Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να τερματίσουν ήδη από το επόμενο έτος το καθεστώς ατέλειας για τα φθηνά δέματα, αντί για το 2028 όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Βάσει του κανόνα για τα ελάχιστα (de minimis), τα εισαγόμενα αγαθά αξίας μικρότερης των 150 ευρώ απαλλάσσονται από τελωνειακούς δασμούς. Ο κανόνας αυτός έχει ωφελήσει ηλεκτρονικές πλατφόρμες που πωλούν φθηνά προϊόντα από την Κίνα, όπως οι AliExpress, Amazon, Shein και Temu.
Ανακοινώνοντας την απόφαση για επίσπευση της κατάργησης του ορίου των 150 ευρώ, ο επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφκοβιτς, ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ζητούν κατ’ επανάληψη να καταργηθεί ο κανόνας «χωρίς καθυστέρηση». Σημείωσε πως οι υπουργοί εμφανίζονται «αποφασισμένοι» να τον καταργήσουν «το συντομότερο δυνατό μέσα στο επόμενο έτος».
Ο Σέφκοβιτς τόνισε ότι η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας για την κατάργηση του ισχύοντος ορίου για τα ελάχιστα στα 150 ευρώ εκπέμπει «ισχυρό μήνυμα» ότι η Ευρώπη είναι σοβαρή ως προς τη δίκαιη ανταγωνιστικότητα και την προστασία των συμφερόντων των επιχειρήσεών της.
Η ΕΕ σχεδίαζε αρχικά να καταργήσει το όριο το 2028 στο πλαίσιο συνολικής αναμόρφωσης του τελωνειακού της συστήματος. Σύμφωνα με το νέο σχέδιο, θα εφαρμοστεί μια «απλή, προσωρινή» λύση για την είσπραξη δασμών από τα ηλεκτρονικά δέματα έως το 2028, οπότε και θα τεθεί σε ισχύ η τελωνειακή μεταρρύθμιση.
Οι αλλαγές θα χρειαστούν έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Κατακόρυφη αύξηση των φθηνών αποστολών
Η Επιτροπή ανέφερε ότι 4,6 δισεκατομμύρια δέματα χαμηλής αξίας στάλθηκαν σε καταναλωτές της ΕΕ το 2024, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με το 2023 (2,4 δισ.) και υπερτριπλάσια σε σχέση με το 2022 (1,4 δισ.).
Από αυτά, τα 4,17 δισεκατομμύρια —δηλαδή το 91%— προήλθαν από την Κίνα, έναντι 1,9 δισ. το 2023.
Η Επιτροπή τόνισε ότι η έκρηξη αυτή συμπίπτει με την εξαιρετικά ταχεία ανάπτυξη ορισμένων διαδικτυακών αγορών· ιδιαίτερα η Temu και η Shein αναπτύχθηκαν εκθετικά στην αγορά της ΕΕ, φθάνοντας πάνω από 75 εκατομμύρια χρήστες μέσα σε λίγους μήνες το 2024.
Ο ευρωβουλευτής Ντιρκ Γκότινκ, εισηγητής για τη νέα τελωνειακή νομοθεσία, σημείωσε ότι έχει ήδη παραληφθεί μεγαλύτερος όγκος δεμάτων από ό,τι σε ολόκληρο το 2024, ενώ η Black Friday και τα Χριστούγεννα βρίσκονται προ των πυλών.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε ότι ο κανόνας για τα ελάχιστα έχει ενθαρρύνει μη ευρωπαϊκές εταιρείες να διαχωρίζουν τις αποστολές τους σε μικρότερα δέματα, προκαλώντας περιβαλλοντικές ανησυχίες. Πρόσθεσε ότι ο κανόνας έχει τύχει εκμετάλλευσης, καθώς εκτιμάται ότι το 65% των μικρών δεμάτων δηλώνονται σε χαμηλότερη αξία από την πραγματική.
