ΚΟΣΜΟΣ

Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα χαρακτήρισε την τριήμερη κατάπαυση του πυρός της Ρωσίας «φάρσα» και ισχυρίστηκε ότι η Μόσχα την παραβίασε 734 φορές μεταξύ 12:00 π.μ. και 12:00 μ.μ. την Πέμπτη.

Ο Σιμπίχα έγραψε στο X την Πέμπτη: «Προβλέψιμα, η ‘εκεχειρία της παρέλασης’ του Πούτιν αποδεικνύεται φάρσα. Σύμφωνα με τα στρατιωτικά μας δεδομένα, παρά τις δηλώσεις του Πούτιν, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να επιτίθενται σε ολόκληρη την πρώτη γραμμή».

Ισχυρίστηκε ότι οι 734 παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός περιελάμβαναν «586 επιθέσεις σε θέσεις των στρατευμάτων μας, 464 εκ των οποίων χρησιμοποίησαν βαρέα όπλα… και 10 αεροπορικές επιθέσεις χρησιμοποιώντας 16 κατευθυνόμενες αεροπορικές βόμβες».

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, το οποίο επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, δήλωσε ότι η Ουκρανία είχε πραγματοποιήσει 488 επιθέσεις σε ρωσικούς στόχους.

Στις 28 Απριλίου, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κήρυξε μονομερώς την 72ωρη κατάπαυση του πυρός από τις 8 έως τις 10 Μαΐου, για να σηματοδοτήσει την 80ή επέτειο της νίκης επί της Ναζιστικής Γερμανίας στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, γνωστό στους Ρώσους ως τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο.

Η Ουκρανία απέρριψε την ρωσική κατάπαυση του πυρός και ρώτησε γιατί η Μόσχα δεν θα συναινούσε στην έκκληση του Κιέβου για άμεση 30ήμερη κατάπαυση του πυρός.

Σε διάγγελμά του προς το έθνος στις 28 Απριλίου, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε: «Η Ρωσία έχει απορρίψει επανειλημμένα τα πάντα και συνεχίζει να χειραγωγεί τον κόσμο, προσπαθώντας να εξαπατήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τώρα, για άλλη μια φορά, μια ακόμη προσπάθεια χειραγώγησης: για κάποιο λόγο, όλοι υποτίθεται ότι πρέπει να περιμένουν μέχρι τις 8 Μαΐου για την κατάπαυση του πυρός — απλώς για να εξασφαλίσουν στον Πούτιν σιωπή για την παρέλασή του. Εκτιμούμε τις ανθρώπινες ζωές, όχι τις παρελάσεις».

Το γραφείο του περιφερειακού εισαγγελέα στην περιοχή Σούμι, στη βορειοανατολική Ουκρανία, δήλωσε ότι ένα άτομο σκοτώθηκε και δύο τραυματίστηκαν όταν ρωσικές δυνάμεις έριξαν κατευθυνόμενες βόμβες σε κατοικημένες περιοχές κοντά στα σύνορα.

Ο Όλεγκ Πετρασιούκ, εκπρόσωπος της 24ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας της Ουκρανίας, δήλωσε ότι ρωσικές επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν κοντά στο Τσάσιβ Γιαρ στην περιοχή του Ντόνετσκ.

Ωστόσο, το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας κατηγόρησε τις ουκρανικές δυνάμεις για την επίθεση στις θέσεις του και δήλωσε ότι οι δυνάμεις του θα «αντικατοπτρίσουν» τις ενέργειες της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της τριήμερης κατάπαυσης του πυρός.

Η ρωσική αρχή πολιτικής αεροπορίας, Rosaviatsia, δήλωσε ότι επέβαλε για λίγο περιορισμούς στις πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο του Νίζνι Νόβγκοροντ μετά από αναφορές για ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην περιοχή.

Η Ρωσία διοργανώνει εορτασμούς και στρατιωτική παρέλαση για την Ημέρα της Νίκης την Παρασκευή, στην οποία τιμώμενος προσκεκλημένος είναι ο Κινέζος επικεφαλής Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος συναντήθηκε με τον Πούτιν την Πέμπτη για συνομιλίες.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Σι δήλωσε ότι η Κίνα και η Ρωσία πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένες στη συνεργασία και να «εξαλείψουν τις εξωτερικές παρεμβάσεις», σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας.

