Τετάρτη, 30 Ιούλ, 2025

O αμερικανικός στρατός αναζητά τρόπους να προστατεύσει τις βάσεις του από επιθέσεις drone

Ο αμερικανικός στρατός δίνει προτεραιότητα στη προστασία των βάσεών του στη χώρα από επιθέσεις μη επανδρωμένων οχημάτων αφότου η Ουκρανία έκανε την αιφνιδιαστική επίθεση κατά της Ρωσίας νωρίτερα αυτόν τον μήνα και το Ισραήλ είναι ύποπτο για χρήση της ίδιας στρατηγικής κατά του Ιράν.

Η επίθεση της Ουκρανίας κατέστρεψε τουλάχιστον 10 από τον περιορισμένο αριθμό βομβιστικών μεγάλης εμβέλειας της Μόσχας, που είναι βασικό στοιχείο της πυρηνικής ικανότητας της Ρωσίας. Το Ισραήλ λέγεται ότι έχει περάσει στα κρυφά κομμάτια μη επανδρωμένων στο Ιράν και τα συναρμολόγησε πριν τα χρησιμοποιήσει για να χτυπήσει εκ των έσω τους εκτοξευτές βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν και σιλό.

Αμερικανοί στρατιωτικοί ηγέτες ανησυχούν όλο και περισσότερο για παρόμοιες επιθέσεις, που χρησιμοποιούν χαμηλού κόστους εμπορικά μη επανδρωμένα κατά ακριβών οπλικών συστημάτων, καθώς θα θέτουν μια μεγάλη απειλή για βάσεις και κρίσιμες υποδομές ανά την χώρα.

Ωστόσο, ο Στρατός και άλλες υπηρεσίες δυσκολεύονται πολύ να σχεδιάσουν και να χρησιμοποιήσουν κατάλληλες τεχνολογίες για να αμυνθούν βάσεις σε αμερικανικό έδαφος, λόγω παραγόντων που δεν χρειάζεται να βρεθούν υπό σκέψη σε μια ζώνη πολέμου.

«Το πως θα υπεραμυνθούμε βάσεων σε ζώνη πολέμου είναι πολύ διαφορετικό από το πως θα το κάναμε στην χώρα μας, προφανώς» είπε ο Αρχηγός του Στρατού Στρατηγός Ράντυ Τζορτζ σε μια επιτροπή της Βουλής επί των Στρατιωτικών στις 4 Ιουνίου.

Ένας βασικός παράγοντας είναι το μωσαϊκό τοπικών, πολιτειακών, και ομοσπονδιακών νόμων που διέπουν τις πτήσεις μη επανδρωμένων και τους κανόνες του ίδιου του στρατού για εμπλοκή.

Αν και αξιωματικοί σε ένα πόσο στο εξωτερικό μπορούν απλώς να εμπλακούν με ένα μη αναγνωρίσιμο μη επανδρωμένο που πλησιάζει την βάση τους πριν συμβεί η όποια ζημία, ο στρατός δεν έχει την εξουσία να καταρρίψει μη επανδρωμένα σε αμερικανικό έδαφος, εκτός αν αυτά τα οχήματα εισέλθουν άμεσα στον εναέριο χώρο ενός στρατιωτικού χώρου.

Ακόμα και τότε, οι επιλογές είναι λίγες.

Η χρήση κινητικών συστημάτων που απλώς θα κατέρριπταν ένα μη επανδρωμένο δεν επιτρέπεται σε αμερικανικό έδαφος, σύμφωνα με στρατιωτικούς, καθώς θα μπορούσαν να τραυματίσουν πολίτες ή να χαλάσουν ιδιοκτησία όταν τα υπολείμματα πέφτουν στο έδαφος.

Αυτό το ζήτημα τονίζει τον άλλον κρίσιμο παράγοντα που δυσκολεύει τους σχεδιαστές στρατηγικής του στρατού. Μια έλλειψη συστημάτων εξάλειψης μη επανδρωμένων τροποποιημένα για να αντιμετωπίζουν ανερχόμενες απειλές σε βάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο πολίτες.

Αν και ο στρατός, και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, έχουν ηλεκτρομαγνητικά όπλα που μπορούν να ρίξουν μη επανδρωμένα μέσω παρεμβολής στα ηλεκτρικά και γεωγραφικά συστήματά τους, αυτά τα όπλα συνήθως δεν είναι κατάλληλα σε περιβάλλον με εναέρια κίνηση επειδή επηρεάζουν όλα τα ηλεκτρονικά συστήματα εντός μιας περιοχής.

Ένα τέτοιο ζήτημα τέθηκε την 1η Μαρτίου, όταν περισσότερες από δέκα πτήσεις που προσέγγιζαν το Εθνικό Αεροδρόμιο Ρήγκαν έξω από την Ουάσινγκτον έλαβαν λάθος προειδοποιήσεις σύγκρουσης, προκαλώντας τουλάχιστον σε έξι πτήσεις να ακυρώσουν τις προσγειώσεις τους. Η Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας (FAA) αργότερα δήλωσε ότι οι λάθος ενδείξεις προκλήθηκαν από κυβερνητικό έλεγχο σε τεχνολογία κατά των μη επανδρωμένων κοντά στο αεροδρόμιο.

Λόγω των αδυναμιών του συστήματος, ο Στρατός τώρα εξερευνά την χρήση των κατευθυνόμενων ενεργειακών όπλων.

Πολλά τέτοια συστήματα, συμπεριλαμβανομένων εκδοχών όπλων με χρήση λέιζερ, μικροκυμάτων, και άλλων σωματιδίων και ακτίνων ήχου, είναι ακόμα σε ανάπτυξη, αλλά έχουν τα δικά τους προβλήματα λόγω υψηλής κατανάλωσης ενέργειας.

Σύμφωνα με την Υπηρεσία ¨Ερευνας του Κογκρέσου, τα νέα όπλα κατά μη επανδρωμένων του Πενταγώνου χρειάζονται 100 κιλοβάτ ενέργειας για να εκτοξεύσουν ακτίνα λέιζερ με δυνατότητα κατάρριψης μη επανδρωμένου.

Αυτό είναι περισσότερη ισχύς από αυτήν που το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό χρησιμοποιεί σε τρεις μέρες, και αυτό δεν περιλαμβάνει την επιπλέον ισχύ για την ψύξη που απαιτείται μετά σε αυτά τα όπλα.

Έτσι η άμυνα των εγχώριων στρατιωτικών εγκαταστάσεων των ΗΠΑ από μη επανδρωμένα είναι πρόβλημα υποδομής αλλά και στρατιωτικής άμυνας.

Ισχυρές εκρήξεις σε πολλές ισραηλινές πόλεις από νέο κύμα ιρανικών επιθέσεων

Το Ιράν εξαπέλυσε νέο κύμα πυραυλικών επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ την όγδοη ημέρα της ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ των δύο χωρών, με αναφορές για ισχυρές εκρήξεις σε ισραηλινές πόλεις, όπως η Τελ Αβίβ, η Ιερουσαλήμ, η Χάιφα και η Μπερσέβα. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες από τις ισραηλινές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, δύο άτομα τραυματίστηκαν σοβαρά στη Χάιφα.

Αυτόπτες μάρτυρες και τοπικά μέσα έκαναν λόγο για πυκνό καπνό σε διάφορα σημεία, ενώ ήχησαν προειδοποιητικές σειρήνες σε όλη τη χώρα. Ο ισραηλινός στρατός, σε μεταγενέστερη ανακοίνωσή του, ανέφερε ότι οι πολίτες μπορούν να αποχωρήσουν από προστατευμένους χώρους, υποδηλώνοντας ότι ο κίνδυνος έχει παρέλθει για την ώρα.

Παράλληλα, ισραηλινά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι το Ισραήλ προχώρησε σε πλήγματα κατά στόχων στην Τεχεράνη, με έναν από τους στόχους να φέρεται να είναι Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας. Δεν υπήρξε επίσημη επιβεβαίωση για τις λεπτομέρειες ή τα αποτελέσματα της επίθεσης αυτής από την ισραηλινή πλευρά.

Σε διπλωματικό επίπεδο, το Ισραήλ απηύθυνε έκκληση προς τους Υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υιοθετήσουν πιο αυστηρή και ενιαία στάση απέναντι στο Ιράν, κατά τις συνομιλίες που πραγματοποιούνται στη Γενεύη, με αντικείμενο το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Ο Ισραηλινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη, Ντανιέλ Μερόν, ζήτησε από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να απαιτήσουν την πλήρη και οριστική διάλυση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, καθώς και την αποσυναρμολόγηση του προγράμματος και του οπλοστασίου βαλλιστικών πυραύλων της χώρας.

Επιπλέον, ο Ισραηλινός εκπρόσωπος κάλεσε την ΕΕ να πιέσει για τον τερματισμό των περιφερειακών δραστηριοτήτων που, σύμφωνα με το Ισραήλ, συνδέονται με το Ιράν και αποσταθεροποιούν την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Από την πλευρά του, ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί, σε ομιλία του στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, χαρακτήρισε τις επιθέσεις του Ισραήλ κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων ως σοβαρά εγκλήματα πολέμου. Δήλωσε επίσης ότι το Ιράν διατηρεί το δικαίωμα να υπερασπιστεί την κυριαρχία και εδαφική του ακεραιότητα, ενώ χαρακτήρισε τις ισραηλινές ενέργειες ως πλήγμα στις διπλωματικές προσπάθειες που ήταν σε εξέλιξη, αναφέροντας προγραμματισμένη συνάντηση με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το πυρηνικό πρόγραμμα στις 15 Ιουνίου.

