GUY BIRCHALL

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ένα πακέτο μέτρων-αντίποινα που μπορεί να φτάσει τα 95 δισ. ευρώ (107,2 δισ. δολάρια) σε αμερικανικές εισαγωγές, αν αποβούν άκαρπες οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για την άρση των δασμών που επέβαλε η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

Το σχέδιο αυτό, εφόσον υιοθετηθεί, αποτελεί την ευρωπαϊκή απάντηση στους δασμούς επί ευρωπαϊκών αυτοκινήτων αλλά και στα αμερικανικά μέτρα αντιποίνων. Στο στόχαστρο της ΕΕ βρίσκονται προϊόντα όπως το αμερικανικό κρασί, θαλασσινά, αεροσκάφη, αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, χημικά, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, φαρμακευτικά και βιομηχανικά είδη.

Η Κομισιόν, ως εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27, ανακοίνωσε πως από τις 10 Ιουνίου θα θέσει το πακέτο υπό δημόσια διαβούλευση. Μέλη της ΕΕ αλλά και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις καλούνται να εκφράσουν τις απόψεις τους πριν ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για την ενεργοποίηση των μέτρων.

«Οι δασμοί ήδη πλήττουν τις διεθνείς οικονομίες», τόνισε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Εξέφρασε δε την προσήλωση της Ένωσης στην ανάγκη επίτευξης αμοιβαίας συμφωνίας με τις ΗΠΑ: «Πιστεύουμε ότι υπάρχουν καλές συμφωνίες που θα ωφελήσουν καταναλωτές και επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού», σημείωσε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πάντως, ξεκαθαρίζει ότι η Ευρώπη προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διαβούλευσης που εγκαινιάζεται ώστε να καθοδηγηθούν οι σχεδιασμοί για τα πιθανά αντίμετρα.

Η σύγκρουση εντείνεται καθώς οι ευρωπαϊκές εξαγωγές αντιμετωπίζουν δασμούς της τάξεως του 25% σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα, όπως και 10% σχεδόν σε όλα τα υπόλοιπα εμπορεύματα – με τον κίνδυνο η επιβάρυνση να αυξηθεί στο 20% αν λήξει, στις 8 Ιουλίου, η 90ήμερη αναστολή που αποφάσισε ο Τραμπ για τα αντίποινα.

Η Κομισιόν επιμένει πως προτιμά λύση μέσα από διαπραγμάτευση και όχι κλιμάκωση με αλλεπάλληλα αντίποινα. Τον Απρίλιο, μάλιστα, η ΕΕ είχε εγκρίνει δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ (κυρίως 25% σε καλαμπόκι, σιτάρι, μοτοσικλέτες και ρούχα), αλλά τους ανέστειλε όταν η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε «πάγωμα» για 90 μέρες.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι αμερικανικοί δασμοί αφορούν πλέον ευρωπαϊκά προϊόντα 380 δισ. ευρώ – το 70% των συνολικών ευρωπαϊκών εξαγωγών – με το ενδεχόμενο να αυξηθούν ως και το 97% αν η Ουάσιγκτον προχωρήσει σε νέες ενέργειες για φάρμακα, ημιαγωγούς, κρίσιμα μέταλλα και φορτηγά. Η λίστα της ΕΕ ενδέχεται να συμπεριλάβει φαρμακευτικά είδη και ημιαγωγούς.

Η Κομισιόν ζητά τώρα τη συμβολή των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που πλήττονται, όπως είχε κάνει και στη διαβούλευση του Μαρτίου για τα μέταλλα, από όπου συγκεντρώθηκαν 660 απαντήσεις.

Τα ευρωπαϊκά αντίμετρα δεν θα φτάσουν σε όγκο τα αμερικανικά δασμολογικά μέτρα, καθώς οι εισαγωγές της ΕΕ από τις ΗΠΑ ήταν το 2024 335 δισ. ευρώ, αισθητά λιγότερες από τις εξαγωγές της προς αυτή (532 δισ. ευρώ).

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι η απάντηση της ΕΕ θα είναι «αναλογική» και στόχος δεν είναι η περαιτέρω όξυνση της αντιπαράθεσης.

