Τρίτη, 01 Ιούλ, 2025

Αναδεικνύονται πεζοπορικές διαδρομές μήκους 335 χλμ στον δήμο Βέροιας

Έγκριση έδωσαν τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τη χρηματοδότηση μελέτης που αφορά τη συντήρηση, σήμανση και ανάδειξη των πεζοπορικών διαδρομών του δήμου Βέροιας με το ποσό των 368.000 ευρώ περίπου.

Το έργο θα χρηματοδοτηθεί μέσω του προγράμματος «Ελλάδα 2.0 Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» και αφορά ένα δίκτυο πεζοπορικών και ποδηλατικών διαδρομών, συνολικού μήκους 334,5 χλμ, που περιλαμβάνει μονοπάτια αναψυχής, εκπαιδευτικά – θεματικά μονοπάτια, μονοπάτια προσβάσιμα σε ΑμΕΑ και μονοπάτια διαβίωσης.

Το δίκτυο συνδέει οικισμούς με σημεία ενδιαφέροντος όπως καταρράκτες, κορυφές, αρχαιολογικούς χώρους και μοναστήρια, ενώ το 25% των διαδρομών αυτών αναπτύσσεται σε ειδικές ζώνες διατήρησης που ονομάζονται «Όρος Βέρμιο» και «Στενά Αλιάκμονα».

Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου του δήμου Βέροιας, το Βέρμιο προσφέρεται για πεζοπορία και για ποδηλασία βουνού τόσο για αρχάριους όσο και για οικογένειες. Οι περισσότερες διαδρομές αναπτύσσονται γύρω από το χιονοδρομικό κέντρο Σελίου και από τους ορεινούς οικισμούς Κουμαριά, Κάτω Βέρμιο, Ξηρολίβαδο κ.ά. Σε χαμηλότερο υψόμετρο, υπάρχουν διαδρομές κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας και στον ποταμό Αλιάκμονα. Κατά την υλοποίηση του έργου, θα εγκατασταθούν πινακίδες κατεύθυνσης και επιβεβαιωτικά σήματα, ενώ στις αφετηρίες των μονοπατιών θα τοποθετηθούν κεντρικές πινακίδες με χάρτη και πληροφορίες για τις προτεινόμενες διαδρομές.

«Τα προτεινόμενα πεζοπορικά και δασικά μονοπάτια διέρχονται από Καταφύγια Άγριας Ζωής, προστατευόμενες περιοχές και τόπους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με επίκεντρο τα μοναδικά βουνά μας, το Βέρμιο και τα Πιέρια, καθώς και ιστορικούς και λατρευτικούς τόπους εξαιρετικού ενδιαφέροντος» δηλώνει ο δήμαρχος Βέροιας, Κωνσταντίνος Βοργιαζίδης.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα σχεδιαστούν χάρτες για κινητά τηλέφωνα, ιστοσελίδα που θα φιλοξενεί πληροφορίες για το δίκτυο των διαδρομών και τα σημεία ενδιαφέροντος, ενώ θα δημιουργηθούν προωθητικά βίντεο και φωτογραφικό υλικό, παράλληλα με μία ολοκληρωμένη εκστρατεία προβολής.

Αυστηρότεροι κανόνες στη διάλυση και ανακύκλωση πλοίων – Τι συνεπάγονται για τη ναυτιλιακή αγορά

Αυστηρότερο πλαίσιο για τους πλοιοκτήτες που θα θελήσουν να διαλύσουν παλιά πλοία θέτει ο Διεθνής Κανονισμός για την ορθή περιβαλλοντικά ανακύκλωση πλοίων (σύμβαση του Χονγκ Κονγκ), ενώ την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποιεί τον ευρωπαϊκό κατάλογο μονάδων ανακύκλωσης.

Επισημαίνεται ότι όλα τα μεγάλα ποντοπόρα πλοία που πλέουν υπό σημαία κράτους-μέλους της ΕΕ υποχρεούνται να χρησιμοποιούν τον ευρωπαϊκό κατάλογο μονάδων ανακύκλωσης πλοίων, καθώς και να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας.

Ο κατάλογος περιλαμβάνει 43 μονάδες ανακύκλωσης πλοίων, μεταξύ των οποίων 21 ναυπηγεία στην ΕΕ, επτά στη Νορβηγία, 11 στην Τουρκία, τρία στο Ηνωμένο Βασίλειο και ένα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ευρωπαϊκός κατάλογος καταρτίστηκε για πρώτη φορά στις 19 Δεκεμβρίου 2016 και συνήθως επικαιροποιείται δύο φορές τον χρόνο.

Τα πλοία που δεν φέρουν σημαία κράτους της ΕΕ θα μπορούν να ανακυκλώνονται μόνο σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης πλοίων που έχει εγκριθεί από τις εθνικές αρχές της σημαίας κράτους που φέρουν. Επίσης, πλοία που πλέουν υπό σημαία κράτους που δεν έχει επικυρώσει τη διεθνή σύμβαση ορθής ανακύκλωσης HKC, πρέπει να διαθέτουν δήλωση ετοιμότητας πριν από την ανακύκλωση σε εγκατάσταση μέρους της σύμβασης.

Σημειώνεται ότι τη Διεθνή Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ έχουν επικυρώσει, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, είκοσι τέσσερεις (24) χώρες.

Ο κανονισμός

Η Διεθνής Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ (HKC) είναι παγκόσμιος κανονισμός που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό ΙΜΟ. Ωστόσο η ΕΕ, εν όψει της εφαρμογής του κανονισμού, δημοσιοποίησε τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του.

Στόχος του κανονισμού είναι η πρόληψη, η μείωση, η ελαχιστοποίηση και, στο μέτρο του εφικτού, η εξάλειψη ατυχημάτων, τραυματισμών και άλλων δυσμενών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον που οφείλονται στην ανακύκλωση πλοίων.

Με τον συγκεκριμένο κανονισμό επιδιώκεται επίσης η ενίσχυση της ασφάλειας και η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Ένωσης, κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός πλοίου, και τίθενται κανόνες ώστε τα επικίνδυνα υλικά από την ανακύκλωση του πλοίου να υπόκεινται σε διαχείριση φιλική προς το περιβάλλον.

Κάθε πλοίο θα πρέπει να φέρει κατάλογο επικίνδυνων υλικών, στον οποίο θα πρέπει να προσδιορίζεται και το πώς περιλαμβάνονται στη δομική κατασκευή ή στον εξοπλισμό του πλοίου, το σημείο στο οποίο βρίσκονται και, κατά προσέγγιση, οι ποσότητές τους.

Ο κατάλογος θα πρέπει να περιλαμβάνει τις επικίνδυνες ουσίες που υπάρχουν στη δομική κατασκευή ή τον εξοπλισμό του πλοίου, συνοδευόμενες από ένδειξη του σημείου στο οποίο βρίσκονται και, κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων τους, καθώς επίσης τα απόβλητα που υπάρχουν στο σκάφος, τα οποία προέκυψαν κατά τη δραστηριότητά του, και τον κατάλογο των εφοδίων που υπάρχουν στο πλοίο.

Κατά την προετοιμασία ενός πλοίου για ανακύκλωση, οι πλοιοκτήτες παρέχουν στον φορέα εκμετάλλευσης της μονάδας ανακύκλωσης όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το πλοίο και την κατάρτιση του σχεδίου ανακύκλωσης, ενώ κοινοποιούν εγγράφως στην αρμόδια υπηρεσία, εμπρόθεσμα, την πρόθεσή τους για ‘κατεδάφιση’ του πλοίου σε συγκεκριμένη μονάδα που περιλαμβάνεται στον ευρωπαϊκό κατάλογο.

Στην περίπτωση πλοίων που θεωρούνται επικίνδυνα απόβλητα και βρίσκονται σε περιοχή υπό την εθνική δικαιοδοσία κράτους-μέλους, εξάγονται μόνο στις μονάδες που περιλαμβάνονται στον ευρωπαϊκό κατάλογο .

Ο συγκεκριμένος κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε πλοία που φέρουν σημαία τρίτης χώρας, πολεμικά πλοία, βοηθητικά πλοία ή άλλα πλοία των οποίων ιδιοκτήτης ή φορέας εκμετάλλευσης είναι ένα κράτος και τα οποία σήμερα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την παροχή μη εμπορικών, δημόσιων υπηρεσιών, και σε πλοία χωρητικότητας κάτω των 500 τόνων (gross tonnage -GΤ)

Ατυχήματα

Η διαδικασία ανακύκλωσης πλοίων έχει θεωρηθεί ως βασικός συντελεστής της κυκλικής οικονομίας, ωστόσο ένα από τα πιο φλέγοντα ζητήματα επικεντρώνεται στην ασφάλεια στον χώρο εργασίας.

Σύμφωνα με τη βελγική ΜΚΟ Shipbreaking Platform, παρά τις συνεχιζόμενες ανησυχίες για τις μη ασφαλείς και περιβαλλοντικά επιβλαβείς πρακτικές διάλυσης πλοίων, το 2024 το 80% της παγκόσμιας χωρητικότητας πλοίων διαλύθηκαν σε υποβαθμισμένες συνθήκες, στις παραλίες της Νότιας Ασίας.

Συγκεκριμένα, από τα 409 πλοία που διαλύθηκαν παγκοσμίως το 2024, τα 255 κατέληξαν σε ναυπηγεία της Νότιας Ασίας.

Παρά τις σοβαρές συνέπειες για τους εργαζόμενους, με εννέα ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους και άλλους 45 να τραυματίζονται, για τις τοπικές κοινότητες και τα ευάλωτα παράκτια οικοσυστήματα, το Μπαγκλαντές παραμένει η πρώτη επιλογή της ναυτιλιακής βιομηχανίας για τη διάλυση, ακολουθούμενη από την Ινδία και το Πακιστάν, επισημαίνει η ΜΚΟ.

