Τετάρτη, 09 Ιούλ, 2025

Αναδεικνύονται πεζοπορικές διαδρομές μήκους 335 χλμ στον δήμο Βέροιας

Έγκριση έδωσαν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη χρηματοδότηση μελέτης που αφορά τη συντήρηση, σήμανση και ανάδειξη των πεζοπορικών διαδρομών του δήμου Βέροιας με το ποσό των 368.000 ευρώ περίπου.

Το έργο θα χρηματοδοτηθεί μέσω του προγράμματος «Ελλάδα 2.0 Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» και αφορά ένα δίκτυο πεζοπορικών και ποδηλατικών διαδρομών, συνολικού μήκους 334,5 χλμ, που περιλαμβάνει μονοπάτια αναψυχής, εκπαιδευτικά – θεματικά μονοπάτια, μονοπάτια προσβάσιμα σε ΑμΕΑ και μονοπάτια διαβίωσης.

Το δίκτυο συνδέει οικισμούς με σημεία ενδιαφέροντος όπως καταρράκτες, κορυφές, αρχαιολογικούς χώρους και μοναστήρια, ενώ το 25% των διαδρομών αυτών αναπτύσσεται σε ειδικές ζώνες διατήρησης που ονομάζονται «Όρος Βέρμιο» και «Στενά Αλιάκμονα».

Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου του δήμου Βέροιας, το Βέρμιο προσφέρεται για πεζοπορία και για ποδηλασία βουνού τόσο για αρχάριους όσο και για οικογένειες. Οι περισσότερες διαδρομές αναπτύσσονται γύρω από το χιονοδρομικό κέντρο Σελίου και από τους ορεινούς οικισμούς Κουμαριά, Κάτω Βέρμιο, Ξηρολίβαδο κ.ά. Σε χαμηλότερο υψόμετρο, υπάρχουν διαδρομές κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας και στον ποταμό Αλιάκμονα. Κατά την υλοποίηση του έργου, θα εγκατασταθούν πινακίδες κατεύθυνσης και επιβεβαιωτικά σήματα, ενώ στις αφετηρίες των μονοπατιών θα τοποθετηθούν κεντρικές πινακίδες με χάρτη και πληροφορίες για τις προτεινόμενες διαδρομές.

«Τα προτεινόμενα πεζοπορικά και δασικά μονοπάτια διέρχονται από Καταφύγια Άγριας Ζωής, προστατευόμενες περιοχές και τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με επίκεντρο τα μοναδικά βουνά μας, το Βέρμιο και τα Πιέρια, καθώς και ιστορικούς και λατρευτικούς τόπους εξαιρετικού ενδιαφέροντος» δηλώνει ο δήμαρχος Βέροιας, Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα σχεδιαστούν χάρτες για κινητά τηλέφωνα, ιστοσελίδα που θα φιλοξενεί πληροφορίες για το δίκτυο των διαδρομών και τα σημεία ενδιαφέροντος, ενώ θα δημιουργηθούν προωθητικά βίντεο και φωτογραφικό υλικό, παράλληλα με μία ολοκληρωμένη εκστρατεία προβολής.

SANTORY: Το ερευνητικό πρόγραμμα που παρακολουθεί τη δραστηριότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο

Μια διεθνής ερευνητική ομάδα μελετά εδώ και μία 20ετία τη δραστηριότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, ενός από τα πιο ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια της Μεσογείου, 7 χλμ. βορειοανατολικά της Σαντορίνης, μέσω του ερευνητικού προγράμματος SANTORY.

Στη διεθνή ομάδα του SANTORY συμμετέχουν επιστήμονες με πολυετή εμπειρία στη μελέτη του ελληνικού ηφαιστειακού τόξου από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος και το Τμήμα Φυσικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας του Παλέρμου, το Πανεπιστήμιο του Μιλάνο-Μπίκοκκα και την ισπανική εταιρία Ploatech, με συντονίστρια την καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του ΕΚΠΑ Παρασκευή Νομικού.

Το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το ΕΚΠΑ, έχει αποφέρει σημαντικά επιστημονικά αποτελέσματα, ενισχύοντας τη γνώση που υπάρχει για το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο.

«Με τις πρόσφατες σεισμικές δονήσεις στη θαλάσσια περιοχή της Σαντορίνης, η προσοχή όλων επικεντρώνεται στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος. Ο Κολούμπος, αν και αόρατος από την επιφάνεια στα 7 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης, είναι ένα από τα πιο ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια της Μεσογείου. Η τελευταία του έκρηξη το 1650 προκάλεσε την εκπομπή τοξικών αερίων που κόστισαν τη ζωή σε πάνω από 70 κατοίκους της Σαντορίνης, ενώ το τσουνάμι που ακολούθησε προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές στη Σαντορίνη, την Ίο και τη Σίκινο», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Το ηφαίστειο Κολούμπο αποτελεί για τους επιστήμονες του SANTORY ένα μοναδικό φυσικό εργαστήριο, το οποίο μελετούν εδώ και μία εικοσαετία. «Σκοπός της ερευνητικής μας ομάδας στο πρόγραμμα SANTORY είναι η συνεχής παρακολούθηση της δραστηριότητάς του με όργανα τελευταίας τεχνολογίας για να εκτιμήσουμε πόσο ενεργό είναι το υδροθερμικό του πεδίο και να αναλύσουμε πόσο επικίνδυνο είναι για τον πληθυσμό των κοντινών νησιών», σημειώνεται στην ανακοίνωση.

Αναλυτικά, έχουν τοποθετηθεί στο εσωτερικό του κρατήρα στα 500 μέτρα βάθος ειδικοί αισθητήρες που μετρούν φυσικοχημικές παραμέτρους (θερμοκρασία, pH, συγκεντρώσεις αερίων, πίεση κ.ά.), κλισιόμετρα για τη μέτρηση των θαλάσσιων ρευμάτων μέσα στον κρατήρα και ειδικά θερμόμετρα για τη μέτρηση των αλλαγών της θερμοκρασίας των καμινάδων του. Επιπλέον, έχουν τοποθετηθεί οπτικές κάμερες μπροστά από ενεργές καμινάδες για την καταγραφή της υδροθερμικής ροής των ρευστών, καθώς επίσης και μία ειδική κάμερα για να καταγραφεί η υφή του υποθαλάσσιου πυθμένα αλλά και μία UV κάμερα CHERI για τον εντοπισμό της ακτινοβολίας Cherenkov, κάτι που για πρώτη φορά πραγματοποιείται σε παγκόσμια κλίμακα. Τέλος, έχουν εγκατασταθεί όργανα για μετρήσεις ακτινοβολίας-γ σε πραγματικό χρόνο.

«Στο πλαίσιο της έρευνάς μας, πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό του κρατήρα δειγματοληψίες νερού για μικροβιολογικές αναλύσεις με στόχο τον εντοπισμό υπερανθεκτικών βακτηρίων. Συλλέχθηκαν, επίσης, αέρια και υδροθερμικά υγρά από τις πολύ ενεργές καμινάδες», τονίζει η ερευνητική ομάδα και προσθέτει: «Μέσα από αυτές τις προσπάθειες, διαθέτουμε για πρώτη φορά χρονοσειρά δεδομένων για δύο χρονικές περιόδους από τον κρατήρα του Κολούμπου, δηλαδή όχι μεμονωμένες μετρήσεις αλλά ένα μοτίβο που μας αποκαλύπτει την καθημερινότητα του ηφαιστείου. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύτιμα, καθώς εάν γνωρίζουμε την τυπική του δραστηριότητα, τυχόν αλλαγές στις φυσικό-χημικές και ακουστικές παραμέτρους θα μας δείξουν αλλαγές στην ενεργή συμπεριφορά του».

Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το ΕΚΠΑ, μέσα από τα προγράμματα προέκυψαν καινοτόμα αποτελέσματα αναδεικνύοντας τη μοναδικότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, μεταξύ των οποίων:

1. Καταγραφή μεταβολών φυσικών και γεωχημικών παραμέτρων: Αυτές οι μεταβολές συνδέονται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα του ενεργού υδροθερμικού πεδίου του Κολούμπο και εκτιμήθηκε η ηφαιστειακή επικινδυνότητά του.

2. Καταγραφή εξαιρετικά υψηλής φυσικής ακτινοβολίας: Για πρώτη φορά καταγράφηκαν δεδομένα που δείχνουν πολύ υψηλά επίπεδα φυσικής ακτινοβολίας εντός του υδροθερμικού πεδίου του Κολούμπο.

3. Απομόνωση μικροοργανισμών από το ακραίο περιβάλλον του Κολούμπο: Αυτοί οι μικροοργανισμοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αξιοποίησή τους σε τομείς της βιοτεχνολογίας, καθώς διαθέτουν μοναδικούς μηχανισμούς προσαρμογής σε ακραίες συνθήκες.

4. Μεταγονιδιωματικές αναλύσεις: Αυτές οι αναλύσεις αποκάλυψαν νέες πληροφορίες για τον κύκλο του άνθρακα και του μεθανίου, οι οποίοι επηρεάζουν άμεσα το κλίμα του πλανήτη μας.

Η συνεχής παρακολούθηση του Κολούμπο είναι απαραίτητη για την εκτίμηση της ηφαιστειακής επικινδυνότητας, όπως εφαρμόζεται διεθνώς στην επιτήρηση των υποθαλάσσιων ηφαιστείων.

Της Αθηνάς Καστρινάκη

Πώς μπορεί να επιτευχθεί μια δίκαιη πολιτική στα ακίνητα και τη στέγαση;

«Έχουμε κάνει μία πολυεπίπεδη προσπάθεια στήριξης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας και τώρα το 2025 προχωρούν περισσότερες δράσεις. Η πολιτική μας προσπαθεί να απαντήσει στις ανάγκες όλων των εμπλεκομένων. Και να κρατάει μια ισορροπία μεταξύ όλων των μερών. Στην προκειμένη περίπτωση, δηλαδή, μεταξύ των ιδιοκτητών από τη μία πλευρά, των αγοραστών και των ενοικιαστών από την άλλη», τόνισε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κος Χατζηδάκης μιλώντας στο 42ο ετήσιο συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Οι δράσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί

Μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οποία μεσοσταθμικά από το 2019 έχει φθάσει στο 35% και ήταν από τις πρώτες μειώσεις φόρων που έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2019.

Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για τις ασφαλισμένες από φυσικές καταστροφές κατοικίες, που ίσχυσε πέρυσι.

Κατάργηση του φόρου γονικών παροχών έως τις 800.000 ευρώ για συγγενείς α’ βαθμού.

Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές από το 2020.

Έκπτωση 30% από το φορολογητέο εισόδημα για δαπάνες που γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα για την επισκευή και συντήρηση κατοικίας από συγκεκριμένους επαγγελματίες, μέχρι τα 5.000 ευρώ ετησίως.

Ενίσχυση το 2023 της μείωσης φόρου για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων κατά τη διάρκεια του 2024, από το 40% στο 100%, με ανώτατο όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ. Όσοι αξιοποίησαν το μέτρο θα δουν το όφελος στα φετινά εκκαθαριστικά.

