Μέση Ανατολή

Οι πρόσφατες αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ κατά του Ιράν οδήγησαν στον θάνατο των τριών κορυφαίων στρατιωτικών διοικητών της Ισλαμικής Δημοκρατίας, οι οποίοι θεωρούνταν κεντρικά πρόσωπα τόσο στα ιρανικά δίκτυα πολέμου δι’ αντιπροσώπων όσο και στο πυρηνικό της πρόγραμμα, το οποίο το Τελ Αβίβ χαρακτηρίζει απειλή για την ασφάλειά του.

Οι επιδρομές, που πραγματοποιήθηκαν τη νύχτα της 12ης προς 13η Ιουνίου, είχαν ως στόχο εγκαταστάσεις τις οποίες το Ισραήλ υποστηρίζει ότι σχετίζονται με την παραγωγή πυρηνικών όπλων και βαλλιστικών πυραύλων, καθώς και ανώτατο επιστημονικό και στρατιωτικό προσωπικό. Αυτό ανέφερε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στη συνέχεια, οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) επιβεβαίωσαν τον θάνατο τριών υψηλόβαθμων Ιρανών στρατηγών, δίνοντας στη δημοσιότητα τους βαθμούς και τα ονόματά τους.

Σε ανακοίνωσή τους, οι IDF χαρακτήρισαν τους τρεις στρατιωτικούς ως «αδίστακτους μαζικούς δολοφόνους με διεθνές αίμα στα χέρια τους», προσθέτοντας ότι «ο κόσμος είναι καλύτερος χωρίς αυτούς».

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, επιβεβαίωσε επίσης τον θάνατο των τριών μέσω ανάρτησης στα κοινωνικά δίκτυα και δεσμεύτηκε ότι η χώρα θα απαντήσει. Όπως έγραψε, «ο ιρανικός λαός δεν θα επιτρέψει το αίμα των ένδοξων μαρτύρων του να μείνει αδικαίωτο, ούτε και θα ανεχθεί την παραβίαση του εναέριου χώρου του». Ο Χαμενεΐ, που κατέχει τον ανώτατο πολιτειακό και θρησκευτικό τίτλο στο Ιράν από το 1989, υπερέχει ιεραρχικά του εκλεγμένου προέδρου της χώρας, Μασούντ Πεζεσκιάν.

Πρόκειται για τις πιο υψηλόβαθμες δολοφονίες Ιρανών αξιωματούχων που έχει πραγματοποιήσει ποτέ το Ισραήλ. Αντίστοιχο προηγούμενο είχε υπάρξει το 2020, όταν οι ΗΠΑ είχαν σκοτώσει τον αντιστράτηγο Κασέμ Σουλεϊμανί.

Ακολουθεί σύντομο προφίλ των τριών στρατηγών:

Χοσεΐν Σαλαμί

Ο υποστράτηγος Χοσεΐν Σαλαμί ήταν αρχηγός των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (Islamic Revolutionary Guard Corps – IRGC), του κύριου στρατιωτικού σώματος του Ιράν. Ο ρόλος του τον καθιστούσε όχι μόνο στρατιωτικό ηγέτη, αλλά και σημαίνον πολιτικό παράγοντα.

Σε αντίθεση με τον τακτικό στρατό, οι IRGC είναι επιφορτισμένοι τόσο με την εξωτερική ασφάλεια της χώρας όσο και με την προστασία του καθεστώτος στο εσωτερικό. Διαθέτουν δική τους αεροπορία, ναυτικό, μονάδα ειδικών επιχειρήσεων («Δύναμη Κουντς» γνωστή και ως «Δύναμη της Ιερουσαλήμ»), καθώς και τη δύναμη πολιτοφυλακής Μπασίτζ.

Το σώμα διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη φύλαξη των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, έχει εκτεταμένη παρουσία στην εθνική οικονομία και θεωρείται κινητήριος δύναμη της ιρανικής πολιτικής σκηνής. Έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες δυτικές χώρες.

Ο Σαλαμί είχε αναλάβει τη διοίκηση των IRGC το 2019, ενώ η στρατιωτική του πορεία ξεκίνησε το 1980, κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ. Πριν αναλάβει την ηγεσία, είχε διατελέσει επικεφαλής της αεροπορικής δύναμης των IRGC για τρία χρόνια.

Είχε συνταχθεί με τη σκληρή ρητορική της Τεχεράνης κατά του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας, ενώ είχε υποστεί κυρώσεις από τον ΟΗΕ και άλλες χώρες για τον φερόμενο ρόλο του στο πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο Σαλαμί σκοτώθηκε όταν ισραηλινός πύραυλος έπληξε το διαμέρισμά του στην Τεχεράνη. Μετά τον θάνατό του, ο Χαμενεΐ τον προήγαγε μεταθανάτια στον βαθμό του αντιστρατήγου και όρισε νέο αρχηγό των IRGC τον υποστράτηγο Μοχάμαντ Πακπούρ.

Μοχαμάντ Χοσεΐν Μπαγκερί

Ο υποστράτηγος Μοχαμάντ Χοσεΐν Μπαγκερί ήταν αρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων και ως εκ τούτου ο ανώτατος αξιωματικός του τακτικού στρατού της χώρας.

Η θέση του ήταν αντίστοιχη με αυτή του αρχηγού του γενικού επιτελείου και τον καθιστούσε ηγέτη όλων των στρατιωτικών και αστυνομικών δυνάμεων του Ιράν, οι οποίες συγκαταλέγονται στην ένατη θέση παγκοσμίως.

Ο λεγόμενος «Αρτές», δηλαδή ο τακτικός στρατός, περιλαμβάνει όχι μόνο χερσαίες δυνάμεις αλλά και την κανονική αεροπορία, το ναυτικό και τη δύναμη αεράμυνας που διαχειρίζεται τα ραντάρ και την παρακολούθηση του εναέριου χώρου. Αν και ήταν επικεφαλής του επιτελείου, ο Μπαγκερί δεν είχε αρμοδιότητα επί των IRGC.

Ο Μπαγκερί είχε συμμετάσχει στην κυβέρνηση του Ιράν για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν ένας από τους Ιρανούς φοιτητές που εισέβαλαν στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη το 1979, προκαλώντας μια πολυετή κρίση με ομήρους που αποτέλεσε τη βάση για τις κακές σχέσεις μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Παρότι ξεκίνησε την καριέρα του στους IRGC, ανέλαβε αργότερα υψηλόβαθμες θέσεις στον τακτικό στρατό, γεγονός που θεωρήθηκε ένδειξη υπεροχής των IRGC. Ο αδελφός του, Χασάν Μπαγκερί, θεωρείται ήρωας του πολέμου κατά του Ιράκ και η υστεροφημία του συνέβαλε στην ανέλιξη του Μοχάμαντ Χοσεΐν.

Ο Μπαγκερί σκοτώθηκε από στοχευμένη αεροπορική επίθεση στο σπίτι του. Τη θέση του ανέλαβε ο υποστράτηγος Σαγιέντ Αμπντολραχίμ Μουσαβί.

