Σάββατο, 10 Μαΐ, 2025

Νεκρός 25χρονος καταδρομέας του Ελληνικού Στρατού – Κατέρρευσε στον Μαραθώνιο

Ένας μόλις 25 χρονών καταδρομέας του Ελληνικού Στρατού, προδόθηκε από την υγεία του, κατά τη διάρκεια εκπαίδευσης, χωρίς όπλα.

Το τραγικό συμβάν σημειώθηκε στο 30 χιλιόμετρο της Λεωφόρου Μαραθώνος, καθώς ο αξιωματικός της Μονάδας Υποβρύχιων Καταστροφών συμμετείχε σε μαραθώνιο αγώνα, ωστόσο για άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο, κατέρρευσε στον δρόμο και παρά τις προσπάθειες των γιατρών να τον επαναφέρουν, απεβίωσε.

Ο καταδρομέας ανθυπολοχαγός μετείχε συγκεκριμένα στην εκπαίδευση που γίνεται στη Μονάδα Υποβρυχίων Καταστροφών του Πολεμικού Ναυτικού προκειμένου οι καταδρομείς να λάβουν τη σχετική πιστοποίηση από την ομάδα των επίλεκτων βατραχανθρώπων.

Η ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού αναφέρει:

Την Tρίτη 29 Απριλίου 2025, περί ώρας 12:30, κατά την διάρκεια εκπαίδευσης στην Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών, απώλεσε τις αισθήσεις του ο Ανθυπολοχαγός (ΠΖ) Σ.Μ.

Στον Αξιωματικό παρασχέθηκαν άμεσα οι πρώτες βοήθειες και εκτελέστηκαν ενέργειες καρδιοαναπνευστικής ανάνηψης από κατάλληλο υγειονομικό προσωπικό. Ακολούθως διακομίσθηκε στο Αττικό Νοσοκομείο όπου παρά τις επίμονες προσπάθειες του υγειονομικού προσωπικού του νοσοκομείου, διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

Για το συμβάν έχουν ενημερωθεί οι οικείοι του και έχουν αναληφθεί οι προβλεπόμενες ενέργειες για τη διερεύνηση των συνθηκών και αιτιών.

Το Πολεμικό Ναυτικό εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στους οικείους του συναδέλφου μας.

Η Ελλάδα ζητά από την Κομισιόν μεγαλύτερη ευελιξία στις αμυντικές δαπάνες

Σε βήματα για την ενίσχυση της άμυνας της χώρας προχωρά η ελληνική κυβέρνηση, αξιοποιώντας τις νέες ευρωπαϊκές δημοσιονομικές διευκολύνσεις. Ο υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, ανακοίνωσε πως θα καταθέσει επίσημο αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η λεγόμενη «ρήτρα διαφυγής» που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να ξεπεράσει προσωρινά τους αυστηρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς για χάρη των αμυντικών δαπανών στον προϋπολογισμό του 2026.

Μιλώντας στην ΕΡΤ την Τρίτη, ο κος Πιερρακάκης διευκρίνισε πως η σχετική αίτηση θα κατατεθεί το επόμενο διάστημα και αφορά επιπλέον κονδύλι ύψους 500 εκατ. ευρώ για το 2026. Με δεδομένο ότι το ποσό αντιπροσωπεύει λιγότερο από 0,3% του ΑΕΠ, ο υπουργός εκτίμησε πως το αίτημα θα αξιολογηθεί θετικά από την Επιτροπή.

Η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ, ήδη δαπανά σε ετήσια βάση περίπου το 3% του ΑΕΠ της για την άμυνα — ποσοστό που συγκαταλέγεται στα υψηλότερα της Συμμαχίας. Η ένταση με την Τουρκία, που έχει ρίζες τόσο στον πόλεμο του 1919-1922 όσο και στον πόλεμο του 1974, παραμένει ιδιαίτερα έντονη, κυρίως αναφορικά με το Κυπριακό, αν και οι δύο χώρες ανήκουν στο ΝΑΤΟ.

Ο κος Πιερρακάκης, ο οποίος ανέλαβε πρόσφατα το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικονομικών, ύστερα από ανασχηματισμό του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, καλείται να διαχειριστεί το φιλόδοξο σχέδιο της κυβέρνησης για συνολικές αμυντικές δαπάνες ύψους 25 δισ. ευρώ έως το 2036, στο πλαίσιο της επανεξοπλιστικής προσπάθειας του ελληνικού στρατού ώστε να παραμείνει ανταγωνιστικός έναντι της τουρκικής απειλής.

Προοπτικές για τη σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ

Στην ίδια συνέντευξη, ο κος Πιερρακάκης αναφέρθηκε και στις πρόσφατες επαφές του με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών, Σκοτ Μπέσσεντ, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική σημασία της ελληνοαμερικανικής σχέσης. «Η ελληνοαμερικανική σχέση έχει μια μεγάλη ιστορία, αλλά κυρίως ένα πολύ λαμπρό μέλλον», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο μήνα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε το πενταετές σχέδιο δράσης «ReArm Europe», με στόχο την αύξηση των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών απέναντι σε απειλές κυρίως από τη Ρωσία, αλλά και από άλλες εχθρικές χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, ενεργοποιείται η εθνική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, επιτρέποντας στις χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες έως και 1,5% του ΑΕΠ, ώστε να συγκεντρωθεί συνολικό κεφάλαιο 650 δισ. ευρώ εντός τετραετίας.

Η φον ντερ Λάιεν τόνισε πως τα κράτη-μέλη της ΕΕ δαπανούν κατά μέσο όρο περίπου το 2% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες, με στόχο να ξεπεράσουν το 3%. Ωστόσο, το ποσοστό υπολείπεται ακόμη του 5% που έχει ζητήσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για τα μέλη του ΝΑΤΟ.

Χωρίς την ενεργοποίηση της ρήτρας, οι ευρωπαϊκές χώρες θα κινδυνεύουν με κυρώσεις σε περίπτωση που το έλλειμμα ξεπεράσει το 3% του ΑΕΠ. Ήδη από τις 23 Απριλίου, η Πορτογαλία έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που υπέβαλε αίτημα ενεργοποίησης της ρήτρας για αύξηση των αμυντικών δαπανών της.

Το παράδειγμα της Γερμανίας

Ανάλογη κίνηση αναμένεται να πραγματοποιήσει και το Βερολίνο. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Γιεργκ Κούκις, άφησε να εννοηθεί πως η Γερμανία σκοπεύει να ζητήσει από την Κομισιόν εξαίρεση από τους περιορισμούς στον δανεισμό, ώστε να μπορέσει να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες τα επόμενα χρόνια. «Πιθανότατα θα το πράξουμε, αν και η τελική απόφαση δεν έχει ακόμη ληφθεί», ανέφερε ο Κούκις σε παρέμβασή του στο περιθώριο των εαρινών συναντήσεων του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον.

Ήδη η γερμανική Βουλή έχει εγκρίνει σημαντική αύξηση των αμυντικών κονδυλίων, ενώ στις 28 Απριλίου ο πρόεδρος της Γερμανίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, επεσήμανε την ανάγκη η Γερμανία να εντείνει τη συνεισφορά της στην ευρωπαϊκή άμυνα, κυρίως λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Με πληροφορίες από το Reuters

Δράμα: 25η Γιορτή Σπόρων Πελίτι – Αφιερωμένη στη ζωή, τη γη και την παράδοση

Η μοναδικής φυσικής ομορφιάς γη του Πελίτι, στο Μεσοχώρι του δήμου Παρανεστίου της ορεινής Δράμας, πλημμύρισε και φέτος από ανθρώπους κάθε ηλικίας, που έστειλαν το δικό τους ηχηρό μήνυμα για τη σημασία της διατήρησης των παραδοσιακών ποικιλιών σπόρων, της αγροτικής αυτάρκειας και της αχρήματης οικονομίας.

Η 25η Γιορτή Σπόρων του Πελίτι αποτέλεσε, για μια ακόμη χρονιά, ορόσημο για το κίνημα διάσωσης και ελεύθερης διάδοσης των ντόπιων ποικιλιών, προσελκύοντας εκατοντάδες επισκέπτες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και το εξωτερικό.

Η διανομή των παραδοσιακών σπόρων πραγματοποιήθηκε στο υπό κατασκευή κτίριο της Τράπεζας Σπόρων του Πελίτι και οι εκατοντάδες επισκέπτες που περίμεναν υπομονετικά για ώρα είχαν την ευκαιρία να παραλάβουν, δωρεάν, ντόπιες ποικιλίες σπόρων και φυτά, να ανταλλάξουν εμπειρίες και να ενημερωθούν για τον τρόπο καλλιέργειας και διατήρησής τους.

Το φετινό, ιδιαίτερα πλούσιο, πρόγραμμα περιλάβανε μια σειρά από βιωματικά εργαστήρια, που κάλυπταν θέματα, όπως η φυσική καλλιέργεια, η παρασκευή παραδοσιακών τροφών, αλλά και η κατασκευή χρήσιμων εργαλείων από φυσικά υλικά. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν παραδοσιακά έθιμα γονιμότητας, ενώ το καλλιτεχνικό μέρος περιλάμβανε ζωντανή μουσική, έκθεση φωτογραφίας και ποίκιλλες δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους.

Ο εμπνευστής της ετήσιας Γιορτής Σπόρων και ιδρυτής της εναλλακτικής κοινότητας Πελίτι, Παναγιώτης Σαϊνατούδης, καλωσορίζοντας τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες δεν έκρυψε τη χαρά και την ικανοποίησή του για τη μεγάλη συμμετοχή του κόσμου. Ευχαρίστησε όσους τους στηρίζουν και τόνισε την ολοένα αυξανόμενη ανάγκη που υπάρχει σε  ολόκληρο τον κόσμο για σπόρους, προκειμένου οι άνθρωποι να μπορούν καλλιεργούν μόνοι τους τη γη, παράγοντας την τροφή τους, σε μια προσπάθεια να νιώσουν αυτόνομοι και ανεξάρτητοι.

 

Π. Σαϊνατούδης: «Ο κόσμος θύμιζε τις μεγάλες γιορτές πριν από τον κορονοϊό»

«Η εντυπωσιακή παρουσία του κόσμου στην φετινή 25η Γιορτή Σπόρων του Πελίτι», τονίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης, «θύμισε τις μεγάλες γιορτές πριν από τον κορονοϊό. Αυτό είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, μας γεμίζει χαρά και μας θυμίζει την αποστολή μας, την ευθύνη που έχουμε, την οποία θέλουμε να συνεχίσουμε να υπηρετούμε με πίστη και αφοσίωση. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε πως όλοι οι άνθρωποι είμαστε συνδεδεμένοι με το κοινό μας σπίτι, τη μεγάλη τροφό, που είναι η γη».

«Το Πελίτι δεν είναι μόνο σπόροι, είναι σχέσεις ανθρώπων. Είναι η ανάγκη να ξανασμίξουμε με τη γη, να ξαναγίνουμε κοινότητα, να παράγουμε αυτό που χρειαζόμαστε, και να το προσφέρουμε ο ένας στον άλλο. Οι σπόροι που χαρίζονται, είναι σπόροι που ανθίζουν. Οι σπόροι που φυλακίζονται, χάνονται και μαζί τους χάνεται ένα μεγάλο μέρος του πολιτισμού και των παραδόσεών μας», τονίζει ο κ. Σαϊνατούδης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Η Γιορτή του Πελίτι», επισημαίνει, «δεν είναι απλώς ένα γεγονός, είναι ένα οικοσύστημα γνώσης και ελπίδας.

Είναι ένας χώρος που ενώνει τοπικά με παγκόσμια κινήματα για την αγροτική κυριαρχία, τη βιωσιμότητα, τη βιοποικιλότητα και τα κοινά αγαθά».

Ο δήμαρχος Παρανεστίου, Αναστάσιος Καγιάογλου, στον χαιρετισμό του τόνισε ότι μέσα από την ετήσια Γιορτή Σπόρων, η παράδοση μένει πάντα ζωντανή, ενώ εξέφρασε την μεγάλη στήριξη της τοπικής κοινωνίας στην κοινότητα Πελίτι και στον Παναγιώτη Σαϊνατούδη. «Χάρη σε αυτή την ξεχωριστή γιορτή, τις δράσεις που υλοποιούνται, τις σημαντικές πρωτοβουλίες του Παναγιώτη, το Παρανέστι έγινε γνωστό σε όλη την Ελλάδα αλλά και διεθνώς» υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κος Καγιάογλου.

 

Η σχέση του ανθρώπου με τα φυτά δεν ήταν καθόλου αρμονική

Στη φετινή 25η Γιορτή Σπόρων συμμετείχαν δυο αντιπροσωπείες από την Αυστρία και την Ελβετία. Ο Έρις Κάουφμαν (Erich Kaufmann), δήμαρχος της κοινότητας Bludenz στις αυστριακές Άλπεις, αναφέρθηκε στον αρμονικό τρόπο ζωής που προσπαθούν να έχουν οι κάτοικοι του χωριού, με την άγρια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, η οποία ανήκει στις προστατευόμενες από την UNESCO. Αναφέρθηκε, μάλιστα, στη μεγάλη καταστροφή  που υπέστη η κοινότητα στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν όλο το χωριό καταστράφηκε από μια χιονοστιβάδα. «Δυστυχώς η υπερβολική υλοτομία τότε είχε ως αποτέλεσμα να απογυμνωθεί το βουνό από τα δέντρα, τα οποία συγκρατούσαν το χιόνι και προστάτευαν τον οικισμό. Έκτοτε φροντίζουμε το δάσος και επιχειρούμε να μεγαλώνει με φυσικό τρόπο» τόνισε ο δήμαρχος.

