GUY BIRCHALL

Σε μια ιδιαίτερα ασυνήθιστη κίνηση, η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 12 Οκτωβρίου πως αναλαμβάνει τον έλεγχο της εταιρείας παραγωγής μικροκυκλωμάτων Nexperia, επικαλούμενη ανησυχίες για ενδεχόμενη μεταφορά κρίσιμης τεχνολογίας προς την κινεζική μητρική της, Winjitec.

Η Nexperia, με έδρα την Ολλανδία και δραστηριότητα στην κατασκευή ημιαγωγών για οχήματα και ηλεκτρονικές συσκευές ευρείας κατανάλωσης, ανήκει πλήρως στη Wingtech, η οποία εδρεύει στην Τζιαξίνγκ της Κίνας και διατηρεί δεσμούς με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας.

Το Υπουργείο Οικονομικών Υποθέσεων της Ολλανδίας χαρακτήρισε την παρέμβαση «εξαιρετικά σπάνια» και υπογράμμισε πως πυροδοτήθηκε από «άμεσα σημάδια σοβαρών διοικητικών ελλείψεων και ενεργειών στη Nexperia».

Σε σχετική ανακοίνωση για την ενεργοποίηση του Νόμου Διαθεσιμότητας Εμπορευμάτων, στις 30 Σεπτεμβρίου, αναφέρεται πως η παρέμβαση παρέχει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να ακυρώνει ή να μπλοκάρει αποφάσεις διοίκησης που θεωρούνται επιζήμιες.

Το Υπουργείο σημείωσε πως διαπιστώθηκαν ενδείξεις ότι «…απειλήθηκε η συνέχεια και η διασφάλιση κρίσιμων τεχνολογικών γνώσεων και δυνατοτήτων σε ολλανδικό και ευρωπαϊκό έδαφος».

Αυτή η ενδεχόμενη απώλεια τεχνογνωσίας, προστίθεται στην ανακοίνωση, θα μπορούσε να απειλήσει την οικονομική ασφάλεια της Ολλανδίας και της Ευρώπης και η ενέργεια αυτή «…αποσκοπεί στην αποτροπή του κινδύνου».

Η τακτική παραγωγή στη Nexperia θα επιτραπεί να συνεχιστεί, ενώ η εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα να προσφύγει στα ολλανδικά δικαστήρια.

Μετά την ανακοίνωση της ολλανδικής κυβέρνησης, η μετοχή της Wingtech υποχώρησε κατά 10% στο Χρηματιστήριο της Σανγκάης.

Σε απάντησή της, η Wingtech εξέφρασε εντονότατη αντίδραση, δηλώνοντας πως «…αντιτίθεται σθεναρά στην πολιτικοποίηση εμπορικών θεμάτων» και χαρακτήρισε αβάσιμες τις ανησυχίες ασφαλείας της ολλανδικής κυβέρνησης.

Παράλληλα, τόνισε πως η ενέργεια αυτή «παραβιάζει σοβαρά τη διαχρονική στάση της Ε.Ε. υπέρ της οικονομίας της αγοράς, του θεμιτού ανταγωνισμού και των κανόνων του διεθνούς εμπορίου» και κατέληξε «…εκφράζουμε ισχυρή διαμαρτυρία για αυτή τη διακριτική μεταχείριση σε βάρος κινεζικών επιχειρήσεων».

Εκπρόσωπος της Nexperia υπογράμμισε ότι η εταιρεία τηρεί στο ακέραιο όλους τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων εξαγωγών και των κυρώσεων.

Η Nexperia έχει καταξιωθεί διεθνώς ως ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς βασικών ηλεκτρονικών εξαρτημάτων, όπως δίοδοι και τρανζίστορ, ενώ ταυτόχρονα σημειώνει πρόοδο σε πιο προηγμένες τεχνολογίες που στοχεύουν στη βελτίωση της αποδοτικότητας των μπαταριών.

Η εξαγορά της Nexperia από τη Wingtech πραγματοποιήθηκε το 2018 έναντι περίπου 3,63 δισ. δολαρίων. Πιο πρόσφατα, το Δεκέμβριο του 2024, η Nexperia εντάχθηκε στη λίστα οντοτήτων των ΗΠΑ (U.S. Entity List) ως κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια.

