Κυριακή, 02 Νοέ, 2025

Νέες κυρώσεις των ΗΠΑ στη Ρωσία μετά τη συνάντηση Τραμπ–Ρούττε στον Λευκό Οίκο

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ υποδέχθηκε τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούττε στον Λευκό Οίκο, στις 22 Οκτωβρίου, προκειμένου να συζητήσουν για τον πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία.

Ο Ρούττε ευχαρίστησε τον Τραμπ για τη συμβολή του στην άρση του αδιεξόδου με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, μέσω της επανέναρξης του διαλόγου τον περασμένο Φεβρουάριο.

Ο Τραμπ ανέφερε ότι είχαν πολύ καλές συνομιλίες και σημείωσε πως η προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία προχωρά αρκετά καλά, επισημαίνοντας παράλληλα τις νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά του ρωσικού ενεργειακού τομέα.

Λίγο πριν από τη συνάντηση, ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Σκοτ Μπέσσεντ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ήταν έτοιμες να επιβάλουν αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία.

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε αργότερα την ίδια ημέρα, η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε νέες κυρώσεις που στοχεύουν τις δύο μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες της Ρωσίας, Rosneft και Lukoil, με στόχο να περιοριστούν τα ρωσικά έσοδα και κατ’ επέκταση η δυνατότητα ανανέωσης του στρατιωτικού εξοπλισμού.

Οι κυρώσεις επιβλήθηκαν από το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (Office of Foreign Assets Control – OFAC) του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών. Ο Μπέσσεντ ανέφερε στην ανακοίνωση ότι «τώρα είναι η στιγμή να σταματήσει η αιματοχυσία και να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός».

Η επίσκεψη του Ρούττε ήταν η τέταρτη του στον Λευκό Οίκο από τότε που ανέλαβε καθήκοντα ο Τραμπ. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο ηγέτες συζήτησαν ένα σχέδιο ειρήνης δώδεκα σημείων, το οποίο έχουν επεξεργαστεί ευρωπαϊκές χώρες μαζί με το Κιέβο για τον τερματισμό του πολέμου. Το εν λόγω σχέδιο προβλέπει αύξηση της πίεσης προς τη Μόσχα μέσω αυστηρότερων κυρώσεων.

Στις 21 Οκτωβρίου, ο Τραμπ ακύρωσε τη συνάντηση που προγραμμάτιζε με τον Πούτιν στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, χαρακτηρίζοντάς τη «χάσιμο χρόνου».

Το ευρωπαϊκό σχέδιο των 12 σημείων

Το ευρωπαϊκό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου προβλέπει κατάπαυση του πυρός στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου, παρόμοια με αυτό που είχε προτείνει πρόσφατα ο Τραμπ. Στις 18 Οκτωβρίου, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε γράψει, έπειτα από συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, ότι «θα πρέπει να σταματήσουν εκεί όπου βρίσκονται».

Ο Τραμπ τόνισε ότι και οι δύο πλευρές μπορούν να θεωρήσουν πως «επικράτησαν» και ότι η Ιστορία θα αποφασίσει, προσθέτοντας: «Δεν χρειάζεται άλλο αίμα ούτε άλλες απώλειες ούτε δαπάνες τεράστιων και μη βιώσιμων χρηματικών ποσών».

Το ευρωπαϊκό πλαίσιο περιλαμβάνει επίσης την επιστροφή των απελαθέντων παιδιών, ανταλλαγές αιχμαλώτων, εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, τη δημιουργία ταμείου ανοικοδόμησης, καθώς και σαφή πορεία ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, προτείνεται και η παροχή περισσότερης στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο.

Της ακύρωσης της συνάντησης κορυφής με τον Πούτιν προηγήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.

Οι δύο διπλωμάτες επρόκειτο να συναντηθούν αυτή την εβδομάδα για να προετοιμάσουν τη συνάντηση κορυφής μεταξύ των ηγετών, αλλά, όπως ανακοινώθηκε από τον Λευκό Οίκο, η μεταξύ τους συνάντηση κρίθηκε μη αναγκαία έπειτα από την τηλεφωνική επικοινωνία.

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, πρόεδρος Τραμπ δεν σχεδιάζει να συναντηθεί με τον Πούτιν στο άμεσο μέλλον.

Τον περασμένο Αύγουστο, οι δύο ηγέτες είχαν πραγματοποιήσει συνάντηση στην Αλάσκα, η οποία δεν απέφερε πρόοδο στις ειρηνευτικές προσπάθειες. Μετά τη σύνοδο, ο Πούτιν είχε συμφωνήσει να συναντηθεί με τον Ζελένσκι, ωστόσο η συνάντηση δεν πραγματοποιήθηκε.

Οι σχέσεις Ρούτε–Τραμπ

Στις 18 Αυγούστου, ο Ρούτε επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο για να συμμετάσχει σε πολυμερή συνάντηση με τον Τραμπ, τον Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.

Οι δύο άνδρες είχαν επίσης συναντηθεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιουνίου στη Χάγη, όπου φάνηκε η στενή σχέση τους. Ο Ρούττε εξήρε την ηγεσία του Τραμπ στην προσπάθεια να ωθήσει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και επαίνεσε τις ένεργειές του για την αποδόμηση των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν.

Κατά τη διάρκεια διμερούς συνάντησης στο περιθώριο της συνόδου, ο Ρούτε είχε παρομοιάσει τον Τραμπ με πατέρα, σχόλιο που έγινε αμέσως πολύ δημοφιλές. Αργότερα υπερασπίστηκε τα λόγια του, λέγοντας πως θεωρεί τον Τραμπ καλό και αξιέπαινο φίλο.

Πιστός υποστηρικτής της Ουκρανίας, ο Ρούττε υπηρετεί ως γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ από την 1η Οκτωβρίου 2024. Έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη στήριξη της Ευρώπης προς την Ουκρανία από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στη χώρα το 2022.

Ο Ρούττε συνέβαλε επίσης στην επίτευξη δέσμευσης των μελών του ΝΑΤΟ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, ποσοστό που αντιπροσωπεύει σημαντική άνοδο σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο του 2%.

Ιστορική συμφωνία για ορυκτά και άμυνα μεταξύ ΗΠΑ και Αυστραλίας

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υποδέχθηκε στις 20 Οκτωβρίου τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, Άντονυ Αλμπανέζε, στον Λευκό Οίκο, στην πρώτη επίσημη συνάντησή τους, όπου οι δύο ηγέτες υπέγραψαν νέα συμφωνία για τις σπάνιες γαίες.

Ο Τραμπ υπογράμμισε στους δημοσιογράφους ότι οι δύο χώρες πρόκειται να πετύχουν πολλά, καλωσορίζοντας τον Αυστραλό πρωθυπουργό έξω από τη Δυτική Πτέρυγα. 

«Δουλεύουμε εδώ και πολύ καιρό πάνω σε αυτό», είπε ο Τραμπ αναφερόμενος στη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες, ενώ υποδεχόταν τον Αλμπανέζε και την αντιπροσωπεία του στην Αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου. «Σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα, θα έχουμε τόσα κρίσιμα μέταλλα και σπάνιες γαίες που δεν θα ξέρουμε τι να τα κάνουμε», προσέθεσε.  

Η συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε σε διάστημα τεσσάρων έως πέντε μηνών, αποτελεί προσπάθεια απεξαρτητοποίησης από τις πρώτες ύλες του Πεκίνου, που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος των εφοδιαστικών αλυσίδων. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η Κίνα ελέγχει σήμερα το 60-70% της παγκόσμιας παραγωγής μεταλλεύματος σπανίων γαιών και πάνω από το 90% της διύλισης υλικών και μαγνητών, με δεκαετίες κρατικών επιδοτήσεων και στήριξης να έχουν εδραιώσει την κυριαρχία της στην εφοδιαστική αλυσίδα των σπάνιων γαιών.  

Προσφάτως, το κινεζικό καθεστώς επιδιώκει να εκμεταλλευτεί περαιτέρω αυτό το πλεονέκτημά, επεκτείνοντας δραστικά τους ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών και μεταλλευμάτων.  

Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα εκφράσει τη δυσφορία του για τις ενέργειες του Πεκίνου.  «Δεν θέλω να παίξουν το παιχνίδι των σπάνιων γαιών μαζί μας», δήλωσε μία ημέρα πριν από τη συνάντηση με τον Αλμπανέζε.

Οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να κινητοποιήσουν κρατικούς και ιδιωτικούς πόρους, επενδύοντας συνολικά 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην εξόρυξη και επεξεργασία κρίσιμων μετάλλων και σπανίων γαιών.  «Ένα δισ. δολάρια θα διαθέσουν η Αυστραλία και οι ΗΠΑ μέσα στους επόμενους έξι μήνες για άμεσα διαθέσιμα έργα», ανέφερε ο Αλμπανέζε κατά τη διάρκεια της συνάντησης.

Βάσει της νέας συμφωνίας, οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν για την προστασία των εγχώριων αγορών τους από πολιτικές εκτός αγοράς και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.  

