Μετά από τρία χρόνια έντονων συζητήσεων και διαβουλεύσεων, οι χώρες-μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ενέκριναν στις 20 Μαΐου μια ιστορική συμφωνία που στοχεύει στην προληπτική διαχείριση και αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών και έκτακτων υγειονομικών καταστάσεων.
Η νέα συνθήκη καλεί τις χώρες να υιοθετήσουν την προσέγγιση «Μία Υγεία», λαμβάνοντας μέτρα για τον εντοπισμό και τη διαχείριση παραγόντων που ευνοούν το ξέσπασμα πανδημιών. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού για την πρόληψη και την ανταπόκριση σε υγειονομικές κρίσεις, καθώς και στην ενίσχυση των εθνικών συστημάτων υγείας, με στόχο, μεταξύ άλλων, την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης.
Κομβικό τμήμα της συμφωνίας αφορά στην εθελοντική δέσμευση φαρμακευτικών εταιρειών να παρέχουν στον ΠΟΥ το 20% των εμβολίων, φαρμάκων και διαγνωστικών τεστ που παράγουν, ώστε ο Οργανισμός να τα διαθέτει όπου υπάρχει μεγαλύτερος υγειονομικός κίνδυνος ή ανάγκη, δίνοντας προτεραιότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η ακριβής διαδικασία διανομής θα περιγραφεί λεπτομερώς σε μεταγενέστερη συμφωνία, η οποία θα εξεταστεί στην Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας το 2026.
Η ψηφοφορία, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συνέλευσης, κατέληξε σε ευρεία συναίνεση: 124 χώρες υπερψήφισαν, καμία δεν καταψήφισε και 11 επέλεξαν να απέχουν. Η έγκριση της συμφωνίας φέρνει εις πέρας τρία χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Δρ. Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους, δήλωσε: «Σήμερα ο κόσμος είναι ασφαλέστερος χάρη στην ηγεσία, τη συνεργασία και τη δέσμευση των κρατών-μελών για την υιοθέτηση της ιστορικής Συμφωνίας για την Πανδημία. Πρόκειται για νίκη της δημόσιας υγείας, της επιστήμης και της πολυμερούς συνεργασίας. Θα μας επιτρέψει να προστατεύσουμε αποτελεσματικότερα τον πλανήτη από μελλοντικές πανδημικές απειλές».
Η νέα συνθήκη έρχεται να συμπληρώσει τον Διεθνή Κανονισμό Υγείας που υιοθετήθηκε το 2005 και δεσμεύει τις χώρες να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη και τη διαχείριση απειλών στη δημόσια υγεία. Ωστόσο, στο παρελθόν, χώρες όπως η Κίνα δεν εφάρμοσαν πάντα τις προβλεπόμενες διαδικασίες, κυρίως κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19.
Επιπλέον, διευκρινίζεται ρητά ότι καμία διάταξη της συμφωνίας δεν παρέχει στον ΠΟΥ το δικαίωμα να επιβάλει ή να υπαγορεύσει εθνική νομοθεσία ή πολιτικές στα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένων μέτρων όπως οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί ή τα lockdown.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμετείχαν στις τελικές διαπραγματεύσεις, καθώς η τότε κυβέρνηση Τραμπ είχε αποφασίσει την αποχώρηση από τον ΠΟΥ, υποστηρίζοντας πως ο Οργανισμός χειρίστηκε λανθασμένα την πανδημία COVID-19.
Η υπουργός Υγείας της Ναμίμπια, Δρ. Εσπεράνς Λουβιντάο, εκ των βασικών συντελεστών της συμφωνίας, υπογράμμισε ότι το αποτέλεσμα αντικατοπτρίζει τη συλλογική βούληση για καλύτερη ετοιμότητα απέναντι σε μελλοντικές πανδημίες, δίνοντας έμφαση στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στην ισότητα και στην προσήλωση στην επιστημονική γνώση.
Αντιθέτως, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο εξέφρασε κριτική, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία πλήττει την εθνική κυριαρχία και θέτει σε κίνδυνο τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζούνιορ, υπερασπίστηκε τις πρόσφατες δηλώσεις του για τα εμβόλια κατά τη διάρκεια ακρόασης στο Κογκρέσο στις 14 Μαΐου, υποστηρίζοντας πως έχει την πρόθεση να παρουσιάζει την αλήθεια σχετικά με όσα είναι και όσα δεν είναι γνωστά γύρω από την ασφάλεια των εμβολίων.
Καταθέτοντας ενώπιον της Επιτροπής Υγείας της Γερουσίας, ο Κέννεντυ φέρεται να είπε στον γερουσιαστή Κρις Μέρφυ (D-Conn.) ότι δεν προτίθεται να διαβεβαιώνει το κοινό για την καθολική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των εμβολίων, εφόσον υπάρχουν ζητήματα τα οποία πρέπει να εξεταστούν, προσθέτοντας ότι οφείλει να σέβεται τη νοημοσύνη των πολιτών.
Αρκετά μέλη του Κογκρέσου εξέφρασαν προβληματισμό για τις απόψεις που έχει διατυπώσει ο Κέννεντυ, μεταξύ των οποίων και η θέση του ότι η προστασία που προσφέρει το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς (Measles, Mumps, Rubella – MMR) φθίνει με την πάροδο του χρόνου. Ο γερουσιαστής Μέρφυ παρατήρησε ότι τέτοιες δηλώσεις υπονομεύουν την εμπιστοσύνη στο εμβόλιο, παρομοιάζοντας την κατάσταση με το να προτρέπει κανείς κάποιον να κολυμπήσει σε μια λίμνη, ενώ ταυτόχρονα τον προειδοποιεί ότι τα νερά είναι πιθανώς τοξικά και γεμάτα φίδια και αλιγάτορες. Όπως υποστήριξε, τέτοιου είδους αντιφατικά μηνύματα δεν ενισχύουν την εμπιστοσύνη στο εμβόλιο.
Ο Κέννεντυ απάντησε ότι αν ήξερε πως υπάρχουν αλιγάτορες σε μια λίμνη, θα θεωρούσε υποχρέωσή του να το πει, σημειώνοντας ότι η απώλεια εμπιστοσύνης στο πρόγραμμα εμβολιασμού οφείλεται στο γεγονός ότι, όπως είπε, οι πολίτες έχουν εξαπατηθεί επί σειρά ετών από τις δημόσιες αρχές.
Φέτος, έχουν καταγραφεί αρκετά κρούσματα ιλαράς στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων μια μεγάλη έξαρση στο Τέξας με εκατοντάδες περιστατικά. Σύμφωνα με τις αρχές της πολιτείας, οι περισσότεροι ασθενείς ήταν ανεμβολίαστοι ή είχαν άγνωστο ιστορικό εμβολιασμού. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) αναφέρουν ότι δύο δόσεις του εμβολίου MMR είναι κατά 97% αποτελεσματικές έναντι της ιλαράς, ενώ μελέτες – συμπεριλαμβανομένης έρευνας Γάλλων επιστημόνων – καταδεικνύουν σταδιακή μείωση της προστασίας με το πέρασμα του χρόνου.
