Η Ντον ΜακΓκράθ έχει διαπιστώσει από πρώτο χέρι τη θετική επίδραση που έχουν τα κατοικίδια στη ζωή των ανθρώπων. Οι σκύλοι, παραδείγματος χάριν, προάγουν σημαντικά την κοινωνικότητα, μειώνοντας το άγχος και τη μοναξιά. Η ίδια επισκέπτεται μαζί με τους σκύλους της γηροκομεία, κέντρα αποκατάστασης, νοσοκομεία, σχολεία και βιβλιοθήκες. Όπως ανέφερε σε μήνυμά της στην Epoch Times, αυτές οι επισκέψεις φέρνουν ειλικρινή χαμόγελα, ανοιχτές αγκαλιές και θερμές εκδηλώσεις αγάπης, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της διάθεσης, της κινητοποίησης και της γενικότερης ευεξίας των εμπλεκομένων μερών.
Περίπου τα μισά νοικοκυριά στις Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν ένα τουλάχιστον κατοικίδιο, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι ιδιοκτήτες αποκομίζουν μεγάλη χαρά από τη συντροφιά ενός σκύλου ή μιας γάτας. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: λειτουργούν όντως θεραπευτικά τα κατοικίδια ;
Αν και ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι τα κατοικίδια προάγουν τη σωματική και ψυχολογική ευεξία, άλλα αποτελέσματα παραμένουν ασαφή. Παρά την έλλειψη ισχυρών επιστημονικών αποδείξεων, τα εμπειρικά στοιχεία υπέρ της θεραπευτικής αξίας των κατοικίδιων είναι άφθονα.
Η ομάδα της ΜακΓκράθ σε οίκο ευγηρίας. (Ευγενική παραχώρηση της Ντον ΜακΓκράθ)
Οφέλη για τους φοιτητές
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας μεταξύ των φοιτητών αυξάνονται παγκοσμίως, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που διεξήχθη σε 19 πανεπιστήμια, σε οκτώ χώρες, μεταξύ των οποίων και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η έρευνα έδειξε ότι το 35% των φοιτητών πληρούσε τα κριτήρια για τουλάχιστον μία κοινή ψυχική διαταραχή, όπως γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, κατάθλιψη ή διαταραχή χρήσης αλκοόλ. Η απομάκρυνση από ένα κατοικίδιο που είχαν στην οικογενειακή εστία επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση, καθώς τους στερεί έναν μηχανισμό αντιμετώπισης.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο MDPI περιελάμβανε 145 άτομα που είχαν αφήσει το κατοικίδιό τους στο σπίτι για να σπουδάσουν. Οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες: η πρώτη παρακολούθησε επτά συνεδρίες με σκύλους θεραπείας, ενώ η δεύτερη ήταν σε λίστα αναμονής. Οι συνεδρίες περιελάμβαναν χάιδεμα, συνεύρεση και συνομιλία με τους σκύλους σε ένα ήσυχο περιβάλλον.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι φοιτητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα με τους σκύλους παρουσίασαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και στρες σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι εκτός από την παρουσία των σκύλων, το ήρεμο περιβάλλον και η αλληλεπίδραση με άλλους φοιτητές και συνοδούς συνέβαλαν επίσης θετικά.
«Πρόκειται για έναν σχετικά εύκολο και χαμηλού κόστους τρόπο υποστήριξης των φοιτητών», δήλωσε η συν-συγγραφέας Πατρίσια Πέντρι, καθηγήτρια ανθρώπινης ανάπτυξης του WSU, σε δήλωση Τύπου.
Σωματικά οφέλη
Οι σκύλοι έχουν ανάγκη τη βόλτα τους, κάτι που παρακινεί τους ιδιοκτήτες τους να περπατούν περισσότερο. Τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν τη βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας και πολλών άλλων παραμέτρων ευεξίας.
Μελέτη του 2019, που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, ανέλυσε δεδομένα από 191 ενήλικες που είχαν σκύλο, 455 ενήλικες χωρίς σκύλο και 46 παιδιά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι ιδιοκτήτες σκύλων περπατούσαν περισσότερο και ήταν πιο πιθανό να ακολουθούν την οδηγία για φυσική δραστηριότητα. Επιπλέον, τα παιδιά με σκύλους ήταν πιο δραστήρια σε σχέση με εκείνα χωρίς κατοικίδιο.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστούν στους ενήλικες 150 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα, τα οποία μπορούν να κατανεμηθούν σε πέντε ημίωρα ανά εβδομάδα.
Σύμφωνα με μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο Circulation: Cardiovascular Quality and Outcomes, το να έχετε έναν σκύλο συσχετίστηκε με καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία. Η ανασκόπηση εξέτασε μελέτες που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1950 και 2019, και αφορούσαν δεδομένα από περίπου 4 εκατομμύρια άτομα. Ορισμένες μελέτες υπέδειξαν ότι η φροντίδου σκύλου συνδέθηκε με μειωμένη αρτηριακή πίεση, βελτιωμένα επίπεδα χοληστερόλης και χαμηλότερη απόκριση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος στο στρες, που είναι υπεύθυνο για την πάλη ή τη φυγή.
Η ανάλυση όλων των δεδομένων έδειξε ότι η ιδιοκτησία σκύλου σχετιζόταν με 31% μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, ένας πιθανός λόγος για την αυξημένη αυτή μακροζωία μπορεί να προέρχεται από την πρόσθετη άσκηση που συνεπάγεται.
Ψυχικά και ψυχολογικά οφέλη
Τα κατοικίδια συμβάλλουν στη μείωση του στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Σέμπνα Οσανμό, η ιδιοκτησία ενός κατοικιδίου μειώνει την κορτιζόλη, την κύρια ορμόνη του στρες. Ο ίδιος επικαλέστηκε κλινική δοκιμή του 2019, που δημοσιεύθηκε στο Sage Journals, όπου συμμετείχαν 249 φοιτητές. Η μελέτη έδειξε ότι η επαφή με σκύλους ή γάτες για μόλις 10 λεπτά μείωσε τα επίπεδα κορτιζόλης, προσφέροντας προσωρινή ανακούφιση από το στρες.
Ο γιατρός Μάικλ Βαλντέζ επεσήμανε ότι η αλληλεπίδραση με τα κατοικίδια ευνοεί την έκκριση σεροτονίνης και ντοπαμίνης, ουσιών που συνδέονται με τη χαλάρωση και την καλή διάθεση. Επιπλέον, μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης, ενώ συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
Τέλος, η ψυχοθεραπεύτρια Αναλίζα Σμίθσον υπογράμμισε τη θετική επίδραση των κατοικίδιων στην ψυχοθεραπεία. Σύμφωνα με την ίδια, οι ασθενείς που δυσκολεύονται με την παραδοσιακή θεραπεία συχνά αισθάνονται πιο άνετα και εκφράζονται πιο εύκολα όταν αλληλεπιδρούν με σκύλους και κουνέλια, γεγονός που διευκολύνει τη διαδικασία θεραπείας.
Κοινωνικά οφέλη για την υγεία
Τα κατοικίδια δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη συντροφιά, αλλά μπορούν να διευκολύνουν την κοινωνική επαφή.
Η Μελίσσα Λεζέρ, οικογενειακή σύμβουλος και κλινική διευθύντρια του California Behavioral Health, εξηγεί ότι η κατοχή ενός σκύλου δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες για κοινωνική αλληλεπίδραση. Όπως ανέφερε σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Epoch Times, η βόλτα του σκύλου είναι αφορμή για πολλές αυθόρμητες συνομιλίες με γείτονες και άλλους ιδιοκτήτες σκύλων στο πάρκο. Τόνισε ότι αυτός είναι ένας εύκολος τρόπος για να κάνει κάποιος καινούριες γνωριμίες, και πρόσθεσε ότι οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο προσιτοί και ανοικτοί όταν υπάρχει ένας σκύλος ως ενδιάμεσος.
Παρότι η βόλτα του σκύλου δίνει πολλές ευκαιρίες για να μιλήσει κάποιος με νέο κόσμο, η προοπτική δημιουργίας νέων φιλικών σχέσεων μπορεί να φαίνεται δύσκολη. Η Στέφανι Μπουσέ, ψυχοθεραπεύτρια και ιδρύτρια του θεραπευτικού κέντρου The Mindful Loft Betrayal Trauma and Relational Recovery Centre Ontario, αναφέρει ότι τα σκυλιά βοηθούν και σε αυτό. Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην Epoch Times, η συναισθηματική ασφάλεια και υποστήριξη που προσφέρουν τα κατοικίδια ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο άνετα και να αλληλεπιδρούν κοινωνικά. Εκφράζει επίσης την άποψη ότι η συναισθηματική σύνδεση με ένα κατοικίδιο μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση ενός ηλικιωμένου που ζει μόνος και έχει λίγους φίλους, καθιστώντας τον πιο πρόθυμο να αναλάβει κοινωνικά ρίσκα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία νέων φιλικών σχέσεων.
Εναλλακτικές λύσεις στην κατοχή κατοικιδίου
Δεν διαθέτουν όλοι τον χρόνο, τους οικονομικούς πόρους ή την υγεία που απαιτείται για τη φροντίδα ενός κατοικιδίου σε μόνιμη βάση. Εκτός από τα προγράμματα επίσκεψης με κατοικίδια, όπως εκείνο που αναφέρεται στη μελέτη της MDPI, υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές που προσφέρουν περιστασιακή επαφή με ζώα. Για παράδειγμα, όσοι εργάζονται εκτός σπιτιού μπορούν να προσλάβουν κάποιον για τη φροντίδα του κατοικιδίου τους κατά τη διάρκεια της απουσίας τους. Αυτή είναι μια αμοιβαία επωφελής λύση, καθώς επιτρέπει στους ιδιοκτήτες να διατηρήσουν το αγαπημένο τους κατοικίδιο, ενώ παράλληλα ένα άτομο χωρίς κατοικίδιο έχει την ευκαιρία να απολαμβάνει τη συντροφιά ενός ζώου.
Μία ακόμη επιλογή είναι η φιλοξενία ζώων. Η Τουίλα ΜακΓκί, διευθύνουσα σύμβουλος και ιδρύτρια της NOLAs Finest Pet Care LLC, επισημαίνει ότι η φιλοξενία είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να απολαύσει κάποιος τα οφέλη της κατοχής κατοικιδίου, χωρίς να επωμιστεί το οικονομικό βάρος. Όπως ανέφερε, η φιλοξενία προσφέρει στα ζώα ένα προσωρινό περιβάλλον γεμάτο αγάπη, δίνοντάς τους την ευκαιρία να λάβουν τη φροντίδα που χρειάζονται μέχρι να βρουν το μόνιμο σπίτι τους—μια εμπειρία που δύσκολα μπορεί να αναπαραχθεί σε ένα καταφύγιο.
Σύμφωνα με την ίδια, όσοι αναλαμβάνουν τη φροντίδα ενός φιλοξενούμενου κατοικιδίου δεν είναι μόνοι τους σε αυτή τη διαδικασία, καθώς το τοπικό καταφύγιο ή η φιλοζωική οργάνωση παρέχουν την απαραίτητη υποστήριξη, περιλαμβανομένων της τροφής, εκπαίδευσης και κτηνιατρικής περίθαλψης. Επιπλέον, προτείνει τη φιλοξενία κατοικιδίων σε όποιον σκέφτεται να υιοθετήσει ένα ζώο, αλλά δεν είναι βέβαιος αν είναι έτοιμος να αναλάβει μία τέτοια ευθύνη.
Κίνδυνοι της κατοχής κατοικιδίου
Παρά τα εκτεταμένα θεραπευτικά οφέλη της κατοχής κατοικιδίου, υπάρχουν και ορισμένοι κίνδυνοι, με σημαντικότερο την πιθανότητα μετάδοσης ζωονόσων —λοιμωδών ασθενειών που προκαλούνται από ιούς, βακτήρια, μύκητες και παράσιτα, τα οποία μπορούν να μεταδοθούν από τα ζώα στους ανθρώπους.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) προειδοποιεί ότι αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές, και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρες. Η μετάδοσή τους μπορεί να γίνει μέσω άμεσης επαφής με σωματικά υγρά του ζώου κατά το χάιδεμα ή την επαφή, αλλά και μέσω έμμεσης επαφής, όπως η διαχείριση των δοχείων τροφής και νερού των κατοικιδίων.
Τα άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο είναι:
Παιδιά κάτω των 5 ετών και ενήλικες άνω των 65 ετών
Γυναίκες σε ενδιαφέρουσα
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Όσοι δεν είναι βέβαιοι αν μπορούν να αποκτήσουν κατοικίδιο για οποιονδήποτε ιατρικό λόγο, συνιστάται να συμβουλευτούν τον γιατρό τους.
Η υπνική άπνοια δεν διαταράσσει απλώς τον ύπνο σας. Μπορεί επίσης να αλλάξει τις δομές του εγκεφάλου που είναι απαραίτητες για τη μνήμη, αυξάνοντας ενδεχομένως τον κίνδυνο της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μια νέα 10ετής μελέτη σε σχεδόν 3.000 ηλικιωμένους Λατίνους ενήλικες διαπίστωσε ότι τα άτομα με σοβαρή άπνοια ύπνου εμφανίζουν εγκεφαλικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής σε περιοχές κρίσιμες για τη μνήμη.
Ωστόσο, τα ευρήματα της έρευνας σχετικά με τις επιπτώσεις της υπνικής άπνοιας στον εγκέφαλο ποικίλλουν. Μερικές μελέτες έχουν συνδέσει τις διαταραχές του ύπνου και τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου με τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, ενώ άλλες επισημαίνουν το πρήξιμο στους εγκεφαλικούς ιστούς.
Πως η άπνοια ύπνου επηρεάζει τη δομή του εγκεφάλου
Όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι η υπνική άπνοια αλλάζει τον εγκέφαλο.
Η πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Neurology στις 14 Ιανουαρίου, αξιολόγησε την ποιότητα του ύπνου των συμμετεχόντων μέσω τεστ στο σπίτι που μέτρησαν τις διακοπές της αναπνοής και τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα.
Οι ερευνητές εξέτασαν σαρώσεις εγκεφάλου των συμμετεχόντων μεταξύ 2008 και 2012 και στη συνέχεια 10 χρόνια αργότερα. Διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν την πιο σοβαρή υπνική άπνοια και κακή οξυγόνωση κατά τη διάρκεια του ύπνου είχαν μεγαλύτερο ιππόκαμπο και περισσότερες αλλοιώσεις λευκής ουσίας. Και οι δύο αλλαγές συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο φτωχότερης διανοητικής λειτουργίας και τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Ο ιππόκαμπος είναι κρίσιμος για την αποθήκευση και τον σχηματισμό αναμνήσεων. Η λευκή ουσία αποτελεί το 50% του εγκεφάλου και οι βλάβες σε αυτήν συχνά σηματοδοτούν κατεστραμμένα αιμοφόρα αγγεία.
Η έλλειψη σταθερής ροής αέρα κατά τη διάρκεια της άπνοιας ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε τέτοια εγκεφαλική βλάβη λόγω ανεπαρκούς οξυγόνου.
Τα χρόνια χαμηλά επίπεδα οξυγόνου και τα διαταραγμένα πρότυπα ύπνου στην υπνική άπνοια πιθανότατα προκαλούν φλεγμονή, πρήξιμο, και αγγειακή βλάβη, ασκώντας πίεση στον εγκέφαλο και δυνητικά οδηγώντας σε νευροφλεγμονή που αυξάνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, δήλωσε στην Epoch Times ο επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας Αλμπέρτο Ρ. Ράμος από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι, συνεργάτης της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.
Η σοβαρή υπνική άπνοια ορίζεται ως 30 ή περισσότερες διακοπές αναπνοής την ώρα κατά τη διάρκεια του ύπνου, ενώ λιγότερες από πέντε διακοπές ανά ώρα θεωρούνται φυσιολογικές.
Ύπνος, Αλτσχάιμερ και εύθραυστος ιππόκαμπος
Ο ιππόκαμπος και οι κοντινές περιοχές του εγκεφάλου είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου, καθώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από μικρά αιμοφόρα αγγεία που είναι επιρρεπή σε βλάβη κατά τη διάρκεια περιόδων μειωμένης οξυγόνωσης κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Αυτή η αυξημένη ευαισθησία καθιστά αυτές τις περιοχές επιρρεπείς στις επιπτώσεις της νόσου του Αλτσχάιμερ, καθώς απαιτούν συνεχή παροχή ενέργειας και συνδέονται στενά με άλλες περιοχές του εγκεφάλου.
