Δευτέρα, 21 Ιούλ, 2025

Αποφασισμένο το Ιράν να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου παρά τις πιέσεις

Ο πρέσβης του Ιράν στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, Αμίρ Σαΐντ Ερεβανί, δήλωσε την Κυριακή ότι το ισλαμικό καθεστώς δεν προτίθεται να σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, ιδίως μετά τους πρόσφατους αμερικανικούς βομβαρδισμούς κατά του πυρηνικού προγράμματος της χώρας.

Μιλώντας στην εκπομπή «Face the Nation» του CBS News, ο Ερεβανί επεσήμανε: «Η συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων σημαίνει πως το δικαίωμα της μιας πλευράς συνεπάγεται την υποχρέωση των άλλων».

Όταν ρωτήθηκε αν το Ιράν θα συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου, απάντησε χαρακτηριστικά: «Πιστεύω ότι ο εμπλουτισμός δεν θα σταματήσει ποτέ», προσθέτοντας ότι το Ιράν διαθέτει το «αναφαίρετο δικαίωμα» να εμπλουτίζει ουράνιο και σκοπεύει να το ασκήσει.

Τόνισε ακόμη ότι «το Ιράν θα εμπλουτίζει ουράνιο πάντοτε με ειρηνικό τρόπο», υιοθετώντας μια θέση την οποία ωστόσο αμφισβητούν τόσο οι αμερικανικές όσο και οι ισραηλινές αρχές.

Για την παραγωγή ενέργειας προς πολιτική χρήση, χρειάζεται ουράνιο εμπλουτισμένο κατά 3,67%. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), το Ιράν είχε φτάσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστά έως και 60%. Για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, απαιτείται εμπλουτισμός της τάξης του 90%.

Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ έχουν κατ’ επανάληψη προειδοποιήσει ότι το Ιράν επιδιώκει την κατασκευή πυρηνικών όπλων, παράλληλα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων, γεγονός που – όπως υποστηρίζουν – δικαιολογεί τις πρόσφατες στρατιωτικές ενέργειες κατά της χώρας.

Σε ερώτημα σχετικά με την ασφάλεια των επιθεωρητών του ΟΗΕ στο Ιράν, ο Ερεβανί σχολίασε: «Βρίσκονται στο Ιράν. Είναι σε ασφαλείς συνθήκες. Όμως, οι δραστηριότητες έχουν ανασταλεί. Δεν έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις μας.»

Στις 13 Ιουνίου, το Ισραήλ πραγματοποίησε αιφνιδιαστική αεροπορική επίθεση εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων και στρατιωτικών αξιωματούχων, με την Τεχεράνη να απαντά με πυραυλικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, εχθροπραξίες που διήρκεσαν για δώδεκα σχεδόν ημέρες.

Κατόπιν, οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβάρδισαν τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στη συνέχεια κατάπαυση του πυρός ανάμεσα σε Ιράν και Ισραήλ.

Παρ’ ότι ο ίδιος και ανώτατοι αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών υποστήριξαν ότι οι αεροπορικές επιδρομές κατέστρεψαν ολοσχερώς ή καίρια το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσσι, προειδοποίησε πως το Ιράν θα μπορούσε να επαναλάβει τον εμπλουτισμό ουρανίου εντός μηνών, δηλώνοντας: «Θα έλεγα ότι σε διάστημα μερικών μηνών θα μπορούσαν να θέσουν σε λειτουργία ορισμένες αλυσίδες φυγοκεντρητών και να παράγουν εμπλουτισμένο ουράνιο, ίσως και νωρίτερα».

Σε πρόσφατη ανάρτησή του στο Truth Social, ο Τραμπ επανέλαβε πως οι ΗΠΑ «εξολόθρευσαν τις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις» και τόνισε πως δεν πρόκειται να προσφέρει στο Ιράν περαιτέρω συμφωνίες.

Επιπλέον, ο Γκρόσσι παραδέχθηκε στο γαλλικό δίκτυο RFI ότι οι αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές της 21ης Ιουνίου προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, επισημαίνοντας: «Αυτό που μπορώ να πω, και νομίζω ότι υπάρχει ευρεία συμφωνία, είναι πως οι καταστροφές ήταν πολύ μεγάλες», αποφεύγοντας πάντως να χαρακτηρίσει τις εγκαταστάσεις αυτές ως ολοσχερώς αχρηστευμένες.

Στις 27 Ιουνίου, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι ενδέχεται να προβεί σε νέες στρατιωτικές ενέργειες κατά του Ιράν, σε περίπτωση που επαναλάβει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε ανησυχητικά επίπεδα, δηλώνοντας για άλλη μία φορά πως το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Υπονόησε δε ότι η Τεχεράνη βρίσκεται κοντά στην ανάπτυξη τέτοιου όπλου, γεγονός που, σύμφωνα με τον ίδιο, δικαιολογεί τη στρατιωτική παρέμβαση. Όπως δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο: «Ο χρόνος θα δείξει… Δεν πιστεύω ότι θα επιστρέψουν σύντομα στα πυρηνικά».

Παρότι είχαν προγραμματιστεί συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν για αυτή την εβδομάδα, αξιωματούχος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών διέψευσε αυτή την προοπτική, δηλώνοντας στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim News ότι οι συνομιλίες δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν.

Καύσωνας στην Ευρώπη: Σε κόκκινο συναγερμό το Παρίσι – Σε ύψιστη επιφυλακή οι αρχές σε Ισπανία, Ιταλία, Γερμανία

Δέκα έξι διαμερίσματα στη Γαλλία, μεταξύ αυτών το Παρίσι και η περιοχή του, τέθηκαν σήμερα σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού για καύσωνα για αύριο Τρίτη, ανακοίνωσε σήμερα η μετεωρολογική υπηρεσία της χώρας, προβλέποντας πως η ζέστη θα είναι ιδιαιτέρως αποπνικτική στην ευρύτερη περιοχή της γαλλικής πρωτεύουσας.

