Μουσική

Ο Ντάγκντα, θεός της ιρλανδικής μυθολογίας, είχε στην κατοχή του μια άρπα διαφορετική από όλες τις άλλες. Ονομάζονταν «Uaithne», που σημαίνει «η τετράγωνη μουσική», και ήταν ένα πλούσια διακοσμημένο έγχορδο όργανο κατασκευασμένο από ξύλο βελανιδιάς. Είχε επίσης μαγικές δυνάμεις. Τραβώντας τις χορδές του, ο Ντάγκντα μπορούσε να επηρεάσει τα συναισθήματα των ανθρώπων και να ελέγχει τον καιρό.

Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του μύθου για τη μαγική άρπα του Ντάγκντα, αλλά η παράδοση λέει ότι όταν οι Φομόριαν (φυλή υπερφυσικών όντων) ετοιμάζονταν να πολεμήσουν τους Τουάθα Ντε Ντάναν, μια ομάδα θεϊκών όντων που αναζητούσαν τη σοφία και την προστασία του Ντάγκντα, αποφάσισαν να κλέψουν την άρπα του Ντάγκντα, την πηγή της δύναμής του, για να αποκτήσουν το πλεονέκτημα.

Καθώς η μάχη συνεχιζόταν, οι Φομόριαν συνειδητοποίησαν ότι ακόμη υστερούσαν στη μάχη. Παρ’ όλα αυτά, πίστευαν ότι οι πιθανότητες ήταν υπέρ τους, επειδή είχαν στην κατοχή τους τη μαγική άρπα.

Μόλις οι Τουάθα Ντε Ντάναν και ο Ντάγκντα συνειδητοποίησαν ότι η άρπα έλειπε, έφυγαν αμέσως για να τη βρουν. Όταν συνάντησαν έναν μεγάλο στρατό Φομόριαν που κοιμόταν, αναρωτήθηκαν πώς θα μπορούσαν να ανακτήσουν αυτό που δικαιωματικά ανήκε στον Ντάγκντα. Καθώς σκεφτόντουσαν τις επιλογές τους, ο Ντάγκντα άπλωσε τα χέρια του σαν να ήθελε να αγκαλιάσει κάποιον και φώναξε την άρπα του.

Καθώς περίμενε με τα χέρια ανοιχτά, η άρπα του, που κρεμόταν στον τοίχο, ξεκρεμάστηκε αμέσως και πέταξε προς το μέρος του. Οι Φομόριαν ξύπνησαν και προσπάθησαν να πολεμήσουν, αλλά ο Ντάγκντα άρχισε να παίζει.

Πρώτα, έπαιξε μια μελωδία τόσο ζωηρή και χαρούμενη που η αντίπαλοι άρχισαν να χορεύουν τόσο έντονα πετώντας τα όπλα τους. Στη συνέχεια, έπαιξε μια θλιμμένη μελωδία και οι Φομόριαν έκλαψαν παρά τη θέλησή τους. Τέλος, τους έπαιξε μια μελωδία για ύπνο. Οι Φομόριαν αποκοιμήθηκαν απαλά και οι Τουάθα Ντε Ντανάν έφυγαν. Κανείς δεν τόλμησε ποτέ ξανά να κλέψει τη μαγική άρπα του Ντάγκντα.

Μια ευρύτερη μουσική εικόνα

Η ιστορία της μαγικής άρπας του Ντάγκντα είναι αντιπροσωπευτική της ευρύτερης μουσικής εικόνας της Ιρλανδίας. Χριστιανικά αντικείμενα και χειρόγραφα από το Σμαραγδένιο Νησί, που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα, περιέχουν απεικονίσεις του οργάνου.

Το 1185, ο πρίγκιπας Ιωάννης της Αγγλίας επισκέφθηκε το Γουότερφορντ, πόλη της επαρχίας Μάνστερ, στη νοτιοανατολική Ιρλανδία. Σύμφωνα με το EPIC, το Ιρλανδικό Μουσείο Μετανάστευσης, έμεινε έκθαμβος από το πόσο καλά έπαιζαν οι Ιρλανδοί άρπα.

Είπε για το παίξιμο της άρπας από τους Ιρλανδούς: «Είναι ασύγκριτα πιο επιδέξιοι από οποιονδήποτε άλλο λαό έχω ακούσει.» Ενώ το παίξιμο της άρπας από τους Βρετανούς ήταν, κατά τη γνώμη του, «αργό και τραχύ», οι ερασιτέχνες αρπιστές της Ιρλανδίας έπαιζαν «ζωντανές και γρήγορες» νότες, που κατά τη γνώμη του έδιναν στη μουσική μια γλυκιά αρμονία.

Η άρπα έχει ανακηρυχθεί εθνικό σύμβολο της Ιρλανδίας αρκετές φορές στην ιστορία. Το 1541, όταν η χώρα βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία, ο βασιλιάς Ερρίκος Η΄ ανακοίνωσε επίσημα ότι η άρπα θα ήταν το σύμβολο του ιρλανδικού βασιλείου. Και το 1922, μετά την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, η άρπα αναγνωρίστηκε για άλλη μια φορά ως το επίσημο έμβλημα της Ιρλανδίας.

Οι πρώτες αναφορές

Ως ένα από τα παλαιότερα όργανα της καταγεγραμμένης ιστορίας, οι πρώτες αναφορές στην άρπα χρονολογούνται από το 15.000 π.Χ., σύμφωνα με ένα από τα κορυφαία κέντρα τέχνης της Νέας Υόρκης, το Κέντρο Μουσικής Κάουφμαν.

Η άρπα υπήρχε σε μερικές από τις αρχαιότερες κοινωνίες του κόσμου, από την Ελλάδα και την Αίγυπτο στη Μεσόγειο, και τη Μεσοποταμία και την Περσία στη Μέση Ανατολή,  έως την Κίνα και την Ινδία στην Ανατολή. Μέχρι τον Μεσαίωνα, το όργανο είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη. Αργότερα, η άρπα έγινε απαραίτητο στοιχείο της αναδυόμενης λαϊκής μουσικής σκηνής της πρώιμης Αμερικής.

Παραλλαγές άρπας απαντούν σε διάφορους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένης της τοξωτής άρπας της αρχαίας Αιγύπτου, που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Είχε πέντε μόλις χορδές και καμπυλωτό σχήμα κουτάλας. Η σύγχρονη άρπα συναυλιών είναι εντελώς διαφορετική: διαθέτει ξύλινο τριγωνικό πλαίσιο, σαράντα επτά χορδές, και επτά πεντάλ που ελέγχουν το ύψος του ήχου και καλύπτουν τις διάφορες τονικές κλίμακες.

Η λέξη «άρπα» σημαίνει «τραβάω» – η ονομασία προήλθε από πολλές επιρροές, αγγλοσαξονικές και οι γερμανικές μεταξύ άλλων.

Ο ήχος της άρπας είναι ξεχωριστός. Μπορεί να παίξει πολύ δυνατά λόγω του ισχυρού ηχείου της, αλλά και απαλά, σχεδόν αγγελικά, χάρη στην ακρίβεια και τον έλεγχο που μπορεί να έχει ο αρπιστής.

Η άρπα ως σύμβολο

Σημαντικοί φιλοσόφοι του δυτικού πολιτισμού, από την αρχαιότητα έως σήμερα, χρησιμοποίησαν την άρπα ως μεταφορά στα γραπτά τους.

Ο Αριστοτέλης χρησιμοποίησε την εξάσκηση στην άρπα για να μεταφέρει το ότι οι αρετές δεν είναι έμφυτες, αλλά πρέπει να καλλιεργηθούν:

Στην «Ηθική Νικομάχεια», λέει: «Τις αρετές, από την άλλη πλευρά, τις αποκτούμε πρώτα με την πράξη, όπως κάνουμε με τις τέχνες. Μαθαίνουμε μια τέχνη ή ένα επάγγελμα κάνοντας τα πράγματα που θα πρέπει να κάνουμε όταν τα έχουμε μάθει: για παράδειγμα, οι άνδρες γίνονται οικοδόμοι χτίζοντας σπίτια και αρπιστές παίζοντας άρπα. Ομοίως, γινόμαστε δίκαιοι κάνοντας δίκαιες πράξεις, εγκρατείς δείχνοντας εγκράτεια, γενναίοι κάνοντας γενναίες πράξεις».

