Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς θα πρέπει να ακυρωθεί εάν η Χαμάς δεν απελευθερώσει όλους τους εναπομείναντες ομήρους από τη Γάζα μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου, δήλωσε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ είπε ότι εναπόκειται στο Ισραήλ να τηρήσει τη συμφωνία, η οποία επετεύχθη τον περασμένο μήνα, λίγο πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Τραμπ.
«Εάν δεν επιστραφούν όλοι οι όμηροι της Γάζας μέχρι το Σάββατο στις 12 μ.μ., θα ακυρώσουμε την κατάπαυση του πυρός», είπε.
«Το Ισραήλ μπορεί να την παρακάμψει, αλλά από εμένα, το Σάββατο στις 12 η ώρα. Και αν δεν είναι εδώ, θα ξεσπάσει η κόλαση.»
Κατά την άποψη του, «πολλοί από τους ομήρους είναι νεκροί».
Στις 9 Φεβρουαρίου δήλωσε : «Δεν ξέρω πόσο ακόμα μπορούμε να το αντέξουμε», αναφερόμενος στην αδυνατισμένη κατάσταση των τριών ομήρων που απελευθερώθηκαν εκείνη την ημέρα. «Μοιάζουν με επιζώντες του Ολοκαυτώματος».
Τη Δευτέρα, η Χαμάς κατηγόρησε το Ισραήλ για παραβίαση της συμφωνίας, η οποία έχει οδηγήσει στην απελευθέρωση μέχρι στιγμής 21 ομήρων για περισσότερους από 730 Παλαιστίνιους κρατούμενους.
Η Χαμάς δήλωσε ότι δεν θα απελευθερώσει την επόμενη παρτίδα ομήρων στις 15 Φεβρουαρίου, όπως είχε προγραμματιστεί. Περισσότεροι από 70 όμηροι παραμένουν στη Γάζα, εκ των οποίων τους 34 θεωρεί νεκρούς το Ισραήλ.
«Η ηγεσία της αντίστασης παρακολουθεί στενά τις παραβιάσεις του εχθρού και την αποτυχία του να τηρήσει τους όρους της συμφωνίας», δήλωσε εκπρόσωπος της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς. «Αυτό περιλαμβάνει καθυστερήσεις στο να επιτραπεί στους εκτοπισμένους Παλαιστινίους να επιστρέψουν στη βόρεια Γάζα, στοχοποίησή τους με αεροπορικές επιδρομές και πυρά σε διάφορες περιοχές της Λωρίδας και μη διευκόλυνση της εισόδου ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως είχε συμφωνηθεί.»
Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Ίζραελ Κατς απάντησε λέγοντας ότι η Χαμάς είναι αυτή που θα παραβιάσει «πλήρως τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και τη συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων».
«Έχω δώσει εντολή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις να προετοιμαστούν στο υψηλότερο επίπεδο συναγερμού για κάθε πιθανό σενάριο στη Γάζα, και να προστατεύσουν τις κοινότητες», είπε.
Τα σχόλια του Τραμπ έγιναν μία ημέρα αφότου δήλωσε σε συνέντευξή του στο Fox News ότι οι Παλαιστίνιοι δεν θα έχουν δικαίωμα να επιστρέψουν στη Γάζα σύμφωνα με την πρόσφατη πρότασή του να αναλάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες την κατεστραμμένη από τον πόλεμο περιοχή για να την ανοικοδομήσουν.
«Όχι, δεν θα μπορούσαν, επειδή θα έχουν πολύ καλύτερη στέγαση», είπε. «Μιλάω για την οικοδόμηση ενός μόνιμου χώρου γι’ αυτούς.»
Ο Τραμπ είχε ζητήσει από την Αίγυπτο και την Ιορδανία να φιλοξενήσουν τους κατοίκους της Γάζας, αλλά οι χώρες αυτές αρνήθηκαν.
«Εάν η Αίγυπτος και η Ιορδανία αρνηθούν να δεχθούν Παλαιστίνιους στο έδαφός τους, θα εξετάσω το ενδεχόμενο να ακυρώσω την αποστολή βοήθειας προς αυτές», δήλωσε ο πρόεδρος στις 10 Φεβρουαρίου.
Οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρθηκαν από τον διάδρομο της Νετζαρίμ στη Γάζα, ανακοίνωσε η Χαμάς στις 9 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του Ισραήλ στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με την τρομοκρατική οργάνωση.
Ο διάδρομος της Νετζαρίμ, μήκους περίπου 6,5 χιλιομέτρων, χωρίζει τον βόρειο τομέα της Γάζας από τον νότιο και χρησιμοποιήθηκε από το Ισραήλ ως στρατιωτική ζώνη κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Χαμάς. Αν και οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν επιβεβαιώσει δημόσια την αποχώρηση, ειδησεογραφικά πρακτορεία δημοσίευσαν φωτογραφίες με στρατιωτικά οχήματα να εγκαταλείπουν την περιοχή.
Το Ισραήλ είχε ήδη μειώσει την στρατιωτική του παρουσία στην περιοχή από την έναρξη της εκεχειρίας τον Ιανουάριο, επιτρέποντας σε Παλαιστινίους να διασχίζουν τον διάδρομο για να επιστρέψουν στα σπίτια τους στον βορρά, με εκατοντάδες να περνούν καθημερινά πεζοί ή με αυτοκίνητα. Η πλήρης απόσυρση των στρατευμάτων αποτελεί ένα ακόμη βήμα υλοποίησης της συμφωνίας, η οποία ανέστειλε τον 15μηνο πόλεμο που ξεκίνησε με τη σφαγή Ισραηλινών αμάχων από τη Χαμάς, στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η Χαμάς χαιρέτισε την αποχώρηση των Ισραηλινών από τον διάδρομο της Νετζαρίμ ως «νίκη» και ανέπτυξε τις αστυνομικές της δυνάμεις στην περιοχή για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας των Παλαιστινίων. Οι Ισραηλινές δυνάμεις είχαν καταλάβει την περιοχή τους πρώτους μήνες του πολέμου, αποκόπτοντας το βόρειο τμήμα της Γάζας, όπου βρίσκεται η μεγαλύτερη μητροπολιτική της περιοχή, από τον νότο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, χιλιάδες Παλαιστίνιοι έχουν διασχίσει τον διάδρομο, επιστρέφοντας στα σπίτια τους στον βορρά μετά από μήνες εκτοπισμού στον νότο. Ωστόσο, μεγάλο μέρος του βορείου τομέα έχει καταστραφεί ολοσχερώς από τις μάχες, με ορισμένους να επιστρέφουν στον νότο έχοντας βρει το σπίτι τους ερείπιο, ενώ άλλοι στήνουν πρόχειρα καταλύματα στα κατεστραμμένα εδάφη τους.
Πρώην Αμερικανοί στρατιώτες, εργαζόμενοι ως ιδιωτικοί εργολάβοι, έχουν αναλάβει την επιθεώρηση των οχημάτων που διασχίζουν τον διάδρομο μετά την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός στις 19 Ιανουαρίου. Μεγάλα πλήθη συνεχίζουν να περνούν την περιοχή, ενώ την Κυριακή, 9 Φεβρουαρίου, σχηματίστηκαν μακριές ουρές αυτοκινήτων που περίμεναν να εισέλθουν στη βόρεια Γάζα.
Η Χαμάς έχει ενισχύσει την παρουσία της τόσο στρατιωτικά όσο και αστυνομικά από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή η συμφωνία, δείχνοντας ότι δεν προτίθεται να υποχωρήσει. Το Ισραήλ, από την πλευρά του, έχει δεσμευθεί να εξαλείψει τη Χαμάς, μετά την τρομοκρατική επίθεση του Οκτωβρίου 2023, η οποία άφησε πίσω της πάνω από 1.200 νεκρούς και 250 απαχθέντες.
Οι παλαιστινιακές αρχές ισχυρίζονται ότι το Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 48.000 ανθρώπους, κυρίως γυναίκες και παιδιά, στις επιχειρήσεις του εναντίον της Χαμάς.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της κατάπαυσης του πυρός αναμένεται να ξεκινήσουν σύντομα, μετά την επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου στις Ηνωμένες Πολιτείες την προηγούμενη εβδομάδα. Οι συνομιλίες, που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον, διεξάγονται με τη μεσολάβηση του Κατάρ και της Αιγύπτου.
Παρά τη σχετική ηρεμία, Παλαιστίνιοι γιατροί ανέφεραν ότι Ισραηλινοί στρατιώτες άνοιξαν πυρ σε δύο περιστατικά στις 9 Φεβρουαρίου, σκοτώνοντας τέσσερεις ανθρώπους κοντά στη Χαν Γιουνίς και στην Πόλη της Γάζας. Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι άνοιξε προειδοποιητικά πυρά εναντίον «υπόπτων» και σημείωσε αρκετά πλήγματα, ενώ δεν επιβεβαίωσε πληροφορίες για περιστατικό κοντά στη Χαν Γιουνίς.
Οι διαβουλεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας αναμένεται να αρχίσουν εντός της εβδομάδας στο Κατάρ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε την απομάκρυνση των Παλαιστινίων από τη Γάζα, για την ανοικοδόμησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι ανασκεύασαν τα σχόλιά του, δηλώνοντας ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να επιστρέψουν μόλις η περιοχή εκκαθαριστεί από μη εκραγέντα πυρομαχικά και ανακατασκευαστούν οι κατεστραμμένες περιοχές.