Παράλληλα, οι ΗΠΑ επέκτειναν πρόσφατα τους κανόνες της λίστας, ώστε να περιλαμβάνονται αυτόματα και τις θυγατρικές στις οποίες οι εισηγμένες εταιρείες έχουν μερίδιο τουλάχιστον 50%, διευρύνοντας έτσι τους περιορισμούς και στη Nexperia.

Οι εξελίξεις αυτές εντάσσονται στο πλαίσιο της αυξανόμενης ανησυχίας στις Ηνωμένες Πολιτείες για τον παγκόσμιο χάρτη παραγωγής ημιαγωγών, καθώς τα πλέον προηγμένα microchip παράγονται στην Ταϊβάν, η οποία απειλείται στρατιωτικά από το Πεκίνο.

Τον Αύγουστο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών έως και 100% στα εισαγόμενα ημιαγωγά και μικροτσίπ.

«Θα επιβάλουμε δασμό περίπου 100% στα τσιπ και τα ημιαγωγά», δήλωσε ο Τραμπ, διευκρινίζοντας όμως ότι «εάν παράγονται εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν επιβάλλεται κανένα πρόστιμο».

Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση Τραμπ εξέφρασε την επιθυμία η Ταϊβάν να μεταφέρει το ήμισυ της παραγωγής ημιαγωγών στις ΗΠΑ.

Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ ανέφερε σε συνέντευξη στη NewsNation, στις 27 Σεπτεμβρίου, ότι οι συζητήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ταϊβάν για ισόποση παραγωγή ημιαγωγών που να καλύπτει τις αμερικανικές ανάγκες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Ο Λάτνικ τόνισε: «Οι Κινέζοι έχουν δηλώσει ότι θα καταλάβουν την Ταϊβάν», επισημαίνοντας το άμεσο των γεωπολιτικών ανησυχιών.

Ο κρίσιμος ρόλος της Ταϊβάν στην παγκόσμια παραγωγή ημιαγωγών, μέσα από κολοσσούς όπως η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, θεωρείται μέσο αποτροπής κινεζικής στρατιωτικής επέμβασης – μια στρατηγική γνωστή ως «ασπίδα σιλικόνης».

Την ίδια αντίληψη συμμερίζονται και ευρωπαϊκές φωνές – τον Σεπτέμβριο, η συμμαχία Semicon της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη συμμετοχή και των 27 κρατών-μελών, τόνισε την ανάγκη για κοινή, προληπτική στήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ημιαγωγών.

Όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της συμμαχίας, «Οι ημιαγωγοί αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ψηφιακής οικονομίας και των κρίσιμων τεχνολογιών, δίνοντας ζωή στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας, των τηλεπικοινωνιών, της υγείας, της ενέργειας, της άμυνας και της τεχνητής νοημοσύνης».

Επισημαίνεται δε η σημασία συλλογικής δράσης για τη μείωση των τρωτών σημείων και την ενίσχυση της τεχνολογικής πρωτοπορίας στον σχεδιασμό, την παραγωγή και την καινοτομία.

Οι ηγέτες της ΕΕ συνεδριάζουν την 1η Οκτωβρίου στην Κοπεγχάγη, με ατζέντα τη στήριξη της Ουκρανίας και ευρύτερα θέματα άμυνας.

Η σύνοδος, η πρώτη από δύο που έχουν προγραμματιστεί στη δανική πρωτεύουσα, θα αποτελέσει επίσης βήμα για συζήτηση της πρότασης της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σχετικά με τη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση δανείου προς την Ουκρανία.

Την περασμένη εβδομάδα, η Επιτροπή πρότεινε να χρησιμοποιηθούν κεφάλαια που έχουν παγώσει λόγω κυρώσεων, για να χρηματοδοτηθεί ένα δάνειο αποκατάστασης που στοχεύει στην ενίσχυση των ουκρανικών προσπαθειών στον πόλεμο.

«Βρισκόμαστε σε σημείο όπου μια αποφασιστική ενέργεια από μέρους μας μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα αυτής της σύγκρουσης», τόνισε η φον ντερ Λάιεν.

Επεσήμανε πως μέρος του δανείου θα διατεθεί στην Ουκρανίας με σκοπό αγορές από ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανίες, δίνοντας ώθηση στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας.

Σύμφωνα με το σχέδιο, η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο εφόσον η Ρωσία καταβάλει πολεμικές αποζημιώσεις –ωστόσο το σχέδιο εγείρει πλήθος νομικών και τεχνικών ερωτημάτων που παραμένουν άλυτα.

