Ανάλυση ειδήσεων
Η ετήσια νομοθετική συνέλευση του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) ολοκληρώθηκε στις 11 Μαρτίου χωρίς να εγκριθεί ο νόμος για την προώθηση της ιδιωτικής οικονομίας, παρά τη μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία της επίσημης προπαγάνδας.
Οι ειδικοί λένε ότι αυτό δείχνει ότι το Πεκίνο δεν ξέρει τι να κάνει με τον ιδιωτικό του τομέα, καθώς αφ ‘ ενός γνωρίζει ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομία δημιουργώντας θέσεις εργασίας, φορολογικά έσοδα και καινοτομία, αλλά η κομμουνιστική ιδεολογία έρχεται σε θεμελιώδη σύγκρουση με την ιδιωτική ιδιοκτησία.
Οι νομοθετικές συνεδριάσεις επικεντρώθηκαν στην οικονομία, η οποία βρίσκεται σε στασιμότητα από τα τέλη του 2022, όταν ο ηγέτης Σι Τζινπίνγκ ήρε το δρακόντειο μέτρο απαγόρευσης κυκλοφορίας «μηδενικός COVID». Στα τέλη του περασμένου έτους, το ΚΚΚ παρουσίασε μια σειρά από πακέτα ενδυνάμωσης της οικονομίας συνολικού ύψους περίπου 10 τρισεκατομμυρίων γιουάν (1,27 τρισεκατομμυρίων ευρώ). Ωστόσο, δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη.
Στις 9 Μαρτίου, η Κίνα δημοσίευσε τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), έναν βασικό δείκτη πληθωρισμού, και τον Δείκτη Τιμών Παραγωγού (ΔΤΠ), ο οποίος παρακολουθεί τις εμπορικές τιμές των εργοστασίων, του Φεβρουαρίου. Οι τιμές χονδρικής μειώνονται 29 μήνες συνεχόμενα από τον Οκτώβριο του 2022. Ο ΔΤΚ μειώθηκε κατά 0,7% σε ετήσια βάση, με την πρώτη συρρίκνωση από τον Ιανουάριο του 2024. Οι αριθμοί δείχνουν ότι ο κίνδυνος αποπληθωρισμού παραμένει υπαρκτός. Σε ένα αποπληθωριστικό περιβάλλον, οι καταναλωτές αποφεύγουν τις δαπάνες, ελπίζοντας ότι οι τιμές θα μειωθούν περαιτέρω.
Ως εκ τούτου, ένα από τα θέματα των ετήσιων συνεδριάσεων του κόμματος φέτος ήταν η τόνωση της κατανάλωσης. Σε αυτό, ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει ζωτικό ρόλο.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα επίσημα στοιχεία, του 2023, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις θα αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ των εξαγωγών, περισσότερο από το ήμισυ των φορολογικών εσόδων της κυβέρνησης, περισσότερο από το 60% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), περισσότερο από το 70% της καινοτομίας, περισσότερο από το 80% των αστικών θέσεων εργασίας και περισσότερο από το 90% του συνολικού αριθμού των επιχειρήσεων.
Κατά την έναρξη της διάσκεψης στις 5 Μαρτίου, ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ υπογράμμισε τη σημασία της δημιουργίας ενός δίκαιου και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος της αγοράς για την ευημερία τόσο των κρατικών όσο και των ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Το σχέδιο νόμου για την προώθηση της ιδιωτικής οικονομίας επισημάνθηκε στην έκθεση εργασίας του Λι. Ωστόσο, αυτή η νομοθεσία-ορόσημο – ο πρώτος θεμελιώδης νόμος που επικεντρώνεται ειδικά στην ανάπτυξη της ιδιωτικής οικονομίας – δεν πέρασε κατά τη διάρκεια των δύο συνόδων, αντίθετα με τις εξωτερικές προσδοκίες.
Από τότε που ξεκίνησε η διαδικασία σύνταξης τον περασμένο Φεβρουάριο, πολλά κρατικά μέσα ενημέρωσης προώθησαν έντονα το νομοσχέδιο ως πολιτικό μήνυμα της υποστήριξης του ΚΚΚ προς την ιδιωτική οικονομία, παρατηρώντας ότι καθησυχάζει τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, καθώς εξασφαλίζει τη νομική προστασία των δικαιωμάτων τους.
Πριν από ημέρες, πολλά κινεζικά κρατικά, προπαγανδιστικά πρακτορεία μετέδωσαν ένα άρθρο με τίτλο: «Σι Τζινπίνγκ: Πάντα υποστήριζα τις ιδιωτικές επιχειρήσεις».
Ο τόνος ήταν σε πλήρη αντίθεση ακόμη και με δημοσιεύματα του 2022 των ίδιων εφημερίδων, που μετέδιδαν την προεδρική θέση ότι το κεφάλαιο δεν πρέπει να επιτρέπεται να «ενεργεί απερίσκεπτα» και ότι το κόμμα θα «εξαλείψει την ιδιωτική ιδιοκτησία».
Αυτή ήταν η αφήγηση που προωθούσαν τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της τριετούς ρυθμιστικής καταστολής της ιδιωτικής βιομηχανίας, από τα τέλη του 2020 έως τον Ιούλιο του 2023.
Καθοριστική ήταν η ακύρωση από τις αρχές της αρχικής δημόσιας προσφοράς της Ant Group του Τζακ Μα, τον Νοέμβριο του 2020. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στους κλάδους της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, του ηλεκτρονικού εμπορίου, των φροντιστηρίων και των ακινήτων υποβλήθηκαν σε έλεγχο και είχαν λιγότερη πρόσβαση σε χρήματα από τις κρατικές επιχειρήσεις. Το ΚΚΚ απαίτησε επίσης «χρυσές μετοχές» με ειδικά δικαιώματα ψήφου, θέσεις στο διοικητικό συμβούλιο και κομματικές επιτροπές στις ιδιωτικές επιχειρήσεις για αυστηρότερο έλεγχο.
Οι ενέργειες του καθεστώτος βύθισαν την εμπιστοσύνη των επιχειρηματιών και ερμηνεύτηκαν ευρέως ως αντανάκλαση της πολιτικής κατεύθυνσης «το κράτος προχωρά, ο ιδιωτικός τομέας υποχωρεί».
Κατά τη διάρκεια της καταστολής, το μερίδιο του ιδιωτικού τομέα στην κεφαλαιοποίηση της αγοράς των 100 κορυφαίων εισηγμένων εταιρειών της Κίνας μειώθηκε από 55% σε 33% πριν από μια μικρή άνοδο το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά, μία δεξαμενή σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον.
Τώρα, ο Σι φαίνεται να έχει αλλάξει γνώμη. Τον περασμένο μήνα, πραγματοποίησε μία σπάνια συνάντηση με κορυφαίους Κινέζους επιχειρηματίες. Ο Μα ήταν μεταξύ των προσκεκλημένων.
Ο πολιτικός σχολιαστής Τανγκ Τζινγκγιουάν δήλωσε ότι το ΚΚΚ δεν ξέρει τι να κάνει με την ιδιωτική βιομηχανία της Κίνας. Πρόσθεσε ότι έχει φαινομενικά αναζωπυρώσει το πάθος του για τον τομέα ως «προσωρινό συμβιβασμό», αφού οι μέχρι τώρα προσπάθειες απέτυχαν να αντιστρέψουν την οικονομία.
«Ο Σι πρέπει να αναγνωρίσει το καθεστώς των επιχειρηματιών και να χαλαρώσει λίγο τον έλεγχο του επί των επιχειρήσεών τους λόγω της οικονομικής ύφεσης», δήλωσε ο Τανγκ στην Epoch Times. «Ωστόσο, στη βάση του οικονομικού προβλήματος της Κίνας βρίσκεται η κομμουνιστική ιδεολογία και το κομμουνιστικό σύστημα. Είναι θεμελιωδώς ενάντια στην ιδιωτική ιδιοκτησία και τις ελεύθερες αγορές.»
Κατά την άποψη του Τανγκ, ο Σι θα εξακολουθήσει να δίνει προτεραιότητα στις κρατικές επιχειρήσεις, επειδή χρειάζεται τις εθνικές εταιρείες-πρωταθλητές για να εκπληρώσει τη φιλόδοξη βιομηχανική του πολιτική, προκειμένου να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά και να επιβάλει μία παγκόσμια τάξη υπό την ηγεσία του ΚΚΚ.
Ο Aμερικανός οικονομολόγος Ντέηβι Τζ. Γουόνγκ δήλωσε στην Epoch Times ότι η Κίνα έχει κολλήσει σε μια αυτοκαταστροφική λύση, δίνοντας στις κρατικές επιχειρήσεις περισσότερα προνόμια και υποστηρίζοντας ταυτόχρονα και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Στην ουσία, το ΚΚΚ αμφιταλαντεύεται μεταξύ της ανάγκης του για οικονομική ανάπτυξη και πολιτικό έλεγχο, πρόσθεσε.
Τα προϊόντα του ιδιωτικού τομέα αποκτούν καθεστώς αστεριού
Αυτές οι ετήσιες συναντήσεις είναι εκδηλώσεις-κλειδιά για τον καθορισμό των νέων οικονομικών πολιτικών, που θα ακολουθήσει το ΚΚΚ. Είναι επίσης γνωστές ως οι «δύο σύνοδοι», επειδή τα μέλη δύο πολιτικών οργάνων πραγματοποιούν ταυτόχρονα δύο διασκέψεις μέσα σε μια εβδομάδα . Tο ένα είναι το κοινοβούλιο της Κίνας και το άλλο ένα συμβουλευτικό όργανο που αποτελείται από επιχειρηματίες και διασημότητες.
Φέτος, για να προωθηθεί αυτό που ο προπαγανδιστικός Τύπος αποκαλεί «ζωντανή ιδιωτική οικονομία», αρκετά προϊόντα από ιδιωτικές επιχειρήσεις παρουσιάζονται ως ‘ήρωες’.
Ανάμεσά τους είναι το DeepSeek, το κινεζικό chatbot που έγινε είδηση παγκοσμίως τον Ιανουάριο ως μία φθηνότερη τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με τα αμερικανικά προϊόντα, και το «Ne Zha 2», μια ταινία που έχει πετύχει εισπράξεις άνω των 1,8 δισ. ευρώ και κατατάσσεται στην 6η υψηλότερη εισπρακτική θέση των ταινιών IMAX (συντομογραφία για το Image Maximum, ένα σύστημα προβολής ταινιών που χαρακτηρίζεται από ήχο surround και εικόνα πολύ υψηλής ανάλυσης, υψηλότερη από αυτή των συμβατικών ταινιών) από τις 9 Μαρτίου.
Και τα δύο προϊόντα χρησιμοποιούνται από το καθεστώς για την τροφοδότηση του εθνικιστικού συναισθήματος. Και τα δύο φέρουν την επιρροή του ΚΚΚ. Το DeepSeek αυτολογοκρίνεται προκειμένου να είναι πολιτικά ορθό, ευθυγραμμιζόμενο με την κομματική γραμμή του ΚΚΚ. Η ταινία, από τη μεριά της, περιέχει την ίδια επιθετικότητα με αυτήν που χαρακτηρίζει και την κινεζική διπλωματία, σύμφωνα με τον Φρανκ Ζι, καθηγητή επιχειρήσεων και μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας-Aiken.
Ο Νε Ζα είναι μια οικεία μυθολογική φιγούρα της κινεζικής λαογραφίας. Είναι γνωστός για τις μαγικές του δυνάμεις και το θάρρος του να προκαλεί την εξουσία. Ωστόσο, ο Ζι δήλωσε ότι η ταινία, με την υπερδραματοποίηση του μίσους, της ανομίας και της βίας, προωθεί την κομμουνιστική επιθετικότητα και την αναρχία.
Ο βασικός παραγωγός, η εταιρεία Chengdu Kekedou Animation Film and Television, επωφελείται εδώ και καιρό από την κρατική υποστήριξη. Τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι, ήδη από το 2009, το υπουργείο Πολιτισμού της Κίνας κατέγραψε την εταιρεία ως υποστηριζόμενη επιχείρηση, ενώ λίγο αργότερα συμπεριλήφθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Οικοδόμησης και Προστασίας Επώνυμων Προϊόντων Κινουμένων Σχεδίων, λαμβάνοντας συνεχή υποστήριξη από την κυβέρνηση της επαρχίας Σιτσουάν.
Παρόλο που η DeepSeek δεν φαίνεται να είχε κρατική χρηματοδότηση, το Πεκίνο πιέζει τις τοπικές κυβερνήσεις να υιοθετούν το μοντέλο AI.
Στη Σενζέν, μια πόλη που συνορεύει με το Χονγκ Κονγκ, περισσότερα από 70 ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης έχουν ήδη αναλάβει τη διαχείριση εκατοντάδων κυβερνητικών υπηρεσιών, όπως φορολογικές δηλώσεις και ανανεώσεις αδειών. Τα νοσοκομεία στις επαρχίες Σιτσουάν και Γκουανγκντόνγκ δίνουν ιατρικές γνωμοδοτήσεις με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης.
Δεδομένης της στρατηγικής αξίας ορισμένων ιδιωτικών επιχειρήσεων, η υπόσχεση του Πεκίνου να στηρίξει τον ιδιωτικό τομέα είναι εγγενώς «επιλεκτική», ευθυγραμμιζόμενη με τα βασικά του συμφέροντα και όχι ωφελώντας μια ευρύτερη ομάδα μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, δήλωσε ο Σαν Κουο- Ησιάνγκ, αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων και επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Nanhua στην Ταϊβάν.
Κατά την άποψη του, το ΚΚΚ χρησιμοποιεί αυτές τις ιδιωτικές επιχειρήσεις για διάφορους στρατηγικούς στόχους, όπως η τεχνολογική πρόοδος, η ιδεολογική εξαγωγή και η ενίσχυση της ισχύος του λόγου του στην παγκόσμια σκηνή. Η ηγεσία του καθεστώτος περιγράφει τη «δύναμη λόγου» ως τη δύναμη να μιλάς και να ακούγεσαι.
Μακροπρόθεσμα, ο Σαν προειδοποιεί ότι η ανεξαρτησία αυτών των ιδιωτικών επιχειρήσεων θα μειωθεί, καθώς το ΚΚΚ αυξάνει όλο και περισσότερο τον έλεγχό του για να διασφαλίσει ότι τα συμφέροντά του εξυπηρετούνται.
«Είναι πιθανό πολλές [επιχειρήσεις] να μεταβούν σε ένα μοντέλο ‘ημι-κρατικής ιδιοκτησίας’, καθώς το κρατικό κεφάλαιο επηρεάζει όλο και περισσότερο τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις επιχειρησιακές τους κατευθύνσεις», δήλωσε στην Epoch Times.
Των Lynn Xu και Xin Ning
Με τη συμβολή του Σον Τσενγκ