Ένας άλλος στοχαστής, ο Φράνσις Μπέικον, συνέκρινε την υγεία της φύσης ενός ανθρώπου με την αρμονία μιας άρπας. Ο Λονδρέζος φιλόσοφος ήταν μεταξύ εκείνων που έθεσαν τις βάσεις του Διαφωτισμού, που επικράτησε στην Ευρώπη από τα τέλη του 16ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα.

Στο βιβλίο του «The Advancement of Learning» (Η πρόοδος της μάθησης) γράφει: «Ο ρόλος της ιατρικής δεν είναι παρά να συντονίζει την περίεργη άρπα του ανθρώπινου σώματος και να την επαναφέρει στην αρμονία».

Της Rebecca Day

Το Επιγραφικό Μουσείο σάς προσκαλεί να γιορτάσετε την Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής με τη μικτή χορωδία του υπουργείου Πολιτισμού, αύριο Κυριακή, στις 20:30, στην αυλή του. Το πρόγραμμα της συναυλίας στηρίζεται κυρίως σε Έλληνες ποιητές και συνθέτες, περιλαμβάνοντας όμως και μεγάλες ξένες μορφές που αντιπροσωπεύουν άλλα είδη και εποχές, όπως τον Πρετόριους και τους πιο σύγχρονους Γκόραν Μπρέγκοβιτς και Έλβις Πρίσλεϋ.

Τις εναρμονίσεις, διδασκαλία και διεύθυνση ανέλαβε ο Αιμίλιος Γιαννακόπουλος, ενώ σολίστ θα είναι η Μαρία Τσαρσιταλίδη, με την Έλμα Καφετζηδάκη να συνοδεύει στο πιάνο.

Πρόγραμμα

Α΄ ΜΕΡΟΣ

1. «Η Μουσική», Δημ. Ρόδιος, ποίηση Ιω. Πολέμης
2. «Audite, silete», Michael Praetorius
3. «Του Αη Γιώργη», Goran Bregovic (αποδ. Λίνα Νικολακοπούλου)
4. «Can’t help falling in love», Elvis Presley
5. «Μενεξέδες και ζουμπούλια», παραδοσιακό Μ. Ασίας
6. «Σ’ αγαπώ σαν το γέλιο του Μάη», Μ. Τόκας – Σαρ. Αλιβιζάτος (στίχοι)
7. «Ερηνάκι», παραδοσιακό

Β΄ΜΕΡΟΣ

1. «Μια θάλασσα μικρή», Διον. Σαββόπουλος
2. «Έκλαψα χθες», Μ. Πλέσσας – Άκος Δασκαλόπουλος (στίχοι)
3. «Η Μυρτιά», Μ. Θεοδωράκης – Ν. Γκάτσος
4. «Κουβέντα με ένα λουλούδι», Μ. Θεοδωράκης – Γ. Ρίτσος
5. «Βράχο βράχο», Μ. Θεοδωράκης – Δημ. Χριστοδούλου
6. «Χαράματα η ώρα τρεις», Μ. Βαμβακάρης – Κ. Μακρής
7. «Τα ζηλιάρικά σου μάτια», Μ. Βαμβακάρης

* * * * *

«AUDITE, SILETE, DIVINA MUSICA»

Συναυλία της μικτής χορωδίας του υπουργείου Πολιτισμού

Κυριακή 22 Ιουνίου 2025, ώρα 20:30

Στον κήπο του Επιγραφικού Μουσείου, Τοσίτσα 1, Αθήνα

Τηλέφωνο: +30 210 8232950

Ο Γιοχάννες Μπραμς και ο Πιοτρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκι γεννήθηκαν και οι δύο στις 7 Μαΐου, με διαφορά επτά ετών. Ο Μπραμς, ο μεγαλύτερος από τους δύο, γεννήθηκε το 1833, ενώ ο Τσαϊκόφσκι το 1840.