Η αντίδραση του Βελγίου, που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων μέσω του συστήματος Euroclear, ήταν έντονη.

Ο πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ προειδοποίησε ότι «αν οι χώρες διαπιστώσουν πως τα χρήματα των κεντρικών τραπεζών μπορούν να εξαφανιστούν αν το αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, ίσως επιλέξουν να αποσύρουν τα αποθεματικά τους από τη ζώνη του ευρώ».

Η πρόταση κέρδισε έδαφος όταν την υποστήριξε ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρήντριχ Μερτς.

Παράλληλα, στη σύνοδο συζητείται και το λεγόμενο «τείχος μη επανδρωμένων αεροσκαφών», μέτρο προστασίας της Ευρώπης μετά από επιδρομές μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που οδήγησαν σε προσωρινό κλείσιμο δανέζικων αεροδρομίων, μεταξύ αυτών και του αεροδρομίου της Κοπεγχάγης.

Το υπουργείο Άμυνας της Δανίας έχει εγκαταστήσει σύστημα ραντάρ ακριβείας στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης για την παρακολούθηση των εξελίξεων, ενώ Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο έχουν συνεισφέρει με αεροσκάφη, πλοία και αντιαεροπορικά συστήματα εν όψει των συνόδων.

Από την πλευρά των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, αποστολή αναχώρησε για κοινές ασκήσεις και ανταλλαγή τεχνογνωσίας στην αντιμετώπιση ρωσικών μη επανδρωμένων.

 

Στις 25 Σεπτεμβρίου, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέττε Φρέντρικσεν, δήλωσε: «Παρότι οι αρχές δεν μπορούν να προσδιορίσουν ποιος βρίσκεται πίσω από τις υβριδικές επιθέσεις, μπορούμε να πούμε το εξής: κατά κύριο λόγο, μία χώρα απειλεί την ασφάλεια της Ευρώπης, και αυτή είναι η Ρωσία».

Η Ρωσία, από την πλευρά της, αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή. Η πρεσβεία της Ρωσίας στη Δανία ανέφερε το ίδιο απόγευμα σε ανάρτησή της στα κοινωνικά δίκτυα: «Είναι προφανές ότι τα περιστατικά με τα φερόμενα επεισόδια στα δανέζικα αεροδρόμια αποτελούν στημένη πρόκληση. Αναμφίβολα, θα αξιοποιηθούν ως πρόσχημα για περαιτέρω όξυνση της έντασης από δυνάμεις που επιδιώκουν με κάθε τρόπο να παρατείνουν τη σύγκρουση στην Ουκρανία και να τη μεταφέρουν και σε άλλες χώρες. Η ρωσική πλευρά απορρίπτει κατηγορηματικά τις παράλογες εικασίες περί εμπλοκής της στα συμβάντα».

Η Δανία δεν ήταν το μοναδικό κράτος που αντιμετώπισε ασυνήθιστη δραστηριότητα μη επανδρωμένων αεροσκαφών· στις 10 Σεπτεμβρίου, αρκετά ύποπτα ρωσικά μη επανδρωμένα παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Πολωνίας, με αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να τα αναχαιτίζουν και να καταρρίπτουν ορισμένα.

Επρόκειτο για την πρώτη άμεση αντιπαράθεση μεταξύ ΝΑΤΟ και Μόσχας από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022.

Ακολούθως, μαχητικά του ΝΑΤΟ συνόδευσαν τρία ρωσικά μαχητικά εκτός του εναέριου χώρου της Εσθονίας, γεγονός που ενέτεινε την ανησυχία των Ευρωπαίων ηγετών για το επίπεδο ετοιμότητας της Συμμαχίας έναντι της Ρωσίας.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, υποστήριξε το σχέδιο για το «τείχος μη επανδρωμένων αεροσκαφών» την Τρίτη, χαρακτηρίζοντάς το επίκαιρο και απαραίτητο.

Την Τετάρτη, αναμένεται να απευθυνθεί στους ηγέτες της ΕΕ μέσω τηλεδιάσκεψης ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Αργότερα την ίδια ημέρα, περισσότεροι από δώδεκα ακόμη ηγέτες θα παραστούν στη δεξίωση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Κοπεγχάγη.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας θα συνεδριάσουν και την επόμενη ημέρα, με αντικείμενο την ασφάλεια, το λαθρεμπόριο και τη μετανάστευση, στο πλαίσιο της έβδομης συνάντησής τους. Ο θεσμός καθιερώθηκε το 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Στις 30 Σεπτεμβρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι ένα δάνειο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, θα συμβάλει και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.