Ο Κέννεντυ, μιλώντας πρόσφατα σε δημόσια εκδήλωση, φέρεται να δήλωσε ότι «η ιλαρά δεν θα εξαλειφθεί ποτέ πλήρως, καθώς η αποτελεσματικότητα του εμβολίου μειώνεται γρήγορα». Έχει επίσης αναφέρει ότι το εμβόλιο MMR παρουσιάζει παρενέργειες και ότι αρκετά εμβόλια που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα παιδικού εμβολιασμού δεν έχουν δοκιμαστεί με τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες έναντι εικονικού φαρμάκου (placebo). Όπως είπε στο Κογκρέσο, αυτό σημαίνει πως το προφίλ κινδύνου αυτών των εμβολίων παραμένει ασαφές, και αυτό είναι ένα κενό που σκοπεύει να καλύψει.
Ο Κέννεντυ κατέθεσε τόσο ενώπιον της Γερουσίας όσο και στην Επιτροπή Πιστώσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, στην πρώτη του εμφάνιση στο Κογκρέσο μετά την επικύρωση του διορισμού του τον Φεβρουάριο.
Ο βουλευτής Μαρκ Πόκαν (D-Wis.) από το Ουισκόνσιν τον ρώτησε αν, σε περίπτωση που είχε παιδί σήμερα, θα το εμβολίαζε με το MMR. Ο Κέννεντυ απάντησε πως πιθανότατα θα το έκανε, διευκρινίζοντας όμως ότι οι προσωπικές του απόψεις δεν έχουν σημασία. Όπως τόνισε, δεν πιστεύει ότι οι πολίτες θα πρέπει να λαμβάνουν ιατρικές συμβουλές από τον ίδιο, προσθέτοντας ότι αν απαντούσε άμεσα, θα φαινόταν σαν να δίνει καθοδήγηση, κάτι που δεν επιθυμεί. Σημείωσε επίσης ότι οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να ενημερώνουν το κοινό για τα οφέλη και τους κινδύνους κάθε εμβολίου.
Όταν ο Πόκαν επανέλαβε το ερώτημα αναφορικά με τα εμβόλια κατά της ανεμοβλογιάς και της πολιομυελίτιδας, ο υπουργός απέφυγε να απαντήσει.
Κατά τις ακροάσεις, οι Ρεπουμπλικανοί απέφυγαν να σχολιάσουν εκτενώς τα εμβόλια, επιλέγοντας αντ’ αυτού να εκφράσουν την ικανοποίησή τους για άλλες πρωτοβουλίες της νέας ηγεσίας του υπουργείου. Ειδικότερα, αναφέρθηκαν θετικά στην απαγόρευση ορισμένων τεχνητών χρωστικών ουσιών τροφίμων και στην προσπάθεια περιορισμού του κόστους στη δημόσια υγειονομική υπηρεσία.
Ο γερουσιαστής Τζον Χιούστεντ (R-Ohio) φέρεται να είπε ότι ο Κέννεντυ έχει συμβάλει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο υπουργό Υγείας θυμάται στην ενημέρωση των Αμερικανών σχετικά με πρακτικούς τρόπους βελτίωσης της υγείας τους, ευχαριστώντας τον για την προσφορά του.
Η απόφαση ισχύει προσωρινά, καθώς συνεχίζεται η δικαστική διαμάχη
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επέτρεψε προσωρινά στην κυβέρνηση Τραμπ να εφαρμόσει την αμφιλεγόμενη απαγόρευση για στρατιωτικούς που αυτοπροσδιορίζονται ως τρανς, όσο συνεχίζεται η εκδίκαση της υπόθεσης στα κατώτερα δικαστήρια.
Την απόφαση αυτή, η οποία ελήφθη στις 6 Μαΐου, στήριξε η πλειοψηφία των ανώτατων δικαστών, οι οποίοι συμφώνησαν να «παγώσουν» προσωρινά μια προγενέστερη εντολή απαγόρευσης που είχε επιβληθεί τον Μάρτιο από ομοσπονδιακό δικαστή, μέχρι να τελεσιδικήσει η έφεση.
Τρία μέλη του σώματος, οι δικαστές Σόνια Σοτομαγιόρ, Ελένα Κέιγκαν και Κετάντζι Μπράουν Τζάκσον, διαφώνησαν ανοιχτά με την απόφαση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά του δικαστηρίου.
Ενήλικες στη Φλόριντα που έλαβαν το εμβόλιο κατά του COVID-19 της Pfizer είχαν αυξημένες πιθανότητες θανάτου μετά τον εμβολιασμό σε σύγκριση με εκείνους που εμβολιάστηκαν με το σκεύασμα της Moderna, σύμφωνα με νέα προδημοσιευμένη μελέτη, την οποία συνυπογράφει ο επικεφαλής υγειονομικός αξιωματούχος της πολιτείας.
Ο Δρ Τζόζεφ Λαντάπο, γενικός χειρουργός της Φλόριντα, μαζί με άλλους ερευνητές, ανέλυσαν στοιχεία σχεδόν 9,2 εκατομμυρίων ενήλικων κατοίκων της Φλόριντα που δεν διέμεναν σε ιδρύματα και είχαν λάβει τουλάχιστον δύο δόσεις των εμβολίων Pfizer ή Moderna, με χρονική απόσταση μικρότερη των έξι εβδομάδων, μεταξύ 18 Δεκεμβρίου 2020 και 31 Αυγούστου 2021.
Το αρχικό δείγμα περιορίστηκε σε περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα – μισοί εμβολιασμένοι με το εμβόλιο της Pfizer και μισοί με εκείνο της Moderna – βάσει αντιστοίχισης ως προς την ηλικία, το φύλο και άλλα δημογραφικά χαρακτηριστικά. Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανέλυσαν τα ιατρικά αρχεία για να διαπιστώσουν ποια ομάδα εμφάνισε υψηλότερη θνησιμότητα, από οποιαδήποτε αιτία, εντός 12 μηνών από τον εμβολιασμό.
Η ανάλυση έδειξε ότι η ομάδα της Pfizer εμφάνισε περισσότερους θανάτους, με 847 θανάτους ανά 100.000 άτομα, έναντι 618 ανά 100.000 για την ομάδα της Moderna. Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι οι λήπτες της Pfizer είχαν αυξημένη θνησιμότητα από καρδιακά αίτια και από COVID-19.
Οι εταιρείες Pfizer και Moderna δεν ανταποκρίθηκαν σε αιτήματα για σχολιασμό.
Η μελέτη αναρτήθηκε ως προδημοσίευση στον ιστότοπο medRxiv στις 29 Απριλίου και δεν έχει υποβληθεί ακόμη σε επιστημονική αξιολόγηση.
Ο Λαντάπο δήλωσε μέσω της πλατφόρμας Χ ότι, σύμφωνα με τα ευρήματα στη Φλόριντα αλλά και σε άλλες μελέτες, οι ασθενείς δεν είχαν ενημερωθεί από τους γιατρούς τους για το ενδεχόμενο αυξημένης θνησιμότητας σε περίπτωση που επέλεγαν το εμβόλιο της Pfizer αντί της Moderna.
Δύο άλλοι υπάλληλοι του υπουργείου Υγείας της Φλόριντα αναφέρονται ως συν-συγγραφείς της νέας μελέτης.
Ο Λαντάπο, όπως και ο καθηγητής Ρέτσεφ Λέβι του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (MIT), ο οποίος είναι ο τέταρτος συγγραφέας της μελέτης, έχουν στο παρελθόν ζητήσει την αναστολή της χρήσης των εμβολίων της Pfizer και της Moderna, επικαλούμενοι ευρήματα που χαρακτήρισαν ανησυχητικά σε διάφορες επιστημονικές εργασίες.