Προηγούμενη έρευνα είχε σημειώσει αλλαγές στον ιππόκαμπο λόγω υπνικής άπνοιας.
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2018 στο NeuroImage: Clinical τεκμηρίωσε τόσο τις αυξήσεις όσο και τις μειώσεις του όγκου του ιππόκαμπου λόγω της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου (OSA), του πιο συνηθισμένου τύπου υπνικής άπνοιας. Η αύξηση του όγκου συνδέθηκε με φλεγμονή, ενώ η μείωση συνδέθηκε με απώλεια ιστού και συρρίκνωση. Ένα παρόμοιο εύρημα αναφέρθηκε σε μια μελέτη του 2022 που συνέδεσε τη σοβαρή OSA με έναν διευρυμένο ιππόκαμπο και ήπια γνωστική εξασθένηση.
Όπως η υπνική άπνοια, η διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο έχει συσχετιστεί με εγκεφαλικές αλλαγές που σχετίζονται με το Αλτσχάιμερ, συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων επιπέδων αμυλοειδούς, μιας πρωτεΐνης που σχηματίζει επιβλαβείς πλάκες και αποτελεί χαρακτηριστικό της νόσου του Αλτσχάιμερ.
«Αν και δεν είναι το επίκεντρο της μελέτης, τα ευρήματά μας ευθυγραμμίζονται με στοιχεία ότι η άπνοια ύπνου που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να επιταχύνει και να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές που σχετίζονται με το Αλτσχάιμερ», είπε ο Ράμος.
Ο ύπνος, ειδικά ο βαθύς ύπνος, είναι κρίσιμος για την υγεία του εγκεφάλου και επομένως είναι προστατευτικός έναντι της νόσου Αλτσχάιμερ. Αντίθετα, ο κακός ύπνος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο. Η έρευνα δείχνει ότι το σύστημα καθαρισμού των απορριμμάτων του εγκεφάλου — που είναι υπεύθυνο για την εξάλειψη επιβλαβών ουσιών, συμπεριλαμβανομένου του β-αμυλοειδούς — λειτουργεί πιο αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Η σιωπηλή κρίση της υπνικής άπνοιας
«Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμες για τον μετριασμό αυτών των επιπτώσεων και την προστασία της υγείας του εγκεφάλου», είπε ο Ράμος.
Περίπου το 80 με 90 τοις εκατό όσων έχουν υπνική άπνοια δεν γνωρίζουν ότι την έχουν. Ενώ το δυνατό ροχαλητό μπορεί συχνά να είναι ένας δείκτης, δεν ροχαλίζουν όλοι με υπνική άπνοια και δεν το έχουν όλοι όσοι ροχαλίζουν.
Ο μόνος οριστικός τρόπος για τη διάγνωση της υπνικής άπνοιας είναι μέσω μιας μελέτης ύπνου, γνωστή και ως πολυυπνογραφία. Τα κοινά συμπτώματα που ωθούν τους ανθρώπους να αναζητήσουν αξιολόγηση για την άπνοια ύπνου περιλαμβάνουν υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, ξαφνικά ξυπνήματα με έντονη αναπνοή, προβλήματα μνήμης, εναλλαγές διάθεσης και συχνή νυχτερινή ούρηση.
Η αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας και η εφαρμογή πιο υγιεινών συνηθειών ύπνου μπορεί να επιβραδύνουν ή να αποτρέψουν περαιτέρω εγκεφαλικές αλλαγές, αν και παραμένει αβέβαιο εάν η υπάρχουσα βλάβη μπορεί να αναστραφεί.
Η πιο κοινή θεραπεία για την άπνοια ύπνου είναι η χρήση αναπνευστικών συσκευών, όπως ένα μηχάνημα συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών. Αυτές οι συσκευές παρέχουν μια σταθερή ροή αέρα για να κρατούν ανοιχτούς τους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Επιπλέον, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν στοματικές συσκευές, όπως επιστόμια, που κρατούν ανοιχτούς τους αεραγωγούς κατά τη διάρκεια του ύπνου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθούν χειρουργικές επεμβάσεις για τη βελτίωση της λειτουργίας των αεραγωγών.
Οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής, όπως η απώλεια βάρους, η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή ηρεμιστικών ή αλκοόλ, μπορούν επίσης να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου και ενδεχομένως να μειώσουν τη σοβαρότητα της υπνικής άπνοιας.
Ένας 29χρονος οικοδόμος στο Λονδίνο πάτησε κατά λάθος ένα καρφί 15 εκατοστών που διαπέρασε το παπούτσι του. Ένιωσε έντονο πόνο.
Μεταφέρθηκε αμέσως στα επείγοντα περιστατικά, όπου του έδωσαν παυσίπονα. Ωστόσο, όταν οι γιατροί έβγαλαν αρχικά το καρφί και μετά το παπούτσι του, ανακάλυψαν ότι το πόδι του ήταν άθικτο. Το καρφί είχε περάσει ανάμεσα από τα δάχτυλα των ποδιών του χωρίς να τον τρυπήσει καθόλου.
Αυτή η διάσημη ιατρική περίπτωση, που δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal το 1995, φανερώνει ότι ο πόνος μπορεί να είναι νευροπλαστικός, δηλαδή ο εγκέφαλος μπορεί να παράγει σήματα πόνου χωρίς να υπάρχει σωματική βλάβη.
«Όλος ο πόνος παράγεται από τον εγκέφαλο και ανεξάρτητα από το αν αυτός ο πόνος σχετίζεται με έναν πραγματικό τραυματισμό ή όχι, ο πόνος αυτός είναι πραγματικός», δήλωσε ο Γιόνι Ασάρ, κλινικός ψυχολόγος και επίκουρος καθηγητής εσωτερικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Anschutz Medical Campus του Κολοράντο, στην εφημερίδα The Epoch Times.
Η νευροεπιστήμη υποστηρίζει ότι οι δίοδοι του πόνου στον εγκέφαλο συνδέονται και επηρεάζονται από συναισθήματα όπως ο φόβος ή η προσδοκία του πόνου, το ψυχολογικό στρες και το τραύμα. Σύμφωνα με αυτήν τη γνώση, η αντιμετώπιση των συναισθημάτων είναι αναπόσπαστο μέρος της θεραπείας του χρόνιου πόνου, τον οποίο η ιατρική επιστήμη ορίζει ως πόνο με διάρκεια τριών έως έξι μηνών.
Η αναγνώριση και η απελευθέρωση καταπιεσμένων συναισθημάτων, περιλαμβανομένων των πεποιθήσεων του φόβου του πόνου, μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλο να «ξεμάθει» τον χρόνιο πόνο.
Ο εγκέφαλός σας δημιουργεί τον πόνο
Ο πόνος είναι ένα σήμα συναγερμού που στέλνει ο εγκέφαλος για να ειδοποιήσει το σώμα για πιθανό κίνδυνο. Σύμφωνα με το μοντέλο της «προγνωστικής κωδικοποίησης», ο εγκέφαλος μπορεί να δημιουργήσει πόνο ως απάντηση σε έναν πραγματικό τραυματισμό – ή μπορεί να προβλέψει τον πόνο με βάση τον φόβο, την προσδοκία ή προηγούμενες οδυνηρές εμπειρίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έναν κύκλο στον οποίο ο φόβος και ο πόνος αλληλοενισχύονται, παρατείνοντας την εμπειρία του πόνου.
Ο εγκέφαλος είναι ένα μοναδικό όργανο λόγω της πλαστικότητας του, δηλαδή της ικανότητάς του να αλλάζει και να δημιουργεί νέες νευρικές συνδέσεις. Η νευροπλαστικότητα μάς επιτρέπει να μαθαίνουμε νέες δεξιότητες και γλώσσες και να αναρρώνουμε από εγκεφαλικές βλάβες όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια. Ωστόσο, αυτό σημαίνει επίσης ότι ο εγκέφαλος μπορεί να μάθει πράγματα όπως ο πόνος, σύμφωνα με τον Ασάρ.
Το στρες, η κατάθλιψη ή το άγχος μπορούν να θέσουν τον εγκέφαλο σε κατάσταση υψηλού συναγερμού ή σε κατάσταση μάχης ή φυγής.
Ο εγκέφαλος που έχει κολλήσει στη λειτουργία υψηλής επιφυλακής προκαλεί συνεχώς την απελευθέρωση ορμονών του στρες στην κυκλοφορία του αίματος. Ένας τέτοιος υπερ-επιφυλακτικός εγκέφαλος συνήθως στέλνει σήματα κινδύνου ακόμη και όταν δεν υπάρχει πραγματική απειλή. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα λανθασμένα σήματα τείνουν να ενσωματωθούν στο νευρικό μας σύστημα, οδηγώντας σε χρόνιο πόνο.
«Το καλό είναι ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ίδια πλαστικότητα για να βοηθήσουμε τον εγκέφαλό σας να ξεμάθει τον πόνο», δήλωσε ο Ασάρ.
Ο Δρ Αλεχάντρο Σεντούριον, νευρολόγος με έδρα τη Νέα Υόρκη, δήλωσε στην Epoch Times ότι ενώ τα νευρολογικά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν χρόνιο πόνο, ο χρόνιος πόνος συνδέεται περισσότερο με συναισθηματικά παρά με δομικά προβλήματα.
Σύμφωνα με τον Σεντούριον, αυτό συμβαίνει όταν οι άνθρωποι αποφεύγουν παραβλέπουν συναισθηματικούς στρεσογόνους παράγοντες που το συνειδητό μυαλό δεν θέλει να επεξεργαστεί. Τότε, με υποσυνείδητο τρόπο, η συναισθηματική δυσφορία μεταφέρεται στο σώμα. Ο πόνος στην πλάτη είναι από τις πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις αυτού του φαινομένου, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να εστιάσει στον σωματικό πόνο και όχι στη συναισθηματική δυσφορία.
Η παραδοσιακή κινεζική ιατρική και η αγιουρβέδα αναγνωρίζουν εδώ και καιρό τη σύνδεση νου-σώματος, θεωρώντας τα συναισθήματα, την ενέργεια και τη σωματική υγεία ως βαθιά αλληλένδετα. Η σύγχρονη έρευνα επικυρώνει πλέον τον ρόλο της νευροπλαστικότητας, του στρες και των συναισθημάτων στον χρόνιο πόνο και την ασθένεια, οδηγώντας σε μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση.
Πώς εκδηλώνεται η σύνδεση νου και σώματος στον πόνο της πλάτης
Ο πόνος στην πλάτη είναι ένας από τα πιο κοινά σωματικά προβλήματα παγκοσμίως. Περίπου το 90% του χρόνιου πόνου στη μέση δεν έχει σαφή δομική αιτία που θα απαιτούσε χειρουργική επέμβαση και οι απεικονιστικές μελέτες συχνά δείχνουν «φυσιολογικές αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία» στους δίσκους.
Με βάση την έρευνα των νευροεπιστημών για τον χρόνιο πόνο, «υπάρχει μια αργή αλλά αυξανόμενη παραδοχή στην ιατρική κοινότητα ότι ο χρόνιος πόνος στην πλάτη επηρεάζεται από το σύστημα επεξεργασίας του πόνου στον εγκέφαλο, το στρες και τα συναισθήματα», είπε.
Εκτός από τα παυσίπονα, όπως τα στεροειδή και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τα οπιοειδή, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση του χρόνιου πόνου, μελέτες έχουν δείξει ότι διάφορες ψυχολογικές επιλογές που εστιάζουν στη σχέση νου και σώματος, όπως η θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου (PRT), ο διαλογισμός και το τσιγκόνγκ (ασκήσεις για την κίνηση της ενέργειας) μπορούν να ανακουφίσουν αποτελεσματικά τον χρόνιο πόνο στην πλάτη, ηρεμώντας το νευρικό σύστημα και επανασυνδέοντας τα μονοπάτια του πόνου στον εγκέφαλο.
Ο αείμνηστος γιατρός Τζον Ε. Σάρνο, ένας από τους πρωτοπόρους της ιατρικής για νου και σώμα, αναφέρθηκε στις διαταραχές του πόνου που προκαλούνται από το συναίσθημα ως Σύνδρομο Μυοσίτιδας της Έντασης (ΣΜΣ), γνωστό και ως σύνδρομο νου-σώματος. Πολλές διασημότητες έχουν πιστώσει δημοσίως στον Σάρνο τη θεραπεία του πόνου στην πλάτη τους μετά την ανάγνωση των βιβλίων του.
Στο «Healing Back Pain: The Mind-Body Connection» (Θεραπεύοντας τον πόνο της πλάτης: Η σχέση νου και σώματος), ο Σάρνο προσφέρει 12 θέσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να διαχειριστούν τον χρόνιο πόνο, μεταξύ αυτών:
Το σώμα μου είναι φυσιολογικό και δεν έχω τίποτα να φοβάμαι
Ο πόνος είναι μια ακίνδυνη αίσθηση, που αποσπά την προσοχή μου από τα δύσκολα συναισθήματα
Ο καταπιεσμένος θυμός μου είναι το βασικό συναισθηματικό ζήτημα
Εγώ είμαι υπεύθυνος και όχι το υποσυνείδητό μου
Θα επικεντρωθώ στο ψυχολογικό και όχι στο σωματικό
Οι βασικές τεχνικές της μεθόδου είναι ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας, οι θετικές επιβεβαιώσεις και η τήρηση ημερολογίου.
Ο Σέντουριον, νευρολόγος με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας, θυμάται έναν από τους ασθενείς του με χρόνιο πόνο στη μέση που βρήκε ανακούφιση χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του Σάρνο, Πριν καταφύγει εκεί, είχε δοκιμάσει φυσιοθεραπεία και διάφορες άλλες μεθόδους χωρίς όμως σημαντικά αποτελέσματα.
Οι καθημερινές υπενθυμίσεις και η σύνδεση πόνου-συναισθήματος βοήθησαν τον ασθενή να συνειδητοποιήσει ότι ένιωθε επί χρόνια θυμό και δυσαρέσκεια για τη μητέρα του για ένα οικογενειακό ζήτημα, πιστεύοντας ότι η μητέρα του τον αδικήσει στο ζήτημα της οικογενειακής κληρονομιάς. Καθώς ο άντρας άρχισε να αφήνει τα αρνητικά συναισθήματα, ο χρόνιος πόνος του σταδιακά υποχώρησε μέχρι που εξαφανίστηκε.
Μία άλλη περίπτωση είναι η Τσάρλι, μια νεαρή φοιτήτρια βιοχημείας από το Λονδίνο, η οποία αφηγήθηκε σε μια ταινία μικρού μήκους πώς ανέκαμψε μία διετία χρόνιου πόνου στην πλάτη. Είχε δοκιμάσει ακόμη και υψηλή δόση οπιοειδών παυσίπονων χωρίς επιτυχία.
Η Τσάρλι άρχισε να τηρεί ημερολόγιο ακολουθώντας την τεχνική νου-σώματος. Ακόμη και πριν το συνειδητοποιήσει, η καταγραφή στο ημερολόγιο τη βοήθησε να απελευθερώσει συναισθήματα που είχαν εγκλωβιστεί μέσα της από την παιδική έως την ενήλικη ζωή της, και λειτουργούσαν ως πηγές έντασης και άγχους. Στην αρχή, ένιωθε ότι το να γράφει για πράγματα που την ενοχλούσαν ήταν άσκοπο. Όμως, όπως είπε, συχνά βγαίνουν συναισθήματα κατά τη διαδικασία της καταγραφής την ύπαρξη των οποίων ούτε καν υποψιαζόμαστε. Αυτό τη βοήθησε να επεξεργαστεί δύσκολα συναισθήματα και ο πόνος της άρχισε να ξεθωριάζει.
Τώρα, κάθε φορά που βιώνει νέα σωματικά συμπτώματα, κοιτάζει πρώτα μέσα της, υπενθυμίζοντας στον εαυτό της να δει πώς αισθάνεται εκείνη τη στιγμή. Θεωρεί ότι οι επώδυνες αισθήσεις είναι ένα μήνυμα από το σώμα της που της ζητά να «συντονιστεί με κάτι» που μπορεί να αγνοούσε. Είπε ότι το ανθρώπινο σώμα είναι πολύ πιο ισχυρό από ό,τι νομίζουμε και ότι έχουμε μέσα μας τα εργαλεία για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας.