Μιλώντας στις Βρυξέλλες, στο πλευρό του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούττε, η φον ντερ Λάιεν αναγνώρισε την αποτελεσματικότητα των οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αλλά τόνισε την ανάγκη μιας πιο βιώσιμης λύσης για τη στρατιωτική συνδρομή προς την Ουκρανία.

«Γι’ αυτό προτείνω την ιδέα ενός δανείου επανορθώσεων με βάση τα δεσμευμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία», ανέφερε η ίδια. «Το δάνειο δεν θα εκταμιευτεί εφάπαξ, αλλά σταδιακά και με όρους. Θα ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, διασφαλίζοντας ότι μέρος του δανείου θα αξιοποιηθεί για αγορές στην Ευρώπη και από ευρωπαϊκές εταιρείες».

Η φον ντερ Λάιεν διευκρίνισε ότι η πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων, σημειώνοντας: «Αν η Ρωσία καταβάλει επανορθώσεις, ο υπαίτιος πρέπει να λογοδοτήσει». Οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του σχεδίου αλλά και το συνολικό ποσό του δανείου προς την Ουκρανία παραμένουν προς το παρόν αδιευκρίνιστα.

Μέχρι σήμερα, η ΕΕ έχει αξιοποιήσει μόνο τους τόκους από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεσμεύτηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.

Η πρακτική αυτή έχει προκαλέσει νομικές επιφυλάξεις, ιδίως από τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ωστόσο, οι δηλώσεις της φον ντερ Λάιεν ακολούθησαν παρόμοια πρόταση του Γερμανού καγκελαρίου Φρήντριχ Μερτς, γεγονός που δείχνει μεταστροφή στη στάση του Βερολίνου.

Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στους Financial Times στις 26 Σεπτεμβρίου, ο Μερτς πρότεινε η ΕΕ να χορηγήσει στην Ουκρανία ένα άτοκο δάνειο ύψους σχεδόν 140 δισ. ευρώ, το οποίο θα αποπληρωθεί μόνο όταν η Ρωσία αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημιές του πολέμου.

Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν «παγωμένα», βάσει απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Γερμανός καγκελάριος αναγνώρισε ότι η αρχική ενίσχυση προϋποθέτει δημοσιονομικές εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη, ωστόσο πρότεινε να αντικατασταθούν αυτές από μια πανευρωπαϊκή εγγύηση, με εξασφαλίσεις, όταν τεθεί σε ισχύ το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ το 2028.

«Χρειαζόμαστε μια νέα ώθηση για να αλλάξει η Μόσχα τους υπολογισμούς της», υποστήριξε ο Μερτς. «Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να εφαρμόσουμε ένα αποτελεσματικό μοχλό που θα ανατρέψει το κυνικό παιχνίδι [που παίζει] ο Ρώσος πρόεδρος για να κερδίσει χρόνο και θα τον φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Κάλεσε δε τους ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ, εν όψει του ερχόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, να προετοιμάσουν τη σχετική πρωτοβουλία με νομικά στεγανά.

Η Ρωσία έχει ήδη δηλώσει ότι θεωρεί μέτρα αυτού του είδους παράνομα. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν προειδοποίησε , τον Σεπτέμβριο, ότι τέτοιες κινήσεις θα βλάψουν την παγκόσμια οικονομία, σχολιάζοντας: «Όσοι έχουν περισσότερη αντίληψη δεν θέλουν να το κάνουν», υπονοώντας ότι όσοι δραστηριοποιούνται στον χώρο της οικονομίας και των χρηματοοικονομικών αναγνωρίζουν την καταστροφική επίδραση τέτοιων μέτρων στις αρχές του διεθνούς οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Το προτεινόμενο σχέδιο αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ που θα διεξαχθεί στην Κοπεγχάγη, στη Δανία, την 1η Οκτωβρίου, όπου θα εξεταστούν διάφορες πτυχές της ευρωπαϊκής στήριξης προς την Ουκρανία και της πορείας της για ένταξη στην ΕΕ.

Ένας Ουκρανός, καταζητούμενος από τη Γερμανία για την υποτιθέμενη συμμετοχή του στις εκρήξεις που προκάλεσαν ρήξη στους αγωγούς Nord Stream το 2022, συνελήφθη στην Πολωνία, όπως ανακοίνωσαν οι εισαγγελικές αρχές στις 30 Σεπτεμβρίου.