Οι δύο άνδρες έδειχναν αμοιβαίο σεβασμό και μάλιστα είχαν συναντηθεί  δύο φορές. Είχαν όμως αντίθετο μουσικό ύφος και δεν συγκινούνταν ο ένας από το έργο του άλλου.

Παρά τις διαφορές τους, οι συνθέσεις τους συχνά εμφανίζονται μαζί σε σύγχρονες ηχογραφήσεις.

Πρώτη συνάντηση: Λειψία, 1888

Ο Μπραμς και ο Τσαϊκόφσκι συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη Λειψία, την Πρωτοχρονιά του 1888, στο σπίτι του Άντολφ Μπρόντσκι. Ο Τσαϊκόφσκι δεν ήταν ενθουσιασμένος για αυτήν τη συνάντηση, καθώς είχε προηγουμένως αποκαλέσει τον συνθέτη «καθάρμα» και «ναρκισσιστική μετριότητα». Μπαίνοντας στην αίθουσα, άκουσε τον Μπραμς να παίζει το νέο του Τρίο για πιάνο αρ. 3. Οι δύο άνδρες συνομίλησαν και ο Ρώσος έγραψε αργότερα ότι εντυπωσιάστηκε από τη σεμνότητα του Μπραμς: «Η συμπεριφορά του είναι πολύ απλή, απαλλαγμένη από ματαιοδοξία, το χιούμορ του είναι ευχάριστο και οι λίγες ώρες που πέρασα μαζί του μου άφησαν μια πολύ ευχάριστη ανάμνηση».

Ο Τσαϊκόφσκι δεν κατέγραψε ακριβώς τι είπαν ο ένας στον άλλο, αλλά ο μυθιστοριογράφος Κλάους Μαν (γιος του συγγραφέα Τόμας Μαν) συμπλήρωσε τις λεπτομέρειες. Στο βιβλίο του «Παθητική Συμφωνία: Μια νουβέλα για τον Τσαϊκόφσκι» του 1948, ο Μαν παρουσίασε τη συνομιλία που είχαν οι δύο άνδρες, λίγο πριν ο Μπραμς αρχίσει να παίζει το Τρίο για πιάνο.

«Θα ακούσουμε λίγη μουσική αργότερα», είπε ο Γερμανός μαέστρος. […] «Ελπίζω να μην βαρεθείτε, κύριε Τσαϊκόφσκι.»

«Θα ήμουν πολύ περήφανος αν μου επιτρέπατε να ακούσω το νέο σας τρίο». Ο Πιοτρ Ιλίτς έκανε μια ελαφριά υπόκλιση.

«Λοιπόν, ίσως να μην είναι ακριβώς του γούστου σας. […] Δεν είναι ιδιαίτερα καρυκευμένο, δεν έχει τίποτα το λαμπρό.»

«Είμαι σίγουρος ότι θα είναι όμορφο», είπε ο Τσαϊκόφσκι, και ενοχλήθηκε με τον εαυτό του που απάντησε τόσο αδέξια.

Ο Μαν περιγράφει μια συζήτηση που γίνεται όλο και πιο αμήχανη. Τα αυτοσαρκαστικά σχόλια του Μπραμς διακρίνονταν από  «μια νότα ειρωνείας», που αντανακλούσε τα αρνητικά σχόλια που ο Τσαϊκόφσκι είχε κάνει για το έργο του. Το μέτωπο του Ρώσου άρχισε να κοκκινίζει καθώς συζητούσαν για διεθνή στυλ και επιρροές. Ακριβώς όταν ο Τσαϊκόφσκι ένιωσε ότι τον προκαλούσαν να «κάνει μια οδυνηρή έκρηξη που δεν θα μπορούσε ποτέ να ξεχάσει», ο Μπραμς τού ευχήθηκε καλή διαμονή στη Λειψία και έληξε τη συζήτηση, «όπως ένας βασιλιάς θα τερμάτιζε μια ακρόαση».

Αν και φανταστική, η περιγραφή του Μαν για τη συνάντησή τους είναι εξαιρετικά πιστή στον χαρακτήρα των δύο ανδρών.

Αυτό που συνέβη μετά την πρόβα δεν χρειάστηκε να το φανταστεί κάποιος. Κατά τη διάρκεια του δείπνου στου Μπρόντσκι, ο Τσαϊκόφσκι και ο Μπραμς κάθισαν μαζί στο τραπέζι. Ήταν μια σχετικά μικρή συγκέντρωση και η σύζυγος του Έντβαρντ Γκρηγκ καθόταν ανάμεσα τους, λειτουργώντας ως διαμεσολαβητής. Αλλά κάποια στιγμή, η κυρία Γκρηγκ σηκώθηκε, λέγοντας: «Δεν μπορώ να κάθομαι ανάμεσα σε αυτούς τους δύο, με κάνει να νιώθω πολύ νευρική!»

«Εγώ μπορώ», είπε ο σύζυγος της και πήρε τη θέση της.

Δεύτερη συνάντηση: Αμβούργο, 1889

Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν ξανά έναν χρόνο αργότερα, στο Αμβούργο. Αυτή τη φορά ο Μπραμς παρακολούθησε μια πρόβα της 5ης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι. Λέγεται ότι ο Μπραμς αποκοιμήθηκε κατά τη διάρκεια της παράστασης, αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις για αυτό. Το περιστατικό δεν αναφέρεται στις επίσημες βιογραφίες του Μπραμς και φαίνεται να συγχέεται με ένα άλλο περιστατικό, με τον Μπραμς να αποκοιμιέται ενώ άκουγε Λιστ.

Μετά την πρόβα, βγήκαν μαζί για μεσημεριανό. Ο Μπραμς είπε ειλικρινά στον Τσαϊκόφσκι ότι δεν του άρεσε η συμφωνία του, και ο Τσαϊκόφσκι εξέφρασε την αδιαφορία του για τη μουσική του Μπραμς. Παρ’ όλα αυτά, παρέμειναν φίλοι. Αν και δεν ξανασυναντήθηκαν ποτέ, ο καθένας μιλούσε για τον άλλον με σεβασμό και με θαυμασμό για τον χαρακτήρα του.

Αντίθετα μουσικά στυλ

Η υψηλή εκτίμηση του Τσαϊκόφσκι για τον ευγενικό και έντιμο χαρακτήρα του Μπραμς δεν άλλαξε την αρνητική του άποψη για τη μουσική του Γερμανού.

Από την πλευρά του, ο Μπραμς ήταν μετριοπαθής στην άποψή του για τον Τσαϊκόφσκι. Εξέφρασε ήπια εκτίμηση για ορισμένα μέρη του έργου του Ρώσου και δεν πρόσβαλε δημοσίως το στυλ του, αν και ήταν ειλικρινής στην αδιαφορία του.

Ο Τσαϊκόφσκι ήταν πιο ανοιχτά επικριτικός απέναντι στον Μπραμς. Σε μια επιστολή του προς τον Μεγάλο Δούκα της Ρωσίας το 1888, ο Τσαϊκόφσκι περιέγραψε ακριβώς τι δεν του άρεσε στη μουσική του Γερμανού. Είπε κάποια κολακευτικά πράγματα, παραδεχόμενος ότι οι συνθέσεις του Μπραμς ήταν «υψηλού επιπέδου», ότι όλα όσα έγραφε ήταν «σοβαρά και ευγενή» και ότι «εμπνέει σεβασμό». Ωστόσο, πίστευε επίσης ότι υπήρχε κάτι «κρύο και ξηρό» στον Μπραμς.

«Έχει πολύ λίγη μελωδική εφευρετικότητα», είπε ο Τσαϊκόφσκι, προσθέτοντας ότι οι συνθέσεις του Μπραμς ήταν γεμάτες «ασήμαντες αρμονικές προόδους και διακυμάνσεις» και ότι δεν «μιλούσε τη γλώσσα που πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά».