Άλλοι ξένοι ηγέτες που παρευρέθηκαν στους εορτασμούς της επετείου της Ημέρας της Νίκης στη Μόσχα περιλαμβάνουν τον Βραζιλιάνο πρόεδρο Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίκο και εκπροσώπους από την Κούβα, τη Βενεζουέλα, το Βιετνάμ, και ορισμένες χώρες που ήταν πρώην μέρος της Σοβιετικής Ένωσης.

Το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, στο κανάλι του στο Telegram, δημοσίευσε μια φωτογραφία του Πούτιν να συναντά Βορειοκορεάτες στρατιώτες στην Κόκκινη Πλατεία την Παρασκευή.

Ο Πούτιν ευχαριστεί τους Βορειοκορεάτες στρατιώτες

Το TASS ανέφερε ότι ο Ρώσος ηγέτης τους ευχαρίστησε, προσθέτοντας: «Ο Πούτιν μετέφερε τις καλύτερες ευχές του σε όλους τους Βορειοκορεάτες μαχητές».

Τον Οκτώβριο του 2024, το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι Βορειοκορεάτες στρατιώτες είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή Κουρσκ, υποστηρίζοντας ρωσικά στρατεύματα που μάχονταν κατά της ουκρανικής εισβολής στην περιοχή.

Αλλά η Ρωσία επιβεβαίωσε ότι οι Βορειοκορεάτες στρατιώτες πολεμούσαν στο πλευρό των δυνάμεών της μόνο στις 26 Απριλίου.

Στις 30 Απριλίου, η υπηρεσία πληροφοριών της Νότιας Κορέας δήλωσε στους νομοθέτες ότι η Βόρεια Κορέα έχει υποστεί 4.700 θύματα, συμπεριλαμβανομένων 600 θανάτων, στη σύγκρουση με την Ουκρανία.

Την Πέμπτη, το Ουκρανικό Κοινοβούλιο —με 338 ψήφους υπέρ και καμία κατά— επικύρωσε τη συμφωνία για τα ορυκτά που υπογράφηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες στις 30 Απριλίου.

Η υπουργός Οικονομικών της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, έγραψε στο X: «Αυτό το έγγραφο δεν είναι απλώς ένα νομικό κατασκεύασμα, είναι το θεμέλιο ενός νέου μοντέλου αλληλεπίδρασης με έναν βασικό στρατηγικό εταίρο».

 

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πέρασε μήνες δουλεύοντας πάνω σε μια συμφωνία με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας.

Οι διαπραγματεύσεις για αυτήν την οικονομική συνεργασία αντιμετώπισαν ένα πρώιμο πισωγύρισμα κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης στον Λευκό Οίκο στις 28 Φεβρουαρίου, στην οποία ο Τραμπ και ο Ζελένσκι λογομάχησαν μπροστά στα συγκεντρωμένα μέσα ενημέρωσης για τον καλύτερο τρόπο διευθέτησης του συνεχιζόμενου πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.

Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις συνεχίστηκαν και τελικά οδήγησαν στη συμφωνία της 30ής Απριλίου, η οποία δεν χρειάζεται να επικυρωθεί από το Κογκρέσο.

Η Ινδία και το Πακιστάν αλληλοκατηγορούνται για περαιτέρω επιθέσεις την Παρασκευή, καθώς οι εχθροπραξίες μεταξύ των δύο εθνών συνεχίζονται.

Ο στρατός της Ινδίας δήλωσε την Παρασκευή ότι πακιστανικά στρατεύματα διέπραξαν «πολυάριθμες παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός» κατά μήκος των de facto συνόρων στην αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ.

«Οι πακιστανικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν πολλαπλές επιθέσεις χρησιμοποιώντας drone και άλλα πυρομαχικά κατά μήκος ολόκληρων των δυτικών συνόρων», στις 8 και 9 Μαΐου, ανέφερε ο ινδικός στρατός σε μια ανάρτηση στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης X.

Υπήρχαν πολυάριθμες τοποθεσίες εχθρότητας «κατά μήκος της Γραμμής Ελέγχου στο Τζαμού και Κασμίρ», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «οι επιθέσεις με drone αποκρούστηκαν αποτελεσματικά» και οι εχθροπραξίες έλαβαν μια «κατάλληλη απάντηση».

Ο στρατός πρόσθεσε σε συνέντευξη Τύπου ότι περίπου 300-400 τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) διέσχισαν τον ινδικό εναέριο χώρο κατά τη διάρκεια της νύχτας για να στοχεύσουν στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε 36 τοποθεσίες κατά μήκος των δυτικών συνόρων.

Ο Διοικητής της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας, Βυομίκα Σινγκ, δήλωσε ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είχαν «εξουδετερωθεί» και ότι η Ινδία απάντησε εξαπολύοντας επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε τέσσερις πακιστανικές εγκαταστάσεις αεράμυνας.

Στο Πακιστάν, μια νύχτα μπαράζ πυροβολικού σκότωσε τουλάχιστον τέσσερις πολίτες και τραυμάτισε 12 άλλους σε περιοχές κοντά στη Γραμμή Ελέγχου, δήλωσε ο τοπικός αστυνομικός Αντήλ Αχμάντ στο Associated Press.

Εκκλήσεις για αποκλιμάκωση έχουν καταγραφεί από όλο τον κόσμο, με τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι να δηλώνει στο X την Παρασκευή ότι «οι εντάσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν παραμένουν σοβαρή ανησυχία» για το Ηνωμένο Βασίλειο, προσθέτοντας ότι είχε μιλήσει με τους ομολόγους του στο Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ για να «πιέσει για μια πορεία προς τα εμπρός μέσω της διπλωματίας, όχι της σύγκρουσης».

«Έχω καταστήσει σαφές σε όλες τις πλευρές ότι αν αυτό κλιμακωθεί περαιτέρω, κανείς δεν κερδίζει», πρόσθεσε ο Λάμι.

Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέιμς Βανς επανέλαβε την Πέμπτη την ελπίδα της Ουάσινγκτον για αποκλιμάκωση.

«Θέλουμε αυτό το πράγμα να αποκλιμακωθεί το συντομότερο δυνατό», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Fox News.

Το Κασμίρ, μια περιοχή με μουσουλμανική πλειοψηφία, βρίσκεται στο επίκεντρο εχθροπραξιών για τις οποίες το Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ έχουν πολεμήσει δύο από τους τρεις πολέμους τους.

Η Ινδία διοικεί το μεγαλύτερο μέρος του Κασμίρ, αλλά το Πακιστάν διοικεί τις βόρειες και δυτικές περιοχές, και η Κίνα ελέγχει εδάφη στα ανατολικά, μερικά από τα οποία παραχωρήθηκαν από το Πακιστάν.

Αυτή η τελευταία έξαρση βίας ξέσπασε μετά από μια τρομοκρατική επίθεση στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ στις 22 Απριλίου, κατά την οποία τρεις ένοπλοι σκότωσαν 26 άτομα. Οι νεκροί ήταν κυρίως άνδρες Ινδουιστές τουρίστες.

Μια ομάδα που ονομάζεται Αντίσταση στο Κασμίρ, γνωστή και ως Μέτωπο Αντίστασης, ανέλαβε την ευθύνη, και η Ινδία δήλωσε ότι η ομάδα ήταν παρακλάδι της Λασκάρ-ε-Τάιμπα, μιας τρομοκρατικής ομάδας που στο παρελθόν έχει επιτεθεί στον ινδικό στρατό και την αστυνομία στο υπό ινδική διοίκηση Κασμίρ.

Το Πακιστάν αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση με τους τρομοκράτες. Την 1η Μαΐου, ο Πακιστανός υπουργός Άμυνας Khawaja Asif δήλωσε στο Sky News ότι το περιστατικό της 22ας Απριλίου μπορεί να ήταν επίθεση με ψευδή σημαία.

Ο ινδικός στρατός δήλωσε ότι η στρατιωτική επιχείρηση ονομάστηκε Sindoor — μια λέξη στα Χίντι για την κόκκινη σκόνη από πορφύρα που φορούν οι παντρεμένες Ινδουίστριες στο μέτωπο και τα μαλλιά τους — σε αναγνώριση των γυναικών των οποίων οι σύζυγοι σκοτώθηκαν μπροστά τους κατά τη διάρκεια της επίθεσης της 22ας Απριλίου.

