Ελλάδα

Την ενοχή 12 κατηγορουμένων, μεταξύ των οποίων στελέχη της Πυροσβεστικής, η τότε περιφερειάρχης, ο τότε γραμματέας Πολιτικής Προστασίας και ο τότε δήμαρχος Ραφήνας -Πικερμίου, ζήτησε για την τραγωδία στο Μάτι η Εισαγγελέας Σταματίνα Περιμένη της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων.

Απαλλαγές και κατηγορίες

Η πρόταση της Εισαγγελέως για τους 21 κατηγορούμενους είναι η εξής:

Ένοχος ο τότε αρχηγός Σωτήρης Τερζούδης διότι:

Όφειλε να έχει αναλάβει τις εντολές.

Δεν έπρεπε να έχει επιτρέψει την εκτροπή του ελικοπτέρου από το Μάτι προς τα διυλιστήρια.

Με την έναρξη της φωτιάς στο Νταού έπρεπε να έχει φροντίσει να μεταβεί και να αναλάβει ανώτατος αξιωματικός.

Έπρεπε να έχει ζητήσει συνδρομή από άλλους φορείς πολιτικής προστασίας αλλά και από τον στρατό.

Έπρεπε να έχει διατάξει να μεταβούν στη θάλασσα τα πλωτά μέσα της πυροσβεστικής και όχι να θεωρούν ότι διάσωση κάνει μόνο το Λιμενικό.

Ενοχή για τον τότε υπαρχηγό Βασίλη Ματθαιόπουλο: Ως έμπειρος αξιωματικός γνώριζε ότι μια τέτοια φωτιά με αυτές τις συνθήκες θα οδηγούσε αν δεν κατασβηνοταν σε απώλειες ζωών.

Όφειλε ως επιχειρησιακός αρχηγός να έχει τα αυτιά του και τα μάτια του παντού. Υπήρχαν πληροφορίες ακόμη και από το ελικόπτερο ότι η φωτιά πάει προς τους οικισμούς .

Δεν μερίμνησε για απομάκρυνση πολιτών ενώ ασχολήθηκε με το αν πρέπει να εκκενωθούν οι κατασκηνώσεις.

Ενοχή για τον τότε Διοικητή του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) της Πυροσβεστικής Ιωάννη Φωστιερη διότι δεν αξιολόγησε τις πληροφορίες που έφθαναν για τη φωτιά και την επικινδυνότητα της.

Επίσης για το ολέθριο λάθος της εκτροπής του ελικοπτέρου, καθώς και για την μη κινητοποίηση των Σινούκ ώστε να επιχειρήσουν στο Μάτι.

Ένοχος ο διευθυντής του 199 Χρήστος Γκολφίνος, διότι δεν αξιοποίησε τις πληροφορίες που λάμβανε από τον κόσμο. Επίσης διότι απομάκρυνε οχήματα κρίσιμα για την πυρκαγιά και γενικά την περιοχή.

Ένοχος ο διευθυντής του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας Πυροσβεστικής Φίλιππος Παντελεάκος γιατί δεν συντόνισε τις υπηρεσίες για την ενημέρωση και ειδοποίηση πολιτών.

Ένοχος ο διοικητής του ΠΣ Νέας Μάκρης, πρώτος επιτόπιος επικεφαλής, καθώς δεν ενημέρωσε για την κατάσταση της πυρκαγιάς.

Ένοχος και ο δεύτερος επιτόπιος επικεφαλής, τότε διοικητής της Διοίκησης Πυροσβεστικής Αθηνών γιατί παρέλειψε να ενημερώσει για τις συνθήκες της πυρκαγιάς.

Ενοχή για τον Χαράλαμπο Χιώνη, τρίτο επιτόπιο επικεφαλής, γιατί δεν ενημέρωσε για την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί από την εξέλιξη της φωτιάς.

Απαλλαγή Χρήστου Λάμπρη, εναέριου συντονιστή στο ελικόπτερο της Πυροσβεστικής. Δεν βρίσκω αμέλεια ή παράβαση καθηκόντων, είπε η Εισαγγελέας. Αντίστοιχα, απαλλαγή για τον Χρήστο Δροσόπουλο.

Για τον Χρήστο Πορτοζούδη, τότε διοικητή Υπηρεσίας Εναέριων Μέσων ΠΣ, απαλλαγή διότι δεν είχε αρμοδιότητα να εισηγηθεί οτιδήποτε.

Απαλλαγή για τον Στέφανο Κολοκούρη, τότε διοικητή 1ης ΕΜΑΚ διότι δεν προκύπτει ότι αμέλησε τα καθήκοντα του.  Απαλλαγή για τον Χαράλαμπο Συρογιάννη, τότε υποδιοικητή της Υπηρεσίας Εναέριων της Αστυνομίας. Ουδέποτε έλαβε εντολή που δεν εξετέλεσε.

Ένοχος ο Ιωάννης Καπάκης, τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, καθώς «ουδέν έπραξε» για τον μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας. Συνετέλεσε αιτιωδώς στο αποτέλεσμα που επήλθε.

Ενοχή για την τότε περιφερειάρχη Ρένα Δούρου. Είχε αρμοδιότητα Πολιτικής Προστασίας, όπως και την αρμοδιότητα σύγκλησης του μηχανισμού. Είχε υποχρέωση να ενημερωθεί και εν συνεχεία να ενημερώσει και να συνεργαστεί με αρμόδιους φορείς και τοπικούς παράγοντες για την προστασία των πολιτών.

Ενοχή για τον τότε δήμαρχο Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς, γιατί παρέλειψε την ενημέρωση πολιτών και τη λήψη μέτρων πολιτικής προστασίας.

Απαλλαγή για τον τότε δήμαρχο Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη λόγω αοριστίας της κατηγορίας που αφορά καθαρισμούς.

Με ίδιο σκεπτικό απαλλαγή για τους Βάιο Θανάσια, τότε αντιδήμαρχο Μαραθώνα, Αντώνη Παλπατζή, τότε αντιδήμαρχο Ραφήνας-Πικερμίου  και τον τότε δήμαρχο Πεντέλης Δημήτριο Στέργιο Καψάλη.

Τέλος, ενοχή για τον κάτοικο Νταού Πεντέλης Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο, έξω από το σπίτι του οποίου ξέσπασε η φωτιά.

Στο στόχαστρο της Εισαγγελέως μπήκαν παραλείψεις και λανθασμένες αποφάσεις πρωτίστως της Πυροσβεστικής, αλλά και της Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και των Αυτοδιοικητικών.

Η αγόρευση της Εισαγγελέως 

Η κα Περιμένη προχώρησε στο κεφάλαιο της αγόρευσής της, αναλύοντας τα περιστατικά από την έναρξη της φωτιάς μέχρι και τις φρικτές σκηνές που εκτυλίχθηκαν στην παραλία στο Μάτι, όταν άνθρωποι είχαν ήδη καεί και άλλοι βρίσκονταν στην θάλασσα.