Η εφημερίδα The Epoch Times έχει επικοινωνήσει με τις Alibaba Group, Amazon, Shein και Temu για σχόλιο.
Νωρίτερα φέτος, η ΕΕ διαπίστωσε ότι η Temu και η AliExpress δεν αξιολόγησαν ούτε μετρίασαν κινδύνους που σχετίζονται με τη διάδοση παράνομων προϊόντων. Η Shein βρίσκεται αυτήν την περίοδο στο επίκεντρο αντιδράσεων έπειτα από την ανεύρεση στην ιστοσελίδα της σεξουαλικών ομοιωμάτων που θύμιζαν παιδιά.
Το σχέδιο επίσπευσης του τέλους της ατέλειας για τα φθηνά δέματα έγινε δεκτό θετικά σε όλη την ήπειρο.
Η υπουργός Οικονομίας της Δανίας, Στέφανι Λόζε, δήλωσε ότι η κατάργηση της εξαίρεσης θα κλείσει μακροχρόνια «παραθυράκια» που έχουν συστηματικά αξιοποιηθεί για την αποφυγή τελωνειακών δασμών.
Η Zalando, διαδικτυακός λιανέμπορος από τη Γερμανία, υπογράμμισε ότι η κατάργηση πρέπει να επισπευσθεί. Ενώσεις λιανικού εμπορίου και ηλεκτρονικού εμπορίου από τη Σουηδία και τη Γερμανία χαρακτήρισαν το μέτρο πρώτο βήμα προς δικαιότερο ανταγωνισμό, ενώ ο Λούκα Σμπουρλάτι, πρόεδρος της Confindustria Moda, του ιταλικού λόμπι της μόδας, δήλωσε ότι η επιβολή δασμών σε δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ είναι «ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του κλάδου υφάσματος και ένδυσης».
Εθνικές χρεώσεις και ενιαία αγορά
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατήργησαν τη δική τους πολιτική για τα ελάχιστα, που επέτρεπε την αδασμολόγητη είσοδο δεμάτων αξίας κάτω των 800 δολαρίων, γεγονός που προκάλεσε ανησυχίες ότι τα φθηνά κινεζικά προϊόντα θα κατευθυνθούν περισσότερο προς την Ευρώπη.
Οι χώρες της ΕΕ έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν εθνικές χρεώσεις διαχείρισης, πιέζοντας την ΕΕ να κινηθεί ταχύτερα στην κατάργηση του δικού της κανόνα για τα ελάχιστα. Η Ρουμανία έχει προτείνει επιβολή χρέωσης 25 λέι (5,73 δολαρίων) για δέματα χαμηλής αξίας, ενώ η Ιταλία εξετάζει την επιβολή φόρου για την προστασία της βιομηχανίας μόδας της, σύμφωνα με όσα δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Βιομηχανίας Αντόλφο Ούρσο.
Η EuroCommerce, λόμπι λιανέμπορων και χονδρεμπόρων της Ευρώπης, προειδοποίησε ότι η επιβολή διαφορετικών εθνικών χρεώσεων αντί μίας ενιαίας για ολόκληρη την ΕΕ θα μπορούσε να υπονομεύσει την ενιαία αγορά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χρέωση 2 ευρώ, αλλά δεν είναι σαφές πότε θα εφαρμοστεί ή αν θα είναι αποτελεσματική.
Ο Αλεξάντρ Μπομπάρ, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Carrefour, υποστήριξε ότι χρέωση 2 ευρώ για δέματα χαμηλής αξίας αποτελεί «αστείο». Ο Ματέο ντελ Φάντε, διευθύνων σύμβουλος της Poste Italiane, εταιρείας που διαχειρίζεται εκατομμύρια δέματα ετησίως, ανέφερε την Πέμπτη ότι συνήθως η αγορά αυτορυθμίζεται και ότι «ένα ή δύο ευρώ δεν θα αλλάξουν πραγματικά την ελκυστικότητα αυτών των πλατφορμών».
Με πληροφορίες από το Reuters