Γκολάμ Αλί Ρασίντ

Ο υποστράτηγος Γκολάμ Αλί Ρασίντ ήταν επικεφαλής του κεντρικού στρατιωτικού αρχηγείου του Ιράν, που αποτελεί τον επιχειρησιακό κόμβο συντονισμού των ένοπλων δυνάμεων – ένα είδος αντίστοιχου του Κέντρου Εθνικής Στρατιωτικής Διοίκησης.

Ως διοικητής του συγκεκριμένου επιτελείου, ο Ρασίντ είχε την ευθύνη για τον συντονισμό όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων της χώρας και τη μεταφορά εντολών του ανώτατου ηγέτη προς τις IRGC και τον τακτικό στρατό.

Όπως και οι άλλοι δύο στρατηγοί, ο Ρασίντ προερχόταν από τους IRGC και είχε πολεμήσει κατά τη διάρκεια της σύρραξης με το Ιράκ. Είχε διατελέσει επίσης αναπληρωτής αρχηγός του γενικού επιτελείου.

Μετά τον θάνατό του, τη διοίκηση του επιτελείου ανέλαβε ο υποστράτηγος Αλί Σαντμανί.

Του Arjun Singh

Αεροπορικές επιδρομές εξαπέλυσε το Ισραήλ σε ιρανικό έδαφος τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Ιουνίου, σε μια ενέργεια που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας του. Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, δήλωσε ότι ξεκίνησε η επιχείρηση «Rising Lion», μια στοχευμένη στρατιωτική επιχείρηση με σκοπό την αντιμετώπιση της ιρανικής απειλής που, όπως υποστήριξε, απειλεί την ίδια την επιβίωση του Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου ανέφερε πως η Τεχεράνη έχει ήδη συγκεντρώσει επαρκείς ποσότητες εμπλουτισμένου σε υψηλά ποσοστά ουρανίου για την κατασκευή εννέα πυρηνικών κεφαλών, και ότι θα μπορούσε να παράξει την πρώτη της κεφαλή μέσα σε λίγους μήνες. Διαμήνυσε ότι οι ισραηλινές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν «για όσες ημέρες χρειαστεί» προκειμένου να εξαλειφθεί αυτή η απειλή.

Το εύρος των καταστροφών δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα προς το παρόν, ωστόσο ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε πως βασίστηκε σε υψηλής ακρίβειας πληροφορίες για την επιλογή στόχων που σχετίζονται με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο Νετανιάχου δήλωσε επίσης ότι επλήγη η βασική ιρανική εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στην Νατάνζ, καθώς και ένα πρόσωπο το οποίο περιέγραψε ως τον επικεφαλής Ιρανό επιστήμονα στον τομέα των πυρηνικών όπλων. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι η Νατάνζ ήταν μεταξύ των στοχευμένων εγκαταστάσεων. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προσέθεσε ότι πραγματοποιήθηκαν επίσης επιθέσεις κατά του πυρήνα του ιρανικού προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων.

Σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση, νεκρός από ισραηλινή επίθεση στην Τεχεράνη είναι και ο στρατηγός Χοσεΐν Σαλαμί, επικεφαλής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης.

Προετοιμασία για αντίποινα στην ισραηλινή επικράτεια

Καθώς εξελίσσονταν οι ισραηλινές επιθέσεις, ο στρατός άρχισε να καλεί τους πολίτες να αναζητήσουν καταφύγιο, εν αναμονή ιρανικών αντιποίνων. Ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου, αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, δήλωσε ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτη επιτυχία και προειδοποίησε πως οι συνέπειες μπορεί να διαφέρουν από προηγούμενες εμπειρίες.

Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο, το Ιράν είχε εξαπολύσει καταιγισμό πυραύλων κατά του Ισραήλ, ως αντίποινα για την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που προκάλεσε τον θάνατο του Ιρανού στρατηγού Αμπάς Νιλφορουσάν και του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, στον Λίβανο, καθώς και για την επιχείρηση που είχε ως αποτέλεσμα τη δολοφονία του επικεφαλής της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη.

 

Το πρωί της Παρασκευής, ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι το Ισραήλ «πρέπει να περιμένει αυστηρή τιμωρία», προσθέτοντας ότι «το σιωνιστικό καθεστώς ετοίμασε για τον εαυτό του ένα πικρό και επώδυνο τέλος με αυτό το έγκλημα, και θα το λάβει σίγουρα».

Οι ΗΠΑ αρνούνται κάθε ανάμειξη

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι το Ισραήλ ενήργησε μονομερώς και ότι η Ουάσιγκτον δεν συμμετείχε στις επιθέσεις. Τόνισε πως προτεραιότητα των ΗΠΑ παραμένει η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή. Παρότι διέψευσε οποιαδήποτε εμπλοκή, ανέφερε πως Ισραηλινοί αξιωματούχοι είχαν ενημερώσει την Ουάσιγκτον για την πεποίθησή τους ότι η επίθεση ήταν αναγκαία για την εθνική τους άμυνα.

Παραμένει ασαφές σε ποιο βαθμό η αμερικανική κυβέρνηση είχε προειδοποιηθεί για την επικείμενη επιχείρηση.

Ήδη από τις 11 Ιουνίου, η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη είχε ξεκινήσει τη μείωση του προσωπικού της. Στις 12 Ιουνίου, λίγες μόλις ώρες πριν από την έναρξη της επιχείρησης «Rising Lion», η πρεσβεία στο Ιράκ απηύθυνε προειδοποίηση προς τους Αμερικανούς πολίτες να αποφεύγουν τα ταξίδια στη χώρα, ενώ η πρεσβεία στο Ισραήλ διέταξε το προσωπικό να αποχωρήσει από τις περιοχές του Τελ Αβίβ, της Ιερουσαλήμ και της Μπερ Σεβά μέχρι νεοτέρας.

Κατά τη διάρκεια τελετής υπογραφής νομοσχεδίου, στις 12 Ιουνίου, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε αν επίκειται επίθεση από το Ισραήλ. Απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση, λέγοντας πως δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει «επικείμενη», αλλά φάνηκε να υπονοεί πως ήταν πιθανή.

Μετά τις επιθέσεις, ο Ρούμπιο ανέφερε πως η αμερικανική κυβέρνηση προχώρησε σε πρόσθετα μέτρα προστασίας των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή και διατηρεί επαφή με τους περιφερειακούς εταίρους. Προειδοποίησε, τέλος, ότι το Ιράν δεν θα πρέπει να στοχοποιήσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό.

Αντιδράσεις Αμερικανών πολιτικών

Η επιχείρηση «Rising Lion» προκάλεσε μικτές αντιδράσεις μεταξύ των Αμερικανών νομοθετών.

Ο γερουσιαστής Τομ Κόττον (R-Ark.) χαιρέτισε την ισραηλινή ενέργεια, υποστηρίζοντας ότι το Ιράν ευθύνεται για τον θάνατο χιλιάδων Αμερικανών και πως επιδιώκει την κατασκευή πυρηνικών όπλων και πυραύλων ικανών να πλήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Στηρίζουμε το Ισραήλ πλήρως, μέχρι τέλους», έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.