Ο Μάρκους Μπόουντμερ (Markus Bodmer), πρόεδρος των φίλων του Merian Botanic Garden στη Βασιλεία της Ελβετίας, στον χαιρετισμό του υπογράμμισε πως η Ελβετία είχε έναν από τους πρώτους βοτανικούς κήπους, βόρεια των Άλπεων, που ιδρύθηκε στα τέλη του 16ου αιώνα. «Σήμερα», τόνισε, «έχουμε δύο βοτανικούς κήπους, ο καθένας εξειδικευμένος σε διαφορετικά θέματα. Επιπλέον, έχουμε ένα εθνικό ίδρυμα, που ασχολείται με την προστασία σπάνιων ειδών, που διαφυλάσσει μία από τις μεγαλύτερες τράπεζες σπόρων».

«Τα φυτά είναι ζωή. Μας συντηρούν, μας τρέφουν και παρέχουν τα θεμέλια για όλα τα ζωντανά πράγματα. Χωρίς αυτά, δεν θα επιβιώναμε», υπογράμμισε με έμφαση ο κ. Μπόουντμερ και συνέχισε: «τα φυτά βρίσκονται στην καρδιά των διατροφικών μας συστημάτων. Σχεδόν το 75% των τροφίμων που καταναλώνουμε προέρχεται από φυτά. Δυστυχώς, η σχέση μας με τα φυτά δεν ήταν καθόλου αρμονική. Τις τελευταίες δεκαετίες, τα φυτικά είδη σε όλο τον κόσμο έχουν αντιμετωπίσει αυξανόμενες απειλές, πολλές από τις οποίες προκαλούνται άμεσα από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι έως και ένα εκατομμύριο φυτικά είδη απειλούνται σήμερα με εξαφάνιση».

Η συνεισφορά της Βεατρίκης Βίντερστάιν

Από τις πιο συγκινητικές στιγμές της 25ης Γιορτής Σπόρων ήταν η παρουσία εκεί της δραστήριας γεωπόνου Βεατρίκης Βίντερστάιν, που ήταν μία από τις πρώτες γυναίκες που εργάστηκαν για την πιστοποίηση αγροτικών βιολογικών προϊόντων. Παρά την ηλικία της συνεχίζει να είναι μια δυναμική προσωπικότητα, που στηρίζει την κοινότητα Πελίτι.

Ήταν Δεκέμβριος του 1990, όταν ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης, σε ηλικία μόλις 21 ετών, οργάνωσε μαζί με τη Βεατρίκη Βίντερστάϊν τον πρώτο μεγάλο κύκλο μαθημάτων οικολογικής γεωργίας στην Ελλάδα. Ένα χρόνο μετά, που επαναλήφθηκε ο κύκλος μαθημάτων, πρότεινε στους συμμετέχοντες τη δημιουργία μιας ομάδας. Έτσι γεννήθηκε το Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής, που συντόνισε τις δράσεις του ως το 1993. Τον Ιανουάριο του 1991 ξεκίνησε την πρώτη ομάδα στην Ελλάδα για τις τοπικές ποικιλίες σπόρων. Το 1995 ξεκίνησε το Πελίτι που συντονίζει έως σήμερα.

Μιλώντας μπροστά σε ένα πολυπληθές ακροατήριο, η κα Βίντερστάιν τόνισε την ανάγκη να εμπιστευόμαστε τους νέους ανθρώπους και να τους στηρίζουμε στην προσπάθεια που κάνουν. «Κάθε μέρα, να κάνουμε και μια νέα σκέψη, γιατί έτσι γεννιούνται νέα πράγματα που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο μας», τόνισε χαρακτηριστικά.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος η Γιορτή Σπόρων έκλεισε με όλους τους συμμετέχοντες να σχηματίζουν στη γη, με τα σώματά τους, το σήμα του Πελίτι και αμέσως μετά να κάνουν μια αγκαλιά ο ένας στον άλλον. Η Σοφία Γίδα τραγούδησε απόσπασμα από την «Εαρινή Συμφωνία» (το μελλοποιημένο από τον Γιάννη Μαρκόπουλο ποίημα του Γιάννη Ρίτσου), που είναι ο ύμνος της Γιορτής Σπόρων του Πελίτι.

Η 25η Γιορτή Σπόρων δεν ήταν απλώς μια επετειακή συνάντηση. Ήταν μια ζωντανή υπενθύμιση της ανάγκης για βιώσιμη γεωργία, της δύναμης της κοινότητας και της αξίας της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς.

Θ. Κοντογεώργης: Για να στηρίζουμε με μόνιμα μέτρα όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, χρειάζεται να έχουμε καλά δημοσιονομικά

Για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και τη στήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας μίλησε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Θανάσης Κοντογεώργης μιλώντας στην τηλεόραση του Σκάι.

Αρχικά ο κ. Κοντογεώργης αναφέρθηκε στο νέο σύστημα αυτόματης πέδησης στα τρένα που τέθηκε σε δοκιμαστική λειτουργία. Τη Δευτέρα, όπως είπε, «θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον αναπληρωτή υπουργό κ. Κυρανάκη, μετά από συνεργασία και με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, κ. Χατζηδάκη, το νέο μοντέλο των σιδηροδρόμων, που αφορά και την μεταρρύθμιση του ίδιου του ΟΣΕ και την ενσωμάτωση των συστάσεων του ευρωπαϊκού οργανισμού και του ΕΟΔΑΣΑΑΜ». Όπως ανέφερε ο υφυπουργός «το νέο σύστημα αυτόματης πέδησης αποτελεί μέρος του συνολικού πλέγματος παρεμβάσεων για την ασφάλεια στους σιδηροδρόμους και περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της τηλεδιοίκησης, την ολοκλήρωση της γραμμής που καταστράφηκε λόγω Daniel στη Θεσσαλία και τη μεταρρύθμιση των σιδηροδρόμων. Την Τρίτη, μάλιστα, θα βρεθούμε στη Θεσσαλία όπου θα υπογραφούν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών οι συμβάσεις για τα έργα αποκατάστασης του Daniel».

Ερωτώμενος στη συνέχεια σχετικά με το πλέγμα παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ο Θ. Κοντογεώργης ανέφερε ότι «το βάρος της κυβέρνησης πέφτει στη σταθερή αύξηση των εισοδημάτων και στον έλεγχο της αγοράς. Οι μηχανισμοί ελέγχου έχουν ενισχυθεί με επιπλέον προσωπικό, ώστε και με την αυξημένη πλέον εμπειρία, να εντοπίζονται έγκαιρα οι παραπλανητικές πρακτικές». Προανήγγειλε μάλιστα αλλαγές στο θεσμό του συνηγόρου του καταναλωτή, ώστε να αισθάνεται πιο προστατευμένος ο καταναλωτής.

Για τα εισοδηματικά κριτήρια των πολιτών που θα λάβουν το επίδομα ενοικίου και τη δυνατότητα να διευρυνθούν ο Θ. Κοντογεώργης ανέφερε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία, αυτοί που θα λάβουν το επίδομα είναι το 80% των ενοικιαστών. «Η πολιτική επιλογή ήταν να πάμε σε πρώτη φάση εκεί που υπάρχουν μεγαλύτερες ανισότητες, στους ανθρώπους που είναι πιο κοντά στο φάσμα της φτώχειας και δεν έχουν περιθώρια να αντιδράσουν στους παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος διαβίωσης». Συμπλήρωσε ότι «εμείς θέλουμε να κάνουμε μόνιμες παρεμβάσεις. Το επίδομα ενοικίου δεν αποτελεί λύση στο στεγαστικό, αλλά διευκόλυνση για τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας, που υπερκαλύπτει τυχόν φορολογικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να γίνουν αντ’ αυτού».

Για το στεγαστικό ζήτημα συνολικά ο υφυπουργός ανέφερε ότι είναι ένα ζήτημα που θα μας απασχολεί, και απαιτούνται μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις. «Βλέπουμε ήδη αποτελέσματα με τα προγράμματα Ανακαινίζω και Νοικιάζω, με τις ρυθμίσεις για τον έλεγχο των Airbnb, αλλά και με τα προγράμματα Σπίτι μου Ι και ΙΙ».

Σε ό,τι αφορά το υπερπλεόνασμα των 11,4 δισ. ευρώ και την πρόωρη αποπληρωμή περίπου 8 δισ. για το χρέος και τόκους, ο υφυπουργός ανέφερε ότι αντίστοιχα «χώρες που βρέθηκαν στην ίδια θέση, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, επιδιώκουν σημαντικά πλεονάσματα, γιατί για να στηρίξεις την οικονομική ανάπτυξη και τους ευάλωτους, χρειάζεσαι καλά δημοσιονομικά μεγέθη, σε μια συγκυρία, όπου το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον είναι ασταθές». Και συμπλήρωσε ότι «η πρόωρη αποπληρωμή δεν είναι μόνο προς όφελος των επόμενων γενιών, αλλά και των μελλοντικών κυβερνήσεων που θα έχουν περιθώρια, εφόσον έχουν διατηρήσιμη ανάπτυξη, να επιστρέψουν ορθολογικά μεγαλύτερο μέρισμα στην κοινωνία, ώστε κάθε χρόνο να είμαστε σε καλύτερη θέση».

Αναφορικά με τη στήριξη της μεσαίας τάξης, ο Θ. Κοντογεώργης ανέφερε ότι αυτό εντάσσεται στη δεύτερη φάση των παρεμβάσεων της κυβέρνησης για τη διανομή του υπερπλεονάσματος. «Με την εκτέλεση του προϋπολογισμού και λαμβάνοντας πάντα υπ’ όψιν και τις διεθνείς συνθήκες, η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα πλέγμα παρεμβάσεων που αφορούν και τη μεσαία τάξη και όπως έχει πει ο πρωθυπουργός θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ». Ο υφυπουργός κατέληξε ότι «η οικονομική πολιτική μας έχει μία συνέχεια και βασίζεται στο τρίπτυχο: βελτίωση εισοδημάτων, φορολογικές απαλλαγές και δημόσιες επενδύσεις».

Μειώσεις και τον Μάιο αναμένονται στην τιμή του ρεύματος

Στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου εξαμήνου διαμορφώνεται τον Απρίλιο, μέχρι στιγμής, η μέση τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας στο Χρηματιστήριο, γεγονός που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για περαιτέρω μείωση των τιμολογίων ρεύματος τον Μάιο.

Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δρομολογεί παρεμβάσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για συγκράτηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας σε μόνιμη βάση και ανεξάρτητα από τη συγκυρία της διεθνούς αγοράς και της εσωτερικής ζήτησης.

Η μέση τιμή του ρεύματος στο Χρηματιστήριο ενέργειας διαμορφώνεται αυτόν τον μήνα κοντά στα 95 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή έχει επιστρέψει σε διψήφιο μέγεθος για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2024. Η τιμή κινείται στο χαμηλότερο επίπεδο εξαμήνου και είναι 38 % χαμηλότερη σε σχέση με τον Φεβρουάριο. Βασικές αιτίες είναι η υποχώρηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, καθώς δεν γίνεται ευρεία χρήση θέρμανσης/κλιματισμού, ενώ ταυτόχρονα είναι άφθονη η παραγωγή από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ρίχνοντας την τιμή του ρεύματος έως και κοντά στο μηδέν τις μεσημβρινές ώρες, οπότε κορυφώνεται η παραγωγή των φωτοβολταϊκών. Το φαινόμενο αυτό επαναλαμβάνεται κάθε άνοιξη, ενώ αντίθετα οι τιμές αυξάνονται το καλοκαίρι και τον χειμώνα, όταν για την κάλυψη της ζήτησης επιστρατεύονται περισσότερες μονάδες φυσικού αερίου.

Η μέση τιμή στο Χρηματιστήριο αποτελεί τη βάση υπολογισμού των τιμών καταναλωτή για τα κυμαινόμενα ‘πράσινα’ και ‘κίτρινα’ τιμολόγια, ενώ όσοι έχουν υπογράψει συμβάσεις σταθερής χρέωσης (‘μπλε’ τιμολόγια) δεν επηρεάζονται από τις αυξομειώσεις.

Εν τω μεταξύ, όπως είχε δηλώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την περασμένη εβδομάδα, ανακοινώθηκαν και οι επιδοτήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αφορούν αναδρομικά στους μήνες Δεκέμβριο 2024, Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2025. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε επιδοτήσεις για περισσότερες από 1 εκατ. επιχειρήσεις για την κάλυψη της αύξησης στην τιμή του ρεύματος κατά την περίοδο Δεκεμβρίου 2024 με Φεβρουάριο 2025. Οι ενισχύσεις διαμορφώνονται σε 2 σεντς ανά κιλοβατώρα και εφαρμόζονται στο 60-100% της κατανάλωσης (ανάλογα με τον τζίρο), ενώ αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία και καθαριστήρια θα λάβουν 4 σεντς ανά κιλοβατώρα για το σύνολο της κατανάλωσης ανεξαρτήτως κύκλου εργασιών.

Περαιτέρω, ωριμάζουν παρεμβάσεις από το ΥΠΕΝ για τη συγκράτηση του κόστους ανεξάρτητα από τις εποχιακές διακυμάνσεις. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο βασικός στόχος είναι να υλοποιηθεί στην πράξη η ενιαία αγορά, ώστε να περιοριστούν οι αποκλίσεις των τιμών από χώρα σε χώρα που αποβαίνουν σε βάρος του ευρωπαϊκού νότου. Το κύριο εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή είναι η ενίσχυση των διασυνοριακών διασυνδέσεων, που θα επιτρέψει εκτός των άλλων και την περαιτέρω ανάπτυξη των ελληνικών εξαγωγών ρεύματος.

Στην εσωτερική αγορά επίκεινται παρεμβάσεις στον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών, μετά την εκκαθάριση των αποκλίσεων που παρατηρούνται ανάμεσα στην πρόβλεψη για την παραγόμενη ενέργεια από κάθε επιμέρους πηγή, που γίνεται την προηγούμενη ημέρα και την πραγματική διαμόρφωση των μεγεθών μέσα στην ημέρα. Σημαντική θα είναι επίσης η επίπτωση από την ενσωμάτωση της Κρήτης στο εθνικό σύστημα, με την ολοκλήρωση της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Ηράκλειο-Αττική, που θα περιορίσει δραστικά το κονδύλι των Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας που χρηματοδοτούν οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Το έργο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το καλοκαίρι.

Του Κ. Βουτσαδάκη

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης στην Ουάσιγκτον: Στο επίκεντρο οι αμερικανικές επενδύσεις και οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, πραγματοποίησε σημαντική συνάντηση στην Ουάσιγκτον με τον Υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, και τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Μάικλ Φόλκεντερ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα θερμό και εποικοδομητικό κλίμα, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική φύση και το υψηλό επίπεδο των σχέσεων Ελλάδας – Ηνωμένων Πολιτειών.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν επίσης ο Υφυπουργός Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, και ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Μιχάλης Αργυρού, υπογραμμίζοντας τη σημασία που αποδίδει η ελληνική πλευρά σε αυτή τη διμερή επαφή.

Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, τέθηκαν επί τάπητος οι προοπτικές περαιτέρω εμβάθυνσης της οικονομικής και επενδυτικής συνεργασίας. Ο κ. Πιερρακάκης τόνισε τη σταθερή πρόθεση της Ελλάδας να προσελκύσει άμεσες αμερικανικές επενδύσεις, με έμφαση σε τομείς αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα data centers και γενικότερα η ψηφιακή τεχνολογία. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη δημιουργία υποδομών υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα, που θα λειτουργήσουν ως γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

Παράλληλα, ο Υπουργός επανέλαβε την πάγια θέση της ελληνικής κυβέρνησης, όπως αυτή έχει εκφραστεί επανειλημμένα από τον Πρωθυπουργό, ότι οι εμπορικοί πόλεμοι μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων δεν οδηγούν σε νικητές και ότι απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες για την εξεύρεση αμοιβαία επωφελών λύσεων στις εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ.

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης ανέδειξε ακόμη τον ρόλο της Ελλάδας ως στρατηγικού ενεργειακού κόμβου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα, όπως επεσήμανε, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής, προωθώντας έργα όπως οι αγωγοί φυσικού αερίου και τα δίκτυα ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνάντηση αυτή ήταν μία από τις πρώτες επαφές του νέου Αμερικανού Υπουργού Οικονομικών με Ευρωπαίους ομολόγους του, γεγονός που αποδεικνύει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και την εκτίμηση που απολαμβάνει η Ελλάδα σε διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο από την αμερικανική πλευρά.

Οι επαφές του κ. Πιερρακάκη στην Ουάσιγκτον αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού για την ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας της Ελλάδας, τόσο ως επενδυτικός προορισμός όσο και ως παράγοντας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Ο σχεδιασμός για τη νέα αντιπυρική περίοδο και τα μέσα που θα διαθέτει η Πολιτική Προστασία

Στο τρίπτυχο του περιορισμού των αρχικών αιτίων μίας πυρκαγιάς, της γρήγορης οριοθέτησης όσων εκδηλώνονται και της ολιστικής προσέγγισης στις περιπτώσεις μεγάλων πυρκαγιών συμπυκνώνεται η στρατηγική που αναμένεται να ακολουθήσει το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο, που ξεκινά την 1η Μαΐου. Το επιχειρησιακό δόγμα που εφαρμόστηκε την περσινή χρονιά θα αποτελέσει οδηγό και για φέτος, με την ταχεία απόκριση στο πεδίο να αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, φέτος οι πυροσβεστικές δυνάμεις αριθμούν περισσότερους από 18.000 (15.500 μόνιμους, 2.500 εποχικούς) πυροσβέστες. Ο αριθμός αυτός, όπως αναφέρει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου και επεσήμανε και ο πρωθυπουργός κατά τη πρόσφατη σύσκεψη στο υπουργείο, είναι μεγαλύτερος από ποτέ, αυξημένος κατά 20% από το 2023. Στις δυνάμεις περιλαμβάνονται και οι μονάδες των ‘δασοκομάντος’, οι οποίες απαρτίζονται από 1.600 άτομα, ενώ πλέον οι Ειδικές Μονάδες Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ) θα φτάσουν τις 20 (4 ακόμη μονάδες με έδρα τα Χανιά, την Ηλεία την Εύβοια και τη Ζάκυνθο). Ειδικότερα, οι 4 καινούριες ΕΜΟΔΕ αναμένεται να στελεχωθούν με 163 άτομα: 52 στη Χαλκίδα, 42 στα Χανιά, 45 στον Πύργο και 24 σε Ζάκυνθο. Παράλληλα, το πρόγραμμα προεγκατάστασης Ευρωπαίων Πυροσβεστών (Prepositioning) μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας θα εφαρμοστεί και τη φετινή χρονιά – συνολικά 294 Ευρωπαίοι πυροσβέστες από Τσεχία, Γαλλία, Ρουμανία, Μολδαβία και Βουλγαρία θα βρεθούν στην Ελλάδα για να συνδράμουν τους Έλληνες συναδέλφους τους στη μάχη απέναντι στις δασικές πυρκαγιές.

Αυξημένος θα είναι και ο αριθμός των εθελοντών, καθώς σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννης Κεφαλογιάννης, οι εθελοντές του Πυροσβεστικού Σώματος θα είναι 4.912, ενώ οι εθελοντές Πολιτικής Προστασίας ανέρχονται σε 5.700 από 295 οργανώσεις.

Αναφορικά με τα εναέρια μέσα που διαθέτει η χώρα φέτος, όπως έχει γνωστοποιηθεί από την Πολιτική Προστασία, συνολικά υπολογίζονται 80-85, εκ των οποίων τα 49 ενοικιαζόμενα.

Σχετικά με τον στόλο των οχημάτων, θα αγγίξουν περίπου τα 3.700, ενώ ενισχυμένος θα είναι ο αριθμός των drone σε σχέση με πέρυσι, καθώς συνολικά 82 θα βρίσκονται στη διάθεση της Πολιτικής Προστασίας (45 πέρυσι) για εναέρια επιτήρηση, αποσκοπώντας στην έγκαιρη προειδοποίηση και πρόληψη πυρκαγιών.

Το σύστημα των ΣμηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών), σύμφωνα με την Πολιτική Προστασία, αναμένεται να επεκταθεί σε νέες περιοχές υψηλού κινδύνου όπως η Κρήτη, η Ρόδος και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Υπενθυμίζεται πως κατά την περσινή αντιπυρική περίοδο αναπτύχθηκε σε περιοχές όπως Αττική, Κορινθία, Αρκαδία, Βοιωτία, Λακωνία, Εύβοια, Θεσσαλονίκη, στον Εθνικό Δρυμό της Βάλια Κάλντα, τον Έβρο, τη Δαδιά, την Ξάνθη και τη Θάσο. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκε για την επιτήρηση μεικτών ζωνών αυξημένης επικινδυνότητας, όπως οι περιαστικές περιοχές της Θεσσαλονίκης, οι δασικές εκτάσεις της Δυτικής Ελλάδας και οι προστατευόμενες περιοχές της Ηπείρου.

Κομβικής σημασίας για την πρόληψη θα είναι και οι καθαρισμοί των οικοπέδων, για τους οποίους η προθεσμία παρατείνεται μέχρι τις 15 Ιουνίου, αν και έληγε στις 30 Απριλίου.

Παράλληλα, προχωρά η υλοποίηση του προγράμματος AntiNero για καθαρισμούς και δημιουργία αντιπυρικών ζωνών σε δασικές περιοχές, καθώς και ο καθαρισμός των χώρων δικτύου υψηλής τάσης που διέρχονται μέσα από δασικές εκτάσεις, όπως και οι παρεμβάσεις σε αρχαιολογικούς χώρους.

Τέλος, έμφαση θα δοθεί και φέτος στη διαλειτουργικότητα και τη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, όπως η Δασική Υπηρεσία, οι Ένοπλες Δυνάμεις, όλα τα σώματα ασφαλείας, η τοπική αυτοδιοίκηση α’ και β’ βαθμού, το ΕΚΑΒ κλπ.

 

Σε καθεστώς αναμονής ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς και του τυποποιημένου ελαιολάδου λόγω των αμερικανικών δασμών

Στάση αναμονής τηρούν οι κλάδοι της επιτραπέζιας ελιάς και του τυποποιημένου ελαιόλαδου μετά την πρόσφατη απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να επιβάλλουν δασμούς ύψους 20% σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παρότι η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε προσωρινή αναστολή ισχύος των μέτρων για 90 ημέρες, και αυτή μόνο για ορισμένες χώρες, η εντεινόμενη αβεβαιότητα έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει τον σχεδιασμό των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα.

Η επιτραπέζια ελιά παραμένει ένα από τα σημαντικότερα εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας, με υψηλή προστιθέμενη αξία και ευρεία γεωγραφική κατανομή, μιας και εξαγωγές γίνονται σε περισσότερες από 100 χώρες. Η σημαντικότερη αγορά είναι αυτή των ΗΠΑ, όπου καταλήγει το 30% της συνολικής παραγωγής, που φτάνει σε αξία τα 214 εκατ. ευρώ.

Ως προς την αξία των εξαγωγών επιτραπέζιων ελιών ακολουθεί η Γερμανία με 90 εκατ. ευρώ, το Ηνωμένο Βασίλειο με 43 εκατ. ευρώ, η Αυστραλία με 33 εκατ. ευρώ και ο Καναδάς με 30 εκατ. ευρώ.

Όπως αναφέρει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών-Τυποποιητών-Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΜΕΤΕ), Κώστας Ζούκας, «πρόκειται για μια πρωτόγνωρη κατάσταση, την οποία καλούμαστε να αποτιμήσουμε ψύχραιμα. Αν δεν υπήρχαν οι δασμοί, η φετινή χρονιά θα εξελισσόταν σε χρονιά-ρεκόρ. Όμως η αβεβαιότητα που προκαλούν οι εμπορικοί φραγμοί φρενάρει την αναπτυξιακή δυναμική του κλάδου.»

Ο ίδιος επισημαίνει πως η εξάρτηση από την αμερικανική αγορά δημιουργεί εύλογο προβληματισμό: «Η αγορά των ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη στην οποία εξάγουμε. Δεν είναι εύκολο να την αντικαταστήσουμε από τη μια στιγμή στην άλλη. Οι επιχειρήσεις επένδυσαν σε αυτή τη σχέση για δεκαετίες και η αιφνίδια ανατροπή των όρων πρόσβασης δημιουργεί τεράστιο κόστος.»

Αναζητώντας εναλλακτικές διεξόδους, η ΠΕΜΕΤΕ εξετάζει νέες γεωγραφικές αγορές, με την Ασία να ξεχωρίζει. «Η ασιατική ήπειρος λόγω της πληθυσμιακής της δυναμικής μπορεί να αποτελέσει μεσοπρόθεσμα μια σημαντική διέξοδο. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ουσιαστική διείσδυση απαιτείται στοχευμένη προβολή, επενδύσεις, κρατική στήριξη και πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία», σημειώνει ο κος Ζούκας.

Σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα, η ΠΕΜΕΤΕ ζητά δύο καίριες παρεμβάσεις: τη διπλωματική κινητοποίηση και την οικονομική ενίσχυση των επιχειρήσεων που πλήττονται άμεσα από τους δασμούς.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να διαπραγματευθεί μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ωστόσο θεωρούμε ότι οι απευθείας συνομιλίες με τις ΗΠΑ θα ήταν πιο αποτελεσματικές. Αυτό άλλωστε αποδείχθηκε και στην προηγούμενη προεδρική θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, όταν οι ελληνικές ελιές είχαν εξαιρεθεί από τους δασμούς, σε αντίθεση με τις ισπανικές», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σε ό, τι αφορά στην οικονομική ενίσχυση, ο κος Ζούκας τόνισε πως «ήδη χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γερμανία έχουν ανακοινώσει μέτρα στήριξης. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προβεί σε δηλώσεις στήριξης, ωστόσο προς το παρόν δεν έχουμε δει συγκεκριμένες παρεμβάσεις».

Κρίσιμος και ο αντίκτυπος στο ελαιόλαδο

Αντίστοιχες ανησυχίες εκφράζονται και από τους φορείς του κλάδου του ελαιολάδου. Οι ελληνικές εξαγωγές τυποποιημένου ελαιολάδου προς τις ΗΠΑ ανέρχονται σε 60-70 εκατ. ευρώ ετησίως, καλύπτοντας περίπου το 8% της ετήσιας ελληνικής παραγωγής.

Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γενικός Διευθυντής της ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργος Μητράκος, οι αμερικανικοί δασμοί αναμένεται να επηρεάσουν κυρίως το τυποποιημένο ελαιόλαδο.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη «απειλή» εντοπίζεται αλλού, σύμφωνα με τον ίδιο.

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι μόνο ο δασμός αυτός καθαυτός, αλλά ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζεται η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού προϊόντος. Υπάρχουν τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία και η Τυνησία, που εξάγουν ελαιόλαδο στις ΗΠΑ με δασμούς μόλις 10%, ενώ για εμάς, λόγω της ευρωπαϊκής προέλευσης, ο δασμός φτάνει στο 20%. Αυτό δημιουργεί σημαντικό μειονέκτημα».

Τέλος, όπως τόνισε, η συγκυρία επιβαρύνεται και από την πτώση της διεθνούς τιμής του ελαιολάδου σε σχέση με πέρυσι, στοιχείο που συρρικνώνει περαιτέρω τα περιθώρια κέρδους για τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Του Θ. Παπακώστα

Σε 1,5 χρόνο ο Προαστιακός Δυτικής Αττικής

Τέλη του 2026 με αρχές του 2027 θα δοθεί στην κυκλοφορία ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος Δυτικής Αττικής που θα συνδέει όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές από την Ελευσίνα μέχρι τη Νέα Πέραμο και τα Μέγαρα με το υφιστάμενο δίκτυο του προαστιακού την Αθήνα και το Αεροδρόμιο.

Το δίκτυο περιλαμβάνει οκτώ σταθμούς στάσεις: ΕΛΠΕ Ασπροπύργου, Ασπροπύργου, Βαμβακιάς, Ελευσίνας, ΕΛΠΕ Ελευσίνας, Λουτρόπυργου, Νέας Περάμου και Σταθμό Μεγάρων.

Ουσιαστικά πρόκειται για την αναβάθμιση του υφιστάμενου Προαστιακού Σιδηροδρόμου Δυτικής Αττικής και συγκεκριμένα το Τμήμα Άνω Λιόσια – Νέος Σ.Σ. Μεγάρων – Π.Σ. Μεγάρων, με ανάδοχο τη εταιρεία ΜΕΤΚΑ του ομίλου Metlen, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και θα συνδέει τη Δυτική Αττική με την Αθήνα, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, τον Πειραιά και το υπόλοιπο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Το έργο αφορά στην κατασκευή νέου κλάδου προαστιακού σιδηρόδρομου από τα Άνω Λιόσια έως τα Μέγαρα, εντός του υφιστάμενου σιδηροδρομικού διαδρόμου της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής προς Πελοπόννησο.

Συνοπτικά, το αντικείμενο του έργου αφορά την κατασκευή μονής γραμμής μήκους 36 χλμ. στα δυτικά της Αθήνας, από τα Άνω Λιόσια μέχρι τον παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό Μεγάρων, πάνω στον άξονα της παλαιάς μετρικής γραμμής των ΣΠΑΠ, εξυπηρετώντας τις πυκνοκατοικημένες περιοχές Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Νερακίου, Νέας Περάμου και Μεγάρων.

Ειδικότερα, το έργο αφορά στην ανακαίνιση της επιδομής της Σιδηροδρομικής Γραμμής με νέα υλικά και πιστοποίησή της στις αρχές Διαλειτουργικότητας και περιλαμβάνει εγκατάσταση συστήματος εναέριας γραμμής επαφής 25kV, εγκατάσταση συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης με ETCS L1 με όλα τα πληροφοριακά συστήματα σταθμών, συστήματα τηλεπικοινωνιών και Η/Μ εγκαταστάσεις στους σταθμούς Το τελικό έργο θα διασυνδέεται με την Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (ΣΓΥΤ) στον σιδηροδρομικό σταθμό των Άνω Λιοσίων.

Στον προϋπολογισμό του έργου περιλαμβάνεται και ο κλάδος γραμμής προς τον παλαιό σταθμό Μεγάρων, η κατασκευή του οποίου αποτελεί δικαίωμα προαίρεσης που ενεργοποιείται με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων για το εν λόγω τμήμα.

Σύμφωνα με κορυφαίους παράγοντες του ΟΣΕ ο Προαστιακός Δυτικής Αττικής όχι μόνο θα εξυπηρετεί περιοχές με πληθυσμό που απασχολείται σε βιομηχανίες της ευρύτερης περιοχής, αλλά κατά μήκος του οργανώνεται αυτή τη στιγμή ένας μεγάλος αριθμός logistics centers τα οποία θα εξυπηρετηθούν από το τρένο, ενώ παράλληλα θα μειωθεί ο φόρτος των βαρέων οχημάτων που κυκλοφορούν στον άξονα ΠΑΘΕ». Σημειώνεται ότι ένα εμπορευματικό τρένο ισούται με την κυκλοφορία 15 – 20 βαρέων οχημάτων στους οδικούς αξονες.

Οι Πυθαγόρειες γυναίκες

Η παραγωγική σκέψη, η φιλοσοφία, εμφανίζεται από την αρχαιότητα και έρχεται να ερμηνεύσει τόσο τον εξωτερικό όσο και τον εσωτερικό κόσμο.

Ανά την ιστορία, ο τίτλος του φιλοσόφου (φίλος της σοφίας) έχει δοθεί σε διάφορα πρόσωπα, με πρώτον τον Πυθαγόρα, ο οποίος και εισήγαγε τον όρο. Ο Πυθαγόρας πέρα από φιλόσοφος ήταν επίσης, μαθηματικός, γεωμέτρης, θεωρητικός της μουσικής και ιδρυτής της πυθαγόρειας σχολής.

Παρόλο που δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσοι ήταν οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι, ο Ιάμβλιχος αναφέρει πως οι γυναίκες πλειοψηφούσαν των αντρών. Παρακάτω, θα δούμε κάποιες από αυτές.

Θεανώ

Η Θεανώ από τον Κρότωνα, ήταν αρχαία Ελληνίδα μαθηματικός, αστρονόμος και σύζυγος του Πυθαγόρα. Δίδαξε στις πυθαγόρειες σχολές της Σάμου και του Κρότωνα. Θεωρείται η ψυχή της θεωρίας των αριθμών, που έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο στην πυθαγόρεια διδασκαλεία. Επίσης, λέγεται ότι εκείνη διατύπωσε τη θεωρία της «χρυσής τομής» και τη θεωρία της «αρμονίας των σφαιρών», καθώς και άλλες κοσμογονικές θεωρίες.

Μετά τον θάνατο του Πυθαγόρα, η Θεανώ ανέλαβε ως επικεφαλής στην Πυθαγόρεια κοινότητα και με τη βοήθεια των παιδιών της επιμελήθηκε τη διάδοση του έργου του συζύγου της στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο.

Αριγνώτη, Μυία, Δαμώ

Η Αριγνώτη, η Μυία και η Δαμώ ήταν κόρες του Πυθαγόρα και της Θεανούς.

Η Δαμώ δίδαξε τα Πυθαγόρεια δόγματα στη σχολή του Κρότωνα. Ο πατέρας της της είχε εμπιστευτεί τα γραπτά του με την προϋπόθεση να μην τα ανακοινώσει σε αμύητους. Για ένα χρονικό διάστημα κράτησε την υπόσχεση της, ώσπου δημοσίευσε τη γεωμετρική διδασκαλία. Επίσης, βρίσκονται αναφορές ότι η κατασκευή του κανονικού τετραέδρου και του κύβου οφείλονται στη Δαμώ.

Η Αριγνώτη, φιλόσοφος, συγγραφέας και μαθηματικός, έγραψε πολλά φιλοσοφικά έργα, καθώς και το βιβλίο «Περί αριθμών», το οποίο δυστυχώς χάθηκε.

Η Μυία δίδαξε στη σχολή του Κρότωνα. Ήταν γνώστρια γεωμετρίας και της αποδίδεται η επινόησης της τρίτης (ή εστηκυίας) μεσότητος, δηλαδή αναλογίας.

Φίντυς

Η Φίντυς, η οποία αναφέρεται και ως Φίλτυς, δίδαξε στην Σχολή του Κρότωνα. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Βοήθιος την αναφέρει ως εμπνεύστρια της ισότητος που συνδέει τις Πυθαγόρειες τριάδες.

Τιμύχα

Η Τιμύχα, γυναίκα του Κροτωνιάτη Μυλλίου, Σπαρτιάτισσα γεννημένη στον Κρότωνα, από πολύ νωρίς έγινε μέλος της Πυθαγόρειας κοινότητας και αργότερα σύμβολο θάρρους μπροστά στις αντιξοότητες.

Η φιλοσοφία του Πυθαγόρα κήρυττε την αθανασία της ψυχής και την ιερότητα της ζωής και έτσι οι Πυθαγόρειοι ήταν αυστηρά χορτοφάγοι – επιπλέον, απαγορευόταν να τρώνε κουκιά. Ο ακριβής λόγος γι’ αυτό δεν είναι γνωστός, αλλά θεωρείται ότι πίστευαν πως το σχήμα των κουκιών, όπως και της φάβας, λειτουργούσε ως μέσο για την επιστροφή των ψυχών στη γη. Η μετενσάρκωση (που την αποκαλούσαν μετανάστευση των ψυχών) ήταν θεμελιώδης πεποίθηση των Πυθαγορείων, που πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν από τον κάτω κόσμο μέσω της γης και ιδιαίτερα μέσω των κουκιών. Αυτή η γνώση, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της πυθαγόρειας διδασκαλίας, προοριζόταν για τους μυημένους στα μυστήρια και δεν έπρεπε να αποκαλύπτεται στον καθένα.

Μετά την πτώση της σχολής του Πυθαγόρα, η Τιμύχα κατέφυγε στις Συρακούσες.

Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος απαίτησε από την Τυμίχα να του αποκαλύψει τα μυστικά της Πυθαγόρειας διδασκαλίας έναντι μεγάλης αμοιβής. Αυτή αρνήθηκε κατηγορηματικά και μάλιστα έκοψε με τα δόντια τη γλώσσα της και την έφτυσε στο πρόσωπο του Διονυσίου.

Αισάρα

Η Αισάρα της Λουκανίας ήταν Πυθαγόρεια φιλόσοφος, η οποία έζησε περίπου τον 4ο ή 3ο αιώνα π.Χ. Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τη ζωή της. Είναι γνωστή μόνο για ένα απόσπασμα των γραπτών της, του φιλοσοφικού της έργου, με τίτλο «Περί Ανθρώπινης Φύσης» που διασώθηκε από τον Ιωάννη Στοβαίο (συγγραφέας που έζησε τον 5ο αιώνα μ.Χ).

Το μόνο που πραγματικά γνωρίζουμε για την Αισάρα είναι ότι καταγόταν από τη Λουκανία, μία αρχαία περιοχή της νότιας Ιταλίας και μέρος της Μεγάλης Ελλάδας, όπου υπήρχαν πολλές πυθαγόρειες κοινότητες. Το έργο της ήταν γραμμένο στη δωρική διάλεκτο που χρησιμοποιούταν περίπου μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ., δεν αποκλείεται όμως το ενδεχόμενο να γράφτηκε αργότερα.

Η Αισάρα υποστηρίζει ότι μελετώντας την ανθρώπινη φύση (και, συγκεκριμένα, την ανθρώπινη ψυχή) μπορούμε να κατανοήσουμε τη φιλοσοφική βάση για τον φυσικό νόμο και την ηθική. Συγκεκριμένα, χωρίζει την ψυχή σε τρία μέρη: το μυαλό που ασκεί κρίση και σκέψη, το πνεύμα που περιέχει θάρρος και δύναμη, και την επιθυμία που παρέχει αγάπη και φιλικότητα. Σύμφωνα με την Αισάρα, αυτά τα πράγματα, όντας θεϊκά, είναι οι λογικές, μαθηματικές και λειτουργικές αρχές που λειτουργούν στην ψυχή. Η θεωρία της του φυσικού δικαίου, αφορά τρεις εφαρμογές της ηθικής, οι οποίες αφορούν το άτομο, την οικογένεια και τους κοινωνικούς θεσμούς.

Ο Πυθαγόρας όχι μόνο επηρέασε, αλλά και επηρεάστηκε. Η Θεμιστόκλεια, γνωστή και ως Αριστόκλεια ή Θεόκλεια, φημιζόταν για τις μαθηματικές της γνώσεις και δίδασκε στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς όποιον είχε την διάθεση να μάθει. Πέρα από μαθηματικά, δίδασκε επίσης, γεωμετρία και ήθος. Ο Πυθαγόρας την μνημόνευε σαν δασκάλα του και λέγεται ότι έλαβε από αυτή γνώσεις σχετικά με την ηθική, τη γεωμετρία και την αριθμοσοφία.

Πέρα από τις γυναίκες που αναφέραμε παραπάνω, υπάρχουν και άλλες Πυθαγόρειες φιλόσοφοι, όπως η Δεινώ, η Ελορίς, η Μελίσσα, η Πτολεμαΐς κ.ά.

Τέλος, υπάρχουν πολλές ακόμα γυναίκες που κέρδισαν τον τίτλο της Φιλοσόφου στην ιστορία, και οι οποίες αποτελούν έμπνευση και για τις γυναίκες του σήμερα.

Πηγές

  1. Αρχαία Ελλάδα: Οι γυναίκες μαθηματικοί της αρχαιότητας, AlfaVita, 2022
  2. terpsykeraunos, An Impressive List of Female Authors from Antiquity, sententiae antiquae ΕΥΔΟΞΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΚΑΤΑΓΕΛΑΣΤΑ, 2016
  3. A woman to know: Aesara of Lucania, BARING THE AEGIS, 2016
  4. Αθανασίου. Αθ., Οι μεγάλοι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι και μαθηματικοί ήταν κυρίως… γυναίκες, 2014
  5. admin, Θεανώ η Θουρία , η σύζυγος του Πυθαγόρα, Ο κόσμος των μαθηματικών, 2021
  6. Joshua J, Mark μεταφρασμένο από Christina Garila, Δέκα ευγενείς και διαβόητες γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας, World History Encyclopedia, 2014
  7. Δημήτρης Συμεωνίδης, Θεμιστόκλεια, η Δασκάλα του Πυθαγόρα, greekradiofl.com, 2024