Ο κόκκινος συναγερμός για καύσωνα είναι το υψηλότερο επίπεδο υγειονομικού συναγερμού στη Γαλλία (μετά το κίτρινο και το πορτοκαλί) και επιτρέπει στις αρχές να ενεργήσουν και να περιορίσουν ορισμένες δραστηριότητες. Αντιστοιχεί σε έναν ακραίο καύσωνα, σπάνιο για τη διάρκειά του, την έντασή του, το γεωγραφικό εύρος του και με έναν ισχυρό αντίκτυπο για την υγεία στο σύνολο του πληθυσμού.

Πέραν της πρωτεύουσας, ο συναγερμός αφορά τα όμορα διαμερίσματα και ορισμένα διαμερίσματα που βρίσκονται κυρίως στο νοτιοδυτικό τμήμα της περιοχής του Παρισιού.

Η τελευταία φορά που κηρύχθηκε ένας τέτοιος συναγερμός για τη Γαλλία ήταν τον μήνα Αύγουστο του 2023. Στην περιφέρεια του Παρισιού, είναι η πρώτη φορά εδώ και πέντε χρόνια (7 έως 12 Αυγούστου του 2020) που αυτό το επίπεδο συναγερμού τίθεται σε ισχύ, σύμφωνα με τη Météo-France.

«Η κορύφωση του καύσωνα στην ευρύτερη περιοχή του Παρισιού θα είναι πολύ σφοδρή την Τρίτη και τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη» με μια ζέστη «ιδιαίτερα δύσκολη», προειδοποιεί η Météo-France.

Η Τρίτη θα είναι η θερμότερη ημέρα αυτού του επεισοδίου με πολύ αυξημένες ελάχιστες θερμοκρασίες, μεταξύ 20 και 24 βαθμών Κελσίου, ενδεχομένως και υψηλότερες κατά τόπους και τις μέγιστες θερμοκρασίες να κυμαίνονται μεταξύ 36 και 40 βαθμών Κελσίου, ενδεχομένως 41 βαθμούς Κελσίου στα διαμερίσματα που έχουν τεθεί σε κόκκινο συναγερμό.

Ήδη, σύμφωνα με τη Météo-France, η Γαλλία γνώρισε τη θερμότερη νύχτα (Κυριακή προς Δευτέρα) που έχει καταγραφεί ποτέ τον μήνα Ιούνιο, ενώ και η σημερινή ημέρα, Δευτέρα, καταγράφει ένα μηνιαίο ρεκόρ.

«Η νύχτα που μόλις βιώσαμε είναι η θερμότερη νύχτα που η Γαλλία κατέγραψε» τον Ιούνιο, «καθώς ο δείκτης νυχτερινής θερμοκρασίας σε εθνικό επίπεδο έφθασε τους 20,2 βαθμούς Κελσίου, υπερβαίνοντας τους 20,1 βαθμούς Κελσίου της 27η Ιουνίου του 2019», δήλωσε ο μετεωρολόγος Ματιέ Σορέλ.

Για τη Δευτέρα, «ο θερμικός δείκτης μέσης θερμοκρασίας έφθασε στους 28 βαθμούς Κελσίου, ξεπερνώντας τη θερμοκρασία που έχει ποτέ καταγραφεί για μήνα Ιούνιο, τους 27,9 βαθμούς Κελσίου, την 27η Ιουνίου του 2019», συμπλήρωσε.

Εξήντα οκτώ διαμερίσματα στη Γαλλία, εκ των συνολικά 101, παραμένουν σε πορτοκαλί συναγερμό.

Μονάχα τα διαμερίσματα κοντά στη Μάγχη και τα σύνορα με το Βέλγιο καταγράφουν θερμοκρασίες κάτω των 34 βαθμών Κελσίου.

Πρώιμο κύμα καύσωνα στην Ευρώπη

Πέραν της Γαλλίας, συναγερμούς για την υγεία εξέδωσαν οι αρχές σε Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Γερμανία. Ακόμα και η Ολλανδία, που είναι συνηθισμένη σε ένα πιο ήπιο  κλίμα, εξέδωσε προειδοποίηση για υψηλές θερμοκρασίες τις επόμενες ημέρες, σε συνδυασμό με υψηλά ποσοστά υγρασίας.

«Μεγάλα τμήματα της δυτικής Ευρώπης βρίσκονται αντιμέτωπα με ακραία ζέστη και συνθήκες καύσωνα που συνήθως παρατηρούνται τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο, παρά τον Ιούνιο», δήλωσε η Σαμάνθα Μπέργκες, επικεφαλής για το Κλίμα στην υπηρεσία της ΕΕ Copernicus.

Οι θερμοκρασίες ήταν, σε ορισμένες περιοχές, 5-10 βαθμούς υψηλότερες σε σύγκριση με το επίπεδο που θα έπρεπε να βρίσκονται αυτήν την εποχή του χρόνου, υπογράμμισε η ίδια.

Στη Γαλλία, πυρκαγιές ξέσπασαν χθες στο Οντ, στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, όπου ο υδράργυρος εκτοξεύτηκε στους 40 βαθμούς Κελσίου, μετατρέποντας σε στάχτη 4.000 στρέμματα και οδηγώντας στην εκκένωση μίας κατασκήνωσης κι ενός μοναστηριού, σύμφωνα με τις αρχές.

Οι φωτιές τέθηκαν υπό έλεγχο, δεν έχουν, ωστόσο, ακόμη σβηστεί, έγινε γνωστό σήμερα.