 

Ο γερουσιαστής Ρικ Σκοτ (R-Fla.) εξέφρασε την ελπίδα να προστατευθούν οι Αμερικανοί στην περιοχή και να στεφθεί με επιτυχία η ισραηλινή επιχείρηση. Κάλεσε μάλιστα όλους τους Αμερικανούς να προσευχηθούν για την ασφάλεια των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και την επιτυχία του Ισραήλ στην αντιμετώπιση ενός «πρωταγωνιστή της κρατικής τρομοκρατίας» και κοινής απειλής, όπως χαρακτήρισε το Ιράν.

Από την άλλη πλευρά, ο γερουσιαστής Τζακ Ρηντ (D-R.I.), επικεφαλής της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας, εκτίμησε ότι η απόφαση του Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν αποτελεί επικίνδυνη κλιμάκωση που απειλεί να προκαλέσει ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή και επεσήμανε ότι τίθενται σε κίνδυνο όχι μόνο αθώοι πολίτες, αλλά και η συνολική σταθερότητα της Μέσης Ανατολής.

Ο βουλευτής Χοακίν Κάστρο (D-Texas) χαρακτήρισε την ισραηλινή επίθεση «καθαρή υπονόμευση» των προσπαθειών της κυβέρνησης Τραμπ να συγκρατήσει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν μέσω διπλωματικών μέσων.

Των Ryan Morgan και Joseph Lord

Η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας, Πέννυ Γουόνγκ, κάλεσε το Ισραήλ και το Ιράν να αποφύγουν την κλιμάκωση της έντασης και να δώσουν προτεραιότητα στη διπλωματία έναντι της στρατιωτικής αντιπαράθεσης, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για τη σταθερότητα στην περιοχή. Οι δηλώσεις της έγιναν στον απόηχο των αναφορών για εκρήξεις στην Τεχεράνη.

Η Γουόνγκ επεσήμανε ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να αποφύγουν ενέργειες και ρητορική που ενδέχεται να επιδεινώσουν περαιτέρω την κατάσταση, τονίζοντας ότι παρότι υπάρχουν βάσιμες ανησυχίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, η διεθνής κοινότητα οφείλει να επιμείνει στον διάλογο και τις διπλωματικές προσπάθειες. Όπως ανέφερε, το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα συνιστά απειλή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.

Η κυβέρνηση προέτρεψε τους Αυστραλούς πολίτες που σχεδιάζουν ταξίδια στην ευρύτερη περιοχή να παρακολουθούν στενά τις επίσημες ενημερώσεις μέσω της πλατφόρμας Smart Traveller.

Ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα

Παράλληλα, η Αυστραλία ανακοίνωσε νέα δέσμη ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, ύψους 5 εκατομμυρίων δολαρίων, μέσω της συνεργασίας με το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας. Η χρηματοδότηση θα διατεθεί στον Ιορδανικό Χασεμιτικό Φιλανθρωπικό Οργανισμό, ο οποίος λειτουργεί κινητά νοσοκομεία μέσα στη Γάζα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι ιατρικές ομάδες έχουν ήδη προσφέρει υπηρεσίες σε περισσότερους από 600.000 ασθενείς και έχουν πραγματοποιήσει περισσότερες από 22.000 χειρουργικές επεμβάσεις.

Η Γουόνγκ επανέλαβε την πάγια θέση της Καμπέρας υπέρ της απρόσκοπτης πρόσβασης της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας, σημειώνοντας ότι το Ισραήλ οφείλει να επιτρέψει την άμεση και πλήρη είσοδο της βοήθειας, σύμφωνα με τις δεσμευτικές αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου.

Αναγνώρισε επίσης την έντονη ψυχολογική επιβάρυνση που προκαλεί η σύγκρουση σε μεγάλο μέρος της αυστραλιανής κοινωνίας, λέγοντας πως πολλοί πολίτες αισθάνονται απογοήτευση για την αδυναμία της χώρας να συμβάλει καθοριστικά στις εξελίξεις.

Η υπουργός Πολυπολιτισμικών Υποθέσεων, Αν Άλυ, επιβεβαίωσε ότι η νέα παροχή ανεβάζει τη συνολική συνεισφορά της Αυστραλίας σε βοήθεια προς αμάχους που επλήγησαν από τις συγκρούσεις στη Γάζα και τον Λίβανο, μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, σε πάνω από 110 εκατομμύρια δολάρια.

Απαντώντας σε ερωτήσεις για πιθανές κυρώσεις κατά Ισραηλινών αξιωματούχων, η Γουόνγκ υπογράμμισε ότι η Αυστραλία διατηρεί μακροχρόνιους δεσμούς φιλίας με τον ισραηλινό λαό, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η κυβέρνηση της Καμπέρας διαφωνεί με συγκεκριμένες πολιτικές της ισραηλινής ηγεσίας, ιδίως σε σχέση με τον αποκλεισμό της Γάζας και τη στάση ορισμένων υπουργών στο ζήτημα της Δυτικής Όχθης.

Υπενθυμίζεται ότι, πρόσφατα, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσαν κυρώσεις και άλλα μέτρα κατά των Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και Μπεζαλέλ Σμότριτς, κατηγορώντας τους για υποκίνηση βίας κατά Παλαιστινίων.

Υπεράσπιση των επιθέσεων από τον Νετανιάχου

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου υπερασπίστηκε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του Ιράν, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για κρίσιμες για την επιβίωση του Ισραήλ ενέργειες. Όπως ανέφερε, η επιχείρηση θα συνεχιστεί όσο χρειαστεί ώστε να εξαλειφθεί η απειλή.

Κατηγόρησε δε το Ιράν ότι προχωρά ενεργά στην απόκτηση πυρηνικών όπλων, υποστηρίζοντας πως τους τελευταίους μήνες η Τεχεράνη επαρκείς ποσότητες εμπλουτισμένου σε υψηλό βαθμό ουρανίου για την κατασκευή εννέα ατομικών βομβών.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ισραηλινές δυνάμεις έπληξαν βασικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού στο Νατάνζ, στοχοποίησαν πυρηνικούς επιστήμονες και στοιχεία του βαλλιστικού προγράμματος του Ιράν. Προειδοποίησε ότι το Ιράν προετοιμάζεται να κατασκευάσει δεκάδες χιλιάδες βαλλιστικούς πυραύλους εντός τριετίας, περιγράφοντας ένα υποθετικό σενάριο στο οποίο 10.000 τόνοι εκρηκτικών πλήττουν μια περιοχή μεγέθους του Νιου Τζέρσεϋ.

Υποστήριξε ότι οι ενέργειες του Ισραήλ λειτουργούν προστατευτικά όχι μόνο για το ίδιο, αλλά και για γειτονικά αραβικά κράτη, τα οποία – όπως είπε – έχουν επίσης υποστεί τις συνέπειες της «ιρανικής εκστρατείας χάους και βίας».

Ο Νετανιάχου προωθεί τη συμμαχία ΗΠΑ-Ισραήλ

Ο Νετανιάχου προειδοποίησε ότι η αυξανόμενη εμβέλεια των ιρανικών πυραύλων καθιστά πιθανή τη μεταφορά της απειλής σε ευρωπαϊκές πόλεις και, εν τέλει, και στην Αμερική.

Ανέφερε ότι το Ιράν αποκαλεί το Ισραήλ «μικρό Σατανά» και τις Ηνωμένες Πολιτείες «μεγάλο Σατανά», επισημαίνοντας ότι για δεκαετίες καθοδηγεί μαζικές εκστρατείες μίσους με συνθήματα όπως «θάνατος στο Ισραήλ» και «θάνατος στην Αμερική».

Καταλήγοντας, ευχαρίστησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και δήλωσε πως η δράση του Ισραήλ συμβάλλει στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου κόσμου.

Της Naziya Alvi Rahman

Σε κλίμα έντασης και ανησυχίας για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, το διοικητικό συμβούλιο των 35 μελών του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) ενέκρινε στις 12 Ιουνίου ψήφισμα που διαπιστώνει ότι το Ιράν παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της «Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων». Η απόφαση, με τη στήριξη της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας (ομάδα E3), καθώς και των Ηνωμένων Πολιτειών, αναμένεται να οδηγήσει την υπόθεση ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η άμεση αντίδραση της Τεχεράνης ήρθε με την ανακοίνωση σχεδίων για την ίδρυση νέας εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου «σε ασφαλή τοποθεσία», κλιμακώνοντας περαιτέρω το διπλωματικό αδιέξοδο και προκαλώντας νέο κύκλο ανησυχιών. Την ίδια στιγμή, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε για αναβαθμισμένο επίπεδο απειλής στην περιοχή.

Το ψήφισμα του ΔΟΑΕ βασίστηκε σε αναφορές του γενικού διευθυντή του Οργανισμού, Ραφαέλ Γκρόσι, ο οποίος τις τελευταίες εβδομάδες είχε εκφράσει έντονες ανησυχίες για την παραβίαση των επιθεωρήσεων και την πρόοδο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Στο σχετικό κείμενο, η Τεχεράνη καλείται να επιστρέψει άμεσα στη συνεργασία με τον ΔΟΑΕ και να συμμορφωθεί με τις προβλέψεις της Συνθήκης Μη Διάδοσης. Εάν το Ιράν συνεχίσει να αγνοεί τις δεσμεύσεις του, το ζήτημα θα παραπεμφθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κάτι που προμηνύει την πιθανή επιβολή νέων κυρώσεων.

Σύμφωνα με το ψήφισμα, το Ιράν έχει συστηματικά εμποδίσει την πλήρη πρόσβαση των επιθεωρητών του ΔΟΑΕ σε κρίσιμες εγκαταστάσεις και δεν έχει δώσει επαρκείς εξηγήσεις για την ανεύρεση μη δηλωθέντος πυρηνικού υλικού. Η ομάδα E3 (Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία) και οι ΗΠΑ έχουν επανειλημμένα ζητήσει από την Τεχεράνη την ικανοποίηση των αιτημάτων για πληροφόρηση και επιθεώρηση.

Απαντώντας στις πιέσεις, το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν ανακοίνωσε τη δημιουργία νέας εγκατάστασης εμπλουτισμού σε τοποθεσία που χαρακτηρίζεται «ιδιαίτερα ασφαλής», υποδηλώνοντας την πρόθεση της χώρας να διατηρήσει και να ενισχύσει τις πυρηνικές της δυνατότητες κόντρα στις διεθνείς πιέσεις. Η Τεχεράνη επανέλαβε πως οι στόχοι του προγράμματός της είναι αποκλειστικά ειρηνικοί και κατήγγειλε το ψήφισμα ως πολιτικά υποκινούμενο.

Παράλληλα, η Ουάσιγκτον, διά στόματος του υπουργείου Εξωτερικών, υιοθέτησε αυστηρή στάση, προειδοποιώντας τους Αμερικανούς πολίτες για αυξημένους κινδύνους ασφάλειας στη Μέση Ανατολή, ενώ κάλεσε το Ιράν «να επανέλθει άμεσα σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς δεσμεύσεις του».

Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς επικαιρότητας εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες. Παρά τη συμφωνία του 2015 (Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης – JCPOA), οι εξελίξεις των τελευταίων ετών, με την αποχώρηση των ΗΠΑ το 2018 και την εκατέρωθεν κλιμάκωση, οδήγησαν στην κατάρρευση του πλαισίου επιτήρησης και στην εκ νέου αύξηση της έντασης. Στις πρόσφατες εκθέσεις του, ο ΔΟΑΕ έχει διαπιστώσει ότι τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν υπερβαίνουν κατά πολύ τα νόμιμα επιτρεπόμενα όρια, γεγονός που γεννά φόβους για ενδεχόμενη στρατιωτική χρήση.

Η έγκριση του ψηφίσματος από τον ΔΟΑΕ αποτελεί ένδειξη διεθνούς ανησυχίας για την αδιαφάνεια του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και δίνει ώθηση για περαιτέρω διπλωματική και πιθανώς πίεση με κυρώσεις προς την Τεχεράνη. Η μεταφορά της υπόθεσης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανοίγει το ενδεχόμενο νέας αντιπαράθεσης μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων, την ώρα που η περιοχή βρίσκεται ήδη υπό το βάρος γεωπολιτικών εντάσεων, ιδίως μετά τις εξελίξεις στη Γάζα και τις ευρύτερες περιφερειακές ανακατατάξεις.

Η απόφαση εντάσσεται επίσης σε ένα πιο ευρύ πλέγμα στρατηγικών ισορροπιών, όπου η διατήρηση ανοικτών διαύλων διαλόγου και ο αποτελεσματικός έλεγχος της πυρηνικής τεχνολογίας συνιστούν καθοριστικά στοιχεία για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Αν και η ιρανική ηγεσία επιμένει στη νομιμότητα των ενεργειών της, οι δυτικές χώρες επισημαίνουν ότι η διαφάνεια και η συνεργασία αποτελούν προαπαιτούμενα για την αποφυγή στρατιωτικής κλιμάκωσης.

Το μέλλον των σχέσεων Ιράν – Δύσης παραμένει αβέβαιο, καθώς η διεθνής κοινότητα καλείται να επιλέξει μεταξύ συνέχισης των διπλωματικών προσπαθειών και επιβολής αυστηρότερων μέτρων. Το επόμενο διάστημα θα αποδείξει εάν το Ιράν θα ανταποκριθεί στις εκκλήσεις για διαφάνεια ή θα επιλέξει την περαιτέρω απομόνωση από το διεθνές σύστημα, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια.

Η Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή της Αντίστασης του Ιράν (NCRI), βασική ομάδα της ιρανικής αντιπολίτευσης προχώρησε την Τρίτη σε σοβαρές καταγγελίες κατά του καθεστώτος της Τεχεράνης, υποστηρίζοντας ότι έχει αναπτύξει ένα «πολύ πιο εξελιγμένο» σχέδιο για την επιβίωση μυστικού πυρηνικού προγράμματος όπλων. Οι αποκαλύψεις έγιναν από τον αναπληρωτή διευθυντή του NCRI, Αλιρεζά Τζαφαρζαντέχ, σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, την ίδια στιγμή που στη Βιέννη συνεδρίαζε το διοικητικό συμβούλιο της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) με αντικείμενο και το πυρηνικό ζήτημα του Ιράν.

Σύμφωνα με τον Τζαφαρζαντέχ, το αποκαλούμενο «σχέδιο Kavir» είναι «πολύ πιο εξελιγμένο» σε σύγκριση με προηγούμενα προγράμματα, με στόχο τη διατήρηση και περαιτέρω ανάπτυξη του μυστικού πυρηνικού οπλοστασίου της χώρας, μακριά από τα μάτια των διεθνών επιθεωρητών. Η παρουσίαση συνοδεύτηκε από χάρτη του Ιράν, στον οποίο ο υπεύθυνος του NCRI επεσήμανε ύποπτες τοποθεσίες, επικαλούμενος πληροφορίες των δικτύων πληροφόρησης της οργάνωσης εντός της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

«Το απολυταρχικό καθεστώς της Τεχεράνης επιδιώκει, μέσω του σχεδίου Kavir, να παρακάμψει επιτυχώς τις διεθνείς επιθεωρήσεις και να διασφαλίσει την επιχειρησιακή συνέχεια του στρατιωτικού του πυρηνικού προγράμματος», δήλωσε ο Τζαφαρζαντέχ, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα κινείται σε πολύ υψηλότερο επίπεδο οργάνωσης και κάλυψης σε σχέση με το παρελθόν.

Οι καταγγελίες του NCRI έρχονται ενώ το διοικητικό συμβούλιο της IAEA συζητά στη Βιέννη εάν θα προχωρήσει σε επίσημη επίπληξη κατά του Ιράν για τη συνεχιζόμενη μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των επιθεωρητών. Πιθανή τέτοια απόφαση θα μπορούσε να οδηγήσει την υπόθεση εκ νέου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, επαναφέροντας στο προσκήνιο το θέμα της επιβολής κυρώσεων εις βάρος της Τεχεράνης.

Σε πρόσφατη τοποθέτησή του, ο γενικός διευθυντής της IAEA εξέφρασε «βαθιές ανησυχίες» για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες του Ιράν στον πυρηνικό τομέα και την ανεπαρκή συνεργασία με τους διεθνείς επιθεωρητές. Η στάση του ιρανικού καθεστώτος χαρακτηρίζεται από μόνιμη άρνηση διάθεσης στοιχείων και περιορισμένη πρόσβαση σε πολλές πυρηνικές εγκαταστάσεις, γεγονός που εντείνει τις αμφιβολίες για τον αποκλειστικά ειρηνικό χαρακτήρα του προγράμματος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το NCRI έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο τα προηγούμενα χρόνια στις αποκαλύψεις ύπαρξης μυστικών πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν, συμβάλλοντας στην αύξηση της διεθνούς πίεσης προς την κυβέρνηση της Τεχεράνης.

Η επίδραση των νέων καταγγελιών παρατηρείται ήδη σε σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις. Κράτη όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η ΕΕ αλλά και το Ισραήλ τείνουν να αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη ανησυχία κάθε ένδειξη επανεκκίνησης ή κορύφωσης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Η σχετική δυσπιστία έναντι των διαβεβαιώσεων της Τεχεράνης ενισχύεται από τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης και την ιστορική εμπειρία περιορισμένης συνεργασίας του Ιράν με διεθνείς φορείς.

Ταυτόχρονα, η δημόσια αναφορά για το σχέδιο Kavir προσφέρει νέα επιχειρήματα σε όσους πιέζουν για πιο αυστηρές κυρώσεις αλλά και σε όσους στηρίζουν μια νέα διπλωματική πρωτοβουλία προς επίτευξη σταθερού πυρηνικού συμβιβασμού.

Η συγκυρία των καταγγελιών καταδεικνύει την κρισιμότητα της στιγμής καθώς το ιρανικό πυρηνικό ζήτημα επανέρχεται δυναμικά ως παράγοντας αποσταθεροποίησης στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής. Τυχόν απόφαση του IAEA να παραπέμψει το ζήτημα στο Συμβούλιο Ασφαλείας θα μπορούσε να επαναφέρει το Ιράν στο επίκεντρο διεθνών πιέσεων και να δημιουργήσει νέα δεδομένα για τις ισορροπίες ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή. Από την πλευρά του, το καθεστώς της Τεχεράνης επιδιώκει και πάλι να εμφανίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα ως ειρηνικού σκοπού, αποδίδοντας τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης σε «πολιτικά κίνητρα» και αναζωπυρώνοντας τη ρητορική περί δυτικής επιθετικότητας.

Οι εξελίξεις το επόμενο διάστημα θα κριθούν σε διπλωματικό επίπεδο, με τα ενδιαφερόμενα μέρη να σταθμίζουν τα ενδεχόμενα σενάρια, από την εφαρμογή νέων κυρώσεων έως τη διαπραγμάτευση νέων όρων και εγγυήσεων για το ιρανικό πρόγραμμα.

Συνοψίζοντας, η δημόσια ανάδειξη του «πολύ πιο εξελιγμένου» σχεδίου Kavir από το NCRI αναδεικνύει τη διαρκή ένταση γύρω από το πυρηνικό ζήτημα του Ιράν και επαναφέρει στο προσκήνιο τις απαραίτητες ισορροπίες μεταξύ διεθνούς ασφάλειας και διπλωματικής προσέγγισης, σε μία ιδιαίτερα ταραχώδη περίοδο για τη Μέση Ανατολή.

Αμερικανός πρέσβης και εβραϊκή οργάνωση αντέδρασαν έπειτα από την απαγόρευση εισόδου στην Αυστραλία ενός influencer που επισκεπτόταν τη χώρα για φιλανθρωπική περιοδεία.

Ο διακεκριμένος Αμερικανός Ισραηλινός σύμβουλος τεχνολογίας και blogger Χίλελ Φουλντ επρόκειτο να φτάσει στην Αυστραλία για να παρουσιάσει εκ μέρους του Μάγκεν Ντάβιντ Άντομ, του ισραηλινού αντίστοιχου της Κρατικής Υπηρεσίας Έκτακτης Ανάγκης της Αυστραλίας ή του Ερυθρού Σταυρού.

Ο Φουλντ επρόκειτο να μιλήσει υπέρ του Μάγκεν Ντάβιντ Άντομ σε εκδηλώσεις συγκέντρωσης χρημάτων στο Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη, καθώς και να παραστεί σε μια σειρά εκδηλώσεων σε σχολεία και συναγωγές, αλλά ισχυρίζεται ότι η βίζα του ακυρώθηκε από την αυστραλιανή κυβέρνηση πριν προλάβει να φτάσει.

Μια κίνηση που, σύμφωνα με την Αυστραλιανή Εβραϊκή Ένωση (AJA), θα θέσει τη χώρα σε αντιπαράθεση με τους Ισραηλινούς.

Ο αδελφός του Φουλντ, Άρι, δολοφονήθηκε από Παλαιστίνιο, και ο ίδιος είχε εκφράσει στο παρελθόν απόψεις συνδεδεμένες με την ισραηλινή δεξιά, συμπεριλαμβανομένης της πεποίθησης ότι το Ισραήλ είναι ο νόμιμος κάτοχος των αμφισβητούμενων εδαφών.

Το Ισραήλ κάλεσε την Αυστραλία να ανακαλέσει την απαγόρευση της βίζας του Φουλντ, ενώ ο Αμερικανός πρέσβης στο Ισραήλ Μάικ Χάκαμπι απευθύνθηκε στον υπουργό Εσωτερικών Υποθέσεων Τόνι Μπερκ για να επιτρέψει στον Φουλντ να εισέλθει στη χώρα, σύμφωνα με την εφημερίδα The Australian.