Ο ύποπτος, ο οποίος κατονομάζεται μόνο ως Βολοντίμιρ Ζ., σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, συνελήφθη στην πόλη Προύσκο, λίγο έξω από τη Βαρσοβία, βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης που είχε εκδοθεί από τη Γερμανία, σύμφωνα με τον ραδιοφωνικό σταθμό RMF24.

Ο δικηγόρος του, Ταϊμύτους Παπράκι, δήλωσε ότι «ο Βολοντίμιρ Ζ. θα αντιταχθεί την έκδοσή του στη Γερμανία, υποστηρίζοντας πως η εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης σε βάρος του είναι απαράδεκτη λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία».

Όπως τόνισε ο Παπράκι: «Όποιος Ουκρανός πολίτης και αν συμμετείχε σε αυτές τις ενέργειες, λαμβάνοντας υπόψη τον πόλεμο στην Ουκρανία και το γεγονός ότι ιδιοκτήτης αυτής της υποδομής είναι μία ρωσική εταιρεία που χρηματοδοτεί άμεσα τον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι δύσκολο να θεωρηθούν αυτές οι πράξεις ως έγκλημα», δήλωσε στο πολωνικό εθνικό πρακτορείο ειδήσεων PAP.

Οι αγωγοί Nord Stream ανήκουν στη ρωσική κρατική ενεργειακή εταιρεία Gazprom.

Ο Πιότρ Αντόνι Σκίμπα, εκπρόσωπος της εισαγγελίας Βαρσοβίας, επιβεβαίωσε τη σύλληψη στο PAP και ανέφερε πως βρίσκονται σε εξέλιξη διαδικασίες σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.

Σε ξεχωριστή δήλωσή του, ο Παπράκι τόνισε: «Ο πελάτης μου δεν έχει κάνει τίποτα κακό και δηλώνει αθώος. Δεν έχει διαπράξει κανένα αδίκημα εις βάρος της Γερμανίας».

Η Epoch Times επικοινώνησε με τον Παπράκι για περαιτέρω σχόλια, αλλά δεν έλαβε απάντηση έως την ώρα δημοσίευσης.

Η ομοσπονδιακή εισαγγελία της Γερμανίας, που είχε εκδώσει το ένταλμα σύλληψης για τον Βολοντίμιρ Ζ. τον Ιούνιο του 2024, ανέφερε ότι ο κατηγορούμενος είναι ύποπτος για πρόκληση έκρηξης, αντισυνταγματικό σαμποτάζ και καταστροφή υποδομών.

Η γερμανική εισαγγελία περιέγραψε τον Βολοντίμιρ Ζ. ως «εκπαιδευμένο δύτη» και τόνισε ότι ανήκε σε ομάδα ατόμων που τον Σεπτέμβριο του 2022, κοντά στο νησί Μπόρνχολμ, τοποθέτησαν εκρηκτικά στους αγωγούς Nord Stream 1 και Nord Stream 2. Σύμφωνα με τις αρχές, ο ύποπτος συμμετείχε στις καταδύσεις της επιχείρησης.

Για τις μετακινήσεις τους, αυτός και οι συνεργοί του φέρεται να χρησιμοποίησαν ιστιοπλοϊκό που απέπλευσε από το Ροστόκ, ενώ το σκάφος είχε ενοικιαστεί από γερμανική εταιρεία μέσω μεσαζόντων με πλαστά έγγραφα ταυτοποίησης.

Τα εκρηκτικά πυροδοτήθηκαν στις 26 Σεπτεμβρίου 2022, προκαλώντας σοβαρές ζημιές και στους δύο αγωγούς. Η σύλληψη του Βολοντίμιρ Ζ. έρχεται έναν μήνα μετά τη σύλληψη ενός ακόμα Ουκρανού, ύποπτου για συμμετοχή στις επιθέσεις, στην Ιταλία.

Οι εκρήξεις του 2022 στη Βαλτική Θάλασσα κατέστρεψαν τρεις από τους τέσσερις αγωγούς Nord Stream, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες μεθανίου στην ατμόσφαιρα.

Εκτός από τη Γερμανία, έρευνες για το περιστατικό διενήργησαν η Σουηδία και η Δανία, όμως και τα δύο σκανδιναβικά κράτη έκλεισαν τις έρευνές τους τον Φεβρουάριο του 2024.