Σημειώνεται πως η Ουάσιγκτον έχει πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών με την Ευρώπη – ένα σημείο που δεν παραβλέπουν οι Βρυξέλλες, ενώ εξετάζουν και περιορισμούς εξαγωγής για παλιοσίδερα και χημικά προϊόντα αξίας 4,4 δισ. ευρώ σε αμερικανικές εταιρείες. Το σκραπ, βασική πρώτη ύλη της χαλυβουργίας, δεν καλύπτεται από τους αμερικανικούς δασμούς στα μέταλλα, με ανησυχίες να πωληθεί εκτός ΕΕ.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να καταθέσει προσφυγή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για τους αμερικανικούς δασμούς, ξεκινώντας με διαβουλεύσεις. Όπως ανέφερε ο αρμόδιος επίτροπος, Μαρός Σέφτσοβιτς, «βάζουμε ζήτημα στον ΠΟΕ για να αμφισβητήσουμε δασμούς που θεωρούμε αδικαιολόγητους και αντίθετους στους κανόνες του διεθνούς εμπορίου».

Από την αμερικανική πλευρά, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς δήλωσε στις 7 Μαΐου ότι οι συζητήσεις συνεχίζονται και πως οι ΗΠΑ πιέζουν τους Ευρωπαίους να μειώσουν δασμούς και ρυθμιστικά εμπόδια για να βελτιωθούν οι εμπορικές σχέσεις.

Η κίνηση των Βρυξελλών έρχεται μόλις λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ περί εμπορικής συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο – χώρα που, υπενθυμίζεται, έχει αποχωρήσει από την ΕΕ μετά το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να δρομολογήσει νομικά μέτρα που θα οδηγήσουν στη διακοπή όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος του 2027, μια πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε στις 6 Μαΐου. Πρόκειται για μια ιστορική στροφή, καθώς η ΕΕ επιχειρεί να βάλει οριστικό τέλος στη μακροχρόνια ενεργειακή εξάρτησή της από τη Μόσχα, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, τον Ιούνιο η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει νομοθετική πρόταση που θα απαγορεύει την εισαγωγή ρωσικού αερίου και LNG βάσει υπαρχόντων συμβολαίων μέχρι το τέλος του 2027. Παράλληλα, προβλέπεται απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου από νέα συμβόλαια και υπάρχοντα συμβόλαια τύπου spot μέχρι το τέλος του 2025.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, τόνισε: «Από τον Φεβρουάριο του 2022, έχουμε ξοδέψει περισσότερα χρήματα αγοράζοντας ρωσικά ορυκτά καύσιμα απ’ όσα έχουμε προσφέρει σε βοήθεια στην Ουκρανία. Αυτό, προφανώς, δεν μπορεί να συνεχιστεί».

Για να καλύψει το ενεργειακό κενό που θα προκύψει, η ΕΕ δηλώνει έτοιμη να αυξήσει τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, ενώ η συγκεκριμένη κίνηση απαιτεί την έγκριση τόσο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όσο και ενισχυμένης πλειοψηφίας των κρατών-μελών.

Σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Γιόργκενσεν υπογράμμισε: «Ζητάμε από τα κράτη-μέλη να εκπονήσουν υποχρεωτικά εθνικά σχέδια απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο, τα πυρηνικά καύσιμα και το πετρέλαιο, τα οποία πρέπει να είναι έτοιμα μέχρι το τέλος του έτους. Από την αρχή της επόμενης χρονιάς, απαγορεύουμε όλες τις εισαγωγές ρωσικού αερίου από νέα συμβόλαια και από τα ήδη υφιστάμενα συμβόλαια spot. Με ορίζοντα το 2027, βάζουμε τέλος και στις τελευταίες εισαγωγές ρωσικού αερίου μέσω αγωγών και LNG από μακροπρόθεσμα συμβόλαια.»

Η ΕΕ έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις στον ρωσικό άνθρακα και στις περισσότερες εισαγωγές πετρελαίου, όμως η πλήρης διακοπή του φυσικού αερίου παραμένει δύσκολη, κυρίως λόγω της σθεναρής αντίδρασης χωρών όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία, που καλύπτουν σημαντικό μέρος των αναγκών τους με ρωσικό αέριο και εκτιμούν πως η μετάβαση σε άλλες πηγές θα αυξήσει το κόστος ενέργειας.

Παρά τις επιπλοκές που προκαλεί η αποχώρηση από τα υφιστάμενα συμβόλαια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται αποφασισμένη να μειώσει τον βαθμό εξάρτησης από τη Ρωσία. Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο αντιτείνει πως ο αποκλεισμός του ρωσικού ενεργειακού εφοδιασμού τελικά ζημιώνει τα ίδια τα συμφέροντα της ΕΕ, οδηγώντας σε δυσμενέστερες συνθήκες ως προς την προμήθεια ενέργειας.

