Συντάκτης: ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Η εκστρατεία του Πεκίνου κατά του Shen Yun και η ελληνική της διάσταση

Σάββατο, 01 Νοέ, 2025Παρασκευή, 31 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Σε πρόσφατη συνέντευξη στην εκπομπή American Thought Leaders, οι δικηγόροι Τζάστιν Μπάττερφηλντ [Justin Butterfield] και Ληθ Πάττερσον [Leath Patterson] ισχυρίστηκαν ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) διεξάγει συστηματικά «νομικό πόλεμο» (lawfare) εναντίον της εταιρείας Παραστατικών Τεχνών Shen Yun (Shen Yun Performing Arts) και εν γένει εναντίον των ασκουμένων του Φάλουν Γκoνγκ. Οι ισχυρισμοί αυτοί αποκτούν πρακτικό έρεισμα σε σειρά υποθέσεων και ποινικών διώξεων στις ΗΠΑ, που σύμφωνα με αξιωματούχους του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, αποκαλύπτουν προσπάθειες διείσδυσης και επιρροής σε αμερικανικούς θεσμούς.

Οι Μπάττερφηλντ και Πάττερσον, νομικοί σύμβουλοι που έχουν υπερασπιστεί το Shen Yun [Σεν Γιουν] και έχουν ειδίκευση σε θέματα θρησκευτικής ελευθερίας, περιέγραψαν μπροστά στην κάμερα πώς επιχειρεί το Πεκίνο, με ποικίλες τακτικές, να μεταφέρει στο εξωτερικό την καταστολή που διεξάγει σε εθνικό επίπεδο, επιχειρώντας να χρησιμοποιήσει το αμερικανικό νομικό και πολιτικό σύστημα ως εργαλείο πίεσης, χειραγωγώντας την κοινή γνώμη και στοχοποιώντας θρησκευτικές οργανώσεις που αποκαλύπτουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στόχος, σύμφωνα με τους ίδιους, είναι τόσο η ηθική και οικονομική εξαντλητική πίεση (litigation as weαpon) όσο και η δημιουργία αρνητικής διάθεσης στην κοινή γνώμη μέσω πληρωμένων ή ελεγχόμενων «συνεργατών». «Το ΚΚΚ πιστεύει ότι μπορεί να κάνει στο εξωτερικό ό,τι κάνει στο εσωτερικό», σχολίασε ο Μπάττερφηλντ.

Ο Πάττερσον σημείωσε: «Δυσφήμηση όσων αποκαλύπτουν τα εγκλήματά του, το ΚΚΚ δικαιολογεί τη δίωξη θρησκευτικών μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένου του Φάλουν Γκονγκ. Είναι μια συντονισμένη εκστρατεία επιρροής [που κοστίζει] δισεκατομμύρια».

«Εάν μια τέτοια διείσδυση παραμείνει ανεξέλεγκτη θα μπορούσε να υπονομεύσει την ίδια τη βάση της νομικής και ηθικής τάξης της Αμερικής – την ελευθερία της συνείδησης πάνω στην οποία χτίστηκε αυτή η χώρα», προειδοποίησε ο Πάτερσον.

Τι είναι το Shen Yun και γιατί βάλλεται από το Πεκίνο

The Media’s Shen Yun Blind Spot — Χoρεύτριες του Shen Yun επί σκηνής. (Ευγενική παραχώρηση του Shen Yun Performing Arts)

Η εταιρεία Παραστατικών Τεχνών Shen Yun ιδρύθηκε το 2006 στη Νέα Υόρκη από Kινέζους καλλιτέχνες της διασποράς, που επιθυμούσαν την αναβίωση του παραδοσιακού κινεζικού πολιτισμού, ο οποίος έχει σχεδόν εξαλειφθεί από το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς, μετά από μια πορεία 5.000 ετών.

Οι παραστάσεις του συνδυάζουν κλασικό κινεζικό χορό, συμφωνική μουσική, παραδοσιακές στολές και ψηφιακά σκηνικά υψηλής τεχνολογίας.Εκτός από μύθους και θρύλους της αρχαίας Κίνας, το Shen Yun παρουσιάζει και σύγχρονες ιστορίες, μεταξύ των οποίων ορισμένες που αποκαλύπτουν τη δίωξη που υφίστανται στην Κίνα οι ασκούμενοι του Φάλουν Γκoνγκ (ή αλλιώς Φάλουν Ντάφα), μιας αρχαίας πνευματικής πρακτικής βασισμένης στις αρχές Αλήθεια, Καλοσύνη, Ανεκτικότητα, που αριθμεί εκατομμύρια οπαδούς σε όλο τον κόσμο.

Αυτή ακριβώς η πνευματική διάσταση είναι που το καθιστά «κόκκινο πανί» για το ΚΚΚ, το οποίο διεξάγει μια σκληρή εκστρατεία καταστολής του Φάλουν Γκονγκ από το 1999, που περιλαμβάνει αυθαίρετες συλλήψεις, βασανιστήρια και εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων [1] , σύμφωνα με ευρήματα του Ανεξάρτητου Δικαστηρίου για την Κίνα στο Λονδίνο (2019), μαρτυρίες, ανεξάρτητες έρευνες διεθνών οργανισμών, καθώς και ψηφισμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Αμερικανικού Κογκρέσου.

Στοιχεία και υποθέσεις που φωτίζουν την εικόνα

Οι αποκαλύψεις των Αμερικανών νομικών φέρνουν στο φως μια σειρά από παρεμβάσεις του κινεζικού καθεστώτος που έχουν στόχο να πλήξουν το Shen Yun και τους συνδεδεμένους με αυτό καλλιτεχνικούς και πνευματικούς φορείς.

1. Απόπειρα δωροδοκίας ομοσπονδιακού αξιωματούχου

Πράκτορες που φέρονται να δρούσαν για λογαριασμό του Πεκίνου προσπάθησαν να δωροδοκήσουν υπάλληλο της αμερικανικής φορολογικής υπηρεσίας (IRIS), προκειμένου να ανακληθεί το καθεστώς μη κερδοσκοπικού οργανισμού του Shen Yun, μια ενέργεια που αν πετύχαινε, θα είχε παραλύσει τη λειτουργία του στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αξιωματούχος ωστόσο, αποδείχτηκε μυστικός πράκτορας του FBI. Δύο πράκτορες του ΚΚΚ συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν για απόπειρα δωροδοκίας και παράνομη δραστηριότητα υπέρ ξένης κυβέρνησης.

2. Πίεση μέσω ιδιωτικών επιχειρήσεων

Σε άλλο περιστατικό, κατά την επίσκεψη ενός υψηλόβαθμου Κινέζου αξιωματούχου στο Χιούστον, ασκούμενοι του Φάλουν Γκονγκ – του πνευματικού κινήματος που συνδέεται με τους καλλιτέχνες του Shen Yun – εκδιώχθηκαν βίαια από δωμάτια ξενοδοχείου που είχαν νοικιάσει για μια ειρηνική διαμαρτυρία. Όπως δήλωσε ο δικηγόρος Μπάττερφηλντ, «το ξενοδοχείο έκανε τη βρώμικη δουλειά του Πεκίνου». Μια μεταγενέστερη δικαστική απόφαση δικαίωσε τους ασκούμενους, επιβεβαιώνοντας την προστασία της ελευθερίας λόγου και θρησκευτικής έκφρασης στις ΗΠΑ.

3. Δικαστική παρενόχληση και προπαγάνδα

Ένας Κινέζος μετανάστης που κατοικούσε κοντά στην πανεπιστημιούπολη του Shen Yun στη Νέα Υόρκη κατέθεσε επανειλημμένα αβάσιμες περιβαλλοντικές αγωγές. Αν και όλες απορρίφθηκαν από τα αμερικανικά δικαστήρια, η διαδικασία προκάλεσε οικονομική αιμοραγία και αρνητική δημοσιότητα. Ο νομικός Πάττερσον παρομοίασε την τακτική με εκείνη που έχει χρησιμοποιηθεί σε υποθέσεις παρενόχλησης εβραϊκών συναγωγών: «Θάνατος με χίλιες περικοπές: διαρκείς έλεγχοι, νομικά εμπόδια και διοικητική παρενόχληση».

Οι χορευτές του Shen Yun Κέντζι Κομπαγιάσι (α) και Έλλι Ράο (δ), στον διαγωνισμό κλασικού κινεζικού χορού του NTD, το 2016 και 2021 αντίστοιχα. (Larry Dye/The Epoch Times)

Πέρα από τις δικαστικές αίθουσες και τις άμεσες παρεμβάσεις, το ΚΚΚ διεξάγει και μια εκτεταμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης με στόχο να απονομιμοποιήσει στο μυαλό του κόσμου το Shen Yun και το πνευματικό κίνημα του Φάλουν Γκονγκ. Αρνητικά δημοσιεύματα, γεμάτα διαστρεβλωμένες ή ψευδείς πληροφορίες, μεταφράζονται και αναπαράγονται από μέσα ενημέρωσης που ελέγχονται από το κινεζικό κράτος, αλλά και από επιλεγμένους σχολιαστές, YouTubers και bloggers που πληρώνονται για να διαδίδουν ψέματα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μπάττερφηλντ: «Γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να εκφοβίσουν άμεσα, έτσι πληρώνουν τρίτους για να το κάνουν. Οι άνθρωποι αυτοί παρουσιάζονται ως ανεξάρτητοι σχολιαστές, αλλά στην πραγματικότητα διαδίδουν οργανωμένα ψεύδη».

Η πρακτική αυτή, σημειώνουν οι νομικοί, αντανακλά την προσέγγιση του «Ενωμένου Μετώπου» του Πεκίνου, ενός μηχανισμού που χρησιμοποιεί μεσάζοντες για να φιμώσει επικριτικές φωνές, ενώ το ίδιο το καθεστώς διατηρεί την «εύλογη δυνατότητα άρνησης».

Με αυτό τον τρόπο η κινεζική προπαγάνδα διοχετεύεται μέσα από τοπικές κοινωνίες και διαδικτυακές κοινότητες, εμφανιζόμενη ως απόψεις που διαμορφώνονται ελεύθερα, ενώ στην πραγματικότητα αποτελούν μέρος μιας κεντρικά ενορχηστρωμένης στρατηγικής ελέγχου και πληροφόρησης.

Στόχος του ΚΚΚ, σημείωσαν οι Μπάττερφηλντ και Πάττερσον, είναι να ελέγξει την κυρίαρχη αφήγηση σε παγκόσμιο επίπεδο, μετατρέποντας τα ανοιχτά νομικά συστήματα σε εργαλεία καταστολής.

«Στη Αμερική μπορείς να μηνύσεις οποιονδήποτε για οτιδήποτε. Ακόμα και οι πιο αβάσιμες αγωγές πρέπει να εξεταστούν – αυτή είναι η ευπάθεια που εκμεταλλεύεται το ΚΚΚ», είπε ο Πάττερσον.

Με αυτόν τον συνδυασμό νομικής παρενόχλησης και πληροφοριακής χειραγώγησης, το Πεκίνο επιχειρεί να επηρεάσει το πώς η διεθνής κοινότητα αντιλαμβάνεται το Shen Yun και τελικά την ίδια την κινεζική πολιτιστική κληρονομιά.

Η ελληνική διάσταση της υπόθεσης

Αν και τα συγκεκριμένα περιστατικά εκτυλίχθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, το μοτίβο επιρροής και παρεμπόδισης φαίνεται να επαναλαμβάνεται και στην Ευρώπη. Σε αρκετές περιπτώσεις, σύμφωνα με μαρτυρίες διοργανωτών και νομικών εκπροσώπων, κινεζικές διπλωματικές αποστολές είχαν προηγουμένως επικοινωνήσει με τους υπεύθυνους των χώρων όπου θα παρουσιαζόταν το υπερθέαμα, προειδοποιώντας για «πιθανές συνέπειες» ή ζητώντας «αναθεώρηση» της συνεργασίας.

Αν και τέτοιες παρεμβάσεις δύσκολα αφήνουν επίσημα ίχνη, το μοτίβο συμπίπτει με αντίστοιχα περιστατικά σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες – από τη Γερμανία έως τη Σουηδία όπου οι κινεζικές αρχές φέρονται να άσκησαν πίεση σε τοπικούς φορείς πολιτισμού ή αυτοδιοίκησης για να αποτρέψουν την παρουσίαση του Shen Yun.

Η Ελλάδα υπήρξε μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες όπου καταγράφηκε απευθείας παρέμβαση της κινεζικής πρεσβείας για την ανάσχεση των παραστάσεων του Shen Yun.

Χoρεύτριες του Shen Yun επί σκηνής. (Ευγενική παραχώρηση του Shen Yun Performing Arts)

Το 2010, λίγο πριν την προγραμματισμένη εμφάνιση του θιάσου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η διοίκηση του Μεγάρου ακύρωσε αιφνιδίως τις παραστάσεις, επικαλούμενη «τεχνικό πρόβλημα». Η εταιρεία παραγωγής προσέφυγε στη δικαιοσύνη, καταγγέλλοντας παραβίαση όρων της σύμβασης και άμεση πολιτική παρέμβαση ξένου κράτους σε καλλιτεχνική δραστηριότητα επί ελληνικού εδάφους.

Όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, λίγο πριν την ακύρωση είχε πραγματοποιηθεί επίσκεψη κινεζικής αντιπροσωπείας στο Μέγαρο, ενώ την ίδια περίοδο έλαβε χώρα εκδήλωση της Cosco στην Αθήνα, σε μια περίοδο που οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας-Κίνας βρίσκονταν σε φάση στενής προσέγγισης.

Η υπόθεση παρέμεινε επί σειρά ετών σε δικαστική εκκρεμότητα, ώσπου το Εφετείο Αθηνών, μετά από 14 χρόνια, με την απόφαση 4235/2024, αναγνώρισε ότι πράγματι υπήρξε παράνομη και αδικαιολόγητη ακύρωση της παράστασης, επιβεβαιώνοντας ότι η στάση της διοίκησης του Μεγάρου υπαγορεύθηκε «από εξωγενείς, μη καλλιτεχνικούς λόγους».

Η απόφαση αυτή χαρακτηρίστηκε ιστορική, καθώς για πρώτη φορά ελληνικό δικαστήριο αναγνώρισε την παρέμβαση της κινεζικής διπλωματίας σε πολιτιστικό γεγονός ως πράξη αντίθετη με τη συνταγματική προστασία της ελευθερίας της τέχνης και της έκφρασης (άρθρα 14 και 16 του Συντάγματος).

Η υπόθεση εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τα όρια της πολιτιστικής ελευθερίας στη χώρα, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο η εξωτερική πολιτική ισορροπεί ανάμεσα στη διπλωματία και την υπεράσπιση θεμελιωδών δημοκρατικών αξιών.

Η απόφαση του Εφετείου Αθηνών προσφέρει μια καθαρή νομική βάση και ένα σημαντικό προηγούμενο: επιβεβαιώνει ότι η πολιτιστική λογοκρισία κατόπιν ξένων παρεμβάσεων παραβιάζει τις αρχές της ελευθερίας της τέχνης και της εθνική κυριαρχίας, αποτελώντας ορόσημο στην προάσπιση της πολιτιστικής ελευθερίας στην Ευρώπη.

Μετά τη δικαίωση του 2024, η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο των πολιτιστικών θεσμών του κράτους. Θα επιτρέψει η Ελλάδα, μετά από 15 χρόνια, να παρουσιαστεί το Shen Yun ελεύθερα και χωρίς παρεμβάσεις; Το ζήτημα ξεπερνά μια ακυρωμένη παράσταση.

Όπως δήλωσε πρόσφατα ο Τζάστιν Μπάττερφηλντ: «Κάθε φορά που μια χώρα επιτρέπει στο Shen Yun να ανέβει στη σκηνή της, στέλνει μήνυμα πως η ελευθερία συνείδησης και η καλλιτεχνική έκφραση παραμένουν άθικτες».

Ένα μοτίβο διεθνών παρεμβάσεων και νέες εξελίξεις

Η υπόθεση της Ελλάδας δεν είναι μεμονωμένη. Το Shen Yun έχει βρεθεί αντιμέτωπο με παρόμοιες παρεμβάσεις σε δεκάδες χώρες. Ενδεικτικά αναφέρονται:

Τσεχία (2014): Η κινεζική πρεσβεία άσκησε πιέσεις για ακύρωση των παραστάσεων στην Πράγα. Ο τότε υπουργός Πολιτισμού Ντάνιελ Χέρμαν αρνήθηκε να υποκύψει, δηλώνοντας πως «η τέχνη δεν λογοκρίνεται».

Δανία (2018): Το Βασιλικό Θέατρο απέρριψε τις πιέσεις της κινεζικής πρεσβείας. Δανοί βουλευτές μίλησαν δημόσια υπέρ της ελευθερίας του Shen Yun.

Ηνωμένες Πολιτείες (2025): Ο Λευκός Οίκος καταδίκασε απόπειρα εκφοβισμού του θιάσου στην Ουάσιγκτον.

Νότια Κορέα (2025): Δικαστήριο της χώρας επέβαλε την ομαλή διεξαγωγή των παραστάσεων του Shen Yun σε θέατρο το οποίο είχε δοκίμασε να υπαναχωρήσει από τη συμφωνία υπό την πίεση του Πεκίνου.

Shen Yun Performing Arts World Company’s curtain call at the Gumi Arts Center's Grand Hall, in Gumi, South Korea, on Feb. 8, 2023. (Kim Guk-hwan/The Epoch Times) — Αυλαία του Shen Yun στο Κέντρο Τεχνών Gumi. Νότια Κορέα, 8 Φεβρουαρίου 2023. (Kim Guk-hwan/The Epoch Times)

Παράλληλα, διάφορες χώρες έχουν προβεί σε κινήσεις που αναγνωρίζουν και καταδικάζουν τις εγκληματικές πρακτικές του Πεκίνου, αναφορικά με τη δίωξη των ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων γενικότερα, στην Κίνα.

Ιούνιος 2019: Το Ανεξάρτητο δικαστήριο για την Κίνα στο Λονδίνο επιβεβαίωσε [4] ότι το Πεκίνο διεξάγει συστηματικές, εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων από ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ που κρατούνται παράνομα.

Ιανουάριος 2024: Το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα [2] καταδικάζοντας τη δίωξη του Φάλουν Γκονγκ στην Κίνα.

Μάιος 2025: Η Βουλή των αντιπροσώπων των ΗΠΑ ψήφισε τον νόμο [3] HR 1540-Falun Gong Protection Act, που προστατεύει της ομάδα από τη δίωξη.

Παγκόσμιες επιπτώσεις

Σύμφωνα με τους δικηγόρους, η στρατηγική του Πεκίνου θέτει τρεις κύριες απειλές:

1. Διάβρωση της θρησκευτικής ελευθερίας μέσω εκφοβισμού και φόβου

2. Διάδοση αυταρχικών παρεμβάσεων πέρα από τα σύνορα της Κίνας

3. Στοχευμένη παρενόχληση μειονοτικών θρησκευτικών ομάδων και κρατουμένων συνείδησης, συμπεριλαμβανομένων Χριστιανών, Ουιγούρων, Θιβετιανών και ασκουμένων του Φάλουν Γκονγκ

Οι μέθοδοι του ΚΚ Κίνας για την καταστολή της διαφωνίας έχει προκαλέσει ανησυχία τόσο στην Ευρώπη όσο και στον Καναδά, όπου έχουν εμφανιστεί παρόμοιες περιπτώσεις παρέμβασης. Οι ειδικοί προτρέπουν τα δημοκρατικά έθνη να αυστηροποιήσουν τους νόμους περί ξένων πρακτόρων και να επεκτείνουν την εποπτεία της αντικατασκοπείας.

«Δεν πρόκειται μόνο για το Σεν Γιουν ή το Φάλουν Γκονγκ», δήλωσε ο Πάττερσον. «Πρόκειται για την προάσπιση της ελευθερίας συνείδησης ως καθολικού δικαιώματος».

Η Κίμπερλυ Γκιλφόιλ στην Ελλάδα: Η νέα πρέσβης των ΗΠΑ ξεκινά αποστολή με έντονο διπλωματικό και κοινωνικό πρόγραμμα

Παρασκευή, 31 Οκτ, 2025Παρασκευή, 31 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Αύριο Σάββατο 1 Νοεμβρίου καταφθάνει στην Ελλάδα η νέα πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών, Κίμπερλυ Γκιλφόιλ, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας περιόδου στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.

Η κα Γκιλφόιλ θα φθάσει τα ξημερώματα με ιδιωτική πτήση από την Ουάσιγκτον, εκφράζοντας, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, τη χαρά και τον ενθουσιασμό της για την ανάληψη των νέων καθηκόντων.

Το πρώτο σαββατοκύριακο στην Αθήνα

Το επίσημο πρόγραμμά της ξεκινά το απόγευμα του Σαββάτου στις 16:30, με μια εκδήλωση γνωριμίας στο Πάρκο Ελευθερίας που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Ελληνοϊσραηλινής Φιλίας. Η εκδήλωση θα έχει χαρακτήρα φιλίας και δικτύωσης, με ομιλία της γνωστής εκπροσώπου της ελληνοαμερικανικής κοινότητας Ελένης Μπούση.

Αργότερα, στις 19:30, η νέα πρέσβης θα παραθέσει επίσημη δεξίωση στο ξενοδοχείο Grand Hyatt, με αφορμή τη συμπλήρωση 250 ετών από την ίδρυση του Σώματος των Αμερικανών Πεζοναυτών. Η βραδιά θα περιλαμβάνει επίσημο δείπνο, κοκτέιλ και μουσική, με καλεσμένους επιχειρηματίες, πολιτικούς και εκπροσώπους της δημόσιας ζωής.

Την Κυριακή 2 Νοεμβρίου, η κα Γκιλφόιλ θα γνωρίσει τη νυχτερινή πλευρά της πρωτεύουσας, παρευρισκόμενη στο Κέντρο Αθηνών για να παρακολουθήσει την εμφάνιση του δημοφιλή τραγουδιστή Κωνσταντίνου Αργυρού. Οι δυο τους είχαν γνωριστεί πρόσφατα στο γκαλά του οργανισμού The Hellenic Initiative στο Λονδίνο, όπου σύμφωνα με πληροφορίες, αντάλλαξαν θερμές ευχές για την ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών δεσμών.

Οι πρώτες επίσημες συναντήσεις

Η πρώτη θεσμική υποχρέωση της νέας πρέσβεως έχει οριστεί για την Τρίτη 4 Νοεμβρίου, όταν θα υποβάλει τα διαπιστευτήριά της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα, στο Προεδρικό Μέγαρο. Μετά την τελετή, η κα Γκιλφόιλ θα πραγματοποιήσει την πρώτη δημόσια ομιλία της ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, με έμφαση στη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών.

Την επομένη, Τετάρτη 5 Νοεμβρίου, θα έχει διαδοχικές συναντήσεις με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη.

Στο επίκεντρο των συνομιλιών αναμένεται να τεθούν η ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, η ενεργειακή ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και οι περιφερειακές εξελίξεις στα Βαλκάνια και την Κύπρο, ζήτημα στο οποίο η κα Γκιλφόιλ επιμένει ιδιαίτερα στο πλαίσιο του σχήματος 3+1.

Νέα σελίδα στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις

Η τοποθέτηση της Κίμπερλυ Γκιλφόιλ στην Αθήνα θεωρείται πολιτικά σημαντική για την Ουάσιγκτον, καθώς λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο αυξημένης γεωπολιτικής κινητικότητας στην ευρύτερη περιοχή. Με φόντο τις εξελίξεις σε Ουκρανία, Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο, η παρουσία μιας ισχυρής πολιτικής προσωπικότητας στη πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα υποδηλώνει την πρόθεση της Ουάσιγκτον να ενισχύσει τον ρόλο της Αθήνας ως σταθερού εταίρου και πυλώνα ασφαλείας στην περιοχή.

Η νέα πρέσβης αναμένεται να παρουσιάσει την πρώτη της ομιλία σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο συνέδριο των υπουργών Ενέργειας, που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα, ενώ έχει προγραμματιστεί μεγάλη δεξίωση στο Ζάππειο Μέγαρο προς τιμήν των συμμετεχόντων.

Η άφιξη της Κίμπερλυ Γκιλφόιλ στην Ελλάδα αποτελεί την έναρξη μιας νέας εποχής στις σχέσεις Αθήνας-Ουάσιγκτον, με έμφαση στη συνεργασία, την ασφάλεια και τη διπλωματία της ενέργειας.

Η τέχνη της τελετής του τσαγιού (ε΄ μέρος): Η στιγμή του βρασμού

Παρασκευή, 31 Οκτ, 2025Τετάρτη, 29 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Το τσάι είναι το δεύτερο πιο διαδεδομένο ρόφημα στον κόσμο μετά το νερό και γύρω του έχουν αναπτυχθεί μοναδικά έθιμα και παραδόσεις. Από την καλλιέργεια και την επεξεργασία των φύλλων μέχρι τις τελετές και τους συμβολισμούς, κάθε πολιτισμός έχει προσδώσει το δικό του νόημα σε ένα φλυτζάνι τσαγιού. Στη σειρά αυτή παρουσιάζουμε πτυχές της ιστορίας και των εθίμων του τσαγιού, φωτίζοντας την πολιτισμική του διάσταση.

Η στιγμή του βρασμού δεν είναι μόνο φυσική μεταβολή, αλλά αφύπνιση της ζωής. Το νερό, ο ήχος και η σιωπή συναντιούνται στην τελετή του τσαγιού. Από τον Κινέζο Λου Γιου [Lu Yu] μέχρι το ιαπωνικό τσα νο γιου [cha no yu], ο βρασμός του νερού αποκαλύπτει την ισορροπία ανάμεσα στην επιστήμη και την ποίηση του τσαγιού.

Στην τελετή του τσαγιού, κάθε κίνηση έχει τον ρυθμό και τον λόγο της. Όμως υπάρχει μια στιγμή που υπερβαίνει τη διαδικασία, μια στιγμή όπου η φύση αγγίζει την τελειότητα. Είναι η στιγμή που το νερό βράζει. Ο ήχος του νερού που αρχίζει να τραγουδά μέσα στο δοχείο δεν είναι απλώς το προοίμιο, είναι η αφύπνιση. Εκεί γεννιέται το τσάι και μαζί του, η σιωπή του νου.