Το Ισραήλ έχει αρχίσει να προετοιμάζεται για μια πιθανή έξοδο Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας, μετά τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν να ανασυγκροτήσουν τη Γάζα αφού βρεθούν ασφαλείς και σίγουρες κατοικίες εκτός της κατεστραμμένης από τον πόλεμο περιοχής για τους κατοίκους της.
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατς δήλωσε στις 6 Φεβρουαρίου ότι έδωσε εντολή στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (Israel Defense Forces-IDF) να προετοιμάσουν σχέδια για την αποχώρηση μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας.
Είπε ότι το σχέδιο «θα περιλαμβάνει επιλογές για έξοδο στα χερσαία περάσματα καθώς και ειδικές ρυθμίσεις για έξοδο από θάλασσα και αέρα».
Ο Κατς δήλωσε ότι επικροτεί το «τολμηρό σχέδιο του Τραμπ, το οποίο μπορεί να επιτρέψει σε μεγάλο πληθυσμό στη Γάζα να φύγει για διάφορα μέρη του κόσμου».
Ο Τραμπ πρότεινε, την Τετάρτη, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Γάζας να μετεγκατασταθεί μόνιμα αλλού, και οι Ηνωμένες Πολιτείες να ανοικοδομήσουν τον τόπο, μετατρέποντάς τον σε αυτό που αποκάλεσε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής».
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν αργότερα ότι η μετεγκατάσταση θα είναι προσωρινή, αλλά οι Παλαιστίνιοι φοβούνται ότι το Ισραήλ δεν θα τους επιτρέψει ποτέ να επιστρέψουν.
Οι αραβικές χώρες και πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες έχουν απορρίψει το σχέδιο, το οποίο ο Τραμπ ανακοίνωσε την Τρίτη, μετά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο.
Η Αίγυπτος και η Ιορδανία, στις οποίες ο Τραμπ πρότεινε συγκεκριμένα να δεχθούν Παλαιστίνιους πρόσφυγες, αρνήθηκαν κατηγορηματικά.
Ο πληθυσμός της Ιορδανίας είναι ήδη πάνω από το 50% παλαιστινιακός και οι Παλαιστίνιοι αποσταθεροποίησαν τη χώρα πριν ο τότε βασιλιάς Χουσεΐν σκοτώσει χιλιάδες από αυτούς και εκδιώξει ριζοσπαστικά στοιχεία το 1970.
Η Αίγυπτος τους βλέπει, ομοίως, ως μια δυνητικά αποσταθεροποιητική δύναμη.
Ο Νετανιάχου χαρακτήρισε το σχέδιο του Τραμπ «αξιοσημείωτο» και ως «την πρώτη καλή ιδέα» που άκουσε.
«Πού είναι το κακό στην ιδέα να επιτραπεί στους κατοίκους της Γάζας που θέλουν να φύγουν, να φύγουν;» δήλωσε ο Νετανιάχου στο Fox News.
Οι σύμμαχοί του στην ακροδεξιά, ορισμένοι από τους οποίους προέρχονται από πολιτικές παρατάξεις που υποστήριζαν στο παρελθόν την εκδίωξη των Παλαιστινίων για την ασφάλεια του Ισραήλ, αντέδρασαν θετικά στην πρόταση.
Το ίδιο και οι κεντρώοι ηγέτες της αντιπολίτευσης Μπένι Γκαντζ και Γιαΐρ Λαπίντ.
Ο Γκαντζ, πρώην υπουργός Άμυνας, δήλωσε ότι το σχέδιο του Τραμπ δείχνει «δημιουργική, πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα σκέψη».
Ο Λαπίντ δήλωσε: «Σε γενικές γραμμές, είναι καλό».
Η υποστήριξη της λύσης των δύο κρατών είχε αποδυναμωθεί στο Ισραήλ εδώ και χρόνια, ακόμη και πριν από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Πολλοί συμφωνούσαν με τον Νετανιάχου ότι το πρόβλημα ήταν άλυτο και μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο μέσω πρόσκαιρων πολέμων και στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραήλ Κατς φτάνει για τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (Foreign Affairs Council-FAC) στην έδρα της ΕΕ στις Βρυξέλλες, στις 22 Ιανουαρίου 2024. (John Thys/AFP)
Το σοκ από την επίθεση της Χαμάς έκανε πολλούς Ισραηλινούς να αντιμετωπίζουν θετικά πιο ριζοσπαστικές ιδέες, προκειμένου να αποκατασταθεί η ασφάλεια.
Ισραηλινοί αρθρογράφοι και σχολιαστές που ανήκουν σταθερά στο κυρίαρχο ρεύμα του έθνους εξέφρασαν επίσης την υποστήριξή τους στην ιδέα.
Πολλοί Παλαιστίνιοι λένε ότι δεν θέλουν να φύγουν, αντίθετα επιθυμούν ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.
Η Γάζα ήταν ουσιαστικά ένα τέτοιο κράτος μετά την αποχώρηση του Ισραήλ το 2005, και πολλοί Παλαιστίνιοι βλέπουν τους εαυτούς τους ως πρόσφυγες από τις πατρογονικές εστίες στο ίδιο το Ισραήλ, στις οποίες θα επιστρέψουν μια μέρα.
Κάτοικοι της Γάζας που επέλεξαν να προσπάθησαν να πάνε στα αιγυπτιακά σύνορα όταν άρχισε ο πόλεμος, εμποδίστηκαν βίαια από τη Χαμάς. Βίντεο που δείχνουν την τρομοκρατική οργάνωση να εκτελεί, σύμφωνα με ισχυρισμούς, κατοίκους της Γάζας στο δρόμο, υποδηλώνουν ότι οι κάτοικοι της Γάζας μπορεί να φοβούνται να μιλήσουν ειλικρινά για το θέμα.
Το Ισραήλ ανακοίνωσε, στις 5 Φεβρουαρίου, την αποχώρησή του από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (UNHRC), επικαλούμενο τη «διαρκή και αδιάκοπη θεσμική μεροληψία» εις βάρος του εβραϊκού κράτους.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γκίντεον Σάαρ, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανέφερε ότι η απόφαση συνδέεται με την ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, την προηγουμένη, για την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Συμβούλιο.
«Το Ισραήλ ενώνεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν θα συμμετάσχει στο UNHRC», έγραψε ο Σάαρ.
Ούτε οι ΗΠΑ ούτε το Ισραήλ ανήκουν στα 47 κράτη-μέλη του Συμβουλίου, αλλά, όπως όλα τα μέλη του ΟΗΕ, διαθέτουν καθεστώς παρατηρητή και δικαίωμα παρουσίας στις συνεδριάσεις.
Σκληρή κριτική από αξιωματούχους του ΟΗΕ
Η απόφαση του Ισραήλ προκάλεσε την αντίδραση της ειδικής εισηγήτριας του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, η οποία χαρακτήρισε την κίνηση «εξαιρετικά σοβαρή».
«Δείχνει ύβρη και έλλειψη συνειδητοποίησης του τι έχουν κάνει. Η επιμονή τους στο δίκαιο της θέσης τους, και η άρνηση κάθε λογοδοσίας, αποδεικνύεται ενώπιον της διεθνούς κοινότητας», δήλωσε η Αλμπανέζε, προσθέτοντας ότι φοβάται πως οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ, τις οποίες χαρακτήρισε ως γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων, θα επεκταθούν και στη Δυτική Όχθη.
Ισχυρισμοί για προκατάληψη κατά του Ισραήλ
Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του UNHRC, Γιοργκ Λάουμπερ, ο Σάαρ κατήγγειλε ότι η προκατάληψη κατά του Ισραήλ είναι συνεχής, από την ίδρυση του Συμβουλίου το 2006.
«Το UNHRC παραδοσιακά προστατεύει τους παραβάτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιτρέποντάς τους να αποφεύγουν τους ελέγχους, ενώ εμμονικά δαιμονοποιεί τη μοναδική δημοκρατία στη Μέση Ανατολή – το Ισραήλ», ανέφερε ο Σάαρ στην ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter).
«Αντί να προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Συμβούλιο προτιμά να επιτίθεται σε μια δημοκρατική χώρα και να προπαγανδίζει τον αντισημιτισμό.»
Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι πολλές χώρες με σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο ιστορικό τους έχουν δεχθεί λιγότερες καταδικαστικές αποφάσεις από το Ισραήλ.
«Η διάκριση εις βάρος μας είναι ξεκάθαρη: Στο UNHRC, το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα που διαθέτει ξεχωριστό σημείο στην ημερήσια διάταξη αποκλειστικά για αυτήν. Το Ισραήλ έχει βρεθεί αντιμέτωπο με πάνω από 100 καταδικαστικές αποφάσεις, περισσότερες από το 20% όλων των αποφάσεων που έχουν ληφθεί ποτέ στο Συμβούλιο – περισσότερες από όσες έχουν ληφθεί για το Ιράν, την Κούβα, τη Βόρεια Κορέα και τη Βενεζουέλα μαζί. Το Ισραήλ δεν αποδέχεται πια αυτή τη διάκριση!» τόνισε.
Ο πρέσβης του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντανιέλ Μερόν, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το Συμβούλιο «ήταν προκατειλημμένο από την αρχή, επιτρέποντας σε δικτατορίες να κάνουν διαλέξεις σε δημοκρατίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
«Το Ισραήλ διατηρεί τη δέσμευσή του για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα συνεργαστεί μέσω αξιόπιστων, μη πολιτικοποιημένων μηχανισμών», σημείωσε.
