Τρίτη, 01 Ιούλ, 2025

Η Meta στο στόχαστρο της Άγκυρας: Πρόστιμο μετά την απόρριψη κυβερνητικής παρέμβασης

Την επιβολή ενός «σημαντικού» προστίμου από την τουρκική κυβέρνηση επιβεβαίωσε την Τετάρτη η εταιρεία Meta, επικαλούμενη την άρνησή της να περιορίσει περιεχόμενο στο Facebook και το Instagram, έπειτα από σχετικό αίτημα των τουρκικών αρχών.

Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει προχωρήσει σε επιθετικές κινήσεις περιορισμού της διαδικτυακής κριτικής, ειδικά μετά τις εκτεταμένες διαδηλώσεις που ακολούθησαν τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, ενός από τους βασικότερους πολιτικούς αντιπάλους του προέδρου της Τουρκίας.

«Απορρίψαμε αιτήματα της τουρκικής κυβέρνησης να αποκλείσουμε περιεχόμενο που είναι ξεκάθαρα προς το δημόσιο συμφέρον, και ως συνέπεια, μας επιβλήθηκε πρόστιμο», ανέφερε η Meta σε επίσημη ανακοίνωσή της.

Η εταιρεία απέφυγε να ανακοινώσει το ακριβές ποσό, περιοριζόμενη απλώς στον χαρακτηρισμό του προστίμου ως «σημαντικό», και επίσης δεν διευκρίνισε περαιτέρω ποιο περιεχόμενο αρνήθηκε να αποσύρει.

«Τα κυβερνητικά αιτήματα για περιορισμό του λόγου στο διαδίκτυο, σε συνδυασμό με απειλές κλεισίματος υπηρεσιών, είναι επικίνδυνα και δημιουργούν ένα περιβάλλον εκφοβισμού που εμποδίζει τους πολίτες να εκφραστούν ελεύθερα», πρόσθεσε η εταιρεία.

Τα τελευταία χρόνια η Άγκυρα έχει εντείνει τις παρεμβάσεις της, επιχειρώντας να θέσει υπό αυστηρότερο έλεγχο την παρουσία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στον απόηχο των διαδηλώσεων που ξέσπασαν μετά τη σύλληψη τον προηγούμενο μήνα του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, πολλαπλές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ των οποίων το X, το Instagram και το Facebook, είχαν μπλοκαριστεί προσωρινά από το καθεστώς.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ένωσης Μέσων και Νομικών Μελετών, πάνω από 700 λογαριασμοί στο X μπλοκαρίστηκαν, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε δημοσιογράφους, ΜΜΕ, οργανώσεις πολιτών και φοιτητικές ομάδες.

Η εταιρεία X, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Έλον Μασκ, εξέφρασε την αντίθεσή της σε αυτές τις ενέργειες, δηλώνοντας τον προηγούμενο μήνα: «Αντιστεκόμαστε σε πολλαπλές δικαστικές αποφάσεις της τουρκικής Αρχής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών να κλείσουμε πάνω από 700 λογαριασμούς δημοσιογράφων, μέσων ενημέρωσης, πολιτικών προσωπικοτήτων, φοιτητών και άλλων στην Τουρκία. Προσβλέπουμε στην υπεράσπιση αυτών των αρχών στο δικαστικό σύστημα. Η X θα υπερασπίζεται πάντοτε την ελευθερία του λόγου όπου κι αν δραστηριοποιείται.»

Η απόφαση επιβολής προστίμων έρχεται μετά τις μεγάλες διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που κλιμάκωσε τις διώξεις εις βάρος της αντιπολίτευσης. Στις 23 Μαρτίου, δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης έστειλε στη φυλακή προσωρινά τον Ιμάμογλου, εξέχον στέλεχος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), με κατηγορίες για διαφθορά μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης.

Μετά τη δικαστική διαδικασία, ο δήμαρχος Ιμάμογλου, που αρνείται κατηγορηματικά τις κατηγορίες εναντίον του, κάλεσε τον κόσμο να διαδηλώσει σε ολόκληρη την Τουρκία. Ο Ερντογάν προειδοποίησε ότι «δεν θα ανεχθεί ταραχές στη δημόσια τάξη», αναφερόμενος στις συνεχιζόμενες κινητοποιήσεις υπέρ του πολιτικού του αντιπάλου.

«Όσοι αναζητούν λύσεις εκτός δημοκρατίας, νόμων και νόμιμων θεσμών, πάντα απογοητεύονται», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος στις 22 Μαρτίου. «Δεν υπάρχει προνομιακή μειοψηφία… που να είναι ελεύθερη να παρανομεί».

Από τις 19 Μαρτίου, όταν συνελήφθη αρχικά ο Ιμάμογλου, στη χώρα σημειώνονται καθημερινές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας, παρά την κυβερνητική απαγόρευση μεγάλων δημόσιων συναθροίσεων. Εκτός από κάποιες περιπτώσεις χρήσης αντλιών νερού και χημικών από την αστυνομία, δεν έχουν μέχρι στιγμής αναφερθεί σοβαροί τραυματισμοί.

Μιλώντας στην Epoch Times, ο Ιλχάν Ουζγκέλ, αντιπρόεδρος του CHP αρμόδιος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, τόνισε: «Η κυβέρνηση κλιμακώνει τις επιθέσεις της εναντίον της αντιπολίτευσης παντού, σε κάθε πόλη. Τώρα υπάρχουν άνθρωποι, ιδίως νέοι, που διαδηλώνουν σε ολόκληρη τη χώρα».

Στις 24 Μαρτίου, το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι είχαν συλληφθεί πάνω από 1.100 άνθρωποι για συμμετοχή σε «παράνομες διαδηλώσεις».

Αν και η επόμενη προεδρική εκλογική αναμέτρηση έχει προγραμματιστεί για το 2028, ο 71χρονος πρόεδρος Ερντογάν —που βρίσκεται στο αξίωμα από το 2014— ενδέχεται να προκηρύξει πρόωρες εκλογές προκειμένου να αποφύγει το συνταγματικό όριο των δύο θητειών. Πριν από την προεδρία του, διετέλεσε πρωθυπουργός επί 11 χρόνια.

Η Φινλανδία ανακοινώνει πρόθεση αποχώρησης από τη συνθήκη της Οτάβα για τις νάρκες ξηράς

Η κυβέρνηση της Φινλανδίας ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αποχωρήσει από τη Διεθνή Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών Ξηράς (γνωστή ως Συνθήκη της Οτάβα), στοχεύοντας στην ενίσχυση της εθνικής της άμυνας. Παράλληλα, δρομολογείται σημαντική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, οι οποίες θα φτάσουν το 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2029.

Ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Πέτερι Όρπο, δήλωσε την Τρίτη: «Η αποχώρηση από τη Συνθήκη της Οτάβα θα μας δώσει τη δυνατότητα να προετοιμαστούμε καλύτερα για τις αλλαγές στο περιβάλλον της ασφάλειας». Ο ίδιος διευκρίνισε ότι, παρόλο που δεν υπάρχει άμεση στρατιωτική απειλή προς τη Φινλανδία, η Ρωσία αποτελεί «μακροπρόθεσμο κίνδυνο για ολόκληρη την Ευρώπη».

Αιτίες της απόφασης

Η απόφαση αυτή συνδέεται στενά με τη γεωπολιτική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ως νέο μέλος του ΝΑΤΟ από το 2023, η Φινλανδία καλείται να ενδυναμώσει περαιτέρω την αμυντική της ικανότητα, ιδιαίτερα δεδομένου ότι διατηρεί τα μεγαλύτερα σύνορα με τη Ρωσία από οποιοδήποτε άλλο μέλος της Συμμαχίας.

Η κίνηση της Χελσίνκι ακολουθεί τη γραμμή χωρών όπως η Πολωνία, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία, οι οποίες επίσης ανακοίνωσαν πρόσφατα την πρόθεσή τους να αποχωρήσουν από τη Συνθήκη της Οτάβα.

Οι επερχόμενες αλλαγές

Η πιθανή αποχώρηση της Φινλανδίας από τη συνθήκη, η οποία έχει κυρωθεί από 164 χώρες, θα επιτρέψει στη χώρα να ανανεώσει και να διατηρήσει αποθέματα από αντιανθρώπινες νάρκες, ένα σύγχρονο αποτρεπτικό μέσο άμυνας. Ωστόσο, οι φινλανδικές αρχές δεσμεύονται ότι η χρήση τους θα γίνεται υπεύθυνα και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ασφαλείας.

Η φινλανδική βουλή θα κληθεί να εγκρίνει την απόφαση, με την κυβέρνηση να αναμένει ευρεία στήριξη από όλα τα πολιτικά κόμματα.

Επενδύσεις στην άμυνα

Ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στούμπ, τόνισε μέσω ανάρτησής του ότι «η Φινλανδία αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική μας άμυνα, ως μέρος της ευρωπαϊκής προσπάθειας». Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα δεσμεύσει επιπλέον 3 δισ. ευρώ για την άμυνά της, με βασικό στόχο την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της.

Αντιδράσεις και διεθνές πλαίσιο

Η Συνθήκη της Οτάβα, που τέθηκε σε ισχύ το 1999, απαγορεύει τη χρήση, την αποθήκευση, την παραγωγή και τη μεταφορά αντιανθρώπινων ναρκών ξηράς. Παρά τη στήριξη της διεθνούς κοινότητας, μεγάλες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία, δεν έχουν προσχωρήσει στη συνθήκη. Οι νάρκες ξηράς παραμένουν ένα διαφιλονικούμενο ζήτημα, καθώς συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται σε πολέμους, όπως στην Ουκρανία.

Η απόφαση της Φινλανδίας αναμένεται να πυροδοτήσει αντιδράσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χώρες που υποστηρίζουν σθεναρά την κατάργηση των ναρκών. Ωστόσο, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι η εθνική ασφάλεια αποτελεί προτεραιότητα, δεδομένων των νέων συνθηκών ασφαλείας στην περιοχή.

Η αναμενόμενη έγκριση της απόφασης από τη βουλή θα σηματοδοτήσει ένα νέο κεφάλαιο για την αμυντική στρατηγική της Φινλανδίας, καθώς η χώρα προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του νέου γεωπολιτικού χάρτη της Ευρώπης.

Βρετανία: Διεθνείς συνομιλίες για ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία

Η Βρετανία θα φιλοξενήσει σήμερα Πέμπτη κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση για τις ειρηνευτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, φέρνοντας σε επαφή κορυφαίους στρατιωτικούς ηγέτες από την Ευρώπη και πέραν αυτής, καθώς ο σχεδιασμός για τη συγκρότηση ειρηνευτικής δύναμης στη χώρα εισέρχεται σε «επιχειρησιακή φάση».

Περισσότεροι από 20 στρατιωτικοί ηγέτες αναμένεται να συμμετάσχουν στη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στο Μόνιμο Κοινό Αρχηγείο του Ηνωμένου Βασιλείου στο βορειοδυτικό Λονδίνο, σύμφωνα με το BBC.

Η πρωτοβουλία Στάρμερ-Μακρόν και ο «συνασπισμός προθύμων»

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ αναμένεται να παραστεί στη συνάντηση μετά την επίσκεψή του στην πόλη Μπάροου, όπου θα συμμετάσχει στην τελετή τοποθέτησης της καρίνας του πρώτου υποβρυχίου της βασιλικής ναυτικής κλάσης Dreadnought, μέρος του στόλου των τεσσάρων σκαφών που θα αποτελέσουν την επόμενη γενιά πυρηνικής αποτροπής της χώρας.

Ο Στάρμερ, σε συνεργασία με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, έχει αναλάβει πρωτοβουλία για τη σύσταση ενός «συνασπισμού προθύμων» που θα συνδράμει στην εφαρμογή οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

Το περασμένο σαββατοκύριακο, ο Βρετανός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι οι στρατιωτικοί ηγέτες θα «θέσουν ισχυρά και στιβαρά σχέδια ώστε να υποστηρίξουν μια ειρηνευτική συμφωνία και να εγγυηθούν τη μελλοντική ασφάλεια της Ουκρανίας». Ωστόσο, δεν διευκρίνισε ποια έθνη έχουν δεσμευτεί για τη συμμετοχή τους στην ειρηνευτική δύναμη, σημειώνοντας ότι οι πιθανές τους ενέργειες θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στη σημερινή συνάντηση.

Συνομιλίες Τραμπ με Ζελένσκι και Πούτιν για εκεχειρία

Η συνάντηση στο Λονδίνο πραγματοποιείται μετά τη δήλωση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι «μία διαρκής ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί εντός του έτους», μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ την Τετάρτη.

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X στις 19 Μαρτίου, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε τη συνομιλία «θετική, ουσιαστική και ειλικρινή», προσθέτοντας ότι το Κίεβο είναι έτοιμο να τερματίσει τα πλήγματα κατά ενεργειακών και άλλων μη στρατιωτικών υποδομών.

Ευχαρίστησε τον Τραμπ για τις συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία και προσέθεσε ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν πως η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται για τον τερματισμό του πολέμου.

«Πιστεύουμε ότι μαζί με την Αμερική, με τον πρόεδρο Τραμπ και υπό αμερικανική ηγεσία, μία διαρκής ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί εντός του έτους», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Στην ίδια τηλεφωνική επικοινωνία, ο Τραμπ πρότεινε να αναλάβουν οι ΗΠΑ την ιδιοκτησία ουκρανικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και του συμβούλου εθνικής ασφάλειας Μάικ Γουόλτς, η αμερικανική ιδιοκτησία αυτών των εγκαταστάσεων «θα αποτελούσε την καλύτερη προστασία για τις συγκεκριμένες υποδομές».

Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε στις 19 Μαρτίου: «Χαιρετίζουμε την πρόοδο που έχει σημειώσει ο πρόεδρος Τραμπ προς μία συμφωνία εκεχειρίας και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με διεθνείς εταίρους ώστε να ισχυροποιήσουμε τη θέση της Ουκρανίας. Τώρα πρέπει να διασφαλίσουμε την εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, για να επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη στην Ουκρανία.»

Περιορισμένη εκεχειρία και η στάση της Ρωσίας

Την Τρίτη, ο Τραμπ συζήτησε την πρόταση για 30ήμερη εκεχειρία κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Μετά τη συνομιλία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι ο Ρώσος ηγέτης συμφώνησε να σταματήσει προσωρινά τις επιθέσεις κατά ουκρανικών ενεργειακών εγκαταστάσεων, αλλά αρνήθηκε να υποστηρίξει μία πλήρη 30ήμερη εκεχειρία.

«Μπορώ να πω με μεγάλο βαθμό βεβαιότητας ότι οι πρόεδροι Πούτιν και Τραμπ κατανοούν καλά ο ένας τον άλλον, εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον και προτίθενται να εργαστούν βήμα-βήμα για την εξομάλυνση των ρωσοαμερικανικών σχέσεων», δήλωσε ο Πεσκόφ.

Η σημερινή συνάντηση στο Λονδίνο αποτελεί κρίσιμο βήμα στην προσπάθεια συγκρότησης μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης που θα μπορούσε να εγγυηθεί την εφαρμογή οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία, ενώ οι διπλωματικές προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου εντείνονται.

ΕΕ: Αναβάλλονται για τα μέσα Απριλίου τα πρώτα αντίποινα δασμών κατά των ΗΠΑ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε την αναβολή του πρώτου κύματος αντιποίνων δασμών κατά των Ηνωμένων Πολιτειών για τα μέσα Απριλίου, δίνοντας χρόνο για επανεξέταση των αμερικανικών προϊόντων που θα στοχοποιηθούν και παρέχοντας περισσότερο περιθώριο για διαπραγματεύσεις.

Ενιαία ημερομηνία εφαρμογής για όλα τα μέτρα αντιποίνων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αρχικά προτείνει την επιβολή δασμών σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από τις αρχές Απριλίου, με ένα δεύτερο κύμα δασμών σε προϊόντα αξίας 18 δισεκατομμυρίων ευρώ να ακολουθεί στις 13 Απριλίου.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς, χαρακτηρίζοντας τους αμερικανικούς δασμούς ως «αδικαιολόγητους», δήλωσε σε ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Πέμπτη: «Εξετάζουμε τώρα την ευθυγράμμιση του χρονοδιαγράμματος των δύο δεσμών αντιμέτρων της ΕΕ, ώστε να μπορέσουμε να διαβουλευτούμε με τα κράτη-μέλη και για τους δύο καταλόγους ταυτόχρονα, κάτι που θα μας δώσει επιπλέον χρόνο για διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς εταίρους μας.»

Η Επιτροπή επιβεβαίωσε αργότερα ότι όλα τα αντίποινα της ΕΕ θα τεθούν σε ισχύ στα μέσα Απριλίου. Το πρώτο σύνολο μέτρων αντιποίνων περιλαμβάνει την επιβολή δασμού 50% στο αμερικανικό ουίσκι, κάτι που προκάλεσε την απειλή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμού 200% σε όλα τα κρασιά και άλλα αλκοολούχα προϊόντα που προέρχονται από την ΕΕ.

Περιορισμένη πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον

Ο Σέφτσοβιτς υπονόησε ότι έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο στις συνομιλίες με τους ομολόγους του στην Ουάσιγκτον, αναφερόμενος στην πρότασή του για συζήτηση μείωσης των εισαγωγικών δασμών στα βιομηχανικά αγαθά.

«Δεν νομίζω ότι η αμερικανική σκέψη κινείται προς αυτή την κατεύθυνση,» είπε, προσθέτοντας ότι οι προτεραιότητες των Αμερικανών φαίνεται να είναι η προσέλκυση επενδύσεων και η επαναβιομηχάνιση. «Και προς το παρόν πιστεύουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να το επιτύχουν αυτό είναι μέσω της δασμολογικής πολιτικής. Ελπίζω ότι κάποια μέρα θα φτάσουμε σε αυτή τη συζήτηση, αλλά προς το παρόν σαφώς δεν είμαστε εκεί.»

Η καθυστέρηση των αντιμέτρων θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει κάποιες προσαρμογές στα αμερικανικά αγαθά που στοχεύει η ΕΕ.

Όσον αφορά τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο που έχουν ήδη επιβληθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Σέφτσοβιτς δήλωσε: «Η ΕΕ σαφώς δεν είναι η πηγή του προβλήματος όσον αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο. Το πραγματικό πρόβλημα είναι η υπερπαραγωγική ικανότητα.»

Σε ανάρτησή του στο X, έγραψε: «Εκτιμώ την ενότητα της ΕΕ, που μας επιτρέπει να είμαστε σταθεροί στην προστασία των συμφερόντων μας, ενώ συνεργαζόμαστε με τις ΗΠΑ για να δούμε αν μπορούμε να αποφύγουμε οποιαδήποτε περιττή κλιμάκωση.»

Προειδοποιήσεις από ηγέτες κρατών-μελών

Ηγέτες διαφόρων κρατών-μελών έχουν επίσης προειδοποιήσει κατά της εμπλοκής σε έναν διατλαντικό πόλεμο δασμών.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι την Τρίτη συνέστησε προσοχή στους εταίρους της ΕΕ κατά της κλιμάκωσης της εμπορικής διαμάχης με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Δεν είμαι βέβαιη ότι η απάντηση στους δασμούς με περισσότερους δασμούς είναι απαραίτητα μία καλή συμφωνία,» δήλωσε η Μελόνι, η οποία ήταν η μόνη ηγέτης κράτους-μέλους της ΕΕ που παρευρέθηκε στην ορκωμοσία του Τραμπ.

Πρόσθεσε επίσης ότι οι αμοιβαίοι δασμοί θα μπορούσαν να μειώσουν την αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων. «Οι δασμοί μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε επαγόμενο πληθωρισμό, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των οικογενειών, ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια και, τελικά, επιβραδύνοντας την οικονομική ανάπτυξη.»

Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού έχει επίσης δηλώσει ότι η ΕΕ πιθανώς έκανε λάθος στοχεύοντας το αμερικανικό ουίσκι. Η Γαλλία και η Ιταλία είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς κρασιού στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μάικλ Μάρτιν δήλωσε την Πέμπτη ότι είναι λογικό που η Ευρώπη δίνει στον εαυτό της χρόνο μετά τις 2 Απριλίου για να αξιολογήσει το πακέτο μέτρων των ΗΠΑ.

«Προφανώς, πρέπει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη απάντηση σε οποιουσδήποτε δασμούς ανακοινωθούν στις 2 Απριλίου, και η ΕΕ θα δώσει λίγο χρόνο μετά τις 2 Απριλίου πριν απαντήσει, οπότε πιστεύω ότι η ΕΕ θα υιοθετήσει μία στρατηγική προσέγγιση,» δήλωσε στο κοινοβούλιο της χώρας του.

Η Ιρλανδία αποτελεί σημαντικό εξαγωγέα ουίσκι, γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτη σε περίπτωση κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου.

Μελόνι προειδοποιεί: Οι αλληλοεπιβαλλόμενοι δασμοί μεταξύ ΕΕ-ΗΠΑ ζημιώνουν όλους

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι κάλεσε χθες για πραγματισμό ώστε να αποφευχθεί ένας «φαύλος κύκλος» δασμών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών, προειδοποιώντας ότι μια εμπορική διένεξη θα βλάψει όλες τις πλευρές.

«Πιστεύω ότι δεν είναι συνετό να υποκύψουμε στον πειρασμό των αντιποίνων που μετατρέπονται σε έναν φαύλο κύκλο στον οποίο όλοι χάνουν», δήλωσε η Μελόνι μιλώντας στην Ιταλική Γερουσία ενόψει της συνάντησης των ηγετών της ΕΕ αυτή την εβδομάδα. «Είμαι πεπεισμένη ότι πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε συγκεκριμένα και πραγματιστικά για να βρούμε κοινό έδαφος και να αποφύγουμε έναν εμπορικό πόλεμο που δεν θα ωφελήσει κανέναν, ούτε τις Ηνωμένες Πολιτείες ούτε την Ευρώπη.»

Αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα των αντιποίνων

Οι δηλώσεις της Μελόνι έρχονται σε μια περίοδο αυξημένων εμπορικών εντάσεων, καθώς η ΕΕ έχει ανακοινώσει ότι από τον επόμενο μήνα θα επιβάλει αντίποινα-δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι Βρυξέλλες προχωρούν σε αυτή την κίνηση ως απάντηση στους δασμούς της Ουάσιγκτον στον ευρωπαϊκό χάλυβα και το αλουμίνιο.

Η Μελόνι αμφισβήτησε ευθέως τη σοφία πίσω από αυτή την κίνηση της ΕΕ, δηλώνοντας ότι «δεν είμαι πεπεισμένη ότι η απάντηση σε δασμούς με περισσότερους δασμούς είναι απαραίτητα μια καλή συμφωνία» και τόνισε ότι η Ρώμη επιθυμεί μια διαπραγματευόμενη συμφωνία με την Ουάσιγκτον.

Ανησυχία για τους Ιταλούς παραγωγούς κρασιού

Οι Ιταλοί οινοπαραγωγοί βρίσκονται μεταξύ εκείνων που ανησυχούν ιδιαίτερα για τις εμπορικές εντάσεις. Οι εξαγωγές ιταλικού κρασιού στις ΗΠΑ αυξήθηκαν πέρυσι στα περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια, και τώρα αντιμετωπίζουν την απειλή αντιποίνων-δασμών έως και 200% από τις ΗΠΑ εάν οι δασμοί της ΕΕ τεθούν σε ισχύ την 1η Απριλίου.

Η Μελόνι προειδοποίησε επίσης ότι οι αμοιβαίοι δασμοί θα μείωναν την αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων: «Οι δασμοί μπορούν εύκολα να οδηγήσουν σε επαγόμενο πληθωρισμό, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των οικογενειών, ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια και τελικά επιβραδύνοντας την οικονομική ανάπτυξη.»

Οι σχέσεις Μελόνι-Τραμπ και η στάση για την Ουκρανία

Η Μελόνι ήταν ο μόνος Ευρωπαίος ηγέτης που παρέστη στην ορκωμοσία του Τραμπ τον Ιανουάριο, λίγο μετά τη συνάντησή της μαζί του στο θέρετρο του Μαρ-α-Λάγκο στη Φλόριντα. Εκτός από την έκκλησή της για πραγματισμό στο θέμα των δασμών, η Ιταλίδα πρωθυπουργός εξέφρασε επίσης υποστηρικτική στάση για την πρόταση του Τραμπ να καθιερωθεί μια 30ήμερη εκεχειρία στην Ουκρανία ως πιθανή οδός προς την ειρήνη.

«Υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο θέμα αυτό», δήλωσε η Μελόνι, χαρακτηρίζοντας την προτεινόμενη συμφωνία εκεχειρίας ως «ένα πρώτο σημαντικό βήμα, που θα πρέπει να οδηγήσει σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία, υποστηριζόμενη από στέρεες, μακροπρόθεσμες εγγυήσεις ασφαλείας.»

Παράλληλα, απέκλεισε κατηγορηματικά την αποστολή ιταλικών στρατευμάτων στην Ουκρανία και εξέφρασε επιφυλάξεις για την πρόταση αποστολής ειρηνευτικής δύναμης από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία.

Η Μελόνι επέκρινε επίσης τον τρόπο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει την αύξηση των αμυντικών δαπανών σε όλη την ήπειρο, επικρίνοντας την απόφασή της να ονομάσει το έργο «ReArm» (Επανεξοπλισμός): «Η ενίσχυση των αμυντικών μας δυνατοτήτων δεν σημαίνει απλώς την αγορά περισσότερων όπλων,» τόνισε, προσθέτοντας ότι «είναι στην καλύτερη περίπτωση αφελές – και στη χειρότερη, επικίνδυνη τρέλα – να σκεφτόμαστε ότι η Ευρώπη μπορεί να σταθεί μόνη της χωρίς το ΝΑΤΟ.»

Πολωνία και Βαλτικές χώρες αποχωρούν από τη συνθήκη κατά των ναρκών λόγω ρωσικής απειλής

Σε μία κίνηση που αναμένεται να προκαλέσει συζητήσεις και έντονο προβληματισμό, οι κυβερνήσεις της Πολωνίας, της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από τη διεθνή Σύμβαση της Οττάβα, η οποία απαγορεύει την παραγωγή, αποθήκευση και χρήση ναρκών κατά προσωπικού. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα, το οποίο σηματοδοτεί τη ριζική αναθεώρηση της αμυντικής τους πολιτικής εν μέσω της αυξανόμενης απειλής από τη Ρωσία.

Η απειλή στα ανατολικά σύνορα έχει πολλαπλασιαστεί

Με κοινή τους δήλωση, οι υπουργοί Άμυνας των τεσσάρων αυτών χωρών του ΝΑΤΟ τονίζουν ότι η κατάσταση ασφαλείας έχει επιδεινωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «οι στρατιωτικές απειλές απέναντι στα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία έχουν αυξηθεί σημαντικά» και συνεπώς «είναι αναγκαίο να επανεκτιμηθούν όλα τα διαθέσιμα μέσα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής και αμυντικής μας ικανότητας».

Οι υπουργοί υπογραμμίζουν ότι η απόφαση αυτή δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στις στρατιωτικές δυνάμεις τους, επιτρέποντάς τους «να επιλέξουν και να εφαρμόσουν νέες στρατηγικές και οπλικά συστήματα». Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση σχετίζεται άμεσα με την ανάγκη ενίσχυσης της άμυνας των συνόρων τους και την αποτελεσματική αντιμετώπιση ενδεχόμενης επιθετικότητας από τη Ρωσία.

Διεθνείς αντιδράσεις και ανησυχία για τους αμάχους

Η σύμβαση της Οττάβα, που υπογράφηκε το 1997 και τέθηκε σε ισχύ το 1999, έχει επικυρωθεί από 164 κράτη, αποτελώντας ένα από τα πλέον σημαντικά διεθνή κείμενα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον πόλεμο. Ωστόσο, σημαντικά κράτη όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα δεν έχουν ενταχθεί σε αυτή τη σύμβαση.

Η ανακοίνωση της αποχώρησης προκάλεσε έντονη κριτική από διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η International Campaign to Ban Landmines δήλωσε ότι η απόφαση των τεσσάρων κρατών αποτελεί «καταστροφική είδηση», κατηγορώντας τις κυβερνήσεις ότι έτσι «διακινδυνεύουν τη ζωή αμάχων».

Από την πλευρά τους, η Πολωνία και οι Βαλτικές χώρες ξεκαθάρισαν ότι εξακολουθούν να τηρούν το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και δεσμεύονται για την προστασία των αμάχων σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης.

Το παράδειγμα της Φινλανδίας και η εμπειρία της Ουκρανίας

Η Φινλανδία, η οποία επίσης συνορεύει με τη Ρωσία, εξέφρασε τον Δεκέμβριο παρόμοιες σκέψεις, δηλώνοντας ότι θα αξιολογήσει έως τις αρχές του 2025 τη θέση της στη Σύμβαση της Οττάβα, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες προκλήσεις ασφαλείας αλλά και την εμπειρία του πολέμου στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, η Ουκρανία αναδεικνύεται αυτή τη στιγμή στην πλέον ναρκοθετημένη χώρα στον κόσμο, με το 23% των εδαφών της να είναι πιθανώς επηρεασμένο από νάρκες και εκρηκτικά υπολείμματα πολέμου. Το κόστος για την εκκαθάριση από τις νάρκες υπολογίζεται στα 34,6 δισεκατομμύρια δολάρια, γεγονός που αναδεικνύει την τεράστια πρόκληση και το βάρος που αποτελούν αυτά τα όπλα.

Οι τελευταίες εξελίξεις καταδεικνύουν ότι η αστάθεια στην Ανατολική Ευρώπη επηρεάζει βαθιά την αμυντική στρατηγική των κρατών της περιοχής, καθιστώντας αβέβαιο το μέλλον των ανθρωπιστικών συμβάσεων που ισχύουν εδώ και δεκαετίες. Οι τέσσερις αυτές χώρες, καθώς και πιθανώς και άλλοι γείτονες της Ρωσίας, φαίνεται να προσανατολίζονται όλο και περισσότερο προς αυστηρότερα μέτρα άμυνας, αντανακλώντας μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα στην καρδιά της Ευρώπης.

Η σερβική κυβέρνηση αρνείται ότι χρησιμοποίησε ηχητικό όπλο σε διαδηλωτές στο Βελιγράδι

Αρνείται τις κατηγορίες η σερβική κυβέρνηση για χρήση στρατιωτικού ηχητικού όπλου κατά των διαδηλωτών της μαζικής αντικυβερνητικής συγκέντρωσης της 15ης Μαρτίου στο Βελιγράδι.

Οι κατηγορίες προέρχονται από αξιωματούχους της αντιπολίτευσης και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δήλωσαν ότι θα καταθέσουν αγωγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και στα εθνικά δικαστήρια του βαλκανικού κράτους κατά εκείνων που διέταξαν την επίθεση με τον ευρέως απαγορευμένο ακουστικό οπλισμό, ο οποίος εκπέμπει μια στοχευμένη δέσμη ηχητικών συχνοτήτων για την προσωρινή εξουδετέρωση ανθρώπων.

Ως απάντηση στις κατηγορίες, ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε, σε ανάρτησή του στο Instagram, στις 17 Μαρτίου, ότι ο στρατός δεν έχει καν τέτοιο όπλο.

Ο δε απερχόμενος πρωθυπουργός της Σερβίας, Μίλος Βούτσεβιτς, δήλωσε ότι είναι έτοιμος να αφήσει ξένες υπηρεσίες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία να ερευνήσουν τον ισχυρισμό, λέγοντας στους δημοσιογράφους: «Δεν κρύβουμε τίποτα, είμαστε έτοιμοι να καλέσουμε επίσημα τόσο το FBI όσο και το FSB να έρθουν στη Σερβία για να επαληθεύσουν όλους αυτούς τους ισχυρισμούς και τα γεγονότα».

Η συγκέντρωση του Σαββάτου θεωρείται η κορύφωση μηνών διαδηλώσεων κατά του Βούτσιτς και της κυβέρνησής του, με τουλάχιστον 100.000 ανθρώπους να κατεβαίνουν στο Βελιγράδι, για να διαμαρτυρηθούν κατά της διαφθοράς. Το κίνημα κατά της διαφθοράς άρχισε μετά την κατάρρευση ενός τσιμεντένιου θόλου στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ, στα βόρεια της χώρας τον Νοέμβριο, που προκάλεσε τον θάνατο 15 ανθρώπων.

Φωτογράφος του Associated Press που ήταν παρών στη συγκέντρωση ανέφερε ότι οι διαδηλωτές προσπαθούσαν αγωνιωδώς να καλυφθούν, πέφτοντας ο ένας πάνω στον άλλον στην προσπάθειά τους να φτάσουν στις άκρες του χώρου που κατελάμβαναν, αφήνοντας το μέσον της ανοιχτό.

Όσοι εκτίθενται σε ηχητικά όπλα μπορεί να βιώσουν οξύ πόνο στο αυτί, αποπροσανατολισμό και πανικό, σύμφωνα με στρατιωτικούς ειδικούς, και η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να σπάσει τα τύμπανα και να προκαλέσει μη αναστρέψιμη απώλεια ακοής.

Το Κέντρο Πολιτικής Ασφαλείας του Βελιγραδίου, μία μη κυβερνητική οργάνωση, καταδίκασε «την παράνομη και απάνθρωπη χρήση απαγορευμένων όπλων, όπως τα ηχητικά όπλα, εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών».

«Αυτή η πράξη αντιπροσωπεύει μία κραυγαλέα επίδειξη δύναμης και μία προσπάθεια υποκίνησης χάους, με στόχο την απονομιμοποίηση των διαδηλώσεων και την ποινικοποίηση των ειρηνικών πολιτών», ανέφερε η ομάδα.

«Προτρέπουμε τα άτομα με ακεραιότητα εντός των κρατικών θεσμών, ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας, να απέχουν από τη συνενοχή σε μαζικές παράνομες ενέργειες κατά πολιτών. Απαιτούμε δε να αποκαλυφθούν δημόσια πληροφορίες σχετικά με τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν, ποιος εξέδωσε την εντολή για τη χρήση τους και ποιος την εκτέλεσε.»

Η σερβική αστυνομία και το υπουργείο Άμυνας αρνήθηκαν ότι τέτοιο όπλο χρησιμοποιήθηκε κατά των διαδηλωτών.

Ο Βούτσιτς, ο οποίος είναι πρόεδρος από το 2017, προέτρεψε στις 16 Μαρτίου τις δικαστικές αρχές να απαντήσουν στην κατηγορία «για χρήση ηχητικών κανονιών κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων», καλώντας το υπουργείο Δικαιοσύνης και την Εισαγγελία να ελέγξουν τις πληροφορίες και να ασκήσουν ποινικές διώξεις εάν πρέπει. Επεσήμανε δε την ανάγκη να ασκηθούν διώξεις και στην περίπτωση που οι κατηγορίες αποδειχθούν αβάσιμες, κατά αυτών που τις απέδωσαν, μετέδωσε το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RTS.

Το νοσοκομείο επειγόντων περιστατικών του Βελιγραδίου διέψευσε τις αναφορές ότι πολλοί άνθρωποι ζήτησαν βοήθεια μετά το περιστατικό, και ζήτησε επίσης νομική δράση εναντίον εκείνων που «διαδίδουν αναληθείς πληροφορίες».

Οι σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις για την κατάρρευση του θόλου του σιδηροδρομικού σταθμού απείλησαν την εξουσία του Βούτσιτς στο Βελιγράδι, αφού πολλοί Σέρβοι απέδωσαν το περιστατικό στην ανεξέλεγκτη διαφθορά, αμέλεια και αδιαφορία για τους κανονισμούς ασφάλειας της κατασκευής.

Οι διαδηλωτές απαιτούν να λογοδοτήσουν οι υπεύθυνοι και να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα θύματα.

Μέχρι στιγμής, οι εισαγγελείς έχουν κατηγορήσει 13 άτομα για την καταστροφή και η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει εκστρατεία κατά της διαφθοράς, ενώ ο Βούτσεβιτς και δύο υπουργοί παραιτήθηκαν.

Μερικοί από τους διαδηλωτές της 15ης Μαρτίου κάλεσαν για μία νέα γενική απεργία, αν και οι προηγούμενες εκκλήσεις απέτυχαν να συγκεντρώσουν την υποστήριξη των εργαζομένων στις δημόσιες υπηρεσίες και πολλών επιχειρήσεων.

Με πληροφορίες από το Associated Press και το Reuters