Οι εξελίξεις παρακολουθούνται στενά από τη διεθνή κοινότητα, καθώς η ένταση μεταξύ των δύο χωρών κλιμακώνεται σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο.

Στοματική υγεία και γνωστική παρακμή

«Η διατήρηση της καλής στοματικής υγιεινής, η έγκαιρη αντιμετώπιση των οδοντικών προβλημάτων και η υποστήριξη ενός υγιούς στοματικού μικροβιώματος μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του εγκεφάλου περισσότερο από όσο πιστεύαμε», παρατηρεί η Τζοάννα Λ’ Ερέ, ερευνήτρια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Έξετερ, στην εφημερίδα The Epoch Times.

Το μικροβίωμα του στόματος — η κοινότητα βακτηρίων, μυκήτων και ιών που ζουν στο στόμα μας — επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου με πολλούς τρόπους. Ορισμένα είδη μικροβίων συνδέονται με καλύτερη μνήμη και συγκέντρωση, ενώ άλλα με γνωστική έκπτωση και γενετικούς παράγοντες κινδύνου για άνοια.

Απλές, φθηνές συνήθειες όπως το βούρτσισμα, η χρήση οδοντικού νήματος και ακόμη και η διατροφή μας συντελούν στο να κλίνει η ζυγαριά προς όφελός μας.

Στοματική και γνωστική υγεία

Όταν η στοματική υγεία είναι υποβαθμισμένη, επιβλαβή βακτήρια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος μέσω των ερεθισμένων ούλων μετά τη μάσηση ή το βούρτσισμα.

Η υπερβολική ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων, γνωστή ως δυσβολία, μπορεί να προκληθεί από ασθένειες των ούλων ή τη χρήση αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά είναι πιθανόν να προκαλέσουν δυσβολία, εξαλείφοντας τα ωφέλιμα βακτήρια μαζί με τα επιβλαβή. Η απώλεια των ωφέλιμων μικροβίων δημιουργεί χώρο για την ανεξέλεγκτη ανάπτυξη επιβλαβών ή ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων.

Ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως απομακρύνει τα βακτήρια, αλλά οι ηλικιωμένοι με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να δυσκολεύονται να εξαλείψουν τα επιβλαβή βακτήρια. Με την πάροδο του χρόνου, τα βακτήρια και η φλεγμονή διαταράσσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, οδηγώντας σε νευροφλεγμονή, συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών (όπως η αμυλοειδής βήτα και η ταυ) και αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία, συνέπειες που συνδέονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο η στοματική υγεία φαίνεται να επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου είναι μέσω της οδού νιτρικό άλας-νιτρίτης-μονοξείδιο του αζώτου. Τα ωφέλιμα βακτήρια του στόματος βοηθούν στη μετατροπή των νιτρικών αλάτων της διατροφής σε νιτρίτες, τους οποίους στη συνέχεια ο οργανισμός μετατρέπει σε μονοξείδιο του αζώτου, ένα μόριο απαραίτητο για τη ροή του αίματος, τη νευρική σηματοδότηση, την ανοσολογική άμυνα και τη μνήμη. Όσο μεγαλώνουμε, ο οργανισμός παράγει φυσιολογικά λιγότερο μονοξείδιο του αζώτου, γεγονός που συμβάλλει στη γνωστική έκπτωση.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο υποδηλώνει ότι η ανισορροπία στα βακτήρια του στόματος μπορεί να προηγείται της εμφάνισης της άνοιας. Η ενίσχυση των ωφέλιμων μικροβίων, όπως το Neisseria, που αυξάνουν την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου, και η μείωση των επιβλαβών, όπως το Prevotella, θα συνέβαλαν ενδεχομένως στην καλή υγεία του εγκεφάλου.

Κατ’ επέκταση, οι πρώιμες αλλαγές στο μικροβίωμα του στόματος μπορεί να λειτουργήσουν και ως προειδοποιητικά σημάδια  γνωστικής έκπτωσης και να αποτελέσουν μια ευκαιρία για παρέμβαση πριν από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων άνοιας, δηλώνει η  Λ’ Ερέ.

Τα πρώτα σημάδια

Πώς μπορείτε να καταλάβετε αν τα βακτήρια του στόματός σας επηρεάζουν τον εγκέφαλό σας;

Υπάρχουν μερικά προειδοποιητικά σημάδια, αναφέρει ο Έιντζελ Πλάνελς, διαιτολόγος-διατροφολόγος, στην Epoch Times. Χρόνια προβλήματα των ούλων, όπως ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα, επίμονη κακοσμία του στόματος, αιμορραγία ή υποχώρηση των ούλων και συχνές λοιμώξεις του στόματος, σηματοδοτούν μια ανισορροπία στο μικροβίωμα του στόματος. Αυτά είναι σημάδια ότι τα επιβλαβή βακτήρια μπορεί να έχουν πάρει τον έλεγχο.

Ορισμένοι οδοντίατροι και εξειδικευμένα εργαστήρια προσφέρουν πλέον εξετάσεις του μικροβιώματος του στόματος, οι οποίες μπορούν να ανιχνεύσουν την υπερβολική ανάπτυξη των επιβλαβών μικροβίων, παρατηρεί.

Συγκεκριμένα μοτίβα στα βακτήρια του στόματος, όπως τα υψηλά επίπεδα Prevotella intermedia, μπορεί επίσης να αποτελούν πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια για την εμφάνιση άνοιας. Μελέτη του 2020 διαπίστωσε ότι τα δείγματα σιέλου και οδοντικής πλάκας μπορούν να προσφέρουν απλές, μη επεμβατικές ενδείξεις για τη γνωστική υγεία ενός ατόμου.

Τέλος, οι λεπτές, ανεξήγητες γνωστικές αλλαγές, όπως η απώλεια μνήμης ή η διανοητική ομίχλη, σε συνδυασμό με την κακή στοματική υγεία, υποδηλώνουν μια βαθύτερη σύνδεση, επισημαίνει ο Πλάνελς.

Πώς να υποστηρίξετε ένα πιο υγιές στοματικό μικροβίωμα

«Η στόχευση του στοματικού μικροβιώματος θα μπορούσε να είναι ένας καλός τρόπος για την πρόληψη της γνωστικής έκπτωσης», προτείνει η Λ’ Ερέ.

Αυτό ξεκινά με την καλή στοματική υγιεινή. Το τακτικό βούρτσισμα, η χρήση οδοντικού νήματος και οι οδοντιατρικές εξετάσεις συμβάλλουν σημαντικά στον έλεγχο των επιβλαβών βακτηρίων, σημειώνει.

Μελέτη του 2020 σημείωσε ότι αυτές οι απλές, καθημερινές συνήθειες σε συνδυασμό με τη θεραπεία των ασθενειών των ούλων, προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα και τη γνωστική υγεία και επιβραδύνουν την ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Η διατροφή είναι επίσης σημαντική. Καθώς η ζάχαρη και οι ραφιναρισμένος υδατάνθρακες τροφοδοτούν τα επιβλαβή βακτήρια, η αποφυγή τους βελτιώνει τη στοματική υγεία, δηλώνει ο Πλάνελς. Ταυτόχρονα, η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών πλούσιων σε φυτικές ίνες βοηθά στην απομάκρυνση της στοματικής πλάκας και τροφοδοτεί τα ωφέλιμα βακτήρια.

Τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά και τα τεύτλα, που είναι πλούσια σε νιτρικά άλατα, υποστηρίζουν την ανάπτυξη ωφέλιμων βακτηρίων που ενισχύουν το μονοξείδιο του αζώτου, αναφέρει η Λ’ Ερέ.

Τα τρόφιμα πλούσια σε πολυφαινόλες, όπως τα μούρα, το πράσινο τσάι και η μαύρη σοκολάτα, καταστέλλουν τα επιβλαβή βακτήρια, σύμφωνα με τον Πλάνελς. Επιπλέον, τα ζυμωμένα τρόφιμα, όπως το γιαούρτι, το κεφίρ και τα τουρσιά, ωφελούν τόσο το μικροβίωμα του εντέρου όσο και αυτό του στόματος, ενισχύοντας την ανοσολογική λειτουργία και τη μικροβιακή ποικιλομορφία.

Ο Πλάνελς συνιστά επίσης να παραμένετε καλά ενυδατωμένοι για να διατηρείτε την παραγωγή του σάλιου σε υψηλά επίπεδα καθώς περιέχει φυσικά αντιμικροβιακά συστατικά. Αποφύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ, τα οποία διαταράσσουν το μικροβίωμα. Η διαχείριση του στρες και ο καλός ύπνος είναι δύο ακόμη σημαντικοί παράγοντες, καθώς και τα δύο επηρεάζουν την ανοσία και τη στοματική υγεία.

«Και να θυμάστε, δεν είναι όλα τα βακτήρια κακά», προσθέτει. «Ένα υγιές μικροβίωμα του στόματος είναι ποικιλόμορφο. Τα στοματικά διαλύματα που περιέχουν ισχυρά αντισηπτικά, αλκοόλ ή σκληρά χημικά τείνουν να εξαλείφουν τόσο τα καλά όσο και τα κακά βακτήρια, διαταράσσοντας την ισορροπία.»