Στις Βρυξέλλες οι καταγγελίες για σοβαρές αστοχίες στο νέο λιμάνι κρουαζιέρας του Πειραιά

Σοβαρές καταγγελίες για την ποιότητα κατασκευής του νέου λιμανιού κρουαζιέρας στην Πειραϊκή θα παρουσιάσει στις 19 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες ο ομότιμος καθηγητής θαλάσσιου περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Πειραιά και εκπρόσωπος του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής Βασίλης Τσελέντης, ενώπιον της Επιτροπής Αναφορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Την ώρα που το έργο χρηματοδοτείται κατά 95% από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με το συνολικό ποσό να φτάνει τα 135 εκατομμύρια ευρώ, αυτοψία που πραγματοποίησαν δύτες του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής τον Οκτώβριο αποκάλυψε εκτεταμένες φθορές στην κατασκευή. Το βιντεοληπτικό υλικό που θα παρουσιαστεί στην Επιτροπή καταγράφει σοβαρές διαβρώσεις και ρηγματώσεις στα κυψελωτά τσιμεντοκιβώτια (κεσόν) της νέας προβλήτας, μόλις 2,5 χρόνια μετά την πόντισή τους.

Στιγμιότυπο από το βίντεο που κατέγραψαν οι δύτες του Παρατηρητηρίου Πειραϊκής τον Οκτώβριο. (Ευγενική παραχώρηση του καθηγητή Βασίλη Τσελέντη)

 

«Οι ζημιές θέτουν σε κίνδυνο την επάρκεια του δομικού στοιχείου, το οποίο πρέπει να ανταποκρίνεται σε ισχυρές καταπονήσεις από την κυματική ενέργεια της θάλασσας», τονίζει στην αναφορά του (υπ’ αριθμ. 1260/2024) ο καθηγητής Τσελέντης. Δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την περαιτέρω διάβρωση και του υπόλοιπου οπλισμού. Πολλά από τα κεσόν έχουν αδειάσει εντελώς με αποτέλεσμα τα τοξικά υλικά που περιείχαν να διοχετευθούν στη θάλασσα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη χρηματοδότηση του έργου, που περιλαμβάνουν την επέκταση του επιβατικού σταθμού κρουαζιέρας σε νέα προβλήτα και τη δημιουργία υποδομών για την ηλεκτροδότηση των ελλιμενισμένων πλοίων από την ξηρά. Ωστόσο, η αποκάλυψη των κατασκευαστικών αστοχιών εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την τήρηση των προδιαγραφών και τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Η υπόθεση προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς τα προβλήματα εμφανίστηκαν σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα μετά την κατασκευή, θέτοντας ζητήματα για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια και βιωσιμότητα του έργου. Η παρουσίαση του καθηγητή Τσελέντη στις Βρυξέλλες αναμένεται να προκαλέσει σημαντικές εξελίξεις στην πορεία του έργου και τον έλεγχο της διαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Σύμφωνα με την αναφορά που κατατέθηκε στην Επιτροπή, έχουν εντοπιστεί εκτεταμένες φθορές στα κρηπιδώματα του νέου επιβατικού σταθμού κρουαζιέρας, με το σκυρόδεμα να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα αποκόλλησης, ιδιαίτερα στο υποθαλάσσιο τμήμα του προσήνεμου μόλου. «Η διάβρωση του μεταλλικού οπλισμού προκαλεί σημαντικές επιζήμιες επιδράσεις στο σκυρόδεμα των επηρεαζόμενων δομών», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής.

Το έργο, με αρχικό προϋπολογισμό 139 εκατ. ευρώ από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία της περιόδου 2014-2020, έχει ήδη παρουσιάσει σημαντικές καθυστερήσεις λόγω προσφυγών στο ΣτΕ. Μάλιστα, αναγκάστηκε να επανυποβληθεί στο νέο πρόγραμμα 2021-2027 με τροποποιημένο προϋπολογισμό 114,3 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 86,92 εκατ. θα καλυφθούν από ευρωπαϊκά κονδύλια και τα 27,3 εκατ. από τον ΟΛΠ.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του 2023, το σκυρόδεμα που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί θα ήταν «υψηλής ποιότητας που δεν επιτρέπει τη διείσδυση υγρασίας». Ωστόσο, μόλις δύο χρόνια μετά την εγκατάσταση, τα κρηπιδώματα παρουσιάζουν σημαντικές αστοχίες και ζημιές.

Ο καθηγητής θέτει καίρια ερωτήματα σχετικά με το ποιος πιστοποίησε ότι η κατασκευαστική διαδικασία είναι σύμφωνη με τις αυστηρές προδιαγραφές, καθώς και τον ρόλο του ανεξάρτητου φορέα HILL INTERNATIONAL, ο οποίος, σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης του λιμανιού, έχει τη συνολική ευθύνη διασφάλισης των τεχνικών και νομικών απαιτήσεων.

Επιπλέον, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για την ανθεκτικότητα των κατασκευών στις επερχόμενες κλιματικές αλλαγές, με τον καθηγητή να υπενθυμίζει την καταστροφή του προσήνεμου μόλου στη Μαρίνα Ζέας το 2005.

Παράλληλα, ζητείται διευκρίνιση για τον τρόπο κατανομής των νέων κονδυλίων που θα καλύψουν το κόστος των επισκευών και την επιβολή προστίμων για τη μη τήρηση των κατασκευαστικών προδιαγραφών. Επίσης, ζητείται από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) να διασφαλίσει την αξιοπιστία των δειγματοληψιών και των εργαστηριακών αναλύσεων.

Τις αστοχίες της κατασκευαστικής εταιρείας καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι, μιας και η χρηματοδότηση γίνεται πλέον κατά το ήμισυ από την Περιφέρεια Αττικής, η οποία έχει εντάξει το έργο στο Επιχειρησιακό της πρόγραμμα, ενώ μεταθέτει τον έλεγχο της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στη λιμενική αρχή και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ήδη έχει καταβληθεί από την περιφέρεια Αττικής προς την ΟΛΠ-COSCO το ποσόν 19.578.373,27 ευρώ μέσω ΣΑΕΠ 0851 και η πρώτη περίοδος του ΕΣΠΑ έληξε τον Ιούνιο του 2023. .

H EE ενέκρινε τη συνέχιση του έργου το καλοκαίρι του 2024 αρκούμενη σε υποσχέσεις της Ελληνικής πλευράς περί προγραμματισμού ηλεκτροδότησης των δύο νέων θέσεων κρουαζιέρας χωρίς να υπάρχουν μελέτες μέσα στο master plan ( REGIO.G.3/KN), μη γνωρίζοντας για τις κατασκευαστικές αστοχίες και τους συνεπαγόμενους κινδύνους που αντιμετωπίζει το έργο, και που αναδεικνύονται μέσω αυτής της αναφοράς.

Εν κατακλείδι, αναφέρεται πως είναι προφανές ότι ΠΡΕΠΕΙ να διακοπεί κάθε χρηματοδότηση προς την COSCO και να μην προχωρήσει το αχρείαστο και περιβαλλοντικά επικίνδυνο λιμάνι της Πειραϊκής.

Μόνο 10 από 195 χώρες έχουν υποβάλει εκθέσεις για το κλίμα στον ΟΗΕ

Η προθεσμία της 10ης Φεβρουαρίου για τους 195 υπογράφοντες τη Συμφωνία του Παρισιού (για το κλίμα) να δημοσιεύσουν και να υποβάλουν τα σχέδιά τους για τη μείωση των εκπομπών στον ΟΗΕ ήρθε και έφυγε με μόλις 10 χώρες να συμμορφώνονται. Ο λόγος για τον οποίο τόσες χώρες δεν δημοσίευσαν εγκαίρως τις εκθέσεις τους παραμένει ασαφής.

Όταν εγκρίθηκε η Συμφωνία του Παρισιού το 2015, οι χώρες-μέλη συμφώνησαν να εργαστούν για την επίτευξη του στόχου να μην ξεπεράσει η παγκόσμια θερμοκρασία τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, με τον βέλτιστο στόχο είναι 1,5 βαθμός Κελσίου. Για να λογοδοτήσουν οι υπογράφοντες, η συμφωνία απαιτεί από κάθε χώρα να καταγράφει τις προσπάθειές της, να μετρά τα αποτελέσματά της, να υποβάλλει εκθέσεις για την πρόοδό της και να συζητά για περαιτέρω δράσεις κάθε πέντε χρόνια.

Οι εκθέσεις ονομάζονται Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (Nationally Determined Contributions -NDC). Περιλαμβάνουν τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει κάθε έθνος για την επίτευξη των στόχων της Διάσκεψης των Μερών της Συμφωνίας του Παρισιού (Conference of Parties to the Paris Agreement – COP) για το 2035. Οι τρέχουσες εκθέσεις ΕΚΣ έχουν προγραμματιστεί να εξεταστούν σε συνεδρίαση της Διάσκεψης των Μερών τον Νοέμβριο.

Αλλαγή κατεύθυνσης

Σύμφωνα με την προεκλογική υπόσχεση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η νέα κυβέρνησή του ξεκίνησε τη διαδικασία απεμπλοκής των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού συνολικά, όπως και κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επανήλθε στη Συμφωνία του Παρισιού το 2021 με τις Ηνωμένες Πολιτείες να είναι ένα από τα 10 συμμορφούμενα κράτη, καθώς οι ζητούμενες εκθέσεις υποβλήθηκαν από την κυβέρνηση του. Τα άλλα εννέα έθνη ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αγία Λουκία, ο Ισημερινός, η Ανδόρα, η Ουρουγουάη, η Ελβετία, η Νέα Ζηλανδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Βραζιλία.

Δύο μεγάλες βιομηχανικές χώρες, η Κίνα και η Ινδία, δεν υπέβαλαν την έκθεσή τους εντός της προθεσμίας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός εκπομπών CO2, οι Ηνωμένες Πολιτείες ο δεύτερος και η Ινδία ο τρίτος.

«Ανεπαρκείς» οι ΗΠΑ, «πολύ ανεπαρκείς» η Κίνα και η Ινδία

Τον Σεπτέμβριο του 2024, το Παρατηρητήριο Δράσης για το Κλίμα (Climate Action Tracker – CAT), μια συνεχής, ανεξάρτητη ανάλυση του τρόπου με τον οποίο οι χώρες ανταποκρίνονται στην κλιματική αλλαγή, έδωσε στην Κίνα και την Ινδία συνολική βαθμολογία «Πολύ ανεπαρκής», και την ανταπόκριση των Ηνωμένων Πολιτειών στην κλιματική αλλαγή ως «Ανεπαρκή». Η ανάλυση του Παρατηρητηρίου ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν πρόοδο υπό τη διοίκηση Μπάιντεν, αλλά εξακολουθούν να «απέχουν πολύ από την επίτευξη του εγχώριου στόχου τους για το κλίμα – πόσο μάλλον από την ευθυγράμμιση των εκπομπών τους με τον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου».

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπογράφει εκτελεστικό διάταγμα στο Οβάλ Γραφείο, στις 10 Φεβρουαρίου. (Andrew Caballero-Reynolds/AFP μέσω Getty Images)

Διεθνής συνεργασία

Το 2023, υπό την ηγεσία του Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες υιοθέτησαν επίσημα την πολιτική της Διάσκεψης των Μερών για την επιδίωξη καθαρών μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών έως το 2050. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε την πρόθεσή της να αφαιρέσει τον άνθρακα από τις μεταφορές στηριζόμενη κυρίως σε ηλεκτροκίνητα οχήματα – ένα σχέδιο που οι επικριτές αποκαλούν εντολή για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το αμερικανικό χρονοδιάγραμμα του 2050 «δεν είναι συμβατό με τη συμφωνία του Παρισιού», αναφέρει η ανάλυση του Παρατηρητηρίου.

Σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (International Energy Agency – IEA) του Σεπτεμβρίου 2024, ο στόχος της ουδετερότητας του άνθρακα, όπως διακηρύχθηκε από τη Διάσκεψη των Μερών, απαιτεί τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα με «δίκαιο, ομαλό και ισότιμο τρόπο», με «επιταχυνόμενη δράση σε αυτή την κρίσιμη δεκαετία». Η επίτευξη του βέλτιστου στόχου της Διάσκεψης μέχρι την αλλαγή του αιώνα, αναφέρει ο ΔΟΕ, θα απαιτούσε «μια ολιστική δέσμη συμπληρωματικών δράσεων και ευθυγράμμιση με μια πορεία 1,5 βαθμού Κελσίου για την ολοκληρωμένη υλοποίηση όλων αυτών».

Η έκθεση του ΔΟΕ υπογραμμίζει «τη σημασία της συνεχιζόμενης πολυμερούς συνεργασίας για την προώθηση της εφαρμογής» των στόχων της Διάσκεψης. Δεν είναι ακόμη γνωστό πώς θα επηρεάσει την κατάσταση η έξοδος των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμφωνία του Παρισιού. Οι ειδικοί λένε ότι η αποχώρηση από τη συμφωνία μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο.

Η προσέγγιση Τραμπ

Η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα έρχεται σε αντίθεση με τις υποσχέσεις που έδωσε ο υποψήφιος Τραμπ κατά την προεκλογική εκστρατεία του για αύξηση της αμερικανικής παραγωγής ορυκτών καυσίμων προκειμένου να μειωθούν οι τιμές της βενζίνης – κάτι που, όπως είπε, θα μείωνε με τη σειρά του τον πληθωρισμό.

Ο ΔΟΕ αναφέρει ότι ένα άλλο βασικό σκέλος είναι ο τριπλασιασμός της δυναμικότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με την επιτάχυνση της ανάπτυξης τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών κατά την επόμενη πενταετία. Και αυτός ο στόχος έρχεται σε αντίθεση με τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ, που υποβαθμίζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά πάρκα. Ο Τραμπ κατήργησε, επίσης, τη λεγόμενη εντολή για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο, επιτυγχάνοντας παραγωγή-ρεκόρ το 2023. Η χώρα είναι επίσης ο μεγαλύτερος παραγωγός ορυκτού φυσικού αερίου στον κόσμο και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (Liquified Natural Gas-LNG).

Στις αρχές του 2024, η κυβέρνηση Μπάιντεν έθεσε προσωρινά σε αναστολή τη λειτουργία των εκκρεμών τερματικών σταθμών εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ο Τραμπ ήρε την αναστολή στις 20 Ιανουαρίου, την πρώτη ημέρα της δεύτερης θητείας του.

Του Steven Kovac

Νέος σεισμός 4,8 Ρίχτερ στη Σαντορίνη το πρωί

Συνεχίζονται οι σεισμικές δονήσεις στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού. Χθες το βράδυ στις 22:16 σημειώθηκε η ισχυρότερη δόνηση της έως τώρα σεισμικής ακολουθίας στην περιοχή των Κυκλάδων, μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.

Η ισχυρή σεισμική δόνηση έγινε αισθητή ακόμη και σε περιοχές της Αττικής, ενώ όπως έγινε γνωστό από την Πυροσβεστική δεν υπήρξαν αναφορές για ζημιές.

Παράλληλα, σήμερα το πρωί από τις 07.14 έως 07.58 σημειώθηκαν άλλοι τέσσερεις σεισμοί άνω των 4 βαθμών, με ισχυρότερο αυτόν στις 07.58 μεγέθους 4,8 Ρίχτερ και με το επίκεντρο της δόνησης να εντοπίζεται 12 χιλιόμετρα νότια της Αρκεσίνης Αμοργού.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της νύχτας καταγράφηκαν τουλάχιστον πέντε σεισμοί άνω των 4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στον θαλάσσιο χώρο νότια της Αμοργού, ο ισχυρότερος από τους οποίους σημειώθηκε στις 00.37 και ήταν μεγέθους 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σύμφωνα με δεδομένα που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου της Αθήνας.

Όπως δήλωσε χθες το βράδυ στην ΕPΤ ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας, μετά τη σεισμική δόνηση μεγέθους 5,3 βαθμών της κλίμακας Pίχτερ, με την εκδήλωση αυτού του σεισμού, δεν αλλάζουν τα βασικά σενάρια που έχουν διατυπώσει όλοι οι επιστήμονες και των δύο επιτροπών πριν από 5 μέρες: «Παρακολουθούμε την εξέλιξη του φαινομένου και θα κάνουμε τις νέες εκτιμήσεις πάνω στην πορεία του. Εξακολουθεί να παραμένει η σμηνοσειρά χωρίς να μπορούμε να πούμε βεβαίως ότι είναι ο κύριος σεισμός, δεν έχει μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους σεισμούς, οριακή, επομένως παραμένουμε στα ίδια σενάρια», τόνισε.

Το απόγευμα αναμένεται να συνεδριάσουν για τη σεισμική δραστηριότητα στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού και οι δύο επιτροπές – η Μόνιμη Eπιστημονική Eπιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και η Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ – προκειμένου να εξετάσουν τα μέχρι τώρα δεδομένα.

Σημειώνεται ότι σε γενική επιφυλακή παραμένει η ΠΕ.ΠΥ.Δ. Νοτίου Αιγαίου, ενώ σε αυξημένη ετοιμότητα βρίσκονται οι 8 ΕΜΑΚ της Επικρατείας. Σύμφωνα με την Πυροσβεστική, οι δυνάμεις στο νησί έχουν ενισχυθεί με 46 πυροσβέστες και 8 οχήματα καθώς και 7 VAN, περιλαμβανομένων: του Κινητού Επιχειρησιακού Κέντρου ΟΛΥΜΠΟΣ, του διασωστικού οχήματος μίας ομάδας της 1ης ΕΜΑΚ (10 πυροσβέστες) με διασωστικό σκύλο, μίας ομάδας της 1ης ΕΜΟΔΕ (17 πυροσβέστες) και της Ομάδας Σ.μη.Ε.Α. (2 πυροσβέστες με 2 drone) της ΠΕ.ΠΥ.Δ. Αττικής. Ακόμη, δυνάμεις έχουν μεταβεί και σε άλλα νησιά και συγκεκριμένα: στη Θηρασιά 2 πυροσβέστες, στην Αμοργό 15 πυροσβέστες με 2 οχήματα, στη Νάξο 1 ελικόπτερο με 3 άτομα από την ΕΜΑΚ, στην Ίο 4 πυροσβέστες με 1 όχημα, στην Αστυπάλαια 4 πυροσβέστες με 1 όχημα και στην Ανάφη 2 πυροσβέστες με 1 όχημα.

Ι.Κ.

Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ

Το τραγούδι των φυτών

Φυτά που «τραγουδούν»; Ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα φυτά κάνουν θόρυβο υψηλής συχνότητας – και ακούγεται κάπως έτσι

Ο γερο-Χανς Χάλμπιγκ τραγουδούσε πάντα στις ντοματιές στο θερμοκήπιό του. Ο 85χρονος γείτονάς μου από το Κάλγκαρι πίστευε ότι το τραγούδι τα βοηθούσε να μεγαλώσουν. Αυτό που ίσως δεν ήξερε ο Χανς ήταν ότι τα φυτά του πιθανώς απαντούσαν στο τραγούδι του.

Τα στοιχεία πιστοποιούν την πρώτη προοπτική – ότι το τραγούδι των ανθρώπων απελευθερώνει φιλικό προς τα φυτά CO2, ενώ παράλληλα εκπέμπει δονήσεις που διεγείρουν την ανάπτυξη των φυτών. Αλλά μια νέα έρευνα εγγυάται τώρα τη δεύτερη προοπτική, ότι δηλαδή τα φυτά εκπέμπουν ήχους και ότι αυτοί οι ήχοι μεταφέρουν πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του φυτού.

Ο Χανς δεν είχε πέσει πολύ έξω.

Πρόσφατα, για πρώτη φορά, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ κατέγραψαν και ανέλυσαν χαρακτηριστικούς θορύβους που κάνουν διάφορα είδη φυτών – περιλαμβανομένης της ντοματιάς – και αποκάλυψαν ότι οι θόρυβοι αυτοί αντιστοιχούν στο επίπεδο στρες των υποκειμένων.

Τα φυτά καταγράφηκαν να κάνουν υψηλά «κλικ», τα οποία ακούγονται σαν ποπ κορν που σκάει, και παρόλο που οι ήχοι αυτοί έχουν περίπου την ίδια ένταση με την ανθρώπινη ομιλία, η συχνότητά τους είναι πολύ υψηλή για να την ακούσει το ανθρώπινο αυτί.