Στην επιστολή του προς τον Μπερκ, ο Χάκαμπι ανέφερε ότι ο Φουλντ κατείχε ισχυρές απόψεις, αλλά αυτές ήταν κατά της τρομοκρατίας και της εισβολής της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου 2023, όπου περισσότεροι από 1.200 Ισραηλινοί άνδρες, γυναίκες και παιδιά σφαγιάστηκαν.

Ο Χάκαμπι δήλωσε ότι ο Φουλντ δεν αποτελούσε καμία απειλή για την Αυστραλία.

Η Epoch Times επικοινώνησε με το υπουργείο Εσωτερικών Υποθέσεων για σχόλιο.

Η Αυστραλιανή Εβραϊκή Ένωση επικρίνει την πολιτική

Σε δήλωση που παρείχε στην Epoch Times, ο διευθύνων σύμβουλος της AJA Ρόμπερτ Γκρέγκορι δήλωσε ότι το Μάγκεν Ντάβιντ Άντομ ήταν μια ζωτικής σημασίας οργάνωση που παρείχε υπηρεσίες άμεσης βοήθειας.

«Αξίζει να σημειωθεί ότι η AJA είχε συνδράμει στο παρελθόν σε μια περιοδεία ομιλιών του αδελφού του Χίλελ, του Άρι Φουλντ, έναν διακεκριμένο υπερασπιστή του Ισραήλ που δολοφονήθηκε αργότερα σε ισλαμιστική τρομοκρατική επίθεση», δήλωσε.

«Η ακύρωση από την κυβέρνηση Αλμπανίζε της βίζας του Χίλελ Φουλντ αντιπροσωπεύει κάτι περισσότερο από μια ακόμη πράξη εχθρότητας προς την εβραϊκή κοινότητα, είναι βαθιά αντισημιτική.

«Αυτό ακολουθεί την προηγούμενη ακύρωση βίζας της πρώην Ισραηλινής υπουργού Δικαιοσύνης Αγιελέτ Σάκεντ, η οποία επίσης επρόκειτο να μιλήσει σε μια εβραϊκή οργάνωση στην Αυστραλία».

Ο Γκρέγκορι ισχυρίστηκε ότι υπάρχει διπλό μέτρο από την κυβέρνηση Αλμπανίζε, η οποία, όπως λέει, έχει παράσχει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια από χρήματα των φορολογουμένων στη Γάζα.

«Η εβραϊκή κοινότητα δεν επιδιώκει κυβερνητική οικονομική υποστήριξη για το Ισραήλ», δήλωσε.

«Αντίθετα, οι Αυστραλοί Εβραίοι συγκεντρώνουν χρήματα ιδιωτικά για ανθρωπιστικούς σκοπούς όπως το Μάγκεν Ντάβιντ Άντομ, που σώζει ζωές.

«Οποιαδήποτε προσπάθεια διατάραξης ή σαμποτάζ τέτοιας συγκέντρωσης χρημάτων δεν είναι μόνο μικρόψυχη—φαίνεται να υπάρχει μια απόλυτη απερισκεψία για το αν θα μπορούσε να κοστίσει ζωές».

Ο Γκρέγκορι δήλωσε ότι η AJA θα προειδοποιούσε τους Εβραίους να μην ταξιδεύουν στην Αυστραλία υπό την τρέχουσα κυβέρνηση.

«Υπάρχει πραγματική ανησυχία ότι οι Εβραίοι επισκέπτες μπορεί να έχουν τις βίζες τους ανακληθείς αφού έχουν κλείσει πτήσεις και διαμονή, ένα ανησυχητικό και διακριτικό προηγούμενο», δήλωσε.

Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΔΥΑΕ), Ραφαέλ Γκρόσι, εξέφρασε τη Δευτέρα έντονη ανησυχία σχετικά με την «ταχεία συσσώρευση υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου» από το Ιράν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΥΑΕ που λαμβάνει χώρα αυτήν την εβδομάδα στη Βιέννη.

Κατά την εισήγησή του προς τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, ο κ. Γκρόσι τόνισε: «Απευθύνω επείγουσα έκκληση στο Ιράν να συνεργαστεί πλήρως και αποτελεσματικά με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας». Οι δηλώσεις του έρχονται σε μια περίοδο όπου η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, την ώρα που επίκειται μία κρίσιμη απόφαση του οργανισμού-«φύλακα» της πυρηνικής μη διάδοσης.

Ο γενικός διευθυντής της ΔΥΑΕ, μιλώντας κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την εναρκτήρια ημέρα της τριμηνιαίας συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου στη Βιέννη, σημείωσε: «Είμαι πεπεισμένος ότι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός περνά μέσα από μία διπλωματική λύση, ισχυρά υποστηριζόμενη από ένα καθεστώς επαλήθευσης εκ μέρους της ΔΥΑΕ». Με αυτή τη δήλωση, ο κ. Γκρόσι θέλησε να επαναφέρει τη σημασία της διεθνούς επιτήρησης και της διαφάνειας στις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές σε μια διαπραγματευτική, ειρηνική επίλυση υπό την αιγίδα αξιόπιστου ελέγχου.

Η συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΔΥΑΕ αυτή την εβδομάδα κρίνεται ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς αναμένεται να καθορίσει τα επόμενα βήματα της διεθνούς κοινότητας αναφορικά με το ιρανικό ζήτημα, το οποίο έχει πυροδοτήσει ανησυχίες σε δυτικές χώρες για το ενδεχόμενο εξοπλισμού της Τεχεράνης με όπλα μαζικής καταστροφής.

Το Ιράν, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΔΥΑΕ, έχει επιταχύνει τα τελευταία χρόνια το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου, αγγίζοντας επίπεδα που πλησιάζουν το όριο που απαιτείται για κατασκευή πυρηνικού όπλου – ενώ από το 2018, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA), έχει περιορίσει σημαντικά τη διαφάνεια προς τον διεθνή οργανισμό.

Πολλές δυτικές κυβερνήσεις εκφράζουν ανοιχτά τον προβληματισμό τους για την περιορισμένη συνεργασία της Τεχεράνης με τους επιθεωρητές της ΔΥΑΕ, καλώντας με τη σειρά τους σε άμεση επιστροφή στον διάλογο και αυστηρή τήρηση των δεσμεύσεων της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT). Από την άλλη πλευρά, το Ιράν διατείνεται ότι το πρόγραμμα είναι ειρηνικό και κατηγορεί τη Δύση για πολιτικοποίηση του ζητήματος.

Η στάση του Ιράν έναντι του διεθνούς ελέγχου συνεχίζει να αποτελεί σημείο έντασης στη Μέση Ανατολή και την παγκόσμια ασφάλεια. Ο κ. Γκρόσι, με τις πρόσφατες δηλώσεις του, επιχειρεί να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας τροφοδοτώντας παράλληλα την ανάγκη για ενιαία στάση της διεθνούς κοινότητας απέναντι στο ενδεχόμενο περαιτέρω αποκλιμάκωσης ή όξυνσης της κρίσης.