Στην κάθε φάση που περιέγραψε η εισαγγελική λειτουργός, αναφέρθηκε στις ενέργειες προσώπων που συνδέονταν με την ολέθρια κατάληξη της φωτιάς.

Πρόβλημα εντοπίζει αμέσως μετά την έναρξη της φωτιάς στο Νταού, όταν ήδη μέσα της πυροσβεστικής έχουν μετακινηθεί για τη φωτιά στην Κινέτα. «Η φωτιά βρίσκει την περιοχή αποδυναμωμένη σε μέσα», ανέφερε.

Το επόμενο στάδιο αφορά, κατά την εισαγγελική αγόρευση, το κρίσιμο ζήτημα της παρακολούθησης και εποπτείας των δεδομένων της φωτιάς από τον επιτόπιο επικεφαλής, το οποίο είναι εξαρχής ελλιπές.

Κατά την κα Περιμένη, οι επικεφαλής της Πυροσβεστικής δεν εκτίμησαν έγκαιρα την κατάσταση «σε μια περιοχή με μεγάλο παρελθόν και γεμάτη κόσμο», όπως ανέφερε.

Συνεχίζοντας την ανάλυση των γεγονότων, η εισαγγελέας είπε πως, ενώ πλέον η φωτιά έχει γίνει ανεξέλεγκτη, «κάποια στιγμή εμφανίζεται ένα εναέριο και το συντονιστικό. Το πρώτο Έρικσον ενημερώνει ότι η φωτιά θα απειλήσει σπίτια και ανθρώπους. Ναι μεν αυτό η Πυροσβεστική το ακούει κάθε μέρα που έχει φωτιά σε εξέλιξη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μια πληροφορία που δεν θα πρέπει να αξιολογηθεί. Παραλληλα, τηλεφωνούν στο Κέντρο Πολιτικής Προστασίας της Πυροσβεστικής πολίτες, τους λένε ότι ‘οι συνθήκες σήμερα είναι για να καεί το σύμπαν’. Και ήταν τέτοιες οι συνθήκες που η φωτιά πήγαινε ευθεία στους οικισμούς. Ζητάνε την προσοχή. Αλλά η απάντηση που λαμβάνουν είναι τουλάχιστον αδιάφορη.»

Στο ζήτημα της εκτροπής του αεροσκάφους από το Μάτι προς τα διυλιστήρια Κορίνθου η εισαγγελέας επεσήμανε:

«Το Έρικσον έκανε μια βολή και έφυγε για να πάει στα διυλιστήρια, σε εκτέλεση εντολής. Η εντολή ήταν σαφής. Πας για Μότορ Οιλ. Βεβαίως ήταν μια πολύ σοβαρή και επικίνδυνη υποδομή. Ωστόσο, όταν οι καταστάσεις είναι τόσο κρίσιμες, οι αποφάσεις που παίρνονται πρέπει να λαμβάνονται με τη βαρύτητα της κάθε περίστασης. Πρωτίστως, οφείλεις να προστατέψεις τους ανθρώπους. Αυτές είναι δύσκολες αποφάσεις που λαμβάνουν αυτοί που βρίσκονται σε μεγάλες θέσεις. Το διυλιστήριο έχει και δικό του σύστημα πυρασφάλειας. Ηταν μια φωτιά που είχε ξεκινήσει πριν από εκείνη στο Μάτι. Θα έπρεπε να ελέγξουν την κατάσταση από τους επίγειους. Είτε γιατί φοβήθηκαν είτε γιατί πιέστηκαν, δεν το έκαναν. Η στάθμιση που έπρεπε να γίνει για να διατεθούν τα ελάχιστα μέσα δεν έγινε ή έγινε καθ’ υπέρβαση, γιατί παραβιάστηκε στην πραγματικότητα η ιεράρχηση που βάζει ο ίδιος ο νομοθέτης. Επικράτησε η προστασία της εγκατάστασης, της υποδομής, από την προστασία της ανθρώπινης ζωής.»

Αναφερόμενη στο θέμα της απομάκρυνσης η κα Περιμένη σημείωσε:

«Πρέπει να αφήσουμε τον κόσμο στα σπίτια τους ή όχι; Για να πάρεις απόφαση, πρέπει να σε απασχολήσει. Την απόφαση αυτή την παίρνει ο δήμαρχος, ο περιφερειάρχης, ο γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας. Το ζήτημα ήταν από κάποιον να ασκηθεί η αρμοδιότητα. Δεν ασκήθηκε από κανέναν και αυτό είναι τραγικό.»

Για τους ανθρώπους που πνίγηκαν είπε πως η πληροφόρηση πως υπάρχουν άνθρωποι στην θάλασσα έγινε τυχαία:

«Αν γινόταν πιο νωρίς, θα μπορούσε να φύγει ο κόσμος να πάει αλλού, όχι σε άλλη ήπειρο. Για αυτούς τους ανθρώπους που τους πήρε το κύμα, αν κάποιος τους είχε πει ‘μην απομακρυνθείτε από την ακτή, έρχονται να σας πάρουν’, οι νεκροί που πνίγηκαν θα ήταν λιγότεροι. Μάθαμε για τους ανθρώπους στο Μάτι μέσω της Δανίας… Και αφού έμαθαν για αυτούς τους δώδεκα που ήταν στο νερό, δεν είπε κανείς τους ‘μπας και υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι στη θάλασσα;’ Με τη συνδρομή του λιμενικού, θα μπορούσε να κινητοποιήσει μικρά σκαφάκια. Ο αρχηγός θα έπρεπε να ζητήσει τη συνδρομή του λιμενικού. Αυτή είναι η πολιτική προστασία.»

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε το πρώτο βήμα προς τη διερεύνηση των σοβαρών καταγγελιών για τις κατασκευαστικές ατέλειες, την περιβαλλοντική υποβάθμιση και την αδιαφάνεια στη διαχείριση των πόρων που αφορούν το λιμάνι της Πειραϊκής.

Η Επιτροπή Αναφορών ξεκίνησε προκαταρκτική έρευνα ύστερα από την αναφορά 1260/2024 που κατατέθηκε από τον καθηγητή Βασίλη Τσελέντη, εκπρόσωπο του Παρατηρητηρίου.

Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τις ανησυχίες που είχαν εκφραστεί από την τοπική κοινωνία και εντείνει την πίεση προς την ελληνική κυβέρνηση (η οποία μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να δώσει ουσιαστικές εξηγήσεις) και εμπλεκόμενους φορείς.

Η Επιτροπή Αναφορών, σε συνεργασία με αρμόδιες υπηρεσίες και εμπειρογνώμονες, θα εξετάσει τα στοιχεία και τις καταγγελίες που υποβλήθηκαν.