ZoomInImage
Ντομάτες που αναπτύσσονται σε θερμοκήπιο (Valery Rybakow/Shutterstock). Στην εσωτερική εικόνα, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ, καθηγητής Γιόσι Γιοβέλ και καθηγήτρια Λιλάχ Χαντάνη. (Ευγενική παραχώρηση του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ)

«Από προηγούμενες μελέτες γνωρίζουμε ότι τα δονησιόμετρα που είναι προσαρτημένα στα φυτά καταγράφουν δονήσεις, αλλά μήπως αυτές οι δονήσεις γίνονται επίσης αερομεταφερόμενα ηχητικά κύματα – ήχοι που μπορούν να καταγραφούν από απόσταση;» ρώτησε η καθηγήτρια Λιλάχ Χαντάνη από τη Σχολή Επιστημών Φυτών και Ασφάλειας Τροφίμων. «Η μελέτη μας ασχολήθηκε με αυτό το ερώτημα, το οποίο οι ερευνητές συζητούν εδώ και πολλά χρόνια».

Η ερευνητική ομάδα της Χαντάνη δημοσίευσε τη μελέτη της στο περιοδικό Cell. Οι συγγραφείς γράφουν: «Διαπιστώσαμε ότι τα φυτά συνήθως εκπέμπουν ήχους όταν βρίσκονται υπό πίεση και ότι κάθε φυτό και κάθε είδος πίεσης συνδέεται με έναν συγκεκριμένο αναγνωρίσιμο ήχο. Αν και ανεπαίσθητοι στο ανθρώπινο αυτί, οι ήχοι που εκπέμπουν τα φυτά μπορούν πιθανώς να ακουστούν από διάφορα ζώα, όπως νυχτερίδες, ποντίκια και έντομα».

Το πρώτο στάδιο της μελέτης περιελάμβανε την τοποθέτηση των φυτών σε ακουστικά κουτιά σε ένα ήσυχο υπόγειο χωρίς θόρυβο. Εστιάζοντας κυρίως σε ντοματιές και καπνά, τοποθέτησαν μικρόφωνα υπερήχων σε απόσταση περίπου 10 εκατοστών από το καθένα και κατέγραψαν ήχους σε συχνότητες που κυμαίνονταν από 20-250 κιλοχέρτζ – η υψηλότερη συχνότητα που μπορεί να ανιχνεύσει το ανθρώπινο αυτί είναι 16 κιλοχέρτζ. Δοκιμάστηκαν επίσης το σιτάρι, ο κάκτος καλαμποκιού και το κολοκύθι.

ZoomInImage
Οι αισθητήρες υπερήχων λαμβάνουν ήχους υψηλής συχνότητας που παράγονται από τα φυτά και δεν είναι ανιχνεύσιμοι από το ανθρώπινο αυτί. (Ευγενική παραχώρηση του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ)

Τα φυτά υποβλήθηκαν σε διαφορετικές μεταχειρίσεις: ορισμένα δεν είχαν ποτιστεί για πέντε ημέρες, τα στελέχη άλλων είχαν κοπεί, ενώ μια τρίτη ομάδα παρέμεινε ανέγγιχτη. Τα πειράματα θα εξέταζαν αν έβγαζαν ήχους και αν οι ήχοι αυτοί επηρεάζονταν από τη μεταχείρισή τους.

ZoomInImage
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ εξετάζουν δεδομένα ήχου που συλλέγονται από φυτά. (Ευγενική παραχώρηση του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ)

«Οι καταγραφές μας έδειξαν ότι τα φυτά στο πείραμά μας εξέπεμπαν ήχους σε συχνότητες 40-80 κιλοχέρτζ», έγραψαν οι συγγραφείς. «Τα μη καταπονημένα φυτά εξέπεμπαν λιγότερο από έναν ήχο ανά ώρα, κατά μέσο όρο, ενώ τα καταπονημένα φυτά -τόσο τα αφυδατωμένα όσο και τα τραυματισμένα- εξέπεμπαν δεκάδες ήχους κάθε ώρα».

Οι συλλεγμένες ηχογραφήσεις αναλύθηκαν από ειδικά αναπτυγμένους αλγόριθμους μηχανικής μάθησης AI, οι οποίοι διέκριναν με επιτυχία τα διαφορετικά φυτά και τους τύπους και τα επίπεδα στρες στα οποία υποβλήθηκαν.

ZoomInImage
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ εξετάζουν ηχητικά δεδομένα που έχουν καταγραφεί από φυτά. (Ευγενική παραχώρηση του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ)

Στη συνέχεια, τα φυτά μεταφέρθηκαν σε ένα θερμοκήπιο που είχε πολύ θόρυβο, ωστόσο οι αλγόριθμοι ήταν σε θέση να διακρίνουν τους ήχους με ακρίβεια 81%. Τα φυτά υποβλήθηκαν σε μια διαδικασία αφυδάτωσης, ενώ οι ήχοι τους παρακολουθούνταν. Το πείραμα διαπίστωσε ότι η ποσότητα των ήχων αυξανόταν καθώς τα επίπεδα στρες των φυτών αυξάνονταν, αλλά μειωνόταν μετά την επίτευξη μιας κορύφωσης.

Η ανακάλυψη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την παρακολούθηση των καλλιεργειών ως προς την υγρασία και τις ασθένειες, έγραψαν οι ερευνητές. Αυτό θα μπορούσε δυνητικά να εξοικονομήσει «έως και 50% της δαπάνης νερού και να αυξήσει την απόδοση». Περαιτέρω μελέτες θα μπορούσαν να ερευνήσουν ποιος μηχανισμός κρύβεται πίσω από τους ήχους και αν μπορούν να τους ακούσουν και άλλα φυτά.

 

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ο κόσμος γύρω μας είναι γεμάτος από ήχους φυτών και ότι αυτοί οι ήχοι περιέχουν πληροφορίες – για παράδειγμα για την έλλειψη νερού ή για τραυματισμούς», δήλωσε η Χαντάνη. «Υποθέτουμε ότι στη φύση οι ήχοι που εκπέμπονται από τα φυτά ανιχνεύονται από πλάσματα που βρίσκονται κοντά, όπως νυχτερίδες, τρωκτικά, διάφορα έντομα και πιθανώς και άλλα φυτά, που μπορούν να ακούσουν τις υψηλές συχνότητες και να αντλήσουν σχετικές πληροφορίες. Πιστεύουμε ότι και οι άνθρωποι μπορούν να αξιοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες, αν τους δοθούν τα κατάλληλα εργαλεία – όπως αισθητήρες που ενημερώνουν τους καλλιεργητές πότε τα φυτά χρειάζονται πότισμα. Φαίνεται πως ένα φαινομενικά ειδυλλιακό και γαλήνιο χωράφι με λουλούδια είναι μάλλον ένα θορυβώδες μέρος. Απλώς εμείς δεν μπορούμε να ακούσουμε τους ήχους.»

Ο παλιός κηπουρός Χανς μάλλον θα χαιρόταν ακούγοντάς το.

Των Epoch Inspired Staff και Michael Wing

Η σπατάλη τροφίμων επιβαρύνει και το περιβάλλον – Πώς να την περιορίσουμε

Ως ιδρυτής του ιταλικού εστιατορίου Della Terra και της Burghers Brewing Co., ο Φιόρε Μόλετς εστίαζε πάντα στη λειτουργία βιώσιμων επιχειρήσεων. Η Burghers Brewing έχει κερδίσει πλατινένιο τίτλο από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Sustainable Pittsburgh – η Della Terra έχει χρυσό τίτλο.

«Ήταν κάτι που είχαμε πάντα στην καρδιά μας, από την αρχή», δήλωσε ο Μόλετς. «Κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να εξοικονομούμε ενέργεια και να είμαστε όσο το δυνατόν πιο υπεύθυνοι από περιβαλλοντικής άποψης.»

Αυτό περιελάμβανε την αγορά μεταχειρισμένου εξοπλισμού εστιατορίου, τραπεζιών, καρεκλών και πιάτων. Δεν ήθελε να δημιουργήσει απορρίμματα, γι’ αυτό χρησιμοποίησε μαχαιροπίρουνα που πλένονται και λινές πετσέτες. Διηύθυνε μάλιστα, για σύντομο χρονικό διάστημα, μια εταιρεία οικολογικού καθαρισμού και ανακαίνισης, την Pittsburgh Healthy Homes.

Ο Μόλετς προσέχει επίσης τα απορρίμματα τροφίμων. Προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τη σπατάλη τόσο στην προετοιμασία του φαγητού όσο και στο φαγητό που αφήνουν οι πελάτες στο πιάτο. Χτίζει το μενού του γύρω από την αποφυγή της σπατάλης.

«Απλώς εξαλείψαμε πράγματα που πετούσαμε στα σκουπίδια», είπε, αντλώντας από την κληρονομιά τού ότι μεγάλωσε «πολύ φτωχός» και ότι «η σπατάλη δεν ήταν επιλογή».

Για παράδειγμα, η Burghers Brewing δεν βάζει πλέον βασιλικό στα χάμπουργκερ, επειδή δεν υπάρχει χρήση για τα κοτσάνια του βασιλικού. Το εστιατόριο έβαλε επίσης μίνι μπιφτέκια στο μενού για να μειώσει την περίσσεια φαγητού που δεν έτρωγαν οι πελάτες.

Σε αυτή την εποχή των σημαντικών αποφάσεων, η μείωση των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια – τόσο για να εξοικονομήσουν χρήματα όσο και για να βοηθήσουν το περιβάλλον – είναι επίσης στο μυαλό των καταναλωτών. Ζητήσαμε από ορισμένους ειδικούς συμβουλές για την «αποφυγή» του σκουπιδοτενεκέ.

Κάντε έναν έλεγχο των τροφίμων που περισσεύουν

Στη δουλειά της ως αντιπρόεδρος εξωτερικών υποθέσεων της μη κερδοσκοπικής εταιρείας 412 Food Rescue, η Τζένιφερ Ήνγκλαντ  ασχολείται κυρίως με την αναδιανομή των πλεοναζόντων τροφίμων λιανικής πώλησης σε μη κερδοσκοπικούς εταίρους. Αλλά στην πραγματικότητα, τα απορρίμματα τροφίμων από τους καταναλωτές αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος (50%) όλων των πλεοναζόντων τροφίμων, ύψους 788 δολαρίων (περίπου 763 ευρώ) ανά Αμερικανό καταναλωτή ετησίως, σύμφωνα με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση ReFed των ΗΠΑ.

Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ εκτιμά ότι το 30-40% της προσφοράς τροφίμων σπαταλιέται – 60 δισεκατομμύρια κιλά (161 δισεκατομμύρια δολάρια ή 155,9 δις ευρώ) ετησίως.