Ορίστε, λοιπόν. Ο Μπραμς δεν έγραφε καλές μελωδίες και δεν ήταν αρκετά συναισθηματικός. Με άλλα λόγια, δεν έγραφε όπως ο Τσαϊκόφσκι.

Και οι δύο άνδρες ανήκαν σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε «ρομαντική» εποχή της μουσικής, μια περίοδο που εκτείνεται από τα μέσα έως τα τέλη του 19ου αιώνα. Ωστόσο, ο γερμανικός ρομαντισμός ήταν πολύ διαφορετικός από τον ρωσικό ρομαντισμό, και ο όρος δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμος για να περιγράψει τα  διαφορετικά μουσικά στυλ των δύο συνθετών.

Ενώ ο Τσαϊκόφσκι είναι συναισθηματικός και λυρικός, ο Μπραμς είναι ένας συγκρατημένος, ψυχρός κλασικιστής που ενδιαφερόταν περισσότερο για την περίπλοκη αρμονική ανάπτυξη παρά για τη σύνθεση μιας όμορφης μελωδίας.

Δύο κοντσέρτα για βιολί

Το 1878, ο Μπραμς και ο Τσαϊκόφσκι συνέθεσαν από ένα κοντσέρτο για βιολί, το μοναδικό που έγραψε ο καθένας τους. Και τα δύο έργα θεωρούνται αριστουργήματα και παραμένουν στο ρεπερτόριο μέχρι σήμερα. Συχνά βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο σε συλλογές ηχογραφήσεων κοντσέρτων για βιολί. Μάλιστα, σε μια πρόσφατη ηχογράφηση του βιολονίστα Αρτούρ Καγκανόφσκι, με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ουκρανίας, τα δύο κοντσέρτα είναι τα μόνα έργα του άλμπουμ.

Κάθε κομμάτι είναι τεχνικά πολύ απαιτητικό για τον βιολονίστα. Επίσης, και τα δύο παρουσιάζουν επιρροές από τη λαϊκή μουσική – τη ρωσική, προφανώς, στην περίπτωση του Τσαϊκόφσκι, την ουγγρική στην περίπτωση του Μπραμς.

Κατά τα άλλα είναι εντελώς διαφορετικά. Το κοντσέρτο του Τσαϊκόφσκι είναι γεμάτο λυρικές μελωδίες, με το βιολί να εκφράζει πάθος και ένταση, κάτι που εξηγείται ίσως από το γεγονός ότι είχε γραφτεί σε περίοδο κρίσης για τον συνθέτη. Το κοντσέρτο του Μπραμς, αντιθέτως, χαρακτηρίζεται από μια πιο ολοκληρωμένη μελωδία για το βιολί, όπου ο σολίστας συνδιαλέγεται ισότιμα με την ορχήστρα. Αν και υπάρχουν στιγμές έντασης, το κοντσέρτο του Μπραμς εκφράζει μια γαλήνη που έρχεται σε αντίθεση με τη συναισθηματική αναταραχή του έργου του Τσαϊκόφσκι.

Σε ένα άλλο άλμπουμ που παρουσιάζει έργα και των δύο συνθετών, το «Brahms Vs Tchaikovsky», το Atrium String Quartet ερμηνεύει το Κουαρτέτο Εγχόρδων αρ. 1 των αντίστοιχων συνθετών.

Η αντίθεση μεταξύ των δύο έργων είναι, και πάλι, βαθιά. Το έργο του Μπραμς είναι πολύπλοκο και τεχνικά απαιτητικό. Το κομμάτι του Τσαϊκόφσκι βασίζεται σε μια απλή ρωσική λαϊκή μελωδία. Ο Λέων Τολστόι, που καθόταν δίπλα στον Τσαϊκόφσκι στην πρεμιέρα, το βρήκε τόσο συγκινητικό που ξέσπασε σε δάκρυα όταν άκουσε το Andante Cantabile.

Στα χέρια των σημερινών ερμηνευτών, αυτοί οι δύο μεγάλοι ρομαντικοί συνθέτες, αν και αντίπαλοι εν ζωή, ενώνονται μετά θάνατον ως δημιουργικοί συνεργάτες.

Του Andrew Benson Brown

Το φεστιβάλ αποτελεί μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να εμπλουτίσει το πολιτιστικό τοπίο του νησιού με ποιοτικά κλασικά ακούσματα, τόσο μέσα από την παρουσία σημαντικών Ζακυνθινών όσο και μη καλλιτεχνών, καθώς και μέσω της ενίσχυσης της μουσικής παιδείας και καλλιέργειας του κοινού. Σε μια κοινωνική συγκυρία που χαρακτηρίζεται από αισθητική και ηθική φθορά, οι διοργανωτές – η Λέσχη «Ο Ζάκυνθος», η ΑΜΚΕ bé mol και η Περιφερειακή Ενότητα Ζακύνθου – δίνουν έμφαση στην ενίσχυση του πνεύματος, του πολιτισμού και της ποιοτικής ζωής στο νησί.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έξι συναυλίες, με έμφαση στην κιθάρα και το πιάνο, αλλά και μια ξεχωριστή βραδιά αφιερωμένη σε νέους καλλιτέχνες:

7 Ιουνίου | Συναυλία κιθάρας
Ανδρόνικος Καραμπέρης | Ώρα: 21:00

14 Ιουνίου | Ρεσιτάλ πιάνου
Διονύσης Μπουκουβάλας | Ώρα: 21:00

21 Ιουνίου | Συναυλία Νέων Καλλιτεχνών (Young Artists’ Concert)
Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσικής | Ώρα: 20:00

22 Ιουνίου | Ρεσιτάλ πιάνου
Βέρα Στραβοποδή | Ώρα: 21:00

28 Ιουνίου | Ρεσιτάλ πιάνου
Διονύσης Σεμιτεκόλος | Ώρα: 21:00

5 Ιουλίου | Συναυλία κιθάρας
Γιάννης Ευσταθόπουλος | Ώρα: 21:00

Η πρώτη συναυλία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 7 Ιουνίου στον 2ο όροφο της Λέσχης, με είσοδο από την πίσω πλευρά (οδός Αρχιεπισκόπου Δημητρίου), όπου υπάρχει ασανσέρ για ευκολότερη πρόσβαση. Όλες οι συναυλίες είναι προγραμματισμένες να ξεκινήσουν ακριβώς στην ώρα τους και αναμένεται να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον όχι μόνο του τοπικού κοινού αλλά και επισκεπτών του νησιού που αναζητούν υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικές εμπειρίες.

Περισσότερες πληροφορίες και ενημέρωση για τις εκδηλώσεις στο www.bemolcnp.com.

Είσοδος ελεύθερη

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συνεχίζει και φέτος την εξωστρεφή του διαδρομή με εκδηλώσεις πέρα από τους δικούς του χώρους, σε εμβληματικές τοποθεσίες της Ελλάδας που συνδέουν την τέχνη με την ιστορία και την τοπική κοινωνία. Με βαθιά πίστη στον ρόλο του πολιτισμού ως φορέα συνοχής, μνήμης και αναγέννησης, το Μέγαρο φέρνει τη μουσική σε τόπους ιστορικής, κοινωνικής και συμβολικής σημασίας, δημιουργώντας συνθήκες ουσιαστικής συνάντησης ανάμεσα στο κοινό, το τοπίο και την τέχνη. Μέσα από συνεργασίες με κορυφαίους Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες και σε στενή σύμπραξη με θεσμικούς και τοπικούς φορείς, το πρόγραμμα του φετινού καλοκαιριού αγγίζει με σεβασμό το παρελθόν και κοιτά με δημιουργικότητα το μέλλον.

Συγκεκριμένα, όπως ενημερώνουν οι διοργανωτές, το πρόγραμμα αυτό έχει ως εξής:

Ιερά Μονή Αρκαδίου – Κρήτη

Σάββατο 14 Ιουνίου 2025 | Ώρα 20:30

Προαύλιος Χώρος της Ιεράς Μονής Αρκαδίου

Λεωνίδας Καβάκος & Apollωn Ensemble

Ο Λεωνίδας Καβάκος πλαισιώνεται από εκλεκτούς Έλληνες μουσικούς του Apollωn Ensemble (Αλ. Σακαρέλλο, Ηλ. Λιβιεράτο, Τ. Γαβριηλίδη-Πέτριν, Chr. Miroshnikov) για μια μοναδική βραδιά μουσικής δωματίου σε έναν χώρο-σύμβολο ιστορικής μνήμης, που βρίσκεται 23 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από το Ρέθυμνο, στις βορειοδυτικές πλαγιές του Ψηλορείτη, και σε υψόμετρο περίπου 500 μέτρων.

Πρόγραμμα:

L. v. Beethoven: Violin Sonata No. 9 in A Major, Op. 47, Kreutzer Sonata

(Ενορχήστρωση για κουιντέτο εγχόρδων: 2 βιολιά, βιόλα, 2 βιολοντσέλα). Διάρκεια ~36′.

I. Adagio sostenuto – Presto

II. Andante con variazioni

III. Finale: Presto

Διάλειμμα

Fr. Schubert: String Quintet in C Major, D 956, Op. 163 (2 βιολιά, βιόλα, 2 βιολοντσέλα). Διάρκεια ~55′.

Ι. Allegro ma non troppo

II. Adagio

III. Scherzo. Presto – Trio. Andante sostenuto

IV. Allegretto

Ωδείο Αττικού – Αθήνα

Τρίτη 8 Ιουλίου 2025 | Ώρα 21:00

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου 2025

Νικόλα Πιοβάνι, Μεγάλες Ταινίες – Μεγάλες Μουσικές

Ο Νικόλα Πιοβάνι, ο βραβευμένος με Όσκαρ συνθέτης, διευθύνει την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε μια βραδιά αφιερωμένη στα αριστουργήματα του ιταλικού κινηματογράφου.

Σουίτες από ταινίες των: Ταβιάνι * Μπενίνι (Η ζωή είναι ωραία) * Φελλίνι (Τζίντζερ και Φρεντ, Η φωνή του φεγγαριού κ.ά.).

Η παραγωγή είναι του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, σε συνδιοργάνωση με την πρεσβεία της Ιταλίας στην Αθήνα και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτου Αθηνών.

Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης

Σάββατο 12 Ιουλίου 2025 | Ώρα 20:30

Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής υπό τον Γιώργο Πέτρου

Vincenzo Bellini – Norma (σε συναυλιακή μορφή)

Στο Θέατρο της επιβλητικής Αρχαίας Μεσσήνης παρουσιάζεται η Norma του Bellini σε συναυλιακή μορφή, με σπουδαίους λυρικούς τραγουδιστές και την Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου.

Διανομή / Συντελεστές

Karine Deshayes, Norma * Moises Marin, Pollione * Χριστόφορος Σταμπόγλης, Oroneso * Raffaela Lupinacci, Adalgisa * Γιάννης Καλύβας, Flavio * Διαμαντή Κριτσωτάκη, Clotilde

Συμμετέχει η Χορωδία Δωματίου Αθηνών υπό τη διεύθυνση του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου. Μουσική προετοιμασία: Δημήτρης Γιάκας.

Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.

Βόρεια Εύβοια

Καλοκαίρι – Φθινόπωρο 2025

Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια – Οι Γέφυρες της Μουσικής

Για τέταρτη συνεχή χρονιά, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών επιστρέφει στη Βόρεια Εύβοια, στηρίζοντας τις πυρόπληκτες περιοχές και τις τοπικές κοινωνίες μέσα από τη δύναμη της μουσικής. Συναυλίες, εκπαιδευτικά προγράμματα και θεματικές εκδηλώσεις υλοποιούνται με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού, σε συνεργασία με τον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας. Πληροφορίες και μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Μεγάρου και των συνεργαζόμενων φορέων.