Οι ερευνητές αναγνώρισαν ότι μεταξύ των περιορισμών της μελέτης περιλαμβάνονται το γεγονός ότι η διαδικασία αντιστοίχισης μείωσε το μέγεθος του πληθυσμού που εξετάστηκε, καθώς και η απουσία στοιχείων για συννοσηρότητες.
Η μελέτη έρχεται να προστεθεί σε ένα σώμα ερευνών που εξετάζουν τις λεγόμενες «ευρύτερες επιδράσεις» των εμβολίων – δηλαδή τον ενδεχόμενο αντίκτυπό τους στη συνολική θνησιμότητα και σε δείκτες που δεν σχετίζονται άμεσα με την προστασία από την COVID-19.
Προηγούμενη ανάλυση, που δημοσιεύτηκε το 2023 και βασίστηκε σε δεδομένα από κλινικές δοκιμές, είχε καταλήξει ότι ούτε το εμβόλιο της Pfizer ούτε εκείνο της Moderna επηρέασαν σημαντικά τη συνολική θνησιμότητα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα εμβόλια παρείχαν προστασία από τον COVID-19, ωστόσο οι συμμετέχοντες που εμβολιάστηκαν εμφάνισαν αυξημένη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά αίτια, γεγονός που αντιστάθμισε τη θετική επίδραση. Το εμβόλιο της Johnson & Johnson, σύμφωνα με τους ίδιους, είχε καλύτερη συνολικά επίδοση.
Ο Δρ Λαντάπο και οι συνεργάτες του επεσήμαναν ότι τρεις προηγούμενες μελέτες, οι οποίες βασίστηκαν σε δεδομένα από το υπουργείο Υποθέσεων Βετεράνων των ΗΠΑ, είχαν συγκρίνει τους λήπτες της Pfizer με εκείνους της Moderna. Σε μία από αυτές τις μελέτες διαπιστώθηκε ότι οι πρώτοι διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου από COVID-19. Άλλη μελέτη κατέληξε ότι οι λήπτες της Pfizer εμφάνιζαν αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό.
Οι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι η δική τους μελέτη διαφοροποιείται ως προς το μέγεθος του δείγματος και την ακρίβεια στην αντιστοίχιση των συμμετεχόντων.
Πάντως, επικριτές της μελέτης εξέφρασαν απορίες σχετικά με την απουσία σύγκρισης με ανεμβολίαστους. Ο Τζέφρυ Μόρρις, καθηγητής δημόσιας υγείας και προληπτικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ρώτησε μέσω της πλατφόρμας Χ γιατί δεν συμπεριλήφθηκε αυτού του είδους η σύγκριση στο άρθρο.
Ο καθηγητής Λέβι απάντησε ότι η σύγκριση μεταξύ διαφορετικών εμβολίων αποτελεί κοινή μεθοδολογική προσέγγιση στον έλεγχο των φαρμάκων, καθώς περιορίζει την επίδραση μη παρατηρήσιμων παραγόντων σύγχυσης, που είναι συνήθως παρόντες όταν συγκρίνονται εμβολιασμένοι με ανεμβολίαστους.
Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας Ηνωμένων Πολιτειών (ΕΙΥ) ανακοίνωσε στις 29 Απριλίου ένα νέο σχέδιο, το οποίο προβλέπει τη σταδιακή αντικατάσταση μέρους των πειραμάτων σε ζώα που διεξάγονται στο πλαίσιο κρατικά χρηματοδοτούμενης έρευνας, με εναλλακτικές μεθόδους όπως εργαστηριακά καλλιεργημένα όργανα.
Το ΕΙΥ, που αποτελεί τον βασικό χρηματοδότη έρευνας υγείας στις ΗΠΑ αλλά και διεθνώς, τόνισε σε επίσημη ανακοίνωση πως, αν και η χρήση ζώων παραμένει σημαντική για τη δοκιμή νέων τεχνολογιών, υπάρχουν πλέον εναλλακτικές που μπορούν να προσφέρουν αξιόπιστα και μεταφράσιμα αποτελέσματα είτε μόνες τους είτε σε συνδυασμό με ζωικά πρότυπα.
Μεταξύ αυτών βρίσκονται τα «οργανοειδή» — πλήρως λειτουργικά, απλοποιημένα όργανα που αναπτύσσονται τεχνητά σε εργαστήρια —, μοντέλα προσομοιώσεων σε υπολογιστές, καθώς και αναλύσεις πραγματικών δεδομένων.
Παρόμοια πρωτοβουλία ανακοίνωσε πρόσφατα και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), που επίσης υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ.
Το ΕΙΥ θα συστήσει ειδικό Γραφείο εντός της Διεύθυνσης του Οργανισμού, το οποίο θα έχει ως αποστολή τον συντονισμό των δράσεων για τη μείωση της χρήσης ζώων στην έρευνα. Επιπλέον, θα δοθεί εκπαίδευση στο προσωπικό που αξιολογεί τις ερευνητικές επιχορηγήσεις, ώστε να αναγνωρίζονται ενδεχόμενες προκαταλήψεις υπέρ των ζωικών πειραμάτων και να ενσωματώνονται ειδικοί στις εναλλακτικές μεθόδους στις επιστημονικές επιτροπές.
«Επί δεκαετίες, το βιοϊατρικό ερευνητικό μας σύστημα βασίστηκε έντονα σε ζωικά μοντέλα», δήλωσε ο διευθυντής του ΕΙΥ, δρ Τζέι Μπατατσάρια. «Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, το ΕΙΥ ανοίγει το δρόμο για μια νέα εποχή καινοτομίας».
Η στροφή προς μη ζωικές μεθόδους
Η υιοθέτηση εναλλακτικών μεθόδων είχε τεθεί στο επίκεντρο σχετικής ομάδας εργασίας του ΕΙΥ, η οποία το 2023 παρέδωσε έκθεση με συστάσεις για τη σταδιακή ενσωμάτωσή τους στην έρευνα. Η ομάδα εισηγήθηκε ως προτεραιότητα την ανάπτυξη και εφαρμογή τέτοιων μεθόδων, καθώς και την κατάρτιση των ερευνητών στη χρήση τους.
Θετικά στην ανακοίνωση του Οργανισμού εμφανίστηκαν πολλές οργανώσεις. Η Επιτροπή Γιατρών υπεύθυνης Ιατρικής Χρήσης, που προωθεί την αντικατάσταση των ζώων στα πειράματα, χαιρέτισε την πρωτοβουλία.
«Η ιστορική αυτή απόφαση του διευθυντή του ΕΙΥ, δρ Μπατατσάρια, να δοθεί προτεραιότητα στην επιστήμη που βασίζεται σε ανθρώπινα δεδομένα, αποτελεί σημαντική νίκη όχι μόνο για τα ζώα, αλλά και για την ανθρώπινη υγεία», δήλωσε η υπεύθυνη του προγράμματος έρευνας, Καθάριν Κρεμπς. «Γνωρίζουμε εδώ και καιρό ότι τα πειράματα σε ζώα δεν μεταφράζονται αξιόπιστα σε αποτελέσματα για τον άνθρωπο, με κόστος για τους ασθενείς, την καινοτομία και φυσικά τη ζωή των ζώων».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η οργάνωση για την Ηθική Μεταχείριση των Ζώων (PETA), που τόνισε πως «η πολυαναμενόμενη αυτή στροφή στην αμερικανική έρευνα θα ανοίξει το δρόμο για πρωτοποριακές μεθόδους που μέχρι σήμερα παρέμεναν στάσιμες λόγω περιορισμένης χρηματοδότησης», σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της, Κάθι Γκιγιέρμο.
