Η αρμόδια ανεξάρτητη επιτροπή αξιολόγησης στη Νέα Ζηλανδία απέρριψε τα σχέδια για την κατασκευή ενός μεγάλου αιολικού πάρκου στη νότια περιοχή της χώρας, επικαλούμενη σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η απόφαση αφορά έργο κατασκευής 55 αιολικών ανεμογεννητριών συνολικής ισχύος 330 μεγαβάτ στην περιοχή Σάουθλαντ, στο νότιο τμήμα του Νότιου Νησιού της Νέας Ζηλανδίας. Η πρωτοβουλία αυτή, που προωθούνταν από την ενεργειακή εταιρεία Contact Energy στο πλαίσιο του Νόμου για την Επιτάχυνση της Ανάκαμψης COVID-19 του 2020, υπολόγιζε ότι θα κάλυπτε περίπου το 3,07% των ενεργειακών αναγκών της χώρας, αντιστοιχώντας στην παραγωγή 1.200 γιγαβατώρων ετησίως και παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια σε περίπου 150.000 νοικοκυριά.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Contact Energy, Μάικ Φιουτζ, σε δήλωσή του προς το χρηματιστήριο της Νέας Ζηλανδίας (NZX), εξέφρασε την απογοήτευσή του, χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως «σοβαρό πλήγμα» στα σχέδια αποδέσμευσης της οικονομίας από τον άνθρακα και βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.
«Η υλοποίηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως το προτεινόμενο αιολικό πάρκο στο Σάουθλαντ, είναι εθνικής σημασίας και ζωτικής σημασίας για τη σταδιακή απεξάρτηση από το φθίνον φυσικό αέριο και τη διασφάλιση καθαρής και προσιτής ηλεκτρικής ενέργειας για όλους τους Νεοζηλανδούς», δήλωσε ο κος Φιουτζ.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις εμπόδιο στο έργο
Η αρμόδια επιτροπή αξιολόγησης, παρότι αναγνώρισε τη δυναμική του έργου για σημαντική συμβολή στην εθνική ενεργειακή αυτονομία και την επίτευξη των στόχων ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2050, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το περιβαλλοντικό κόστος είναι απαγορευτικά υψηλό.
Η επιτροπή ανέφερε χαρακτηριστικά πως «δεν πείστηκε ότι οι δυσμενείς επιπτώσεις στην τοπική βλάστηση σημαντικών υγροτόπων και στο περιβάλλον διαβίωσης ιθαγενών ειδών πανίδας μπορούν να αντισταθμιστούν με οποιοδήποτε τρόπο που θα εξυπηρετούσε τους στόχους του νόμου ταχείας έγκρισης έργων».
Από την έκταση που επρόκειτο να δεσμευτεί, τα 58,5 εκτάρια περιλαμβάνουν κυρίως γηγενείς υγρότοπους και τούνδρες, καθώς και 3,18 εκτάρια δασών. Η περιοχή αποτελεί βιότοπο για τουλάχιστον 16 είδη αυτόχθονων πτηνών, πολλά από τα οποία θεωρούνται είτε απειλούμενα είτε ευαίσθητα.
Πολιτικές αντιδράσεις και κυβερνητικό ενδιαφέρον
Η απόφαση της επιτροπής προκάλεσε ήδη αντιδράσεις εκ μέρους ορισμένων υπουργών. Συγκεκριμένα, ο υπουργός Υποδομών Κρις Μπίσοπ και ο υπουργός Πόρων Σέιν Τζόουνς εξέφρασαν αμφιβολίες σχετικά με την ορθότητα της απόφασης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο είχε αρχικά υποστηριχθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση των Εργατικών. Τόσο η τότε υπουργός Ενέργειας, Μέγκαν Γουντς, όσο και ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ντέηβιντ Πάρκερ, είχαν εκφράσει ανοικτά την υποστήριξή τους από το 2023.
Η απόρριψη αυτή μπορεί να εφεσιβληθεί εντός 15 ημερών στο Ανώτατο Δικαστήριο της Νέας Ζηλανδίας, αλλά μόνο σε σημεία νομικής ερμηνείας. Η Contact Energy γνωστοποίησε πως εξετάζει προσεκτικά την απόφαση και θα καθορίσει σύντομα τα επόμενα βήματά της.
Αναλυτές επισημαίνουν πως τέτοιες αποφάσεις αντανακλούν τις αυξανόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις και οι ιδιώτες επενδυτές στην εξισορρόπηση της επείγουσας ανάγκης για καθαρές πηγές ενέργειας με την προστασία της βιοποικιλότητας και των τοπικών οικοσυστημάτων.
Έχω δύο παρατηρήσεις σχετικά με την αποστράγγιση του βάλτου που συμβαίνει στην Ουάσιγκτον αυτή τη στιγμή.
Πρώτον, περιμένω κάποιον από τα αριστερά να υπερασπιστεί τα στοιχεία που έρχονται στο φως. Γιατί κανένας αριστερίζων δεν υπερασπίζεται την πληρωμή 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε SNAP (Συμπληρωματικό Πρόγραμμα Βοήθειας Διατροφής – τα πρώην κουπόνια φαγητού) σε εταιρείες αναψυκτικών; Γιατί κανείς δεν θα υπερασπιστεί τη δαπάνη του ενός τρίτου των επιδομάτων του Medicare [κρατική ασφάλιση υγείας] σε αρτιμελείς ανθρώπους που τους είναι πολύ αδιάφορο να βρουν δουλειά; Ποιος θα μου πει γιατί τα 50 εκατομμύρια δολάρια για προφυλακτικά στη Χαμάς ήταν καλή εξωτερική πολιτική;
Οι αποκαλύψεις είναι συγκλονιστικές, αλλά κανείς στην αντιπολίτευση δεν τολμά να τις υπερασπιστεί. Αυτοί οι άνθρωποι ψήφιζαν αυτά τα πράγματα για δεκαετίες και τώρα το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να επιτεθούν στον Τραμπ. Η υπεράσπιση του ανυπεράσπιστου είναι πολιτική αυτοκτονία και το ξέρουν. Έτσι, αντί να υπερασπιστούν το σχέδιο παιχνιδιού τους, επιτίθενται στον διαιτητή.
Όταν ξοδεύω χρήματα σε κάτι, είμαι περήφανος που το κατέχω. Είμαι στην ευχάριστη θέση να εξηγήσω γιατί αγόρασα ένα αντικείμενο, γιατί το έδωσα σε έναν οργανισμό, ή γιατί επένδυσα σε κάτι. Γιατί αυτοί οι αριστερίζοντες δεν υπερασπίζονται αυτές τις δαπάνες; Όλοι δειλοί, δεν θα υπερασπιστούν τίποτα συγκεκριμένο. Απλώς δολοφονούν τον χαρακτήρα ενός διαιτητή που τολμά να αποκαλύψει παραβιάσεις της δημόσιας εμπιστοσύνης.
Δεύτερον, είμαι τρομοκρατημένος από τους συντηρητικούς που αρνούνται να παραδεχτούν τη δική τους ευθύνη στην καταστροφή των δαπανών. Όλοι τους εξεπλάγησαν από αυτές τις αποκαλύψεις, σαν να είναι όλα αυτά νέες πληροφορίες και σαν να ήταν εντελώς ανίδεοι. Πού είναι ο συντηρητικός που λέει, «Συγγνώμη, παιδιά. Μετανιώνω πραγματικά, ρίχνοντας στάχτες στο κεφάλι, που κοιμάμαι στο τιμόνι. Ψήφισα για αυτό το θέμα επειδή ήταν ευκολότερο και επειδή αυτές οι διεφθαρμένες οντότητες χρηματοδότησαν την προεκλογική εκστρατεία μου. Συγχωρέστε με. Θα βρω την αποχέτευση [της δεξαμενής], θα τραβήξω την τάπα, και θα αδειάσω τον βάλτο.»
Οι συντηρητικοί κρύβονται πίσω από τη δικαιολογία: «Δεν είχαμε χρόνο να το διαβάσουμε». Αυτό είναι αμέλεια. Η Ουάσιγκτον είναι γεμάτη από κρίσεις όπου έγγραφα 1.200 σελίδων, βραδινής ώρας, απαιτούν ψηφοφορία. Εάν κανείς δεν ψήφιζε κάτι που δεν έχει διαβάσει, αυτό θα μπορούσε να συντομεύσει το Ομοσπονδιακό Μητρώο κατά 50 τοις εκατό. Και αν τα κυρίαρχα μέσα μαζικής ενημέρωσης χειροκροτούσαν και τιμούσαν έναν πολιτικό που αρνήθηκε να ψηφίσει μέχρι να διαβάσει το νομοσχέδιο αντί να ουρλιάζουν «ταραχοποιός» και «συνήγορος παραπληροφόρησης», ίσως οι άνθρωποι να ένιωθαν περισσότερη ελευθερία να διαβάσουν τα νομοσχέδια.
Συγγνώμη, συντηρητικοί, δεν είναι εντάξει που είστε σε ύπνο και οκνηρία.
Όλη αυτή η κατάσταση μου θυμίζει την ένταση μεταξύ των πρασίνων και των εκκλησιαζόμενων. Η έλλειψη ελέγχου σε νερό και βιομάζα στην Καλιφόρνια, που διευκόλυνε τις καταστροφικές πυρκαγιές, είναι άμεσο αποτέλεσμα των ανόητων πολιτικών των οικολογικών περιβαλλοντιστών. Το να μην δέχεστε ως δικές σας τώρα αυτές τις πολιτικές υποδηλώνει μια αλαζονεία πέρα από κατανόηση. Αλλά οι εκκλησιαζόμενοι που δεν νοιάζονται για χαρούμενα γουρούνια ή ζουμερές τομάτες, που δικαιώνουν την πολιτιστική και οικολογική καταστροφή στο όνομα της κυριαρχίας [επί της γης], είναι εξίσου ένοχοι.
