Υγεία

Ερευνητές πιστεύουν πως έχουν δημιουργήσει ένα νέο είδος χημικής ένωσης, ένα αντιβιοτικό το οποίο σκοτώνει μόνο τα χειρότερα μικρόβια, χωρίς επικίνδυνες παρενέργειες.

Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις ανέλαβαν να δημιουργήσουν ένα αντιβιοτικό το οποίο σκοτώνει τα gram-αρνητικά βακτήρια, τα οποία συχνά είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, χωρία να καταστρέφει τα μικρόβια που είναι απαραίτητα για την καλή υγεία. Αν τα βακτήρια δεν αναπτύξουν αντίσταση σε αυτό το φάρμακο, πιθανόν να είναι μια σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία λοιμώξεων τα επόμενα χρόνια.

Ο Πωλ Χέργκενροθερ, καθηγητής Χημείας και συνεπικεφαλής της μελέτης, είπε πως οι άνθρωποι συνειδητοποιούν σιγά σιγά πως τα σωτήρια αντιβιοτικά έχουν επίσης σοβαρές παρενέργειες.

«Σκοτώνουν τα καλά βακτήρια καθώς θεραπεύουν τη λοίμωξη», είπε σε δελτίο Τύπου ο κος Χέργκενροθερ. «Αρχίσαμε να σκεφτόμαστε την επόμενη γενιά αντιβιοτικών, τα οποία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ώστε να σκοτώνουν τα παθογενή βακτήρια και όχι τα ωφέλιμα.»

Η μελέτη εστίασε στην καταστροφή των λοιμωδών gram-αρνητικών βακτηρίων, τα οποία είναι δυσκολότερο να σκοτωθούν επειδή διαθέτουν διπλή στρώση προστασίας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στο περιβάλλον του νοσοκομείου και καταστρέφουν τα επιβλαβή gram-αρνητικά βακτήρια καταπολεμούν επίσης τα ωφέλιμα βακτήρια, είπε η Κρίστεν Μούνιοζ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

«Τα περισσότερα κλινικά εγκεκριμένα αντιβιοτικά σκοτώνουν μόνο τα gram-θετικά βακτήρια ή και τα gram-θετικά και τα gram-αρνητικά βακτήρια», είπε σε δήλωση Τύπου η κα Μούνιοζ, αναφέροντας την κολιστίνη, ένα αντιβιοτικό που χορηγείται για την καταπολέμηση μόνο gram-αρνητικών βακτηρίων, το οποίο είναι γνωστό πως προκαλεί διάρροια όπως επίσης και κολίτιδα, μια πιθανώς θανατηφόρα κατάσταση. Η κολιστίνη επιφέρει επίσης βλάβες στο ήπαρ και τους νεφρούς, επομένως «κατά κανόνα, χρησιμοποιείται ως αντιβιοτικό έσχατης λύσης», γράφουν οι επιστήμονες στην μελέτη τους.

Φωτίζοντας ένα νέο μονοπάτι

Η ερευνητική ομάδα ενδιαφέρθηκε για την εύρεση ενός καλύτερου αντιβιοτικού επειδή δεν έχει υπάρξει ένα αντιβιοτικό εγκεκριμένο από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (Food and Drug Administration – FDA) για πάνω από 50 χρόνια που στοχεύει τα gram-αρνητικά βακτήρια, τα οποία είναι εξαιρετικά προβληματικά και δύσκολα στην καταπολέμηση, εξήγησε η κα Μούνιοζ σε συνέντευξή της στους Epoch Times.

Η κα Μούνιοζ είπε πως ουσιαστικά όλα τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στις κλινικές χαλάνε την ισορροπία του γαστρεντερικού σωλήνα «επειδή δεν διακρίνουν μεταξύ καλών και κακών βακτηρίων». Ο στόχος αυτής της έρευνας είναι να βρει έναν αντιβακτηριακό παράγοντα με «τη δυνατότητα να διακρίνει τα gram-αρνητικά από τα gram-θετικά και κατ’ επέκταση να μπορεί να ξεχωρίζει τα παθογόνα από τα συμβιωτικά». Τα συμβιωτικά βακτήρια προστατεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα από εισβολές παθογόνων.

Το νέο φάρμακο, η λολαμικίνη (lolamicin), έχει βρεθεί να είναι αποτελεσματικό στα ποντίκια σε περιπτώσεις οξείας πνευμονίας και σηψαιμίας, μιας λοίμωξης του αίματος. Η σήψη, μια επιπλοκή της σηψαιμίας, προκαλεί περίπου 270.000 θανάτους από τις 1,7 εκατομμύρια περιπτώσεις σε ενήλικες το χρόνο στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (Centers for Disease Control and Prevention).

«Νομίζω το σημαντικότερο συμπέρασμα αυτής της έρευνας είναι το διπλά επιλεκτικό συστατικό της λολαμικίνης», είπε η κα Μούνιοζ. «Εδώ καταφέραμε να αναπτύξουμε ένα φάρμακο που όχι μόνο στοχεύει τα προβληματικά παθογόνα, αλλά ακριβώς επειδή επιλέγει μονάχα αυτά τα παθογόνα, μπορούμε να γλυτώσουμε τα καλά βακτήρια και να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του μικροβιώματος. Αυτή η αρχική μελέτη της λολαμικίνης ανοίγει την πόρτα της εφαρμογής της διπλής επιλεκτικής στρατηγικής για τη μελλοντική ανάπτυξη αντιβιοτικών που θα διατηρούν το μικροβίωμα. Ελπίζουμε πως το αντίκτυπο της λολαμικίνης να επιφέρει μια νέα γενιά στοχευμένων αντιβιοτικών.»