Αντίθετα, το πρόγραμμα White Coat Waste εξέφρασε επιφυλάξεις, σημειώνοντας πως η δημιουργία νέου γραφείου και η μείωση — αντί της πλήρους κατάργησης — των πειραμάτων σε ζώα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα συνολικά.
«Τα πειράματα σε ζώα είναι απάτη και αποτυχία», τόνισε ο πρόεδρός της, Άντονι Μπελότι, προσθέτοντας: «Δεν χρειάζεται να τα αντικαταστήσουμε, αλλά να τα σταματήσουμε χρηματοδοτικά».
Το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών (Health and Human Services-HHS) ανακοίνωσε ότι για όλα τα νέα εμβόλια θα απαιτείται πλέον η σύγκριση με εικονικό φάρμακο σε όλες τις κλινικές δοκιμές πριν λάβουν άδεια κυκλοφορίας.
Όπως ανέφεραν αρμόδιοι στις 30 Απριλίου, η απαίτηση αυτή τέθηκε από τον υπουργό Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. και συνιστά «ριζική απομάκρυνση από προηγούμενες πρακτικές», σύμφωνα με δήλωση εκπροσώπου του HHS προς την Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Ο ίδιος εκπρόσωπος σημείωσε ότι, με εξαίρεση το εμβόλιο κατά της COVID-19, κανένα από τα εμβόλια που περιλαμβάνονται στο παιδικό πρόγραμμα εμβολιασμών των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) δεν έχει δοκιμαστεί έναντι ανενεργού εικονικού φαρμάκου, γεγονός που, κατά την άποψή του, περιορίζει τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα πραγματικά προφίλ κινδύνου αυτών των προϊόντων.
Τα CDC ορίζουν το εικονικό φάρμακο ως μια ουσία «χωρίς επίδραση στους ζωντανούς οργανισμούς», ενώ ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) το χαρακτηρίζει ως «ανενεργή παρασκευή». Κανένας από τους δύο φορείς δεν ανταποκρίθηκε σε αιτήματα σχολιασμού.
Ήδη από το 2018, το HHS είχε αναγνωρίσει ότι πολλά από τα εμβόλια που έχουν αδειοδοτηθεί στις ΗΠΑ είχαν δοκιμαστεί όχι έναντι εικονικού φαρμάκου αλλά έναντι άλλων εμβολίων, όπως αναφερόταν σε επιστολή προς το Informed Consent Action Network (Δίκτυο Ενημερωμένης Συναίνεσης).
Κανένα νέο εμβόλιο δεν έχει εγκριθεί από την ομοσπονδιακή ρυθμιστική αρχή, η οποία υπάγεται στο HHS, από την ημέρα που ο Κέννεντυ ανέλαβε καθήκοντα τον Φεβρουάριο.
Πριν διοριστεί υπουργός, ο Κέννεντυ ήταν επικεφαλής του οργανισμού Children’s Health Defense, που έχει εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για σχεδόν όλα τα εμβόλια. Το 2023 είχε δηλώσει στην Epoch Times ότι τα εμβόλια δεν υποβάλλονται σε δοκιμές ασφαλείας με εικονικό φάρμακο στο πλαίσιο λειτουργικών κλινικών δοκιμών πριν εγκριθούν.
Από την πλευρά τους, ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν πως οι δοκιμές με εικονικό φάρμακο για ήδη καθιερωμένα εμβόλια, όπως αυτό για την ιλαρά, την παρωτίτιδα και την ερυθρά (Measles, Mumps, Rubella-MMR), δεν είναι ηθικά αποδεκτές, διότι θα στερούσαν από την ομάδα ελέγχου την προστασία του εμβολίου. Το HHS, σε επιστολή του το 2018, είχε επισημάνει ότι «η ένταξη ομάδων ελέγχου με εικονικό φάρμακο θεωρείται ανήθικη», αν και υπάρχουν επιστήμονες που υποστηρίζουν πως τέτοιες μελέτες μπορούν να δικαιολογηθούν ηθικά.
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας, Δρ Ντέιβιντ Γουόλ, δήλωσε ότι, κατά την άποψή του, οι δοκιμές με εικονικό φάρμακο δεν είναι ηθικές για μολυσματικές ασθένειες για τις οποίες υπάρχει ήδη διαθέσιμο εμβόλιο. Σε περιπτώσεις λοιμώξεων χωρίς υπάρχον εμβόλιο, όπως είπε, η χρήση εικονικό φάρμακο μπορεί να θεωρηθεί αποδεκτή, αν και όχι ιδανική, δεδομένου ότι τα εμβόλια προκαλούν συνήθως ήπιες παρενέργειες λόγω της ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η ομάδα ελέγχου θα μπορούσε να λάβει άλλο υπάρχον εμβόλιο, πρόσθεσε ο Δρ Γουόλ, ο οποίος συμμετείχε στις δοκιμές του εμβολίου της Pfizer για την COVID-19.
Κουτιά και φιαλίδια με το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς (MMR) βρίσκονται σε κλινική του Τμήματος Δημόσιας Υγείας του Λάμποκ στο Τέξας, την 1η Μαρτίου 2025. (Jan Sonnenmair/Getty Images)
Ο δικηγόρος Άαρον Σίρι, που εκπροσωπεί το Δίκτυο Ενημερωμένης Συναίνεσης, δήλωσε ότι μια κλινική δοκιμή χωρίς κατάλληλη ομάδα ελέγχου δεν μπορεί να αξιολογήσει επαρκώς την ασφάλεια. Το Δίκτυο έχει δημιουργήσει πίνακα με στοιχεία για τις δοκιμές των εμβολίων που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του CDC. Όπως ανέφερε ο Σίρι, το διακύβευμα των δοκιμών είναι η ασφάλεια ενός προϊόντος που χορηγείται σε εκατομμύρια υγιή βρέφη και παιδιά κάθε χρόνο.
Υπενθύμισε επίσης ότι το Κογκρέσο έχει παραχωρήσει νομική ασυλία στους κατασκευαστές εμβολίων μέσω του Νόμου Εθνικής Ασφάλειας Παιδικών Εμβολίων του 1986, κάτι που χαρακτήρισε ως «τεράστιο ηθικό και ασφαλιστικό ρίσκο».
Καθυστέρηση στην έγκριση νέου εμβολίου
Η ανακοίνωση του HHS έγινε λίγο μετά την απόφαση των ρυθμιστικών αρχών να μην εγκρίνουν εγκαίρως την αίτηση της Novavax για άδεια κυκλοφορίας νέου εμβολίου COVID-19. Οι αρμόδιοι απέδωσαν την απόφαση αυτή στο γεγονός ότι η νέα σύνθεση του εμβολίου διαφέρει από εκείνες που είχαν λάβει παλαιότερα έγκριση υπό καθεστώς επείγουσας χρήσης.
Όπως ανέφερε εκπρόσωπος του HHS, δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν πριν από τέσσερα χρόνια σε άτομα χωρίς φυσική ανοσία δεν επαρκούν πλέον. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι τέτοιες παλιές δοκιμές δεν μπορούν να αποτελούν διαρκή δικαιολογία για νέες εγκρίσεις χωρίς επικαιροποιημένα δεδομένα, σε αντίθεση με το εμβόλιο της γρίπης, το οποίο έχει μελετηθεί επί δεκαετίες.