«Ψήνεται» η δυτική Ευρώπη

Από τους θεατές που περίμεναν στην ουρά για το τουρνουά τένις του Γιουίμπλετον έως τους τουρίστες στο Κολοσσαίο της Ρώμης και στη Σεβίλλη της Ισπανίας, πολίτες «καίγονται» από τις υψηλές θερμοκρασίες.

«Είναι περίπου 20 βαθμοί πιο ζεστά σε σύγκριση με όσο είμαι συνηθισμένος και έχω καεί σε όλο μου το σώμα», δήλωσε ο Σκοτ Χέντερσον, που ήρθε από τη Σκοτία για να παρακολουθήσει το διάσημο τουρνουά.

Η Ισπανία οδεύει προς τον θερμότερο Ιούνιο στα χρονικά, σύμφωνα με την ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET.

«Τις επόμενες ημέρες, τουλάχιστον μέχρι την Πέμπτη, η έντονη ζέστη θα συνεχιστεί στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας», δήλωσε ο Ρούμπεν ντελ Κάμπο, ένας εκπρόσωπος Τύπου της ΑΕΜΕΤ.

Στη Σεβίλλη, στη νότια Ισπανία, όπου ηγέτες από ολόκληρο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν για μια σύνοδο του ΟΗΕ, ο υδράργυρος έφθασε στους 42 βαθμούς Κελσίου.

«Είναι φρικτά», δήλωσε ο δημοτικός υπάλληλος Μπερνάμπε Ρούφο, καθώς καθάριζε ένα σιντριβάνι. «Πρέπει να αναζητάμε συνεχώς ένα σκιερό μέρος».

Η υψηλότερη θερμοκρασία στη χώρα ήταν 43,7 βαθμοί Κελσίου στο Ελ Γρανάδο.

Στην Ιταλία, το Υπουργείο Υγείας εξέδωσε κόκκινους συναγερμούς για καύσωνα σε 16 πόλεις, μεταξύ άλλων στη Ρώμη και το Μιλάνο. Η περιφέρεια της Λομβαρδίας σχεδιάζει να απαγορεύσει την εργασία σε εξωτερικούς χώρους τις θερμότερες ώρες της ημέρας, ανταποκρινόμενη σε σχετικό αίτημα των συνδικαλιστικών ενώσεων.

Στη Γερμανία, σε ισχύ βρίσκονται σήμερα προειδοποιήσεις των αρχών για υψηλές θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές στο δυτικό και νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, όπου ο υδράργυρος ξεπέρασε τους 34 βαθμούς Κελσίου. Οι αρχές απηύθυναν έκκληση στους καταναλωτές να περιορίσουν τη χρήση του νερού.

Γ. Στουρνάρας: Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος

Εντατικοποίηση της ασκούμενης εποπτείας και των επιτόπιων ελέγχων όσον αφορά τις διαδικασίες και τα συστήματα διαρκούς παρακολούθησης συναλλαγών πελατών των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποτελεσματική ανίχνευση και διερεύνηση ύποπτων συναλλαγών που αφορούν στο ξέπλυμα μαύρου χρήματος προανήγγειλε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην Έκθεση Δραστηριοτήτων Προληπτικής Εποπτείας και Εξυγίανσης , η οποία δημοσιεύεται για πρώτη φορά, με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας για το εποπτικό έργο της Τράπεζας της Ελλάδος. Τα αποτελέσματα των ελέγχων στη συνέχεια θα υποβάλλονται στην εθνική Αρχή Καταπολέμησης Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.

Όπως επισημαίνεται στην Εκθεση, ο έλεγχος της συμμόρφωσης των εποπτευόμενων ιδρυμάτων με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το θεσμικό πλαίσιο πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (Ξέπλυμα Χρήματος ) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ΧΤ) παραμένει κεντρική εποπτική προτεραιότητα για την Τράπεζα της Ελλάδος τα επόμενη έτη. H θέσπιση του ευρωπαϊκού Κανονισμού, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας (Anti-money Laundering Regulation – AMLR) και η ίδρυση της ευρωπαϊκής Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (Anti-money Laundering Authority – AMLA), με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής του Κανονισμού, αποτελούν τους βασικές πυλώνες της μετάβασης σε ένα ισχυρό και ενιαίο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο. Η AMLA ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2025 και προβλέπεται να στελεχωθεί πλήρως, να αναπτύξει την πληροφοριακή της υποδομή και να εκδώσει τα ρυθμιστικά και εκτελεστικά τεχνικά της πρότυπα σε ορίζοντα τριετίας, ώστε να καταστεί πλήρως λειτουργική την 01.01.2028, αναλαμβάνοντας την άμεση εποπτεία 40 εταιρειών του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Κατά τα λοιπά διαπιστώνεται ότι το 2024 αποτέλεσε μια χρονιά θετικών εξελίξεων για το σύνολο των εποπτευόμενων ιδρυμάτων, με ιδιαίτερα σημαντική πρόοδο στα βασικά μεγέθη των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από την είσοδο της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ. Η υψηλή κερδοφορία και η ενισχυμένη κεφαλαιακή επάρκεια επέτρεψαν την επαναφορά της διανομής μερισμάτων από τα Σημαντικά Πιστωτικά Ιδρύματα. Όσον αφορά στα Λιγότερο Σημαντικά Πιστωτικά Ιδρύματα, ολοκληρώθηκε η συγχώνευση δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, η οποία συνοδεύθηκε από την εξυγίανση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου και την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στην Εκθεση, η θετική εικόνα συνοδεύεται από σημαντικές προκλήσεις. Η πιθανή επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου λόγω των δασμών, η γεωπολιτική αβεβαιότητα και η σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων ενδέχεται να επηρεάσουν την κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ταυτόχρονα, ο επιταχυνόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός και ο αυξημένος κίνδυνος κυβερνοαπειλών απαιτούν ταχεία προσαρμογή και σημαντικές επενδύσεις από τα εποπτευόμενα ιδρύματα.

