Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε, στις 22 Ιουνίου, παγκόσμια ταξιδιωτική προειδοποίηση προς τους Αμερικανούς πολίτες και τους νόμιμους κατοίκους των ΗΠΑ, συνιστώντας αυξημένη επαγρύπνηση λόγω της κλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με φόντο τις αμερικανικές αεροπορικές επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Στην ανακοίνωση, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιεί για ενδεχόμενες διαδηλώσεις και απειλές εναντίον αμερικανικών συμφερόντων και πολιτών ανά τον κόσμο. Την προηγουμένη, 21 Ιουνίου, αμερικανικές δυνάμεις πραγματοποίησαν επιθέσεις σε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, στο πλαίσιο της προσπάθειας που ξεκίνησε το Ισραήλ στις 13 Ιουνίου για καταστροφή της πυρηνικής δυνατότητας του Ιράν.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι η σύγκρουση έχει προκαλέσει διακοπές στα δρομολόγια πτήσεων και περιοδικό κλείσιμο εναέριου χώρου στη Μέση Ανατολή, ενώ οι Αμερικανοί πολίτες καλούνται να επιδεικνύουν αυξημένη προσοχή.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, προειδοποίησε για «αιώνιες συνέπειες» ως απάντηση στα αμερικανικά πλήγματα και άφησε να εννοηθεί ότι η διπλωματική οδός μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον έχει πλέον διαρραγεί.
Οι δύο πλευρές είχαν διεξαγάγει συνομιλίες υπό την πίεση της κυβέρνησης Τραμπ με στόχο να εγκαταλείψει το Ιράν το πυρηνικό πρόγραμμά του, χωρίς όμως να καταλήξουν σε συμφωνία. Στη συνέχεια, το Ισραήλ εξαπέλυσε, στις 13 Ιουνίου, αεροπορικές επιθέσεις σε ιρανικές υποδομές.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανέφερε ότι τα ισραηλινά πλήγματα αποσκοπούσαν στην εξουδετέρωση της υπαρξιακής απειλής που εγείρουν τα πυρηνικά και βαλλιστικά προγράμματα του Ιράν. Η Τεχεράνη απάντησε με καταιγισμό βαλλιστικών πυραύλων και επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ορισμένα εκ των οποίων κατάφεραν να διαπεράσουν την ισραηλινή αεράμυνα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν την απομάκρυνση Αμερικανών πολιτών και νόμιμων κατοίκων από το Ισραήλ στις 21 Ιουνίου. Ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Τελ Αβίβ, Μάικ Χάκαμπι, δήλωσε ότι το υπουργείο Εξωτερικών έχει οργανώσει πτήσεις αναχώρησης και έχει εκδώσει σχετικές οδηγίες για όσους επιθυμούν βοήθεια.
Η πρεσβεία των ΗΠΑ συνέστησε στους υπαλλήλους της να παραμείνουν στις κατοικίες τους έως νεωτέρας. Σε νεότερη ενημέρωση, η πρεσβεία ανακοίνωσε ότι από τις 23 Ιουνίου θα επαναλειτουργήσει περιορισμένα, προκειμένου να εκδώσει προσωρινά διαβατήρια έκτακτης ανάγκης σε όσους δεν διαθέτουν έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο.
Αναφέρθηκε επίσης ότι Αμερικανοί πολίτες έχουν ήδη αποχωρήσει από το Ισραήλ είτε οδικώς προς την Ιορδανία και την Αίγυπτο είτε μέσω θαλάσσης προς την Κύπρο, με τη βοήθεια ιδιωτικών παρόχων. Η πρεσβεία διευκρίνισε ότι, παρότι δεν μπορεί να τους προτείνει επίσημα, γνωρίζει ότι κάποιοι έχουν καταφέρει να συνδράμουν αποτελεσματικά στην απομάκρυνση πολιτών.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα, στις 21 Ιουνίου, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τα αμερικανικά πλήγματα «λαμπρή στρατιωτική επιτυχία» και δήλωσε ότι οι βασικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν «έχουν πλήρως και ολοκληρωτικά καταστραφεί».
Προειδοποίησε ακόμη ότι το μέλλον του Ιράν θα εξαρτηθεί από τις επιλογές της Τεχεράνης, κάνοντας λόγο για «ειρήνη ή τραγωδία» και τονίζοντας ότι υπάρχουν και άλλοι στόχοι που μπορούν να πληγούν από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, εφόσον δεν υπάρξει πρόοδος στις διαπραγματεύσεις.
«Αν δεν έρθει η ειρήνη σύντομα, θα πλήξουμε αυτούς τους στόχους με ακρίβεια, ταχύτητα και δεξιότητα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στις 12 Ιουνίου, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) είχε εγκρίνει ψήφισμα σύμφωνα με το οποίο το Ιράν θεωρείται μη συμμορφούμενο με τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο της «Συνθήκης Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων».
Η Ιρανική Οργάνωση Ατομικής Ενέργειας καταδίκασε τα αμερικανικά πλήγματα ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου και διαμήνυσε ότι δεν θα επιτραπεί να παρεμποδιστεί η ανάπτυξη της «εθνικής βιομηχανίας», εννοώντας το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε στην εκπομπή «Face the Nation» του CBS ότι δεν έχει σημασία αν η ηγεσία του Ιράν έχει δώσει εντολή για στρατιωτικοποίηση του πυρηνικού υλικού, καθώς — όπως είπε — η χώρα διαθέτει ήδη όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την κατασκευή πυρηνικού όπλου.
Ο Ρούμπιο σημείωσε ότι η ύπαρξη εμπλουτισμένου ουρανίου σε ποσοστό 60% αποτελεί ένδειξη στρατιωτικών φιλοδοξιών, αφού μόνο χώρες με πυρηνικά όπλα διαθέτουν τέτοιο υλικό, το οποίο μπορεί να εμπλουτιστεί γρήγορα σε ποσοστό 90%. Αναφέρθηκε επίσης στο διαστημικό πρόγραμμα του Ιράν και στις προσπάθειες ανάπτυξης διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων, με στόχο — όπως υποστήριξε — την τοποθέτηση πυρηνικών κεφαλών.
Κατά τον ίδιο, η Τεχεράνη ευθύνεται για τη γενικευμένη αποσταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή, λόγω της υποστήριξης που παρέχει σε τρομοκρατικές ομάδες. Τόνισε, τέλος, ότι ο πρόεδρος Τραμπ είχε ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιτρέψουν στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο, προσθέτοντας ότι είχε δοθεί στην Τεχεράνη περιθώριο 60 ημερών για διαπραγματεύσεις, πριν ληφθούν άλλα μέτρα.
Όπως είπε, οι μελλοντικές εξελίξεις εξαρτώνται από τις επόμενες κινήσεις του Ιράν. «Αν επιλέξουν τη διπλωματική οδό, είμαστε έτοιμοι. Μπορούμε να πετύχουμε μια συμφωνία ωφέλιμη για το Ιράν, για τον λαό του και για τον κόσμο. Αν επιλέξουν άλλον δρόμο, τότε θα υπάρξουν συνέπειες», κατέληξε ο Αμερικανός υπουργός.
Με τη συμβολή του Jack Phillips και πληροφορίες από το Reuters