ΗΠΑ και Ισραήλ αποσύρουν τη στήριξή τους στο UNRWA
Τα μέλη του Συμβουλίου κατηγορούν συχνά το Ισραήλ για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον πόλεμο που διεξάγει στη Γάζα εναντίον της Χαμάς. Πέρυσι, μια έρευνα του ΟΗΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κλίμακα των θανάτων ισοδυναμεί με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Το Ισραήλ απέρριψε το πόρισμα, υποστηρίζοντας ότι λαμβάνει προφυλάξεις για την αποφυγή θυμάτων μεταξύ των αμάχων. Σημείωσε ότι οι μεγάλες εκτοπίσεις πληθυσμού στη Γάζα πραγματοποιήθηκαν αφού οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) είχαν προειδοποιήσει τους κατοίκους να εγκαταλείψουν συγκεκριμένες περιοχές πριν από επιθέσεις.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης, στις 4 Φεβρουαρίου, ότι οι ΗΠΑ δεν θα συνεχίσουν τη χρηματοδότηση της UNRWA, της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστινίους, η οποία είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στη Γάζα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν παγώσει τις πληρωμές στην UNRWA και το 2018, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, αλλά η χρηματοδότηση αποκαταστάθηκε από την κυβέρνηση Μπάιντεν, πριν διακοπεί εκ νέου μετά την αποκάλυψη ότι τουλάχιστον εννέα υπάλληλοι της υπηρεσίας συμμετείχαν στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι ο πραγματικός αριθμός των εργαζομένων της UNRWA που συνδέονται με τη Χαμάς είναι πολύ μεγαλύτερος, ισχυριζόμενο ότι 1.200 από τους 13.000 υπαλλήλους της στη Γάζα ανήκουν στη Χαμάς και ότι 6.000 από αυτούς έχουν συγγενείς που είναι μέλη της οργάνωσης.
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – Μετά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο το απόγευμα της Τρίτης, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αναλάβουν την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας.
Επαυξάνοντας την προηγούμενη πρότασή του, με την οποία παρότρυνε τους κατοίκους της Γάζας να αναζητήσουν ασφάλεια σε μέρη όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, ο πρόεδρος Τραμπ πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ μπορούν να «αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας και να κάνουν τη δουλειά» της ανοικοδόμησης που χρειάζεται να γίνει εκεί, επισημαίνοντας ότι η επιστροφή στο παλαιότερο status quo είναι αδιέξοδη:
«Θα μας ανήκει και θα είμαστε υπεύθυνοι για την αποσυναρμολόγηση όλων των επικίνδυνων βομβών που δεν έχουν εκραγεί και άλλων όπλων που βρίσκονται στην περιοχή. Θα ισοπεδώσουμε την περιοχή και θα ξεφορτωθούμε όλα τα κατεστραμμένα κτίρια. Απλώς θα την ισοπεδώσουμε και θα δημιουργήσουμε μια οικονομική ανάπτυξη που θα παρέχει απεριόριστο αριθμό θέσεων εργασίας και διαμονής για τους κατοίκους της περιοχής.
»Κάντε ουσιαστική δουλειά. Κάντε κάτι διαφορετικό. Δεν μπορείτε απλώς να γυρίσετε [στο πώς ήταν]. Αν πισωγυρίσετε, [τα πράγματα] θα ξαναγίνουν με τον ίδιο τρόπο που γίνονται εδώ και εκατό χρόνια.»
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τα μελλοντικά του σχέδια για τη Γάζα, ο Τραμπ είπε ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να ζουν εκεί, όπως και οι Εβραίοι, οι Άραβες και άλλοι λαοί της Μέσης Ανατολής.
«Είναι για όλους», είπε. «Δεν θέλω να είμαι χαριτωμένος. Δεν θέλω να είμαι εξυπνάκιας, αλλά [θα μπορούσε να γίνει] η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής. Θα είναι κάτι το θαυμάσιο.»
Δήλωσε, επίσης, ότι έχει προωθήσει την ιδέα σε άλλους ηγέτες της Μέσης Ανατολής και ότι «τους αρέσει πολύ».
«Έχω την αίσθηση ότι παρά το γεγονός ότι αυτοί [οι Παλαιστίνιοι] λένε όχι, έχω την αίσθηση ότι ο βασιλιάς στην Ιορδανία και ο πρόεδρος στην Αίγυπτο θα ανοίξουν τις καρδιές τους και θα μας δώσουν το είδος της γης που χρειαζόμαστε για να το κάνουμε αυτό και οι άνθρωποι να μπορούν να ζήσουν αρμονικά και ειρηνικά», είπε.
Οι ηγέτες της Αιγύπτου και της Ιορδανίας έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στην πρόταση του Τραμπ να δεχθούν οι χώρες τους περισσότερους Παλαιστίνιους πρόσφυγες προκειμένου να «καθαρίσει» εντελώς η Γάζα και να εξασφαλιστεί η ειρήνη στην εμπόλεμη περιοχή.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον αντίκτυπο [που θα είχε η πρόταση του] στην προοπτική της ειρηνευτικής λύσης δύο κρατών, ο Τραμπ δήλωσε ότι «δεν έχει να κάνει με δύο κράτη ή ένα κράτος ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση. Σημαίνει ότι θέλουμε να δώσουμε στους ανθρώπους μια ευκαιρία [να φτιάξουν τη] ζωή [τους]. Δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία [να έχουν μια καλή] ζωή, η ζωή στη Λωρίδα της Γάζας είναι μία κόλαση, μία φρίκη. Η Χαμάς έχει κάνει [τα πράγματα] τόσο άσχημα, τόσο κακά, τόσο επικίνδυνα, τόσο άδικα για τους ανθρώπους [εκεί]», είπε.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση δημοσιογράφου, ο Τραμπ φάνηκε να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της εβραϊκής κυριαρχίας στη Σαμάρεια – βιβλική και ισραηλινή ονομασία για το βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης.
«Το συζητάμε αυτό με πολλούς από τους εκπροσώπους σας […] και στους ανθρώπους αρέσει η ιδέα, αλλά δεν έχουμε πάρει ακόμη θέση επ’ αυτού. Αλλά θα πάρουμε», πρόσθεσε, αναφέροντας ότι επίκειται ανακοίνωση για το θέμα μέσα στις επόμενες τέσσερεις εβδομάδες.
Ο Τραμπ και ο Νετανιάχου – ο πρώτος ξένος ηγέτης που επισκέφθηκε τον Τραμπ μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του πριν από 15 ημέρες – δέχθηκαν ερωτήσεις αφού συναντήθηκαν για περίπου μία ώρα και συζήτησαν για την τρέχουσα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, την ανταλλαγή ομήρων, τις προσπάθειες του Ιράν να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία και πολλά άλλα, μετά τον 16μηνο πόλεμο του Ισραήλ σε επτά μέτωπα με εντολοδόχους του ισλαμικού καθεστώτος του Ιράν.
Ο Τραμπ αναφέρθηκε επανειλημμένα στην καταστροφή της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς την ως τόπο «θανάτου και καταστροφής» και «καθημαγμένο τόπο» γεμάτο ερείπια, κτήρια που κλονίζονται και βόμβες που δεν έχουν εκραγεί.
Ο Τραμπ προέβη και σε άλλες εκτελεστικές ενέργειες σχετικά με τη Μέση Ανατολή την Τρίτη. Υπέγραψε εκτελεστικά διατάγματα με τα οποία απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και τη UNRWA, την παλαιστινιακή υπηρεσία αρωγής την οποία κατηγόρησε ότι διοχέτευεχρήματα στη Χαμάς.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στον Λευκό Οίκο. Ουάσιγκτον, 4 Φεβρουαρίου 2025. (Madalina Vasiliu/The Epoch Times)
Επιπλέον, ανανέωσε τις κυρώσεις κατά του Ιράν, τις οποίες είχε θεσπίσει κατά την πρώτη του θητεία, και οι οποίες ανατράπηκαν από την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Μίλησε με θερμά λόγια για τη σχέση του με τον Νετανιάχου, τον οποίο αποκαλούσε με το παρατσούκλι «Μπίμπι», καθώς και για τον σεβασμό του για όσα έχει επιτύχει στρατιωτικά το Ισραήλ, παρά τις συχνές αντιδράσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν.
«Το έχω ξαναπεί και θα το ξαναπώ: είστε ο μεγαλύτερος φίλος που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο», ανταπέδωσε τις φιλοφρονήσεις ο Νετανιάχου, εκφράζοντας τον θαυμασμό του για όσα έχει καταφέρει ο Τραμπ μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες θητείας, όπως τις ιστορικές Συμφωνίες του Αβραάμ – στις οποίες τέσσερα αραβικά έθνη συμφώνησαν και αναγνώρισαν το Ισραήλ – μέσα σε μόλις τέσσερεις μήνες το 2020:
«Στην πρώτη σας θητεία, αναγνωρίσατε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και μεταφέρατε την αμερικανική πρεσβεία εκεί. Αναγνωρίσατε την κυριαρχία του Ισραήλ στα Υψίπεδα του Γκολάν. Αποσυρθήκατε από την καταστροφική πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Θυμάμαι όταν μιλήσαμε γι’ αυτήν, είπατε: “Αυτή είναι η χειρότερη συμφωνία που έχω δει ποτέ. Είμαι εκλεγμένος. Θα αποχωρήσω από αυτήν”. Και αυτό ακριβώς κάνατε.»