Ιράν: Εκατοντάδες συλλήψεις και δεκάδες εκτελέσεις στο κύμα καταστολής μετά τον πόλεμο με το Ισραήλ

Οι ιρανικές αρχές συνέλαβαν εκατοντάδες ανθρώπους και εκτέλεσαν δεκάδες άλλους, σε άλλο ένα κύμα καταστολής μετά τον πόλεμο των 12 ημερών με το Ισραήλ, σύμφωνα με οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που κατηγορούν την Τεχεράνη ότι σπέρνει τον φόβο για να κρύψει τις αδυναμίες της.

Σύμφωνα με τη ΜΚΟ «Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν», που εδρεύει στη Νορβηγία, έξι άνδρες απαγχονίστηκαν ως κατάσκοποι του Ισραήλ, δεκάδες άλλοι εκτελέστηκαν για άλλες κατηγορίες και περισσότεροι από 1.000 συνελήφθησαν για γεγονότα που σχετίζονται με τον πόλεμο.

Σύμφωνα με τη Ρόγια Μπόρουμαντ, την εκτελεστική διευθύντρια της αμερικανικής MKO «Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Αμπντοραχμάν Μπόρουμαντ», οι ιρανικές αρχές προσπαθούν να καταστείλουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια για το «ταπεινωτικό πλήγμα» που υπέστη η χώρα από το Ισραήλ, κάτι που κατέδειξε ότι η Τεχεράνη αδυνατεί «να ελέγξει τον εναέριο χώρο της και να προστατεύσει τους πολίτες». «Για να διατηρήσουν τον έλεγχο και να εμποδίσουν τους αντιπάλους τους στο εσωτερικό της χώρας να οργανωθούν και να κινητοποιήσουν τις δυνάμεις τους, οι Ιρανοί ηγέτες καταφεύγουν στον φόβο. Και, πιθανότατα, μόλις άρχισαν», είπε η Μπόρουμαντ.

Τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, στις 12 Ιουνίου, ο επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας Γολαμχοσεΐν Μοχσενί Ετζεΐ, ζήτησε ταχείες δίκες για όσους κατηγορούνται για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ. Ορισμένοι ακτιβιστές ή μέλη μειονοτήτων συνελήφθησαν στον δρόμο ή στο σπίτι τους, ενώ επισπεύστηκαν οι εκτελέσεις κρατουμένων που μεταφέρθηκαν σε άγνωστη τοποθεσία.

Μεταξύ των συλληφθέντων είναι ο ακτιβιστής για την ελευθερία της έκφρασης Χοσεΐν Ροναγί. Άλλοι, όπως ο ράπερ Τουμάτζ και ο ακτιβιστής Αράς Σαντεκί, συνελήφθησαν, ανακρίθηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι.

Μετά το ισραηλινό πλήγμα στη φυλακή του Εβίν, στις 23 Ιουνίου, όπου σκοτώθηκαν 79 άνθρωποι σύμφωνα με τις ιρανικές αρχές, κρατούμενοι μεταφέρθηκαν σε απόρρητες τοποθεσίες. Μεταξύ αυτών που μεταφέρθηκαν ενδέχεται να είναι η Γαλλίδα Σεσίλ Κολέρ και ο σύντροφός της Ζακ Παρί, που κρατούνται εδώ και τρία χρόνια, καθώς και ο φοιτητής Αλί Γιουνεσί, που παραμένει φυλακισμένος από τον Απρίλιο του 2020.

Ο Τραμπ καλεί σε κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τάχθηκε την Κυριακή υπέρ της σύναψης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ενώ ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε για κλιμάκωση των επιχειρήσεων σε αρκετές συνοικίες της Γάζας και διέταξε μαζικές εκκενώσεις.

«Κάντε τη συμφωνία στη Γάζα. Επιστρέψτε τους ομήρους!» έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social. Παράλληλα, οι Παλαιστίνιοι άμαχοι έλαβαν οδηγίες να εγκαταλείψουν την πόλη της Γάζας και την περιοχή Τζαμπαλίγια.

Ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, Αβιχάι Αντρί, ανακοίνωσε ότι ο στρατός θα επιχειρήσει με «υπέρτατη ισχύ» στις περιοχές αυτές, προσθέτοντας: «Η επιχείρηση θα κλιμακωθεί και θα επεκταθεί προς τα δυτικά».

Ο Αντρί κάλεσε τους αμάχους της Γάζας να εκκενώσουν άμεσα προς τα νότια, προς την περιοχή αλ-Μαουάσι, προειδοποιώντας να αποφύγουν ζώνες που στοχοποιεί ο ισραηλινός στρατός για την εξάλειψη των τρομοκρατικών υποδομών.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, που ελέγχεται από τη Χαμάς και δεν διαχωρίζει αμάχους από μαχητές στα στοιχεία του, τουλάχιστον 88 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 365 τραυματίστηκαν από ισραηλινά πλήγματα το τελευταίο 24ωρο.

Η Epoch Times δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τους αριθμούς.

Το Σάββατο, ο Τραμπ ανέφερε ότι ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου διαπραγματεύεται συμφωνία με τη Χαμάς που θα περιλάμβανε την απελευθέρωση των ομήρων που παραμένουν υπό κράτηση μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στη νότια περιοχή του Ισραήλ.

Ο Τραμπ δεν έδωσε λεπτομέρειες για τις φερόμενες διαπραγματεύσεις, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση του ότι Ισραήλ και Χαμάς θα καταλήξουν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μέσα σε μία εβδομάδα, αναφερόμενος σε συζητήσεις με εμπλεκόμενα στη διαμεσολάβηση πρόσωπα.