Ακριβώς επειδή οι πράσινοι λατρεύουν τη δημιουργία και όχι τον Δημιουργό, αυτό δεν δίνει άδεια στην κοινότητα της πίστης να καταχραστεί τα πράγματα (δημιουργία) του Θεού. Πού είναι λοιπόν οι πράσινοι που μετανοούν για τις ανόητες πολιτικές γης και νερού που διευκόλυναν τις καταστροφικές πυρκαγιές; Και πού είναι οι συντηρητικοί εκκλησιαζόμενοι που μετανοούν για όλες τις φρικαλεότητες που έγιναν «στο όνομα του Θεού;» Σταυροφορίες και Κονκισταδόρ. Χμμμ;
Οι παρατηρήσεις μου υποδεικνύουν ότι όλοι μπορούμε να μοιραζόμαστε κάποιες ευθύνες για τα προβλήματα που έχουμε. Είμαι ένοχος, είσαι ένοχος. Αλλά το πρώτο βήμα για την αποκατάσταση είναι η μετάνοια. Να παραδεχτούμε και να αναλάβουμε ευθύνη για τα ελαττώματά μας και τη δυσλειτουργική μας σκέψη. Μετά μπορούμε να σηκώσουμε τα μανίκια και να φτιάξουμε πράγματα.
Χθες, ρώτησα σε τι ξοδεύουν άσκοπα χρήματα οι άνθρωποι. Σήμερα, θα ρωτήσω σε τι ξοδεύει η κυβέρνηση άσκοπα χρήματα;
Μια δυνητικά θανατηφόρα σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη εντοπίστηκε στον τελευταίο πληθυσμό κοάλα που ήταν απαλλαγμένος από την ασθένεια, σε μία μεγάλη πόλη της Αυστραλίας, εντείνοντας τους φόβους για εξαφάνιση του απειλούμενου αυτόχθονος μαρσιποφόρου.
Όπως ανακοίνωσε στις 21 Μαρτίου το υπουργείο Περιβάλλοντος της Νέας Νότιας Ουαλίας (NSW), δύο κοάλα, μέλη ενός πληθυσμού στα νοτιοδυτικά του Σίδνεϊ που ήδη απειλείται από την οικιστική ανάπτυξη, βρέθηκαν μολυσμένα με χλαμύδια τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους. Τα κοάλα που διασώθηκαν στο προάστιο Άπιν, αφού χτυπήθηκαν από αυτοκίνητα, διαγνώστηκαν θετικά για τη νόσο.
Η χλαμύδια, ένα εξαιρετικά μεταδοτικό βακτήριο που προκαλεί στειρότητα στα κοάλα, έχει αποδεκατίσει τους πληθυσμούς τους στη Νέα Νότια Ουαλία, το Κουήνσλαντ και την αυστραλιανή πρωτεύουσα, όπου τα κοάλα έχουν χαρακτηριστεί ως είδος υπό εξαφάνιση.
Στη Νέα Νότια Ουαλία, το Εργατικό κόμμα είχε υποσχεθεί προεκλογικά το 2023 τη δημιουργία ενός νέου εθνικού πάρκου, σε μία προσπάθεια διάσωσης των κοάλα της πολιτείας, αλλά η κυβέρνηση Μινς δεν έχει ακόμη εκπληρώσει την υπόσχεσή της, προκαλώντας επικρίσεις από τους Πράσινους και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις.
Σύμφωνα με το υπουργείο, οι επακόλουθες εξετάσεις δεν εντόπισαν περαιτέρω στοιχεία για την παρουσία της νόσου στον πληθυσμό των νοτιοδυτικών προαστίων του Σύδνεϋ. Ωστόσο, οι αρμόδιες αρχές δήλωσαν ότι θα «συνεχίσουν να παρακολουθούν και να επεκτείνουν τις δοκιμές τους επόμενους μήνες, χρησιμοποιώντας drone ανατολικά του Άπιν για να εντοπίσουν κοάλα και να συλλέξουν τα περιττώματά τους για εξετάσεις για χλαμύδια».
Η βουλευτής των Πρασίνων Σου Χίγκινσον ανέφερε ότι είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι τα χλαμύδια έχουν εισέλθει σε έναν από τους λίγους πληθυσμούς κοάλα της πολιτείας που ήταν απαλλαγμένοι από ασθένειες, ενώ το πάρκο-καταφύγιο εξακολουθεί να καθυστερεί.
«Είμαι συντετριμμένη, αλλά όχι έκπληκτη, από αυτή την τραγική ανακάλυψη στον πληθυσμό των κοάλα των νοτιοδυτικών προαστίων του Σύδνεϋ. Αυτό σηματοδοτεί μια φρικτή και σημαντική επιπλέον πρόκληση για τη συνεχιζόμενη επιβίωση των κοάλα στην άγρια φύση της Νέας Νότιας Ουαλίας», δήλωσε.
«Είναι σαφές ότι τα κοάλα στη Νέα Νότια Ουαλία εξακολουθούν να βρίσκονται στον δρόμο προς την εξαφάνιση», πρόσθεσε, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση αποτυγχάνει να υλοποιήσει την «υπόσχεσή της να κάνει περισσότερα για να σταματήσει τα κοάλα να πλησιάζουν ακόμη πιο κοντά στην εξαφάνιση».
Η υπουργός Περιβάλλοντος της Νέας Νότιας Ουαλίας, Πέννυ Σαρπ, δεν ανταποκρίθηκε άμεσα σε αίτημα για σχολιασμό.
Το προτεινόμενο καταφύγιο κοάλα, που θα ονομαστεί Great Koala National Park (Μεγάλο Εθνικό Πάρκο Κοάλα), θα μπορούσε να καλύπτει έως και 176.000 εκτάρια στην κεντρο-βόρεια ακτή, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Στις αρχές Μαρτίου, η κυβέρνηση δήλωσε ότι παραμένει προσηλωμένη στη δημιουργία του πάρκου, αλλά δεν έχει ακόμη καθορίσει το μέγεθός του.
Εκτός από τα χλαμύδια, ο πληθυσμός των κοάλα της χώρας – που εκτιμάται στα 524.000 άτομα – απειλείται από την αποψίλωση των δασών, τα εισαγόμενα αρπακτικά και την κλιματική αλλαγή που πυροδοτεί όλο και πιο σοβαρές πυρκαγιές.
Ένορκοι στη Βόρεια Ντακότα αποφάσισαν ότι η Greenpeace πρέπει να καταβάλει αποζημιώσεις άνω των 660 εκατομμυρίων δολαρίων στην πετρελαϊκή και ενεργειακή εταιρεία Energy Transfer, κρίνοντάς την υπεύθυνη για δυσφήμηση και άλλες κατηγορίες που σχετίζονται με τις διαμαρτυρίες κατά του αγωγού Dakota Access.
Η απόφαση, που εκδόθηκε στις 19 Μαρτίου, αφορά αγωγή της Energy Transfer Partners, η οποία διεκδικούσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε αποζημιώσεις από τη Greenpeace. Η υπόθεση συνδέεται με τις διαδηλώσεις του 2016–2017 για τη διέλευση του αγωγού από τον ποταμό Μιζούρι, σε περιοχή πάνω από τον καταυλισμό της φυλής των Σιου ‘Πέτρα που Στέκεται’ (Standing Rock), η οποία αντιτίθεται εδώ και χρόνια στο έργο επικαλούμενη κινδύνους για την υδροδότηση και τους ιερούς τόπους ταφής.
Η αγωγή βασίστηκε σε ισχυρισμούς της Greenpeace ότι η Energy Transfer κατέστρεψε ταφικά μνημεία και πολιτιστικά σημαντικές τοποθεσίες κατά την κατασκευή του αγωγού, καθώς και σε δηλώσεις ότι το έργο θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα. Ο δικηγόρος της εταιρείας, Τρέυ Κοξ, υποστήριξε ότι είχαν γίνει 140 τροποποιήσεις στη διαδρομή του αγωγού ώστε να προστατευθούν ιεροί χώροι, ενώ τόνισε ότι η Energy Transfer επιδιώκει να λειτουργεί ως «υπεύθυνος εταιρικός πολίτης» στη Βόρεια Ντακότα.
Η εταιρεία κατηγόρησε τη Greenpeace International και τη Greenpeace USA για δυσφήμhση, καταπάτηση, όχληση και πολιτική συνωμοσία. Κατά τη διάρκεια της δίκης, που ξεκίνησε στα τέλη Φεβρουαρίου 2025, η υπεράσπιση της Energy Transfer υποστήριξε ότι η Greenpeace χρηματοδότησε και οργάνωσε διαδηλωτές, προμήθευσε υλικά για κλείσιμο δρόμων, πραγματοποίησε εκπαιδευτικές συνεδρίες και διέδωσε ψευδείς πληροφορίες για να εμποδίσει την κατασκευή του αγωγού.
Οι δικηγόροι της Greenpeace αρνήθηκαν τις κατηγορίες, δηλώνοντας ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις που να συνδέουν την οργάνωση με τις διαταραχές που προκάλεσαν οι διαδηλωτές. Υποστήριξαν, επίσης, ότι η αγωγή αποτελεί προσπάθεια φίμωσης της ακτιβιστικής δράσης μέσω οικονομικής και νομικής πίεσης. Η νομική σύμβουλος της Greenpeace USA Ντήπα Παντμανάμπα ανέφερε σε δήλωσή της στις 24 Φεβρουαρίου ότι η υπόθεση θα μπορούσε να δημιουργήσει επικίνδυνα νομικά προηγούμενα, καθώς κάθε συμμετέχων σε διαμαρτυρίες θα μπορούσε να θεωρηθεί υπεύθυνος για τις πράξεις άλλων διαδηλωτών. Εξέφρασε την ανησυχία ότι αυτό θα μπορούσε να αποτρέψει τη συμμετοχή των πολιτών σε διαδηλώσεις.
Το δικαστήριο έκρινε τη Greenpeace USA ένοχη για όλες τις κατηγορίες, ενώ οι άλλες οντότητες του οργανισμού κρίθηκαν υπεύθυνες για ορισμένες από αυτές. Η συνολική αποζημίωση ανέρχεται σε περίπου 667 εκατομμύρια δολάρια, εκ των οποίων η Greenpeace USA καλείται να καταβάλει το μεγαλύτερο ποσό, σχεδόν 404 εκατομμύρια δολάρια. Οι Greenpeace Fund Inc. και Greenpeace International θα πρέπει να καταβάλουν περίπου 131 εκατομμύρια δολάρια έκαστη.
Η Energy Transfer χαρακτήρισε την ετυμηγορία νίκη για τους κατοίκους της Βόρειας Ντακότα που επηρεάστηκαν από τις διαμαρτυρίες. Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε σε ηλεκτρονικό μήνυμα προς την Epoch Times ότι, πέρα από τη δικαίωση της εταιρείας, η απόφαση αφορά κυρίως τους πολίτες του Μάνταν και της Βόρειας Ντακότα, οι οποίοι υπέφεραν από τις καθημερινές παρενοχλήσεις και διαταραχές που, σύμφωνα με την εταιρεία, προκάλεσαν διαδηλωτές χρηματοδοτημένοι και εκπαιδευμένοι από τη Greenpeace. Ο ίδιος εκπρόσωπος πρόσθεσε ότι η απόφαση αποτελεί νίκη για όλους τους Αμερικανούς που αναγνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ ελευθερίας του λόγου και παραβίασης του νόμου, καθώς η απόδοση ευθυνών στους υπαίτιους αυτών των γεγονότων είναι προς όφελος όλης της κοινωνίας.
Η Greenpeace δεν έχει σχολιάσει δημόσια την απόφαση και δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα της Epoch Times. Ωστόσο, η περιβαλλοντική οργάνωση EarthRights International ανέφερε σε ανακοίνωσή της στις 19 Μαρτίου ότι η Greenpeace σκοπεύει να ασκήσει έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο της Βόρειας Ντακότα. Η EarthRights εξέφρασε, επίσης, ανησυχίες για διαδικαστικές ανωμαλίες στη δίκη, επισημαίνοντας πιθανές διασυνδέσεις ενόρκων με τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, καθώς και το γεγονός ότι η Energy Transfer είχε δωρίσει 3 εκατομμύρια δολάρια στην πόλη όπου διεξήχθη η δίκη. Τόνισε, επίσης, ότι απορρίφθηκαν αιτήματα της Greenpeace για αλλαγή τόπου εκδίκασης.
Η οργάνωση υποστήριξε ότι οι συγκεκριμένες παρατυπίες ενδέχεται να συνιστούν παραβίαση του δικαιώματος της Greenpeace σε δίκαιη δίκη και πιθανώς επηρέασαν την ετυμηγορία, αποτελώντας πιθανό λόγο έφεσης. Τέλος, διαμήνυσε ότι στέκεται στο πλευρό της Greenpeace USA ενάντια στις «κατάφωρες νομικές επιθέσεις» και ότι το περιβαλλοντικό κίνημα θα συνεχίσει να ενισχύεται, παρά το αποτέλεσμα στη Βόρεια Ντακότα.
Ο φωτογράφος μεταφέρει τη στεγανή βαλίτσα του, γεμάτη εξοπλισμό, επάνω στο ανοιχτού τύπου σκάφος και, φορώντας τη στολή κατάδυσης, ξεκινά για να βραχεί μαζί με τον καπετάνιο και τους συνεπιβάτες του στα γαλάζια νερά ανοιχτά του Μάουι, αναζητώντας το περιβόητο κύμα, γνωστό με το χαρακτηριστικό όνομα Jaws («Σαγόνια»).
Το ταξίδι μέχρι το σημείο όπου σχηματίζεται το Jaws μόνο χαλαρωτικό δεν είναι. Ο Άντριου Σουμέικερ (Andrew Shoemaker), 42 ετών, ένιωσε άγχος την πρώτη φορά που πήγε, καθώς η προοπτική των 12 έως 21 μέτρων κυμάτων φαινόταν «εξαιρετικά επικίνδυνη», όπως δήλωσε στην Epoch Times. Ωστόσο, ο Σουμέικερ, πρώην ιδιοκτήτης γκαλερί φωτογραφίας στο Λαχάινα, το οποίο κάηκε ολοσχερώς πριν από έναν χρόνο, είναι πλέον έμπειρος και επικεντρώνεται αποκλειστικά στη λήψη της τέλειας εικόνας του τεράστιου κύματος.
Το Jaws είναι το μεγαλύτερο κύμα στη Χαβάη. «Το χαβανέζικο όνομά του είναι pi΄ahi» (πι’ άχι σημαίνει «χαιρετισμός» ή «νεύμα»), ανέφερε. «Μπορείς να το φωτογραφίσεις και από έναν γκρεμό, αλλά εμείς επιλέγουμε να πάμε με σκάφος, ώστε να βρισκόμαστε ακριβώς δίπλα στο κύμα, μαζί με τους σέρφερ και τους αναβάτες των τζετ σκι.»
Άντριου Σουμέικερ, «Impact Zone». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Το να φτάσεις εκεί με βάρκα είναι πιο επικίνδυνο, αλλά «αξίζει τον κόπο», είπε. «Το κακό είναι ότι σχεδόν κάθε φορά κάποιος παθαίνει ναυτία, γιατί η θάλασσα είναι εξαιρετικά ταραγμένη.»
Ο Σουμέικερ έχει αναπτύξει φιλική σχέση με τον καπετάνιο Λόρεν, ο οποίος κάποτε έσωσε τους επιβάτες του κατευθύνοντας το σκάφος του καταπάνω σε ένα κύμα που διαφορετικά θα το είχε αναποδογυρίσει. Σε αυτή τη διαδρομή, ο Λόρεν υπήρξε ο καταλύτης για μια πανοραμική λήψη του Jaws τη στιγμή που έσπαγε, σχηματίζοντας μια τέλεια καμπύλη που έμοιαζε με… σαγόνια. Η δίνη του φαίνεται έτοιμη να καταπιεί τους απόμακρους γκρεμούς της διάσημης βόρειας ακτής του Μάουι.
Άντριου Σουμέικερ, «Tsunami». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Ο Σουμέικερ την ονόμασε «Τσουνάμι».
Είναι, φυσικά, ένα παιχνίδι προοπτικής. Τα νησιά μοιάζουν μικροσκοπικά — έτοιμα να χαθούν στα ‘σαγόνια’ των γιγάντιων κυμάτων. Η αναλογία αντικατοπτρίζει την πραγματική σχέση ανάμεσα σε αυτά τα «μοναχικά» ηφαιστειακά νησιά, στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, και στα ογκώδη κύματα που τα χτυπούν ανελέητα εδώ και εκατομμύρια χρόνια.
Οι χειμερινές καταιγίδες νότια της Αλάσκας θέτουν τον ωκεανό σε κίνηση, δημιουργώντας τεράστια κύματα που διασχίζουν ανεμπόδιστα τη θάλασσα, πριν πλήξουν απροειδοποίητα τη Χαβάη. Το σύμπλεγμα των νησιών της είναι στην πραγματικότητα πανύψηλα βουνά που υψώνονται από τον πυθμένα του ωκεανού, σχηματίζοντας κατακόρυφους τοίχους, οι οποίοι αναγκάζουν τα κύματα να διαλυθούν απότομα. Το βόρειο τμήμα της Χαβάης δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα — και έγινε διάσημο όταν, τη δεκαετία του 1980, οι σέρφερ συνειδητοποίησαν ότι μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τζετ σκι για να φτάσουν στα κύματα και να σερφάρουν μέσα σε υδάτινες σήραγγες.
Άντριου Σουμέικερ, «Super Kai». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Ένας από τους πιο γνωστούς σέρφερ είναι ο Κάι Λένι. «Αυτός ο τύπος είναι απλά σε άλλο επίπεδο», λέει ο Σουμέικερ, προσθέτοντας ότι τον έχει φωτογραφίσει να κατεβαίνει το Jaws «λες και σερφάρει στον καταρράκτη του Νιαγάρα. Είναι τρελό.»
Ο μέσος σέρφερ απλά «προσπαθεί να επιβιώσει» πάνω σε αυτό το τεράστιο κύμα, αλλά όχι ο Κάι Λένι, αναφέρει ο φωτογράφος. «Το να τον βλέπεις να σερφάρει είναι σαν να βλέπεις τέχνη.»
Σε αυτή τη συγκεκριμένη αποστολή, γεννήθηκε μία από τις αγαπημένες φωτογραφίες του Σουμέικερ, η «Super Kai».
Ένας λόγος που προτιμά να συμπεριλαμβάνει σέρφερ στις φωτογραφίες του είναι ότι αυτό αποδίδει καλύτερα την κλίμακα του κύματος, η οποία αλλιώς μπορεί να είναι παραπλανητική. «Αυτό το κύμα έχει ύψος 21 μέτρα», εξηγεί. «Χωρίς έναν σέρφερ στη φωτογραφία, δεν μπορείς να το καταλάβεις. Όταν όμως υπάρχει, τότε αντιλαμβάνεσαι πραγματικά το τεράστιο μέγεθος του κύματος.»
Άντριου Σουμέικερ, «The Wave Rider». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η φωτογραφία «Wave Rider» τονίζει ακριβώς αυτό. «Μόνο όταν υπάρχει ένας σέρφερ στη φωτογραφία, συνειδητοποιείς το μέγεθος του κύματος», επισημαίνει ο Σουμέικερ, προσθέτοντας ότι έτσι λειτουργεί και το «Adrenaline Rush».
Άντριου Σουμέικερ, «Adrenaline Rush». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η ομορφιά του νερού καθεαυτή είναι επίσης εμφανής στις εικόνες του. Το «περίεργο» με τα κύματα και το νερό, λέει, είναι ότι μπορεί να είναι βίαια, αλλά η όψη τους τον ηρεμεί. Η χαρακτηριστική καμπύλη του κύματος αποτυπώνεται στην φωτογραφία «Blue Crush», η οποία είναι από τις πιο επιτυχημένες εμπορικά. Η φωτογραφία «Firebird» απαθανατίζει ένα «φλεγόμενο» κύμα την ανατολή, που αντανακλά εντυπωσιακά χρώματα: φλογερά ώχρα, ροζ και τυρκουάζ. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των κυμάτων στη Χαβάη, προσθέτει, είναι ότι είναι πανέμορφα όποια ώρα της ημέρας και αν τα φωτογραφίσεις.
Άντριου Σουμέικερ, «Firebird». (Ευγενική παραχώρηση του Αντριου Σουμέικερ)
Η ηρεμιστική επίδραση του νερού έρχεται σε αντίθεση με την αρχική «πολύ επικίνδυνη» διαδρομή με τον Λόρεν για τη φωτογράφηση του Jaws, η οποία, όπως είπε, είναι καλύτερη κατά τους θερμούς χειμώνες της Χαβάης, όταν οι βόρειες καταιγίδες δημιουργούν τα τεράστια αυτά κύματα που πλήττουν το πιο απομακρυσμένο νησιωτικό σύμπλεγμα στον κόσμο. Μόλις αποθηκευτούν με ασφάλεια αρκετές χιλιάδες φωτογραφίες στην κάρτα μνήμης του, κλείνει την κάμερα στη στεγανή θήκη της, και τότε μπορούν να χαλαρώσουν και να πιουν μια μπύρα, επιστρέφοντας στο λιμάνι.
«Στην επιστροφή αναλογίζομαι πόσο απίστευτη ήταν η ημέρα», λέει.
Η ταινία που κάνει τη διαφορά φέτος στον χώρο του animation είναι το «Flow», η ιστορία μιας γάτας «που δεν φοβόταν το νερό», όπως αποδίδεται στα ελληνικά ο τίτλος, του Λετονού Γκιντς Ζιλμπαλόντις.
Flow σημαίνει ροή – η ροή των πραγμάτων, των καταστάσεων, του νερού. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά της ταινίας, η οποία απευθύνεται και στο ενήλικο κοινό, αφού θα μπορούσε να την περιγράψει κανείς ως ποιητικό σχολιασμό πάνω στη ζωή.
Πρόκειται για μία ανεξάρτητη συμπαραγωγή από τη Λετονία, τη Γαλλία και το Βέλγιο, η οποία έχει κερδίσει πλήθος βραβείων μέχρι τώρα, περιλαμβανομένου και του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων 2025, ενώ ήταν και η υποψηφιότητα της Λετονίας για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις Κάννες τον Μάιο του 2024 και στις αίθουσες της Λετονίας τον Αύγουστο του ίδιου έτους, όπου και σημείωσε τεράστια επιτυχία, ξεπερνώντας ακόμα και ξένα, σημαντικά φιλμ.
Αυτές τις ημέρες προβάλλεται και στους ελληνικούς κινηματογράφους. Αξίζει να τη δει κανείς στη μεγάλη οθόνη, αφού το εικαστικό μέρος είναι ιδιαίτερα προσεγμένο. Είναι επίσης ιδανική για συζήτηση με τα παιδιά σας, αφού χρησιμοποιεί πολλά σύμβολα και υπάρχουν κενά στην αφήγηση τα οποία καλείται ο θεατής να συμπληρώσει με τις γνώσεις και τη φαντασία του.
Πλοκή
Η ταινία παρακολουθεί μία γάτα και τα όσα της συμβαίνουν όταν το μέρος όπου ζει καλύπτεται από νερό. Λίγα μαθαίνουμε για αυτήν την πλημμυρίδα, αφού η ιστορία δίνεται από την «οπτική γωνία της γάτας, η οποία δεν έχει ιδέα για αυτά τα πράγματα», όπως λέει ο σκηνοθέτης σε ανάρτησή του στο Instagram. Ωστόσο, μάς δίνει ορισμένα στοιχεία για να μαντέψουμε.
Πριν έρθει το νερό, βλέπουμε τη γάτα να περιδιαβαίνει σε ένα απροσδιόριστο μέρος, χαρακτηριστικό του οποίου είναι η πλούσια βλάστηση, δίπλα σε έναν ποταμό. Εκεί συναντά μία αγέλη σκύλων, που αρχίζουν να την κυνηγούν όταν τους κλέβει ένα από τα ψάρια που έπιασαν. Το κυνήγι διακόπτεται απότομα από το φουσκωμένο ποτάμι που έρχεται με ορμή, παρασύροντας τα ζώα στο πέρασμα του.
Η γάτα γλιτώνει και καταφέρνει να φτάσει στο σπίτι όπου μένει. Αυτό είναι ένα ανθρώπινο σπίτι, το πρώτο σημάδι ανθρώπινης παρουσίας που μας δείχνει η ταινία. Αλλά είναι εγκαταλελειμμένο, με έναν σπασμένο φεγγίτη και σχέδια αφημένα πάνω στο τραπέζι, σαν να έφυγε για λίγο ο ένοικός του. Στην αυλή υπάρχουν στημένα αγάλματα γάτων, σε διάφορα μεγέθη και πόζες.
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.
Ούτε αυτό είναι ένα ασφαλές καταφύγιο. Το νερό ανεβαίνει και το σπίτι κάποια στιγμή καλύπτεται από νερό. Η γάτα βρίσκει προσωρινό καταφύγιο στην κορυφή ενός υψώματος, όπου είναι σκαλισμένο ένα υπερμεγέθες γλυπτό γάτας, αλλά το νερό το καλύπτει και αυτό. Τελικά, η γάτα σώζεται χάρη σε μία βάρκα με πορτοκαλί πανί που φέρνει το ρεύμα προς το μέρος της.
Η βάρκα δεν είναι άδεια. Μέσα βρίσκεται ένα καπιβάρα – ζώο της Λατινικής Αμερικής – που δέχεται τη γάτα. Στην παρέα τους θα προστεθούν σταδιακά ένας λεμούριος, ένας σκύλος και ένα πουλί τοξότης, που θα αναλάβει να οδηγήσει τη βάρκα προς τα ψηλά, εμβληματικά βράχια που υψώνονται στον ορίζοντα, σαν υπόσχεση ασφαλούς καταφυγίου.
Αισθητική
Δημιουργημένο εξ ολοκλήρου στον υπολογιστή, το «Flow» έχει μία αρκετά ρεαλιστική σχεδιαστικά και κινησιολογικά αισθητική, με τα ζώα να αποδίδονται χωρίς ανθρωπομορφικά στοιχεία, όπως περίπου είναι και στην πραγματικότητα. Οι φωνές τους και οι διάφοροι ήχοι ακολουθούν επίσης αυτήν τη λογική.
Στυλιστικά όσο και ηχητικά, υπάρχει μία οικονομία, όπου το «λιγότερο είναι περισσότερο». Ο θεατής καλείται να συμπληρώσει με τη φαντασία του πολλά από τα κενά της αφήγησης – η οποία είναι επίτηδες ελλιπής – και να ταυτιστεί μέχρι ένα βαθμό με τη γάτα.
Σημαίνοντα ρόλο παίζει η μουσική, η οποία δημιουργήθηκε παράλληλα με το σενάριο, από τον ίδιο τον σκηνοθέτη και τον Ρίχαρντς Ζάλουπε, για να καθοδηγήσει και να εμπνεύσει την εξέλιξη της αφήγησης. Όπως λέει ο Ζιλμπαλόντις, την τελική μορφή ορισμένων σκηνών την υπέβαλε η μουσική που είχε ήδη γραφτεί. Ο οργανικός ρόλος της μουσικής στην εξέλιξη της ιστορίας είναι πράγματι εμφανής, καθώς η μουσική ρέει και αλλάζει μαζί με την ταινία, χρωματίζοντας και φορτίζοντας κάθε σκηνή. Οι εναλλαγές μεταξύ των κομματιών και των παύσεων ανάμεσά τους είναι αρμονικές και επιτρέπουν στον θεατή να ξεκουράζεται και να χαλαρώνει πριν περάσει στην επόμενη περιπέτεια.
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.
Ήχος και εικόνα δημιουργούν μαζί ένα ζωντανό και λυρικό αποτέλεσμα, με πιο έντονο χαρακτηριστικό το φως. Πράγματι, οι περισσότερες σκηνές είναι λουσμένες σε ένα υπέροχο φως, το οποίο μας βοηθά να διατηρήσουμε μια χαρούμενη και ανάλαφρη διάθεση παρά το καταστροφολογικό θέμα που παρακολουθούμε. Μετά από κάθε σκοτάδι, από κάθε κίνδυνο που περνά, το φως επανέρχεται, επιβεβαιώνοντάς μας ότι ‘θα περάσει και αυτό’ και διατηρώντας την ελπίδα ζωντανή.
Αντιθέσεις, μυστήρια και συμβολισμοί
Το «Flow» είναι μία ταινία γεμάτη αντιθέσεις, με πιο φανερή τη σχέση των δύο πρωταγωνιστών: της γάτας και του νερού. Η απέχθεια του ζώου αυτού για το υγρό στοιχείο είναι παροιμιώδης, ωστόσο εδώ αναγκάζονται να συνυπάρξουν, και ακόμα περισσότερο, η γάτα αναγκάζεται να λειτουργήσει μέσα σε αυτό, κάτι που τελικά καταφέρνει αρκετά καλά.
Η γάτα και οι άλλοι: οι γάτες φημίζονται επίσης για τη μοναχικότητά τους, και η γάτα του Flow δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες στην αρχή της ταινίας. Οι περιστάσεις, όμως, την αλλάζουν και σε αυτό το σημείο. Χαρακτηριστικές οι σκηνές της αρχής και του τέλους, που είναι ίδιες… σχεδόν. Η ταινία ανοίγει με την αντανάκλαση της γάτας σε μία νερολακκούβα. Η ίδια εικόνα εμφανίζεται και στο τέλος, με μία διαφορά – δίπλα στη γάτα στέκονται ο σκύλος, το καπιβάρα και ο λεμούριος. Τέσσερεις φίλοι. Έχει ενδιαφέρον η σταδιακή μεταμόρφωση της γάτας, με αποκορύφωμα την προσπάθεια που κάνει να σώσει τη ζωή του καπιβάρα.
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.
Η καταστροφή παρουσιάζεται ως φαντασμαγορία σχεδόν, με υπέροχα πλάνα και εικόνες. Το φως, όπως προείπαμε, επιτείνει την αίσθηση του θαυμαστού, κρατώντας μακριά τα ζοφερά συναισθήματα, προσδίδοντας μία φυσικότητα σε αυτό που συμβαίνει. Όλα είναι μέρος της ζωής, μοιάζει να λέει το «Flow», όλα μέρος ενός αγαθού σχεδίου.
Και ο άνθρωπος; Είναι παρών μόνο μέσα από τα έργα του, τα οποία είναι εγκαταλελειμμένα, μνημεία μίας άλλης εποχής. Ακόμα και το απλό σπιτάκι όπου μένει η γάτα έχει την αίσθηση του μνημειώδους, με τα έργα του καλλιτέχνη που κάποτε το κατοικούσε και ίσως τάιζε τη γάτα. Περαιτέρω πληροφορίες δεν δίνονται, το ζήτημα αφήνεται στη φαντασία μας.
Συνοψίζοντας, το «Flow» είναι μία ταινία από αυτές που δεν παίζονται συχνά στις αίθουσες. Αν είχατε δει την «Κόκκινη χελώνα» του Μάικλ Ντούντοκ ντε Βιτ πριν από μερικά χρόνια, θα νιώσετε ίσως μεγαλύτερη οικειότητα με την προσπάθεια του Ζιλμπαλόντις να μας θυμίσει με έναν ποιητικό τρόπο την ομορφιά, τη δύναμη και το μεγαλείο της φύσης, καθώς και τις ανατροπές και τις απώλειες που είναι μέρος της ζωής και θα παραμείνουν τέτοια, όσο κι αν προσπαθούμε να τα εξοβελίσουμε.
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.
«Οι ανεμογεννήτριες προκαλούν το θάνατο πρωτοφανώς πολλών φαλαινών», δήλωσε πρόσφατα ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σε προεκλογική συγκέντρωση στη Νότια Καρολίνα.
«Ξεβράζονται στην ακτή. Το είδα αυτό το Σαββατοκύριακο, τρία από αυτά βγήκαν στην επιφάνεια. Αυτό, παλιότερα, δεν γινόταν ούτε μια φορά το χρόνο. Τώρα αναδύονται σε εβδομαδιαία βάση», δήλωσε ο κος Τραμπ.
Παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης τήρησαν επιφυλακτική έως αρνητική στάση απέναντι στις παραπάνω δηλώσεις, χαρακτηρίζοντάς τες ως «μακροσκελή και σε μεγάλο βαθμό αβάσιμη επίθεση στις ανεμογεννήτριες» (Guardian) και λέγοντας ότι «δεν υποστηρίζονται από στοιχεία» αν και είχαν ξεπεράσει τις 9 εκατομμύρια προβολές (ΒΒC).
Το BBC επικαλέστηκε επίσης τον Ρομπ Ντήβιλ από το Πρόγραμμα Διερεύνησης Εκβρασμών Κητωδών της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου, ο οποίος δήλωσε ότι οι θάνατοι φαλαινών προκαλούνται από την αλιευτική βιομηχανία και τα χτυπήματα πλοίων.
«Το να μιλάμε για τα αιολικά πάρκα ως πρόβλημα απομακρύνει τη συζήτηση από τις απτές απειλές που αποτελούν πρόβλημα για αυτά τα είδη», δήλωσε ο κος Ντήβιλ στο BBC.
Είπε ότι δεν υπάρχει καμία πειστική σχέση μεταξύ των θανάτων των φαλαινών και των αιολικών πάρκων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Άντριου Ρηντ, επίτροπος της Επιτροπής Θαλάσσιων Θηλαστικών με έδρα τις ΗΠΑ, δήλωσε στον Guardian ότι «δεν υπάρχει καμία απολύτως επιστημονική απόδειξη ότι οι ανεμογεννήτριες ή η τοποθέτηση ανεμογεννητριών προκαλούν μαζικούς θανάτους των κητών».
Αν και υπάρχουν ευρύτερες ανησυχίες σχετικά με την εκβιομηχάνιση του ωκεανού, είπε ότι οι θάνατοι φαλαινών προκαλούνται από τα χτυπήματα των σκαφών, την εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία και την αύξηση της θερμοκρασίας του ωκεανού που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή.
«Ο πληθυσμός των μεγάπτερων φαλαινών, ειδικότερα, ανακάμπτει από το κυνήγι και πλησιάζουν στις ακτές για να τραφούν με θηράματα, πράγμα που σημαίνει ότι χτυπιούνται καθώς μπαίνουν στις γραμμές των πλοίων ή παγιδεύονται σε δίχτυα», δήλωσε ο κος Ρηντ.
Είπε ότι οι άνθρωποι που διαμαρτύρονται για τις ωκεάνιες ανεμογεννήτριες υπηρετούν τα «συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων», τα οποία απειλούνται από τη λεγόμενη καθαρή ενέργεια.
Φάλαινες και τουρμπίνες
Τον Αύγουστο, η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) ανέφερε στην Epoch Times ότι από τον Δεκέμβριο του 2022 είχαν σημειωθεί 65 θάνατοι μεγάλων φαλαινών κατά μήκος της ανατολικής ακτής. Τρεις νεκρές φάλαινες ξεβράστηκαν μέσα σε μία εβδομάδα στο Fire Island της Νέας Υόρκης, στο Long Branch του New Jersey και στο Long Beach της Νέας Υόρκης.
Τον Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση Μπάιντεν δημοσίευσε το «Σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής μεταφοράς στην περιοχή του Ατλαντικού των ΗΠΑ».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δείχνει ένα διάγραμμα ανεμογεννήτριας κατά τη διάρκεια συνάντησης για την ομοσπονδιακή-κρατική σύμπραξη υλοποίησης της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, στον Λευκό Οίκο, στις 23 Ιουνίου 2022. (Drew Angerer/Getty Images)
Ο στόχος του προέδρου Μπάιντεν ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι η ανάπτυξη 30 γιγαβάτ υπεράκτιας αιολικής ενέργειας έως το 2030.
Το σχέδιο βασίζεται στη «μελέτη μεταφοράς υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στον Ατλαντικό» για τον συντονισμό της «έγκαιρης πρόσβασης στη μεταφορά για την υπεράκτια αιολική ενέργεια» και την «αξιολόγηση πολλαπλών διαδρομών για την επίτευξη των στόχων της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας».
Μια νεκρή γκρίζα φάλαινα στην ακτή της παραλίας Λιμαντούρ στο Πόιντ Ρέιες Στέισον της Καλιφόρνια, στις 23 Μαΐου 2019. (Justin Sullivan/Getty Images)
Η Λίζα Λίνοουζ, ιδρύτρια της οργάνωσης WindAction, δήλωσε στο πρόσφατο ντοκυμαντέρ «Thrown to the Wind» ότι στη βιασύνη της να επιτύχει αυτούς τους στόχους, η βιομηχανία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει παραμερίσει την «αρχή της προφύλαξης», σύμφωνα με την οποία το βάρος της αποφυγής ή της ελαχιστοποίησης της βλάβης πέφτει στον κατασκευαστή.
Η κα Λίνοουζ λέει ότι η κίνηση αυτή στοιχίζει ζωές.
«Περίπου 350 φάλαινες έχουν πεθάνει κατά μήκος της ανατολικής ακτής από το 2016», είπε.
Η άνοδος ξεκίνησε το 2016, είπε, με μια μικρή πτώση το 2022.
«Και τους πρώτους έξι μήνες του 2023 -δηλαδή μόλις μισό χρόνο- πέθαναν περίπου 40 και πλέον φάλαινες», δήλωσε η κα Λίνοουζ.
Επί του παρόντος, συνολικά 3.500 ανεμογεννήτριες προτείνονται για κατασκευή σε 2,2 εκατομμύρια στρέμματα ωκεανού κατά μήκος της ανατολικής ακτής.
Η γεωφυσική τεχνολογία υψηλής ανάλυσης που χρησιμοποιείται για την έρευνα του πυθμένα του ωκεανού για τη μελλοντική κατασκευή αυτών των ανεμογεννητριών εκπέμπει συχνότητες που κάποιοι πιστεύουν ότι βομβαρδίζουν τις φάλαινες και τα δελφίνια με δυνατούς ήχους που έχουν ως αποτέλεσμα τον αποπροσανατολισμό τους και την αδυναμία τους να διασχίσουν τα νερά με την ίδια ασφάλεια όπως πριν.
Ο Ρόμπερτ Ραντ, περιβαλλοντικός επιστήμονας, δήλωσε ότι το Γραφείο Διαχείρισης Ωκεάνιας Ενέργειας των ΗΠΑ (BOEM) και η NOAA δεν έχουν λάβει υπόψη τους τις καταστροφικές για τα κήτη συνέπειες από τους δυσάρεστους ήχους που αντηχούν από την κατασκευή των ανεμογεννητριών.
Πλήθος κόσμου γύρω από μια νεκρή μεγάπτερη φάλαινα στην παραλία Ντοκβάιλερ στην Πλάγια Ντελ Ρέυ της Καλιφόρνια, την 1η Ιουλίου 2016. (Frederic J. Brown/AFP μέσω Getty Images)
«Δεν κάνουν τη σύνδεση μεταξύ ενός δυνατού θορύβου στο νερό και των ειδών που απομακρύνονται από αυτόν τον θόρυβο, και αυτό είναι ένα πρόβλημα, επειδή δεν έχουν τα αποθέματα λίπους για να τρέχουν για πάντα προσπαθώντας να απομακρυνθούν από αυτόν τον θόρυβο», αναφέρει ο κος Ραντ στο ντοκυμαντέρ.
«Αν ένα μοσχάρι χωριστεί από τη μητέρα του, αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι και τα δύο αρχίζουν να στρεσάρονται πολύ και δεν αργούν να πεθάνουν. Είναι μια θανατηφόρα κατάσταση. Το μοσχάρι χρειάζεται τη μητέρα για τροφή και η μητέρα αγωνιά να βρει το μοσχάρι.»
Όταν η μητέρα και το μοσχάρι έχουν εξαντλήσει την ενέργειά τους, αφήνονται και πεθαίνουν, είπε.
Ο κος Ραντ δημοσίευσε τον Σεπτέμβριο μια ανεξάρτητη τεχνική μελέτη που εξέτασε τον «λειτουργικό θόρυβο των γεωφυσικών σόναρ σκαφών» με σκοπό τη βελτίωση της «προστασίας από τον θόρυβο» για τη θαλάσσια ζωή.
«Αυτό που βλέπω είναι ανησυχητικό», δήλωσε ο κος Ραντ. «Αυτό που βλέπω είναι επίπεδα πάνω από το όριο που η ίδια η NOAA έθεσε για να προστατευθεί σε αποστάσεις που είναι πολύ υψηλότερες από αυτές που είχαν χορηγηθεί στην άδεια για τυχαία παρενόχληση. Έτσι, για μένα, μοιάζει με απόλυτη κατάρρευση της κανονιστικής προστασίας για τη φάλαινα.»
Η σιωπή των περιβαλλοντικών ομάδων
Όταν πρόκειται για την ανάπτυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, περιβαλλοντικές ομάδες όπως η Greenpeace και η Sierra Club υπερασπίζονται την άγρια ζωή, λέει η κα Λίνοουζ, αλλά στην περίπτωση των λεγόμενων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είτε κατηγορούν άλλους παράγοντες, όπως τα χτυπήματα πλοίων και την κλιματική αλλαγή, είτε σιωπούν.
Μια μεγάπτερος φάλαινα κολυμπά κοντά σε ένα κρουαζιερόπλοιο, που πλέει στον κόλπο Ντίσκο στο Ιλούλισσατ της Γροιλανδίας, στις 4 Αυγούστου 2019. (Sean Gallup/Getty Images)
Το 2021, η Εθνική Υπηρεσία Θαλάσσιας Αλιείας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φάλαινα Ράις στον Κόλπο του Μεξικού αποτελεί ξεχωριστό είδος, από το οποίο παραμένουν μόνο 50 άτομα.
Τον Ιούλιο, η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) πρότεινε να χαρακτηριστούν 18 εκατομμύρια στρέμματα του Κόλπου του Μεξικού από το Τέξας έως τη Φλόριντα ως ζωτικός βιότοπος της φάλαινας Ράις, μια πρόταση που θα περιόριζε σημαντικά τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου από τις υπεράκτιες γεωτρήσεις.
Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες κατά μήκος της ακτής του Κόλπου κατέθεσαν αγωγές κατά του χαρακτηρισμού, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση δεν ήταν καλά μελετημένη και θα έβλαπτε την οικονομία, σύμφωνα με δημοσίευμα της Washington Post.
Ο περιφερειακός δικαστής των ΗΠΑ Τζέιμς Κέιν, διορισμένος από τον τότε πρόεδρο Τραμπ, δικαίωσε τις αγωγές και διέταξε τη NOAA να αποσύρει την πρότασή της.
Περιβαλλοντικές ομάδες, όπως το Κέντρο για τη Βιολογική Ποικιλομορφία, τάχθηκαν υπέρ της προστασίας της περιοχής και η ομάδα έχει κινήσει αρκετές αγωγές υποστηρίζοντας ότι οι υπεράκτιες γεωτρήσεις βλάπτουν την άγρια ζωή των ωκεανών – ωστόσο, η οργάνωση δεν έχει καταβάλει καμία προσπάθεια να αμφισβητήσει τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ανάπτυξης στις φάλαινες.
Στις 28 Σεπτεμβρίου, το Κέντρο κατέθεσε επείγουσα αίτηση ζητώντας από τη NOAA να επιβάλει όρια ταχύτητας για τα σκάφη.
Ανεμογεννήτριες του αιολικού πάρκου του Μπλοκ Άιλαντ, κοντά στο Μπλοκ Άιλαντ, Ρ.Ι., στις 7 Ιουλίου 2022. (John Moore/Getty Images)
«Οι δεξιές φάλαινες χρειάζονται άμεσα προστασία», τόνισε η Κρίστεν Μόνσελ, νομική διευθύντρια ωκεανών του Κέντρου Βιολογικής Ποικιλομορφίας, σε δήλωσή της.
«Ακόμα και ένα χτύπημα πλοίου θα έφερνε αυτές τις φάλαινες ένα βήμα πιο κοντά στην εξαφάνιση, αλλά τα όρια ταχύτητας συμβάλλουν στην προστασία τους. Οι ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να κάθονται με σταυρωμένα χέρια και να μην κάνουν τίποτα, ενώ οι δεξιές φάλαινες κινδυνεύουν.»
Το ερώτημα που πολλοί κάτοικοι της ανατολικής ακτής συνεχίζουν να θέτουν παραμένει: Γιατί οι φάλαινες, οι οποίες για δεκαετίες έκαναν ελιγμούς ανάμεσα στα σκάφη, ξαφνικά τα τελευταία χρόνια δεν μπορούν να αποφύγουν τα χτυπήματα των πλοίων ;
Προσφυγή αγωγής
Στα μέσα Σεπτεμβρίου, η οργάνωση Nantucket Residents Against Turbines (NRAT – Κάτοικοι του Ναντάκετ κατά των ανεμογεννητριών) κατέθεσε προσφυγή για μια υπόθεση στην οποία η οργάνωση ισχυρίζεται ότι διάφορες ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές για την άγρια φύση δεν συμμορφώθηκαν με την Εθνική Πράξη Περιβαλλοντικής Πολιτικής και την Πράξη για τα απειλούμενα είδη όταν «αξιολόγησαν, γνωστοποίησαν και μετρίασαν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απόφασής τους να εγκρίνουν το υπεράκτιο αιολικό έργο Vineyard Wind 1, έργο που αποτελείται από 62 ανεμογεννήτριες ύψους όσο το Άγαλμα της Ελευθερίας, με πτερύγια μήκους έως και 91 μέτρα».
Η αρχική αγωγή είχε απορριφθεί τον Μάιο από την περιφερειακή δικαστή των ΗΠΑ Ίντιρα Ταλουάνι, διορισμένη από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Η NRAT ανέφερε στην αγωγή ότι οι εναγόμενοι – BOEM, NOAA και η Εθνική Υπηρεσία Θαλάσσιας Αλιείας- θέτουν το οικοσύστημα σε «σοβαρό» κίνδυνο.
«Ίσως ακόμη και να ωθούν τουλάχιστον ένα είδος – τη δεξιά φάλαινα του Βόρειου Ατλαντικού – σε σημείο εξαφάνισης», ισχυρίστηκε η NRAT.
Επιστήμονες χρησιμοποιούν δελτία δεδομένων για να αναγνωρίσουν τις φάλαινες, κατά τη διάρκεια ερευνητικής αποστολής για τη δεξιά φάλαινα με το Κέντρο Παράκτιων Μελετών, με άδεια της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, στο Κέιπ Κοντ της Μασαχουσέτης, στις 5 Απριλίου 2022. (Joseph Prezioso/AFP μέσω Getty Images)
Το υπεράκτιο αιολικό έργο Vineyard Wind πρόκειται να κατασκευαστεί στα ανοικτά των νότιων ακτών του Ναντάκετ στη Μασαχουσέτη.
Η δικαστής Ταλουάνι έκρινε ότι η ομάδα δεν κατάφερε να αποδείξει ότι οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες διαχείρισης της άγριας πανίδας είχαν παραβιάσει την Εθνική Πράξη Περιβαλλοντικής Πολιτικής ή την Πράξη για τα απειλούμενα είδη στις δηλώσεις επιπτώσεων για το έργο το 2021.
Η NRAT ισχυρίστηκε στην αγωγή ότι τόσο η BOEM όσο και η NOAA απέτυχαν να διασφαλίσουν ότι το έργο «δεν θα θέσει σε κίνδυνο την επιβίωση ομοσπονδιακά καταγεγραμμένων ειδών, όπως είναι η Δεξιά Φάλαινα του Βορείου Ατλαντικού, και να αποφύγουν να θέσουν σε κίνδυνο τη συνέχιση της ύπαρξης αυτών των ομοσπονδιακά καταγεγραμμένων ειδών».
Η φάλαινα του Βορείου Ατλαντικού, σύμφωνα με τη NRAT, είναι ένα «εμβληματικό θαλάσσιο ζώο» που μεταναστεύει κατά μήκος της ανατολικής ακτής.
«Είναι επίσης ένα από τα πιο απειλούμενα είδη σε ολόκληρο τον κόσμο, με λιγότερα από 400 γνωστά άτομα στη φύση», δήλωσε η NRAT.
«Ακόμα χειρότερα, το είδος απειλείται συνεχώς από χτυπήματα σκαφών, εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία και απώλεια διατροφικών πηγών, με αποτέλεσμα την υψηλή θνησιμότητα και χαμηλά ποσοστά αναπαραγωγής.»
Η NRAT δήλωσε ότι η θαλάσσια περιοχή νότια-νοτιοδυτικά του νησιού Ναντάκετ αποτελεί «από παλιά ένα ασφαλές καταφύγιο» για τη φάλαινα.
«Δυστυχώς, αυτό ακριβώς το μέρος επέλεξε η BOEM για την κατασκευή της μεγαλύτερης υπεράκτιας αιολικής συστοιχίας μέχρι σήμερα. Το έργο Vineyard Wind είναι ένα – αλλά μόνο ένα – από τα υπεράκτια αιολικά έργα που προτείνονται για την περιοχή αυτή», δήλωσε η κοινοτική ομάδα.
Το υπεράκτιο αιολικό έργο Vineyard Wind πρόκειται να κατασκευαστεί στα ανοικτά των νοτίων ακτών του Ναντάκετ της Μασαχουσέτης, ενός «παλαιόθεν ασφαλούς καταφυγίου» της φάλαινας.
«Εκτός αν παροπλιστούν»
Η NOAA διαθέτει ένα δίκτυο οργανισμών που διερευνούν τους θανάτους φαλαινών.
Μεταξύ αυτών των οργανώσεων συγκαταλέγεται και η Atlantic Marine Conservation Society, η οποία, πριν από το 2021, αποτελούνταν από αρκετά άτομα που είχαν δεσμευτεί να σώσουν φάλαινες, σύμφωνα με την κα Λίνοουζ.
Γύρω στο 2021, αυτό άλλαξε, με τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να εργάζονται επίσης για την εταιρεία αιολικής ενέργειας Equinor.
Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Atlantic Marine Conservation Society Πωλ Τόννα είναι επικεφαλής λομπίστας της Equinor, δήλωσε η κα Λίνοουζ, ενώ το μέλος του διοικητικού συμβουλίου Τζένιφερ Ντυπόν είναι υπεύθυνη στρατηγικών περιβαλλοντικών υποθέσεων στην Equinor.
«Περίπου το μισό διοικητικό συμβούλιο της Atlantic Marine Conservation Society φαίνεται να επωφελείται από την ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, και πρόκειται για την οργάνωση που είναι υπεύθυνη για τη διερεύνηση των θανάτων φαλαινών που συμβαίνουν στα ανοικτά των ακτών της Νέας Υόρκης», είπε.
Η Epoch Times επικοινώνησε με την Atlantic Marine Conservation Society για σχόλια.
Σε επιστολή του 2022 προς την BOEM, ο επικεφαλής της NOAA για τα προστατευόμενα είδη Σων Χέιζ εξέφρασε την ανησυχία του για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών κατασκευών και το ενδεχόμενο να βλάψουν τη θαλάσσια ζωή στα νερά της νότιας Νέας Αγγλίας, δήλωσε η κα Λίνοουζ.
Μέλη της Ναυτικής Συμμαχίας του Βορειοδυτικού Ατλαντικού (Northwest Atlantic Marine Alliance) εξετάζουν το κουφάρι μιας μεγαπτέρου φάλαινας στην παραλία Λίντο στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης, στις 31 Ιανουαρίου 2023. (Kena Betancur/AFP via Getty Images)
Οι κίνδυνοι που απαρίθμησε ο κος Χέιζ περιελάμβαναν τον αυξημένο θόρυβο, την κυκλοφορία των σκαφών, την καταστροφή των ενδιαιτημάτων και τους κινδύνους παγίδευσης, καθώς και τις διαταραχές στις διατροφικές πηγές της φάλαινας.
Αν και οι κίνδυνοι μπορούν να «μετριαστούν σε κάποιο βαθμό», οι «ωκεανογραφικές επιπτώσεις» από τις ανεμογεννήτριες που θα λειτουργούν για μια περίοδο 30 ετών δεν μπορούν να μετριαστούν, «εκτός κι αν [τα αιολικά πάρκα] παροπλιστούν», δήλωσε ο κος Χέιζ.
Έκκληση για έρευνα
Παρά τον συναγερμό που σήμαναν πολλοί επιστήμονες, τα μέσα ενημέρωσης και οι περιβαλλοντικές ομάδες συνεχίζουν να αγνοούν τις ανησυχίες που εκφράζονται, χαρακτηρίζοντάς τες ως παραπληροφόρηση που χρηματοδοτείται από ομάδες υπέρ του πετρελαίου.
Νωρίτερα φέτος, ο βουλευτής Τζεφ Βαν Ντριου (R-N.J.) και άλλοι ζήτησαν από το Γραφείο Κυβερνητικής Λογοδοσίας να διερευνήσει τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ανάπτυξης στο Νιου Τζέρσεϊ εν μέσω της αύξησης των θανάτων θαλάσσιων άγριων ζώων.
Ο κος Βαν Ντριου μοιράστηκε το απόσπασμα του πρώην προέδρου Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλώνοντας ότι ο αριθμός των φαλαινών που ξεβράζονται στις ακτές του Ατλαντικού είναι «ιστορικός».
«Γιατί δεν γίνονται έρευνες;», ρώτησε ο κος Βαν Ντριου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Γιατί δεν υπάρχει περιβαλλοντική οργή; Γιατί τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης σιωπούν;»
Ολοένα και περισσότερο έδαφος στις ευρωπαϊκές αγορές κερδίζει η κινόα. Πρόκειται για μια καλλιέργεια η οποία έχει καταγωγή από τη λατινική Αμερική, με τις αρχαιότερες καταγραφές να αναφέρουν την κατανάλωσή της από τους γηγενείς πληθυσμούς του Περού και της Βολιβίας ακόμη και προ 4.000 χρόνων.
Η κινόα είναι μια εξαιρετικά θρεπτική – χωρίς γλουτένη – εναλλακτική καλλιέργεια της τάξης των ψευδοσιτηρών. Ένα από τα σημαντικότερα σημεία στην πορεία διάδοσης της κινόας στον λοιπό κόσμο αποτέλεσε η ανακήρυξη του 2013 ως το «έτος της κινόα» από τα Ηνωμένα Έθνη.
«Έκτοτε η ζήτησή της καταγράφει μια συνεχή ανοδική τάση, ιδιαίτερα στα κράτη-μέλη της ΕΕ», ανέφερε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Επίκουρος Καθηγήτρια Γεωργίας και Καινοτόμων Καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) Ιωάννα Κακαμπούκη, συμπληρώνοντας ότι «πέραν της εξαιρετικής θρεπτικής της αξία, η κινόα μπορεί να συνεισφέρει και στους οικολογικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η Κομισιόν έχει σχεδιάσει μια σειρά από αγρο-περιβαλλοντικά μέτρα με στόχο τη διαχείριση του κλίματος και τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας.
Η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» (Green Deal) αποτελεί μια από τις σημαντικότερες στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα το πλαίσιο «Farm to Fork» που φιλοδοξεί να μειώσει τη χρήση των αγροχημικών κατά 20-50% μέχρι το 2030.
Στα περιθώρια αυτών των πρωτοβουλιών, η ερευνητική κοινότητα επικεντρώθηκε στο πώς μπορεί να μειώσει τις εισροές στον πρωτογενή τομέα, διατηρώντας παράλληλα την παραγωγική δυναμική των σύγχρονων γεωργικών συστημάτων. Μία από τις πλέον υποσχόμενες λύσεις είναι η υιοθέτηση καινοτόμων, εναλλακτικών ξηρικών και χαμηλών εισροών καλλιεργειών, όπως αυτή της κινόα.
«Η περίπτωση της κινόας είναι χαρακτηριστική για το πώς με την εισήγηση καινοτόμων καλλιεργειών μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας. Αρχικά η προσαρμοστικότητα του φυτού σε δυσμενείς για άλλες καλλιέργειες συνθήκες και οι χαμηλές του απαιτήσεις σε λίπασμα και άρδευση πληρούν τις προϋποθέσεις που έθεσε η Συμφωνία», είπε η κα Κακαμπούκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και πρόσθεσε ότι «οι ικανοποιητικές αποδόσεις που σύμφωνα με τη βιβλιογραφία είναι εφικτές για τη χώρα μας, σε συνδυασμό με την υψηλή θρεπτική αξία του σπόρου, μας κάνουν αισιόδοξους για τη παραγωγική και οικονομική δυναμική της κινόα στην Ελλάδα».
Κινόα και Ευρώπη
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον μεγαλύτερο εισαγωγέα κινόα από τις κύριες χώρες παραγωγής που είναι το Περού, η Βολιβία και το Εκουαδόρ. Παρά τις διακυμάνσεις της προσφοράς και των εμπορικών τιμών, ο όγκος των εισαγωγών έχει αποδειχθεί σταθερός τα τελευταία πέντε χρόνια, με μικρή μόνο μείωση το 2018, ενώ υπάρχουν ακόμη προοπτικές για μελλοντική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2019 η συνολική ευρωπαϊκή εισαγωγή κινόας ανήλθε τους 28 χιλιάδες τόνους (εξαιρουμένης της ευρωπαϊκής παραγωγής και της επανεξαγωγής).
Η κινόα στη Θεσσαλία
Η κα Κακαμπούκη μαζί με την ερευνητική της ομάδα, που αποτελείται από τους υποψήφιους διδάκτορες κο Μαυροειδή Αντώνιο και κο Παντελεήμονα Σταυρόπουλο, διερευνά τις βέλτιστες καλλιεργητικές πρακτικές και ευελπιστεί πως σύντομα η καλλιέργεια της κινόας σε μεγάλες εκτάσεις θα είναι ανταγωνιστική των λοιπών παραδοσιακών σιτηρών καθώς και αρκετών ανοιξιάτικων.
Έχει επιλεγεί η περιοχή της Θεσσαλίας όπου οι κλιματολογικές συνθήκες είναι οι ιδανικές για την ανάπτυξη της εν λόγω καλλιέργειας.
«Τα τελευταία χρόνια δουλεύουμε με τη συγκεκριμένη καλλιέργεια, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, στην περιοχή της Θεσσαλίας και βρισκόμαστε και έχουμε εξακριβώσει και βελτιώσει τις ανάγκες της καλλιέργειας υπό ελληνικές συνθήκες», είπε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η κα Κακαμπούκη, καταλήγοντας: «Θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ελληνικής γεωργίας και θα μας φέρει πιο κοντά στην επίτευξη των πράσινων στόχων μας».
Περί τα 139 κιλά απορριμμάτων συνέλλεξαν μαθητές και ελεύθεροι δύτες από τις ακτές και τον βυθό της παραλίας Γενναδίου στη νότια Ρόδο. Συγκεκριμένα 882 μαθητές από τα Δημοτικά Σχολεία Λάρδου, Πυλώνα, Λίνδου, Μαλώνας, Μασσάρων, Γενναδίου και Αρχαγγέλου, από 6 έως 12 ετών, παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό σεμινάριο για την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος λαμβάνοντας πιστοποιητικό συμμετοχής, ενώ συμμετείχαν έμπρακτα στον καθαρισμό του οικοσυστήματος.
Παράλληλα, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τον υποβρύχιο κόσμο και τα πλάσματα που ζουν σε αυτόν, ενώ ενημερώθηκαν και για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θάλασσες και τις μεθόδους για την αντιμετώπισή τους.
Ο βιωματικός καθαρισμός που ακολούθησε έλαβε χώρα στην παραλία Γενναδίου στο τέλος Σεπτεμβρίου. Μαθητές και οι εκπαιδευτικοί συνοδοί τους, μαζί με εθελοντές της περιβαλλοντικής οργάνωσης All For Blue πραγματοποίησαν τον παράκτιο καθαρισμό. Μεταξύ άλλων συνέλεξαν φίλτρα τσιγάρων, πλαστικά μιας χρήσης, αλουμινένιες συσκευασίες και μία ρόδα αυτοκινήτου.
Την εναρκτήρια αποστολή στήριξαν με τη φυσική τους παρουσία ο διευθυντής της παγκόσμιας ομοσπονδίας ελεύθερης κατάδυσης Απ. Μπέλλος, ο προπονητής της εθνικής ομάδας ελεύθερης κατάδυσης, των ρεκόρ και των πρωταθλητών, Δημήτρης Κούμουλος και η ιδρύτρια της All For Blue Κατερίνα Τοπούζογλου.
Στον υποβρύχιο καθαρισμό συμμετείχαν δύτες ελεύθερης κατάδυσης, μέλη της εθνικής ομάδας ελεύθερης κατάδυσης και δύτες αυτόνομης κατάδυσης από το καταδυτικό κέντρο Waterhoppers.
Συνολικά απομακρύνθηκαν από τον βυθό 97 κιλά απορριμμάτων μεταξύ των οποίων αλιευτικός εξοπλισμός, μεταλλικά θραύσματα, οικοδομικά υλικά, αλλά και δύο δεκάκιλα βαρίδια τα οποία μάλιστα χρησίμευσαν στους δύτες που πήραν μέρος σε αγώνες την επόμενη μέρα.
Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος TUI Junior Academy by All For Blue υλοποιείται από την All For Blue σε συνεργασία με το TUI Care Foundation, που υλοποιείται υπό την αιγίδα του υπουργείου Τουρισμού και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ελεύθερης Κατάδυσης CMAS και έχει τριετή διάρκεια (Σεπτέμβριος 2023-Ιούνιος 2026). Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να γίνουν πρωταθλητές για το περιβάλλον (Eco Champions) μέσω της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και δίνοντας ευκαιρίες μάθησης σε νέους.
Αυστηρότερο πλαίσιο για τους πλοιοκτήτες που θα θελήσουν να διαλύσουν παλιά πλοία θέτει ο Διεθνής Κανονισμός για την ορθή περιβαλλοντικά ανακύκλωση πλοίων (σύμβαση του Χονγκ Κονγκ), ενώ την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποιεί τον ευρωπαϊκό κατάλογο μονάδων ανακύκλωσης.
Επισημαίνεται ότι όλα τα μεγάλα ποντοπόρα πλοία που πλέουν υπό σημαία κράτους-μέλους της ΕΕ υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τον ευρωπαϊκό κατάλογο μονάδων ανακύκλωσης πλοίων, καθώς και να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει 43 μονάδες ανακύκλωσης πλοίων, μεταξύ των οποίων 21 ναυπηγεία στην ΕΕ, επτά στη Νορβηγία, 11 στην Τουρκία, τρία στο Ηνωμένο Βασίλειο και ένα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ευρωπαϊκός κατάλογος καταρτίστηκε για πρώτη φορά στις 19 Δεκεμβρίου 2016 και συνήθως επικαιροποιείται δύο φορές τον χρόνο.
Τα πλοία που δεν φέρουν σημαία κράτους της ΕΕ θα μπορούν να ανακυκλώνονται μόνο σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης πλοίων που έχει εγκριθεί από τις εθνικές αρχές της σημαίας κράτους που φέρουν. Επίσης, πλοία που πλέουν υπό σημαία κράτους που δεν έχει επικυρώσει τη διεθνή σύμβαση ορθής ανακύκλωσης HKC, πρέπει να διαθέτουν δήλωση ετοιμότητας πριν από την ανακύκλωση σε εγκατάσταση μέρους της σύμβασης.
Σημειώνεται ότι τη Διεθνή Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ έχουν επικυρώσει, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, είκοσι τέσσερεις (24) χώρες.
Ο κανονισμός
Η Διεθνής Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ (HKC) είναι παγκόσμιος κανονισμός που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό ΙΜΟ. Ωστόσο η ΕΕ, εν όψει της εφαρμογής του κανονισμού, δημοσιοποίησε τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του.
Στόχος του κανονισμού είναι η πρόληψη, η μείωση, η ελαχιστοποίηση και, στο μέτρο του εφικτού, η εξάλειψη ατυχημάτων, τραυματισμών και άλλων δυσμενών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον που οφείλονται στην ανακύκλωση πλοίων.
Με τον συγκεκριμένο κανονισμό επιδιώκεται επίσης η ενίσχυση της ασφάλειας και η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Ένωσης, κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός πλοίου, και τίθενται κανόνες ώστε τα επικίνδυνα υλικά από την ανακύκλωση του πλοίου να υπόκεινται σε διαχείριση φιλική προς το περιβάλλον.
Κάθε πλοίο θα πρέπει να φέρει κατάλογο επικίνδυνων υλικών, στον οποίο θα πρέπει να προσδιορίζεται και το πώς περιλαμβάνονται στη δομική κατασκευή ή στον εξοπλισμό του πλοίου, το σημείο στο οποίο βρίσκονται και, κατά προσέγγιση, οι ποσότητές τους.
Ο κατάλογος θα πρέπει να περιλαμβάνει τις επικίνδυνες ουσίες που υπάρχουν στη δομική κατασκευή ή τον εξοπλισμό του πλοίου, συνοδευόμενες από ένδειξη του σημείου στο οποίο βρίσκονται και, κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων τους, καθώς επίσης τα απόβλητα που υπάρχουν στο σκάφος, τα οποία προέκυψαν κατά τη δραστηριότητά του, και τον κατάλογο των εφοδίων που υπάρχουν στο πλοίο.
Κατά την προετοιμασία ενός πλοίου για ανακύκλωση, οι πλοιοκτήτες παρέχουν στον φορέα εκμετάλλευσης της μονάδας ανακύκλωσης όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το πλοίο και την κατάρτιση του σχεδίου ανακύκλωσης, ενώ κοινοποιούν εγγράφως στην αρμόδια υπηρεσία, εμπρόθεσμα, την πρόθεσή τους για ‘κατεδάφιση’ του πλοίου σε συγκεκριμένη μονάδα που περιλαμβάνεται στον ευρωπαϊκό κατάλογο.
Στην περίπτωση πλοίων που θεωρούνται επικίνδυνα απόβλητα και βρίσκονται σε περιοχή υπό την εθνική δικαιοδοσία κράτους-μέλους, εξάγονται μόνο στις μονάδες που περιλαμβάνονται στον ευρωπαϊκό κατάλογο .
Ο συγκεκριμένος κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε πλοία που φέρουν σημαία τρίτης χώρας, πολεμικά πλοία, βοηθητικά πλοία ή άλλα πλοία των οποίων ιδιοκτήτης ή φορέας εκμετάλλευσης είναι ένα κράτος και τα οποία σήμερα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την παροχή μη εμπορικών, δημόσιων υπηρεσιών, και σε πλοία χωρητικότητας κάτω των 500 τόνων (gross tonnage -GΤ)
Ατυχήματα
Η διαδικασία ανακύκλωσης πλοίων έχει θεωρηθεί ως βασικός συντελεστής της κυκλικής οικονομίας, ωστόσο ένα από τα πιο φλέγοντα ζητήματα επικεντρώνεται στην ασφάλεια στον χώρο εργασίας.
Σύμφωνα με τη βελγική ΜΚΟ Shipbreaking Platform, παρά τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για τις μη ασφαλείς και περιβαλλοντικά επιβλαβείς πρακτικές διάλυσης πλοίων, το 2024 το 80% της παγκόσμιας χωρητικότητας πλοίων διαλύθηκαν σε υποβαθμισμένες συνθήκες, στις παραλίες της Νότιας Ασίας.
Συγκεκριμένα, από τα 409 πλοία που διαλύθηκαν παγκοσμίως το 2024, τα 255 κατέληξαν σε ναυπηγεία της Νότιας Ασίας.
Παρά τις σοβαρές συνέπειες για τους εργαζόμενους, με εννέα ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους και άλλους 45 να τραυματίζονται, για τις τοπικές κοινότητες και τα ευάλωτα παράκτια οικοσυστήματα, το Μπαγκλαντές παραμένει η πρώτη επιλογή της ναυτιλιακής βιομηχανίας για τη διάλυση, ακολουθούμενη από την Ινδία και το Πακιστάν, επισημαίνει η ΜΚΟ.