Το ζήτημα της ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας παραμένει στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας, καθώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των κρατών-μελών για την κατεύθυνση της ενεργειακής πολιτικής εισέρχονται σε μια ιδιαιτέρως κρίσιμη φάση.

Την πρώτη του ημέρα στο τιμόνι της Γερμανίας, ο νέος καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς επέλεξε να κάνει σαφείς τις ευρωπαϊκές του προτεραιότητες πραγματοποιώντας ταξίδι-αστραπή στο Παρίσι, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν.

Στο πρώτο τους τετ-α-τετ, λίγες μόλις ώρες μετά την ορκωμοσία του Μερτς, οι δύο ηγέτες επιδίωξαν να στείλουν μήνυμα σύμπνοιας απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις: τους δασμούς των ΗΠΑ, τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τις ευρύτερες ανησυχίες για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου, Γαλλία και Γερμανία δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν την ασφάλεια της Ευρώπης και να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες.

«Μόνο αν η Γερμανία και η Γαλλία σταθούν πιο κοντά από ποτέ θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις», τόνισε ο Φρήντριχ Μερτς, προσθέτοντας πως από κοινού με τον Μακρόν δρομολογούν νέα δυναμική στη γαλλογερμανική συνεργασία για την Ευρώπη.

Ο νέος καγκελάριος προανήγγειλε περαιτέρω ενίσχυση του Συμβουλίου Άμυνας και Ασφάλειας Γαλλίας-Γερμανίας.

«Στόχος μας να συντονίσουμε καλύτερα τη στήριξή μας προς την Ουκρανία, να ευθυγραμμίσουμε ακόμη περισσότερο τον αμυντικό σχεδιασμό και τις εξοπλιστικές μας αγορές και να αναζητήσουμε νέες λύσεις στις στρατηγικές προκλήσεις της ασφάλειας», επεσήμανε.

Παρά τις φιλόδοξες εξαγγελίες, ο Μερτς αναγνώρισε ότι η Ευρώπη παραμένει εξαρτημένη από τις ΗΠΑ για τη διασφάλιση της ειρήνης στην Ουκρανία.

«Είναι ακλόνητη πεποίθησή μας ότι χωρίς περαιτέρω πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν μπορεί να λήξει. Η Ευρώπη, αυτή τη στιγμή, δεν μπορεί να τις αντικαταστήσει σε αυτόν τον ρόλο», παραδέχτηκε.

Σε ερώτηση για την πρόταση 30ήμερης κατάπαυσης πυρός στην Ουκρανία, η Γερμανία και η Γαλλία ξεκαθάρισαν ότι βρίσκονται σε στενή συνεννόηση, με στόχο την επίτευξη όχι μόνο μίας προσωρινής, αλλά ει δυνατόν μίας σταθερότερης παύσης των εχθροπραξιών.

«Η κρίσιμη ερώτηση είναι: είναι έτοιμη η Ρωσία για μια 30ήμερη εκεχειρία, ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για σταθερή ειρήνη;», διερωτήθηκε ο Μακρόν. «Ο πρόεδρος Πούτιν θα τηρήσει τις υποσχέσεις του, ιδίως όσες έχει δώσει στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ; Η Γαλλία και η Γερμανία θα συνοδεύσουν αυτήν την προσπάθεια και παραμένουν σε στενή επαφή».

Από την πλευρά του, ο Μερτζ εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει σύντομα μόνιμη εκεχειρία στην Ουκρανία, απέφυγε όμως να δεσμευτεί για συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας προς το Κίεβο.

Εκτός από τα ζητήματα ασφάλειας, οι ηγέτες ένωσαν τις φωνές τους και για την ανάγκη εισόδου ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, με τον Μερτς να μιλά για «υποχρέωση» του Ισραήλ να επιδείξει «μεγαλύτερη υπευθυνότητα». Ο Μακρόν συμφώνησε, επισημαίνοντας ότι δεν μπορεί η ΕΕ να υπερασπίζεται την κυριαρχία της Ουκρανίας αγνοώντας το δράμα των Παλαιστινίων.

«Δεν μπορούμε να έχουμε δύο μέτρα και δύο σταθμά», ξεκαθάρισε ο Γάλλος πρόεδρος. «Να πολεμάμε τη Χαμάς, ναι. Αλλά να αγνοούμε τους κανόνες του ανθρωπιστικού δικαίου και να διατηρούμε την κατάσταση στη Γάζα, όχι. Η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών είναι εξίσου απαράδεκτη.»

