Κινηματογράφος

Το ντοκιμαντέρ «Takis.», σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Ρουμπή και σε δημιουργική επιμέλεια της Ελένης Αλαφούζου και της Άννας Ποδάρα, ανοίγει τη νέα σεζόν του CineDoc, μετά την παρουσίασή του στο Los Angeles Greek Film Festival και στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η ταινία θα προβληθεί στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ CineDoc, το οποίο από τον Σεπτέμβριο του 2025 μέχρι και τον Απρίλιο του 2026 θα φιλοξενήσει μια σειρά από αθηναϊκές πρεμιέρες, ειδικές προβολές, αφιερώματα και παράλληλες εκδηλώσεις.

Όπως ενημερώνουν οι διοργανωτές, η ταινία είναι υποψήφια για το Βραβείο Κοινού και οι θεατές θα μπορούν να ψηφίσουν, σκανάροντας το QR code που θα τους δοθεί τις ημέρες των προβολών. Η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ στην Αθήνα θα πραγματοποιηθεί στις 18 Σεπτεμβρίου στον θερινό κινηματογράφο «Άνεσις» παρουσίᾳ συντελεστών, ενώ οι προβολές θα συνεχιστούν στον κινηματογράφο «Δαναό» στις 19, 20, 21 και 22 Σεπτεμβρίου. Επιπλέον προβολές θα πραγματοποιηθούν στις 4 και 11 Οκτωβρίου σε Βόλο και Ρέθυμνο αντίστοιχα. Ειδικά για την πρεμιέρα της ταινίας στις 18/9 στον θερινό «Άνεσις», οι διοργανωτές προσκαλούν τους θεατές να έρθουν στην προβολή με τα σκυλάκια τους, για τα οποία θα υπάρχει διαθέσιμο παγωτό κέρασμα, χορηγία του Maraboo Ice Cream.

Οι προβολές πραγματοποιούνται σε συνεργασία με τους φορείς Zero Stray Pawject, Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης, Cat Cafe Athens, Ελληνική Ομάδα Διάσωσης Αττικής, Φιλοζωικό Σωματείο Νέας Αγχιάλου ΣΥΝΥΠΑΡΧΩ, Φιλοζωικό Σωματείο Βόλου ΚΟΣΜΟΣ & ΦΥΣΗ, με τους οποίους θα ακολουθήσει συζήτηση και ερωτήσεις μετά τις προβολές.

Σχετικά με το ντοκιμαντέρ

Στο ντοκιμαντέρ, ο Τάκης Προεστάκης, ιδρυτής του διάσημου καταφυγίου Takis Shelter στην Κρήτη, αφηγείται την ιστορία του: Αφού πουλάει το νυχτερινό του κέντρο στην Ιεράπετρα, βρίσκει κάποια σκυλάκια παρατημένα σε έναν σκουπιδότοπο και αποφασίζει να δράσει. Σταδιακά, αναλαμβάνει την περίθαλψη όλο και περισσότερων αδέσποτων ζώων, προσπαθώντας παράλληλα να αφυπνίσει την τοπική κοινότητα. Αν και έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος με προκλήσεις, το όραμα του Τάκη γίνεται σύμβολο ελπίδας για τους φιλόζωους όλου του κόσμου. Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη και υποστήριξή τους, έχει πλέον καταφέρει να δημιουργήσει ένα πρότυπο καταφύγιο ζώων, το οποίο επισκέπτονται καθημερινά άνθρωποι από κάθε μεριά του πλανήτη. Μέχρι σήμερα, έχουν διασωθεί περίπου 2.500 ταλαιπωρημένα σκυλιά και έχουν υιοθετηθεί 1.500, κυρίως στο εξωτερικό. Περισσότερες πληροφορίες για το καταφύγιο και τους τρόπους που μπορείτε να το στηρίξετε, εδώ.

Πρόγραμμα προβολών

ΑΘΗΝΑ

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2025, Θερινός Κινηματογράφος «Άνεσις», Λ. Κηφισίας 14, Αθήνα
Ώρα προσέλευσης: 19:15 | Ώρα έναρξης: 20:00
Προπώληση

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τους συντελεστές της ταινίας.

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2025, Κινηματογράφος «Δαναός», Λ. Κηφισίας 109, Αθήνα
Ώρα έναρξης: 19.00
Προπώληση

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Σταματίνα Σταματάκου, διευθύντρια της Ακαδημίας του Zero Stray Pawject (Zero Stray Academy).

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2025, Κινηματογράφος «Δαναός», Λ. Κηφισίας 109, Αθήνα
Ώρα έναρξης: 19.00
Προπώληση

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Σπύρο Χρυσανθόπουλο, πρόεδρο της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης Αττικής.

Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2025, Κινηματογράφος «Δαναός», Λ. Κηφισίας 109, Αθήνα
Ώρα έναρξης: 19.00
Προπώληση

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη Μαριλένα Παπαγιαννοπούλου, πρόεδρο της Ζωοφιλικής Ένωσης Ηλιούπολης, την Ίριδα Ρούσση, μέλος της ομάδας της ΖΕΗ και τη Ναταλί Σελληνίδου, ιδρύτρια του Cat Cafe Athens.

Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2025, Κινηματογράφος «Δαναός», Λ. Κηφισίας 109, Αθήνα
Ώρα έναρξης: 19.00
Προπώληση

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Δρα Αντουάν Ραϊμόν-Στέφα, ψυχολόγο σκύλων.

ΒΟΛΟΣ

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025, Κινηματοθέατρο «Αχίλλειον», Κουμουνδούρου και Ιάσονος, Βόλος
Ώρα έναρξης: 20.00
Προπώληση: ΕΝΤΕΚΑ – Ψηφιακές Εκτυπώσεις
Πληροφορίες

Η προβολή της ταινίας θα γίνει με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Θα ακολουθήσει συζήτηση με εκπροσώπους του Φιλοζωικού Σωματείου Νέας Αγχιάλου ΣΥΝΥΠΑΡΧΩ και του Φιλοζωικού Σωματείο Βόλου ΚΟΣΜΟΣ & ΦΥΣΗ.

ΡΕΘΥΜΝΟ

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025, Χώρος Πολιτισμού «Σημείο», Πατριάρχου Αθηναγόρα 17, Ρέθυμνο
Προπώληση στο ταμείο του χώρου Πολιτισμού «Σημείο»
Πληροφορίες

Βραβεία Κοινού ΕΚΚΟΜΕΔ

Στο πλαίσιο ενίσχυσης του ελληνικού ντοκιμαντέρ και της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών σε πολιτιστικές δράσεις, το CineDoc εγκαινιάζει μια νέα συνεργασία με τη διεθνή πλατφόρμα Votemo, καθιερώνοντας τοπικά Βραβεία Κοινού σε Αθήνα, Βόλο και Ρέθυμνο. Οι θεατές της κάθε περιοχής, θα έχουν την ευκαιρία να ψηφίσουν online την αγαπημένη τους ταινία, σκανάροντας τον κωδικό QR που θα τους δοθεί τις ημέρες των προβολών. Μετά το τέλος της ταινίας, η πλατφόρμα ψηφοφορίας θα παραμένει ανοιχτή για 24 ώρες.

Τα Βραβεία Κοινού του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ CineDoc 2025-26 είναι μια χορηγία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ) – Creative Greece. Η απονομή των βραβείων θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2026.

Ακολουθήστε το CineDoc στο facebook και το instagram ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Cine Doc.

Σύμφωνα με τον Μπραντ Πιτ, πρωταγωνιστή της πολυαναμενόμενης ταινίας «F1», η συγκεκριμένη παραγωγή ήταν γεμάτη προκλήσεις.

Κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας της ταινίας στην πλατεία Τάιμς στη Νέα Υόρκη, στις 16 Ιουνίου, ο Πιτ αναφέρθηκε στα γυρίσματα, εμβαθύνοντας στα θετικά, αλλά και στα δύσκολα σημεία που συνάντησε κατά τη διάρκειά τους.

«Οι ομάδες και οι οδηγοί, όλοι άνοιξαν τις πόρτες τους για εμάς και αποτελούν σημαντικό μέρος της ταινίας. Μας άφησαν να μπούμε με τρόπο που δεν περίμενα. Ήταν μια αξέχαστη εμπειρία.»

Η «F1» αφηγείται την ιστορία ενός οδηγού της Φόρμουλα Ένα, που σταμάτησε την καριέρα του απότομα λόγω ατυχήματος. Ο οδηγός επανέρχεται στο άθλημα για να βρει τον δρόμο της λύτρωσης, μαζί με έναν αρχάριο.

Η ταινία γυρίστηκε τα σαββατοκύριακα σε πολλές τοποθεσίες ανά τον κόσμο, σε μια προσπάθεια να φέρει την ταχύτητα της αυθεντικής εμπειρία στο κοινό. Ωστόσο, ο Πιτ παραδέχθηκε ότι δεν ήταν εύκολο να βρει μια ενδιαφέρουσα πλοκή.

«Το δυσκολότερο ήταν να δημιουργήσω μια ιστορία», είπε. «Το άθλημα χαίρει τόσης εκτίμησης και υπάρχουν πολλοί που έχουν βαθιές γνώσεις γι’ αυτό. Επίσης, υπάρχουν και πολλοί που δεν το παρακολουθούν καθόλου.»

Η ταινία τού έδωσε την ευκαιρία να αναπτύξει μια νέα κατανόηση για τους οδηγούς της Φόρμουλα Ένα, που τον βοήθησε να κρατήσει τον ρεαλισμό του αθλήματος καθ’ όλη τη διαδικασία παραγωγής, χωρίς «να γίνει πολύ απλοϊκή για τους γνώστες». Ταυτόχρονα, ήθελε να είναι προσιτή σε όσους δεν γνωρίζουν το άθλημα, βοηθώντας τους να το κατανοήσουν. «Αυτό ήταν πραγματικά το δυσκολότερο, αλλά πιστεύω ότι κάναμε καλή δουλειά.»

Η Φόρμουλα Ένα αναγνωρίζεται ως η ανώτατη κατηγορία πρωταθλήματος στους παγκόσμιους αγώνες οχημάτων μίας θέσης, από την ίδρυσή της το 1950.

Ένας ακόμη ‘άσσος’ στο μανίκι, ήταν η συμμετοχή του Λιούις Χάμιλτον, επτά φορές πρωταθλητή της Φόρμουλα Ένα, ως συμπαραγωγός της ταινίας.

Η παρουσία του στα γυρίσματα ήταν καταλυτική, αφού παρείχε συμβουλές και φρόντιζε για τις λεπτομέρειες. Αυτό έδωσε στον σκηνοθέτη Τζόζεφ Κοσίνσκι την αυτοπεποίθηση να βάλει τον Πιτ και τον συμπρωταγωνιστή του Ντάμσον Ίντρις πίσω από το τιμόνι.

«Ευτυχώς, αποδείχτηκαν σπουδαίοι οδηγοί,» είπε ο Κοσίνσκι στο Hollywood Reporter. «Πολύ ικανοί πίσω από το τιμόνι, είχαν και την έγκριση του ίδιου του Λιούις Χάμιλτον!»

Η «F1» αναμένεται να αρχίσει να προβάλλεται στους κινηματογράφους των ΗΠΑ στις 27 Ιουνίου.

Από το 2009, ο Βορειοϊρλανδός σκηνοθέτης Μαρκ Κάζινς [Mark Cousins, γεν. 1965] έχει σκηνοθετήσει περισσότερες από 20 ταινίες, όλες αξιόλογες. Οι περισσότερες είναι ντοκιμαντέρ, με τις οκτώ να εστιάζουν, λιγότερο ή περισσότερο, στην ιστορία του κινηματογράφου.

Το ντοκιμαντέρ «Το όνομά μου είναι Άλφρεντ Χίτσκοκ» («Το όνομά μου» / «My name») μπορεί να είναι το καλύτερο της καριέρας του Κάζινς, όχι τόσο λόγω του περιεχομένου του, το οποίο είναι εξαιρετικό, αλλά περισσότερο λόγω του εντελώς πρωτότυπου τρόπου με τον οποίο το παρουσιάζει.

Και αυτός είναι ένας μεγάλος έπαινος, καθώς έχουν ήδη υπάρξει περίπου δύο δεκάδες ντοκιμαντέρ που επικεντρώνονται πλήρως ή εν μέρει στον Χίτσκοκ.

Η φωνή του μαιτρ

Από την πρώτη στιγμή, είναι ξεκάθαρο ότι ο Κάζινς ακολουθά τον δικό του δρόμο. Η ταινία ξεκινά από τη γενέτειρα του Χίτσκοκ, το Λέυτονστοουν [Leytonstone], μια περιοχή του βορειοανατολικού Λονδίνου. Η πιο εντυπωσιακή εικόνα είναι αυτή μιας χάλκινης προτομής του κεφαλιού του Χίτσκοκ, ύψους 4 μέτρων.

Υπάρχουν ακόμη ψηφιδωτά που απεικονίζουν σκηνές από τις πιο αξιομνημόνευτες ταινίες του Χίτσκοκ στον τοπικό σταθμό του μετρό και μια ολόκληρη πρόσοψη κτιρίου ζωγραφισμένη με πουλιά, από την ταινία του «Τα πουλιά». Το Λέυτονστοουν είναι σίγουρα περήφανο για το διάσημο παιδί του.

Από αυτό το σημείο και για όλη τη διάρκεια της ταινίας, ο Κάζινς χρησιμοποιεί πρωτοπρόσωπη αφήγηση από τον ίδιο τον Χίτσκοκ, με την  αναγνωρίσιμη φωνή του να δίνει τον τόνο της στο ντοκιμαντέρ.

 

Κίνητρα χαρακτήρων

Αντί για το τυπικό σχέδιο των τριών πράξεων, ο Κάζινς παρουσιάζει το «My Name» σε έξι άνισα τμήματα, τα οποία αναλύουν τις ταινίες του Χίτσκοκ με βάση τα κύρια θέματα και τα κίνητρα των χαρακτήρων τους, με ορισμένες να εμφανίζονται περισσότερες από μία φορές.

Απόδραση

Το πρώτο μέρος, που έχει και τη μεγαλύτερη διάρκεια, ονομάζεται «Απόδραση».

Ο Κάζινς περιλαμβάνει αποσπάσματα από πολλές ταινίες του μαιτρ, από τις πιο γνωστές μέχρι πιο άσημες. Το κοινό νήμα που τις διατρέχει όλες είναι οι χαρακτήρες που προσπαθούν να ξεφύγουν από κάτι ή από κάποιον ή από κάποιους.

Στην ταινία «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων» (1959), παραδείγματος χάριν, ο Κάρυ Γκραντ τρέχει να ξεφύγει από κάποιον που τον έχει μπερδέψει με έναν άλλο άνδρα. Στα «39 σκαλοπάτια» (1935), ο Ρόμπερτ Ντόνατ βρίσκεται αντιμέτωπος με μια παρόμοια κατάσταση αφού επιχειρεί απερίσκεπτα να αποκαλύψει ένα κύκλωμα κατασκόπων στο Λονδίνο.

 

Στο «Κυνήγι του Κλέφτη» (1955), ο Γκραντ, που υποδύεται αυτήν τη φορά έναν κλέφτη κοσμημάτων, προσπαθεί καθ’ όλη την ταινία να διαφύγει τη σύλληψη. Στο «Ψυχώ» (1960), η Τζάνετ Λη δραπετεύει από τη βαρετή ζωή της γραμματέως για να κάνει μια νέα αρχή με τα χρήματα που έκλεψε από τον εργοδότη της. Στην ίδια ταινία, ο Άντονυ Πέρκινς δραπετεύει τακτικά από την πραγματικότητα μπαίνοντας στην περσόνα της προ πολλού πεθαμένης μητέρας του.

Κατά τη διάρκεια αυτής της ενότητας, ο Κάζινς περιλαμβάνει και λιγότερο γνωστούς τίτλους, που καλύπτουν το σύνολο της 54χρονης καριέρας του Χίτσκοκ. Σε όλες, από τρεις βωβές ταινίες του («Ο Ενοικιαστής», «Το Ρινγκ» και «Κατήφορος», όλες από το 1927) μέχρι τις τελευταίες του προσπάθειες – «Μάρνι» (1964), «Σχισμένο παραπέτασμα» (1966), «Τοπάζ» (1969) και «Φρενίτις» (1972) – το μοτίβο της απόδρασης είναι σταθερό.

 

Επιθυμία

Μικρότερο σε διάρκεια, αλλά εξίσου σημαντικό, είναι το δεύτερο επεισόδιο, με τίτλο «Επιθυμία».

Η πρώτη ταινία που παρουσιάζει είναι το «The Pleasure Garden» (1925), το ντεμπούτο του Χίτσκοκ σε ταινία μεγάλου μήκους, με ηρωίδες δύο κορίτσια χορωδίας που επιθυμούν έναν σταθερό σύντροφο, τις οποίες όμως κυνηγούν διάφοροι επίδοξοι ‘μνηστήρες’ για λιγότερο ευγενείς λόγους.

Αλλά ο πιο γνωστό τίτλος αυτού του μέρους είναι η «Ρεβέκκα» (1940). Σε αυτήν την ταινία, η οικονόμος κυρία Ντάνβερς (Τζούντιθ Άντερσον) προσπαθεί να συγκαλύψει το πάθος της για την αποθανούσα πρωταγωνίστρια και ‘αντικαταστάτρια’ της Ρεβέκκας (Τζόαν Φοντέιν).

30 ακόμη λεπτά

Τα τέσσερα τελευταία μέρη («Μοναξιά», «Χρόνος», «Εκπλήρωση» και «Ύψος») καταλαμβάνουν το τελευταίο τρίτο της δίωρης διάρκειας και γενικά μοιάζουν κάπως συμπιεσμένα. Αν ο Κάζινς είχε αφιερώσει σε αυτά τα μέρη επιπλέον 30 λεπτά, η ταινία θα ήταν τέλεια.

Πολύ συχνά, τα αναδρομικά ντοκιμαντέρ για την ιστορία του κινηματογράφου, όπως το «Όνομά μου» (που περιλαμβάνει και άλλες ταινίες του Κάζινς), απευθύνονται σε κάπως εξειδικευμένο κοινό όπως ιστορικούς της βιομηχανίας του κινηματογράφου, φοιτητές κινηματογραφικών σχολών, σινεφίλ και κριτικούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτές οι ταινίες δεν είναι καλές – μερικές είναι εξαιρετικές – ωστόσο κρατούν το ευρύ κοινό σε μία σχετική απόσταση.

Στο ντοκιμαντέρ «Το όνομά μου», ο Κάζινς γεφυρώνει επιδέξια το χάσμα μεταξύ υψηλού και μεσαίου κοινού. Παίρνει εκτεταμένες αναλύσεις και τις κάνει κατανοητές για όποιον αγαπάει τις ταινίες και θέλει να μάθει περισσότερα χωρίς να αισθάνεται ότι παρακολουθεί μία διάλεξη.

Το κορυφαίο επίτευγμα στο «Όνομά μου» είναι η τολμηρή απόφαση που πήρε ο Κάζινς να επιστρατεύσει τον γνωστό Βρετανό μιμητή Άλισταιρ Μακ Γκάουαν [Alistair McGowan] για να ‘δανείσει’ τη φωνή του στον Χίτσκοκ. Ο ρυθμός, ο τόνος, το ηχητικό ύψος, ο συγχρονισμός και η απόδοση είναι τέλεια, και η πρωτοπρόσωπη αφήγηση που προαναφέρθηκε οφείλει σε αυτόν την επιτυχία της.

Είναι αυτό το καλύτερο από τα πολλά ντοκιμαντέρ για τον Χίτσκοκ; Χωρίς αμφιβολία, ναι.

«Το όνομά μου είναι Άλφρεντ Χίτσκοκ»

Ντοκιμαντέρ

Σκηνοθεσία: Mark Cousins

Διάρκεια: 2 ώρες

Ημερομηνία κυκλοφορίας: 25 Οκτωβρίου 2024

Αξιολόγηση: 4,5/5

Του Michael Clark

 

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών παρουσιάζει την Κυριακή 27 Απριλίου στις 20:00, σε πρώτη προβολή, το ντοκιμαντέρ του Βαγγέλη Ευθυμίου «Ο διάλογος του Θέμελη». Με φόντο τον μαγικό αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης, εκεί που το παρελθόν συνομιλεί ανοιχτά με το παρόν, η ταινία διηγείται τη ζωή του σπουδαίου αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη.

Ένα δημιουργικό ντοκιμαντέρ διάρκειας 77 λεπτών για τις πνευματικές αναζητήσεις, την πορεία, τα όνειρα και τα έργα του Πέτρου Θέμελη. Όπως σημειώνουν οι διοργανωτές στο σχετικό δελτίο Τύπου, το απόσταγμα αυτό προκύπτει από τις δικές του διηγήσεις, σε διαφορετικές φάσεις των τελευταίων πέντε χρόνων της ζωής του, εκεί που έζησε και δούλεψε για τριάντα επτά συνεχή χρόνια, εκεί που τον βρήκε ο θάνατος. Ένας πρωτοπόρος της αρχαιολογίας, ένας αληθινός διανοούμενος, μάς ξεναγεί όχι μόνο στο δεύτερό του σπίτι, την Αρχαία Μεσσήνη, αλλά και στον δικό του πνευματικό κόσμο.

Γιατί ο ίδιος έτσι προσέγγιζε την επιστήμη του, σαν ένα δώρο που πρέπει να μοιράζεσαι, σαν ένα κομμάτι του παρελθόντος που οφείλει να επικοινωνεί με το κοινό διαχρονικά και αδιαμεσολάβητα. Αυτό το μοίρασμα ήταν ο στόχος κάθε μελέτης, κάθε ανασκαφής και κάθε συντήρησης στην πορεία του Θέμελη. Και αυτό ακριβώς ζωντανεύει στην ταινία.

Αρχειακό υλικό δεκαετιών συνυπάρχει με το παρόν μέσω των προβολών πάνω στα μνημεία. Τα γυρίσματα έγιναν τα τελευταία πέντε χρόνια της ζωής του Θέμελη και ολοκληρώθηκαν λίγο μετά το θάνατό του, το φθινόπωρο του 2023.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Μεγάρου.

 

 

Από τότε που ήταν παιδί και έβλεπε στην τηλεόραση τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι επιζώντες του Ολοκαυτώματος, ο Ντέιβιντ Μάτας ήθελε να αγωνιστεί ενάντια στην αδικία. Αυτή την επιθυμία του καλλιέργησε μέσα από δεκαετίες ακούραστης εργασίας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως δείχνει το συγκινητικό ντοκιμαντέρ «The Justice Hunter» («Ο Κυνηγός της Δικαιοσύνης», 2023) της Καναδής σκηνοθέτιδας Γιολάντα Παπίνι-Πόλοκ.

«Με συνεπήρε η ακούραστη αναζήτησή του για δικαιοσύνη και η προθυμία του να αντιμετωπίσει τα πιο σκοτεινά ζητήματα με ειλικρίνεια και θάρρος. Το ταξίδι του έγινε για μένα ‘φάρος’ ελπίδας και σθένους σε έναν κόσμο που συχνά διστάζει να αντιμετωπίσει τις δυσάρεστες αλήθειες», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ.

Η ταινία, η οποία προβάλλεται πλέον στις πλατφόρμες NTD Films και Gan Jing World, παρουσιάζει τη ζωή του Μάτας ως αφοσιωμένου υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Από τότε που έγινε δικηγόρος, έχει ασχοληθεί με υποθέσεις που περιλαμβάνουν τη δίωξη ναζιστών εγκληματιών πολέμου, τη βοήθεια προσφύγων που διαφεύγουν από πολέμους και διώξεις και, κυρίως, την αποκάλυψη του ειδεχθούς εγκλήματος αφαιρέσεων ζωτικών οργάνων κρατουμένων συνείδησης από το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ).

 

«Μαθαίνοντας για τις ζωές που έχει επηρεάσει – είτε βοηθώντας πρόσφυγες είτε αποκαλύπτοντας παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων – συνειδητοποιούμε την ανθρώπινη πλευρά της δράσης του, αλλά και τη σημασία της αφήγησης της ιστορίας του», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ.

Η Παπίνι-Πόλοκ, Καναδή εκπαιδευτικός που έγινε σκηνοθέτις, γνώρισε για πρώτη φορά τον Μάτας όταν τον άκουσε να μιλά για τον αντισημιτισμό. Στη συνέχεια, εμβάθυνε στο έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα όταν του πήρε συνέντευξη για τη μικρού μήκους ταινία της «Painful Truth: The Falun Gong Genocide» («Οδυνηρή Αλήθεια: Η Γενοκτονία του Φάλουν Γκονγκ», 2019).

Το Φάλουν Γκονγκ (επίσης γνωστό ως Φάλουν Ντάφα) είναι μια ειρηνική άσκηση διαλογισμού που βασίζεται στις αρχές της αλήθειας, της καλοσύνης και της ανεκτικότητας. Από το 1999, δεκάδες εκατομμύρια ασκούμενοί του έχουν υποστεί σκληρές διώξεις από το ΚΚΚ, με τακτικές όπως εκφοβισμό στα σχολεία και τους χώρους εργασίας, φυλάκιση, βασανιστήρια, δολοφονίες και, το πιο αποτρόπαιο, εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων, όπως τεκμηρίωσαν η αρχική έκθεση του 2006 των Μάτας και Κίλγκουρ και άλλες μεταγενέστερες έρευνες.

Ήταν το έργο του για τις εξαναγκαστικές αφαιρέσεις οργάνων από κρατούμενους συνείδησης, κυρίως ασκούμενους του Φάλουν Γκονγκ, που χάρισαν στον Μάτας και τον συνεργάτη του, τον αείμνηστο Ντέιβιντ Κίλγκουρ, την υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης το 2010. Οι προσπάθειές τους είχαν ως αποτέλεσμα την ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας, αλλά και για την εισαγωγή νομοθεσίας σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την καταπολέμηση αυτού του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας.

Η δημιουργία του «Κυνηγού της Δικαιοσύνης»

Η Παπίνι-Πόλοκ κυκλοφόρησε το ντοκιμαντέρ «Ο Κυνηγός της Δικαιοσύνης» το 2023, τιμώντας τον Ντέιβιντ Μάτας. Μέσα από εκτενείς συνεντεύξεις, παρουσίασε την ιστορία ενός ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του στην υπεράσπιση της δικαιοσύνης και των διωκόμενων κοινοτήτων σε όλο τον κόσμο.

«Ορισμένες από τις πιο συγκινητικές στιγμές [κατά τη διαδικασία παραγωγής της ταινίας] ήταν οι ιστορίες που άκουγα για την ακούραστη αφοσίωση του Ντέιβιντ Μάτας στη δικαιοσύνη και τη βαθιά επίδραση του έργου του. Οι συζητήσεις με συναδέλφους, φίλους και εμπειρογνώμονες που μοιράστηκαν πληροφορίες για τη συμβολή του ήταν απίστευτα συγκινητικές», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ.

Ως παιδί μιας επιζήσασας του Ολοκαυτώματος και ενός πρόσφυγα από αραβική χώρα, η Παπίνι-Πόλοκ κατανοεί τη σημασία του σθένους και της δικαιοσύνης, αλλά και την ανάγκη ενίσχυσης των φωνών των καταπιεσμένων.

«Πριν από τη μετάβαση μου στον κινηματογράφο, ως εκπαιδευτικός, επικεντρωνόμουν στην προώθηση της κριτικής σκέψης και της κοινωνικής ευθύνης στους μαθητές μου. Έτσι, ένιωσα σαν φυσική επέκταση αυτής της αποστολής την κινηματογραφική παραγωγή, η οποία μου επιτρέπει να προσεγγίσω ευρύτερο κοινό και να έχω μεγαλύτερο αντίκτυπο», δήλωσε.

Το έργο της Παπίνι-Πολόκ περιλαμβάνει τα ντοκιμαντέρ «Never Again: A Broken Promise» («Ποτέ ξανά: Η υπόσχεση που αθετήθηκε», 2016), το οποίο συνδέει τις γενοκτονίες του Ολοκαυτώματος, των Γιαζίντι, της Ρουάντα και των ιθαγενών, και το «Get Over It: A Path to Healing» («Ξεπέρασε το: Ένα μονοπάτι προς τη θεραπεία», 2019), το οποίο περιγράφει λεπτομερώς την κρίση υγείας που αντιμετωπίζει η κοινότητα των ιθαγενών στον Καναδά.

Μέσα από τις εμπειρίες της ζωής της και το έργο της ως κινηματογραφίστρια και εκπαιδευτικός, η Παπίνι-Πολόκ συνειδητοποίησε ότι η αντιμετώπιση θεμάτων που άπτονται παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μια διαδικασία που απαιτεί υπομονή και αφοσίωση. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι μπορεί να διστάζουν να ορθώσουν το ανάστημά τους, συχνά λόγω παραγόντων όπως η απάθεια, ο φόβος και τα συστημικά εμπόδια.

«Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται συγκλονισμένοι ή αδύναμοι να αντιμετωπίσουν αδικίες μεγάλης κλίμακας. Άλλοι μπορεί να δίνουν προτεραιότητα στα προσωπικά ή εθνικά συμφέροντα έναντι των ηθικών ανησυχιών», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ.

Υπάρχουν, όμως, και άλλοι παράγοντες: «Η παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ακόμη και στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης συμβάλλει επίσης στην παρανόηση ή την άρνηση. Η έλλειψη ευαισθητοποίησης ή η αποτυχία εξανθρωπισμού των θυμάτων παίζει επίσης σημαντικό ρόλο».

Ωστόσο, κατά την άποψή της, οι καταστάσεις αυτές μπορούν να αντιστραφούν: «Η εκπαίδευση και η έκθεση σε ατομικές ιστορίες μπορούν να ‘σπάσουν’ αυτή την αδιαφορία, καλλιεργώντας την ενσυναίσθηση και το αίσθημα ευθύνης».

Μέσα από τις ταινίες της για τα ανθρώπινα δικαιώματα τα τελευταία εννέα χρόνια, η Παπίνι-Πόλοκ έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει πολλά από αυτά τα ζητήματα. Ο «Κυνηγός της Δικαιοσύνης», είναι ένα τέτοιο ντοκιμαντέρ, που προσπαθεί να εμπνεύσει το κοινό να γίνει ενεργά συμμέτοχο στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Το μήνυμα είναι ότι η δικαιοσύνη απαιτεί δράση», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ. «Κάθε άτομο έχει τη δύναμη να συμβάλει στην αλλαγή μέσω της υπεράσπισης, της εκπαίδευσης ή απλώς της ενημέρωσης.»

Έμπνευση για νεαρούς αναγνώστες

Καθώς γνώριζε περισσότερα για την ιστορία του Ντέιβιντ Μάτας, η Παπίνι-Πόλοκ συνειδητοποίησε ότι το μήνυμα της ζωής και του έργου του δεν θα ενέπνεε μόνο τους ενήλικες αλλά και τα παιδιά.

«Οραματίστηκα ένα εικονογραφημένο βιβλίο που θα μπορούσε να μεταφράσει την πολύπλοκη και θαρραλέα ζωή του σε μια ιστορία με την οποία θα μπορούσαν να συνδεθούν τα παιδιά – μια ιστορία που θα τα ωθούσε να σκεφτούν τη δύναμη τού να υπερασπίζεσαι τους άλλους. Το εικονογραφημένο βιβλίο «Ο Κυνηγός της Δικαιοσύνης» είναι κάτι περισσότερο από ένα αφιέρωμα. Είναι μια πρόσκληση προς τους νέους να δουν ότι ένας άνθρωπος με θάρρος και πεποίθηση μπορεί να καταπολεμήσει την αδικία.»

Το βιβλίο, που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2024, ανοίγει με μια αφιέρωση σε «όλους τους καθημερινούς ήρωες που εργάζονται ακούραστα για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο». Εκτιμά «αυτούς που δείχνουν καλοσύνη με μικρούς και σημαντικούς τρόπους, που υπερασπίζονται το σωστό ακόμα και όταν είναι δύσκολο και που πιστεύουν ότι κάθε πράξη αγάπης και θάρρους μπορεί να πυροδοτήσει ένα καλύτερο μέλλον».

Το εικονογραφημένο βιβλίο της Παπίνι-Πόλοκ παρουσιάζει τον Ντέιβιντ Μάτας ως έναν υπερήρωα με κάπα, κάποιον «που κάνει τις καρδιές να μεγαλώνουν». Η ιστορία ξεκινά με τον ίδιο ως μικρό αγόρι στο Γουίνιπεγκ του Καναδά, να μαθαίνει για τη δυσχερή θέση των Εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος και να διδάσκεται από τη μητέρα του ότι η δράση του μπορεί να κάνει τον κόσμο ένα πιο δίκαιο μέρος.

Ο νεαρός Ντέιβιντ εκδηλώνει το αίσθημά του περί δικαίου στην παιδική χαρά, αντιστέκεται στους νταήδες και μιλάει στους φίλους και τους συμμαθητές του για τη σημασία του να μοιράζεσαι και να νοιάζεσαι. Το βιβλίο τον δείχνει τελικά να γίνεται δικηγόρος με την αποστολή να αποδώσει δικαιοσύνη για τις διωκόμενες ομάδες.

Η Παπίνι-Πολόκ λέει ότι τα σχόλια που έχει λάβει από τα παιδιά και τις οικογένειές τους είναι πολύ ενθαρρυντικά. Ως εικονογραφημένο βιβλίο,  αναφέρει, «ο ‘Κυνηγός της Δικαιοσύνης’ άνοιξε σημαντικές συζητήσεις στο σπίτι για τη δικαιοσύνη, το θάρρος και την ενσυναίσθηση – θέματα που δεν πίστευαν ότι τα παιδιά τους ήταν έτοιμα να συζητήσουν ακόμα.

«Τα παιδιά φαίνεται να γοητεύονται από την ιστορία του Ντέιβιντ Μάτας, θέτοντας συχνά στοχαστικές ερωτήσεις σχετικά με το τι σημαίνει να υπερασπίζεσαι τους άλλους και γιατί κάποιοι άνθρωποι αφιερώνουν τη ζωή τους στην καταπολέμηση της αδικίας», δηλώνει η σκηνοθέτις.

«Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και οι γονείς νιώθουν να εμπνέονται για να υπερασπιστούν το δίκαιο. Κάποιοι μοιράστηκαν ότι τώρα ερευνούν τα θέματα που θίγονται στο βιβλίο για να τα κατανοήσουν καλύτερα, καθώς η ιστορία σκόπιμα δεν εμβαθύνει πολύ σε ορισμένα θέματα για να παραμείνει κατάλληλη και προσιτή στους νεαρούς αναγνώστες».

Τόσο το ντοκιμαντέρ «Ο Κυνηγός της Δικαιοσύνης» όσο και το εικονογραφημένο βιβλίο τονίζουν «τη σημασία του θάρρους, της ηθικής ακεραιότητας και της επιμονής στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε η Παπίνι-Πόλοκ – όλες αξίες που σίγουρα χρειάζεται να εκτιμούμε στον κόσμο μας σήμερα.

Το ντοκιμαντέρ «The Justice Hunter» είναι τώρα διαθέσιμο για να το παρακολουθήσετε στο NTD Films και στο Gan Jing World.

Στη φετινή απονομή βραβείων Όσκαρ, που έγινε χθες Κυριακή 2 Μαρτίου, μεγάλη νικήτρια ταινία αναδείχθηκε η ταινία «Anora», του Σον Μπέικερ, συγκεντρώνοντας πέντε αγαλματίδια, μεταξύ των οποίων αυτό της Καλύτερης Ταινίας.

Η 25χρονη πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Μάικι Μάντισον, τιμήθηκε με το Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου, ενώ ο σκηνοθέτης Σον Μπέικερ βραβεύθηκε με Όσκαρ Σκηνοθεσίας, Πρωτότυπου Σεναρίου και Μοντάζ.

Η επιτυχία της «Anora» είναι διπλά σημαντική αφού πρόκειται για ανεξάρτητη, χαμηλού προϋπολογισμού ταινία – κόστισε μόλις 6 εκατομμύρια δολάρια, ένα πολύ μικρό ποσό για τα δεδομένα του Χόλιγουντ – υπερισχύοντας παρόλα αυτά απέναντι σε ταινίες όπως το «Κονκλάβιο», «The Brutalist» και το μιούζικαλ  «Wicked».

«Αν προσπαθείτε να κάνετε ανεξάρτητες ταινίες, σας παρακαλώ συνεχίστε να τις κάνετε. Χρειαζόμαστε περισσότερες. Αυτή είναι η απόδειξη», δήλωσε ο Μπέικερ γνωστός για τις μικρού μήκους ταινίες του με θέμα ανθρώπους του περιθωρίου.

Επιτυχία θεωρείται και η βράβευση της πρωταγωνίστριας που επικράτησε της Ντέμι Μουρ, η οποία ήταν το φαβορί για το Όσκαρ Α΄ Γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία «The Substance», η οποία απέσπασε το βραβείο για το Καλύτερο Μακιγιάζ για την εντυπωσιακή μεταμόρφωση της Μουρ.

Στην ομιλία της, η 25χρονη Μάντισον μεταξύ άλλων είπε ότι θέλει «να ευχαριστήσει και να τιμήσει την κοινότητα των ιερόδουλων», και ότι παραμένει σύμμαχός τους.

Ο Έιντριεν Μπρόντι κέρδισε το δεύτερο Όσκαρ της καριέρας του, καθώς χθες τιμήθηκε με το Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του ως ένας Εβραίος μετανάστης και αρχιτέκτονας που κυνηγά το αμερικανικό όνειρο στην ταινία «The Brutalist». Το πρώτο του Όσκαρ το είχε κερδίσει πριν 22 χρόνια, σε ηλικία 29 ετών, για την ταινία «Ο Πιανίστας», όπου υποδυόταν έναν Εβραίο πιανίστα που προσπαθεί να επιβιώσει στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η Ζόι Σαλντάνα κέρδισε το βραβείο Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την ερμηνεία της στην ισπανόφωνη ταινία «Emilia Perez» και δήλωσε στην ομιλία της ότι είναι «περήφανη που είναι παιδί μεταναστών που έχουν όνειρα, αξιοπρέπεια και χέρια που εργάζονται σκληρά».

Οι δύο αυτές ομιλίες ήταν οι δύο πιο πολιτικές στη διάρκεια της βραδιάς.

Ο Κίραν Κάλκιν βραβεύθηκε με το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία «A Real Pain», στην οποία υποδύεται έναν άνδρα που ταξιδεύει στην Πολωνία για να ανακαλύψει τις ρίζες της οικογένειάς του.

Το ντοκιμαντέρ «No other land» που αναφέρεται στον εβραϊκό εποικισμό στη Δυτική Όχθη κέρδισε το βραβείο Όσκαρ στην κατηγορία του. Οι σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ, ο Παλαιστίνιος ακτιβιστής Μπάσελ Άντρα και ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Γιουβάλ Αμπραάμ, χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να ολοκληρώσουν την ταινία.

«Το ‘No other land’ αντικατοπτρίζει τη σκληρή πραγματικότητα που υφιστάμεθα εδώ και δεκαετίες και στην οποία ακόμη αντιστεκόμαστε, καθώς καλούμε τον κόσμο να αναλάβει σοβαρή δράση για να σταματήσει την αδικία και να σταματήσει την εθνοκάθαρση του παλαιστινιακού λαού», τόνισε ο Άντρα από τη σκηνή των Όσκαρ.

«Κάναμε αυτή την ταινία, Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί, διότι μαζί οι φωνές μας είναι πιο ισχυρές», πρόσθεσε ο Αμπραάμ.

Η λετονικής παραγωγής ταινία κινουμένων σχεδίων «Flow» απέσπασε το Όσκαρ στην κατηγορία της, ενώ η βραζιλιάνικη «Είμαι ακόμη εδώ» κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Η ταινία αφηγείται την αληθινή ιστορία της Εουνίσε Πάιβα που αγωνίστηκε να μάθει την αλήθεια για την εξαφάνιση του συζύγου της, πρώην βουλευτή, το 1971, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας στη Βραζιλία (1964-1985).

Μετά την οσκαρική του καταξίωση με το «Oppenheimer», ο Κρίστοφερ Νόλαν επιστρέφει στην καρέκλα του σκηνοθέτη για να διηγηθεί ένα από τα σημαντικότερα και πιο θεμελιώδη έπη της παγκόσμιας λογοτεχνίας: την «Οδύσσεια» του Ομήρου. Ο Βρετανός σκηνοθέτης, γνωστός για τη δεξιοτεχνία του στην αφήγηση επικών ιστοριών, από την τριλογία «The Dark Knight» μέχρι το «Interstellar», φαίνεται αποφασισμένος να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη μια από τις πιο διαχρονικές αφηγήσεις όλων των εποχών.

Το φιλμ, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στις 17 Ιουλίου 2026, σηματοδοτεί μια νέα συνεργασία του Νόλαν με την Universal Pictures, μετά την τεράστια επιτυχία του «Oppenheimer». Όπως συνηθίζει, ο σκηνοθέτης θα αξιοποιήσει την τεχνολογία IMAX για να αποδώσει την επική διάσταση της ιστορίας, κάτι που αναμφίβολα θα συμβάλει στη δημιουργία μιας ανεπανάληπτης κινηματογραφικής εμπειρίας.

Η ιστορία της «Οδύσσειας» δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Ο βασιλιάς της Ιθάκης, Οδυσσέας, μετά τον Τρωικό Πόλεμο, παγιδεύεται σε ένα δεκαετές ταξίδι επιστροφής στην πατρίδα, αντιμέτωπος με θεούς, τέρατα και δικούς του προσωπικούς δαίμονες. Ο Νόλαν, γνωστός για την προσέγγισή του σε χαρακτήρες με ψυχολογικό βάθος και υπαρξιακές αναζητήσεις, έχει στα χέρια του ένα κείμενο που ταιριάζει απόλυτα στη φιλμογραφία του. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Οδυσσέας, η αίσθηση της απομόνωσης, η πάλη με την ίδια του τη φύση, όλα είναι θέματα που ο σκηνοθέτης έχει εξερευνήσει σε προηγούμενες ταινίες του.

Όπως είναι φυσικό, το καστ του φιλμ περιλαμβάνει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του Χόλιγουντ. Ήδη έχουν επιβεβαιωθεί συμμετοχές των Ματ Ντέιμον, Αν Χάθαγουεϊ, Τομ Χόλαντ, Ζεντάγια, Ρόμπερτ Πάτινσον, Λουπίτα Νιόνγκο και Σαρλίζ Θερόν. Ωστόσο, οι ρόλοι που θα υποδυθούν παραμένουν επτασφράγιστο μυστικό, αφήνοντας χώρο για εικασίες σχετικά με το ποιος θα ενσαρκώσει τον Οδυσσέα, την Πηνελόπη, τον Τηλέμαχο και τις υπόλοιπες εμβληματικές φιγούρες του έπους.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η «Οδύσσεια» μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη. Από το «Ulysses» του 1954 με τον Κερκ Ντάγκλας, μέχρι τη μίνι σειρά του 1997 με τον Αρμάντ Ασάντε, η ιστορία του Ομήρου έχει γνωρίσει πολλές κινηματογραφικές εκδοχές. Ωστόσο, η προσέγγιση του Νόλαν, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της IMAX τεχνολογίας και την προσήλωσή του στη δημιουργία μεγαλειωδών κινηματογραφικών εμπειριών, προδιαθέτουν για μια από τις πιο εντυπωσιακές εκδοχές που έχουμε δει μέχρι σήμερα.

Ο Νόλαν είναι γνωστός για το πάθος του προς τις θεμελιώδεις αφηγήσεις, καθώς και για τη βαθιά εξερεύνηση των χαρακτήρων του. Αν κρίνουμε από το έργο του μέχρι σήμερα, η «Οδύσσεια» αναμένεται να αποκτήσει μια φρέσκια, δυναμική κινηματογραφική μορφή, που θα την επανασυστήσει στο σύγχρονο κοινό. Μένει να δούμε αν ο σκηνοθέτης θα ακολουθήσει μια παραδοσιακή αφήγηση ή αν θα φέρει ανατροπές, όπως συνηθίζει, στην κλασική ιστορία.

Το μόνο σίγουρο είναι πως, με το «The Odyssey», ο Κρίστοφερ Νόλαν προετοιμάζει το επόμενο μεγάλο κινηματογραφικό γεγονός. Και, όπως πάντα, ο κόσμος του σινεμά περιμένει με ανυπομονησία.