Η Ήνγκλαντ έχει πάθος με τη δουλειά της, η οποία είναι και προσωπικός της αγώνας. Παραδέχεται ότι η εξάλειψη της σπατάλης τροφίμων στο δικό της σπίτι ήταν μια διαδικασία εκμάθησης.

Το πρώτο πράγμα που τονίζει ότι πρέπει να κάνετε είναι αυτό που λειτουργεί για εσάς. Οι δικές σας διατροφικές, αγοραστικές και μαγειρικές συνήθειες θα είναι διαφορετικές από αυτές του γείτονά σας.

Στη συνέχεια, συνιστά στους ανθρώπους να περάσουν μια εβδομάδα κάνοντας έναν άτυπο έλεγχο της σπατάλης τροφίμων: Κοιτάξτε τι πετάτε στα σκουπίδια και σημειώστε το. Αυτή η διαδικασία μπορεί να σας δώσει κάποιες ιδέες.

Πετάτε πολλά μαγειρεμένα ζυμαρικά; Ίσως θα πρέπει να μαγειρεύετε δύο μικρές ποσότητες κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αντί για μία μεγάλη. Ή, απλά μαγειρέψτε λιγότερη ποσότητα.

«Πετάτε κάθε μέρα μισή κανάτα καφέ στην αποχέτευση; Αυτό ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα για μένα», δήλωσε η Ήνγκλαντ.

Αρχικά, πίστευε ότι δεν είχε σημασία, αφού ο καφές δεν πήγαινε σε χωματερή και έκανε κομποστοποίηση των κόκκων. Στη συνέχεια, όμως, συνειδητοποίησε ότι «η γη, το νερό, η εργασία, οι εκπομπές ρύπων που χρειάστηκαν για την καλλιέργεια, την επεξεργασία, τη μεταφορά και την αποθήκευση αυτού του καφέ από το χωράφι στο σπίτι μου είναι το 93% των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού του χαμένου καφέ», εξηγεί.

Έτσι, όταν πέταγε τον καφέ και έφτιαχνε μια νέα κανάτα την επομένη, αυτό πολλαπλασίαζε τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

«Είναι πραγματικά σημαντικό να καταλάβετε τι σπαταλάτε και πώς το σπαταλάτε, όχι μόνο επειδή είναι σπατάλη των χρημάτων σας, αλλά και επειδή διπλασιάζει τον αντίκτυπο [στο περιβάλλον]».

Κάντε έξυπνες αγορές

Η Ήνγκλαντ σημειώνει ότι τα τεμαχισμένα προϊόντα χαλάνε πιο γρήγορα από τα ολόκληρα. Αλλά θα πρέπει να εξετάσετε τις συνήθειές σας πρώτα, για να καθορίσετε τι σας βολεύει. Στη δική της περίπτωση, είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσει κομμένη κολοκύθα παρά να μπει στον κόπο να κόψει μια ολόκληρη κολοκύθα. Αλλά θα αγοράσει ένα ολόκληρο μαρούλι αντί για σαλάτα σε σακούλα.

Υποστηρίζει, επίσης, ότι πρέπει να ψωνίζετε πιο συχνά – ας πούμε, δύο φορές την εβδομάδα αντί για μία φορά κάθε δύο εβδομάδες – καθώς αυτό τείνει να περιορίζει τις «φιλόδοξες» αγορές.

Το να αγοράζετε χύμα προϊόντα δεν είναι φθηνότερο αν πετάτε τα μισά από αυτά, παρατηρεί η Ήνγκλαντ.

Προγραμματίστε εκ των προτέρων

Ο προγραμματισμός του εβδομαδιαίου μενού επίσης συμβάλλει σημαντικά στην εξοικονόμηση των υλικών και την αποφυγή περιττών αγορών.

Η Κέιτλιν Κόρτνεϋ είναι εκτελεστική σεφ στις υπηρεσίες εστίασης του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ. Σε γραπτή δήλωσή της είπε ότι ο προγραμματισμός εκ των προτέρων μειώνει τη σπατάλη, διασφαλίζοντας ότι αγοράζετε μόνο ό,τι χρειάζεστε και βοηθώντας σας να χρησιμοποιήσετε τα αγαθά πριν λήξουν.

«Για παράδειγμα», είπε, «γνωρίζοντας πότε να ξεπαγώσετε τις πρωτεΐνες μπορείτε να αποτρέψετε την αλλοίωση, ενώ παράλληλα εξοικονομείτε χρόνο κατά τη διάρκεια απαιτητικών βραδιών».

Η Ήνγκλαντ έχει έξω από το ψυγείο της πίνακες με το μενού της εβδομάδας, ώστε να μην ξεχνά τα διάφορα υλικά.

Αποθηκεύστε τα τρόφιμα σωστά

Υπάρχουν πολλοί οδηγοί στο διαδίκτυο για τη σωστή φύλαξη των τροφίμων. Η Ήνγκλαντ έχει εκτυπώσει έναν και τον έχει κολλήσει στο ψυγείο της.

Ορισμένα προϊόντα είναι καλύτερο να διατηρούνται στο ψυγείο (μήλα, κουνουπίδι, μούρα), ενώ άλλα είναι καλύτερο να διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου (μπανάνες, κρεμμύδια, πατάτες). Ορισμένα φρούτα, όπως τα μήλα και οι μπανάνες, εκπέμπουν αιθυλένιο, το οποίο επιταχύνει την ωρίμανση. Επομένως, πρέπει να κρατάτε αυτά τα φρούτα μακριά από προϊόντα ευαίσθητα στο αιθυλένιο, όπως το λάχανο, τα φυλλώδη λαχανικά και το μπρόκολο.

Αν υποψιάζεστε ότι κάτι θα χαλάσει πριν το χρησιμοποιήσετε, ελέγξτε αν μπορείτε να το καταψύξετε.

Χρησιμοποιήστε τη μύτη σας

Η επισήμανση της ημερομηνίας των τροφίμων είναι ένα «αλαλούμ», δηλώνει η Ήνγκλαντ. Επί του παρόντος, διάφορα νομοσχέδια [στις ΗΠΑ] προτείνουν την απλούστευση της επισήμανσης των τροφίμων, επειδή η σύγχυση των καταναλωτών οδηγεί σε τεράστια σπατάλη. Υπάρχουν σχεδόν 60 όροι επισήμανσης, οπότε δεν είναι περίεργο που οι καταναλωτές βρίσκονται σε σύγχυση σχετικά με το πότε πρέπει να πετάξουν τα τρόφιμα.

Η ουσία είναι ότι οι περισσότερες ετικέτες ημερομηνίας τροφίμων υποδεικνύουν την ποιότητα και όχι την ασφάλεια. Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (U.S. Department of Agriculture USDA), η ημερομηνία λήξης είναι η τελευταία ημερομηνία που συνιστάται για τη χρήση του προϊόντος, ενώ βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή ποιότητα, και όχι ημερομηνία ασφαλείας, εκτός από την περίπτωση που χρησιμοποιείται σε βρεφικό γάλα.

Η ένδειξη «ανάλωση μέχρι» υποδηλώνει επίσης ποιότητα και όχι ασφάλεια.

Το γάλα είναι ένα από τα πράγματα που εκνευρίζουν την Ήνγκλαντ.

«Σπαταλάμε τόσο πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα σε αυτή τη χώρα επειδή οι άνθρωποι νομίζουν ότι έχουν χαλάσει», είπε. «Το γάλα διαρκεί πολύ καιρό. Αν δεν έχει ξινή οσμή και πηχτή υφή, είναι καλό.»

Ζωμός σούπας

Όλοι οι ειδικοί συνιστούν να φτιάχνετε ζωμό σούπας από τα αποφάγια σας.

«Κάθε τι που δεν χρησιμοποιώ όσον αφορά τα υπολείμματα λαχανικών ή κρέατος μπαίνει στην κατάψυξη», λέει ο Μόλετς.

Τα χρησιμοποιεί για να φτιάξει ζωμό, τον οποίο καταψύχει σε κυβάκια πάγου, ώστε το προσωπικό της κουζίνας να έχει πρόσβαση σε ζωμό κοτόπουλου, μοσχαριού ή λαχανικών σε μικρές ποσότητες.

Η Κόρτνεϋ συνιστά να χρησιμοποιούνται ακόμα και οι φλούδες των κρεμμυδιών, τα κοτσάνια του σέλινου, οι κορυφές των καρότων και τα κόκαλα για την παρασκευή ζωμού.

«Το να έχετε σπιτικό ζωμό διαθέσιμο μπορεί να αναβαθμίσει τις συνταγές σας, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτησή σας από τις επιλογές που σας δίνουν τα καταστήματα», δηλώνει.

Μάθετε να μαγειρεύετε χωρίς σπατάλες

Η Ήνγκλαντ προβάλλει τη «συναρπαστική περιπέτεια» της εκμάθησης της μαγειρικής χωρίς σπατάλες. Συνιστά το βιβλίο μαγειρικής «Plant You: Scrappy Cooking». Υπάρχουν επίσης τα κλασικά βιβλία μαγειρικής του Βρετανού σεφ Φέργκους Χέντερσον για την κατανάλωση ολόκληρου του ζώου, όπως το «The Complete Nose to Tail».

Η Ήνγκλαντ υμνεί επίσης το τουρσί και τη χρήση όλων των ειδών των λαχανικών για την παρασκευή κίμτσι. Της αρέσει ιδιαίτερα η φλούδα του καρπουζιού με τουρσί.

Δείτε τη συνταγή «Σούπα με ό,τι έχεις» παρακάτω, στην οποία χρησιμοποιεί υλικά που έχουν περισσέψει.

Ξεκινήστε την κομποστοποίηση και αποκτήστε ένα σκύλο

Σχεδόν όλα τα μέρη των τροφίμων που είναι πραγματικά άχρηστα είναι κατάλληλα για κομποστοποίηση. Η Ήνγκλαντ κάνει κομποστοποίηση σε δικό της κάδο, αλλά ποτέ δεν χρησιμοποιεί αυτό που παράγει για να λιπάνει τον κήπο της – κερνά τα ρακούν της περιοχής, κρατώντας ταυτόχρονα τα βιολογικά απόβλητα μακριά από τη χωματερή.

«Η γιαγιά μου είχε δύο κάδους για τα απορρίμματα των τροφίμων της. Ο ένας ήταν για λίπασμα, ο άλλος για τα σκυλιά», λέει η Ήνγκλαντ. «Σχεδόν τα πάντα πήγαιναν σε έναν από αυτούς τους κάδους.»

