέψουν, «θα ανοίξουν οι πύλες της κόλασης», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Γεδεών Σάαρ, έκανε λόγο για πιθανή συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων τις επόμενες ημέρες.

Η Χαμάς, από την πλευρά της, κατηγόρησε το Ισραήλ για μονομερή διακοπή της εκεχειρίας και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα, και ειδικότερα τις Ηνωμένες Πολιτείες, να ασκήσουν πιέσεις για τον τερματισμό των επιθέσεων. Παράλληλα, ανέφερε ότι μεταξύ των θυμάτων συγκαταλέγονται και στελέχη της, καθώς και μέλη του Παλαιστινιακού Ισλαμικού Τζιχάντ.

Η επανέναρξη των εχθροπραξιών προκαλεί ανησυχίες για κλιμάκωση της σύγκρουσης, με αραβικές και ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και τη Ρωσία, την Τουρκία και το Ιράν, να καταδικάζουν τις ισραηλινές επιθέσεις. Η Αίγυπτος χαρακτήρισε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις ως προσπάθεια εξαναγκασμού του παλαιστινιακού πληθυσμού σε έξοδο από τη Λωρίδα της Γάζας, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποκάλεσε το Ισραήλ «κράτος τρομοκράτη».

Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν σε συντονισμό με τις ΗΠΑ, οι οποίες θεωρούν πως η Χαμάς «επέλεξε τον πόλεμο» αρνούμενη να απελευθερώσει τους ομήρους. Σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, από τους 251 ομήρους που απήχθησαν κατά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, εξακολουθούν να κρατούνται 58, εκ των οποίων οι 34 έχουν κηρυχθεί νεκροί.

Οι νέες επιθέσεις ενδέχεται να επηρεάσουν τις διαπραγματεύσεις για την παράταση της κατάπαυσης του πυρός. Το Ισραήλ φέρεται να έχει αποδεχθεί τις προτάσεις των ΗΠΑ για συνέχιση της εκεχειρίας, ενώ η Χαμάς έχει απορρίψει δύο φορές τις σχετικές προτάσεις. Το παλαιστινιακό κίνημα ζητά μόνιμη κατάπαυση του πυρός, απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα και άνοιγμα των συνοριακών περασμάτων για ανθρωπιστική βοήθεια.

Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας επιδεινώνεται, με τον πληθυσμό να εκφράζει την απόγνωσή του για τη συνεχιζόμενη βία. Οι επιθέσεις έχουν αναζωπυρώσει τις ανησυχίες για έναν νέο γύρο πολέμου, καθώς οι δύο πλευρές παραμένουν αμετακίνητες στις θέσεις τους.

Το Ισραήλ εξαπέλυσε νέες αεροπορικές επιθέσεις κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για παράταση της εκεχειρίας που είχε τεθεί σε ισχύ στις 19 Ιανουαρίου.

Σύμφωνα με τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF), οι επιθέσεις είχαν ως στόχο θέσεις της Χαμάς και πραγματοποιήθηκαν σε συντονισμό με την Ισραηλινή Υπηρεσία Ασφαλείας. Οι ισραηλινές αρχές υποστηρίζουν ότι οι επιχειρήσεις κλιμακώθηκαν ως απάντηση στην άρνηση της Χαμάς να απελευθερώσει ομήρους και να δεχθεί προτάσεις για νέα κατάπαυση του πυρός.

Ανθρώπινες απώλειες και στοχευμένα πλήγματα

Το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 330 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τους βομβαρδισμούς, ενώ εκατοντάδες τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με τον διευθυντή του υπουργείου, Μοχάμεντ Ζακούτ, η πλειονότητα των θυμάτων είναι γυναίκες και παιδιά.

Μεταξύ των νεκρών είναι και ο Μαχμούντ Αμπού Ουάτφα, ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Εσωτερικών της Χαμάς, ο οποίος σκοτώθηκε σε πλήγμα στην πόλη της Γάζας. Παράλληλα, οι επιθέσεις έπληξαν περιοχές όπως η Χαν Γιούνις και η Ράφα.

Από την πλευρά της, η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ για μονομερή διακοπή της εκεχειρίας και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να παρέμβει.

Διεθνείς αντιδράσεις και εμπλοκή των ΗΠΑ

Η επανέναρξη των εχθροπραξιών έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία. Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ενημερώθηκαν για τις επιθέσεις πριν από την έναρξή τους. Η Αμερικανίδα εκπρόσωπος Τύπου Καρολάιν Λέβιτ δήλωσε ότι η κυβέρνηση Τραμπ στηρίζει το Ισραήλ και προειδοποίησε ότι «όσοι τρομοκρατούν το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες θα πληρώσουν το τίμημα».

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προηγουμένως απευθύνει προειδοποίηση στη Χαμάς να απελευθερώσει όλους τους ομήρους και να επιστρέψει τα σώματα των νεκρών, διαφορετικά θα αντιμετώπιζε σοβαρές συνέπειες.

Διακοπή της ανθρωπιστικής βοήθειας και συνεχιζόμενες επιχειρήσεις

Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σταματά την είσοδο αγαθών και εφοδίων στη Γάζα από τις αρχές Μαρτίου, μετά την απόρριψη από τη Χαμάς της προτεινόμενης εκεχειρίας για τη διάρκεια του Ραμαζανιού και του εβραϊκού Πάσχα.

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατς τόνισε ότι οι επιχειρήσεις θα συνεχιστούν μέχρι να επιτευχθούν όλοι οι στρατιωτικοί και πολιτικοί στόχοι, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της Χαμάς ως στρατιωτικής δύναμης και της επιστροφής των ομήρων.

Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα επιδεινώνεται, με τον ΟΗΕ να προειδοποιεί για την ανάγκη προστασίας των αμάχων και την αποστολή βοήθειας. Η κατάσταση αναμένεται να επηρεάσει τις διπλωματικές προσπάθειες διαμεσολάβησης από χώρες όπως η Αίγυπτος, το Κατάρ και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης παραμένει ανοικτό.