Στην κινεζική παράδοση του τσαγιού, λέγεται πως το νερό είναι η ψυχή και το τσάι η ουσία. Ακόμη κι αν τα φύλλα είναι τα πιο εκλεκτά του κόσμου, χωρίς σωστό νερό δεν υπάρχει τελετουργία, μόνο έγχυση.

Οι δάσκαλοι του τσαγιού διακρίνουν τρία στάδια βρασμού, τα οποία περιγράφονται με ποιητικές εικόνες ήδη από την εποχή της δυναστείας Τανγκ (7ος -10ος αιώνας μ.Χ.):

1. Μάτια του ψαριού: Όταν οι πρώτες μικρές φυσαλίδες αρχίζουν να σχηματίζονται στον πάτο του δοχείου. Το νερό είναι ακόμη ήρεμο. Αυτή είναι η στιγμή για τα πιο ευαίσθητα τσάγια, όπως τα λευκά και τα πράσινα.

2. Μάτια του καβουριού: οι φυσαλίδες μεγαλώνουν και το νερό αρχίζει να κυματίζει απαλά. Κατάλληλο για τσάγια oolong ή κίτρινα.

3. Άγριος βρασμός: το νερό στροβιλίζεται έντονα και ακούγεται σαν τύμπανο. Είναι το στάδιο για τα πιο δυνατά τσάγια, όπως μαύρα ή pu-erh.

Σύμφωνα με τον Λου Γιου, τον Άγιο του τσαγιού, ποιητή και συγγραφέα του διάσημου έργου που αποτελεί και τον Κώδικα του Τσαγιού, «Βίβλος του Τσαγιού», Τσα Τζινγκ [Cha Jing]: «Το τέλειο νερό δεν είναι ούτε πολύ ανήσυχο ούτε πολύ ήσυχο. Είναι σαν την αναπνοή ενός ανθρώπου που έχει μόλις αφυπνιστεί». Ο Λου Γιου έβλεπε στο σερβίρισμα του τσαγιού την ίδια αρμονία και τάξη που βασιλεύει σε όλα τα πράγματα.

Τη στιγμή του βρασμού, η ενέργεια του νερού μεταμορφώνεται. Από ύλη γίνεται ροή, από σιωπή γίνεται παλμός. Η επιστήμη μπορεί να περιγράψει αυτή τη διαδικασία ως απλή φυσική μεταβολή θερμοκρασίας και πίεσης. Όμως για τους δασκάλους του τσαγιού, είναι μια ιερή μετάβαση.

Στη φιλοσοφία του Ζεν το νερό αντιπροσωπεύει τον νου. Όσο πιο καθαρό και ακίνητο είναι, τόσο πιο καθαρά αντανακλά τον ουρανό. Όταν έρχεται σε βρασμό, δεν χάνει την καθαρότητά του, απλώς εκφράζει τη δύναμή του. Έτσι και ο νους του ασκητή, όταν αφυπνίζεται δεν θολώνει, λάμπει.

Ο ήχος του νερού

Οι Κινέζοι δάσκαλοι έδιναν σημασία όχι μόνο στην όψη, αλλά και στον ήχο του νερού. Στην ιαπωνική παράδοση τσανογιού, ο ήχος του νερού που κοχλάζει στο βραστήρα λέγεται ματσουκαζέ [matsukaze, δηλαδή άνεμος ανάμεσα στα πεύκα]. Είναι ο ήχος που συνοδεύει τη σιωπή, το υπόβαθρο της προσευχής, η ρυθμική ανάσα της στιγμής. Όταν ο οικοδεσπότης ακούσει αυτόν τον ήχο, ξέρει πως το νερό είναι έτοιμο, κι εκείνος επίσης.

Κάθε τσάι έχει τη δική του θερμοκρασία, το δικό του σημείο ισορροπίας. Αν το νερό είναι πολύ καυτό, σκοτώνει τη λεπτότητα. Αν είναι χλιαρό, το τσάι μένει άψυχο. Η τέχνη του βρασμού είναι στην πραγματικότητα, η τέχνη της ακρόασης. Να ακούς το νερό, να νιώθεις τη στιγμή, να βρίσκεις το σημείο της φυσικής αρμονίας.

Όπως λένε οι Ιάπωνες δάσκαλοι: «Το σωστό νερό δεν το μετράς με θερμόμετρο, το νιώθεις με την καρδιά». Τη στιγμή του βρασμού και του σερβιρίσματος, η σχέση του τελετουργού με το σκεύος αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Η χρήση ενός γκαιγουάν [gaiwan] προσφέρει απλότητα και αμεσότητα, ενώ η τσαγιέρα απαιτεί απόλυτο έλεγχο της ροής και βαθιά γνώση της συμπεριφοράς της. Η γωνία έγχυσης, η στιγμή που σταματά η ροή, ακόμη και το κλείσιμο του καπακιού, γίνονται μέρος μιας ευαίσθητης χορογραφίας που καθορίζει την ισορροπία της τελετής. Χωρίς αυτή τη συνειδητή επαφή, το σερβίρισμα μπορεί να χάσει τη ρυθμικότητα και την ακρίβειά του, στοιχεία που είναι ουσιώδη για την τέλεια εμπειρία του τσαγιού.

Μια πνευματική στιγμή

Στη στιγμή που το νερό φτάνει στο βρασμό, συμβαίνει κάτι λεπτό. Είναι η κορύφωση της προετοιμασίας, το μεταίχμιο ανάμεσα στην αναμονή και την πράξη. Η θερμότητα, ο ήχος, ο ατμός, όλα μοιάζουν με την αναπνοή της φύσης που ενώνεται με τον άνθρωπο.

Στην παράδοση του τσαγιού, ο άνθρωπος δεν κυριαρχεί στο νερό, συνεργάζεται μαζί του. Το νερό δεν βράζει για να το χρησιμοποιήσουμε, βράζει για να μας θυμίσει την κυκλική σοφία της αλλαγής.

Η ένωση αυτή δεν είναι απλώς φυσική, είναι μεταμόρφωση. Το νερό παίρνει το χρώμα, το άρωμα και τη ζωή του φυτού, και ο άνθρωπος παίρνει κάτι από αυτή τη γαλήνη.

Όπως το νερό που θερμαίνεται αργά ώσπου να ‘τραγουδήσει’, έτσι και ο νους χρειάζεται χρόνο για να αφυπνιστεί χωρίς βία.

Η τέχνη του τσαγιού μας διδάσκει ότι η υπομονή, η προσοχή και η αγάπη για τη λεπτομέρεια είναι δρόμοι προς την αρμονία.

* * * * *

Στη σειρά «Η τέχνη της τελετής του τσαγιού» έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής τα:

Η τέχνη της τελετής του τσαγιού (α΄ μέρος)

Γιορτάζοντας με τσάι και mooncake το φθινόπωρο (β΄ μέρος)

Τα ιερά εργαλεία της κινέζικης τελετής του τσαγιού (γ΄ μέρος)

Όταν το σκεύος ορίζει το τσάι (δ΄ μέρος)

Η στιγμή του βρασμού (ε΄ μέρος)

Η σιωπηλή ολομέλεια του Πεκίνου: Η Κίνα ανάμεσα σε εκκαθαρίσεις, οικονομική κρίση και σκιές σύγκρουσης

Πέμπτη, 30 Οκτ, 2025Κυριακή, 26 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Ανάλυση ειδήσεων

Η Δ΄ Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ), που ολοκληρώθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2025 στο Πεκίνο, σηματοδότησε μια νέα, αλλά αινιγματική φάση στην κινεζική πολιτική. Ενώ θα έπρεπε να είναι μια εσωτερική διαδικασία επικύρωσης του νέου, 15^ου Πενταετούς Σχεδίου (2026-2030), μετατατράπηκε σε μια επίδειξη ισχύος του Σι Τζινπίνγκ και σε μια σαφή ένδειξη ότι το καθεστώς βρίσκεται σε φάση εσωτερικής ανασφάλειας.

Η κύρια λειτουργία των ολομελειών είναι η ευθυγράμμιση των κομματικών αξιωματούχων γύρω από κοινούς πολιτικούς στόχους, προβάλλοντας την εικόνα της συλλογικής διακυβέρνησης.

Στη σκιά σημαντικών εκκαθαρίσεων στην κορυφή του στρατιωτικού μηχανισμού και ευρύτερων πολιτικών ανακατατάξεων, η Ολομέλεια ενέκρινε – μεταξύ άλλων – τις προτάσεις για το 15^ο Πενταετές Σχέδιο και επιβεβαίωσε την περαιτέρω πορεία της Κίνας προς τεχνολογική αυτάρκεια, εσωτερική σταθερότητα και αυστηρό έλεγχο. Η σύνοδος αυτή ακολουθεί το χρονοδιάγραμμα που έχει θεσπιστεί από την εποχή του Μάο, για να καθοδηγήσει την ανάπτυξη της Κίνας από το 2026-2030.

Προφανώς, δεν διακυβεύονται μόνο οι οικονομικές πολιτικές (ένα ήδη εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα στο τρέχον κλίμα), αλλά και οι αποφάσεις σχετικά με τις στρατηγικές προτεραιότητες. Επομένως, η συζήτηση γύρω από το Πενταετές Σχέδιο αποτελεί μια κρίσιμη στιγμή για να δοκιμαστεί η ισχύς της ηγεσίας του Σι Τζινπίνγκ. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι τις τελευταίες εβδομάδες, οι φήμες (που δεν μπορούν να επαληθευτούν) έχουν πολλαπλασιαστεί σχετικά με εσωτερικές διαφωνίες, ακόμη και για την υγεία του Σι Τζινπίνγκ.

Οι Ολομέλειες διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών, επομένως πολύ λίγα είναι γνωστά για το τι συζητήθηκε στην πραγματικότητα.

Το τελικό ανακοινωθέν δεν έδωσε πολλές κατευθύνσεις· γεμάτο γνωστά ιδεολογικά συνθήματα, εστίασε στη «σταθερότητα και την αποφασιστική ηγεσία» του Σι. Πίσω από αυτά, το πραγματικό μήνυμα ήταν ένα: o γενικός γραμματέας ενισχύει τον απόλυτο έλεγχο του Κόμματος, αντιμετωπίζοντας τις αυξανόμενες προκλήσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Κατά τα λοιπά, επαινεί τα εξαιρετικά αποτελέσματα της πενταετούς περιόδου που λήγει το 2025.

Οι εκκαθαρίσεις στον στρατό: Μήνυμα φόβου και πειθαρχίας

Η πιο ηχηρή εξέλιξη ήταν η νέα σειρά εκκαθαρίσεων που έπληξαν κορυφαίους αξιωματούχους του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΛΑΣ).

Μεταξύ αυτών και ο Χε Γουεϊντόνγκ, μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, μια θέση που τον κατέτασσε τρίτο στην ιεραρχία των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων. Η αποπομπή του, όπως και άλλων ανώτατων διοικητών, υποτίθεται πως σχετίζεται με «σοβαρές παραβιάσεις πειθαρχίας και νόμου». Όμως, πολιτικοί αναλυτές βλέπουν πίσω από αυτές τις κινήσεις μια προσπάθεια εξουδετέρωσης πιθανών εσωτερικών αντιπάλων του Σι, μετά από φήμες για αυξανόμενη δυσαρέσκεια στους στρατιωτικούς κύκλους, ειδικά μετά τις αποτυχίες στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των πυραυλικών δυνάμεων και στη διαχείριση της άμυνας των συνόρων.

Το νέο Πενταετές Σχέδιο παρουσιάζεται ως «οδικός χάρτης» προς τη «μοντέρνα σοσιαλιστική οικονομία». Πίσω από τη ρητορική περί «καινοτομίας», «πράσινης μετάβασης» και «τεχνολογικής αυτάρκειας», πολλοί ειδικοί βλέπουν μια απομονωτική στρατηγική που στοχεύει στην ανθεκτικότητα απέναντι στις κυρώσεις και στον περιορισμό της εξάρτησης από τη Δύση.

Η Global Times, επίσημο όργανο του Πεκίνου, κάνει λόγο για αύξηση του ΑΕΠ κατά 35 τρισεκατομμύρια γουάν ως το 2025, επιμένοντας πως η Κίνα θα παραμείνει όαση στην παγκόσμια σταθερότητα. Ωστόσο, τα στοιχεία των τελευταίων μηνών δείχνουν το αντίθετο: πτώση εξαγωγών, φυγή κεφαλαίων, απώλεια της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών και αυξανόμενη ανεργία μεταξύ των νέων.

Μαζί με τον Χε απομακρύνθηκε και ο ναύαρχος Μιάο Χούα, πρώην διευθυντής του πολιτικού τμήματος της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής (CMC), ο οποίος είχε τεθεί υπό έρευνα από το 2024. Συνολικά, σύμφωνα με διεθνή ρεπορτάζ, περίπου οκτώ στρατηγοί συνδέονται με τις πρόσφατες εκκαθαρίσεις.