Οι συνομιλίες περιέλαβαν και τις εξελίξεις στη Νότια Ασία, με Μερτζ και Μακρόν να εκφράζουν ζωηρή ανησυχία για την ανάφλεξη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν.

«Περισσότερο από ποτέ χρειάζεται ψυχραιμία, σύνεση και λογική», υπογράμμισε ο Μερτζ. «Καμία χώρα της περιοχής δεν έχει συμφέρον για περαιτέρω κλιμάκωση.»

Ο πρόεδρος της Γαλλίας χαρακτήρισε τη συνάντηση ως «νέα σελίδα» στη γαλλογερμανική συνεργασία, τονίζοντας πως τώρα το Παρίσι προσβλέπει στη στήριξη του Βερολίνου για περαιτέρω αύξηση των αμυντικών δαπανών της ΕΕ, αφ’ ενός λόγω της ρωσικής απειλής και αφ’ ετέρου εξαιτίας της πιθανότητας να υπαναχωρήσουν οι ΗΠΑ από τη μεταπολεμική τους δέσμευση στην ασφάλεια της ηπείρου.

Ο Μακρόν συμπλήρωσε ότι Γαλλία και Γερμανία προτίθενται να διαπραγματευτούν «ενωμένη ευρωπαϊκή απάντηση» στις αμερικανικές εμπορικές κυρώσεις, επιζητώντας δίκαιη λύση που θα προστατεύει τα συμφέροντα της Ένωσης.

Στο πλαίσιο της γερμανικής διπλωματικής παράδοσης, ο Μερτς θα συνεχίσει το πρώτο του ταξίδι μεταβαίνοντας σήμερα και στην Πολωνία, όπου θα έχει συνάντηση με τον Πολωνό πρωθυπουργό, Ντόναλντ Τουσκ, επιβεβαιώνοντας τη σημασία της ευρωπαϊκής ενότητας έναντι των παγκόσμιων προκλήσεων.

Η Ρουμανία προσέρχεται στις κάλπες την Κυριακή για τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, εν μέσω της σοβαρότερης πολιτικής κρίσης που έχει βιώσει η χώρα μετά την πτώση του κομμουνιστή δικτάτορα Νικολάε Τσαουσέσκου το 1989.

Η εκλογική διαδικασία πραγματοποιείται με σημαντική καθυστέρηση σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό, καθώς το ανώτατο δικαστήριο του Βουκουρεστίου είχε ακυρώσει τις προηγούμενες εκλογές. Εκείνες είχαν διεξαχθεί στις 6 Δεκεμβρίου του 2024, με τον συντηρητικό εξωσυστημικό Κάλιν Γκεορτζέσκου να προηγείται, προκαλώντας σοκ στην πολιτική ελίτ. Το δικαστήριο ακύρωσε το αποτέλεσμα λόγω σοβαρών καταγγελιών για εκλογικές παρατυπίες και καταγγελιών για ρωσική παρέμβαση υπέρ του Γκεορτζέσκου, ο οποίος πλέον ερευνάται και δεν έχει δικαίωμα συμμετοχής. Η Μόσχα έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη.

Στην εκλογική διαδικασία συμμετέχουν έντεκα υποψήφιοι, ωστόσο, μόνον πέντε θεωρούνται με αξιώσεις να φτάσουν στον προεδρικό θώκο. Αν κανείς υποψήφιος δεν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις 18 Μαΐου.

Το διακύβευμα των εκλογών

Ο προσανατολισμός της χώρας και η βαθιά δυσαρέσκεια προς το πολιτικό προσωπικό κυριαρχούν στον προεκλογικό διάλογο. Σαφή διαχωριστική γραμμή διαμορφώνουν οι κύριοι μονομάχοι: τόσο ο Σιμιόν όσο και ο Πόντα κρατούν σαφώς εθνικιστική στάση, εκφράζοντας αντιρρήσεις στη συνεχιζόμενη στήριξη προς την Ουκρανία. Πιθανή νίκη του Σιμιόν, που θεωρείται ο «πολιτικός κληρονόμος» του αποκλεισμένου Γκεορτζέσκου, αναμένεται να ανησυχήσει τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και το ΝΑΤΟ. Βέβαια, αν και έχει επικρίνει τον όγκο βοήθειας προς το Κίεβο, ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν «εγκληματία πολέμου».

Από την άλλη πλευρά, οι Νταν και Αντονέσκου έχουν διατυπώσει ξεκάθαρα φιλοευρωπαϊκές και φιλονατοϊκές θέσεις και επιμένουν στη διατήρηση της στήριξης προς την Ουκρανία, στοχεύοντας στον περαιτέρω ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ρουμανίας αντί μιας στροφής στον εθνικισμό ή την επιρροή της Μόσχας. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Λασκονί, αν και οι πιθανότητές της έχουν συρρικνωθεί ιδιαίτερα μετά την υποστήριξη του κόμματός της προς τον Νταν.

Ο καθηγητής ψηφιακής διπλωματίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Κορνήλιου Μπιόλα, σημειώνει πως διακυβεύεται ο στρατηγικός προσανατολισμός της χώρας. Τονίζει ότι, αν δεν επιδειχθεί προσοχή στην κάλπη, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να διακοπεί η ευρωπαϊκή πορεία της Ρουμανίας. Από την πλευρά του, ο καθηγητής Βαλεντίν Ναούμεσκου του Πανεπιστημίου Babeș-Bolyai της Κλουζ, υπογραμμίζει πως το ζητούμενο είναι η υπέρβαση του θεσμικού αδιεξόδου στη ρουμανική δημοκρατία, ιδιαίτερα μετά την απροσδόκητη ακύρωση των προηγούμενων εκλογών.

Ποιος θα είναι ο νικητής;

Σύμφωνα με τον Ναούμεσκου, τα δημοσκοπικά δεδομένα δείχνουν ότι ο Σιμιόν είναι σχεδόν βέβαιο πως θα περάσει στον δεύτερο γύρο, με τις προθέσεις ψήφου να ξεπερνούν το 30%. Μάχη στήθος με στήθος αναμένεται μεταξύ Κριν Αντονέσκου και Νίκουσoρ Νταν για την άλλη θέση στον δεύτερο γύρο, καθώς οι δύο κινούνται γύρω στο 21-22%.

Ποιοι είναι οι υποψήφιοι;

– Τζορτζ Σιμιόν (38 ετών): Επικεφαλής της Εθνικιστικής Συμμαχίας για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR). Αντιτίθεται στη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, ασκεί κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δηλώνει υποστηρικτής του Τραμπ. Ερευνάται για θέματα χρηματοδότησης της προεκλογικής του καμπάνιας.

– Κριν Αντονέσκου (65 ετών): Πρώην ηγέτης του κυβερνητικού συνασπισμού και του Φιλελεύθερου Κόμματος. Υπέρ της αύξησης των αμυντικών δαπανών, της συνέχισης της βοήθειας προς την Ουκρανία και της στενής συνεργασίας με ΕΕ και ΝΑΤΟ.

– Νίκουσoρ Νταν (55 ετών): Με δύο θητείες ως δήμαρχος Βουκουρεστίου, κατεβαίνει ως ανεξάρτητος κεντρώος. Η προεκλογική του ατζέντα επικεντρώνεται στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στην αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 3,5% του ΑΕΠ ως το 2030.

– Βίκτορ Πόντα (52 ετών): Πρώην πρωθυπουργός που έχει κάνει στροφή στον εθνικισμό και αυτοπροσδιορίζεται ως «Ρουμανία Πρώτα». Προτείνει σημαντική αύξηση αμυντικών κονδυλίων και επικρίνεται για τις παλαιότερες σχέσεις του με τις ακυρωθείσες εκλογές.

– Ελένα Λασκονί (52 ετών): Δήμαρχος του Καμπουλούνγκ και «ασημένιο μετάλλιο» στις εκλογές του Δεκεμβρίου. Οι πιθανότητές της έχουν μειωθεί, καθώς η ηγεσία του κόμματός της υποστηρίζει πλέον τον Νταν. Παραμένει υπέρμαχος της ενίσχυσης της άμυνας και της συνεχιζόμενης βοήθειας προς την Ουκρανία.

Με την συμβολή της Λορεντάνα Ντιακού.

Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε την Τρίτη πως η Ουκρανία δεν έχει απαντήσει στη νέα πρόταση του Βλαντιμίρ Πούτιν για άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες, ούτε έχει καταστήσει σαφές αν θα συμμετάσχει στην τριήμερη κατάπαυση πυρός που εξήγγειλε ο Ρώσος πρόεδρος για τον επόμενο μήνα. «Ήταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν που επανειλημμένα δήλωσε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη, χωρίς προϋποθέσεις, να ξεκινήσει τη διαδικασία διαπραγματεύσεων», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επικαλούμενος το ρωσικό πρακτορείο ΤΑΣΣ. «Μέχρι στιγμής δεν έχουμε ακούσει καμία απάντηση από το καθεστώς του Κιέβου».