Τι αποκαλύπτει το Παρατηρητήριο Πειραϊκής

Το Παρατηρητήριο Πειραϊκής κατέθεσε στην Επιτροπή Αναφορών φωτογραφικό και βιντεοληπτικό υλικό που τεκμηριώνει τις κατασκευαστικές αδυναμίες της προβλήτας. Σύμφωνα με τους δύτες-μέλη του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής, τα στοιχεία που προσκομίστηκαν αποδεικνύουν:

• Τη χρήση ακατάλληλων υλικών, τα οποία θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα της λιμενικής υποδομής.
• Την παντελή έλλειψη ελέγχου από τις ελληνικές αρχές για τη συμμόρφωση του έργου με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας.
• Τις σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως την επιβάρυνση του θαλάσσιου οικοσυστήματος λόγω ρύπανσης και διάβρωσης της ακτογραμμής.

Εάν από την έρευνα προκύψουν σοβαρά ζητήματα, ενδέχεται να υπάρξουν περαιτέρω έρευνες και κυρώσεις.

Τα επόμενα βήματα και οι αντιδράσεις

Η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου έχει ήδη διαβιβάσει την υπόθεση στις Επιτροπές Περιβάλλοντος (ENVI) και Ελέγχου Προϋπολογισμού (CONT), γεγονός που δείχνει ότι η υπόθεση λαμβάνει ευρύτερες διαστάσεις. Η συνέχεια της έρευνας θα εξαρτηθεί από τις απαντήσεις που θα δώσουν οι ελληνικές αρχές και από το αν θα αποδειχθούν παραβιάσεις κοινοτικών κανόνων.

Το Παρατηρητήριο Πειραϊκής συνεχίζει να καταγράφει νέες καταγγελίες, ενώ η υπόθεση αυτή φαίνεται να λειτουργεί ως έναυσμα για μια ευρύτερη συζήτηση σχετικά με το ποιος αποφασίζει για την ανάπτυξη του Πειραιά και ποιος ωφελείται από αυτή.

Ο Πειραιάς σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Ο Πειραιάς δεν είναι απλώς ένας εμπορικός κόμβος, είναι μια πόλη με ιστορία, με ανθρώπους που αξίζουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Αν το μοντέλο ανάπτυξης που προωθείται δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη.

Το αν θα επικρατήσει η διαφάνεια και η λογοδοσία ή αν το λιμάνι θα συνεχίσει να λειτουργεί ως ένα κλειστό σύστημα συμφερόντων, εξαρτάται πλέον από την πίεση που θα ασκηθεί τόσο από τους κατοίκους όσο και από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στις Βρυξέλλες, σήμερα, παρουσίασε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου την Εθνική Στρατηγική Προστασίας των Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο, στη μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η εκδήλωση προσέλκυσε την πλειοψηφία των εκπροσώπων των κρατών-μελών όπως και της πολωνικής προεδρίας, στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών όπως η υπεύθυνη κυβερνητικών σχέσεων της Meta στις Βρυξέλλες και η υπεύθυνη δημόσιας πολιτικής και ευρωπαϊκών θεσμών της Google, καθώς και εκπρόσωποι από το Digital Europe, τη Microsoft, και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

«Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο τον εθισμό των ανηλίκων στο διαδίκτυο, καθώς και να ενισχύσουμε την προστασία τους. Να δούμε το διαδίκτυο ως μέρος του πραγματικού κόσμου. Ακριβώς όπως δεν θα αφήναμε ένα 12χρονο παιδί να περπατήσει μόνο του εδώ στις Βρυξέλλες χωρίς να γνωρίζει την πόλη και τους δρόμους, πρέπει να αισθανόμαστε την ίδια ευθύνη όταν του επιτρέπουμε να περιηγηθεί στο διαδίκτυο, όταν δεν ξέρουμε τι παρακολουθεί, πόσες ώρες περνάει ή με ποιον επικοινωνεί στο διαδίκτυο», τόνισε ο κος Παπαστεργίου, κατά την παρουσίαση.

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το υπουργείο, ο κος Παπαστεργίου τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει σε πνεύμα συνεργασίας και όλοι μαζί να ξεπεράσουμε οποιαδήποτε εμπόδια. Είναι αισιόδοξο ότι δημιουργείται μια κοινή αντίληψη για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που έχει ανακύψει – όχι μόνο στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, αλλά παγκοσμίως: τον εθισμό στο διαδίκτυο». Συνεχίζοντας, υπογράμμισε πως «είναι απαραίτητο να αναλάβουμε δράση. Κάθε μέρα που περνάει, όλο και περισσότερα παιδιά πέφτουν όλο και πιο βαθιά στον ψηφιακό εθισμό. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοούμε. Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Στην Ελλάδα έχουμε αναπτύξει μια Εθνική Στρατηγική και τεχνολογικά εργαλεία που μπορούν να μας βοηθήσουν. Είναι προτεραιότητα για τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ενθαρρύνει και στηρίζει όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες.»

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναφέρθηκε στο Gov.gr Wallet, στο οποίο ήδη 5,2 εκατ. πολίτες αποθηκεύουν ψηφιακά έγγραφα, όπως η ταυτότητα και το ψηφιακό εισιτήριο με το οποίο εισέρχονται στα γήπεδα. «Αποφασίσαμε να επεκτείνουμε το ψηφιακό πορτοφόλι για την ταυτοποίηση των παιδιών μας στο διαδίκτυο. Φυσικά, πάνω από όλα πρέπει να μιλήσουμε στα παιδιά μας και να τους εξηγήσουμε ότι η πραγματική ζωή δεν είναι στο διαδίκτυο, αλλά εκεί έξω. Προφανώς δεν θα ήταν λογικό να τους απαγορεύσουμε να χρησιμοποιούν τα κινητά τους τηλέφωνα. Πρέπει να βρούμε μια ισορροπία στη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Σε αυτό το σημείο έρχονται τα προγράμματα γονικού ελέγχου. Τέτοια εργαλεία υπάρχουν, ακόμη και δωρεάν, αλλά έχουμε συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι πάντα αποτελεσματικά. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να δώσουμε συνέχεια στο Gov.gr Wallet με το λανσάρισμα του πορτοφολιού Kids Wallet, με στόχο να δημιουργήσουμε ένα σύστημα γονικού ελέγχου πολύ απλό στη χρήση, αλλά και να αντιμετωπίσουμε αυτό που κάποιοι αποκαλούν ως τον ‘ελέφαντα στο δωμάτιο’, δηλαδή την επαλήθευση της ηλικίας», ανέφερε ο υπουργός.

«Καθώς ολοένα και περισσότερες διαδικτυακές πλατφόρμες στην Ελλάδα και παγκοσμίως αναζητούν αξιόπιστες μεθόδους επαλήθευσης της ηλικίας των χρηστών, το Kids Wallet μπορεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την επαλήθευση. Εκτός από την ψηφιακή χρήση, μπορεί να αξιοποιηθεί και στις συναλλαγές με φυσική παρουσία.»