Μία συναρπαστική ανακάλυψη

Η κα Μούνιοζ είπε πως κατά τη δοκιμαστική φάση πολλών ακόμη βακτηριακών στελεχών in vivo στα ποντίκια, οι ερευνητές ενθουσιάστηκαν βλέποντας πως η υπόθεσή τους σχετικά με την ανάπτυξη αντιβιοτικών στενού φάσματος ήταν υποσχόμενη. Το μικροβίωμα των ποντικών είναι ένα καλό εργαλείο για τον σχεδιασμό ανθρώπινων λοιμώξεων επειδή το εντερικό μικροβίωμα των ποντικών και των ανθρώπων είναι παρόμοιο, εξήγησε. Τα αντιβιοτικά που διαταράσσουν την ισορροπία του μικροβιώματος στα ποντίκια έχουν παρόμοιες επιπτώσεις στους ανθρώπους.

«Ήταν πολύ συναρπαστικό όταν έφτιαξα αρχικά αυτή την ένωση και ανακάλυψα πως ήταν ενεργή ενάντια στα κρίσιμα gram-αρνητικά παθογόνα», είπε. «Ενδιαφερόμαστε όμως πιο πολύ για τον αντίκτυπο της λολαμικίνης στη μελλοντική ανάπτυξη αντιβιοτικών που διατηρούν το μικροβίωμα, κάτι πολύ σημαντικότερο.»

Η λολαμικίνη βρέθηκε επίσης να αποτρέπει δευτερεύουσες λοιμώξεις με Clostridioides difficile, μια σοβαρή βακτηριακή λοίμωξη που συνδέεται συνήθως με τα νοσοκομεία. Βρέθηκε ότι καταπολεμά ενεργά πάνω από 130 βακτηριακά στελέχη σε καλλιέργειες κυττάρων, όλες ανθεκτικές σε πλειάδα φαρμάκων.

Προκειμένου να μετατραπεί το μείγμα της λολαμικίνης σε ένα πωλήσιμο αντιβιοτικό, οι κατασκευαστές θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της διαλυτότητας, της μέτρησης του pH και της βέλτιστης κρυσταλλικής μορφής, επεσήμανε η κα Μούνιοζ. Θα πρέπει να εξεταστεί επίσης η δοσολογία και η μορφή του φαρμάκου, για παράδειγμα αν θα είναι υγρό, σε μορφή χαπιού ή ενέσιμο.

«Βρισκόμαστε ακόμη μακριά από τον σχεδιασμό αυτής της ένωσης ως αντιβιοτικό», είπε. «Η λολαμικίνη έχει πολύ δρόμο να διανύσει προτού λάβει έγκριση από τον FDA. Δυστυχώς, μπορεί να πάρει και πάνω από 20 χρόνια από την στιγμή της ανακάλυψης ενός αντιβιοτικού μέχρι το αντιβιοτικό να είναι κλινικά εγκεκριμένο. Εν τω μεταξύ, θα συνεχίσουμε να μελετάμε την λολαμικίνη. Θέλουμε να συνεχίσουμε να εξετάζουμε το φάρμακο ενάντια σε περισσότερα στελέχη βακτηρίων και να εκτελέσουμε πιο λεπτομερείς τοξικολογικές μελέτες.»

Του Huey Freeman

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Το μυστικό της βέλτιστης υγείας μπορεί να μην εξαρτάται μονάχα από τη διατροφή και την άσκηση, αλλά και από έναν λιγότερο γνωστό παράγοντα: το νεύρο vagus ή πνευμονογαστρικό νεύρο.

Αυτό το κρανιακό νεύρο είναι ο κύριος ρυθμιστής των ευαίσθητων ισορροπιών του σώματος, κυβερνώντας τα πάντα – από την διαχείριση του στρες έως την πέψη και την ανοσία. Η εύρυθμη λειτουργία του έχει θετική επίδραση στην ευημερία και την αντοχή μας.

Τι είναι το νεύρο vagus και ποια η σημασία του;

Ως το μακρύτερο κρανιακό νεύρο, το νεύρο vagus λειτουργεί ως μια καίρια επικοινωνιακή δίοδος μεταξύ του εγκεφάλου και των μεγάλων οργάνων. Αναφορά του 2018 στο περιοδικό Frontiers in Psychiatry τονίζει τις επιδράσεις της παρασυμπαθητικής νεύρωσης (και της διέγερσης του νεύρου vagus) στις διάφορες σωματικές λειτουργίες. Η αναφορά δείχνει ότι διεγείρει τους σιελογόνους αδένες, διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου.

Τροφή

Το νεύρο vagus παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της πρόσληψης της τροφής, τη διατήρηση της ενέργειας της ομοιόστασης, το αίσθημα του κορεσμού και τη μείωση φλεγμονών. Εμπλέκεται στη μετάδοση σημάτων από το εντερικό σύστημα στον εγκέφαλο, ενημερώνοντας τον για τη διάταση του στομάχου και την ύπαρξη θρεπτικών συστατικών στον γαστρεντερικό σωλήνα. Αυτά τα σήματα βοηθούν στη ρύθμιση της αίσθησης της πείνας και του κορεσμού, επηρεάζοντας την πρόσληψη τροφής.

Στρες

Το νεύρο vagus αφορά και την έναρξη ψυχιατρικών διαταραχών και καταστάσεων φλεγμονής και στρες. Η διέγερση του νεύρου vagus έχει θεραπευτικές δυνατότητες, κυρίως λόγω της αντιφλεγμονώδους και χαλαρωτικής του ιδιότητας.

Επιστημονικό άρθρο του 2022 που εκδόθηκε στο περιοδικό Frontiers in Integrative Neuroscience έδειξε πως η διέγερση του νεύρου vagus προκαλεί σήματα ασφάλειας, τα οποία επιστρατεύουν μεταβολικά αποτελεσματικές καταστάσεις ηρεμίας, όπως τη μείωση του καρδιακού παλμού, προάγοντας έτσι την υγεία, την ανάπτυξη και την αποκατάσταση.

Συναισθήματα

Η ρύθμιση του νεύρου vagus όχι μόνο ενισχύει τη φυσική υγεία, αλλά παίζει κρίσιμο ρόλο και στην ενίσχυση της σωματικής και συναισθηματικής νοημοσύνης, εξηγεί η Άριελ Σβαρτς, πιστοποιημένη κλινική ψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων για τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (post-traumatic stress disorder – PTSD) και σα περίπλοκα τραύματα, στο βιβλίο της «Θεραπευτική Γιόγκα για την Ανάρρωση από Τραύματα»(“Therapeutic Yoga for Trauma Recovery”). Χρησιμεύει ως εργαλείο για να βοηθάει τους ανθρώπους να σχετίζονται και να συνδέονται με άλλους με έναν πιο υγιή και ώριμο τρόπο.

Το νεύρο vagus συνδέεται με τη ρύθμιση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, το οποίο ευθύνεται για την ανταπόκριση της ξεκούρασης και της πέψης. Ένα λειτουργικό νεύρο vagus προωθεί μια πιο ήρεμη φυσιολογική κατάσταση, η οποία με τη σειρά της διευκολύνει την καλύτερη συναισθηματική ρύθμιση και την ικανότητα να διαχειρίζεται κανείς το στρες και τα έντονα συναισθήματα.

Ενυδάτωση

To νεύρο vagus είναι σαν ποτάμι, ικανό να θρέψει, να ενυδατώσει και να προσέξει αποτελεσματικά ολόκληρο το σώμα, είπε στους Epoch Times η Λινταλίζ Γκρόμπλερ, εκπαιδευτικός ψυχολόγος. Μπορεί να διακλαδωθεί, διανέμοντας τη σωστή ποσότητα νερού ή ενέργειας στα διάφορα όργανα, συμπεριλαμβανομένων των νεφρών, της καρδιάς και των πνευμόνων.

Η ενστικτώδης σοφία του νεύρου vagus τού επιτρέπει να αναδιανείμει το νερό ή την ενέργεια όταν βρίσκεται υπό απειλή, δίνοντας προτεραιότητα σε ζωτικές λειτουργίες με το να φράσσει συγκεκριμένα παρακλάδια και να εστιάζει τους πόρους στην αντίδραση «πάλης ή φυγής», εξηγεί η κα Γκρόμπλερ, προσθέτοντας ότι ίσως απαιτείται διαφορετική προσέγγιση για διαφορετικούς ανθρώπους, και για αυτόν τον λόγο μια μέθοδος δοκιμών και λαθών πιθανώς να είναι πιο κατάλληλη ώστε να βρεθεί η καλύτερη λύση για κάθε ασθενή.

Πώς να βελτιώσουμε τη λειτουργία του νεύρου vagus με φυσικό τρόπο

Παρότι υπάρχουν φάρμακα και επεμβατικές θεραπείες όπως η διέγερση του νεύρου vagus, υπάρχουν επίσης και φυσικοί τρόποι βελτίωσης της λειτουργίας του.

1. Ψηλάφηση

Τα νεύρο vagus διατρέχει το πρόσωπο, τα αυτιά και τον αυχένα. Η ψηλάφηση και το μασάζ σε αυτές τις περιοχές, όπως και η ανάπτυξη αισθητήριας επίγνωσης σε όλο το σώμα μπορεί να το διεγείρουν με φυσικό τρόπο, σύμφωνα με τη Δρα Σβαρτς.

Άρθρο του 2015 στο Περιοδικό Επιστήμης της Υγείας περιγράφει πως ακόμη και μια συνεδρία του αποκαλούμενου “havening” (χέιβενινγκ, από το αγγλικό haven = καταφύγιο) έχει θετική επίδραση στην κατάθλιψη και το άγχος και, κατ’ επέκταση, στην εργασιακή και κοινωνική προσαρμογή. Κατά τη διάρκεια του havening, ανακαλείται ένα αρνητικό γεγονός και η συναισθηματική κατάσταση που συνδέεται με αυτό, ενώ ένας επαγγελματίας ασκεί ήρεμη πίεση στους πήχεις.

2. Στάση του σώματος και κινήσεις της σπονδυλικής στήλης

Η σωστή στάση του σώματος συμβάλει στη διατήρηση της φυσικής και νοητικής υγείας. Όπως γράφει και στο βιβλίο της η κα Σβαρτς, οι συνηθισμένες απευθυγραμμίσεις της σπονδυλικής στήλης καταπονούν το νευρικό σύστημα και επηρεάζουν αρνητικά τα ζωτικά όργανα.

Ένας αποτελεσματικός τρόπος να βελτιώσουμε τη λειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος είναι με ορισμένες κινήσεις και ασκήσεις που προάγουν την ευκαμψία της σπονδυλικής στήλης και διορθώνουν τις συνηθισμένες ανισορροπίες.

Η κα Σβαρτς μιλά για την κίνηση της σπονδυλικής στήλης σε έξι κατευθύνσεις: εκτείνοντας τον κόκκυγα προς τα πίσω, μακραίνοντας έτσι τον κορμό και ανυψώνοντας το στήθος, μετά μαζεύοντας τον κόκκυγα προς τα εμπρός, τραβώντας τους ώμους μπροστά και χαμηλώνοντας το βλέμμα προς τα κάτω. Ύστερα, γύρτε το άνω μέρος του σώματος προς τα δεξιά, μακραίνοντας το αριστερό μέρος του σώματος. Έπειτα, αλλάξτε μεριά, γέρνοντας προς τα αριστερά και μακραίνοντας το δεξί μέρος του κορμού. Τέλος, στρίψτε ελαφρά προς κάθε μεριά του σώματος. Σηκώστε τα χέρια πάνω από το κεφάλι, τραβήξτε το δεξί χέρι προς τα πίσω και τοποθετήστε τα δάχτυλα του δεξιού χεριού στη καρέκλα ή στο έδαφος πίσω σας και το αριστερό χέρι σας πάνω στο γόνατο. Πάρτε μερικές ανάσες και μετά κάντε το προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Σύμφωνα με μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuromodulation (Νευροτροποποίηση), η διέγερση της σπονδυλικής στήλης βοηθά στην αποκατάσταση της ρύθμισης του αυτόνομου νευρικού συστήματος και τονώνει την παρασυμπαθητική δραστηριότητα.

3. Κινήσεις των ματιών

Τα μάτια παρέχουν πολλές πληροφορίες σχετικά με το πώς νιώθει κάποιος. Και αυτό διότι συνδέονται στενά με το αυτόνομο νευρικό σύστημα.

Όταν ενεργοποιείται η αντίδραση στο στρες, οι κόρες διαστέλλονται για να βοηθήσουν στην ανίχνευση του περιβάλλοντος. Όταν κάποιος νιώθει ασφαλής, τα μάτια του τείνουν να λαμπυρίζουν και να δείχνουν ζεστασιά, δίνοντας το σήμα πως το σύστημα κοινωνικής δράσης είναι ενεργό, γράφει στο βιβλίο της η κα Σβαρτς.

Δεδομένης της σχέσης μεταξύ των ματιών και του νεύρου vagus, ένας τρόπος να επιτύχουμε την διέγερση του είναι η εξάσκηση διάτασης και χρήσης των μυών των ματιών, κάτι που συντελλεί στη χαλάρωση τους. Τα μάτια συνδέονται απευθείας με τους μύες στη βάση του κρανίου, επομένως η κίνηση τους απελευθερώνει επίσης τους μύες του αυχένα, αυξάνοντας τη ροή του αίματος στο εγκεφαλικό στέλεχος και το νεύρο vagus, γράφει η κα Σβαρτς.

Σύμφωνα με το βιβλίο της κας Σβαρτς, συγκεκριμένες κινήσεις που διεγείρουν το νεύρο vagus περιλαμβάνουν την έκταση και απελευθέρωση των μυών του ματιού μέσω της κίνησης του οφθαλμού αριστερά – δεξιά χωρίς να γυρνάμε το κεφάλι. Άλλη μια επιλογή είναι να τοποθετήσουμε και τα δύο χέρια πίσω από το κεφάλι για στήριξη και να φέρουμε τη ματιά μας στον δεξιό αγκώνα. Να παραμείνουμε σε αυτήν τη θέση για αρκετές ανάσες και να παρατηρήσουμε τα διακριτά σημάδια χαλάρωσης του σώματος. Μετά από 10 ανάσες, επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία, μεταφέροντας το βλέμμα μας στον αριστερό αγκώνα.

4. EMDR

Η απευαισθητοποίηση και επανεπεξεργασία μέσω οφθαλμικών κινήσεων (Eye movement desensitization and reprocessing – EMDR) είναι μια μορφή εγκάρσιας κίνησης, αλλά είναι επίσης μια κίνηση των ματιών,εξαιρετικά ισχυρή για τη διέγερση του νεύρου vagus.

Η κα Σβαρτς αναφέρει πως το αίσθημα ανασφάλειας μπορεί να διακόψει τις νευρικές συνδέσεις μεταξύ διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου, παρεμβαίνοντας στην ικανότητα του εγκεφάλου να ενσωματώνει πληροφορίες σε γνωστικό, συναισθηματικό και αισθησιοκινητικό επίπεδο (πχ. συντονισμός και ισορροπία). Επομένως, για να ρυθμίσουμε αποτελεσματικά το νεύρο vagus, είναι κρίσιμο να χρησιμοποιήσουμε στρατηγικές εγκεφαλικής ενσωμάτωσης που καλλιεργούν υγιείς νευρολογικές συνδέσεις μεταξύ του δεξιού και του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, καθώς και μεταξύ του άνω και του κάτω εγκεφαλικού κέντρου.

Μια από τις πιο γνωστές θεραπευτικές εφαρμογές εγκεφαλικής ενσωμάτωσης είναι το EMDR, το οποίο χρησιμοποιεί διμερείς κινήσεις των ματιών για να προάγει την επικοινωνία μεταξύ των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου. Αυτή η διαδικασία μιμείται τον ύπνο ραγδαίων κινήσεων των ματιών (rapid eye movement – REM) και ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, σύμφωνα με άρθρο του 2008 στο Περιοδικό Διαταραχών Άγχους.

Σύμφωνα με την κα Σβαρτς, οι εγκάρσιες κινήσεις συμβάλλουν στη δημιουργία μιας κατάστασης νευρικού συστήματος με συνοχή, επιτρέποντας στα άτομα να λαμβάνουν αποφάσεις, να διαχειρίζονται διαμάχες και να αντιδρούν στο στρες πιο αποτελεσματικά και συνεκτικά.

5. Αναπνοή

Η καρδιά και οι πνεύμονες είναι βαθειά συνδεδεμένοι μεταξύ τους και με το αυτόνομο νευρικό σύστημα, καθιστώντας τη ρύθμιση της αναπνοής απαραίτητη για τη διατήρηση της ισορροπίας του νευρικού συστήματος.

Μεγάλες, αργές εκπνοές διεγείρουν το νεύρο vagus, ξεκινώντας μια χαλαρωτική αντίδραση του παρασυμπαθητικού συστήματος που ηρεμεί το σώμα, σύμφωνα με μελέτη του 2018 στο Περιοδικό Ψυχικής Υγείας. Οι εισπνοές από κάθε ρουθούνι εναλλάξ επίσης φαίνεται να επηρεάζουν αισθητά το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.

Οι άνθρωποι ρυθμίζουν το νευρικό τους σύστημα μέσω της αναπνοής, είπε στους Epoch Times η Ρόμυ Μίκελσον, δραματοθεραπεύτρια στη Νότιο Αφρική. Με το να βρίσκουν ένα ήρεμο μέρος μέσα τους, οι πελάτες της μπορούν επανειλημμένα να επιστρέφουν σε αυτή την κατάσταση, η οποία υποστηρίζει την ρύθμιση του νεύρου vagus, πρόσθεσε. Η κα Μίκελσον είπε πως παρατήρησε ότι οι πελάτες της νιώθουν γεμάτοι δύναμη όταν ρυθμίζουν το νεύρο, συνειδητοποιώντας πως υπάρχουν εναλλακτικές στην αύξηση της φαρμακευτικής αγωγής. Ακόμα και μια βαθειά ανάσα μπορεί να ενεργοποιήσει μια κατάσταση ηρεμίας, σημείωσε.

6. Βουητό

Όταν αντιλαμβανόμαστε έναν κίνδυνο, ο τόνος των μυών στο εσωτερικό μέρος του αυτιού χαλαρώνει, αυξάνοντας την ευαισθησία σε ήχους υψηλής και χαμηλής συχνότητας, γράφει στο βιβλίο της η κα Σβαρτς. Το άκουσμα μιας απειλής χαμηλού τόνου, όπως το γρύλλισμα ενός ζώου, ενεργοποιεί μια άμεση αντίδραση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, βάζοντας σε δράση τις άμυνες αυτοπροστασίας.

Ομοίως, ήχοι υψηλής συχνότητας στη φύση, όπως η κραυγή μίας μαϊμούς ή ενός πουλιού, συχνά δίνουν σήμα για πιθανό κίνδυνο, προκαλώντας τον εγκέφαλο να τις εκλάβει ως επικίνδυνες, σύμφωνα με την κα Σβαρτς. Αντιθέτως, όταν νιώθουμε ασφαλείς, οι μύες στο εσωτερικό του αυτιού είναι σε ένταση, ενισχύοντας την ευαισθησία στην ανθρώπινη φωνή. Αυτοί οι “ήχοι της ασφάλειας” ενεργοποιούν το κοινωνικό νευρικό σύστημα, προωθώντας μια ολόσωμη εμπειρία ανάπαυσης, γράφει. Χαλαρωτικοί ήχοι, συμπεριλαμβανομένης της μουσικής, των κυμάτων της θάλασσας, του βουητού, των γκονγκ και των ηχογαβαθών (singing bowls), μπορεί να είναι ένας ισχυρός τρόπος διέγερσης του νεύρου vagus.

Σύμφωνα με έγγραφο στο Frontiers in Psychology, το τραγούδι φαίνεται πως ρυθμίζει το νεύρο vagus.

7. Έκθεση σε κρύο νερό

Η αύξηση του πνευμονογαστρικού τόνου, που συνδέεται με την ενίσχυση της δραστηριότητας του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, μπορεί να επιτευχθεί και  μέσω της έκθεσης στο κρύο – πχ με ένα κρύο ντους.

Μελέτη του 2008 έδειξε πως, παρόλο που αρχικά ενεργοποιείται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα με την έκθεση σε κρύο νερό, η επανειλημμένη έκθεση και ο εγκλιματισμός στις χαμηλές θερμοκρασίες οδηγεί σε αλλαγή προς αύξηση της παρασυμπαθητικής δραστηριότητας.

8. Γέλιο

Το γέλιο διεγείρει έναν ρυθμικό τρόπο αναπνοής ο οποίος ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζεται από το νεύρο vagus. Όταν η ρυθμική αναπνοή από το γέλιο ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό σύστημα, αυτό διεγείρει το νεύρο vagus.

Η ρυθμική αναπνοή και η μυϊκή δραστηριότητα που περιλαμβάνονται στο γέλιο ενεργοποιούν τις παρασυμπαθητικές διόδους του νεύρου vagus. Αυτό βοηθά στην εξισορρόπηση της συμπαθητικής αντίδρασης «πάλης η φυγής» ενάντια στο στρες και βελτιώνει τον τόνο του νεύρου για μια ολική ρύθμιση και χαλάρωση του σώματος .

Της Zena le Roux

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Η ‘έφοδος’ των τροφών χωρίς γλουτένη προσέφερε μεγάλη ανακούφιση σε όσους πάσχουν από  κοιλιοκάκη (δυσανεξία στη γλουτένη) και άλλες παθήσεις που απαιτούν την αποφυγή της γλουτένης. Ωστόσο, έχει οδηγήσει και σε παρεξηγήσεις σχετικά με το τι συνιστά υγιεινή διατροφή.

Οι εσφαλμένες αυτές αντιλήψεις περιλαμβάνουν την άποψη ότι τα φαγητά χωρίς γλουτένη είναι εγγενώς καλύτερα από αυτά που περιέχουν γλουτένη ή ότι η κατανάλωση τροφών χωρίς γλουτένη είναι ένας υγιεινός τρόπος διατροφής για όλους. Αυτό όμως δεν είναι σωστό.

Το να αποφεύγει κανείς τη γλουτένη δεν συνεπάγεται υγιεινό τρόπο διατροφής για αυτούς που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας της γλουτένης. Στην πραγματικότητα, χωρίς την καθοδήγηση ειδικών με γνώσεις επί του θέματος, όπως πιστοποιημένων διατροφολόγων, η απαλοιφή τροφών με γλουτένη από τη δίαιτα μας μπορεί να επιφέρει διατροφικές ελλείψεις σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα μπισκότο είναι ένα μπισκότο, ένα πατατάκι είναι ένα πατατάκι. Με άλλα λόγια, το απλό γεγονός ότι ένα προϊόν δεν έχει γλουτένη, δεν το κάνει αυτομάτως υπερτροφή. Ωστόσο, ένα σνακ χωρίς γλουτένη μπορεί να ενταχθεί σε ένα υγιεινό διατροφικό πρόγραμμα.

Σε γενικές γραμμές, τροφές σε αυτή την κατηγορία δεν πρόκειται να παρέχουν ουσιαστικές ποσότητες από πολλά θρεπτικά συστατικά. Όταν κάνετε τις επιλογές σας, αναζητήστε αυτές που περιέχουν πρωτεΐνη ή φυτικές ίνες ή που δεν περιέχουν υψηλές ποσότητες νατρίου, κορεσμένων λιπαρών και  ζάχαρης.

Χρήσιμες υποδείξεις

Λάβετε υπόψιν τα εξής, όταν διαλέγετε σνακ χωρίς γλουτένη:

• Να είστε ενήμεροι. Τα μεγέθη των μερίδων διαφέρουν πάρα πολύ από προϊόν σε προϊόν, οπότε να είστε σίγουροι ότι γνωρίζετε το μέγεθος της μερίδας που αναλογεί στο σνακ της επιλογής σας.

• Γλυκά. Τα περισσότερα μπισκότα χωρίς γλουτένη περιέχουν ζάχαρη, όπως και τα παραδοσιακά μπισκότα. Να είστε σίγουροι ότι την προσμετράτε στην ημερήσια ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνετε.

• Προειδοποίηση για αλλεργίες. Όταν αντικαθιστούν τη γλουτένη, πολλοί κατασκευαστές συχνά χρησιμοποιούν ασυνήθιστα συστατικά, μερικά από τα οποία μπορεί να είναι αλλεργιογόνα. Ελέγχετε προσεκτικά τι ακριβώς περιέχει το προϊόν.

Από το Environmental Nutrition

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Καθώς η νόσος του Αλτσχάιμερ και η άνοια εμφανίζονται όλο και συχνότερα, ένα αυξανόμενο σώμα ερευνών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για έναν πιθανό ύποπτο: την έκθεση σε βαρέα μέταλλα.

Από τα φάρμακα που λαμβάνουμε έως το νερό που πίνουμε και πιθανώς και τον αέρα που αναπνέουμε, μέταλλα όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο και το αλουμίνιο είναι διαδεδομένα στο περιβάλλον μας, μεγαλώνοντας τον κίνδυνο της εξασθένησης της γνωσιακής λειτουργίας και της εμφάνισης νευρολογικών παθήσεων.

Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες ενισχύουν τη γνωσιακή εξασθένηση

Σχεδόν 7 εκατομμύρια Αμερικάνοι πάσχουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, αριθμός που εκτιμάται να διπλασιαστεί έως το 2050, σύμφωνα με την Ένωση Αλτσχάιμερ.

Έρευνες σε ανθρώπους επανειλημμένα δείχνουν πως η έκθεση σε μόλυβδο, κάδμιο και μαγγάνιο συνδέεται με μείωση και εξασθένηση της γνωσιακής λειτουργίας.

Το κάδμιο, συγκεκριμένα, αποβάλλεται με αυξανόμενους ρυθμούς στο περιβάλλον μέσα από βιομηχανικές δραστηριότητες όπως η εξόρυξη άνθρακα και η χρήση φωσφορικών λιπασμάτων στα σπαρτά.

Άλλο ένα μέταλλο το οποίο συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας είναι το αλουμίνιο, το οποίο έχει ληφθεί υπ’ όψιν για πιθανή χρήση σε μεθόδους γεωμηχανικής προς καταπράυνση της κλιματικής αλλαγής μέσω της έγχυσης αεροζόλ στη χαμηλή ατμόσφαιρα. Αυτό πιθανόν να οδηγήσει σε αύξηση κινδύνου έκθεσης σε ενώσεις αλουμινίου για τους ανθρώπους και τα οικοσυστήματα.

Η νομιμοποίηση της μαριχουάνας σε έναν αυξανόμενο αριθμό πολιτειών των ΗΠΑ μπορεί επίσης να οξύνει το πρόβλημα της έκθεσης σε τοξικά μέταλλα. Μια μελέτη του 2023 βρήκε ότι οι χρήστες κάνναβης είχαν σημαντικά αυξημένα επίπεδα μολύβδου και καδμίου στο αίμα και στα ούρα τους σε σχέση με αυτούς που δεν ήταν χρήστες. Ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα επίπεδα καδμίου στους χρήστες κάνναβης ήταν, κατά μέσο όρο, 22% υψηλότερα στο αίμα και 18% υψηλότερα στα ούρα. Τα επίπεδα μολύβδου ήταν αυξημένα κατά 27% στο αίμα και 21% στα ούρα μεταξύ των χρηστών.

Σύμφωνα με τον οργανισμό Προστασίας του Περιβάλλοντος (Environmental Protection Agency – EPA), δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης μολύβδου.

Μεταλλικά ιχνοστοιχεία που μειώνουν τον κίνδυνο άνοιας

Ενώ κάποια μέταλλα επηρεάζουν δυσμενώς τη νευρολογική υγεία, πολλά απαραίτητα ιχνοστοιχεία συμβάλλουν στη μείωση εμφάνισης του Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας. Αυτά τα ιχνοστοιχεία, ή μεταλλικά στοιχεία, παίζουν ζωτικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου και στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όταν λαμβάνονται με μέτρο.

• Μαγνήσιο: Νευροπροστατευτικό, μειώνει το στρες και την φλεγμονή λόγω οξείδωσης

• Ψευδάργυρος: Απαραίτητος για ανοσοποιητικές λειτουργίες και την επικοινωνία του εγκεφάλου

• Χαλκός: Μειώνει το στρες και τη φλεγμονή λόγω οξείδωσης

• Σελήνιο: Βελτιώνει τη γνωστική ικανότητα σε περιπτώσεις ελαφράς απώλειας αυτής

Τροφές πλούσιες σε αυτά τα ιχνοστοιχεία είναι οι εξής:

• Οι ξηροί καρποί όπως τα αμύγδαλα, τα καρύδια και τα πεκάν, καθώς επίσης και οι σπόροι (τσία, λιναρόσποροι, ηλιόσποροι)

• Όσπρια (φακές, ρεβύθια, μαύρα φασόλια)

• Δημητριακά ολικής άλεσης, συμπεριλαμβανομένων της βρώμης, της κινόα και του κριθαριού

Ενώ αυτά τα ιχνοστοιχεία μπορεί να έχουν νευροπροστατευτική επίδραση, δεν συνιστούν υποκατάστατο για τις καθιερωμένες θεραπείες της νόσου του Αλτσχάιμερ και της άνοιας. Ένα περιεκτικό σχέδιο θεραπείας που περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής, τα φάρμακα και της γνωσιακή προπόνηση παραμένει απαραίτητο για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των παθήσεων.

Έκθεση βαρέων μετάλλων στην καθημερινότητα

Παρατεταμένη έκθεση σε χαμηλά επίπεδα αλουμινίου μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση του εγκεφάλου και τον νευροεκφυλισμό, δείχνει έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Τοξικολογία (Toxicology). Η χρήση αντιόξινων που παρασκευάζονται με υδροξείδιο του αργιλίου είναι μια από τις κύριες πηγές έκθεσης σε αλουμίνιο στους ανθρώπους.

Δεν υπάρχει κανένας γνωστός τρόπος αναστροφής της ζημιάς που προκαλείται από έκθεση σε αλουμίνιο, είπε στους Epoch Times ο Δρ Τσαρλς Μ. Τζάνσενς, ειδικός εσωτερικής ιατρικής στο Σινσινάτι: «Ο εγκέφαλος έχει επιδείξει πως έχει μια ορισμένη πλαστικότητα και ικανότητα αναγέννησης. Αλλά η καλύτερη επιλογή είναι να αφαιρέσουμε πλήρως την πηγή που προκαλεί την ζημιά».

Ο τρόπος που εκτιθέμεθα σε αυτά τα μέταλλα διαφέρει. «Μόλυβδο και αρσενικό λαμβάνουμε κυρίως μέσα από τις διατροφικές πηγές, τα άλλα μέταλλα μέσω του εργασιακού περιβάλλοντος», επεσήμανε ο Δρ Τζάνσενς.

Έχει ανακαλυφθεί ότι ορισμένες τροφές και μπαχαρικά, συμπεριλαμβανομένων των εισαγόμενων γλυκών, του κολίανδρου, του κουρκουμά και της σκόνης τσίλι, περιλαμβάνουν μόλυβδο.

Αν και το αλουμίνιο σχετίζεται με τη μείωση της γνωστικής ικανότητας, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να πετάξουμε τα αλουμινένια μαγειρικά σκεύη. Αυτά τα μέταλλα πρέπει να βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, αέρια ή υγρή, για να τα απορροφήσει το σώμα μας και να υποστεί ζημιά, εξήγησε ο Δρ Τζάνσενς.

Του George Citroner

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Αυτό το αίσθημα ‘μυρμηγκιάσματος’ που νιώθετε όταν μουδιάζει το πόδι σας; Για εκατομμύρια ανθρώπους είναι κάτι παραπάνω από μια προσωρινή ενόχληση – θα μπορούσε να είναι σημάδι μιας μη διαγνωσμένης νευρικής διαταραχής.

Η περιφερική συμμετρική πολυνευροπάθεια ή ΠΣΠ (Distal symmetric polyneuropathy ή DSP), η πιο συνήθης μορφή νευροπάθειας, μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες πτώσης, λοίμωξης ακόμη και ακρωτηριασμού εάν μείνει ανεξέλεγκτη. Ωστόσο, οι επιστήμονες λένε πως οι περισσότερες περιπτώσεις παραμένουν μη ανιχνεύσιμες, επιτρέποντας στην κατάσταση να κατασπαράζει αθόρυβα το νευρικό σύστημα.

Πολλαπλές οι αιτίες πέραν του διαβήτη

Η νευροπάθεια αναφέρεται σε καταστροφή των νευρικών απολήξεων του περιφερικού νευρικού συστήματος του σώματος, το νευρικό δίκτυο πέραν του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Είναι η πιο γνωστή επιπλοκή του διαβήτη.

Η περιφερική συμμετρική πολυνευροπάθεια, γνωστή και ως διαβητική νευροπάθεια, είναι ένα είδος νευροπάθειας που σχετίζεται με τον διαβήτη, επηρεάζοντας περίπου το 15% των ανθρώπων άνω των 40 ετών, το 30% των οποίων πάσχουν από διαβήτη. Εκτιμάται ότι επηρεάζει περισσότερους από 20 εκατομμύρια Αμερικάνους.

Ωστόσο, ο διαβήτης δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας κινδύνου για τη νευροπάθεια. Θα μπορούσε να είναι ένα πρώιμο σημάδι κάποιας άλλης υποκείμενης, μη διαγνωσμένης διαταραχής, σύμφωνα με τον Δρα Νόρμαν Λάτοφ, νευρολόγο και διευθυντή της Κλινικής και Κέντρου Έρευνας Περιφερικής Νευροπάθειας της Weill Cornell Medicine. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει διαταραχές στον θυρεοειδή ή τους νεφρούς, έλλειψη βιταμίνης Β, ρευματολογικές ή αυτοάνοσες καταστάσεις, έκθεση σε τοξίνες ή λοιμώξεις όπως η νόσος του Lyme, ηπατίτιδα Γ και σύφιλη. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να υποδεικνύει και καρκίνο εάν ένας όγκος μεγαλώνει κοντά σε κάποιο νεύρο και το πιέζει.

«Οποιαδήποτε καθυστέρηση στη διάγνωση και τη θεραπεία θα επιτρέψει σε αυτές τις καταστάσεις να επιδεινωθούν και να προκαλέσουν μόνιμη ζημιά, και όχι μόνο στα νεύρα», προσθέτει ο Δρ Λάτοφ.

Τα συμπτώματα της διαβητικής νευροπάθειας διαφέρουν βάσει των νεύρων που έχουν προσβληθεί. Κυμαίνονται από πόνο και αιμωδίες στα άκρα έως και προβλήματα με την πέψη, την ούρηση, τα αγγεία και την καρδιά. Ενώ κάποιοι έχουν ήπια συμπτώματα, άλλοι νιώθουν εξουθενωτικό πόνο.

Το 75% των περιπτώσεων νευροπάθειας είναι μη διαγνωσμένες

Νέα έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στο περιοδικό Νευρολογία (Neurology) βρήκε πως η πλειοψηφία των συμμετεχόντων όχι μόνο είχαν νευροπάθεια, αλλά δεν το γνώριζαν καν.

Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από 169 ασθενείς σε κλινική στο Φλιντ του Μίσιγκαν, η οποία κυρίως δέχεται ασθενείς υπό το κρατικό βοήθημα υγειονομικής περίθαλψης Medicaid. Σχεδόν το 70% της ομάδας ήταν έγχρωμοι μη ισπανόφωνες. Οι μισοί είχαν διαβήτη, το 67% διαγνώστηκε με μεταβολικό σύνδρομο και περίπου οι μισοί είχαν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 20.000 δολάρια.

Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι το 73% είχε ΠΣΠ, με το 75% των περιπτώσεων να μην έχουν διαγνωσθεί στο παρελθόν. Επίσης, το 57% των συμμετεχόντων με ΠΣΠ ανέφερε νευρολογικούς πόνους.

Ο Δρ Λάτοφ τόνισε τη σημασία αυτής της έρευνας, τραβώντας την προσοχή στην ανάγκη για καλύτερη αναγνώριση και θεραπεία της νευροπάθειας, «συγκεκριμένα τη συσχέτιση του μεταβολικού συνδρόμου, μια κατάσταση η οποία είναι ιάσιμη».

Οι ερευνητές σημείωσαν έναν περιορισμό: η μελέτη παρείχε ένα «στιγμιαίο χρονικό κάδρο» και δεν ακολούθησε τους συμμετέχοντες χωρίς ΠΣΠ για να δει αν την ανέπτυξαν αργότερα. Επίσης, δεν ερεύνησε τον λόγο που ορισμένοι δυσκολεύτηκαν να χειριστούν τους παράγοντες κινδύνου της νευροπάθειας.

Νευροπάθεια μετά από εμβολιασμό COVID-19

Ήδη από το 2022, υπάρχουν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι ο εμβολιασμός κατά του COVID-19 θα μπορούσε να αποτελεί νέο παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη νευροπάθειας.

Μια έρευνα εκτίμησε 23 αυτοαναφερόμενους ασθενείς από τον Ιανουάριο 2021, οι οποίοι ανέπτυξαν έναν νέο συνδυασμό συμπτωμάτων νευροπάθειας (αισθητικά, κινητικά και αυτόνομα) μέσα σε έναν μήνα αφότου είχαν λάβει τη δόση του εμβολίου κατά του COVID-19. Ασθενείς με μη νευρολογικά παράπονα, με ήδη υπάρχοντα ή επιδεινωμένα νευρολογικά θέματα ή υποκείμενους παράγοντες κινδύνου νευροπάθειας αποκλείστηκαν από την έρευνα, σύμφωνα με το προσχέδιο.

Τα εμβόλια που δέχτηκαν περιελάμβαναν ένα από την εταιρία AstraZeneca, ένα από την Jansses (J&J), εννέα από την Moderna και δώδεκα από την Pfizer.

Όλοι οι συμμετέχοντες ανέπτυξαν νευρολογικά συμπτώματα 21 μέρες μετά τον εμβολιασμό, με μέσο όρο εμφάνισης συμπτωμάτων τέσσερεις ημέρες μετά τον εμβολιασμό.

Του George Citroner

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε