Το Υπουργείο Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε στις 12 Νοεμβρίου την επιβολή κυρώσεων σε 32 άτομα και οντότητες, σε μια σειρά από χώρες μεταξύ των οποίων η Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, κατηγορώντας τους για λειτουργία δικτύων προμήθειας που στηρίζουν το πυραυλικό και το πρόγραμμα drones του Ιράν.
Πρόκειται για τον δεύτερο κύκλο μέτρων μη διάδοσης, μετά την επαναφορά από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εμπάργκο όπλων και άλλων κυρώσεων κατά του Ιράν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Οι χώρες στις οποίες εδρεύουν οι υπό κυρώσεις οντότητες περιλαμβάνουν, εκτός από το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Τουρκία, την Ινδία, τη Γερμανία και την Ουκρανία.
Όπως επισημαίνει το Υπουργείο Οικονομικών, το Ιράν αξιοποιεί διεθνή χρηματοπιστωτικά συστήματα για ξέπλυμα χρήματος, αγορά εξαρτημάτων για τα πυρηνικά και συμβατικά οπλικά του προγράμματα, και για στήριξη ένοπλων παρακλαδιών.
Ο Τζον Χάρλεϊ, υφυπουργός Οικονομικών για θέματα Τρομοκρατίας και Οικονομικής Πληροφόρησης, δήλωσε: «Με εντολή του Προέδρου Τραμπ, ασκούμε μέγιστη πίεση στο Ιράν για να τερματίσει την πυρηνική του απειλή». Πρόσθεσε επίσης ότι οι ΗΠΑ αναμένουν από τη διεθνή κοινότητα να εφαρμόσει πλήρως τις κυρώσεις του ΟΗΕ κατά του Ιράν, ώστε να αποκλειστεί η πρόσβασή του στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.
Ένα από τα δίκτυα που βρέθηκαν στο στόχαστρο ενέπλεκε μια τριμελή επιχείρηση που το υπουργείο περιγράφει ως «MVM Partnership», η οποία φέρεται να προμηθεύτηκε, εκ μέρους της Οργάνωσης Αμυντικών Βιομηχανιών του Ιράν, χημικά απαραίτητα για την κατασκευή προωθητικών καυσίμων βαλλιστικών πυραύλων από την Κίνα.
Τα χημικά, όπως αναφέρεται, περιλάμβαναν χλωρικό νάτριο, υπερχλωρικό νάτριο και σεβακικό οξύ. «Το υπερχλωρικό νάτριο, που παράγεται από χλωρικό νάτριο, χρησιμοποιείται για την παρασκευή υπερχλωρικού αμμωνίου, ενός χημικού που χρησιμοποιείται ως καύσιμο σε πολλούς στερεούς πυραυλοκινητήρες», αναφέρει το υπουργείο. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η εν λόγω εταιρική σύμπραξη προμηθεύτηκε και μετέφερε εκατοντάδες τόνους αυτών των χημικών από την Κίνα από το 2023.
Επικεφαλής της «MVM» φέρονται οι Μάρκο Κλίνγκε, με έδρα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ματζίντ Νταλατκά, από το Ιράν, και Βαχίντ Καϊγιουμί, με έδρα την Τουρκία. Και οι τρεις, μαζί με εταιρείες που συνδέονται μαζί τους, μπήκαν στη «μαύρη λίστα». Επίσης, στην ίδια λίστα προστέθηκαν ο Μα Τζια, υπήκοος Κίνας, και 11 εταιρείες που φέρονται να βοηθούν την επίσης ιρανική εταιρεία Oje Parvas Mado Nafar .
Η εταιρεία Oje Parvas Mado Nafar, η οποία είχε ήδη μπει στο στόχαστρο κυρώσεων το 2021, κατασκευάζει τα μη επανδρωμένα ιρανικά επιθετικά drones «Σαχίντ-131» και «Σαχίντ-136». Το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι ο Μα στηρίζει τη δραστηριότητα της Oje Parvas Mado Nafar στην Κίνα, φροντίζοντας για ταξιδιωτικές ρυθμίσεις του προσωπικού της και συντονίζοντας συναντήσεις μεταξύ Ιρανών αμυντικών αξιωματούχων και προμηθευτών στην Κίνα. Επιπλέον, οι εταιρείες του με έδρα το Χονγκ Κονγκ έχουν διευκολύνει συναλλαγές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το αμερικανικό Yπουργείο.
Το Υπουργείο Οικονομικών επέβαλε επίσης κυρώσεις σε δίκτυο που στηρίζει την Iran Aircraft Manufacturing Industrial Company, θυγατρική του ιρανικού Υπουργείου Άμυνας, η οποία παράγει στρατιωτικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. «Τα δίκτυα αυτά συνιστούν απειλή για αμερικανικό και συμμαχικό προσωπικό στη Μέση Ανατολή, καθώς και για τη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα», αναφέρει το Υπουργείο.
Σε ανακοίνωσή του για τα μέτρα του Υπουργείου Οικονομικών, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ να εφαρμόσουν τις κυρώσεις που ίσχυαν πριν από το 2016.
Ο εκπρόσωπος Τόμας Πίγκοτ δήλωσε: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων κυρώσεων σε εταιρείες τρίτων χωρών, ώστε να αποκαλύπτουν, να εμποδίζουν και να αντιμετωπίζουν την ιρανική προμήθεια εξοπλισμού και υλικών για τα προγράμματα βαλλιστικών πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που θέτουν σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια και τη διεθνή σταθερότητα».
Στον πρώτο γύρο κυρώσεων για τη μη διάδοση που ανακοινώθηκαν την 1η Οκτωβρίου, το Υπουργείο Οικονομικών κατονόμασε 21 εταιρείες και 17 άτομα που συμμετείχαν σε δίκτυα για την προμήθεια τεχνολογίας στην Τεχεράνη για αντιαεροπορικά συστήματα πυραύλων και για παράνομη αγορά αμερικανικού ελικοπτέρου.
Στις κυρώσεις αυτές στοχοποιήθηκε δίκτυο με έδρα το Ιράν, το Χονγκ Κονγκ και την Κίνα, που είχε προμηθεύσει, κατά παράβαση των κανόνων, αμερικανικά διπλής χρήσης ηλεκτρονικά εξαρτήματα σε ιρανική εταιρεία που παράγει εξοπλισμό για τον στρατό του Ιράν.
Στις 11 Νοεμβρίου, ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν Σαΐντ Κατιμπζαντέ δήλωσε: «Το Ιράν επιδιώκει μια ειρηνική πυρηνική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες». Οι ΗΠΑ, μαζί με τους Ευρωπαίους συμμάχους και το Ισραήλ, έχουν κατηγορήσει το Ιράν ότι χρησιμοποιεί το πυρηνικό του πρόγραμμα ως κάλυψη για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, κατηγορία που απέρριψε η Τεχεράνη.