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην ανάγκη συλλογικής δράσης:

«Αντιλαμβανόμαστε ότι οι πλατφόρμες δεν μπορούν να δημιουργήσουν ξεχωριστή εφαρμογή για κάθε χώρα. Γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε συλλογικά και γρήγορα, ώστε να καταστήσουμε την επαλήθευση της ηλικίας διαθέσιμη στις πλατφόρμες. Πιστεύουμε ότι οι πλατφόρμες λειτουργούν καλόπιστα και μόλις μπορέσουν να επαληθεύσουν με ακρίβεια την ηλικία ενός χρήστη, θα παρέχουν περιεχόμενο κατάλληλο για παιδιά. Βέβαια, δεν αρκεί να ζητάμε από τις πλατφόρμες να είναι υπεύθυνες. Πρέπει κι εμείς να επιδείξουμε υπευθυνότητα. Μπορούμε να παρέχουμε άμεσα επαλήθευση της ηλικίας και όλοι – κυβερνήσεις και πλατφόρμες – να δεσμευτούμε από κοινού για την προστασία των παιδιών. Φυσικά, οι γονείς πρέπει επίσης να ενεργούν υπεύθυνα», τόνισε.

Κλείνοντας, ο κος Παπαστεργίου επεσήμανε: «Η καταπολέμηση του ψηφιακού εθισμού απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, τους οργανισμούς και τους ηγέτες του κλάδου. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να υλοποιήσει οποιαδήποτε πρωτοβουλία προετοιμάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πιστεύουμε σε έναν κόσμο όπου τα παιδιά μας θα είναι ασφαλή και είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρουμε μαζί. Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια και χρειαζόμαστε τη συμμετοχή και τη δέσμευση όλων μας για να την κάνουμε πραγματικότητα.»

Από την πλευρά του, ο Βασίλης Κουτσούμπας, σύμβουλος ψηφιακής πολιτικής και εφαρμογών AI του πρωθυπουργού, αναφέρθηκε στην ανάγκη στοχευμένων ρυθμιστικών παρεμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα καλύψουν ελλείψεις του ήδη υπάρχοντος πλαισίου.

«Τα υποχρεωτικά τεχνικά πρότυπα με σκοπό τη φιλική και μη εθιστική αρχιτεκτονική των πλατφορμών από τον σχεδιασμό τους, όπως και η θέσπιση μιας πανευρωπαϊκής ηλικίας ψηφιακής ενηλικίωσης στα 15 με στόχο την υπεύθυνη χρήση, είναι αναγκαία. Απαιτείται μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση, η οποία θα παράσχει ξεκάθαρες οδηγίες και στις πλατφόρμες, ώστε οι προτάσεις αυτές να είναι εφαρμόσιμες.»

Του Γιάννη Χατζηδοπαυλάκη

Οι καταγγελίες, που προήλθαν από το Παρατηρητήριο Πειραϊκής, ανέδειξαν την έλλειψη κρατικού ελέγχου στις κατασκευές, τη θαλάσσια ρύπανση από τις κατεστραμμένες προβλήτες και τη γενικότερη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των περιοίκων.

Ο καθηγητής θαλάσσιου περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πειραιά και εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής Βασίλης Τσελέντης παρουσίασε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η επέκταση της κρουαζιέρας στον Πειραιά δεν φέρνει την ανάπτυξη που επικαλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά αντιθέτως (φέρνει)  κοινωνική και περιβαλλοντική υποβάθμιση. Όπως επεσήμανε ο καθηγητής , η χώρα καταδικάστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από δύο χρόνια για υπέρβαση των ορίων ατμοσφαιρικής ρύπανσης, χωρίς να έχει ληφθεί κανένα διορθωτικό μέτρο από τότε.

Η αντίδραση της Κομισιόν και η πολιτική στήριξη

Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εγκρίνει τις χρηματοδοτήσεις απάντησε ότι η ευθύνη για τον έλεγχο και τη διαχείριση του έργου ανήκει στην ελληνική κυβέρνηση. Υποστήριξε μάλιστα ότι η επέκταση της κρουαζιέρας συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, επιχείρημα που καταρρίφθηκε πλήρως από την ανάλυση του Βασίλη Τσελέντη.

Η πρόεδρος της Επιτροπής  Αναφορών, μετά την απογοητευτική στάση της Κομισιόν, έκλεισε τη συνεδρίαση με την ξεκάθαρη απαίτηση: «Δεν πήραμε καμία ουσιαστική απάντηση από την Κομισιόν. Ζητούμε γραπτές εξηγήσεις.»

Cosco: «Ανάπτυξη» χωρίς διαφάνεια

Ένα από τα πιο σκοτεινά σημεία στη διαχείριση του λιμανιού του Πειραιά είναι ο ρόλος της Cosco σε θέματα ψηφιοποίησης του λιμανιού, κάτι που αποτελεί κεντρικό άξονα των προσπαθειών της για εκσυγχρονισμό. Η ανάπτυξη της ψηφιακής πλαρφόρμας HPCS (Ηλεκτρονικό Σύστημα Εξυπηρέτησης Πελατών) τέθηκε σε λειτουργία το 2020 από το Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά Α.Ε., θυγατρική της Cosco. Παρότι η εταιρεία παρουσιάζει την ψηφιοποίηση του λιμανιού ως βήμα προς μια «έξυπνη διαχείριση», στην πραγματικότητα η ψηφιοποίηση αυτή ενισχύει την κυριαρχία της Cosco, μετατρέποντας το λιμάνι σε ένα κλειστό οικονομικό σύστημα, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται με γνώμονα την κερδοφορία της εταιρείας χωρίς κανέναν σεβασμό προς τις κοινωνικές ανάγκες και το περιβάλλον.

Τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με τον τρόπο που διαχειρίζεται και συλλέγει δεδομένα, ποιος έχει πρόσβαση σε αυτά και με ποιο σκοπό χρησιμοποιούνται είναι σοβαρά. Παράλληλα, η τεχνολογική της «επένδυση» δεν έχει λύσει κανένα από τα βασικά προβλήματα που ταλανίζουν την περιοχή.

Χαρακτηριστικά της λειτουργίας της είναι:

Η έλλειψη διαφάνειας ως προς το πώς η εταιρεία αξιοποιεί τις πληροφορίες και τις τεχνολογικές της υποδομές στο λιμάνι.

Η έλλειψη δέσμευσης για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, με τις ενέργειες της εταιρείας να αφορούν αποκλειστικά στην αύξηση της αποδοτικότητας  και των εσόδων του λιμανιού.

Η αδιαφορία για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς η χρήση των τεχνολογικών της λύσεων δεν συνοδεύεται από μέτρα μετριασμού της ρύπανσης ή περιορισμού των επιπτώσεων από τις κρουαζιέρες.

Τουριστικοποίηση και τσιμεντοποίηση

Η επέκταση του λιμανιού κρουαζιέρας στον Πειραιά προωθείται ως εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης. Ωστόσο, οι  κάτοικοι της περιοχής βιώνουν την πραγματικότητα διαφορετικά. Η έλλειψη σχεδιασμού και ελέγχου των έργων οδηγεί σε έντονη κυκλοφοριακή συμφόρηση, ρύπανση, τσιμεντοποίηση και σταδιακή εξαφάνιση των ελεύθερων χώρων. Η διοίκηση του λιμανιού αποφασίζει για τις αναπλάσεις των γειτονιών όχι με γνώμονα τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά με αποκλειστικό στόχο την εξυπηρέτηση των τουριστικών επιχειρήσεων και την ενίσχυση των συνεργαζόμενων εταιρειών, όπως η Cosco.

H στεγαστική κρίση που μαστίζει τον Πειραιά επιδεινώνεται από την τουριστικοποίηση και τις fast-track πολεοδομικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν την ανέγερση πανύψηλων ξενοδοχείων. Το αποτέλεσμα είναι η εκτόξευση των ενοικίων, που  αναγκάζει πολλούς κατοίκους να εγκαταλείψουν την περιοχή ή ακόμα και να βρεθούν στον δρόμο.

«Σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Συνδιάσκεψης της Στοκχόλμης του 1972, η οποία σηματοδότησε την αρχή της νομικής αναγνώρισης της αλληλεπίδρασης μεταξύ ανθρωπίνων δικαιωμάτων και περιβάλλοντος, τονίστηκε ότι η πλήρης απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαιτεί την προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος», τόνισε ο κύριος Τσελέντης στη δευτερολογία του ενώπιον της επιτροπής αναφορών της Ευρωβουλής. Η δευτερολογία του καθηγητή ήταν αποκαλυπτική για το είδος της ανάπτυξης που έχει συμβεί στον Πειραιά, όπου η δημόσια υγεία και η ποιότητα ζωής των κατοίκων θυσιάζονται στον βωμό της τουριστικής ανάπτυξης.

«Οι αναπλάσεις της γειτονιάς αποφασίζονται από τη διοίκηση του λιμανιού σύμφωνα με το συμφέρον των τουριστικών επιχειρήσεων. Η έλλειψη ελεύθερων χώρων και πρασίνου, η αρπαγή της γης από το λιμάνι και η στεγαστική κρίση που έχει ξεσπάσει κάνουν τους ανθρώπους να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν το υψηλό ενοίκιο και να ζουν στο δρόμο», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.

Η πραγματική ανάπτυξη δεν μπορεί να βασίζεται στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Η υπόθεση του λιμανιού της Πειραϊκής δεν είναι απλώς ένα περιβαλλοντικό ή πολεοδομικό ζήτημα. Είναι μια μάχη για το δικαίωμα των κατοίκων να ζουν σε μια πόλη που μεριμνά και για την ποιότητα ζωής τους.

Ζητούμενο από την Cosco, η οποία διαχειρίζεται τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), και τις υπόλοιπες πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στον Πειραιά (εταιρείες κρουαζιέρας, ναυτιλιακές κ.ά.) είναι η στροφή προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που να σέβεται τόσο το περιβάλλον όσο και τους κατοίκους, μέσα από τις αρχές της φερεγγυότητας και της διαφάνειας.

Το καταληκτικό κεφάλαιο, το επί της ενοχής ή μη και ποιων, της εισαγγελικής αγόρευσης για την τραγωδία στο Μάτι αναμένεται ότι θα ακουστεί σήμερα στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα τελετών του Εφετείου.

Η εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Σταματίνα Περιμένη συνεχίζει σήμερα την τοποθέτησή της ενώπιον των δικαστών, των κατηγορουμένων, των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς και του πολυπληθούς κοινού που από χθες παρακολουθεί την εισαγγελική κρίση.

Από την έναρξη της αγόρευσής της η εισαγγελέας επεσήμανε πως θεωρεί «κομβικής σημασίας για τη δίκη» το ζήτημα της Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης, και όπως φάνηκε από την χθεσινή συνεδρίαση, το ζήτημα αυτό θα βαρύνει στην κρίση της.

Μία κρίση που από χθες διατυπώνεται εν μέσω απόλυτης ησυχίας αλλά όχι χωρίς αντιδράσεις σε όσα αναφέρει η κυρία Περιμένη, η οποία χθες έδειξε ότι δεν είναι ψυχρή, δεν ενοχλείται αλλά αλληλεπιδρά με κάποιες φωνές-παρεμβάσεις που ακούγονται από το ακροατήριο, ειδικά όταν πρόκειται για ανθρώπους που βίωσαν απώλεια δικών τους.

Χθες, κάποιες στιγμές, ανέβηκαν οι τόνοι στην αίθουσα, ειδικά όταν η εισαγγελέας αναφέρθηκε στο θέμα της κατηγορίας σχετικά με την αμέλεια που δικάζει το δικαστήριο και την περίπτωση ενδεχόμενου δόλου (κακούργημα) που, κατά την Υποστήριξη της Κατηγορίας που εκπροσωπεί τα θύματα, θα έπρεπε να έχει αποδοθεί. Η εισαγγελέας ρώτησε την πλευρά των θυμάτων, όταν φώναξαν ότι ο ανακριτής είχε ζητήσει την αναβάθμιση της κατηγορίας σε κακούργημα, αν είναι βέβαιοι ότι οι κατηγορούμενοι «προέβλεψαν το θανατηφόρο αποτέλεσμα και το αποδέχθηκαν» με το κοινό να φωνάζει «Ναι! Ναι!». Αυτό ήταν και το σημείο που προκειμένου να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα το δικαστήριο διέκοψε για σήμερα τη συνεδρίασή του.

Κατά την έναρξη της αγόρευσής της χθες, η εισαγγελέας είπε πως στο πρώτο σκέλος της τοποθέτησής της θα επιχειρήσει να δώσει το νομικό περίγραμμα αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων κάθε κατηγορίας κατηγορουμένων, της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας και των Αυτοδιοικητικών.

Η κυρία Περιμένη έχει αναφερθεί τόσο στην Πυροσβεστική γενικά όσο και σε κάθε εμπλεκόμενο μέλος του Σώματος, ξεκινώντας από τον επικεφαλής επί του πεδίου και τον πλέον κρίσιμο ρόλο του για τα δεδομένα που μεταφέρει για την εξέλιξη και τους κινδύνους της φωτιάς, φθάνοντας μέχρι τους επιτελικούς αξιωματικούς στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Αναφέρθηκε επίσης στους Αυτοδιοικητικούς, για τους οποίους τόνισε ότι «γνωρίζουν τα σημεία, τις θέσεις, τις διαδρομές αλλά και τον κόσμο, ποιος έχει πρόβλημα, ποιος μπορεί να βοηθήσει». Επίσης τόνισε τον βασικό ρόλο της Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο που κατά την κυρία Περιμένη ενεργεί με «διαδικασίες που οφείλουν να λειτουργούν και να εξελίσσονται παράλληλα με τον επιχειρησιακό βραχίονα που είναι η Πυροσβεστική».

Η εισαγγελέας ανέφερε πως η ίδια δεν ενστερνίζεται την άποψη ότι μπορεί να γίνει οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών χωρίς εισήγηση του επικεφαλής του πεδίου. Τόνισε, επίσης, ότι καθήκον της Πολιτικής Προστασίας είναι να ζητήσει πληροφόρηση και να αποφασίσει για τις κινήσεις της.

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση η εισαγγελική λειτουργός αναμένεται να ολοκληρώσει το σκεπτικό της για το γενικό πλαίσιο και να εξειδικεύσει τη θέση της για κάθε κατηγορούμενο ξεχωριστά.

Αυτό το μέρος της αγόρευσης θα ‘δείξει’ και ποιοι εκ των κατηγορουμένων θα πρέπει, κατά την κυρία Περιμένη, να κηρυχθούν ένοχοι για τους νεκρούς και τους εγκαυματίες της φονικής πυρκαγιάς.

Της Τζούλης Βινιεράτου

 

Τι συνέβη το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018 στην Ανατολική Αττική με μία φωτιά που ξεκίνησε στο Νταού Πεντέλης και κατέληξε σε όλεθρο σαρώνοντας το Μάτι; Πώς κάηκαν 93 άνθρωποι, πώς πνίγηκαν εννέα στη θάλασσα, όπου κατέφυγαν για να σωθούν από την «πύρινη κόλαση»;

Έγιναν σε επίπεδο πρόληψης, επιχειρησιακής δράσης για την αντιμετώπιση της φωτιάς, αλλά και διαχείρισης της κατάστασης όπως διαμορφώθηκε όλες οι ενδεδειγμένες ενέργειες ή ήταν αναπότρεπτη η τραγική εξέλιξη και ο κάθε αρμόδιος έκανε «το ανθρωπίνως δυνατό», όπως ακούστηκε στη δικαστική αίθουσα κατά τη διάρκεια των απολογιών;

Έσφαλε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που δεν απέδωσε ευθύνες σε 15 από τους 21 κατηγορούμενους για την τραγωδία στο Μάτι;

Τις απαντήσεις της, την αποτίμηση επί όλων των στοιχείων της τραγωδίας, όπως υπάρχουν στη δικογραφία και επί όσων εισφέρθηκαν κατά την πολύμηνη ακροαματική διαδικασία, θα αναπτύξει σήμερα με την αγόρευση της, η Εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων.

Μία αγόρευση που, αν και δε δεσμεύει το δικαστήριο, αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από τους 21 κατηγορούμενους και τα θύματα της φονικότερης πυρκαγιάς που έχει βιώσει η χώρα όσο και από την κοινωνία.

Οι άνθρωποι που από τη μία στιγμή στην άλλη βίωσαν σκηνές φρίκης, οδύνης και καταστροφής έχουν ζητήσει από όλους τους πολίτες να σταθούν σήμερα στο πλευρό τους, σε αυτήν την ειδική στιγμή της τελευταίας δίκης για την τραγωδία στο Μάτι.

Επτά χρόνια μετά, καλούν την κοινωνία να είναι κοντά τους, στην τελική ευθεία του αγώνα τους για δικαίωση των 104 νεκρών και των δεκάδων εγκαυματιών τους.

Σήμερα, οκτώ μήνες από την έναρξη της δίκης σε δεύτερο βαθμό, η Εισαγγελέας της Έδρας του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, θα διατυπώσει την κρίση, τη νομική της αξιολόγηση στα «πώς και γιατί» της υπόθεσης. Θα απαντήσει στα ζητήματα που θέτει η εισαγγελική έφεση κατά της ετυμηγορίας των δικαστών του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου τόσο για τις δεκαπέντε αθωώσεις όσο και για το ύψος των ποινών που επέβαλε σε πέντε εκ των καταδικασθέντων, πρώην επιτελικούς της Πυροσβεστικής.

Το δικαστήριο έχει δώσει τη σημερινή αλλά και την αυριανή συνεδρίαση στη διάθεση της εισαγγελικής λειτουργού, ώστε να έχει χρόνο να αναπτύξει πλήρως το σκεπτικό που θα την οδηγήσει στο «δια ταύτα» της πρότασης της για την ενοχή ή μη και ποιων, από τους κατηγορούμενους, τότε στελέχη της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας, των Δήμων και της τότε Περιφερειάρχη.

Οι νομικές απαντήσεις της Εισαγγελέα για πράξεις και παραλείψεις που καταλογίζονται στην κατηγορία, για τον ρόλο εκάστου των κατηγορουμένων και πώς επέδρασε σε όσα έγιναν στο Μάτι, η αποδοχή της ή όχι της θέσης των κατηγορουμένων ότι υπό τις συγκεκριμένες ειδικές συνθήκες και τα μέσα που διέθεταν έδρασαν και «ορθώς» και νομίμως, θα είναι τα δεδομένα που θα οδηγήσουν την εισαγγελική πρόταση στο «ένοχος» ή το «αθώος».

Οι κατηγορίες, οι κατηγορούμενοι και η εισαγγελική έφεση

Το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων κρίνει από την αρχή την υπόθεση καθώς καλείται, μετά από έφεση του Εισαγγελέα στην πρωτόδικη απόφαση, να επαναξιολογήσει και τις ομόφωνες αθωώσεις για δεκαπέντε κατηγορούμενους, αλλά και το ύψος των ποινών για πέντε καταδικασθέντες.

Ο κάτοικος Νταού δικάζεται κατόπιν δικής του έφεσης με ζητούμενο τη μείωση της ποινής του, καθώς δεν ασκήθηκε εναντίον της πρωτόδικης απόφασης, στο σκέλος που τον αφορά, εισαγγελική έφεση.

Οι κατηγορίες που βαρύνουν ανά περίπτωση τους είκοσι, τότε επιτελικούς των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, αφορούν 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια, μεταξύ αυτών και των θανάτων των εννέα ανθρώπων που πνίγηκαν στη θάλασσα στην προσπάθεια τους να γλιτώσουν από τη φωτιά. Αφορούν παράλληλα και 32 σωματικές βλάβες από αμέλεια σχετικά με τους τραυματίες, επιζώντες της καταστροφής οι οποίοι παρίστανται στη δίκη.

Το πρωτόδικο δικαστήριο με την απόφασή του, η οποία έτυχε σφοδρότατων αντιδράσεων εντός και εκτός της δικαστικής αίθουσας, έκρινε ενόχους έξι από τους 21 κατηγορούμενους και ομόφωνα αθώους τους υπόλοιπους δεκαπέντε.

Ένοχοι κρίθηκαν οι τότε επικεφαλής και στελέχη της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος, Ιωάννης Φωστιέρης, Νίκος Παναγιωτόπουλος και Χαράλαμπος Χιόνης, στους οποίους η τελική εκτιτέα ποινή ορίστηκε στα πέντε έτη, τα οποία μετατράπηκαν σε χρηματική ποινή προς 10 ευρώ ημερησίως. Ένοχος κρίθηκε και ο κάτοικος στο Νταού, από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, ο οποίος καταδικάστηκε σε ποινή 3 ετών.

Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αθώωσε τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστο Γκολφίνο, Φίλιππο Παντελεάκο, Δαμιανό Παπαδόπουλο, Χρήστο Λάμπρη, Χρήστο Δροσόπουλο, Γεώργιο Πορτοζούδη και Στέφανο Κολοκούρη.

Αθώωσε επίσης τον τότε αξιωματικό στα Εναέρια Μέσα της ΕΛΑΣ Χαράλαμπο Συρογιάννη, τον τότε Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη, την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου και τους τότε δημάρχους Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, Πεντέλης Δημήτριο-Στέργιο Καψάλη και Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς, καθώς και τους αντιδημάρχους Βάιο Θανασιά (Μαραθώνα) και Αντώνη Παλπατζή (Ραφήνας-Πικερμίου).

Της Τζούλης Βινιεράτου

Ενάλια αρχαιολογική έρευνα πλησίον του αρχαιολογικού χώρου της Ασίνης, ανατολικά του Τολού Αργολίδας, διεξήχθη την περίοδο 7-11 Οκτωβρίου 2024. Όπως ενημερώνει ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, η θέση, που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το σημερινό χωριό Τολό, χάρη στην ευνοϊκή τοποθεσία της κατοικήθηκε τόσο κατά τους προϊστορικούς όσο και τους ιστορικούς χρόνους.

Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, οι αρχαιολογικές έρευνες των ετών 2021 και 2022 είχαν αποκαλύψει την έκταση και τη φύση μιας μεγάλης τεχνητής λιμενικής εγκατάστασης ανατολικά της θέσης Καστράκι. Η κύρια κατασκευή αποτελείται από ένα μεγάλο τεχνητό πλάτωμα που βρίσκεται σε αβαθή ύδατα. Επάνω σε αυτό το πλάτωμα διακρίνονται, πιθανόν, δωμάτια και κτηριακές δομές σε μορφή οικιών. Τα εν λόγω κατάλοιπα καταγράφηκαν χρησιμοποιώντας φωτογραμμετρία κατά την ερευνητική περίοδο του 2022, καθότι έχρηζαν διεξοδικότερης έρευνας. Καθώς ο οικισμός της Ασίνης κατοικούνταν σταθερά από τους προϊστορικούς χρόνους, είναι δύσκολο να εξακριβωθεί πότε κατασκευάστηκε αρχικά αυτή η λιμενική εγκατάσταση.

Η ενάλια ανασκαφική έρευνα του 2024 επικεντρώθηκε στον πυθμένα της θάλασσας πλησίον του βορειοδυτικού άκρου του τεχνητού πλατώματος. Το συγκεκριμένο σημείο επιλέχθηκε με γνώμονα το ότι το τεχνητό πλάτωμα σώζεται εκεί σε καλή κατάσταση, ενώ φαίνεται να έχει διατηρήσει και μεγάλο μέρος του αρχικού του σχήματος. Η έκταση που κατέλαβε η ανασκαφική τομή ήταν 16 τ.μ. Η ανεσκαμμένη περιοχή τεκμηριώθηκε με φωτογραμμετρία στα σημεία όπου το επέβαλαν η πολυμορφία και ποικιλομορφία των αρχαιολογικών συνόλων.

Οι εργασίες πεδίου του 2024 έδειξαν ότι στον πυθμένα διατηρούνται σημαντικά κατάλοιπα της λιθόκτιστης λιμενικής εγκατάστασης. Αυτά αποτελούνται από πεσμένο υλικό, όπως λίθους και κατεργασμένα δομικά υλικά. Πιθανόν τα σημαντικότερα ευρήματα είναι τα όστρακα αμφορέα που βρέθηκαν στη λιθόκτιστη κατασκευή και το θραυσμένο αγγείο στον τομέα 4Α. Τα συνευρήματα αυτών των αποσπασματικά σωζόμενων αγγείων υποδηλώνουν ότι αποτέθηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης του πλατώματος ή κατά τον χρόνο εγκατάλειψης και πτώσης του. Μπορούν επομένως να χρησιμοποιηθούν ως ενδείξεις στη συζήτηση σχετικά με τη χρονολόγηση της κατασκευής.

Το επόμενο βήμα θα είναι η διενέργεια μίας ή ενδεχομένως δύο τομών στην κορυφή του πλατώματος. Η τομή θα ανασκαφεί χειρωνακτικά και τα ιζήματα θα αφαιρεθούν με βυθοκόρηση. Τυχόν αντικείμενα και οικοδομικά κατάλοιπα θα καταγραφούν in situ χρησιμοποιώντας φωτογραμμετρία. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα δημοσιευθούν στο επιστημονικό περιοδικό των Σουηδικών Ινστιτούτων Αθηνών και Ρώμης, Opuscula και σε άλλα επιστημονικά περιοδικά, προσθέτει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού.

Η ανασκαφική έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο πενταετούς ερευνητικού προγράμματος που ξεκίνησε το 2022, ως συνέχεια της πιλοτικής έρευνας που διεξήχθη το 2021 και αποτέλεσε συνεργασία μεταξύ της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, του Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών και του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, με συμμετέχοντες από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ και την εταιρεία Nordic Maritime Group. Τη διεύθυνση από ελληνικής πλευράς είχε η Παναγιώτα Γαλιατσάτου, καταδυόμενη αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, και από σουηδικής πλευράς η καθηγήτρια Ann-Louise Schallin (επιστημονική διευθύντρια, Πανεπιστήμιο Στοκχόλμης) και ο Niklas Eriksson (διευθυντής πεδίου, Πανεπιστήμιο Στοκχόλμης).

Συμμετείχαν επίσης η Αικατερίνη Ταγωνίδου, καταδυόμενη αρχιτέκτονας-μηχανικός στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων, ο Θεμιστοκλής Τρουπάκης, καταδυόμενος ΤΕ Μηχανικών, ο BA Jens Lindström από τη Nordic Maritime Group, και ο Staffan Von Arbin από το πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Σε σοβαρές καταγγελίες για την κατάσταση που επικρατεί στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων του Δήμου Αθηναίων προχώρησε η παράταξη του Κώστα Μπακογιάννη «Αθήνα Ψηλά». Στηριζόμενη σε επιστολή που φέρεται να έχει στείλει πριν από έναν μήνα ο Συνήγορος του Πολίτη και μετά από αυτοψία του, αριθμεί τα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί στις συνθήκες διαβίωσης και προτείνει το κλείσιμο του Κέντρου μέχρι να αποκατασταθούν. Η παράταξη του πρώην δημάρχου εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία επισυνάπτεται και αντίγραφο αυτής της επιστολής.

«Με έντονη ανησυχία παρακολουθούμε τη διάλυση του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (ΚΥΑΔΑ), ενός Ιδρύματος που μέχρι πρόσφατα αποτελούσε βασικό πυλώνα στήριξης για τους πιο ευάλωτους πολίτες της Αθήνας.

»Η κατάσταση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ο Συνήγορος του Πολίτη πρότεινε τη συνολική σφράγιση του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, προειδοποιώντας για την αδυναμία της Δημοτικής Αρχής να εγγυηθεί την αξιοπρεπή διαβίωση, την υποστήριξη και την επανένταξη των φιλοξενούμενων», σημειώνει αρχικά η ανακοίνωση της παράταξης «Αθήνα Ψηλά», συνεχίζοντας:

«Σε επιστολή του προς τον Δήμο, το ειδικό κλιμάκιο επιστημόνων που πραγματοποίησε αυτοψία στο κτήριο της οδού Λιοσίων, χαρακτηριστικά αναφέρει:

“Παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για τις απόψεις και τις ενέργειές σας για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερα δυσμενών συνθηκών διαβίωσης των άστεγων συμπολιτών μας στις δομές του Δήμου, συμπεριλαμβανομένης της αναζήτησης εναλλακτικών τρόπων προσωρινής στέγασης και παροχής υπηρεσιών. Σας προτείνουμε, σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, να εξετάσετε το ενδεχόμενο ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ με σκοπό την οριστική απεντόμωση, την εκτεταμένη συντήρηση και απολύμανση του κτηρίου, επιδιόρθωση των υποδομών του καθώς και τη λήψη μέτρων για τη μη επανάληψη των φαινομένων στο μέλλον.”

»Από την αυτοψία προέκυψαν ευρήματα που χρήζουν άμεσης και οριστικής αντιμετώπισης από τον Δήμο. Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκαν : “Σοβαρό πρόβλημα ύπαρξης κοριών και τρωκτικών, ελλιπής καθαριότητα, πρόβλημα προσβασιμότητας από άτομα με κινητικές δυσκολίες και σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό φύλαξης, νοσηλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης των φιλοξενούμενων, καθαρισμού και συντήρησης του κτιρίου”.

»Αυτές οι συνθήκες αποτελούν το αποκορύφωμα της αδιαφορίας και ανεπάρκειας που επιδεικνύει η Δημοτική Αρχή εδώ και 1,5 χρόνο.

»Μάλιστα, αντί να αναλάβει τις ευθύνες της, προχωρά ακόμη και σε επικίνδυνες και αδιαφανείς ενέργειες. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Δήμου, η διοίκηση του ΚΥΑΔΑ ανατίθεται σε αντιδήμαρχο, ακυρώνοντας την ανεξαρτησία και τη λειτουργική αυτονομία του Ιδρύματος, ενώ και οι επιστημονικά υπεύθυνοι που μέχρι πρότινος συντόνιζαν το έργο, έχουν απομακρυνθεί και άτομα χωρίς συμβάσεις εργασίας έχουν αναλάβει τη διαχείριση αυτής της κρίσιμης υπηρεσίας. Με ποια κριτήρια και ποιες διαδικασίες επιλέχθηκαν; Είναι αποδεκτό να μην εργάζονται νόμιμα και να έχουν πρόσβαση στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα υπαλλήλων και ωφελούμενων;

»Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων το ιδρύσαμε το 2020 ανακουφίζοντας σημαντικά το πρόβλημα αστεγίας στην πόλη και το παραδώσαμε σε άριστη κατάσταση. Παραδώσαμε επίσης έναν ΚΥΑΔΑ λειτουργικό και αποδοτικό για τις κοινωνικές ανάγκες των δημοτών της Αθήνας. Η σημερινή διοίκηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις για το χάος και τις αυθαιρεσίες που οδηγούν σε απόλυτη υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών του Δήμου», καταλήγει η ανακοίνωση.

Ένα από το καλύτερα βρετανικά πανεπιστήμια, αυτό του York, αναμένεται να υποβάλλει αίτηση ώστε να αποκτήσει παράρτημα τριτοβάθμιας εκπαίδευση στην Ελλάδα, όπως ανακοίνωσε ο πρύτανης και πρόεδρος του πανεπιστημίου Τσάρλι Τζέφερι.

«Χαιρετίζω την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να υποστηρίξει την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι το Πανεπιστήμιο του York θα υποβάλλει αίτηση για την ίδρυση του ευρωπαϊκού του παραρτήματος, CITY, στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με στόχο να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της ανώτατης εκπαίδευσης και στην καθιέρωση της Ελλάδας ως διεθνές κέντρο εκπαίδευσης», δήλωσε ο κος Τζέφερι.

Το δημόσιο βρετανικό Πανεπιστήμιο του York κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των κορυφαίων πανεπιστημίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη και τον κόσμο, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τις πλέον πρόσφατες κατατάξεις του «Times Higher Education» το 2025, που αναδεικνύει το York στην 146η θέση παγκοσμίως. Είναι επίσης μέλος του πλέον διακεκριμένου δικτύου των 24 κορυφαίων βρετανικών ερευνητικών πανεπιστημίων Russell Group, ενώ έχει διακριθεί για την ποιότητα στην έρευνα (Top 10, REF 2021) και έχει βραβευθεί για την ποιότητα στη διδασκαλία με το Χρυσό Βραβείο (Gold TEF, 2023) από βρετανικούς επίσημους φορείς.

Με την απόφαση του, το York θα αναβαθμίσει τη συνεργασία που είχε μέχρι σήμερα στην Ελλάδα με το CITY College, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, διαθέτοντας ήδη φοιτητές και αποφοίτους από περισσότερες από 60 χώρες. Συγκεκριμένα το CITY θα αποτελέσει το Ευρωπαϊκό Παράρτημα του York με την επωνυμία «University of York Europe Campus, CITY U.L.E», και θα λειτουργήσει ως Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης με κεντρικά γραφεία και εγκαταστάσεις στη Θεσσαλονίκη, αλλά και με ένα νέο παράρτημα στην Αθήνα.

Στην αρχική του φάση, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το York θα προσφέρει στη Θεσσαλονίκη προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές με τρεις Σχολές και συγκεκριμένα Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Σχολή Επιστημών (Τμήματα Πληροφορικής και Ψυχολογίας) και Σχολή Νομικής και Ανθρωπιστικών Σπουδών (Τμήματα Νομικής και Ανθρωπιστικών Σπουδών), ενώ στο πλαίσιο της στρατηγικής του επέκτασης στην Αθήνα θα προσφέρει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στην Πληροφορική.

Επισημαίνεται ότι εν όψει αυτής της συνεργασίας έχει γίνει ήδη η προεργασία προκειμένου από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος το York να στεγαστεί και σε νέες εγκαταστάσεις που έχουν σχεδιαστεί για να υποστηρίζουν ένα δυναμικό ακαδημαϊκό περιβάλλον. Στη Θεσσαλονίκη, θα λειτουργήσει σε δύο κτήρια στο κέντρο της πόλης, αλλά και σε ένα ολοκληρωμένο πανεπιστημιακό χώρο στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, έκτασης 14.000 τ.μ. με αμφιθέατρο, εργαστήρια, συνεδριακό κέντρο και αθλητικές εγκαταστάσεις κλειστού και ανοικτού τύπου, ενώ στην Αθήνα θα δημιουργήσει έναν πρωτοποριακό κόμβο για σπουδές στην Πληροφορική, ενσωματώνοντας σύγχρονες εγκαταστάσεις ειδικά σχεδιασμένες για εκπαίδευση και καινοτομία στην τεχνολογία.