Ελλάδα

Σε σοβαρές καταγγελίες για την κατάσταση που επικρατεί στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων του Δήμου Αθηναίων προχώρησε η παράταξη του Κώστα Μπακογιάννη «Αθήνα Ψηλά». Στηριζόμενη σε επιστολή που φέρεται να έχει στείλει πριν από έναν μήνα ο Συνήγορος του Πολίτη και μετά από αυτοψία του, αριθμεί τα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί στις συνθήκες διαβίωσης και προτείνει το κλείσιμο του Κέντρου μέχρι να αποκατασταθούν. Η παράταξη του πρώην δημάρχου εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία επισυνάπτεται και αντίγραφο αυτής της επιστολής.

«Με έντονη ανησυχία παρακολουθούμε τη διάλυση του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (ΚΥΑΔΑ), ενός Ιδρύματος που μέχρι πρόσφατα αποτελούσε βασικό πυλώνα στήριξης για τους πιο ευάλωτους πολίτες της Αθήνας.

»Η κατάσταση έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που ο Συνήγορος του Πολίτη πρότεινε τη συνολική σφράγιση του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, προειδοποιώντας για την αδυναμία της Δημοτικής Αρχής να εγγυηθεί την αξιοπρεπή διαβίωση, την υποστήριξη και την επανένταξη των φιλοξενούμενων», σημειώνει αρχικά η ανακοίνωση της παράταξης «Αθήνα Ψηλά», συνεχίζοντας:

«Σε επιστολή του προς τον Δήμο, το ειδικό κλιμάκιο επιστημόνων που πραγματοποίησε αυτοψία στο κτήριο της οδού Λιοσίων, χαρακτηριστικά αναφέρει:

“Παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για τις απόψεις και τις ενέργειές σας για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερα δυσμενών συνθηκών διαβίωσης των άστεγων συμπολιτών μας στις δομές του Δήμου, συμπεριλαμβανομένης της αναζήτησης εναλλακτικών τρόπων προσωρινής στέγασης και παροχής υπηρεσιών. Σας προτείνουμε, σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, να εξετάσετε το ενδεχόμενο ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΣΦΡΑΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ με σκοπό την οριστική απεντόμωση, την εκτεταμένη συντήρηση και απολύμανση του κτηρίου, επιδιόρθωση των υποδομών του καθώς και τη λήψη μέτρων για τη μη επανάληψη των φαινομένων στο μέλλον.”

»Από την αυτοψία προέκυψαν ευρήματα που χρήζουν άμεσης και οριστικής αντιμετώπισης από τον Δήμο. Μεταξύ άλλων, διαπιστώθηκαν : “Σοβαρό πρόβλημα ύπαρξης κοριών και τρωκτικών, ελλιπής καθαριότητα, πρόβλημα προσβασιμότητας από άτομα με κινητικές δυσκολίες και σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό φύλαξης, νοσηλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης των φιλοξενούμενων, καθαρισμού και συντήρησης του κτιρίου”.

»Αυτές οι συνθήκες αποτελούν το αποκορύφωμα της αδιαφορίας και ανεπάρκειας που επιδεικνύει η Δημοτική Αρχή εδώ και 1,5 χρόνο.

»Μάλιστα, αντί να αναλάβει τις ευθύνες της, προχωρά ακόμη και σε επικίνδυνες και αδιαφανείς ενέργειες. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Δήμου, η διοίκηση του ΚΥΑΔΑ ανατίθεται σε αντιδήμαρχο, ακυρώνοντας την ανεξαρτησία και τη λειτουργική αυτονομία του Ιδρύματος, ενώ και οι επιστημονικά υπεύθυνοι που μέχρι πρότινος συντόνιζαν το έργο, έχουν απομακρυνθεί και άτομα χωρίς συμβάσεις εργασίας έχουν αναλάβει τη διαχείριση αυτής της κρίσιμης υπηρεσίας. Με ποια κριτήρια και ποιες διαδικασίες επιλέχθηκαν; Είναι αποδεκτό να μην εργάζονται νόμιμα και να έχουν πρόσβαση στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα υπαλλήλων και ωφελούμενων;

»Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων το ιδρύσαμε το 2020 ανακουφίζοντας σημαντικά το πρόβλημα αστεγίας στην πόλη και το παραδώσαμε σε άριστη κατάσταση. Παραδώσαμε επίσης έναν ΚΥΑΔΑ λειτουργικό και αποδοτικό για τις κοινωνικές ανάγκες των δημοτών της Αθήνας. Η σημερινή διοίκηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις για το χάος και τις αυθαιρεσίες που οδηγούν σε απόλυτη υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών του Δήμου», καταλήγει η ανακοίνωση.

Ένα από το καλύτερα βρετανικά πανεπιστήμια, αυτό του York, αναμένεται να υποβάλλει αίτηση ώστε να αποκτήσει παράρτημα τριτοβάθμιας εκπαίδευση στην Ελλάδα, όπως ανακοίνωσε ο πρύτανης και πρόεδρος του πανεπιστημίου Τσάρλι Τζέφερι.

«Χαιρετίζω την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να υποστηρίξει την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι το Πανεπιστήμιο του York θα υποβάλλει αίτηση για την ίδρυση του ευρωπαϊκού του παραρτήματος, CITY, στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με στόχο να συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της ανώτατης εκπαίδευσης και στην καθιέρωση της Ελλάδας ως διεθνές κέντρο εκπαίδευσης», δήλωσε ο κος Τζέφερι.

Το δημόσιο βρετανικό Πανεπιστήμιο του York κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των κορυφαίων πανεπιστημίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη και τον κόσμο, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τις πλέον πρόσφατες κατατάξεις του «Times Higher Education» το 2025, που αναδεικνύει το York στην 146η θέση παγκοσμίως. Είναι επίσης μέλος του πλέον διακεκριμένου δικτύου των 24 κορυφαίων βρετανικών ερευνητικών πανεπιστημίων Russell Group, ενώ έχει διακριθεί για την ποιότητα στην έρευνα (Top 10, REF 2021) και έχει βραβευθεί για την ποιότητα στη διδασκαλία με το Χρυσό Βραβείο (Gold TEF, 2023) από βρετανικούς επίσημους φορείς.

Με την απόφαση του, το York θα αναβαθμίσει τη συνεργασία που είχε μέχρι σήμερα στην Ελλάδα με το CITY College, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, διαθέτοντας ήδη φοιτητές και αποφοίτους από περισσότερες από 60 χώρες. Συγκεκριμένα το CITY θα αποτελέσει το Ευρωπαϊκό Παράρτημα του York με την επωνυμία «University of York Europe Campus, CITY U.L.E», και θα λειτουργήσει ως Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης με κεντρικά γραφεία και εγκαταστάσεις στη Θεσσαλονίκη, αλλά και με ένα νέο παράρτημα στην Αθήνα.

Στην αρχική του φάση, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το York θα προσφέρει στη Θεσσαλονίκη προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές με τρεις Σχολές και συγκεκριμένα Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Σχολή Επιστημών (Τμήματα Πληροφορικής και Ψυχολογίας) και Σχολή Νομικής και Ανθρωπιστικών Σπουδών (Τμήματα Νομικής και Ανθρωπιστικών Σπουδών), ενώ στο πλαίσιο της στρατηγικής του επέκτασης στην Αθήνα θα προσφέρει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών στην Πληροφορική.

Επισημαίνεται ότι εν όψει αυτής της συνεργασίας έχει γίνει ήδη η προεργασία προκειμένου από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος το York να στεγαστεί και σε νέες εγκαταστάσεις που έχουν σχεδιαστεί για να υποστηρίζουν ένα δυναμικό ακαδημαϊκό περιβάλλον. Στη Θεσσαλονίκη, θα λειτουργήσει σε δύο κτήρια στο κέντρο της πόλης, αλλά και σε ένα ολοκληρωμένο πανεπιστημιακό χώρο στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, έκτασης 14.000 τ.μ. με αμφιθέατρο, εργαστήρια, συνεδριακό κέντρο και αθλητικές εγκαταστάσεις κλειστού και ανοικτού τύπου, ενώ στην Αθήνα θα δημιουργήσει έναν πρωτοποριακό κόμβο για σπουδές στην Πληροφορική, ενσωματώνοντας σύγχρονες εγκαταστάσεις ειδικά σχεδιασμένες για εκπαίδευση και καινοτομία στην τεχνολογία.

«Καλοκαίρι, 1989. Βράδυ. Η δουλειά είναι στην αορτή της πλατείας. Σ΄ ένα εντυπωσιακό νεοκλασικό Φαβιέρου και Μάγιερ. Πεταγόμαστε από τα γραφεία μας με φωνές και κλάματα απ΄ έξω. Ένας λιγνός ημίγυμνος άνδρας τρέχει τη Μάρνη κατά την Πατησίων κρατώντας το ματωμένο κεφάλι του. Ξοπίσω, στο κυνήγι του, ένας άλλος, κοντός, χοντροκομμένος απειλεί θεούς και δαίμονες.

Ο ρεσεψιονίστ του ξενοδοχείου των ολιγόωρων ερωτικών συνευρέσεων, απ΄ όπου δραπέτευσε το αταίριαστο ζεύγος των… δρομέων, ψοφάει για κουτσομπολιό. «Τσακώθηκαν για το… μαρούλι», πληροφορεί απαθώς τους άφωνους γειτόνους. Δέκα χρόνια στο ίδιο πόστο έχουν δει πολλά τα μάτια του, λέει – Τ. Μανιατέα, Εικόνες από την πλατεία Βάθη(ς)

Πλατεία Ανεξαρτησίας είναι το επίσημο όνομά της, αλλά σπανίως την αποκαλούν έτσι. Το παλιό της όνομα γράφτηκε με ανεξίτηλη μελάνη στην ιστορία και σαν γονιδιακά πέρασε στη συνείδηση των γενεών, που γεννήθηκαν και ανατράφηκαν εδώ κι ας ήταν κάπως αταίριαστο με τις αριστοκρατικές καταβολές της. Βλέπεις, από τα χρόνια του Όθωνα ακόμα, εδώ εγκαταστάθηκαν Βαυαροί αξιωματούχοι, πιστεύοντας βέβαια τότε πως θα βρίσκονται πλάι στο παλάτι, γιατί η περιοχή ήταν από τις προτεινόμενες για την ανέγερση της βασιλικής κατοικίας. Αλλά κι όταν προκρίθηκε τελικά ο λόφος της Μπουμπουνίστρας (πλατεία Συντάγματος) για την εγκατάσταση του παλατιού, η ευρύτερη περιοχή της Βάθιας εξελίχθηκε σε προάστιο της Αθήνας, προσφιλή τόπο κατοικίας αριστοκρατών με οργιώδη φύση από το νερό του Κυκλοβόρου, του χειμάρρου που κατηφόριζε τη σημερινή Μάρνη.

Οι πολλές εκδοχές του ονόματος

Το 1833, οι Κλεάνθης και Σάουμπερτ ενέταξαν τη Βάθια στον ρυμοτομικό σχεδιασμό της Αθήνας. Κατά το όραμα των δύο αρχιτεκτόνων, ο Κυκλοβόρος θα μετατρεπόταν σε βουλεβάρτο. Έτσι έγινε, αλλά άργησε πολύ και σίγουρα δεν ακολουθήθηκε πιστά αυτό το πρώτο ρυμοτομικό της Αθήνας. Ίσαμε τα τέλη του 19ου αι., ο Κυκλοβόρος παρέμεινε τροφοδότης της φύσης ώσπου κάποτε, στο βαθύ σημείο του εδάφους, όπου λίμναζαν τα νερά του, δημιουργήθηκε η πλατεία που ονομάστηκε Βαθύ ή Βάθης.

Ωστόσο, οι εκδοχές ονοματοθεσίας ειδικά της συγκεκριμένης πλατείας υπήρξαν τόσες, ώστε ακόμη και σήμερα αγνοείται η επίσημη. Κατά άλλη εκδοχή, το όνομα αποδίδεται στην ομώνυμη οικογένεια, που περιλαμβάνεται στον κατάλογο των 1.600 και πλέον αθηναϊκών οικογενειών της περιόδου έως και το 1821, κατάλογο τον οποίο φιλοξενεί στην Ιστορία των Αθηναίων ο ακαδημαϊκός Δημήτριος Γέροντας, συνεχίζοντας το έργο του Δ. Καμπούρογλου. «Από τον μνημονευθέντα κατάλογο κατέγραψα μόνον τα φορολογούμενα μέλη των αθηναϊκών οικογενειών, τα οποία σημειώνονται με την ένδειξι ‘εκ γενετής Αθηναίοι’» διευκρινίζει ο συγγραφέας. «Νονοί» η οικογένεια Βάθη, λοιπόν, γκάγκαροι Αθηναίοι, από τους φορολογούμενους, με οικονομική επιφάνεια και γη – πιθανότατα στην ευρύτερη περιοχή του Κυκλοβόρου – στην κατοχή τους (αν ισχύει η εκδοχή, η σωστή ονομασία της πλατείας είναι Βάθη).

Ένας άλλος χρονικογράφος της εποχής, ο ιστορικός Θεμιστοκλής Φιλαδελφεύς, αναζητώντας την προέλευση της ονομασίας των Πατησίων, καταγράφει μία μακρά ιστορία του δήμου Βατή, όπου κοντά έναν αιώνα μετά, εντάχθηκε η σημερινή πλατεία Βάθη(ς). Σύμφωνα με το περιοδικό «Αρμονία» (τ. 7, έτος 1900), κατά τον πρώτο Έλληνα αρχαιολόγο Κυριακό Πιττάκη, «…ο δήμος Βατή έκειτο όπου νυν η θέσις Βάθια, κατά το χθαμαλόν (σσ. χαμηλό) εκείνο πεδίον το προς δυσμάς των Αθηνών κείμενον και οριζόμενον προς νότον υπό της οδού Σεπολίων και του Κολωνού, προς ανατολάς υπό της οδού Πατησίων…».

Για του λόγου του το αληθές ο Πιττάκης επικαλείτο ψήφισμα χαραγμένο σε λίθινη στήλη, στο οποίο αναφέρεται η βράβευση με χρυσό στέφανο του εκ Βάτης ορμώμενου άρχοντα, Πολύευκτου. Η εικασία αυτή δεν φαίνεται απίθανη αν αναλογιστεί κανείς ότι η συγκεκριμένη στήλη βρέθηκε σε πηγάδι της Βάθιας, που προφανώς ήταν το αρχαίο όνομα της περιοχής, παραλλαγμένο κατά τι από τον χρόνο και την αμάθεια των κατοίκων τόσων αιώνων ζοφώδους δουλείας, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φιλαδελφεύς.

Στο γύρισμα του αιώνα και καθώς η περιοχή έχει αρχίσει ήδη να συγκεντρώνει πληθυσμό, που αδυνατεί να βρει στέγη στο κέντρο της πόλης, όπου πλέον έχουν εγκατασταθεί οι ντόπιοι και ξένοι αριστοκράτες, το ρέμα του Κυκλοβόρου αποξηραίνεται, το «χθαμαλό έδαφος» ισοπεδώνεται και το μόνο που μένει να θυμίζει το παρελθόν είναι ένα δένδρο. Μία λεύκα. Η περίφημη λεύκα της πλατείας, που κι αυτή ρίχνει τα τελευταία της φύλλα το 1926 και ξεριζώνεται.

Αλλά και τούτη η πλατεία δεν υπολείπεται σε πολυτέλεια και αρχοντιά. Εξάλλου, ξένοι φιλέλληνες, υποστηρικτές του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, έχουν «βαφτίσει» με το όνομά τους τους δρόμους της ευρύτερης περιοχής, πριν αυτοί καλά καλά ασφαλτοστρωθούν. Ο Μαιζών, ο Μάγερ, ο Φαβιέρος, αλλά και ο Σωνιέρος και ο Χωνιάτης και ο Γερμανός γιατρός Τράιμπερ, στην αγκαλιά του οποίου έχει ξεψυχήσει ο Καραϊσκάκης, και ο Μάρνης ποταμός και τόσοι άλλοι γίνονται πια αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, που αποτυπώνεται στην περιοχή της Βάθιας, ενώ πάνω και γύρω από την πλατεία ξεπετιόνται το ένα μετά το άλλο καλαίσθητα διώροφα νεοκλασικά. Η αρχή, εξάλλου, έχει γίνει αρκετά νωρίτερα με τους Κλεάνθη και Σάουμπερτ να επιβλέπουν την ανέγερση της κατοικίας του Φαναριώτη ηγεμόνα της Μολδαβίας και μέλους της Φιλικής Εταιρείας, Μιχαήλ Βόδα Σούτσου. Είναι ένα αρχοντικό που στέκει επιβλητικό στο κέντρο ενός τεράστιου κήπου, σε έκταση που καλύπτει το σημερινό οικοδομικό τετράγωνο Σουρμελή-Αχαρνών-Βόδα Λιοσίων. Εδώ οργανώνεται το 1843 η επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Έτσι, ο Βόδας «βαφτίζει» τον δρόμο όπου βρίσκεται η είσοδος της οικίας του.

Το 1920, στη διασταύρωση Καποδιστρίου και Μάρνη, σε θέση περίοπτη, χτίζεται ένα εντυπωσιακό εκλεκτικιστικό κτήριο με πλούσιο εξωτερικό διάκοσμο. Είναι το ξενοδοχείο «Λωζάννη» (το 1994 θα κηρυχθεί διατηρητέο). Λίγα χρόνια μετά, το 1926, στη διασταύρωση της οδού Μαιζώνος με τη Μάγιερ, ο Μανόλης Καλομοίρης, η Μαρίκα Κοτοπούλη και ο Διονύσης Λαβράνγκας στεγάζουν το Εθνικό Ωδείο σε ένα υπέροχο νεόκτιστο κτήριο.

Η περιοχή της Βάθιας, πέριξ της πλατείας, έχει πάρει τα πάνω της… Βρίσκεται σε απόσταση από το ελαφρώς θορυβώδες κέντρο της πόλης, όπου άλλωστε η γη έχει κορεστεί σε οικήματα και δραστηριότητα.

Μετά τις περιπέτειες του πολέμου και του εμφυλίου, ο τόπος έχει μπει σε οικοδομικό οργασμό και η Βάθια σε απόσταση αναπνοής από τα εντυπωσιακά πειραματικά κτήρια των νέων αρχιτεκτόνων, το νεομπαρόκ Μέγαρο Λιβιεράτου του Αλ. Νικολούδη (Πατησίων και Ηπείρου – χτίστηκε το 1909), το κλασικιστικό Μέγαρο Ησαΐα σε σχέδια Π. Ζίζηλα (Πατησίων και Ιουλιανού – χτίστηκε τη δεκαετία του 1920) ή την 4όροφη πολυκατοικία του Τσαγρή, που συνδυάζει στοιχεία κλασικού και αρ νουβό στον αριθμό 26 της Ιουλιανού (χτίστηκε κι αυτή στον μεσοπόλεμο), έχει μπει ήδη στο κάδρο της αξιοποίησης. Την τελευταία 50ετία πριν την εκπνοή του αιώνα, η αστικοποίηση της Αθήνας και η εκτεταμένη οικοδομική δραστηριότητα δια του συστήματος της αντιπαροχής θα προσδώσει στην περιοχή νέο χαρακτήρα.

Η ιστορία με οχήμα τη διαδρομή μιας πολυκατοικίας 

Η αφετηρία είναι η οδός Ηπείρου, μέσα στα χωρικά όρια της Βάθη(ς). Πρόκειται για δρόμο, που εμφανίζεται για πρώτη φορά στον χάρτη της Αθήνας το 1860. Στο σημείο υπάρχουν βουστάσια, που σιγά σιγά απομακρύνονται. Το 1912, ο οικοπεδούχος της ιστορίας μας υψώνει στην Ηπείρου μία τριώροφη μονοκατοικία, η οποία στην πορεία μεταβιβάζεται σε δύο νέους ιδιοκτήτες, εκ των οποίων ο ένας κτηματίας και ο άλλος διευθυντής του Τηλεγραφικού Εθνικού Πρακτορείου. «Το οικόπεδο μετά της μονοκατοικίας μεταβιβάζεται και πωλείται μεταξύ των δύο ιδιοκτητών χάριν ενός αρραβώνα και συνοδεύεται από λαχειοφόρους ομολογίες της Εθνικής Τραπέζης» αναφέρεται στο πωλητήριο.

Τα χρόνια περνούν, οικόπεδο και μονοκατοικία αλλάζουν χέρια. Στο μεταξύ, η αξία τους αυξάνεται. Από το 1949 ως το 1954, μέσα σ΄ ένα εξαιρετικά ρευστό δημοσιονομικό περιβάλλον, η αξία τους έχει πάρει πάνω περίπου 74 εκατ. δρχ.! Το 1957, η τότε ιδιοκτήτρια δίνει το οικόπεδο αντιπαροχή. Η πολυκατοικία, που υψώνεται στη θέση του παλιού τριώροφου ακινήτου, περιλαμβάνει υπόγειο, ημιυπόγειο (όπου βρίσκεται η κατοικία του θυρωρού), ισόγειο, πέντε ορόφους και ρετιρέ στον 6ο. Το κτήριο μάλιστα απαλλάσσεται οριακά από την υποχρέωση του νόμου να συμπεριλάβει καταφύγιο. [ΣΣ. Ο νόμος Μεταξά του 1936, που υποχρεώνει τους κατασκευαστές κτηρίων άνω των τριών ορόφων (του ισογείου συμπεριλαμβανομένου) να συμπεριλαμβάνουν στον σχεδιασμό τους και καταφύγιο, καταργείται το 1956]. Έτσι, η πολυκατοικία της Ηπείρου αξιοποιεί σε διαμερίσματα τον χώρο στο υπόγειο. Ακόμη και σήμερα, οι κατοικίες του υπογείου είναι ενεργές.

Τα πρώτα χρόνια στο ρετιρέ και στα μεγάλα διαμερίσματα του 5ου ορόφου, που διαθέτουν και στοιχειώδη υποδομή για φιλοξενία οικιακής βοηθού κατοικούνται από μεσο-μεγαλοαστικές οικογένειες. Στα μικρότερα σπίτια των υπόλοιπων ορόφων το εισόδημα μειώνεται. Όπως κάθε πολυκατοικία της εποχής, έτσι κι αυτή αποτελεί μία μικρογραφία της κοινωνίας. Ακολουθεί την ταξική κλίμακα. Το εισόδημα αυξάνεται όσο αυξάνονται και οι όροφοι, ενώ ένοικοι και ιδιοκτήτες συνυπάρχουν τις περισσότερες φορές ειρηνικά με τις καλές και τις κακές τους… Ο θυρωρός αποτελεί συνήθως τον πυρήνα της πολυποίκιλης κυψέλης. Φροντίζει για όλους τους κατοίκους και τις κατοικίες.

Από τις δεκαετίες 1980 και 1990 η φυσιογνωμία τόσο της συγκεκριμένης πολυκατοικίας, όσο και ολόκληρης της περιοχής αλλάζει. Οι διεργασίες που παίζουν ρόλο είναι η μεταβίβαση των ακινήτων σε επόμενες γενιές, που αναζητούν άπλα στις παρυφές τις πόλεις, και η εισροή μεταναστών. Τις πρώτες δεκαετίες ζωής του κτηρίου, τα διαμερίσματα μεταβιβάζονται, ως προίκα, από τους γονείς στα παιδιά. Όταν αυτά καταλήγουν στα εγγόνια, ελάχιστα επιλέγουν να κατοικήσουν στην πολυκατοικία. Σήμερα, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες είναι απόγονοι των πρώτων ιδιοκτητών, αλλά δεν κατοικούν εδώ. Νοικιάζουν τα διαμερίσματά τους σε μετανάστες. Μετά το 1990 με την κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ, στην περιοχή πλάι στους ήδη υπάρχοντες, έχουν εγκατασταθεί και κάμποσοι Πολωνοί και υπήκοοι άλλων χωρών της ανατολικής Ευρώπης.

Στην πολυκατοικία της Ηπείρου λίγοι είναι Πολωνοί, Ουκρανοί και Μολδαβοί. Οι περισσότεροι προέρχονται από χώρες της Αφρικής, της ινδικής χερσονήσου και της κεντρικής Ασίας. Ρετιρέ και 5ος επιμένουν ελληνικά… Ο θυρωρός από καιρό έχει αντικατασταθεί από τον διαχειριστή, του οποίου μάλιστα η επιλογή -όταν δεν είναι μία απρόσωπη εταιρεία διαχειριστών- γίνεται πια με βάση τις γνώσεις του και σε ξένη γλώσσα. Τα σημειώματα, που αφορούν θέματα της πολυκατοικίας, πρέπει να είναι δίγλωσσα. Ο ίδιος ρόλος είναι επιφορτισμένος και με την ευθύνη της ειρηνικής συνύπαρξης ενοίκων και ιδιοκτητών. Φροντίζει για τα δίκια των μεταναστών έναντι των ντόπιων και τ’ ανάπαλιν. Αυτός ο άνθρωπος πρέπει να είναι λίγο δικηγόρος, λίγο ψυχολόγος, λίγο απ΄ όλα. Αλλιώς, η συγκατοίκηση στον …πύργο της Βαβέλ τινάζεται στον αέρα.

Η φυγή των Ελλήνων και ο ερχομός ξένων μεταναστών αρκετοί από τους οποίους είτε επειδή, λόγω παράνομης εγκατάστασης, αδυνατούν να εργαστούν για τα προς το ζην, είτε επειδή δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στα δεδομένα του νέου τόπου, είτε επειδή αντιμετωπίζονται εχθρικά από τους ντόπιους, καταφεύγουν σε παραβατικότητες, είναι συνθήκη που έχει ρίξει την αξία της περιοχής. Οι λίγοι γηγενείς, που εξ ανάγκης ή από επιλογή παραμένουν στις ιδιοκτησίες τους στη Βάθη, διαμαρτύρονται γι αυτό το πολύβουο διεθνικό μελίσσι, που μαζί του έσυρε περιθώριο. Χρήστες ουσιών, πορνεία, εγκληματικότητα.

Τα τελευταία χρόνια η πλατεία Βάθη(ς) δικαιώνει το επίσημο όνομά της. Είναι μία πλατεία όπου οι ανεξαρτησίες του περαστικού, του κατοίκου ή του άστεγου χρήστη έχουν κατοχυρωθεί. Η εικόνα του ετερόκλητου δεν ξαφνιάζει κανέναν κι έτσι καθώς ο αριθμός των ακινήτων για βραχυχρόνια ενοικίαση εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένος στην περιοχή, στο γενικό πλάνο έχουν προστεθεί και τουρίστες, που περιφέρονται με τις βαλίτσες τους αναζητώντας το οίκημα που μακρόθεν νοίκιασαν. Είναι οι μόνοι που κοιτάζουν παραξενεμένοι τα απλωμένα σώματα στα πεζοδρόμια…

 

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τελέστηκαν τα θυρανοίξια του ναού Αγίων Θεοδώρων στο κέντρο της Αθήνας, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη.

Όπως αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου, ο ναός των Αγίων Θεοδώρων αποκαταστάθηκε με ολοκληρωμένο σχέδιο στερέωσης και συντήρησης, από το υπουργείο Πολιτισμού, δια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική 2014-2020». Κατά τις εργασίες αποκαλύφθηκαν και αναδείχθηκαν τα αρχικά χαρακτηριστικά του μνημείου, ο γλυπτός διάκοσμος, και οι κεραμοπλαστικές ταινίες. Στο εσωτερικό του ναού, οι εργασίες συντήρησης έφεραν στο φως την λαμπρή μορφή του ναού, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στα τέλη του 19ου αιώνα.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη επεσήμανε: «Ο Ιερός Ναός των Αγίων Θεοδώρων χτίστηκε το 1049 και αποτελεί εμβληματικό μνημείο του 11ου αιώνα. Η εντοιχισμένη επιγραφή, στην δυτική πλευρά του, αποτελεί ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ναού, καθώς εκτός από τη χρονολογία, μας παραδίδει και το όνομα του κτήτορα, του σπαθαροκανδιδάτου Νικόλαου Καλόμαλου, ο οποίος άνηκε στη μεσαία κλίμακα της διοικητικής και στρατιωτικής ιεραρχίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η ολοκλήρωση του ναού δίνει την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει εκ του σύνεγγυς το εξαιρετικό αυτό μνημείο, να απολαύσει το έργο των τεχνητών και των καλλιτεχνών του 11ου αλλά και του 19ου αιώνα, να μάθει και να κατανοήσει μείζονα θέματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής, να θαυμάσει από κοντά τις τοιχογραφίες του 19ου – αρχών 20ού αιώνα και να αναλογιστεί τον τρόπο ένταξης των μνημείων αυτών στην αθηναϊκή ζωή του 19ου, 20ου και 21ου αιώνα. Οι Άγιοι Θεόδωροι, σπουδαίο βυζαντινό μνημείο, εκκλησιαστικό και χριστιανικό, σηματοδοτώντας αιώνες ιστορίας και πολιτισμού, αποδίδεται σήμερα στους πιστούς και στους επισκέπτες».

Η υπουργός ανάδειξε την πολύ στενή και εποικοδομητική συνεργασία του υπουργείου Πολιτισμού με την Αρχιεπισκοπή Αθηνών αλλά και τις Μητροπόλεις σημειώνοντας ότι «βαθιά μας επιθυμία είναι τα εκκλησιαστικά μνημεία να αποδίδονται ξανά στη λατρεία, καθώς αυτή υπήρξε εξαρχής η ουσιαστική τους χρήση. Με τον προσήκοντα σεβασμό, διασφαλίζουμε ότι τα αποκατεστημένα μνημεία θα διατηρήσουν το φως και τη λάμψη τους, όχι ως αυτοσκοπός, αλλά επειδή, μέσω αυτών, φωτιζόμαστε και εμείς. Η Αθήνα έχει μια ξεχωριστή θέση στον πολιτισμό, διαχρονικά στη μεγάλη ιστορική διάρκεια, επομένως τα μνημεία της θα πρέπει να είναι αποκατεστημένα και λαμπερά όπως αξίζει στη φυσιογνωμία της πόλης».

Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, η ολοκλήρωση του επίπονου έργου της αποκατάστασης απαίτησε τη στενή συνεργασία πολλών ειδικοτήτων, τον συντονισμό πολυάριθμων συνεργείων, και την αντιμετώπιση ποικίλων προβλημάτων, μεσολαβούσης της πανδημίας του COVID-19, καθώς και επανειλημμένων παραβιάσεων του εργοταξίου, που σε μία περίπτωση προκάλεσαν και πυρκαγιά στον ναό.

Τα χίλια σχεδόν χρόνια που έχει διανύσει ο ναός και παρά τις προσπάθειες στερέωσής του, από τα μέσα του 19ου αιώνα —όταν χτίστηκε το καμπαναριό— και κυρίως στις αρχές του 20ου αιώνα, είχαν προκαλέσει πολλά προβλήματα στο κτήριο. Διαμπερής ρωγμή διαρρήγνυε τον δυτικό τοίχο, από τη στέγη έως τη βάση. Ρηγματωμένοι ήταν οι περισσότεροι θόλοι του μνημείου. Τα κεραμίδια είχαν σχεδόν αποσαθρωθεί και τα κονιάματα της βάσης είχαν αντικατασταθεί με τσιμέντα, ενώ ο 20ος αιώνας είχε αφήσει στις τοιχοποιίες του μνημείου, μέσα και έξω, μια μαύρη επίχριση. Τα προβλήματα αυτά και άλλα πολλά θεραπεύτηκαν κατά τη διάρκεια του έργου.

Οι μεταλλικές ενισχύσεις, που το μεγαλύτερο μέρος τους κρύβεται κάτω από τις στέγες, προσφέρουν στο κτήριο τη στατική επάρκεια για την διασφάλισή του, στο μέλλον. Οι στέγες αντικαταστάθηκαν, όπως και τα απολεσθέντα μαρμάρινα στοιχεία του τρούλου. Εφαρμόστηκαν νέα αρμολογήματα, όμοια με τα πολύ καλά σωζόμενα αρχικά αρμολογήματα του ναού. Στις όψεις αποκαταστάθηκαν τα δομικά στοιχεία, λίθοι και πλίνθοι, που έλειπαν και κυρίως καθαρίστηκαν από την βρωμιά, σε μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία. Ο γλυπτός διάκοσμος καθαρίστηκε, η επιγραφή κατέβηκε από τη θέση της, συντηρήθηκε και επανατοποθετήθηκε. Τοποθετήθηκαν αντίγραφα των αρχικών πήλινων αγγείων που έχουν κατεβεί, καθώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, στις αρχικές τους θέσεις δυτικά και βόρεια. Στο εσωτερικό αφαιρέθηκε η πλαστική επικάλυψη που κάλυπτε το μαρμάρινο δάπεδο, ενώ ο καθαρισμός και η συντήρηση των τοιχογραφιών αλλά και των μαρμάρινων βυζαντινών στοιχείων τόσο των βυζαντινών, όπως οι κοσμήτες του νάρθηκα και οι αμφικιονίσκοι των παραθύρων, όσο και των πιο πρόσφατων, του τέμπλου και του άμβωνα, αποκάλυψαν την λαμπρή όψη του μνημείου, στα τέλη του 19ου αιώνα, συνδυάζοντάς το με τον σύγχρονο χώρο λατρείας.

Στην τελετή θυρανοιξίων, χοροστατούντος του πανοσιολογιότατου αρχιμανδρίτη πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Βαρνάβα Θεοχάρη, παρέστησαν ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Έλενα Κουντούρη, η προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Μουσείων και Τεχνικών έργων, Αμαλία Ανδρουλιδάκη, και η τμηματάρχης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων και Μουσείων, Αργυρώ Καραμπερίδη, καθώς και εκπρόσωποι της περιφέρειας Αττικής και του δήμου Αθηναίων.

Η Epoch Times συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Επεισοδιακή ήταν η πρώτη μέρα εργασιών του 35ου εκλογοαπολογιστικού συνεδρίου του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, που έληξε με την αποχώρηση των προσκεκλημένων ομιλητών και παρατάξεων του ΕΚΘ από την αίθουσα.

Αφορμή ήταν η καθυστέρηση που παρατηρήθηκε κατά την έναρξη της διαδικασίας, με την προσέλευση και την εγγραφή των αντιπροσώπων, και η συνακόλουθη πρόταση του απερχόμενου πρόεδρου του ΕΚΘ, Χάρη Κυπριανίδη, να προηγηθούν οι χαιρετισμοί των επισήμων, οι οποίοι ανέμεναν άνω του διώρου στο χώρο του συνεδρίου, ώστε να αποδεσμευτούν – μεταξύ αυτών και ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Κωσταντίνος Καραγκούνης – και να ακολουθήσουν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για το συνέδριο.

Αυτό προκάλεσε την αντίδραση των αντιπροσώπων της παράταξης του ΕΚΘ «Εργατική Ενότητα», η οποία συσπειρώνεται στο ΠΑΜΕ, που επέμειναν στο να εκλεγεί άμεσα το προεδρείο του συνεδρίου και να γίνει η συγκρότηση του σώματος, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό και να ακολουθήσουν οι χαιρετισμοί.

Η προσπάθεια που έγινε να δοθεί ο λόγος στους προσκεκλημένους ομιλητές, αποδοκιμάστηκε με συνθήματα, μεταξύ αυτών και για το δυστύχημα των Τεμπών, από τους αντιπροσώπους της παράταξης «Εργατική Ενότητα».

Οι διαμαρτυρίες είχαν ως αποτέλεσμα, να αποχωρήσουν από την αίθουσα η ΠΑΣΚΕ και η ΔΑΚΕ και να αποσυρθεί η παράταξη «Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση (ΕΑΚ)» για να αποφασίσει τη στάση της, καθώς και οι προσκεκλημένοι ομιλητές, μεταξύ αυτών, ο κος Καραγκούνης, ο οργανωτικός γραμματέας της ΓΣΕΕ Βαγγέλης Μουτάφης, ο εκπρόσωπος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλοθέου πατήρ Κωνσταντίνος και ο προέδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, ο πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Αθανάσιος Μπέκας, ο εκπρόσωπος του δημάρχου Θεσσαλονίκης, δημοτικός σύμβουλος Γιώργος Αρβανίτης, εκπρόσωποι κομμάτων κ.ά.

Οι εργασίες του συνεδρίου θα συνεχιστούν αύριο, Παρασκευή, με την ανάδειξη προεδρείου του συνεδρίου και τη συγκρότησή του σε σώμα. Οι 458 αντιπρόσωποι, οι οποίοι εκπροσωπούν 152 σωματεία και περίπου 70.000 εργαζόμενους, θα κληθούν να αναδείξουν με ψηφοφορία την Κυριακή την 31μελή διοίκηση του ΕΚΘ, το 61μελές γενικό συμβούλιο του ΕΚΘ, την πενταμελή Εξελεγκτική Επιτροπή και τους αντιπροσώπους για τη ΓΣΕΕ.

Δήλωση υφυπουργού Εργασίας Κ. Καραγκούνη

«Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις αποδοχές των εργαζομένων», δήλωσε κατά την προσέλευσή του στο 35ο συνέδριο του ΕΚΘ, ο υφυπουργός Εργασίας Κώστας Καραγκούνης και πρόσθεσε:

«Είμαστε στα 830 ευρώ, ήταν στα 650 ευρώ, τώρα επίκειται μία νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου. Θυμίζω επίσης ότι ο στόχος των 950 ευρώ για το 2027 παραμένει στο ακέραιο και ήδη έχουμε διανύσει πολύ μεγάλη απόσταση για την αύξηση αυτή, παράλληλα με την αύξηση που σημειώνεται στον μέσο μισθό, ο οποίος στη χώρα μας έχει ήδη ανέβει σχεδόν κατά 30% από το 2019. Ανεβαίνει ο κατώτατος μισθός, πέφτουν οι εισφορές, σημαντικό στοιχείο και αυτό.»

Ο κος Καραγκούνης αναφέρθηκε και στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση της απασχόλησης, λέγοντας:

«Η ανεργία του Ιανουαρίου του 2025, όπως γνωρίζετε για πρώτη φορά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μειώθηκε στο 8,7%, δηλαδή κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από πέρυσι, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβριο του 2008. Οι άνεργοι μειώθηκαν στους 408.000 και οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν σε 4,29 εκατομμύρια. Είναι μια θετική εξέλιξη.»

Επίσης, ο κος Καραγκούνης επεσήμανε τα προγράμματα για την τόνωση της απασχόλησης, τα οποία τρέχει το υπουργείο Εργασίας, μέσα από την αξιοποίηση εθνικών ή ευρωπαϊκών πόρων και τα θεσμικά μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, αλλά και για την ενίσχυση της απασχόλησης, καθώς και το «μεγαλύτερο πρόγραμμα κατάρτισης εργαζομένων» που υλοποιεί η ΔΥΠΑ και επεσήμανε τα οφέλη της επέκτασης της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας και σε άλλους κλάδους.

«Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο, το οποίο διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι αμείβονται για τον πραγματικό χρόνο εργασίας τους», είπε ο υφυπουργός Εργασίας, συνεχίζοντας:

«Η εφαρμογή της συμβάλλει στην καταπολέμηση της υποδηλωμένης ή και αδήλωτης εργασίας και προστατεύει τους εργαζόμενους από αθέμιτες πρακτικές, αλλά και τις υγιείς επιχειρήσεις από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

»Με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, προστατεύονται ήδη 750.000 εργαζόμενοι, οι οποίοι απασχολούνται σε τράπεζες, σούπερ-μάρκετ, ασφαλιστικές εταιρείες, εταιρείες security, ΔΕΚΟ, βιομηχανία και λιανεμπόριο, ενώ μετά την πλήρη εφαρμογή της στον τουρισμό και την εστίαση, ο συνολικός τους αριθμός θα φτάσει περίπου τους 1.500.000. Παράλληλα, ο συνολικός αριθμός των ενταγμένων επιχειρήσεων θα ξεπεράσει τις 200.000.

»Η αποτελεσματικότητα του μέτρου επιβεβαιώνεται και από τα τελευταία επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ‘ΕΡΓΑΝΗ’, καθώς καταγράφεται αύξηση στις καταγεγραμμένες υπερωρίες στους ενταγμένους κλάδους κατά 815.509 ώρες για το 2024, σε σχέση με τα έτη πριν την εφαρμογή του μέτρου.»

Τίθεται σε εφαρμογή από σήμερα  ο Κώδικας Δεοντολογίας για τις εκπτώσεις, τις προσφορές και για τις επόμενες δέκα ημέρες θα γίνεται ενημέρωση, τόσο των εμπορικών επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών, για την εφαρμογή του.

Κεντρική ιδέα του κώδικα είναι πως για να είναι μία προσφορά ή έκπτωση αληθινή και αξιόπιστη, θα πρέπει η τιμή πώλησης να είναι χαμηλότερη από τη φθηνότερη πραγματική τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος:  «Δίνουμε διαρκή μάχη μέσα από την ενημέρωση των πολιτών, τη συνεργασία με την υγιή επιχειρηματικότητα και τους συνεχείς ελέγχους, για να πετύχουμε τη σταθεροποίηση των τιμών στα είδη διατροφής και τα βασικά είδη διαβίωσης.

Ενισχύουμε τον ανταγωνισμό και τη διαφάνεια στις τιμές. Για αυτό σήμερα κάνουμε ένα ακόμη βήμα, βάζοντας τέλος στο φαινόμενο των παραπλανητικών και ψεύτικων εκπτώσεων, που δυστυχώς χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αγορά.

Συνεργαστήκαμε επί μήνες με τη βιομηχανία τροφίμων και τις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ και έχουμε πλέον καταλήξει σε έναν νέο κώδικα δεοντολογίας που τίθεται σε εφαρμογή.

Κεντρική ιδέα είναι πως για να είναι μία προσφορά ή έκπτωση αληθινή και αξιόπιστη, θα πρέπει η τιμή πώλησης να είναι χαμηλότερη από τη φθηνότερη πραγματική τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών.

Τις επόμενες δέκα ημέρες θα συνεχιστεί η ενημέρωση, τόσο των εμπορικών επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών, για την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας.

• Για την ενημέρωση της κοινής γνώμης δίνεται σήμερα στη δημοσιότητα έντυπο με ερωτήσεις και απαντήσεις από το υπουργείο Ανάπτυξης και την γενική γραμματεία Εμπορίου.
• Οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται για τις τιμές μέσα από την πλατφόρμα e-katanalotis.

Οι οργανωμένοι έλεγχοι ξεκινούν στις 17 Μαρτίου, με πρόστιμα που φτάνουν τα 3 εκατ. ευρώ και οι πολίτες θα μπορούν να κάνουν τις καταγγελίες τους για παραπλανητικές εκπτώσεις και προσφορές στην ηλεκτρονική σελίδα kataggelies.mindev.gov.gr/.

Κεντρικό μας μήνυμα, ο ενημερωμένος πολίτης και καταναλωτής έχει δύναμη, με τον νέο κώδικα θέλουμε περισσότερες αληθινές εκπτώσεις και προσφορές, διαφάνεια και καλύτερες τιμές».

Ερωτήσεις και απαντήσεις για τους καταναλωτές

1. Τι είναι ο Κώδικας Δεοντολογίας για τις εκπτώσεις, τις προσφορές και άλλες ανακοινώσεις μείωσης τιμής;

• Ο Κώδικας Δεοντολογίας είναι ένα αναλυτικό κείμενο, που έχει τη μορφή Υπουργικής Απόφασης, στο οποίο παρουσιάζονται αναλυτικά οι εμπορικές πρακτικές εκπτώσεων και προσφορών που θεωρούνται παραπλανητικές και θα πρέπει να αποφεύγονται από την αγορά. Με τον Κώδικα Δεοντολογίας, οι εμπορικές επιχειρήσεις δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν πρακτικές που μπορεί να παραπλανήσουν τον καταναλωτή σε σχέση με τα βασικότερα στοιχεία μιας έκπτωσης, δηλαδή την αρχική τιμή, το ποσοστό έκπτωσης ή το όφελος που αποκομίζει ο καταναλωτής από την έκπτωση.

2. Τι αλλάζει στην αγορά με τον Κώδικα Δεοντολογίας;

• Ο Κώδικας Δεοντολογίας προβλέπει ότι, σε μία ανακοίνωση μείωσης τιμής (π.χ. έκπτωση ή προσφορά) η αρχική τιμή από την οποία θεωρείται ότι γίνεται η έκπτωση είναι η χαμηλότερη τιμή στην οποία προσφερόταν το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες. Έτσι, οι έμποροι δεν μπορούν πλέον να θεωρούν ως «αρχική τιμή», από την οποία γίνεται έκπτωση, μία πολύ παλιά «φουσκωμένη τιμή», μία «τιμή τιμοκαταλόγου» ή μία «προτεινόμενη λιανική τιμή». Αντίθετα, η «αρχική τιμή» στην οποία αναφέρονται θα πρέπει να είναι πρόσφατη, να είναι η συνήθης τιμή στην οποία πωλείται το προϊόν και να είναι η χαμηλότερη στην οποία προσφερόταν το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες;

3. Υπάρχουν εξαιρέσεις από τον Κώδικα Δεοντολογίας;

• Ναι, από τον Κώδικα Δεοντολογίας εξαιρούνται τα ευαλλοίωτα προϊόντα, ιδίως όσα έχουν διάρκεια ζωής λιγότερο από 30 ημέρες. Ωστόσο, παραβιάσεις που αφορούν τις εκπτώσεις και τις προσφορές στα προϊόντα αυτά τιμωρούνται με τις γενικές διατάξεις περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

4. Με τον Κώδικα Δεοντολογίας καταργούνται ή μειώνονται οι εκπτώσεις και οι προσφορές; Θα βλέπω λιγότερες εκπτώσεις και προσφορές στην αγορά;

• Όχι, οι εκπτώσεις και οι προσφορές δεν καταργούνται, αντίθετα ενθαρρύνονται εφόσον είναι αληθινές. Αυτό που καταργείται είναι οι πλασματικές εκπτώσεις, δηλαδή οι εκπτώσεις που γίνονται έναντι ψεύτικων ή τεχνητά «φουσκωμένων» αρχικών τιμών.Οι αληθινές εκπτώσεις παραμένουν και θα μπορείς να τις εντοπίσεις ευκολότερα αλλά και να τις εμπιστευτείς.

5. Τι κερδίζω, ως καταναλωτής, από την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας;

• Το σημαντικότερο κέρδος είναι ότι θα βλέπεις πραγματικές προσφορές και εκπτώσεις. Έτσι, θα μπορείς να κάνεις αποτελεσματική έρευνα αγοράς και να μην παρασύρεσαι από πλασματικά μεγάλα ποσοστά εκπτώσεων αλλά να επιλέγεις να αγοράσεις το προϊόν που σε συμφέρει πραγματικά. Επιπλέον, η διαφάνεια στην αγορά και οι πιο καθαρές τιμές θα αυξήσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων οδηγώντας σε σταδιακή μείωση των τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα που πωλούνταν με «έκπτωση» όλο το χρόνο. Τέλος, η κατάργηση των πλασματικών εκπτώσεων θα σου επιτρέψει να παρατηρείς περισσότερο την τιμή του προϊόντος και την τιμή μονάδας (ανά κιλό ή λίτρο), έτσι ώστε να κάνεις σωστή έρευνα αγοράς και να μην αγοράζεις προϊόντα που έχουν αδικαιολόγητα ανατιμηθεί.

6. Μπορώ να έχω μερικά παραδείγματα πλασματικών εκπτώσεων που καταργούνται με τον Κώδικα Δεοντολογίας;

• Ναι, κλασσικά παραδείγματα πλασματικής έκπτωσης, που είναι αντίθετα στον Κώδικα Δεοντολογίας, είναι τα εξής
•  Ένας έμπορος πωλεί μία τηλεόραση με έκπτωση από 5.000 ευρώ αρχική τιμή σε 1.000 ευρώ τελική τιμή με «έκπτωση» 80% ή «όφελος» 4.000 ευρώ.Ωστόσο, ο έμπορος δεν πούλησε ποτέ το συγκεκριμένο μοντέλο τηλεόρασης με 5.000 ευρώ. Απλά αναφέρει τη φουσκωμένη αυτή τιμή ως «τιμή κατασκευαστή» ή «τιμή τιμοκαταλόγου» ή δεν κάνει καμία αναφορά ως προς την προέλευσή της.Η αλήθεια είναι ότι ο έμπορος πωλούσε την τηλεόραση 1.000 ευρώ τους τελευταίους 6 μήνες και η «έκπτωση» δεν είναι πραγματική, ούτε η τιμή των 1.000 ευρώ είναι «ευκαιρία». Είναι απλά η συνηθισμένη τιμή στην οποία πωλείται η συγκεκριμένη τηλεόραση.
• Ένας έμπορος ηλεκτρονικών ειδών πωλεί ψυγεία. Όλον τον Ιούνιο πωλούσε ένα συγκεκριμένο μοντέλο ψυγείου 1.000 ευρώ. Με την έναρξη των θερινών εκπτώσεων, τον Ιούλιο, αυξάνει την τιμή σε 1.200 ευρώ και επικαλείται ότι κάνει έκπτωση 20% από μία πλασματική αρχική τιμή 1.500 ευρώ. Προφανώς, η έκπτωση αυτή είναι πλασματική αφού ο έμπορος, λίγες ημέρες πριν πωλούσε φθηνότερα το ψυγείο. Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι οι καταναλωτές περιμένουν τις θερινές εκπτώσεις για να κάνουν τα ψώνια τους, αύξησε την τιμή κατά 200 ευρώ την πρώτη εβδομάδα των εκπτώσεων επικαλούμενος δήθεν «έκπτωση» 300 ευρώ από μία τιμή 1.500 ευρώ, στην οποία είτε δεν πούλησε ποτέ είτε είχε πουλήσει πολύ παλιότερα, όταν το μοντέλο ήταν καινούριο.
• Ένας έμπορος πωλεί γυαλιά ηλίου. Κατά τη διάρκεια της Black Friday, προσφέρει ένα συγκεκριμένο μοντέλο με έκπτωση 50% από 300 ευρώ αρχική τιμή σε 150 ευρώ τελική τιμή. Ωστόσο, και πριν 20 ημέρες πωλούσε το ίδιο μοντέλο 150 ευρώ, αύξησε την τιμή του λίγες ημέρες πριν την Black Friday σε 300 ευρώ, και έκανε δήθεν «έκπτωση» 50% και συνέχισε να το πουλά στη συνηθισμένη του τιμή, δηλαδή 150 ευρώ.
• Ένας έμπορος πωλεί σαμπουάν 1+1 «δώρο», σε «δεμένη» συσκευασία, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς.
  Εδώ δεν υπάρχει πραγματική έκπτωση αφού ο έμπορος δεν πωλεί ποτέ μία μονάδα σαμπουάν μόνη της, οπότε η λέξη «δώρο» δεν έχει κάποιο νόημα. Αυτό που, στην πράξη, κάνει ο έμπορος είναι να υποχρεώνει τον καταναλωτή να αγοράζει τουλάχιστον δύο μονάδες του προϊόντος κάθε φορά που ψωνίζει, σε μια συνηθισμένη τιμή διαφημίζοντας τη δεύτερη μονάδα ως «δήθεν» δώρο. Προφανώς, σε αυτήν την περίπτωση, η λέξη «δώρο» είναι πλασματική αφού ο καταναλωτής ποτέ δεν μπορούσε να αγοράσει μία μονάδα σαμπουάν μόνη της έτσι ώστε να προκύπτει και η έννοια του «δώρου».
• Ένας έμπορος πωλεί αλεύρι σε συσκευασία 2+1 «δώρο» και, θεωρώντας ότι η «αρχική τιμή» ή «τιμή τιμοκαταλόγου» ενός κιλού αλεύρι είναι 2 ευρώ, πωλεί τη συσκευασία 2+1 «δώρο» 4 ευρώ. Παράλληλα, πωλεί μία απλή συσκευασία 1 κιλού, της ίδιας μάρκας αλεύρι, με έκπτωση 50% από 2 ευρώ σε 1 ευρώ. Ο καταναλωτής αντιλαμβάνεται ότι αν αγοράσει 3 κιλά αλεύρι με τη μορφή της συσκευασίας 2+1 «δώρο» θα πληρώσει 4 ευρώ, ενώ αν αγοράσει τρεις ξεχωριστές συσκευασίες του 1 κιλού αλεύρι θα πληρώσει 3 ευρώ. Προφανώς, και σε αυτήν την περίπτωση, η λέξη «δώρο» είναι πλασματική, αφού αν ο καταναλωτής επιλέξει το «δώρο» θα πληρώσει περισσότερα χρήματα για την ίδια ποσότητα αλεύρι.
• Ένας έμπορος πωλεί αφρόλουτρα με έκπτωση, από 8 ευρώ αρχική τιμή σε 4 ευρώ τελική τιμή. Στο καρτελάκι αναφέρεται ότι «κερδίζετε 4 ευρώ». Στη συνέχεια ο έμπορος αποφασίζει να ανατιμήσει το προϊόν από 4 ευρώ τελική τιμή σε 5 ευρώ τελική τιμή. Προκειμένου να κάνει την ανατίμηση λιγότερο αντιληπτή από τον καταναλωτή, αποφασίζει να «φουσκώσει» την αρχική τιμή από 8 ευρώ σε 10 ευρώ. Το νέο καρτελάκι αναφέρει «από 10 ευρώ τώρα 5 ευρώ» ενώ επίσης αναφέρεται ότι «κερδίζετε 5 ευρώ». Εδώ η «έκπτωση» είναι πλασματική αφού, μεταξύ άλλων, ο έμπορος ανατίμησε το προϊόν κατά 1 ευρώ αλλά ενημερώνει τον καταναλωτή ότι, μετά την ανατίμηση, ο καταναλωτής κερδίζει 1 ευρώ περισσότερο.

7. Μπορώ να εντοπίσω εύκολα τις πλασματικές εκπτώσεις;

• Ο εντοπισμός των πλασματικών εκπτώσεων από τους καταναλωτές δεν είναι εύκολη υπόθεση, αφού για να αποδειχθεί η πλασματική έκπτωση θα πρέπει, συνήθως, ο καταναλωτής να τηρεί αρχείο καταγραφών τιμών για πολλές ημέρες.
  Αντιθέτως, η Πολιτεία, δια των ελεγκτικών της αρχών μπορεί εύκολα να εντοπίσει τις πρακτικές αυτές και να επιβάλει υψηλά και αποτρεπτικά πρόστιμα στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν τη νομοθεσία.

8. Αν πάντως εντοπίσω μία πλασματική έκπτωση που μπορώ να την καταγγείλω;

• Μπορείς να καταγγείλεις την ύπαρξη πλασματικών εκπτώσεων και προσφορών, καθώς και κάθε άλλη παράβαση της καταναλωτικής νομοθεσίας, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://kataggelies.mindev.gov.gr/ 

9. Αν μία επιχείρηση παραβιάσει τον Κώδικα Δεοντολογίας, ποιες είναι οι κυρώσεις που της επιβάλλονται;

• Επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 ευρώ έως 1.500.000 ευρώ, και σε περίπτωση υποτροπής εντός πενταετίας έως 3.000.000 ευρώ. Επίσης, για σοβαρές παραβάσεις που επισύρουν πρόστιμο που ξεπερνά τις 50.000 ευρώ, το όνομα της επιχείρησης, καθώς και περιληπτικά στοιχεία για την παράβαση, δημοσιεύονται από το υπουργείο Ανάπτυξης.