Στην Ολομέλεια, η Κεντρική Επιτροπή αντικατέστησε 11 μέλη – ο υψηλότερος αριθμός αναπληρωματικών προσώπων που εισέρχονται ως τακτικά μέλη από το 2017. Μάλιστα, ο Τζανγκ Σεμίν, μέχρι σήμερα επικεφαλής της στρατιωτικής αντιδιαφθοράς, προήχθη σε θέση αντιπροέδρου της CMC, παίρνοντας τη θέση του Χε Γουεϊντόνγκ. Αυτός ο διορισμός στέλνει ξεκάθαρα το μήνυμα ότι η στρατιωτική πειθαρχία και η απόλυτη αφοσίωση στην ηγεσία είναι κεντρικά στοιχεία της νέα στρατηγικής.

Αυτές οι κινήσεις δεν είναι μεμονωμένες, αντιθέτως αποτελούν συνέχεια μιας πιο ευρείας εκστρατείας ελέγχου, που εντάθηκε ιδιαίτερα από το 2023.

Από την πλευρά της στρατηγικής, η εκκαθάριση κορυφαίων στρατιωτικών προσώπων λειτουργεί ως μέσο ελέγχου και εκκαθάρισης από ομάδες που πιθανόν να μην είναι απολύτως πιστές ή να έχουν δημιουργήσει εστίες εξουσίας ανεξαρτήτως της κεντρικής γραμμής. Είναι επίσης μια υπενθύμιση ότι κανείς, όσο ισχυρός και να είναι, δεν είναι υπεράνω του κόμματος.

Επιπλέον, η επιλογή του Τζανγκ, που είχε αντιμετωπίσει ή συνδέθηκε με τις έρευνες κατά της παράταξης πυραύλων (Rocket Force) και αναγνωρίζεται ως άτομο στενής εμπιστοσύνης προς τον Σι, δείχνει ότι η ηγεσία προτιμά να γεμίζει κρίσιμες θέσεις με ήδη ελεγμένους συμμάχους .

Οι προτάσεις για το 15^ο Πενταετές Σχέδιο: Ανάμεσα στις διακηρύξεις και τις προκλήσεις

Η Ολομέλεια ενέκρινε το έγγραφο «Προτάσεις της Κεντρικής Επιτροπής για τη διαμόρφωση του 15^ου Πενταετούς Σχεδίου». Το συνέδριο έκανε λόγο για την ανάγκη αυτοδυναμίας και αυτοβελτίωσης στους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας, ενισχύοντας την έμφαση στην καινοτομία και την τεχνολογική αυτάρκεια ως πυλώνες του νέου κύκλου ανάπτυξης.

Στο επίκεντρο του κειμένου ήταν επίσης οι έννοιες της σταθερότητας, της ασφάλειας, της περιβαλλοντικής προστασίας και της κοινωνικής ευημερίας, σε ευθυγράμμιση με τις προηγούμενες πενταετείς πολιτικές.

Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά εισήχθη – έστω ως προτροπή – η ένταξη των δυνάμεων εθνικής άμυνας (ο στρατός) στον σχεδιασμό πενταετούς ανάπτυξης. Αυτό συμβαδίζει με την τάση του καθεστώτος να συνδέει ακόμη πιο στενά την αμυντική και πολιτική διάσταση υπό τον έλεγχο του Κόμματος.

Παράλληλα η Ολομέλεια τόνισε ότι πρέπει να «τρεφόμαστε από το εσωτερικό», δηλαδή να ενισχυθεί η ζήτηση εντός Κίνας, να προστατευθεί η βιομηχανική βάση, και να εξισορροπηθεί η πίεση από τις διεθνείς αναταράξεις.

Ωστόσο, πολλά παραμένουν γενικά και χωρίς συγκεκριμένα μέτρα, χαρακτηριστικό των επίσημων διακηρύξεων, που στη φάση αυτή λειτουργούν ως πλοηγός και συμβολικά πλαίσια, αφήνοντας την υλοποίηση σε κατώτερα επίπεδα και σε επόμενα θεσμικά όργανα.

Η Ολομέλεια, μάλιστα, αναφέρει ότι η Κίνα βρίσκεται στα πρόθυρα της εκπλήρωσης των κύριων στόχων του 14^ου Πενταετούς σχεδίου, γεγονός που επιχειρεί να δημιουργήσει αίσθηση ομαλής συνέχειας και υπερηφάνειας.

Προς μια πιο σκληρή διακυβέρνηση

Μια λέξη-κλειδί που επαναλαμβάνεται στο ανακοινωθέν είναι η λέξη «μάχη», η ανάγκη να αντιμετωπίζονται «μεγάλες δοκιμασίες», «κίνδυνοι και προκλήσεις» με πνεύμα ιστορικής πρωτοβουλίας όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα κείμενα «Νέα εποχή του Σι Τζινπίνγκ», εννοώντας ότι το Κόμμα και ο λαός της Κίνας δεν αντιδρούν απλώς στα γεγονότα της Ιστορίας, αλλά αναλαμβάνουν ενεργά να τη διαμορφώσουν. Ταυτόχρονα, μεταφέρει ένα μήνυμα προς όλη τη διοικητική πυραμίδα: κάθε πρωτοβουλία που υπονομεύει τη γραμμή του κόμματος θα αντιμετωπίζεται αυστηρά.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο έλεγχος γίνεται διττός. Προς τα πάνω (στρατός, υψηλόβαθμα στελέχη) και προς τα κάτω (περιφερειακές δομές, τοπικά γραφεία). Η στρατηγική είναι να μην αφήνεται χώρος επέκτασης αυτόνομων ομάδων εξουσίας.

Οι πρόσφατες εκκαθαρίσεις, σε συνδυασμό με τον έλεγχο του στρατού και τη συσχέτιση της τεχνολογικής ανάπτυξης με την κομματική γραμμή, ενισχύουν την αντίληψη ότι ο Σι Τζινπίνγκ επιδιώκει μια πιο συγκεντρωτική κυριαρχία. Το μήνυμα είναι ότι η εξουσία του δεν είναι προσωρινή ή διαπραγματεύσιμη, αλλά είναι συνδεδεμένη με την ίδια την επιβίωση του συστήματος.

Μια τόσο βαθιά εκκαθαριστική στρατηγική ενέχει κινδύνους υπερβολής και αντιδράσεων. Πιθανότητα εσωτερικών αντιδράσεων, μυστικής αντίστασης ή συγκρουόμενων ομάδων που αισθάνονται αποκλεισμένες. Αν το σύστημα υπερφορτωθεί με εσωτερικό έλεγχο, η ευελιξία στην αντιμετώπιση κρίσεων ενδέχεται να μειωθεί.

Διεθνής αντίκτυπος

Οι στρατιωτικές εκκαθαρίσεις, ιδίως η απομάκρυνση του Χε Γουεϊντόνγκ, στέλνουν ηχηρό μήνυμα προς τις ΗΠΑ, την Ταϊβάν και τους συμμάχους της κινεζικής αντιπολίτευσης: το Πεκίνο δεν ανέχεται καν ανεξέλεγκτο στρατιωτικό παράγοντα.

Αν και η Ολομέλεια δεν ανέφερε ανοιχτά την Ταιβάν, το ζήτημα ήρθε στο προσκήνιο, καθώς η έμφαση στην «εθνική ενοποίηση» και στην «προστασία της κυριαρχίας» δείχνει πως η στρατηγική πίεση προς την Ταϊπέι παραμένει κεντρική. Η Δημοκρατία της Ταϊβάν, η οποία διαχειρίζεται το νησί με δημοκρατικό σύστημα, έχει ήδη εντείνει την προετοιμασία της για την ασφάλεια και την άμυνα.

Αναλυτές της RAND και CSIS επισημαίνουν ότι η απομάκρυνση του Χε Γουεϊντόνγκ, ενός στρατηγού με εμπειρία σε επιχειρήσεις κατά της Ταϊβάν, ίσως προαναγγέλει αναδιάταξη του στρατιωτικού σχεδιασμού στο Στενό της Ταϊβάν. Την ίδια στιγμή, δορυφορικές εικόνες δείχνουν αυξημένες ασκήσεις αποβατικών δυνάμεων στις ακτές του Φουτζιάν, ενώ οι κινεζικές περιπολίες γύρω από το νησί έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε συχνότητα μέσα στο 2025.

Η κυβέρνηση της Ταϊβάν, μέσω του προέδρου Λάι Τσινγκ-τε, κατήγγειλε το Πεκίνο για στρατιωτικό εκφοβισμό και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να προστατεύσει το δικαίωμα του λαού της Ταϊβάν να ζει ελεύθερα.

Ταυτόχρονα στο διεθνές πεδίο, σε ομιλία του στις ΗΠΑ, ο επικεφαλής του Ταϊβανικού Συμβουλίου για τις υποθέσεις της Ηπειρωτικής Κίνας, Τσιου Τσούι-τσενγκ, προειδοποίησε για ντόμινο στην περιοχή αν η Κίνα επιχειρήσει την κατάληψη της Ταιβάν, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ταϊβανικής τεχνολογίας.

Το Πεκίνο, μέσω εκπροσώπων του υπουργείου Εξωτερικών, επαναλαμβάνει ότι η επίλυση της ταϊβανικής υπόθεσης είναι εσωτερικό θέμα και ότι η Κίνα διατηρεί το δικαίωμα χρήσης βίας. Σε σχετικές δηλώσεις τονίζει: «Οι επισκέψεις και επίσημες επαφές των ΗΠΑ με την Ταϊβάν υπονομεύουν τη σταθερότητα του Στενού της Ταιβάν».

Οι στρατιωτικές ασκήσεις του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (PLA) γύρω από την Ταϊβάν, η είσοδος πολεμικών πλοίων και αεροσκαφών στην αμυντική ζώνη της Ταϊβάν και η χρήση γκρίζων τακτικών έχουν αυξηθεί. Η εντεινόμενη πίεση δημιουργεί ανησυχία όχι μόνο στο νησί αλλά και στη διεθνή κοινότητα.

Η Ουάσιγκτον, ήδη σε πορεία ψυχρής αντιπαράθεσης με το Πεκίνο, αντέδρασε άμεσα. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε τις εκκαθαρίσεις «ανησυχητική ένδειξη εσωτερικής αναταραχής» και επανέλαβε ότι «η σταθερότητα στο Στενό της Ταϊβάν είναι ζωτικής σημασίας για τη διεθνή ασφάλεια». Οι ΗΠΑ παραμένουν ο κυριότερος εξωτερικός υποστηρικτής της Ταϊβάν, και οι εξοπλισμοί, οι στρατηγικές δηλώσεις και τα αμυντικά προγράμματα προς το νησί συνεχίζονται.

Οι ΗΠΑ επίσης συνεργάζονται διπλωματικά και στρατιωτικά με συμμάχους στην περιοχή, ενώ στο πλαίσιο διαλόγου για την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού υποστήριξαν ότι η Κίνα αποτελεί απειλή για την ασφάλειά της.

Η Κίνα απαντά με έντονη ρητορική και απευθύνει προειδοποιήσεις όπως «μην παίζετε με τη φωτιά», όταν ΗΠΑ και Ταϊβάν επιχειρούν πρόσθετη συνεργασία.

Οι κινεζικές δηλώσεις τονίζουν επίσης ότι οι ΗΠΑ υποθάλπουν δυνάμεις ανεξαρτησίας του νησιού και παραβιάζουν το πλαίσιο των τριών Κοινών Κινητοποιήσεων (Joint Communiques) με την Κίνα. Στην Ουάσιγκτον, το Κογκρέσο συζητά ήδη νέο πακέτο στήριξης για την Ταϊβάν, με έμφαση στην αεράμυνα και στα πυραυλικά συστήματα θαλάσσιας αποτροπής. Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ δήλωσε ότι «η Κίνα δεν πρέπει να υποτιμά την αποφασιστικότητα των δημοκρατιών της περιοχής».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και χώρες όπως η Ιαπωνία εξέφρασαν ανησυχία για τις μονομερείς κινήσεις του Πεκίνου και για τις ασκήσεις γύρω από την Ταιβάν, επισημαίνοντας ότι αλλαγές στο status quo με χρήση ισχύος θα είχαν ευρείες συνέπειες.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε νέες κυρώσεις σε κινεζικές εταιρείες που κατηγορούνται ότι ενισχύουν τη Ρωσία στις εξαγωγές πετρελαίου, ενώ η Ιαπωνία και η Αυστραλία ενίσχυσαν τις κοινές ασκήσεις με τον αμερικανικό στόλο στον Ειρηνικό.

Ένας ηγέτης σε αναζήτηση νομιμοποίησης

Η ρητορική της Ολομέλειας επαναλαμβάνει τη γνωστή φόρμουλα του Πεκίνου: όλα βαίνουν καλώς χάρη στην ηγεσία του Κόμματος και του Σι Τζινπίνγκ. Στην πραγματικότητα όμως το καθεστώς φαίνεται πιο ευάλωτο από ποτέ.

Ο Σι επιχειρεί να συνδυάσει εθνικιστική κινητοποίηση, τεχνολογική αυτάρκεια και στρατιωτική υπεροχή, προκειμένου να αντισταθμίσει την οικονομική στασιμότητα και τη δυσαρέσκεια εντός των ελίτ.

