Μέση Ανατολή

Ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις ΗΠΑ-Ιράν φαίνεται να ανοίγει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, προτείνοντας μια «Επαληθεύσιμη Πυρηνική Συμφωνία Ειρήνης», παρά την επαναφορά της στρατηγικής ‘μέγιστης πίεσης’ κατά της Τεχεράνης, που περιλάμβανε την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του 2015 και την επιβολή νέων οικονομικών κυρώσεων κατά της χώρας.

«Θα προτιμούσα μια Επαληθεύσιμη Πυρηνική Συμφωνία Ειρήνης, που θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτυχθεί και να ευημερήσει ειρηνικά», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social στις 5 Φεβρουαρίου, προσθέτοντας: «Πρέπει να αρχίσουμε να δουλεύουμε άμεσα πάνω σε αυτό και να κάνουμε μια μεγάλη γιορτή στη Μέση Ανατολή όταν υπογραφεί».

Το νέο πλαίσιο

Σύμφωνα με το προεδρικό μνημόνιο εθνικής ασφάλειας που υπέγραψε ο Τραμπ, το Ιράν πρέπει να στερηθεί πυρηνικά όπλα και διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, το τρομοκρατικό του δίκτυο πρέπει να εξουδετερωθεί και η επιθετική ανάπτυξη πυραύλων και άλλων συμβατικών όπλων πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Ο Όλι Χάινονεν, πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA), επισημαίνει τη σημασία του όρου ‘επαληθεύσιμη’ συμφωνία, καθώς διαφέρει από προηγούμενες προσπάθειες όπως το Συμφωνηθέν Πλαίσιο του 1994 ή οι Εξαμερείς Συνομιλίες με τη Βόρεια Κορέα. «Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόνο όταν ολοκληρωθεί η επαλήθευση των δεσμεύσεων», εξηγεί στην Epoch Times.

Ο Ρόμπερτ Γκόλντστον, καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, προτείνει ένα μοντέλο σύμφωνα με το οποίο η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) θα εφαρμόζει τους ίδιους κανόνες και προδιαγραφές σε όλες τις χώρες που θέλουν να εμπλουτίσουν ουράνιο για ειρηνικούς σκοπούς αλλά δεν διαθέτουν πυρηνικά όπλα, όπως η Σαουδική Αραβία και η Ιαπωνία.

Ο ρόλος της Ρωσίας

«Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν είναι εάν ΗΠΑ και Ρωσία συμφωνήσουν στη μορφή της», τονίζει ο Γκόλντστον. Η Μόσχα και η Τεχεράνη διατηρούν φιλικές σχέσεις, έχοντας πολεμήσει στην ίδια πλευρά κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου, ενώ το Ιράν προμηθεύει τη Ρωσία με drone για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η στάση της Τεχεράνης

Παρά τις δημόσιες δηλώσεις του ανώτατου ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ότι οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ δεν είναι «έξυπνες, συνετές και αξιοπρεπείς», ο Χάινονεν εκτιμά ότι υπάρχουν πιθανώς επαφές στο παρασκήνιο μεταξύ των δύο πλευρών.

Σύμφωνα με έκθεση της IAEA τον Νοέμβριο, το Ιράν έχει συσσωρεύσει απόθεμα εμπλουτισμένου ουρανίου που είναι 32 φορές πάνω από το όριο που είχε τεθεί από τη συμφωνία του 2015. Παρά τις επίμονες διαψεύσεις για πρόγραμμα όπλων, το Ιράν έχει αυξήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου έως 60%, λίγο χαμηλότερα από το επίπεδο που απαιτείται για πυρηνικά όπλα.

Η εξέλιξη αυτή προκαλεί έντονη ανησυχία στο Ισραήλ, τον κύριο αντίπαλο του Ιράν στην περιοχή.

Στις 16 Φεβρουαρίου, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Ρούμπιο δήλωσαν αποφασισμένοι να αποτρέψουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης.

«Όταν πρόκειται για μια χώρα σαν το Ιράν, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα», απάντησε ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ Εσμαΐλ Μπαγκαέι. «Δεν μπορείτε να απειλείτε το Ιράν και ταυτόχρονα να μιλάτε για διάλογο.»

Στην επιστολή τονίζεται ότι το Ισραήλ και ο Λίβανος συμφώνησαν σε εκεχειρία στις 27 Νοεμβρίου 2024, η οποία περιελάμβανε έναν Διεθνή Μηχανισμό Παρακολούθησης και Εφαρμογής υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Παρόλο που οι Ένοπλες Δυνάμεις του Λιβάνου (LAF) προσπαθούν να εφαρμόσουν τους όρους, το Ισραήλ υποστηρίζει ότι η ανταπόκρισή τους είναι ανεπαρκής, επικαλούμενο τη συνεχιζόμενη στρατιωτική παρουσία και τις επιχειρήσεις της Χεζμπολάχ.

Το Ισραήλ έχει αναφέρει εκατοντάδες παραβιάσεις από τη Χεζμπολάχ όπως:

•  Συνεχιζόμενη στρατιωτική δραστηριότητα νότια του ποταμού Λιτάνι
•  Λαθρεμπόριο όπλων μέσω των συνόρων Συρίας-Λιβάνου
•  Εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων και απογειώσεις UAV προς το Ισραήλ

«Αυτές οι παραβιάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συνεχιζόμενη στρατιωτική δραστηριότητα της Χεζμπολάχ, και στην περιοχή νότια του ποταμού Λιτάνι, το λαθρεμπόριο όπλων μέσω των συνόρων Συρίας-Λιβάνου, τις μεταφορές χρημάτων μέσω του Διεθνούς Αεροδρομίου της Βηρυτού, τις ενεργές εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων και την εκτόξευση UAV προς το Ισραήλ» ανέφερε ο κος Ντανόν.

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό Μόνιμο Αντιπρόσωπο, η Χεζμπολάχ έχει «ξαναρχίσει τις επιχειρήσεις λαθρεμπορίου, παρά τις προσπάθειες του Ισραήλ να τις αποτρέψει. Το Ισραήλ αναφέρει την ύπαρξη «σήραγγας λαθρεμπορίου τριών χιλιομέτρων από τη Συρία στον Λίβανο», η οποία χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ιρανικών όπλων και βομβαρδίστηκε από τον ισραηλινό στρατό στις 9 Φεβρουαρίου 2025.

Ο κος Ντανόν γράφει ακόμη ότι η Χεζμπολάχ διατηρεί «στρατιωτικές υποδομές στον Λίβανο», όπως εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων στην κοιλάδα Μπεκάα και αποθήκες όπλων στη Ζιμπκίν.

«Ένα τέτοιο συγκρότημα βρίσκεται στα βουνά ανατολικά της κοιλάδας Μπεκάα, μεταξύ των περιοχών Νάμπι Τσιτ και Μπριτάλ, νότια της Μπααλμπέκ, κοντά στα σύνορα με τη Συρία και στις κύριες διαδρομές λαθρεμπορίου όπλων», είπε.

Το Ισραήλ έχει παρατηρήσει αύξηση των «επιχειρήσεων αναγνώρισης της Χεζμπολάχ νότια του Λιτάνι, κατά μήκος της Μπλε Γραμμής», στα σύνορα. Επίσης, τόνισε ο κος Ντανόν, η Χεζμπολάχ συνεχίζει τις «παραβιάσεις του εναέριου χώρου του Ισραήλ με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs)».

«Η Χεζμπολάχ έχει αρχίσει να αξιολογεί τις ζημιές στις στρατιωτικές της υποδομές, με μέλη της να εκτελούν εργασίες αποκατάστασης και να επισκέπτονται γνωστές τοποθεσίες για να ανακτήσουν όπλα και να αποκαταστήσουν αυτές τις εγκαταστάσεις» σημείωσε.

Οικονομική στήριξη από το Ιράν και διείσδυση στον λιβανέζικο στρατό

Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι το Ιράν έχει διοχετεύσει χρήματα μέσω του αεροδρομίου της Βηρυτού και ενδεχομένως μέσω της Τουρκίας για να χρηματοδοτήσει τη Χεζμπολάχ.

«Υπήρξαν αναφορές για προσπάθειες του Ιράν να στηρίξει οικονομικά τη Χεζμπολάχ με σκοπό την επανίδρυσή της. Όπως περιγράφεται στα χαρτιά που κατέθεσα, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις οποίες, με εμπορικές πτήσεις από το Ιράν προς το αεροδρόμιο της Βηρυτού, μεταφέρονταν σημαντικά ποσά για τη χρηματοδότηση των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της οργάνωσης. Όπως φαίνεται στα στοιχεία μας, υπάρχουν ενδείξεις ότι η επανίδρυση της Χεζμπολάχ χρηματοδοτείται και μέσω μεσαζόντων στην Τουρκία, η οποία θα μπορούσε δυνητικά να χρησιμεύσει ως οικονομικός κόμβος σε αυτήν τη συνεχιζόμενη προσπάθεια», γράφει ο κος Ντανόν.

Οι Ισραηλινοί κατηγορούν επίσης τη Χεζμπολάχ ότι «έχει επηρεάσει μονάδες του λιβανέζικου στρατού όπως τη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών του Νότιου Λιβάνου».

«Το Ισραήλ έχει παρατηρήσει σαφή σύνδεση μεταξύ ορισμένων μονάδων του λιβανέζικου στρατού στις οποίες έχει διεισδύσει η Χεζμπολάχ και της αδυναμίας του λιβανέζικου στρατού να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του UNSCR 1701», αναφέρεται στην επιστολή.

Ο κος Ντανόν καλεί τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή του UNSCR 1701, «να αποτρέψουν τις μεταφορές ιρανικών όπλων» και να «διακόψουν τα δίκτυα χρηματοδότησης της Χεζμπολάχ».

«Το Ισραήλ δηλώνει ότι παραμένει δεσμευμένο στην Κατανόηση Εκεχειρίας, αλλά θα αναλάβει μονομερή δράση, εάν χρειαστεί, για να προστατεύσει τους πολίτες του» σημείωσε.

Το Ισραήλ αναμένει από τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να διασφαλίσουν ότι η κυβέρνηση του Λιβάνου θα εφαρμόσει και θα επιβάλει πλήρως τους όρους του UNSCR 1701 και των συμφωνηθεισών Κατανοήσεων σε ολόκληρη την επικράτειά του, τόσο νότια όσο και βόρεια του ποταμού Λιτάνι. Ζητά επίσης επείγουσα διεθνή δράση για την αποτροπή της ανασυγκρότησης της Χεζμπολάχ και τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.

Η Χαμάς και το Ισραήλ αναμένεται να προχωρήσουν το πρωί στην έβδομη κατά σειρά ανταλλαγή ισραηλινών ομήρων και παλαιστινίων κρατουμένων, παρά την κατακόρυφη αύξηση της έντασης μετά την παράδοση από το παλαιστινιακό κίνημα των πτωμάτων των δύο μικρότερων ομήρων, των παιδιών της οικογένειας Μπίμπας, καθώς και της μητέρας τους Σίρι, της οποίας η σορός ταυτοποιήθηκε χθες το βράδυ από την οικογένεια.

«Επί 16 μήνες, αναζητούσαμε βεβαιότητες και τώρα που τις έχουμε δεν μας φέρνουν καμία παρηγοριά», ανέφερε η οικογένεια σε ανακοίνωσή της, ενώ η κουνιάδα της Σίρι, Όφρι Μπίμπας, κατηγόρησε τον πρωθυπουργό Νετανιάχου ότι “εγκατέλειψε” τα μέλη της οικογένειάς της.

«Δεν υπάρχει συγχώρεση για το ότι εγκαταλείφθηκαν στις 7 Οκτωβρίου, ούτε για το ότι εγκαταλείφθηκαν στην κράτησή τους. Κ. πρωθυπουργέ Μπενιαμίν Νετανιάχου, δεν έχουμε δεχτεί τη συγγνώμη σας σε αυτήν την οδυνηρή στιγμή», δήλωσε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Χαμάς επιβεβαίωσε πως θα απελευθερώσει σήμερα έξι ισραηλινούς ομήρους, κατ’ αυτή τους τελευταίους ζωντανούς που αναμένεται να επιστρέψουν στο Ισραήλ μέχρι την 1η Μαρτίου, όταν λήγει η πρώτη φάση της συμφωνίας.

Η εταιρεία παλαιστινίων φυλακισμένων, μη κυβερνητική οργάνωση που χειρίζεται το ζήτημα, ανέφερε ότι σε αντάλλαγμα θα αφεθούν ελεύθεροι 602 παλαιστίνιοι φυλακισμένοι, ανάμεσά τους 50 καταδικασμένοι να εκτίσουν ισόβια κάθειρξη. Οι 108 αναμένεται να απελαθούν, όχι να επιστρέψουν σε παλαιστινιακά εδάφη.

Οι όμηροι που θα απελευθερωθούν

Σύμφωνα με το Φόρουμ των οικογενειών των ομήρων, οι όμηροι της Χαμάς και άλλων παλαιστινιακών ένοπλων κινημάτων που αναμένεται να παραδοθούν στη ΔΕΕΣ στη Γάζα προτού μεταφερθούν στο Ισραήλ είναι οι Ελία Κοέν, Ταλ Σοχάμ, Ομέρ Σεμ Τοβ, Ομέρ Βενκέρτ, που απήχθησαν την 7η Οκτωβρίου 2023, καθώς και οι Χισάμ αλ Σάγεντ και Αβερά Μεγκίστου, όμηροι για κάπου δέκα χρόνια.

Από την αρχή της εκεχειρίας, 22 ισραηλινοί όμηροι, ανάμεσά τους τρεις νεκροί, έχουν επιστρέψει στο Ισραήλ σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση 1.100 και πλέον παλαιστινίων κρατουμένων. Συνολικά, 33 όμηροι, ανάμεσά τους οκτώ αποβιώσαντες, συμφωνήθηκε να ανταλλαχτούν με 1.900 παλαιστίνιους κρατούμενους ως την 1η Μαρτίου.

Η επόμενη μέρα

Την Τετάρτη, η Χαμάς ανέφερε πως είναι διατεθειμένη να αφήσει ελεύθερους “μονομιάς”, κι όχι σταδιακά, όλους τους ομήρους που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας αν τεθεί σε εφαρμογή η δεύτερη φάση της συμφωνίας, η οποία στη θεωρία θα αρχίσει τη 2α Μαρτίου. Όμως οι έμμεσες διαπραγματεύσεις για αυτή τη δεύτερη φάση, που υποτίθεται θα φέρει το οριστικό τέλος του πολέμου, έχουν καθυστερήσει, ενώ τα δύο μέρη αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της συμφωνίας.

Η 3η και τελευταία φάση υποτίθεται πως θα αφορά την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας.

Υπενθυμίζεται ότι η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.214 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι. Οι ευρείας κλίμακας, καταστροφικές ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων είχαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 48.319 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με δεδομένα του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.

Σε διπλό μέτωπο κλιμακώνει την ένταση ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, προαναγγέλλοντας αντίποινα τόσο στη Λωρίδα της Γάζας όσο και στη Δυτική Όχθη, μετά από μια σειρά επεισοδίων που πυροδότησαν νέα κρίση στην περιοχή.

«Θα ενεργήσουμε με αποφασιστικότητα», δήλωσε ο Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένη ανακοίνωση, κατηγορώντας τη Χαμάς για «βάρβαρη και τρομακτική παραβίαση» της συμφωνίας, μετά την αποτυχία παράδοσης της σορού της Σίρι Μπίμπας. Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις κατήγγειλαν ότι αντί της σορού της Μπίμπας, η Χαμάς παρέδωσε το πτώμα μιας «άγνωστης» γυναίκας.

Παράλληλα, μετά από έκτακτη σύσκεψη με τον υπουργό Άμυνας, τον αρχηγό του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας, τον διευθυντή της Σιν Μπετ και τον αρχηγό της αστυνομίας, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός διέταξε «εντατική επιχείρηση εναντίον κέντρων τρομοκρατίας» στη Δυτική Όχθη.

Η απόφαση ήρθε μετά από εκρήξεις σε τρία σταθμευμένα λεωφορεία κοντά στο Τελ Αβίβ, ενώ οι αρχές εξουδετέρωσαν άλλους δύο εκρηκτικούς μηχανισμούς. Δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί από τα περιστατικά, τα οποία η αστυνομία χαρακτήρισε ως τρομοκρατικές ενέργειες.

Η υπόθεση της οικογένειας Μπίμπας έχει συγκλονίσει το Ισραήλ. Ο Αριέλ και ο Κφιρ Μπίμπας, τεσσάρων ετών και 8,5 μηνών αντίστοιχα, απήχθησαν μαζί με τους γονείς τους από το κιμπούτς Νιρ Οζ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ενώ ο πατέρας Γιαρντέν Μπίμπας απελευθερώθηκε αυτόν τον μήνα, οι ισραηλινές αρχές κατηγορούν τη Χαμάς για τη «βάρβαρη δολοφονία» των δύο παιδιών κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους. Η Χαμάς από την πλευρά της ισχυρίζεται ότι τα παιδιά σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ισραηλινών βομβαρδισμών.

Τα ισραηλινά στρατεύματα ετοιμάζονται να παραμείνουν σε πέντε φυλάκια εντός των συνόρων του Λιβάνου, παρατείνοντας προσωρινά την παρουσία τους στη χώρα πέραν της προαναγγελθείσας προθεσμίας αποχώρησής τους, στις 18 Φεβρουαρίου.

Σε ανακοίνωση Τύπου που κοινοποιήθηκε με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times στις 17 Φεβρουαρίου, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (Israel Defense Forces – IDF) επιβεβαίωσαν ότι τα στρατεύματά τους θα τοποθετηθούν κυρίως σε σημεία εντός του Λιβάνου που έχουν θέα σε αρκετές κοινότητες των βόρειων ισραηλινών συνόρων. Τα σημεία αυτά βρίσκονται σε φυλάκια σε υψώματα του Λιβάνου με θέα α) την ισραηλινή συνοριακή κοινότητα της Σλόμι, β) τις ισραηλινές κοινότητες Αβίβιμ και Μαλάχι’α, γ) τις ισραηλινές κοινότητες Σαλούκ και Μαργκαλιότ, ενώ περιλαμβάνουν και δ) ένα φυλάκιο στο Τζαμπάλ Μπλατ και ε) ένα φυλάκιο στο Χαμάμες.

«Πρέπει να παραμείνουμε σε αυτά τα σημεία προς το παρόν για να υπερασπιστούμε τους Ισραηλινούς πολίτες, να βεβαιωθούμε ότι αυτή η διαδικασία θα ολοκληρωθεί και τελικά να τα παραδώσουμε στις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου», δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ο αντισυνταγματάρχης Ναντάβ Σοσάνι, εκπρόσωπος του IDF.

Οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις πέρασαν αρχικά στον νότιο Λίβανο τον Οκτώβριο του 2024, μετά από περίπου ένα χρόνο διασυνοριακών επιθέσεων από τη Χεζμπολάχ – μια σιιτική ισλαμιστική λιβανέζικη παράταξη που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική ομάδα από το Ισραήλ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και διάφορες άλλες χώρες. Η Χεζμπολάχ άρχισε να στοχεύει τις βόρειες περιοχές του Ισραήλ στις 8 Οκτωβρίου 2023, λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις που πραγματοποίησε η Χαμάς σε όλο το νότιο Ισραήλ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό τον τότε πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, είχαν συμβάλει στη μεσολάβηση για κατάπαυση του πυρός, που τέθηκε επίσημα σε ισχύ στις 27 Νοεμβρίου 2024. Η συμφωνία απαιτούσε από τη Χεζμπολάχ να αποσύρει τις μαχόμενες δυνάμεις της βόρεια του ποταμού Λιτάνι, και από τις κυβερνητικές δυνάμεις του Λιβάνου να επανακτήσουν τον έλεγχο των περιοχών νότια του ποταμού. Εάν οι όροι αυτοί ικανοποιούνταν, το Ισραήλ, όπως με τη σειρά του συμφώνησε, θα σταματούσε να πλήττει τον Λίβανο και θα απέσυρε τις χερσαίες δυνάμεις του από τον Λίβανο εντός 60 ημερών.

Τον περασμένο μήνα, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε την απόφασή της να καθυστερήσει την απόσυρση των χερσαίων στρατευμάτων της από τον νότιο Λίβανο πέραν της αρχικής προθεσμίας της 26ης Ιανουαρίου. Εξηγώντας την καθυστέρηση, το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι περιμένουν ακόμη από τη Χεζμπολάχ να αποσυρθεί πλήρως βόρεια του ποταμού Λιτάνι και από τις ένοπλες δυνάμεις του Λιβάνου να ολοκληρώσουν την ανάπτυξή τους κατά μήκος των συνόρων Ισραήλ-Λιβάνου.

Η Epoch Times ρώτησε τον IDF πόσο καιρό προβλέπεται να παραμείνουν τα ισραηλινά στρατεύματα σε αυτά τα πέντε φυλάκια εντός του Λιβάνου και τη συνολική πρόοδο που έχει σημειώσει η κάθε πλευρά προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της για κατάπαυση του πυρός. Ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος του Λιβάνου Ζοζέφ Αούν, πρώην στρατηγός του στρατού του Λιβάνου, σε δήλωση Τύπου τη Δευτέρα, εξέφρασε την ανησυχία του ότι οι ισραηλινές δυνάμεις θα επεκτείνουν και πάλι την παρουσία τους εντός των συνόρων του Λιβάνου. «Εργαζόμαστε διπλωματικά για να επιτύχουμε την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ και δεν θα δεχθώ να παραμείνει ούτε ένας Ισραηλινός στο λιβανέζικο έδαφος», τόνισε, επισημαίνοντας ότι οι δυνάμεις της χώρας του είναι έτοιμες να διεκδικήσουν τον έλεγχο των λιβανέζικων συνοριακών κοινοτήτων από τις οποίες οι ισραηλινές δυνάμεις πρέπει να αποσυρθούν. Την ίδια μέρα, το επίσημο Εθνικό Πρακτορείο Ειδήσεων του Λιβάνου (National News Agency – NNA) ανέφερε ότι τα κυβερνητικά στρατεύματα του Λιβάνου εμποδίστηκαν να εισέλθουν στη νότια πόλη Χούλα, όπου συνεχίζονται οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Οι ισραηλινές δυνάμεις συνέχισαν να διεξάγουν πλήγματα εναντίον υποπτευόμενων στόχων της Χεζμπολάχ και της Χαμάς σε ολόκληρο τον Λίβανο. Τη Δευτέρα, ο IDF ανακοίνωσε ότι ισραηλινά αεροσκάφη πραγματοποίησαν αεροπορική επιδρομή στην πόλη Σιδώνα του Λιβάνου, με στόχο ένα αυτοκίνητο που οδηγούσε ο Μοχάμεντ Σαχίν, ύποπτος για συμμετοχή στη Χαμάς . Το NNA μετέδωσε ότι ένα τοπικό νοσοκομείο πραγματοποιούσε εξετάσεις DNA για την ταυτοποίηση ενός ατόμου που σκοτώθηκε στην αεροπορική επιδρομή.

Ο Χασάν Φαντλάλα, μέλος του κοινοβουλίου του Λιβάνου και προσκείμενος στη Χεζμπολάχ, κάλεσε τη νέα κυβέρνηση του Αούν να αντιμετωπίσει πιο άμεσα την ισραηλινή στρατιωτική παρουσία στο εσωτερικό της χώρας. «Το ερώτημα σήμερα είναι πώς αυτή η κυβέρνηση θέλει να αντιμετωπίσει την [ισραηλινή] κατοχή», είπε σε δήλωσή του ο Φαντλάλα στις 17 Φεβρουαρίου, που μεταδόθηκε από κανάλια μέσων ενημέρωσης που συνδέονται με τη Χεζμπολάχ.

«Όσο για εκείνους που δεν θέλουν αντίσταση, ποιο είναι το σχέδιό τους για την εκδίωξη των κατοχικών δυνάμεων; Και ανεξάρτητα από το τι θα περιληφθεί στην υπουργική δήλωση, πώς θα αντιμετωπίσουν αυτοί οι άνθρωποι την πραγματικότητα της ύπαρξης της κατοχής;».

Με πληροφορίες από το Reuters

Ένα ζευγάρι από τη Βρετανία που γύριζε τον κόσμο με μοτοσυκλέτα συνελήφθη τον περασμένο μήνα και κατηγορείται για κατασκοπεία στο Ιράν. Ο εκπρόσωπος του ιρανικού δικαστικού σώματος, Άσγκαρ Τζαχάνγκιρ, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Mizan στην Τεχεράνη την Τρίτη ότι το ζευγάρι είχε «συλλέξει πληροφορίες» σε διάφορα μέρη της χώρας, παριστάνοντας τους τουρίστες.

Η Λίντσεϋ και ο Κραιγκ Φόρμαν πέρασαν στο Ιράν από την Αρμενία στις 30 Δεκεμβρίου, με προορισμό την Αυστραλία, σύμφωνα με τις αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνελήφθησαν από τους Φρουρούς της Επανάστασης (Revolutionary Guards) στην πόλη Κερμάν, 483 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Τεχεράνης, στα τέλη του περασμένου μήνα.

Ο Τζαχάνγκιρ δήλωσε ότι οι Φόρμαν συνελήφθησαν «κατά τη διάρκεια μιας σειράς συντονισμένων επιχειρήσεων πληροφοριών και κατά τη συλλογή πληροφοριών στην πόλη Κερμάν». Το ζευγάρι κατηγορείται ότι έχει διασυνδέσεις με υπηρεσίες πληροφοριών «εχθρικών χωρών».

Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε: «Ανησυχούμε βαθύτατα από τις αναφορές ότι δύο Βρετανοί υπήκοοι κατηγορούνται για κατασκοπεία στο Ιράν, και είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με τις ιρανικές αρχές. Τους παρέχουμε προξενική βοήθεια και παραμένουμε σε στενή επαφή με τα μέλη των οικογενειών τους».

Το υπουργείο Εξωτερικών (FCDO), στην ιστοσελίδα του, συνιστά την αποφυγή των ταξιδιών στο Ιράν,  προειδοποιώντας ότι η ταξιδιωτική ασφάλιση πιθανόν να ακυρωθεί για αυτόν τον προορισμό, και επισημαίνει: «Το βρετανικό διαβατήριο και οι διασυνδέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να αποτελέσουν λόγο για να σας θέσουν οι ιρανικές αρχές υπό κράτηση».

Με επίγνωση των κινδύνων

Σε ανάρτηση στη σελίδα της στο Facebook στις 30 Δεκεμβρίου, η Λίντσεϋ Φόρμαν έγραψε: «Ναι, γνωρίζουμε τους κινδύνους», έγραψε. «Αλλά ξέρουμε ακόμη ότι θα συναντήσουμε καταπληκτικούς ανθρώπους, θα ακούσουμε τις ιστορίες τους και θα δούμε εκπληκτικά τοπία  – αυτή η υπόσχεση υπερβαίνει κατά πολύ τον φόβο.»

Στις 3 Ιανουαρίου, δημοσίευσε άλλο μήνυμα στο Facebook, το οποίο έλεγε: «Τα ταξίδια συνεχίζουν να με διδάσκουν ότι ο πυρήνας της ανθρωπότητας είναι κοινός: η καλοσύνη, η ταπεινότητα και ο σεβασμός του ενός για τον άλλον. Μερικές φορές, είναι οι πιο ήσυχες στιγμές που αφήνουν τις πιο ηχηρές εντυπώσεις». Μετά από αυτό, η δραστηριότητα της σελίδας στο Facebook σταμάτησε, αν και δεν είναι σαφές πότε συνελήφθη το ζευγάρι.

Οι Φόρμαν, οι οποίοι περιέγραφαν το ταξίδι τους ως «PP (positive people) K2K (knee-to-knee) motorbiking around the world» (Θετικοί άνθρωποι που γυρίζουν τον κόσμο με μοτοσικλέτα), αναρτούσαν τακτικά στο YouTube βίντεο από τα ταξίδια τους. Τον περασμένο μήνα ανέβασαν ένα βίντεο από την πόλη Ταμπρίζ στο βορειοδυτικό Ιράν, στο οποίο η Λίντσεϋ Φόρμαν έλεγε: «Αισθάνομαι ικανοποιημένη. Βρίσκομαι στο Ιράν και περνάω καταπληκτικά». Ένας Ιρανός ξεναγός που φαινόταν να φιλοξενεί το ζευγάρι, είπε στο βίντεο: «Σας παρακαλώ, μην ακούτε τα μέσα ενημέρωσης, ελάτε να ανακαλύψετε το Ιράν».

Η Λίντσεϋ, ομιλήτρια παρακίνησης,  πραγματοποιούσε ένα ερευνητικό πρόγραμμα. Ρωτούσε τους ανθρώπους τι συνιστά μια «καλή ζωή» και σκόπευε να παρουσιάσει τα ευρήματά της σε ένα συνέδριο για τη θετική ψυχολογία στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, τον Ιούλιο.

Το Ιράν έχει ιστορικό στη σύλληψη ξένων υπηκόων με την κατηγορία της κατασκοπείας, τους οποίους συχνά απελευθερώνει με αντάλλαγμα Ιρανούς που συλλαμβάνονται στο εξωτερικό ή άλλα διπλωματικά ανταλλάγματα.

Τον Μάρτιο του 2022, η Ναζανίν Ζαγκάρι-Ράτκλιφ και ο Ανουσέχ Ασούρι, Βρετανο-Ιρανοί υπήκοοι, αφέθηκαν ελεύθεροι αφού κρατούνταν για αρκετά χρόνια στο Ιράν. Για την απελευθέρωσή τους, η Βρετανία κατέβαλε στο Ιράν χρέος 40 εκατομμυρίων λιρών (48,3 εκατ. ευρώ) που χρονολογείται από την εποχή της διακυβέρνησης του Σάχη, τη δεκαετία του 1970. Η βρετανική κυβέρνηση δέχθηκε ότι θα έπρεπε να καταβάλει το «νόμιμο χρέος» για μια παραγγελία 1.500 αρμάτων μάχης Chieftain, η οποία δεν υλοποιήθηκε μετά την εκθρόνιση του Σάχη και την αντικατάστασή του από το ισλαμικό καθεστώς.

 

Τον περασμένο μήνα, το Ιράν απελευθέρωσε μια Ιταλίδα δημοσιογράφο, τη Σεσίλια Σάλα, η οποία κρατείτο επί ένα μήνα, σε αντάλλαγμα για τον Ιρανό επιχειρηματία Μοχάμεντ Αμπεντίνι, 38 ετών, ο οποίος συνελήφθη στο αεροδρόμιο Μαλπένσα του Μιλάνου με αμερικανικό ένταλμα με την κατηγορία της προμήθειας εξαρτημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών που, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον, χρησιμοποιήθηκαν σε επίθεση του 2024, κατά την οποία σκοτώθηκαν τρεις Αμερικανοί στρατιώτες στην Ιορδανία.

Του Chris Summers, με πληροφορίες από τα Associated Press και PA Media

Το Ιράν εκτέλεσε τουλάχιστον 975 ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο σε μια «αποτρόπαιη κλιμάκωση» της εφαρμογής της θανατικής ποινής, ανακοίνωσαν σήμερα δύο οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η «Ανθρώπινα Δικαιώματα Ιράν» (IHR), η οποία εδρεύει στη Νορβηγία, και η γαλλική οργάνωση «Μαζί Κατά της Θανατικής Ποινής».

Αμφότερες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος από το 2008 που ξεκίνησε η πρώτη να κρατάει αρχεία.

Σε κοινή τους έκθεση, οι δύο οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός «αποκαλύπτει μια φρικτή κλιμάκωση της χρήσης της θανατικής ποινής από την Ισλαμική Δημοκρατία το 2024» και κατηγορούν το Ιράν ότι χρησιμοποιεί την θανατική ποινή ως «βασικό εργαλείο πολιτικής καταστολής».

«Οι εκτελέσεις αυτές εντάσσονται στον πόλεμο που έχει κηρύξει η Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον των ίδιων των πολιτών της για να διατηρηθεί στην εξουσία», λέει ο διευθυντής της IHR Μαχμούντ Αμιρί-Μογκαντάμ.

«Πέντε άνθρωποι εκτελούνταν κατά μέσο όρο καθημερινά κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, καθώς κλιμακωνόταν η απειλή του πολέμου μεταξύ Ιράν και Ισραήλ», εξηγεί.

Ο περυσινός αριθμός αναλογεί σε μια αύξηση 17% επί των 834 εκτελέσεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνει η έκθεση.

Από τους 975 εκτελεσθέντες, τέσσερεις απαγχονίστηκαν δημοσίως και 31 ήταν γυναίκες – επίσης ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών.

Εκτελέσεις για τις διαδηλώσεις

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποστηρίζουν ότι το Ιράν πραγματοποιεί τις περισσότερες εκτελέσεις μετά την Κίνα, κατηγορούν τις αρχές ότι χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή για να προκαλέσουν φόβο στους πολίτες, κυρίως μετά τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε εθνικό επίπεδο το 2022.

Η θανατική ποινή παραμένει βασικός πυλώνας του δικαστικού συστήματος που βασίζεται στη σαρία και θεσπίστηκε μετά την επανάσταση του 1979, με την οποία εκδιώχθηκε ο υποστηριζόμενος από τη Δύση σάχης.

Τα εγκλήματα που τιμωρούνται με θάνατο περιλαμβάνουν την ανθρωποκτονία, τον βιασμό και εγκλήματα για ναρκωτικά αλλά και πιο αόριστα διατυπωμένες κατηγορίες όπως ‘διαφθορά επί της γης’ και ‘εξέγερση’, οι οποίες, σύμφωνα με τους ακτιβιστές, χρησιμοποιούνται κατά των αντιφρονούντων.

Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις δι’απαγχονισμού, κυρίως μέσα σε φυλακές αλλά κάποιες φορές και σε δημόσιο χώρο, παρότι και άλλες μέθοδοι θανάτωσης παραμένουν στη νομοθεσία.

Δύο από τις εκτελέσεις του περασμένου χρόνου συνδέονται με τις διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο που ξέσπασαν τον Σεπτέμβριο του 2022 μετά τον θάνατο της  υπό κράτηση Μαχσά Αμινί, μιας Ιρανής κουρδικής καταγωγής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών για φερόμενη παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στο Ιράν.

Ο 23χρονος Μοχάμεντ Γκομπαντλού εκτελέστηκε τον Ιανουάριο του 2024 με την κατηγορία ότι σκότωσε έναν αστυνομικό με το αυτοκίνητό του στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας τον Οκτώβριο του 2022.

Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η δίκη του ήταν προβληματική, με τους δικαστές να αγνοούν τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσίασε η υπεράσπιση ότι ο κατηγορούμενος έπασχε από διπολική διαταραχή.

Ο 34χρονος Γκολαμρεζά Ρασαΐ εκτελέστηκε κρυφά τον Αύγουστο κατηγορούμενος ότι σκότωσε έναν Φρουρό της Επανάστασης στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας του 2022.

Ακτιβιστές λένε ότι η κατάθεσή του αποσπάστηκε με βασανιστήρια.

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το Ιράν πιθανόν να πραγματοποίησε περισσότερες εκτελέσεις τον περασμένο χρόνο, τις οποίες δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν προκειμένου να τις συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους.

Υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πληροφορίες για επιπλέον 39 εκτελέσεις το 2024, τις οποίες δεν μπόρεσαν να διασταυρώσουν από άλλες πηγές.

Ήδη, μέσα σε αυτόν τον χρόνο, το Ιράν έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 121 εκτελέσεις, σύμφωνα με καταμέτρηση της IHR.

Οι τουρκικές αρχές έχουν συλλάβει δεκάδες άτομα για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι έχουν δεσμούς με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας στις 18 Φεβρουαρίου.

Τις τελευταίες ημέρες έχουν συλληφθεί συνολικά 282 ύποπτοι σε πολλές επαρχίες, μεταξύ άλλων στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα, σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Αλί Γερλικαγιά. «Είμαστε αποφασισμένοι να εξαλείψουμε την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της και να διασφαλίσουμε την ειρήνη, την ενότητα και την ασφάλεια του έθνους μας», είπε σε δηλώσεις του, τις οποίες επικαλείται το κρατικό τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.

Σε δήλωση που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, ο Γερλικαγιά δήλωσε ότι τα άτομα που συνελήφθησαν ήταν ύποπτα για βοήθεια στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της ομάδας, τη διανομή υλικού υπέρ του PKK και τη συμμετοχή σε «βίαιες διαμαρτυρίες». Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, η καταστολή πραγματοποιήθηκε σε συντονισμό με τη Γενική Διεύθυνση Ασφαλείας της Τουρκίας, τις δικαστικές αρχές και τις τοπικές αστυνομικές αρχές. Κατά τη διενέργεια των επιδρομών, οι δυνάμεις ασφαλείας κατέσχεσαν έναν αριθμό παράνομων πυροβόλων όπλων, συμπεριλαμβανομένων δύο πολυβόλων τύπου AK-47, είπε.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, το PKK διεξάγει ένοπλη εξέγερση κατά του τουρκικού κράτους, πραγματοποιώντας συχνές επιθέσεις τόσο σε στρατιωτικούς όσο και σε πολιτικούς στόχους. Από καιρό θεωρείται τρομοκρατική ομάδα από την Άγκυρα, τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον. Τον Οκτώβριο του 2024, ένοπλοι του PKK επιτέθηκαν στην έδρα τουρκικής αμυντικής οργάνωσης στην Άγκυρα, αφήνοντας πίσω τους πέντε νεκρούς, μαζί με τους δράστες. Η Τουρκία απάντησε με αεροπορικές επιδρομές σε θέσεις του PKK στο βόρειο Ιράκ, όπου εδρεύει η οργάνωση, και στη βόρεια Συρία, όπου το συριακό παρακλάδι της οργάνωσης – το YPG – διατηρεί σημαντική παρουσία.

Το πρόσφατο κύμα συλλήψεων έρχεται εν μέσω συνομιλιών μεταξύ κυβερνητικών αξιωματούχων και του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, του φυλακισμένου ηγέτη του PKK, με στόχο τον τερματισμό της ένοπλης εξέγερσης της ομάδας που συνεχίζεται εδώ και δεκαετίες.

Η αντιπολίτευση αντιδρά

Σύμφωνα με ορισμένα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των συλληφθέντων περιλαμβάνονται αρκετά μέλη του κόμματος της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφοι.

Το πρακτορείο ειδήσεων Bianet της Τουρκίας, που πρόσκειται στην αντιπολίτευση, ανέφερε ότι μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και μέλη του φιλοκουρδικού κόμματος DEM, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Επανίδρυσης και του Εργατικού Κόμματος. Μια μικρή μερίδα των κομμάτων της αντιπολίτευσης καταδίκασαν τις συλλήψεις και απαίτησαν την άμεση απελευθέρωση ορισμένων κρατουμένων, ανέφερε το Bianet.

Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το συνδικάτο των Τούρκων δημοσιογράφων κατήγγειλε επίσης το κύμα συλλήψεων, υποστηρίζοντας ότι αρκετοί δημοσιογράφοι είχαν συλληφθεί άδικα. «Δεν δεχόμαστε ότι [οι δημοσιογράφοι] τίθενται υπό κράτηση μέσω κατ’ οίκον επιδρομών αντί να κληθούν στο αστυνομικό τμήμα», ανέφερε το συνδικάτο. Σύμφωνα με τους επικριτές, η κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να δικαιολογήσει τις συλλήψεις προσώπων και ομάδων της αντιπολίτευσης κατηγορώντας τους ψευδώς ότι έχουν διασυνδέσεις με το PKK.

Η κυβέρνηση αρνείται τους ισχυρισμούς, λέγοντας ότι οι συλλήψεις είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας.

Στις 15 Φεβρουαρίου, οι τουρκικές αρχές απομάκρυναν έναν τοπικό δήμαρχο στην ανατολική επαρχία Βαν, διορίζοντας αργότερα έναν περιφερειακό κυβερνήτη στη θέση του. Ο δήμαρχος, μέλος του κόμματος DEM, καταδικάστηκε για «παροχή βοήθειας σε ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση» – μια αναφορά στο PKK. Σε ανακοίνωσή του, το κόμμα DEM, το οποίο κατέχει 57 έδρες στο 600μελές κοινοβούλιο της Τουρκίας, χαρακτήρισε την αιφνίδια απομάκρυνση του δημάρχου ως «πλήγμα στη θέληση του λαού».

Από τις αρχές του περασμένου έτους που διεξήχθησαν οι τοπικές εκλογές, οκτώ δήμαρχοι που πρόσκεινται στο κόμμα DEM έχουν απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους μετά από καταδίκες που σχετίζονται με την τρομοκρατία. Μέσα στην ίδια περίοδο, δύο δήμαρχοι που πρόσκεινται στο CHP, το κύριο κόμμα της τουρκικής αντιπολίτευσης, έχουν επίσης απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους υπό παρόμοιες συνθήκες. Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε την απομάκρυνση των δημάρχων που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση ως «παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της δημοκρατίας».

Η Άγκυρα, ωστόσο, απορρίπτει τις επικρίσεις, λέγοντας ότι όποιος διαπιστώνεται ότι έχει διασυνδέσεις με την τρομοκρατία δεν θα έπρεπε να του ανατίθεται η ανάληψη κυβερνητικών θέσεων.

Με πληροφορίες από το Reuters

Το Ισραήλ θα παραλάβει τις σορούς τεσσάρων ομήρων από τη Λωρίδα της Γάζας την Πέμπτη και εργάζεται για την επιστροφή έξι ζωντανών ομήρων το Σάββατο, ανέφερε σήμερα ένας αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας.

Εάν ολοκληρωθούν επιτυχώς και οι δύο επιχειρήσεις, θα απομένουν στον παλαιστινιακό θύλακα μόνο τέσσερις όμηροι όλοι τους πιστεύεται ότι είναι νεκροί– από τους 33 που επρόκειτο να απελευθερωθούν κατά την πρώτη φάση της κατάπαυσης του πυρός που συμφωνήθηκε τον περασμένο μήνα μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς.

Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου, άντεξε παρά τα προσωρινά κωλύματα και τις αλληλοκατηγορίες περί παραβίασής της. Η Χαμάς κατηγορεί το Ισραήλ ότι μπλοκάρει την παράδοση οικοδομικού υλικού για τους δεκάδες χιλιάδες Γαζαίους που είναι αναγκασμένοι να ζουν ανάμεσα στα ερείπια που άφησαν πίσω τους οι βομβαρδισμοί των τελευταίων 15 μηνών.

Το Ισραήλ αρνήθηκε την κατηγορία, ωστόσο ο Ζέεβ Έλκιν, μέλος του συμβουλίου ασφαλείας του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, επιβεβαίωσε ότι ένας αριθμός προκατασκευασμένων σπιτιών βρίσκονται στα σύνορα. Είπε ότι το Ισραήλ θα χρησιμοποιήσει «κάθε πλεονέκτημα» που έχει για να διασφαλίσει την επιστροφή και των 33 ομήρων από τη Γάζα.

Μέχρι στιγμής, έχουν απελευθερωθεί 19 Ισραηλινοί όμηροι και πέντε Ταϊλανδοί. Η Χαμάς λέει ότι οι 25 από τους 33 ομήρους είναι ακόμη ζωντανοί.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο συναντήθηκε με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ στις 16 Φεβρουαρίου, όπου και οι δύο ορκίστηκαν να καταπολεμήσουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν.

Ο Νετανιάχου είπε μετά τη συνάντηση ότι αυτός και ο Ρούμπιο είχαν μια «πολύ παραγωγική συζήτηση» για πολλά θέματα, «κανένα σημαντικότερο από το Ιράν».

«Το Ισραήλ και η Αμερική είναι μαζί στην αντιμετώπιση της απειλής του Ιράν», είπε ο πρωθυπουργός. «Συμφωνήσαμε ότι οι αγιατολάχ δεν πρέπει να έχουν πυρηνικά όπλα και επίσης συμφωνήσαμε ότι η επιθετικότητα του Ιράν στην περιοχή πρέπει να αναχαιτιστεί.»

Ο Ρούμπιο, από τη μεριά του, ανέφερε το Ιράν ως τον κύριο επιτιθέμενο της περιοχής.

«Πίσω από κάθε τρομοκρατική ομάδα, πίσω από κάθε πράξη βίας, πίσω από κάθε αποσταθεροποιητική δραστηριότητα, πίσω από οτιδήποτε απειλεί την ειρήνη και τη σταθερότητα για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που αποκαλούν αυτή την περιοχή ‘πατρίδα’ βρίσκεται το Ιράν», είπε.

Το Ισραήλ κατάφερε στο Ιράν ένα «ισχυρό πλήγμα» τους τελευταίους 16 μήνες από την έναρξη του πολέμου κατά της τρομοκρατικής ομάδας Χαμάς, είπε ο Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι, με την υποστήριξη του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δεν έχει «καμία αμφιβολία» ότι το Ισραήλ μπορεί να «τελειώσει τη δουλειά».

Το υποστηριζόμενο από το Ιράν κίνημα της Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο έχει αποδυναμωθεί, καθώς το Ισραήλ χτυπά εκατοντάδες στόχους στη Συρία για να σταματήσει ένα νέο μέτωπο —που υποστηρίζεται από το Ιράν— να κινητοποιηθεί εναντίον του Ισραήλ, είπε ο πρωθυπουργός.

«Τώρα, εάν οποιαδήποτε άλλη δύναμη πιστεύει ότι το Ισραήλ θα επιτρέψει σε άλλες εχθρικές δυνάμεις να χρησιμοποιήσουν τη Συρία ως βάση επιχειρήσεων εναντίον μας, κάνει σοβαρό λάθος», τόνισε ο Νετανιάχου.

Η επίσκεψη του Ρούμπιο πραγματοποιήθηκε περίπου μια εβδομάδα αφότου ο Τραμπ διατύπωσε την πρόταση μετεγκατάστασης 2,2 εκατομμύρια Παλαιστίνιων, κατοίκων της Γάζας, και ανάληψης του ελέγχου και ιδιοκτησιακού καθεστώτος της παραθαλάσσιας περιοχής από τις Ηνωμένες Πολιτείες.. Ο Τραμπ πρότεινε επίσης στην Αίγυπτο και την Ιορδανία να δεχτούν Παλαιστινίους από τη Γάζα, κάτι που και τα δύο έθνη απέρριψαν.

Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Ρούμπιο για την «αδιαμφισβήτητη υποστήριξη» των Ηνωμένων Πολιτειών στην πολιτική του Ισραήλ για την Γάζα και πρόσθεσε ότι αυτός και ο Τραμπ μοιράζονται ένα κοινό όραμα για την περιοχή, όπου ισχύει μια εύθραυστη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς μετά από περισσότερους από 15 μήνες πολέμου.

«Θέλω να διαβεβαιώσω όσους μας ακούνε τώρα [ότι] ο πρόεδρος Τραμπ και εγώ εργαζόμαστε σε πλήρη συνεργασία και συντονισμό», είπε ο Νετανιάχου.

Ο Ρούμπιο δήλωσε ότι η Χαμάς «δεν μπορεί να συνεχίσει ως στρατιωτική ή κυβερνητική δύναμη, και όσο στέκεται ως δύναμη που μπορεί να κυβερνήσει ή να διοικήσει ή μια δύναμη που μπορεί να απειλήσει με χρήση βίας, η ειρήνη καθίσταται αδύνατη».

Ενώ ο Ρούμπιο και ο Νετανιάχου μιλούσαν για την πολιτική του Ισραήλ για τη Γάζα, ένα φορτίο βαρέων βομβών των ΗΠΑ έφτανε στο Ισραήλ, αφού η κυβέρνηση Τραμπ ήρε την αναστολή των παραδόσεων τον περασμένο μήνα.

Η αποστολή πυρομαχικών MK-84 «αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την Πολεμική Αεροπορία και τον IDF [ισραηλινό στρατό] και χρησιμεύει ως περαιτέρω απόδειξη της ισχυρής συμμαχίας μεταξύ του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ίσραελ Κατς.

«Στην πρόσφατη συνομιλία μας, ο υπουργός Άμυνας, κος Πητ Χέγκσεθ, επιβεβαίωσε τη δέσμευση της Αμερικής να συνεχίσει να παρέχει στο Ισραήλ όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την εγγύηση της ασφάλειάς του», είπε.

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε αναστείλει την παράδοση των βομβών των 900 κιλών στο Ισραήλ, λόγω ανησυχίας ότι τα όπλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αδιακρίτως σε περιοχές της Γάζας που είναι πυκνοκατοικημένες από πολίτες.

Η Λωρίδα της Γάζας θα μπορούσε να φαίνεται δραματικά διαφορετική εάν το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες προχωρήσουν με τις προτάσεις μετεγκατάστασης του Τραμπ. Στις 10 Φεβρουαρίου, ο Τραμπ πρότεινε ότι οι Παλαιστίνιοι που φεύγουν από την Γάζα δεν θα έχουν απαραίτητα το δικαίωμα να επιστρέψουν, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με ορισμένους αξιωματούχους του που είχαν προηγουμένως δηλώσει ότι η κίνηση θα ήταν προσωρινή.

Του Jacob Burg, με πληροφορίες από το Reuters