Οι ειδικοί της νευροεπιστήμης και της ψυχολογίας έχουν επεκτείνει τις αρχές νου-σώματος του Σάρνο για να εφαρμόσουν τη νευροπλαστικότητα και την έρευνα για τον πόνο που σχετίζεται με το άγχος σε καταστάσεις χρόνιου πόνου. Μία από αυτές τις τεκμηριωμένες θεραπείες είναι η θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου, η οποία στοχεύει στη δημιουργία νέων συνδέσεων στον εγκέφαλο ώστε να «ξεμάθει» τον χρόνιο πόνο.
Θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου
Η θεραπεία επανεπεξεργασίας πόνου (Pain Reprocessing Therapy – PRT) στοχεύει στη μείωση ή την εξάλειψη του χρόνιου πόνου. Χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές για να βοηθήσει τους ανθρώπους να επανεκπαιδεύσουν τον εγκέφαλό τους ώστε να ερμηνεύει τον χρόνιο πόνο ως μια ασφαλή αίσθηση αντί για τραυματική.
Η σωματική παρακολούθηση είναι μια βασική τεχνική της PRT που ενθαρρύνει τους ασθενείς να παρατηρούν τον πόνο τους με περιέργεια και να τον επαναπροσδιορίζουν ως μία μη επιβλαβή σωματική αίσθηση. Καθοδηγούνται να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες ρουτίνας, όπως το περπάτημα ή το σκύψιμο, τις οποίες μπορεί να απέφευγαν λόγω του φόβου του πόνου, και να επανεκτιμήσουν τις επώδυνες αισθήσεις ως ασφαλείς, αναδιαμορφώνοντας τις πεποιθήσεις τους για τον πόνο. Τέλος, η PRT αντιμετωπίζει το συναισθηματικό στοιχείο του πόνου – οι ασθενείς καθοδηγούνται να αναγνωρίζουν και να επεξεργάζονται το άγχος, το στρες και τα τραύματα του παρελθόντος και να καλλιεργούν θετικά συναισθήματα.
Με αυτόν τον τρόπο, βοηθά τους ασθενείς να σπάσουν τον κύκλο πόνος-φόβος και να αναδιαμορφώσουν τις νευρωνικές συνδέσεις του εγκεφάλου.
Το 2021, ο Ασάρ και η ομάδα του διεξήγαγαν την πρώτη κλινική δοκιμή για να μελετήσουν τον αντίκτυπο της PRT σε άτομα με χρόνιο πόνο στην πλάτη. Οι σαρώσεις νευροαπεικόνισης έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες που ακολούθησαν τη θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου είχαν μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα σε διάφορες περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία του πόνου.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 66% των ασθενών στην ομάδα PRT απαλλάχθηκαν ολοκληρωτικά ή σχεδόν από τον πόνο μέσα στο διάστημα των τεσσάρων εβδομάδων θεραπείας, σε σύγκριση με το 20% της ομάδας του εικονικού φαρμάκου και το 10% της ομάδας της συνήθους φροντίδας, που ακολουθούσαν μόνο την καθιερωμένη θεραπείακατά τη διάρκεια της δοκιμής. Τα οφέλη της θεραπείας διατηρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό επί ένα τουλάχιστον έτος, όπως έδειξε η παρακολούθηση των υποκειμένων.
Τα ποσοστά ανταπόκρισης των ασθενών των ομάδων PRT, εικονικού φαρμάκου και συνηθισμένης φροντίδας για θεραπεία χρόνιου πόνου στην πλάτη μετά από 4 εβδομάδες θεραπείας και παρακολούθηση ενός έτους. (The Epoch Times)
Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας επανεπεξεργασίας πόνου, οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν σχετικά με τις εμπειρίες τους. Περιέγραψαν τη σύνδεση πόνου-συναισθήματος ως κρίσιμο συστατικό της θεραπείας και δήλωσαν ότι η PRT τους βοήθησε να διακρίνουν μεταξύ δύο τύπων πόνου: τον πόνο που προκαλείται από τραυματισμό και τον πόνο που προκύπτει από συναισθηματική δυσφορία. Η αντίληψή τους για τον πόνο είχε αλλάξει.
Οι άνθρωποι συχνά αποδίδουν τον χρόνιο πόνο τους σε φυσικούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το βάρος, η στάση του σώματος ή ένας παλιός τραυματισμός. Η PRT στοχεύει στην αλλαγή αυτών των αντιλήψεων, δήλωσε ο Ασάρ.
Ασκήσεις τσιγκόνγκ και διαλογισμός
Το qi-gong (τσιγκόνγκ) είναι ένα παραδοσιακό κινεζικό σύστημα άσκησης για τον νου και το σώμα, που αποτελείται από ασκήσεις αργής κίνησης, τεχνικές αναπνοής και εστιασμένες τεχνικές ενσυνειδητότητας και διαλογισμού που βοηθούν στην εξισορρόπηση της ενέργειας (που ονομάζεται τσι ή ζωτική ενέργεια) μέσα στο σώμα, για την επίτευξη βέλτιστης υγείας. Εκτός από τη σωματική πτυχή, οι τεχνικές τσιγκόνγκ καλλιεργούν και την εσωτερική φύση του ατόμου, κυρίως μέσω της ανάπτυξης ενός συμπονετικού και συγχωρητικού πνεύματος, καθοδηγώντας τους ανθρώπους να αφήσουν τα αρνητικά και να αγκαλιάσουν τα θετικά.
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι ασκήσεις τσιγκόνγκ έχουν κερδίσει δημοτικότητα παγκοσμίως λόγω της αποτελεσματικότητας τους σε διάφορες παθήσεις – ο χρόνιος πόνος στη μέση είναι μεταξύ αυτών.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι ασκήσεις τσιγκόνγκ, όπως και ο διαλογισμός, έχουν ευεργετική επίδραση σε διάφορες καταστάσεις υγείας. (Ευγενική παραχώρηση του Άντιρατζ Τσακραμπάρτι)
Μια πρόσφατη μελέτη σε βετεράνους του αμερικανικού στρατού με χρόνιο πόνο στη μέση έδειξε ότι οι πρακτικές τσιγκόνγκ μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον πόνο. Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες στους οποίους δόθηκε ένα πρόγραμμα ασκήσεων τσιγκόνγκ διάρκειας οκτώ εβδομάδων παρουσίασαν σημαντική βελτίωση σε όλα τα ζητήματα που σχετίζονταν με τον πόνο, περιλαμβανομένης της έντασης του πόνου, της δυσκολίας που προέκυπτε από τον πόνο στη μέση και των διαταραχών του ύπνου, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
Επιπλέον, μια κλινική δοκιμή μίας ρουτίνας ενσυνειδητότητας διάρκειας μικρότερης των δύο ωρών την εβδομάδα βελτίωσε σημαντικά τις ικανότητες και την ποιότητα ζωής των ασθενών με χρόνιο πόνο στην πλάτη, με περισσότερο από το 80% των συμμετεχόντων να περιγράφουν υποχώρηση των συμπτωμάτων τους σχεδόν αμέσως μετά το πέρας των οκτώ εβδομάδες.
Ο Ασάρ πιστεύει ότι οι μη φαρμακολογικές προσεγγίσεις όπως η θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου και οι συναφείς θεραπείες θα μπορούσαν να έχουν τεράστια επίδραση σε αυτό το δυσεπίλυτο πρόβλημα στην υγειονομική περίθαλψη, προσφέροντας «ένα πολλά υποσχόμενο μονοπάτι προς τα εμπρός – ένα μονοπάτι όπου η ανάρρωση από τον χρόνιο πόνο είναι δυνατή».
Δεν είναι όλα τα σημεία βελονισμού ίσα. Μερικά είναι ευρέως γνωστά και εύκολο να εντοπιστούν, όπως το περίφημο σημείο χε γκου (He Gu ή Σύνδεσμος Κοιλάδας) που βρίσκεται στο πίσω μέρος του χεριού, εκεί όπου ο δείκτης συναντά τον αντίχειρα. Ένα τέτοιο λιγότερο γνωστό σημείο είναι το γιουάν γε (Yuan Ye ή Άβυσσος Μασχάλης, GB22), σημείο πολύ αποτελεσματικό για την ανακούφιση από το μούδιασμα στους βραχίονες, τον πόνο κατά μήκος των πλευρών του σώματος και την άβολη αίσθηση φουσκώματος στο στήθος.
Εάν έχετε καταπονήσει το πάνω μέρος του σώματός σας με κάποιον τρόπο ή αν ξυπνήσατε νιώθοντας ανεξήγητο πόνο, αυτό το σημείο μπορεί να συμβάλει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Αν και είναι ένα ισχυρό σημείο βελονισμού, πολλοί επαγγελματίες της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής (TCM) συχνά αποφεύγουν να το ενεργοποιούν με βελονισμό ή να εφαρμόζουν βεντούζες (μια ήπια θερμοθεραπεία με αποξηραμένο λεβιθόχορτο).
Ο ρόλος του γιουάν γε στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική
Το γιουάν γε είναι ένα σημαντικό σημείο στον μεσημβρινό της χοληδόχου κύστης, που αναφέρθηκε για πρώτη φορά στο «Ling Shu» (Πνευματικός άξονας), ένα από τα βασικά κλασικά βιβλία της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής που εστιάζει στους μεσημβρινούς και τα σημεία βελονισμού. Τα ονόματα των σημείων βελονισμού που περιβάλλουν το γιουάν γε — συγκεκριμένα το «Φρέαρ Ώμου» και η «Άβυσσος Μασχάλης» — βοηθούν στη δημιουργία οπτικής κατανόησης της λειτουργίας του.
Ακριβώς όπως ένας καταρράκτης, η ζωτική ενέργεια κατεβαίνει κατά μήκος του μεσημβρινού της χοληδόχου κύστης από το Φρέαρ Ώμων στην Άβυσσο της Μασχάλης, θρέφοντας τις πλευρές του σώματος και τους βραχίονες. Αυτή η ροή ενέργειας εξηγεί γιατί η τόνωση του γιουάν γε μπορεί να ανακουφίσει τα αισθήματα φουσκώματος στο στήθος, να βελτιώσει την κυκλοφορία και να ανακουφίσει το μούδιασμα ή την ενόχληση στους βραχίονες. Η σύνδεση εντός του μεσημβρινού καθιστά αυτό το σημείο ιδιαίτερα αποτελεσματικό για την εξασφάλιση της ομαλής ροής της ενέργειας στο πάνω μέρος του σώματος.
Τι λέει η σύγχρονη ιατρική
Σε αντίθεση με άλλα σημεία βελονισμού, οι σύγχρονες μελέτες για τον βελονισμό στο γιουάν γε εστιάζουν περισσότερο στην ασφάλεια λόγω της εγγύτητάς του με τους πνεύμονες, ειδικά όταν ο ασθενής είναι νέος. Ωστόσο, συνεχίζει να χρησιμοποιείται κλινικά για την αντιμετώπιση καταστάσεων όπως η μεσοπλεύρια νευραλγία (πόνος κατά μήκος των πλευρών που προκαλείται από ερεθισμό των νεύρων) και η πλευρίτιδα (φλεγμονή των ιστών που περιβάλλουν τους πνεύμονες). Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν οξύ, διαπεραστικό πόνο στο στήθος και στα πλάγια του σώματος — συμπτώματα που ταιριάζουν με τις παραδοσιακές ενδείξεις βελονισμού για αυτό το σημείο. Παρά τη μη διαδεδομένη χρήση του στον [μοντέρνο] βελονισμό, η σύγχρονη κλινική πρακτική ακόμα ανατρέχει στο γιουάν γε.
Πώς να εντοπίσετε και να διεγείρετε το γιουάν γε
Για να εντοπίσετε το γιουάν γε, ακολουθήστε τη φυσική καθοδική γραμμή στη μασχάλη σας μέχρι να φτάσετε στο διάστημα μεταξύ της τέταρτης και της πέμπτης πλευράς. Μια άλλη απλή μέθοδος είναι να μετρήσετε τέσσερα πλάτη δακτύλων προς τα κάτω από το χαμηλότερο σημείο της μασχάλης σας, και να βρείτε το σημείο βελονισμού κατά μήκος της μέσης γραμμής της πλευράς σας. Ψηλαφίστε γύρω από την περιοχή μέχρι να βρείτε ένα σημείο όπου αισθάνεστε πόνο στο άγγιγμα. Αυτό είναι το γιουάν γε.
Τεχνική σταθερής πίεσης: Πιέστε σταθερά για τρία έως πέντε δευτερόλεπτα, χαλαρώστε για τρία δευτερόλεπτα και επαναλάβετε για ένα έως τρία λεπτά σε κάθε πλευρά.
Κυκλικό μασάζ: Χρησιμοποιήστε τον δείκτη ή τον αντίχειρά σας για να κάνετε μασάζ κυκλικά για ένα έως τρία λεπτά ανά πλευρά.
Επιθέματα με βότανα: Η εφαρμογή ενός επιθέματος βοτάνων υψηλής ποιότητας κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να προσφέρει συνεχή διέγερση και ανακούφιση ενώ κοιμάστε.
Τι να προσέξετε πριν πιέσετε το γιουάν γε
Εάν διεγείρετε μία πλευρά τη φορά, ξεκινήστε με την αριστερή πλευρά πριν μετακινηθείτε στη δεξιά.
Αποφύγετε αυτό το σημείο βελονισμού εάν έχετε τραυματισμούς στη γύρω περιοχή.
Ο βελονισμός στο γιουάν γε γενικά αποθαρρύνεται λόγω της γειτνίασής του με τους πνεύμονες.
Μια ισχυρή προσθήκη στη ρουτίνα αυτο-φροντίδας σας
Ο βελονισμός προσφέρει πρόσβαση σε σημεία που ακόμη και οι ειδικευμένοι βελονιστές μπορεί να διστάσουν να χρησιμοποιήσουν. Η διέγερση του γιουάν γε βοηθά στη ρύθμιση της ροής ενέργειας στον μεσημβρινό της χοληδόχου κύστης, προάγοντας την κυκλοφορία και προσφέροντας ανακούφιση στο πάνω μέρος του σώματος. Είτε αναρρώνετε από έντονη δραστηριότητα είτε απλώς στοχεύετε να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος και της ενέργειάς σας, αυτό το σημείο βελονισμού μπορεί να γίνει ένα πολύτιμο εργαλείο στην ολιστική εργαλειοθήκη αυτοφροντίδας σας.
Της Μορίν Λιάο, ιατρού TCM
Αυτό το άρθρο έχει ελεγχθεί ιατρικά από τον ιατρό Χουνγκ Σισιάνγκ
Την Πέμπτη 20 Μαρτίου, με αφορμή την Ημέρα Φροντιστή ατόμων με άνοια, η Εταιρεία Alzheimer Αθηνών και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συμπράττουν, για μια ακόμα χρονιά, σε μια ημερίδα ενημέρωσης και υποστήριξης για την κοινότητα των φροντιστών. Η εκδήλωση φιλοξενείται στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Μεγάρου Μουσικής ως μια ανοιχτή πρόσκληση σε οικογενειακούς φροντιστές ατόμων με άνοια. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η ίδρυση, η λειτουργία και το έργο της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών ταυτίζεται με την έγνοια για τον φροντιστή/την φροντίστρια του ατόμου με άνοια. Η θέσπιση της Ημέρας Φροντιστή αντανακλά την ανάγκη υπενθύμισης πως και οι φροντιστές χρήζουν μέριμνας.
Η πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών και πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την ‘Ανοια και τη νόσο Alzheimer Δρ Παρασκευή Σακκά θα μιλήσει για την άνοια στην Ελλάδα σήμερα, τα νέα φάρμακα, εγκεκριμένα πλέον και στην Ευρώπη, με μονοκλωνικά αντισώματα που σηματοδοτούν μια νέα εποχή θεραπείας της νόσου και για τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις στον χώρο της άνοιας. Στο βήμα θα βρεθούν και οι ‘πρωταγωνιστές’ της ημέρας: οι φροντιστές ατόμων με άνοια, ανοιχτοί να μιλήσουν για τις προκλήσεις και τις θετικές στιγμές της καθημερινότητας τους αλλά και τις διαθέσιμες πηγές βοήθειας, ενισχύοντας την ορατότητα και τον ρόλο τους μέσα στην κοινωνία.
Το κοινό θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε διάλογο, υποβάλλοντας ερωτήματα, θέτοντας τους προβληματισμούς του μέσα από το λυτρωτικό μοίρασμα κοινών εμπειριών. Ας μην ξεχνάμε πως σήμερα στην Ελλάδα ζουν 250.000 άτομα με άνοια και 350.000 άτομα με Ήπια Νοητική Διαταραχή (προστάδιο της άνοιας). Συναθροίζοντας τα πρόσωπα του οικείου περιβάλλοντος που μεριμνούν για την ποιοτική τους διαβίωση, η άνοια αφορά σε 1,5 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες.
Η ημερίδα θα κλείσει μουσικά, με ένα πρόγραμμα σε επιμέλεια του Χρήστου Ζερμπίνου και της Ηλιάνας Ρούσου, οι οποίοι συμμετέχουν αφιλοκερδώς. Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι δωρεάν με απαραίτητη τη δήλωση συμμετοχής στο 2107013271 ή ηλεκτρονικά.
Οι αρχές της Κίνας εξέδωσαν ανακοινώσεις που δείχνουν ανησυχία για τα ανοιξιάτικα ξεσπάσματα αναπνευστικών νόσων μετά από έναν χειμώνα – όπως οι κάτοικοι περιέγραψαν – με αυξημένα επίπεδα σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων.
Στην τελευταία ανακοίνωσή της με τίτλο «Πρόληψη και Έλεγχος Βασικών Λοιμωδών Νοσημάτων, όπως η μόλυνση από τον COVID-19 την άνοιξη του 2025», που εκδόθηκε στις 27 Φεβρουαρίου, η Εθνική Διοίκηση Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων του κινεζικού καθεστώτος διέταξε όλους τους φορείς ελέγχου ασθενειών της Κίνας να παρακολουθούν την «εξάπλωση πολλαπλών ιών στη χώρα».
Οι ιοί που επισημαίνονται στην ανακοίνωση που εκδόθηκε περιλαμβάνουν τη γρίπη, τον COVID-19, τον δάγγειο πυρετό, τον νοροϊό, την ευλογιά των πιθήκων, τη γρίπη των πτηνών και άλλες νέες μολυσματικές ασθένειες.
Η ανακοίνωση προειδοποίησε για «τη δυναμική των μεταλλάξεων των παθογόνων» και καλούσε τους αξιωματούχους να «ενισχύσουν τον γενετικό έλεγχο για διάφορα παθογόνα μολυσματικών ασθενειών του αναπνευστικού».
Η ανακοίνωση υπογράμμιζε επίσης ότι οι υπηρεσίες θα πρέπει «να παρακολουθούν στενά και να αξιολογούν δυναμικά τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού της γρίπης μεταξύ των ζώων και από τα ζώα στον άνθρωπο».
Σε άλλη ανακοίνωση που εκδόθηκε στις 4 Μαρτίου, η διοίκηση ανέφερε ότι από τις 26 Φεβρουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου, ο αναπληρωτής διευθυντής της, Σια Γκανγκ, πήγε στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ στη νότια Κίνα «για να διερευνήσει το έργο πρόληψης και ελέγχου του δάγκειου πυρετού».
Αλλά ο δάγγειος πυρετός δεν είναι το πραγματικό επίκεντρο της έρευνας, σύμφωνα με τον Σων Λιν, επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Βιοϊατρικής Επιστήμης στο πανεπιστήμιο Feitian και πρώην μικροβιολόγο του αμερικανικού στρατού.
Όπως είπε στην κινεζική έκδοση της Epoch Times στις 7 Μαρτίου, ο δάγκειος πυρετός θα αρχίσει να εξαπλώνεται μόνο μετά τον Μάιο, φθάνοντας στο ζενίθ του το καλοκαίρι, επειδή είναι μια ασθένεια που μεταδίδεται από τα κουνούπια.
«Οι αρχές χρησιμοποιούν τον δάγγειο πυρετό ως κάλυψη τώρα και αυτό που πραγματικά θέλουν να διερευνήσουν είναι η γρίπη των πτηνών στην Γκουανγκντόνγκ και οι ανθρώπινες μολύνσεις από τη γρίπη των πτηνών. Η πόλη Τζιάνγκμεν στην Γκουανγκντόνγκ είχε προηγουμένως απαγορεύσει την πώληση ζωντανών πουλερικών, αλλά άλλες μεγάλες πόλεις στην Γκουανγκντόνγκ δεν έχουν λάβει ακόμη αντίστοιχα μέτρα, κάτι που είναι μάλλον ανησυχητικό. Νομίζω ότι η κεντρική κυβέρνηση θέλει επίσης να μάθει την πραγματική κατάσταση», ανέφερε ο Λιν.
Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους το καθεστώς εξέδωσε την ειδοποίηση για την πρόληψη και τον έλεγχο των ασθενειών των εαρινών λοιμώξεων, ο Λιν ξεχώρισε την ανοιξιάτικη κορύφωση των μολύνσεων από τον COVID-19, τα έτη 2023 και 2024, στην Κίνα: «Την άνοιξη, η θερμοκρασία και η υγρασία αυξάνονται, γεγονός που διευκολύνει την επιβίωση του ιού, άρα και την ταχύτερη εξάπλωση του», εξήγησε.
«Υπάρχουν και άλλες μολυσματικές ασθένειες του αναπνευστικού τώρα, αλλά αυτό που είναι πιο ανησυχητικό είναι ότι αναμειγνύονται επίσης στελέχη του ιού της γρίπης των πτηνών υψηλής παθογονικότητας, τα οποία με την πάροδο του χρόνου προσαρμόζονται περισσότερο στην εξάπλωση στον ανθρώπινο πληθυσμό και τελικά γίνονται βιώσιμη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο», πρόσθεσε.
Παρατήρησε ακόμη ότι οι ασκήσεις πρόληψης και ελέγχου έχουν αρχίσει να στοχεύουν τις ανθρώπινες λοιμώξεις από τη γρίπη των πτηνών σε πολλές περιοχές της Κίνας. «Έτσι, η κυβέρνηση ανησυχεί για ένα μεγάλο ξέσπασμα την άνοιξη», είπε.
Στις 28 Φεβρουαρίου, το επίσημο κρατικό μέσο Huaihua στην επαρχία Χουνάν ανέφερε ότι η πόλη Χουαϊχουά πραγματοποίησε το «Εκπαιδευτικό μάθημα τεχνολογίας για τη βελτίωση της ικανότητας έκτακτης ανάγκης στην υγεία 2025 και την πρόληψη και τον έλεγχο των αναπνευστικών μολυσματικών ασθενειών» από τις 23 έως τις 25 Φεβρουαρίου.
Περισσότεροι από 140 υπάλληλοι του CDC της πόλης και της επαρχίας συμμετείχαν στην εκπαίδευση διαχείρισης αναπνευστικών μολυσματικών ασθενειών όπως η γρίπη, ο COVID-19 και οι ανθρώπινες λοιμώξεις από τη γρίπη των πτηνών.
Το κινεζικό καθεστώς άρχισε να διεξάγει ασκήσεις έκτακτης ανάγκης για ανθρώπινη μόλυνση από πανδημία υψηλής παθογονικότητας γρίπης των πτηνών A (H5N1) σε επαρχιακά ιατρικά ιδρύματα πέρυσι και στα τέλη του περασμένου έτους άρχισε επίσης να διεξάγει παρακολούθηση H5N1 και άλλη εκπαίδευση σε ιδρύματα υγείας επαρχιών και κωμοπόλεων.
Ένας κάτοικος της επαρχίας Σανσί είπε επίσης πρόσφατα στην κινεζική έκδοση της Epoch Times ότι στις 14 Φεβρουαρίου, υπήρχαν 20 παιδιά στην τοπική κοινότητα που αρρώστησαν, 14 από τα οποία απεβίωσαν. Μερικά από τα συμπτώματα που εμφάνισαν ήταν έμετος και διάρροια. Το προσωπικό πρόληψης επιδημιών του στρατού πήγε στην κοινότητα και δεν επέτρεψε σε ξένους να εισέλθουν.
Ένα οικογενειακό μέλος που πρόσφατα ενημερώθηκε από γιατρό ότι ο αγαπημένος τους πέθανε από γρίπη των πτηνών, επιβεβαίωσε στην Epoch Times ότι ο γιατρός τούς είπε ότι η διάγνωση του H5N1 δεν επιτρέπεται να αποκαλυφθεί στο κοινό.
Παιδιά με μάσκα, συνοδευόμενα από ενήλικες, περιμένουν να τα δει το ιατρικό προσωπικό στο παιδιατρικό τμήμα ενός νοσοκομείου στη Χανγκτζόου, στην επαρχία Τζετζιάνγκ της ανατολικής Κίνας, στις 6 Ιανουαρίου 2025. (AFP μέσω Getty Images)
Ο Τζόναθαν Λιου, γιατρός, καθηγητής στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο του Καναδά και διευθυντής του Liu’s Wisdom Healing Centre, είπε στην Epoch Times στις 8 Μαρτίου ότι το κινεζικό καθεστώς «χρησιμοποιεί όντως κάποιους άλλους ιούς για να καλύψει την πραγματική κλίμακα των επιδημιών COVID-19».
«Από την ανάπτυξη των σημερινών εστιών, μπορούμε να δούμε ότι ο COVID-19 έχει προκαλέσει δυσλειτουργία του ανθρώπινου ανοσοποιητικού και έχει ενεργοποιήσει πιθανόν πολλούς αδρανείς ή ανενεργούς ιούς, επομένως υπάρχουν πολλοί τύποι ιών που εξαπλώνονται», είπε ο Λιου.
«Ειδικά οι ανθρώπινες μολύνσεις από τη γρίπη των πτηνών πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν», προειδοποίησε.
Ο Λιου πρόσθεσε ότι ο COVID-19 και άλλοι συναφείς ιοί έχουν ήδη δείξει «μια τάση εξάπλωσης στην ηπειρωτική Κίνα» και το κινεζικό καθεστώς αποκρύπτει ακόμη την πραγματική κατάσταση. Σημείωσε ότι οι πιο πρόσφατες πληροφορίες για την πανδημία του COVID-19 που δημοσίευσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι από το 2024 έως τον Ιανουάριο του 2025 και ότι η Κίνα δεν ανέφερε δεδομένα.
«Εάν υπάρξει μεγαλύτερη επιδημία στο μέλλον, το κινεζικό καθεστώς θα συνεχίσει να την καλύπτει», είπε.
Πολλοί θάνατοι
Στα τέλη Φεβρουαρίου, ο Τζόου Γι, κάτοικος της πόλης Νανγιάνγκ στην επαρχία Χενάν, που χρησιμοποιεί ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας, είπε στην κινεζική έκδοση της Epoch Times ότι ο αριθμός των θανάτων στην περιοχή έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω λοιμώξεων του αναπνευστικού ή σχετικών επιπλοκών.
«Από τα τέλη Νοεμβρίου έως τώρα, 46 φίλοι και μέλη της οικογένειάς μου έχουν πεθάνει. Οι νεκροί είναι 40-60 ετών, με τους περισσότερους κοντά στα 40. Είχαν εμβολιαστεί περισσότερες από τρεις φορές και η κύρια αιτία θανάτου είναι έμφραγμα του μυοκαρδίου», λέει.
«Όσοι από εμάς κάναμε το εμβόλιο για τον COVID-19 έχουμε αναπτύξει διάφορες παθήσεις, ενώ υπάρχουν και πολλοί θάνατοι. Τέσσερεις από τους συμμαθητές μου πέθαναν πρόσφατα, όλοι 42 ετών.»
Ο Τζόου αποκάλυψε ότι υπάρχουν τόσοι θάνατοι ώστε έξω από τα τοπικά γραφεία τελετών σχηματίζονται μεγάλες ουρές.
Πενθούντες συγκεντρώνονται έξω από αίθουσες μνήμης σε ένα γραφείο τελετών στη Σαγκάη, στις 31 Δεκ. 2022. (Qilai Shen/Bloomberg μέσω Getty Images)
Ο κος Γιανγκ, κάτοικος της Νανγιάνγκ που έδωσε μόνο το επώνυμό του για λόγους ασφαλείας, είπε στην Epoch Times ότι από την Κινεζική Πρωτοχρονιά, στις 29 Ιανουαρίου, πολλοί άνθρωποι γύρω του είχαν συμπτώματα γρίπης και ανέπτυξαν σοβαρές ασθένειες, όπως λευκό πνεύμονα, πνευμονία, μυοκαρδίτιδα και εγκεφαλίτιδα ή φλεγμονή του εγκεφάλου.
«Υπάρχουν περισσότεροι ιοί που εξαπλώνονται φέτος και όλοι οι άνθρωποι – ανεξαρτήτως ηλικίας – έχουν μολυνθεί. Τα συμπτώματα είναι βασικά τα ίδια με αυτά του COVID-19», αναφέρει.
«Τώρα εδώ, μεταξύ των φίλων, των συναδέλφων μου και των ανθρώπων του κοινωνικού μου κύκλου, υπάρχουν αρκετοί θάνατοι κάθε μήνα. Οι μεγαλύτεροι είναι μεταξύ 60 και 70 ετών, οι νεότεροι μεταξύ 30 και 50 ετών», προσθέτει.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, ο κος Λι, ιδιοκτήτης καταστήματος τροφίμων στη Σουτσάνγκ της επαρχίας Χενάν, είπε στην Epoch Times ότι ένα νέο κύμα λοιμώξεων ξέσπασε στην περιοχή την περίοδο της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς και ότι πολλές οικογένειες μολύνθηκαν, ενώ ορισμένες ανέπτυξαν σοβαρές ασθένειες όπως πνευμονία και μυοκαρδίτιδα.
«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο νοσοκομείο και στα γραφεία τελετών. Στις αγροτικές περιοχές όταν πεθαίνει κάποιος, καλείται ένα μικρό συγκρότημα μουσικών οργάνων για να εμφανιστεί στην κηδεία τους. Τώρα, τα συγκροτήματα είναι πολύ απασχολημένα για να προλάβουν όλες τις κηδείες και μερικές οικογένειες δεν μπορούν να βρουν μουσικούς», είπε για την τοπική κατάσταση.
«Οι πελάτες μου μού είπαν ότι πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν πεθάνει στα χωριά τους. Υπάρχουν θάνατοι κάθε μέρα, και όχι μόνο ένας ή δύο θάνατοι», είπε. «Τα νοσοκομεία έχουν απαγορεύσει [να διαδίδονται] τέτοιες πληροφορίες.»
Η Άμι Σιμπάτα, μια 57χρονη Γιαπωνέζα κομικογράφος, έχει μία ωραία λεπτή σιλουέτα. Ωστόσο, κάποτε ζύγιζε 17 κιλά περισσότερο.
Πιστεύει ότι οφείλει την απώλεια βάρους εν μέρει στη συνήθεια που ανέπτυξε να τρώει ξηρούς καρπούς εμποτισμένους με ξύδι — ένα μείγμα από διάφορους ξηρούς καρπούς μαριναρισμένους σε μηλόξυδο. Συν τοις άλλους, αυτή η διατροφική επιλογή προάγει την κυκλοφορία του αίματος, να βελτιώνει την υγεία του δέρματος και μειώνει την κόπωση.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να ανησυχούν ότι οι ξηροί καρποί, δεδομένης της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε λιπαρά και θερμίδες, συμβάλλουν στην αύξηση βάρους. Ωστόσο, οι ξηροί καρποί είναι επίσης πλούσιοι σε πρωτεΐνες και διαιτητικές ίνες, οι οποίες αυξάνουν τον κορεσμό και περιορίζουν την υπερβολική πρόσληψη τροφής. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ενσωμάτωση ξηρών καρπών στη διατροφή σχετίζεται με μικρότερη αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου.
Το ταξίδι μεταμόρφωσης της Σιμπάτα
Πάνω από μια δεκαετία πριν, η Σιμπάτα φαινόταν εντελώς διαφορετική. Άρχισε να τρώει μια ποικιλία φρούτων και λαχανικών μαριναρισμένων με ξύδι στα καθημερινά της γεύματα ως συνοδευτικό και, με τον καιρό, το βάρος της άρχισε να πέφτει.
«Έχασα 17 κιλά και το δέρμα μου και η γενική μου υγεία βελτιώθηκαν σημαντικά», είπε. Μεταξύ των μαριναρισμένων με ξύδι φαγητών που απολαμβάνει, οι ξηροί καρποί μουσκεμένοι στο ξύδι παραμένουν το αγαπημένο της εδώ και πολλά χρόνια. Οι κορυφαίες επιλογές της περιλαμβάνουν αμύγδαλα μαριναρισμένα με ξύδι, φιστίκια και καρύδια.
Για να κατανοήσει καλύτερα τα αποτελέσματα των ξηρών καρπών με ξύδι, η Σιμπάτα κάποτε σταμάτησε επίτηδες να τους τρώει για ένα μήνα. Το πιο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα ήταν η κούραση — συχνά ξυπνούσε νιώθοντας ασυνήθιστα εξαντλημένη. Ωστόσο, αφού συνέχισε την πρόσληψή τους, βρήκε τα επίπεδα ενέργειάς της βελτιωμένα και δεν ένιωθε πλέον τόσο εύκολα κουρασμένη.
«Ξυπνάω νιώθοντας ενέργεια, τα χέρια και τα πόδια μου δεν είναι πλέον κρύα και η επιδερμίδα μου είναι λαμπερή», είπε.
Η Σιμπάτα έχει επίσης λάβει παρόμοια σχόλια από άλλους που καταναλώνουν ξηρούς καρπούς εμποτισμένους με ξύδι. Πολλοί ανέφεραν βελτιωμένη πέψη και μια γυναίκα στα 40 της έχασε 5 κιλά.
Ερευνητικά ευρήματα για την κατανάλωση ξυδιού
Ο Σατσίκο Μουρακάμι, επίσημα αναγνωρισμένος Ιάπωνας διαιτολόγος, δήλωσε ότι το ξύδι είναι πλούσιο σε οξικό οξύ, το οποίο ενεργοποιεί τον κύκλο του κιτρικού οξέος, μετατρέποντας το λίπος και τη ζάχαρη σε ενέργεια. Αυτή η διαδικασία όχι μόνο βοηθά στην αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της κόπωσης, αλλά προωθεί επίσης τη διάσπαση του λίπους, υποστηρίζοντας την απώλεια βάρους.
Επιπλέον, τα αμινοξέα στο ξύδι βοηθούν στην καύση λίπους και ενισχύουν τον μεταβολισμό του δέρματος, συμβάλλοντας σε πιο υγιές δέρμα.
Μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο έρευνα χώρισε 120 υπέρβαρους και παχύσαρκους συμμετέχοντες σε τέσσερις ομάδες. Οι συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες κατανάλωναν 5, 10, ή 15 χιλιοστόλιτρα μηλόξυδου καθημερινά, ενώ η τέταρτη ομάδα έλαβε εικονικό φάρμακο.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η κατανάλωση μηλόξυδου για τέσσερις έως 12 εβδομάδες συσχετίστηκε σημαντικά με μειώσεις του σωματικού βάρους, της γλυκόζης στο αίμα, των τριγλυκεριδίων (μια μορφή λίπους στο αίμα) και των επιπέδων χοληστερόλης — χωρίς αναφερόμενες παρενέργειες.
Πώς να φτιάξετε ξηρούς καρπούς εμποτισμένους με ξύδι
Συστατικά:
50 έως 100 γραμμάρια ανάλατους ξηρούς καρπούς της επιλογής σας
100 χιλιοστόλιτρα μηλόξυδο
15 γραμμάρια καστανή ζάχαρη
20 χιλιοστόλιτρα νερό (προσαρμόζετε στη γεύση με βάση την προτίμηση οξύτητας)
Παρασκευή:
Σε μια κατσαρόλα, συνδυάστε το μηλόξυδο και την καστανή ζάχαρη. Ζεσταίνουμε σε χαμηλή προς μέτρια φωτιά μέχρι να διαλυθεί πλήρως η ζάχαρη.
Αποσύρουμε από τη φωτιά και αφήνουμε το μείγμα να κρυώσει σε θερμοκρασία δωματίου.
Τοποθετήστε τους ανάλατους ξηρούς καρπούς σε ένα καθαρό γυάλινο βάζο. Ρίξτε το κρύο μείγμα πάνω από τους ξηρούς καρπούς, φροντίζοντας να έχουν βυθιστεί πλήρως.
Κλείστε το βάζο και βάλτε το στο ψυγείο για τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν το καταναλώσετε. Φάτε μέσα σε ένα μήνα για την καλύτερη γεύση και ποιότητα.
Για πρόσθετη γεύση, η Σιμπάτα συνιστά να μαρινάρετε τα φιστίκια με τη φλούδα, να προσθέσετε κανέλα στα αμύγδαλα και να συμπεριλάβετε φύλλα δάφνης όταν μαρινάρετε τα καρύδια.
Ο ρόλος των εμποτισμένων με ξύδι ξηρών καρπών στη συνολική υγεία
Ως καλλιτέχνης κόμικ, η Σιμπάτα αντιμετώπιζε συχνά επαγγελματικές παθήσεις όπως πόνο στη μέση και δυσκαμψία στους ώμους. Αφού εισήγαγε στη διατροφή της ξηρούς καρπούς εμποτισμένους με ξύδι, παρατήρησε σημαντικές βελτιώσεις, πιθανότατα λόγω της ενισχυμένης κυκλοφορίας του αίματος, είπε.
Οι ξηροί καρποί μπορούν να βοηθήσουν στην υποστήριξη της αγγειακής υγείας, κάτι που είναι σημαντικό για τη συνολική μακροζωία και την υγιή γήρανση, δήλωσε ο Μιτσίγια Ιγκάσε, διευθυντής του Κέντρου Αντιγήρανσης και Προληπτικής Ιατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Εχίμε της Ιαπωνίας. Συνιστά να καταναλώνετε μια μικρή χούφτα (περίπου 30 γραμμάρια) ξηρών καρπών την ημέρα, καθώς όχι μόνο βοηθούν στην πρόληψη της αγγειακής γήρανσης αλλά και στη διαχείριση του βάρους.
Οι φλούδες των φιστικιών, των αμυγδάλων και των καρυδιών είναι πλούσιες σε πολυφαινόλες—ισχυρά αντιοξειδωτικά που ρυθμίζουν τις σωματικές λειτουργίες και εξουδετερώνουν την κυτταρική και αγγειακή γήρανση λόγω των ενεργών ειδών οξυγόνου (ROS) ενώ παράλληλα βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος. Ο Δρ Γιοσιχίκο Γουατανάμπε, Ιάπωνας ειδικός στην υπέρταση, συνιστά να μαρινάρετε τους ξηρούς καρπούς με ανέπαφη τη φλούδα τους για μέγιστα οφέλη. Η ενσωμάτωση βοτάνων όπως η βανίλια μπορεί επίσης να ενισχύσει τόσο τη γεύση όσο και το άρωμα.
Τα εμποτισμένα με ξύδι αμύγδαλα παίζουν βασικό ρόλο στη ρουτίνα ομορφιάς και διαχείρισης βάρους της Σιμπάτα, σημείωσε. Τα αμύγδαλα είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε, ένα από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά για την επιβράδυνση της γήρανσης.
Τα εμποτισμένα με ξύδι φιστίκια παρέχουν μια ώθηση ενέργειας και υποστηρίζουν τη συνολική ευεξία. «Μόνο πέντε φιστίκια το πρωί με κάνουν να νιώθω ενέργεια. Συχνά βασίζομαι σε αυτά όταν βιάζομαι να προλάβω μια προθεσμία για τα κόμικ», είπε η Σιμπάτα.
Για την Σιμπάτα, τα εμποτισμένα με ξύδι καρύδια είναι απαραίτητα — ειδικά επειδή της αρέσει να πίνει αλκοόλ. Μια μελέτη του 2023 έδειξε ότι το εκχύλισμα καρυδιού μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του ήπατος από βλάβες που προκαλούνται από το αλκοόλ.
Επιπλέον, η έρευνα έχει δείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε καρύδια μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου.
Αν και οι ξηροί καρποί εμποτισμένοι με ξύδι προσφέρουν πολλά οφέλη για την υγεία, όσοι έχουν αλλεργίες σε ξηρούς καρπούς θα πρέπει να τους αποφεύγουν, καθώς μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις.
Το άγχος του φροντιστή είναι πραγματικό και μπορεί να εκτροχιάσει και τα καλύτερα σχέδια. Όπως πολλοί άνθρωποι των οποίων οι ηλικιωμένοι γονείς αρρωσταίνουν, η Τζένιφερ Μπαρντ βρέθηκε να απρόσμενα σε έναν ρόλο φροντίδας πριν από μερικά χρόνια, όταν η μητέρα της στάλθηκε στο σπίτι από το νοσοκομείο με ένα σωλήνα σίτισης.
Η Μπαρντ, αναπληρώτρια καθηγήτρια παγκόσμιας υγείας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, ζούσε στη Βοστώνη, ενώ η μητέρα της βρισκόταν στο Οχάιο. Αν και η μητέρα της ήθελε να ζει ανεξάρτητα, δεν μπορούσε να διαχειριστεί μόνη της το σωληνάριο σίτισης και η Μπαρντ δεν είχε άλλη επιλογή από το να παρέμβει.
«Πέρα από την έλλειψη προετοιμασίας», λέει η Μπαρντ, «υπήρχε μια συνολική, συντριπτική δέσμευση χρόνου — συν τις ψυχικές απαιτήσεις» – στην προσπάθεια να διαχειριστεί τη ζωή της και τη δουλειά της, από περίπου 700 μίλια μακριά.
Η ανακούφιση από το άγχος του φροντιστή είναι δυνατή
Η ξαφνική απώλεια του ελέγχου της ζωής σας, το απρόβλεπτο των αναγκών των γονιών σας, ο αγώνας να βρείτε αξιόπιστη υποστήριξη: αυτά είναι τα βασικά συστατικά του άγχους των φροντιστών. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Family Caregiver για το 2024 από το SeniorLiving.com, το 72 % των οικογενειακών φροντιστών βιώνουν συναισθηματική πίεση. Τα δύο τρίτα δυσκολεύονται να εξισορροπήσουν τα καθήκοντα φροντίδας με άλλες ευθύνες, ενώ περισσότεροι από τους μισούς αγχώνονται για τα χρήματα.
Ακολουθούν στρατηγικές δοκιμασμένες στην πράξη από οικογενειακούς φροντιστές και ειδικούς φροντίδας στην πρώτη γραμμή. Κάποιες ιδέες θα σας ταιριάζουν, άλλες όχι. Ακριβώς όπως τα χειρότερα ερεθίσματα του στρες είναι ιδιαίτερα για εσάς, «η διαχείριση του άγχους είναι μοναδική για κάθε άτομο», επισημαίνει η Αμάντα Κρίσερ, αναπληρώτρια διευθύντρια Συμπεριφορικής Υγείας στο Εθνικό Συμβούλιο για τη Γήρανση (NCOA) Κέντρο για την Υγιή Γήρανση. «Πρέπει να βρείτε αυτό που λειτουργεί για εσάς.»
Αδράξτε μικρές νίκες
Δεδομένης της τεράστιας επιβάρυνσης, είναι δελεαστικό να ονειρευόμαστε μια λύση που θα μπορούσε να εξαλείψει ένα μεγάλο κομμάτι άγχους ταυτόχρονα. Ίσως ένας αδερφός αποφασίσει να κάνει αυτό που του αναλογεί. Ίσως ένας πλούσιος ξάδερφος σάς πάει σε ένα σπα. Περιττό να πούμε ότι αυτά τα σενάρια συμβαίνουν σπάνια. Περισσότερο σημαντικά είναι τα μικρά κατορθώματα.
«Δεν έχει να κάνει τόσο με μεγάλα βήματα αυτοεξυπηρέτησης, όπως να κάνετε διακοπές ή γιόγκα, αλλά μάλλον με τα μικρά πράγματα που βοηθούν, ιδίως αν γίνονται με συνέπεια», λέει η Κρίσερ.
Αυτή η προοπτική θα μπορούσε να αλλάξει το παιχνίδι για τους φροντιστές. Δεν μπορέσετε να τα καταφέρετε όλα. Αλλά μπορείτε να επιτύχετε μικρές νίκες, εστιάζοντας σε πράγματα που είναι εφικτά.
Χρόνος
Η φροντίδα ηλικιωμένου ατόμου πολλές φορές απαιτεί μεγάλη αφοσίωση και πολύ χρόνο. Ακόμα κι αν μένετε κοντά, ίσως δεν είναι εφικτό να συνδυάσετε τη φροντίδα που πρέπει να πάρεχετε με την εργασία σας.
Εξετάστε την πιθανότητα να πάρετε άδεια είτε με είτε χωρίς αποδοχές, εφόσον βέβαια αυτό είναι στα πλαίσια των δυνατοτήτων σας.
Η βοήθεια της ‘τετράγωνης αναπνοής’
Η αναπνοή ως τεχνική διαχείρισης του στρες τείνει να παίζει καθολικό ρόλο. Η κορυφαία σύσταση της Κρίσερ για τους φροντιστές που πιέζονται από τον χρόνο είναι να αφιερώσουν 30 δευτερόλεπτα – όταν είναι στο ντους, κάθονται στο αυτοκίνητο ή ακούν τη μητέρα τους να απαριθμεί τα φάρμακά της (ξανά) – και να δοκιμάσουν να αναπνεύσουν σε χρόνο τεσσάρων τετάρτων.
Η λεγόμενη ‘τετράγωνη αναπνοή’ είναι αυτό που κάνουν οι Μονάδες Υποβρύχιων Καταστροφών για να διατηρούνται ήρεμοι, επομένως θα μπορούσε κάλλιστα να έχει καλά αποτελέσματα και για τους φροντιστές, οι οποίοι εργάζονται εξίσου σκληρά.
Εισπνεύστε μετρώντας μέχρι το τέσσερα. Κρατήστε την αναπνοή σας μετρώντας μέχρι το τέσσερα. Εκπνεύστε μετρώντας μέχρι το τέσσερα. Κρατήστε την αναπνοή σας μετρώντας μέχρι το τέσσερα. Επαναλάβετε.
Μερικοί γύροι ‘τετράγωνης αναπνοής’ θα σας βοηθήσουν να επιβραδύνετε τον ρυθμό σας, έστω και λίγο, μειώνοντας τις ορμόνες του στρες. Το προστιθέμενο οξυγόνο είναι επίσης ευεργετικό και μπορεί να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε, λέει η Κρίσερ. «Δεν φαίνεται να είναι κάτι σπουδαίο, αλλά όταν γίνεται με συνέπεια, έχει τεράστιο αντίκτυπο.»
Αλλάξτε οπτική
Κατά τη διάρκεια του σχετικά σύντομου διαστήματος που η Τζένιφερ Μπαρντ φρόντιζε τη μαμά της προτού εκείνη φύγει από τη ζωή, μπόρεσε να εφαρμόσει πολλές από τις κλασικές στρατηγικές αυτοεξυπηρέτησης: να κάνει μακρινούς περιπάτους, να κάνει γιόγκα κ.ο.κ. Αυτό που τη βοηθούσε περισσότερο να μετριάζει το άγχος της, όπως λέει, ήταν ότι γνώριζε ότι δεν ήταν η μητέρα της η πηγή της πίεσης: «Δεν ήταν η μητέρα μου, που με επιβάρυνε ψυχολογικά, ήταν το σύστημα».
Με αυτό, η Μπαρντ δεν αναφέρεται μόνο στα συστήματα περίθαλψης και υποστήριξης, τα οποία προσφέρουν ελάχιστα στους οικογενειακούς φροντιστές, αλλά στο ευρύτερο σύστημα των άγραφων κανόνων φροντίδας που ορίζουν τι πρέπει να κάνει ένα ‘καλό παιδί’ για τους ηλικιωμένους γονείς του. Το δοκίμιο που έγραψε αργότερα η Μπαρντ, με τίτλο «Η Καλή Κόρη» (The Good Daughter), με ενέπνευσε να επικοινωνήσω μαζί της για να ακούσω την ιστορία της.
Η αναδιαμόρφωση μιας κατάστασης μπορεί να μην φαίνεται ότι θα ελάφρυνε πολύ τα απτά βάρη της φροντίδας. Αλλά η αφαίρεση μιας πηγής συναισθηματικής απογοήτευσης ανάμεσα σε εσάς και τον μεγαλύτερο γονέα (ή άλλον συγγενή σας) μπορεί να σας χαρίσει έναν βαθμό ψυχικής ηρεμίας. Στην πραγματικότητα, η Κρίσερ λέει ότι η αλλαγή προοπτικής μπορεί να είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό εργαλείο για τους φροντιστές – οι οποίοι παλεύουν τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.
Ένα καλό παράδειγμα είναι οι ενοχές του φροντιστή. Όταν έχετε μια επαναλαμβανόμενη σκέψη για το τι έπρεπε ή τι θα μπορούσατε να είχατε κάνει, δοκιμάστε να στρέψετε τον νου σας στα θετικά πράγματα που όντως κάνατε: Φάγαμε ένα ωραίο δείπνο. Δεν τσακωθήκαμε στο αυτοκίνητο. Τα παιδιά καθάρισαν την κουζίνα. Αυτή η τεχνική προέρχεται από τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) και «είναι ένας καλός τρόπος να κάνουμε τον εγκέφαλό μας να σκεφτεί διαφορετικά», σύμφωνα με την Κρίσερ.
Δεχθείτε βοήθεια
Το να ζητάτε βοήθεια ίσως είναι αρκετά δύσκολο. Πολλοί φροντιστές, βρίσκοντας τα καθήκοντα τους συντριπτικά, διστάζουν να εμπλέξουν άλλους.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια. Η βοήθεια μπορεί να αφορά μικρά πράγματα. Ακόμη και τα πιο φαινομενικά απλά και ασήμαντα, όπως να πάρει κάποιος άλλος ψωμί από τον φούρνο, λέει η Κρίσερ. «Αν κάποιος σας ρωτήσει αν χρειάζεστε κάτι από το κατάστημα, μπορείτε κάλλιστα να ζητήσετε αυτά που θέλετε.»
Αφού κάνετε την αρχή, είναι πιο εύκολο να ζητήσετε και να δεχτείτε βοήθεια και με άλλους τρόπους, σημειώνει η Κρίσερ — και ίσως και να προσφέρετε βοήθεια σε αντάλλαγμα. «Υπάρχουν 53 εκατομμύρια οικογενειακοί φροντιστές», επισημαίνει. «Αυτό είναι περίπου ένας στους πέντε ενήλικες. Όλοι φροντίζουν κάποιον.»
Περιοχές του βρεγματικού λοβού σχετικές με συνεργασία οπτικού ερεθίσματος και κίνησης —κάτι σημαντικό στα βιντεοπαιχνίδια— δείχνουν περισσότερη συνδεσιμότητα, ενώ ο γενικός συγχρονισμός μειώνεται.
Επιδράσεις
Η συνεργασία οφθαλμού-χεριού βελτιώνεται, αλλά πιθανώς αμβλυμένες αισθήσεις.
Ελάσσων βρεγματικός λοβός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Περισσότερη φαιά ουσία στον ελάσσονα βρεγματικό λοβό όσο περισσότερο παίζονται τα παιχνίδια.
Επιδράσεις
Ενισχυμένη οπτο-χωρική επεξεργασία.
Οπίσθιος κυλινδρικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη πυκνότητα φαιάς ουσίας και συγχρονισμού της οπίσθιας κυλινδρικής έλικας, η οποία συμμετέχει στην αντίληψη του εαυτού και στην αυτοπειθαρχία.
Επιδράσεις
Αυξημένη πιθανότητα εθισμού.
Εμπρόσθιος κυλινδρικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη φαιά ουσία και αλλαγμένη δραστηριότητα του εμπρόσθιου κυλινδρικού φλοιού—κρίσιμη στη λήψη αποφάσεων και στην αίσθηση κινήτρου.
Επιδράσεις
Μειωμένη ικανότητα μακροπρόθεσμου προγραμματισμού και αυξημένη παρορμητικότητα.
Παιχνίδια παζλ αυξάνουν την προμετωπιαία δραστηριότητα και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Έσω μετωπιαίος λοβός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Παίκτες βίαιων βιντεοπαιχνιδιών είχαν χαμηλότερηενεργοποίηση του έσω μετωπιαίου λοβού, μια περιοχή υπεύθυνη για τη συναισθηματική διαχείριση.
Επιδράσεις
Αναισθησία στην βία.
Εικόνα 2 (The Epoch Times)
Κογχομετωπιαίος φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένηφαιάουσία στον κογχομετωπιαίο φλοιό (μέρος του προμετωπιαίου λοβού).
Επιδράσεις
Υπερβολική χρήση βιντεοπαιχνιδιού και κακός αυτοέλεγχος.
Νησιωτικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μειωμένη συνδεσιμότητα μεταξύ νησιωτικού φλοιού, προμετωπιαίου λοβού και άλλων τμημάτων του εγκεφάλου. Ο νησιωτικός φλοιός είναι ένα κέντρο ενοποίησης για αισθητηριακή επεξεργασία, συναίσθημα, και λήψη αποφάσεων.
Επιδράσεις
Μεγαλύτερη παρορμητικότητα για χρήση βιντεοπαιχνιδιών και χειρότερος αυτοέλεγχος.
Λεπτομέρεια
Αυτοί που παίζουν ως επάγγελμα έχουν καλή λειτουργική συνδεσιμότητα μέσα στον νησιωτικό φλοιό και μεταξύ του νησιωτικού φλοιού και άλλων περιοχών του εγκεφάλου, ενώ άτομα με παρενέργειες από το παιχνίδι έχουν επιβαρυμένη συνδεσιμότητα.
Εικόνα 3 (The Epoch Times)
Ενδορινικός φλοιός
Εγκεφαλικές αλλαγές
Μεγαλύτερη φαιά ουσία σε ανθρώπους που έχουν παίξει για πολλά χρόνια, ειδικά παζλ και παιχνίδια πλατφόρμας.
Μειωμένη συναισθηματική διαχείριση και αυξημένη επιθυμία για παιχνίδι.
Λεπτομέρεια
Τα βίαια παιχνίδια οδηγούν σε μειωμένη δραστηριότητα αμυγδαλής και λιγότερη καλοσύνη.
Εγκεφαλικό στέλεχος
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένος συγχρονισμός και δραστηριότητα στο εγκεφαλικό στέλεχος.
Επιδράσεις
Αυξημένος συντονισμός αισθητηρίου-κίνησης.
Ροή αίματος στον εγκέφαλο
Εγκεφαλική αλλαγή
Μειωμένη ροή αίματος στον προμετωπιαίο λοβό.
Επίδραση
Νοητική κόπωση.
Λεπτομέρεια
Στρατιωτικοί πιλότοι που έκαναν χρήση παιχνιδιών δράσης είχαν αυξημένη νοητική κόπωση.
Precuneus (πρόδρομος)
Εγκεφαλικές αλλαγές
Ισχυρότερη σύνδεση precuneus-νησιωτικού φλοιού και ανώμαλη ενεργοποίηση του precuneus, που αντιτίθεται στην εκτελεστική λειτουργία.
Επιδράσεις
Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης και αυξημένα συμπτώματα εθισμού.
Ινιακός λοβός
Εγκεφαλική αλλαγή
Μεγαλύτερη δραστηριότητα στον ινιακό λοβό, ακόμα και κατά την ανάπαυση, και ισχυρότερη σύνδεση με τον βρεγματικό λοβό και με τις περιοχές αίσθησης και κίνησης.
Επίδραση
Αυξημένη οπτική επεξεργασία.
Ραβδωτό σώμα
Εγκεφαλική αλλαγή
Υψηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης, ενός χημικού που δημιουργεί αίσθηση επιβράβευσης και μας κινητοποιεί να κάνουμε πράγματα που δίνουν απόλαυση.
Το ραβδωτό σώμα, το κέντρο επιβράβευσης του εγκεφάλου, παίζει κρίσιμο ρόλο στον εθισμό.
Θάλαμος
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένος όγκος και αλλαγμένη μικροδομή στον θάλαμο, μια περιοχή υπερενεργοποιημένη όταν κάποιος έχει εθισμό.
Επίδραση
Αυξημένη παρόρμηση για παιχνίδια και χαμηλότερη ευφυία σε παιδιά.
Γλωσσική έλικα
Εγκεφαλικές αλλαγές
Αυξημένη δραστηριότητα στην γλωσσική έλικα, η οποία συνδέεται με καλή οπτική επεξεργασία, και μειωμένη πολυπλοκότητα φαιάς ουσίας, που συνδέεται με εθισμό στο παιχνίδι.
Επίδραση
Καλύτερη χωρική περιήγηση και δυνατότερος εθισμός στο παιχνίδι.
Εικόνα 4 (The Epoch Times)
Ιππόκαμπος
Εγκεφαλική αλλαγή
Μειωμένος όγκος του ιππόκαμπου, που συνδέεται με την μνήμη.
Η εικόνα 6 δείχνει τρεις φάσεις ενός βιντεοπαιχνιδιού:
1. Αφότου ο παίκτης βγει από μια σπηλιά-πύλη σε έναν νέο κόσμο, φως εμφανίζεται πίσω του.
2. Ο παίκτης βρίσκει ένα σεντούκι θησαυρού μετά από 10 λεπτά εξερεύνησης. Όταν το ανοίγει, κερδίζει ένα σπαθί ως ανταμοιβή.
3. Ο παίκτης μάχεται με έναν αρχηγό. Το επίπεδο δυσκολίας της μάχης είναι προσεκτικά σχεδιασμένο για να βελτιώσει την εμπειρία του παίκτη.
Αυτές οι φάσεις αντιστοιχούν σε τρεις βασικές στρατηγικές που έχουν ως στόχο να κρατούν τους παίκτες σε κατάσταση επιθυμίας.
1.Αισθητική
Το χρώμα, η γενική αίσθηση και τα ηχητικά εφέ που έχουν σχεδιαστεί για να ταιριάζουν με το εγγενές σύνολο κανόνων του εγκεφάλου, δίνουν στους χρήστες μια αίσθηση ανταμοιβής μέσω ελέγχου επί του παιχνιδιού, ξεγελώντας τον εγκέφαλο ώστε να αντιλαμβάνεται τον κόσμο του παιχνιδιού ως πραγματικό και γοητευτικό.
2. Ανταμοιβή
Τυχαίες ανταμοιβές εντός του παιχνιδιού που οι χρήστες κερδίζουν αφότου νικήσουν έναν αρχηγό, ανέβουν επίπεδο, ή εξερευνήσουν τον κόσμο του παιχνιδιού. Η απρόβλεπτη φύση της ανταμοιβής ωθεί τους χρήστες να συνεχίσουν να παίζουν και ενισχύει την παρορμητική συμπεριφορά.
3. Κατάσταση ροής
Τα επίπεδα δυσκολίας του παιχνιδιού φτιάχνονται ώστε να ταιριάζουν με τις ικανότητες των χρηστών επιτυγχάνοντας μια ισορροπία όπου οι χρήστες μπαίνουν σε τέτοια συγκέντρωση που ο χρόνος περνά πολύ γρήγορα. Σε αυτήν την κατάσταση, εγκεφαλικές περιοχές όπως ο κογχομετωπιαίος φλοιός, ο πρόσθιος κυλινδρικός φλοιός, και ο πρόδρομος απενεργοποιούνται.
Ιατρικά ελεγμένο από τον Jimmy Almond, MD
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Bailey, K., West, R., & Anderson, C. A. (2010). A negative association between video game
experience and proactive cognitive control. Psychophysiology, 47(1), 34–42.
https://doi.org/10.1111/j.1469-8986.2009.00925.x
Bediou, B., Adams, D. M., Mayer, R. E., Tipton, E., Green, C. S., & Bavelier, D. (2018). Meta-
analysis of action video game impact on perceptual, attentional, and cognitive skills.
Psychological Bulletin, 144(1), 77–110. https://doi.org/10.1037/bul0000130
Brilliant T., D., Nouchi, R., & Kawashima, R. (2019). Does Video Gaming Have Impacts on the
Brain: Evidence from a Systematic Review. Brain Sciences, 9(10), Article 251.
https://doi.org/10.3390/brainsci9100251
Chen, C.-Y., Yen, J.-Y., Wang, P.-W., Liu, G.-C., Yen, C.-F., & Ko, C.-H. (2016). Altered Functional
Connectivity of the Insula and Nucleus Accumbens in Internet Gaming Disorder: A
Resting State fMRI Study. European Addiction Research, 22(4), 192–200.
https://doi.org/10.1159/000440716
Choi, E., Shin, S.-H., Ryu, J.-K., Jung, K.-I., Hyun, Y., Kim, J., & Park, M.-H. (2021a). Association of
Extensive Video Gaming and Cognitive Function Changes in Brain-Imaging Studies of
Pro Gamers and Individuals With Gaming Disorder: Systematic Literature Review. JMIR
Serious Games, 9(3), e25793. https://doi.org/10.2196/25793
Choi, E., Shin, S.-H., Ryu, J.-K., Jung, K.-I., Hyun, Y., Kim, J., & Park, M.-H. (2021b). Association of
Extensive Video Gaming and Cognitive Function Changes in Brain-Imaging Studies of
Pro Gamers and Individuals With Gaming Disorder: Systematic Literature Review. JMIR
Serious Games, 9(3), Article e25793. https://doi.org/10.2196/25793
Chou, Y.-H., Yang, B.-H., Hsu, J.-W., Wang, S.-J., Lin, C.-L., Huang, K.-L., Chien Chang, A., & Lee, S.-
M. (2012). Effects of video game playing on cerebral blood flow in young adults: A SPECT
study. Psychiatry Research: Neuroimaging, 212(1), 65–72.
https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2012.10.002
Daniels, J. K., McFarlane, A. C., Bluhm, R. L., Moores, K. A., Clark, C. R., Shaw, M. E., Williamson,
P. C., Densmore, M., & Lanius, R. A. (2010). Switching between executive and default
mode networks in posttraumatic stress disorder: alterations in functional connectivity.
Journal of Psychiatry & Neuroscience : JPN, 35(4), 258–266.
https://doi.org/10.1503/jpn.090175
de Sampaio Barros, M. F., Araújo-Moreira, F. M., Trevelin, L. C., & Radel, R. (2018). Flow
experience and the mobilization of attentional resources. Cognitive, Affective, &
Behavioral Neuroscience, 18(4), 810–823. https://doi.org/10.3758/s13415-018-0606-4
Ding, W., Sun, J., Sun, Y., Zhou, Y., Li, L., Xu, J., & Du, Y. (2013a). Altered Default Network
Resting-State Functional Connectivity in Adolescents with Internet Gaming Addiction.
PLoS ONE, 8(3), e59902. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0059902
Ding, W., Sun, J., Sun, Y., Zhou, Y., Li, L., Xu, J., & Du, Y. (2013b). Altered Default Network
Resting-State Functional Connectivity in Adolescents with Internet Gaming Addiction.
PLoS ONE, 8(3), Article e59902. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0059902
Dom, G., Sabbe, B., Hulstijn, W., & van den Brink, W. (2005). Substance use disorders and the
orbitofrontal cortex: Systematic review of behavioural decision-making and
neuroimaging studies. The British Journal of Psychiatry, 187(3), 209–220.
https://doi.org/10.1192/bjp.187.3.209
Dong, G., Huang, J., & Du, X. (2012a). Alterations in regional homogeneity of resting-state brain
activity in internet gaming addicts. Behavioral and Brain Functions, 8(1), 41.
https://doi.org/10.1186/1744-9081-8-41
Dong, G., Huang, J., & Du, X. (2012b). Alterations in regional homogeneity of resting-state brain
activity in internet gaming addicts. Behavioral and Brain Functions, 8(1), 41.
https://doi.org/10.1186/1744-9081-8-41
Dong, G.-H., Wang, M., Wang, Z., Zheng, H., Du, X., & Potenza, M. N. (2020). Addiction severity
modulates the precuneus involvement in internet gaming disorder: Functionality,
morphology and effective connectivity. Progress in Neuro-Psychopharmacology and
Biological Psychiatry, 98, 109829. https://doi.org/10.1016/j.pnpbp.2019.109829
Fransson, P., & Marrelec, G. (2008). The precuneus/posterior cingulate cortex plays a pivotal
role in the default mode network: Evidence from a partial correlation network analysis.
NeuroImage, 42(3), 1178–1184. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2008.05.059
Granek, J. A., Gorbet, D. J., & Sergio, L. E. (2009). Extensive video-game experience alters
cortical networks for complex visuomotor transformations. Cortex, 46(9), 1165–1177.
https://doi.org/10.1016/j.cortex.2009.10.009
Green, C. S., & Bavelier, D. (2006). Effect of action video games on the spatial distribution of
visuospatial attention. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and
Performance, 32(6), 1465–1478. https://doi.org/10.1037/0096-1523.32.6.1465
Haier, R. J., Karama, S., Leyba, L., & Jung, R. E. (2009). MRI assessment of cortical thickness and
functional activity changes in adolescent girls following three months of practice on a
visual-spatial task. BMC Research Notes, 2(1), Article 174.
https://doi.org/10.1186/1756-0500-2-174
Han, D. H., Lyoo, I. K., & Renshaw, P. F. (2012). Differential regional gray matter volumes in
patients with on-line game addiction and professional gamers. Journal of Psychiatric
Research, 46(4), 507–515. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2012.01.004
Hou, H.-Y., Jia, X.-Z., Wang, P., Zhang, J.-X., Huang, S., & Li, H.-J. (2019a). Intrinsic Resting-State
Activity in Older Adults With Video Game Experience. Frontiers in Aging Neuroscience,
11, Article 119. https://doi.org/10.3389/fnagi.2019.00119
Hou, H.-Y., Jia, X.-Z., Wang, P., Zhang, J.-X., Huang, S., & Li, H.-J. (2019b). Intrinsic Resting-State
Activity in Older Adults With Video Game Experience. Frontiers in Aging Neuroscience,
11, Article 119. https://doi.org/10.3389/fnagi.2019.00119
Huang, H., & Cheng, C. (2022). The Benefits of Video Games on Brain Cognitive Function: A
Systematic Review of Functional Magnetic Resonance Imaging Studies. Applied Sciences,
12(11), Article 5561. https://doi.org/10.3390/app12115561
Hull, D. C., Williams, G. A., & Griffiths, M. D. (2013). Video game characteristics, happiness and
flow as predictors of addiction among video game players: A pilot study. Journal of
Behavioral Addictions, 2(3), 145–152. https://doi.org/10.1556/jba.2.2013.005
Kalnin, A. J., Edwards, C. R., Wang, Y., Kronenberger, W. G., Hummer, T. A., Mosier, K. M., Dunn,
D. W., & Mathews, V. P. (2011). The interacting role of media violence exposure and
aggressive–disruptive behavior in adolescent brain activation during an emotional
Stroop task. Psychiatry Research: Neuroimaging, 192(1), 12–19.
https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2010.11.005
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023a). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023b). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kanokporn Leelartapin, Warong Lapanun, Sakesan Kantha, Tanaka, H., & Daroonwan Suksom.
(2023c). Cognitive Fatigue in Habitual Video Gamers and Non-gamers among Military
Pilots in Training. Physical Activity and Health, 7(1), 319–331.
https://doi.org/10.5334/paah.298
Kao, D. (2020). The effects of juiciness in an action RPG. Entertainment Computing, 34, Article
100359. https://doi.org/10.1016/j.entcom.2020.100359
Kawaike, Y., Nagata, J., Furuya, T., Koriyama, C., Nakamura, M., & Sano, A. (2019a). Working
Memory-Related Prefrontal Hemodynamic Responses in University Students: A
Correlation Study of Subjective Well-Being and Lifestyle Habits. Frontiers in Behavioral
Neuroscience, 13, Article 213. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2019.00213
Kawaike, Y., Nagata, J., Furuya, T., Koriyama, C., Nakamura, M., & Sano, A. (2019b). Working
Memory-Related Prefrontal Hemodynamic Responses in University Students: A
Correlation Study of Subjective Well-Being and Lifestyle Habits. Frontiers in Behavioral
Neuroscience, 13(9). Article 213. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2019.00213
Kim, J.-Y., Chun, J.-W., Park, C.-H., Cho, H., Choi, J., Yang, S., Ahn, K.-J., & Kim, D. J. (2019a). The
Correlation between the Frontostriatal Network and Impulsivity in Internet Gaming
Disorder. Scientific Reports, 9(1), 1191. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37702-4
Kim, J.-Y., Chun, J.-W., Park, C.-H., Cho, H., Choi, J., Yang, S., Ahn, K.-J., & Kim, D. J. (2019b). The
Correlation between the Frontostriatal Network and Impulsivity in Internet Gaming
Disorder. Scientific Reports, 9(1). Article 1191. https://doi.org/10.1038/s41598-018-37702-4
Kim, S.-J., Kim, M.-K., Shin, Y.-B., Kim, H. E., Kwon, J. H., & Kim, J.-J. (2021). Differences in resting-
state functional connectivity according to the level of impulsiveness in patients with
internet gaming disorder. Journal of Behavioral Addictions, 10(1), 88–98.
https://doi.org/10.1556/2006.2021.00005
Klasen, M., Weber, R., Kircher, T. T. J., Mathiak, K. A., & Mathiak, K. (2011). Neural contributions
to flow experience during video game playing. Social Cognitive and Affective
Neuroscience, 7(4), 485–495. https://doi.org/10.1093/scan/nsr021
Koepp, M. J., Gunn, R. N., Lawrence, A. D., Cunningham, V. J., Dagher, A., Jones, T., Brooks, D. J.,
Bench, C. J., & Grasby, P. M. (1998). Evidence for striatal dopamine release during a video
game. Nature, 393(6682), 266–268. https://doi.org/10.1038/30498
Kowalczyk, N., Shi, F., Mikołaj Magnuski, Maciek Skorko, Dobrowolski, P., Bartosz Kossowski,
Marchewka, A., Bielecki, M., Małgorzata Kossut, & Aneta Brzezicka. (2018). Real‐time
strategy video game experience and structural connectivity – A diffusion tensor imaging
study. Human Brain Mapping, 39(9), 3742–3758. https://doi.org/10.1002/hbm.24208
Kress, S., Neudorf, J., Borowsky, B., & Borowsky, R. (2022). What’s in a game: Video game visual-
spatial demand location exhibits a double dissociation with reading speed. Acta
Psychologica, 232, 103822. https://doi.org/10.1016/j.actpsy.2022.103822
Kühn, S., & Gallinat, J. (2013a). Amount of lifetime video gaming is positively associated with
entorhinal, hippocampal and occipital volume. Molecular Psychiatry, 19(7), 842–847.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.100
Kühn, S., & Gallinat, J. (2013b). Amount of lifetime video gaming is positively associated with
entorhinal, hippocampal and occipital volume. Molecular Psychiatry, 19(7), 842–847.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.100
Kühn, S., Gallinat, J., & Mascherek, A. (2019). Effects of computer gaming on cognition, brain
structure, and function: a critical reflection on existing literature. Dialogues in Clinical
Neuroscience, 21(3), 319–330. https://doi.org/10.31887/dcns.2019.21.3/skuehn
Kühn, S., Gleich, T., Lorenz, R. C., Lindenberger, U., & Gallinat, J. (2013). Playing Super Mario
induces structural brain plasticity: gray matter changes resulting from training with a
commercial video game. Molecular Psychiatry, 19(2), 265–271.
https://doi.org/10.1038/mp.2013.120
Kwak, K. H., Hwang, H. C., Kim, S. M., & Han, D. H. (2020a). Comparison of Behavioral Changes
and Brain Activity between Adolescents with Internet Gaming Disorder and Student Pro-
Gamers. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), 441.
https://doi.org/10.3390/ijerph17020441
Kwak, K. H., Hwang, H. C., Kim, S. M., & Han, D. H. (2020b). Comparison of Behavioral Changes and Brain
Activity between Adolescents with Internet Gaming Disorder and Student Pro-Gamers.
International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), Article 441.
https://doi.org/10.3390/ijerph17020441
Lai, C., Pellicano, G. R., Altavilla, D., Proietti, A., Lucarelli, G., Massaro, G., Luciani, M., & Aceto, P.
(2018). Violence in video game produces a lower activation of limbic and temporal areas in
response to social inclusion images. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience, 19(4), 898–
909. https://doi.org/10.3758/s13415-018-00683-y
Lin, X., Dong, G., Wang, Q., & Du, X. (2014). Abnormal gray matter and white matter volume in “Internet
gaming addicts.” Addictive Behaviors, 40, 137–143.
https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2014.09.010
Lin, X., Dong, G., Wang, Q., & Du, X. (2015). Abnormal gray matter and white matter volume in “Internet
gaming addicts.” Addictive Behaviors, 40, 137–143. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2014.09.010
Liu, G.-C., Yen, J.-Y., Chen, C.-Y., Yen, C.-F., Chen, C.-S., Lin, W.-C., & Ko, C.-H. (2013). Brain activation for
response inhibition under gaming cue distraction in internet gaming disorder. The Kaohsiung
Journal of Medical Sciences, 30(1), 43–51. https://doi.org/10.1016/j.kjms.2013.08.005
Liu, G.-C., Yen, J.-Y., Chen, C.-Y., Yen, C.-F., Chen, C.-S., Lin, W.-C., & Ko, C.-H. (2014). Brain activation for
response inhibition under gaming cue distraction in internet gaming disorder. The Kaohsiung
Journal of Medical Sciences, 30(1), 43–51. https://doi.org/10.1016/j.kjms.2013.08.005
Liu, L., Yao, Y.-W., Li, C. R., Zhang, J.-T., Xia, C.-C., Lan, J., Ma, S.-S., Zhou, N., & Fang, X.-Y. (2018). The
Comorbidity Between Internet Gaming Disorder and Depression: Interrelationship and Neural
Mechanisms. Frontiers in Psychiatry, 9, Article 154. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2018.00154
Liu, L., Yip, S. W., Zhang, J.-T., Wang, L.-J., Shen, Z.-J., Liu, B., Ma, S.-S., Yao, Y.-W., & Fang, X.-Y. (2016).
Activation of the ventral and dorsal striatum during cue reactivity in Internet gaming disorder.
Addiction Biology, 22(3), 791–801. https://doi.org/10.1111/adb.12338
Luijten, M., Meerkerk, G.-J., Franken, I. H. A., van de Wetering, B. J. M., & Schoenmakers, T. M. (2015). An
fMRI study of cognitive control in problem gamers. Psychiatry Research: Neuroimaging, 231(3),
262–268. https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2015.01.004
Mancone, S., Tosti, B., Corrado, S., & Diotaiuti, P. (2024). Effects of video game immersion and task
interference on cognitive performance: a study on immediate and delayed recall and recognition
accuracy. PeerJ, 12, e18195. Article e18195. https://doi.org/10.7717/peerj.18195
Martínez, K., Solana, A. B., Burgaleta, M., Hernández-Tamames, J. A., Álvarez-Linera, J., Román, F. J.,
Alfayate, E., Privado, J., Escorial, S., Quiroga, M. A., Karama, S., Bellec, P., & Colom, R. (2012).
Changes in resting-state functionally connected parietofrontal networks after videogame practice.
Human Brain Mapping, 34(12), 3143–3157. https://doi.org/10.1002/hbm.22129
Mathiak, K., & Weber, R. (2006). Toward brain correlates of natural behavior: fMRI during violent video
games. Human Brain Mapping, 27(12), 948–956. https://doi.org/10.1002/hbm.20234
Mihaly Csikszentmihalyi. (2004, February). Flow, the secret to happiness. Ted.com; TED Talks.
ted . com/talks/mihaly_csikszentmihalyi_flow_the_secret_to_happiness
Mohammadi, B., Szycik, G. R., te Wildt, B., Heldmann, M., Samii, A., & Münte, T. F. (2020). Structural brain
changes in young males addicted to video-gaming. Brain and Cognition, 139, Article 105518.
https://doi.org/10.1016/j.bandc.2020.105518
Momi, D., Smeralda, C. L., Di Lorenzo, G., Neri, F., Rossi, S., Rossi, A., & Santarnecchi, E. (2020). Long-
lasting connectivity changes induced by intensive first-person shooter gaming. Brain Imaging and
Behavior, 15(3), 1518–1532. https://doi.org/10.1007/s11682-020-00350-2
Montag, C., Weber, B., Trautner, P., Newport, B., Markett, S., Walter, N. T., Felten, A., & Reuter, M. (2011).
Does excessive play of violent first-person-shooter-video-games dampen brain activity in response
to emotional stimuli? Biological Psychology, 89(1), 107–111.
https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2011.09.014
Montag, C., Weber, B., Trautner, P., Newport, B., Markett, S., Walter, N. T., Felten, A., & Reuter, M. (2012).
Does excessive play of violent first-person-shooter-video-games dampen brain activity in response
to emotional stimuli? Biological Psychology, 89(1), 107–111.
https://doi.org/10.1016/j.biopsycho.2011.09.014
Mundorf, A., Siebert, A., Desmond, J. E., & Peterburs, J. (2023). The role of the cerebellum in internet
gaming disorder—A systematic review. Addiction Biology, 28(10), Article 13331.
https://doi.org/10.1111/adb.13331
Nikolaidis, A., Voss, M. W., Lee, H., Vo, L. T. K., & Kramer, A. F. (2014). Parietal plasticity after training
with a complex video game is associated with individual differences in improvements in an
untrained working memory task. Frontiers in Human Neuroscience, 8, Article 169.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2014.00169
Nouchi, R., Kawata, N. Y. dos S., Saito, T., Himmelmeier, R. M., Nakamura, R., Nouchi, H., & Kawashima, R.
(2020). Dorsolateral Prefrontal Cortex Activity during a Brain Training Game Predicts Cognitive
Improvements after Four Weeks’ Brain Training Game Intervention: Evidence from a Randomized
Controlled Trial. Brain Sciences, 10(8), 560. https://doi.org/10.3390/brainsci10080560
Obana, T., & Kozhevnikov, M. (2012). State effects of action video-game playing on visuospatial processing
efficiency and attention among experienced action video-game players. Proceedings of the Annual
Meeting of the Cognitive Science Society, 34. https://escholarship.org/uc/item/7108h8b4
Palaus, M., Marron, E. M., Viejo-Sobera, R., & Redolar-Ripoll, D. (2017). Neural Basis of Video Gaming: A
Systematic Review. Frontiers in Human Neuroscience, 11, Article 248.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2017.00248
Peracchia, S., & Curcio, G. (2018). Exposure to video games: effects on sleep and on post-sleep cognitive
abilities. A sistematic review of experimental evidences. Sleep Science, 11(4), 302–314.
https://doi.org/10.5935/1984-0063.20180046
Salminen, M., & Ravaja, N. (2008). Increased oscillatory theta activation evoked by violent digital game
events. Neuroscience Letters, 435(1), 69–72. https://doi.org/10.1016/j.neulet.2008.02.009
Smith, V., Mitchell, D. J., & Duncan, J. (2018). Role of the Default Mode Network in Cognitive Transitions.
Cerebral Cortex, 28(10), 3685–3696. https://doi.org/10.1093/cercor/bhy167
Sun, Y., Sun, J., Zhou, Y., Ding, W., Chen, X., Zhuang, Z., Xu, J., & Du, Y. (2014a). Assessment of in vivo
microstructure alterations in gray matter using DKI in internet gaming addiction. Behavioral and
Brain Functions, 10(1), Article 37. https://doi.org/10.1186/1744-9081-10-37
Sun, Y., Sun, J., Zhou, Y., Ding, W., Chen, X., Zhuang, Z., Xu, J., & Du, Y. (2014b). Assessment of in vivo
microstructure alterations in gray matter using DKI in internet gaming addiction. Behavioral and
Brain Functions, 10(1), 37. https://doi.org/10.1186/1744-9081-10-37
Swink, S. (2017). Game feel : a game designer’s guide to virtual sensation. CRC Press,
Taylor & Francis Group.
Tachibana, A., Noah, J. A., Bronner, S., Ono, Y., & Onozuka, M. (2011). Parietal and temporal activity during
a multimodal dance video game: An fNIRS study. Neuroscience Letters, 503(2), 125–130.
https://doi.org/10.1016/j.neulet.2011.08.023
Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., &
Kawashima, R. (2016a). Impact of videogame play on the brain’s microstructural properties: cross-
sectional and longitudinal analyses. Molecular Psychiatry, 21(12), 1781–1789.
https://doi.org/10.1038/mp.2015.193
Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., &
Kawashima, R. (2016b). Impact of videogame play on the brain’s microstructural properties: cross-
sectional and longitudinal analyses. Molecular Psychiatry, 21(12), 1781–1789.
https://doi.org/10.1038/mp.2015.193
Toril, P., Reales, J. M., Mayas, J., & Ballesteros, S. (2016). Video Game Training Enhances Visuospatial
Working Memory and Episodic Memory in Older Adults. Frontiers in Human Neuroscience, 10,
Article 206. https://doi.org/10.3389/fnhum.2016.00206
Uddin, L. Q., Nomi, J. S., Hébert-Seropian, B., Ghaziri, J., & Boucher, O. (2017). Structure and Function of
the Human Insula. Journal of Clinical Neurophysiology, 34(4), 300–306.
https://doi.org/10.1097/wnp.0000000000000377
Valls-Serrano, C., De Francisco, C., Vélez-Coto, M., & Caracuel, A. (2022). Visuospatial working memory and
attention control make the difference between experts, regulars and non-players of the videogame
League of Legends. Frontiers in Human Neuroscience, 16, Article 933331.
https://doi.org/10.3389/fnhum.2022.933331
Villalba-García, C., Griffiths, M. D., Demetrovics, Z., & Czakó, A. (2025). The relationship between loot box
buying, gambling, internet gaming, and mental health: Investigating the moderating effect of
impulsivity, depression, anxiety, and stress. Computers in Human Behavior, 166, Article 108579.
https://doi.org/10.1016/j.chb.2025.108579
Wang, L., Wu, L., Lin, X., Zhang, Y., Zhou, H., Du, X., & Dong, G. (2016). Altered brain functional networks
in people with Internet gaming disorder: Evidence from resting-state fMRI. Psychiatry Research:
Neuroimaging, 254, 156–163. https://doi.org/10.1016/j.pscychresns.2016.07.001
Wang, Y., Mathews, V. P., Kalnin, A. J., Mosier, K. M., Dunn, D. W., Saykin, A. J., & Kronenberger, W. G.
(2009). Short Term Exposure to a Violent Video Game Induces Changes in Frontolimbic Circuitry in
Adolescents. Brain Imaging and Behavior, 3(1), 38–50. https://doi.org/10.1007/s11682-008-9058-8
Waugh, C. E., Lemus, M. G., & Gotlib, I. H. (2014). The role of the medial frontal cortex in the maintenance
of emotional states. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 9(12), 2001–2009.
https://doi.org/10.1093/scan/nsu011
Weinstein, A., & Lejoyeux, M. (2020). Neurobiological mechanisms underlying internet and gaming
disorder (IGD). Dialogues in Clinical Neuroscience, 22(2), 113–126.
https://doi.org/10.31887/dcns.2020.22.2/aweinstein
West, G. L., Konishi, K., Diarra, M., Benady-Chorney, J., Drisdelle, B. L., Dahmani, L., Sodums, D. J., Lepore,
F., Jolicoeur, P., & Bohbot, V. D. (2017). Impact of video games on plasticity of the hippocampus.
Molecular Psychiatry, 23(7), 1566–1574. https://doi.org/10.1038/mp.2017.155
West, G. L., Zendel, B. R., Konishi, K., Benady-Chorney, J., Bohbot, V. D., Peretz, I., & Belleville, S. (2017).
Playing Super Mario 64 increases hippocampal grey matter in older adults. PLOS ONE, 12(12),
Article e0187779. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0187779
Woollett, K., Spiers, H. J., & Maguire, E. A. (2009). Talent in the taxi: a model system for exploring
expertise. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 364(1522), 1407–
1416. https://doi.org/10.1098/rstb.2008.0288
Yoon, E. J., Choi, J.-S., Kim, H., Sohn, B. K., Jung, H. Y., Lee, J.-Y., Kim, D.-J., Park, S.-W., & Kim, Y. K. (2017).
Altered hippocampal volume and functional connectivity in males with Internet gaming disorder
comparing to those with alcohol use disorder. Scientific Reports, 7(1), Article 5744.
https://doi.org/10.1038/s41598-017-06057-7
Yuan, K., Cheng, P., Dong, T., Bi, Y., Xing, L., Yu, D., Zhao, L., Dong, M., von Deneen, K. M., Liu, Y., Qin, W., &
Tian, J. (2013). Cortical Thickness Abnormalities in Late Adolescence with Online Gaming
Addiction. PLoS ONE, 8(1), Article e53055. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0053055
Zhang, J.-T., Yao, Y.-W., Li, C.-S. R., Zang, Y.-F., Shen, Z.-J., Liu, L., Wang, L.-J., Liu, B., & Fang, X.-Y. (2015a).
Altered resting-state functional connectivity of the insula in young adults with Internet gaming
disorder. Addiction Biology, 21(3), 743–751. https://doi.org/10.1111/adb.12247
Zhang, J.-T., Yao, Y.-W., Li, C.-S. R., Zang, Y.-F., Shen, Z.-J., Liu, L., Wang, L.-J., Liu, B., & Fang, X.-Y. (2015b).
Altered resting-state functional connectivity of the insula in young adults with Internet gaming
disorder. Addiction Biology, 21(3), 743–751. https://doi.org/10.1111/adb.12247
Zhang, P., Pan, Y., Rujing Zha, Song, H., Yuan, C., Zhao, Q., Piao, Y., Ren, J., Chen, Y., Liang, P., Tao, R., Wei,
Z., & Zhang, X. (2023). Impulsivity-related right superior frontal gyrus as a biomarker of internet
gaming disorder. General Psychiatry, 36(4), e100985–e100985.
https://doi.org/10.1136/gpsych-2022-100985
Zhang, Y., Mei, W., Zhang, J. X., Wu, Q., & Zhang, W. (2016a). Decreased functional connectivity of insula-
based network in young adults with internet gaming disorder. Experimental Brain Research,
234(9), 2553–2560. https://doi.org/10.1007/s00221-016-4659-8
Zhang, Y., Mei, W., Zhang, J. X., Wu, Q., & Zhang, W. (2016b). Decreased functional connectivity of insula-
based network in young adults with internet gaming disorder. Experimental Brain Research,
234(9), 2553–2560. https://doi.org/10.1007/s00221-016-4659-8
Zhou, F., Montag, C., Sariyska, R., Lachmann, B., Reuter, M., Weber, B., Trautner, P., Kendrick, K. M.,
Markett, S., & Becker, B. (2017a). Orbitofrontal gray matter deficits as marker of Internet gaming
disorder: converging evidence from a cross-sectional and prospective longitudinal design.
Addiction Biology, 24(1), 100–109. https://doi.org/10.1111/adb.12570
Zhou, F., Montag, C., Sariyska, R., Lachmann, B., Reuter, M., Weber, B., Trautner, P., Kendrick, K. M.,
Markett, S., & Becker, B. (2017b). Orbitofrontal gray matter deficits as marker of Internet gaming
disorder: converging evidence from a cross-sectional and prospective longitudinal design.
Addiction Biology, 24(1), 100–109. https://doi.org/10.1111/adb.12570
Τα καρκινικά κύτταρα, που επί μακρόν θεωρούνταν ανταγωνιστικά μεταξύ τους, στην πραγματικότητα συνεργάζονται για να αντλήσουν θρεπτικά συστατικά όταν δεν τα βρίσκουν εύκολα στο περιβάλλον τους, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης εντόπισαν ένα συγκεκριμένο ένζυμο που προάγει αυτή τη συνεργασία, επιτρέποντας στα καρκινικά κύτταρα να μοιράζονται τους πόρους, όταν τα θρεπτικά συστατικά είναι σε έλλειψη. Όταν το ένζυμο αυτό μπλοκαρίστηκε, τα καρκινικά κύτταρα δεν μπορούσαν να τραφούν και πέθαιναν εντελώς.
Συνεργασία υπό δύσκολες συνθήκες
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Nature, αναδεικνύει μια ενδιαφέρουσα πτυχή της βιολογίας του καρκίνου: ενώ τα καρκινικά κύτταρα έχουν ιστορικά θεωρηθεί ως ανταγωνιστές για θρεπτικά συστατικά και πόρους, μπορούν επίσης να επιδείξουν συνεργατική συμπεριφορά, ιδίως σε απαιτητικά περιβάλλοντα. Οι ερευνητές εξέτασαν αυτή τη δυαδικότητα σε ποντίκια και απεικόνισαν τη συνεργασία μεταξύ των οργανισμών υπό ακραίες συνθήκες.
Για παράδειγμα, σημείωσαν οι ερευνητές, μικροοργανισμοί όπως οι ζυμομύκητες συνεργάζονται για να βρουν θρεπτικά συστατικά, αλλά μόνο όταν αντιμετωπίζουν πείνα. Ομοίως, τα καρκινικά κύτταρα, τα οποία χρειάζονται θρεπτικά συστατικά για να ευδοκιμήσουν και να πολλαπλασιαστούν σε απειλητικούς για τη ζωή όγκους, συχνά βρίσκονται σε περιβάλλοντα όπου τα θρεπτικά συστατικά σπανίζουν. «Αν και ο ανταγωνισμός είναι σίγουρα κρίσιμος για την εξέλιξη των όγκων και την εξέλιξη του καρκίνου, οι συνεργατικές αλληλεπιδράσεις εντός των όγκων είναι επίσης σημαντικές, αν και ελάχιστα κατανοητές», σημείωσαν οι ερευνητές.
Επεσήμαναν ότι η έλλειψη θρεπτικών συστατικών είναι ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό του μικροπεριβάλλοντος του όγκου και υπέθεσαν ότι η φυσική επιλογή μπορεί να είναι ένας μηχανισμός, που ενθαρρύνει την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων, που μπορούν να συνεργαστούν για την εξεύρεση θρεπτικών συστατικών.
Η επιβίωση πάνω από όλα
Για να διαπιστώσουν αν τα καρκινικά κύτταρα συνεργάζονται, οι ερευνητές παρακολούθησαν την ανάπτυξη κυττάρων από διαφορετικούς τύπους όγκων.
Παρατήρησαν ότι ενώ τα καρκινικά κύτταρα συνήθως προσλαμβάνουν αμινοξέα – τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών – με ανταγωνιστικό τρόπο, αν στερηθούν τη γλουταμίνη, το πιο άφθονο αμινοξύ στον οργανισμό, θα συνεργαστούν για να αποκτήσουν τους απαραίτητους πόρους.
«Παραδόξως, παρατηρήσαμε ότι ο περιορισμός των αμινοξέων ωφέλησε τους μεγαλύτερους κυτταρικούς πληθυσμούς, αλλά όχι τους αραιούς, γεγονός που υποδηλώνει ότι πρόκειται για μια συνεργατική διαδικασία, που εξαρτάται από την πυκνότητα του πληθυσμού», δήλωσε ο Κάρλος Καρμόνα-Φοντέιν, αναπληρωτής καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και κύριος συγγραφέας. «Έγινε σαφές ότι υπήρχε πραγματική συνεργασία μεταξύ των καρκινικών κυττάρων.»
Διεξάγοντας πρόσθετα πειράματα με καρκινικά κύτταρα του δέρματος, του μαστού και του πνεύμονα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μια βασική πηγή θρεπτικών συστατικών για τα καρκινικά κύτταρα προέρχεται από τα ολιγοπεπτίδια, τα οποία είναι κομμάτια μικρών αμινοξέων που δρουν ως αγγελιοφόροι μεταξύ των κυττάρων.
Κρίσιμο ένζυμο που θα μπορούσε να στοχευθεί για να σκοτώσει τον καρκίνο
Αντί να προσλαμβάνουν απλώς πεπτίδια, τα οποία είναι μικρές πρωτεΐνες, τα καρκινικά κύτταρα αρχίζουν να συνεργάζονται, σύμφωνα με τον Καρμόνα-Φοντέιν. Απελευθερώνουν ένα ειδικό ένζυμο που ονομάζεται CNDP2, το οποίο διασπά αυτά τα πεπτίδια σε ακόμη μικρότερα κομμάτια, ελεύθερα αμινοξέα, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν εύκολα για ενέργεια, τροφοδοτώντας την ταχεία ανάπτυξή τους.
«Επειδή αυτή η διαδικασία συμβαίνει έξω από τα κύτταρα, το αποτέλεσμα είναι μια κοινή δεξαμενή αμινοξέων, που γίνεται κοινό αγαθό [για τον καρκίνο]», σημείωσε.
Όταν η βεστατίνη, ένα φάρμακο που αναστέλλει τη λειτουργία του CNDP2, εφαρμόστηκε στα καρκινικά κύτταρα, αυτά δεν μπορούσαν να τραφούν από τα μικρά αμινοξέα και πέθαναν εντελώς.
Η βεστατίνη, επίσης γνωστή ως ubenimex, δεν έχει εγκριθεί για καμία θεραπεία στην Ευρώπη ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε στην Epoch Times η Μαριάνα Μάτζο, πιστοποιημένη γεροντολογική νοσηλεύτρια με μεταπτυχιακό και διδακτορικό στη γεροντολογία και πιστοποιήσεις ως προχωρημένη νοσηλεύτρια παρηγορητικής φροντίδας, γεροντολογίας και ογκολογίας. Είναι όμως εγκεκριμένο και χρησιμοποιείται στην Ιαπωνία για περισσότερα από 35 χρόνια ως επικουρική θεραπεία μετά από χημειοθεραπεία.
Στις επικουρικές θεραπείες χρησιμοποιούνται επιπλέον φάρμακα, για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της αρχικής θεραπείας, σημείωσε η ίδια. «Στην Ιαπωνία χρησιμοποιείται για τη διατήρηση της ύφεσης και της επιβίωσης στην οξεία μη λεμφοκυτταρική λευχαιμία σε ενήλικες ασθενείς», σημείωσε η Μάτζο.
Η βεστατίνη μπλόκαρε σταθερά την πρόσληψη ολιγοπεπτιδίων σε όλες τις καρκινικές κυτταρικές σειρές που δοκιμάστηκαν in vitro, οι οποίες περιλάμβαναν μια ευρεία ποικιλία κυττάρων όγκων του δέρματος, του πνεύμονα, του μαστού, του παχέος εντέρου και του παγκρέατος.
Μπλοκάροντας το γονίδιο, λιμοκτονούν τα καρκινικά κύτταρα
Έχοντας εντοπίσει το CNDP2 ως παράγοντα πίσω από τη συνεργατική διαδικασία σίτισης στα καρκινικά κύτταρα, οι επιστήμονες συνέχισαν να δοκιμάζουν τι συμβαίνει όταν λείπει το ένζυμο, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR για να εξουδετερώσουν το γονίδιο CNDP2 στα καρκινικά κύτταρα.
Διαπίστωσαν ότι η ανάπτυξη των όγκων μειώθηκε, μια διαφορά ακόμη πιο έντονη όταν η διαγραφή του CNDP2 συνδυάστηκε με τον περιορισμό της πρόσβασης του όγκου σε αμινοξέα με τη χρήση δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε ολιγοπεπτίδια. Οι διαιτητικές πηγές ολιγοπεπτιδίων περιλαμβάνουν τρόφιμα όπως το γάλα, τα αυγά, το κρέας, η σόγια, τα φασόλια, τα δημητριακά, και σπόρους όπως η κάνναβη και ο λιναρόσπορος.
Οι ερευνητές κατάφεραν επίσης να μειώσουν την ανάπτυξη όγκων στους οποίους δεν είχε διαγραφεί το CNDP2 συνδυάζοντας αυτές τις δίαιτες με βεστατίνη, ένας συνδυασμός που θα μπορούσε να βοηθήσει τους ασθενείς υπό κλινική φροντίδα, σύμφωνα με τους συγγραφείς.
«Επειδή αφαιρέσαμε την ικανότητά τους να εκκρίνουν το ένζυμο και να χρησιμοποιούν τα ολιγοπεπτίδια στο περιβάλλον τους, τα κύτταρα χωρίς CNDP2 δεν μπορούν πλέον να συνεργαστούν, γεγονός που αποτρέπει την ανάπτυξη του όγκου», δήλωσε ο Καρμόνα-Φοντέιν. «Ελπίζουμε ότι η σαφέστερη κατανόηση αυτού του μηχανισμού θα μας βοηθήσει να κάνουμε τα φάρμακα πιο στοχευμένα και πιο αποτελεσματικά.»
Επιπτώσεις και μελλοντική έρευνα
Οι ερευνητές στοχεύουν να μεταφράσουν αυτά τα ευρήματα σε θεραπείες για τον καρκίνο που διαταράσσουν την κυτταρική συνεργασία. Ενώ αυτή η πρώιμη μελέτη σε ποντίκια παρέχει απόδειξη της κεντρικής ιδέας, η αποτελεσματικότητα της θεραπείας στον άνθρωπο χρειάζεται να ερευνηθεί περαιτέρω.
Οι υπάρχουσες θεραπείες για τον καρκίνο λειτουργούν με τη φυσική αφαίρεση του καρκίνου με χειρουργική επέμβαση, τη θανάτωση των κυττάρων με ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία, την ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού με ανοσοθεραπεία ή την αλλαγή του τρόπου ανάπτυξης των κυττάρων με στοχευμένη θεραπεία. Ωστόσο, τα νέα ευρήματα ακούγονται ελπιδοφόρα και προσφέρουν μια διαφορετική προσέγγιση στη θεραπεία του καρκίνου, επισημαίνει η Μάτζο:
«Αυτό το μοντέλο θεραπείας στηρίζεται στη λιμοκτονία των καρκινικών κυττάρων -αυτή είναι μια νέα προσέγγιση στη θεραπεία του καρκίνου.»