Η Ουκρανία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επανειλημμένα αρνηθεί κάθε σχέση με τις εκρήξεις.  

Με την συμβολή του Reuters

Ο καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποδεσμεύσει έως και 140 δισ. ευρώ σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, με στόχο τη στήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία.

Σε άρθρο του στους Financial Times, ο Μερτς ανέπτυξε την πρότασή του, την οποία ανέλυσε περαιτέρω και σε αναρτήσεις του στην πλατφόρμα X.

Η πρόταση του Μερτς προβλέπει τη χορήγηση στην Ουκρανία άτοκου δανείου σχεδόν 140 δισ. ευρώ από την ΕΕ, το οποίο θα αποπληρωθεί μόνο όταν η Ρωσία αποζημιώσει την Ουκρανία για τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμος. «Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα, όπως αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο Γερμανός καγκελάριος διευκρίνισε ότι η παροχή αυτής της βοήθειας θα απαιτήσει αρχικά δημοσιονομικές εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη, ενώ πρότεινε ότι αυτές θα μπορούσαν αργότερα να αντικατασταθούν από συλλογική εγγύηση της ΕΕ, όταν διαμορφωθεί το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ένωσης, το 2028.

Τόνισε την ανάγκη για νέα ώθηση στις προσπάθειες, επισημαίνοντας: «Χρειαζόμαστε μια νέα δυναμική που θα ανατρέψει τους υπολογισμούς της Ρωσίας. Τώρα είναι η στιγμή να εφαρμοστεί ένας αποτελεσματικός μοχλός, που θα διαταράξει το κυνικό παιχνίδι του Ρώσου προέδρου με τον χρόνο και θα τον φέρει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Ο Μερτς κάλεσε τους αρχηγούς των κρατών-μελών να δώσουν εντολή, στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, για την προετοιμασία του απαραίτητου νομικού πλαισίου της πρωτοβουλίας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά ο Μερτς στηρίζει ανοιχτά ένα σχέδιο διάθεσης των περίπου 210 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων της ΕΕ υπέρ της Ουκρανίας, χωρίς πλήρη κατάσχεση – ζήτημα που συνεχίζει να προκαλεί έντονες διαφωνίες σε πολλές χώρες-μέλη και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Αντίστοιχα, ο υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος, Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, σημείωσε: «Χρειάζεται [να ασκηθεί] η μέγιστη δυνατή πίεση στον Πούτιν, ώστε να τερματιστεί αυτός ο βάρβαρος πόλεμος κατά της Ουκρανίας. Η αιματοχυσία πρέπει να σταματήσει. Γι’ αυτό είναι σωστό να αξιοποιήσουμε περισσότερο τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια».

Ο Κλίνγκμπαϊλ προσέθεσε ότι «η Γερμανία είναι έτοιμη να διερευνήσει νέες, νομικά εφικτές και υπεύθυνες οδούς» και διαβεβαίωσε ότι θα συνεχιστούν οι σχετικές συζητήσεις στους κύκλους των υπουργών Οικονομικών της G7 και της ΕΕ, ώστε να ενισχυθεί η άμυνα της Ουκρανίας και να διασφαλιστεί ότι «ο Πούτιν θα αναγκαστεί να πληρώσει για τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμός του».

Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει αξιοποιήσει μόνο τους τόκους που παράγουν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεσμεύτηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Η Γερμανία, η οποία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατιωτικός υποστηρικτής της Ουκρανίας, είχε δηλώσει στο παρελθόν τις νομικές της επιφυλάξεις ως προς την πλήρη δέσμευση αυτών των κεφαλαίων.

Η παρέμβαση του Μερτς συνέπεσε με την ανακοίνωση του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πως είναι διατεθειμένος να παραιτηθεί μετά τη λήξη του πολέμου.

Σε συνέντευξή του στις 25 Σεπτεμβρίου, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι θα προκηρύξει εκλογές και ότι δεν θα είναι υποψήφιος εάν έχει επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία.

«Αν τελειώσουμε τον πόλεμο με τους Ρώσους, ναι, είμαι έτοιμος να σταματήσω, γιατί δεν είναι οι εκλογές ο στόχος μου», τόνισε ο Ζελένσκι σε βιντεοσυνέντευξή του στο Axios. «Ήθελα πολύ, σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, να είμαι δίπλα στη χώρα μου, να τη βοηθήσω. Στόχος μου είναι να τελειώσει ο πόλεμος».