Από την πλευρά του, ο ανώτατος αξιωματούχος της Χαμάς, Μαχμούντ Μουρντάι, κατηγόρησε τον Νετανιάχου για παρακωλυτική τακτική, υποστηρίζοντας ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός «επιδιώκει μια προσωρινή συμφωνία που θα διασφάλιζε μόνο την απελευθέρωση 10 ομήρων».

Περίπου 50 όμηροι βρίσκονται ακόμη στα χέρια της Χαμάς, με λιγότερους από τους μισούς να θεωρείται ότι παραμένουν ζωντανοί.

Απαντώντας, ο εκπρόσωπος του Νετανιάχου, Όμερντο Στρέι, δήλωσε πως η Χαμάς αποτελεί το μοναδικό εμπόδιο για τον τερματισμό του πολέμου, χωρίς να σχολιάσει άμεσα τις κατηγορίες του Μουρντάι.

Η ομάδα Τραμπ έχει επιδοθεί σε έντονες προσπάθειες για την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Την 31η Μαΐου, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, κάλεσε τη Χαμάς να αποδεχτεί το προτεινόμενο πλαίσιο ως βάση για άμεσες συνομιλίες, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε 60ήμερη παύση των εχθροπραξιών.

Σύμφωνα με τον Γουίτκοφ, η πρόταση προέβλεπε την απελευθέρωση 10 ζωντανών ισραηλινών ομήρων και των σορών 18 νεκρών, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση 125 κρατουμένων που εκτίουν ισόβια κάθειρξη και 1.111 Παλαιστινίων που συνελήφθησαν μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.

Το Ισραήλ έκανε δεκτή την αμερικανική πρόταση, ωστόσο η Χαμάς πρότεινε ως αντάλλαγμα μόνιμη κατάπαυση του πυρός, πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας και απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας. Η συμφωνία θα προέβλεπε επίσης την απελευθέρωση 10 ζωντανών ομήρων και των σορών άλλων 18, έναντι συμφωνημένου αριθμού Παλαιστίνιων κρατουμένων.

Ο Γουίτκοφ χαρακτήρισε την απάντηση της Χαμάς «απολύτως απαράδεκτη» και τόνισε ότι επιφέρει μόνο καθυστερήσεις στην πρόοδο του διαλόγου.

Ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε την επιχείρησή του στη Γάζα μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις της Χαμάς στη νότια Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, που προκάλεσαν περισσότερους από 1.100 νεκρούς, χιλιάδες τραυματίες και την αιχμαλωσία 250 ανθρώπων.

Το υπουργείο Υγείας της Γάζας, υπό τον έλεγχο της Χαμάς, αναφέρει ότι οι ισραηλινές χερσαίες επιχειρήσεις έχουν οδηγήσει σε περισσότερους από 56.500 θανάτους μέχρι σήμερα, αριθμό που η εφημερίδα Epoch Times δεν έχει μπορέσει να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα.

Με την συμβολή του Associated Press

8 δισ. ευρώ από τρία ευρωπαϊκά ταμεία για περιβάλλον, κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη έως το 2032

Πόρους ύψους άνω των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ εξασφαλίζει η ελληνική κυβέρνηση για την περίοδο 2026–2032, μέσω της ενεργοποίησης τριών ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων: του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού και του Ταμείου Απανθρακοποίησης Νήσων. Το σχετικό σχέδιο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ ακολούθησε κοινή παρουσίαση από μέλη της κυβέρνησης.

Το συνολικό πακέτο χρηματοδότησης, όπως αναφέρθηκε, αφορά παρεμβάσεις που σχετίζονται με την κοινωνική πολιτική, την ενέργεια, την περιφερειακή ανάπτυξη, τη στήριξη της βιομηχανίας και τη βελτίωση των υποδομών, με έμφαση στην καθημερινότητα των πολιτών και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός αυτός αντιστοιχεί σε μισό Ταμείο Ανάκαμψης και αποσκοπεί σε ταχύτερη υλοποίηση δράσεων με κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα. Όπως δήλωσε, «οι πόροι κατανέμονται σε υπουργεία και στοχεύουν σε τομείς όπως η κοινωνική στήριξη, η στέγαση, η ενεργειακή αναβάθμιση και οι θαλάσσιες μεταφορές».

Ενεργειακή στήριξη και πρόγραμμα «Εξοικονομώ»

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ανέφερε ότι δημιουργείται μητρώο ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών, το οποίο θα συνδέεται με κάρτα δικαιούχου, παρέχοντας στοχευμένη βοήθεια. Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών ενεργειακής στήριξης.

Παράλληλα, προχωρά η μεταρρύθμιση του προγράμματος “Εξοικονομώ”, ώστε η υλοποίησή του να είναι ταχύτερη και να παρακάμπτονται καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η συμμετοχή παρόχων ενέργειας ως διαμεσολαβητών, όπως εφαρμόζεται και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Η στόχευση αφορά κυρίως τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά, που σύμφωνα με το ΥΠΕΝ εκτιμώνται σε ποσοστό περίπου 25%, και την αναβάθμιση του οικιακού εξοπλισμού μέσω επιδότησης, περιλαμβανομένων αντλιών θερμότητας και άλλων συστημάτων.

Επιπλέον, προβλέπεται η επέκταση των ενεργειακών διασυνδέσεων στα νησιά (Δωδεκάνησα, Βόρειο Αιγαίο, Κυκλάδες), καθώς και η ενίσχυση επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και υποδομές αποθήκευσης.

Στήριξη στη βιομηχανία και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, ανακοίνωσε ότι προβλέπεται κονδύλι 200 εκατομμυρίων ευρώ για την ενεργοβόρο βιομηχανία και επιπλέον 575 εκατομμύρια ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις, με περίοδο υλοποίησης 2026–2032. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του, οι ενισχύσεις θα δοθούν με έμφαση σε παραγωγικές επενδύσεις, την ενεργειακή αναβάθμιση των εγκαταστάσεων, και την προώθηση της πράσινης καινοτομίας.

Η υλοποίηση των δράσεων αυτών θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με επιμελητήρια, τα οποία αναλαμβάνουν υποστηρικτικό ρόλο σε θέματα καθοδήγησης και εκπαίδευσης μικρών επιχειρήσεων.

Σε ερώτηση για τη σύνδεση των χρηματοδοτήσεων με τις κρατικές ενισχύσεις υπό τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό, ο κ. Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι «οι πόροι από τη βιομηχανία επιστρέφουν στη βιομηχανία» με στόχο την ενεργειακή ασφάλεια και την αυτονομία της χώρας και της Ε.Ε.

Παρεμβάσεις στην κοινωνική πολιτική

Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, ανέπτυξε παρεμβάσεις ύψους 590 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την ίδια, σχεδιάζεται νέο μοντέλο κοινωνικής κατοικίας με ενεργοποίηση ακινήτων και επιδότηση ενοικίου σε εργαζομένους που υπηρετούν σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές.

Παράλληλα, εισάγεται επιδότηση για βοηθητικά μέσα κίνησης, όπως ηλεκτρικά αμαξίδια και hand bikes, ενώ ενισχύονται και Κέντρα Κοινότητας με στόχο την πληροφόρηση για ενεργειακά προγράμματα και κοινωνικές παροχές.

Η υπουργός αναφέρθηκε στη συνεχή αξιολόγηση της επιλεξιμότητας των δράσεων, με στόχο τον καθορισμό των ομάδων που θα ωφεληθούν από τα προγράμματα.

Εκπαίδευση και φοιτητική στέγαση

Η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε παρεμβάσεις για τη φοιτητική στέγαση και την ειδική αγωγή. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η ανακαίνιση φοιτητικών εστιών και συνέχιση της χορήγησης στεγαστικού επιδόματος σε φοιτητές από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες.

Προγραμματίζεται επίσης πιλοτικό σχέδιο μεταφοράς μαθητών ειδικής αγωγής με ηλεκτρικά σχολικά λεωφορεία, καθώς και ενιαίο πληροφοριακό σύστημα για την εξυπηρέτηση παιδιών με αναπηρία.

Παρεμβάσεις στις νησιωτικές μεταφορές

Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, ανακοίνωσε χρηματοδότηση 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Εκσυγχρονισμού για την αναβάθμιση του ακτοπλοϊκού στόλου και των λιμενικών υποδομών. Όπως σημειώθηκε, οι επενδύσεις στοχεύουν στην πράσινη μετάβαση των θαλάσσιων μεταφορώνκαι τη βελτίωση της ναυτιλιακής ασφάλειας.

Πράσινες μεταφορές και αναβάθμιση υποδομών

Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ανέφερε ότι με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, θα γίνει πλήρης ανανέωση του στόλου των λεωφορείων με ηλεκτρικά οχήματα, θα βελτιωθεί η πρόσβαση για ΑμεΑ σε όλους τους σταθμούς του μετρό στην Αθήνα και θα ανακαινιστούν 38 σιδηροδρομικοί σταθμοί στη γραμμή Αθήνα–Θεσσαλονίκη. Όπως είπε, στόχος είναι να μειωθεί η ρύπανση στις πόλεις, να βελτιωθούν οι συγκοινωνίες και να μειωθεί το κόστος μετακινήσεων για όλους.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έχει ήδη ολοκληρωθεί η κατανομή των δράσεων ανά υπουργείο, ώστε οι διαδικασίες ωρίμανσης των έργων να κινηθούν με ταχείς ρυθμούς. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης υπογράμμισε ότι «όποιο κόμμα, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, προτείνει νέα έργα, οφείλει να προτείνει και την αφαίρεση άλλων», δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός είναι σταθερός.

Αναλυτικά το πρόγραμμα: ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ 3 ΤΑΜΕΙΑ

PowerPoint: 30-06-2025_ΤΑΜΕΙΑ-ΣΥΝΤΥΠΟΥ

 

Η αντιπρόεδρος της Ταϊβάν λέει στο Πεκίνο ότι δεν φοβάται αφότου αποκαλύφθηκε το σχέδιο της Πράγας

Η αντιπρόεδρος της Ταϊβάν Σιαο Μπι-κιμ στις 28 Ιουνίου ορκίστηκε να μην υποκύψει σε πίεση από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ), μετά από αποκαλύψεις ότι το καθεστώς σχεδίασε να την τρομάξει με σωματική βία κατά την διάρκεια επίσημης επίσκεψης στην Πράγα πέρυσι.

Σε δήλωση στην πλατφόρμα Χ, η Σιαο είπε ότι η επίσκεψή της στην Τσεχία ολοκληρώθηκε χωρίς απρόοπτα και ευχαρίστησε τις τσεχικές αρχές για την φιλοξενία και την «εξασφάλιση της ασφάλειάς μου.»

«Οι άνομες δραστηριότητες του ΚΚΚ ΔΕΝ θα με τρομάξουν και θα συνεχίσω να εκφράζω τα συμφέροντα της Ταϊβάν στην διεθνή κοινότητα», είπε.

Η τσεχική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών αποκάλυψε την προηγούμενη εβδομάδα ότι η Σιαο βρισκόταν υπό παρακολούθηση του ΚΚΚ όταν επισκέφθηκε την Πράγα τον Μάρτιο του 2024. Ο διευθυντής της υπηρεσίας Πετρ Μπαρτόβσκυ είπε στο τοπικό ραδιόφωνο iROZHLAS ότι το σχέδιο του ΚΚΚ περιελάμβανε «μια εμφανώς κινητική δράση κατά προστατευόμενου ατόμου», αν και «δεν πήγε πέρα από το στάδιο προετοιμασίας.»

Η επιτροπή ξένων υποθέσεων της αμερικανικής Βουλής επέκρινε τα σχέδια του ΚΚΚ κατά της Σιαο, καλώντας τα «η εγκληματικότητα του ΚΚΚ σε επίδειξη ώστε όλος ο κόσμος να την δει.»

«Αυτό δεν είναι διπλωματία, είναι εκφοβισμός», είπε η επιτροπή στο Χ στις 28 Ιουνίου.

Το σχέδιο του Πεκίνου επίσης προσέλκυσε κατηγορίες από την Δια-βουλευτική Συμμαχία για την Κίνα (IPAC), μια ομάδα εκατοντάδων βουλευτών από 40 δημοκρατικές χώρες που αντιστέκονται στην κομμουνιστική Κίνα.

«Αυτό το σχέδιο, αν ήταν επιτυχές, θα αποτελούσε κρατική τρομοκρατία», είπε η IPAC σε δήλωση στο Χ στις 27 Ιουνίου. «Ακόμα και ως προσπάθεια, αυτό το σοκαριστικό επεισόδιο αναπαριστά την παραβίαση ενός ορίου.»

«Ένα κράτος που θέλει να σχεδιάσει μια τέτοια ανοιχτή πράξη πολιτικά υποκινούμενης βίας σε μια ξένη χώρα δεν είναι κράτος για το οποίο μπορεί να ειπωθεί ότι σέβεται τους διεθνείς διπλωματικούς τύπους.»

Ευχαριστώντας το IPAC για την αλληλεγγύη κατά της βίας και εκφοβισμού, η Σιαο είπε: «Η Ταϊβάν δεν θα απομονωθεί από εκφοβισμό.»

Το Πεκίνο αρνήθηκε την όποια παράβαση όταν ρωτήθηκε για τα σχόλια της υπηρεσίας πληροφοριών της Πράγας σε μια συνήθη συνέντευξη τύπου στις 27 Ιουνίου, ισχυριζόμενο ότι οι διπλωμάτες του «πάντα ακολουθούν τους νόμους και κανονισμούς των χωρών που τους φιλοξενούν.»

Αντ’ αυτού, ο Γκουό Τζιακούν, εκπρόσωπος του υπουργείου, επανέλαβε την αντίθεση του Πεκίνου στην φιλοξενία της Σιαο από την Πράγα πέρυσι, την οποία ονόμασε «αμετάκλητη για την ανεξαρτησία της Ταϊβάν.»

Το ΚΚΚ θεωρεί το αυτοδιοικούμενο νησί της Ταϊβάν ως δικό του, αν και ποτέ δεν έχει διοικήσει εκεί. Οι δύο κυβερνήσεις έχουν ισχυρισμούς αμφότερες ότι είναι η νόμιμη κυβέρνηση της Κίνας.

Για να πιέσει την Ταϊβάν και τον κόσμο να αποδεχθεί τους δικούς του ισχυρισμούς εξουσίας, το καθεστώς προσπάθησε να απομονώσει την Ταϊβάν στην διεθνή σκηνή και να σταματήσει ξένους αξιωματούχους και βουλευτές από το να έχουν σχέσεις με τους Ταϊβανούς ομολόγους τους. Πέρυσι, αποκαλύφθηκε ότι το ΚΚΚ πίεσε βουλευτές από τουλάχιστον πέντε χώρες να μην ταξιδέψουν στην Ταϊπέι για συμμετοχή σε μια σύνοδο που εστιαζόταν στις επιθετικές και αποσταθεροποιητικές ενέργειες του ΚΚΚ.

Το γραφείο του προέδρου της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, προέτρεψε ξένες χώρες να αντισταθούν στην διεθνή καταπίεση του ΚΚΚ, κατηγορώντας τις «άνομες, απολίτιστες, και επικίνδυνες» πράξεις κατά της αντιπροέδρου Σιαο στην Τσεχική Δημοκρατία.

«Προτρέπουμε την διεθνή κοινότητα να αντισταθεί στην διεθνή καταπίεση και παρακολούθηση από αυταρχικά καθεστώτα—απειλές που απειλούν την εθνική κυριαρχία άλλων κρατών», είπε το γραφείο στις 27 Ιουνίου.

Το μνημόνιο Τουρκίας–Λιβύης στο μικροσκόπιο

Ανάλυση ειδήσεων

Το Μνημόνιο Κατανόησης που υπεγράφη στις 27 Νοεμβρίου 2019 μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) της Λιβύης αποτέλεσε σημείο καμπής για τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών σχεδιάστηκε να δημιουργήσει έναν θαλάσσιο διάδρομο που εκτείνεται από τις ακτές της Λιβύης προς τις νότιες ακτές της Τουρκίας, αγνοώντας στο σύνολό τους τα ελληνικά νησιά που παρεμβάλλονται.

Η συμφωνία υπεγράφη από τον τότε πρωθυπουργό της Λιβύης, Φαγιέζ αλ-Σαράτζ, και τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε μία περίοδο κατά την οποία η Τρίπολη βρισκόταν σε πολεμική σύγκρουση με τις δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ στην Ανατολική Λιβύη. Η χρονική συγκυρία υπογραφής, εν μέσω εσωτερικής διάσπασης στη Λιβύη, αποτέλεσε από την αρχή στοιχείο έντονης αμφισβήτησης ως προς τη νομιμότητα και τη δεσμευτικότητα του μνημονίου.

Αντιδράσεις και αποκλίσεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε άμεσα. Στις 13 Δεκεμβρίου 2019, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαρακτήρισε το μνημόνιο αντίθετο προς το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, επισημαίνοντας ότι παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών και δεν μπορεί να παράγει έννομες συνέπειες. Η ίδια διατύπωση υιοθετήθηκε εκ νέου το 2025, με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επαναλαμβάνει τη θέση του κατόπιν αιτήματος της Ελλάδας.

Η Ελλάδα απάντησε με την άμεση απέλαση του Λίβυου πρέσβη στην Αθήνα, ενώ σε πολυμερείς δηλώσεις χαρακτήρισε τη συμφωνία «άκυρη και ανυπόστατη», υποστηρίζοντας ότι «αγνοεί την ύπαρξη της Κρήτης, της Ρόδου, του Καστελλορίζου, της Κάσου και της Καρπάθου». Η Κύπρος και η Αίγυπτος συντάχθηκαν με την ελληνική θέση, εκδίδοντας κοινές δηλώσεις καταδίκης, ενώ Κάιρο και Αθήνα διεμήνυσαν ότι θα προασπίσουν τα δικαιώματά τους «με όλα τα νόμιμα μέσα».

Διχασμένες οι αρχές εντός Λιβύης

Η εσωτερική πολυδιάσπαση της Λιβύης αποτυπώθηκε και στη στάση απέναντι στη συμφωνία. Η Βουλή των Αντιπροσώπων της Ανατολικής Λιβύης, με έδρα το Τομπρούκ και υπό την ηγεσία του Ακίλα Σάλεχ, την απέρριψε ομόφωνα. Ο ίδιος απέστειλε επιστολή στον ΟΗΕ καταγγέλλοντας την έλλειψη αρμοδιότητας της κυβέρνησης Σαράτζ να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες.

Παράλληλα, ο στρατάρχης Χαφτάρ είχε δημόσια καταγγείλει τη συμφωνία ως απόπειρα νομιμοποίησης τουρκικής στρατιωτικής παρέμβασης στη χώρα. Το 2021, το Εφετείο του Αλ Μπάιντα ακύρωσε επισήμως το μνημόνιο, κρίνοντας ότι δεν είχε εγκριθεί από τη Βουλή, όπως απαιτεί το λιβυκό Σύνταγμα.

Ενδείξεις επαναπροσέγγισης 

Το 2025, ωστόσο, καταγράφηκε μεταβολή του κλίματος. Σύμφωνα με λιβυκά μέσα ενημέρωσης, η Βουλή των Αντιπροσώπων φέρεται να εξετάζει πλέον σοβαρά την επικύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Ο πρωθυπουργός της Ανατολικής Λιβύης Οσάμα Χαμάντ, σύμμαχος του Χαφτάρ, δήλωσε ότι η συνεργασία με την Τουρκία «διεξάγεται στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας και δεν παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα κανενός κράτους». Η δήλωση αυτή ερμηνεύθηκε ως σήμα πολιτικής αναθεώρησης έναντι της προηγούμενης κάθετης απόρριψης.

Ενεργειακές συμφωνίες και νομικές προσφυγές

Το 2022, Άγκυρα και Τρίπολη υπέγραψαν νέα συμφωνία για την από κοινού εξερεύνηση υδρογονανθράκων. Η συμφωνία επικρίθηκε από Ελλάδα και Αίγυπτο, ενώ το 2024 το Εφετείο Τρίπολης την ακύρωσε, κρίνοντας ότι η προσωρινή κυβέρνηση δεν είχε δικαίωμα να υπογράψει συμφωνίες που επηρεάζουν την κυριαρχία και τους φυσικούς πόρους της χώρας χωρίς έγκριση από το κοινοβούλιο.

Παρά ταύτα, το 2025 υπογράφηκε νέο μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ της Τουρκικής Εταιρείας Πετρελαίου (TPAO) και της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC), που προβλέπει σεισμικές έρευνες σε έκταση 10.000 χιλιομέτρων σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές. Η TPAO έχει ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για μακροπρόθεσμη διείσδυση στις αγορές ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής.

Στρατιωτικό και θεσμικό πλαίσιο

Το τουρκολιβυκό μνημόνιο συνοδεύτηκε και από σειρά αμυντικών συμφωνιών. Το 2024 υπεγράφη νέο στρατιωτικό μνημόνιο για παροχή εκπαιδευτικής και επιχειρησιακής στήριξης από την Τουρκία. Οι συμφωνίες αυτές παρέχουν ευρύ πλαίσιο συνεργασίας και διευκολύνσεων στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις που παραμένουν παρούσες στη Λιβύη.

Στον αραβικό κόσμο, η τουρκική στρατιωτική παρουσία στη Λιβύη έχει προκαλέσει σκεπτικισμό. Ο πρωθυπουργός της Ανατολικής Λιβύης Οσάμα Χαμάντ, σύμμαχος του Χαφτάρ, δήλωσε ότι η συνεργασία με την Τουρκία «διεξάγεται στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας και δεν παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα κανενός κράτους».

Η δήλωση αυτή ερμηνεύθηκε ως σήμα πολιτικής αναθεώρησης έναντι της προηγούμενης κάθετης απόρριψης.

Συνέχιση των σταθερών ευρωπαϊκών θέσεων

Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει αμετάβλητη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ψήφισμά του τον Νοέμβριο του 2022 (454 υπέρ, 130 κατά, 54 απών), κάλεσε σε ρητή ακύρωση του μνημονίου. Το ψήφισμα αναφέρει ότι η συμφωνία θεωρείται παράνομο και άκυρο επειδή δεν συμμορφώνεται με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν παράγει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη, ενώ παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα γειτονικών χωρών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η EEAS έχουν επαναλάβει την ίδια θέση σε αλλεπάλληλες δηλώσεις, μεταξύ άλλων τον Οκτώβριο και Δεκέμβριο 2022, με τον Ύπατο Εκπρόσωπο Ζοζέπ Μπορέλ να δηλώνει προς τον τότε ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια ότι η ΕΕ θα υπερασπιστεί την ενιαία αυτή γραμμή «όποτε είναι αναγκαίο».

Η ομάδα πυρηνικών των ΗