Όταν οι φράουλες είναι στο απόγειό τους – κόκκινες, ζεστές από τον ήλιο και γεμάτες χυμό – είναι υπέροχες έτσι όπως είναι, και δεν χρειάζονται καμία επεξεργασία ή επιπλέον υλικό.
Ωστόσο, ένα αργό ψήσιμο με λίγο μέλι αναδεικνύει τα κρυμμένα τους βάθη. Μου αρέσει ακόμη να προσθέτω μία υποψία ξύσματος λεμονιού: συμπληρώνει τη φωτεινότητα της φράουλας, προσθέτοντας μια ανάταση που ταιριάζει απόλυτα στη μυρωδιά του καλοκαιριού που έρχεται.
Ως γλυκό τρώγονται και σκέτες, αλλά συνδυάζονται εξαιρετικά και με γιαούρτι ή παγωτό.
Υλικά
(4 μερίδες)
1 κιλό ώριμες φράουλες, κομμένες στη μέση, χωρίς το κοτσάνι
3 κ.σ. μέλι
1 κ.σ. ψιλοτριμμένο ξύσμα λεμονιού
1 κ.σ. έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
1 πρέζα θαλασσινό αλάτι
Εκτέλεση
Προθερμάνετε το φούρνο στους 180 βαθμούς Κελσίου. Στρώστε ένα ταψί με λαδόκολλα.
Σε ένα μπολ, ανακατέψτε απαλά τις φράουλες με το μέλι, το ξύσμα λεμονιού και μια πρέζα θαλασσινό αλάτι.
Απλώστε τις στο ταψί και ψήστε για 20 έως 25 λεπτά, μέχρι να μαλακώσουν και να σιροπιάσουν.
Αφήστε να κρυώσουν σε θερμοκρασία δωματίου και σερβίρετε. Φυλάσσεται στο ψυγείο, σε καλά κλεισμένο δοχείο, έως και 5 ημέρες.
Οι περισσότεροι από εμάς μεγαλώσαμε πιστεύοντας ότι η «ζάχαρη» σήμαινε ένα πράγμα: λευκή, γλυκιά και σχεδόν σε όλα. Αλλά η φύση δεν γλυκαίνει με ένα μόνο τρόπο. Από το χυμό δέντρων μέχρι το χυμό ζαχαροκάλαμου και το νέκταρ μέλισσας, τα φυσικά γλυκαντικά διατίθενται σε ένα φάσμα γεύσεων και πολύ συχνά είναι γεμάτα με ωφέλιμα μικροθρεπτικά συστατικά όπως μέταλλα και αντιοξειδωτικά. Δεν είναι απλώς βασικά είδη στο ντουλάπι τροφίμων. Είναι στιγμιότυπα τόπου και διαδικασίας και μπορούν να μεταμορφώσουν ριζικά τον χαρακτήρα των λιχουδιών σας.
Μέλι
Το μέλι μπορεί να είναι το παλαιότερο συμπυκνωμένο γλυκαντικό στην ανθρώπινη διατροφή. Η σχέση μας με αυτό εκτείνεται σε χιλιετίες — στοιχεία συλλογής μελιού εμφανίζονται σε προϊστορικές σπηλαιογραφίες στην Ιβηρική Χερσόνησο, που χρονολογούνται περισσότερα από 8.000 χρόνια πριν. Επηρέασε τις ιατρικές και μαγειρικές πρακτικές της αρχαίας Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Μεσοποταμίας και της Ινδίας. Μπορεί να υπάρχει κάποια αξία σε αυτές τις αρχαίες θεραπείες. Το μέλι είναι μια θρεπτική δύναμη, γεμάτη με ένζυμα, αντιοξειδωτικά και πρεβιοτικά. Περιέχει επίσης βιταμίνες Β και ιχνοστοιχεία.
Χρειάζονται περισσότερες από 1.000 μέλισσες για να συλλέξουν τη γύρη για την παραγωγή 450 γραμμαρίων ακατέργαστου μελιού. (Shaiith/Shutterstock)
Αυτά τα αντιοξειδωτικά προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από τη γύρη που συλλέγουν οι μέλισσες. Αυτή η γύρη επηρεάζει τη γεύση, το χρώμα, ακόμη και την υφή του ακατέργαστου μελιού, δημιουργώντας όμορφες και μοναδικές ποικιλίες που κυμαίνονται σε χρώμα από απαλό και σαν άχυρο έως ένα πλούσιο καφέ μαόνι. Οι γεύσεις αλλάζουν επίσης, ανάλογα με τα βότανα στα οποία είχαν πρόσβαση οι μέλισσες. Το μέλι αγριολούλουδων έχει γλυκιά και ελαφρώς λουλουδάτη γεύση. Το μέλι από μέλισσες που συλλέγουν γύρη από άνθη βατόμουρου έχει αόριστη γεύση μούρων, και το μέλι φαγόπυρου έχει νότες σοκολάτας και καραμέλας.
Αναζητήστε μέλι από τοπικούς μελισσοκόμους σε πάγκους αγροκτημάτων δίπλα στο δρόμο, σε λαϊκές αγορές και σε καταστήματα φυσικών τροφίμων. Το μέλι είναι ιδανικό για να το προσθέσετε σε γιαούρτι, να το ανακατέψετε σε ποτά ή να το προσθέσετε σε μαρινάδες και βινεγκρέτ. Επειδή είναι υγρό γλυκαντικό, η προσθήκη μελιού σε αρτοσκευάσματα αντί για ζάχαρη μπορεί να είναι λίγο δύσκολη και απαιτεί προσαρμογή της αναλογίας άλλων υγρών, όπως νερό και γάλα. Είναι επίσης λίγο πιο γλυκό από τη ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, επομένως μπορεί να χρειαστεί να προσθέσετε λιγότερο στις αγαπημένες σας συνταγές. Απλώς λάβετε υπόψη ότι η θέρμανση του ακατέργαστου μελιού σε θερμοκρασίες υψηλότερες από 34 βαθμούς Κελσίου θα αρχίσει να αλλοιώνει τη χημική του σύνθεση, μειώνοντας τη γεύση και τα οφέλη του για την υγεία.
Σφένδαμος
Το σιρόπι σφενδάμου και η ζάχαρη σφενδάμου παρασκευάζονται βράζοντας τον χυμό των ζαχαρόδεντρων σφενδάμου, συγκεντρώνοντας τόσο τη γλυκύτητα όσο και τη γεύση τους. Σε αντίθεση με τη ραφιναρισμένη λευκή ζάχαρη, το σιρόπι σφενδάμου διατηρεί τόσο τη γλυκύτητά του όσο και τα μικροθρεπτικά συστατικά του, όπως το μαγγάνιο, ο ψευδάργυρος και η ριβοφλαβίνη. Η γεύση του σιροπιού σφενδάμου βαθαίνει με το χρώμα του. Το χρυσό σιρόπι σφενδάμου είναι το πιο ελαφρύ, τόσο σε γεύση όσο και σε εμφάνιση, ενώ το κεχριμπαρένιο είναι πιο πλούσιο, και το σκούρο σιρόπι σφενδάμου είναι το πιο έντονο. Αναζητήστε καθαρό σιρόπι σφενδάμου Βαθμού Α και αποφύγετε προϊόντα με την ένδειξη «σιρόπι τηγανίτας», τα οποία συχνά περιέχουν λίγο περισσότερο από σιρόπι καλαμποκιού και χρωστικές τροφίμων.
Χρειάζονται περίπου 40 λίτρα χυμού για να αποδώσουν ένα λίτρο σιροπιού σφενδάμου. (Cindy Creighton/Shutterstock)
Το σιρόπι σφενδάμου είναι εξαιρετικό για προσθήκη σε κομπόστες φρούτων ή για ράντισμα πάνω από χυλό, αλλά, όντας υγρό, μπορεί να είναι δύσκολο να προστεθεί σε αρτοσκευάσματα. Η ζάχαρη σφενδάμου, αντίθετα, προσφέρει την ίδια έντονη γεύση με το σιρόπι σφενδάμου και μπορεί να υποκαταστήσει τη ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο σε αναλογία ένα προς ένα στις περισσότερες συνταγές ζαχαροπλαστικής. Μπορείτε να αγοράσετε σιρόπι σφενδάμου και ζάχαρη υψηλής ποιότητας στα περισσότερα καλά εφοδιασμένα καταστήματα υγιεινής διατροφής, καθώς και σε πολλές λαϊκές αγορές σε περιοχές που καλλιεργούν ζαχαρόδεντρα, όπως η Νέα Αγγλία.
Τζάγκερι, πανέλα και πιλοντσίγιο
Τα ελάχιστα επεξεργασμένα σάκχαρα από ζαχαροκάλαμο, όπως το τζάγκερι (Ινδία) και το πιλοντσίγιο (Μεξικό), παρασκευάζονται βράζοντας χυμό ζαχαροκάλαμου μέχρι να κρυσταλλωθεί (το πιλοντσίγιο είναι επίσης γνωστό ως πανέλα στη Νότια Αμερική). Στη συνέχεια, η κρυσταλλωμένη ζάχαρη πιέζεται σε πυκνά μπλοκ ή κώνους. Σε αντίθεση με τη λευκή ζάχαρη, είναι ακατέργαστη και διατηρεί μια σειρά από μέταλλα, όπως σίδηρο, κάλιο και ασβέστιο. Η γεύση είναι έντονη και πλούσια με νότες μελάσας, καθιστώντας το ιδανικό σε συνταγές που μπορούν να χειριστούν την έντονη προσωπικότητά του. Χρησιμοποιήστε τα σε μπρεζέ, κάρυ, αρτοσκευάσματα με μπαχαρικά ή για να γλυκάνετε ένα φλιτζάνι καφέ.
Τα ελάχιστα επεξεργασμένα σάκχαρα από ζαχαροκάλαμο, όπως το τζάγκερι, παρασκευάζονται βράζοντας χυμό ζαχαροκάλαμου. Μεγάλο μέρος του ζαχαροκάλαμου στον κόσμο εξακολουθεί να συλλέγεται με το χέρι. (Freepik)
Η πανέλα χρησιμοποιείται συνήθως στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. (art samuel/Shutterstock)
Επειδή τα ελάχιστα επεξεργασμένα σάκχαρα πωλούνται συνήθως σε συμπαγή μπλοκ, ίσως χρειαστεί να τα ξύσετε ή να τα τρίψετε πριν από τη χρήση. Ορισμένες εταιρείες έχουν αρχίσει να κατασκευάζουν κοκκώδεις εκδόσεις αυτών των παραδοσιακών γλυκαντικών που είναι πιο εύκολο να μετρηθούν και να χρησιμοποιηθούν. Αναζητήστε εκδόσεις με την ένδειξη βιολογικά και δίκαιου εμπορίου. Τα περισσότερα καταστήματα υγιεινής διατροφής διαθέτουν μια μεγάλη ποικιλία από ελάχιστα επεξεργασμένα σάκχαρα και μπορείτε επίσης να τα βρείτε σε εξειδικευμένα καταστήματα που πωλούν εισαγόμενα αγαπημένα γαστρονομικά προϊόντα από την Ινδία, καθώς και από την Κεντρική και Νότια Αμερική.
Μελάσα
Ένα υποπροϊόν του εξευγενισμού της ζάχαρης, η μελάσα είναι το σημείο όπου πηγαίνουν τα θρεπτικά συστατικά όταν η λευκή ζάχαρη απογυμνώνεται. Πλούσια σε σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο, η μελάσα έχει μια πλούσια γεύση που μοιάζει με ορυκτό και παρέχει ισορροπία στη γλυκύτητά της. Η μελάσα διατίθεται σε μερικά διαφορετικά στυλ. Η ελαφριά μελάσα είναι γλυκιά και απαλή, ιδανική για καθημερινό ψήσιμο. Η σκούρα μελάσα έχει μια βαθύτερη, πιο έντονη γεύση που προσδίδει πλούσια γεύση σε μπισκότα και σάλτσες. Η μελάσα Blackstrap είναι η πιο έντονη, πικρή, παχύρρευστη και γεμάτη με μέταλλα. Χρησιμοποιείται καλύτερα σε μικρές ποσότητες σε τρόφιμα στα οποία η έντονη γεύση είναι ευπρόσδεκτη.
Η μελάσα μπορεί να παρασκευαστεί στο σπίτι με καστανή ζάχαρη, ζαχαρότευτλα ή χυμό ζαχαροκάλαμου. (Halil ibrahim mescioglu/Shutterstock)
Μερικές φορές οι κατασκευαστές προσθέτουν διοξείδιο του θείου, ένα συντηρητικό, στη μελάσα, οπότε αναζητήστε μη θειωμένη μελάσα για την καλύτερη γεύση. Μπορείτε να βρείτε μελάσα στα περισσότερα παντοπωλεία, αν και τα καταστήματα φυσικών τροφίμων τείνουν να έχουν μεγαλύτερη ποικιλία επιλογών.
Τα φυσικά γλυκαντικά κάνουν περισσότερα από το να κάνουν απλώς τα τρόφιμα να έχουν καλή γεύση. Προσφέρουν επίσης μια λεπτή γευστική απόχρωση, βάθος, και κάποια θρεπτική αξία. Σας ζητούν να επιβραδύνετε και να απολαύσετε τη διαδικασία μαγειρέματος, γευσιγνωσίας και μοιράσματος του φαγητού σας. Επιλέξτε το σωστό και δεν προσθέτετε απλώς γλυκύτητα — προσθέτετε χαρακτήρα σε ολόκληρο το πιάτο.
Το διατροφικό μας μέλλον επανασχεδιάζεται χωρίς τη συγκατάθεσή μας. Πίσω από τις φαινομενικά ευγενείς προθέσεις των διεθνών οργανισμών για την «προστασία του πλανήτη», εξελίσσεται μια μεταμόρφωση της γεωργίας, της παραγωγής τροφίμων και της καθημερινής ζωής. Ο «πόλεμος κατά της κλιματικής αλλαγής» μετατρέπεται σιωπηλά σε πόλεμο κατά του φαγητού και κυρίως κατά του ελεύθερου αγρότη, της φυσικής παραγωγής και της παραδοσιακής διατροφής.
ΟΗΕ και WEF: Από το κρέας στα έντομα
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου το 33% των ανθρωπογενών αερίων του θερμοκηπίου προέρχονται από τη γεωργία. Το κρέας, τα γαλακτοκομικά και οι γαρίδες εκτροφής βρίσκονται στο στόχαστρο. Οι λύσεις; Εναλλακτικές πρωτεΐνες, όπως έντομα και μύκητες, που προωθούνται έντονα από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) και εταιρείες όπου επενδύουν πρόσωπα όπως ο Μπιλ Γκέιτς και ο Τζεφ Μπέζος.
Το 2021, η ΕΕ ενέκρινε τη χρήση ακρίδων, γρύλων και προνυμφών ως «νέα τρόφιμα», ενσωματώνοντάς τα σε προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης όπως ψωμί, ζυμαρικά και τυρί. Το κοινό δεν ρωτήθηκε ποτέ, η απόφαση ελήφθη, επικυρώθηκε και επιβλήθηκε.
Συγκεκριμένα, από το 2007 επιτρέπονται τα έντομα σε τροφές ζώων συντροφιάς, από το 2017 σε τροφές ιχθύων και από το 2021 σε μονογαστρικά ζώα όπως οι χοίροι. Από τα 1,5 εκατομμύρια είδη εντόμων που υπάρχουν στη φύση, μόλις 5 εγκρίθηκαν ως τροφή για τον άνθρωπο και 8 ως τροφή για τα ζώα. Τα έντομα που χρησιμοποιούνται για τροφή ζώων και ανθρώπων γεννιούνται σε εκτροφεία.
Οι πρώτες ύλες από έντομα και οι ζωοτροφές που τα περιέχουν είναι εισαγόμενες στη χώρα μας λόγω απουσίας εγκαταστάσεων εκτροφής στην Ελλάδα. Συνήθως οι τροφές αυτές αναγράφουν «περιέχει καινοτόμες τροφές».
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διαθέτει τα κατάλληλα έγγραφα καθώς και εισηγήσεις επιστημόνων για τις άδειες σε εταιρείες που ενδιαφέρονται για την εκτροφή εντόμων ως πρώτη ύλη σε ζωοτροφές.
Από την αειφορία στον έλεγχο
Αυτές οι επιλογές παρουσιάζονται ως «αναγκαίες» για την επίτευξη του στόχου Net Zero. Το φαινόμενο Net Zero αναφέρεται σε μια ισορροπία μεταξύ των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG) και της απομάκρυνσής τους από την ατμόσφαιρα. Όμως, όπως παραδέχθηκε πρόσφατα ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το κλίμα, Τζον Κέρρυ, «δεν μπορούμε να φτάσουμε στο Net Zero χωρίς ριζικές αλλαγές στη γεωργία».
Στην πράξη, αυτό σημαίνει μείωση ή εξάλειψη της κτηνοτροφίας, ακόμα κι αν αυτό προκαλεί καταστροφή σε ολόκληρους παραγωγικούς τομείς και αυξήσεις τιμών για τους καταναλωτές.
Τα έντομα που έχουν πάρει έγκριση για χρήση σε ζωοτροφές είναι η μαύρη μύγα των απορριμμάτων, η κοινή οικιακή μύγα, κάποιες κατηγορίες σκαθαριών και γρύλλων, ένα είδος ακρίδας, καθώς και ένα είδος μεταξοσκώληκα.
Χημεία στο πιάτο σας
Μια άλλη πτυχή του προβλήματος είναι η χρήση αμφιλεγόμενων χημικών, όπως το Bovaer, μια ουσία που προστίθεται στις ζωοτροφές για τη μείωση του μεθανίου από τις αγελάδες. Παρά τις προειδοποιήσεις ότι το χημικό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη γονιμότητα, το δέρμα και τα μάτια, έχει ήδη εγκριθεί για εμπορική χρήση στην ΕΕ και τις ΗΠΑ. Οι καταναλωτές; Αγνοούνται ξανά.
Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με δημοσιεύματα, δεν έχει παρατηρηθεί καμία μεταφορά παθογόνου από τη διατροφή ζώων και ανθρώπων με έντομα. Ωστόσο, δεν αποκλείεται οι τροφές αυτές να προκαλούν αλλεργίες, παρόμοιες με αυτές που προκαλούν τα όστρακα, καθώς ο σκελετός των εντόμων μοιάζει με των οστράκων. Ως εκ τούτου, ειδικά για τις τροφές που προορίζονται για τον άνθρωπο, θα πρέπει να αναγράφεται ξεκάθαρα αν αυτές περιέχουν έντομα ως συστατικά.
Εξαγορές και κλείσιμο αγροκτημάτων
Η Ολλανδία, από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο, προσφέρει πάνω από 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ για να εξαγοράσει και να κλείσει 3.000 αγροκτήματα. Όσοι δεν δεχτούν, απειλούνται με αναγκαστικές απαλλοτριώσεις. Παρόμοια μέτρα έχουν προταθεί στην Ιρλανδία (σφαγή 200.000 αγελάδων) και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η κυβέρνηση επιδοτεί αγρότες για να μην παράγουν τρόφιμα.
Από τον αγρότη στον επενδυτή
Πρόκειται για σύμπτωση που οι ίδιοι οι δισεκατομμυριούχοι που χρηματοδοτούν και προωθούν αυτές τις αλλαγές είναι οι επενδυτές των εναλλακτικών λύσεων; Ο Μπιλ Γκέιτς, που είναι πλέον ο μεγαλύτερος ιδιώτης γαιοκτήμονας στις ΗΠΑ, επενδύει σε τεχνητό κρέας, προϊόντα μυκήτων και φυτικά γιαούρτια. Στην πράξη, επιδιώκεται η αντικατάσταση του φυσικού με το επεξεργασμένο. Αποτέλεσμα αυτού είναι ένα διατροφικό μονοπώλιο ελεγχόμενο από λίγους. «Oι εναλλακτικές πρωτεΐνες θα πρέπει να αντικαταστήσουν το κρέας», δήλωσε ο Μπιλ Γκέιτς σε συνέντευξή του, το 2021.
Μια ρητορική κρίσης που εξυπηρετεί συμφέροντα
Το αφήγημα της «κλιματικής κρίσης» έχει αποκτήσει σχεδόν θρησκευτική δύναμη, σύμφωνα με τον ερευνητή Ρόμπερτ Ουίλλιαμς από το ινστιτούτο Gatestone: «Αδιαμφισβήτητο, απόλυτο και… επικερδές». Όποιος εκφράσει αμφιβολίες κατηγορείται ως αρνητής ή συνωμοσιολόγος. Εν τω μεταξύ, η καθημερινότητα των πολιτών αλλάζει δραματικά ενώ «οι ηγέτες συνεχίζουν να ζουν όπως πριν – με ιδιωτικά τζετ, μπριζόλες Wagyu (σ.σ. μια πανάκριβη ιαπωνική ράτσα βοοειδών) και επενδυτικά χαρτοφυλάκια γεμάτα με startup (σ.σ. εναλλακτικές μορφές κρέατος) τεχνητών τροφίμων».
Το κίνημα της «κλιματικής αλλαγής», όπως επισημαίνει ο Ρόμπερτ Ουίλλιαμς, «είναι μια τεράστια επιχείρηση. Οι δισεκατομμυριούχοι που προωθούν αυτή την ύπουλη αφήγηση τα έχουν καταλάβει όλα. Επενδύουν σε φυτικά προϊόντα ψεύτικου κρέατος για να αποκομίσουν κέρδη μόλις κερδηθεί ο πόλεμος κατά των αγροτών… Αν αυτά τα επεξεργασμένα τρόφιμα δεν είναι υγιεινά, κρίμα. Τα κέρδη θα γεμίσουν τις τσέπες των ελίτ του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.
»Οι ελίτ ξέρουν τι κάνουν. Το κλείσιμο των αγροκτημάτων και η θανάτωση ζώων σημαίνει ότι οι τιμές θα εκτοξευθούν στα ύψη, ακόμη περισσότερο από ό,τι σήμερα, αναγκάζοντας τους ‘απλούς’ ανθρώπους χωρίς τα οικονομικά μέσα των Γκέιτς, Μπέζος και Κλάους Σβαμπ να σταματήσουν να τρώνε κρέας και τελικά να ζουν από φυτά και έντομα για να ‘σώσουν τον πλανήτη’, ενώ οι εκλεγμένοι και μη εκλεγμένοι κυρίαρχοι των πολιτών συνεχίζουν να ζουν τον τρόπο ζωής των δισεκατομμυριούχων.»
Η μεγάλη ανατροπή: ώρα για αφύπνιση
«Το κόστος θα συνεχίσει να αυξάνεται για όσο διάστημα οι άνθρωποι επιτρέπουν σε αυτούς τους ‘ηγέτες’ να καθορίζουν πώς πρέπει να ζούνε και τι πρέπει να τρώμε. Ήρθε η ώρα να βάλουμε τέλος στην ‘καλόκαρδη’ προστασία τους», σημειώνει ο Ρόμπερτ Ουίλλιαμς.
Δεν πρόκειται για απλό οικολογικό ενδιαφέρον. Είναι ένα σχέδιο κοινωνικής και οικονομικής αναδιάρθρωσης, μεταμφιεσμένο σε περιβαλλοντική φροντίδα. Οι παραδοσιακοί αγρότες, οι φυσικές τροφές και η αυτάρκεια βρίσκονται στο στόχαστρο. Αν η τάση αυτή συνεχιστεί, οι μελλοντικές γενιές θα τρέφονται με τεχνητά υποκατάστατα ελέγχου και όχι επιλογής.
Οι μέλισσες πεθαίνουν — και μάλιστα με ανησυχητικό ρυθμό. Την περίοδο 2023-2024, οι μελισσοκόμοι των Ηνωμένων Πολιτειών εκτιμάται ότι έχασαν περίπου το 55,1% των κυψελών τους, ποσοστό που συνιστά τη σοβαρότερη απώλεια των τελευταίων δέκα ετών και είναι κατά 15% υψηλότερο από τον μέσο όρο των προηγούμενων 13 ετών.
Οι μέλισσες επικονιάζουν τα τρία τέταρτα των φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών που καταναλώνουμε, ενώ πολλοί άνθρωποι στηρίζονται και στα προϊόντα της μέλισσας για τις διατροφικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες. Η προοπτική εξαφάνισης των μελισσών δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για όσα διατρέχουν κίνδυνο να χαθούν. Ορισμένοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι αν χαθούν οι μέλισσες, θα χαθούμε κι εμείς.
Ο Τζεφ Πέττις, πρόεδρος της Apimondia — της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων — συνόψισε τα οφέλη της μέλισσας για την ανθρώπινη υγεία σε μία λέξη: τεράστια.
Αν και τα δύο τρίτα της διατροφής μας προέρχονται από υδατάνθρακες — όπως το ρύζι, το σιτάρι και το καλαμπόκι, τα οποίοι επικονιάζονται από τον άνεμο και όχι από έντομα — πολλά άλλα σημαντικά τρόφιμα εξαρτώνται από τις μέλισσες. Όπως εξήγησε, δεν θα πεινάσουμε χωρίς τις μέλισσες, αλλά οτιδήποτε θεωρείται θρεπτικό — φρούτα, ξηροί καρποί, λαχανικά — είναι προϊόντα που απαιτούν επικονίαση από ζώα. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών επικονιάζεται είτε από τις μέλισσες.
Οι μέλισσες επικονιάζουν
Ο Ράιαν Μπέρρις, τρίτης γενιάς μελισσοκόμος και πρόεδρος της Μελισσοκομικής Ένωσης της Καλιφόρνια, σημείωσε ότι πολλοί δεν αντιλαμβάνονται πόσα φρούτα και λαχανικά εξαρτώνται από τις μέλισσες για να παραχθούν. Όπως ανέφερε στην εφημερίδα The Epoch Times, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι τα αμύγδαλα. Αλλά και προϊόντα όπως τα μύρτιλα, τα καρπούζια, ακόμα και τα κρεμμύδια και τα καρότα, χρειάζονται επικονίαση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 100 διαφορετικές καλλιέργειες εξαρτώνται από αυτήν τη διαδικασία.
Σήμερα υπάρχουν 20.000 είδη μελισσών στον πλανήτη, εκ των οποίων τα 4.000 είναι ενδημικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι μέλισσες είναι από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς επικονιαστές. Μία στις τρεις «μπουκιές» φαγητού εξαρτάται από επικονιαστές, ενώ μία στις τέσσερις οφείλεται σε μέλισσες.
Πέρα όμως από τον κρίσιμο ρόλο τους στην επικονίαση, οι μέλισσες προσφέρουν και πολύτιμα προϊόντα όπως το μέλι, η γύρη, η πρόπολη και ο βασιλικός πολτός — όλα με σημαντικά διατροφικά και θεραπευτικά οφέλη.
Το μέλι
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι θεωρούνται από τους πρώτους μελισσοκόμους στην ιστορία. Κατασκεύαζαν πήλινες κυψέλες και τις μετέφεραν με σχεδίες στον Νείλο, ώστε οι μέλισσες να επικονιάζουν τα λουλούδια κάθε εποχής. Το μέλι είχε ιερή υπόσταση και χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές, στην ιατρική, ακόμη και ως νομισματική μονάδα ή προσφορά προς τους θεούς. Στον τάφο του Τουταγχαμών βρέθηκε σφραγισμένο βάζο με μέλι ηλικίας άνω των 2.000 ετών, το οποίο ήταν ακόμη βρώσιμο, αφού το μέλι δεν αλλοιώνεται.
Το μέλι διαθέτει μια ευρεία γκάμα θεραπευτικών ιδιοτήτων. Ανακουφίζει τον βήχα, ωφελεί την πέψη και τη στοματική υγεία, συμβάλλει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και της διάρροιας, προστατεύει την καρδιά και παρουσιάζει αντικαρκινική, αντιβακτηριακή, αντιφλεγμονώδη, αντιμυκητιακή και αντιοξειδωτική δράση.
Η Τζάνα Σμιντ, γιατρός φυσιοπαθητικής και βοτανολόγος, η οποία ασχολείται και με τη μελισσοκομία, επεσήμανε ότι δεν είναι όλα τα μέλια ίδια και υπογράμμισε τη σημασία τού να γνωρίζει κανείς την προέλευση του μελιού που καταναλώνει, καθώς πολλά προϊόντα του εμπορίου είναι συνθετικά ή τεχνητά. Σύμφωνα με την ίδια, το καλύτερο είναι το ντόπιο ανεπεξέργαστο μέλι, απευθείας από τον μελισσοκόμο. Όπως ανέφερε, οι σκουρόχρωμες ποικιλίες έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά από τις ανοιχτόχρωμες και συνήθως παράγονται τον χειμώνα, όταν οι μέλισσες χρειάζονται περισσότερα θρεπτικά συστατικά — κάτι που μεταφέρεται τελικά και στον άνθρωπο.