Το FDA έχει εγκρίνει ετήσιες επικαιροποιήσεις των εμβολίων κατά της γρίπης επί σειρά ετών και από το 2023 ακολουθεί αντίστοιχη πρακτική για τα εμβόλια COVID-19, σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της μειούμενης αποτελεσματικότητας. Και τα δύο είδη εμβολίων έχει υπολογιστεί ότι προσφέρουν προστασία που ξεκινά ή υποχωρεί γρήγορα κάτω από το 50%.
Ο επίτροπος του FDA, Δρ Μάρτι Μακέρι, δήλωσε σε συνέντευξή του στο CBS στις 29 Απριλίου ότι ο οργανισμός ενδέχεται να μην εγκρίνει νέα σειρά εμβολίων COVID-19 για την περίοδο 2025–26, προσθέτοντας ότι υπάρχει έλλειψη δεδομένων και πως «αντί να καλυφθεί αυτό το κενό με απόψεις, θα ήταν προτιμότερο να έχουμε αξιόπιστα δεδομένα».
Το 2024, το FDA ενέκρινε επικαιροποιημένα εμβόλια των Pfizer και Moderna χωρίς νέα κλινικά δεδομένα, και στη συνέχεια χορήγησε επείγουσα έγκριση και στο επικαιροποιημένο σκεύασμα της Novavax, βασιζόμενο σε δεδομένα από ζωικά μοντέλα και προηγούμενες κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.
Ο υπουργός Υγείας Χαβιέρ Μπεσέρα σε συνέντευξή του μετά την λήψη ενημερωμένου αναμνηστικού εμβολίου COVID-19 και εμβολίου κατά της γρίπης σε τοπικό φαρμακείο CVS στην Ουάσινγκτον στις 20 Σεπτεμβρίου 2023. (Drew Angerer/Getty Images)
Ο Κέννεντυ έχει επίσης εκφράσει την πρόθεση να αφαιρεθεί το εμβόλιο COVID-19 από το πρόγραμμα του CDC, πρόταση που φέρεται να υποστηρίζει και ο Δρ Μακέρι.
Η Δρ Μόνικα Γκάντι, καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο, υποστήριξε ότι δεν είναι απαραίτητες νέες δοκιμές για τις επικαιροποιημένες εκδόσεις των εμβολίων, καθώς οι αρχικές εκδόσεις είχαν ήδη ελεγχθεί κατά την πανδημία. Ανέφερε ότι η προσέγγιση της «ανοσογεφύρωσης»—δηλαδή η απόδειξη πρόκλησης αντισωματικής απόκρισης—θα ήταν επαρκής.
Νέα συστήματα επιτήρησης για την ασφάλεια των εμβολίων
Κατά τη διάρκεια ανοιχτής εκδήλωσης στις 28 Απριλίου, ο Κέννεντυ δήλωσε ότι δεν υπάρχει αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης της ασφάλειας των εμβολίων μετά την έγκρισή τους και την ευρεία χρήση.
Τα υπάρχοντα συστήματα των CDC και FDA περιλαμβάνουν το Σύστημα Αναφοράς Ανεπιθύμητων Συμβάντων Εμβολίων (Vaccine Adverse Event Reporting System-VAERS), όπου οι πολίτες μπορούν να αναφέρουν εθελοντικά περιστατικά, και το Vaccine Safety Datalink, το οποίο συλλέγει δεδομένα από 11 παρόχους υγείας μέσω ηλεκτρονικών φακέλων.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο του CDC, ο οργανισμός «δίνει προτεραιότητα στην ποιοτική έρευνα ασφάλειας των εμβολίων και στον εντοπισμό ανεπιθύμητων ενεργειών μέσω δημόσιας επιτήρησης».
Ωστόσο, εκπρόσωπος του HHS επικαλέστηκε μελέτη που δείχνει ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των περιστατικών αναφέρεται στο VAERS, χαρακτηρίζοντας το σύστημα «σχεδιασμένο για να αποτυγχάνει». Περιέγραψε επίσης το Vaccine Safety Datalink ως «ουσιαστικά ακατάλληλο για σοβαρή έρευνα», υποστηρίζοντας ότι και τα δύο συστήματα «έχουν μετατραπεί σε πρότυπα ρυθμιστικής κακοδιαχείρισης».
Κατά τον ίδιο εκπρόσωπο, το υπουργείο αναπτύσσει πλέον νέα συστήματα επιτήρησης, ικανά να μετρούν με ακρίβεια τόσο τους κινδύνους όσο και τα οφέλη των εμβολίων, καθώς, όπως ανέφερε, «η πραγματική επιστήμη απαιτεί διαφάνεια και λογοδοσία».
Ο Δρ Γουόλ υπογράμμισε ότι αναφορές στο VAERS οδήγησαν σε έρευνες για τα εμβόλια COVID-19 και στην προσθήκη προειδοποιήσεων για πιθανά προβλήματα όπως η φλεγμονή της καρδιάς. Εκτίμησε ότι ένας τρόπος βελτίωσης της παρακολούθησης θα ήταν η επέκταση του Vaccine Safety Datalink.
Ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ, Ρόμπερτ Κέννεντυ Τζούνιορ, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να αφαιρεθούν τα εμβόλια για την COVID-19 από το καθιερωμένο πρόγραμμα παιδικών εμβολιασμών του CDC. Σε τοποθέτησή του στις 23 Απριλίου, ο Κέννεντυ δεν διέψευσε σχετικό δημοσίευμα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «οφείλουμε να θέτουμε ερωτήματα, να συμβουλευόμαστε τους γονείς και να διασφαλίζουμε ότι οι προτάσεις μας βασίζονται στο συμφέρον της υγείας του πληθυσμού».
Δημοσίευμα του Politico, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, ανέφερε ότι ο Κέννεντυ εξετάζει σοβαρά την αφαίρεση των εμβολίων COVID-19 από το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού του CDC για τα παιδιά. Ωστόσο, αξιωματούχος του υπουργείου Υγείας, του οποίου προΐσταται ο Κέννεντυ, δήλωσε στους Times πως «δεν έχει ληφθεί ακόμη οριστική απόφαση», ενώ το ίδιο το CDC απέφυγε να σχολιάσει.
Κατά την εμφάνισή του στο Fox News, ο Κέννεντυ αναφέρθηκε στην ανάγκη για ελεύθερη επιλογή, σημειώνοντας ότι ούτε ο πρώην πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, πιστεύει πως κάποιος πρέπει να υποχρεώνεται να εμβολιαστεί. Υπογράμμισε ακόμη πως «όλα τα εμβόλια ενέχουν ρίσκο», ενώ ειδικά για το εμβόλιο της COVID-19 τόνισε πως η σύσταση εμβολιασμού των παιδιών ήταν εξαρχής αμφισβητήσιμη, αφού οι περισσότεροι ανήλικοι «δεν διέτρεχαν ουσιαστικό κίνδυνο από τον ιό». Όπως ανέφερε, «ο εμβολιασμός ενός τόσο μεγάλου αριθμού παιδιών δεν δικαιολογείται, τη στιγμή που το ίδιο το εμβόλιο συνδέεται με σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες».
Ο Κέννεντυ έκανε λόγο για παρενέργειες όπως η μυοκαρδίτιδα αλλά και ο θάνατος 15 συμμετεχόντων στην κλινική δοκιμή της Pfizer που είχαν λάβει το εμβόλιο, σε σύγκριση με 14 θανάτους στο πλασίμπο γκρουπ.