Εκκίνηση του προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», για την αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών μέσω της αξιοποίησης κενών ιδιωτικών κατοικιών.

«Από τον περασμένο Σεπτέμβριο», ανέφερε ακόμη ο κος Χατζηδάκης, «και ως το τέλος του 2025, δεχόμενοι εν μέρει την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, απαλλάξαμε από τον φόρο εισοδήματος 3 ετών τα ακίνητα που ήταν κενά για τουλάχιστον 3 έτη και θα μισθωθούν, καθώς και αυτά που μετατρέπονται από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση».

Οι πρωτοβουλίες που ξεκινούν το 2025

Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος «Σπίτι Μου» με διευρυμένα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, το ενδιαφέρον για το οποίο έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες πολλών.

Το νέο πρόγραμμα 400 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κατοικιών με μηδενικό επιτόκιο.

Η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά επιπλέον 10% στις ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ. Έτσι, η συνολική έκπτωση φτάνει έτσι το 20%.

Η επέκταση για μια ακόμη μια χρονιά, μέχρι το τέλος του 2025, της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές.

Ο διπλασιασμός της μέγιστης επιδότησης του προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», από τα 4.000 στα 8.000 ευρώ.

Η επέκταση του θεσμού της κοινωνικής αντιπαροχής, μέσω της οποίας οι αντισυμβαλλόμενοι θα δύνανται να κατασκευάσουν κατοικίες που είτε θα διατίθενται σε προσιτά ενοίκια είτε θα πωλούνται με τη μέθοδο rent to own.

«Κλείνω, με μία νέα πρωτοβουλία μας, το valuemaps.gov.gr, η οποία υιοθετήθηκε με διάταξη του πρόσφατου φορολογικού νομοσχεδίου. Η εν λόγω πλατφόρμα είναι ουσιαστικά ένας “ψηφιακός χάρτης” που αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία προσφέρει σε χρήστες-ιδιοκτήτες, δημόσιες υπηρεσίες και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο εύκολο και γρήγορο εντοπισμό και υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας οποιουδήποτε ακινήτου στη χώρα», επεσήμανε ο κος Χατζηδάκης.

Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων ο υπουργός σημείωσε ότι ενώ την περασμένη δεκαετία, η οικονομική κρίση λειτουργούσε εις βάρος των ιδιοκτητών και υπέρ των ενοικιαστών, με την πτώση των τιμών των ακινήτων, τώρα οι οικονομικές εξελίξεις λειτουργούν αντίθετα: εναντίον των ενοικιαστών και υπέρ των ιδιοκτητών. «Αυτός, τόνισε, είναι και ο λόγος που εφαρμόζουμε ταυτόχρονα ένα πλέγμα μέτρων για τη στεγαστική πολιτική και την εξισορρόπηση της αγοράς, που μόλις περιέγραψα. Έχουμε υιοθετήσει λοιπόν μία σειρά από πρωτοβουλίες για τους ιδιοκτήτες. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να ξεχνάμε και τους ενοικιαστές, μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής δικαιοσύνης και ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής.

»Αντιλαμβάνομαι την επιθυμία κάθε πολίτη, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παντού στον κόσμο, να πληρώνει λιγότερους φόρους. Η κυβέρνησή μας, όπως απέδειξα με σειρά μέτρων που έχουμε υιοθετήσει, κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Το ζήτημα, βέβαια, πάντοτε, είναι οι αντοχές του προϋπολογισμού. Γι’ αυτό προχωρούμε βήμα-βήμα, συνδυάζοντας τη δημοσιονομική σύνεση με την ανάπτυξη. Διότι διαφορετικά θα στέλναμε ένα τελείως αρνητικό μήνυμα, όχι για την κυβέρνηση αλλά για τη χώρα, στις διεθνείς αγορές. Αυτό το μείγμα οικονομικής πολιτικής δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να μπορούμε να προχωρούμε σταδιακά σε λελογισμένη μείωση των φόρων για τους συνεπείς φορολογούμενους. Στηριζόμενοι στη φιλοσοφία μας, που είναι μία φιλοσοφία στήριξης της ελεύθερης οικονομίας και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, θέλουμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη, να δώσουμε περαιτέρω ώθηση στην οικονομία, να δημιουργήσουμε περαιτέρω ευκαιρίες για όλους, αλλά και όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την άσκηση μίας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής».

Δίκη για το Μάτι: Απολογήθηκε ο τότε δήμαρχος Μαραθώνα Ηλ. Ψινάκης και ο αντιδήμαρχος για την Πολιτική Προστασία

Με τις απολογίες του τότε δημάρχου Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη και του αντιδημάρχου του για θέματα Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας Βάιου Θανασιά, συνεχίστηκε σήμερα η δίκη για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, που άφησε πίσω της 104 νεκρούς.

Ο κος Ψινάκης, ο οποίος την επίμαχη ημέρα του Ιουλίου του 2018 βρισκόταν σε άδεια και επέστρεψε την επομένη όπως είπε, αναφέρθηκε στις ενέργειες που είχαν προβεί ως δήμος για ζητήματα Πολιτικής Προστασίας, καθώς όλη η περιοχή αντιμετωπίζει συχνά «δύσκολες πυρκαγιές».

Στην αρχή της απολογίας του, ο κος Ψινάκης ανέφερε την εικόνα που είχε δει ως δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Αθηναίων η οποία τον κινητοποίησε να ασχοληθεί με τα κοινά.

«Όλη η ενασχόληση που είχα με τον δήμο άρχισε τελείως τυχαία. Λιποθύμησε μια γριούλα από την πείνα και ήρθα σε επαφή με αυτήν την δραματική πλευρά. Ήθελα να κάνω κάτι, και στις επόμενες εκλογές προτίμησα να κατέβω υποψήφιος δήμαρχος Μαραθώνα (αντί ξανά στον Δήμο Αθήνας) γιατί ζούσα εκεί και ήταν εντελώς ανεκμετάλλευτη η περιοχή με το διεθνές brand name». Απαριθμώντας το έργο που έγινε επί δημαρχίας του προς αυτήν την κατεύθυνση, ο κος Ψινάκης κατέληξε:

«Ο Μαραθώνας ακούστηκε με την δουλειά που κάναμε. Είχε να ακουστεί από το 490 πΧ.»

Όσον αφορά το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου, ο τότε δήμαρχος είπε: «Την ημέρα που έγινε η τραγική αυτή πυρκαγιά, εγώ έλειπα. Συνήθως παίρνω Αύγουστο άδεια αλλά λόγω πολλών φωτιών που έχουμε στην περιοχή τον Αύγουστο, πήρα άδεια Ιούλιο.

»Ενημερώθηκα από την γραμματέα μου πολύ νωρίς (πέντε και κάτι το απόγευμα). Με το που έμαθα για τη φωτιά έψαχνα να φύγω με ελικόπτερο, γιατί ξέρω πως αυτές οι φωτιές είναι δύσκολες. Όμως απαγορεύονταν οι πτήσεις. Έτσι, βρήκα ένα φουσκωτό μεγάλο. Μου το παραχώρησε φιλική οικογένεια, με τον καπετάνιο του. Είχε αέρα πεντάρι και λογικά δεν είχαμε πρόβλημα. Ωστόσο, δεν μπορέσαμε να προσεγγίσουμε (λόγω των συνθηκών)… έφτασα την επομένη τα ξημερώματα».

Για την οργάνωση του δήμου σε θέματα Πολιτικής Προστασίας, ο κατηγορούμενος εξήρε τον συγκατηγορούμενό του κο Θανασιά, λέγοντας πως είχαν συνεχή συνεργασία λόγω των συχνών φωτιών.

«Την ημέρα της φωτιάς, τι ειρωνεία, υπέγραψε (ο Θανασιάς) πρόσληψη για πολιτικό προσωπικό για πυροπροστασία».

Ο κος Ψινάκης τόνισε πως η περιοχή, και ειδικά το Μάτι, είναι δύσκολη στο να καθαριστεί από ξερά δέντρα και άλλα, υπεραμυνόμενος ωστόσο των ενεργειών του δήμου για καθαρισμό της περιοχής:

«Το Μάτι, ενώ είναι κανονική αστική περιοχή, είναι δασική. Δεν μπορείς να κόψεις τίποτα. Το δυστύχημα σε αυτήν περιοχή είναι ότι έχει πεύκα. Είναι δασική και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα αν δεν πάρεις άδεια από το Δασαρχείο. Δεν αγγίζεις πεύκο.»

Σύμφωνα με τον τότε δήμαρχο Μαραθώνα, σε ό,τι τους ζητήθηκε εκείνη την μέρα από Πυροσβεστική ή άλλον φορέα ανταποκρίθηκαν αμέσως.

«Μέσα στον δήμο έχουμε την πρώην αμερικανική βάση. Μέσα στεγάζεται και η Πυροσβεστική. Είναι χώρος με πάρα πολλές δομές. Είχαμε φροντίσει εκεί να υπάρχει χώρος οργανωμένος για κάθε περίσταση.

»Στη Βάση, μέσα σε μισή ώρα εκείνη την μέρα, ήρθαν 2.500 άνθρωποι με το μαγιό. Είχαμε τα πάντα. Φαγητό, νερό μέχρι και ψυχολογική υποστήριξη. Γιατί είχαμε πάντα έτοιμο τον χώρο και το ήξεραν.»

Πρόεδρος: Πήρε ο αστυνομικός σας την Πυροσβεστική και είπε ότι καίγεται το σπίτι σας;

Κατηγορούμενος: Εγώ όταν έφυγα άφησα τους αστυνομικούς μου όλους πίσω. Η μητέρα μου δεν έβρισκε εμένα και πήρε τον αστυνομικό μου. Η μάνα μου δεν ήξερε ότι είχε φωτιά παντού. Ο αστυνομικός μου πήρε την Πυροσβεστική και ενημέρωσε ότι στο σπίτι έχει φωτιά και του λένε «εδώ καίγεται όλη η περιοχή» και το έκλεισε…

Σύνεδρος: Αφού είχατε χώρο στη Βάση, γιατί δεν σκεφτήκατε νωρίτερα να πάρετε την Αστυνομία να το δηλώσετε, για να οδηγηθεί αυτός ο κόσμος εκεί συντονισμένα με πούλμαν;

Κατηγορούμενος: Η Μαραθώνος ήταν κλειστή. Ποιος θα ρίσκαρε να πάρει κόσμο; Να τον πάει που;

Σύνεδρος: Στις 18:00 η κατάσταση ήταν πλέον δύσκολη (στο Μάτι). Γιατί δεν αποφασίστηκε εκείνη την ώρα, χωρίς να υπάρχει εισήγηση, να μεταφερθεί εκεί κόσμος;

Κατηγορούμενος: Ο δήμος έχει υποστηρικτικό ρόλο στην Πυροσβεστική. Αν δεν έχει δώσει εισήγηση η Πυροσβεστική, δεν μπορεί να πάρει τον κόσμο. Εμπλέκονταν δύο δήμοι πλέον. Η απόφαση ήταν στην περιφέρεια εφόσον εισηγούνταν η Πυροσβεστική.

Σύνεδρος: Η Οργανωμένη Απομάκρυνση αφορά τον πολίτη, δεν είναι υποστηρικτική δράση στην Πυροσβεστική. Είναι απόφαση που θα υποστηριχθεί από τους άλλους φορείς.

Κατηγορούμενος: Πώς θα πείσουμε κάποιον να φύγει; Σας λέω παράδειγμα τη μάνα μου. Δεν θα έφευγε και να της λέγαμε. Πολλοί ήταν στα σπίτια τους και έριχναν νερά.

Σύνεδρος: Αν έδινε εισήγηση η Πυροσβεστική για ΟΠΑ (Οργανωμένη Προληπτική Απομάκρυνση) εσείς είχατε τρόπο να τους μεταφέρετε στην Βάση;

Κατηγορούμενος: Βεβαίως! Είχαμε 30 οχήματα και 50 άτομα προσωπικό και εφόσον μας υποδείκνυαν διαδρομές μπορούσαμε. Άλλωστε μας συνδράμουν.

Σύνεδρος: Στις έξι θα μπορούσατε;

Κατηγορούμενος: Αυτό δεν το ξέρω. Δεν ξέρω πώς ακριβώς ήταν η κατάσταση.

Ο κος Θανασιάς με την έναρξη της απολογίας του δήλωσε:

«Αισθάνομαι βαριά θλίψη για τους ανθρώπους που χάθηκαν στην τραγική πυρκαγιά και έχω πλήρη ενσυναίσθηση και σεβασμό για τους οικείους τους.»

Ο τότε αρμόδιος αντιδήμαρχος στον Μαραθώνα αναφέρθηκε στις ενέργειες που είχαν γίνει ώστε ο δήμος να έχει Πολιτική Προστασία που να μπορεί να ανταποκριθεί στις συνθήκες της περιοχής.

«Τον Φεβρουάριο του 2018 καταρτίστηκε το πρώτο επιχειρησιακό σχέδιο του δήμου. Είχαμε στενή συνεργασία με ομάδες εθελοντών, στους οποίους παρείχαμε μέσα και υλικά σε ό,τι μας ζητούσαν. Στους εθελοντές δασοπυροσβέστες είχαμε δώσει οχήματα, μπαταρίες, ανταλλακτικά και ό,τι άλλο ζητούσαν. Τον Ιούνιο 2018, υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με τους εθελοντές και είχαμε κάθε δικαίωμα να τους παραχωρούμε ό,τι ζητούσαν». Αναφερόμενος στο θέμα του καθαρισμού από χόρτα, κλαδιά και ξερά, ο κος Θανασιάς ανέφερε ότι το Τμήμα καθαρισμού λειτουργούσε διπλές βάρδιες και ότι φρόντιζαν να εντοπίζουν οικόπεδα που δεν είχαν καθαριστεί, ώστε να ειδοποιούνται οι ιδιοκτήτες να τα καθαρίσουν.

Για την επίμαχη μέρα, ο κατηγορούμενος είπε πως λόγω του βαθμού επικινδυνότητας όλο το προσωπικό βρισκόταν στις θέσεις του και ότι από την πρώτη στιγμή οι δασοπυροσβέστες ενεπλάκησαν στο επιχειρησιακό κομμάτι για την αντιμετώπιση της φωτιάς. «Ήμασταν συντονισμένοι και σε ετοιμότητα.»

Ο κατηγορούμενος τόνισε πως αναζητούσε μάταια πληροφορίες από Πυροσβεστική και Αστυνομία για να ενημερώσει τους πολίτες.

«Δεν μας δόθηκε καμία πληροφορία για την ενημέρωση του κόσμου και την ένταση της φωτιάς».

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, όταν η φωτιά πήρε πορεία προς τα όρια του δήμου, ειδοποίησε το 199 ζητώντας ενισχύσεις: «Τους είπα δεν βλέπω εναέρια. Με ρώτησαν από που πρέπει να πάνε. Κανείς δεν είχε καμία πληροφόρηση… Γύρω στις 18:30 με 19:00, η φωτιά κατεβαίνει από Νέο Βουτζά στη Μαραθώνος. Πήγα και είδα τεράστιες φλόγες και κουκουνάρια να πετάγονταν στη λεωφόρο που θεωρούνταν αντιπυρική ζώνη…».

Ο κατηγορούμενος είπε ότι διέθεσαν αμέσως όταν τους ζητήθηκαν (αφού είχε περάσει η φωτιά) δύο πούλμαν από το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας για τον κόσμο στο Μάτι.

«Πήγαμε με πούλμαν στο Μάτι. Η φωτιά είχε φτάσει στη θάλασσα. Δεν μπορώ να σας περιγράψω αυτό που αντικρίσαμε. Καμένα καλώδια, στάχτες παντού, άνθρωποι να τρέχουν αλλόφρονες. Ακόμη δεν ξέραμε ούτε φανταζόμασταν ότι υπήρχαν νεκροί…

»Ο κόσμος ήταν σε κατάσταση σοκ και δεν έμπαινε στα πούλμαν. Δεν ήθελαν να πάνε πουθενά… Όταν πήγαμε στο δημοτικό κατάστημα Νέας Μάκρης ερχόταν κόσμος. Πολύς κόσμος. Έρχονταν ακόμη και από ξένες πρεσβείες και αναζητούσαν πολίτες τους…

»Τις επόμενες μέρες και για πολλά χρόνια φιλοξενούσαμε ανθρώπους στις κατασκηνώσεις μας. Βρέθηκαν άνθρωποι χωρίς σπίτι και μέχρι να φτιάξουν άλλο ή να αποκαταστήσουν, εξασφαλίσαμε στέγη και συσσίτια. Από τη μια στιγμή στην άλλη βρεθήκαμε άνθρωποι στον δρόμο, άνθρωποι έφυγαν από την ζωή…».

Πρόεδρος: Πότε έφθασε κόσμος στη Βάση;

Κατηγορούμενος: Γύρω στις οκτώ, οκτώμισι.

Πρόεδρος: Πώς είχαν ενημερωθεί για να έρθουν εκεί;

Κατηγορούμενος: Πολλοί πήγαιναν στο δημοτικό κατάστημα Νέας Μάκρης και τους έλεγαν να πάνε εκεί. Έρχονταν άλλοι με αυτοκίνητο, άλλοι με τα πόδια.

Η δίκη θα συνεχιστεί την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου.

Έρευνα στη Σαντορίνη για τον εντοπισμό περιοχών αυξημένου κατολισθητικού κινδύνου

Συστηματική έρευνα στο ανάγλυφο της Σαντορίνης διεξάγει η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με στόχο τον εντοπισμό περιοχών αυξημένου κατολισθητικού κινδύνου.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ο καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας και η ομάδα του παρακολουθεί από την αρχή την εξελισσόμενη σεισμική ακολουθία και τα σύνοδά της φαινόμενα στο νησί της Σαντορίνης.

Τις προηγούμενες ημέρες μαζί με τις καθηγήτριες Νίκη Ευελπίδου και Ασημίνα Αντωναράκου πραγματοποίησε επιτόπιες έρευνες στην ύπαιθρο, αξιολογώντας τον κατολισθητικό κίνδυνο και βαθμονομώντας τα μοντέλα πρόβλεψης, ενώ έπονται και άλλες αποστολές για την παρακολούθηση και λεπτομερή καταγραφή του φαινομένου.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «οι πολυάριθμες σεισμικές δονήσεις που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα έχουν προκαλέσει αποσταθεροποίηση των πρανών σε αρκετές περιοχές. Ο κίνδυνος αυτός αποδίδεται στις έντονες μορφολογικές κλίσεις, τη σύσταση των πετρωμάτων, καθώς και στις εναλλαγές υλικών με διαφορετική αντοχή στη διάβρωση. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες επιβαρύνουν περαιτέρω τις ήδη ευάλωτες περιοχές».

Ιδιαίτερη ανησυχία, όπως τονίζεται, προκαλούν οι περιοχές με διαφορική διάβρωση, όπου τα λιγότερο ανθεκτικά πετρώματα αποσαθρώνονται, αφήνοντας εκτεθειμένα τα ανθεκτικότερα στρώματα, τα οποία στη συνέχεια καταρρέουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ηφαιστειακές λάβες, που συχνά χάνουν την υποστήριξή τους από το υποκείμενο πέτρωμα, οδηγώντας σε καταρρεύσεις.

Η ερευνητική ομάδα, έχει ήδη εντοπίσει συγκεκριμένες περιοχές αυξημένου κινδύνου και έχει πραγματοποιήσει επιτόπιες επισκέψεις για την καταγραφή και αποτύπωσή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποσταθεροποίηση των πρανών μπορεί να οδηγήσει σε κατολισθήσεις ακόμη και μετά την παύση της σεισμικής δραστηριότητας. Μια έντονη βροχόπτωση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης, επιταχύνοντας τις διεργασίες αστοχίας, υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Ειδικότερα, την Τρίτη 18 Φεβρουαρίου, ο συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, Ευθύμιος Λέκκας, συνοδευόμενος από τα μέλη της Επιτροπής, κ. Αντωναράκου και κ. Ευελπίδου, επισκέφθηκαν τη Σαντορίνη και πραγματοποίησαν συνάντηση με το Τοπικό Επιχειρησιακό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΤΕΣΟΠΠ). Στόχος της συνάντησης ήταν η ενημέρωση και ο καλύτερος συντονισμός όλων των επιχειρησιακών ομάδων που δραστηριοποιούνται στο νησί.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι της ΕΜΑΚ, της ΕΤΙΚ, του Αεροδρομίου, του Στρατού, του Λιμενικού, της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, της Δημοτικής Αρχής, καθώς και ο βουλευτής κος Καφούρος.

Ο κος Λέκκας, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Επιτροπής Παρακολούθησης Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, παρουσίασε τα πιθανά σενάρια εξέλιξης της κατάστασης, εξηγώντας τη χρονική κλίμακα και τον απαιτούμενο επιχειρησιακό σχεδιασμό για κάθε περίπτωση.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση:

– Πιο πιθανό σενάριο: Η σταδιακή αποκλιμάκωση του φαινομένου.

– Δεύτερο σενάριο: Πρόκληση σεισμού μεγέθους 6 Ρίχτερ ή και ελαφρώς μεγαλύτερου. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει πιθανότητα 4% για την κατάρρευση 200-300 κτηρίων στην καλδέρα.

Οι επιχειρησιακές ομάδες είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν αυτόν τον κίνδυνο, ενώ λαμβάνονται μέτρα για την αποφυγή προσέγγισης επικίνδυνων περιοχών και τον περιορισμό του συνωστισμού.

– Ηφαιστειακή δραστηριότητα: Δεν αναμένεται ηφαιστειακή έκρηξη στο άμεσο μέλλον. Ο «Κολούμπος» δεν αναμένεται να εκραγεί για τις επόμενες 10 χιλιάδες χρόνια και οι συζητήσεις για νέο ηφαίστειο που μπορεί να εμφανιστεί αφορούν σε κάτι που μπορεί να συμβεί σε 200 χιλιάδες χρόνια. Κατά συνέπεια, τα σενάρια αυτά δεν έχουν θέση σε επίπεδο επιχειρησιακού σχεδιασμού.

– Γεωλογικές μεταβολές: Καταγράφηκαν μετακινήσεις του εδάφους, με το βόρειο τμήμα του νησιού να μετατοπίζεται κατά 8 εκατοστά και το νότιο κατά 4 εκατοστά. Οι αλλαγές αυτές εξελίσσονται σε γεωλογικό χρόνο και δεν επηρεάζουν την επιχειρησιακή διαχείριση.

Κατά τη σύσκεψη, συζητήθηκαν επίσης:

– Η επαναλειτουργία των σχολείων, καθώς οι έλεγχοι έδειξαν πως δεν υπάρχουν ζημιές στα σχολικά κτήρια. Παρόλα αυτά, τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά μέχρι το τέλος της εβδομάδας για ψυχολογικούς λόγους. Η εκπαιδευτική διαδικασία οφείλει να συνεχίζεται απρόσκοπτα, μέσω τηλεδιάσκεψης.

– Οι ζώνες διαβάθμισης πρόσβασης στο νησί βάσει επικινδυνότητας, και τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.

– Το ζήτημα των κατολισθήσεων στην καλδέρα, το οποίο εξετάζεται από τη διεπιστημονική επιτροπή διαχείρισης κινδύνων και κρίσεων του ΕΚΠΑ, με στόχο τον καθορισμό των θέσεων περιορισμένης πρόσβασης και επιχειρησιακών μέτρων.

– Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός για την απομάκρυνση πολιτών από επικίνδυνες περιοχές και η αποφυγή συνωστισμού σε συγκεκριμένα σημεία.

– Η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι, το οποίο με βάση τα τρέχοντα στοιχεία, δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 3-4 μέτρα. Αυτήν τη στιγμή ο σχεδιασμός για τον επιχειρησιακό συντονισμό αφορά σε 7.000-8.000 άτομα και συζητήθηκε η προσαρμογή των μέτρων ενόψει της τουριστικής περιόδου.

Η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ παρακολουθεί στενά την εξέλιξη των φαινομένων και συνεχίζει τη συνεργασία με τις τοπικές αρχές, διασφαλίζοντας την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε οποιαδήποτε κατάσταση απαιτείται.

Συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ είναι ο Ευθύμιος Λέκκας, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.

Συμφωνία του δήμου Αριστοτέλη με τον δήμο Σαν Σεμπαστιάν στη Χώρα των Βάσκων

Συμφωνία με τον δήμο Σαν Σεμπαστιάν της Χώρας των Βάσκων στην Ισπανία συνήψε ο δήμος Αριστοτέλη Χαλκιδικής, ο οποίος είχε αρχικά προσεγγίσει την εμβληματική πόλη του Ατλαντικού πριν από περίπου δύο χρόνια.

Στόχος είναι ο αμοιβαίος περιηγητικός τουρισμός, σχολικές ανταλλαγές, οινοτουρισμός και γαστρονομία. Ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος, ως επικεφαλής αντιπροσωπείας που επισκέφθηκε την ισπανική πόλη, πρότεινε τη σύνδεση δύο θαλασσών – Ατλαντικού στον Βορρά και Αιγαίου στο Νότο – μέσα από διευρυμένο πρόγραμμα πολιτιστικών ανταλλαγών.

Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του δήμου, η παρουσίαση στη Χώρα των Βάσκων αντιπαρέβαλε χαρακτηριστικά των δύο περιοχών, μέσα από τα ιστορικά τους αφηγήματα: πρώτον, την προσήλωση των Βάσκων στο έθνος και την αυτονομία, που συγκρίθηκε με την ιστορία των Μαδεμοχωρίων και το πάθος των Μαδεμοχωριτών για ανεξαρτησία (Mademochoria Project). Δεύτερον, προτάθηκε να παρουσιάσουν οι Βάσκοι λογοτέχνες έργα τους στον τόπο που γεννήθηκε ο Αριστοτέλης. Τρίτον, η παραδοσιακή βασκική μουσική, με επιρροές από τον ωκεανό και τις οροσειρές, συνδέθηκε με την παραδοσιακή ελληνική μουσική, που χόρεψε ο Αλέξης Ζορμπάς στο Παλαιοχώρι (Zorba the Greek Project) και, τέταρτον, η «μυθική» γαστρονομία και οι οίνοι του Σαν Σεμπαστιάν αντιπαραβλήθηκαν με την αθωνική κουζίνα και τις οινικές διαδρομές του Άθωνα.

«Προσεγγίζουμε μια ιστορική εθνότητα της Ισπανίας μέσα από ένα ιδιαίτερο τουριστικό αφήγημα, το οποίο συνδέει το Βισκαϊκό κόλπο με τoν Αθωνικό» σημείωσε ο κος Βαλιάνος, επαναλαμβάνοντας ότι «η Ιβηρική χερσόνησος, καθώς και όλες οι ισπανόφωνες τουριστικές αγορές, αποτελούν κεφαλαιώδη στόχο του Δήμου στην προσπάθεια διείσδυσής του στην δυτική πλευρά της Ευρώπης».

Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης συμφωνήθηκαν οι πρώτοι άξονες της δικτύωσης, με τη γαστρονομία να αποτελεί το κυρίαρχο πεδίο τουριστικής ανταλλαγής. Μεταξύ άλλων, Βάσκοι σεφ προσκλήθηκαν στην Ανατολική Χαλκιδική, ενώ αντίστοιχα οι Χαλκιδικιώτες συνάδελφοί τους αναμένεται να παρουσιάσουν τη μοναστηριακή κουζίνα στη Χώρα των Βάσκων, αφιερώνοντας την εκδήλωση στη μνήμη του Γέροντα Επιφάνειου του Μυλοποταμινού. Εκδήλωση πολιτισμού με πρωταγωνιστές Βάσκους χορευτές και μουσικούς αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο Άλσος του Αριστοτέλη, ενώ ο δήμαρχος του Σαν Σεμπαστιάν, Eneco Goia, θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στον Δήμο Αριστοτέλη και στο Άγιον Όρος.

Η δραστηριότητα της ελληνικής αποστολής στη Χώρα των Βάσκων πλαισιώθηκε από διευρυμένο πρόγραμμα επαγγελματικών συναντήσεων «πόρτα-πόρτα» με tour operators του Μπιλμπάο και του Σαν Σεμπαστιάν, ενώ συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί ένα πρώτο ταξίδι εξοικείωσης τον Ιούνιο του 2025. Θα ακολουθήσει επίσημη παρουσίαση του προορισμού στο Μπιλμπάο από τον τουριστικό οργανισμό ICARION, ο οποίος συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του οκταήμερο πακέτο διακοπών στην Ανατολική Χαλκιδική. Στην αποστολή συμμετείχαν ακόμα ο αντιδήμαρχος Αθλητισμού Κώστας Κωτάκης και η σύμβουλος Τουρισμού Μαρία Πάππα.

Η Epoch Times συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Παραδοσιακά αποκριάτικα έθιμα της Ελλάδας

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από την Καθαρή Δευτέρα, οπότε αρχίζει και η μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Ονομάστηκαν έτσι επειδή, την περίοδο αυτή, οι Χριστιανοί απέχουν από το κρέας. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη καρναβάλι (Carneval, carnavale, από τις λέξεις carne=κρέας και vale=περνάει).

Κύριο γνώρισμα της Αποκριάς οι μεταμφιέσεις, τις οποίες συναντάμε σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η ονομασία που δίνεται στους μεταμφιεσμένους διαφέρει από τόπο σε τόπο: κουδουνάτοι, καμουζέλες, μούσκαροι, αλλά οι επικρατέστερες είναι μασκαράδες και καρνάβαλοι, που προέρχεται από τις ιταλικές λέξεις maschera και carnevale.

Το γλέντι, το ξεφάντωμα και το μασκάρεμα είναι έθιμα που έλκουν την καταγωγή τους από τα Σατουρνάλια, γιορτή της ρωμαϊκής εποχής αφιερωμένη στον Σατούρνους, θεό της σποράς, που ταυτίζεται με τον Κρόνο.

Αποκριάτικα έθιμα

Στην Ελλάδα, υπάρχει πληθώρα εθίμων, που διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή.

Πλέκοντας κορδέλες στο γαϊτανάκι

Από τα πιο γνωστά πανελλαδικά αποκριάτικα έθιμα, που διατηρούνται αυτούσια ως τις μέρες μας, είναι το γαϊτανάκι. Δεκατρία άτομα χρειάζονται γι’ αυτόν τον χορό. Ο ένας κρατά ένα μεγάλο στύλο στο κέντρο, από την κορυφή του οποίου κρέμονται 12 μακριές κορδέλες, διαφορετικού χρώματος η καθεμιά. Οι κορδέλες αυτές λέγονται γαϊτάνια και δίνουν το όνομά τους στο έθιμο/παιχνίδι. Οι υπόλοιποι δώδεκα χορευτές κρατούν από ένα γαϊτάνι και χορεύουν σε ζευγάρια. Καθώς κινούνται γύρω από τον στύλο, κάθε χορευτής εναλλάσσεται με το ταίρι του. Έτσι, πλέκουν τις κορδέλες πάνω του δημιουργώντας χρωματιστούς συνδυασμούς. Όταν πια οι κορδέλες τυλιχτούν στο στύλο και οι χορευτές χορεύουν όλο και πιο κοντά σε αυτόν, τότε ο χορός τελειώνει και το στολισμένο γαϊτανάκι μένει να θυμίζει το αποκριάτικο πνεύμα.

Νάουσα

Με διονυσιακή καταγωγή, το έθιμο «Γενίτσαροι και Μπούλες», συνεχίζει μέχρι και τις μέρες μας, να ζωντανεύει στην πόλη της Νάουσας.

Την Κυριακή της Αποκριάς, υπό τους χαρακτηριστικούς ήχους του νταουλιού και του ζουρνά, ένα μπουλούκι με «γενίτσαρους» περιφέρεται στους δρόμους της πόλης με τελικό προορισμό το δημαρχείο, όπου και κορυφώνεται η γιορτή.

Στο ρυθμικό άκουσμα του Ζαλιστού, η Μπούλα βγαίνει στο παράθυρο και με χαρακτηριστικές ρυθμικές κινήσεις του σώματος της, ώστε να κουδουνίζουν τα κρεμασμένα στο στήθος της νομίσματα, χαιρετάει το μπουλούκι.

Λίγο μετά κατεβαίνει κάτω, ενσωματώνεται στο πλήθος και όλοι μαζί συνεχίζουν την περιοδεία μέχρι να πάρουν την επόμενη Μπούλα.

Σταδιακά, σχηματίζεται μια «μεγαλειώδης» πομπή, με ανθρώπους όλων των ηλικιών να συμμετέχουν στην αναβίωση του εθίμου.

Ξάνθη

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, στην Ξάνθη αναβιώνει το «κάψιμο του Τζάρου» στη γέφυρα στο ποταμό Κόσυνθο.

Πρόκειται για ένα ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια, που καίγεται για να «ξορκίσει το κακό». Σε αυτή την περίπτωση, το κακό είναι… η απομάκρυνση των ψύλλων το καλοκαίρι.

Το έθιμο έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακόβ της Ανατολικής Θράκης και κάθε χρόνο ζωντανεύει από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού. Τις Απόκριες, μετά το «κάψιμο του Τζάρου», ακολουθεί γλέντι μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Κοζάνη

Ο «Φανός», ο συμβολικός «βωμός» της αποκριάτικης εορταστικής φωτιάς, ανάβει εδώ και πολλούς αιώνες στην Κοζάνη τις Απόκριες.

Ανεξαρτήτως από τις έριδες ως προς την καταγωγή του, το συγκεκριμένο έθιμο, δίνει έναν πανηγυρικό τόνο στην πόλη.

Με προεξάρχουσα την κεντρική πλατεία, όπου την Κυριακή της Αποκριάς ανάβει ο μεγάλος «Φανός», ακολουθούν οι μικρότεροι συνοικισμοί που ανάβουν ταυτόχρονα τους δικούς τους «Φανούς»… για να ξεκινήσει μια ξέφρενη γιορτή καθαρά διονυσιακού χαρακτήρα.

Οι χορευτικοί κύκλοι γύρω από τον βωμό διευρύνονται, τα τραγούδια διαδέχονται το ένα το άλλο.

Τα περισσότερα είναι τα καλούμενα «ξινέντραπα» ή «μασκαραλίτικα» τραγούδια, με έντονες σατιρικές – πειρακτικές αναφορές.

Το κρασί ρέει άφθονο, το ίδιο και τα τοπικά εδέσματα, ενώ το γλέντι κρατάει μέχρι τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας.

Ιωάννινα

Τις Απόκριες, στα Ιωάννινα, οι «τζαμάλες», οι αποκριάτικες φωτιές, θα ανάψουν σε διάφορες συνοικίες της πόλης το βράδυ της τελευταίας Κυριακής, πριν τη νηστεία της Σαρακοστής.

Έθιμο που τηρούνταν τον 19ο αιώνα στα Γιάννενα, αναβιώνει αδιάλειπτα από τη δεκαετία του ’80 μέχρι και σήμερα.

Οι «τζαμάλες» σπάνε την παγωνιά της περιοχής, ενώ με το άναμμα της πρώτης σπίθας δίνεται το σύνθημα να ξεκινήσει η μεγάλη γιορτή.

Σέρρες

Στις Σέρρες, τις Απόκριες – την Κυριακή της Τυρινής – συναντάμε το έθιμο του «καλόγερου».

Η γιορτή ανοίγει με τους «αναστενάρηδες» και τους μίμους, οι οποίοι συνθέτουν έναν αλλόκοτο θίασο με μέλη τον Βασιλιά, το Βασιλόπουλο, τον καπιστρά, τον καλόγερο, τη νύφη, την μπάμπω και το εφταμηνίτικο, τους γύφτους με την αρκούδα και τους Κουρούτζηδες (φύλακες).

Ο θίασος επισκέπτεται όλα τα σπίτια του χωριού και στη συνέχεια οι κάτοικοι συγκεντρώνονται στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του αγρού για τη σπορά.

Ακολουθεί η σκηνή του θανάτου και της ανάστασης, με «πρωταγωνιστή» τον Καλόγερο.

Σοχός – Θεσσαλονίκη

Δρώμενο που σχετίζεται με τη γονιμότητα της γης ή, για πολλούς, με τον έρωτα, οι «Κουδουνοφόροι» εμφανίζονται μέχρι σήμερα. Πρόκειται για πανάρχαιο έθιμο, που μεταφέρθηκε μέσα στους αιώνες και διασώθηκε αναλλοίωτο.

Η κορύφωση των εκδηλώσεων, γίνεται το τριήμερο πριν από την Καθαρή Δευτέρα, όπου οι συμμετέχοντες με τραγόμορφες στολές και κουδούνια σε όλο το σώμα τους, ξεχύνονται και χορεύουν σε δρόμους και πλατείες.

Ξεχωριστή θέση έχει και το έθιμο των μετανοιών. Κατά την παράδοση, οι μεγαλύτεροι δίνουν άφεση αμαρτιών στους μικρότερους, οι οποίοι με σεβασμό τους επισκέπτονται και τους φιλούν το χέρι, προσφέροντάς τους ένα πορτοκάλι.

Κάρπαθος

Την Καθαρά Δευτέρα, στήνεται το «Λαϊκό Δικαστήριο των Ανήθικων Πράξεων».

Είναι μια ευκαιρία, κάθαρσης και απονομής της δικαιοσύνης στο ξεκίνημα της Σαρακοστής. Κατηγορούμενοι είναι όσοι «ασχημονούν» ή προκαλούν με χειρονομίες τους άλλους.

Ενώπιον της Δικαιοσύνης, οδηγούνται από τους «Τζαφιέδες», ένα είδος τοπικών χωροφυλάκων, που έχουν επιφορτιστεί με τη σύλληψη των «δραστών».

Οι γέροντες του νησιού, αναλαμβάνουν να δικάσουν τους «ασεβείς» και κάπως έτσι ξεκινούν αυτοσχέδιοι αστεϊσμοί και πειράγματα, σαν προπομπός της γιορτής που θα ακολουθήσει.

Νάξος

Έντονα στοιχεία διονυσιακής λατρείας διασώζονται μέχρι σήμερα στα έθιμα των αποκριών στο νησί της Νάξου.

Οι εορτασμοί ξεκινούν από το πρώτο Σάββατο των Αποκριών, με το σφάξιμο των χοίρων, τα λεγόμενα «χοιροσφαΐσματα».

Την «Κρεατινή» Κυριακή, εμφανίζονται στους δρόμους των χωριών οι «κουδουνάτοι», νέοι με προσωπίδες που φορούν μια ριχτή κάπα με κουκούλα, ενώ γύρω από τη μέση και το στήθος τους είναι ζωσμένοι με κουδούνια.

Ο χορός τους συνοδεύεται από τον χαρακτηριστικό ήχο των κουδουνιών, ενώ δεν παραλείπουν να προκαλούν με τις άσεμνες εκφράσεις τους.

Οι ντόπιοι χωρικοί πάντως τους φιλεύουν για το καλό με βραστά αυγά. Στο περιοδεύον μπουλούκι, ακολουθούν επίσης και ο «Γέρος», η «Γριά» και η «Αρκούδα».

Μερικά από τα χαρακτηριστικά δρώμενα στα οποία συμμετέχουν είναι ο «γάμος της νύφης», ο «θάνατος», η «ανάσταση των νεκρών» ή και το «όργωμα».

Την Καθαρά Δευτέρα στους δρόμους ξεχύνονται οι «φουστανελλάτοι», νέοι χωρίς προσωπίδες, ντυμένοι γιορτινά, οι οποίοι παίζουν βιολί.

Λέρος

Πειρακτικού χαρακτήρα είναι και τα αποκριάτικα έθιμα στο νησί της Λέρου. Τα παλιότερα χρόνια υπήρχαν οι «καμουζέλες» ή «ελαφάκια», μασκαράδες βαμμένοι με κάρβουνο και τυλιγμένοι σε «χράμια» (υφαντές κουβέρτες), όπου κουβαλώντας την «κοκάλα» τριγύριζαν στου δρόμους των χωριών, πειράζοντας τους κατοίκους.

Σήμερα, το ρόλο αυτό ανέλαβαν «ποιητές».

Με μπόλικη φαντασία και σαρκαστική διάθεση σκαρώνουν περιπαικτικά στιχάκια, ενώ μικρά παιδιά ντυμένα καλογεράκια πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και τα απαγγέλουν.

Η συνέχεια γνωστή… Μεγάλο γλέντι με παραδοσιακή μουσική, πολλά ευτράπελα, άφθονο ούζο, κρασί και παραδοσιακούς μεζέδες.

Στην κορύφωση του πανηγυριού, γίνεται το κάψιμο του «στοιχειού». Το ίδιο έθιμο τηρούν επίσης στην Κω και τη Σύμη.

Αμοργός

Την Κυριακή της Τυρινής, στην Αιγιάλη και συγκεκριμένα στο χωριό Λαγκάδα της Αμοργού, αναβιώνει το έθιμο του «Καπετάνιου».

Οι νέοι του νησιού ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές και με τη συνοδεία τοπικών οργάνων, πηγαίνουν στην εκκλησία της Παναγίας της Επανοχωριανής.

Εκεί κατά την παράδοση, ο ιερέας του χωριού πετάει στον αέρα το «γιλεό», κάτι σαν ράσο και όποιος από τους παριστάμενους νέους το πιάσει χρίζεται «Καπετάνιος».

Μέσα σε κλίμα επευφημιών και με τη συνοδεία οργάνων ξεκινάει η «πομπή» των νέων για να επιστρέψει στην πλατεία του χωριού.

Το έθιμο επιτάσσει ο νέος «καπετάνιος» να κεράσει όσους έχουν συγκεντρωθεί στα καφενεία, αλλά και να σύρει πρώτος τον χορό, προσκαλώντας τους νέους και τις νέες να τον ακολουθήσουν.

Πάνω στο χορό, ο «Καπετάνιος» ξεχωρίζει μια από τις κοπέλες, η οποία γίνεται η «Καπετάνισσα» του.

Με μαντινάδες, χορό, ρακί και τηγανιτά ψάρια, το γλέντι κρατάει μέχρι το πρωί της Καθαράς Δευτέρας. Ανάλογο είναι και το έθιμο της «Καπεταναίας» στο νησί της Σερίφου.

Σκύρος

Αν θέλετε να ακούσετε τα γεγονότα της χρονιάς με σατιρική διάθεση, τότε η Σκύρος την περίοδο των αποκριών είναι ο ιδανικός προορισμός.

Οι κάτοικοι (κυρίως οι ψαράδες) του νησιού, επιδίδονται σε μια μορφή απαγγελίας έμμετρης σάτιρας, κάνοντας την ανασκόπηση των γεγονότων της χρονιάς που πέρασε, με τη δική τους ιδιαίτερη ματιά.

Μόλις ανοίγει το Τριώδιο, στα σοκάκια της Σκύρου τριγυρίζουν ομάδες μεταμφιεσμένων – μπορείτε να συναντήσετε «Γέρους» με κουδούνια, «Κορέλες» και «Φράγκους.

Αν τύχει, μάλιστα, και συναντηθούν δύο ή περισσότεροι «Γέροι», συναγωνίζονται στο περίφημο «λιλίρισμα», κουνώντας ρυθμικά και με ένταση τα κουδούνια τους για να ξεσηκώσουν τους πάντες.

Κέρκυρα

Με ενετικές αλλά και αρχαιοελληνικές επιρροές, οι Απόκριες στην Κέρκυρα, έχουν τη δική τους ξεχωριστή φυσιογνωμία.

Το καρναβάλι της Κέρκυρας είναι ήδη ονομαστό, υπάρχουν όμως και λιγότερο γνωστά τοπικά έθιμα που λαμβάνουν χώρα την περίοδο των Αποκριών.

Για παράδειγμα, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, λίγο πριν ολοκληρωθεί ο κύκλος των εκδηλώσεων, ο τελάλης βγαίνει στην πόλη με το «όρντινο» ανά χείρας και διαλαλεί την άφιξη του Σιορ Καρνάβαλου.

Αφού διαβαστεί μεγαλοφώνως και η διαθήκη του, πλέον όλα είναι έτοιμα για το κάψιμο του καρνάβαλου. Σε αρκετά χωριά της Κέρκυρας αναβιώνει το έθιμο του «κορφιάτικου γάμου», αλλά και ο «χορός των παπάδων».

Ρέθυμνο 

Στο Ρέθυμνο, εκτός από το φημισμένο «Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι» θα συναντήσετε αρκετά ακόμα αποκριάτικα έθιμα.

Οι κάτοικοι του χωριού Γέργερη, ντυμένοι με προβιές, ζωσμένοι με κουδούνια και με μουτζουρωμένα πρόσωπα και χέρια, βγαίνουν στους δρόμους και επιδίδονται σε έναν «αρκουδίστικο χορό».

Δεμένοι μεταξύ τους με σχοινιά, ο ένας ακολουθεί τον άλλο, τρέχουν, χορεύουν, σατιρίζουν, χειρονομούν, δημιουργώντας με τους ήχους και τις κραυγές τους ατμόσφαιρα έκστασης και μέθης.

Στο νομό Ρεθύμνου αναβιώνει ακόμη και το έθιμο της «Αρπαγής της νύφης», όπου γαμπρός και νύφη (μεταμφιεσμένοι άντρες και οι δύο) κρατούν μαζί τους μία κούκλα–μωρό, με ζωγραφισμένο ένα μουστάκι για να… μοιάζει στο γαμπρό.

Μερικά ακόμη δρώμενα είναι το «Όργωμα και η Σπορά», η «Κηδεία της Αποκριάς» και η «Καμήλα» φτιαγμένη από κρανίο ζώου και δύο ανθρώπους που τρέχουν σκυφτοί μέσα σε μεγάλα υφαντά υφάσματα, δημιουργώντας ένα αλλόκοτο τετράποδο, το οποίο οι υπόλοιποι μάταια προσπαθούν να τιθασεύσουν.

Άμφισσα

Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς αναβιώνει στην Άμφισσα ο θρύλος του «στοιχειού».

Από τη συνοικία Χάρμαινα, όπου βρίσκονται τα παλιά Ταμπάκικα (βυρσοδεψεία) και τα σκαλιά του Αϊ Νικόλα κατεβαίνει το «στοιχειό» και μαζί ακολουθεί πλήθος μεταμφιεσμένων.

Στο ιστορικό μεγάλο καφενείο της πόλης γίνονται ατελείωτες συζητήσεις σατιρικού περιεχομένου για τους θρύλους και τα στοιχειά.

Κατά την παράδοση της περιοχής, τα «στοιχειά» αποτελούν ψυχές σκοτωμένων ανθρώπων ή ζώων που εξακολουθούν και τριγυρίζουν στην περιοχή.

Γαλαξίδι

Θεσμός πλέον, το έθιμο του «αλευροπόλεμου» αναβιώνει στο Γαλαξίδι εδώ και τρεις αιώνες.

Τον πρώτο λόγο έχει φυσικά το αλεύρι! Γενναιόδωρες ποσότητες αλευριού εκτοξεύονται μεταξύ των καρναβαλιστών, οι οποίοι όπως ορίζει το έθιμο, πρέπει να είναι μουτζουρωμένοι με κάρβουνο στο πρόσωπο.

Βέβαια τα τελευταία χρόνια, τα πρόσωπα κυριολεκτικά σκεπάζονται από ένα σωρό πρωτότυπα υλικά, όπως το λουλάκι, το βερνίκι παπουτσιών κ.ά.

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην τουρκοκρατία.

Θήβα

Στην περιοχή της Θήβας, γίνεται η αναπαράσταση του «Βλάχικου γάμου».

Η πολύχρωμη γαμήλια πομπή και τα παραδοσιακά όργανα που τη συνοδεύουν, αποτελούν το προπομπό της μεγάλης γιορτής που θα στηθεί το βράδυ της τελευταίας Κυριακής των Αποκριών, στην κεντρική πλατεία.

Το έθιμο έχει τις ρίζες του στα 1830, τότε που οι τσοπάνηδες (Βλάχοι) από τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Ρούμελη, εγκατέλειψαν την άγονη γη τους προς αναζήτηση γονιμότερου εδάφους νοτιότερα.

Λάρισα – Τύρναβος

Στη Λάρισα και ειδικότερα στον Τύρναβο, οι κάτοικοι την τελευταία Τρίτη πριν από την Καθαρά Δευτέρα, ξεκινούν σειρά εκδηλώσεων προς τιμήν του Διονύσου, με αποκορύφωμα το «Μπουρανί» (χορτόσουπα αλάδωτη).

Καθ’ όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας, στήνεται ένα ξεχωριστό σκηνικό παιχνιδιού, με φαλλικά σύμβολα και τολμηρά πειράγματα από τους «μπουρανίδες».

Καλαμάτα

Στην Καλαμάτα, οργανώνεται στην κεντρική πλατεία της πόλης το Γαϊτανάκι και η αναπαράσταση του «Βλάχικου Γάμου».

Οι συμμετέχοντες είναι απαραιτήτως μεταμφιεσμένοι και δίνουν ραντεβού στην Πλατεία Ανατολικού Κέντρου, όπου στήνεται λαϊκό γλέντι με χορό, τραγούδι και φαγητό.

Μεθώνη

Στη Μεθώνη, κάθε χρόνο γίνεται… «του Κουτρούλη ο γάμος».

Ένας γάμος παρωδία, με καρναβαλίστικη διάθεση. Ο γάμος των νεόνυμφων (είναι και οι δύο άντρες) τελείται στην κεντρική πλατεία, παρουσία συγγενών και πολλών κατοίκων-μαρτύρων.

Το μυστήριο τελείται κανονικά με παπά και με κουμπάρο, που εκτός από τις ευλογίες τους αναλαμβάνουν να διαβάσουν και το προικοσύμφωνο.

Μετά το «μυστήριο», σειρά έχει το τρικούβερτο γλέντι του γάμου!

Μεσσήνη

Το βράδυ της Κυριακής της Τυροφάγου, αναβιώνει στη Μεσσήνη το έθιμο της «φωτιάς».

Οι κάτοικοι ανάβουν φωτιές στις γειτονιές της πόλης, γύρω από τις οποίες στήνεται το γλέντι και ο χορός μέχρι το πρωί. Κατά τη διάρκεια του γλεντιού, γίνεται και αναπαράσταση παλαιών εθίμων και ιστοριών από τους ντόπιους.

Την Καθαρά Δευτέρα, στη θέση Κρεμάλα, γίνεται η αναπαράσταση της εκτέλεσης της γριάς Συκούς, μιας γερόντισσας της Μεσσήνης που κρεμάστηκε στην τοποθεσία αυτή με εντολή του Ιμπραήμ Πασά.

Μετά την αναπαράσταση, μπορεί κάθε επισκέπτης να «κρεμαστεί» από τους ψευτοδήμιους της κρεμάλας.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας γίνεται η παρέλαση με άρματα, μεταμφιεσμένους μικρούς και μεγάλους και χορευτικά συγκροτήματα.

Διδυμότειχο

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας υπήρχαν πολλοί Τούρκοι με μεγάλες περιουσίες που οι κάτοικοι τους ονόμαζαν «Μπέηδες». Οι Τούρκοι δεν επέτρεπαν στους Έλληνες να συγκεντρώνονται και να μιλάνε ελεύθερα. Μετά από επίμονα αιτήματα, τους επέτρεψαν να συγκεντρώνονται την Αποκριά, να μιλούν ελεύθερα και να λύνουν τα προβλήματά τους. Σιγά-σιγά, άρχισαν και να σατιρίζουν τους Τούρκους και να τους πειράζουν – μόνο εκείνη τη μέρα. Το έθιμο συνεχίστηκε και μετά την απελευθέρωση, και με τα χρόνια αύξησε το σατιρικό και περιπαικτικό χαρακτήρα του.

Το έθιμο του «Μπέη», περιέχει διονυσιακά στοιχεία και έχει σατιρικό χαρακτήρα. Το ντύσιμο σχεδόν όλων των προσώπων βασίζεται σε ρούχα παλαιότερων εποχών και στον αυτοσχεδιασμό. Αφού τελειώσει η «γύρα» του μπέη, γίνεται αναπαράσταση των τοπικών εργασιών (όργωμα, θερισμός) από τους γεωργούς. Ακολουθεί γαϊδουροδρομία και ρωμαϊκή πάλη. Μετά την ολοκλήρωση της ρωμαϊκής πάλης, ο κόσμος μαζεύεται στις ταβέρνες. Εκεί, μαζί με το προσωπικό του Μπέη, πίνει και διασκεδάζει με παραδοσιακά όργανα της περιοχής.

Καστοριά

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, στις πλατείες της Καστοριάς και στα χωριά στήνονται μεγάλες φωτιές, τηρώντας ένα προχριστιανικό έθιμο που ακούει στο όνομα Μπουμπούνες.

Οι μεγαλύτερες μπουμπούνες είναι της πλατείας Ντουλτσού, της γειτονιάς του Απόζαρι, της πλατείας Ομονοίας και της γειτονιάς του παλαιού Νοσοκομείου. Γύρω από την αναμμένη μπουμπούνα, οι παρευρισκόμενοι πίνουν και γεύονται εδέσματα της μέρας της Αποκριάς, που καταναλώνονται εν όψει της Καθαράς Δευτέρας. Λαϊκές ορχήστρες παίζουν τοπικούς παραδοσιακούς σκοπούς και ακολουθεί χορός μέχρι να σβήσει η μπουμπούνα  και να πάρει μαζί της τα κακά πνεύματα, έτσι ώστε ο εξαγνισμός της Σαρακοστής να ξεκινήσει χωρίς αυτά.

Στα σπίτια τηρούν το έθιμο του «Χάσκαρη». Μετά το βραδινό φαγητό, διασκεδάζουν όλοι με τις προσπάθειες που καταβάλλουν όλα τα μέλη της οικογένειας για να πιάσουν με το στόμα ολάνοιχτο το βρασμένο αυγό. Αυτό το αυγό τούς προσφέρεται με τη βοήθεια ενός ξύλινου ραβδιού και μιας κλωστής στην οποία δένεται το αυγό. Ο συμβολισμός του χάσκαρη έχει να κάνει με τη σαρακοστή. Με αυγό κλείνει το στόμα για την νηστεία, με αυγό ανοίγει ξανά το βράδυ της ανάστασης.

Αμοργός

Αναβιώνει το έθιμο του «Καπετάνιου». Το πρωί της Τυρινής οι νέοι, ντυμένοι με βράκες με ζωνάρι στη μέση, με τραγιάσκες και παραδοσιακά γιλέκα διακοσμημένα χιαστί με χρωματιστές κορδέλες, παίρνουν τον δρόμο για την εκκλησία της Πα­ναγίας την Επανοχωριανής. Οι νέοι αυτοί συνοδεύονται από οργανοπαίχτες που τραγουδούν μαντινάδες και τον «Αποκριανό»: «Πέρασαν οι αποκριές πάνε και οι τυρινάδες…»

Ένα αντίστοιχο έθιμο αναβιώνει και στη Σέριφο την Κυριακή της Τυρινής.

Σκόπελος

Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, άντρες ντυμένοι με πρόχειρα ρούχα κρατούν στα χέρια τους ένα καΐκι κατασκευασμένο από καλάμια και ξύλα, την «Τράτα». Οι τραταραίοι (το πλήρωμα), με ένα σταυρό από λουλάκι στο μέτωπο και στα μάγουλα, γυρνούν όλη την πόλη χορεύοντας και τραγουδώντας άσεμνα τραγούδια και μερικές φορές ρίχνουν και δίχτυα στα οποία πιάνονται οι περαστικοί. Το μπουλούκι που ακολουθεί την τράτα με τους τραταραίους αποτελείται από κάθε λογής μασκαράδες που τραγουδούν, χορεύουν και πίνουν.

Κατά το σούρουπο, η πορεία καταλήγει στην παραλία, όπου και θα ‘φουντάρουν’ στη θάλασσα την τράτα τους. Το γλέντι και οι χοροί θα συνεχίσουν στα σπίτια μέχρι τις πρωινές ώρες. Πρόκειται για έθιμο που αναπαριστά τους κουρσάρους που παλιότερα λυμαίνονταν τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά, και αποτελούσαν τον φόβο και τον τρόμο των κατοίκων.

Ζάκυνθος

Ένας παραδοσιακός ντελάλης γυρίζει το νησί και διαλαλεί το πρόγραμμα του καρναβαλιού. Τις Απόκριες, στη Ζάκυνθο, διοργανώνονται χοροί, παρελάσεις και άλλα δρώμενα. Την Κυριακή των Απόκρεω και της Τυρινής γίνεται η περιφορά του Καρνάβαλου συνοδεία αρμάτων από όλες τις περιοχές του νησιού. Οι εκδηλώσεις κλείνουν με την πολύ διασκεδαστική «Κηδεία της Μάσκας». Πρόκειται για μια παρωδία κηδείας με πολύ γέλιο. Εκεί, τη θέση του νεκρού παίρνει ο Καρνάβαλος, ενώ ακολουθούν οι τεθλιμμένοι συγγενείς, με απερίγραπτη εξέλιξη. Το καρναβάλι δεν περιορίζεται στην πόλη, αλλά μεταφέρεται σε όλα τα χωριά του νησιού.

Πηγές: Argiro, Helppost

Νίκη της Σαμοθράκης: Η συνοπτική ιστορία ενός φτερωτού αγάλματος

Το Λούβρο προσελκύει εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Ανάμεσα στα πέντε κορυφαία έργα τέχνης του είναι η «Φτερωτή Νίκη της Σαμοθράκης». Υπόδειγμα κλασικής ομορφιάς, κίνησης και χάρης, το άγαλμα είναι τοποθετημένο στην πλώρη ενός πλοίου που βρίσκεται στην κορυφή της σκάλας Νταρύ του μουσείου. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Λούβρο το 1884. Από τότε, μετά από εκτεταμένη αποκατάσταση, αιχμαλωτίζει τη φαντασία του κοινού, παραμένοντας άπιαστη για τους μελετητές.

Το διάσημο άγαλμα απεικονίζει τη θεά Νίκης, προσωποποίηση της νίκης σε στρατιωτικές μάχες και αγώνες, περιλαμβανομένων των αθλητικών και καλλιτεχνικών αγώνων. Πρόκειται για θεά ευρέως σεβαστή στην αρχαιότητα, γνωστή ως Βικτώρια στους Ρωμαίους. Η θεϊκή ενσάρκωση της νίκης υπάρχει σε όλο τον κλασικό κόσμο σε διάφορα μέσα, όπως γλυπτική, ζωγραφική, κοσμήματα και νομίσματα.

(α) Ασημένιο νόμισμα με τη Νίκη να στέκεται στην πλώρη του σκάφους, κρατώντας ένα ραβδί και μια τρομπέτα. (δ) Αρχαία ρωμαϊκή τοιχογραφία με τη φτερωτής Νίκη, στην Πομπηία. (cgb.fr/CC BY-SA 3.0) Stefano Bolognini)

 

Το συνολικό ύψος του γλυπτού υπερβαίνει τα 5,5 μέτρα, ενώ η ίδια η θεά έχει ύψος 2,7 μέτρα. Η Νίκη είναι φτιαγμένη από παριανό μάρμαρο, ένα από τα υψηλότερης ποιότητας ελληνικά μάρμαρα, καθαρό λευκό, λεπτόκοκκο, ημιδιαφανές και άψογο.

Μια κατακερματισμένη Νίκη

Η «Φτερωτή Νίκη» βρέθηκε στη Σαμοθράκη, στην πλαγιά ενός λόφου που έβλεπε το Ιερό των Μεγάλων Θεών, ένα αρχαίο συγκρότημα δώδεκα ναών που προσέλκυε προσκυνητές από όλη την περιοχή. Το άγαλμα ήταν αρχικά τοποθετημένο σε σημαντικό ύψος, έτσι ώστε να είναι εύκολα ορατό από τους επισκέπτες από μακριά, πιθανότατα και από τη θάλασσα. Το Λούβρο εγκατέστησε το έργο στην κορυφή της σκάλας Νταρύ για να αναπαράγει – όσο είναι εφικτό –  τις αρχικές συνθήκες θέασης.

Το άγαλμα της θεάς, με ύψος 2,7 μέτρα, είναι φτιαγμένο από παριανό μάρμαρο, ενώ το πλοίο από γκρίζο της Ρόδου. Συνολικά, το γλυπτό υπερβαίνει τα 5,5 μέτρα. Λούβρο, Γαλλία. (Public Domain)

 

Ενώ ο γλύπτης παραμένει άγνωστος, το γεγονός ότι η ακριβής αρχική τοποθεσία του έργου είναι γνωστή είναι κάτι ασυνήθιστο για τα αρχαιοελληνικά αγάλματα. Οι μελετητές πιστεύουν ότι η «Νίκη της Σαμοθράκης» δημιουργήθηκε μεταξύ 200 και 175 π.Χ., για να τιμήσει μια ναυτική νίκη, άγνωστη ποια. Αιώνες μετά τη δημιουργία του, έπεσε από το βάθρο της και έσπασε σε αρκετά σημεία. Παρέμεινε χαμένη, μέχρι που το 1863, από έναν Γάλλο ερασιτέχνη αρχαιολόγο και διπλωμάτη, τον Σαρλ Σαμπουαζώ (Charles Champoiseau, 1830–1909).

Ο Σαμπουαζώ ανακάλυψε τη «Φτερωτή Νίκη» σε 110 θραύσματα. Το άγαλμα μεταφέρθηκε στο Παρίσι, όπου επανασυναρμολογήθηκε σύμφωνα με κριτήρια αποκατάστασης του 19ου αιώνα. Πράγματι, ολόκληρη η δεξιά πλευρά, της οποίας η αρχική κατάσταση μπορεί να σταχυολογηθεί μόνο από κομμάτια που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, είναι κατασκευασμένη από γύψο και δημιουργήθηκε συμμετρικά προς την ακάλυπτη αριστερή πτέρυγα. Οι συντηρητές και οι επιμελητές δεν θα επέλεγαν αυτήν τη μέθοδο σήμερα, αλλά το Μουσείο αποφάσισε να διατηρήσει την αρχική λύση.

Επακόλουθη ανασκαφή, τη δεκαετία του 1870, έδωσε τη βάση του αγάλματος, που αποτελείται από μια πλίνθο και την απόδοση μιας πλώρης ενός πολεμικού πλοίου σε γκρίζο μάρμαρο της Ρόδου. Ωστόσο, το κεφάλι και τα χέρια της Νίκης δεν βρέθηκαν ποτέ.

Δίκη για το Μάτι: Ο τότε γγ Πολιτικής Προστασίας απολογήθηκε δείχνοντας αρμοδιότητες Πυροσβεστικής, δήμων και περιφέρειας

Στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση των απολογιών των 21 κατηγορουμένων για την τραγωδία στο Μάτι εισήλθε η διαδικασία ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου.

Μετά την ολοκλήρωση των απολογιών των κατηγορουμένων από την Πυροσβεστική, με πρώτες εκείνες της τότε ηγεσίας του Σώματος, του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου και επιτελικών, αλλά και του πολίτη που του αποδίδεται η έναρξη της πυρκαγιάς που άφησε πίσω της 104 νεκρούς, στο βήμα πλέον θα σταθούν οι τότε δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι των Δήμων Μαραθώνα, Ραφήνας-Πικερμίου και Πεντέλης, καθώς και ο τότε περιφερειάρχης. Όλοι τους κάθονται ξανά στο εδώλιο, μετά από έφεση του εισαγγελέα κατά της πρωτόδικης απόφασης απαλλαγής τους.

Σήμερα, απέναντι στους δικαστές στάθηκε ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης, ο οποίος αφού εξέφρασε συλλυπητήρια για τις απώλειες από την φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018, είπε στους δικαστές ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που είχε εκ του νόμου «θεωρώ ότι έκανα ό,τι ήταν δυνατό για αυτό το περιστατικό που με έχει σημαδέψει για ολόκληρη την ζωή μου».

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, η γενική γραμματεία Πολιτικής Γραμματείας τότε «δεν είχε επιτελικές δυνάμεις». Ανέφερε δε, ότι «ο νόμος ορίζει ότι οι δήμοι και περιφέρειες έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Εγώ δεν έχω αρμοδιότητα να υποκαταστήσω το έργο τους. Οι δράσεις ασκούνται όχι σε κεντρικό αλλά σε αποκεντρωμένο επίπεδο, καθώς εκείνοι γνωρίζουν το ειδικό τοπικό καθεστώς και τις συνθήκες ώστε να αναπτύξουν την δράση τους».

Διαβάζοντας όλο το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε την επίμαχη περίοδο, ο κ. Καπάκης αρνήθηκε ότι έχει ευθύνη για την τραγωδία, ισχυριζόμενος ότι για τα επιμέρους θέματα, όπως το αμιγώς επιχειρησιακό αλλά και την διαχείριση της κατάστασης, όπως για ενημέρωση πολιτών και Οργανωμένη Προληπτική Απομάκρυνση, οι ευθύνες ξεκινούσαν από την Πυροσβεστική και κατέληγαν στην Αυτοδιοίκηση, δήμους και περιφέρεια και την Ειδική Γραμματεία Επικοινωνιακής Διαχείρισης του υπουργείου Τύπου και Ενημέρωσης «που είχε την ευθύνη για την ενημέρωση πολιτών» .

Ειδικά για το ζήτημα της Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης, (ΟΠΑ) ο κατηγορούμενος σημείωσε ότι μετά από εισήγηση της Πυροσβεστικής, αρμοδιότητα για τέτοια δράση έχει ο δήμος ή η περιφέρεια, αναφέροντας πως εν προκειμένω είχε η τότε περιφερειάρχης. Είπε επίσης, πως «ο εισαγγελέας λέει ότι μπορούσα να είμαι εγώ το αποφασίζον όργανο. Όπως αποδείχθηκε στο δικαστήριο, δεν υπήρχε καμία εισήγηση. Ο νόμος θέτει το θέμα της εισήγησης ως βασικό και δεν υπάρχει αμφιβολία για τον φορέα που αποφασίζει. Δήμαρχος ή περιφερειάρχης. Ο νομοθέτης θέλει τέτοιου είδους αποφάσεις να λαμβάνονται επί του πεδίου. Είμαι ο μόνος που δεν ήμουν στο πεδίο. Πλην άλλων, θα έπρεπε να είχα εκτός από εισήγηση του πεδίου και διαβεβαίωση-εισήγηση των επιτόπιων φορέων ότι με τα μέσα που έχουν μπορούν να την υλοποιήσουν. Αυτά υπό την προϋπόθεση του χρόνου. Το απώτατο σημείο πυρκαγιάς ήταν 17.30. Εκείνη την ώρα τέτοιο αίτημα δεν υπήρχε».

Κατά τον κατηγορούμενο, «ο κ. Ματθαιόπουλος δεν μας έθεσε θέμα αναγκαιότητας ενημέρωσης. Προκύπτει από την δικογραφία ότι η ενημέρωση του κοινού γινόταν από το ΠΣ που είχε την ευθύνη για την αντιμετώπιση της φωτιάς και την γνώση για την εξέλιξη της.

Όλα τα Μέσα αντλούσαν πληροφορίες από το ΠΣ. Είχε σταλεί sms σε διαπιστευμένους δημοσιογράφους από το γραφείο Τύπου του ΠΣ. Έδωσαν δύο συνεντεύξεις γύρω στις 10 το βράδυ. Αν έκρινε ότι είναι σκόπιμο, θα είχε κάνει και άλλη ενημέρωση. Θα μπορούσε να είχε ενημερώσει και πόρτα-πόρτα. Είναι απόφαση που βαραίνει την Πυροσβεστική. Αυτή κρίνει αν θα ενημερώσει για απομάκρυνση ή αν θα είναι καλύτερα να μην ενημερώσει».

Σε άλλο σημείο της απολογίας του, ο κ. Καπάκης αμφισβήτησε την παραδοχή της κατηγορίας ότι αν είχαν ενημερωθεί οι πολίτες θα εξελισσόταν καλύτερα η κατάσταση: «Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε τι πραγματικά έγινε. Από πού έφυγαν αυτοί οι άνθρωποι, πώς κινήθηκαν και τι θα γινόταν αν είχαν κινηθεί διαφορετικά. Δεν έχουμε επίσημη έκθεση για αυτό. Το καίριο ερώτημα: υπήρχε κρίσιμος χρόνος; Από όσα έχω διαβάσει δεν έχω καταλήξει αν υπήρχε ο αναγκαίος χρόνος ή αν θα οδηγούμασταν σε χάος. Αυτός που θα δώσει εντολή να φύγεις πρέπει να ξέρει ότι έχεις τον αναγκαίο χρόνο για να φύγεις ασφαλής.

Σε περιπτώσεις διαχείρισης καταστροφικών φαινομένων, αν δεν υπάρχει οργανωμένο σχέδιο, υπάρχει κίνδυνος πανικού. Ειδικά όταν υπάρχει πλήθος ανθρώπων που πρέπει να κινηθούν σε συνθήκες κινδύνου.

Ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουμε αν υπήρχε δυνατότητα οργανωμένης απομάκρυνσης εκείνη την ημέρα. Έξι χρόνια μετά, δεν έχουμε επίσημη απάντηση σε αυτό.

Ακόμη κι αν δίνονταν μήνυμα να φύγουν, υπάρχουν μεταβλητές. Ποιος ήταν ο χρόνος που είχαν να κινηθούν; Να αυτενεργήσουν; Να φύγουν με αυτοκίνητο; Να πάνε προς την θάλασσα που αποδείχθηκε μη ασφαλής; Σε ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθούν; Πόσοι ήταν οι πολίτες που θα έπρεπε να μετακινηθούν, δεν το γνωρίζουμε ακόμη και σήμερα. Και οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα ή σοβαρά προβλήματα υγείας τι θα έκαναν;».

Αναφερόμενος στο θέμα του 112, ο κ. Καπάκης είπε πως ήταν ένα έργο που είχε ξεκινήσει από το 2010, με σχετική σύμβαση της Κοινωνίας της Πληροφορίας και του ΟΤΕ, το οποίο ωστόσο σταμάτησε για τεχνικούς λόγους (δεν είχε προβλεφθεί σύνδεση με Αστυνομία και Πυροσβεστική) και έτσι μεταφέρθηκε στην χρηματοδότηση της περιόδου 2016- 2020.

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, την επίμαχη μέρα «ακόμη και να υπήρχε 112, θα έπρεπε να γίνει ενημέρωση πόρτα-πόρτα, σειρήνες κλπ. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν μαζί το κινητό τους, που είναι στην θάλασσα. Η πόρτα-πόρτα σου δίνει πλεονέκτημα καθώς γίνεται καταγραφή των πολιτών, των περιπτώσεων με ζητήματα ασθενειών, αναπνευστικά κλπ. Η ενημέρωση γίνεται με βάση τις συνθήκες του πεδίου».

Όσον αφορά το σκέλος της έφεσης που του καταλογίζει ότι δεν προέβη σε ενημέρωση και συντονισμό των τοπικών φορέων, ο κ. Καπάκης είπε:

«Θα έπρεπε δηλαδή εγώ να εκτιμώ την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς. Κάθε μέρα δηλαδή να εκτιμώ 50 πυρκαγιές… τι αρμοδιότητα είχα εγώ; Να λέω στον αρχηγό και τον υπαρχηγό του ΠΣ τι θα κάνουν; Πουθενά δεν προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία συντονισμός από εμένα. Η ευθύνη συντονισμού εμπλεκομένων φορέων ανήκει στο ΠΣ. Η ενημέρωση και διαβίβαση αιτημάτων ανήκε στο ΚΕΠΠ. Πουθενά στον κόσμο δεν θα βρείτε να γίνεται εκτίμηση κινδύνου εκτός πεδίου. Εκεί δηλαδή που λαμβάνει χώρα το επεισόδιο… από την έφεση του εισαγγελέα φαίνεται σαν εγώ να διοικούσα την Πυροσβεστική».

Πρόεδρος: Τελικά όταν λέει ο νόμος ότι «η ΓΓ μεριμνά για ΟΠΑ» τι εννοεί;

Κατηγορούμενος: Ότι εκδίδει όλες τις εγκυκλίους και διευκολύνει με βάση αρμοδιότητες ώστε να αναπτυχθεί η δράση.

Πρόεδρος: Ποιες ήταν οι αρμοδιότητες του γενικού γραμματέα;

Κατηγορούμενος: Αυτό που ουσιαστικά κάνουμε είναι μέσα από τα νομοθετήματα που διέπουν τον κάθε φορέα, να ορίζουμε το «ποιος, που, πότε». Αλλά δεν λέμε εμείς το πώς.

Η διαδικασία θα συνεχιστεί αύριο, οπότε και αναμένεται να απολογηθεί ο τότε δήμαρχος Μαραθώνα.

ΕΔΕΥΕΠ: Τι προβλέπει η συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για συνεργασία στην αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα

Τις προβλέψεις του μνημονίου συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στη Δέσμευση, Χρήση και Αποθήκευση ‘Ανθρακα που υπέγραψαν στην Αίγυπτο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, και ο υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Καρίμ Μπανταβί, εξειδικεύει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων. Η ΕΔΕΥΕΠ είναι η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή της χώρας για την εξερεύνηση και υπόγεια αποθήκευση αερίων και υγρών – συμπεριλαμβανομένης της γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.

\Συγκεκριμένα, το Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας-Αιγύπτου αφορά στη δημιουργία Κοινών Ομάδων Εργασίας από ειδικούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την ΕΔΕΥΕΠ, και τους Αιγύπτιους ομολόγους τους. Οι Ομάδες Εργασίας στοχεύουν στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για το CCS στην Αίγυπτο, οικοδομώντας στην εμπειρία της Ελλάδας που ωριμάζει τη δική της εθνική νομοθεσία για την υλοποίηση του εμβληματικού έργου αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο.

Επίσης, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συνεργαστούν για να εντοπίσουν περιοχές στην Αίγυπτο κατάλληλες για έργα γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και να διερευνήσουν έτερες χρήσεις δεσμευμένου άνθρακα. Και τέλος, οι Κοινές Ομάδες Εργασίας θα εξετάσουν οικονομικά μοντέλα και την αλυσίδα αξίας του CCS, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στον κλάδο.

Σχολιάζοντας τη συμφωνία, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Υπογράψαμε, με τον Αιγύπτιο ομόλογό μου, ένα πολύ σημαντικό Μνημόνιο Κατανόησης για την προώθηση της συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στον τομέα της Δέσμευσης, Χρήσης και Αποθήκευσης ‘Ανθρακα (CCUS). Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία διευκολύνεται η ανταλλαγή τεχνογνωσίας των δύο χωρών στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ παράλληλα καταδεικνύεται η ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες με σκοπό την ανάπτυξη εγκαταστάσεων-αποθηκευτικών χώρων για CCS/CCUS. Ενέργειες, που θα συμβάλλουν καθοριστικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων. Ο ρόλος της ΕΔΕΥΕΠ θα είναι πολύτιμος στην προσπάθεια υλοποίησης των διαδικασιών και τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων που περιγράφονται σε αυτό το MoU».

Από πλευράς ΕΔΕΥΕΠ, o διευθύνων σύμβουλος Αριστοφάνης Στεφάτος, σημείωσε: «Είναι ιδιαίτερα τιμητικό που το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μας εμπιστεύεται να εκπροσωπήσουμε τη χώρα και να συντονίσουμε τις εργασίες με τις αρμόδιες αιγυπτιακές αρχές, ώστε να διευκολυνθεί το έργο των Κοινών Ομάδων Εργασίας και η υλοποίηση του Μνημονίου Κατανόησης. Τα έργα CCS/CCUS είναι κομβικά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών που δεν δύνανται να μειώσουν τους ρύπους τους με εναλλακτικούς τρόπους. Η επιτυχία της προσπάθειας μπορεί να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, και τέτοιου είδους στρατηγικές συνεργασίες δείχνουν τον δρόμο. Ήδη υλοποιείται το πρώτο έργο αποθήκευσης άνθρακα στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη, στον Πρίνο από την EnEarth, και ανυπομονούμε να επεκτείνουμε τη δράση μας».