Τι γίνεται με τα γονίδια;

Έχει να κάνει μόνο με τη στοματική υγιεινή και τα βακτήρια ή έχουν λόγο και τα γονίδιά μας;

Η μελέτη της Λ’ Ερέ διαπίστωσε ότι τα άτομα με ήπια γνωστική δυσλειτουργία που έφεραν το γονίδιο APOE4 είχαν υψηλότερα επίπεδα επιβλαβών βακτηρίων του στόματος που συνδέονται με την άνοια.

«Τα γονίδιά μας μπορεί να παίζουν ρόλο στο να καθορίζουν ποια βακτήρια αναπτύσσονται στο στόμα μας και αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου», αναφέρει η ερευνήτρια.

Δεν είναι ακόμη σαφές εάν το APOE4 μεταβάλλει άμεσα το περιβάλλον του στόματος ή εάν αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης γενετικής επίδρασης στο μικροβίωμα, σημειώνει.

Ταξιδεύοντας με τον Μάρκο Πόλο

Το κλασικό βιβλίο «Ταξίδια» του Μάρκο Πόλο αναφέρει τρόπους ζωής και γεγονότα που ο Βενετός εξερευνητής είδε διασχίζοντας την Ασία, φτάνοντας έως την Άπω Ανατολή, στην Κίνα, κατά την περίοδο της Δυναστείας Γιουάν, μερικά χρόνια πριν το 1300 μ.Χ.

Το βιβλίο χωρίζεται σε κεφάλαια γεωγραφικών τοποθεσιών. ‘Ενα μιλάει για τη Μέση Ανατολή, το επόμενο για την Ινδία, καθώς ο Μάρκο Πόλο ακολουθούσε τον Δρόμο του Μεταξιού. Μετά αναφέρεται η Μαντζουρία και μετά μια δυτική διάσχιση προς το Θιβέτ. Τελευταίο είναι μια νότια διάσχιση από τη Μαντζουρία προς τη Νότια Κίνα. Σε όλα, ο Μάρκο Πόλο αναφέρει συνήθειες των λαών, πράγματα που είδε και αναφορές που άκουσε.

Στο κεφάλαιο της Κίνας, η αφήγηση αρχίζει με τον Μεγάλο Χαν, δηλαδή τον Τάρταρο αυτοκράτορα Κουμπλάι Χαν, που τότε ήταν 42 ετών. Ο Μάρκο Πόλο λέει πως αν και είχε λάβει μέρος σε πολλές μάχες πριν γίνει αυτοκράτορας (αφού εν τέλει οι Τάρταροι πολεμούσαν επί 72 χρόνια πριν μπορέσουν να καταλάβουν την Κίνα) έλαβε μέρος μόνο σε μία αφότου έγινε αυτοκράτορας, την οποία περιγράφει στο βιβλίο. Μόνο από τους αριθμούς της μάχης μπορεί κάποιος να δει ότι η Ταρταρική, όπως την αναφέρει ο Πόλο, ή αλλιώς η Μογγολική αυτοκρατορία ήταν η μεγαλύτερη στη γνωστή ιστορία. Μπορούσε να συγκεντρώσει στρατό μεγαλύτερο από κάθε σύγχρονή μας συμμαχία κρατών και εκτεινόταν από την Κασπία θάλασσα έως την Κορεατική χερσόνησο.

Μόνο ένα μικρό κλάσμα του στρατού του Κουμπλάι Χάν βρισκόταν κοντά του όταν το χρειάστηκε για αυτήν τη μάχη. Παρόλα αυτά, το σύνολο των δύο στρατών μαζί με τους επαναστάτες Ταρτάρους διοικητές που του επιτέθηκαν, ξεπερνούσε το ένα εκατομμύριο άντρες, με το 60% να είναι ιππείς.

Τάρταροι στρατιώτες σε μεσαιωνικό πάπυρο. (Public Domain)

 

Διάφορα άλλα στοιχεία και πληροφορίες για τις τότε πόλεις επίσης δείχνουν το τεράστιο της αυτοκρατορίας. Τα τείχη του παλατιού και μόνο είχαν περίμετρο 40 χιλιομέτρων, με μια πολύ μεγάλη έκταση της πόλης εκτός τειχών, και με δώδεκα ενωμένα μεταξύ τους προάστια πέρα από αυτήν την έκταση, το καθένα διαμέτρου 8 χιλιομέτρων.

Ο Μάρκο Πόλο εργάστηκε για την κυβέρνηση του Κουμπλάι, ο οποίος τού ανέθεσε να περιηγηθεί στα διάφορα μέρη της αυτοκρατορίας όπου είδε και κατέγραψε πολλά στοιχεία. Αφοσιωμένος στη χριστιανική πίστη, βρήκε μεγάλη αποδοχή από τον Κουμπλάι Χαν και έκανε τελετές για τρεις θρησκείες συμπεριλαμβανομένου του χριστιανισμού, και προσευχόταν και στους τρεις θεούς, και «σε αυτόν που είναι ο ανώτερος στον ουρανό» όπως έλεγε, χωρίς να διευκρινίζει.

Στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας στα βόρεια, στη Μαντζουρία, κοντά στο σημερινό Πεκίνο, υπήρχε περίπολος το βράδυ, και απαγορευόταν η κυκλοφορία μετά από μία ορισμένη ώρα, εκτός από περιπτώσεις ανάγκης.

Αυτό γινόταν για να μην υπάρξουν σχέδια ανατροπής της κυβέρνησης από τους διαφορετικής φυλής πληθυσμούς. Αυτοί που ζούσαν στην πόλη τότε ήταν ένα άλλο μογγολικό φύλο που ο Μάρκο Πόλο αναφέρει ως Καθάυ, που αναφέρεται μάλλον στους Κιτάν, ένα γνωστό μογγολικό φύλο που πιθανότατα είχε απορροφήσει τον κινεζικό πολιτισμό. Ο Πόλο τούς ξεχωρίζει από τους Ταρτάρους σαν φυλή και λέει ότι ήταν ο πιο ευγενικός λαός που είχε συναντήσει, και με καλή προσωπική υγιεινή. Τον χειμώνα προσπαθούσαν να κάνουν μπάνιο κάθε μέρα, και το καλοκαίρι τρεις φορές την εβδομάδα. Όταν συναντούσαν κάποιον τον χαιρετούσαν με καθαρή φωνή και χαμόγελο.

Ο Πόλο αναφέρει ένα περιστατικό που μάλλον έδωσε έμπνευση σε πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς, για έναν Σαρακηνό μουσουλμάνο διοικητή ενός τμήματος της αυτοκρατορίας, που ζούσε επίσης στην πρωτεύουσα τον καιρό που ήταν και ο Πόλο εκεί, που ήλεγχε τον Μεγάλο Χαν. Ο Σαρακηνός, ονόματι Αχμέντ, είχε κάνει δυνατά ξόρκια στον Μεγάλο Χαν ώστε να πιστεύει ότιδήποτε του λέει και έτσι έδινε όποια θέση ήθελε να δώσει με αντάλλαγμα χρήματα και έκλεβε όποια γυναίκα ήθελε να κλέψει. Αν κάποιος του έφερνε αντίρρηση τον συκοφαντούσε στον Μεγάλο Χαν, και ο τελευταίος απλώς  έλεγε «κάνε όπως νομίζεις», με αποτέλεσμα τον θάνατο πολλών αθώων, τη συσσώρευση τεράστιου πλούτου και την ατίμωση πολλών γυναικών.

Ο αγανακτισμένος γηγενής πληθυσμός κατάφερε μετά από χρόνια να του στήσει παγίδα για να τον εξοντώσει. Όταν ο Κουμπλάι Χαν το ερεύνησε, ανακάλυψε τα εκγλήματα του Αχμέντ και κατάλαβε ότι τα έκανε επειδή η θρησκεία του έλεγε ότι είναι εντάξει να βλάπτει τους αλλόθρησκους, και έτσι δεν τα θεωρούσε αμαρτίες.

Ως συνέπεια ο Κούμπιλαϊ αποστράφηκε βαθιά τον ισλαμισμό, κάλεσε τους Σαρακηνούς αξιωματούχους του μπροστά του και τους επέβαλε να ακολουθήσουν τα ταρταρικά έθιμα.

Προτομή του Μάρκο Πόλο. (Public Domain)

 

Για να δώσει μια γεύση του μεγέθους και πλούτου της αυτοκρατορίας, περιγράφει το παλάτι του Μεγάλου Χαν, το οποίο μόνο στις αίθουσες συμποσίου λέγεται ότι φιλοξενούσε 40.000 άτομα. Οι ευγενείς και οι ιππότες του Μεγάλου Χαν παρευρίσκονταν στα συμπόσια με τις γυναίκες τους. Ένα ίδιο παλάτι είχε χτιστεί για τον διάδοχό του.

Στο παλάτι επίσης διέμεναν και έτρωγαν καθημερινά 3.000 ιππείς της τιμητικής φρουράς του Κουμπλάι Χαν. Αυτοί άλλαζαν κάθε τρεις μέρες με άλλες τρεις ομάδες των 3.000, αριθμώντας συνολικά 12.000 ιππείς, ονόματι Κεσίκτεν, που στη γλώσσα μας σημαίνει ιππότες και υπερασπιστές του άρχοντα.

Στον κάθε ένα από αυτούς ο Κουμπλάι έδινε δεκατρία μακριά ενδύματα διακοσμημένα με πολύτιμους λίθους, για να φορούν από ένα στο επίσημο συμπόσιο του κάθε μήνα, ανάλογα με το ένδυμα που θα φορούσε ο ίδιος ο Κουμπλάι. Το καθένα κόστιζε 10.000 χρυσά νομίσματα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αφηγείται ο Πόλο. Ο  μισθός της αδρά αμειβόμενης φρουράς του αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης, των Βαράγγων, ήταν 150 χρυσά το έτος.

Ο Κουμπλάι Χαν ήταν πιθανότατα ο μόνος αυτοκράτορας που μπορούσε να το κάνει αυτό.

Μογγολικό μακρύ επίσημο ένδυμα. (Public Domain)

 

Περιγράφεται εν συντομία και ο Πράσινος Λόφος, ένας λόφος όπου το έδαφος και τα δέντρα ήταν καλυμμένα με βαθυπράσινο λάπις λάζουλι, το οποίο είναι πολύτιμος λίθος.

Στις παρελάσεις για τον εορτασμό του νέου έτους παρήλαυναν έως και 5.000 ελέφαντες του Μεγάλου Χαν, στολισμένοι με κεντητά υφάσματα. Σύμφωνα με σύγχρονους ιστορικούς, ο Μάρκο Πόλο έμεινε στην Κίνα 17 χρόνια, και έτσι πιθανώς είδε πολλά από αυτά με τα μάτια του, και ίσως ακόμα περισσότερα, τα οποία δεν κατέγραψε.

Όταν οι Ευρωπαίοι έμαθαν για αυτά μετά την επιστροφή του, μπορούμε να φανταστούμε τι εντύπωση θα τους έκαναν!

Ο Μεγάλος Χαν επίσης αναπλήρωνε τα ζώα ή σιτηρά που ο κόσμος έχανε λόγω επιδημιών ή κακοκαιρίας, και τους απήλλασσε από τους φόρους ενός έτους.

Ακόμη, βοηθούσε τους φτωχούς που δεν μπορούσαν να έχουν ένα πιάτο φαγητό την ημέρα. Όπως κατέγραψε ο Πόλο, όποιος πήγαινε στο παλάτι ζητώντας φαγητό πάντοτε λάμβανε – κάθε μέρα δίνονταν 20.000 μπολ ρυζιού και κεχριού στους φτωχούς που το ζητούσαν.

Οι περιγραφές που βρίσκονται στο βιβλίο του Μάρκο Πόλο είναι αρκετά επιφανειακές και είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς από αυτές τον πολιτισμό των κατοίκων της Κίνας. Είναι κάτι σαν φωτογραφία, πολύ τυπικό του δυτικού τρόπου σκέψης. Παρόλα αυτά, το βιβλίο «Ταξίδια» του Μάρκο Πόλο μάς προσφέρει την ευκαιρία για ένα ταξίδι στον χρόνο και τον χώρο.

Μία μοναδική απεικόνιση του ανθρώπινου εγκεφάλου από το Χάρβαρντ και την Google

Πριν από μια δεκαετία, ένα μικρό και ταπεινό δείγμα εγκεφάλου έφτασε στο εργαστήριο του Δρος Τζεφ Λίχτμαν στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Με διαστάσεις μικρότερες από έναν κόκκο ρυζιού, το ένα κυβικό χιλιοστό ιστού περιείχε 57.000 κύτταρα και 150 εκατομμύρια συνάψεις, καθεμία από τις οποίες αποτελούσε ζωτικό μέρος του περίπλοκου δικτύου επικοινωνίας του εγκεφάλου.

Τώρα, μετά από μια δεκαετία συνεργασίας με επιστήμονες της Google, ένα μνημειώδες σύνολο δεδομένων  (1.400 terabyte) έχει μετατραπεί στον πιο λεπτομερή χάρτη του ανθρώπινου εγκεφάλου που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα.

«Ένα terabyte είναι, για τους περισσότερους ανθρώπους, γιγαντιαίο, όμως ένα κομμάτι του ανθρώπινου εγκεφάλου – ένα μικροσκοπικό, απειροελάχιστο κομμάτι του ανθρώπινου εγκεφάλου – είναι χιλιάδες terabyte», δήλωσε ο Λίχτμαν σε μια έκθεση των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας .

Η λεπτομερής τρισδιάστατη ανακατασκευή αποκαλύπτει όμορφες δομές στον εγκέφαλο. Νευρώνες που σχηματίζουν δεκάδες συνδέσεις, νευρωνικά ζεύγη με κατοπτρικά είδωλα και δίκτυα πολύ πιο πολύπλοκα από το αναμενόμενο, είναι μερικές μόνο από τις πρωτοποριακές ανακαλύψεις.

«Θυμάμαι αυτή τη στιγμή, να μπαίνω στο χάρτη και να κοιτάζω μια μεμονωμένη σύναψη από τον εγκέφαλο αυτής της γυναίκας και στη συνέχεια να κάνω ζουμ σε αυτά τα εκατομμύρια pixel», δήλωσε ο Βάιρεν Τζάιν, ανώτερος επιστήμονας της Google στο περιοδικό Nature. «Ήταν ένα είδος πνευματικής εμπειρίας.»

Ο χάρτης, που αποτελεί πλέον μέρος ενός συνόλου δεδομένων ανοικτής πρόσβασης στο διαδίκτυο, ανοίγει την πόρτα σε νέες αντιλήψεις για την ανθρώπινη νόηση, τις ψυχιατρικές διαταραχές και την αρχιτεκτονική του ανθρώπινου νοός.

«Υπάρχει η ρήση ότι ‘ένας χάρτης των συναπτικών συνδέσεων είναι απαραίτητος αλλά ανεπαρκής για την κατανόηση του εγκεφάλου’. Στην τρέχουσα μορφή του λείπουν ακόμη πολλές σημαντικές πληροφορίες, αλλά είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times ο Ντάνιελ Μπέργκερ, επιστήμονας στο εργαστήριο του Λίχτμαν.

Όλες οι εικόνες που ακολουθούν προέρχονται από την Google Research και το εργαστήριο Λίχτμαν (Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ). Οι φωτογραφίες είναι του Ντ. Μπέργκερ (Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ).

ZoomInImage

Διεγερτικοί νευρώνες, χρωματικά κωδικοποιημένοι ανάλογα με το μέγεθος, με το κόκκινο να είναι ο μεγαλύτερος και το μπλε ο μικρότερος. Οι πυρήνες των κυττάρων κυμαίνονται από 15 έως 30 μικρόμετρα.

Ένας μοναδικός λευκός νευρώνας λαμβάνει σήματα από περισσότερους από 5.000 μπλε άξονες, με τις πράσινες συνάψεις να σηματοδοτούν τα σημεία όπου μεταφέρονται τα σήματα.

Νευρώνες με μακριούς δενδρίτες και σπονδυλική στήλη δενδριτών. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένας μεμονωμένος άξονας (μπλε) πραγματοποιεί επαναλαμβανόμενες συναπτικές συνδέσεις (κίτρινο) με έναν νευρώνα-στόχο (πράσινο).

Μια απροσδόκητη ανακάλυψη ήταν η παρουσία «σπειρών αξόνων» – μπλεγμένων βρόχων μπλε αξόνων – οι οποίοι συνήθως μεταδίδουν σήματα από τα νευρικά κύτταρα. Αυτές οι δομές ήταν σπάνιες στο δείγμα και μερικές φορές φαινόταν να στηρίζονται σε κίτρινα κύτταρα. Ο σκοπός τους παραμένει ασαφής.

Μια δέσμη νευρώνων σε σχέση με το μέγεθος μιας ανθρώπινης τρίχας.

Ένας μεμονωμένος νευρώνας (λευκό) λαμβάνει σήμα από τους άξονες. Οι πράσινοι άξονες μεταδίδουν σήματα που τον ενεργοποιούν, ενώ οι μπλε στέλνουν σήματα που αναστέλλουν την ενεργοποίηση.

Το FBI επανεξετάζει την υπόθεση κινεζικής ανάμειξης στις αμερικανικές εκλογές του 2020

 Το Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών (FBI) εντείνει τον έλεγχο ως προς τον τρόπο διαχείρισης εγγράφων που σχετίζονται με φερόμενη ανάμειξη της Κίνας στις προεδρικές εκλογές του 2020, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Epoch Times.

Τα έγγραφα, τα οποία αποχαρακτηρίστηκαν στις 16 Ιουνίου από τον διευθυντή του FBI Κας Πατέλ και διαβιβάστηκαν στον γερουσιαστή Τσακ Γκράσλεϋ (R-Iowa), χρονολογούνται αρκετούς μήνες πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου 2020. Σύμφωνα με όσα αποκαλύπτονται, το FBI είχε προειδοποιήσει ομοσπονδιακές υπηρεσίες για την αποστολή πλαστών αμερικανικών διπλωμάτων οδήγησης από την Κίνα προς τις ΗΠΑ, ωστόσο η προειδοποίηση ανακλήθηκε και ζητήθηκε η καταστροφή του σχετικού φακέλου.

Σύμφωνα με το κείμενο της ανάκλησης, η αναφορά αποσύρθηκε ώστε να επαναληφθεί η ανάκριση της πηγής, ενώ στους αποδέκτες είχε ζητηθεί να καταστρέψουν όλα τα αντίγραφα και να διαγράψουν το έγγραφο από τα ηλεκτρονικά τους συστήματα. Επιπλέον, υποδεικνυόταν πως κάθε αναφορά στην αρχική πληροφόρηση έπρεπε να βασίζεται στην επικαιροποιημένη εκδοχή του εγγράφου.

Η επίμαχη προειδοποίηση έφερε ημερομηνία 24 Αυγούστου 2020, λίγες εβδομάδες μετά την ανακοίνωση των τελωνειακών αρχών των ΗΠΑ για κατάσχεση περίπου 20.000 πλαστών διπλωμάτων, κυρίως από την Κίνα, τα οποία απευθύνονταν σε φοιτητές. Τότε οι αρχές είχαν εκφράσει ανησυχία περί κινδύνου κλοπής ταυτότητας και απειλής κατά κρίσιμων υποδομών των ΗΠΑ.

Η εσωτερική αναφορά του FBI περιείχε κατάθεση δευτερογενούς πηγής, η οποία δήλωνε ότι είχε λάβει πληροφορίες από άγνωστους Κινέζους αξιωματούχους. Σύμφωνα με τον ισχυρισμό αυτό, το κινεζικό καθεστώς φέρεται να είχε κατασκευάσει μεγάλο αριθμό πλαστών διπλωμάτων και να τα είχε αποστείλει μυστικά στις ΗΠΑ, με σκοπό την παροχή δυνατότητας ψήφου, μέσω ταχυδρομείου, σε δεκάδες χιλιάδες Κινέζους φοιτητές και μετανάστες που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν εκλογικά δικαιώματα.

Η αναφορά υποστήριζε επίσης ότι για την έκδοση των πλαστών εγγράφων είχε αξιοποιηθεί ιδιωτική πληροφορία χρηστών από λογαριασμούς TikTok, αν και επισημαινόταν πως το πεδίο της ταχυδρομικής διεύθυνσης δεν αποτελεί υποχρεωτικό στοιχείο κατά τη δημιουργία τέτοιου λογαριασμού. Το FBI σημείωνε ότι η πηγή παρέμενε διαθέσιμη για νέα επικοινωνία.

Ο διευθυντής του FBI Κας Πατέλ δημοσιοποίησε τα έγγραφα κατόπιν αιτήματος του γερουσιαστή Γκράσλεϋ, ο οποίος από τον Μάιο είχε ζητήσει την αποδέσμευση σχετικής έκθεσης πληροφοριών από το γραφείο του FBI στο Ώλμπανυ, με ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου 2020. Ο Πατέλ δήλωσε στην Epoch Times ότι η συνεργασία με τον πρόεδρο της Επιτροπής Δικαιοσύνης της Γερουσίας προωθεί τη διαφάνεια στο FBI και χαρακτήρισε τις καταγγελίες που περιέχονται στα έγγραφα ως «ανησυχητικές».

Όπως ανέφερε, τα στοιχεία περιλαμβάνουν αναφορές για σχέδιο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) να κατασκευάσει και να στείλει στις ΗΠΑ πλαστά διπλώματα με σκοπό τη διευκόλυνση εκλογικής απάτης μέσω ψήφων ταχυδρομείου — καταγγελίες οι οποίες, κατά τα λεγόμενά του, παρότι είχαν τεκμηριωθεί, αποσύρθηκαν αιφνίδια και δεν έφτασαν ποτέ στο κοινό.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει αποδώσει την ήττα του στις εκλογές του 2020 σε εκτεταμένη νοθεία, αναφέρθηκε στο ζήτημα κατά τη διάρκεια δημόσιας εμφάνισης έξω από τον Λευκό Οίκο, όπου επέβλεπε την τοποθέτηση δύο μεγάλων ιστών με σημαίες. Σύμφωνα με όσα μεταδόθηκαν, ο Τραμπ σχολίασε ότι είχε πληροφορηθεί για το κινεζικό σχέδιο και τα «δεκάδες χιλιάδες» πλαστά έγγραφα, λέγοντας πως χρησιμοποιήθηκαν στις δεύτερες εκλογές, τις οποίες — όπως ανέφερε — κέρδισε με διαφορά, παρά το γεγονός ότι δεν αναγνωρίστηκε επίσημα το αποτέλεσμα.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ έξω από τον Λευκό Οίκο. Ουάσιγκτον, 18 Ιουνίου 2025. (Chip Somodevilla/Getty Images)

 

Ο Γκράσλεϋ ζήτησε περαιτέρω στοιχεία για την απόφαση ανάκλησης της αρχικής αναφοράς. Σε επιστολή της 17ης Ιουνίου προς τον Πατέλ, την οποία κοινοποίησε στην Epoch Times, ζήτησε όλα τα σχετικά έγγραφα, περιλαμβανομένων αυτά της εσωτερικής επικοινωνίας μεταξύ πρακτόρων και αναλυτών πληροφοριών. Επίσης, κάλεσε τον Πατέλ να εξηγήσει τι ερευνητικά βήματα έγιναν ή πρόκειται να γίνουν για την επιβεβαίωση της εγκυρότητας των πληροφοριών, ποιος έλαβε την απόφαση ανάκλησης, καθώς και γιατί ζητήθηκε η καταστροφή των αντιγράφων και κατά πόσον κάτι τέτοιο συνάδει με τις πρακτικές του FBI και τις απαιτήσεις ομοσπονδιακής διατήρησης αρχείων.

Όπως ανέφερε ο Γκράσλεϋ, το περιεχόμενο του εγγράφου εγείρει σοβαρά ερωτήματα εθνικής ασφάλειας, που το FBI οφείλει να διερευνήσει πλήρως και να ενημερώσει το κοινό για τα αποτελέσματα.

Ο Πατέλ καλωσόρισε το αίτημα του γερουσιαστή, επισημαίνοντας πως ο Γκράσλεϋ έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση της διαφάνειας του FBI.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Δικαιοσύνης της Γερουσίας, Τσαρλς Γκράσλεϋ (R-Iowa). Ουάσιγκτον, στις 2 Απριλίου 2025. (Kevin Dietsch/Getty Images)

 

Σημειώνεται ότι κατά την προεκλογική περίοδο του 2020, αρκετοί ανώτατοι αξιωματούχοι του τομέα εθνικής ασφάλειας επί Τραμπ είχαν εκφράσει ανησυχίες για πιθανή κινεζική παρέμβαση. Τον Αύγουστο του 2020, ο τότε σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν είχε δηλώσει στο δίκτυο CBS ότι κυβερνοεισβολείς με δεσμούς με το κινεζικό κράτος στόχευαν τις εκλογικές υποδομές των ΗΠΑ, εκτιμώντας ότι ήθελαν να ηττηθεί ο πρόεδρος. Τον Ιανουάριο του 2021, ο τότε Διευθυντής Εθνικών Πληροφοριών Τζον Ράτκλιφ (και νυν διευθυντής της CIA) είχε δηλώσει ότι, βάσει όλων των διαθέσιμων πηγών, η Κίνα προσπάθησε να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα.

Αναφορά του Εθνικού Συμβουλίου Πληροφοριών, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2021, σημείωνε ότι ορισμένοι αναλυτές θεωρούσαν πως το κινεζικό καθεστώς επιχείρησε να υπονομεύσει τον Τραμπ, αν και ο κύριος όγκος των επιρροών αποδιδόταν τότε στη Ρωσία.

Με τη συμβολή των Jan Jekielek και Frank Fang

Η τροπική μουσική, από τις μεσαιωνικές εκκλησίες μέχρι το ροκ και τη τζαζ

Σχολιασμός

Πριν από χρόνια, μπήκα σ’ έναν ναό την ώρα που τελούνταν η Θεία Λειτουργία και κάθισα, καθώς η χορωδία άρχιζε να ψέλνει από τον εξώστη. Η μουσική ακουγόταν αιχμηρή και παράξενη, αιθέρια αλλά και ανησυχητική· πολύπλοκη, σαγηνευτική, αλλά και κάπως αλλόκοτη – σε κάθε περίπτωση, ήταν αδύνατον να την αγνοήσεις. Ορισμένες στιγμές έκανε την καρδιά μου να πονά.

Η δεξιοτεχνία των τραγουδιστών ήταν αναμφισβήτητη, αλλά δεν μπορούσα να προσδιορίσω την εποχή.

Μια πιο προσεκτική εξέταση μού αποκάλυψε ότι το κομμάτι ήταν ολόκληρη η σουίτα «Messe de Notre Dame» (H Λειτουργία της Παναγίας των Παρισίων) του Γκιγιώμ ντε Μασώ, γραμμένη το 1365. Κι όμως, το έργο ακουγόταν απολύτως σύγχρονο. Πιο σωστά: άχρονο. Αν θέλετε, ακούστε το. Ή παρακολουθήστε τις νότες και τα λόγια στην παρτιτούρα.

Αυτό το άκουσμα με παρακίνησε να ανακαλύψω γιατί αυτή η μουσική ακούγεται τόσο παράδοξη, και τι συνέβη ώστε να ξεχαστεί ένας τέτοιος ήχος και να τον διαδεχθεί κάποιος άλλος. Η έρευνα μου με οδήγησε στο τροπικό σύστημα αρμονίας.

