Ο Ντόναλντ Τραμπ υποδέχεται σήμερα στον Λευκό Οίκο τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, λίγο αφού υποσχέθηκε μια «συμφωνία» για τη Γάζα και έθεσε βέτο σε ενδεχόμενη προσάρτηση της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης.
«Έχουμε μια πραγματική ευκαιρία να επιτύχουμε κάτι μεγάλο στη Μέση Ανατολή. Όλοι είναι έτοιμοι για κάτι ιδιαίτερο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά. Θα τα καταφέρουμε», έγραψε χθες, Κυριακή, ο αμερικανός πρόεδρος στην πλατφόρμα του, την Truth Social.
Πρόκειται για την τέταρτη συνομιλία των δύο ηγετών μετά την ορκωμοσία του ρεπουμπλικανού στις 20 Ιανουαρίου. Κοινή συνέντευξη Τύπου είναι προγραμματισμένη για τις 20:15 (ώρα Ελλάδας).
Μέσα σε εννέα μήνες, ο Τραμπ ουδέποτε έθεσε υπό αμφισβήτηση την υποστήριξή του προς το Ισραήλ. Όμως οι ιδέες του για να μπει τέλος στη σύγκρουση, που ξέσπασε στις 7 Οκτωβρίου με τη χωρίς προηγούμενο επίθεση της Χαμάς, είχαν πολλές διακυμάνσεις.
Όσο για τον ισραηλινό πρωθυπουργό, αυτός εξακολουθεί να προβάλλει έναν πολεμικό λόγο, όμως είναι διεθνώς απομονωμένος και αντιμετωπίζει στο Ισραήλ διαδηλώσεις υπέρ μιας κατάπαυσης του πυρός που να επιτρέψει την επιστροφή των ομήρων.
Η τελευταία αμερικανική πρόταση, την οποία ο ρεπουμπλικανός ηγέτης έχει ήδη εκθέσει τηλεφωνικά στον Νετανιάχου και προσωπικά ο ίδιος σε μουσουλμάνους ηγέτες, υπόσχεται να φέρει την ειρήνη στο παλαιστινιακό έδαφος, το οποίο έχει ερειπωθεί έπειτα από δύο χρόνια φονικής ισραηλινής επίθεσης.
«Πιστεύω ότι έχουμε μια συμφωνία», διαβεβαίωσε την Παρασκευή ο Τραμπ. «Θα είναι μια συμφωνία που θα φέρει πίσω τους ομήρους. Θα είναι μια συμφωνία που θα βάλει τέλος στον πόλεμο», υποσχέθηκε ο αμερικανός πρόεδρος από τον Λευκό Οίκο.
Σχεδόν την ίδια στιγμή, ο ισραηλινός πρωθυπουργός εκφωνούσε στον ΟΗΕ μια πολύ επιθετική ομιλία, υποσχόμενος να «τελειώσει τη δουλειά» εναντίον της Χαμάς.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, το αμερικανικό σχέδιο προβλέπει μια διαρκή κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, την απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στο παλαιστινιακό έδαφος, μια αποχώρηση των Ισραηλινών, καθώς και μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας χωρίς τη Χαμάς.
Σύμφωνα με βρετανικά μέσα ενημέρωσης, ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ θα μπορούσε να διαδραματίσει ένα μείζονα ρόλο στους κόλπους μιας μελλοντικής μεταβατικής αρχής στη Γάζα.
«Ο Νετανιάχου προτιμά ξεκάθαρα να συνεχίσει τον πόλεμο, όμως δεν είναι αδύνατο για τον Τραμπ να τον πείσει να μην το κάνει», λέει ο Νέιταν Ζακς, ειδικός στο Middle East Institute στην Ουάσινγκτον.
Σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιθέσεων παραπλάνησης ή παρεμβολής στο Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης (Global Positioning System – GPS), οι οποίες στοχεύουν στην αλλοίωση των δεδομένων του Παγκόσμιου Δορυφορικού Συστήματος Πλοήγησης (Global Navigation Satellite System – GNSS), που αποτελεί το διεθνές πρότυπο στη ναυσιπλοΐα.
Ο Γιερούν Πέιπκερ (Jeroen Pijpker), από το Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών NHL Stenden στην Ολλανδία, ανέφερε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι είχαν καταγράψει 400 περιστατικά παραπλάνησης και παρεμβολής GPS στη βάση δεδομένων τους – εκ των οποίων το 25% αφορούσε πραγματικά πλοία – αλλά εκτίμησε ότι αυτό ήταν απλώς «η κορυφή του παγόβουνου».
Ο Νιρ Αγιαλόν (Nir Ayalon), ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Cydome, ανέφερε στην Epoch Times ότι το 95 % των περιστατικών παραπλάνησης ή παρεμβολής στο GPS δεν δημοσιοποιείται. Σημείωσε δε ότι η Cydome είχε καταγράψει φέτος αύξηση 500% στις περιπτώσεις παραπλάνησης και παρεμβολής στο GPS, καθώς και αύξηση 2.000% στον αριθμό των θαλάσσιων «μαύρων σημείων».
Η παρεμβολή στο GPS θεωρήθηκε επίσης υπεύθυνη για τη σύγκρουση που σημειώθηκε τον Ιούνιο του 2025 στον Κόλπο του Ομάν, μεταξύ του δεξαμενόπλοιου Front Eagle με σημαία Λιβερίας και του Adalynn, το οποίο η Lloyd’s List – το απόλυτο σημείο αναφοράς για τη ναυτιλιακή βιομηχανία – χαρακτήρισε ως πλοίο του «σκοτεινού στόλου».
Ο Αγιαλόν εξήγησε ότι η παραπλάνηση του GPS πραγματοποιείται μεν μερικές φορές από τους ίδιους τους χειριστές πλοίων προκειμένου να αποκρύψουν τη θέση ή την ταυτότητά τους, αλλά εφαρμόζεται και ως εχθρική ενέργεια. Είπε ότι αυτό εικάζεται πως συνέβη στην περίπτωση του MSC Antonia, το οποίο προσάραξε τον Μάιο στην Ερυθρά Θάλασσα, κοντά στο νότιο άκρο της Διώρυγας του Σουέζ, ενώ κατευθυνόταν προς τη Μάλτα από το λιμάνι της Τζέντα στη Σαουδική Αραβία.
Παραποίηση δεδομένων
Ο Αγιαλόν τόνισε ότι όταν μιλούμε για παραπλάνηση ή παρεμβολή GPS, υπάρχουν διάφορες μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι οργανισμοί. Ανέφερε ότι μπορεί να γίνει παραποίηση στα δεδομένα ραδιοσυχνοτήτων (RF) από τον δορυφόρο προς το πλοίο ή την κεραία, αλλά μπορεί επίσης να υπάρξει παραποίηση στα ίδια τα δεδομένα.
Υπογράμμισε ότι η παραπλάνηση ή η παρεμβολή μπορεί να γίνει με δύο τρόπους – είτε με την υποκλοπή των μηνυμάτων GNSS από την κεραία προς τον δέκτη είτε με την παραποίηση των δεδομένων του Αυτόματου Συστήματος Αναγνώρισης (Automatic Identification System – AIS), που χρησιμοποιούν όλα τα πλοία.
Όπως εξήγησε, ένας επιτιθέμενος μπορεί να παραποιήσει αυτά τα δεδομένα, κάτι που είναι πιο εύκολο επειδή βρίσκονται στο διαδίκτυο, χωρίς να απαιτείται κρυπτογράφηση ή πιστοποίηση, επιτρέποντας την εισαγωγή οποιασδήποτε πληροφορίας. Συμπλήρωσε ότι είναι πολύ εύκολο να αποκτήσει κανείς πρόσβαση στα δεδομένα AIS.
Πρόσθεσε ακόμη ότι η παραπλάνηση GPS μπορεί στην πράξη να καταστήσει τα πλοία αόρατα – δηλαδή, να εμφανίζονται στον χάρτη σε ένα συγκεκριμένο σημείο, ενώ στην πραγματικότητα δεν βρίσκονται εκεί.
Αναφερόμενος στο περιστατικό του MSC Antonia, είπε ότι η θέση του πλοίου είχε παραποιηθεί και το αυτόματο σύστημα πλοήγησης προσπάθησε να διορθώσει την πορεία του με βάση τα λανθασμένα δεδομένα, με αποτέλεσμα να προσαράξει. Επεσήμανε δε ότι αν κάποιος κοιτούσε το σημείο όπου τα δεδομένα AIS έδειχναν πως βρισκόταν το πλοίο, δεν θα έβλεπε κανένα πλοίο εκεί.
Τόνισε επίσης ότι μερικές φορές η παραπλάνηση εκτελείται από κακόβουλους παράγοντες που στοχεύουν στην πρόκληση ζημιάς σε συγκεκριμένο πλοίο.
Παραδείγματα και αναφορές
Υπάρχουν αναφορές ότι Ρώσοι ολιγάρχες χρησιμοποίησαν την παραπλάνηση για να αποκρύψουν τη θέση των θαλαμηγών τους το 2022, όταν επιβλήθηκαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Ο Πέιπκερ υπογράμμισε μια περίπτωση στα ολλανδικά ύδατα, κοντά στο Ντεν Χέλντερ, όπου παρατηρήθηκε εκτεταμένη παραπλάνηση γύρω από μια υπερπολυτελή θαλαμηγό Ρώσου ολιγάρχη.
Ο Αγιαλόν εξήγησε ότι για να πραγματοποιήσει κανείς παραπλάνηση ή παρεμβολή στο GPS, χρειάζεται μόνο μια σχετικά μικρή κεραία υψηλής συχνότητας, η οποία τοποθετείται συνήθως σε ψηλό κτήριο, γκρεμό ή άλλη υπερυψωμένη περιοχή κοντά σε λιμάνι ή θαλάσσιο διάδρομο. Υπογράμμισε ότι δεν είναι πάντα ορατή και μπορεί να είναι μια πολύ μικρή συσκευή.
Η νορβηγική ναυτιλιακή ασφαλιστική εταιρεία Gard δημοσίευσε πρόσφατα άρθρο σχετικά με την παρεμβολή GPS, στο οποίο ανέφερε ότι η ναυσιπλοΐα στις θαλάσσιες οδούς της Μέσης Ανατολής έχει επηρεαστεί από τέτοιες παρεμβολές, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως «αμυντικά μέτρα για την προστασία από απειλές μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων που στοχεύουν κρίσιμες υποδομές», περιλαμβάνοντας τις ακτές του Ισραήλ, την Ερυθρά Θάλασσα κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς, καθώς και τον Περσικό και τον Αραβικό Κόλπο.
Ο Αγιαλόν επεσήμανε ότι υπάρχουν πολλά «μαύρα σημεία» παραπλάνησης GPS ανά τον κόσμο, όπου οι ναυτικοί γνωρίζουν ότι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Ανέφερε ότι οι περιοχές αυτές περιλαμβάνουν τη Μαύρη Θάλασσα, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Νότια Σινική Θάλασσα, τον Περσικό Κόλπο, το ανατολικό άκρο της Μεσογείου, τη Θάλασσα Μπάρεντς και τις θάλασσες γύρω από τη Βόρεια Κορέα.
Σημείωσε επίσης την ύπαρξη ενός μικρού «μαύρου σημείου» κοντά στην Πενσακόλα της Φλόριντα, που πιθανόν να συνδέεται με αμερικανική ναυτική αεροπορική βάση, καθώς και ότι πολλά δορυφορικά δεδομένα γύρω από την Κίνα δεν είναι ακριβή λόγω παραπλάνησης.
Χάρτης της ισραηλινής ναυτιλιακής εταιρείας κυβερνοασφάλειας Cydome με τα «μαύρα σημεία» παραπλάνησης και παρεμβολής GPS ανά τον κόσμο. (Ευγενική παραχώρηση της Cydome)
Ο Πέιπκερ υπενθύμισε την περίπτωση του 2019, όταν το βρετανικό πλοίο Stena Impero παρασύρθηκε στα ιρανικά ύδατα στον Περσικό Κόλπο μετά από φερόμενη παραπλάνηση GPS. Ανέφερε ότι οι Ιρανοί φέρεται να χρησιμοποίησαν την παραπλάνηση για να οδηγήσουν το πλοίο στα εθνικά τους ύδατα, όπου και το κατέσχεσαν. Το πλοίο εγκατέλειψε τα ιρανικά ύδατα αργότερα εκείνο το έτος.
Δημιουργία «παγίδας»
Ο Πέιπκερ επεσήμανε ότι η παραπλάνηση GPS παραμένει «υποερευνημένο θέμα» και ανέφερε ότι το πανεπιστήμιό του δημιούργησε μια «παγίδα» για να κατανοήσει την «κακόβουλη κίνηση», δηλαδή ένα δίκτυο με σκόπιμες αδυναμίες για να προσελκύει κυβερνοεισβολείς. Εξήγησε ότι πρόκειται για ένα «εικονικό πλοίο» συνδεδεμένο στο διαδίκτυο μέσω συσκευής Starlink και ενός παραπλανητικού διακομιστή, σχεδιασμένο ώστε να καταγράφει ποιοι επιχειρούν να επιτεθούν σε πλοία.
Ο Αγιαλόν σημείωσε ότι η αύξηση των δορυφόρων χαμηλής τροχιάς (Low Earth Orbit – LEO), όπως το Starlink, έφερε μαζί της πολλές νέες ναυτιλιακές τεχνολογίες, αλλά παρατήρησε ότι πολλά μέλη πληρωμάτων εμπιστεύονται υπερβολικά τους υπολογιστές και τα ημιαυτόνομα συστήματα. Υπογράμμισε ότι αυτό σημαίνει πως παρατηρούνται ολοένα και περισσότερα περιστατικά όπως εκείνο του MSC Antonia.
Κατέληξε ότι υπάρχουν πολλά εργαλεία που δίνουν τη δυνατότητα στα πληρώματα να ελέγχουν την ακεραιότητα του GNSS τους και τόνισε ότι θα χρειαστεί να αρχίσουν να τα χρησιμοποιούν «προκειμένου να διασφαλίσουν ότι βρίσκονται στο σωστό σημείο».
Μέχρι τώρα, η ρωσική οικονομία δείχνει να έχει αντέξει τις αρχικές κυρώσεις που επέβαλε η Δύση, ωστόσο τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η οικονομία της ίσως έχει αρχίσει να δοκιμάζεται, με τις εξαγωγές πετρελαίου που τη στηρίζουν να εμφανίζουν σημάδια κλονισμού.
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, στις 25 Σεπτεμβρίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είπε σε δημοσιογράφους ότι ήρθε η ώρα να αρχίσουν να εφαρμόζονται σκληρότερες οικονομικές πιέσεις στη Ρωσία.
«Η οικονομία [της Ρωσίας] είναι σε κακή κατάσταση αυτή τη στιγμή», είπε ο Τραμπ. «Και πιστεύω ότι είναι ντροπή αυτό που κάνουν, σκοτώνοντας πολλούς ανθρώπους χωρίς λόγο· 7.818 άνθρωποι σκοτώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, κυρίως στρατιώτες».
Στις αρχές του μήνα, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσσεντ δήλωσε ότι είναι ένας αγώνα δρόμου ανάμεσα στο πόσο θα αντέξει ο ουκρανικός στρατός και στο πόσο θα αντέξει η ρωσική οικονομία.
Η απώλεια του «μαύρου χρυσού»
Ένα από τα προϊόντα που στηρίζουν θεμελιωδώς τη ρωσική οικονομία τα τελευταία χρόνια είναι η ενέργεια. Οι εξαγωγές ενέργειας αποτελούν τη βάση των δημοσιονομικών της εσόδων, αποφέροντας περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με στοιχεία της Statista.
Για φέτος, η Μόσχα προβλέπει ότι οι εξαγωγές ενέργειας θα αντιστοιχούν περίπου στο ένα τρίτο των εσόδων, συνολικά πάνω από 200 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο συνδυασμός των δυτικών κυρώσεων και της πτώσης των παγκόσμιων τιμών ενέργειας – η τιμή του πετρελαίου Brent έχει μειωθεί κατά περίπου 7% φέτος, στα 69 δολάρια το βαρέλι – έχει ανοίξει σημαντικές «τρύπες» στον προϋπολογισμό του Κρεμλίνου. Το ομοσπονδιακό έλλειμμα έφτασε τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια τους πρώτους επτά μήνες του 2025.
Οι αξιωματούχοι έχουν συζητήσει διάφορα μέτρα για την ενίσχυση των κρατικών οικονομικών, μεταξύ των οποίων περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων. Στις 24 Σεπτεμβρίου, το ρωσικό υπουργείο Οικονομικών πρότεινε να αυξηθεί ο ΦΠΑ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, στο 22%, από την επόμενη χρονιά. Υπολογίζει ότι η αύξηση θα αποφέρει 15,5 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον έσοδα, τα οποία θα διατεθούν στην εκστρατεία στην Ουκρανία.
Αν και ο Τραμπ δεν έχει μπλοκάρει τις πωλήσεις αργού πετρελαίου, κάλεσε τις χώρες του ΝΑΤΟ να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικά πετρελαϊκά προϊόντα.
Σε ανάρτηση της 13ης Σεπτεμβρίου, τόνισε ότι η αγορά ρωσικού πετρελαίου «αποδυναμώνει τη διαπραγματευτική θέση έναντι της Ρωσίας», πρότεινε δε την επιβολή δασμών 50-100% στην Κίνα, που θα αποσυρθούν μετά τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Παρά τις διεθνείς προσπάθειες μείωσης της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια, η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει από τους μεγαλύτερους πελάτες της Ρωσίας, ακόμη και χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου, για υγροποιημένο φυσικό αέριο και αέριο μέσω αγωγών. Σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (Center for Research on Energy and Clean Air), η ΕΕ παρέχει περίπου το μισό των εσόδων της Ρωσίας από LNG, ενώ προμηθεύεται το 35% του αερίου αγωγών, περισσότερο από την Κίνα (30%) και την Τουρκία (28%).
Τον Αύγουστο, η Ουγγαρία ήταν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικών ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ, με αγορές 416 εκατομμυρίων ευρώ σε αργό πετρέλαιο και αέριο αγωγών. Ακολουθούσαν η Σλοβακία (276 εκατ. ευρώ), η Γαλλία (157 εκατ. ευρώ), η Ολλανδία (65 εκατ. ευρώ) και το Βέλγιο (64 εκατ. ευρώ).
Το καλοκαίρι, ο Τραμπ πρότεινε δευτερεύοντες δασμούς για να μειωθεί η ροή μετρητών της Ρωσίας που χρηματοδοτεί τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία. Επέβαλε επιπλέον 25% δασμούς στην Ινδία για τις αγορές ρωσικής ενέργειας, ανεβάζοντας το σύνολο των αμερικανικών δασμών στα ινδικά εισαγώμενα προϊόντα στο 50%.
Σύμφωνα με τον αναλυτή Μαρκ Τέμνιτσκι σε δήλωσή του στην εφημερίδα The Epoch Times, τέτοιες στρατηγικές «θα εμβάθυναν τις απώλειες εσόδων της Ρωσίας», θα μείωναν την ικανότητά της να χρηματοδοτεί την εισβολή στην Ουκρανία και θα την οδηγούσαν βαθύτερα σε ύφεση.
Η κατάσταση της ρωσικής οικονομίας
Η ρωσική οικονομία έχει επιβραδυνθεί απότομα φέτος, οδηγώντας την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας να προχωρήσει νωρίτερα αυτόν τον μήνα σε μείωση επιτοκίων κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, στο 17%.
Οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής δηλώνουν ότι θα διατηρήσουν αυστηρή στάση το 2026 για να αντιμετωπίσουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Η τράπεζα προβλέπει ότι ο ετήσιος πληθωρισμός θα μειωθεί στο 6-7% και θα επιστρέψει στο 4% την επόμενη χρονιά.
Τον Αύγουστο, ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε στο 8,1% από 8,8% τον προηγούμενο μήνα.
Η μείωση επιτοκίων ήταν μέρος μιας «προσεκτικά βαθμονομημένης» στρατηγικής, όπως την περιέγραψε η διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας Ελβίρα Ναμπιουλίνα, για την υποστήριξη ισορροπημένης ανάπτυξης και τη μείωση του πληθωρισμού.
Η κατάσταση της ρωσικής οικονομίας έχει επιδεινωθεί τους τελευταίους μήνες, λόγω συνδυασμού δημοσιονομικών, γεωπολιτικών και δομικών προκλήσεων. Η στατιστική υπηρεσία Rosstat ανέφερε ότι το δεύτερο τρίμηνο του 2025 το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,1%, έναντι 4% την ίδια περίοδο πέρυσι.
Ως αποτέλεσμα, το υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσίας υποβάθμισε την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2025 στο 1,5%, από 2,5% προηγουμένως. Για το 2026, η πρόβλεψη μειώθηκε στο 1,3% από 2,4%. Αυτό ήταν σε γενικές γραμμές σύμφωνο με την εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Στην επικαιροποίηση του Ιουλίου, το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψη για το 2025 στο 0,9% από 1,5%, ενώ διατήρησε την εκτίμηση του 2026 στο 1%.
Η απαισιόδοξη εικόνα δεν είναι έκπληξη, δεδομένων των πρόσφατων οικονομικών στοιχείων. Ο δείκτης PMI της S&P Global για τη μεταποίηση στη Ρωσία έδειξε ότι η βιομηχανική δραστηριότητα συρρικνώθηκε για τρίτο συνεχόμενο μήνα τον Αύγουστο, λόγω πτώσης παραγωγής, λιγότερων νέων παραγγελιών και αυξανόμενων πιέσεων στο κόστος.
Αντλία εξόρυξης που ανήκει στην εταιρεία Bashneft, κοντά στο χωριό Νικολό-Μπερεζόβκα, βορειοδυτικά της Ούφα, στο Μπασκορτοστάν. Ρωσία, 28 Ιανουαρίου 2015. (Sergei Karpukhin/Reuters)
Τα τελευταία δύο χρόνια, η ρωσική οικονομία «βρίσκεται υπό συνεχή πίεση», δήλωσε ο Τέμνιτσκι.
Η βιομηχανική παραγωγή έχει πληγεί από τη στρατιωτική επιστράτευση και τις διαταραχές που συνδέονται με τον πόλεμο. Οι δαπάνες του Κρεμλίνου για τον πόλεμο έχουν αυξήσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η υποτίμηση του ρουβλίου και τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν μειώσει το βιοτικό επίπεδο και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Αν και η Μόσχα διατηρεί την οικονομία «εν ζωή» δίνοντας έμφαση στη στρατιωτική παραγωγή, οι συνθήκες παραμένουν αναιμικές, σύμφωνα με τον Τέμνιτσκι. «Η ανάπτυξη παραμένει στάσιμη και οι δείκτες δείχνουν επικείμενη ύφεση. Οι κυρώσεις συνεχίζουν να εμποδίζουν την πρόσβαση της Ρωσίας σε προηγμένη τεχνολογία και αγορές εκτός φιλικών χωρών», είπε.
Ο Ρώσος υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης Μαξίμ Ρεσέτνικοφ προειδοποίησε τον Ιούνιο, στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, ότι η χώρα βρίσκεται «στο χείλος ύφεσης».
Τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν και οκτώ τραυματίστηκαν, όταν ένοπλος άνοιξε πυρ μέσα σε εκκλησία της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, στο Γκραντ Μπλανκ του Μίσιγκαν, και στη συνέχεια έβαλε φωτιά στο κτήριο. Ο δράστης εξουδετερώθηκε από τις Αρχές.
Σύμφωνα με την αστυνομία, ο 40χρονος Τόμας Τζέικομπ Σάνφορντ από το Μπέρτον, Μίσιγκαν, έπεσε με το όχημά του πάνω στις μπροστινές πόρτες της εκκλησίας λίγο μετά τις 10:25 το πρωί (τοπική ώρα). Στη συνέχεια βγήκε και άρχισε να πυροβολεί.
Οι αστυνομικοί έφτασαν στο σημείο σε λιγότερο από δύο λεπτά και τον εξουδετέρωσαν στις 10:33.
Μέχρι στιγμής έχουν επιβεβαιωθεί τέσσερις νεκροί, ενώ επτά τραυματίες νοσηλεύονται σε σταθερή κατάσταση και ένας σε κρίσιμη.
Ο Ρούμπεν Κόουλμαν, επικεφαλής του γραφείου του FBI στο Ντητρόιτ, ανακοίνωσε ότι η υπηρεσία αναλαμβάνει την έρευνα.
«Μπορώ να επιβεβαιώσω ότι το FBI ηγείται πλέον της έρευνας και ότι εξετάζει [το περιστατικό] ως πράξη στοχευμένης βίας», είπε σε συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Κυριακής.
Ολόκληρο το κτήριο παραδόθηκε στις φλόγες, με την αστυνομία να εκτιμά ότι ο δράστης έβαλε σκόπιμα φωτιά. Στην περιοχή έσπευσαν δυνάμεις της τοπικής και ομοσπονδιακής αστυνομίας, ενώ στήθηκαν κέντρα επανένωσης για οικογένειες.
Η κυβερνήτης του Μίσιγκαν, Γκρέτσεν Γουίτμερ, δήλωσε ότι «η καρδιά της ραγίζει για την κοινότητα του Γκραντ Μπλανκ» και καταδίκασε τη βία, «ειδικά σε χώρους λατρείας».
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής και υποψήφιος κυβερνήτης της πολιτείας, Άρικ Νέσμπιτ, τόνισε ότι «τέτοιες ειδεχθείς επιθέσεις στην πίστη και στον τρόπο ζωής μας δεν μπορούν ποτέ να γίνουν ανεκτές σε αμερικανικό έδαφος».
Η υπουργός Δικαιοσύνης Παμ Μπόντι και ο διευθυντής του FBI Κας Πατέλ καταδίκασαν επίσης το αιματηρό περιστατικό, ενώ οι ομοσπονδιακές Αρχές βρίσκονται ήδη στο σημείο.
Η επίθεση σημειώθηκε μία μόλις ημέρα μετά τον θάνατο του Ράσσελ Μ. Νέλσον, του γηραιότερου προέδρου της Εκκλησίας του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών, σε ηλικία 101 ετών. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο της εκκλησίας, επόμενος πρόεδρος αναμένεται να είναι ο Ντάλιν Χ. Όουκς.
Σε ανακοίνωσή της, η εκκλησία χαρακτήρισε το περιστατικό «τραγική πράξη βίας», προσθέτοντας:
«Σε στιγμές θλίψης και αβεβαιότητας, βρίσκουμε δύναμη και παρηγοριά μέσω της πίστης μας στον Ιησού Χριστό. Οι χώροι λατρείας προορίζονται να είναι καταφύγια ειρήνης, προσευχής και σύνδεσης. Προσευχόμαστε για ειρήνη και ίαση για όλους τους εμπλεκόμενους».
Οι ηγέτες των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο επιμένουν στη θέση τους εν όψει κρίσιμης συνάντησης με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, με σκοπό να αποφευχθεί η πιθανότητα προσωρινού κλεισίματος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης αυτήν την εβδομάδα, ενώ κατηγορούν ο ένας τον άλλον για τυχόν αποτυχία στις διαπραγματεύσεις της 29ης Σεπτεμβρίου.
Ο Τραμπ συμφώνησε να συναντηθεί σήμερα με τους ηγέτες της Γερουσίας και της Βουλής και από τα δύο κόμματα, με την ελπίδα να επιτευχθεί συμφωνία για την ψήφιση προσωρινού νομοσχεδίου χρηματοδότησης, ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί η κυβέρνηση μέχρι να εγκριθεί ένας μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός.
Οι Δημοκρατικοί δηλώνουν ότι οι Ρεπουμπλικανοί πρέπει να συμφωνήσουν στην παράταση συγκεκριμένων φορολογικών επιδοτήσεων για την αγορά ασφάλισης μέσω του Νόμου για Προσιτή Περίθαλψη (γνωστού και ως Obamacare), οι οποίες θεσπίστηκαν το 2021 στο πλαίσιο του Αμερικανικού Σχεδίου Διάσωσης και λήγουν στο τέλος του έτους.
Οι Ρεπουμπλικανοί απαντούν ότι η συζήτηση για τις φορολογικές επιδοτήσεις μπορεί να γίνει μετά την ψήφιση του προσωρινού νομοσχεδίου που θα κρατήσει βραχυπρόθεσμα «ζωντανή» τη λειτουργία της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι ο Νόμος για Προσιτή Περίθαλψη βρίθει από «σπατάλες, απάτες και καταχρήσεις».
Ο ηγέτης της πλειοψηφίας στη Γερουσία Τζον Θιουν (R-S.D.) δήλωσε, στις 27 Σεπτεμβρίου, ότι το προσωρινό κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης είναι «αποκλειστικά θέμα των Δημοκρατικών».
«Η απόφαση είναι δική τους», είπε. «Κατά την κρίση μου, αυτήν τη στιγμή η απόφαση ανήκει σε μερικούς Δημοκρατικούς. Χρειαζόμαστε οκτώ Δημοκρατικούς για να το περάσουμε από τη Γερουσία, κάτι που δεκατρείς φορές τα τελευταία τέσσερα χρόνια, όταν οι Δημοκρατικοί είχαν την πλειοψηφία και ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βρισκόταν στον Λευκό Οίκο, οι Ρεπουμπλικανοί βοήθησαν τους Δημοκρατικούς να το κάνουν».
Πρόσθεσε ότι οι φορολογικές πιστώσεις δεν λήγουν πριν το τέλος του έτους και ότι οι Δημοκρατικοί πρέπει να «απελευθερώσουν τον όμηρο», δηλαδή να σταματήσουν να μπλοκάρουν το προσωρινό νομοσχέδιο προτού συζητήσουν για την υγειονομική περίθαλψη.
«Αυτό το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρειάζεται απεγνωσμένα μεταρρύθμιση. Είναι γεμάτο με σπατάλες, απάτες και καταχρήσεις, επομένως θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις αν αναλάβουμε δράση εκεί», δηλώσε ο Θιουν. «Αλλά πιστεύω ότι υπάρχει πιθανότητα λύσης».
Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Γερουσία Τσακ Σούμερ (D-N.Y.) είπε ότι η παράταξή του πιέζει για συνάντηση και «πραγματική διαπραγμάτευση» με τον Τραμπ παρόντα, σημειώνοντας: «Χρειαζόμαστε τον πρόεδρο ως μέρος της διαδικασίας».
«Χρειαζόμαστε τον πρόεδρο της Βουλής Τζόνσον· να καθίσουμε οι τέσσερις ηγέτες και ο πρόεδρος», είπε στις 28 Σεπτεμβρίου, αναφερόμενος στον πρόεδρο της Βουλής Μάικ Τζόνσον (R-La.) και στη συνάντηση με τον Τραμπ που έχει οριστεί για τις 29 Σεπτεμβρίου στις 14:00 (τοπική ώρα).
Ο Σούμερ τόνισε ότι οι Δημοκρατικοί εστιάζουν στην υγειονομική περίθαλψη.
«Τα αγροτικά νοσοκομεία κλείνουν. Οι άνθρωποι θα λάβουν ειδοποιήσεις για αυξήσεις 4.000 δολαρίων τον χρόνο στα ασφάλιστρά τους. Η δουλειά μας είναι να εκπροσωπούμε τον αμερικανικό λαό», είπε. «Μέχρι στιγμής έχουν μπλοκάρει και έχουν πει ότι δεν θα συζητήσουν τίποτα από αυτά· θα δούμε αν αυτό αλλάξει».
Ο Τζόνσον είπε ότι ο Τραμπ είναι πάντα ανοιχτός σε συνομιλίες αλλά θέλει να «λειτουργεί καλή τη πίστει, γι’ αυτό αποφάσισε να μας φέρει όλους μαζί».
«Θέλει να μιλήσει με τον Τσακ Σούμερ και τον Χακίμ Τζέφρις και να προσπαθήσει να τους πείσει να ακολουθήσουν την κοινή λογική και να κάνουν το σωστό για τον αμερικανικό λαό», δήλωσε ο Τζόνσον στις 28 Σεπτεμβρίου. «Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι το μόνο που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να κερδίσουμε λίγο χρόνο».
Ο ηγέτης της μειοψηφίας στη Βουλή Χακίμ Τζέφρις (D-N.Y.) είπε σε δήλωσή του ότι οι διαπραγματεύσεις θα εξαρτηθούν από το αν θα «βρεθεί μια λύση για να διορθωθεί πραγματικά το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που οι Ρεπουμπλικανοί έχουν καταστρέψει, προς όφελος όλων», αναφερόμενος στις φορολογικές πιστώσεις που λήγουν και στις περικοπές στο Medicaid που περιλαμβάνονταν στο «Ένα Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο» του Τραμπ.
Ο Τζόνσον χαρακτήρισε τη δήλωση «εντελώς παράλογη».
«Οι επιδοτήσεις του Νόμου για Προσιτή Περίθαλψη είναι ένα πολιτικό ζήτημα που πρέπει να αποφασιστεί έως το τέλος του έτους, στις 31 Δεκεμβρίου», είπε ο Τζόνσον. «Όχι τώρα, την ώρα που προσπαθούμε απλώς να κρατήσουμε ανοιχτή την κυβέρνηση ώστε να έχουμε όλες αυτές τις συζητήσεις».
Ο δημοσιογράφος του CNN Τζέηκ Τάπερ ρώτησε τον Τζόνσον σχετικά με ειδικούς υγείας που υποστηρίζουν ότι τα ασφάλιστρα των Αμερικανών θα μπορούσαν να αυξηθούν έως και 75% – από τον Οκτώβριο κιόλας – αν δεν παραταθούν οι επιδοτήσεις του Νόμου για Προσιτή Περίθαλψη, και τον πίεσε να απαντήσει αν «ανησυχεί μήπως οι πολίτες κατηγορήσουν τους Ρεπουμπλικανούς για το αυξημένο κόστος της ασφάλισης».
«Όχι, δεν είναι ειλικρινείς σε αυτό», απάντησε ο Τζόνσον. «Το πρόγραμμα δεν λήγει πριν το τέλος Δεκεμβρίου, επομένως έχουμε χρόνο να κάνουμε όλες αυτές τις συζητήσεις και διαπραγματεύσεις».
Οι διαφημίσεις εισβάλλουν πλέον και στην καρδιά του σπιτιού μας με τα έξυπνα ψυγεία να μετατρέπονται σε ψηφιακές πλατφόρμες προβολής εμπορικών μηνυμάτων. Από τον Σεπτέμβριο του 2025, η Samsung ξεκίνησε πιλοτικά την εμφάνιση διαφημίσεων στις οθόνες των Family Hub ψυγείων της, αναδεικνύοντας μια νέα τάση όπου η οικιακή συσκευή γίνεται μέσο αδιάλειπτης προβολής προσφορών και διαφημίσεων.
Καινοτομία ή εμπορική εκμετάλλευση;
Η κίνηση αυτή προβάλλεται ως «ενίσχυση της αξίας για τον χρήστη», προσφέροντας «επιμελημένο περιεχόμενο» σε συγκεκριμένα θέματα οθόνης (Weather, Color, Daily Board), ενώ διατηρεί απαλλαγμένα από διαφημίσεις τα Art Mode και Gallery. Στην πράξη όμως, ψυγεία αξίας έως $ 3.500 μετατρέπονται σε ψηφιακές διαφημιστικές πινακίδες, με τα μηνύματα να εμφανίζονται όταν η οθόνη παραμένει αδρανής.
Οι καταναλωτές αντέδρασαν έντονα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί τόνισαν ότι έχουν πληρώσει ακριβά για μια έξυπνη συσκευή, όχι για να δέχονται διαφημίσεις στην κουζίνα τους. Η μόνη διέξοδος φαίνεται να είναι η απενεργοποίηση της σύνδεσης στο διαδίκτυο ή η χρήση θεμάτων οθόνης που δεν υποστηρίζουν διαφημίσεις.
Η Samsung δεν είναι η μόνη. Μεγάλες εταιρείες όπως η LG, η Bosch και η Amazon εξερευνούν ήδη τρόπους εισαγωγής εμπορικών μηνυμάτων στις έξυπνες οικιακές συσκευές τους, από φούρνους μέχρι βοηθούς κουζίνας με τεχνητή νοημοσύνη, ενισχύοντας έτσι τα έσοδα τους μέσω διαφημίσεων.
Παρά τις δηλώσεις ότι προς το παρόν δεν συλλέγονται δεδομένα αλληλεπίδρασης με τις διαφημίσεις, η εμπιστοσύνη των χρηστών κλονίζεται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τους αυστηρούς κανονισμούς για την προστασία προσωπικών δεδομένων, αναμένεται να ασκήσει πίεση στους κατασκευαστές για διαφάνεια και σεβασμό στην ιδιωτικότητα.
Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι ακόμα και οι πιο «αθώες» οικιακές συσκευές δεν μένουν ανεπηρέαστες από τη διαρκή αναζήτηση νέων διαφημιστικών χώρων. Το ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο τεχνολογικό, αλλά και κοινωνικό: πόσο βαθιά είμαστε διατεθειμένοι να επιτρέψουμε στις εταιρείες να διεισδύσουν στην ατομική μας καθημερινότητα;
Η απόφαση της Ισπανίας να εγκρίνει τη χρηματοδότηση για την προμήθεια σαράντα πέντε εκπαιδευτικών αεροσκαφών Hurjet από την Τουρκία αποτελεί κάτι περισσότερο από μια απλή αμυντική συμφωνία. Πρόκειται για μια κίνηση που αντικατοπτρίζει τις βαθιές οικονομικές διασυνδέσεις μεταξύ των δύο χωρών, με τις ισπανικές τράπεζες να κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην τουρκική οικονομία.
Τεχνικά χαρακτηριστικά του Hurjet
Το Hurjet της Turkish Aerospace Industries (TAI) είναι ένα μονοκινητήριο, υπερηχητικό εκπαιδευτικό και ελαφρύ επιθετικό αεροσκάφος που πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση στις 25 Απριλίου 2023. Με μέγιστη ταχύτητα Mach 1.4 και κινητήρα General Electric F404-GE-104, το αεροσκάφος έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει παλαιότερα εκπαιδευτικά μοντέλα όπως τα T-38M και F-5.
Η επιλογή της Ισπανίας για το Hurjet δεν είναι τυχαία. Το αεροσκάφος έχει επιτύχει σημαντικές επιδόσεις, συμπεριλαμβανομένης της επίτευξης ταχύτητας Mach 1.2 κατά τη διάρκεια δοκιμαστικών πτήσεων. Με φορτίο 7.500 λιβρών και βελτιωμένα χαρακτηριστικά μάχης, το Hurjet αντιπροσωπεύει τη νέα γενιά τουρκικής αεροδιαστημικής τεχνολογίας, αποτέλεσμα των πολυετών επενδύσεων της Τουρκίας στην αμυντική της βιομηχανία.
Λεπτομέρειες της συμφωνίας
Η συμφωνία αξίας 3,68 δισεκατομμυρίων ευρώ προβλέπει την παραγωγή των αεροσκαφών στις εγκαταστάσεις της TAI, με τελική διαμόρφωση από την Airbus Defence and Space στην Ισπανία. Αυτό το μοντέλο συνεργασίας αποτελεί πρότυπο για μελλοντικές ισπανο-τουρκικές συνεργασίες στον τομέα της άμυνας.
Για την Ισπανία, η συμφωνία διασφαλίζει τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού στόλου της, αντικαθιστώντας τα παλαιά F-5M Freedom Fighter. Για την Τουρκία, αποτελεί την πρώτη επιβεβαιωμένη εξαγωγή Hurjet σε μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, επικυρώνοντας τις τουρκικές αεροδιαστημικές ικανότητες στη διεθνή αγορά.
Η βαθιά εμπλοκή των ισπανικών τραπεζών
Η τρέχουσα συμφωνία δεν μπορεί να κατανοηθεί χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν η εκτεταμένη παρουσία των ισπανικών τραπεζών στην Τουρκία. Η BBVA, δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ισπανίας, κατέχει το 85,97% του τουρκικού Garanti Bank, έχοντας επενδύσει συνολικά πάνω από 7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η εμπλοκή της BBVA στην Τουρκία ξεκίνησε το 2011 με την απόκτηση 25% του Garanti. Από τότε, η ισπανική τράπεζα αύξησε σταδιακά το μερίδιό της, φτάνοντας το σημερινό επίπεδο μετά από επιθετικές κινήσεις εξαγοράς το 2021-2022, εκμεταλλευόμενη την υποτίμηση της τουρκικής λίρας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, οι ισπανικές τράπεζες έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στην Τουρκία μεταξύ των δυτικών δανειστών, με περίπου 80 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια. Η BBVA μόνη της έχει σχεδόν το 8% των περιουσιακών της στοιχείων επενδυμένα στην Τουρκία.
Εμπορικές σχέσεις
Η βαθιά οικονομική διασύνδεση μεταξύ των δύο χωρών αντικατοπτρίζεται και στους εμπορικούς δείκτες. Ο εμπορικός όγκος μεταξύ Ισπανίας και Τουρκίας έφτασε τα 19,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, δεκαπλάσιος σχεδόν από τα 2 δισεκατομμύρια του 2002. Οι δύο κυβερνήσεις έχουν θέσει στόχο να φτάσουν τα 25 δισεκατομμύρια ευρώ έως την επόμενη διμερή σύνοδο.
Επίσης, η Ισπανία αναδείχθηκε ως ο κορυφαίος επενδυτής στην Τουρκία το 2022, με συνολικές επενδύσεις 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων από 740 ισπανικές εταιρείες. Αυτή η οικονομική αλληλεξάρτηση εξηγεί εν μέρει την ισπανική πρόθεση να στηρίξει την τουρκική αεροδιαστημική βιομηχανία.
Η τουρκική αμυντική βιομηχανία το 2024 πέτυχε εξαγωγές άνω των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η TAI στοχεύει να παράγει 1.500 στρατιωτικά αεροσκάφη έως το 2034, με το Hurjet να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο.
Η επιτυχία της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των δύο χωρών να διαχειριστούν τους γεωπολιτικούς κινδύνους. Οι ισπανικές τράπεζες έχουν ήδη αντιμετωπίσει σημαντικές απώλειες λόγω της αστάθειας της τουρκικής λίρας, ενώ οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί.
Με μεγάλη συμμετοχή μαθητών από όλη την Ελλάδα ολοκληρώθηκε ο 1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ζωγραφικής «Ζωγραφίζω τη Φιλοξενία», που διοργάνωσε το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και το υπουργείο Τουρισμού. Ο διαγωνισμός είχε στόχο να φέρει την έννοια της φιλοξενίας πιο κοντά στη νέα γενιά και την εκπαίδευση.
(από αριστερά προς τα δεξιά) Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός, η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη. (Γραφείο Τύπου Υπ. Τουρισμού)
Στην τελετή απονομής βραβείων που πραγματοποιήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού, η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κα Σοφία Ζαχαράκη, τόνισε τη σημασία της φιλοξενίας ως βαθιάς ελληνικής αξίας και αναφέρθηκε στον 1ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό «Ζωγραφίζω τη Φιλοξενία». Η συμμετοχή μαθητών και μαθητριών δημοτικών σχολείων ανέδειξε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, ενώ ανέδειξε τις αξίες που εμπνέουν τη νέα γενιά. Η υπουργός υπογράμμισε πως το υπουργείο στηρίζει δράσεις που καλλιεργούν τις ήπιες δεξιότητες, τη βιωματική μάθηση και την ολιστική ανάπτυξη των μαθητών. Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε και στη συνεργασία με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος και τα εκπαιδευτικά προγράμματα «Η Φιλοξενία Μου» και «Μαθαίνω τα Επαγγέλματα της Φιλοξενίας». Η πρωτοβουλία αυτή, όπως σημείωσε, εντάσσεται στον στρατηγικό σχεδιασμό για μια ποιοτική εκπαίδευση, δίνοντας συγχαρητήρια στους μαθητές και ευχαριστώντας τους φορείς που συνέβαλαν.
Η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη τόνισε ότι η ελληνική φιλοξενία «δεν αφορά μόνο τον τουρισμό, αλλά είναι τρόπος ζωής, δείγμα πολιτισμού και σεβασμού στο συνάνθρωπο». Πρόσθεσε ότι ο διαγωνισμός «πέτυχε να συνδυάσει τη δημιουργική έκφραση με την προώθηση μιας από τις πιο θεμελιώδεις αξίες του τόπου μας: την ελληνική φιλοξενία».
Η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη μαζί με βραβευθείσα μαθήτρια. (Γραφείο Τύπου Υπ. Τουρισμού)
Η υπουργός επεσήμανε ότι στα έργα των παιδιών αποτυπώνεται η καθαρότητα της ματιάς τους, αλλά και η δική τους αντίληψη για το πώς η Ελλάδα υποδέχεται, αγκαλιάζει και εμπνέει τους επισκέπτες της από όλο τον κόσμο. Βράβευσε τους μαθητές, σημειώνοντας ότι πέρα από τη διάκριση, επιτυχία είναι η συμμετοχή και η προσπάθεια να αποδοθούν τα ιδανικά της αγάπης για τη φιλοξενία και ο σεβασμός προς τον τόπο μας. Αναφέρθηκε επίσης στα 90 χρόνια του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και στο επετειακό μήνυμα «Φιλοξενία με αξία για όλους», υπογραμμίζοντας τον ρόλο του ως αρωγού της πολιτείας και των επαγγελματιών του κλάδου, αλλά και τη συνεισφορά του στην καλλιέργεια τουριστικής κουλτούρας και εκπαίδευσης.
Όλγα Κεφαλογιάννη και Αλέξανδρος Βασιλικός. (Γραφείο Τύπου Υπ. Τουρισμού)
ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, τόνισε τη σημασία της σύνδεσης φιλοξενίας και εκπαίδευσης. Όπως ανέφερε, «τα παιδιά και η φιλοξενία» αποτελούν το μέλλον της Ελλάδας, που οικοδομείται με αξίες, παιδεία και όραμα. Ο στόχος του ΞΕΕ είναι να αναδείξει τη φιλοξενία όχι μόνο ως επαγγελματική κατεύθυνση, αλλά κυρίως ως στάση ζωής, καθώς οι νέες γενιές θα είναι οι αυριανοί φορείς της αυθεντικής ελληνικής φιλοξενίας, ανθρώπινης και με αξία για όλους.
Η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ μπαίνει σε μια νέα εποχή ελέγχου, πιο εκλεπτυσμένου και διάχυτου από ποτέ.
Μια πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου MERICS για την Κίνα με τίτλο «Serving the People by Controlling Them: How the Party is Reinserting Itself into Daily Life» (Υπηρετώντας τον λαό ελέγχοντάς τον: Πώς επανεντάσσεται το Κόμμα στην καθημερινή ζωή) αποκαλύπτει το πώς το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) επιδιώκει να ενσωματωθεί σε κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής συνδυάζοντας τον μαρξισμό και τη σύγχρονη τεχνολογία. Δεν πρόκειται για σκιώδη γκούλαγκ ούτε για ανοιχτές εκκαθαρίσεις. Πρόκειται για έναν αργό, συστηματικό μετασχηματισμό της κοινωνίας μέσω δικτύων, εθελοντών, σχολείων και επιχειρήσεων.
Στην έκθεση, που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2025, οι συγγραφείς Nis Grunberg, Katja Drinhausen και Alexander Davey σκιαγραφούν ένα ανατριχιαστικό πορτρέτο του εξελισσόμενου μοντέλου της κοινωνικής διακυβέρνησης της Κίνας, αναλύοντας τις τελευταίες προσπάθειες του ΚΚΚ να ενσωματωθεί πλήρως στο σώμα της κοινωνίας, σε όλες τις εκφάνσεις της, από ιδιωτικές επιχειρήσεις έως οικιστικά συγκροτήματα, από σχολικά προγράμματα σπουδών έως δίκτυα εθελοντών.
Στόχος δεν είναι απλώς η παρακολούθηση αλλά η διαμόρφωση. Όχι μόνο η καταστολή της διαφωνίας, αλλά η πρόληψή της, διαμορφώνοντας από πριν τις συνθήκες σκέψης και συμπεριφοράς.
Από την κορυφή… στη γειτονιά σας
Για δεκαετίες, το ΚΚΚ είχε συνηθίσει να κυβερνά από την κορυφή. Σήμερα, το όραμα του Σι Τζινπίνγκ είναι διαφορετικό: το κόμμα πρέπει να είναι παντού. Στην τάξη του παιδιού σας, στην εφαρμογή We Chat, στο συγκρότημα κατοικιών σας, ακόμα και στο φορτηγό που σας φέρνει το φαγητό. Το παλιό σύνθημα «Το κόμμα ηγείται των πάντων» δεν είναι πλέον ρητορική, αλλά καθημερινή πρακτική.
Η έκθεση MERICS δείχνει ότι το ΚΚΚ ανησυχεί για τον κοινωνικό κατακερματισμό που έφεραν δεκαετίες μεταρρυθμίσεων και σχετικής ελευθερίας, και στρέφει το βλέμμα του προς τη βάση. Η λύση; Επανένταξη του Κόμματος στην καθημερινότητα.
Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού, το 2023: του Κεντρικού Τμήματος Εργασίας της Κοινωνίας (ΚΤΕΚ), σχεδιασμένο να φτάνει σε χώρους όπου η επιρροή του Κόμματος είχε χαλαρώσει. Η αποστολή του; Να φέρει το Κόμμα ξανά στην καρδιά της κοινωνίας, από μικρές επιχειρήσεις μέχρι γειτονιές και ενώσεις ιδιοκτητών. Μέχρι τις αρχές του 2024, κάθε επαρχία είχε στήσει τη δική της εκδοχή του ΚΤΕΚ.
Η έκθεση χαρτογραφεί ένα πυκνό δίκτυο κεντρικών οργάνων, από το Τμήμα Εργασίας του Ενωμένου Μετώπου έως την Κεντρική Επιτροπή Επιθεώρησης Εργασίας.
Διαχείριση δικτύου: Ένα αόρατο πλέγμα
Στην καρδιά αυτής της μικροπολιτικής βρίσκεται το σύστημα διαχείρισης δικτύου. Πρωτοδοκιμάστηκε το 2004, επεκτάθηκε κατά την πανδημία, και σήμερα καλύπτει σχεδόν κάθε κατοικημένη περιοχή στην Κίνα.
Η χώρα χωρίζεται σε μικροζώνες, καθεμία με «εργαζόμενους στο δίκτυο». Ο ρόλος τους είναι να περιπολούν, να λύνουν διαφορές, να αναφέρουν «ύποπτη συμπεριφορά», να ελέγχουν άδειες και να οργανώνουν ιδεολογικές εκστρατείες. Στην πράξη είναι τα μάτια και τα αυτιά του κόμματος στις γειτονιές.
Κάθε δίκτυο – μια μικροζώνη διακυβέρνησης – στελεχώνεται από εργαζομένους που εκτελούν μια ευρεία γκάμα καθηκόντων, από περιπολίες σε γειτονιές, διαμεσολάβηση σε διαφορές, έλεγχο αδειών, αναφορά ύποπτης συμπεριφοράς μέχρι και οργάνωση ιδεολογικών εκπαιδευτικών εκστρατειών.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, πάνω από 4,5 εκατομμύρια τέτοιοι εργαζόμενοι επέβαλαν καραντίνες. Σήμερα είναι εξοπλισμένοι με περιπολικά, κάμερες και εφαρμογές αναφοράς. Οι δαπάνες είναι τεράστιες. Μόνο στην περιοχή Shunyi του Πεκίνου, οι μισθοί τους ξεπέρασαν τα 172 εκατομμύρια γουάν (περισσότερα από 20 εκατομμύρια ευρώ) το 2024.
Επιπλέον, το ΚΚΚ επαναφέρει και παλιά μοντέλα, από την εποχή του Μάο. Η λεγόμενη «εμπειρία Φενγκτσιάο», με το σύνθημα «Τα μικρά ζητήματα δεν φεύγουν από το χωριό, τα μεγάλα δεν φεύγουν από την κομητεία», ενθαρρύνει την επίλυση διαφορών τοπικά. Όμως δεν πρόκειται για κοινοτική αλληλεγγύη, πρόκειται για ιδεολογική αστυνόμευση που διαμορφώνει συμπεριφορές πριν καν εμφανιστεί η διαφωνία.
Εκπαίδευση και επιχειρήσεις υπό συνεχή έλεγχο
Η διείσδυση του ΚΚΚ δεν σταματά στη γειτονιά. Αφορά και το σχολείο και την οικονομία.
Στην εκπαίδευση, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο, τα σχολικά βιβλία περιλαμβάνουν πλέον τη «σκέψη του Σι Τζινπίνγκ», πατριωτικό περιεχόμενο και μαθήματα «εθνικής ασφάλειας». Ακόμη και τα εγχειρίδια βιολογίας περιέχουν ιδεολογικά πλαίσια.
Στον ιδιωτικό τομέα, η έννοια της «πατριωτικής επιχειρηματικότητας» επιβάλλει στις εταιρίες να φιλοξενούν κομματικούς πυρήνες και να ευθυγραμμίζονται με τους εθνικούς στόχους. Αυτοί οι πυρήνες έχουν ως καθήκον τη διάδοση των κομματικών πολιτικών, τη δημιουργία συνοχής και τη σύνδεση των επιχειρήσεων με τις τοπικές αρχές. Από το 2021, όλες οι επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 50 υπαλλήλους πρέπει να έχουν κομματικό πυρήνα, ανεξαρτήτως αριθμού μελών.
Ακόμα και οι οδηγοί διανομής ενθαρρύνονται να σχηματίσουν κομματικούς πυρήνες και να βοηθούν στην επιτήρηση των κοινοτήτων. Έτσι, η καθημερινή εργασία μετατρέπεται σε εργαλείο ιδεολογικής ολοκλήρωσης.
Μέλη του Κόμματος, εργαζόμενοι στο δίκτυο, εθελοντές και πατριώτες επιχειρηματίες κινητοποιούνται ως παράγοντες ευθυγράμμισης. Μεταδίδουν κανόνες, συλλέγουν δεδομένα και επιβάλλουν πειθαρχία, συχνά χωρίς επίσημη, αλλά με έμμεση εξουσία. Οι πολίτες αναμένεται να είναι ενεργοί, ένθερμοι υποστηρικτές των στόχων του Κόμματος.
Μια Κίνα που θέλει να διαμορφώσει τον κόσμο
Το μήνυμα της έκθεσης MERICS είναι σαφές, η Κίνα δεν επιδιώκει πια απλώς να συμμετέχει στους παγκόσμιους κανόνες. Θέλει να τους ξαναγράψει. Η «Whole-process dempcracy», που προβάλλει το ΚΚΚ ως ανώτερη από τις φιλελεύθερες δημοκρατίες, παρουσιάζεται ως μοντέλο προς εξαγωγή. Το Whole-process democracy (Δημοκρατία σε κάθε στάδιο) είναι ένα μοντέλο που το ΚΚΚ παρουσιάζει ως μοντέλο «δημοκρατίας» που δεν περιορίζεται στις εκλογές αλλά καλύπτει όλα τα στάδια: διαβούλευση, λήψη αποφάσεων, εφαρμογή και επίβλεψη. Στην ουσία είναι ένας όρος-βιτρίνα για να υποστηριχθεί ότι το κινεζικό μονοκομματικό σύστημα είναι ανώτερο από τις δυτικές φιλελεύθερες δημοκρατίες, και χρησιμοποιείται για να αντικρούσει την κριτική της Δύσης περί αυταρχισμού, προβάλλοντας το ΚΚΚ ως «αληθινό εκπρόσωπο του λαού».
Όμως η πανταχού παρουσία του Κόμματος έχει πολλά αδύναμα σημεία, γιατί το κόστος της μικροπολιτικής είναι δυσβάσταχτο, η διαχείριση του δικτύου είναι δαπανηρή, η υπερβολική ιδεολογική πίεση οδηγεί σε κόπωση, οι νέοι των πόλεων και πολλοί επιχειρηματίες δείχνουν απογοήτευση. Το Κόμμα επιδιώκει τη λαϊκή αποδοχή, όχι μόνο την παθητική συμμόρφωση.
Κάλεσμα για προβληματισμό
Η εικόνα που αναδύεται είναι μιας κοινωνίας όπου η φροντίδα και η καταστολή συγχωνεύονται, όπου το κόμμα «δεν χρειάζεται να χτυπήσει την πόρτα σας, γιατί ήδη βρίσκεται στο σαλόνι σας».
Για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες, το ερώτημα είναι αν μπορούν να αντισταθούν στην φαινομενικά «ήπια» αλλά πανίσχυρη αυτή μορφή αυταρχισμού. Το μοντέλο του Κόμματος, ανθεκτικό, προσαρμοστικό και ιδεολογικά συνεκτικό, τοποθετείται ως εναλλακτική λύση για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η Κίνα του Σι δεν είναι απλώς μια δύναμη που θέλει να κυβερνήσει τους πολίτες της· θέλει να καθορίσει το τι σημαίνει διακυβέρνηση τον 21ο αιώνα.
Νέοι διορισμοί, ανακαίνιση σχολικών μονάδων, ψηφιακά ενισχυτικά προγράμματα και η έναρξη λειτουργίας των Ωνάσειων Σχολείων αποτελούν τα βασικότερα νέα της δημόσιας εκπαίδευσης για φέτος.
Σε Αττική, Μακεδονία και Θράκη άνοιξαν τις πύλες τους τα δώδεκα πρώτα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (Δημ.Ω.Σ.), τα οποία επιδιώκουν να συνδυάσουν τα στοιχεία των Πρότυπων Σχολείων με τον κοινωνικό χαρακτήρα της δημόσιας εκπαίδευσης, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ωνάση, που προβλέπεται να διαθέσει συνολικά 160 εκατομμύρια ευρώ για την αναβάθμιση και λειτουργία των είκοσι δύο σχολείων που θα ενταχθούν σταδιακά στο δίκτυο έως το 2026.
Τα νέα σχολεία διαθέτουν εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, ενώ το ωρολόγιο πρόγραμμά τους θα είναι ενισχυμένο κατά δύο ώρες ημερησίως, περιλαμβάνοντας προγράμματα που εστιάζουν σε σύγχρονα γνωστικά πεδία όπως η πληροφορική, το STEM, οι τέχνες και οι ξένες γλώσσες. Είναι ανοιχτά και σε μαθητές από γειτονικά δημόσια σχολεία.
Η νέα σχολική χρονιά βλέπει και την ολοκλήρωση του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου», με την έγκαιρη παράδοση 431 ανακαινισμένα σχολεία. Οι κατασκευαστικές παρεμβάσεις, που υλοποιήθηκαν με συνολικό προϋπολογισμό 100 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβάνουν αναβάθμιση αθλητικών εγκαταστάσεων, χώρων υγιεινής και εσωτερικών χώρων. Το πρόγραμμα αναμένεται να επεκταθεί σε περισσότερες από 2.500 σχολικές μονάδες, με πρόσθετη δωρεά 30εκατομμυρίων ευρώ από τις συστημικές τράπεζες και συνολικό προϋπολογισμό τα 650 εκατομμύρια ευρώ.
Όσον αφορά το εκπαιδευτικό προσωπικό, η κυβέρνηση προχώρησε σε 9.816 νέους διορισμούς συνολικά. Από αυτούς, 8.223 είναι μόνιμοι εκπαιδευτικοί
(5.627 στη Γενική Εκπαίδευση και 3.196 στην Ειδική Αγωγή), ενώ προστέθηκαν 993 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού και Βοηθητικού Προσωπικού. Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση πρόσληψης 18.566 αναπληρωτών εκπαιδευτικών και 6.225 μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ, εξασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία των σχολείων από την πρώτη ημέρα. Ιδιαίτερη αξία έχει η παρουσία 600 ψυχολόγων και 600 κοινωνικών λειτουργών σε 3.000 σχολεία για ψυχοκοινωνική υποστήριξη των μαθητών και των οικογενειών.
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη αποτελεί άλλη μία εξέλιξη, με νέα σχολικά βιβλία για όλες τις τάξεις έως την Α’ Λυκείου να είναι διαθέσιμα ψηφιακά. Η πλατφόρμα ebooks.edu.gr περιέχει όλα τα σχολικά βιβλία σε διάφορες μορφές, συμπεριλαμβανομένων εμπλουτισμένων εκδόσεων με διαδραστικά μαθησιακά αντικείμενα.
Παράλληλα, συνεχίζεται το Πρόγραμμα Ψηφιακού Φροντιστηρίου, που προσφέρει online εκπαιδευτική υποστήριξη στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με 3.500 ώρες ζωντανών διαδικτυακών μαθημάτων την περασμένη χρονιά, παρέχοντας δωρεάν πρόσβαση σε ενισχυτική διδασκαλία. Φέτος εφαρμόζεται για πρώτη φορά νέο πρόγραμμα σπουδών σε Δημοτικό και Γυμνάσιο, με βασικές και προαιρετικές ενότητες που προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε τάξης. Νέο στοιχείο αποτελεί η εισαγωγή του μαθήματος των Οικονομικών στη Γ’ Γυμνασίου, σε μια προσπάθεια σύνδεσης της εκπαίδευσης με τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.
