ALEX WU

Καθώς το κομμουνιστικό καθεστώς στην Κίνα συνεχίζει να χρησιμοποιεί σπάνιες γαίες ως μοχλό πίεσης στην γεωπολιτική κατά του ελεύθερου κόσμου, ένας επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) κάλεσε τις χώρες μέλη να ιδρύσουν ένα κοινό αποθετήριο σπανίων γαιών προς μείωση μελλοντικού εκβιασμού και διατάραξης της αλυσίδας εφοδιασμού από το Πεκίνο.

«Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες σήμερα έχουν στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Θα πρέπει να κάνουμε το ίδιο για στρατηγικές πρώτες ύλες,» είπε ο αντιπρόεδρος για ευημερία και βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ, Στεφάν Σεζουρνέ της Γαλλίας, στην Γερμανική εφημερίδα Handelsblatt στις 23 Ιουνίου.

Ο Σεζουρνέ πρόσθεσε ότι θα εκκινήσει και άλλες προτάσεις αυτό το έτος για να προωθήσει εναλλακτικές πηγές πρώτων υλών.

Τους πρόσφατους μήνες, καθώς οι εμπορικές διαφωνίες με την Κίνα εντείνονταν, ειδικά σχετικά με τους δασμούς των ΗΠΑ, το κινεζικό καθεστώς επέβαλε περιορισμούς εξαγωγών σε μαγνήτες σπανίων γαιών τον Απρίλιο, απαιτώντας νέες άδειες, που οδήγησε διπλωμάτες, κατασκευαστές αυτοκινήτων, και άλλες εταιρείες στην Ευρώπη και αλλού να ζητήσουν συναντήσεις με αξιωματούχους του καθεστώτος προς αποφυγή κλεισίματος εργοστασίων.

Η γερμανική Ένωση Μηχανολόγων Μηχανικών προειδοποίησε στις 12 Ιουνίου ότι γερμανικά εργοστάσια και κατασκευαστές εξοπλισμού αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο το πρόβλημα έλλειψης σπανίων γαιών και κάλεσε την ΕΕ να πιέσει την Κίνα. Επίσης τόνισε ότι προμηθευτές εκτός Κίνας χρειάζεται να βρεθούν μεσο- και μακροπρόθεσμα.

Ο Σεζουρνέ προειδοποίησε το Πεκίνο ότι η ΕΕ έχει τα εργαλεία για να αμυνθεί των συμφερόντων της σε πιθανό εμπορικό πόλεμο.

«Η Ευρώπη θα πρέπει τελικά να χρησιμοποιήσει τα ίδια όπλα όπως οι ανταγωνιστές της», είπε.

Η ΕΕ ανακοίνωσε 13 νέα προγράμματα πρώτων υλών που έρχονται εκτός της ένωσης τον Ιούνιο ώστε να αυξήσει την προμήθεια μετάλλων και ορυκτών κρίσιμων για την μετάβαση των ενεργειακών της συστημάτων μακριά από το πετρέλαιο και φυσικό αέριο και για εφαρμογές αμύνης και διαστημικής.

Ο Σουν Κουό-σιανγκ, καθηγητής διεθνών σχέσεων και επιχειρηματικότητας στο πανεπιστήμια Νανχουά της Ταϊβάν, είπε στην Epoch Times στις 24 Ιουνίου ότι αναμένει πως τα κράτη μέλη της ΕΕ θα απαντήσουν θετικά στην πρόταση, «καθώς συμφωνεί με την στρατηγική αυτονομία και την οικονομική ανάγκη ολόκληρης της ΕΕ.»

Οι σπάνιες γαίες είναι απαραίτητες για κρίσιμες βιομηχανίες όπως ηλεκτρικά οχήματα, τουρμπίνες, άμυνα και διαστημικά, είπε, και «οι πρόσφατοι περιορισμοί της Κίνας σε εξαγωγές σπανίων γαιών έχουν περαιτέρω τονίσει την ανάγκη ποικιλότητας στην αλυσίδα εφοδιασμού.»

Είπε ότι για κάποιες φιλοκινεζικές ανατολικές Ευρωπαϊκές χώρες, οι θέσεις τους ίσως είναι περισσότερο περίπλοκες.

«Από την μία πλευρά, αυτές οι χώρες ίσως προτιμούν να διατηρήσουν καλές οικονομικές σχέσεις με την Κίνα», είπε. «Αλλά από την άλλη, ως κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν επίσης κινδύνους εφοδιασμού και ανάγκες βιομηχανικής ανάπτυξης. Η ίδρυση ενός αποθετηρίου σπανίων γαιών θα είναι μέρος της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ, δίνοντας έμφαση σε κοινά ενδιαφέροντα και διαμοίραση κινδύνου.

«Τελικά, βασιζόμενες στα συνολικά συμφέροντα της ΕΕ, αυτές οι χώρες ίσως επίσης υποστηρίξουν αυτή την πρωτοβουλία.»

Ο Σου Τζου-γιουν, ερευνητής και διευθυντής του Τμήματος Αμυντικής Στρατηγικής και Πόρων στο Ινστιτούτο Εθνικής Άμυνας και Έρευνας Ασφαλείας της Ταϊβάν, είχε μια παρόμοια αξιολόγηση, σημειώνοντας ότι οι χώρες της ΕΕ έχουν ήδη συνεργαστεί στην αναζήτηση εναλλακτικών.

«Η Γροιλανδία έχει η ίδια πολλές σπάνιες γαίες, και η Ουκρανία επίσης έχει αποθέματα», είπε στην Epoch Times στις 24 Ιουνίου.

Αυτές οι ανατολικές Ευρωπαϊκές χώρες με μια πιο φιλική [προς το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα] πολιτική στάση δεν έχουν λόγο να αντιταθούν στην πρωτοβουλία. Έτσι τουλάχιστον εντός του συστήματος της ΕΕ, αν και ίσως δεν το υποστηρίζουν σθεναρά, δεν θα του αντισταθούν.»

Ο Σουν επισήμανε επίσης ότι η Γροιλανδία, ως αυτόνομη περιοχή της Δανίας, έχει αποθέματα σπανίων γαιών σε μεγάλη ποσότητα, ερχόμενη δεύτερη μόνο μετά την Κίνα.

«Χώρες όπως Βιετνάμ, Βραζιλία, Ινδία, Ρωσία, και Μιανμάρ έχουν επίσης σημαντικά αποθέματα σπανίων γαιών», είπε, προσθέτοντας ότι η ΕΕ χρηματοδοτεί επίσης την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την μείωση της χρήσης σπανίων γαιών, ενώ αναπτύσσει υλικά που μπορούν να αντικαταστήσουν τις σπάνιες γαίες.

Η επεξεργασία σπανίων γαιών μεγαλύτερο πρόβλημα

Ο Σου είπε ότι δεν θα είναι μεγάλο πρόβλημα για την ΕΕ να ιδρύσει κοινά αποθετήρια με σπάνιες γαίες από άλλες χώρες όπως από την Αφρική και Νότια Αμερική.

Το πραγματικό πρόβλημα είναι ποια χώρα θα επεξεργαστεί τις σπάνιες γαίες, είπε ο Σου, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν πολλές χώρες που θέλουν να θέσουν το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων σε κίνδυνο.

«Τις περασμένες λίγες δεκαετίες, η Κίνα τις έχει επεξεργαστεί επειδή το κινεζικό καθεστώς δεν νοιάζεται για βαριά περιβαλλοντική μόλυνση που προκαλείται από αυτό», είπε.

Και λόγω της έλλειψης περιβαλλοντικής προστασίας και προσπαθειών συντήρησης, είπε, «το κόστος ήταν σχετικά μικρό.»

Ένα άλλο πρόβλημα είναι η τεχνολογία επεξεργασίας, είπε ο Σου. Η Κίνα έχει την καλύτερη τεχνολογία επεξεργασίας σπανίων γαιών σε στρατιωτικό βαθμό 99% καθαρότητας.

«Οι ευρωπαϊκές χώρες και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μείνει πίσω από την Κίνα», είπε. «Αυτό για το οποίο πραγματικά χρειάζεται να ανησυχούν είναι η τεχνολογία επεξεργασίας.»

Το κινεζικό καθεστώς είπε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι έδινε μεγάλη προσοχή στις ανησυχίες της ΕΕ και θα σκεφτόταν να επιταχύνει την διαδικασία έγκρισης για εξαγωγές σπανίων γαιών στην ΕΕ.

Ο Σουν είπε ότι η Κίνα ίσως γνωρίζει ότι η ΕΕ αναζητά δυναμικά εναλλακτικές πηγές, «ελπίζοντας να διατηρήσει την επιρροή της στην αγορά σπανίων γαιών μέσω αυτής της κίνησης να αποτρέψει την ΕΕ από το να επιταχύνει την ίδρυση ενός τελείως ανεξάρτητου συστήματος εφοδιασμού από αυτήν.»

Αλλά προειδοποίησε ότι το κινεζικό καθεστώς ίσως παίξει πολιτική και διχάσει τις χώρες της ΕΕ στις σπάνιες γαίες μέσω περισσότερων εγκρίσεων σε επιλεγμένες χώρες.

Είπε ότι η Κίνα ίσως επίσης χρησιμοποιήσει «χειραγώγηση τιμών» και «βάλει διπλωματική πίεση» σε χώρες της ΕΕ για να τις αποτρέψει από τις προσπάθειες να ιδρύσουν μια ανεξάρτητη αλυσίδα εφοδιασμού σπανίων γαιών.

Ο Σου είπε ότι το κινεζικό καθεστώς ίσως ανοίξει ξανά τις εξαγωγές σπανίων γαιών στην ΕΕ σε σύντομο χρόνο, «και χρησιμοποιήσει 99% στρατιωτικού βαθμού σπάνιες γαίες ως μοχλό πίεσης.»

«Ο λόγος που η ΕΕ θέλει να ιδρύσει ένα κοινό αποθετήριο είναι ότι δεν εμπιστεύεται το κινεζικό καθεστώς,» είπε. «Ίσως ανοίξουν τις εξαγωγές τώρα, και τις σταματήσουν ξανά μια μέρα. Έτσι βραχυπρόθεσμα, η ΕΕ και το κινεζικό καθεστώς θα διαπραγματευτούν για τις εξαγωγές σπανίων γαιών. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η ΕΕ πρέπει να ιδρύσει την δική της ελεγχόμενη πηγή σπανίων γαιών.»

Η ραγδαία αύξηση των εισαγωγών φθηνών κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη Βραζιλία έχει προκαλέσει ανησυχία στις τοπικές ενώσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας και των εργαζομένων, καθώς η χώρα εξελίσσεται σε βασικό προορισμό για τις κινεζικές εξαγωγές στον τομέα των ηλεκτροκίνητων οχημάτων (Electric Vehicle – EV).

Η BYD, η μεγαλύτερη κινεζική εταιρεία παραγωγής EV και υβριδικών οχημάτων, έχει αποστείλει στη Βραζιλία τέσσερις παρτίδες φέτος, συνολικού αριθμού περίπου 22.000 οχημάτων.

Σύμφωνα με την κύρια αυτοκινητοβιομηχανική ένωση της Βραζιλίας, εκτιμάται ότι το 2025 οι εισαγωγές πλήρως συναρμολογημένων οχημάτων από την Κίνα θα αυξηθούν σχεδόν κατά 40%, φτάνοντας τις 200.000 μονάδες και αντιστοιχώντας σε περίπου 8% των νέων ταξινομήσεων ελαφρών οχημάτων στη χώρα.

Η Βραζιλία είχε καταργήσει το 2015 τους δασμούς για την BYD και άλλους κατασκευαστές, στο πλαίσιο προώθησης της ηλεκτροκίνησης. Ωστόσο, με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, η κυβέρνηση αποφάσισε το 2024 την επαναφορά του δασμού εισαγωγής στο 10% για τα ξένα EV και σχεδιάζει την προοδευτική αύξησή του κάθε έξι μήνες, ώστε να φτάσει στο 35% έως το 2026.

Η τοπική αυτοκινητοβιομηχανία και τα συνδικάτα προειδοποιούν ότι οι κινεζικές εταιρείες εκμεταλλεύονται το μεταβατικό αυτό διάστημα για να διαθέσουν μαζικά οχήματα, αντί να επενδύσουν σε τοπικά εργοστάσια και θέσεις εργασίας.

Η BYD είχε ανακοινώσει το 2023 την εξαγορά παλιού εργοστασίου της Ford στην πολιτεία Μπαΐα, με στόχο να ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2024. Ωστόσο, εξαιτίας έρευνας για παραβιάσεις εργατικής νομοθεσίας, η πλήρης παραγωγή μετατέθηκε για τα τέλη του 2026. Τον Μάιο, εισαγγελέας εργασίας κατέθεσε αγωγή κατά της BYD, υποστηρίζοντας ότι οι Κινέζοι εργαζόμενοι στις εγκαταστάσεις της στη Βραζιλία βρίσκονται σε συνθήκες παρόμοιες με «δουλεία».

Παρόμοια καθυστέρηση παρατηρείται και στην περίπτωση της Great Wall Motor, άλλης κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία έχει αναβάλει επί πάνω από ένα έτος την έναρξη παραγωγής στη Βραζιλία.

Υπό το βάρος αυτών των εξελίξεων, οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας και των εργαζομένων ζητούν από την κυβέρνηση να επισπεύσει την αύξηση των εισαγωγικών δασμών στο 35%, κατά ένα έτος νωρίτερα από το προβλεπόμενο, ώστε να προστατευθεί η εγχώρια παραγωγή.

Ο Iγκόρ Κάλβε, πρόεδρος της Ένωσης Βραζιλιάνων Κατασκευαστών Οχημάτων, δήλωσε ότι η ένωση στηρίζει την είσοδο νέων εμπορικών σημάτων στη Βραζιλία για την ενίσχυση της παραγωγής, των προμηθευτών εξαρτημάτων, των θέσεων εργασίας και της τεχνολογικής καινοτομίας. Ωστόσο, επισήμανε ότι όταν η υπερβολική αύξηση των εισαγωγών αποθαρρύνει τις επενδύσεις στην εγχώρια παραγωγή, τότε αυτό αποτελεί πηγή ανησυχίας.

Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της Κίνας και η αδύναμη εγχώρια ζήτηση έχουν εντείνει τις πιέσεις στις κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Τον Μάιο, η BYD προχώρησε σε εκτεταμένη μείωση τιμών έως και 34% για 22 μοντέλα, προκαλώντας κύμα μειώσεων και από άλλες κινεζικές εταιρείες. Η εγχώρια αγορά της Κίνας έχει πλέον εισέλθει σε έντονο ανταγωνισμό τιμών χωρίς προηγούμενο.

Για την απορρόφηση της υπερπαραγωγής, οι κινεζικές εξαγωγές EV έχουν αυξηθεί σημαντικά την τελευταία πενταετία, με φθηνά οχήματα να κατευθύνονται σε Ευρώπη, Νοτιοανατολική Ασία και Λατινική Αμερική, προκαλώντας πιέσεις στις αντίστοιχες εγχώριες βιομηχανίες.

Ως απάντηση, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει δασμούς 100% στα εισαγόμενα EV από την Κίνα, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση αύξησε τους αντίστοιχους δασμούς στο 45%.

Η Βραζιλία, πάντως, εξελίσσεται σε νέο στόχο της παγκόσμιας στρατηγικής επέκτασης της κινεζικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Ο Αροάλντο ντα Σίλβα, πρόεδρος της συνδικαλιστικής συνομοσπονδίας IndustriALL Brasil, δήλωσε ότι ενώ οι περισσότερες χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει μέτρα για να αποτρέψουν την Κίνα, η Βραζιλία δεν το έπραξε, επιτρέποντας στην Κίνα να αξιοποιήσει αυτό το άνοιγμα.

Πύλη για αγορά της Νότιας Αμερικής

«Τώρα, ολόκληρος ο κόσμος είναι σε επιφυλακή ενάντια στην μαζική πώληση ηλεκτρικών αυτοκινήτων από την Κίνα», δήλωσε ο Λι Χενγκίνγκ, ανεξάρτητος οικονομολόγος με έδρα τις ΗΠΑ, στην εφημερίδα The Epoch Times στις 20 Ιουνίου. «Φοβούνται ότι μόλις εισέλθουν στις αγορές τους, θα καταστρέψουν ολόκληρη την βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων των χωρών τους.

Η Βραζιλία είναι ένα σημαντικό προγεφύρωμα για την Κίνα για να εισέλθει στην αγορά της Νότιας Αμερικής. Τώρα δεν μπορούν να αφήσουν τη Βραζιλία να οδηγήσει αυτές τις χώρες της Νότιας Αμερικής να μποϊκοτάρουν τα ηλεκτρικά τους οχήματα».

Ο Λι σημείωσε ότι η τρέχουσα κυβέρνηση της Βραζιλίας, με επικεφαλής τον πρόεδρο Λούλα ντα Σίλβα, είναι αριστερή και κοντά στην Κίνα, και «έχει πολύ τεταμένες σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ο Λι προέβλεψε ότι η βραζιλιάνικη κυβέρνηση ενδέχεται να μην λάβει άμεσα μέτρα για τον περιορισμό των κινεζικών ηλεκτρικών οχημάτων.

Ο ανεξάρτητος Κινέζος οικονομολόγος Λενγκ Γιάν, γνωστός και για την παρουσίαση του ανεξάρτητου οικονομικού προγράμματος «Caijing Lengyan», δήλωσε στην Epoch Times στις 20 Ιουνίου ότι η φερόμενη παραβίαση των εργασιακών δικαιωμάτων από την BYD στη Βραζιλία έχει πράγματι προκαλέσει έντονη αντίδραση στη χώρα και ενδέχεται να οδηγήσει το βραζιλιάνικο κοινό να αντιταχθεί στα κινεζικά προϊόντα.

«Ωστόσο, πιστεύω ότι η βραζιλιάνικη κυβέρνηση θα λάβει ένα συμβιβαστικό μέτρο», δήλωσε ο Λενγκ. «Η βραζιλιάνικη κυβέρνηση είναι σχετικά φιλοκινεζική και η οικονομία της Βραζιλίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα».

Ως παράδειγμα, ανέφερε τις αυξανόμενες εισαγωγές σόγιας από τη Βραζιλία στην Κίνα, οι οποίες αντικαθιστούν τις αντίστοιχες εισαγωγές από τις Ηνωμένες Πολιτείες εν μέσω του εμπορικού πολέμου μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών.

«Επιπλέον, η Βραζιλία διαθέτει σιδηρομετάλλευμα ή ορυκτά, καθώς και γεωργικά προϊόντα που εξάγονται στην Κίνα, η οποία αποτελεί μια πολύ μεγάλη αγορά», είπε. «Η Βραζιλία δεν θα προσβάλει εύκολα την κινεζική κυβέρνηση».

Με τη συμβολή του Luo Ya και πληροφορίες από το Reuters

Καθώς η κινεζική οικονομία δείχνει να εισέρχεται σε βαθύτερη στασιμότητα, ο Σι Τζινπίνγκ απευθύνει ξανά κάλεσμα στους νέους να αναζητήσουν διέξοδο εργασίας στην ύπαιθρο.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νεολαίας στην Κίνα, ο Κινέζος ηγέτης φρόντισε – μέσω επιστολής που απηύθυνε σε δασκάλους εθελοντές σε απομακρυσμένο οικοτροφείο της επαρχίας Σιντζιάνγκ – να εξάρει την αύξηση του αριθμού νέων που τα τελευταία χρόνια μεταβαίνουν σε αγροτικές ή παραμεθόριες περιοχές με στόχο να «υπηρετήσουν». Κάλεσε τη νεολαία να πάει «εκεί που έχει ανάγκη περισσότερο η πατρίδα και ο λαός, για να αναδείξει το ταλέντο και τη δυναμική της».

Οι κινήσεις αυτές από πλευράς ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) δεν είναι καινούργιες. Εδώ και καιρό, καταβάλλεται προσπάθεια να πειστούν οι νέοι να εγκαταλείψουν – έστω προσωρινά – τις μεγάλες πόλεις, όπου οι προοπτικές εργασίας λιγοστεύουν. Μόλις το 2023, όταν η ανεργία των νέων στις αστικές περιοχές ξεπέρασε το 21%, ο Σι είχε παροτρύνει φοιτητές να σκεφτούν τη ζωή στην ύπαιθρο, ενώ στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ είχε ξεκινήσει πρόγραμμα μετακίνησης 300.000 νέων σε αγροτικές περιοχές, προκαλώντας συνειρμούς με παλαιότερα, ταραγμένα χρόνια της κινεζικής ιστορίας.

Πολλοί από αυτούς τους φοιτητές έγιναν οι Ερυθροφρουροί που δραστηριοποιήθηκαν στην αρχή της Πολιτιστικής Επανάστασης. Οι Ερυθροφρουροί, αποτελούμενοι από φοιτητές και μαθητές λυκείου, σχημάτισαν εθνοφρουρές σε όλη τη χώρα. Ο τότε ηγέτης του ΚΚΚ, Μάο Τσετούνγκ, τους κινητοποίησε για να επιτεθούν σε αξιωματούχους που θεωρούσε ότι δεν ήταν αρκετά επαναστατικοί. Η αποστολή τους περιελάμβανε επίσης να εξαλείψουν όλα τα απομεινάρια της παραδοσιακής κινεζικής κουλτούρας και να εκκαθαρίσουν βίαια την κοινωνία από όλα τα υποτιθέμενα αστικά στοιχεία, από το 1966 έως το 1968.

Κατά τη διαδικασία αυτή, κατέστρεψαν ναούς, κειμήλια και ιστορικά κτίρια και υπέβαλαν αξιωματούχους, διανοούμενους και άλλους σε ξυλοδαρμούς.

Αφού ο Μάο ανέκτησε τον πλήρη έλεγχο του καθεστώτος από τους πολιτικούς του αντιπάλους μέσα στο ΚΚΚ μέσω του κινήματος, ο μεγάλος αριθμός των Ερυθροφρουρών, έχοντας χάσει τη χρησιμότητά τους, έγινε μια δυνητική απειλή για το καθεστώς. Η κατάσταση αυτή προέκυψε καθώς τα σχολεία είχαν κλείσει κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, αφήνοντάς τους άνεργους εν μέσω οικονομικής ύφεσης και εκτεταμένης φτώχειας. Κατά συνέπεια, ο Μάο επέβαλε τη μετεγκατάστασή τους στην ύπαιθρο και σε απομακρυσμένες περιοχές.

Φέτος, το κύμα των απόφοιτων πανεπιστημίων αναμένεται να σπάσει νέο ρεκόρ, φτάνοντας τα 12,22 εκατομμύρια, ενώ η ανεργία παραμένει σε κρίσιμα επίπεδα.

Συσσώρευση πιέσεων

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν νέους βαρείς δασμούς στην Κίνα, πολλές κινεζικές εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό είδαν απότομη πτώση των παραγγελιών, με αποτέλεσμα τα εργοστάσια να αναστείλουν την παραγωγή. Εάν οι δασμοί δεν μειωθούν σύντομα σημαντικά, είναι πιθανό δεκάδες εκατομμύρια θέσεις εργασίας να χαθούν στην Κίνα, ασκώντας μεγαλύτερη πίεση σε μια ήδη ζοφερή αγορά εργασίας.

Με έναν αριθμό ρεκόρ αποφοίτων αυτό το καλοκαίρι, αναλυτές έχουν πει ότι η πίεση του Σι προς τους νέους να πάνε στις αγροτικές περιοχές για δουλειά γίνεται για την πολιτική σταθερότητα του κομμουνιστικού καθεστώτος και για να καλύψει την αυξανόμενη ανεργία στις πόλεις.

H Σενγκ Σούε, μια Κινεζοκαναδή συγγραφέας και ακτιβίστρια, δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times στις 4 Μαΐου ότι το ΚΚΚ αντιλαμβάνεται τον μεγάλο αριθμό άνεργων νέων στις πόλεις ως πιθανή απειλή για την εξουσία του

«Η προτροπή του Σι Τζινπίνγκ να πηγαίνουν οι νέοι στην ύπαιθρο για δουλειά ουσιαστικά ανατρέχει στις μεθόδους της εποχής του Μάο Τσετούνγκ για να λύσει την τρέχουσα πολιτική και οικονομική κρίση», δήλωσε η ίδια.

Η Σενγκ δήλωσε ότι εκτός από το να καλύπτουν την κρίση ανεργίας στις πόλεις, οι αρχές προσπαθούν να διατηρήσουν τη σταθερότητα του καθεστώτος ωθώντας τους νέους στην ύπαιθρο για «να τους διασκορπίσουν, να τους απορροφήσουν και να τους απομονώσουν». Όπως είπε, ένας μεγάλος αριθμός άνεργων νέων Κινέζων θεωρείται «δυνητικός αποσταθεροποιητικός παράγοντας» από το καθεστώς.

Ο ανεξάρτητος σχολιαστής της επικαιρότητας Κάι Σενκούν δήλωσε στην Epoch Times, στις 4 Μαΐου, ότι οι εξαγωγές της Κίνας έχουν σταματήσει σε όλους τους τομείς, η εγχώρια οικονομική ζήτηση είναι αδύναμη και οι απόφοιτοι κολεγίων δεν μπορούν να βρουν δουλειά, «οπότε οι αρχές μπορούν να ακολουθήσουν μόνο αυτή την προσέγγιση για να εκτρέψουν τους νέους στις αγροτικές περιοχές».

«Αλλά αυτή είναι μια προσωρινή λύση», είπε.

Ο Κάι επεσήμανε ότι αν ο Σι δεν είχε πάει κόντρα σε μεγάλο μέρος του κόσμου και δεν είχε ακολουθήσει τον δρόμο του Μάο, η οικονομία της Κίνας δεν θα αντιμετώπιζε τόσο μεγάλα προβλήματα.

H Σενγκ προβλέπει ότι όταν η οικονομία της Κίνας επιδεινωθεί περαιτέρω, η πίεση για βασικές ανάγκες αυξηθεί και η καταπίεση ενταθεί, αυτές οι συνθήκες μπορεί πράγματι να ωθήσουν τους νέους Κινέζους να εξεγερθούν εναντίον του καθεστώτος.

«Εάν ο αριθμός των αφυπνισμένων πολιτών γίνει αρκετά μεγάλος, θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου κοινωνικού κινήματος», δήλωσε, επισημαίνοντας ότι «απαιτείται επίσης οι άνθρωποι της βάσης, οι εργαζόμενοι, η ομάδα των διανοουμένων, όσοι έχουν συνείδηση μέσα στο σύστημα του ΚΚΚ, καθώς και οι υπερπόντιες δυνάμεις και η διεθνής κοινότητα, να σχηματίσουν μια συμμαχία για να τερματίσουν την τυραννία του ΚΚΚ».

Με τη συμβολή των Tang Bing και Luo Ya 

Ανησυχητική είναι η εικόνα που σκιαγραφούν τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2025 για τις έξι μεγαλύτερες κινεζικές τράπεζες, οι οποίες ανακοίνωσαν σημαντική μείωση τόσο στα έσοδα όσο και στα κέρδη τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η πτώση αυτή είναι ενδεικτική της στασιμότητας που βιώνει η κινεζική οικονομία, τάση που προβλέπεται να ενταθεί καθώς οι επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου με τις Ηνωμένες Πολιτείες γίνονται όλο και πιο αισθητές.

Οι έξι βασικές κρατικές τράπεζες της χώρας – Bank of China, Industrial and Commercial Bank of China (ICBC), Agricultural Bank of China, China Construction Bank, Bank of Communications και China Postal Savings Bank – δημοσιοποίησαν τα στοιχεία τους στις 29 Απριλίου, καταγράφοντας συνολική πτώση κερδών κατά 7,3 δισ. γουάν (περίπου 1 δισ. δολάρια) σε σχέση με το πρώτo τρίμηνο του 2024, μια μείωση της τάξης του 2%.

Ειδικότερα, η Industrial and Commercial Bank of China, ο μεγαλύτερος δανειστής παγκοσμίως βάσει ενεργητικού, σημείωσε συρρίκνωση καθαρών κερδών κατά 4% σε ετήσια βάση. Η Bank of China είδε τα κέρδη της να υποχωρούν κατά 2,9% σε σχέση με πέρυσι.

Τα έσοδα των έξι τραπεζών για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου ανήλθαν στα 910,2 δισ. γουάν (125 δισ. δολάρια), σημειώνοντας πτώση 13,9 δισ. γουάν (1,9 δισ. δολάρια) σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο. Μόνο η ICBC διατηρεί έσοδα άνω των 200 δισ. γουάν στο τρίμηνο, ωστόσο κι αυτά υποχώρησαν κατά 3,2% σε σχέση με πέρυσι.

Η China Construction Bank ανακοίνωσε έσοδα 190,07 δισ. γουάν, σημειώνοντας μείωση 5,4% από το πρώτο τρίμηνο του 2024. «Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, η παγκόσμια οικονομία στερήθηκε ισχυρής αναπτυξιακής δυναμικής», αναφέρει χαρακτηριστικά η τράπεζα στην έκθεσή της.

Από τον Ιανουάριο, οι εντατικοποιημένες δασμολογικές αντιπαραθέσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ έχουν πλήξει σοβαρά τις κινεζικές εξαγωγές, βαθύνοντας μια ήδη παρατεταμένη επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα.

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, αναλυτές που επικαλούνται κινεζικά μέσα αποδίδουν την πτώση κερδοφορίας των τραπεζών σε πολλαπλούς παράγοντες: μαζική ανατιμολόγηση δανείων που συρρίκνωσε τα περιθώρια επιτοκίου, μείωση της ταχύτητας επέκτασης του ενεργητικού, αύξηση στον φορολογικό συντελεστή εισοδήματος, μικρότερη συμβολή των αποθεματικών και έντονες διακυμάνσεις στα μη επιτοκιακά έσοδα.

Ο Ταϊβανέζος μακροοικονομολόγος Χένρι Γου, μιλώντας στην Epoch Times στις 2 Μαΐου, υπογράμμισε πως οι κινεζικές επιχειρήσεις έχουν σταματήσει να λαμβάνουν νέες παραγγελίες για εξαγωγές, ως άμεσο αποτέλεσμα των δασμών. «Η κινεζική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση ύφεσης», δήλωσε χαρακτηριστικά.

«Σε αυτό το περιβάλλον επηρεάζεται σαφώς και η λειτουργία των τραπεζών», συμπλήρωσε. «Ο βασικός λόγος ύπαρξης των τραπεζικών χορηγήσεων είναι το περιθώριο επιτοκίου, όμως πλέον η ζήτηση για ρευστότητα καταρρέει. Πολλές εταιρείες διστάζουν να προχωρήσουν σε επενδύσεις και αρκετές κινδυνεύουν με κλείσιμο ή χρεοκοπία, περιορίζοντας περαιτέρω το τραπεζικό έργο και ενισχύοντας τις πιέσεις στην οικονομία.»

Από την πλευρά του, ο επίσης Ταϊβανέζος οικονομολόγος Έντουαρντ Χουάνγκ εστίασε στη μεγαλύτερη επίπτωση που αναμένεται να έχει ο εμπορικός πόλεμος στη δεύτερη τριμηνιαία χρήση των τραπεζών. «Η πτώση των κερδών του πρώτου τριμήνου αντανακλά τον συνεχή μαρασμό του κλάδου ακινήτων και τη γενική οικονομική κάμψη στην Κίνα – φαινόμενα που εξηγούν τη μειωμένη κερδοφορία κατά κύριο λόγο εξαιτίας εσωτερικών παραγόντων», ανέφερε.

Η καθοδική τάση στα αποτελέσματα συμπαρέσυρε και τις μετοχές των τραπεζών στο χρηματιστήριο.

Ο Χουάνγκ σημείωσε πως τα τραπεζικά κέρδη και η πορεία των μετοχών συνιστούν βασικούς δείκτες υγείας μιας οικονομίας, αφού οι τράπεζες παίζουν κρίσιμο ρόλο στη διακίνηση κεφαλαίου μεταξύ των τομέων. «Αν μειώνονται τα κέρδη των μηχανισμών που διακινούν ρευστότητα, αυτό δείχνει σαφή επιβράδυνση του συνόλου της οικονομικής δραστηριότητας», ανέλυσε.

Παράλληλα, ο δείκτης ΡΜΙ για τη μεταποίηση της Κίνας υποχώρησε στις 49 μονάδες τον Απρίλιο – το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 μηνών – καθώς τέθηκαν σε ισχύ νέοι αμερικανικοί δασμοί σε κινεζικά προϊόντα. Ο δείκτης ΡΜΙ αποτελεί βασικό βαρόμετρο για τις τάσεις στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες· τιμές κάτω του 50 προαναγγέλλουν συρρίκνωση.

Ο Χουάνγκ εκτιμά πως οι κινεζικές εξαγωγές θα υποχωρήσουν περαιτέρω το επόμενο τρίμηνο και η στασιμότητα θα ενταθεί. «Η πορεία των τραπεζικών κερδών στο δεύτερο τρίμηνο θα αποκαλύψει το πραγματικό μέγεθος του πλήγματος από τον εμπορικό πόλεμο», σχολιάζει.

Συμπληρώνει ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας ενδέχεται να επιχειρήσει ανασχετικά μέτρα όπως μείωση επιτοκίων ή υποχρεωτικών αποθεματικών για τράπεζες. «Για τους πολίτες αυτό σημαίνει λιγότερα έσοδα από καταθέσεις, ενώ για τις τράπεζες μικρότερα περιθώρια κέρδους», εξηγεί.

Υπό το φως της σημερινής κατάστασης, ο Γου προειδοποίησε ότι υπάρχει ο κίνδυνος οι τράπεζες να γίνουν ακόμη πιο φειδωλές στη χορήγηση δανείων, λόγω επισφάλειας. Αυτό θα επέφερε περαιτέρω συρρίκνωση της πιστωτικής επέκτασης και νέα ψύχρανση στην οικονομία. «Αν οι τράπεζες πάψουν να δανείζουν, πολλές επιχειρήσεις δεν θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τα υφιστάμενα δάνειά τους, οδηγούμενες σε αθέτηση υποχρεώσεων», κατέληξε.

Με τη συμβολή του Luo Ya και πληροφορίες από το Reuters