Πριν από τον 17ο αιώνα, η υψηλή μουσική βασιζόταν σε οκτώ τρόπους, γνωστούς από την ελληνική τους ονομασία (Δώριος, Φρύγιος, Λύδιος, κ.ά.) ή απλώς αριθμημένους. Μόνο δύο από αυτούς μοιάζουν μ’ αυτό που σήμερα λέμε ματζόρε και μινόρε, δηλαδή «χαρούμενο» ή «λυπημένο». Η μουσική τότε διέθετε ένα πολύ πιο περίπλοκο και ευρύ συναισθηματικό φάσμα. Οι τρόποι αυτοί είχαν πίσω τους υψηλή θεωρία, θεμελιωμένη στα μαθηματικά του ήχου, που ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης των μουσικών.

Με το πέρασμα των αιώνων, οι τρόποι αυτοί σταδιακά παραμερίστηκαν — εν μέρει λόγω της αλλαγής της αισθητικής, αλλά και επειδή η προσθήκη πολλών οργάνων στις ενορχηστρώσεις απαιτούσε ομοιομορφία. Η εφεύρεση των κλειδιών και η επιμήκυνση των πενταγράμμων για να καλύψουν ακραίες νότες, οδήγησε τελικά σε μια εξομάλυνση της συναισθηματικής έκφρασης. Κάθε απόκλιση από το ματζόρε και το μινόρε απαιτούσε «κατά προσέγγιση» νότες — τα λεγόμενα διεσταλμένα σημάδια, που γέμιζαν τις παρτιτούρες με ακανόνιστους συμβολισμούς. Η κανονικότητα έγινε ο κανόνας, και κάθε παρέκκλιση έπρεπε να σημειώνεται κατ’ εξαίρεση.

Οι εποχές του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης παρήλθαν, και άρχισε η μπαρόκ περίοδος. Όχι απαραίτητα με πιο εκλεπτυμένους ήχους — απλώς διαφορετικούς. Οι μεγάλοι συνθέτες εργάστηκαν εντός του νέου συστήματος, ναι, αλλά θα ήταν ίσως πιο ακριβές να πούμε πως δούλεψαν παρά το σύστημα. Κάπου εκεί άρχισα να αμφισβητώ την ίδια την ιδέα της προόδου στη μουσική. Διότι η μουσική δεν εξελίσσεται γραμμικά. Σε κάθε εποχή υπάρχει τόσο το σπουδαίο όσο και το μέτριο. Η πορεία της μουσικής δεν είναι πάντα προς τα πάνω.

Άρχισα να θυμάμαι μερικά από τα αγαπημένα μου τζαζ κομμάτια από την εποχή που έπαιζα τρομπόνι επαγγελματικά για να πληρώνω τα δίδακτρα. Ένα από τα μεγαλύτερα άλμπουμ είναι το «Kind of Blue» του Μάιλς Ντέηβις — το πιο δημοφιλές τζαζ άλμπουμ όλων των εποχών. Πίσω από το έργο, ο νους του ασύλληπτου πιανίστα Μπιλ Έβανς, πειθαρχημένος και διερευνητικός.

Από τις πρώτες νότες, νιώθεις πως κάτι διαφορετικό συμβαίνει. Η διάθεση, πολύπλοκη, με τεράστια συναισθηματική παλέτα, εξερευνά κάποιους από τους ίδιους πόνους και ανησυχίες που ακούμε και στη «Messe de Notre Dame» του Γκιγιώμ ντε Μασώ.

Πού οφείλεται αυτό; Ολόκληρο το άλμπουμ είναι γραμμένο πάνω στους αρχαίους μεσαιωνικούς τρόπους. Όχι ματζόρε και μινόρε, αλλά οκτώ διαφορετικά ηχητικά σύμπαντα. Η μουσική περιπλανάται ανάμεσά τους με ελευθερία και απροσδόκητη ορμή. Δεν αφήνει το αυτί να χαλαρώσει. Ελκυστική και αλλόκοτη. Σαγηνευτική και ανησυχητική. Πάντα φρέσκια. Ιδού λοιπόν: μια ευθεία γραμμή που ενώνει το 1365 με το 1959!

Κι αν θέλετε να απολαύσετε περισσότερη μεσαιωνική τροπική μουσική: «Qui Habitat» του Ζοσκέν ντε Πρε (1490), ή «Spem in Alium» του Τόμας Τάλλις, έναν αιώνα μετά.

Προχωρώντας στον χρόνο, συναντάμε τον Μπράιαν Γουίλσον των Beach Boys, ο οποίος πέθανε πρόσφατα. Αυτό με έκανε να ξανακούσω το συγκρότημα. Ανέκαθεν τους θεωρούσα μια ανάλαφρη μουσική μπάντα των ‘60s που έγραφε διασκεδαστικά τραγούδια για σερφ και πάρτι. Πόσο λάθος έκανα. Η μουσική τους πολυπλοκότητα ξεπερνά κάθε περιγραφή· είναι τόσο εκπληκτική όσο εκείνη του Μοντεβέρντι. Αληθινά ιδιοφυής.

Αυτή είναι μουσική που αντέχει στον χρόνο. Ίσως η ροκ δεν έφτασε ποτέ ξανά τέτοια ύψη. Αλλά αξίζει να αναγνωρίσουμε τα μεγάλα συγκροτήματα των ’70s: Chicago, Led Zeppelin, Queen, Earth Wind and Fire, ακόμη και πολλά κομμάτια του Έλτον Τζον. Η σημερινή ποπ μουσική — λυπάμαι που το λέω — δεν αντέχει τη σύγκριση. Τα κλαψουρίσματα της Τέυλορ Σουίφτ είναι παιδαριώδη μπροστά σε αυτά. Ό,τι παίζει σήμερα στο ραδιόφωνο είναι, κατά κανόνα, μονοδιάστατο και ανώριμο. Η τεχνολογία δεν βοήθησε. Πείτε με ελιτιστή, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης μουσικής είναι σκουπίδια. Σχεδόν καμία πρόοδος.

Η πρόοδος στη μουσική — όπως και στην επιστήμη ή την πολιτική — είναι επεισοδιακή. Καλό και κακό συνυπάρχουν σε κάθε εποχή. Δεν μαθαίνουμε πάντα από το παρελθόν. Αντίθετα, συχνά χάνουμε γνώση, ξεχνάμε θησαυρούς σοφίας, επειδή πιστεύουμε πως η δική μας εποχή είναι η πιο λαμπρή. Και όταν ανακαλύπτουμε ότι δεν είμαστε οι καλύτεροι, τότε αρχίζουμε να ψάχνουμε τι μπορεί να μας έχει διαφύγει. Και τότε… ξαναανακαλύπτουμε. Και επαναφέρουμε.

Η μουσική σήμερα ασχολείται περισσότερο με την τεχνολογία παρά με τη μουσική σημειογραφία. (Jules0222/iStock)

 

Είναι μια οδυνηρή διαδικασία. Και ανθρώπινη. Προέρχεται από την αλαζονεία και την πλάνη του ανθρώπου. Μόλις πειστούμε πως είμαστε η καλύτερη γενιά που υπήρξε ποτέ, πως ξεπεράσαμε τους «πρωτόγονους» του παρελθόντος, τότε έρχεται η πτώση. Και επαναλαμβάνουμε τα λάθη, δίχως να αναστήσουμε τα επιτεύγματα.

Αυτό ισχύει στη γλώσσα, στη μόδα, στη θεολογία, στην ιατρική, στην αισθητική, στην τεχνολογία. Μόλις το συνειδητοποιήσουμε, ο ρόλος μας είναι πολύ πιο απαιτητικός από όσο φανταζόμασταν. Πρέπει να ξεσκονίσουμε την ιστορική μνήμη, να βρούμε όσα χάσαμε, να αναγνωρίσουμε τη σημασία τους και να τα ενσωματώσουμε στη ζωή μας.

Αυτό είναι πολύ πιο δύσκολο από το να αποδεχτούμε απλώς υπάρχει γύρω μας ως το καλύτερο δυνατό.

Ο Μασώ, ο Ζοσκέν, ο Τάλλις και ο Μπερντ έφτασαν σε ύψη μουσικής δημιουργίας που ανταγωνίζονται τη μεγαλοπρέπεια των μεγάλων ευρωπαϊκών καθεδρικών ναών. Ο Μάιλς Ντέηβις και Μπιλ Έβανς ανακάλυψαν ξανά τους μεσαιωνικούς τρόπους. Ο Μπράιαν Γουίλσον των Beach Boys αναβίωσε πολύπλοκους συγχορδισμούς και φωνητικές αρμονίες. Ο Γκούσταβ Μάλερ επανέφερε και ανέπτυξε τη Ρομαντική παράδοση, η οποία είχε αρχίσει να παραγκωνίζεται στην εποχή του. Πράγματι, οι περισσότεροι σπουδαίοι μουσικοί δημιουργοί είναι ταυτόχρονα αναδημιουργοί και ‘παρελθοντολόγοι’. Και έτσι πρέπει να είναι. Πολλά από ό,τι αποκαλούμε καινοτομία δεν είναι παρά η επανεύρεση ξεχασμένων γνώσεων.

Αυτό πιθανότατα ισχύει σε κάθε τομέα. Αν το εφαρμόσουμε στην ιατρική, ανοίγεται ένας νέο κόσμο. Το ίδιο ισχύει για τη διατροφή και την άσκηση. Και πολύ περισσότερα. Το έργο μας να ανασυστήσουμε έναν μεγάλο πολιτισμό είναι πιο σύνθετο από ό,τι ποτέ φανταζόμασταν. Και η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να το κάνει για εμάς.

Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της εφημερίδας The Epoch Times.

Πεσκόφ: Οποιαδήποτε χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων από τις ΗΠΑ στο Ιράν θα ήταν καταστροφική

Ενδεχόμενη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων από τις Ηνωμένες Πολιτείες στο Ιράν θα ήταν μια καταστροφική εξέλιξη, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Ο Πεσκόφ έκανε τη δήλωση αυτή σχολιάζοντας αυτό που χαρακτήρισε εικασίες των μέσων ενημέρωσης για το ενδεχόμενο αυτό. Στα σχόλιά του, όπως μεταδόθηκαν από το TASS, δεν κατονομάζεται πάντως κάποιο μέσο ενημέρωσης.

Δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian ανέφερε πως Αμερικανοί αμυντικοί αξιωματούχοι ενημερώθηκαν ότι η χρήση συμβατικών βομβών εναντίον της ιρανικής υπόγειας εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό δεν θα ήταν αρκετή για να την καταστρέψει εντελώς και ότι η καταστροφή της θα απαιτούσε αρχικές επιθέσεις με συμβατικές βόμβες και μετά ρίψη ενός τακτικού πυρηνικού όπλου από ένα βομβαρδιστικό B-2.

Εντούτοις η βρετανική εφημερίδα επισήμανε ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει τακτικό πυρηνικό όπλο στο Φορντό και η δυνατότητα αυτή δεν παρουσιάσθηκε από τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ και τον πρόεδρο του Μικτού Επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων στρατηγό Νταν Κέιν στη διάρκεια συνεδριάσεων στην αίθουσα διαχείρισης κρίσεων του Λευκού Οίκου.

Ο Τραμπ δήλωσε χθες, Πέμπτη, ότι οποιαδήποτε απόφαση για ενδεχόμενη αμερικανική ανάμιξη στη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν θα ληφθεί μέσα σε δύο εβδομάδες.

Η Ρωσία, η οποία διατηρεί στενές σχέσεις με το Ιράν, έχει προειδοποιήσει έντονα εναντίον μιας αμερικανικής στρατιωτικής επέμβασης στο πλευρό του Ισραήλ.

Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία της κινεζικής στρατιωτικής κατασκοπείας

Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΛΑΣ) της Κίνας επιδιώκει ενεργά την ανάπτυξη δυνατοτήτων παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης (AI) για τη συλλογή και ανάλυση στρατιωτικών πληροφοριών, σύμφωνα με έκθεση ανάλυσης απειλών που δημοσιεύθηκε στις 17 Ιουνίου.

Η έκθεση, την οποία εκπόνησε η αμερικανική ερευνητική ομάδα Insikt Group (παράρτημα της Recorded Future), βασίστηκε σε ανάλυση δημοσιευμάτων από μέσα που συνδέονται με τον ΛΑΣ, επιστημονικών άρθρων, αιτήσεων ευρεσιτεχνιών και εγγράφων προμηθειών. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ομάδας, το υλικό αυτό τεκμηριώνει «ξεκάθαρο ενδιαφέρον» του κινεζικού στρατού για εργαλεία γενετικής τεχνητής νοημοσύνης.

Όπως αναφέρεται, το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα της Κίνας πιθανόν να χρησιμοποιεί μεγάλα γλωσσικά μοντέλα (Large Language Models – LLMs) από μία πληθώρα ξένων εταιρειών, όπως οι Meta, OpenAI, Google DeepMind, Anthropic και BigScience, αλλά και από εγχώριους φορείς όπως οι DeepSeek, Πανεπιστήμιο Tsinghua, Zhipu AI και Alibaba Cloud.

Ανάλογες επενδύσεις πραγματοποιεί και το Πεντάγωνο, όπως καταγράφεται σε σχετικό έγγραφο συμβάσεων του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε στις 16 Ιουνίου. Σε αυτό αναφέρεται ότι η OpenAI έλαβε σύμβαση ύψους 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη «πρωτοποριακών δυνατοτήτων AI πρώτης γραμμής» με στόχο την αντιμετώπιση κρίσιμων προκλήσεων εθνικής ασφάλειας, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, Αμερικανοί πεζοναύτες που είχαν αναπτυχθεί στον Ειρηνικό δοκίμασαν εργαλείο παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης από την εταιρεία Vannevar Labs, με σκοπό τη διαλογή ξένων πληροφοριών.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης της Insikt Group, Κινέζοι στρατιωτικοί ερευνητές φαίνεται να έχουν αναλύσει τις αμερικανικές προσπάθειες εφαρμογής της γενετικής AI στον τομέα της στρατιωτικής πληροφόρησης, προκειμένου – όπως εκτιμάται – να αντλήσουν συμπεράσματα και να ενισχύσουν τις δικές τους δυνατότητες.

Η έκθεση σημειώνει ότι τα κινεζικά στρατιωτικά μέσα και οι ερευνητές προβάλλουν τα οφέλη της χρήσης παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης για τη βελτίωση της συλλογής και της ανάλυσης πληροφοριών, επισημαίνοντας όμως και τις προκλήσεις, όπως ο κίνδυνος ανακριβών ή προκατειλημμένων εκτιμήσεων.

Όπως αναφέρεται, εάν οι αναλυτές του ΛΑΣ χρησιμοποιούν γλωσσικά μοντέλα εκπαιδευμένα βάσει της ιδεολογίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) ή σε αναλυτικά προϊόντα με ιδεολογικές προκαταλήψεις, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να υπονομευθεί η αντικειμενικότητα της στρατιωτικής ανάλυσης.

Αναφορικά με τη Δύση, η έκθεση εκτιμά ότι η ενσωμάτωση γενετικής τεχνητής νοημοσύνης από τον ΛΑΣ ενδέχεται να προκαλέσει «προκλήσεις τεχνολογικής διαρροής» και να αυξήσει τον κίνδυνο διάδοσης παραπληροφόρησης μέσω συστημάτων AI.

Όπως αναφέρεται στην ίδια έκθεση, αιτήσεις για διπλώματα ευρεσιτεχνίας αποκαλύπτουν ότι ο κινεζικός στρατός έχει ήδη σχεδιάσει εργαλεία γενετικής τεχνητής νοημοσύνης για πληροφοριακή εργασία, ενώ θεωρείται πιθανό ότι έχουν ήδη πραγματοποιηθεί και σχετικές προμήθειες.

Νωρίτερα τον Ιούνιο, η OpenAI ανακοίνωσε ότι απέκλεισε λογαριασμούς οι οποίοι, σύμφωνα με την ίδια, συνδέονταν με ξένες αντίπαλες δυνάμεις – μεταξύ αυτών και το κινεζικό καθεστώς – και χρησιμοποιούσαν εργαλεία AI για σκοπούς κατασκοπείας, επιχειρήσεις επηρεασμού και απάτες.

Όπως υποστήριξε η εταιρεία, τέσσερις τέτοιες επιχειρήσεις φέρονται να συνδέονται με το ΚΚΚ. Οι εμπλεκόμενοι χρήστες φαίνεται πως αξιοποιούσαν την AI για δημιουργία πλαστών διαδικτυακών προφίλ, μετάφραση και ανάλυση εγγράφων, καθώς και για την παραγωγή περιεχομένου με σκοπό τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης σε διάφορες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Η ιρανική αντιπολίτευση παραμένει στη σκιά, περιμένοντας την κατάρρευση του καθεστώτος

Το Ιράν και το Ισραήλ βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση από τις 13 Ιουνίου, όταν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ξεκίνησε την επιχείρηση «Ανατέλλων Λέων» με στόχο την καταστροφή των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν.

Ακολουθεί ανάλυση όσων είναι γνωστά για το ιρανικό καθεστώς, τη διαδοχή του Χαμενεΐ και τις πολιτικές αντιπολιτευόμενες ομάδες που ελπίζουν να αναλάβουν σε περίπτωση πλήρους κατάρρευσης.

Δομή του ιρανικού καθεστώτος

Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν — όπως είναι η επίσημη ονομασία του καθεστώτος της Τεχεράνης — ιδρύθηκε το 1979 μετά την κατάρρευση της μοναρχίας υπό τον τελευταίο σάχη, Μοχάμαντ Ρεζά Παχλαβί, ο οποίος είχε την υποστήριξη των ΗΠΑ. Πρώτος ηγέτης ήταν ο αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί. Μετά τον θάνατό του το 1989, ο Αλί Χαμενεΐ, ανέλαβε τη θέση του ανώτατου ηγέτη στην οποία παραμένει μέχρι και σήμερα.

Το 2020, η εφημερίδα Tehran Times, η αγγλόφωνη εφημερίδα του καθεστώτος, ανέφερε ότι το 60% του πληθυσμού του Ιράν ήταν κάτω των 30 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι η πλειοψηφία των Ιρανών δεν έχει ζήσει ποτέ χωρίς τον Χαμενεΐ στην εξουσία.

Το Ιράν διεξάγει προεδρικές εκλογές κάθε τέσσερα χρόνια, αλλά όλοι οι υποψήφιοι πρέπει να εγκρίνονται από τον Χαμενεΐ και τα προγράμματά τους δεν αμφισβητούν τις βασικές αρχές του καθεστώτος.

Μάχη για τη διαδοχή

Ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί ήταν αυτός που προόριζε ο Χαμενεΐ ως διάδοχό του, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, μέχρι που σκοτώθηκε σε συντριβή ελικοπτέρου τον Μάιο του 2024. Ο Χαμενεΐ, 86 ετών, φαίνεται να έχει κρυφτεί, και η δήλωσή του διαβάστηκε στην κρατική ιρανική τηλεόραση στις 18 Ιουνίου από παρουσιαστή, πάνω από στατική εικόνα του ηγέτη.
Αν σκοτωθεί από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή ή μέσω κάποιας μεθόδου δολοφονίας, το καθεστώς θα θελήσει να τον αντικαταστήσει γρήγορα.

Ο επόμενος «ανώτατος ηγέτης» θα επιλεγεί από τη Συνέλευση των Ειδικών, τα μέλη της οποίας διορίζονται από το Συμβούλιο των Φρουρών, το οποίο έχει επιλεγεί από τον Χαμενεΐ.

Οι δύο πιθανότεροι διάδοχοι είναι ο δεύτερος γιος του Χαμενεΐ, Μοτζτάμπα, 55 ετών, και ο αγιατολάχ Σαντίκ Λαριτζανί, 62 ετών. Μία λιγότερο πιθανή επιλογή είναι ο 52χρονος Χασάν Χομεϊνί, εγγονός του πρώτου «ανώτατου ηγέτη» του Ιράν.

Θα ξεσηκωθεί ο πληθυσμός;

Ο θάνατος του Χαμενεΐ θα μπορούσε να προκαλέσει λαϊκή εξέγερση στην Τεχεράνη και σε άλλες πόλεις.

Η αναχώρηση του σάχη από το Ιράν στις 16 Ιανουαρίου 1979 — τυπικά για διακοπές, καθώς πάλευε τότε με τον καρκίνο — σηματοδότησε την αρχή του τέλους για το καθεστώς του, το οποίο κατέρρευσε στις 11 Φεβρουαρίου 1979. Όμως, στην προκειμένη, υπάρχει το ενδεχόμενο να ξεσπάσει εξέγερση και ανεξάρτητα από τον θάνατο του Χαμενεΐ.

Ενώ η οικογένεια Σαούντ στη γειτονική Σαουδική Αραβία έχει της ρίζες της στον 18ο αιώνα, οι Παχλαβί χρονολογούν την εξουσία τους από το 1925, όταν ένας στρατιώτης, ο Ρεζά Παχλαβί, προχώρησε σε στρατιωτικό πραξικόπημα, ανέτρεψε τη δυναστεία των Καζάρ και αυτοανακηρύχθηκε σάχης.

Το NCRI

Το Εθνικό Συμβούλιο Αντίστασης του Ιράν (NCRI) είναι ένας συνασπισμός που ιδρύθηκε το 1981.

Αποτελείται κυρίως από τους Μουτζαχεντίν-ε-Χαλκ (MEK), που ιδρύθηκαν από τρεις αριστερούς φοιτητές, τους Μοχάμαντ Χανιφνεζάντ, Σαΐντ Μοσέν και Αλί-Ασγάρ Μπαντιζαντάγκαν, οι οποίοι εκτελέστηκαν όλοι το 1972.

Οι MEK ήρθαν σε ρήξη με τον Χομεϊνί και το καθεστώς του στις αρχές της δεκαετίας του 1980, και τα περισσότερα μέλη τους εξορίστηκαν στο Ιράκ, που τότε ήταν σε πόλεμο με το Ιράν. Το 1988, χιλιάδες μέλη των MEK φέρονται να εκτελέστηκαν από το καθεστώς.

Το 2003, εξαφανίστηκε ο ιδρυτής του NCRI, Μασούντ Ρατζαβί. Έκτοτε, του κινήματος ηγείται η 71 ετών σύζυγός του, Μαριάμ Ρατζαβί, κερδίζοντας την υποστήριξη πολλών δυτικών ηγετών, περιλαμβανομένου του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο.

Η ηγέτιδα του Εθνικού Συμβουλίου Αντίστασης του Ιράν, Μαριάμ Ρατζαβί, στέκεται μαζί με μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο της Γαλλίας, στις 18 Ιουνίου 2025. (Ευγενική παραχώρηση του NCRI)

Εθνοτικές ομάδες

Το Ιράν — γνωστό ως Περσία μέχρι το 1935 — περιλαμβάνει μεγάλες εθνοτικές μειονότητες.

Σύμφωνα με τη Minority Rights Group, μια μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου το 60% του πληθυσμού του Ιράν είναι Πέρσες, ενώ περίπου το 16% (14 εκατομμύρια άτομα) είναι Αζέροι, οι οποίοι ζουν κυρίως στις βορειοδυτικές επαρχίες. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περισσότεροι Αζέροι στο Ιράν από ό,τι στο Αζερμπαϊτζάν, το οποίο έχει πληθυσμό περίπου 10 εκατομμυρίων.

Άλλη σημαντική εθνοτική μειονότητα είναι οι Κούρδοι, που αποτελούν το 10% του πληθυσμού και ζουν στη δύση, κοντά στους ομοεθνείς τους στο Ιράκ, τη Συρία και την Τουρκία.

Οι Μπαλούχοι, στα νοτιοανατολικά, αποτελούν περίπου το 2%, όπως και οι Άραβες που ζουν κυρίως στο Χουζεστάν, κοντά στα σύνορα με το νότιο Ιράκ. Οι Λουρ αποτελούν περίπου το 6% του πληθυσμού του Ιράν.

Ο γιος του σάχη

Όταν ο σάχης πέθανε από καρκίνο στην Αίγυπτο το 1980, άφησε τον γιο του, πρίγκιπα Ρεζά Παχλαβί, ως πιθανό αντικαταστάτη του, ο οποίος τον Απρίλιο του 2023 επισκέφθηκε το Ισραήλ και μετέφερε μήνυμα «φιλίας από τον ιρανικό λαό».

Όμως ενώ ο Παχλαβί — που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες — έχει υποστηρικτές στην ιρανική διασπορά, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πληθυσμός της χώρας επιθυμεί την επιστροφή του 64χρονου, πόσο μάλλον ως ηγέτη.

Σε κάθε περίπτωση, η επανάσταση θα μπορούσε να αποκτήσει δική της δυναμική, και ενδέχεται αυτοί που θα ηγηθούν στους δρόμους να μην είναι πρόθυμοι να παραδώσουν την εξουσία σε εξόριστες αντιπολιτευόμενες φιγούρες.

Πιθανότητα αναρχίας

Πολλοί από αυτούς που αντιτίθενται σε αμερικανική παρέμβαση στο Ιράν, όπως ο Τάκερ Κάρλσον, αναφέρονται στο κενό εξουσίας και την αναρχία που άφησε πίσω της στο Ιράκ η ανατροπή του ηγέτη του, Σαντάμ Χουσεΐν, το 2003.

Μετά την ανατροπή του Σαντάμ, οι Κούρδοι εξεγέρθηκαν στο βόρειο Ιράκ, οι υποστηριζόμενες από το Ιράν σιιτικές πολιτοφυλακές απείλησαν να καταλάβουν τη Βαγδάτη και το νότιο Ιράκ, και τρομοκρατικές ομάδες όπως η Αλ Κάιντα βρήκαν υποστηρίχθηκαν από τον σουνιτικού πληθυσμό.

Η Αλ Κάιντα επιτέθηκε σε αμερικανικά στρατεύματα και τους συμμάχους τους στο κεντρικό Ιράκ, με πιο χαρακτηριστικό το πεδίο μάχης της Φαλούτζα. Συνολικά, 4.419 Αμερικανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν κατά την «Επιχείρηση Ιρακινή Ελευθερία», η οποία έληξε τον Δεκέμβριο του 2011.

Στη συνέχεια, το 2014, εμφανίστηκε η τρομοκρατική οργάνωση ISIS και κατέλαβε γρήγορα μεγάλες περιοχές του βόρειου και κεντρικού Ιράκ — και της γειτονικής Συρίας — σκοτώνοντας 40 Αμερικανούς στρατιώτες στο στρατόπεδο Σακλαουίγια.

Ο Κάρλσον, ο Στηβ Μπάνον, η βουλευτής Μάρτζορυ Τέυλορ Γκρην και άλλοι υποστηρικτές του Τραμπ θεωρούν ότι η άμεση επέμβαση στο Ιράν θα συνιστούσε προδοσία των προεκλογικών δεσμεύσεων του Τραμπ και των αρχών του κινήματος «Πρώτα η Αμερική».

Μάλιστα, σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X στις 17 Ιουνίου, η Γκρην έγραψε ότι ο Κάρλσον «πιστεύει τα ίδια πράγματα» που πιστεύει και εκείνη.

«Οι ξένοι πόλεμοι/παρεμβάσεις/αλλαγές καθεστώτων βάζουν την Αμερική τελευταία, σκοτώνουν αθώους, μας οδηγούν στη χρεοκοπία και τελικά θα οδηγήσουν στην καταστροφή μας», έγραψε.