Όπως επισημαίνουν διεθνείς αναλυτές, η εσωτερική κάθαρση είναι ταυτόχρονα εργαλείο φόβου και μηχανισμός επιβίωσης ενός ηγέτη που έχει απομονωθεί ακόμη και μέσα στο ίδιο του το κόμμα.

Η Δ΄ Ολομέλεια του 2025 δεν ήταν απλώς μια κομματική διαδικασία, αλλά ένα βαρόμετρο της κρίσης του κινεζικού καθεστώτος. Με το βλέμμα στραμμένο στο 2030, ο Σι Τζινπίνγκ προχωρά σε μια επικίνδυνη ισορροπία, να επιβάλει πλήρη εσωτερική πειθαρχία, να διατηρήσει οικονομική σταθερότητα και, ταυτόχρονα, να διαχειριστεί μια αυξανόμενη εξωτερική απομόνωση.

Το αν θα καταφέρει να κρατήσει το σύστημα όρθιο χωρίς να το οδηγήσει σε νέα κρίση, είτε στρατιωτική είτε πολιτική, παραμένει το μεγάλο ερώτημα.

Ο Αμερικανός που μάγεψε τη Βαρσοβία: Ο Έρικ Λου θριαμβεύει στον διαγωνισμό Σοπέν

Τετάρτη, 29 Οκτ, 2025Παρασκευή, 24 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

ΒΑΡΣΟΒΙΑ, Οκτώβριος 2025 – Η αίθουσα γέμισε συγκίνηση όταν ο 27χρονος πιανίστας ‘Ερικ Λου [Eric Lu] από τη Μασσαχουσέτη των ΗΠΑ ανακηρύχθηκε νικητής του 19ου Διεθνούς Διαγωνισμού Πιάνου Φρεντερίκ Σοπέν. Με τη νίκη αυτή, ο Λου έγινε ο πρώτος Αμερικανός από το 1970 που κατακτά την κορυφαία αυτή διάκριση, σε μια διοργάνωση που συχνά αποκαλείται οι Ολυμπιακοί Αγώνες της κλασσικής μουσικής. Ο διαγωνισμός, που πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια στη Βαρσοβία, συγκεντρώνει τους πιο ταλαντούχους νέους πιανίστες του κόσμου και αποτελεί σημείο αναφοράς για τη διεθνή μουσική κοινότητα.

Απόφοιτος του φημισμένου Curtis Institute of Music στη Φιλαδέλφεια, ο Έρικ Λου είχε ήδη χαράξει μια σημαντική πορεία. Το 2015, σε ηλικία μόλις 17 ετών, είχε κατακτήσει την τέταρτη θέση στον ίδιο διαγωνισμό, ενώ το 2018 αναδείχθηκε πρώτος νικητής στον Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου του Ληντς στη Μεγάλη Βρετανία.

Ο Λου διακρίνεται για την εσωτερικότητα και την πνευματικότητα του παιξίματός του, χαρακτηριστικά που καθιστούν τη μουσική του περισσότερο στοχασμό παρά επίδειξη τεχνικής. « Το να παίζεις Σοπέν δεν είναι απλώς θέμα δεξιοτεχνίας, αλλά κατανόησης της ψυχής σου», έχει δηλώσει σε συνέντευξή του.

Ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα

Κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο πρόεδρος της 17μελούς κριτικής επιτροπής, Γκάρικ ‘Ολσον – ο τελευταίος Αμερικανός που είχε κερδίσει, το 1970 – απένειμε το βραβείο στον συγκινημένο Λου.

«Είναι ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα», δήλωσε ο Λου, αφιερώνοντας τη νίκη του «σε όλους τους λάτρεις του Σοπέν στον κόσμο».

Από τους 640 καλλιτέχνες που υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής, 162 πέρασαν στους προκριματικούς και μόλις 11 φιναλίστ έφτασαν στον μεγάλο τελικό. Οι φιναλίστ κλήθηκαν να εκτελέσουν ένα από τα δύο κοντσέρτα για πιάνο του Σοπέν και την Polonaise-Fantasy, op.61, συνοδευόμενοι από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βαρσοβίας, υπό τη διεύθυνση του Αντρζέι Μπορέυκο [Andrzej Boreyko].

Ο Καναδός Κέγιν Τσεν κατέκτησε τη δεύτερη θέση, ενώ ο Κινέζος Σιτόνγκ Γουάνγκ την Τρίτη, σε μια τελική βραδιά γεμάτη ένταση, συγκίνηση και μουσική αρτιότητα.

Ο μαραθώνιος των ήχων

Ο Διαγωνισμός Σοπέν δεν είναι μόνο μια γιορτή ταλέντου, αλλά και μια δοκιμασία αντοχής. Οι κριτές παρακολουθούν πάνω από 100 ώρες ερμηνειών μέσα σε 15 ημέρες ακροάσεων.

«Το να ακούς οκτώ ώρες την ημέρα Σοπέν μπορεί να ακούγεται σαν απόλαυση», σχολίασε παλαιότερα ο κριτής Τζον Ρινκ, «όμως απαιτεί τεράστια συγκέντρωση και συνέπεια, ώστε κάθε διαγωνιζόμενος να κρίνεται δίκαια».

Η νίκη αυτή αναμένεται να απογειώσει ακόμη περισσότερο την ήδη αναγνωρισμένη καριέρα του Έρικ Λου. Ο νεαρός πιανίστας, που έχει ήδη εμφανιστεί με κορυφαίες ορχήστρες σε Ευρώπη, Ασία και Αμερική, θεωρείται πλέον ένας από τους πιο υποσχόμενους ερμηνευτές της γενιάς του.

Ωστόσο, παραμένει ταπεινός: «Η μουσική του Σοπέν μάς υπενθυμίζει τη δύναμη της εσωτερικής σιωπής και της απλότητας. Αν καταφέρω να μεταφέρω λίγη από αυτή την αλήθεια στο κοινό, τότε έχω πετύχει τον σκοπό μου».

Η Κάρτα Αναπηρίας γίνεται επίσημο δικαιολογητικό εξαίρεσης φοιτητών από διαγραφή

Πέμπτη, 23 Οκτ, 2025Πέμπτη, 23 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Με μια σημαντική θεσμική αλλαγή, η ελληνική πολιτεία προχωρά σε ένα ουσιαστικό βήμα για την προστασία των φοιτητών με αναπηρία.

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 5629/20.10.2025. άρθρο 8), οι φοιτητές που διαθέτουν πιστοποιημένη αναπηρία ίση ή άνω του 50% εξαιρούνται πλέον από τη διαγραφή λόγω υπέρβασης της ανώτατης διάρκειας φοίτησης.

Η απόφαση αυτή συνιστά ιστορική δικαίωση για χιλιάδες φοιτητές με αναπηρία, που τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζαν κίνδυνο διαγραφής, παρά τις δυσκολίες και τις ιδιαίτερες συνθήκες που καθιστούσαν συχνά αδύνατη την ολοκλήρωση των σπουδών τους εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων.

Με το νέο πλαίσιο, η Κάρτα Αναπηρίας αναγνωρίζεται ως πλήρες και ισότιμο αποδεικτικό αναπηρίας και μπορεί να επιδεικνύεται αντί της γνωμάτευσης ΚΕΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι η ψηφιακή κάρτα, η οποία εκδίδεται μέσω του Ψηφιακού Μητρώου Ατόμων με Αναπηρία, λειτουργεί πλέον ως επίσημο δικαιολογητικό για την εφαρμογή του δικαιώματος εξαίρεσης.

Οι γραμματείες των ΑΕΙ είναι υποχρεωμένες να επαληθεύουν την εγγραφή του κατόχου στο Μητρώο, χωρίς να ζητούν επιπλέον βεβαιώσεις ή ιατρικά έγγραφα. Με αυτό τον τρόπο η διαδικασία απλοποιείται, η γραφειοκρατία μειώνεται, και οι φοιτητές με αναπηρία απαλλάσσονται από ένα χρόνιο διοικητικό βάρος.

Ο Ανδρέας Μπαρδάκης, δημιουργός της διαδικτυακής κοινότητας «Συνήγορος των ΑμεΑ» και γνωστός για την πολυετή του δράση ως ακτιβιστής για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, δήλωσε: «Η φωνή μας εισακούστηκε και η δικαιοσύνη βρήκε θέση στο ΦΕΚ. Η συμπερίληψη της Κάρτας Αναπηρίας ως αποδεικτικού δεν είναι χάρη, είναι δικαίωμα. Είναι μια νίκη για κάθε φοιτητή που πάλεψε να μείνει στο όνειρό του».

Η δήλωση αυτή αντικατοπτρίζει το συναίσθημα ανακούφισης και ικανοποίησης που επικρατεί στην κοινότητα των ατόμων με αναπηρία, καθώς η συγκεκριμένη ρύθμιση αποτελεί αποτέλεσμα πολυετούς πίεσης και τεκμηριωμένων προτάσεων προς το υπουργείο Παιδείας.

Πρακτικά οφέλη και κοινωνική σημασία

Η θεσμοθέτηση της Κάρτας Αναπηρίας ως επίσημου δικαιολογητικού έχει πολλαπλά οφέλη:

— Προστατεύει τους φοιτητές με αναπηρία από αυθαίρετες ή άδικες διαγραφές. Κανένας φοιτητής με αναπηρία ίση ή άνω του 50% δεν μπορεί να διαγραφεί λόγω υπέρβασης χρόνου φοίτησης.

— Απλουστεύει τη διαδικασία πιστοποίησης αναπηρίας μέσω ψηφιακών μέσων.

— Ενισχύει τη διοικητική συνέπεια και τη διαφάνεια στα πανεπιστήμια. Οι πανεπιστημιακές γραμματείες αποκτούν σαφή οδηγία, τερματίζοντας χρόνια γραφειοκρατικά εμπόδια.

— Καλλιεργεί ένα νέο υπόδειγμα προσβασιμότητας και σεβασμού στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Πέρα από τη διοικητική διάσταση, η αλλαγή αυτή έχει και βαθιά κοινωνική και ηθική σημασία. Στέλνει το μήνυμα ότι η ανώτατη εκπαίδευση ανήκει σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς. Πρόκειται για ένα μέτρο που συνδυάζει διοικητική λογική, κοινωνική ευαισθησία και τεχνολογική καινοτομία, στοιχεία που αντανακλούν μια σύγχρονη πολιτεία με επίκεντρο τον άνθρωπο.

Το επόμενο βήμα: Καθολική πρόσβαση στην Κάρτα Αναπηρίας

Η διεκδίκηση δεν σταματά εδώ. Ο Ανδρέας Μπαρδάκης τονίζει πως ο επόμενος στόχος είναι η καθολική έκδοση της Κάρτας Αναπηρίας: «Κανένα ΑμεΑ χωρίς Κάρτα Αναπηρίας».

Η εξασφάλιση αυτής της πρόσβασης θεωρείται καθοριστικής σημασίας, ώστε κάθε πολίτης με αναπηρία να μπορεί να απολαμβάνει τα δικαιώματα και τις διευκολύνσεις που απορρέουν από την πολιτεία.

Η τέχνη της τελετής του τσαγιού (δ΄ μέρος): Όταν το σκεύος ορίζει το τσάι

Τετάρτη, 29 Οκτ, 2025Τετάρτη, 22 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Η τέχνη του τσαγιού είναι μια ιεροτελεστία προσοχής και ισορροπίας. Από τα μοναστήρια της Κίνας έως τα αρχοντικά της Αγγλίας και τα ιαπωνικά σπιτάκια τσαγιού, κάθε πολιτισμός άφησε το αποτύπωμά του όχι μόνο στο είδος του τσαγιού που προτιμά και στις τεχνικές, αλλά και στο σκεύος που τα φιλοξενεί.

Στο τέταρτο μέρος της σειράς «Η τέχνη της τελετής του τσαγιού» εξερευνούμε τις διαφορές ανάμεσα στην πορσελάνη, την τερακότα και τον φημισμένο πηλό γισίνγκ [yixing], και πώς το υλικό επηρεάzει τη γεύση, τη θερμοκρασία και τελικά την ίδια την εμπειρία του τσαγιού.

Τερακότες (earthenware): Η πνοή της γης

Τα πήλινα σκεύη (γνωστά και ως τερακότες) είναι ίσως το αρχαιότερο είδος κεραμικού που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος. Ψήνονται σε χαμηλές θερμοκρασίες (κάτω από 1.140°C) με αποτέλεσμα να παραμένουν πορώδη και ‘ζωντανά’, απορροφώντας και αποδίδοντας υγρασία, γεύση και άρωμα. Έτσι, αυτός ο πηλός δεν είναι από μόνος του αδιάβροχος και συνήθως επικαλύπτεται με ένα ανθεκτικό γυαλιστερό στρώμα (σμάλτο) για να συγκρατεί τα υγρά.

File:Kulhar-manufacturing.JPG — Χειροποίητα κούλχαρ. Ινδία, 28 Ιανουαρίου 2012. (Public Domain)

Στην Ινδία, τα παραδοσιακά κούλχαρ [kulhar], μικρά πήλινα φλυτζάνια που δεν έχουν επισμαλτωθεί, χρησιμοποιούνται για το παραδοσιακό τσάι [chai], προσδίδοντάς του μια διακριτική γήινη επίγευση, σαν να πίνεις απευθείας από τη μήτρα της γης. Επειδή δεν έχουν σμάλτο, παραμένουν πορώδη και απορροφούν ελαφρώς το υγρό, προσδίδοντας ταυτόχρονα το διακριτικό τους γήινο άρωμα στο ρόφημα. Συνήθως πετιούνται μετά από μία χρήση.

Παρότι εύθραυστα, τα πήλινα σκεύη φέρουν τη ζεστασιά της παράδοσης και την απλότητα της γης, μια υπενθύμιση ότι η τελειότητα δεν χρειάζεται πάντοτε γυαλάδα. Αν και δεν είναι τόσο διαδεδομένα, έχουν τη δική τους ιστορική αξία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κλασική αγγλική τσαγιέρα «Brown Betty», μια στρογγυλή καφεκόκκινη τσαγιέρα από πηλό κόκκινου χρώματος που εξορύσσεται στην περιοχή Στάφφορντσιρ [Staffordshire] της Αγγλίας. Με πάνω από 300 χρόνια παράδοσης, η Brown Betty αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά και ιστορικά σκεύη τσαγιού του βασιλείου, και σύμβολο της βρετανικής τελετουργίας του απογευματινού τσαγιού. Τη βικτωριανή εποχή, βρισκόταν σε κάθε αγγλικό σπίτι, ενώ ακόμα και σήμερα παράγεται με τον ίδιο τρόπο στο Στάφφορντσιρ, από εταιρείες όπως η Cauldon Ceramics και η Adams.

Stoneware: Η ζεστασιά της αντοχής

Τα ψημένα κεραμικά (stoneware) αποτελούν σήμερα ίσως την πιο ευέλικτη επιλογή για την καθημερινή παρασκευή τσαγιού. Πρόκειται για κεραμικό πηλό που ψήνεται σε υψηλές θερμοκρασίες (1.140- 1.300°C), αποκτώντας πυκνή, ημιϋαλώδη και ανθεκτική δομή.

Είναι σκεύη πολυμορφικά και ουδέτερα στη γεύση, που κρατούν καλά τη θερμότητα, χωρίς να επηρεάζουν τη γεύση του τσαγιού. Είναι εύκολα στη συντήρηση, και πολλά μπαίνουν άνετα σε πλυντήριο ή φούρνο μικροκυμάτων. Επειδή είναι γυαλισμένα, καθαρίζονται εύκολα και δεν απορροφούν αρώματα, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για όσους πίνουν πολλά διαφορετικά είδη τσαγιού – από πράσινα και μαύρα έως αρωματισμένα ή βότανα.

Η απλότητά τους συνδυάζει ανθεκτικότητα και αισθητική. Είναι σκεύη καθημερινά αλλά και διαχρονικά, φτιαγμένα για να υπηρετούν τη σιωπηλή τελετή της καθημερινότητας.

Πορσελάνη: Η διαφάνεια της τελειότητας

Η πορσελάνη είναι το πλέον εκλεπτυσμένο υλικό στον κόσμο του τσαγιού. Κατασκευάζεται με υψηλή περιεκτικότητα σε καολίνη και ψήνεται σε εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες (1.300-1.400°C), αποκτώντας διάφανη, υαλώδη και απόλυτα αδιάβροχη σύσταση.

Η πορσελάνη δεν απορροφά νερό, οσμές ή γεύσεις – είναι απόλυτα ουδέτερη. ‘Ετσι, αναδεικνύει καθαρά το άρωμα και τη γεύση του τσαγιού, κάτι που την καθιστά ιδανική για λεπτά και ευαίσθητα τσάγια όπως το πράσινο, το λευκό και το κίτρινο. Η διαφάνειά της επιτρέπει επίσης, να απολαύσουμε οπτικά το χρώμα της έγχυσης, στοιχείο σημαντικό για την εκτίμηση της ποιότητας του τσαγιού.

Είδη πορσελάνης

Σκληρή πορσελάνη (Hard-paste): Η αυθεντική κινέζικη πορσελάνη, κυρίως από το Τζινγκντετζέν [Jingdezhen], που χρονολογείται από την εποχή των Τανγκ (618-907 μ.X.).

Μαλακή πορσελάνη (Soft-paste): Ευρωπαϊκή εφεύρεση που αποσκοπούσε στην απομίμηση της κινεζικής πορσελάνης. Σήμερα χρησιμοποιείται σπάνια.

Bone China: Αγγλική ποικιλία πορσελάνης (18ος αιώνας) με προσθήκη τέφρας από κόκαλα (25-50%), η οποία της προσδίδει επιπλέον ανθεκτικότητα και θερμό, ιβουάρ χρώμα.

Yixing: Ο πηλός που θυμάται

Ο πηλός γισίνγκ (Zisha – μωβ πηλός) από την επαρχία Τζιανγκσού [Jiangsu] της Κίνας αποτελεί ίσως το πιο μυστηριώδες και ποιητικό υλικό της τέχνης του τσαγιού. Πρόκειται για έναν πηλό πλούσιο σε σίδηρο και μεταλλικά στοιχεία, που ψήνεται μεν σε υψηλές θερμοκρασίες, αλλά διατηρεί ελαφρά υφή. Αυτό σημαίνει ότι απορροφά με τον καιρό μικρές ποσότητες τσαγιού, δημιουργώντας μια εσωτερική πατίνα μνήμης. Όσο περισσότερο χρησιμοποιείται τόσο περισσότερο ωριμάζει η γεύση, σαν να μαθαίνει ο πηλός τα μυστικά του τσαγιού. Για τον λόγο αυτό, κάθε τσαγιέρα Yixing χρησιμοποιείται αποκλειστικά για ένα είδος τσαγιού (π.χ. oolong ή pu-erh), ώστε να μην μπερδεύονται τα αρώματα. Δεν ενδείκνυται για ευαίσθητα τσάγια όπως τα πράσινα, που μπορεί να ‘σκεπαστούν’ από τη θερμότητα και το πάχος του πηλού.

Οι τσαγιέρες Yixing δεν πλένονται ποτέ με σαπούνι. Ξεπλένονται μόνο με ζεστό νερό, καθώς θεωρείται ότι κάθε πλύσιμο είναι μια τελετουργική φροντίδα της ψυχής του σκεύους, και στεγνώνουν φυσικά. Στην κινεζική παράδοση, κάθε τέτοια τσαγιέρα αφιερώνεται σε ένα μόνο είδος τσαγιού. Η πίστη αυτή δεν είναι απλώς πρακτική, αλλά και πνευματική. Κάθε σκεύος έχει τη δική του ιστορία, την οποία γράφει αργά, γουλιά προς γουλιά. Οι τσαγιέρες αυτές αποτελούν έργα τέχνης, με ‘μνήμη’ και βαθιά γεύση που αναπτύσσεται με τον χρόνο.

Τσαγιέρα Yixing, με αντίστοιχα κύπελλα. (The Epoch Times Greece)

Κύριοι τύποι πηλού γισίνγκ

Zisha: Μωβ πηλός, ιδανικός για μαύρα τσάγια, ώριμο pu-erh και ψημένα oolong.

Zhuni: Κόκκινος πηλός, για αρωματικά μαύρα , ελαφρά oolong και νεαρά, ωμά pu-erh.

Duanni: Μπεζ πηλός, για λευκά τσάγια παλαίωσης και ωμό pu-erh.

Η επιλογή του σωστού σκεύους είναι θέμα προσωπικής αισθητικής, ιεροτελεστίας και φιλοσοφίας του τσαγιού.

Όποιον δρόμο κι αν ακολουθήσετε, το σημαντικότερο είναι η ποιότητα της στιγμής. Να αφουγκραστείτε την απλότητα, την υπομονή και τη γαλήνη που το τσάι τόσο γενναιόδωρα προσφέρει.

* * * * *

Στη σειρά «Η τέχνη της τελετής του τσαγιού» έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής τα:

Η τέχνη της τελετής του τσαγιού (α΄ μέρος)

Γιορτάζοντας με τσάι και mooncake το φθινόπωρο (β΄ μέρος)

Τα ιερά εργαλεία της κινέζικης τελετής του τσαγιού (γ΄ μέρος)

Όταν το σκεύος ορίζει το τσάι (δ΄ μέρος)

Η στιγμή του βρασμού (ε΄ μέρος)

Διδάσκοντας τον φόβο: Πώς η Κίνα κατηχεί τα παιδιά ενάντια στη θρησκευτική πίστη

Δευτέρα, 20 Οκτ, 2025Κυριακή, 19 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, η περιφέρεια Μπαοσάν της Σαγκάης εγκαινίασε ένα πρόγραμμα «αντι-αιρετικής εκπαίδευσης» που παρουσιάζεται ως πρωτοβουλία ασφάλειας και προληπτικής εκπαίδευσης. ‘Όμως πίσω από τα τραγούδια, τα κινούμενα σχέδια και τα παιχνίδια ρόλων, ακόμη και παιδικές «δίκες», οι ειδικοί βλέπουν μια πιο σκοτεινή πραγματικότητα: την πρώιμη πολιτική κατήχηση των παιδιών ενάντια σε κάθε ανεξάρτητη πίστη και τη στοχοποίηση μη κρατικά ελεγχόμενων θρησκευτικών ομάδων. Η κυβέρνηση της Κίνας επεκτείνει τη μάχη της κατά της θρησκείας, από τους ναούς και τις εκκλησίες, τώρα και μέσα στις σχολικές αίθουσες.

Σε μια ανησυχητική επίδειξη κρατικής κατήχησης, η κινεζική κυβέρνηση έστρεψε για άλλη μια φορά την προπαγανδιστική της μηχανή προς τα νεότερα και πιο ευαίσθητα μέλη της κοινωνίας.

Ο στόχος της εκστρατείας είναι σαφής: να ενσταλάξει ακλόνητη πίστη στην κρατική αφήγηση και να ομαλοποιήσει την καταστολή της πνευματικής ποικιλομορφίας.

Τι συνέβη στην Μπαοσάν

Κατά την επανέναρξη των σχολείων, τοπικές αρχές και φορείς (όπως η Ένωση κατά των Xie Jiao και το Γραφείο Παιδείας της Περιφέρειας ) υλοποίησαν τον «Μήνα Αντι-Αίρεσης», με δραστηριότητες που περιλαμβάνουν: συλλογικά τραγούδια («anti-cult clapping song»), κινούμενα σχέδια-βίντεο που «αποκαλύπτουν» τι είναι μία αίρεση (xie jiao/cult/κακό δόγμα), κουίζ γνώσεων, παιχνίδια ρόλων, και δημόσιες δηλώσεις από μαθητές που «αντιστέκονται στην αίρεση». Όλα αυτά με στόχο να «θέσουν τους σπόρους της ευαισθητοποίησης κατά των αιρέσεων στην καρδιά κάθε μαθητή», κάτι που παρουσιάστηκε ως μάθημα για την ασφάλεια των μαθητών.

Κρατικές αναφορές προώθησαν τις δράσεις ως «δημοκρατική και διασκεδαστική» εκπαίδευση, αλλά εκπαιδευτικοί που μίλησαν ανώνυμα, ψυχολόγοι και ερευνητές προειδοποιούν ότι το πρόγραμμα απλοποιεί σύνθετα θρησκευτικά και κοινωνικά φαινόμενα σε έναν ενιαίο εχθρό, υπονομεύοντας την κριτική σκέψη των παιδιών και φυτεύοντας φόβο απέναντι στη θρησκευτική διαφορετικότητα.

Σχεδόν 300 μαθητές της όγδοης τάξης στο Πειραματικό σχολείο Γιουεπού συμμετείχαν σε μια διάλεξη με θέμα την καταπολέμηση των αιρέσεων, όπου έμαθαν να «εντοπίζουν και να αποτρέπουν τις αιρέσεις» μέσω παιχνιδιών ρόλων και ομαδικών συζητήσεων. Μετά το μάθημα, οι μαθητές καθοδηγήθηκαν να κάνουν δηλώσεις «αποφασιστικής αντίστασης στις αιρέσεις», κάτι που επίσημες αναφορές έχουν επαινέσει ως «εξαιρετικά αποτελεσματικό». Ένας καθηγητής, που προτίμησε να μιλήσει ανώνυμα, χαρακτήρισε τις ασκήσεις (π.χ. ρόλων, συλλογικών χειροκροτημάτων και δημόσιων δηλώσεων) περισσότερο ως «πολιτική διακήρυξη» παρά ως αντικειμενική εκπαίδευση. Ακαδημαϊκοί και γονείς μιλούν για πολιτική κατήχηση, ιδεολογική επιρροή καθώς και για τα όρια της εκπαίδευσης των παιδιών.

Οι αναφορές των μέσων δίνουν και πιο συγκεκριμένα παραδείγματα. Τα παιδιά που εκπαιδεύτηκαν ως «μικροί φύλακες της κοινότητας» έβγαιναν να μοιράζουν φυλλάδια κατά των xie jiao [σιε τζιάο], ενώ σε μερικά σχολεία οι μαθητές συμμετείχαν σε προσομοιωμένες δίκες όπου υπό την καθοδήγηση δικαστών «δίκασαν» και «καταδίκασαν» μέλη θρησκευτικών ομάδων που θεωρούνται παράνομες.

Ίσως η πιο ανησυχητική στιγμή της εκστρατείας ήρθε όταν τα παιδιά οδηγήθηκαν σε μια πραγματική αίθουσα δικαστηρίου για να συμμετάσχουν σε μια «εκπαιδευτική» εικονική δίκη. Υπό την καθοδήγηση πραγματικών δικαστών, οι μαθητές ανέλαβαν ρόλους – δικαστές, εισαγγελείς, κατηγορούμενοι και συνήγοροι υπεράσπισης – αναπαριστώντας μια ποινική υπόθεση εναντίον μελών φερόμενων αιρέσεων. Η άσκηση παρουσιάστηκε ως μάθημα νομικής παιδείας και «ενημέρωσης για το δίκαιο», όμως στην πραγματικότητα λειτουργούσε ως έμμεσος μηχανισμός ιδεολογικής διαπαιδαγώγησης. Μέσα από την προσποιητή απονομή δικαιοσύνης, τα παιδιά διδάσκονταν όχι την αξία του νόμου, αλλά την εκδοχή του «σωστού» και του «λάθους» όπως αυτή ορίζεται από το κράτος, μια εκπαίδευση που μετατρέπει τη νομική συνείδηση σε όργανο πολιτικής υπακοής.

Η ιδεολογική εκπαίδευση δεν περιορίζεται στις μικρές ηλικίες. Στην πανεπιστημιούπολη του παραρτήματος Μπαοσάν, περισσότεροι από τετρακόσιοι φοιτητές που συμμετείχαν στη στρατιωτική τους εκπαίδευση παρακολούθησαν μια ειδική συνεδρία που συνδύαζε κινηματογράφο και πολιτική καθοδήγηση. Με αφετηρία την πρόσφατη επιτυχημένη ταινία The Pig, the Snake and the Pigeon (Το γουρούνι, το φίδι και το περιστέρι), οι φοιτητές κλήθηκαν να συζητήσουν για τη «δικαιοσύνη και το κακό», μια συζήτηση που σύντομα μετατράπηκε σε πλαίσιο προπαγάνδας για τους «κινδύνους των αιρέσεων». Οι παρόντες αξιωματούχοι εκμεταλλεύτηκαν τη δημοφιλία της ταινίας για να συνδέσουν τη θρησκευτική επιτήρηση με τη νεανική κουλτούρα, παρουσιάζοντας την κρατική ιδεολογία ως μέρος της ψυχαγωγίας.

Η προσέγγιση αυτή – η συγχώνευση της πολιτικής προπαγάνδας με τη λαϊκή κουλτούρα – αποκαλύπτει μια νέα, πιο λεπτή μορφή ιδεολογικής διαπαιδαγώγησης που επιδιώκει να εδραιώσει την κρατική γραμμή όχι μέσα από τον φόβο, αλλά μέσα από τη συνήθεια και την αισθητική αποδοχή.

Όπως επισημαίνει ένας καθηγητής επικοινωνίας από πανεπιστήμιο της Σαγκάης, οι νέες αυτές μορφές διδασκαλίας «μπορεί να φαίνονται πιο εκσυγχρονισμένες, αλλά στην ουσία τους δεν διαφέρουν από τη μονοδιάστατη αφήγηση του παρελθόντος».

Ο ίδιος προειδοποιεί ότι η χρήση ποπ κουλτούρας και ψυχαγωγίας για την προώθηση κρατικών ιδεολογημάτων «σβήνει τα όρια ανάμεσα στην ενημέρωση και την κατήχηση. Όταν το κράτος αποφασίζει ποια πίστη ή ιδέα θεωρείται ‘αίρεση’ και ποια ‘ορθή’, τότε πόσος χώρος απομένει για διαφορετικές φωνές;» αναρωτιέται. «Και κυρίως, πόσο ικανά είναι τα παιδιά να κρίνουν ανεξάρτητα, όταν όλα τα ερεθίσματα που λαμβάνουν είναι μονοδιάστατα;».

Τι εννοεί το κράτος με τον όρο «αίρεση» – xie jiao – και γιατί αυτό ανησυχεί;

Με τον όρο σιε τζιάο χαρακτηρίζουν τις «κακές λατρείες, τις αιρέσεις». Η χρήση αυτού του όρου από την Κίνα αποτελεί εδώ και καιρό ένα εργαλείο για την απονομιμοποίηση και την ποινικοποίηση θρησκευτικών ομάδων που δεν εμπίπτουν στο κρατικά επικυρωμένο δόγμα. Ο όρος στην κινεζική δημόσια πολιτική χρησιμοποιείται ευρέως και ευέλικτα: καλύπτει κινήματα όπως το Φάλουν Γκονγκ και η εκκλησία του Παντοδύναμου Θεού, αλλά και άλλες ανεξάρτητες θρησκευτικές ομάδες. Η ευρύτητα του ορισμού σημαίνει ότι μη κρατικά ελεγχόμενες θρησκευτικές κοινότητες, λαϊκές πρακτικές ή ακόμη και παραδοσιακά έθιμα μπορούν να στιγματιστούν ως «αιρετικά» ή σιε τζιάο εφόσον θεωρηθούν «επικίνδυνα» ή «απειλητικά» για την κοινωνική τάξη.

Σύμφωνα με δημόσια έγγραφα του τμήματος δημόσιας ασφάλειας, το σιε τζιάο μπορεί να οριστεί ως μια «παράνομη οργάνωση που, υπό το πρόσχημα της θρησκείας, του τσιγκόνγκ ή άλλων ονομάτων, εκμεταλλεύεται τις ανθρώπινες επιθυμίες, κατασκευάζει δεισιδαιμονικές πλάνες και βλάπτει την κοινωνία». Ειδικοί λένε ότι αυτή η ασάφεια ανοίγει τον δρόμο για καταχρήσεις. Ο νόμος απαγορεύει τις θρησκευτικές ή πνευματικές ομάδες που η κυβέρνηση θεωρεί «λατρείες» ή που προωθούν ετερόδοξες διδασκαλίες που δεν ευθυγραμμίζονται με την κυρίαρχη ιδεολογία του Κόμματος.

Οι κανονισμοί απαιτούν από τους κληρικούς να ορκίζονται πίστη στο ΚΚΚ και τον σοσιαλισμό και να «αντιστέκονται στις παράνομες θρησκευτικές δραστηριότητες και την θρησκευτική εξτρεμιστική ιδεολογία καθώς και στη διείσδυση ξένων δυνάμεων που χρησιμοποιούν τη θρησκεία».

Η πρωτοβουλία στη Σαγκάη εντάσσεται σε μια εθνική λογική: «αντι-αιρετικές βάσεις», εβδομάδες αφιερωμένες στην ευαισθητοποίηση, εκθέσεις και προγράμματα σε πανεπιστήμια και κοινότητες έχουν εξαπλωθεί σε πολλές επαρχίες (Ningxia, Zhejiang, Guangxi, Taiyuan, κ.α.). Οι τοπικές αρχές χρησιμοποιούν ποικίλες «δημιουργικές» μεθόδους – από παραδοσιακή λαϊκή τέχνη μέχρι διαδραστικές εμπειρίες VR – για να προωθήσουν το μήνυμα στο κοινό. Αυτό είναι μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για ενίσχυση της ιδεολογικής εργασίας και της «εθνικής ασφάλειας» στον θρησκευτικό χώρο.

Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να σιωπά. Αυτός ο ιδεολογικός πόλεμος αποτελεί κρίση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η εκστρατεία πρέπει να καταγγελθεί ως μια συστηματική προσπάθεια διαγραφής της θρησκευτικής ταυτότητας και αντικατάστασής της με κρατικό δόγμα.

H Νιγηρία σε αναβρασμό: H αθέατη κρίση που απειλεί εκατομμύρια πιστούς

Κυριακή, 19 Οκτ, 2025Σάββατο, 18 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Από το 2009 η Νιγηρία βιώνει μια πολύπλευρη κρίση ασφάλειας που συνδυάζει τζιχαντιστικές επιθέσεις, ένοπλες συμμορίες, και συγκρούσεις μεταξύ κτηνοτρόφων και αγροτών. Στο επίκεντρο των πιο πολυάριθμων και πιο αιματηρών επεισοδίων βρίσκονται κοινότητες χριστιανών – ιδίως στη λεγόμενη «μεσαία ζώνη» και σε αρκετές βόρειες και βορειοανατολικές πολιτείες – με αποτέλεσμα την απώλεια ζωών, την καταστροφή εκκλησιών και σχολείων και τον εκτοπισμό χιλιάδων ανθρώπων. Πρόκειται για ζώνες όπου η συνύπαρξη μουσουλμανικών και χριστιανικών κοινοτήτων είναι εύθραυστη και όπου η φτώχεια, η διαφθορά και η αδυναμία του κράτους δημιουργούν ιδανικό έδαφος για συγκρούσεις.

Με πληθυσμό που ξεπερνά τα 220 εκατομμύρια, η Νιγηρία είναι σχεδόν ισομερώς χωρισμένη σε χριστιανούς και μουσουλμάνους. Η χώρα αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια πολυμέτωπη ανασφάλεια, με κυριότερη απειλή την εξτρεμιστική οργάνωση Μπόκο Χαράμ [Boko Haram], η οποία επιδιώκει να επιβάλει μια ριζοσπαστική εκδοχή του ισλαμικού νόμου (σαρία). Η οργάνωση δεν περιορίζεται στη στοχοποίηση χριστιανών, αλλά έχει επιτεθεί και σε Μουσουλμάνους τους οποίους θεωρεί «ανεπαρκώς πιστούς», διευρύνοντας έτσι τον κύκλο βίας και τρόμου που μαστίζει τη βόρεια και κεντρική Νιγηρία.

Η δράση οργανώσεων όπως η Μπόκο Χαράμ, το παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους-Δυτική Αφρική (ISWAP), καθώς και ομάδων ένοπλων κτηνοτρόφων Φουλάνι, έχουν βυθίσει τη χώρα σε έναν φαύλο κύκλο επιθέσεων, απαγωγών και εκτελέσεων.

Σύμφωνα με την οργάνωση International Society for Civil Liberties and the Rule of Law (intersociety), περισσότεροι από 52.250 χριστιανοί έχουν δολοφονηθεί από το 2009 έως το 2023, ενώ περίπου 19.100 εκκλησίες και 3000 χριστιανικά σχολεία έχουν καταστραφεί ολοσχερώς και λεηλατηθεί.

Αντίστοιχα, το Observatory for Religious Freedom in Africa (ORFA) αναφέρει ότι 16.000 χριστιανοί έχασαν τη ζωή τους μόνο την περίοδο 2019-2023, σε σύνολο περίπου 55.000 νεκρών από σχεδόν 10.000 επιθέσεις στη Νιγηρία.

Η οργάνωση Guardian Nigeria δημοσίευσε το 2025 στοιχεία που κάνουν λόγο για 1.200 εκκλησίες κατεστραμμένες κάθε χρόνο, αριθμός που σοκάρει ακόμα και τους πιο ψύχραιμους παρατηρητές.

Ποιοι επιτίθενται και γιατί

Η εικόνα των δραστών είναι σύνθετη. Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι εξτρεμιστές της Μπόκο Χαράμ και του ISWAP, που από το 2009 έχουν εξαπολύσει εκατοντάδες επιθέσεις σε χριστιανικούς στόχους, σχολεία και χωριά. Από την άλλη, ένοπλοι «βοσκοί Φουλάνι» (Fulani herdsmen) επιτίθενται συχνά σε αγροτικές κοινότητες χριστιανών, σε συγκρούσεις για γη και βοσκοτόπια.

Αν και οι επιθέσεις αυτές έχουν έντονη θρησκευτική χροιά, τα κίνητρα δεν είναι αποκλειστικά δογματικά. Οι ειδικοί τονίζουν ότι συνδέονται επίσης με οικονομικές αντιπαραθέσεις, περιβαλλοντικές πιέσεις (λόγω ερημοποίησης και περιορισμένων πόρων) και πολιτική αστάθεια. Η σύγκρουση μεταξύ κτηνοτρόφων και αγροτών, για παράδειγμα, έχει ιστορικό βάθος και συχνά παίρνει «θρησκευτικό χρώμα» χωρίς να είναι καθαρά θεολογική.

Το Associated Press σε πρόσφατη ανάλυσή του υπογραμμίζει ότι, ενώ οι χριστιανοί αποτελούν σαφώς ένα δυσανάλογο ποσοστό θυμάτων, δεν υπάρχουν τεκμήρια οργανωμένου σχεδίου εξόντωσης που να πληροί τον νομικό ορισμό της γενοκτονίας.

Παρόλα αυτά, η πραγματικότητα δείχνει πως οι χριστιανοί όντως αποτελούν στόχο βίας, με απαγωγές ιερέων, πυρπολήσεις εκκλησιών, επιθέσεις σε τελετές και λειτουργίες. Το Catholic News Agency έχει καταγράψει δεκάδες δολοφονίες μελών του κλήρου μόνο τα τελευταία δύο χρόνια.

Η οργάνωση Amnesty International έχει επανειλημμένα καλέσει τη νιγηριανή κυβέρνηση να προστατεύσει τις κοινότητες που πλήττονται και να διώξει ποινικά τους υπευθύνους. Παρά ταύτα, ελάχιστοι συλλαμβάνονται, και ακόμη λιγότεροι οδηγούνται στη δικαιοσύνη.