Οι κότες είναι επίσης χρήσιμες ως «σκουπιδοφάγοι», αν έχετε τον κατάλληλο χώρο γι’ αυτά.

Μην τα παρατάτε

«Μην αφήνετε το τέλειο να είναι ο εχθρός του καλού», συμβουλεύει η Ήνγκλαντ.

Ό,τι κι αν κάνετε, πιθανότατα θα σπαταλήσετε κάποια τρόφιμα, αλλά ό,τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε αυτή την ποσότητα είναι μια νίκη.

«Μιλάω ωραία, αλλά εξακολουθώ να σπαταλάω φαγητό», είπε. «Συμβαίνει.»

Σούπα με ό,τι έχεις

Αυτή η βασική συνταγή μπορεί να χρησιμεύσει ως πρότυπο για κάθε είδους σούπα. Ανακατέψτε και συνδυάστε τα συστατικά ανάλογα με τις επιθυμίες σας, χρησιμοποιώντας μια αρωματική βάση από κρεμμύδια και σκόρδο, καρυκεύματα, γευστικό ζωμό (ή νερό) και όποια άλλα υλικά επιλέξετε.

Σε αυτή τη βάση μπορείτε να προσθέσετε έναν συνδυασμό κομμένων λαχανικών (χρησιμοποιήστε κατά βούληση καρότα, μάραθο, σέλινο, πράσα, κολοκύθι, πατάτες ή παστινάκια), μαγειρεμένα φασόλια, φακές ή ρεβίθια, έως 4 φλιτζάνια φέτες λάχανο ή πράσινο λάχανο ή έως 3 φλιτζάνια μαγειρεμένο κοτόπουλο σε κομμάτια ή χοιρινό κρέας (αν δεν χρησιμοποιήσετε ωμό κοτόπουλο).

Μπορείτε να αντικαταστήσετε κάποια από τα υγρά με ζωμό φασολιών, κρέμα γάλακτος, ψιλοκομμένες ντομάτες με τον χυμό τους ή γάλα καρύδας με πλήρη λιπαρά.

Στο ψυγείο, αυτή η σούπα μένει έως και πέντε ημέρες, αλλά καταψύχεται επίσης εξαιρετικά καλά για έως και δύο μήνες. Απλώς ξαναβράστε τη σούπα πριν την καταναλώσετε.

Για 6-8 άτομα

  • 4 κουταλιές της σούπας βούτυρο, ελαιόλαδο ή λάδι με ουδέτερη γεύση
  • 2 μεσαία κρεμμύδια, κομμένα σε κύβους
  • 3 σκελίδες σκόρδο, κομμένες σε φέτες
  • Αλάτι
  • 6-8 φλιτζάνια κρέας, λαχανικά ή άλλα πρόσθετα
  • Περίπου 1 1/2 κιλό ωμό κοτόπουλο χωρίς κόκαλα (προαιρετικά)
  • Περίπου 8 φλιτζάνια νερό ή ζωμό κοτόπουλου, κατά προτίμηση σπιτικό

Βάλτε μια κατσαρόλα σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και προσθέστε 4 κουταλιές της σούπας βούτυρο ή λάδι. Όταν το βούτυρο λιώσει ή το λάδι κάψει, προσθέστε τα κρεμμύδια και το σκόρδο και μια γενναιόδωρη πρέζα αλάτι.

Χαμηλώστε τη φωτιά σε μέτρια και μαγειρέψτε, ανακατεύοντας περιστασιακά, μέχρι τα κρεμμύδια να μαλακώσουν, περίπου 15 λεπτά.

Βάλτε το κρέας, τα λαχανικά και τα άλλα υλικά στην κατσαρόλα, μαζί με το ωμό κοτόπουλο (αν το χρησιμοποιήσετε), και προσθέστε αρκετά υγρά για να τα καλύψετε. Αλατίστε. Δυναμώστε τη φωτιά μέχρι να πάρει βράση – στη συνέχεια, χαμηλώστε πάλι ώστε να σιγοβράζει.

Μαγειρέψτε μέχρι να ενωθούν οι γεύσεις και να μαλακώσουν τα λαχανικά και τα χόρτα, περίπου 20 λεπτά ακόμα. Αν προσθέσατε ωμό κοτόπουλο, αφαιρέστε το από τη σούπα όταν μαγειρευτεί, αφήστε το να κρυώσει, τεμαχίστε το και ξαναβάλτε το στη σούπα. Δοκιμάστε και προσαρμόστε το αλάτι.

Προσθέστε περισσότερο ζεστό νερό (ή ζωμό) αν χρειάζεται, για να αραιώσετε τη σούπα στην επιθυμητή συνοχή. Δοκιμάστε και προσαρμόστε το αλάτι.

Σερβίρετε ζεστή και γαρνίρετε όπως επιθυμείτε.

Της Sono Motoyama.

Συνταγή από nytimes.com

Πνευματικά δικαιώματα 2025 της Pittsburgh Post-Gazette. Επισκεφθείτε την Pittsburgh Post-Gazette στη διεύθυνση www.post-gazette.com Διανέμεται από την Tribune Content Agency, LLC. Πνευματικά δικαιώματα 2025 PG Publishing Co.

Η Σαντορίνη δονείται από αλλεπάλληλους σεισμούς

Πλήθος σεισμών δονούν τη Σαντορίνη και τα πέριξ νησιά, αναγκάζοντας τις αρχές να στείλουν διασώστες με σκηνές, έναν σκύλο ανιχνευτή και μη επανδρωμένα αεροσκάφη και να κλείσουν τα σχολεία σε τέσσερα νησιά.

Οι κάτοικοι έχουν προειδοποιηθεί να αποφεύγουν τις συγκεντρώσεις σε κλειστούς χώρους, να ελέγχουν τις οδούς διαφυγής, να μένουν μακριά από γκρεμούς και να αδειάσουν τις πισίνες για να μειώσουν τις πιθανότητες δομικών βλαβών στα κτίρια σε περίπτωση μεγάλου σεισμού.

Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σεισμικά έντονα ενεργό μέρος του κόσμου και οι σεισμοί είναι συχνοί. Οι περισσότεροι δεν προκαλούν τραυματισμούς και μικρές ή καθόλου ζημιές, αλλά η χώρα έχει δει και φονικούς σεισμούς. Οι σεισμοί δεν μπορούν να προβλεφθούν, αλλά οι αρχές λαμβάνουν προληπτικά μέτρα.

Η Σαντορίνη, ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας, οφείλει το ιδιαίτερο σχήμα της σε μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη που έλαβε χώρα πριν από χιλιάδες χρόνια. Τώρα, εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο έρχονται για να δουν το άγριο τοπίο της, με τα ασβεστωμένα σπίτια και τις εκκλησίες με τους γαλάζιους τρούλους που προσκολλώνται στον βράχο, κατά μήκος της πλημμυρισμένης καλντέρας και του ηφαιστειακού κρατήρα.

Την περασμένη εβδομάδα, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι παρατήρησαν αυξημένη ηφαιστειακή δραστηριότητα στην καλντέρα, αλλά λένε ότι αυτό δεν συνδέεται με τους σεισμούς.

Τι συμβαίνει;

Περίπου 200 σεισμοί μεγέθους μεταξύ 3 και 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ καταγράφηκαν, από το Σάββατο έως το απόγευμα της Δευτέρας, μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, σύμφωνα με τις αρχές.

Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος δήλωσε στην ελληνική τηλεόραση της ΕΡΤ ότι η σεισμική δραστηριότητα ξεκίνησε στις 24 Ιανουαρίου, αλλά εντάθηκε το Σάββατο, με αυξανόμενη συχνότητα και μεγέθη.

Το ρήγμα που προκαλεί τους σημερινούς σεισμούς εκτείνεται σε μήκος περίπου 120 χιλιομέτρων, αλλά μόνο το νότιο τμήμα μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού έχει ενεργοποιηθεί. Οι σεισμοί έχουν επίκεντρα κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, περίπου 30-40 χιλιόμετρα (18-25 μίλια) από οποιοδήποτε από τα νησιά. Οι επιστήμονες θεωρούν αυτό το γεγονός θετικό, καθώς ένα επίκεντρο κάτω από τη στεριά θα μπορούσε ενδεχομένως να αποβεί πιο καταστροφικό. Αλλά ένας μεγάλος υποθαλάσσιος σεισμός θα μπορούσε να προκαλέσει τσουνάμι, γι’ αυτό οι αρχές έχουν προειδοποιήσει τους ανθρώπους να απομακρυνθούν από τις παράκτιες περιοχές και να κατευθυνθούν προς την ενδοχώρα αν αισθανθούν έναν σημαντικό σεισμό.

Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί ζημιές και τραυματισμοί, αν και έχουν σημειωθεί κάποιες μικρές κατολισθήσεις βράχων.

Μπορούν οι σεισμοί να προκαλέσουν ηφαιστειακή έκρηξη;

Η Σαντορίνη βρίσκεται κατά μήκος του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, το οποίο εκτείνεται από την Πελοπόννησο στη νότια Ελλάδα, μέχρι τα νησιά των Κυκλάδων.

Την περασμένη Τετάρτη, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ανακοίνωσε ότι οι αισθητήρες παρακολούθησης είχαν εντοπίσει «ήπια σεισμική-ηφαιστειακή δραστηριότητα» στο εσωτερικό της καλντέρας του νησιού. Παρόμοια ηφαιστειακή δραστηριότητα είχε καταγραφεί το 2011, η οποία διήρκεσε 14 μήνες τότε και έληξε χωρίς σημαντικά προβλήματα.

Ένα άλλο ηφαίστειο, υποθαλάσσιο, ονόματι Κολούμπος, βρίσκεται περίπου 8 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης, πιο κοντά στο επίκεντρο των σημερινών σεισμών.

Ωστόσο, οι σεισμολόγοι λένε ότι οι σεισμοί δεν σχετίζονται με τα ηφαίστεια.

Σε συνάντηση κυβερνητικών αξιωματούχων και επιστημόνων διαπιστώθηκε ότι η σεισμική δραστηριότητα εντός της καλντέρας της Σαντορίνης «παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα των τελευταίων ημερών», δήλωσε τη Δευτέρα το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, αλλά ότι είναι «ιδιαίτερα αυξημένη» μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.

Γιατί ανησυχούν οι αρχές;

Οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να προσδιορίσουν οριστικά αν οι πολλαπλοί σεισμοί είναι προσεισμοί – δηλαδή, μικρότεροι σεισμοί που προοιωνίζουν μια μεγάλη δόνηση. Ο κος Παπαδόπουλος δήλωσε ότι υπάρχει «μεγάλη πιθανότητα» να είναι. Τα κύρια χωριά της Σαντορίνης είναι χτισμένα κατά μήκος του χείλους της καλντέρας του ηφαιστείου – αυτό, εκτός από τη γραφική εικόνα των λευκοντυμένων σπιτιών που χύνονται σαν καταρράκτης από τα βράχια και τα εντυπωσιακά  ηλιοβασιλέματα, που κάνουν το νησί τόσο δημοφιλές, εγείρει και σοβαρές ανησυχίες σε περίπτωση μεγάλου σεισμού. Οι απότομοι βράχοι καθιστούν επίσης ορισμένες περιοχές επιρρεπείς σε κατολισθήσεις βράχων.

Ποιες προφυλάξεις λαμβάνονται;

Οι αρχές έστειλαν στη Σαντορίνη μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μια ομάδα διασωστών με έναν σκύλο-ανιχνευτή, που έστησαν σκηνές σε ένα γήπεδο μπάσκετ δίπλα στο κεντρικό νοσοκομείο του νησιού, διαμορφώνοντας έναν χώρο συγκέντρωσης. Επίσης, έχουν σταλεί ειδοποιήσεις Push στα κινητά τηλέφωνα που παροτρύνουν τους ανθρώπους να μείνουν μακριά από περιοχές όπου μπορεί να σημειωθούν κατολισθήσεις βράχων και απαγορεύουν την πρόσβαση σε ορισμένες παράκτιες περιοχές.

Από τους κατοίκους και τα ξενοδοχεία ζητήθηκε να αδειάσουν τις πισίνες, καθώς η κίνηση του νερού σε έναν μεγάλο σεισμό μπορεί να αποσταθεροποιήσει τα κτίρια. Οι άνθρωποι ενημερώθηκαν να αποφεύγουν τα παλιά κτίρια και να ελέγχουν τις οδούς εξόδου όταν βρίσκονται σε κατοικημένες περιοχές.

Τα σχολεία στη Σαντορίνη, καθώς και στα κοντινά νησιά Ανάφη, Αμοργό και Ίο, θα παραμείνουν κλειστά όλη την εβδομάδα.

Ποια είναι η ιστορία;

Το ρήγμα που έχει ενεργοποιηθεί ήταν το σημείο του μεγαλύτερου σεισμού στην Ελλάδα τον περασμένο αιώνα: ένας σεισμός μεγέθους 7,7 βαθμών Ρίχτερ, που ονομάστηκε σεισμός της Αμοργού και σημειώθηκε το 1956, προκαλώντας τσουνάμι περίπου 20 μέτρων, με σημαντικές ζημιές στην Αμοργό και τη Σαντορίνη και περισσότερα από πενήντα θύματα.

Η Σαντορίνη είναι επίσης ο τόπος μιας από τις μεγαλύτερες ηφαιστειακές εκρήξεις στην ανθρώπινη ιστορία. Γνωστή ως Μινωική έκρηξη, έλαβε χώρα γύρω στο 1600 π.Χ. και  κατέστρεψε μεγάλο μέρος του τότε στρογγυλού νησιού, δίνοντας στη Σαντορίνη το σημερινό της σχήμα. Πιστεύεται ότι η έκρηξη συνέβαλε στην παρακμή του αρχαίου μινωικού πολιτισμού.

Αν και εξακολουθεί να είναι ενεργό το ηφαίστειο, η τελευταία αξιοσημείωτη έκρηξη σημειώθηκε το 1950.

«Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης παράγει πολύ μεγάλες εκρήξεις κάθε 20.000 χρόνια», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Ευθύμιος Λέκκας, σεισμολόγος και επικεφαλής της επιτροπής επιστημονικής παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου. «Έχουν περάσει 3.000 χρόνια από την τελευταία έκρηξη, οπότε έχουμε πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μπροστά μας μέχρι να αντιμετωπίσουμε μια μεγάλη έκρηξη».

Της Έλενας Μπεκατώρου

Αυξάνεται ο αριθμός των νεκρών στο Λος Άντζελες – οι αρχές εκκενώνουν περιοχές εν αναμονή θυελλωδών ανέμων

Τουλάχιστον εικοσιτέσσερεις άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις πυρκαγιές στην περιοχή του Λος Άντζελες (ΗΠΑ), δήλωσαν αξιωματούχοι χθες Κυριακή 12 Ιανουαρίου.

Οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην πυρκαγιά του Ειρηνικού Παλισάντες και άλλοι δεκαέξι στην πυρκαγιά στο δάσος Ήτον, η οποία εξαπλώθηκε στην Πασαντένα, την Αλταντένα και τις γύρω περιοχές.

Ο σερίφης της κομητείας του Λος Άντζελες Ρόμπερτ Λούνα δήλωσε ότι αγνοούνται επίσης τουλάχιστον 13 άνθρωποι.

«Σχετίζονται μεταξύ τους ή όχι; Ίσως ναι, ίσως όχι», είπε ο Λούνα το Σάββατο. «Ελπίζουμε ότι όλοι είναι ασφαλείς και θα επιστρέψουν στις οικογένειές τους».

Ο αριθμός των νεκρών αναμένεται να αυξηθεί καθώς εκπαιδευμένοι σκύλοι ψάχνουν σε κάθε σπίτι.

Αναφέρθηκε επίσης μεγάλος αριθμός τραυματισμών μεταξύ κατοίκων και πυροσβεστών.

Το βράδυ του Σαββάτου, το ελαφρύ αεράκι προκάλεσε την εξάπλωση της πυρκαγιάς του Παλισάντες βορειοανατολικά στην περιοχή Μάντεβιλ Κάνυον, όπου διατάχθηκαν νέες εκκενώσεις.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία προειδοποίησε ότι αναμένονται ισχυροί άνεμοι Σάντα Άνα – οι χειρότεροι εχθροί των πυροσβεστών – σύντομα.

Η πυρκαγιά του Παλισάντες έχει εξαπλωθεί σε περισσότερα από 23.600 στρέμματα και έχει περιοριστεί κατά 11%.

ZoomInImage
O καπνός από τη φωτιά του Ήτον κατακλύζει την Αλταντένα της Καλιφόρνια, στις 9 Ιανουαρίου 2025. (Zoë Meyers/AFP μέσω Getty Images)

 

Στις 11 Ιανουαρίου, ο Τοντ Χόπκινς, διευθυντής επιχειρήσεων πυρκαγιάς για το Τμήμα Δασών και Πυροπροστασίας της Καλιφόρνια, είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι περίπου 5.300 δομές, περιλαμβανομένων 426 κατοικιών, καταστράφηκαν στην περιοχή Παλισάντες. Επεσήμανε ότι καταστροφές έχουν συμβεί και σε οχήματα, αχυρώνες και άλλα βοηθητικά κτίρια.

Από τις 11 Ιανουαρίου, έχουν απομακρυνθεί περισσότεροι από 105.000 κάτοικοι από τα σπίτια τους.

Η πυρκαγιά του Παλισάντες είναι μία από τις πολλές μεμονωμένες εστίες με τις οποίες οι πυροσβέστες εξακολουθούν να μάχονται.

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου το Σάββατο, ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής της Κομητείας του Λος Άντζελες, Άντονι Μαρρόνε, είπε ότι η πυρκαγιά στο φαράγγι του Ήτον έχει πλέον έκταση μεγαλύτερη από 14.000 στρέμματα και έχει περιοριστεί μόνο κατά 15%. Αυτή τη στιγμή, στην μάχη κατά της πυρκαγιάς συμμετέχουν περίπου 2.832 πυροσβέστες.

Ο Μαρρόνε ανέφερε ότι οι ισχυροί άνεμοι θα εμποδίσουν τις προσπάθειες κατάσβεσης τις επόμενες ημέρες: «Αυτοί οι άνεμοι, σε συνδυασμό με τον ξηρό αέρα και την ξηρή βλάστηση, θα διατηρήσουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς σε υψηλά επίπεδα στην κομητεία του Λος Άντζελες».

Ο Λούνα είπε ότι 153.000 κάτοικοι στις περιοχές Παλισάντες, Ήτον, Χερστ, Κέννετ και Λύντια που επλήγησαν από τις πυρκαγιές υπόκεινται σε υποχρεωτικές εντολές εκκένωσης, και περίπου 166.000 άνθρωποι βρίσκονται σε ζώνες προειδοποίησης εκκένωσης. Πρόσθεσε ότι περίπου 57.000 κατασκευές κινδυνεύουν επίσης.

Ο σερίφης επιβεβαίωσε ότι οι κάτοικοι θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους εάν εκδοθεί εντολή υποχρεωτικής εκκένωσης. Όσοι έχουν λάβει προειδοποίηση εκκένωσης πρέπει να είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν άμεσα τα σπίτια τους μόλις δοθεί η εντολή.

«Οι περισσότερες θαυματουργές ιστορίες διάσωσης ή τραγωδίες αφορούν ανθρώπους που δεν έλαβαν υπ’ όψη μια προειδοποίηση ή εντολή να φύγουν», επισημαίνει ο Λούνα.

Οι αρχές επέβαλαν επίσης απαγόρευση κυκλοφορίας για να αποτρέψουν τις λεηλασίες στις περιοχές εκκένωσης. Η παραβίαση της απαγόρευσης κυκλοφορίας μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμο 1.000 δολαρίων ή φυλάκιση.

Ο Λούνα είπε ότι οι αρχές έχουν προχωρήσει σε είκοσι δύο συλλήψεις μέχρι στιγμής, εκ των οποίων οι δεκαεννιά στο Ήτον και οι τρεις στις περιοχές Παλισάντες. Ανέφερε ότι οι περισσότεροι συλληφθέντες ήταν ύποπτοι για διάρρηξη, ληστεία ή καταπάτηση, ενώ άλλοι συνελήφθησαν για κατοχή ναρκωτικών και απόπειρα κλοπής ταυτότητας. Ένας από τους συλληφθέντες βρισκόταν έξω με αναστολή και κατηγορήθηκε για οπλοκατοχή.

«Οι οδηγίες που δώσαμε στους αστυνομικούς,  υπό αυτές τις συνθήκες, είναι να μην αφήσουν ελεύθερους κατά την κρίση τους όσους συλλάβουν για παραβίαση της απαγόρευσης κυκλοφορίας», πρόσθεσε ο σερίφης.

Για την καταπολέμηση των πυρκαγιών στην Καλιφόρνια έχουν επιστρατευθεί και ομοσπονδιακοί πόροι, καθώς χαρακτηρίστηκαν ομοσπονδιακή καταστροφή. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ακύρωσε την προγραμματισμένη επίσκεψή του στην Ιταλία αυτή την εβδομάδα για να παρακολουθεί την εξέλιξη των πυρκαγιών.

Στις 10 Ιανουαρίου, η αναπληρώτρια γραμματέας Τύπου του Πενταγώνου Σαμπρίνα Σινγκ ανακοίνωσε ότι περίπου 500 εν ενεργεία στελέχη του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ, που σταθμεύουν στο στρατόπεδο Pendleton της Καλιφόρνια, ετοιμάζονται να βοηθήσουν στην εκκαθάριση διαδρομής, τη διανομή βοήθειας, τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, την αεροπορική υποστήριξη και άλλες γενικές εργασίες που σχετίζονται με τις πυρκαγιές.

Η Σινγκ πρόσθεσε ότι άλλα δέκα ελικόπτερα του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ είναι εξοπλισμένα με δεξαμενές νερού για εναέρια πυρόσβεση, ενώ οκτώ αεροσκάφη φορτίου C-130 εξοπλισμένα με εναέρια συστήματα καταστολής πυρκαγιάς αναπτύσσονται επίσης, για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των πυρκαγιών.

ZoomInImage
Οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με τη φωτιά στο Κέννετ του Ουέστ Χιλς. Λος Άντζελες, 9 Ιανουαρίου 2025. (Ethan Swope/The Canadian Press/AP)

 

Σύμφωνα με τον Λούνα, περίπου 400 στρατιώτες της Εθνοφρουράς αναπτύχθηκαν στην περιοχή του Λος Άντζελες, για να ενισχύσουν τις προσπάθειες επιβολής του νόμου εν μέσω των πυρκαγιών.

Ο Μαρρόνε είπε ότι ζήτησε από την Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης της Καλιφόρνια να παράσχει επιπλέον 250 πυροσβεστικά συνεργεία από όλη την πολιτεία – συνολικά περίπου 1.000 επιπλέον πυροσβέστες – για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των πυρκαγιών στο Λος Άντζελες, προσθέτοντας ότι έχουν ήδη έρθει πυροσβέστες από γειτονικές πολιτείες, καθώς και από το Μεξικό και τον Καναδά, για να παράσχουν πρόσθετη βοήθεια.

Οι αρχές συνεχίζουν να διερευνούν τα αίτια των πυρκαγιών, περιλαμβανομένης της πιθανότητας να προκλήθηκαν από σκόπιμες ενέργειες.

Ο Λούνα δήλωσε ότι το γραφείο του συντονίζεται με τις πυροσβεστικές υπηρεσίες της πόλης και της κομητείας του Λος Άντζελες, καθώς και με το Αστυνομικό Τμήμα του Λος Άντζελες, το FBI και το Γραφείο Αλκοόλ, Καπνού, Πυροβόλων Όπλων και Εκρηκτικών για την έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο Λούνα ζήτησε από όποιον έχει αποδείξεις ότι οι πυρκαγιές άναψαν σκόπιμα, είτε μέσω μιας συνομιλίας που ακούσε είτε μέσω μιας ανάρτησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να προωθήσει αυτές τις πληροφορίες στις ανακριτικές αρχές.

«Αν πρόκειται για εγκληματική ενέργεια – δεν λέω ότι είναι, αλλά αν είναι – τότε, όποιος ή όποιοι το έκαναν πρέπει να λογοδοτήσουν. Ωστόσο, δεν έχουμε φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο. Μπορεί [οι πυρκαγιές] να έχουν προκληθεί από άλλους λόγους – όλα είναι πιθανά», είπε.

Του Ryan Morgan, με πληροφορίες από το Associated Press

Το Υπουργείο Κλίματος της Αυστραλίας επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν ποινές για τη μη τήρηση στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού

Το Υπουργείο Κλίματος και Ενέργειας της Αυστραλίας επιβεβαίωσε ότι δεν υπάρχουν οικονομικές ποινές για τη μη επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.

Σε πρόσφατη ακρόαση εκτίμησης προϋπολογισμού, εκπρόσωποι του Υπουργείου ανέφεραν ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της Αυστραλίας είναι αυτή τη στιγμή 28% χαμηλότερες από τα επίπεδα του 2005, μετά από μια μικρή αύξηση των εκπομπών τα τελευταία δύο χρόνια.

Σύμφωνα με την Κάθ Ρόουλι, επικεφαλής του τμήματος μείωσης των εκπομπών του Υπουργείου, οι εκπομπές αυξήθηκαν κατά 0,4% από 438,4 εκατομμύρια τόνους την περίοδο που έληξε τον Ιούνιο του 2022 σε 440,8 εκατομμύρια τόνους την περίοδο που έληξε τον Ιούνιο του 2024.

Η ίδια σημείωσε ότι για να επιτύχει η Αυστραλία τον στόχο της για μείωση των εκπομπών κατά 43% κάτω από τα επίπεδα του 2005 έως το 2030 σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού, πρέπει να μειώσει τις εκπομπές κατά 90 εκατομμύρια τόνους CO2 τα επόμενα έξι χρόνια.

Αυτά τα στοιχεία προκάλεσαν ανησυχίες σε μερικά μέλη της Επιτροπής Νομοθεσίας Περιβάλλοντος και Επικοινωνιών σχετικά με την ικανότητα της Αυστραλίας να πετύχει τον στόχο.

Ο γερουσιαστής των Εθνικών, Ρος Καντέλ, στη συνέχεια ρώτησε το Υπουργείο αν θα υπάρξουν πραγματικές συνέπειες αν η Αυστραλία δεν καταφέρει να επιτύχει μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 43% μέχρι το 2030.

«Υπάρχουν οικονομικές συνέπειες για την Αυστραλία αν δεν τους πετύχουμε;» ρώτησε.

Σε απάντηση, η Κούσλα Μούνρο, αντικαταστάτρια υφυπουργός του Υπουργείου, δήλωσε ότι η συμφωνία δεν επιβάλλει οικονομικές ποινές στις συμμετέχουσες χώρες.

«Δεν υπάρχει οικονομική ποινή σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού. Δεν λειτουργεί έτσι η Συμφωνία του Παρισιού», είπε.

Ωστόσο, η Μούνρο σημείωσε ότι ενδέχεται να υπάρχουν επιπτώσεις στις επενδύσεις.

«Υπήρχαν ανησυχίες για το πού κατευθύνεται η Αυστραλία και την έλλειψη προσέλκυσης κεφαλαίων στη χώρα», είπε.

Επιπλέον, η αντικαταστάτρια υφυπουργός ανέφερε ότι η Αυστραλία θα μπορούσε να υποστεί ζημιά στη φήμη της αν δεν επιτύχει τους στόχους μείωσης εκπομπών.

«Υπάρχουν διεθνείς συνέπειες για την Αυστραλία αν συλλογικά δεν πετύχουμε τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού», είπε.

«Υπάρχουν συνέπειες με την έννοια της θέσπισης στόχων και δεσμεύσεων καλή τη πίστει. Η υψηλότερη δυνατή φιλοδοξία είναι αυτό που απαιτείται πραγματικά σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού.»

Η ερώτηση του Καντέλ ήρθε καθώς η Συμφωνία του Παρισιού δεν περιλαμβάνει αυστηρούς μηχανισμούς επιβολής.

Ενώ η Συμφωνία είναι νομικά δεσμευτική για τις συμμετέχουσες χώρες, δεν υπάρχουν άμεσες νομικές συνέπειες για τη μη τήρηση των όρων της.

 

Δεν Υπάρχουν Σταθεροί Στόχοι Στο Παγκόσμιο Σχέδιο Μεθανίου

Εν τω μεταξύ, η γερουσιαστής των Πρασίνων, Λαρίσα Γουότερς, ρώτησε το Υπουργείο Κλίματος και Ενέργειας για τη δέσμευσή του στη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% μετά την υπογραφή της παγκόσμιας συμφωνίας για το μεθάνιο το 2022.

Ο Ντέιβιντ Χίγκινς, αντικαταστάτης επικεφαλής του διεθνούς τμήματος κλίματος και ενέργειας του Υπουργείου, διευκρίνισε ότι η συμφωνία δεν απαιτεί από τις χώρες να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου κατά συγκεκριμένο ποσοστό.

«Πρόκειται για μια εστίαση στη μείωση των εκπομπών μεθανίου, όπου αυτό εστιάζεται καλύτερα», είπε.

«Στην περίπτωση της Αυστραλίας, αυτό δεν απαιτεί να μειώσουμε τις εκπομπές κατά 30%.»

«Απαιτεί να εστιάσουμε στη μείωση των εκπομπών μεθανίου εκεί όπου υπάρχουν ευκαιρίες και είναι συναφές σε οποιοδήποτε βαθμό, όχι σε οποιονδήποτε συγκεκριμένο βαθμό.»

Ο Χίγκινς σημείωσε επίσης ότι, ενώ η συμφωνία θεωρεί το μεθάνιο ως ένα «επιθετικό» αέριο του θερμοκηπίου, το μεθάνιο δεν έχει τραβήξει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας.

«Σύμφωνα με τους υποστηρικτές, η συμφωνία είχε ως στόχο την αύξηση της εστίασης στη μείωση των εκπομπών μεθανίου, και στην περίπτωση της Αυστραλίας, η κυβέρνηση επέλεξε να συμμετάσχει στη συμφωνία γιατί αναγνωρίζει ότι το μεθάνιο είναι ένας σημαντικός ρύπος του κλίματος και αναγνωρίζει την ανάγκη για εστίαση στη μείωση των εκπομπών μεθανίου», είπε.

Εκτός από την Αυστραλία, 158 χώρες έχουν υπογράψει την παγκόσμια συμφωνία για το μεθάνιο.

Του Alfred Bui