Ο Αλμπανέζε επεσήμανε ότι τα κρίσιμα μέταλλα και το ατσάλι από σπάνιες γαίες θα αναβαθμίσουν το οικονομικό εταιρικό σχήμα μεταξύ των δύο χωρών. «Η σημερινή θα θεωρηθεί μια σημαντική ημέρα στην πορεία των σχέσεών μας», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Η Αυστραλία μπορεί να προμηθεύσει τις ΗΠΑ με 30 είδη σπάνιων γαιών, ενώ η κυβέρνησή της έχει δημιουργήσει φέτος εθνικό στρατηγικό απόθεμα κρίσιμων μετάλλων αξίας περίπου 780 εκατομμυρίων δολαρίων.  

Τον Αύγουστο, ο πρέσβης της Αυστραλίας στις ΗΠΑ, Κέβιν Ραντ, είχε δηλώσει σε εκδήλωση του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών ότι η Αυστραλία μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλη δύναμη στον τομέα των κρίσιμων μετάλλων και των σπάνιων γαιών: «Διαθέτουμε τη μεγαλύτερη βιομηχανία εξόρυξης και τις ισχυρότερες μεταλλευτικές εταιρείες στον κόσμο», είχε αναφέρει.

Ωστόσο, η Αυστραλία χρειάζεται την αμερικανική υποστήριξη για την κατεργασία και επεξεργασία των κρίσιμων μετάλλων, ώστε να ανταγωνιστεί την Κίνα.  

Στήριξη Τραμπ της συμφωνίας για τα πυρηνικά υποβρύχια

Ο Αλμπανέζε, 62 ετών, είχε πραγματοποιήσει κρατική επίσκεψη στην Ουάσιγκτον το 2023, επί προεδρίας Μπάιντεν.  

Ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντα ήταν η τριμερής συμμαχία ασφάλειας Αυστραλίας-Ηνωμένου Βασιλείου-ΗΠΑ (AUKUS), που είχε δημιουργηθεί το 2021 επί Μπάιντεν.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Αυστραλία θα αποκτήσει τρία υποβρύχια κλάσης Βιρτζίνια έως τις αρχές της δεκαετίας του 2030, με δυνατότητα να αποκτήσει δύο ακόμη.  

Η συμφωνία προβλέπει επίσης την κατασκευή νέου τύπου υποβρυχίου SSN AUKUS, με το πρώτο να παραδίδεται στο Βασιλικό Ναυτικό του Ηνωμένου Βασιλείου εντός της δεκαετίας του 2030 και το αντίστοιχο αυστραλιανό να εντάσσεται στο Βασιλικό Ναυτικό της Αυστραλίας στις αρχές της δεκαετίας του 2040.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι το έργο, το οποίο κινούνταν αργά, πλέον επιταχύνεται σημαντικά.  

Επεσήμανε ότι συνεργάζεται στενά με τον Αλμπανέζε για την προώθησή του και επιβεβαίωσε τη στήριξή του στη συμφωνία, παρά τις προηγούμενες φήμες περί ενδεχόμενης ακύρωσης.  

«Διαθέτουμε τα καλύτερα υποβρύχια στον κόσμο, οπουδήποτε στον κόσμο, και κατασκευάζουμε ακόμη μερικά αυτή την περίοδο», είπε.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε την AUKUS αποτρεπτικό παράγοντα έναντι της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό, αν και εκτίμησε πως ίσως να μην καταστεί απαραίτητη. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο με διαφορά», υπογράμμισε. «Δεν συγκρίνεται με καμία άλλη, έχουμε τον καλύτερο εξοπλισμό, και όλα – κανείς δεν τολμά να μας αμφισβητήσει».

Τον Ιούνιο, το Πεντάγωνο είχε ανακοινώσει ότι θα επανεξετάσει τη συμφωνία, ώστε να διαπιστώσει αν ευθυγραμμίζεται με τις παρούσες προτεραιότητες του Τραμπ, εξέλιξη που κατέλαβε τα πρωτοσέλιδα στην Αυστραλία και προκάλεσε ανησυχία.

Η εταιρική σχέση είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της κινεζικής επιθετικότητας στη συγκεκριμένη περιοχή, δήλωσε η γερουσιαστής Τζιν Σαχίν, κορυφαίο στέλεχος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, εκφράζοντας την ικανοποίηση της  για τη στήριξη Τραμπ στην AUKUS.  

«Χαίρομαι που ο πρόεδρος Τραμπ προσφέρει τη στήριξή του στη συμφωνία AUKUS, που είναι καθοριστική τόσο για την ασφάλεια των ΗΠΑ όσο και για τη διασφάλιση ότι το βάρος της συλλογικής άμυνας θα επιμεριστεί μεταξύ των εταίρων και συμμάχων», δήλωσε.

Αυξανόμενη απειλή από την Κίνα

Για την Αυστραλία, η Κίνα αποτελεί μία διογκούμενη απειλή.  

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Τραμπ επεσήμανε ότι το Πεκίνο πληρώνει υψηλούς δασμούς στις ΗΠΑ και επανέλαβε ότι σκοπεύει να συναντηθεί σύντομα με τον ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, Σι Τζινπίνγκ.

«Πιστεύω ότι η Κίνα μάς δείχνει μεγάλο σεβασμό», τόνισε ο Τραμπ, αναφερόμενος στα δισεκατομμύρια δολάρια που κατέβαλε η χώρα σε δασμούς. «Οι δασμοί που τώρα ισχύουν στο 55% θα αυξηθούν στο 155% αν δεν καταλήξουμε σε συμφωνία με τον Σι στη συνάντησή μας στη Νότια Κορέα, τις επόμενες δύο εβδομάδες. Πιστεύω ότι θα καταλήξουμε σε συμφωνία με τον πρόεδρο Σι της Κίνας. Θα είναι κάτι συναρπαστικό, κάτι καλό και για τις δύο χώρες».

Ο Τραμπ τόνισε ότι οι ΗΠΑ έχουν ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί, καθώς αμερικανικές εταιρείες πωλούν πολλά αεροπλάνα, ανταλλακτικά και εξαρτήματα στην Κίνα.  

«Μας απείλησαν με τις σπάνιες γαίες κι εγώ τους απείλησα με δασμούς», σημείωσε. «Όμως, θα μπορούσα να τους απειλήσω και με άλλα, όπως τα αεροπλάνα. Ξέρετε τι γίνεται με τα αεροπλάνα, γιατί δεν μπορούν να βρουν ανταλλακτικά για τα δικά τους. Εμείς κατασκευάζουμε τα αεροπλάνα τους».

Υποστήριξε ότι, όσον αφορά το εμπόριο, η Κίνα βρίσκεται σε δυσχερή θέση.  

«Πιστεύω ότι έχουν μεγάλο πρόβλημα, κι εγώ δεν θέλω να έχουν τόσο σοβαρό πρόβλημα», κατέληξε ο Τραμπ.

Η Μελόνι υπερασπίζεται την Ημέρα του Κολόμβου σε μήνυμά της προς τους Ιταλοαμερικανούς

Η Τζόρτζια Μελόνι υπερασπίστηκε με θέρμη την Ημέρα του Κολόμβου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που απηύθυνε στους Ιταλοαμερικανούς στις 18 Οκτωβρίου, κατακρίνοντας τη διαρκώς εντεινόμενη αντιπαράθεση γύρω από την επέτειο και ό,τι η ίδια χαρακτήρισε ως «κουλτούρα της αφύπνισης» («woke culture»).

«Γνωρίζω ότι υπάρχουν δυνάμεις που επιδιώκουν να μας διχάσουν, να ξαναγράψουν την ιστορία μας και να καταστρέψουν τις κοινές μας παραδόσεις. Το ονομάζουν ‘woke κουλτούρα’. Στόχος τους είναι να ακυρώσουν τον πολιτισμό μας. Κάνουν λάθος», ανέφερε χαρακτηριστικά στο μήνυμά της στη φετινή ετήσια εορταστική εκδήλωση του Εθνικού Ιδρύματος Ιταλοαμερικανών.

Σε παρόμοιο τόνο με τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η Μελόνι τόνισε: «Η προσπάθεια να καταργηθεί η Ημέρα του Κολόμβου δεν είναι απλώς επίθεση εναντίον ενός αγάλματος ή μιας ημερομηνίας στο ημερολόγιο. Είναι μία απόπειρα διαγραφής της θεμελιώδους ιστορίας των Ιταλοαμερικανών και άρνησης της δύσκολα κατακτημένης θέσης τους στο οικοδόμημα αυτού του έθνους. Δεν θα τους αφήσουμε να το κάνουν. Η Ημέρα του Κολόμβου ήρθε για να μείνει».

Φέτος, το επίσημο δείπνο για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του National Italian American Foundation —ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που εκπροσωπεί περισσότερους από 20 εκατομμύρια Ιταλοαμερικανούς στις ΗΠΑ— σημαδεύτηκε από πολιτικές αναφορές.