Σήμερα στις ΗΠΑ διατίθενται τρία εμβόλια κατά της COVID-19 – από τις Pfizer, Moderna και Novavax. Το 2022, οι σύμβουλοι του CDC εισηγήθηκαν να προστεθεί ο εμβολιασμός έναντι της COVID-19 στο εθνικό πρόγραμμα, εκτιμώντας πως τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων. Το CDC το υιοθέτησε επίσημα το 2023.
Το τρέχον πρόγραμμα προβλέπει τουλάχιστον μία δόση για τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά της COVID-19, αναλόγως ηλικίας, ενώ όσα παιδιά έχουν ήδη λάβει εμβόλιο, συνίσταται να κάνουν άλλη μία δόση. Ωστόσο, σε αντίθεση με άλλα εμβόλια, ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 δεν έχει καταστεί υποχρεωτικός για τη φοίτηση σε σχολεία.
Κατά τη διάρκεια της ακρόασης επιβεβαίωσης του στην Γερουσία, ο Κέννεντυ είχε δηλώσει: «Συστήνω να ακολουθούν τα παιδιά το πρόγραμμα εμβολιασμών του CDC και, εφ’ όσον επιβεβαιωθώ στη θέση μου, θα το στηρίξω». Ο γερουσιαστής Μπιλ Κάσιντι, γιατρός, ανέφερε στην ομιλία του στη Γερουσία ότι ο Κέννεντυ δεσμεύθηκε να κρατήσει το πρόγραμμα ως έχει, διευκρινίζοντας αργότερα στα κοινωνικά δίκτυα πως αυτό δεν εμποδίζει τον υπουργό να διεξάγει επιστημονική αξιολόγηση και πως είναι βέβαιος ότι κάθε αξιόπιστη μελέτη θα ενισχύσει την καθιερωμένη επιστημονική συναίνεση γύρω από την ασφάλεια των παιδικών εμβολίων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του CDC, μόλις το 13% των παιδιών έχουν εμβολιαστεί με το νέο σχήμα 2024–2025 για την COVID-19. Αν το εμβόλιο αφαιρεθεί από το ημερολόγιο, τα παιδιά θα μπορούν να εμβολιαστούν προαιρετικά, αλλά οι ασφαλιστικές εταιρείες πιθανόν να μην καλύπτουν το κόστος.
Ο γερουσιαστής Άντι Χάρις, επίσης γιατρός, υποστήριξε πως ο Κέννεντυ «θα ήταν απολύτως εντός των αρμοδιοτήτων του να αναιρέσει τη σύσταση του CDC για τον παιδικό εμβολιασμό κατά της Covid-19», εκφράζοντας φόβους ότι οι αποφάσεις αυτές λήφθηκαν με πολιτικά κριτήρια και όχι με βάση την επιστήμη.
Στο μεταξύ, οι επιστημονικοί σύμβουλοι του CDC εξετάζουν το ενδεχόμενο να συστήσουν πιο περιορισμένες οδηγίες για το εμβόλιο κατά της COVID-19 και αναμένεται να επανέλθουν στο θέμα το καλοκαίρι.
Η πρώην αξιωματούχος του FDA, Τζέσικα Άνταμς, τάχθηκε υπέρ της αναθεώρησης των συστάσεων, υπογραμμίζοντας ότι μια επίσημη εισήγηση των συμβούλων θα βοηθούσε την κοινωνία να αποδεχθεί μια τέτοια αλλαγή.
Οι γαλακτοκομικές εταιρείες των ΗΠΑ δεσμεύονται να αφαιρέσουν τις πιστοποιημένες τεχνητές χρωστικές από προϊόντα που πωλούνται σε σχολεία, στο πλαίσιο μιας νέας εθελοντικής δέσμευσης που αποκαλύφθηκε από τη Διεθνή Ένωση Γαλακτοκομικών Τροφίμων στις 22 Απριλίου.
Η δέσμευση, που υπογράφεται από πολλές εταιρείες, αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις που πωλούν τρόφιμα σε σχολεία για τα εθνικά σχολικά προγράμματα μεσημεριανού γεύματος και πρωινού θα σταματήσουν να προσθέτουν τεχνητές χρωστικές στα προϊόντα έως τον Ιούλιο του 2026 ή την έναρξη του σχολικού έτους 2026-2027.
Η δέσμευση «θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση στο αγαπημένο τους γάλα, τυρί και γιαούρτι, χωρίς πιστοποιημένα τεχνητά χρώματα», δήλωσε ο Μάικλ Ντάυκς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ένωσης.
Σχεδόν 30 εκατομμύρια παιδιά συμμετέχουν στα προγράμματα σχολικών γευμάτων.
Αξιωματούχοι του κλάδου λένε ότι τα περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα που πωλούνται στα σχολεία είναι ήδη απαλλαγμένα από τεχνητές χρωστικές, καθώς οι εταιρείες τις έχουν αφαιρέσει ή αντικαταστήσει. Ορισμένα προϊόντα, ωστόσο, περιέχουν κόκκινο 3, κόκκινο 40, πράσινο 3, μπλε 1, μπλε 2, κίτρινο 5 ή κίτρινο 6.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει υποστηρίξει στο παρελθόν ότι οι τεχνητές χρωστικές είναι γενικά ασφαλείς. Ωστόσο, ο Μάρτυ Μακάρυ, ο νέος επίτροπος του οργανισμού, ανακοίνωσε στις 22 Απριλίου ότι οι ρυθμιστικές αρχές απαγορεύουν δύο βαφές και συνεργάζονται με εταιρείες για την εξάλειψη των υπόλοιπων εγκεκριμένων χρωστικών.
«Τα παιδιά της Αμερικής ζουν σε μια τοξική σούπα συνθετικών χημικών ουσιών», είπε ο Μακάρυ σε συνέντευξη Τύπου. «Η επιστημονική κοινότητα έχει διεξαγάγει μια σειρά από μελέτες που εγείρουν ανησυχίες σχετικά με τη συσχέτιση των συνθετικών χρωστικών με βάση το πετρέλαιο και αρκετών παθήσεων υγείας, όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η αντίσταση στην ινσουλίνη, ο καρκίνος, η διαταραχή του γονιδιώματος […] και οι αλλεργικές αντιδράσεις.»
Οι αξιωματούχοι επεσήμαναν ένα έγγραφο του 2012 που τεκμηριώνει ότι ορισμένες χρωστικές βρέθηκαν να είναι καρκινογόνες ή να προκαλούν αντιδράσεις υπερευαισθησίας, και μια μελέτη του 2007 που διαπίστωσε ότι τα πρόσθετα οδηγούν σε έντονη υπερκινητικότητα στα παιδιά.
Αξιωματούχοι της γαλακτοβιομηχανίας σημείωσαν ότι πέντε πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της Δυτικής Βιρτζίνια, έχουν ήδη ψηφίσει νόμους που απαγορεύουν τις τεχνητές χρωστικές στα σχολεία. Είπαν ότι πιστεύουν ότι πιθανότατα θα ακολουθήσουν και άλλες πολιτείες.
Όλες οι εταιρείες που είναι μέλη της International Dairy Foods Association, συμπεριλαμβανομένων των Sargento Foods και Turkey Hill Dairy, έχουν υπογράψει τη δέσμευση, σύμφωνα με την ένωση.
Η ανακοίνωση της ένωσης «δείχνει πως η γαλακτοβιομηχανία οδηγεί εθελοντικά την αλλαγή και δίνει στους καταναλωτές αυτό που θέλουν, χωρίς κυβερνητικές εντολές», δήλωσε η Γραμματέας Γεωργίας Μπρουκ Ρόλλινς, επισημαίνοντας ότι προσβλέπει και άλλες βιομηχανίες να συνεργαστούν με την κυβέρνηση στην προσπάθεια της να «κάνει την Αμερική υγιή ξανά».
Ενώ ο FDA απαγόρευσε τη χρήση των Citrus Red No. 2 και Orange B, πέρα από την υπάρχουσα απαγόρευση του Red No. 3, οι αξιωματούχοι επέλεξαν να μην ανακαλέσουν την άδεια για έξι άλλες συνθετικές χρωστικές που χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα και ποτά. Αντίθετα, ο Μακάρυ και ο υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Κέννεντυ δήλωσαν ότι οι εταιρείες τροφίμων και ποτών έχουν δεσμευτεί να καταργήσουν σταδιακά και τις υπόλοιπες βαφές.
«Πιστεύω στην αγάπη – ας ξεκινήσουμε με φιλικό τρόπο και ας δούμε αν μπορούμε να το κάνουμε αυτό χωρίς καμία νομοθετική ή κανονιστική αλλαγή, αλλά εξερευνώντας κάθε εργαλείο για να βεβαιωθούμε ότι αυτό θα γίνει πολύ γρήγορα», είπε ο Μακάρυ.
«Εκτιμούμε ότι η διοίκηση επιβεβαίωσε εκ νέου την ηγετική της θέση ως απάντηση στην κρατική δραστηριότηταςστον τομέα της ρύθμισης των τροφίμων», δήλωσε η Μελίσσα Χόκσταντ, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Consumer Brands Association, που εκπροσωπεί τους κατασκευαστές τροφίμων και ποτών. «Ένα κρατικό συνονθύλευμα διαφορετικών νόμων δημιουργεί σύγχυση στους καταναλωτές, περιορίζει την πρόσβαση σε καθημερινά αγαθά, αποτρέπει την καινοτομία και αυξάνει το κόστος στο παντοπωλείο.»
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι αξιωματούχοι θα πρέπει να απαγορεύσουν όλες τις χρωστικές, αντί να βασίζονται σε εθελοντικές δεσμεύσεις.
«Η ιστορία μας λέει ότι το να βασιζόμαστε στην εθελοντική συμμόρφωση της βιομηχανίας τροφίμων έχει αποδειχθεί πολύ συχνά ανοησία», δήλωσε ο Πήτερ Λούρικ, πρόεδρος του Κέντρου για την Επιστήμη στο Δημόσιο Συμφέρον, στις 22 Απριλίου.
Ο Δρ Τζέι Μπατατσάρια δήλωσε ότι το έργο θα διαρκέσει περισσότερο απ’ ό,τι είχε αρχικά αναφέρει ο υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζούνιορ. Ο επικεφαλής των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας (NIH) ανακοίνωσε στις 22 Απριλίου ότι το φιλόδοξο εγχείρημα εντοπισμού των αιτίων του αυτισμού αναμένεται να βασιστεί σε ιατρικά αρχεία και στη συμβολή εξωτερικών ερευνητών.
«Θα θέλαμε να έχουμε πρόσβαση στα ιατρικά αρχεία ενός μεγάλου ποσοστού του αμερικανικού πληθυσμού», δήλωσε ο Δρ Μπατατσάρια στους δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον. «Για να απαντήσουμε σε ερωτήματα όπως το γιατί αυξάνεται ο αυτισμός, απαιτούνται πολύ μεγάλα δείγματα πληθυσμού.»
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα ιατρικά αρχεία «πρέπει να αποτελέσουν βασικό εργαλείο της έρευνας», καθώς προσφέρουν τη δυνατότητα να εντοπιστούν συσχετισμοί μεταξύ περιβαλλοντικών παραγόντων και μεταγενέστερων εξελίξεων στην υγεία. Η άντληση δεδομένων ενδέχεται να γίνει από φορείς όπως τα Κέντρα Medicare και Medicaid, καθώς και από άλλες κρατικές δομές, συμπεριλαμβανομένου του στρατού. Όπως διευκρίνισε, οι ασθενείς θα παραμείνουν ανώνυμοι, για την προστασία της ιδιωτικότητας.
Στη διάρκεια συνεδρίασης του NIH την ίδια ημέρα, ο Μπατατσάρια ανέφερε ότι η νέα πλατφόρμα δεδομένων θα συλλέγει πληροφορίες από φαρμακευτικές αλυσίδες, ιατρικά δεδομένα, δεδομένα από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και από φορείς υγείας.
Νωρίτερα μέσα στον Απρίλιο, ο υπουργός Υγείας ενημέρωσε τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ότι έχει ξεκινήσει μια «τεράστια προσπάθεια εξετάσεων και έρευνας» για να εντοπιστούν οι αιτίες της ανόδου των περιστατικών αυτισμού. Σύμφωνα με έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) που δημοσιεύθηκε στις 15 Απριλίου, το ποσοστό αυτισμού έχει αυξηθεί σε 1 στα 31 παιδιά στις ΗΠΑ.
Ο Κέννεντυ υποστήριξε σε πρόσφατη ενημέρωση ότι η αύξηση αποδίδεται κυρίως σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, και όχι σε γενετικά αιτία ή βελτιωμένες μεθόδους διάγνωσης. Όπως δήλωσε, θα διερευνηθούν πιθανές αιτίες όπως η μούχλα και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Ο Μπατατσάρια τόνισε ότι ο προϋπολογισμός για το έργο, το οποίο θα διεξαχθεί υπό τη διεύθυνσή του, δεν έχει οριστικοποιηθεί, αλλά θα ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια.
Η επιλογή των ερευνητών που θα συμμετάσχουν θα γίνει μέσω της καθιερωμένης διαδικασίας του NIH: υποβολή προτάσεων, αξιολόγηση από τα κέντρα του οργανισμού και τελική κρίση από επιτροπές ομότιμης αξιολόγησης.
«Δεν γνωρίζω ακόμα όλες τις λεπτομέρειες, αλλά στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε την επιστημονική διαδικασία, όπως πάντα στο NIH, για να απαντήσουμε σε ένα ερώτημα που μέχρι σήμερα δεν είχε τεθεί επίσημα από τον οργανισμό», δήλωσε ο Μπατατσάρια.
Σε ξεχωριστή ενημέρωση νωρίτερα την Τρίτη, ανέφερε ότι το ερώτημα γιατί αυξάνεται ο αυτισμός «βρίσκεται στο μυαλό πολλών γονιών σε ολόκληρη τη χώρα, όμως η επιστημονική πρόοδος υπήρξε αργή επειδή οι επιστήμονες φοβούνται να το θέσουν». Ο ίδιος διαβεβαίωσε πως το NIH «θα διασφαλίσει ότι αυτά τα ερωτήματα δεν θα θεωρούνται πια ταμπού στον επιστημονικό χώρο».
Ο Κέννεντυ έχει υποστηρίξει ότι τα εμβόλια ίσως σχετίζονται με τον αυτισμό, ωστόσο ο Μπατατσάρια, κατά την ακρόασή του για την ανάληψη της θέσης, δήλωσε ότι δεν βλέπει καμία επιστημονική τεκμηρίωση για μια τέτοια σύνδεση, παρότι στηρίζει τη διερεύνηση των αιτίων της ανόδου των περιστατικών.