Το ινδικό Υπουργείο Άμυνας δήλωσε σε ανακοίνωσή του σχετικά με την επιχείρηση Sindoor: «Αυτά τα βήματα έρχονται μετά την βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση Pahalgam στην οποία δολοφονήθηκαν 25 Ινδοί και ένας Νεπαλέζος πολίτης. Τηρούμε τη δέσμευση ότι όσοι είναι υπεύθυνοι για αυτήν την επίθεση θα λογοδοτήσουν».

Το Πακιστάν ανακοίνωσε την κατάρριψη πάνω από 25 ινδικών drone κατά τη διάρκεια της νύχτας, μετά από επίθεση drone σε στρατιωτικό στόχο κοντά στη Λαχόρη που προκάλεσε ζημιές και τραυματισμούς σε στρατιώτες, σύμφωνα με τις πακιστανικές αρχές.

Το νέο περιστατικό έρχεται ένα εικοσιτετράωρο μετά από πυραυλικές επιθέσεις της Ινδίας σε διάφορα σημεία του Πακιστάν, οι οποίες σύμφωνα με το Ισλαμαμπάντ, στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 31 αμάχους. Παράλληλα, δεκάδες τραυματίστηκαν σε χτυπήματα και βομβαρδισμούς κατά μήκος της αμφισβητούμενης μεθορίου στο Κασμίρ.

Στην αντίπερα όχθη, οι ινδικές αρχές προχώρησαν σε εκκένωση χωριών κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν, στην εξαιρετικά στρατικοποιημένη ζώνη του Κασμίρ, υπό το φόβο περαιτέρω επιθέσεων.

Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του πακιστανικού στρατού, υποστράτηγος Αχμάντ Σαρίφ Τσαντρί, οι δυνάμεις του Πακιστάν κατέρριψαν συνολικά 25 drone τύπου Harop, ισραηλινής κατασκευής, που απογειώθηκαν από την Ινδία, σε διάφορες περιοχές, ανάμεσα στις οποίες και το Καράτσι και η Λαχόρη. «Τα ινδικά drone συνεχίζουν να εισβάλουν στον εναέριο χώρο μας… Η Ινδία θα πληρώσει ακριβά για αυτή την απροκάλυπτη επιθετικότητα», τόνισε χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.

Στη Λαχόρη, το αμερικανικό Προξενείο κάλεσε το προσωπικό του να παραμείνει σε ασφαλές σημείο λόγω των εκρήξεων και της πτώσης drone, ενώ, σύμφωνα με ανακοινώσεις, υπάρχουν σκέψεις για προληπτική εκκένωση περιοχών κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης.

Η Ινδία από την πλευρά της υποστηρίζει πως οι επιθέσεις της είχαν στόχο τουλάχιστον εννέα τοποθεσίες στο Πακιστάν που σχετίζονται με τον σχεδιασμό τρομοκρατικών χτυπημάτων κατά ινδικών στόχων. Οι περισσότερες απώλειες καταγράφηκαν στην επαρχία Παντζάμπ.

Η ένταση μεταξύ των δύο χωρών έχει κορυφωθεί εδώ και μέρες, από τις 22 Απριλίου, όταν ένοπλοι σκότωσαν 26 ανθρώπους κυρίως ινδουιστές, σε υπό ινδικό έλεγχο τμήμα του Κασμίρ. Η Ινδία κατηγορεί το Πακιστάν για υποκίνηση και υποστήριξη των δραστών, κατηγορίες που το Ισλαμαμπάντ απορρίπτει κατηγορηματικά.

Ο Πακιστανός πρωθυπουργός, Σαχμπάζ Σαρίφ, διαβεβαίωσε το λαό ότι η χώρα θα απαντήσει δυναμικά στις ινδικές πυραυλικές επιδρομές, χωρίς ωστόσο να αποσαφηνίσει τη μορφή που θα πάρει αυτή η απάντηση, σε μια περίοδο που εντείνεται ο φόβος για γενικευμένη σύγκρουση ανάμεσα στις δύο πυρηνικές δυνάμεις.