Η συνάντηση έρχεται στα μέσα μιας εκεχειρίας έξι εβδομάδων μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, με ανταλλαγή λίγων ισραηλινών ομήρων με εκατοντάδες Παλαιστίνιους που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές – πολλοί από τους οποίους είναι τρομοκράτες που εκτίουν ισόβια για δολοφονίες.
Άποψη κατεστραμμένων κτηρίων στη Γάζα, εν μέσω της σύγκρουσης μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς, Νότιο Ισραήλ, 1η Αυγούστου 2024. (Amir Cohen/Reuters)
Πριν από τη διμερή συνάντηση, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μίχαελ Βαλτς και ο Ειδικός Απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή Στηβ Γουίτκοφ υπέδειξαν ότι η ανοικοδόμηση της Γάζας θα διαρκέσει χρόνια.
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος Τραμπ το βλέπει αυτό από ανθρωπιστική άποψη», δήλωσε ο Βαλτς στους δημοσιογράφους.
«Έχετε αυτούς τους ανθρώπους που κάθονται κυριολεκτικά πάνω σε χιλιάδες πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί σαν σωροί από μπάζα. Κάποια στιγμή, πρέπει να το δούμε ρεαλιστικά. Πώς θα ανοικοδομήσουμε τη Γάζα;» ρώτησε. «Μιλάμε για 10-15 χρόνια, πριν οι άνθρωποι μπορέσουν να επιστρέψουν».
Η κυβέρνηση Τραμπ δεν υπαγόρευσε την αρχική ειρηνευτική συμφωνία, δήλωσε ο Γουίτκοφ, γεγονός που συνέβαλε στο πρόβλημα. Η τρίτη φάση, η οποία αφορά την ανοικοδόμηση της Γάζας δεν μπορεί να προχωρήσει με τον τρόπο που περιγράφεται στη συμφωνία που προήλθε από την κυβέρνηση Μπάιντεν, επεσήμανε, η οποία έχει πενταετές χρονοδιάγραμμα.
Καθώς η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν, και των εντολοδόχων του, συνεχίζεται αμείωτη, αυξάνεται το ενδιαφέρον για το αν οι Ιρανοί έχουν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν πυρηνική βόμβα.
Το Ιράν εξακολουθεί να αρνείται ότι προσπαθεί να παράγει πυρηνικά όπλα, παρά το «βουνό» των στοιχείων που υποδηλώνουν το αντίθετο.
Ποια είναι λοιπόν η πραγματικότητα;
Οι Epoch Times μίλησαν με τον πρώην αναπληρωτή γενικό διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (International Atomic Energy Agency-ΙΑΕΑ), Όλι Χέινονεν, και με ένα βασικό στέλεχος της ιρανικής αντιπολίτευσης, τον Σαχίν Γκομπαντί, για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Στις 26 Οκτωβρίου, το Ισραήλ βομβάρδισε αρκετούς στρατιωτικούς στόχους στο εσωτερικό του Ιράν σε αντίποινα για μια ιρανική επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος και πυραύλους κατά του Ισραήλ την 1η Οκτωβρίου.
Όμως οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (Israel Defense Forces-IDF) φαίνεται ότι συμμορφώθηκαν με την πίεση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν και απέφυγαν να πλήξουν τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, στοχεύοντας αντ’ αυτού την αεράμυνα, την παραγωγή πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τις θέσεις εκτόξευσης.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο διευθυντής της CIA, Γουίλιαμ Μπερνς, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν δει καμία απόδειξη ότι ο ηγέτης του Ιράν είχε ανατρέψει μια απόφαση του 2003 να αναστείλει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του.
Αλλά το Εθνικό Συμβούλιο Αντίστασης του Ιράν (National Council of Resistance of Iran-NCRI), ένας συνασπισμός ιρανικών ομάδων της αντιπολίτευσης, λέει ότι το καθεστώς στην Τεχεράνη λέει ψέματα στον κόσμο εδώ και χρόνια.
Ο Γκομπαντί, μέλος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του NCRI, δήλωσε στους Epoch Times: «Η επιδίωξη του ιρανικού καθεστώτος να αποκτήσει πυρηνικά όπλα ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μετά την έγκριση του Ρουχολάχ Χομεϊνί, του ιδρυτή του καθεστώτος».
Είπε ότι ο Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος ανέλαβε ανώτατος ηγέτης το 1989, «ενέτεινε συστηματικά» το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και το είδε «ως στρατηγική εγγύηση για την επιβίωση του καθεστώτος».
Η πυρηνική βόμβα είναι ο «στόχος» του Ιράν
«Από την αρχή, ο πρωταρχικός στόχος του πυρηνικού προγράμματος ήταν η απόκτηση μιας βόμβας», δήλωσε ο Γκομπαντί.
«Ο εξοπλισμός που αγοράστηκε με το πρόσχημα της μη στρατιωτικής χρήσης, ακόμη και για πανεπιστημιακή έρευνα, τελικά επαναχρησιμοποιήθηκε για το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων».
Τον Μάιο, ο ΙΑΕΑ ανέφερε ότι το Ιράν παρήγαγε περίπου 11 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου στο 60% ουρανίου-235 ανά μήνα.
Ο Χέινονεν δήλωσε ότι μπορεί να χρειαστούν «ημέρες» για το Ιράν για να μεταβεί από το 60 τοις εκατό σε εμπλουτισμένο ουράνιο οπλικού βαθμού.
Αλλά επεσήμανε ότι ο εμπλουτισμός είναι μόνο μία από τις διαδικασίες που απαιτούνται για τη δημιουργία πυρηνικού όπλου, οι άλλες είναι η «οπλοποίηση» και η δημιουργία ενός συστήματος μεταφοράς.
Ο Χέινονεν δήλωσε ότι ενώ η Βόρεια Κορέα είναι πιο προχωρημένη από το Ιράν στην ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, το Ιράν μπορεί να είναι σε θέση να επιταχύνει τα πράγματα και ίσως να μην χρειαστεί καν να δοκιμάσει όπλα πριν τα χρησιμοποιήσει.
«Έχουν αρκετό υλικό για μισή ντουζίνα ή [ακόμα και] δέκα πυρηνικά όπλα», είπε.
Το Ιράν θα μπορούσε να δημιουργήσει 10 βόμβες «της κλίμακας της Χιροσίμα»
Ο Χέινονεν δήλωσε ότι οι Ιρανοί θα μπορούσαν να παράγουν 10 μικρές πυρηνικές κεφαλές- «τακτικά πυρηνικά όπλα της κλίμακας της Χιροσίμα, ή ακόμη και μικρότερα», είπε.
Έως και 100.000 άνθρωποι πέθαναν ακαριαία όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες έριξαν την πρώτη ατομική βόμβα στην ιαπωνική πόλη Χιροσίμα στις 6 Αυγούστου 1945, ενώ χιλιάδες άλλοι πέθαναν αργότερα από δηλητηρίαση λόγω ραδιενέργειας.
Ο Χέινονεν δήλωσε ότι το Ιράν διαθέτει ήδη πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να μεταφέρουν εφικτά μια πυρηνική κεφαλή, αλλά ότι μπορεί να απέχουν ακόμη αρκετούς μήνες από το να έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν έστω και μια πυρηνική κεφαλή.
«Πρώτα πρέπει να το μετατρέψουν σε κράμα μετάλλων ουρανίου για να κατασκευάσουν οι ίδιοι τα εξαρτήματα», είπε.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου εκφωνεί ομιλία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν στο υπουργείο Άμυνας στο Τελ Αβίβ, 30 Απριλίου 2018. (Jack Guez/AFP/Getty Images)
Είπε ότι υπάρχουν τρία συστατικά για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
«Το ένα είναι το πραγματικό πυρηνικό σχάσιμο υλικό, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση είναι το υψηλά εμπλουτισμένο ουράνιο», είπε.
«Στη συνέχεια, υπάρχει η κεφαλή, το πακέτο όπου τοποθετείται αυτό το υψηλά εμπλουτισμένο ουράνιο, και έχει όλα τα ηλεκτρονικά, τα εκρηκτικά, γύρω του, προκειμένου να δημιουργηθεί η πυρηνική έκρηξη.
«Και στη συνέχεια πρέπει να τοποθετήσετε αυτό το φυσικό πακέτο μέσα σε έναν πύραυλο».
Τον Φεβρουάριο ο γενικός διευθυντής του ΙΑΕΑ, Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωσε ότι οι Ιρανοί συνέχισαν να εμπλουτίζουν ουράνιο πολύ πέρα από τις ανάγκες για εμπορική πυρηνική χρήση.
Αλλά ο Χέινονεν δήλωσε: «Το εμπόδιο εδώ, πιθανότατα, είναι η πραγματική κατασκευή των πραγματικών νέων συστατικών του όπλου».
Ο Γκομπαντί δήλωσε ότι το NCRI διαθέτει ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών στο Ιράν, οι οποίοι, κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, έδωσαν πληροφορίες που αποδεικνύουν ότι το καθεστώς εμπλέκεται σε μια «έντονη επιδίωξη ενός σχεδίου πυρηνικών όπλων, υπό τη διοίκηση και την εποπτεία του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης».
Το NCRI έχει δημοσιεύσει τις περισσότερες από αυτές τις πληροφορίες στον ιστότοπό του.
Το 2010, ο Φρανκ Παμπιάν, ανώτερος σύμβουλος για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος, δήλωσε στους New York Times ότι το NCRI «είχε δίκιο το 90 τοις εκατό του χρόνου».
Ο Γκομπαντί δήλωσε ότι το μυστικό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων ονομαζόταν αρχικά Physics Research Center (Κέντρο Έρευνας Φυσικής) και στη συνέχεια έγινε γνωστό ως Amad Plan (Σχέδιο Αμάντ), ενώ από το 2011 λειτουργεί υπό την ονομασία Organization of Defensive Innovation and Research (Οργανισμός Αμυντικής Καινοτομίας και Έρευνας), τμήμα του υπουργείου Άμυνας του Ιράν.
Είπε ότι οι Ιρανοί είχαν αποκρύψει λεπτομέρειες σχετικά με την έρευνα και το προσωπικό του από τον ΙΑΕΑ.
Τον Μάιο του 2003, αφού το NCRI αποκάλυψε την ύπαρξη της μυστικής εγκατάστασης Λαβιζάν-Σιάν στην Τεχεράνη, η οποία, όπως είπε, ήταν το «κέντρο διοίκησης για το σχέδιο πυρηνικής οπλοποίησης», το καθεστώς το ισοπέδωσε και διέσπειρε τους εμπειρογνώμονες και τον εξοπλισμό του σε άλλες τοποθεσίες, είπε.
Εάν το Ιράν στοχοποιούσε το Ισραήλ με άλλο πυραυλικό πλήγμα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να χτυπήσει το συγκρότημα πυρηνικού εμπλουτισμού της Νατάνζ.
«Το πρώτο ερώτημα που πρέπει πάντα να σκέφτεστε είναι τι θα κάνει το Ιράν στη συνέχεια». δήλωσε ο Χέινονεν.
«Επειδή όταν βομβαρδίζεις μια πυρηνική εγκατάσταση όπως αυτή, στην πραγματικότητα, δεν θα εξαλείψεις το πυρηνικό πρόγραμμα, επειδή βρίσκεται σε διάφορες τοποθεσίες, μερικές από αυτές είναι υπόγειες […] μπορεί επίσης να έχουν μια μυστική εγκατάσταση, όπως είχαν το 2003, απλά μπορεί να μην το γνωρίζεις».
Είπε ότι ο βομβαρδισμός της Νατάνζ θα μπορούσε να δώσει τη «λανθασμένη ψευδαίσθηση» ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είχε καταστραφεί.
Το 1981, η πολεμική αεροπορία του Ισραήλ βομβάρδισε τον ημιτελή πυρηνικό αντιδραστήρα του Ιράκ στο Οσιράκ. Αλλά αυτό ανάγκασε μόνο τον τότε Ιρακινό ηγέτη Σαντάμ Χουσεΐν να γίνει πιο μυστικοπαθής σχετικά με το αν διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής.
Ο Χέινονεν δήλωσε ότι το εμπλουτισμένο ουράνιο που είχαν ήδη παράγει οι Ιρανοί είχε πιθανότατα μεταφερθεί σε μια «μυστική τοποθεσία», την οποία, όπως είπε, δεν γνώριζε ούτε η CIA.
«Όταν λοιπόν πυροδοτείς τέτοιες επιθέσεις, πρέπει να σκέφτεσαι τις συνέπειες και τους κινδύνους», δήλωσε στους Epoch Times.
Το NCRI λέει ότι το ιρανικό καθεστώς «προετοίμαζε το έδαφος» για την αποκάλυψη του προγράμματος πυρηνικών όπλων.
«Σιδερένιες γροθιές» σε »Βελούδινα Γάντια»
Στις 5 Οκτωβρίου, ο εγγονός του Αγιατολάχ Χομεϊνί, Χασάν Χομεϊνί, δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης: «Η στρατιωτική μας αποτροπή πρέπει να ανέλθει σε υψηλότερο επίπεδο. Αυτή η αποτροπή βασίζεται στη δύναμη, όχι στα χαμόγελα.»
«Υποστηρίζω κάθε διαπραγμάτευση, αλλά τα βελούδινα γάντια πρέπει να καλύπτουν τις σιδερένιες γροθιές. Αν τα χέρια σας δεν είναι από σίδερο, θα συνθλιβούν.»
«Η στρατιωτική μας αποτροπή πρέπει να ανέλθει σε υψηλότερο επίπεδο. Ο κόσμος έχει φτάσει σήμερα σε ένα σημείο όπου πρέπει να ενισχύσουμε την αποτροπή μας».
Τέσσερις ημέρες αργότερα, 39 μέλη του ιρανικού κοινοβουλίου έγραψαν επιστολή προς το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, με την οποία καλούσαν το καθεστώς να αλλάξει το αμυντικό του δόγμα και να συμπεριλάβει τα πυρηνικά όπλα.
Ο Μοχάμαντ Ρεζά Σαμπαγκιάν, ιρανός βουλευτής, δήλωσε ότι θα ζητήσουν από τον Χαμενεΐ «αν το κρίνει σκόπιμο, να αλλάξει τη στρατηγική και την εξήγηση σχετικά με την κατασκευή πυρηνικών όπλων».
«Η κατασκευή ενός πυρηνικού όπλου θα είναι εύκολη για εμάς», πρόσθεσε ο Σαμπαγκιάν.
Στις 12 Οκτωβρίου, ο ταξίαρχος Ρασούλ Σαναέι-Ραντ, ανώτερος σύμβουλος του Χαμενεΐ, δήλωσε ότι το Ιράν θα μπορούσε να αλλάξει το πυρηνικό του δόγμα εάν το Ισραήλ επιτεθεί στις ατομικές του εγκαταστάσεις.
Ματαιώθηκε το σχέδιο κυρώσεων του Τραμπ
Το 2018, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποσύρθηκε από την πυρηνική συμφωνία ΗΠΑ-Ιράν του πρώην προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και προσπάθησε να επαναφέρει τις πλήρεις οικονομικές κυρώσεις, λέγοντας: «Η Αμερική δεν θα είναι όμηρος του πυρηνικού εκβιασμού».
Διαδηλωτές σε μια συγκέντρωση κατά της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον στις 9 Σεπτεμβρίου 2015. (Chip Somodevilla/Getty Images)
Αλλά η ανανέωση των κυρώσεων ματαιώθηκε από τον Μπάιντεν τον Φεβρουάριο του 2021, έναν μήνα μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Εάν ο Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο κερδίζοντας τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, ενδέχεται να πιέσει τα Ηνωμένα Έθνη να αναλάβουν δράση κατά του Ιράν.
Σοβαρή απειλή για τον ιρανικό λαό
Ο Γκομπαντί δήλωσε ότι οι NCRI δεν ήταν προδότες του Ιράν, αλλά έδρασαν από «πατριωτικό καθήκον».
«Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ιδίως η επιδίωξη πυρηνικών όπλων, αποτελεί σοβαρή απειλή για τον ιρανικό λαό», είπε.
«Το κληρικό καθεστώς έχει επιδιώξει ένα τέτοιο πρόγραμμα, δαπανώντας εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια αποκλειστικά και μόνο για την επιβίωσή του».
Το NCRI καλεί τη διεθνή κοινότητα να ενεργοποιήσει τον «μηχανισμό επαναφοράς» της Απόφασης 2231 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο οποίος θα ενεργοποιούσε εκ νέου τις αποφάσεις που έχουν ανασταλεί σχετικά με τα πυρηνικά σχέδια του καθεστώτος και θα επανέφερε στην επικαιρότητα τις πλήρεις οικονομικές κυρώσεις.
«Οι καθυστερήσεις και οι δισταγμοί δίνουν στο θρησκευτικό φασισμό το χρόνο και την ευκαιρία για τα σκοτεινά του σχέδια. Η τελική λύση για να σωθεί το Ιράν και η περιοχή από την πυρηνική απειλή του καθεστώτος είναι η ανατροπή αυτού του καθεστώτος από το λαό και την ιρανική αντίσταση», δήλωσε ο Γκομπαντί.
Το Ιράν έχει αρνηθεί ότι διαθέτει πρόγραμμα πυρηνικών όπλων.
Στις 29 Οκτωβρίου, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί μίλησε σε ομάδα πρεσβευτών στην Τεχεράνη και έκανε μια δήλωση σχετικά με την ισραηλινή επίθεση το Σαββατοκύριακο.
Ο Αραγτσί δεν αναφέρθηκε στα πυρηνικά όπλα, αλλά δήλωσε: «Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν είναι πλήρως προετοιμασμένη να υπερασπιστεί την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική της ασφάλεια έναντι οποιασδήποτε επίθεσης και το μεγάλο ιρανικό έθνος είναι πλήρως προετοιμασμένο να εδραιώσει την ειρήνη στην περιοχή και να συμμετάσχει σε εποικοδομητική αλληλεπίδραση με τους γείτονές του».
ΝΤΟΥΜΠΑΪ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – Μια ισραηλινή επίθεση στο Ιράν νωρίς το Σάββατο 27 Οκτωβρίου προκάλεσε πλήγματα σε εγκαταστάσεις σε δύο μυστικές στρατιωτικές βάσεις της χώρας, όπως δείχνουν δορυφορικές φωτογραφίες που αναλύθηκαν την Κυριακή από το Associated Press (ΑΡ), εκ των οποίων η μία βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της ιρανικής πρωτεύουσας και είχε συνδεθεί παλαιότερα με το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της Τεχεράνης, ενώ η δεύτερη συνδέεται με το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν.
Ορισμένα από τα κτίρια που επλήγησαν βρίσκονταν στη στρατιωτική βάση Παρχίν του Ιράν, όπου η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας υποψιάζεται ότι το Ιράν στο παρελθόν πραγματοποιούσε δοκιμές υψηλών εκρηκτικών, που θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν ένα πυρηνικό όπλο. Το Ιράν επιμένει εδώ και καιρό ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι ειρηνικό, αν και η ΙΑΕΑ, οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες και άλλοι υποστηρίζουν ότι η Τεχεράνη είχε ενεργό πρόγραμμα όπλων μέχρι το 2003.
Περαιτέρω ζημιές φάνηκαν στην κοντινή στρατιωτική βάση του Χοτζίρ, η οποία, σύμφωνα με τους αναλυτές, κρύβει ένα υπόγειο σύστημα σηράγγων και χώρους παραγωγής πυραύλων.
Ο στρατός του Ιράν δεν έχει αναγνωρίσει πλήγματα από την ισραηλινή επίθεση ούτε στο Χοτζίρ ούτε στο Παρχίν, αν και δήλωσε ότι η επίθεση σκότωσε τέσσερεις Ιρανούς στρατιώτες που εργάζονταν στα συστήματα αεράμυνας της χώρας. Το Ιράν ανακοίνωσε την Κυριακή ότι σκοτώθηκε επίσης ένας πολίτης, αλλά δεν έδωσε λεπτομέρειες.
Η αποστολή του Ιράν στα Ηνωμένα Έθνη δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό, ενώ ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.
Ωστόσο, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δήλωσε την Κυριακή σε ακροατήριο ότι «δεν πρέπει να υπερεκτιμήσουμε αλλά ούτε και να υποβαθμίσουμε» την ισραηλινή επίθεση, αποφεύγοντας ωστόσο να μιλήσει για άμεσα αντίποινα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε από τη μεριά του, την Κυριακή, ότι τα πλήγματα του Ισραήλ «έβλαψαν σοβαρά» το Ιράν και ότι το μπαράζ «πέτυχε όλους τους στόχους του».
Πλήγματα σε 3 ιρανικές επαρχίες
Παραμένει ασαφές πόσες περιοχές συνολικά αποτέλεσαν στόχο της ισραηλινής επίθεσης ούτε έχουν δοθεί, μέχρι στιγμής, στη δημοσιότητα εικόνες των πληγμάτων από τον ιρανικό στρατό.
Ιρανοί αξιωματούχοι τοποθέτησαν τις πληγείσες περιοχές στις επαρχίες Ιλάμ, Χουζεστάν και Τεχεράνη. Σε δορυφορικές εικόνες της Planet Labs PBC, διακρίνονταν καμένα χωράφια γύρω από τον ιρανικό χώρο παραγωγής φυσικού αερίου Tange Bijar στην επαρχία Ιλάμ το Σάββατο, αν και δεν ήταν αμέσως ξεκάθαρο αν αυτό οφειλόταν στην επίθεση. Η επαρχία Ιλάμ βρίσκεται στα σύνορα Ιράν-Ιράκ, στο δυτικό Ιράν.
Τα πιο εμφανή πλήγματα ήταν ορατά στις εικόνες του Planet Labs από το Παρχίν, περίπου 25 μίλια νοτιοανατολικά του κέντρου της Τεχεράνης, κοντά στο φράγμα Μαμαλού. Εκεί, μια δομή φαινόταν να έχει καταστραφεί ολοσχερώς, ενώ σε άλλες διακρίνονταν διάφορες βλάβες από την επίθεση.
Στο Χοτζίρ, περίπου 12 μίλια μακριά από το κέντρο της Τεχεράνης, διακρίνονται πλήγματα σε τουλάχιστον δύο κτίρια, στις δορυφορικές εικόνες.
Αναλυτές όπως ο Ντέκερ Έβελεθ στη δεξαμενή σκέψης CNA με έδρα τη Βιρτζίνια, ο Τζο Τρούζμαν στο Ίδρυμα για την Υπεράσπιση των Δημοκρατιών με έδρα την Ουάσιγκτον και ο πρώην επιθεωρητής όπλων των Ηνωμένων Εθνών Ντέιβιντ Ωλμπράιτ, καθώς και άλλοι ειδικοί ανοικτών πηγών, εντόπισαν πρώτοι τις ζημιές στις βάσεις. Οι τοποθεσίες των δύο βάσεων αντιστοιχούν σε βίντεο που περιήλθαν στην κατοχή του AP και δείχνουν ιρανικά συστήματα αεράμυνας να βάλλουν στην περιοχή νωρίς το Σάββατο.
Πλήγμα σε δομή του προγράμματος πυρηνικών όπλων του Ιράν
Στο Παρχίν, το Ινστιτούτο Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας του Ωλμπράιτ αναγνώρισε το κατεστραμμένο κτίριο στην πλαγιά ενός βουνού ως το «Taleghan 2». Είπε ότι ένα αρχείο ιρανικών πυρηνικών δεδομένων που είχε κατασχεθεί νωρίτερα από το Ισραήλ προσδιόρισε το κτίριο ως χώρο στέγασης «ενός μικρότερου, επιμήκους θαλάμου υψηλής εκρηκτικότητας και ενός συστήματος λάμψης ακτίνων Χ για την εξέταση δοκιμών υψηλής εκρηκτικότητας μικρής κλίμακας».
«Τέτοιες δοκιμές μπορεί να περιελάμβαναν υψηλά εκρηκτικά με συμπιεσμένο πυρήνα φυσικού ουρανίου, που θα προσομοίωναν την πυροδότηση ενός πυρηνικού εκρηκτικού μηχανισμού», αναφέρει έκθεση του Ινστιτούτου το 2018.
Σε μήνυμα που αναρτήθηκε στην κοινωνική πλατφόρμα X νωρίς το πρωί της Κυριακής, το Ινστιτούτο πρόσθεσε: «Δεν είναι βέβαιο αν το Ιράν χρησιμοποίησε ουράνιο στο «Ταληχάν 2», αλλά είναι πιθανό να μελέτησε τη συμπίεση ημισφαιρίων φυσικού ουρανίου, γεγονός που θα εξηγούσε τις βιαστικές και μυστικές προσπάθειες ανακαίνισής του μετά το αίτημα του ΙΑΕΑ για πρόσβαση στο Παρχίν το 2011».
Δεν είναι σαφές τι εξοπλισμός μπορεί να υπήρχε μέσα στο κτίριο «Ταληχάν 2» νωρίς το Σάββατο. Δεν υπήρξαν ισραηλινά πλήγματα στην πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν ούτε στους χώρους εμπλουτισμού των πυρηνικών του ούτε στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας στο Μπουσέρ, κατά τη διάρκεια της επίθεσης.
Ο Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσσι, ο οποίος ηγείται της ΙΑΕΑ, το επιβεβαίωσε αυτό στο Χ, λέγοντας ότι «οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν έχουν πληγεί».
«Οι επιθεωρητές είναι ασφαλείς και συνεχίζουν το ζωτικής σημασίας έργο τους», πρόσθεσε. «Ζητώ σύνεση και αυτοσυγκράτηση από ενέργειες που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια & προστασία των πυρηνικών & άλλων ραδιενεργών υλικών».
Πλήγματα σε εγκαταστάσεις του προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν
Άλλα κτίρια που καταστράφηκαν στο Χοτζίρ και στο Παρχίν πιθανότατα περιελάμβαναν κτίρια όπου το Ιράν χρησιμοποιούσε βιομηχανικούς αναμείκτες για τη δημιουργία των στερεών καυσίμων που απαιτούνται για το εκτεταμένο βαλλιστικό πυραυλικό του οπλοστάσιο, δήλωσε ο Έβελεθ.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε αμέσως μετά την επίθεση του Σαββάτου, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι στόχευσε «εγκαταστάσεις κατασκευής πυραύλων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των πυραύλων που το Ιράν εκτόξευσε κατά του κράτους του Ισραήλ τον τελευταίο χρόνο».
Η καταστροφή αυτών των εγκαταστάσεων θα μπορούσε να διαταράξει σημαντικά την ικανότητα του Ιράν να κατασκευάσει νέους βαλλιστικούς πυραύλους για να αναπληρώσει το οπλοστάσιό του μετά τις δύο επιθέσεις στο Ισραήλ. Η παραστρατιωτική Φρουρά της Επανάστασης του Ιράν, η οποία επιβλέπει το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων της χώρας, παραμένει σιωπηλή μετά την επίθεση του Σαββάτου.
Το συνολικό οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν, το οποίο περιλαμβάνει πυραύλους μικρότερου βεληνεκούς που δεν μπορούν να φθάσουν στο Ισραήλ, εκτιμήθηκε να «υπερβαίνει τους 3.000» από τον στρατηγό Κένεθ ΜακΚένζι, τότε διοικητή της Κεντρικής Διοίκησης του αμερικανικού στρατού, σε κατάθεσή του στην αμερικανική Γερουσία το 2022. Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, το Ιράν εκτόξευσε εκατοντάδες πυραύλους σε σειρά επιθέσεων.
Δεν έχουν αναρτηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο ή φωτογραφίες με τμήματα πυραύλων ή καταστροφές σε γειτονιές πολιτών μετά την πρόσφατη επίθεση – γεγονός που υποδηλώνει ότι τα ισραηλινά πλήγματα ήταν πολύ πιο ακριβή από τα πυρά βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν με στόχο το Ισραήλ τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο. Το Ισραήλ χρησιμοποίησε πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από αεροσκάφη κατά τη διάρκεια της επίθεσής του.
Ωστόσο, φαίνεται ότι επλήγη και ένα εργοστάσιο στη βιομηχανική πόλη Σαμσαμπάντ, νότια της Τεχεράνης, κοντά στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ιμάμ Χομεϊνί, κύρια πύλη της χώρας προς τον έξω κόσμο. Τα διαδικτυακά βίντεο του κατεστραμμένου κτιρίου αντιστοιχούν σε διεύθυνση εταιρείας γνωστής ως TIECO, η οποία διαφημίζεται ότι κατασκευάζει προηγμένα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράν.
Αξιωματούχοι της TIECO ζήτησαν από το AP να απευθύνει επιστολή στην εταιρεία πριν απαντήσει σε ερωτήσεις. Η εταιρεία δεν απάντησε στην επιστολή που της εστάλη.
Η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας Πέννυ Γουόνγκ συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό του Κατάρ και υπουργό Εξωτερικών σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι στην πρωτεύουσα της Αυστραλίας στις 20 Αυγούστου
Μεταξύ άλλων, οι δύο ηγέτες συζήτησαν και την κατάπαυση πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, με το Κατάρ να έχει ρόλο βασικού μεσολαβητή, καθώς συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονυ Μπλίνκεν ανέφερε ότι το Ισραήλ είναι σύμφωνο με μια πρόταση για τη γεφύρωση των διαφορών που εμποδίζουν την κατάπαυση πυρός και κάλεσε τη Χαμάς να κάνει το ίδιο. Ο υπουργός μεταβαίνει στο Ισραήλ, την Αίγυπτο και το Κατάρ για εντατικές διπλωματικές συζητήσεις, σε μια προσπάθεια να καταλήξει σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση των ομήρων.
Το Υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ δήλωσε ότι η συνάντηση του πρωθυπουργού περιελάμβανε συνομιλίες για πολλά διεθνή και περιφερειακά θέματα:
«Στη συνάντηση συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις συνεργασίας και οι τρόποι στήριξης και ανάπτυξής τους στους τομείς της οικονομίας, των εμπορικών ανταλλαγών, της καθαρής ενέργειας και της τεχνολογίας», ανέφερε το Υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ.
Η κα Γουόνγκ δήλωσε στον πρωθυπουργό του Κατάρ ότι η Αυστραλία υποστηρίζει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για την επίτευξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας.
«Εξήρε επίσης τις προσπάθειες του κράτους του Κατάρ για τον επαναπατρισμό Αυστραλών πολιτών, που είχαν εγκλωβιστεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, μέσω της Qatar Airways, όπως και τον ρόλο του Κατάρ στην απομάκρυνση των Αυστραλών από το Αφγανιστάν και τη Λωρίδα της Γάζας», ανέφερε το Κατάρ.
Η κα Γουόνγκ δήλωσε ότι η κατάπαυση πυρός θα διευκόλυνε την πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας για τους κατοίκους της Γάζας, καθώς και την επιστροφή των ομήρων.
«Τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να επικυρώσουν αυτή τη συμφωνία που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ», δήλωσε μετά τη συνάντηση.
Το Κατάρ και η Αυστραλία συμφώνησαν ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για την αντιμετώπιση των αναγκών των ανθρώπων στη Γάζα, που βιώνουν απελπιστικές καταστάσεις.
Η κα Γουόνγκ δήλωσε ότι η Αυστραλία και το Κατάρ συνεργάζονται για την προώθηση της σταθερότητας, της ειρήνης και της ευημερίας.
«Το Κατάρ είναι ένας σημαντικός εταίρος και συνεργαζόμαστε για την περιφερειακή ασφάλεια, το εμπόριο και τις επενδύσεις και στο πολυμερές σύστημα», δήλωσε.
Η Χαμάς εξαπέλυσε επίθεση στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου σκοτώνοντας 1.200 ανθρώπους και απάγοντας 250 αμάχους. Από τότε, περισσότεροι από 40.000 Παλαιστίνιοι έχουν πεθάνει στη Γάζα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της, που διοικείται από τη Χαμάς.
Μπέρμιγχαμ: Η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει τους ομήρους
Χθες Τρίτη, 20 Αυγούστου, ο επικεφαλής της αυστραλιανής αντιπολίτευσης Σάιμον Μπέρμιγχαμ δήλωσε ότι η «μπάλα είναι ξεκάθαρα στο γήπεδο της Χαμάς», όσον αφορά τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός.
«Έχουμε μια κατάσταση τώρα όπου, αν η Χαμάς θέλει να σταματήσει αυτός ο τρομακτικός φόρος αίματος, τότε θα πρέπει να συμφωνήσει στην κατάπαυση πυρός», δήλωσε στο Sky News.
«Αν θέλουν να δώσουν την ευκαιρία στους εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις να επέμβουν και να σταματήσουν μια επιδημία πολιομυελίτιδας, η οποία έχει αρχίσει να εκδηλώνεται, τότε θα πρέπει να συμφωνήσουν με την κατάπαυση πυρός.»
Ο κος Μπέρμιγχαμ πρόσθεσε ότι η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει τους ομήρους που κρατάει εδώ και περίπου 10 μήνες:
«Η τραγωδία αυτής της κατάστασης είναι προφανώς ο τεράστιος ανθρωπιστικός φόρος, οι τεράστιες απώλειες ζωής, αλλά και το γεγονός ότι ακόμη και σε αυτή την κατάπαυση πυρός, η Χαμάς προσφέρεται ή της ζητείται να συμφωνήσει μόνο με όρους που αφορούν την απελευθέρωση ορισμένων ομήρων και κάποια μερική πρόοδο. Στην πραγματικότητα, η Χαμάς πρέπει να απελευθερώσει όλους τους ομήρους και να παραδώσει την τρομοκρατική υποδομή και τις δυνατότητές της άνευ όρων».
Αισιοδοξία στο Κατάρ για τη διαμεσολάβηση
Εν τω μεταξύ, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού του Κατάρ, Ματζέντ Αλ-Ανσάρι, δήλωσε ότι το Κατάρ παραμένει «αισιόδοξο και σίγουρα δεσμευμένο στη διαδικασία διαμεσολάβησης».
Το περασμένο Σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις στην Ντόχα, με την ελπίδα να γεφυρωθούν τα εναπομείναντα χάσματα μεταξύ των δύο πλευρών. Τεχνικές συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στο Κάιρο και αναμένονται μερικές ακόμα μέχρι το τέλος της εβδομάδας.
Συζητώντας για το πώς το Κατάρ επιτυγχάνει λύση χωρίς την παρουσία εκπροσώπων της Χαμάς στην αίθουσα, σημείωσε ότι «αυτό δεν είναι το πρώτο μας ροντέο».
«Το Κατάρ έχει συναντηθεί για διάφορες διαμεσολαβήσεις στο παρελθόν, ξεκινώντας από τις συμφωνίες του Εβιάν το 1962, οπότε έχουμε την ικανότητα να αντιμετωπίζουμε διαφορετικά πλαίσια όταν πρόκειται για τέτοιου είδους διαμεσολαβήσεις», δήλωσε στο ABC.
«Στο παρελθόν, όταν είχαμε να κάνουμε με τη Χαμάς και το Ισραήλ, είχαμε μεσολαβήσει με τον ίδιο τρόπο σε διάφορες περιπτώσεις χωρίς την παρουσία αντιπροσώπων της Χαμάς και μπορέσαμε να επικοινωνήσουμε με τις δύο πλευρές.
«Είναι πολύ σπάνιο να έχουμε απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, δεν έχει συμβεί σχεδόν ποτέ στο παρελθόν στην ιστορία της διαμεσολάβησης μεταξύ των δύο πλευρών».
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – Ο Λευκός Οίκος κατηγόρησε στις 25 Ιουλίου το Ιράν ότι προωθεί και χρηματοδοτεί ορισμένες από τις φιλοπαλαιστινιακές διαμαρτυρίες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Γνωρίζουμε ότι το Ιράν χρηματοδοτεί και ενθαρρύνει ορισμένες από τις δραστηριότητες διαμαρτυρίας εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, σε ενημέρωση Τύπου του Λευκού Οίκου.
Το σχόλιό του απηχούσε μια πρόσφατη δήλωση της διευθύντριας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ Άβριλ Χέινς, αλλά ο κος Κίρμπι τόνισε ότι μόνο ορισμένες διαδηλώσεις επηρεάζονται από το καθεστώς της Τεχεράνης.
«Δεν πιστεύουμε ότι όλη η δραστηριότητα διαμαρτυρίας εκεί έξω σε καθημερινή βάση χρηματοδοτείται πλήρως από το Ιράν», σημείωσε.
Τα σχόλια αυτά έγιναν αφού ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε κοινή συνεδρίαση του αμερικανικού Κογκρέσου, καταδίκασε τους Αμερικανούς διαδηλωτές για βοήθεια προς το Ιράν.
Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν γύρω από το Καπιτώλιο των ΗΠΑ, καθώς ο κος Νετανιάχου εκφωνούσε την ομιλία του στους νομοθέτες. Οι διαδηλωτές αντικατέστησαν αμερικανικές σημαίες με παλαιστινιακές και έβαλαν φωτιά σε αμερικανικές σημαίες στον σταθμό Union Station κοντά στο Καπιτώλιο.
Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις εξέδωσε δήλωση στις 25 Ιουλίου με την οποία καταδίκασε τους διαδηλωτές.
«Χθες, στον σταθμό Union Station στην Ουάσινγκτον, είδαμε κατάπτυστες πράξεις από αντιπατριώτες διαδηλωτές και επικίνδυνη ρητορική που τροφοδοτείται από μίσος», είπε. «Καταδικάζω το κάψιμο της αμερικανικής σημαίας. Αυτή η σημαία είναι σύμβολο των υψηλότερων ιδανικών μας ως έθνος και παριστάνει την υπόσχεση της Αμερικής».
Σε δήλωσή της στις 9 Ιουλίου, η κα Χέινς προειδοποίησε ότι το Ιράν προσπαθεί να υποδαυλίσει τις διαδηλώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες για να υποστηρίξει την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς.
«Το Ιράν γίνεται ολοένα και πιο επιθετικό στις προσπάθειες εξωτερικής επιρροής του, επιδιώκοντας να υποδαυλίσει τη διχόνοια και να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στους δημοκρατικούς μας θεσμούς», δήλωσε η κα Χέινς. «Έχουμε παρατηρήσει παράγοντες που συνδέονται με την κυβέρνηση του Ιράν να παριστάνουν τους ακτιβιστές στο διαδίκτυο, επιδιώκοντας να ενθαρρύνουν τις διαμαρτυρίες και παρέχοντας ακόμη και οικονομική υποστήριξη στους διαδηλωτές.»
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με τον κο Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο στις 25 Ιουλίου για να συζητήσουν για τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, εστιάζοντας στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται από την τρομοκρατική οργάνωση.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος Μπάιντεν τόνισε την ανάγκη να καλυφθούν τα εναπομείναντα κενά και να οριστικοποιηθεί η ειρηνευτική συμφωνία το συντομότερο δυνατό, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στον Λευκό Οίκο και με τις οικογένειες των Αμερικανών ομήρων.
Η κα Χάρις είχε την ίδια ημέρα ξεχωριστή συνάντηση με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. Η συνάντηση με τον κο Νετανιάχου απέκτησε νέα σημασία καθώς αναδείχθηκε ως η πιθανή υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία αυτή την εβδομάδα, μετά την αποχώρηση του προέδρου Μπάιντεν από την κούρσα του 2024.
Διάφορες παλαιστινιακές παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένων των αντιπάλων της Χαμάς και της Φατάχ, υπέγραψαν δήλωση για το σχηματισμό κοινής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του κομμουνιστικού καθεστώτος της Κίνας.
Η Διακήρυξη του Πεκίνου υπογράφηκε στο τέλος των συνομιλιών συμφιλίωσης που πραγματοποιήθηκαν στην πρωτεύουσα της Κίνας από τις 21 έως τις 23 Ιουλίου, σύμφωνα με ανακοίνωση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, την οποία μετέδωσαν τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι, ο οποίος φιλοξένησε στο Πεκίνο τον ανώτερο αξιωματούχο της Χαμάς Μούσα Αμπού Μαρζούκ, τον αντιπρόεδρο της Φατάχ Μαχμούντ αλ-Αλούλ και εκπροσώπους 12 μικρότερων παλαιστινιακών ομάδων, δήλωσε ότι συμφώνησαν να δημιουργήσουν μια «προσωρινή κυβέρνηση εθνικής συμφιλίωσης» που θα κυβερνήσει τη Λωρίδα της Γάζας μόλις επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς.
Η διακήρυξη περιλαμβάνει τη δέσμευση να «τερματιστούν οι διχασμοί και να ενισχυθεί η ενότητα», δήλωσε ο Κινέζος διπλωμάτης, χωρίς να αναφέρει λεπτομέρειες για το πώς ή πότε θα σχηματιστεί μια κυβέρνηση ενότητας. Αναγνωρίζει επίσης την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (Palestine Liberation Organization-PLO) ως τον «μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο όλου του παλαιστινιακού λαού».
Η PLO ιδρύθηκε το 1964 ως «οργάνωση-ομπρέλα» που προωθεί τον στόχο της παλαιστινιακής κρατικής υπόστασης. Η Φατάχ παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο τιμόνι τόσο της PLO όσο και της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία διαχειρίζεται σήμερα μέρος της Δυτικής Όχθης.
Τα μέλη της Χαμάς δεν υπήρξαν ποτέ μέλη της PLO. Η τρομοκρατική ομάδα που υποστηρίζεται από το Ιράν έχει ιστορικό άρνησης να μοιραστεί την εξουσία- όπως το 2007, όταν η Χαμάς ανέτρεψε τη Φατάχ και κατέλαβε τον έλεγχο της Γάζας, αφού κέρδισε την πλειοψηφία των εδρών στις εκλογές του προηγούμενου έτους.
Το Ισραήλ επέκρινε τον ηγέτη της Φατάχ, Μαχμούντ Αμπάς, επειδή επεδίωξε να συγκυβερνήσει τη Γάζα με τη Χαμάς, η οποία πυροδότησε τον σημερινό πόλεμο στις 7 Οκτωβρίου 2023, με μια άνευ προηγουμένου εισβολή στο νότιο Ισραήλ.
«Αντί να απορρίψει την τρομοκρατία, ο Μαχμούντ Αμπάς αγκαλιάζει τους δολοφόνους και τους βιαστές της Χαμάς, αποκαλύπτοντας το πραγματικό του πρόσωπο», ανάρτησε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατζ στο Χ στις 23 Ιουλίου.
Από την τρομοκρατική επίθεση του περασμένου Οκτωβρίου, το Ισραήλ έχει επιμείνει στο στόχο του να «ξεριζώσει» τη Χαμάς από τη Γάζα και έχει αντισταθεί στην πρόταση να δοθεί στη Χαμάς οποιοσδήποτε ρόλος σε μια μεταπολεμική διοίκηση της Γάζας.
Αντιδρώντας στην υποστήριξη του Πεκίνου για μια παλαιστινιακή κυβέρνηση που θα περιλαμβάνει τη Χαμάς, ο κ. Κατζ απέρριψε μια τέτοια ιδέα ως μη ρεαλιστική, λέγοντας ότι όταν τελειώσει ο πόλεμος, δεν θα έχει απομείνει η Χαμάς για να κάνει μια κοινή κυβέρνηση.
«Στην πραγματικότητα, αυτό δεν θα συμβεί γιατί η κυριαρχία της Χαμάς θα συντριβεί και ο Αμπάς θα παρακολουθεί τη Γάζα από μακριά», έγραψε. «Η ασφάλεια του Ισραήλ θα παραμείνει αποκλειστικά στα χέρια του Ισραήλ.»
Η δήλωση έρχεται καθώς το Ισραήλ και η Χαμάς συνεχίζουν να διαπραγματεύονται μια συμφωνία που θα προβλέπει τον τερματισμό των μαχών στη Γάζα, την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων και την ασφαλή επιστροφή όλων των υπόλοιπων Ισραηλινών ομήρων.
Κατά τη διάρκεια της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, οι τρομοκράτες της Χαμάς εξαπέλυσαν μια σειρά από δολοφονίες και απαγωγές ισραηλινών πολιτών, οι οποίες οδήγησαν σε περίπου 1.200 νεκρούς και 251 ομήρους.
Πιστεύεται ότι 120 όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων των σωμάτων περισσότερων από 40 ανθρώπων που επιβεβαιώθηκαν ως νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.
Το Πεκίνο επεκτείνει την επιρροή του στη Μέση Ανατολή
Η δήλωση σηματοδοτεί επίσης μια ακόμη προσπάθεια του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ) να επεκτείνει τη διπλωματική του εμβέλεια στη Μέση Ανατολή, τοποθετώντας τον εαυτό του ως εναλλακτική λύση έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών στη διαμεσολάβηση σε συγκρούσεις.
Πέρυσι, Ιρανοί και Σαουδάραβες αξιωματούχοι συναντήθηκαν στο Πεκίνο και υπέγραψαν συμφωνία για την επανάληψη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών του Κόλπου. Η σαουδαραβική-ιρανική συμφωνία θεωρείται ως προσπάθεια του ΚΚΚ να επιτύχει την ισοτιμία με τις συμφωνίες του Αβραάμ που προωθήθηκαν από τις ΗΠΑ, οι οποίες εξομάλυναν τις σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και τεσσάρων αραβικών κρατών.
Στο πλαίσιο της επιχείρησης παγκόσμιας επιρροής του, το ΚΚΚ προσπάθησε να δημιουργήσει στενότερους δεσμούς με τρομοκρατικές ομάδες όπως τη Χαμάς και τους Ταλιμπάν.
Στον απόηχο της αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και της σχεδόν άμεσης κατάληψης της χώρας από τους Ταλιμπάν το 2021, η Κίνα ήταν μία από τις λίγες χώρες που διατήρησαν διπλωματική αποστολή στην Καμπούλ. Τον Φεβρουάριο, το ΚΚΚ αναγνώρισε επίσημα έναν απεσταλμένο των Ταλιμπάν ως πρεσβευτή του Αφγανιστάν στο Πεκίνο, τον πρώτο στον κόσμο που το έκανε από τότε που η τρομοκρατική ομάδα κατέλαβε την εξουσία.