Οργανώσεις υπέρ των ατόμων με αυτισμό, με κοινή τους δήλωση στις 17 Απριλίου, τόνισαν ότι «τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό». Το Δίκτυο Αυτοεκπροσώπησης Αυτιστικών Ατόμων επεσήμανε ότι «είναι απλώς αδύνατο μια σοβαρή επιστημονική έρευνα για τις περιβαλλοντικές αιτίες του αυτισμού να ολοκληρωθεί έως τον Σεπτέμβριο — η επιστήμη δεν προχωρά με τέτοιους ρυθμούς».
Ο Κέννεντυ είχε δηλώσει στον πρόεδρο ότι «έως τον Σεπτέμβριο θα γνωρίζουμε τι προκάλεσε την επιδημία αυτισμού», όμως ο Μπατατσάρια ξεκαθάρισε πως το χρονοδιάγραμμα είναι μεγαλύτερο.
Όπως εξήγησε, στόχος είναι να προκηρυχθεί η πρόσκληση υποβολής ερευνητικών προτάσεων έως τον Σεπτέμβριο. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει η αξιολόγηση και η έγκριση των επιχορηγήσεων.
«Θα ήθελα, μέσα στον επόμενο χρόνο, να έχουμε τα πρώτα προκαταρκτικά αποτελέσματα», δήλωσε, προσθέτοντας: «Ο υπουργός Κέννεντυ επιθυμεί να κινηθεί άμεσα η επιστημονική διαδικασία — κι εγώ το ίδιο. Οπότε… εκφράζει με ακρίβεια την πρόθεσή μας να ξεκινήσουμε το ταχύτερο δυνατό.»
Η δραματική αύξηση των περιπτώσεων αυτισμού στις ΗΠΑ οφείλεται κυρίως σε περιβαλλοντικούς και όχι γενετικούς παράγοντες, υποστήριξε ο Αμερικανός υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Κέννεντυ Τζούνιορ σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στις 16 Απριλίου.
Ο κ. Κέννεντυ τόνισε ότι ο αυτισμός μπορεί να προληφθεί και αποδίδεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως έκθεση σε μούχλα, ατμοσφαιρική ρύπανση, φάρμακα και η αύξηση της μέσης ηλικίας των γονέων.
«Πλέον διαθέτουμε καλά γενετικά δεδομένα που δείχνουν μια προδιάθεση, όμως αυτοί οι γενετικοί δείκτες από μόνοι τους δεν καθορίζουν το μέλλον σας. Είναι απαραίτητη και η έκθεση σε κάποια περιβαλλοντική τοξίνη», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Υγείας.
Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι εντός των επόμενων δύο έως τριών εβδομάδων αναμένεται η δημοσίευση νέων μελετών για τις περιβαλλοντικές αιτίες που σχετίζονται με την αύξηση του αυτισμού.
«Αυτή η προσπάθεια δεν έχει προηγούμενο», σημείωσε ο κ. Κέννεντυ.
Μόλις την Τρίτη, το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) δημοσιοποίησε έκθεση που υποδεικνύει αύξηση στα ποσοστά αυτισμού του ενός στα 31 παιδιά, από ένα στα 36 το 2020 και ένα στα 150 παιδιά το 2002.
Υποστήριξη στις δηλώσεις του υπουργού Υγείας έδωσε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Rutgers και συν-συγγραφέας της έκθεσης του CDC, Γουόλτερ Ζαχορόντνι.
«Θα συνιστούσα σε όλους να εξετάσουν σοβαρά την πιθανότητα ότι η αύξηση του αυτισμού, είτε τη χαρακτηρίζετε επιδημία είτε τσουνάμι, είναι πραγματικό φαινόμενο που δεν το κατανοούμε πλήρως και πιθανότατα πυροδοτείται από περιβαλλοντικούς παράγοντες», είπε στη διάρκεια της συνέντευξης.
Ο Ζαχορόντνι χαρακτήρισε την αύξηση αυτή «πραγματική», τονίζοντας ότι «η καλύτερη ενημέρωση για τον αυτισμό δεν μπορεί να δικαιολογήσει μια αύξηση της τάξης του 300% μέσα σε είκοσι χρόνια».
Ο αυτισμός, γνωστός ως Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), είναι μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την κοινωνικότητα, την επικοινωνία, την εκμάθηση και τη συμπεριφορά όσων πάσχουν από αυτόν.
Η διάγνωση γίνεται συνήθως στην πρώιμη παιδική ηλικία και τα τυπικά σημάδια περιλαμβάνουν την αποφυγή της οπτικής επαφής καθώς και δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία με άλλα παιδιά.
Το CDC αναγνωρίζει σε ιστοσελίδα του ότι διάφοροι παράγοντες, περιλαμβανομένων περιβαλλοντικών, γενετικών και βιολογικών, μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εκδήλωσης αυτιστικών συμπεριφορών. Ανάμεσα σε αυτούς αναφέρει την αυξημένη ηλικία των γονέων και συγκεκριμένες κληρονομικές παθήσεις, όπως το σύνδρομο εύθραυστου Χ.
Ο υπουργός Υγείας άσκησε επίσης κριτική σε όσους υποστηρίζουν ότι η αύξηση των διαγνώσεων οφείλεται αποκλειστικά στη διεύρυνση των διαγνωστικών κριτηρίων και τη βελτίωση των μεθόδων διάγνωσης.
«Οι γιατροί και θεραπευτές στο πρόσφατο παρελθόν δεν ήταν αφελείς», ανέφερε. «Δεν είναι δυνατόν να παρέβλεπαν τόσες περιπτώσεις. Η επιδημία είναι υπαρκτή».
Ο κ. Κέννεντυ αναφέρθηκε επίσης σε παλαιότερες έρευνες, όπως μια μελέτη στη Βόρεια Ντακότα που βρήκε τότε ποσοστό διάγνωσης αυτισμού 3,3 ανά 10.000 παιδιά.
«Εάν πιστέψουμε την εκδοχή όσων αρνούνται την επιδημία, τότε θα πρέπει να δεχτούμε ότι οι ερευνητές στη Βόρεια Ντακότα είχαν “χάσει” το 98,8% των παιδιών που έπασχαν από αυτισμό εκείνη την περίοδο», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, σε ανακοίνωσή της η Autism Society of America σημείωσε πως η άνοδος των περιπτώσεων «δεν σηματοδοτεί επιδημία», αλλά αντανακλά τη βελτιωμένη διαγνωστική ικανότητα των σύγχρονων δομών.
Στις αρχές του μήνα, ο Κέννεντυ ανακοίνωσε σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ότι οι ΗΠΑ ξεκίνησαν μια μεγάλης κλίμακας έρευνα για τον εντοπισμό αιτίων της αύξησης του αυτισμού. Προς το παρόν, δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα πολλές λεπτομέρειες για αυτή την πρωτοβουλία, πέρα από τη συμμετοχή του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH).
Εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας τόνισε πρόσφατα σε email ότι το NIH είναι «απολύτως δεσμευμένο να μη μείνει αναπάντητο κανένα ερώτημα γύρω από αυτή τη δραματική επιδημία, χρησιμοποιώντας μόνο εγνωσμένης εγκυρότητας, επιστημονικά δεδομένα και μεθοδολογία».
Όπως δήλωσε ο υπουργός, έως τον Σεπτέμβριο αναμένεται να προκύψουν κάποια πρώτα συμπεράσματα από την έρευνα.
«Θα είναι μια διαδικασία διαρκούς εξέλιξης», είπε. «Θα σπάσουμε το υφιστάμενο ταμπού γύρω από το θέμα. Θα αναδείξουμε την πραγματική επιστήμη και κανείς δεν θα εμποδίζεται στην έρευνά του λόγω φόβου ή προκατάληψης».