Εν τω μεταξύ, στην Ινδία, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί, βρέθηκε την Πέμπτη στη Νέα Δελχί, σε μια επίσκεψη που είχε σχεδιαστεί πριν την όξυνση της κρίσης. Εκεί συναντήθηκε με τον Ινδό ομόλογό του, Σουμπραμανιάμ Τζαϊσανκάρ, με τους δύο να συμπροεδρεύουν σε φόρουμ οικονομικής συνεργασίας. Το Ιράν έχει μάλιστα προσφερθεί να αναλάβει το ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στο Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ – μια πρωτοβουλία για την οποία ο Αραγκτσί είχε ήδη βρεθεί στο Πακιστάν νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα.

Το Πακιστάν επιμένει πως δεν έχει καμία σχέση με το αιματηρό χτύπημα της 22ας Απριλίου, την ευθύνη για το οποίο ανέλαβε μια οργάνωση με το όνομα «Αντίσταση του Κασμίρ» ή αλλιώς The Resistance Front. Η Ινδία, ωστόσο, διατείνεται πως η ομάδα αυτή σχετίζεται άμεσα με τη Lashkar-e-Taiba, οργάνωση που έχει εμπλακεί σε πολλές τρομοκρατικές ενέργειες εις βάρος των ινδικών αρχών στο Κασμίρ.

Οι ινδικές δυνάμεις, από την πλευρά τους, έδωσαν στην πρόσφατη στρατιωτική επιχείρηση το κωδικό όνομα «Sindoor» – μια λέξη που αναφέρεται στη χαρακτηριστική κόκκινη σκόνη που φορούν στο μέτωπο οι παντρεμένες Ινδές γυναίκες. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Άμυνας της Ινδίας: «Οι ενέργειες αυτές είναι απάντηση στη βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση στην περιοχή Πάχαλγκανμ, όπου δολοφονήθηκαν 25 Ινδοί και ένας Νεπαλέζος πολίτης. Έχουμε δεσμευτεί πως όσοι ευθύνονται γι’ αυτή την επίθεση θα λογοδοτήσουν».

Με την συμβολή του Κρις Σάμερς.

Με αποφασιστικότητα συνεχίζει η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών την προσπάθεια απομόνωσης του Ιράν, στοχοποιώντας αυτή τη φορά κινεζικές επιχειρήσεις και λιμενικούς φορείς που φέρονται να διακινούν ιρανικό αργό πετρέλαιο. Όπως ανακοίνωσε στις 8 Μαΐου το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, τέσσερις κινεζικές εταιρείες προστίθενται στη λίστα των κυρώσεων για τον ρόλο τους στην αγορά ή διευκόλυνση παράδοσης ιρανικού πετρελαίου, συνολικής αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Οι κυρώσεις αφορούν τρεις διαχειριστές τερματικών σταθμών και ένα μικρό διυλιστήριο – γνωστό ως «teapot refinery» – στην επαρχία Σαντόνγκ. Τα συγκεκριμένα μικρά διυλιστήρια έχουν καταφέρει να αποκτήσουν κεντρικό ρόλο τα τελευταία χρόνια, λειτουργώντας δίπλα στους μεγάλους κρατικούς κολοσσούς του τομέα ενέργειας της Κίνας. Χρησιμοποιούν πρωτότυπους τρόπους ώστε να επεξεργάζονται αργό και να εξάγουν προϊόντα, ξεπερνώντας τους διεθνείς περιορισμούς και παρακάμπτοντας τις κυρώσεις που βαραίνουν τους μεγαλύτερους παίκτες της αγοράς.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τα δυτικά επιτελεία βλέπουν τα διυλιστήρια αυτού του τύπου ως σημαντικό εργαλείο στα χέρια της κινεζικής κυβέρνησης. Μέσω αυτών, το Πεκίνο μπορεί να προσφέρει στήριξη σε χώρες που βρίσκονται υπό οικονομικό αποκλεισμό, όπως το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Ρωσία.

Οι νέες κυρώσεις έρχονται σε μια περίοδο κλιμάκωσης της πολιτικής «μέγιστης πίεσης» των ΗΠΑ απέναντι στην Τεχεράνη, εν μέσω καταγγελιών για στήριξη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αλλά και παροχή οπλισμού σε τρομοκρατικές οργανώσεις της Μέσης Ανατολής.

Όπως τόνισε ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ στη σχετική δήλωση, «Στο πλαίσιο της ευρείας και επιθετικής στρατηγικής πίεσης του προέδρου Τραμπ, το Υπουργείο στοχεύει σήμερα ένα ακόμα «teapot» διυλιστήριο που εισήγαγε ιρανικό πετρέλαιο». Και συμπλήρωσε: «Οι ΗΠΑ παραμένουν σταθερά δεσμευμένες να εντείνουν την πίεση σε κάθε κομμάτι της εφοδιαστικής αλυσίδας του ιρανικού πετρελαίου, ώστε να στερήσουν από το καθεστώς τα έσοδα που τροφοδοτούν την αποσταθεροποιητική του ατζέντα».

Σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, το διυλιστήριο Hebei Xinhai – που τέθηκε υπό καθεστώς κυρώσεων την Πέμπτη – είχε πρόσφατα παραλάβει φορτία ιρανικού αργού αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, με ορισμένες αποστολές να πραγματοποιούνται από πλοία που ήδη βρίσκονταν στη λίστα μπλοκαρισμένων οντοτήτων. Οι διαχειριστές των λιμενικών τερματικών διευκόλυναν την παραλαβή ποσότητας που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο βαρέλια ιρανικού πετρελαίου.

Στο στόχαστρο, όμως, βρέθηκαν και μικρότερες εταιρείες που ενεπλάκησαν στη διακίνηση των φορτίων — ανάμεσά τους, και οι πλοίαρχοι δύο πλοίων ινδικής υπηκοότητας.

Η οικονομική στήριξη της Κίνας προς το Ιράν μέσα από «εφευρετικές» συναλλαγές αποτελεί πάγια τακτική του Πεκίνου, που βοηθά την Τεχεράνη να παρακάμπτει τις διεθνείς κυρώσεις μέσω ανταλλαγής πετρελαίου με επενδύσεις και υποδομές. Το μεγαλύτερο τέτοιο πρόγραμμα καταγράφηκε το 2023, όταν το Πεκίνο επένδυσε πάνω από 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή του μεγαλύτερου αεροδρομίου του Ιράν. Αντί να πληρωθεί με χρήματα που θα υποχρέωναν το Ιράν να παραβεί τις κυρώσεις, η Κίνα έλαβε ως αντάλλαγμα δεκάδες φορτία ιρανικού πετρελαίου, με το μεγαλύτερο μέρος να μεταφέρεται στα εγχώρια «teapot» διυλιστήρια, από το λεγόμενο «σκιώδες» στόλο του Ιράν.

Ο Μπιλ Γκέιτς, συνιδρυτής της Microsoft, γνωστοποίησε την Πέμπτη ένα φιλόδοξο νέο σχέδιο: τα επόμενα είκοσι χρόνια θα δωρίσει περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια στην ομώνυμη φιλανθρωπική του οργάνωση, με τελικό στόχο το οριστικό κλείσιμο του Ιδρύματος Gates το 2045.

Σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Gates, ο Γκέιτς δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θα διαθέσω σχεδόν ολόκληρη την περιουσία μου μέσω του Ιδρύματος Gates τα επόμενα 20 χρόνια για τη σωτηρία και βελτίωση ανθρώπινων ζωών σε όλο τον κόσμο». Παράλληλα ανακοίνωσε πως το Ίδρυμα θα τερματίσει τη λειτουργία του την 31η Δεκεμβρίου 2045.

Όπως εξηγεί, αυτή η απόφαση αποτελεί σημαντική αλλαγή σε σχέση με το αρχικό όραμα που είχε από κοινού με την πρώην σύζυγό του, Μελίντα Φρεντς Γκέιτς: «Όταν ιδρύσαμε τον οργανισμό το 2000, είχαμε βάλει ως όρο να “σβήσει” μερικές δεκαετίες μετά τον θάνατό μας. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, επανεξέτασα αυτή τη στρατηγική. Με τη συνδρομή του Διοικητικού μας Συμβουλίου, πιστεύω πλέον ότι μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας σε σαφώς συντομότερο χρονικό ορίζοντα, αν ενισχύσουμε τώρα σημαντικές επενδύσεις προσφέροντας περισσότερη βεβαιότητα στους συνεργάτες μας».

Η ανακοίνωση έγινε ανήμερα της 25ης επετείου του Ιδρύματος Gates, το οποίο ιδρύθηκε το 2000 με συνιδρύτρια τη Μελίντα και στη συνέχεια ενισχύθηκε από τη συμμετοχή του δισεκατομμυριούχου επενδυτή Γουόρεν Μπάφετ.

Η προσωπική περιουσία του Γκέιτς ξεπερνά σήμερα τα 108 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος εκτιμά ότι το Ίδρυμα θα έχει ξοδέψει περίπου 200 δισ. δολάρια μέχρι την οριστική του διακοπή, με το τελικό ποσό να εξαρτάται από τις αποδόσεις των αγορών και τον πληθωρισμό.

Σύμφωνα με την εταιρεία FoundationSource, οργανισμοί όπως το Ίδρυμα Gates ταξινομούνται ως φορολογικά απαλλασσόμενοι μη κερδοσκοπικοί φορείς στις ΗΠΑ και δεν υπόκεινται σε φόρους κληρονομιάς ή ακίνητης περιουσίας.

«Ελπίζω κι άλλοι εύποροι να σκεφτούν πόσα θα μπορούσαν να προσφέρουν στους φτωχότερους του πλανήτη αν αύξαναν τη φιλανθρωπική τους δράση, αφού μια τέτοια προσφορά έχει τεράστια κοινωνική απήχηση», υπογραμμίζει ο Γκέιτς.

Το Ίδρυμα Gates έχει κατά καιρούς δεχτεί κριτική για την επιρροή και τη δύναμή του, που δεν συνοδεύονται –όπως λένε αρκετοί– από αντίστοιχη διαφάνεια ή λογοδοσία, ακόμη και σε συνεργασίες του όπως αυτή με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ο Μπιλ Γκέιτς επίσης είχε προκαλέσει αντιδράσεις με δηλώσεις του για τον κορονοϊό και τα εμβόλια κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Η Μελίντα Φρεντς Γκέιτς αποχώρησε από το διοικητικό σχήμα του Ιδρύματος το 2024 μετά τον χωρισμό της με τον Μπιλ Γκέιτς, δεσμευόμενη τότε να ενισχύσει τον οργανισμό με επιπλέον 12,5 δισεκατομμύρια, όπως προέβλεπε η μεταξύ τους συμφωνία διαζυγίου. «Η απόφαση δεν ήταν εύκολη», σχολίασε μέσω κοινωνικών δικτύων πέρυσι. «Είμαι εξαιρετικά περήφανη για το Ίδρυμα που οικοδομήσαμε μαζί και το έργο του για να καταπολεμήσει ανισότητες σε ολόκληρο τον κόσμο».

Σε παλαιότερη συνέντευξή του στη Wall Street Journal, ο Μπιλ Γκέιτς είχε αποκαλύψει ότι συνάντησε τον τότε εκλεγμένο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για να συζητήσουν ζητήματα δημόσιας υγείας. Ανέφερε μάλιστα ότι ο Τραμπ συνέβαλε στην επιτάχυνση της έρευνας και ανάπτυξης εμβολίων για τον COVID-19 και του πρότεινε να υιοθετήσουν παρόμοιες τακτικές και για άλλες ασθένειες, δημιουργώντας κλίμα αισιοδοξίας και στις δύο πλευρές.

Υπενθυμίζεται ότι επί προεδρίας Τραμπ, οι ΗΠΑ αποχώρησαν τόσο από τον ΠΟΥ όσο και από τη συμφωνία για την πανδημία με τη στήριξη του Οργανισμού.

Τρία χρόνια πριν, ο Γκέιτς είχε δηλώσει ξανά πρόθεση να διαθέσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του στο Ίδρυμα Gates. Το πρόσφατο του άρθρο ήρθε να προσθέσει νέες λεπτομέρειες στο σχέδιο αυτό.

Με την συμβολή του Reuters.