Ο Πεσκόφ πρόσθεσε πως παραμένει «πολύ δύσκολο να καταλάβουμε» αν το Κίεβο προτίθεται να συμμετάσχει στη σχεδιαζόμενη εκεχειρία. Το βράδυ της Δευτέρας, ο Πούτιν ανακοίνωσε μονομερώς τριήμερη παύση των εχθροπραξιών από τις 8 έως τις 10 Μαΐου, με αφορμή τον εορτασμό των 80 χρόνων από τη νίκη της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας – γεγονός που στη Ρωσία είναι γνωστό ως ο «Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος».

Σε ανάρτησή του στο Telegram, το Κρεμλίνο τόνισε: «Κατά διαταγή του ανώτατου διοικητή των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, Βλαντιμίρ Πούτιν, και με γνώμονα ανθρωπιστικά κίνητρα, η ρωσική πλευρά ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός με αφορμή τα 80 χρόνια από τη νίκη στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο».

Σύμφωνα με τη ρωσική ανακοίνωση, η εκεχειρία θα διαρκέσει από τα μεσάνυχτα της 8ης Μαΐου έως τα μεσάνυχτα της 11ης Μαΐου (ώρα Μόσχας), με τη ρωσική ηγεσία να διαμηνύει ότι «κάθε στρατιωτική επιχείρηση θα διακοπεί για το διάστημα αυτό». Το Κρεμλίνο κάλεσε και την ουκρανική πλευρά να κάνει το ίδιο, προειδοποιώντας ότι κάθε παραβίαση θα λάβει «άμεση και αναλογική απάντηση» από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.

Από την πλευρά του, το Κίεβο αντέδρασε εκφράζοντας τη δυσφορία του για την άρνηση της Μόσχας να δεχτεί το ουκρανικό αίτημα για πλήρη άμεση κατάπαυση του πυρός διάρκειας ενός μηνός. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απευθύνθηκε στον ουκρανικό λαό κατηγορώντας τη Ρωσία για τακτικές παραπλάνησης: «Η Ρωσία σταθερά απορρίπτει κάθε ειρηνευτική πρόταση και συνεχίζει να παραπλανά τη διεθνή κοινότητα, επιχειρώντας να εξαπατήσει ακόμη και τις ΗΠΑ. Τώρα, για μία ακόμη φορά, επιχείρηση χειραγώγησης: όλοι πρέπει να περιμένουν μέχρι τις 8 Μαΐου για κατάπαυση πυρός, απλώς για να εξασφαλιστεί ηρεμία στην παρέλαση του Πούτιν. Εμείς νοιαζόμαστε για τις ανθρώπινες ζωές, όχι για παρελάσεις».

Ο Ουκρανός πρόεδρος επανέλαβε ότι η κατάπαυση πυρός δεν μπορεί να περιορίζεται σε μερικές ημέρες, αλλά πρέπει να είναι «άμεση, πλήρης και χωρίς όρους – τουλάχιστον για 30 ημέρες ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η αξιοπιστία της εκεχειρίας».

Το παρασκήνιο των επαφών μεταξύ Κιέβου και Μόσχας τροφοδοτείται και από την αυξανόμενη δυσφορία της αμερικανικής κυβέρνησης. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε στις 28 Απριλίου ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είναι ολοένα και πιο δυσαρεστημένος τόσο με τον Πούτιν όσο και με τον Ζελένσκι, επιθυμώντας μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός. «Ο πρόεδρος έχει ξεκαθαρίσει πως θέλει να δει μια μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία που θα σταματήσει τον θάνατο και την αιματοχυσία. Είναι αισιόδοξος για επίτευξη λύσης, αλλά ρεαλιστής και ζητά να καθίσουν και οι δύο ηγέτες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η νέα ρωσική πρωτοβουλία έρχεται λίγες ημέρες μετά το κάλεσμα του Πούτιν για «πασχαλινή εκεχειρία» στις 19 Απριλίου – μια παύση πυρός που, σύμφωνα με τα δύο στρατόπεδα, παραβιάστηκε αμέσως εκατέρωθεν.

Ο πόλεμος ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία διαρκεί πάνω από τρία χρόνια, με βαρύτατο ανθρώπινο και υλικό κόστος – χιλιάδες νεκρούς και εκτεταμένες καταστροφές σε όλη την ουκρανική επικράτεια.

Με την συμβολή του Χρις Σάμερς