Στις 9 Οκτωβρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε διάταγμα που επανέφερε την Ημέρα του Κολόμβου ως εθνική αργία, δηλώνοντας: «Ημέρα του Κολόμβου. Επιστρέψαμε, Ιταλοί. Αγαπάμε τους Ιταλούς», μετά την επίσημη υπογραφή του διατάγματος στον Λευκό Οίκο.

Η ενέργεια αυτή σηματοδότησε σημαντική αλλαγή σε σχέση με την πολιτική του τέως προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος από το 2021 είχε καθιερώσει διπλή αναγνώριση, τιμώντας ταυτόχρονα με την Ημέρα του Κολόμβου και την Ημέρα των Αυτόχθονων Λαών.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Κολόμβο ως «τον αυθεντικό Αμερικανό ήρωα και έναν γίγαντα του δυτικού πολιτισμού», περιγράφοντας τις πρόσφατες προσπάθειες να αμαυρωθεί η κληρονομιά του ως «κατάφωρη, αιμοβόρα και ανελέητη εκστρατεία διαγραφής της ιστορίας μας, σπίλωσης των ηρώων μας και επίθεσης στην πολιτιστική μας κληρονομιά», όπως αναφερόταν και στο διάταγμα της 9ης Οκτωβρίου.

Η Ημέρα του Κολόμβου αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον πρόεδρο Μπέντζαμιν Χάρισον το 1892, σε ανάμνηση των 400 ετών από το ταξίδι του Κολόμβου, αλλά και ως απάντηση στη μαζική δολοφονία έντεκα Ιταλοαμερικανών στη Νέα Ορλεάνη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εχθρότητα και οι προκαταλήψεις κατά των Ιταλών μεταναστών.

Τα τελευταία χρόνια, αρκετές πολιτείες και πόλεις έχουν αντικαταστήσει την Ημέρα του Κολόμβου με την Ημέρα των Αυτόχθονων Λαών, επιδιώκοντας να τιμήσουν τους ιθαγενείς πληθυσμούς που επηρεάστηκαν από τον ευρωπαϊκό αποικισμό. 

Στην εκδήλωση, ο διάσημος Ιταλός τενόρος Αντρέα Μποτσέλι τιμήθηκε με το Βραβείο Συνολικής Προσφοράς στον χώρο της Ψυχαγωγίας και τραγούδησε τρία κομμάτια, συγκινώντας έως και δακρύων αρκετούς παριστάμενους. 

Την προηγουμένη, στις 17 Οκτωβρίου, ο Μποτσέλι είχε επισκεφθεί τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, όπου τραγούδησε αυθόρμητα στο Οβάλ Γραφείο — στιγμιότυπο που καταγράφηκε σε βίντεο και κοινοποιήθηκε από τον ιδιαίτερο βοηθό του προέδρου.

Το επίσημο δείπνο παρουσίασαν από κοινού η παρουσιάστρια του Fox Business Μαρία Μπαρτιρόμο και ο γνωστός κωμικός Τζο Πίσκοπο. Στους διακεκριμένους προσκεκλημένους συγκαταλέγονταν ο πρώην πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν ΜακΚάρθι, ο πρώην γερουσιαστής Τζο Μάντσιν και ο ειδικός απεσταλμένος Πάολο Ζαμπόλι. Η Μελόνι και ο Τραμπ δεν παρέστησαν στη φετινή επετειακή εκδήλωση.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο πρόεδρος της Ferrari και της Stellantis, Τζον Έλκαν, απευθύνθηκε στους καλεσμένους τονίζοντας: «Κάποιοι λένε ότι οι διατλαντικοί δεσμοί αποδυναμώνονται, όμως πιστεύω ότι ουδέποτε υπήρξαν ισχυρότεροι. Η Stellantis μόλις ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη επένδυσή της στις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο να αξιοποιήσει νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία».

Ο Τραμπ και ο Πούτιν συμφώνησαν σε συνάντηση στη Βουδαπέστη για το Ουκρανικό

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε συνάντηση στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συνομιλία «πολύ παραγωγική», σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, σημειώνοντας: «Μετά το τέλος της συνομιλίας, συμφωνήσαμε ότι θα υπάρξει συνάντηση των ανώτατων συμβούλων μας, την επόμενη εβδομάδα».

Σύμφωνα με τον Τραμπ, τις πρώτες συναντήσεις εκ μέρους των ΗΠΑ θα καθοδηγήσει ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, μαζί με άλλους ανώτατους αξιωματούχους, ενώ η ακριβής τοποθεσία της μελλοντικής συνάντησης θα οριστεί προσεχώς.

Αναφερόμενος στον βασικό στόχο της επικείμενης συνάντησης, είπε: «Ο πρόεδρος Πούτιν κι εγώ θα συναντηθούμε σε συμφωνηθείσα τοποθεσία, στη Βουδαπέστη, για να δούμε αν μπορούμε να φέρουμε ένα τέλος σε αυτόν τον άδοξο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας».

Αν και δεν ανακοινώθηκε η ημερομηνία για τη σύνοδο κορυφής, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, άφησε να εννοηθεί σε δημοσιογράφους ότι αυτή θα μπορούσε να οριστεί σύντομα. Η επικοινωνία έλαβε χώρα μία ημέρα πριν την προγραμματισμένη επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, στο πλαίσιο της αναθέρμανσης των προσπαθειών για την επίλυση της κρίσης στην Ανατολική Ευρώπη.

Μετά την επίτευξη της ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο Τραμπ στρέφει πλέον την προσοχή του στην Ουκρανία. «Πρώτα πρέπει να τελειώσουμε με τη Ρωσία», δήλωσε σε ομιλία του στην Κνεσέτ, την ισραηλινή Βουλή, στις 16 Οκτωβρίου. Απευθυνόμενος δε στον ειδικό απεσταλμένο του, Στηβ Γουίτκοφ, προσέθεσε: «Αν δεν σου κάνει κόπο, Στηβ, ας επικεντρωθούμε πρώτα στη Ρωσία. Σύμφωνοι;»

Στο πλαίσιο αυτής της διπλωματικής πρωτοβουλίας, ο Τραμπ θα φιλοξενήσει τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, στις 17 Οκτωβρίου, για συνάντηση ανώτατου επιπέδου. Προσφάτως, ο Τραμπ είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο αποστολής πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς Τόμαχωκ στην Ουκρανία, δηλώνοντας: «Αν αυτός ο πόλεμος δεν λήξει, ίσως στείλω Τόμαχωκ». Παράλληλα, τόνισε πως η Ουκρανία πρέπει να απαντήσει σε ορισμένα ερωτήματα πριν ληφθεί οριστική απόφαση.

Ωστόσο, ο Πούτιν είχε προειδοποιήσει στις 2 Οκτωβρίου ότι η αποστολή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς θα κλιμακώσει τη σύγκρουση, εισάγοντας «μια εντελώς νέα, ποιοτικά νέα, φάση».

Η επερχόμενη κρίσιμη συνάντηση αναμένεται να θέσει τα θεμέλια για μια παγκόσμια πρωτοβουλία με στόχο τον τερματισμό του πολέμου με επίδειξη ισχύος.

Η Όλγκα Στεφανοχίνα, πρέσβης της Ουκρανίας στις ΗΠΑ, δήλωσε: «Τα βασικά θέματα της επίσκεψης αφορούν την ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού μας τομέα, την επέκταση της δυνατότητας μακράς εμβέλειας, καθώς και τη διερεύνηση περαιτέρω κυρώσεων εις βάρος της Ρωσίας».

Ο Τραμπ κηρύσσει το τέλος του πολέμου στη Γάζα

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, παρέστη σε διάσκεψη ειρήνης στην Αίγυπτο στις 13 Οκτωβρίου, όπου υπέγραψε συμφωνία που στοχεύει στον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, σηματοδοτώντας ένα κομβικό σημείο στις προσπάθειες ειρήνευσης της περιοχής και εγκαινιάζοντας, όπως τόνισε, «μια νέα εποχή για τη Μέση Ανατολή».

Ο Αμερικανός πρόεδρος πλαισιώθηκε από ηγέτες χωρών που διαδραμάτισαν μεσολαβητικό ρόλο στις αρχικές φάσεις της συμφωνίας. «Ύστερα από χρόνια οδύνης και αιματοχυσίας, ο πόλεμος στη Γάζα έλαβε τέλος», δήλωσε ο Τραμπ στη διάρκεια της συνόδου.

Τριάντα πέντε αρχηγοί κρατών βρέθηκαν δίπλα του στο θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ· μεταξύ αυτών οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Τουρκίας, της Ιορδανίας και του Κατάρ, καθώς και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρρες και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στη σύνοδο συμμετείχε και ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, ωστόσο εκπρόσωποι της Χαμάς δεν παρέστησαν. Απών ήταν και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, λόγω θρησκευτικών υποχρεώσεων, όπως ανακοίνωσε το γραφείο του, παρόλο που η συμμετοχή του είχε ανακοινωθεί από την αιγυπτιακή κυβέρνηση.

Κατά την υπογραφή της συμφωνίας, ο Τραμπ ανακοίνωσε πως ξεκίνησε η δεύτερη φάση της συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

Το σχέδιο των είκοσι σημείων που πρότεινε ο ίδιος για τον τερματισμό της σύρραξης, και το οποίο δημοσιοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου, προβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη προσωρινή διακυβέρνηση της Γάζας από ένα «Συμβούλιο Ειρήνης» – μέτρα που αναμένεται να εφαρμοστούν στο επόμενο στάδιο του σχεδίου.

Ως ένας εκ των προέδρων της συνόδου, ο Τραμπ υποδέχθηκε προσωπικά τους ηγέτες των 35 χωρών.

Προτού μεταβεί στην Αίγυπτο, ο Τραμπ επισκέφθηκε πρώτα το Ισραήλ, όπου απηύθυνε ιστορική ομιλία στην Κνεσέτ, την ισραηλινή βουλή και συνάντησε Ισραηλινούς ομήρους και τις οικογένειές τους. 

Το κλίμα κατά την προσγείωση του αεροπλάνου του στο Τελ Αβίβ ήταν πανηγυρικό, καθώς είχε προηγηθεί η απελευθέρωση και επιστροφή των τελευταίων είκοσι Ισραηλινών ομήρων, οι οποίοι είχαν απαχθεί από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν η τρομοκρατική οργάνωση πραγματοποίησε μεγάλης κλίμακας επιθέσεις εντός του Ισραήλ, σκοτώνοντας ~1.200 αμάχους και παίρνοντας συνολικά 251 ομήρους, τους οποίους και μετέφεραν στη Γάζα. Η κίνηση αυτή πυροδότησε την επακόλουθη σύγκρουση, που εξελίχθηκε σε διετή πόλεμο, με στόχο την εξάρθρωση της οργάνωσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Χαμάς απελευθέρωνε σταδιακά ορισμένο αριθμό ομήρων, ενώ είκοσι περίπου εξ αυτών έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό. Από την πλευρά του, το Ισραήλ απελευθέρωσε περισσότερους από 250 φυλακισμένους Παλαιστινίους και πάνω από 1.700 κρατούμενους από τη Γάζα, ως μέρος των όρων της  εκεχειρίας που συμφωνήθηκε τώρα.

Στη Σαρμ ελ Σέιχ, ο Τραμπ είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, εγκωμιάζοντας τον ρόλο του στην επίτευξη της συμφωνίας που οδήγησε τη Χαμάς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Η Χαμάς σέβεται τη χώρα αυτή και την ηγεσία της Αιγύπτου», υπογράμμισε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Το γραφείο του προέδρου αλ Σίσι ανακοίνωσε ότι η Αίγυπτος θα απονείμει στον Τραμπ την ανώτατη πολιτική της διάκριση, το Τάγμα του Νείλου, για τη συμβολή του στον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. «Είναι μεγάλη τιμή να λαμβάνω από εσάς την ανώτατη τιμητική διάκριση της Αιγύπτου», δήλωσε ο Τραμπ στη σχετική τελετή.

Σύμφωνα με το δεύτερο στάδιο της ειρηνευτικής συμφωνίας, προτεραιότητα δίνεται στην ανοικοδόμηση της Γάζας. Ο Τραμπ σημείωσε πως πολλές χώρες έχουν εκφράσει τη διάθεση να συνδράμουν στην αποκατάσταση της περιοχής.

Τον Φεβρουάριο, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτίμησε το κόστος ανασυγκρότησης και αναζωογόνησης της οικονομίας της Λωρίδας στα 53 δισ. δολάρια (~46 δισ. ευρώ).

Ιστορική ομιλία στην Κνεσέτ

Ο Τραμπ είναι ο τέταρτος Αμερικανός πρόεδρος που απευθύνεται στην Κνεσέτ, μετά τους Κάρτερ, Κλίντον και Μπους τον νεότερο, η οποία τού επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, κατά την ομιλία του, στάθηκε κυρίως στα δεινά που υπέστησαν και οι δύο πλευρές και χαρακτήρισε την περίσταση «ιστορική αυγή για τη Μέση Ανατολή».

«Αυτή θα καταγραφεί ως η στιγμή που τα πάντα άρχισαν να αλλάζουν, και μάλιστα προς το πολύ καλύτερο. Όπως στις ΗΠΑ, έτσι κι εδώ ανοίγει μια χρυσή εποχή, όχι μόνο για το Ισραήλ, αλλά και για ολόκληρη τη περιοχή».

Προηγήθηκαν οι ομιλίες του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του επικεφαλής της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ· ο πρώτος, από το βήμα της Κνεσέτ, χαρακτήρισε τον Τραμπ «τον σημαντικότερο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο» και μίλησε για μια «ιστορική ημέρα». «Υπό την ηγεσία σας, μπορούμε να συνάψουμε νέες ειρηνευτικές συμφωνίες με αραβικές και μουσουλμανικές χώρες εντός και εκτός της περιοχής», ανέφερε ο Νετανιάχου, ελπίδα την οποία συμμερίστηκε και ο Τραμπ (βλ. Συμφωνίες του Αβραάμ).

Ο Τραμπ επιχείρησε και άνοιγμα προς το Ιράν, λέγοντας: «Είμαστε έτοιμοι όποτε είστε κι εσείς – θα είναι η καλύτερη απόφαση που πήρε ποτέ το Ιράν», αναφερόμενος στο ενδεχόμενο συμφωνίας, και επαίνεσε τον ειδικό απεσταλμένο Στηβ Γουίτκοφ για τις επίπονές προσπάθειες μεσολάβησης, παρομοιάζοντάς τον με τον Χένρυ Κίσσινγκερ.

Ο Τραμπ ακυρώνει τη συνάντηση με τον Σι Τζινπίνγκ, καταγγέλλει το Πεκίνο για «εχθρικές κινήσεις»

Έντονη η αντίδραση του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, στα μέτρα που ανακοίνωσε το Πεκίνο αναφορικά με τις εξαγωγές σπάνιων γαιών και προϊόντων τους, αποστέλλοντας επιστολές σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο σχετικά με τα νέα μέτρα. Οι σπάνιες γαίες, απαραίτητες για προϊόντα όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και ο στρατιωτικός εξοπλισμός, αποτελούν ακανθώδες ζήτημα στους εμπορικούς διαλόγους Πεκίνου–Ουάσιγκτον.

Ο Αμερικανός πρόεδρος εν πρώτοις ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι ματαιώνει την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, ενώ προανήγγειλε και αντίμετρα στις εξαγγελίες του Πεκίνου. Χαρακτήρισε δε τις κινήσεις του κινεζικού καθεστώτος «μοχθηρές και εχθρικές». 

«Ήταν να συναντήσω τον πρόεδρο Σι σε δύο εβδομάδες, στη σύνοδο της APEC στη Νότια Κορέα, αλλά πλέον δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος να το κάνω», δήλωσε, παρατηρώντας: «Συμβαίνουν πολύ παράξενα πράγματα στην Κίνα. Γίνονται όλο και πιο εχθρικοί και στέλνουν επιστολές παγκοσμίως, δηλώνοντας ότι θέλουν να επιβάλουν ελέγχους εξαγωγών σε κάθε στοιχείο της παραγωγής που σχετίζεται με τις σπάνιες γαίες, και πρακτικά σε οτιδήποτε άλλο σκεφτούν, ακόμα κι αν δεν παράγεται στην Κίνα».

Στις 9 Οκτωβρίου, το κομμουνιστικό καθεστώς της Κίνας επέκτεινε τα μέτρα ελέγχου στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, περιορίζοντας την πρόσβαση ξένων εταιρειών άμυνας και ημιαγωγών σε αυτά τα ζωτικά υλικά. Επιπλέον, ανακοίνωσε ότι συγκεκριμένες τεχνολογίες και εξοπλισμοί που αφορούν στις σπάνιες γαίες εντάσσονται επίσης στη λίστα ελεγχόμενων προς εξαγωγή προϊόντων, απαιτώντας κυβερνητική έγκριση για την εξαγωγή ορισμένων μπαταριών ιόντων λιθίου και πέντε συγκεκριμένων στοιχείων σπάνιων γαιών.

Σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας, προϊόντα που περιέχουν πάνω από 0,1% σε σπάνιες γαίες κινεζικής προέλευσης θα χρειάζονται ειδικές άδειες εξαγωγής, με τα μέτρα να τίθενται σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου.

Ο Τραμπ προειδοποίησε ακόμη ότι οι κινήσεις της Κίνας θα διαταράξουν τις παγκόσμιες αγορές και θα δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Κίνας. «Πάντα αισθανόμουν ότι παραμόνευαν, και τώρα, όπως συνήθως, αποδεικνύομαι σωστός», υπογράμμισε. Η Κίνα «κρατά όμηρο τον κόσμο χτίζοντας μονοπωλιακή θέση σε βασικά υλικά όπως οι μαγνήτες και άλλα στοιχεία», συμπλήρωσε, σημειώνοντας ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν ακόμη ισχυρότερες μονοπωλιακές θέσεις από την Κίνα, αλλά μέχρι τώρα δεν τις χρησιμοποίησαν. Πράγματα που ήταν αυτονόητα, δεν είναι πια».

Επιπλέον, μίλησε για την πρόθεσή του να επιβάλει οικονομικά αντίμετρα: «Θα αναγκαστώ, ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, να αντιδράσω οικονομικά στην κίνηση αυτή», και υπαινίχθηκε σημαντικές αυξήσεις δασμών και άλλα μέτρα, επισημαίνοντας: «Για κάθε στοιχείο που κατάφεραν να μονοπωλήσουν, εμείς έχουμε δύο».

Τέλος, χαρακτήρισε ιδιαίτερα ατυχές το χρονικό πλαίσιο αποστολής των επιστολών, καθώς συνέπεσε με  τη «μέρα που επιτέλους επιτεύχθηκε ειρήνη στη Μέση Ανατολή».

Κατέληξε: «Ποτέ δεν περίμενα να φτάσουμε ως εδώ, αλλά μάλλον – όπως συμβαίνει με όλα – ήρθε η ώρα. Αν και ίσως προσωρινά επώδυνο, θα αποδειχθεί κάτι πολύ θετικό, τελικά, για τις ΗΠΑ».

Με τη συμβολή της Dorothy Li

Ισραήλ και Χαμάς καταλήγουν σε συμφωνία για την απελευθέρωση ομήρων

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ — Το Ισραήλ και η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς κατέληξαν σε συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων, γεγονός που σηματοδοτεί σημαντική πρόοδο προς τον τερματισμό του διετούς πολέμου στη Γάζα.

Μετά την ανακοίνωση ότι οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι όμηροι που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς αναμένεται να απελευθερωθούν τις επόμενες ημέρες, ενώ η οργάνωση θα παραδώσει τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας.

Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα αποσύρει τις στρατιωτικές του δυνάμεις από την περιοχή.

Ο Τραμπ, σε ανάρτησή του στο Truth Social, ανέφερε ότι είναι «πολύ υπερήφανος» που ανακοίνωσε πως Ισραήλ και Χαμάς υπέγραψαν την Πρώτη Φάση του Σχεδίου Ειρήνης, εξηγώντας ότι αυτό σημαίνει πως «όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν σύντομα» και ότι «το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του σε προκαθορισμένη γραμμή ως πρώτο βήμα προς μια ισχυρή, σταθερή και διαρκή ειρήνη».

Τόνισε επίσης ότι «όλα τα μέρη θα τύχουν δίκαιης μεταχείρισης», χαρακτηρίζοντας τη μέρα «μεγάλη» για τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο, το Ισραήλ, τις γειτονικές χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ευχαρίστησε τους μεσολαβητές από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία, που συνεργάστηκαν με την Ουάσιγκτον για την επίτευξη αυτού του «ιστορικού και πρωτοφανούς γεγονότος».

Σε συνέντευξή του το βράδυ της Τετάρτης στο Fox News, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί ένα «Συμβούλιο Ειρήνης» για να επιβλέψει τη μεταπολεμική μετάβαση και την ανοικοδόμηση της Γάζας.

Αναφερόμενος στους ομήρους, εκτίμησε ότι θα απελευθερωθούν τη Δευτέρα (ώρα Ηνωμένων Πολιτειών), λέγοντας πως πρόκειται για «μια τρομερή κατάσταση», καθώς οι όμηροι «βρίσκονται βαθιά μέσα στη γη» και «πραγματοποιούνται πολλές επιχειρήσεις αυτή τη στιγμή» για την απελευθέρωσή τους. Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι «όλοι θα επιστρέψουν τη Δευτέρα», συμπεριλαμβανομένων και των σορών των νεκρών.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε τη συμφωνία «μεγάλη μέρα για το Ισραήλ». Σε ανακοίνωσή του στο Telegram, ανέφερε ότι θα συγκαλέσει την κυβέρνηση την επομένη για να επικυρώσει τη συμφωνία και να «φέρει πίσω όλους τους πολύτιμους ομήρους», και ευχαρίστησε τον πρόεδρο Τραμπ και την ομάδα του «από τα βάθη της καρδιάς» του για την αφοσίωσή τους στην «ιερή αποστολή της απελευθέρωσης των ομήρων».

Η Χαμάς, σε δική της ανακοίνωση, εξέφρασε «μεγάλη εκτίμηση» προς τα αδελφικά κράτη και μεσολαβητές του Κατάρ, της Αιγύπτου και της Τουρκίας, καθώς και προς τον Τραμπ «για τις προσπάθειές του να τερματίσει πλήρως τον πόλεμο και να επιτύχει την πλήρη αποχώρηση της κατοχής από τη Γάζα».

Η οργάνωση κάλεσε τον Τραμπ, «τις εγγυήτριες χώρες της συμφωνίας» και όλες τις αραβικές, ισλαμικές και διεθνείς δυνάμεις να πιέσουν την ισραηλινή κυβέρνηση «να τηρήσει πλήρως τις δεσμεύσεις της και να μην καθυστερήσει ή υπαναχωρήσει από τα συμφωνηθέντα».

Σε τηλεφωνική συνέντευξή του στο Reuters, ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία «μεγάλη μέρα για τον κόσμο», σημειώνοντας ότι «όλος ο κόσμος ενώθηκε πάνω σε αυτό το ζήτημα».

Η συμφωνία αποτελεί το πρώτο βήμα του Σχεδίου Ειρήνης των Είκοσι Σημείων για τη Γάζα, που έχει προτείνει η αμερικανική κυβέρνηση. Η ανταλλαγή των ομήρων αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός ημερών (ενδεχομένως να συμπέσει με την πιθανή επίσκεψη του Τραμπ στην περιοχή), ενώ οι διαπραγματεύσεις για τα υπόλοιπα σημεία του σχεδίου συνεχίζονται.

Η είδηση έγινε γνωστή όταν ο Τραμπ συμμετείχε σε συνάντηση στον Λευκό Οίκο με υπουργούς και δημοσιογράφους για το θέμα της Antifa. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τού παρέδωσε ένα σημείωμα, μετά την ανάγνωση του οποίου ο πρόεδρος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «μια συμφωνία στη Μέση Ανατολή είναι πολύ κοντά» και ότι θα χρειαστεί να ασχοληθεί άμεσα.

Λίγο αργότερα, ο Τραμπ έκλεισε τη συνέντευξη Τύπου, ανακοινώνοντας ότι πιθανόν να ταξιδέψει στη Μέση Ανατολή το σαββατοκύριακο. «Θα πάω στην Αίγυπτο, το πιο πιθανό. Εκεί βρίσκονται όλοι αυτή τη στιγμή και το εκτιμούμε πολύ», είπε, προσθέτοντας ότι θα κάνει τις απαραίτητες συναντήσεις.

Η Αίγυπτος φιλοξενούσε τις τελευταίες ημέρες έμμεσες συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για τον τερματισμό του πολέμου, στις οποίες συμμετείχαν, σύμφωνα με τον Τραμπ, όλες οι μουσουλμανικές και αραβικές χώρες.

Το Σχέδιο Ειρήνης των Είκοσι Σημείων της Ουάσιγκτον

Η κυβέρνηση Τραμπ παρουσίασε πρόσφατα ένα σχέδιο ειρήνης είκοσι σημείων για τη Μέση Ανατολή με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Το σχέδιο περιλαμβάνει την επιστροφή όλων των απαχθέντων, είτε είναι ζωντανοί είτε νεκροί, την άμεση κατάπαυση του πυρός, την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, εκτεταμένη ανοικοδόμηση και την έναρξη νέου διαλόγου μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραήλ για ειρηνική συνύπαρξη.

Στις 3 Οκτωβρίου, η Χαμάς είχε δηλώσει ότι αποδέχεται την απελευθέρωση όλων των ομήρων σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ και ότι δέχεται ορισμένα από τα σημεία του σχεδίου για τον τερματισμό του πολέμου, περιλαμβανομένης της παραίτησης από την εξουσία στη Γάζα, αν και επεσήμανε ότι ορισμένες διατάξεις χρειάζονται περαιτέρω διαβουλεύσεις μεταξύ Παλαιστινίων.

Ο Τραμπ, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του στο Truth Social, ευχαρίστησε τις χώρες της Μέσης Ανατολής – Κατάρ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία και Αίγυπτο – για τη συνεργασία τους, τονίζοντας ότι απομένει να καταγραφεί η τελική συμφωνία και ότι ανυπομονεί να δει τους ομήρους να επιστρέφουν στις οικογένειές τους.

Ο πόλεμος στη Γάζα ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν δυνάμεις υπό την ηγεσία της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους, κυρίως αμάχους, και αιχμαλωτίζοντας πάνω από 250. Υπολογίζεται ότι σήμερα περίπου 20 όμηροι παραμένουν ζωντανοί σε αιχμαλωσία.

Η συμφωνία του Τραμπ προβλέπει την απόσυρση του Ισραήλ σε προκαθορισμένη γραμμή, την αναστολή όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα και την απελευθέρωση 250 φυλακισμένων σε ισόβια, καθώς και 1.700 Παλαιστινίων που κρατούνται μετά την επίθεση της Χαμάς το 2023.

Το κείμενο διευκρινίζει ότι το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα.

Η περιοχή θα διοικείται από προσωρινή, μη πολιτική παλαιστινιακή τεχνοκρατική επιτροπή, η οποία θα διαχειρίζεται τις δημόσιες υπηρεσίες και τους δήμους της Γάζας. Η επιτροπή θα απαρτίζεται από Παλαιστίνιους τεχνοκράτες και διεθνείς εμπειρογνώμονες, υπό την εποπτεία ενός νέου διεθνούς φορέα, του Συμβουλίου Ειρήνης, που θα προεδρεύεται από τον ίδιο τον Τραμπ. Στο συμβούλιο θα συμμετέχουν γνωστές προσωπικότητες, όπως ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Τόνυ Μπλαιρ, ενώ θα ανακοινωθούν και άλλα μέλη.

Το σχέδιο προβλέπει επίσης ότι, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής, θα τεθούν οι βάσεις της πορείας «προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση».

Η Γάζα θα αποστρατιωτικοποιηθεί και θα καταστεί ζώνη χωρίς τρομοκρατία, ώστε να μην αποτελεί στο μέλλον απειλή. Μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών, θα λάβει πλήρη διεθνή βοήθεια.

Τόσο ο Τραμπ όσο και ο Νετανιάχου έχουν καταστήσει σαφές ότι η Χαμάς δεν θα έχει ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας.

Το σχέδιο αναφέρει ακόμη ότι «όλες οι στρατιωτικές, τρομοκρατικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των τούνελ και των εργοστασίων όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα ξαναχτιστούν».

Κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα, αλλά όσοι το επιθυμούν θα είναι ελεύθεροι να φύγουν και να επιστρέψουν.

Ο Τραμπ είχε παρουσιάσει το σχέδιο κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο στις 29 Σεπτεμβρίου, δηλώνοντας«Σε συνεργασία με τη νέα μεταβατική αρχή της Γάζας, όλα τα μέρη θα συμφωνήσουν σε ένα χρονοδιάγραμμα σταδιακής απόσυρσης των ισραηλινών δυνάμεων».

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος θα επισκεφθεί το Ιατρικό Κέντρο Walter Reed στις 10 Οκτωβρίου, για συνάντηση και ομιλία προς τα στρατεύματα, καθώς και για τον ετήσιο ιατρικό του έλεγχο. Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, εξετάζει το ενδεχόμενο ταξιδιού στη Μέση Ανατολή.

Χαμάς: Συμφωνία για απελευθέρωση ομήρων με βάση το σχέδιο Τραμπ

Συμφωνεί να απελευθερώσει όλους τους ομήρους, όπως προβλέπει το ειρηνευτικό σχέδιο είκοσι σημείων του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε η παλαιστινιακή Χαμάς. Σύμφωνα με δήλωση της ηγεσίας, αποδέχεται τμήματα της πρότασης για τον τερματισμό του πολέμου με το Ισραήλ, όπως την αποχώρησή της από την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι για ορισμένες διατάξεις χρειάζονται περαιτέρω διαβουλεύσεις μεταξύ των Παλαιστινίων.

Ο Ντόναλντ Τραμπ σχολίασε την ανακοίνωση της Χαμάς μέσω κοινωνικών δικτύων, σημειώνοντας: «Βάσει της δήλωσης που μόλις εξέδωσε η Χαμάς, πιστεύω πως είναι έτοιμοι για μια διαρκή ειρήνη. Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, ώστε να καταστεί δυνατή η ασφαλής και ταχεία απελευθέρωση των ομήρων. Πρόκειται για την πολυπόθητη ειρήνη στη Μέση Ανατολή».

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ ευχαρίστησε τις χώρες της Μέσης Ανατολής που συνεργάστηκαν με τις ΗΠΑ για την επίτευξη της συμφωνίας, μεταξύ αυτών το Κατάρ, την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία και την Αίγυπτο.

Όπως δήλωσε: «Θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Πρέπει να υπάρξει οριστική, ξεκάθαρη συμφωνία. Ανυπομονώ να δω τους ομήρους να επιστρέφουν στις οικογένειές τους. Ήταν μία πολύ ιδιαίτερη και ίσως πρωτοφανής ημέρα. Η επιθυμία να λήξει αυτός ο πόλεμος και να έρθει η ειρήνη στη Μέση Ανατολή τούς είχε ενώσει όλους. Είμαστε πολύ κοντά στον στόχο. Σας ευχαριστώ όλους και διαβεβαιώνω ότι όλοι θα αντιμετωπιστούν δίκαια».

Τελεσίγραφο του Τραμπ όριζε την 5η Οκτωβρίου ως προθεσμία αποδοχής της συμφωνίας και απελευθέρωσης όλων των ομήρων που συνελήφθησαν στην αιφνιδιαστική επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Στις 3 Οκτωβρίου, ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει μέσω Truth Social: «Αν δεν καταλήξουμε σε αυτήν την ύστατη συμφωνία, θα ξεσπάσει κόλαση πάνω στη Χαμάς, όπως ποτέ στο παρελθόν. Ειρήνη θα υπάρξει στη Μέση Ανατολή, είτε έτσι είτε αλλιώς».

Στην ίδια ανάρτηση, υπογράμμισε και το βαρύτατο κόστος για τη Χαμάς: «Ως αντίποινα για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, έχουν ήδη σκοτωθεί πάνω από 25.000 μαχητές της. Οι περισσότεροι από τους υπολοίπους είναι περικυκλωμένοι και εγκλωβισμένοι στρατιωτικά, απλώς περιμένοντας το ‘πράσινο φως’ για να εξοντωθούν. Όσοι απομείνουν, γνωρίζουμε ποιοι και πού είναι· θα εντοπιστούν και θα εξοντωθούν κι αυτοί».

Η Χαμάς τόνισε ότι είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους εν ζωή ομήρους και να παραδώσει τις σορούς όσων έχασαν τη ζωή τους, καθώς και να εμπλακεί σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση τρίτων για την οριστικοποίηση των λεπτομερειών, αναφέροντας ότι υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία θέλει διευκρινήσεις.

Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϋ Γκρέιαμ εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη στάση της Χαμάς, χαρακτηρίζοντάς την «προβλέψιμη». Όπως δήλωσε: «Η πρόσφατη απάντηση της Χαμάς στο σχέδιο Τραμπ, το οποίο το Ισραήλ έχει αποδεχθεί, ήταν η αναμενόμενη: ένα τυπικό ‘ναι, αλλά’, χωρίς αφοπλισμό, με επιμονή για παλαιστινιακό έλεγχο της Γάζας και σύνδεση της απελευθέρωσης των ομήρων με περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Ουσιαστικά πρόκειται για απόρριψη της πρότασης Τραμπ, δεχτείτε το ή όχι».

Από την πλευρά του, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τζον Φέτερμαν σχολίασε: «Η Χαμάς πρέπει να επιλέξει μεταξύ  της ειρήνης και της καταστροφής της. Επιστρέψτε αμέσως τους ομήρους. Παρά τις πολιτικές διαφορές, εύσημα στο ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ για τη σημερινή ενθαρρυντική πρόοδο».

Το σχέδιο ειρήνης των είκοσι σημείων του Τραμπ παρουσιάστηκε στους Άραβες ηγέτες στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.

Το Ισραήλ έδωσε την έγκρισή του κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, ενώ ηγέτες της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης εξέφρασαν τη στήριξή τους.

Η συμφωνία προβλέπει αποχώρηση του Ισραήλ έως τα συμφωνηθέντα όρια, αναστολή των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα και απελευθέρωση 250 κρατουμένων, καθώς και 1.700 Παλαιστινίων που συνελήφθησαν μετά την επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023. Επισημαίνεται πως το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Λωρίδα της Γάζας.

Το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τη δυνατότητα παλαιστινιακής αυτοδιάθεσης και την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους μετά την ολοκλήρωση προγράμματος μεταρρυθμίσεων από την Παλαιστινιακή Αρχή. Παράλληλα, επιδιώκει την αποριζοσπαστικοποίηση της Γάζας, δημιουργώντας μια ζώνη χωρίς τρομοκρατία και αποτρέποντας μελλοντικές απειλές, ενώ θα αποσταλεί πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας μόλις σταματήσουν οι εχθροπραξίες.

Τόσο ο Τραμπ όσο και ο Νετανιάχου διευκρινίζουν ότι η Χαμάς δεν θα αναλάβει κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Το σχέδιο προβλέπει την πλήρη καταστροφή στρατιωτικών και τρομοκρατικών υποδομών, περιλαμβανομένων του δικτύου σηράγγων και των εργαστηρίων οπλισμού. Διευκρινίζεται ότι κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να αποχωρήσει από τη Γάζα, με δικαίωμα ελεύθερης εξόδου και επιστροφής για όποιον το επιθυμεί.

Σε επίσημη τοποθέτηση, η Χαμάς διαβεβαίωσε ότι προηγήθηκαν εκτενείς διαβουλεύσεις με τις παλαιστινιακές οργανώσεις, διαμεσολαβητές και συμμάχους, ώστε να καταλήξει σε υπεύθυνη στάση απέναντι στην πρόταση Τραμπ.

Όπως επισημαίνουν: «Μετά τις διαβουλεύσεις, η Χαμάς συμφωνεί στην απελευθέρωση των ομήρων σύμφωνα με το πλαίσιο ανταλλαγής που περιλαμβάνει το ειρηνευτικό σχέδιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα ικανοποιηθούν οι απαραίτητοι όροι για την ανταλλαγή».

Παράλληλα, η οργάνωση δηλώνει έτοιμη να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις για την οριστικοποίηση της διαδικασίας ανταλλαγής και συναινεί στην παράδοση της διακυβέρνησης της Γάζας σε παλαιστινιακή αρχή που θα προκύψει κατόπιν ευρείας συναίνεσης υποστηριζόμενης από αραβικά και ισλαμικά κράτη.

Διευκρινίζουν ότι ζητήματα που αφορούν το μέλλον της περιοχής θα τεθούν σε πλαίσιο εθνικού διαλόγου, με τη Χαμάς να συμμετέχει και να αναλαμβάνει ευθύνη.

Τραμπ: Πιθανή άρση κυρώσεων για την Τουρκία 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υποδέχτηκε τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στον Λευκό Οίκο στις 25 Σεπτεμβρίου για να συζητήσουν μια συμφωνία με την Boeing και άλλα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της μακροχρόνιας διαμάχης για την αγορά από την Τουρκία ενός ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας.

«Κάνουμε πολλές εμπορικές συναλλαγές με την Τουρκία, και θα συνεχίσουμε», δήλωσε ο Τραμπ στην αρχή της διμερούς του συνάντησης με τον Ερντογάν. «Φτιάχνουν εξαιρετικά προϊόντα – πραγματικά φανταστικοί κατασκευαστές», προσθέτοντας ότι θα συζητηθεί και το ενδεχόμενο να αγοράσει η Τουρκία αεροσκάφη F-16 και F-35.

Η απόφαση της Τουρκίας, το 2019, να αγοράσει το ρωσικό σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας S-400 οδήγησε σε αμερικανικές κυρώσεις κατά της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας βάσει του Νόμου για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act) και στην απομάκρυνσή της από το πρόγραμμα F-35.

Στο ερώτημα για την άρση των κυρώσεων, ο Τραμπ είπε ότι και οι δύο πλευρές είχαν τις δικές τους απαιτήσεις και φάνηκε αισιόδοξος για πιθανή συμφωνία.

Ο Ερντογάν και η αντιπροσωπεία του πέρασαν περίπου δύο ώρες στον Λευκό Οίκο. Μετά τη συνάντηση, ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους ότι η συνάντηση πήγε «υπέροχα». Αργότερα, στο Οβάλ Γραφείο, κατά την υπογραφή εκτελεστικών διαταγμάτων, ο Τραμπ ανέφερε ότι αυτός και ο Ερντογάν είχαν μια «πολύ καλή συζήτηση» για τις αγορές στρατιωτικού εξοπλισμού, χωρίς όμως να αποκαλύψει λεπτομέρειες.

Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία Τομ Μπάρακ είπε επίσης στους δημοσιογράφους ότι η συμφωνία με την Boeing έχει οριστικοποιηθεί. Σε πρόσφατη συνέντευξη, ο πρόεδρος της Turkish Airlines Αχμέτ Μπολάτ επιβεβαίωσε ότι η αεροπορική εταιρεία εξετάζει την παραγγελία 250 αεροσκαφών Boeing. Η συμφωνία θα σηματοδοτούσε μια σημαντική επέκταση για τον εθνικό αερομεταφορέα της χώρας, ο οποίος σήμερα διαθέτει στόλο 485 αεροπλάνων.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι αυτός και ο Ερντογάν μίλησαν επίσης με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και άλλους ηγέτες της Μέσης Ανατολής, λέγοντας ότι σύντομα θα μπορούσαν να αναμένονται σημαντικές εξελίξεις.

Ο Τραμπ ανέφερε ότι βρίσκονται κοντά σε συμφωνία για τη Γάζα και ίσως ακόμη και σε μια ειρηνευτική εξέλιξη.

Δυναμική Τραμπ–Ερντογάν

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ σημείωσε ότι ο Ερντογάν παρέμεινε φίλος καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης διοίκησης, ότι ακόμη και όταν ο ίδιος βρισκόταν εκτός εξουσίας, ο Ερντογάν παρέμεινε φίλος του, κάτι που θεωρεί δείγμα αληθινής φιλίας.

«Είμαι πολύ ευχαριστημένος που βρίσκομαι εδώ με τους συναδέλφους και φίλους μου», απάντησε ο Ερντογάν, σημειώνοντας ότι ανυπομονεί για μια «διεξοδική συζήτηση» σχετικά με τα F-35, τα F-16 και την υπόθεση της Halkbank –αναφερόμενος σε απόφαση αμερικανικού δικαστηρίου που έκρινε ότι η τουρκική τράπεζα μπορεί να διωχθεί επειδή φέρεται να βοήθησε το Ιράν να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Τραμπ αστειεύτηκε ότι ο Τούρκος πρόεδρος είναι «πολύ ισχυρογνώμων».

Ο Τραμπ είπε αστειευόμενος ότι παρότι συνήθως δεν του αρέσουν οι ισχυρογνώμονες άνθρωποι, ο ίδιος πάντα εκτιμά τον Ερντογάν, αν και τον χαρακτήρισε «σκληρό».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στη συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Οβάλ Γραφείο. Λευκός Οίκος, Ουάσιγκτον, 25 Σεπτεμβρίου 2025. (Saul Loeb/AFP μέσω Getty Images)

 

Η σχέση του Τραμπ με τον Ερντογάν έχει αλλάξει σημαντικά από το 2018, όταν η Ουάσιγκτον πίεσε για την απελευθέρωση του Αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον, μετά από δύο χρόνια κράτησής του στην Τουρκία. Η Τουρκία απελευθέρωσε τον Μπράνσον ύστερα από την απειλή του Τραμπ να επιβάλει σημαντικές κυρώσεις στην Άγκυρα. Έναν χρόνο αργότερα, ο Τραμπ έστειλε στον Ερντογάν μια δημόσια επιστολή προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να «καταστρέψει» την οικονομία της Τουρκίας αν η Άγκυρα δεν σταματούσε την στρατιωτική της επιχείρηση στη βόρεια Συρία. Έκτοτε, οι σχέσεις των δύο ηγετών βελτιώθηκαν σταθερά.

Ο Τραμπ αναφέρθηκε σε εκείνη την υπόθεση κατά τη συνάντηση, σημειώνοντας ότι δεν έχει ξεχάσει ότι ο Ερντογάν απελευθέρωσε τον πάστορα Μπράνσον, ο οποίος σήμερα είναι υγιής και ευτυχισμένος, όπως ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.

Οι τουρκικές αγορές ρωσικού πετρελαίου 

Ο Τραμπ έχει επικρίνει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ επειδή συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, παρά την έντονη αντίθεσή τους στον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία. Τον Αύγουστο, η Τουρκία ήταν ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικών ορυκτών καυσίμων μετά την Κίνα και την Ινδία, σύμφωνα με το Center for Research on Energy and Clean Air.

Σε ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ επέκρινε ξανά τους συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ ότι «χρηματοδοτούν τον πόλεμο εναντίον τους».

Κατά τη συνάντηση, ο Τραμπ υπογράμμισε τους ισχυρούς δεσμούς του Ερντογάν με τη Ρωσία και την Ουκρανία και την επιρροή του σε όλη τη Μέση Ανατολή, σημειώνοντας ότι αυτές οι σχέσεις είναι κρίσιμες για την επίλυση συγκρούσεων στην περιοχή.

Μετά τη συνάντηση, ο Τραμπ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο Ερντογάν θα πράξει το σωστό και θα μειώσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Αυστηρά μέτρα ασφαλείας

Ο Ερντογάν διέμεινε στο Blair House, την επίσημη κατοικία φιλοξενούμενων του προέδρου, που βρίσκεται απέναντι από τον Λευκό Οίκο. Πριν από την άφιξή του, όλοι οι δρόμοι που οδηγούν στον Λευκό Οίκο αποκλείστηκαν με αυστηρά μέτρα ασφαλείας, παρόμοια με αυτά που είχαν ληφθεί κατά τη συνάντηση Νετανιάχου-Τραμπ τον Ιούλιο. Δεν επιτράπηκαν διαδηλωτές κοντά στον Λευκό Οίκο.

Ο Ερντογάν αντιμετωπίζει αυξανόμενη διεθνή πίεση μετά τη σύλληψη και την αποπομπή του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, γεγονός που προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις στην Τουρκία με δεκάδες χιλιάδες πολίτες να βγαίνουν στους δρόμους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασαν την καταστολή, λέγοντας ότι ο πολιτικός ανταγωνισμός δεν πρέπει να διεξάγεται μέσω της δικαιοσύνης.

Αν και η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ, το Κογκρέσο των ΗΠΑ «παραμένει εχθρικό προς τους δεσμούς της Τουρκίας με τη Ρωσία και το ιστορικό της σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», έγραψε η Ασλί Αϊντιντασμπάς, συνεργάτις στο Brookings Institution, σε πρόσφατη έκθεση.

Οι συνεχιζόμενες εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ για τη Γάζα και τη Συρία αποτελούν επίσης πρόκληση για την αμερικανική πολιτική στην περιοχή, πρόσθεσε.

Παρά τις διαφορές τους, η Άγκυρα και η Ουάσιγκτον επιδιώκουν γενικά παρόμοιους στόχους στη Συρία. Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία έχουν έρθει πιο κοντά στους βασικούς τους στόχους στη Συρία, με τον Μπάρακ να λειτουργεί ως βασικός συντονιστής, σύμφωνα με την Αϊντιντασμπάς.

«Όπως και η Άγκυρα, ο Μπάρακ έχει αποδεχθεί το μετα-Άσαντ καθεστώς στη Δαμασκό, με επικεφαλής τον προσωρινό πρόεδρο Άχμαντ Αλ Σάρα· υποστηρίζει την ιδέα μιας ενωμένης Συρίας· και γενικά αποδέχεται την ενσωμάτωση των Σύρων Κούρδων που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, στον συριακό στρατό – αν και με μεγαλύτερη τοπική αυτονομία απ’ ό,τι θα προτιμούσε η Άγκυρα», ανέφερε.

Κύρια σημεία από την επίσκεψη του Τραμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, ολοκλήρωσε στις 18 Σεπτεμβρίου τη διήμερη επίσημη επίσκεψή του στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία συνδυάστηκε με λαμπρή βασιλική υποδοχή και συμφωνίες-ορόσημα στους τομείς της τεχνητής νοημοσύνης και της πυρηνικής ενέργειας.

Ο Τραμπ έφτασε στο Λονδίνο συνοδευόμενος από ηγετικές φυσιογνωμίες της αμερικανικής τεχνολογίας, μεταξύ των οποίων οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Apple, Τιμ Κουκ, της Nvidia, Τζένσεν Χουάνγκ, και της OpenAI, Σαμ Άλτμαν.

Στις 18 Σεπτεμβρίου, στην εξοχική κατοικία του Βρετανού πρωθυπουργού στο Τσέκερς, υπέγραψε μαζί με τον Κηρ Στάρμερ τη συμφωνία «Tech Prosperity Deal», που στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η ενέργεια.

Ο Στάρμερ δήλωσε ότι οι επενδύσεις θα φτάσουν τις 250 δισ. λίρες (περίπου 287 δισ. ευρώ), χαρακτηρίζοντάς το ως «το μεγαλύτερο επενδυτικό πακέτο στην ιστορία της Βρετανίας». Παράλληλα, σημείωσε ότι τα οφέλη θα είναι αμφίδρομα για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Ο Τραμπ υπογράμμισε πως οι επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη και την πυρηνική ενέργεια θα ενισχύσουν τις δύο χώρες, επισημαίνοντας ότι η συνεργασία της βρετανικής Centrica με την αμερικανική X-energy για την κατασκευή έως και δώδεκα προηγμένων μικρών αντιδραστήρων θα μειώσει την εξάρτηση από τη Ρωσία. Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε ότι η συμφωνία θα βοηθήσει ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο «να κυριαρχήσουν στο μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης».

Βασιλικό θέαμα στο Κάστρο του Ουίνδσορ

Στις 17 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ και η Πρώτη Κυρία Μελάνια Τραμπ έφθασαν στο Κάστρο του Ουίνδσορ, όπου τους υποδέχθηκαν με όλη την παραδοσιακή λαμπρότητα: ιστορικές άμαξες, μουσικές μπάντες και αεροπορικά σμήνη. Κορυφαία στιγμή αποτέλεσε το επίσημο δείπνο στην Αίθουσα του Αγίου Γεωργίου.

Ο Τραμπ χαρακτήρισε το γεγονός «μία από τις μεγαλύτερες τιμές της ζωής του». Στο μακρύ τραπέζι, μήκους 47,3 μέτρων, κάθισαν 160 καλεσμένοι, μετά από προετοιμασίες μίας εβδομάδας. Η δε σύνθεση του μενού είχε ξεκινήσει από τις αρχές του καλοκαιριού, όπως ανέφερε βασιλικός αξιωματούχος.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και ο Βρετανός βασιλιάς Κάρολος Γ΄ παρευρίσκονται σε επίσημο δείπνο στο Κάστρο του Ουίνδσορ. Αγγλία, 17 Σεπτεμβρίου 2025. (Yui Mok/POOL/AFP μέσω Getty Images)

 

Μιλώντας αργότερα στο Air Force One, ο Τραμπ χαρακτήρισε το ταξίδι «υπέροχο» και παρατήρησε πως η δεξίωση έμοιαζε με «εικόνα από άλλη εποχή». Υπενθυμίζεται ότι είναι ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που έχει προσκληθεί δύο φορές από Βρετανό μονάρχη σε επίσημη επίσκεψη. Κατά το δείπνο, μάλιστα, αστειεύτηκε ότι θα ήθελε να παραμείνει ο μοναδικός με αυτό το προνόμιο.

Διαφωνίες με τον Στάρμερ

Στη συνέντευξη Τύπου, μετά τη συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό, ήρθαν στην επιφάνεια οι διαφορές τους για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους. Ο Στάρμερ είχε ανακοινώσει τον Ιούλιο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα προχωρούσε σε επίσημη αναγνώριση τον Σεπτέμβριο.

Ο Τραμπ εξέφρασε διαφωνία, σημειώνοντας ότι πρόκειται για μία από τις ελάχιστες αλλά σημαντικές διαφορές τους. Ο Στάρμερ απάντησε ότι η κίνηση αυτή αποσκοπεί στην άσκηση πίεσης στο Ισραήλ για την επιτάχυνση της ανθρωπιστικής βοήθειας και διέψευσε τα δημοσιεύματα που συνέδεαν τον χρόνο της ανακοίνωσης με την επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου.

Ο Τραμπ, αντίθετα, τόνισε την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην απελευθέρωση των ομήρων που κρατά ακόμα η Χαμάς, υπενθυμίζοντας ότι η 7η Οκτωβρίου 2023 υπήρξε «μία από τις πιο βίαιες ημέρες στην ιστορία του κόσμου».

Συμπλήρωσε ότι διαφωνεί επίσης με τον Στάρμερ σε θέματα μεταναστευτικής και ενεργειακής πολιτικής, επικρίνοντας την πρόθεση της βρετανικής κυβέρνησης να περιορίσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα.

Κυρώσεις κατά της Ρωσίας

Πριν από το ταξίδι, ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι είναι έτοιμος να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά μόνο αν οι ευρωπαϊκές χώρες και άλλοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης επανέλαβε τη θέση του, προσθέτοντας ότι και ο Στάρμερ συμφώνησε πως πρέπει να σταματήσει αυτή η εξάρτηση. Υποστήριξε ότι αν η τιμή του πετρελαίου μειωθεί, ο Βλαντίμιρ Πούτιν «δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αποχωρήσει από τον πόλεμο». Παράλληλα, κατηγόρησε συμμάχους των ΗΠΑ ότι εξακολουθούν να ενισχύουν τη Μόσχα, κάτι που, όπως είπε, «δεν είναι δίκαιο απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Τόσο ο βασιλιάς Κάρολος όσο και ο Στάρμερ κάλεσαν για μεγαλύτερη πίεση κατά της Ρωσίας, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος διευκρίνισε ότι δεν θα προχωρήσει σε νέες κυρώσεις αν δεν ικανοποιηθεί η βασική του προϋπόθεση.

Ελευθερία του λόγου και η δολοφονία Κερκ

Την ώρα που ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, είχε προκαλέσει τον Φεβρουάριο αντιδράσεις κατηγορώντας τη Βρετανία και την Ευρώπη για «επιθέσεις στην ελευθερία του λόγου και στη δημοκρατία», ο Τραμπ κράτησε ηπιότερη στάση, τονίζοντας την ανάγκη υπεράσπισης «των αξιών του αγγλόφωνου κόσμου».

Η επίσκεψη έγινε στον απόηχο της δολοφονίας του συντηρητικού σχολιαστή Τσάρλι Κερκ σε πανεπιστήμιο της Γιούτα, γεγονός που άνοιξε ξανά τη συζήτηση για τις απειλές κατά της ελευθερίας του λόγου. Ο Τραμπ καταδίκασε την πράξη, υποστηρίζοντας ότι ο Κερκ «δολοφονήθηκε βάναυσα επειδή εξέφραζε ελεύθερα τη γνώμη του». Ο Στάρμερ, επίσης, καταδίκασε την επίθεση.

Σε ερώτηση για τις δηλώσεις Βανς, ο Βρετανός πρωθυπουργός απάντησε ότι η χώρα του «έχει ελευθερία λόγου εδώ και πάρα πολύ καιρό», τονίζοντας ότι αποτελεί βασικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας και αξία για την οποία έχουν δοθεί αγώνες.