Στην ετήσια έκθεσή της για το 2024, η Επιτροπή των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία (USCIRF) επεσήμανε ότι στη Νιγηρία καταγράφονται εκτεταμένες και συστηματικές παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας, με θύματα τόσο χριστιανούς όσο και μουσουλμάνους. Η Επιτροπή σημείωσε ότι η βία πλήττει ευρύ φάσμα πληθυσμών σε πολλές πολιτείες της χώρας, υπογραμμίζοντας πως οι επιθέσεις αυτές δεν περιορίζονται σε μια μόνο θρησκευτική ομάδα αλλά αντικατοπτρίζουν μια βαθύτερη κρίση ασφάλειας και ατιμωρησίας.

2024-2025: Νέα έξαρση βίας

Το Reuters ανέφερε τον Ιούλιο του 2025 ότι οι ένοπλες επιθέσεις στη Νιγηρία είχαν ήδη προκαλέσει περισσότερους θανάτους στο πρώτο εξάμηνο του έτους απ’ ότι σε ολόκληρο το 2024.

Την ίδια περίοδο, το Guardian Nigeria και το Vanguard δημοσίευσαν αναφορές σύμφωνα με τις οποίες χιλιάδες χωριά έχουν εκκενωθεί, ενώ εκατοντάδες εκκλησίες και σχολεία έχουν καταστραφεί στις πολιτείες Μπενού και Πλατώ [Benue, Plateau].

Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν αύξηση των απαγωγών ιερέων και πιστών, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης για λύτρα ή πολιτικά ανταλλάγματα. Οι τοπικές ενορίες κάνουν λόγο για «διαρκή τρόμο» και εγκατάλειψη από την κυβέρνηση.

Παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης, η διεθνής αντίδραση παραμένει υποτονική. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκδώσει ψηφίσματα καταδίκης καλώντας τη Νιγηρία να προστατεύσει τις θρησκευτικές μειονότητες και να διασφαλίσει την ελευθερία λατρείας.

Ωστόσο, δεν υπάρχει μια ενιαία διεθνής στρατηγική. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ αφαίρεσε προσωρινά το 2022 τη Νιγηρία από τη λίστα των «χωρών ιδιαίτερης ανησυχίας» για τη θρησκευτική ελευθερία, απόφαση που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από χριστιανικές οργανώσεις και μέλη του Κογκρέσου.

Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η Δύση αντιμετωπίζει με επιφύλαξη το θέμα προκειμένου να μη θεωρηθεί ότι εμπλέκεται σε «σύγκρουση θρησκειών», ενώ άλλοι τονίζουν την επιρροή γεωπολιτικών και ενεργειακών συμφερόντων που οδηγούν σε σιωπή.

Ο Αμερικανός γερουσιαστής Τεντ Κρουζ προσπαθεί να συσπειρώσει τους συναδέλφους του ευαγγελιστές χριστιανούς και να παροτρύνει το Κογκρέσο να χαρακτηρίσει τη Νιγηρία ως χώρα που παραβιάζει τη θρησκευτική ελευθερία με ισχυρισμούς για «μαζική δολοφονία χριστιανών», τους οποίους η κυβέρνηση του δυτικοαφρικανικού έθνους έχει απορρίψει κατηγορηματικά ως ψευδείς. «Δεν υπάρχει συστηματική, σκόπιμη προσπάθεια, ούτε από τη νιγηριανή κυβέρνηση ούτε από οποιαδήποτε σοβαρή ομάδα, να στοχοποιηθεί μια συγκεκριμένη θρησκεία», δήλωσε ο υπουργός Πληροφοριών Ίντρις Μουχάμαντ στο Associated Press.

Ο Κρουζ, Ρεπουμπλικανός και μέλος της Επιτροπής εξωτερικών σχέσεων, έχει ζητήσει να χαρακτηριστεί η Νιγηρία ως «χώρα ιδιαίτερης ανησυχίας» λόγω των «σοβαρών και συστηματικών παραβιάσεων της θρησκευτικής ελευθερίας» που καταγράφονται εκεί. Ο χαρακτηρισμός αυτός, που ήδη ισχύει για χώρες όπως το Πακιστάν, το Αφγανιστάν και η Κίνα, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων. Το σχετικό νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Κρουζ τον περασμένο μήνα βρίσκεται υπό εξέταση στη Γερουσία, χωρίς να υπάρχει βεβαιότητα ότι θα εγκριθεί.

Η συζήτηση γύρω από τη λέξη «γενοκτονία»

Ο χαρακτηρισμός των επιθέσεων ως «γενοκτονία» έχει προκαλέσει διαμάχες. Νομικά, απαιτείται πρόθεση εξολόθρευσης μιας ομάδας λόγω της ταυτότητάς της. Ο όρος ωστόσο, χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο από οργανώσεις υπεράσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να περιγράψει τη μαζική βία που βιώνουν οι χριστιανοί στη Νιγηρία.

Ανεξάρτητοι αναλυτές επισημαίνουν ότι, αν και δεν έχει αποδειχθεί οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης, η συστηματική αδράνεια του κράτους και η συνέχιση των επιθέσεων με θρησκευτικό πρόσημο δημιουργούν ένα περιβάλλον de facto δίωξης.

Οι προτάσεις που συζητούνται από διεθνείς οργανώσεις περιλαμβάνουν:

Ενίσχυση της αστυνόμευσης και λογοδοσίας στις τοπικές αρχές
Καλύτερη συνεργασία μεταξύ κυβέρνησης και θρησκευτικών κοινοτήτων για διαχείριση κρίσεων
Πρόγραμμα οικονομικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης στις ζώνες σύγκρουσης για να περιοριστεί η πίεση σε γη και πόρους
Διεθνής επιτήρηση και τεκμηρίωση όλων των περιστατικών με διασταυρωμένα δεδομένα

Η ειρήνη στη Νιγηρία δεν θα επιτευχθεί χωρίς την αναγνώριση της θρησκευτικής διάστασης της βίας, αλλά και χωρίς την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών αιτιών που την τροφοδοτούν.

Η Νιγηρία βρίσκεται σε ένα επικίνδυνο σταυροδρόμι. Οι χριστιανοί αποτελούν τα πιο εκτεθειμένα θύματα σε μια χώρα που η φτώχεια, η διαφθορά και η αποτυχία του κράτους διαλύουν κάθε έννοια ασφάλειας.

191 εκατομμύρια ευρώ σε 26 ΜΚΟ για το μεταναστευτικό: Η λίστα που κατατέθηκε στη Βουλή

Πέμπτη, 16 Οκτ, 2025 Από ΕΦΗ ΓΚΑΝΑ

Στη δημοσιότητα δόθηκαν τα στοιχεία 26 μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) που έλαβαν συνολικά 191,7 εκατομμύρια ευρώ για δράσεις σχετικές με το μεταναστευτικό, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο που διαβίβασε στη Βουλή ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, ως απάντηση σε κοινοβουλευτική ερώτηση του προέδρου του κόμματος Νίκη, Δημήτρη Νατσιού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι χρηματοδοτήσεις προήλθαν από τρεις βασικές πηγές:

1. Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕΥ) για την περίοδο 2021-2027: 175.000.000 ευρώ

2. Χρηματοδοτικός Μηχανισμός ΕΟΧ (Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος) για την περίοδο 2014-2021: 16.670.162,92 ευρώ

3. Δωρεές και συνεισφορές εξωτερικού: 50.099,82

Το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 191.720.262,74

Οι ΜΚΟ που έλαβαν χρηματοδότηση

Η λίστα που κατατέθηκε στη Βουλή περιλαμβάνει 24 οργανώσεις, οι οποίες χρηματοδοτούνται για δράσεις στέγασης, φιλοξενίας κοινωνικής επανένταξης, ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, νομικής βοήθειας, εκπαίδευσης και ενσωμάτωσης προσφύγων και μεταναστών.

Ανάμεσα στους μεγαλύτερους δικαιούχους περιλαμβάνονται:

Catholic Relief Services (Υποκατάστημα Ελλάδας): 31.804.341,70 ευρώ

Συνύπαρξις – Οικουμενικό Πρόγραμμα Προσφύγων: 20.899.959,44 ευρώ

Μετάδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη:20.832.141,54

Ηλιακτίδα ΑΜΚΕ Λέσβου: 18.412.218,14 ευρώ

Κοινωνικό Ελληνικό Κλιμάκιο Άμεσης Βοήθειας: 18.342.749,63 ευρώ

Άρσις – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων: 22.481.663,95 ευρώ

Νόστος ΕΚΠΟΣΠΟ (Εταιρεία Κοινωνικής και Πολιτιστικής Στήριξης Παλιννοστούντων Ομογενών): 12.945.277,19 ευρώ

Διεθνές Κέντρο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ICSD): 11.547.236,22 ευρώ

The Home Project ΑΜΚΕ: 9. 042.449,25 ευρώ

Ζεύξις ΜΚΟ: 6.354.203,20 ευρώ

ΚΕΑΝ (Κύτταρο Εναλλακτικών Αναζητήσεων Νέων: 6.631.582,54 ευρώ

Ευρωπαϊκή Κοινωνία Πολιτική Έκφραση Θεσμοί (ΕΚΠΕΘΕ): 9.042.449,25 ευρώ

Ιατρική παρέμβαση: 4.677.440,88 ευρώ

Το χαμόγελο του Παιδιού: 381.653,00 ευρώ

Δύναμη Ζωής ΑΜΚΕ: 460.192,00

Praksis: 7.221.243,00 ευρώ

Αλληλεγγύη Solidarity Now: 2.092.102,35

Ακολουθούν οργανισμοί όπως ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, τα Παιδικά Χωριά SOS, η Αποστολή, ο Φάρος Ελπίδας και άλλες μικρότερες ΜΚΟ.

Διαφάνεια και αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου

Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης, τόνισε στην απάντησή του ότι η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μηχανισμό πλήρους διαφάνειας, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες πώς κατανέμονται τα ευρωπαϊκά κεφάλαια και ποιοι φορείς τα διαχειρίζονται.

Όλες οι ΜΚΟ που λαμβάνουν χρηματοδότηση είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων του Υπουργείου και υπόκεινται σε διαχειριστικούς και οικονομικούς ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων επαληθεύσεων.

Επιπλέον, σύμφωνα με το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΚΥΑ 19976/2024, Β’ 4817), κατά την αξιολόγηση προτάσεων χρηματοδότησης από ΜΚΟ ελέγχονται:

Η εμπειρία και η επάρκεια του φορέα
Η συνάφεια του καταστατικού με τη δράση
Η εγγραφή στα απαιτούμενα Μητρώα
Η ποινική κατάσταση των νόμιμων εκπροσώπων
Οι πραγματικοί δικαιούχοι
Η τήρηση των κανόνων δημοσίων συμβάσεων
Μετά την ένταξη μιας πρότασης, πραγματοποιούνται διοικητικοί και επιτόπου έλεγχοι, οι οποίοι καλύπτουν όλες τις πτυχές της δράσης- διοικητικές, οικονομικές, τεχνικές και φυσικές.

Σε περίπτωση που εντοπιστούν παρατυπίες, επιβάλλονται συστάσεις, δημοσιονομικές διορθώσεις ή και ανακτήσεις ποσών. Αν οι παρατυπίες είναι σοβαρές, μπορεί να ανακληθεί ακόμη και η απόφαση ένταξης. Όλες οι σχετικές αποφάσεις δημοσιοποιούνται μέσω της πλατφόρμας «Διαύγεια».

Η διαδικασία ελέγχου μπορεί να ενεργοποιηθεί και κατόπιν καταγγελίας κάθε ενδιαφερομένου, σύμφωνα με το άρθρο 50 της σχετικής ΚΥΑ.

Προοπτικές αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο

Ο κος Πλεύρης φέρεται αποφασισμένος να προχωρήσει σε αλλαγή του θεσμικού πλαισίου χρηματοδότησης, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν και άλλοι φορείς πέραν των ΜΚΟ, ενώ παράλληλα σχεδιάζεται αυστηροποίηση του πλαισίου εποπτείας και ελέγχου, όσον αφορά το θεσμικό πλαίσιο ένταξής τους στο Μητρώο αλλά και τους διαχειριστικούς ελέγχους που διενεργούνται.

Όπως σημείωσε, στόχος είναι «να εξασφαλιστεί ότι κάθε ευρώ ευρωπαϊκού ή εθνικού πόρου αποδίδει πραγματικά κοινωνικό έργο, με πλήρη λογοδοσία και διαφάνεια».

Η δημοσιοποίηση της λίστας αυτών των χρηματοδοτήσεων αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διαφάνεια, σε έναν τομέα όπου επί σειρά ετών υπήρξαν ερωτήματα σχετικά με τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και τη λειτουργία ορισμένων ΜΚΟ.

Η συζήτηση που ανοίγει στη Βουλή για τον επανακαθορισμό του πλαισίου λειτουργίας τους αναμένεται να φέρει στο φως νέους μηχανισμούς εποπτείας, αλλά και ευρύτερη συμμετοχή φορέων της κοινωνίας των πολιτών.