Η ίδια ανέφερε επίσης ότι προσέθετε μέλι στο τσάι των παιδιών της πριν τον ύπνο, καθώς βοηθούσε στον καλύτερο ύπνο αλλά και στην προστασία των δοντιών από τα βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα. Όπως σημείωσε, παρότι πρόκειται για γλυκαντική ουσία, το μέλι δεν ευνοεί την τερηδόνα — αντίθετα, την καταπολεμά.
Έρευνες έχουν επιβεβαιώσει ότι το μέλι καταπολεμά παθογόνα βακτήρια όπως η σαλμονέλα και το Ε. Coli, ενώ μελετάται και για τις αντικαρκινικές του ιδιότητες — κυρίως σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού, του ήπατος και του παχέος εντέρου, όπου έχει φανεί ότι έχει κυτταροτοξική δράση, αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό καρκινικών κυττάρων και εμποδίζει τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν τους όγκους.
Σημειώνεται ότι το ωμό μέλι μπορεί να περιέχει σπόρια του Clostridium botulinum, τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν αλλαντίαση — ιδίως σε βρέφη. Για τον λόγο αυτό, συστήνεται γενικά να μη δίνεται ωμό μέλι σε παιδιά κάτω του ενός έτους.
Η γύρη
Η γύρη συλλέγεται από τις μέλισσες και αναμιγνύεται με το σάλιο τους, το οποίο περιέχει ειδικά ένζυμα. Στη συνέχεια αποθηκεύεται στις κυψέλες και μετατρέπεται σε μελισσόψωμο ή αμβροσία, που αποτελεί βασική τροφή για το σμήνος, καθώς περιέχει πρωτεΐνες, λιπαρά, βιταμίνες και μέταλλα. Η ζύμωσή της ενισχύει τη θρεπτική της αξία και καθιστά τα συστατικά της πιο απορροφήσιμα.
Η Σμιντ την περιγράφει ως «την τέλεια πολυβιταμίνη του Θεού», καθώς — όπως λέει — περιέχει σχεδόν κάθε γνωστό θρεπτικό συστατικό που χρειάζεται ο άνθρωπος, μαζί με υψηλή απορροφησιμότητα και αντιμικροβιακές, αντιμυκητιακές και αντιικές ιδιότητες. Πρόκειται επίσης για μια από τις πιο εύπεπτες πηγές πρωτεΐνης ανά γραμμάριο.
Γύρη (hanif66/Shutterstock)
Ανέφερε ότι η κατανάλωση γύρης δίνει διαρκή ενέργεια καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς τις απότομες αυξομειώσεις που προκαλούν η καφεΐνη ή η ζάχαρη. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, δεν πίνει καφέ, παρά μόνο παίρνει τη γύρη της κάθε πρωί — και αυτό αρκεί.
Υπάρχει αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον για τη γύρη των μελισσών, ιδίως λόγω των αντιμικροβιακών ιδιοτήτων της, οι οποίες μπορούν να καταπολεμήσουν μια μεγάλη ποικιλία παθογόνων μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων και των μυκήτων. Η ικανότητα αυτή είναι αξιοσημείωτη επειδή ορισμένα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Η γύρη των μελισσών (μελισσόψωμο) φαίνεται ότι μπορεί να καταπολεμήσει τα μικρόβια χωρίς να δημιουργήσει αντίσταση, γεγονός που ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι οφείλεται στο ότι περιέχει πολλές διαφορετικές φυσικές ενώσεις που λειτουργούν συνεργατικά. Η γύρη των μελισσών υποστηρίζει επίσης τα καλά βακτήρια του οργανισμού, ωφελώντας τα υγιή μικρόβια του εντέρου — λειτουργώντας σαν προβιοτικό.
Η Σμιντ προσθέτει ότι ως ειδικός στη φυσική γονιμότητα, η γύρη της μέλισσας είναι το νούμερο ένα συμπλήρωμα γονιμότητας. «Αν το σκεφτείτε, είναι η γονιμότητα των φυτών. Γιατί να μην είναι γονιμότητα και για εμάς; Έτσι, μερικές φορές αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται. Το ζευγάρι αρχίζει να παίρνει γύρη μελισσών και μπαμ, είναι γόνιμο.»
Επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η γύρη έχει ευρύτατο φάσμα πιθανών θεραπευτικών εφαρμογών, μεταξύ άλλων:
Βελτίωση του μεταβολικού συνδρόμου
Αντιμετώπιση της παχυσαρκίας
Προστασία του ήπατος
Καρδιοπροστατευτική δράση
Μείωση του ουρικού οξέος
Αποτοξινωτική δράση (σε ζωικά μοντέλα)
Ρύθμιση ωοθηκικών λειτουργιών
Ανακούφιση από αλλεργίες
Βελτίωση της πέψης
Τόνωση του ανοσοποιητικού
Ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας
Σύμφωνα με τη Σμιντ, για να συλλέξουν μία κουταλιά του γλυκού γύρη, οι μέλισσες εργάζονται 8 ώρες την ημέρα επί δύο έως τέσσερις εβδομάδες και επισκέπτονται πάνω από 2 εκατομμύρια άνθη.
Η πρόπολη
Η πρόπολη, γνωστή και ως «κόλλα μέλισσας», είναι μια ρητινώδης ουσία που συλλέγουν οι μέλισσες από διάφορα είδη φυτών. Οι μέλισσες τη χρησιμοποιούν ως ένα είδος δομικού υλικού για την κυψέλη. Σφραγίζει τρύπες και ρωγμές, βελτιώνει τη δομική ακεραιότητα, εξομαλύνει την εσωτερική επιφάνεια της κυψέλης, διατηρεί σταθερή εσωτερική θερμοκρασία 95 βαθμών Κελσίου και προστατεύει την κυψέλη από τα στοιχεία της φύσης, τα αρπακτικά και τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Μόλις σκληρύνει, συμβάλλει στη δημιουργία ενός αντισηπτικού εσωτερικού περιβάλλοντος.
Πρόπολη (Ihor Hvozdetskyi/Shutterstock)
Η Σμιντ προσφέρει έναν μακρύ κατάλογο με τα οφέλη της πρόπολης, ιδιαίτερα για τον εγκέφαλο. Σε αυτά περιλαμβάνονται η μείωση της φλεγμονής στον εγκέφαλο και του οξειδωτικού στρες, η συμβολή στη μείωση των τοξικών επιδράσεων του μεθυλομερκούριου — μια εξαιρετικά τοξική μορφή του υδραργύρου — και του αλουμινίου στον εγκέφαλο, η αύξηση της συναπτικής απόδοσης και η προστασία από τον νευροεκφυλισμό και τη γνωστική εξασθένιση. Επιπροσθέτως είναι ένα εξαιρετικό προβιοτικό και εξαιρετικό για την υγεία του εντέρου.
«Όταν υπάρχει μια λοίμωξη και δεν είμαι απόλυτα σίγουρη για το τι είναι, συνήθως χρησιμοποιώ πρόπολη — ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα καλύτερα από οτιδήποτε άλλο», είπε.
Μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι αυτή η καταπληκτική ουσία έχει πολλές εφαρμογές για την ανθρώπινη υγεία και έχει τις ακόλουθες φαρμακευτικές ιδιότητες:
Αντιοξειδωτικές
Αντιφλεγμονώδεις
Αντιελκωτικές
Αντικαρκινικές
Ανοσοτροποποιητικές
Νευροπροστατευτικές
Αντιαλλεργικές
Καρδιοπροστατευτικές
Αντιδιαβητικές
Μελέτες σε ανθρώπους και ζώα έχουν δείξει ότι η πρόπολη διαθέτει ισχυρές θεραπευτικές ιδιότητες που ωφελούν σε πολλαπλές οξείες και χρόνιες ασθένειες — από αυτοάνοσα νοσήματα όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η ρευματοειδής αρθρίτιδα έως καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο και COVID-19.
Σε μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη κλινική δοκιμή του 2021, 124 νοσηλευόμενοι ασθενείς με COVID-19 χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Δύο ομάδες έλαβαν βραζιλιάνικη πράσινη πρόπολη — 400 ή 800 χιλιοστόγραμμα ημερησίως — εκτός από την κανονική θεραπεία, ενώ η τρίτη ομάδα δεν έλαβε πρόπολη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν πρόπολη πήραν εξιτήριο από το νοσοκομείο πέντε έως έξι ημέρες νωρίτερα και όσοι έλαβαν 800 mg πρόπολης ημερησίως είχαν λιγότερη νεφρική βλάβη που σχετίζεται με τον COVID-19. Έτσι, οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η πρόπολη είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική συμπληρωματική θεραπεία για τους ασθενείς με COVID-19.
Ο βασιλικός πολτός
Ο βασιλικός πολτός χρησιμοποιείται εδώ και χιλιετίες ως ισχυρό θεραπευτικό μέσο από τον άνθρωπο. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην κινεζική ιατρική, από την αρχαιότητα έως σήμερα. Πρόκειται για μια γενική τονωτική ουσία που, σύμφωνα με ειδικούς, ενισχύει την ανάπτυξη των οστών, των δοντιών και του εγκεφάλου, ενώ συμβάλλει στην αύξηση της γυναικείας γονιμότητας και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.
Ο βασιλικός πολτός είναι ένα λευκό, γαλακτώδες έκκριμα που παράγεται από εργάτριες μέλισσες για τη διατροφή των προνυμφών της βασίλισσας. Οι προνύμφες των κοινών εργατριών λαμβάνουν έναν διαφορετικό, φτωχότερο σε θρεπτικά συστατικά πολτό. Σύμφωνα με μελέτες, η υψηλής ποιότητας διατροφή που λαμβάνει η βασίλισσα είναι αυτή που της επιτρέπει να ζει έως και πέντε χρόνια και να γεννά έως 2.500 αυγά την ημέρα, τη στιγμή που μια εργάτρια ζει περίπου 45 ημέρες και δεν αναπαράγεται.
Βασιλικός πολτός (Bin Zhu/Shutterstock)
Πλούσιος σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, βιταμίνες και μέταλλα, ο βασιλικός πολτός αποτελεί βασική τροφή για τις μέλισσες. Σήμερα, χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους ως συμπλήρωμα διατροφής, ως φαρμακευτικό μέσο και ως συστατικό σε καλλυντικά και προϊόντα περιποίησης.
Μελέτες έχουν καταδείξει ότι ο βασιλικός πολτός διαθέτει τις ακόλουθες φαρμακευτικές ιδιότητες:
Αντιοξειδωτικές
Αντιλιπιδαιμικές
Αντιπολλαπλασιαστικές
αντιμικροβιακές
Νευροπροστατευτικές
Αντιφλεγμονώδεις
Ανοσοτροποποιητικές
Αντιγηραντική δράση
Ήπια οιστρογονική επίδραση
Ωστόσο, η ειδικός Τζάνα Σμιντ δήλωσε πως, παρά τα πιθανά οφέλη, δεν συνιστά τη χρήση βασιλικού πολτού, καθώς η μέθοδος συγκομιδής του επιβαρύνει υπερβολικά τις μέλισσες και το μελίσσι για μια ελάχιστη ποσότητα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, δεν της αρέσει η πρακτική αυτή γιατί θεωρεί ότι υπερβαίνει τα όρια της αρμονικής συμβίωσης με τις μέλισσες.
Σε μελέτη του 2023 διερευνήθηκε η επίδραση του βασιλικού πολτού στις ηπατικές ενζυματικές παραμέτρους και στους γλυκαιμικούς δείκτες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, σε υγιείς ενήλικες, ο βασιλικός πολτός δεν επηρέασε σημαντικά τη γλυκαιμική εικόνα ή τη λειτουργία του ήπατος. Ωστόσο, σε μελέτες μεγαλύτερης διάρκειας (άνω των 8 εβδομάδων) και σε πληθυσμούς με προϋπάρχουσες παθήσεις, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της γλυκόζης νηστείας στο αίμα — ένδειξη που συνδέεται άμεσα με την προδιαβητική κατάσταση και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Γιατί πεθαίνουν οι μέλισσες
Η μείωση των πληθυσμών των μελισσών τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί επανειλημμένως ως ανησυχητική. Ο Τζεφ Πέττις επεσήμανε ότι τα αίτια του φαινομένου είναι πολυπαραγοντικά και πολύπλοκα.
Κατά τον ίδιο, ένας βασικός λόγος είναι η απώλεια φυσικών ενδιαιτημάτων για τις μέλισσες, κυρίως εξαιτίας της εξάπλωσης των μονοκαλλιεργειών. Η έλλειψη ποικιλομορφίας περιορίζει την προσφορά ανθών και θρεπτικών συστατικών που χρειάζονται οι μέλισσες. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, καλλιέργειες τύπου «Roundup Ready», όπως το καλαμπόκι και η σόγια, δημιουργούν «στείρους» αγρούς χωρίς καθόλου ζιζάνια, πολλά από οποία είναι, στην πραγματικότητα, χρήσιμα για τις μέλισσες.
Ο δεύτερος βασικός παράγοντας είναι, σύμφωνα με τον Πέττις, η έκθεση σε φυτοφάρμακα, και τρίτος οι ασθένειες και τα παράσιτα που πλήττουν τις μέλισσες. Όπως ανέφερε, όλα αυτά τα στοιχεία συνδυάζονται με διάφορους τρόπους και επηρεάζουν τους πληθυσμούς, καθιστώντας τη μελισσοκομία ολοένα πιο δύσκολη.
Ο Πέττις πρόσθεσε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμφανιστεί εξωγενή παράσιτα, μεταξύ των οποίων δύο είδη ακάρεων, ένα σκαθάρι από την Αφρική και πρόσφατα σφήκες από την Ασία. Όπως δήλωσε, η αλληλουχία αυτών των παραγόντων δημιουργεί διαρκές άγχος για τις μέλισσες, δυσχεραίνοντας την επιβίωσή τους.
Αναφορικά με το λεγόμενο «σύνδρομο κατάρρευσης αποικίας» (colony collapse disorder), ο Πέττις σημείωσε ότι, παρά τις έρευνες που ξεκίνησαν πριν από 20 χρόνια, δεν εντοπίστηκε ποτέ ένας και μοναδικός υπαίτιος. Αντιθέτως, φάνηκε πως πρόκειται για συνδυασμό παραγόντων που προκαλούν τον θάνατο των μελισσών.
Ένα από τα πιο επιβλαβή παράσιτα που έχουν καταγραφεί είναι το άκαρι Varroa destructor. Ο μελισσοκόμος Ράιαν Μπάρρις ανέφερε ότι πρόκειται για τον κυριότερο «δολοφόνο» των μελισσών, καθώς τρέφεται με λίπος και αιμολέμφο —ουσίες απαραίτητες για την ενέργεια και το ανοσοποιητικό σύστημα των μελισσών— ενώ ταυτόχρονα μεταφέρει ιούς, όπως τον ιό παραμόρφωσης των πτερυγίων, ο οποίος προκαλεί γενετικές παραμορφώσεις και αδυναμία πτήσης.
Ο Μπάρρις συμπλήρωσε ότι πολλοί κρατικοί και ομοσπονδιακοί ρυθμιστικοί φορείς δεν επιθυμούν την παρουσία μελισσών σε δημόσιες εκτάσεις, φοβούμενοι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στους γηγενείς επικονιαστές, χωρίς ωστόσο να διαθέτουν επαρκή τεκμηρίωση. Κατά την άποψή του, αυτοί οι φορείς παραβλέπουν τις διαφορές ανάμεσα στους μελισσοκομικούς και τους γηγενείς επικονιαστές όσον αφορά το μέγεθος, τη γλώσσα (προβοσκίδα) και τις μεθόδους συλλογής νέκταρος και γύρης.
Η Σμιντ επεσήμανε ότι τα φυτοφάρμακα, περιλαμβανομένων των ζιζανιοκτόνων όπως το Roundup που περιέχει γλυφοσάτη, είναι ιδιαίτερα βλαβερά τόσο για τον ανθρώπινο οργανισμό όσο και για τις μέλισσες.
Ιδιαίτερα επικίνδυνα θεωρούνται και τα νεονικοτινοειδή, μια κατηγορία εντομοκτόνων που έχει κατακλύσει τη γεωργία τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Πρόκειται για ουσίες που καθιστούν ολόκληρο το φυτό τοξικό, επηρεάζοντας και το έδαφος, το νερό και την άγρια πανίδα. Τα νεονικοτινοειδή δρουν στο νευρικό σύστημα των μελισσών, διαταράσσοντας τη μνήμη και την ικανότητα προσανατολισμού τους — με αποτέλεσμα πολλές μέλισσες να μην καταφέρνουν να επιστρέψουν στο μελίσσι και τελικά να πεθαίνουν.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα νεονικοτινοειδή ευθύνονται για το 92% της αύξησης της τοξικότητας της γεωργίας στις ΗΠΑ προς τα έντομα. Εκτός από τις μέλισσες, έχουν συνδεθεί με τη μείωση πληθυσμών πουλιών και ψαριών, καθώς και με συγγενείς ανωμαλίες σε ελάφια. Επιπλέον, αυξάνονται οι ενδείξεις για σοβαρές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία —ιδιαίτερα στα παιδιά. Σε μελέτη, νεονικοτινοειδή ανιχνεύθηκαν στα ούρα του 50% των παιδιών ηλικίας 3 έως 5 ετών, ενώ ελβετική έρευνα του 2020 ανίχνευσε τα ίδια χημικά στο πλάσμα και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό όλων των παιδιών που λάμβαναν θεραπεία για λευχαιμία και λέμφωμα non-Hodgkin.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τις μέλισσες
Ευτυχώς, υπάρχουν πράγματα που μπορούμε όλοι να κάνουμε για να βοηθήσουμε τις μέλισσες και να υποστηρίξουμε αυτούς τους σημαντικούς επικονιαστές.
Φυτέψτε ντόπια λουλούδια και δέντρα, ειδικά αυτά που ανθίζουν όλο το καλοκαίρι, καθώς οι μέλισσες χρειάζονται τροφή από την άνοιξη έως το φθινόπωρο.
Αγοράστε τοπικό μέλι για να στηρίξετε τους μελισσοκόμους.
Αποφύγετε τη χρήση εντομοκτόνων ή φυτοφαρμάκων γύρω από την αυλή σας και χρησιμοποιήστε αντί αυτών φυσικές μεθόδους. Η Σμιντ λέει ότι η χρήση ξιδιού και νερού με λίγο αλάτι σκοτώνει τα ζιζάνια χωρίς να βλάψει τίποτα άλλο.
Επιτρέψτε σε μια περιοχή της αυλής ή του κήπου σας να είναι κατάφυτη ή λιγότερο περικομμένη για να παρέχει τροφή και περιβάλλοντα φωλιάσματος για τις μέλισσες.
Φυτέψτε έναν μελισσόκηπο με ενδημικά λουλούδια για να προσελκύσετε μέλισσες και άλλους επικονιαστές.
Δημιουργήστε έναν σταθμό ποτίσματος μελισσών με φιλτραρισμένο νερό χρησιμοποιώντας ένα βαθύ πιάτο με βότσαλα ή μάρμαρα κοντά σε ανθισμένα φυτά για να δώσετε στις μέλισσες ένα ασφαλές μέρος για να πίνουν.
Δημιουργήστε ένα σπιτάκι μελισσών που μπορείτε να κρεμάσετε στην αυλή σας για να δώσετε στις μέλισσες ένα μέρος για να ζήσουν.
Κρατήστε τις κυψέλες μακριά από πηγές ακτινοβολίας wifi και ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τις μέλισσες.
Αν παρατηρήσετε ένα σμήνος μελισσών στην ιδιοκτησία σας, επικοινωνήστε με έναν τοπικό μελισσοκομικό σύλλογο, το πανεπιστημιακό τμήμα γεωργίας ή έναν τοπικό μελισσοκόμο για να τις συλλέξει, όχι με έναν εξολοθρευτή.
Ενθαρρύνετε τους νομοθέτες να φτιάξουν νόμους που υποστηρίζουν και προστατεύουν τις μέλισσες.
Διαδώστε την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις μέλισσες και πώς μπορούμε να τις υποστηρίξουμε.
Η Σμιντ σέβεται τους μικροσκοπικούς επικονιαστές που μας προσφέρουν τόσα πολλά.
«Λέμε ότι εμείς φροντίζουμε τις μέλισσες, αλλά νιώθω πως στην πραγματικότητα εκείνες φροντίζουν εμάς — ξέρουν τι να κάνουν, αρκεί να τους προσφέρουμε έναν ασφαλή τόπο. Κι εκείνες απλώς εργάζονται ακούραστα και προσφέρουν, ξανά και ξανά.»
Αυτή η συνταγή προέρχεται από τον θείο μου, λάτρη των θαλασσινών και μάστορα στο μαγείρεμά τους, ιδιοκτήτη και σεφ του Mariscos El Ancla, ενός μεξικάνικου εστιατορίου θαλασσινών.
Στη δική μου παραλλαγή, η σάλτσα φτιάχνεται γρήγορα με σκόρδο και χυμό λεμονιού. Αν και είναι λίγο διαφορετική από τις camarones a la diabla (γαρίδες με πικάντικη σάλτσα) που έτρωγα όταν ήμουν μικρή, η προσθήκη του λεμονιού ανεβάζει αυτό το απλό αλλά ικανοποιητικό πιάτο σε άλλο επίπεδο. Μαζί με το βούτυρο και το σκόρδο, το αποτέλεσμα είναι απόλυτα ισορροπημένο.
Ένα από τα ατού του είναι η ευκολία και η ταχύτητα παρασκευής του: μαγειρεύεται σε μόλις 10 λεπτά! Αυτό το καθιστά ιδανικό για ένα γρήγορο βραδινό γεύμα ή για ένα τέλειο ορεκτικό της τελευταίας στιγμής. Μπορείτε να το συνδυάσετε με ρύζι ή να το απολαύσετε σκέτο ως μεζέ, γαρνίροντας με κολίανδρο και μια στάλα λεμόνι.
Βασικά συστατικά
Καπνιστή πάπρικα: Προσθέτει βάθος με την καπνιστή, πιπεράτη γεύση της.
Σκόρδο: Αποτελεί τη βάση της σάλτσας, γλασάροντας τέλεια τις γαρίδες με την πλούσια γεύση του.
Νιφάδες κόκκινης πιπεριάς: Δίνουν το απαραίτητο κάψιμο και αναδεικνύουν το ξινό του λεμονιού.
Συμβουλές
Για πιο πικάντικη γεύση, αντικαταστήστε την καπνιστή πάπρικα με πιπέρι καγιέν.
Για να μειώσετε την πικάντικη γεύση, μπορείτε να βάλετε λιγότερες νιφάδες κόκκινης πιπεριάς.
Πικάντικες γαρίδες με λεμόνι και σκόρδο
Υλικά
26 έως 30 μεγάλες γαρίδες, ωμές και καθαρισμένες
5 κ.σ. ανάλατο βούτυρο
3 κ.σ. σκόρδο ψιλοκομμένο (περίπου 10 σκελίδες)
Λεπτό τριμμένο ξύσμα από 1 μέτριο λεμόνι (1 κ.σ.)
Χυμός από 1 μέτριο λεμόνι (3 κ.σ.)
2 κ.γλ. νιφάδες κόκκινης πιπεριάς
1 κ.γλ. καπνιστή πάπρικα
1/2 κ.γλ. αλάτι
1/4 κ.γλ. φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
Ψιλοκομμένο φρέσκο κολίανδρο, για γαρνιτούρα (προαιρετικά)
Φέτες λεμονιού, για το σερβίρισμα (προαιρετικά)
Εκτέλεση
Σκουπίστε της ωμές γαρίδες με χαρτί.
Λιώστε 5 κουταλιές της σούπας ανάλατο βούτυρο σε ένα μεγάλο τηγάνι, σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά. Προσθέστε 3 κουταλιές της σούπας ψιλοκομμένο σκόρδο και μαγειρέψτε μέχρι να μυρίσει, 1 έως 2 λεπτά.
Προσθέστε τις γαρίδες, το ψιλοτριμμένο ξύσμα από 1 μέτριο λεμόνι, τον χυμό από 1 μέτριο λεμόνι, 2 κουταλιές της σούπας νιφάδες κόκκινης πιπεριάς, 1 κουταλιά της σούπας καπνιστή πάπρικα, 1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι και 1/4 κουταλάκι του γλυκού μαύρο πιπέρι. Ανακατέψτε για να αναμειχθούν τα υλικά και απλώστε τις γαρίδες σε ομοιόμορφη στρώση.
Αυξήστε τη φωτιά σε μέτρια. Μαγειρέψτε, ανακατεύοντας περιστασιακά, μέχρι οι γαρίδες να σκληρύνουν και να ψηθούν, για 3 έως 5 λεπτά. Τις σερβίρετε γαρνιρισμένες με ψιλοκομμένο φρέσκο κολίανδρο και φέτες λεμονιού, αν θέλετε.
Θέλαμε τηγανίτες που να είναι γευστικές, σύνθετες και χορταστικές. Ξεκινήσαμε αντικαθιστώντας το γάλα (ή το ξινόγαλα) με τυρί cottage, πλούσιο σε πρωτεΐνες, και στη συνέχεια προσθέσαμε περισσότερα αυγά, για ακόμη περισσότερη πρωτεΐνη και δομή. Χτυπώντας το μείγμα στο μπλέντερ δώσαμε στις τηγανίτες περισσότερο φουσκωτή υφή, διασπώντας ταυτόχρονα τους σβώλους στο τυρί, ώστε να μην είναι ορατοί.
Το μπλέντερ μας επέτρεψε επίσης να κονιορτοποιήσουμε τη βρώμη και να την ενσωματώσουμε στη συνταγή. Αντικαθιστώντας το μαλακό αλεύρι (ή γ.ο.χ.) με ένα μείγμα βρώμης και αλευριού ολικής αλέσεως αυξήσαμε την περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και προσθέσαμε μία διακριτική γεύση ξηρών καρπών. Ένας συνδυασμός γιαουρτιού με φρούτα, μαρμελάδα ή ξηρούς καρπούς αποτελεί ένα γλυκό, πλούσιο σε πρωτεΐνες συνοδευτικό.
Τηγανίτες με τυρί cottage
Για 12 τηγανίτες 10 εκατοστών
Υλικά
2/3 φλιτζάνι (~ 100 γρ.) αλεύρι ολικής αλέσεως
1 κουταλιά της σούπας μπέικιν πάουντερ
1 1/2 φλιτζάνι (340 γρ.) τυρί cottage
1 φλιτζάνι (85 γρ.) νιφάδες βρώμης
4 μεγάλα αυγά
6 κ.σ. ανάλατο βούτυρο, λιωμένο
3 κ.σ. ζάχαρη
1 κ.γλ. εκχύλισμα βανίλιας
1/2 κ.γλ. αλάτι
2 κ.γλ. ελαιόλαδο
Εκτέλεση
Χτυπήστε το αλεύρι και το μπέικιν πάουντερ σε ένα μεσαίο μπολ μέχρι να μην υπάρχουν σβώλοι μπέικιν πάουντερ. Χτυπήστε το τυρί cottage, τη βρώμη, τα αυγά, το λιωμένο βούτυρο, τη ζάχαρη, τη βανίλια και το αλάτι στο μπλέντερ σε υψηλή ταχύτητα μέχρι να ομογενοποιηθούν, περίπου 1 λεπτό, ξύνοντας τα τοιχώματα του δοχείου του μπλέντερ στα μισά της διαδικασίας.
(Για τα άλευρα ολικής είναι καλύτερη η προσθήκη στα παραπάνω υλικά και λίγης παραδοσιακής μαγιάς, ώστε με τη ζύμωση να γίνουν απορροφήσιμα τα ωφέλιμα συστατικά του φλοιού και να εξουδετερωθούν τα ζημιογόνα – σημείωμα της Epoch Times)
Προσθέστε το μείγμα του τυριού στο μείγμα αλευριού και χτυπήστε μέχρι να ομογενοποιηθούν. Το μείγμα θα είναι πηχτό. Μην προσθέσετε περισσότερο υγρό.
Ζεστάνετε 1 κουταλάκι του γλυκού λάδι σε ένα τηγάνι 30 εκατοστών, σε μέτρια φωτιά, μέχρι να σιγοβράσει. Χρησιμοποιώντας χαρτί κουζίνας, σκουπίστε προσεκτικά το λάδι, αφήνοντας ένα λεπτό φιλμ στον πάτο και τα πλαϊνά του τηγανιού. Χρησιμοποιώντας μια μεγάλη κουτάλα (Νο. 16) ή ένα στεγνό δοσομετρικό κύπελλο 1/4 φλιτζανιού, μοιράστε το μείγμα στο τηγάνι σε τρία σημεία. Απλώστε απαλά κάθε μερίδα σε στρογγυλό σχήμα 10 εκατοστών. Ψήστε μέχρι να σφίξουν οι άκρες και η πρώτη πλευρά να ροδίσει βαθιά (περίπου 2 λεπτά).
Με μία λεπτή, φαρδιά σπάτουλα, γυρίστε τις τηγανίτες και συνεχίστε να ψήνετε, μέχρι η δεύτερη πλευρά να ροδίσει βαθιά (περίπου 2 λεπτά ακόμα). Επαναλάβετε με το υπόλοιπο μείγμα, χρησιμοποιώντας το υπόλοιπο 1 κουταλάκι του γλυκού λάδι, όπως απαιτείται. Σερβίρετε σκέτες ή με μία από τις ακόλουθες γαρνιτούρες.
Επικάλυψη με γιαούρτι, φιστίκια και σφένδαμο
Χτυπήστε 2 κουταλιές της σούπας κρεμώδες φυστικοβούτυρο και 2 κουταλιές της σούπας σιρόπι σφενδάμου σε 1 φλιτζάνι γιαούρτι μέχρι να ομογενοποιηθούν. Για να σερβίρετε, ρίξτε ένα τέταρτο του μείγματος του γιαουρτιού πάνω από κάθε μερίδα τηγανίτες και πασπαλίστε με ψιλοκομμένα καβουρδισμένα φιστίκια.
Επικάλυψη με γιαούρτι και φρούτα
Ψιλοκόψτε 1/2 φλιτζάνι φρούτα (όπως φράουλες, μπανάνες ή βατόμουρα) σε μικρά κομμάτια, κρατώντας 2 κουταλιές της σούπας. Ανακατέψτε τις υπόλοιπες 6 κουταλιές της σούπας φρούτα και 1 κουταλιά της σούπας σιρόπι σφενδάμου ή πετιμέζι σε 1 φλιτζάνι γιαούρτι. Για να σερβίρετε, ρίξτε ένα τέταρτο του μείγματος γιαουρτιού πάνω από κάθε μερίδα τηγανίτες και πασπαλίστε με τα φρούτα που κρατήσατε.
Επικάλυψη με γιαούρτι και μαρμελάδα βατόμουρο
Ζεστάνετε 1/4 φλιτζάνι μαρμελάδα βατόμουρο χωρίς κουκούτσια μέχρι να ρευστοποιηθεί, περίπου 30 δευτερόλεπτα, και χτυπήστε μέχρι να ομογενοποιηθεί. Σε ένα μικρό μπολ, ανακατέψτε με 1 φλιτζάνι γιαούρτι μέχρι να ομογενοποιηθεί. Για να σερβίρετε, βάλτε 1/4 φλιτζάνι γιαούρτι πάνω από κάθε μερίδα τηγανίτες. Περιχύστε τις τηγανίτες και το γιαούρτι με μαρμελάδα.
Το γλυκό λεμονιού είναι απολαυστικά γλυκό (και ξινό!), δροσερές και ανάλαφρες – με λίγα λόγια, ιδανικές για την Ημέρα της Μητέρας. Η επιτυχία του εξαρτάται από την άφθονη ποσότητα φρεσκοστυμμένου λεμονιού, αλλά και από τη γενναιόδωρη ποσότητα ξύσματος λεμονιού, που προσφέρει τις απαλές, λουλουδένιες νότες του στο γλυκό.
Χρησιμοποιήσαμε τέσσερα λεμόνια για τη γέμιση λεμονιού, τα οποία έδωσαν 2/3 φλιτζανιού χυμό και 1/4 φλιτζανιού ξύσμα. Το άλλο σημαντικό συστατικό για το γλυκό λεμονιού είναι τα αυγά: για να γίνει η κρέμα πλούσια και αφράτη χρειάζονται πολλά.
Δύο ολόκληρα αυγά και επτά κρόκοι δίνουν μια πλούσια κρέμα με καλές ιδιότητες πήξης. Για να τιθασεύσουμε τη δύναμη της κρέμας και να την κάνουμε εξαιρετικά βελούδινη, προσθέσαμε μια μικρή ποσότητα κρέμας γάλακτος και λίγο βούτυρο. Η ζάχαρη άχνη συνέβαλε στην τρυφερή υφή της κρούστας.
Γλυκό λεμονιού
Για 16 κομμάτια
Υλικά
Για τη βάση
1 1/4 φλιτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1/2 φλιτζάνι ζάχαρη άχνη
1/2 κ.γλ. αλάτι
8 κ.σ. ανάλατο βούτυρο, κομμένο σε 8 κομμάτια, σε θερμοκρασία δωματίου
Για τη γέμιση
2 μεγάλα αυγά
7 μεγάλους κρόκους αυγών
1 φλιτζάνι συν 2 κουταλιές της σούπας κρυσταλλική ζάχαρη
1/4 φλιτζάνι ξύσμα λεμονιού τριμμένο
2/3 φλιτζανιού χυμό (4 λεμόνια)
Μια πρέζα αλάτι
4 .σ. ανάλατο βούτυρο, κομμένο σε 4 κομμάτια
3 κ.σ. κρέμα γάλακτος
Ζάχαρη άχνη, για πασπάλισμα
Εκτέλεση
Βάλτε τη σχάρα του φούρνου στη μεσαία θέση και προθερμάνετε τον φούρνο στους 175 βαθμούς Κελσίου. Αλείψτε το ταψί με λίγο λάδι.
Για τη βάση
Χτυπήστε το αλεύρι, τη ζάχαρη και το αλάτι σε έναν επεξεργαστή τροφίμων μέχρι να ενωθούν, περίπου 3 δευτερόλεπτα.
Ρίξτε το βούτυρο από πάνω και χτυπήστε μέχρι το μείγμα να γίνει ανοιχτό κίτρινο και να μοιάζει με χοντρό αλεύρι, περίπου 8 φορές.
Ρίξτε το μείγμα στο προετοιμασμένο ταψί και πιέστε το σταθερά σε μία ομοιόμορφη στρώση.
Ψήστε μέχρι η βάση να αρχίσει να ροδίζει, περίπου 20 λεπτά, περιστρέφοντας το ταψί στα μισά του ψησίματος (η βάση πρέπει να είναι ακόμα ζεστή όταν προστίθεται η γέμιση).
Για τη γέμιση
Εν τω μεταξύ, χτυπήστε τα αυγά και τους κρόκους μαζί, σε μια μεσαία κατσαρόλα. Προσθέστε την κρυσταλλική ζάχαρη μέχρι να ενωθούν, στη συνέχεια χτυπήστε το ξύσμα, τον χυμό λεμονιού και το αλάτι. Προσθέστε το βούτυρο και μαγειρέψτε σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς, μέχρι να λιώσει το βούτυρο και το μείγμα να πήξει ελαφρώς και να φτάσει τους 70 βαθμούς Κελσίου (περίπου 5 λεπτά).
Σουρώστε αμέσως το μείγμα μέσα από ένα λεπτό σουρωτήρι σε ένα μπολ και ανακατέψτε την κρέμα γάλακτος. Ρίξτε τη ζεστή κρέμα λεμονιού ομοιόμορφα πάνω από τη ζεστή βάση. Ψήστε μέχρι η γέμιση να γίνει γυαλιστερή και αδιαφανής και το κέντρο να τρέμει ελαφρώς όταν ανακινείται, 10 έως 15 λεπτά, περιστρέφοντας το ταψί στα μισά του ψησίματος.
Αφήστε το γλυκό να κρυώσει εντελώς σε ταψί πάνω σε σχάρα, για 2 ώρες περίπου. Αφαιρέστε απαλά από το ταψί με μια σπάτουλα. Κόψτε σε 16 κομμάτια και πασπαλίστε με ζάχαρη άχνη πριν τις σερβίρετε.
Οι μπάρες μπορούν να μείνουν στο ψυγείο μέχρι και δύο ημέρες.
Η Μάγια Φάρα παρατήρησε με έκπληξη πόσο γρήγορα άρχισε να αλλάζει η επιδερμίδα της: η ερυθρότητα στα μάγουλα υποχώρησε, τα σπυράκια στην περιοχή της γνάθου μειώθηκαν και το δέρμα της έγινε λιγότερο ξηρό και επιρρεπές σε ερεθισμούς.
Όπως ανέφερε, όταν αντικατέστησε τη συνηθισμένη της γκρανόλα με μια κουταλιά σπόρους κάνναβης, δεν είχε στο μυαλό της το δέρμα της. Είχε ακούσει πως είναι ωφέλιμοι για τις ορμόνες και τα καλά λιπαρά, και αποφάσισε να τους δοκιμάσει.
Παρότι μπορεί να μοιάζει με σύμπτωση, οι μικροί αυτοί σπόροι – πλούσιοι σε αντιφλεγμονώδεις ενώσεις, «φιλικά» για το δέρμα λιπαρά και αντιοξειδωτικά – ενδέχεται να συμβάλλουν ουσιαστικά στη βελτίωση της επιδερμίδας «από μέσα προς τα έξω».
Οφέλη για την επιδερμίδα
Καθώς αυξάνεται το ενδιαφέρον για πιο ήπιες, φυτικής προέλευσης λύσεις στην περιποίηση της επιδερμίδας, οι σπόροι κάνναβης κερδίζουν έδαφος για τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους. Παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για μια σειρά φλεγμονωδών καταστάσεων, και πλέον εξετάζεται ο ρόλος τους και στη διαχείριση δερματικών προβλημάτων όπως η ακμή. Έρευνες δείχνουν ότι μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή που προκαλούν βακτήρια σχετιζόμενα με την ακμή.
Στην περίπτωση της Μάγια, η αλλαγή ήταν εμφανής. Ανέφερε πως δεν είχε υψηλές προσδοκίες, απλώς πίστευε ότι επρόκειτο για μια υγιεινή επιλογή. Ωστόσο, μέσα σε λίγες εβδομάδες, ένιωσε το δέρμα της πιο ισορροπημένο. Τα σπυράκια δεν εξαφανίστηκαν εν μία νυκτί, σταμάτησαν όμως να φουντώνουν όπως παλαιότερα.
Αν και κάθε επιδερμίδα είναι διαφορετική, η εμπειρία της δείχνει ότι η διατροφή μπορεί να είναι σημαντικός σύμμαχος για την υγεία του δέρματος.
Η λειτουργική νατουροπαθητικός και ιδιοκτήτρια του Revital Health, Τζόντι Ντουβάλ, επισήμανε σε συνέντευξή της στην Epoch Times ότι οι σπόροι κάνναβης είναι πλούσιοι σε θρεπτικά στοιχεία και καλά λιπαρά που μειώνουν τη φλεγμονή, ρυθμίζουν τις ορμόνες και ενισχύουν την ανάπλαση του δέρματος – παράγοντες ιδιαίτερα σημαντικοί για όσους εμφανίζουν ακμή. Σύμφωνα με την ίδια, είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμοι για δέρματα με φλεγμονή, λιπαρότητα ή δυσκολία στην επούλωση.
Οι σπόροι κάνναβης περιέχουν ιδανική αναλογία ωμέγα-3 προς ωμέγα-6 λιπαρά οξέα. Αυτή η ισορροπία είναι κρίσιμη, καθώς η υπερβολική κατανάλωση ωμέγα-6 και η έλλειψη ωμέγα-3 μπορεί να εντείνει τις φλεγμονές. Παράλληλα, περιέχουν ψευδάργυρο – βασικό μέταλλο για την επούλωση και τη ρύθμιση της παραγωγής σμήγματος, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία σε δέρματα με ακμή. Επιπλέον, είναι πηγή γάμμα-λινολενικού οξέος, ενός σπάνιου λιπαρού οξέος που φαίνεται να βοηθά σε ορμονικές εξάρσεις και στη μείωση της ερυθρότητας και του οιδήματος. Ενισχύουν επίσης την υγεία του εντέρου, το οποίο, σύμφωνα με τη Ντουβάλ, σχετίζεται άμεσα με την κατάσταση της επιδερμίδας. Όπως σημείωσε, όταν το έντερο λειτουργεί σωστά, αυτό αντανακλάται και στο δέρμα.
Εκτός από τα λιπαρά τους, οι σπόροι κάνναβης είναι πλούσιοι σε βιταμίνες που υποστηρίζουν την υγεία της επιδερμίδας, όπως οι βιταμίνες Α, D και Ε – με τη βιταμίνη Α να είναι ιδιαίτερα γνωστή για την ευεργετική της δράση στο δέρμα. Περιέχουν επίσης πολυφαινόλες, φυσικές φυτικές ενώσεις με αντιμικροβιακές, αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Μόλις 15 γραμμάρια σπόρων ή 50 mg ελαίου κάνναβης καλύπτουν τις ημερήσιες ανάγκες ενός ενήλικα σε αυτές τις βιταμίνες, υπερβαίνοντας μάλιστα το 100% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης.
Οι σπόροι κάνναβης αποτελούν επίσης εξαιρετική πηγή φυτικής πρωτεΐνης, απαραίτητης για την αναδόμηση των ιστών και την ανανέωση των κυττάρων του δέρματος. Η πρωτεΐνη αυτή είναι εύπεπτη, με ποσοστά πέψης που κυμαίνονται από 84% έως 86% για ολόκληρους σπόρους και από 83% έως 92% για αλεύρι κάνναβης.
Χωρίς ψυχοδραστικές επιδράσεις
Παρά τα πολλά τους οφέλη, η πληροφορία ότι προέρχονται από το φυτό της κάνναβης συχνά δημιουργεί σκεπτικισμό. Η Μάγια παραδέχθηκε ότι αρχικά δίσταζε, αναρωτώμενη αν θα ένιωθε «διαφορετικά». Όπως διαπίστωσε όμως, το μόνο αποτέλεσμα ήταν πιο υγιές δέρμα – χωρίς ψυχοδραστικές επιδράσεις.
Η κάνναβη και η μαριχουάνα προέρχονται από το ίδιο φυτικό γένος, Cannabis sativa, γεγονός που οδηγεί πολλούς στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι έχουν τις ίδιες επιδράσεις. Ωστόσο, οι σπόροι κάνναβης δεν είναι ψυχοδραστικοί και δεν επηρεάζουν τη νοητική κατάσταση.
Όπως εξήγησε η διατροφολόγος Κρίστεν Σμιθ στην Epoch Times, οι σπόροι περιέχουν μόνο ίχνη THC και CBD, τα οποία προέρχονται από την επαφή με άλλα μέρη του φυτού κατά τη συγκομιδή και την επεξεργασία. Αυτά τα ίχνη δεν επαρκούν για να προκαλέσουν καμία ψυχοδραστική επίδραση.
Πώς να τους εντάξετε στη διατροφή σας
Σύμφωνα με τη Σμιθ, υπάρχουν πολλοί απλοί τρόποι για να ενταχθούν οι σπόροι κάνναβης στην καθημερινή διατροφή: μπορούν να προστεθούν σε δημητριακά, γιαούρτι, smoothies, σαλάτες ή ακόμη και σε αρτοσκευάσματα. Η ήπια, καρυδένια γεύση τους τούς καθιστά κατάλληλους και για αλμυρά πιάτα.
Η Ντουβάλ ανέφερε ότι τους προσθέτει συχνά σε μπάρες ή ενεργειακές μπουκίτσες που φτιάχνει στο σπίτι για σνακ.
Για γενική υποστήριξη της επιδερμίδας, η κατανάλωση 1 έως 2 κουταλιών της σούπας ημερησίως θεωρείται επαρκής. Σε περιπτώσεις πιο έντονων ή επίμονων δερματικών προβλημάτων, μπορεί κανείς να αυξήσει την ποσότητα στις 3 κουταλιές για σύντομο χρονικό διάστημα, πάντα όμως ξεκινώντας σταδιακά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 1 με 2 κουταλιές αντιστοιχούν σε 15 έως 30 γραμμάρια – ποσότητα μικρότερη από τα 50 γραμμάρια που χρησιμοποιούνται σε ορισμένες μελέτες.
Κατά την επιλογή προϊόντος, συνιστώνται οι αποφλοιωμένοι σπόροι – γνωστοί και ως hemp hearts – καθώς είναι πιο εύπεπτοι και θρεπτικοί. Το έλαιο σπόρων κάνναβης έχει επίσης οφέλη, ιδίως λόγω των αντιφλεγμονωδών λιπαρών του, αλλά πρέπει να καταναλώνεται ωμό, σε σαλάτες ή ωμά πιάτα, ώστε να διατηρούνται τα θρεπτικά του συστατικά.
Η Ντουβάλ συνιστά τη συνδυαστική κατανάλωση σπόρων και ελαίου κάνναβης στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διατροφικής προσέγγισης για την επιδερμίδα – η οποία περιλαμβάνει ψευδάργυρο, τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Α, υποστήριξη του ήπατος και της εντερικής υγείας.
Όπως τόνισε, οι σπόροι κάνναβης είναι από εκείνες τις απλές τροφές που δρουν ήπια αλλά αποτελεσματικά, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της ισορροπίας του οργανισμού.
Σε όλη την ιστορία, οι άνθρωποι έχουν δοκιμάσει ακόμη και τις πιο παράξενες θεραπείες για να διατηρήσουν πλούσια κόμη. Το αρχαίο αιγυπτιακό κείμενο, «Πάπυρος Έμπερς» — που ανακαλύφθηκε σε έναν βασιλικό τάφο — καταγράφει μια θεραπεία που χρησιμοποιήθηκε από τη Βασίλισσα Σες πριν από περισσότερα από 3.000 χρόνια: ένα μείγμα από «δάχτυλα σκύλου, πυρήνες χουρμάδων, και οπλή γαϊδουριού».
Ενώ η αποτελεσματικότητα τέτοιων αρχαίων θεραπειών είναι δύσκολο να επαληθευτεί σήμερα, ένα πράγμα έχει αποδειχθεί: Οι διατροφικές επιλογές μπορούν να μειώσουν την τριχόπτωση.
Σκεφτείτε τα υγιή μαλλιά ως έναν καταπράσινο, ακμάζοντα κήπο. Τα φάρμακα και οι ενέσεις που συζητούνται στο μέρος 2 αυτής της σειράς είναι σαν συνθετικά λιπάσματα που χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν τα φυτά που αγωνίζονται να αναπτυχθούν. Ωστόσο, για μακροπρόθεσμη ανάρρωση και ανάπτυξη, το έδαφος πρέπει επίσης να εμπλουτιστεί. Ομοίως, η θρέψη του σώματος μέσω της σωστής διατροφής είναι ένας από τους πιο φυσικούς — και θεμελιώδεις — τρόπους για την υποστήριξη της υγιούς ανάπτυξης των μαλλιών.
«Αν θέλετε περισσότερα μαλλιά, πρέπει να επενδύσετε στη δημιουργία νέων μαλλιών», δήλωσε στην Epoch Times ο Ρατζές Ράτζπουτ, μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Χειρουργικής Αποκατάστασης Μαλλιών, χειρουργός μεταμόσχευσης μαλλιών και κάτοχος MCh στην πλαστική χειρουργική.
Τόνισε ότι τα κύτταρα των τριχοθυλακίων είναι από τα ταχύτερα ανανεούμενα κύτταρα στο σώμα και «απαιτούν [απεριόριστη] ποσότητα θρεπτικών συστατικών». Χωρίς επαρκή θρεπτική υποστήριξη, η ανάπτυξη των μαλλιών μπορεί να σταματήσει.
Ποια θρεπτικά συστατικά χρειάζονται για την ανάπτυξη των μαλλιών;
Βασικά θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη των μαλλιών
Η ανάπτυξη των μαλλιών απαιτεί βιταμίνες, μέταλλα, πρωτεΐνες και ωμέγα-3 για να παρέχει θρεπτικά συστατικά για τη βέλτιστη λειτουργία των τριχοθυλακίων. Υποστηρίζουν την ανάπτυξη των κυττάρων, ενισχύουν την κυκλοφορία του αίματος και βοηθούν στην παραγωγή κερατίνης, της κύριας πρωτεΐνης στα μαλλιά.
Βιταμίνες Β
Οι βιταμίνες Β είναι ζωτικής σημασίας για τον πολλαπλασιασμό και τον μεταβολισμό των κυττάρων των τριχοθυλακίων — η βιταμίνη Β7, επίσης γνωστή ως βιταμίνη H ή βιοτίνη, είναι αξιοσημείωτη.
Η τριχόπτωση είναι ένα από τα χαρακτηριστικά σημάδια της ανεπάρκειας βιοτίνης. Ωστόσο, οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι δεν χρειάζεται να λαμβάνουν συμπληρώματα βιοτίνης, καθώς αυτή παράγεται φυσικά από τα βακτήρια του εντέρου και είναι άμεσα διαθέσιμη σε μια τυπική καθημερινή διατροφή. Καλές διαιτητικές πηγές βιοτίνης περιλαμβάνουν τα αυγά, τον σολομό και το χοιρινό κρέας.
Βιταμίνες που βοηθούν στην ανάπτυξη των μαλλιών και οι κορυφαίες πηγές τους σε τρόφιμα. Εικονογράφηση από Epoch Times, Shutterstock
Ωστόσο, γενετικές παθήσεις — όπως οι ελλείψεις ενζύμων — και επίκτητοι παράγοντες όπως η δυσαπορρόφηση, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η εγκυμοσύνη, η μακροχρόνια χρήση αντιβιοτικών, ορισμένα φάρμακα, ακόμη και η κατανάλωση ωμού ασπραδιού αυγού μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του σώματος να παράγει ή να απορροφά βιοτίνη. Μελέτες δείχνουν ότι περίπου οι μισές έγκυες γυναίκες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν χαμηλά επίπεδα βιοτίνης. Μια μελέτη του 2016 διαπίστωσε ότι μεταξύ 541 γυναικών με τριχόπτωση, το 38% είχε χαμηλά επίπεδα βιοτίνης.
Η βιοτίνη συχνά διατίθεται στην αγορά ως βασικό συστατικό σε συμπληρώματα υγείας των μαλλιών. Μια ανασκόπηση του 2018 σημείωσε ότι ενώ ορισμένες μεμονωμένες περιπτώσεις — κυρίως σε παιδιά — έχουν δείξει τριχοφυΐα με τη χρήση συμπληρωμάτων βιοτίνης, μελέτες μεγάλης κλίμακας δεν έχουν βρει ισχυρά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη συμπλήρωση βιοτίνης.
Ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η πρόσληψη βιοτίνης έως και 200 χιλιοστόγραμμα την ημέρα είναι τοξική για τον άνθρωπο, η υπερβολική συμπλήρωση ενέχει ορισμένους κινδύνους. Η υπερβολική βιοτίνη μπορεί να «επηρεάσει τα επίπεδα άλλων στοιχείων στο αίμα και να προκαλέσει αναξιόπιστα αποτελέσματα αιματολογικών εξετάσεων», δήλωσε η Σίντυ Τσαν Φίλιπς, εγγεγραμμένη διαιτολόγος, στην εφημερίδα Epoch Times. Τέτοια αποτελέσματα μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα ενός γιατρού να διαγνώσει με ακρίβεια άλλες παθήσεις, γι’ αυτό και πολλοί δερματολόγοι συμβουλεύουν να μην λαμβάνετε συμπληρώματα βιοτίνης χωρίς ιατρική επίβλεψη.
Η υπερβολική πρόσληψη βιοτίνης μπορεί να επηρεάσει ένα ευρύ φάσμα δεικτών αιματολογικών εξετάσεων. Για παράδειγμα, οι υπερβολικές ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν ψευδώς χαμηλά επίπεδα τροπονίνης, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε χαμένη διάγνωση καρδιακών παθήσεων. Μια κλινική δοκιμή του 2018 διαπίστωσε ότι η βιοτίνη μπορεί να επηρεάσει την ακρίβεια των τεστ εγκυμοσύνης, συμπεριλαμβανομένων των κιτ δοκιμών χωρίς ιατρική συνταγή. Εκτός από τη βιοτίνη, το φυλλικό οξύ (βιταμίνη Β9) και η βιταμίνη Β12 είναι επίσης απαραίτητα για την υγιή ανάπτυξη των μαλλιών.
Το φυλλικό οξύ βρίσκεται κυρίως στα λαχανικά, ειδικά στα σκούρα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, τα σπαράγγια και τα λαχανάκια Βρυξελλών.
Από το 1998, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ απαιτεί από τους κατασκευαστές να εμπλουτίζουν τα τυποποιημένα εμπλουτισμένα προϊόντα δημητριακών με φυλλικό οξύ. Κάθε αλεύρι που φέρει την ένδειξη «εμπλουτισμένο» πρέπει να περιέχει φυλλικό οξύ και άλλες απαραίτητες βιταμίνες και μέταλλα.
Οι περισσότεροι άνθρωποι καλύπτουν τις ανάγκες τους σε φυλλικό οξύ μόνο μέσω της διατροφής, αν και οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία εξακολουθούν να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπαρκούς πρόσληψης.
Η βιταμίνη Β12 βρίσκεται κυρίως σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Η βιοδιαθεσιμότητα της βιταμίνης Β12 από τα γαλακτοκομικά προϊόντα εκτιμάται ότι είναι περίπου τρεις φορές υψηλότερη από ό,τι από το κρέας. Δεδομένου ότι τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης δεν περιέχουν φυσικά Β12, οι χορτοφάγοι και οι vegans πρέπει να την λαμβάνουν μέσω εμπλουτισμένων τροφών ή συμπληρωμάτων διατροφής.
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D είναι ένα άλλο απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για υγιή μαλλιά. Ρυθμίζει την ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των κερατινοκυττάρων και μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των θυλάκων της τρίχας από βλάβες που προκαλούνται από τη διυδροτεστοστερόνη (DHT), μια βασική ορμόνη που σχετίζεται με την πιο συχνή τριχόπτωση που συζητείται στο Μέρος 1.
Η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να συμβάλει στη συνολική αραίωση των μαλλιών. Ως ορμόνη, η βιταμίνη D επηρεάζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται και ανταποκρίνεται στα ανδρογόνα. Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί με διάφορες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως η γυροειδής αλωπεκία και η ψωρίαση.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι θα έχουν ανεπάρκεια ή έλλειψη βιταμίνης D κατά τη διάρκεια του χειμώνα», δήλωσε στην Epoch Times ο Μάνις Μίτταλ, χειρουργός μεταμόσχευσης μαλλιών στο Λονδίνο και ιδρυτής της κλινικής μαλλιών Mittal. Κατά τους ψυχρότερους μήνες, συνιστά στους ασθενείς να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης D ανεξάρτητα από την τριχόπτωση.
Βιταμίνες A και C
Η βιταμίνη A είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των θυλακικών κυττάρων. Ρυθμίζει επίσης την παραγωγή σμήγματος, η οποία βοηθά στη διατήρηση της ενυδάτωσης του τριχωτού της κεφαλής ενυδατωμένου και της φυσικής λαμπρότητας των μαλλιών. Η βιταμίνη C παίζει κρίσιμο ρόλο στη σύνθεση κολλαγόνου, η οποία υποστηρίζει την παραγωγή κερατίνης — της δομικής πρωτεΐνης από την οποία φτιάχνεται η τρίχα.
Ψευδάργυρος, σελήνιο και σίδηρος
Η ταχεία διαίρεση και ανάπτυξη των κυττάρων των τριχοθυλακίων βασίζεται σε συγκεκριμένα ένζυμα και ιχνοστοιχεία, όπως ο ψευδάργυρος και το σελήνιο, απαραίτητα για την παραγωγή και τη δράση των ενζύμων. Αυτά τα μέταλλα συνδέονται επίσης στενά με την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος.\
Η ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε τελογενή τριχόπτωση, μια μη ουλώδη μορφή διάχυτης τριχόπτωσης, και σε πιο λεπτά, ανοιχτόχρωμα και πιο εύθραυστα μαλλιά.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα ψευδαργύρου είναι χαμηλότερα σε ασθενείς με γυροειδή αλωπεκία και τελογενή τριχόπτωση από ό,τι σε υγιή άτομα. Σε άτομα με ανδρικής προέλευσης τριχόπτωση, τα υψηλότερα επίπεδα ψευδαργύρου τείνουν να ανταποκρίνονται καλύτερα σε θεραπείες συντήρησης, όπως η τοπική μινοξιδίλη 5% και η διόρθωση των ελλείψεων βιταμινών και μετάλλων, σε σύγκριση με εκείνους που έχουν ανεπάρκεια ψευδαργύρου.
Μέταλλα που βοηθούν στην ανάπτυξη των μαλλιών και οι κορυφαίες πηγές τροφίμων τους. Εικονογράφηση από Epoch Times, Shutterstock
Οι χορτοφάγοι διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο για ανεπάρκεια ψευδαργύρου, καθώς ο ψευδάργυρος από φυτικές πηγές είναι λιγότερο βιοδιαθέσιμος από ό,τι από το κρέας. Επιπλέον, οι χορτοφαγικές δίαιτες συχνά περιλαμβάνουν περισσότερα όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως, τα οποία περιέχουν φυτικά άλατα — ενώσεις που αναστέλλουν την απορρόφηση ψευδαργύρου.
Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει μια σύνδεση μεταξύ της ανεπάρκειας σεληνίου και της τριχόπτωσης. Σε βρέφη με χαμηλά επίπεδα σεληνίου, η συμπλήρωση έχει αποδειχθεί ότι αντιστρέφει τα συμπτώματα της τριχόπτωσης. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη σεληνίου για ενήλικες είναι 55 μικρογραμμάρια — μια ποσότητα που εύκολα καλύπτεται με μόνο ένα καρύδι Βραζιλίας. Τα θαλασσινά είναι μια άλλη εξαιρετική και ευρέως διαθέσιμη πηγή σεληνίου.
Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη σεληνίου θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε τριχόπτωση. Αυξημένα επίπεδα σεληνίου έχουν αναφερθεί στο αίμα ορισμένων ασθενών με τριχόπτωση ανθεκτική στη θεραπεία.
Ο σίδηρος είναι ένα άλλο απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για την υγεία των μαλλιών. Αρκετά γονίδια που εμπλέκονται στη δραστηριότητα των θυλάκων της τρίχας ρυθμίζονται από τον σίδηρο και παίζει επίσης κρίσιμο ρόλο στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης — της πρωτεΐνης που μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα. Η τριχόπτωση μπορεί να προκληθεί από σιδηροπενική αναιμία και την ευρύτερη επίδραση του σιδήρου στη δραστηριότητα των ενζύμων.
Μια αναδρομική μελέτη που περιελάμβανε 155 ασθενείς με τριχόπτωση γυναικείου τύπου στην Ταϊβάν διαπίστωσε ότι όταν η ανεπάρκεια σιδήρου ορίστηκε ως επίπεδα φερριτίνης ορού κάτω από 60 ng/mL, έως και 70% των ασθενών είχαν έλλειψη σιδήρου. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν μεγαλύτερες αυξήσεις στα επίπεδα φερριτίνης σε εκείνες που ανέφεραν βελτιωμένη αναγέννηση των μαλλιών μετά τη λήψη συμπληρωμάτων. Μια συστηματική ανασκόπηση 36 ερευνών του 2021 έδειξε ότι το 21% των γυναικών είχαν έλλειψη σιδήρου. Τα επίπεδα φερριτίνης ήταν επίσης χαμηλότερα σε γυναίκες με μη ουλώδη τριχόπτωση σε σύγκριση με υγιείς.
Η απορρόφηση σιδήρου απαιτεί όξινο περιβάλλον, πράγμα που σημαίνει ότι άτομα με παθήσεις δυσαπορρόφησης όπως κοιλιοκάκη, χαμηλό οξύ στομάχου ή άτομα που λαμβάνουν αντιόξινα ενδέχεται να αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο ανεπάρκειας. Οι χορτοφάγοι είναι επίσης πιο πιθανό να έχουν χαμηλά επίπεδα σιδήρου, καθώς οι φυτικές δίαιτες παρέχουν μη αιμικό σίδηρο, ο οποίος απορροφάται λιγότερο αποτελεσματικά από τον οργανισμό.
Το κόκκινο κρέας είναι η πιο βιοδιαθέσιμη πηγή αιμικού σιδήρου. Η Φίλιπς σημείωσε ότι ενώσεις όπως τα οξαλικά στο τσάι μπορούν να αναστείλουν την απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου από φυτικές τροφές. Ως αποτέλεσμα, οι χορτοφάγοι συμβουλεύονται να αποφεύγουν το τσάι ή τον καφέ κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Από την άλλη πλευρά, η βιταμίνη C μπορεί να ενισχύσει την απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου. «Ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού με τη σαλάτα σπανάκι είναι ένας καλός συνδυασμός», είπε.
Πρωτεΐνη και Ωμέγα-3
Όπως τα τούβλα είναι απαραίτητα για την οικοδόμηση μιας κατοικίας, η διαιτητική πρωτεΐνη παρέχει τις πρώτες ύλες που χρειάζεται το σώμα για να διατηρήσει τις κυτταρικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης των μαλλιών. Η ανεπαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε αραίωση των μαλλιών και αυξημένη τριχόπτωση.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα — που βρίσκονται σε τρόφιμα όπως τα λιπαρά ψάρια και οι λιναρόσποροι — παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη υγιών θυλάκων της τρίχας. Αυτά τα απαραίτητα λίπη βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα, βελτιώνοντας την υγεία του τριχωτού της κεφαλής και δημιουργώντας ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη των μαλλιών.
Το πρόβλημα με τα συμπληρώματα
Η πληκτρολόγηση «συμπληρώματα τριχόπτωσης» στο Amazon εμφανίζει περισσότερες από 5.000 καταχωρίσεις προϊόντων.
Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των συμπληρωμάτων είναι δύσκολο να αποδειχθεί σε δοκιμές σε ανθρώπους. Σε αντίθεση με τις μελέτες σε ζώα, οι δοκιμές σε ανθρώπους αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις στον έλεγχο μεταβλητών όπως η διατροφή και ο τρόπος ζωής, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα. Ως αποτέλεσμα, ορισμένες κλινικές μελέτες έχουν οδηγήσει σε ασαφή ή ασυνεπή ευρήματα. Επιπλέον, πολλές δοκιμές χρηματοδοτούνται από κατασκευαστές ή προγραμματιστές προϊόντων, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει προκατάληψη.
«Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά προϊόντα συμπληρωμάτων μαλλιών στην αγορά, αλλά υπάρχουν λίγα στοιχεία για την επίδρασή τους», δήλωσε η Φίλιπς. Πρόσθεσε ότι τα συμπληρώματα διατροφής δεν ελέγχονται από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ.
Για όσους επιλέγουν να λαμβάνουν συμπληρώματα, συνιστά την επιλογή προϊόντων από αξιόπιστες πηγές — συγκεκριμένα, μάρκες που έχουν δοκιμαστεί ανεξάρτητα από οργανισμούς όπως η Φαρμακοποιία των Ηνωμένων Πολιτειών, η το NSF International ή η ConsumerLab. Ωστόσο, είπε ότι οι πιστοποιήσεις επικεντρώνονται στην ακρίβεια των συστατικών και την ασφάλεια των προϊόντων, όχι στην αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα για την ανάπτυξη των μαλλιών.
Η φράση «περισσότερα είναι καλύτερα» δεν ισχύει πάντα όταν πρόκειται για ορισμένα θρεπτικά συστατικά, σημείωσε η Φίλιπς. Η λήψη συμπληρωμάτων χωρίς την κατανόηση των αναγκών σας σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ — και σε ορισμένες περιπτώσεις, να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Για παράδειγμα, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D χωρίς ανεπάρκεια μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα πέρα από το ασφαλές ανώτατο όριο, οδηγώντας ενδεχομένως σε υπερβολική συσσώρευση ασβεστίου στο σώμα και επιδείνωση της τριχόπτωσης, είπε.
Πέρα από τη βιταμίνη D, έρευνες έχουν δείξει ότι η υπερβολική συμπλήρωση ορισμένων θρεπτικών συστατικών — συμπεριλαμβανομένου του σεληνίου και των βιταμινών Α και Ε — μπορεί επίσης να συμβάλει στην τριχόπτωση.
Σε μια έκθεση του 2011 σχετικά με την οξεία τοξικότητα σεληνίου, ένα υγρό συμπλήρωμα διατροφής βρέθηκε να περιέχει 200 φορές την επισημασμένη συγκέντρωση σεληνίου. Το περιστατικό είχε ως αποτέλεσμα δηλητηρίαση από σελήνιο σε 201 άτομα σε 10 πολιτείες — το 70% των οποίων παρουσίασε τριχόπτωση.
Μια ολοκληρωμένη διατροφή είναι γενικά επαρκής για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. 55 έως 85 γραμμάρια πρωτεΐνης και 1 έως 2 φλιτζάνια λαχανικά ή φρούτα ανά γεύμα μπορούν να βοηθήσουν στην υποστήριξη της υγείας των μαλλιών και της συνολικής ευεξίας, είπε.
Ο Μίτταλ συμφώνησε: «Όλα αυτά προέρχονται από μια καλή, ισορροπημένη θρεπτική διατροφή».
Ο ρόλος της διατροφής
Η τήρηση μιας μεσογειακής διατροφής έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο τριχόπτωσης ανδρικού τύπου—ένα όφελος που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αφθονία φρέσκων βοτάνων και λαχανικών. Η διατροφή περιλαμβάνει επίσης φρούτα πλούσια σε πολυφαινόλες, ενώσεις γνωστές για τις ισχυρές αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες.
«Η μεσογειακή διατροφή … είναι μια αντιφλεγμονώδης, αντιοξειδωτική δίαιτα… ευεργετική για την ανάπτυξη των μαλλιών», σημείωσε η Φίλιπς.
Η μεσογειακή διατροφή, λόγω της πλούσιας συμπερίληψης λαχανικών και βοτάνων, βοηθά στη μείωση του κινδύνου τριχόπτωσης. Εικονογράφηση από Epoch Times, Shutterstock
Μια μελέτη σε 9.647 συμμετέχοντες — συμπεριλαμβανομένων 7.348 με ανδρογενετική αλωπεκία — διαπίστωσε ότι οι δίαιτες πλούσιες σε αντιοξειδωτικά μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της τριχόπτωσης, ενώ οι δίαιτες που ενισχύουν την φλεγμονή φάνηκαν να αυξάνουν τον κίνδυνο. Ο κίνδυνος ήταν ιδιαίτερα έντονος σε γυναίκες με γενετική προδιάθεση για ανδρογενετική αλωπεκία, πιθανώς λόγω της συσχέτισης μεταξύ φλεγμονωδών διαιτών και μεταβολικού συνδρόμου.
Υπερεπεξεργασμένες και ζαχαρούχες τροφές
Οι δίαιτες πλούσιες σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα έχουν συνδεθεί με αυξημένη φλεγμονή στην κυκλοφορία του αίματος και στο τριχωτό της κεφαλής. Αυτές οι τροφές έχουν συνήθως υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες και περιέχουν πρόσθετα που ενθαρρύνουν την υπερκατανάλωση τροφής, συμβάλλοντας στην παχυσαρκία — έναν γνωστό παράγοντα κινδύνου για την τριχόπτωση.
Οι επεξεργασμένες τροφές που περιέχουν ζάχαρη είναι ένας άλλος έμμεσος παράγοντας που συμβάλλει στην τριχόπτωση. Η ζάχαρη διεγείρει την υπερβολική παραγωγή σμήγματος, δημιουργώντας ένα λιπαρό περιβάλλον στο τριχωτό της κεφαλής που προάγει την μικροβιακή υπερανάπτυξη, οδηγώντας σε ερεθισμό και φλεγμονή. Η υψηλή πρόσληψη ζάχαρης μπορεί επίσης να ενεργοποιήσει ορισμένες βιοχημικές οδούς που μπορεί να επιταχύνουν την τριχόπτωση.
Μια έρευνα του 2023 στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.000 συμμετέχοντες διαπίστωσε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των ζαχαρούχων ποτών και του υψηλότερου κινδύνου ανδρικής τριχόπτωσης σε νεαρούς άνδρες.
Οι δίαιτες με περιορισμένες θερμίδες έχουν επίσης συσχετιστεί με αυξημένη τριχόπτωση.
Ακόμη και υγιείς άνθρωποι που δεν είναι υπέρβαροι μπορεί να εμφανίσουν τριχόπτωση όταν προσπαθούν να χάσουν βάρος μέσω δίαιτας, δήλωσε ο Ράτζπουτ. Σημείωσε ότι οι εξαιρετικά χαμηλές σε λιπαρά, χωρίς υδατάνθρακες, και κετογονικές δίαιτες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία των μαλλιών.
Σημαντικό για την ανάπτυξη των μαλλιών
Τα μαλλιά είναι μεταβολικά ενεργός ιστός, γι’ αυτό και τα θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν την αναγέννηση, τον μεταβολισμό και την κυτταρική ανανέωση — όπως η πρωτεΐνη, οι βιταμίνες Β, η βιταμίνη D και τα μέταλλα — είναι σημαντικά για τη διατήρηση της υγιούς ανάπτυξης των μαλλιών.
Μια ισορροπημένη διατροφή παραμένει ο απλούστερος και πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποκτήσετε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Η Φίλιπς σημείωσε ότι η εστίαση σε πλήρη, μη επεξεργασμένα τρόφιμα αντί για συσκευασμένα ή υψηλής επεξεργασίας προϊόντα παρέχει θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα σας και μειώνει τον κίνδυνο υπερκατανάλωσης αυτών των θρεπτικών συστατικών. Η μεσογειακή διατροφή είναι ένα ευρέως αναγνωρισμένο παράδειγμα ενός ισορροπημένου διατροφικού προτύπου.
Πολλοί άνθρωποι βιώνουν φλεγμονή που προκαλείται από χρόνιο στρες — συχνά χωρίς να το συνειδητοποιούν — μέχρι να εμφανιστούν συμπτώματα όπως η τριχόπτωση ή η αύξηση βάρους. «Είναι τόσο συνηθισμένο τώρα», είπε η Φίλιπς.
Η διατήρηση μιας υγιεινής, ολοκληρωμένης διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων του στρες — ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με τακτική σωματική δραστηριότητα και επαρκή ύπνο, κάτι που μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την ανάρρωση.
Ένα ισορροπημένο γεύμα συνήθως περιλαμβάνει 55 έως 85 γραμμάρια πρωτεΐνης, τουλάχιστον ένα φλιτζάνι λαχανικά και μισό φλιτζάνι δημητριακά ολικής αλέσεως. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της φλεγμονής, σημείωσε η Φίλιπς. Συνιστά να τρώτε πολύχρωμα λαχανικά καθημερινά, ιδανικά ενσωματώνοντας πολλά είδη σε κάθε γεύμα. Η εναλλαγή μεταξύ τουλάχιστον τριών διαφορετικών τύπων πρωτεΐνης καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας είναι επίσης ωφέλιμη — για παράδειγμα, ψάρι τη Δευτέρα, κοτόπουλο την Τρίτη και μοσχάρι την Παρασκευή.
Τα συμπληρώματα μπορούν να είναι χρήσιμα για άτομα που δεν μπορούν να λάβουν επαρκή θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή τους ή έχουν ορισμένες ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά.
Ωστόσο, ο Ράτζπουτ προτείνει να μην λαμβάνετε όλα τα συμπληρώματα καθημερινά. Η λήψη όλων ταυτόχρονα είναι σαν να φέρνετε κάθε είδους εργάτη οικοδομών σε ένα εργοτάξιο ταυτόχρονα — μπορεί να οδηγήσει σε χάος και αναποτελεσματικότητα. Αντ’ αυτού, συνιστά την ομαδοποίηση συμπληρωμάτων που λειτουργούν συνεργιστικά, όπως ο συνδυασμός φυλλικού οξέος με σίδηρο ή βιταμινών Β με πρωτεΐνη. Η κατανομή τους σε διαφορετικές ημέρες της εβδομάδας μπορεί επίσης να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την απορρόφησή τους.
Επόμενο άρθρο: Τώρα που συζητήσαμε ισχυρές θεραπευτικές επιλογές όπως φάρμακα και πιο ήπιες αλλά αποτελεσματικές μεθόδους όπως δίαιτες, θα εξερευνήσουμε φυσικές θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση — ή ακόμα και στην αντιστροφή — της τριχόπτωσης.
Η Ναμ Σουν Αν κάθεται σκυμμένη στο πάτωμα της κουζίνας της, κάτω από χαμηλά φώτα και καφέ ντουλάπια. Φορώντας γάντια από λάτεξ, ανακατεύει λαχανικά και βότανα που έχουν υποστεί ζύμωση σε ένα μεγάλο μεταλλικό μπολ. Η ενήλικη κόρη της, η Σάρα, βιντεοσκοπεί τη μητέρα της και προσθέτει τη δική της αφήγηση.
«Ναι, φτιάχνει κίμτσι στο έδαφος», λέει η Σάρα. «Πολλοί με ρωτούν γιατί. Είναι πιο εργονομικό για τη μαμά μου… και είναι κάτι που έκαναν και οι πρόγονοί μας.»
Μαζί, οι δυο τους έχουν τραβήξει την προσοχή εκατοντάδων χιλιάδων ακολούθων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δίνοντας ζωή στην κορεάτικη κουζίνα με έναν νέο τρόπο μέσα από το ιστολόγιό τους και τη σελίδα τους στο Instagram, Ahnest Kitchen.
Τον Απρίλιο, το δίδυμο μητέρας-κόρης κυκλοφόρησε ένα βιβλίο μαγειρικής, με τίτλο «Umma» —που στα Κορεάτικα σημαίνει «μαμά»— γεμάτο συνταγές που μοιάζουν εξωτικές αλλά γεμάτες με τις ανέσεις του σπιτιού.
Όπως πολλές καλές ιστορίες, το ταξίδι τους στη μαγειρική και την καταγραφή συνταγών μαζί ως μητέρα και κόρη ήταν περιπετειώδες και απροσδόκητο. Η Ναμ Σουν ανέκαθεν αγαπούσε να μαγειρεύει, αλλά το ταξίδι της Σάρα στην κορεάτικη κουζίνα είναι επίσης μια ιστορία για το πώς έψαξε παντού για να βρει την αίσθηση του ανήκειν και τελικά τη βρήκε στο σπίτι.
Επιστροφή στις ρίζες
Η Σάρα γεννήθηκε στην κομητεία Όραντζ της Καλιφόρνια, από νεομετανάστες γονείς, οι οποίοι έφυγαν από την Κορέα για να προσφέρουν στα παιδιά τους μια καλύτερη ζωή. Η μητέρα της, Ναμ Σουν, ήταν γνωστή για τις μαγειρικές της ικανότητες στο σπίτι στην Κορέα και, κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας της Σάρα, η Ναμ Σουν διατηρούσε το δικό της εστιατόριο με νουντλς.
«Η μαμά μου δεν με άφησε να μαγειρέψω», είπε η Σάρα. «Αυτό συνέβη σε μια εποχή που οι κορεατικοί τρόποι δεν ήταν καθόλου δημοφιλείς.» Η Σάρα θυμάται καλά πώς ένιωσε που ήταν η μόνη Κορεατικής καταγωγής Αμερικανίδα στην τάξη της. Ζήτησε από τη μαμά της να της φτιάχνει σάντουιτς για μεσημεριανό αντί για κίμπαπ: ένα ρολό με ρύζι, λαχανικά και τόφου, τυλιγμένο σε φύκια.
Κάθε Αμερικανός πρώτης γενιάς γνωρίζει πολύ καλά τα περίπλοκα συναισθήματα που συνοδεύουν την ενηλικίωση, όταν κάποιος είναι διχασμένος ανάμεσα σε δύο κόσμους. Η εφηβεία είναι μια ταλάντωση εκκρεμούς ανάμεσα στην ευγνωμοσύνη για όσα εγκατέλειψαν οι γονείς σου και στην ακλόνητη γνώση ότι είσαι διαφορετικός: απίστευτα Αμερικανός στα μάτια των γονιών σου, αλλά αναμφισβήτητα «άλλος» στα μάτια των συνομηλίκων σου.
Στην πρώιμη ενήλικη ζωή, η Σάρα ταξίδεψε στην Κορέα. Εκεί, έκανε ένα μεγάλο βήμα προς την υιοθέτηση της κορεατικής κληρονομιάς της. «Είδα αυτό το θεατρικό έργο όσο ήμουν εκεί, για τη θυσία ενός πατέρα για την κόρη του», είπε. Αναλογιζόμενη τις θυσίες που είχαν κάνει οι γονείς της για εκείνη, η Σάρα θυμήθηκε: «Εκείνη τη στιγμή, η Κορέα μου φαινόταν τόσο σωστή. Ήθελα να αγκαλιάσω τον πολιτισμό μου. Γύρισα σπίτι και ζήτησα από τη μαμά μου να μου φτιάξει τα πάντα κορεάτικα».
Το βάθος της αγάπης μιας μητέρας
Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι της Σάρα να ξαναβυθιστεί στην κορεάτικη κουζίνα. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να μάθει πώς να την μαγειρεύει για πρώτη φορά. Η Σάρα άρχισε να γυρίζει βίντεο με τη μητέρα της να μαγειρεύει παραδοσιακά κορεάτικα φαγητά, όπως κίμτσι και πικάντικο χοιρινό μπουλγκόγκι, και να τα δημοσιεύει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το 2018, η Σάρα μετακόμισε πίσω στο σπίτι των γονιών της και ξεκίνησε το ιστολόγιό της, Ahnest Kitchen. Η αποστολή της ήταν να συλλέγει και να μοιράζεται τις συνταγές της μητέρας της. Καταγράφει τις επισκέψεις της μητέρας της σε παντοπωλεία, μοιράζεται μέρη για να αγοράσει κανείς καλά κορεάτικα είδη πρώτης ανάγκης και αποκαλύπτει ποιες αλυσίδες παντοπωλείων προσφέρουν καλές κορεάτικες επιλογές. Για αρχή, προτείνει το Trader Joe’s.
Η διαδικασία δίδαξε στη Σάρα πολλά για τη μητέρα της.
«Όταν άρχισα να γράφω τι έκανε, τότε συνειδητοποίησα πραγματικά ότι είναι καταπληκτική μαγείρισσα. Το φαγητό που έφτιαχνε στην κουζίνα μας ήταν φτιαγμένο με τόση αγάπη και ήταν σημαντικά καλύτερο από το φαγητό σε οποιοδήποτε εστιατόριο», είπε.
Μαγειρεύοντας μαζί κορεάτικα πιάτα, η Σάρα και ο Ναμ Σουν βρήκαν μια κοινή γλώσσα. (America’s Test Kitchen/Kritsada Panichgul)
Η υπερδύναμη της Σάρα έγκειται στο ότι μπορεί να αποτυπώσει με λόγια και σύντομα βίντεο την αγάπη και τη φροντίδα πίσω από το μαγείρεμα της μαμάς της.
«Η μαμά μου δεν αγαπάει τις αγκαλιές», είπε. «Δεν λέει σ’ αγαπώ. Με αγαπάει μέσα από το φαγητό που μαγειρεύει.»
Η παρασκευή και το μοίρασμα φαγητού είναι ένας πρωταρχικός τρόπος έκφρασης αγάπης στον κορεατικό πολιτισμό. Κάθε χρόνο στα γενέθλια της Σάρα, η μαμά της φτιάχνει το μιγιοκγκούκ, μια παραδοσιακή σούπα φτιαγμένη από φύκια. Η πλούσια σε θρεπτικά συστατικά σούπα σερβίρεται συχνά στις μητέρες μετά τον τοκετό και, για να τιμήσουν τις μητέρες τους, τα παιδιά στην Κορέα συνήθως απολαμβάνουν μια μερίδα μιγιοκγκούκ και στα γενέθλιά τους.
Σε ένα βίντεο, οι θεατές μπορούν να δουν τη Ναμ Σουν να φτιάχνει αρκετό φαγητό για να γεμίσει ένα ολόκληρο ψυγείο για τον γιο της, ο οποίος εκείνη την εποχή σπούδαζε ιατρική.
Εύρεση κοινής γλώσσας
Η Σάρα δεν χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και το ιστολόγιό της απλώς για να καταγράφει συνταγές. Αναλογίζεται επίσης τις προκλήσεις και τις ανασφάλειες που προκύπτουν από τις διαφορές μεταξύ των πολιτισμών. Για παράδειγμα, παρά το γεγονός ότι μεγάλωσε σε ένα σπίτι όπου η ομιλούμενη γλώσσα ήταν τα Κορεατικά, η Σάρα δεν μιλάει άπταιστα. Έχει μιλήσει για το πώς αυτό έχει προκαλέσει κενά επικοινωνίας με τους γονείς της, κάτι που έχει βαθιά απήχηση στους ακολούθους της.
Όταν η Σάρα μίλησε στο Sebasi, την κορεατική εκδοχή μιας ομιλίας TED, έδωσε μια ομιλία 20 λεπτών στα Αγγλικά. Μεταφράστηκε στα Κορεατικά. Για πρώτη φορά, οι γονείς της Σάρα μπορούσαν να καταλάβουν όλα όσα έλεγε, πλήρως.
Το να μαγειρεύουν μαζί ήταν σαν να βρίσκουν μια κοινή γλώσσα για τη Σάρα και την Ναμ Σουν. Παρόλα αυτά, η διαδικασία δημιουργίας ενός βιβλίου μαγειρικής ήταν συχνά δύσκολη, ειδικά επειδή καμία από τις συνταγές της Ναμ Σουν δεν ήταν καταγεγραμμένη, ούτε χρησιμοποιούσε ακριβείς μετρήσεις.
«Τα κουτάλια μέτρησης της φαίνονταν παιχνίδια», είπε η Σάρα. Έγινε πιο εύκολο όταν εξοικειώθηκαν περισσότερο με τη διαδικασία, και η βαθύτερη σύνδεσή τους έκανε την προσπάθεια να αξίζει τον κόπο.
«Μόλις βρήκαμε μια ροή, χρειάστηκαν περίπου τρεις μήνες για να δημιουργηθεί το βιβλίο», είπε η Σάρα.
Μερικές από τις αγαπημένες της συνταγές στο βιβλίο περιλαμβάνουν το κίμτσι—τόσο την παραδοσιακή εκδοχή φτιαγμένη με άθικτα κεφάλια λάχανου νάπα όσο και την κομμένη εκδοχή, καθώς και τη σούπα με φύκια που φτιάχνεται με τόση αγάπη κάθε χρόνο στα γενέθλιά της.
«Υπάρχει κάτι για όλους στο κορεάτικο φαγητό», είπε η Σάρα. Οι γεύσεις της κουζίνας δεν είναι υπερβολικά πικάντικες ή πολωτικές.
Για όσους αναγνώστες μπορεί να είναι επιφυλακτικοί ή να φοβούνται να μαγειρέψουν αυτή την κουζίνα στη δική τους κουζίνα, η Σάρα είπε ότι δεν είναι και τόσο περίπλοκο. «Είναι εύκολο να το φτιάξεις», είπε. «Μερικές φορές υπάρχουν πολλά βήματα. Αλλά αν μπορείς να φτιάξεις αυγά, μπορείς να φτιάξεις και κορεάτικο [φαγητό].»
Το καλύτερο με το κορεάτικο φαγητό, σύμφωνα με τη Σάρα, είναι ότι «το τρως και νιώθεις σαν να βρίσκεσαι στην κουζίνα της γιαγιάς σου».
Το σημείωμα της Ναμ Σουν στην αρχή του βιβλίου εκφράζει τη νοσταλγία και το συναίσθημα πίσω από τη δική της μαγειρική: «Καθώς περνάει ο καιρός, ελπίζω ότι όταν τα παιδιά μου νοσταλγούν, αυτό το βιβλίο θα τους προσφέρει παρηγοριά, όπως ακριβώς θα έκανε σε όποιον καταλαβαίνει αυτό το είδος αγάπης».
Ίσως αυτός είναι ο πραγματικός λόγος που οι συνταγές και τα βίντεο της Σάρα και της Ναμ Σουν έχουν αγγίξει τόσους πολλούς ανθρώπους. Για αυτούς, το κορεάτικο φαγητό, όπως το θέτει η Σάρα, είναι «σαν να γυρίζεις σπίτι».
Το κορεάτικο φαγητό έχει κάτι για όλους, λέει η Σάρα Αν. Στη φωτογραφία απεικονίζονται συνήθη στοιχεία ενός κορεάτικου γεύματος, όπως ρύζι, σούπα, κίμτσι, διάφορα μπάντσαν (συνοδευτικά πιάτα), τζανγκ (σάλτσα) και μια πρωτεΐνη. (America’s Test Kitchen/Kritsada Panichgul)