Το επόμενο διάστημα θα αποβεί καθοριστικό για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή, αφού οποιαδήποτε υποβάθμιση της διαφάνειας ή πλήρους συνεργασίας του Ιράν με τη ΔΥΑΕ ενδέχεται να πυροδοτήσει νέες διπλωματικές ή ακόμη και γεωπολιτικές εντάσεις, επηρεάζοντας όχι μόνο τη Μέση Ανατολή αλλά και τις ευρύτερες διεθνείς ισορροπίες.

Ο Ραφαέλ Γκρόσι, εκπροσωπώντας τη ΔΥΑΕ, έστειλε ένα σαφές μήνυμα τόσο στο Ιράν όσο και στη διεθνή κοινότητα για την αναγκαιότητα άμεσης και ουσιαστικής συνεργασίας, η οποία αποτελεί «μονόδρομο» για την ειρηνική διευθέτηση της παρούσας κρίσης. Το διακύβευμα – διεθνής ασφάλεια, μη διάδοση των πυρηνικών και διατήρηση της ειρήνης – παραμένει υψηλό καθώς η Βιέννη γίνεται αυτή την εβδομάδα το επίκεντρο πρωτοβουλιών και ανησυχιών για το μέλλον των παγκόσμιων πυρηνικών ισορροπιών.

Ο στρατός του Ισραήλ ανέκτησε τη σορό ενός Ταϊλανδού ομήρου, ο οποίος κρατούνταν στη Λωρίδα της Γάζας μετά την επίθεση της Χαμάς εναντίον του ισραηλινού εδάφους στις 7 Οκτωβρίου 2023, ανακοίνωσε σήμερα ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ίσραελ Κατς.

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό υπουργό, τη σορό του Ναταπόνγκ Πίντα κρατούσε η παλαιστινιακή οργάνωση μαχητών Ταξιαρχίες Μουτζαχεντίν, και ανακτήθηκε από την περιοχή της Ράφα στο νότια Γάζα. Η οικογένεια του ομήρου στην Ταϊλάνδη έχει ενημερωθεί.

Ο Πίντα, εργάτης γης, απήχθη από το κιμπούτς Νιρ Οζ, μια μικρή ισραηλινή κοινότητα κοντά στα σύνορα με τη Γάζα, όπου το ένα τέταρτο του πληθυσμού σκοτώθηκαν ή συνελήφθησαν όμηροι κατά την επίθεση της Χαμάς που πυροδότησε τον καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα.

Ο ισραηλινός στρατός διευκρίνισε ότι ο Πίντα ήταν ζωντανός όταν απήχθη και σκοτώθηκε από τους απαγωγείς του, οι οποίοι σκότωσαν και μετέφεραν στη Γάζα τις σορούς άλλων δύο Ισραηλινοαμερικανών ομήρων που ανακτήθηκαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποιο σχόλιο από τις Ταξιαρχίες Μουτζαχεντίν, που αρνούνταν προηγουμένως ότι έχει σκοτώσει ομήρους, ή από τη Χαμάς. Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε πως οι Ταξιαρχίες κρατούν τη σορό άλλου ενός ξένου υπηκόου. Μόνο 20 από τους 55 εναπομείναντες ομήρους θεωρούνται ζωντανοί.

Οι Ταξιαρχίες Μουτζαχεντίν κρατούσαν επίσης και σκότωσαν την Ισραηλινή όμηρο Σίρι Μπίμπας και τους δύο μικρούς γιους της, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές. Οι σοροί τους επιστράφηκαν στη διάρκεια της δίμηνης εκεχειρίας, η οποία κατέρρευσε τον Μάρτιο αφότου οι δύο πλευρές δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στους όρους της επέκτασής της σε μια δεύτερη φάση.

Από τότε το Ισραήλ διεύρυνε την επιχείρησή του σε όλη της Λωρίδα της Γάζας, καθώς προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου να εξασφαλιστεί μια νέα κατάπαυση του πυρός έχουν βαλτώσει.

Τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποιούν ότι οι περισσότεροι από τα 2,3 εκατομμύρια του πληθυσμού της Γάζας κινδυνεύουν με λιμό έπειτα από ισραηλινό αποκλεισμό του θύλακα επί 11 εβδομάδες, με το ποσοστό των μικρών παιδιών που υποφέρουν από οξύ υποσιτισμό να τριπλασιάζεται σχεδόν.

Οργάνωση υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ σταμάτησε τη διανομή βοήθειας

Η διανομή βοήθειας σταμάτησε χθες, Παρασκευή, αφότου το υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ Ανθρωπιστικό Ίδρυμα για τη Γάζα (GHF) δήλωσε πως ο συνωστισμός κατέστησε μη ασφαλή τη συνέχιση των επιχειρήσεών του. Δεν είναι σαφές αν η διανομή βοήθειας επαναλήφθηκε σήμερα.

Την Τετάρτη, το GHF ανέστειλε τη διανομή βοήθειας και ζήτησε από τον ισραηλινό στρατό να επανεξετάσει τα πρωτόκολλα ασφαλείας αφότου Παλαιστίνιοι νοσοκομειακοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι περισσότεροι από 80 άνθρωποι σκοτώθηκαν από πυρά και εκατοντάδες τραυματίστηκαν κοντά σε σημεία διανομής βοήθειας το διάστημα 1-3 Ιουνίου.

Το GHF άρχισε να διανέμει δέματα τροφίμων στη Γάζα στα τέλη Μαΐου, επιβλέποντας ένα νέο μοντέλο διανομής βοήθειας το οποίο σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη δεν είναι ούτε αμερόληπτο ούτε ουδέτερο. Λέει ότι έχει χορηγήσει μέχρι τώρα περίπου εννέα εκατομμύρια γεύματα.

Το Ισραήλ αντιμετωπίζει αυξανόμενη διεθνή πίεση σχετικά με την επίθεσή του εναντίον της Χαμάς, που έχει βυθίσει τη Γάζα σε ανθρωπιστική κρίση και έχει εκτοπίσει τους περισσότερους κατοίκους της.

Μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς συνέλαβαν 251 ομήρους και σκότωσαν 1.200 ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, την πιο φονική μέρα στην ιστορία του Ισραήλ.

Η εκστρατεία του στρατού του Ισραήλ από τότε σκότωσε τουλάχιστον 54.000 Παλαιστινίους, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν άμαχοι, σύμφωνα με αρχές υγείας της υπό τη διοίκηση της Χαμάς Γάζας και κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος του πυκνοκατοικημένου παραλιακού θύλακα.

Οι οικογένειες των εναπομεινάντων ομήρων φοβούνται ότι όσοι είναι ζωντανοί κινδυνεύουν από τη συνεχιζόμενη ισραηλινή επίθεση και εκείνοι που είναι νεκροί θα χαθούν για πάντα. Το Ισραήλ λέει πως η εκστρατεία έχει σκοπό να τους φέρει όλους πίσω.

Περισσότεροι από 40 όμηροι έχουν σκοτωθεί εν ομηρεία, ορισμένοι στη διάρκεια ισραηλινών πληγμάτων και άλλοι σκοτώθηκαν από τους απαγωγείς τους.

ΒΧ

Το ζήτημα των θανατηφόρων πυροβολισμών κατά Παλαιστινίων αμάχων που κατευθύνονταν σε σημείο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα προκαλεί νέα ένταση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Το υπουργείο Υγείας της Γάζας, υπό τον έλεγχο της Χαμάς, υποστήριξε ότι 27 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους από πυρά ισραηλινών στρατιωτών στις 3 Ιουνίου, καθώς προσπαθούσαν να προσεγγίσουν σημείο παροχής βοήθειας.

Απαντώντας στις κατηγορίες, ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων (IDF), Έφι Ντεφρίν, δήλωσε σε επίσημη ανακοίνωση την ίδια μέρα ότι πρόκειται για «ψευδείς πληροφορίες» που διαδίδει η Χαμάς. Σύμφωνα με τον ίδιο, μέλη της Χαμάς «έχουν συλληφθεί να πυροβολούν πολίτες που κατευθύνονται για να συλλέξουν ανθρωπιστική βοήθεια», επιχειρώντας έτσι να εμποδίσουν την πρόσβαση των πολιτών στα ζωτικής σημασίας εφόδια.

Το περιστατικό έλαβε χώρα στη Χαν Γιούνις, στη νότια Λωρίδα της Γάζας, όπου φωτογραφίες κατέγραψαν Παλαιστίνιους να μεταφέρουν σακούλες με τρόφιμα και ανθρωπιστική βοήθεια, τα οποία διανεμήθηκαν από το Gaza Humanitarian Foundation – οργανισμό με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες και με έγκριση του Ισραήλ. Παρ’ όλα αυτά, το αφήγημα γύρω από το συμβάν διχάζει τη διεθνή κοινότητα: από τη μία, το υπουργείο Υγείας της Γάζας κάνει λόγο για «δολοφονική ενέργεια» του Ισραήλ, από την άλλη, το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά τις καταγγελίες, αντιστρέφοντας τις ευθύνες προς τη Χαμάς.

Στη δήλωσή του, ο Έφι Ντεφρίν τόνισε: «Η Χαμάς προσπαθεί να σταματήσει τους Παλαιστινίους από το να λάβουν την ανθρωπιστική βοήθεια που χρειάζονται. Έχουμε παρατηρήσει μέλη της Χαμάς να ανοίγουν πυρ εναντίον πολιτών.» Ωστόσο, απτές αποδείξεις για τις αλληλοκατηγορίες δεν δόθηκαν δημόσια στη διάθεση ανεξάρτητων μέσων ή διεθνών οργανώσεων έως τη στιγμή σύνταξης του παρόντος άρθρου.

Από τον Οκτώβριο του 2023 η Λωρίδα της Γάζας βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρή ανθρωπιστική κρίση, λόγω των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών, των ισραηλινών αποκλεισμών και του ελέγχου που ασκεί η Χαμάς σε μεγάλο μέρος της περιοχής. Η διανομή βοήθειας έχει επανειλημμένως παρεμποδιστεί, με αλληλοκατηγορίες μεταξύ των εμπλεκομένων για το ποιος φέρει την ευθύνη.

Η Ισραηλινή πλευρά διατηρεί τη θέση ότι δεν στοχεύει αμάχους και κατηγορεί τη Χαμάς αφενός για τη χρήση αμάχων ως «ανθρώπινες ασπίδες» και αφετέρου για παρακώλυση της απρόσκοπτης δίοδος ανθρωπιστικής βοήθειας. Στον αντίποδα, η Χαμάς και φορείς που βρίσκονται υπό τον έλεγχό της ισχυρίζονται για πολλοστή φορά ότι το Ισραήλ ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών αμάχων και για την παρεμπόδιση της παροχής βοήθειας.

Το συγκεκριμένο συμβάν —είτε πρόκειται για εμπλοκή των ισραηλινών δυνάμεων είτε για ενέργεια της Χαμάς— υπογραμμίζει τη δυσκολία της επαλήθευσης πληροφοριών στο πεδίο της Γάζας, ενόσω η εθνική και παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθεί με ανησυχία την ανθρωπιστική κατάσταση. Οι αντιφατικές μαρτυρίες και η έλλειψη ανεξάρτητης διασταύρωσης των γεγονότων περιπλέκουν τις προσπάθειες των διεθνών οργανώσεων να αποδώσουν ευθύνες και να ενισχύσουν την ασφαλή πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια.

Για τους αμάχους της Γάζας, κάθε νέα επίθεση ή περιστατικό βίας επιδεινώνει περαιτέρω τις ήδη δεινές συνθήκες διαβίωσης και υπογραμμίζει την αναγκαιότητα διαφανών διαδικασιών διανομής βοήθειας και αμερόληπτης διερεύνησης των καταγγελιών.

H πρόσφατη αλληλοκατηγορία Ισραήλ και Χαμάς για το περιστατικό στους χώρους διανομής βοήθειας αναδεικνύει εκ νέου το βαθύ έλλειμμα εμπιστοσύνης ανάμεσα στα δύο μέρη και το σύνθετο τοπίο της Γάζας, όπου είναι εξαιρετικά δύσκολο να διακριθούν τα όρια μεταξύ προπαγάνδας, πραγματικότητας και στρατηγικών επιδιώξεων. Μέχρι να προκύψουν ανεξάρτητες και πειστικές αποδείξεις, η διασφάλιση της ακεραιότητας των αμάχων και η ανεμπόδιστη πρόσβαση στη βοήθεια πρέπει να παραμείνουν προτεραιότητα για τη διεθνή κοινότητα.

«Για άλλη μια φορά, γινόμαστε μάρτυρες αδιανόητων απωλειών ζωής στη Γάζα», αναφέρει σε γραπτή ενημέρωσή του ο ΟΗΕ για την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ «καταδικάζει την απώλεια ζωών και τον τραυματισμό Παλαιστινίων που αναζητούν βοήθεια στη Γάζα».

«Είναι απαράδεκτο. Άμαχοι διακινδυνεύουν – και σε αρκετές περιπτώσεις χάνουν – τη ζωή τους για να πάρουν τρόφιμα. Οι Παλαιστίνιοι έχουν το θεμελιώδες δικαίωμα στην επαρκή τροφή και στην απαλλαγή από την πείνα», τονίζεται.

Ο Γενικός Γραμματέας συνεχίζει να ζητεί την άμεση και ανεξάρτητη διερεύνηση αυτών των γεγονότων και την απόδοση ευθυνών στους δράστες.

«Οι βασικές ανάγκες του πληθυσμού στη Γάζα είναι τεράστιες και δεν ικανοποιούνται. Το Ισραήλ έχει σαφείς υποχρεώσεις βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου να συμφωνεί και να διευκολύνει την ανθρωπιστική βοήθεια για όλους τους αμάχους που την έχουν ανάγκη», αναφέρει ο ΟΗΕ.

Η ανεμπόδιστη είσοδος της ανθρωπιστικής βοήθειας, τονίζεται, πρέπει να αποκατασταθεί αμέσως. Πρέπει να επιτραπεί στον ΟΗΕ να εργαστεί με ασφάλεια και προστασία υπό συνθήκες πλήρους σεβασμού των ανθρωπιστικών αρχών.

Επίσης ο ΟΗΕ υπογραμμίζει ότι «όλοι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως και άνευ όρων».

Ο Γενικός Γραμματέας συνεχίζει να ζητεί άμεση μόνιμη και βιώσιμη κατάπαυση του πυρός.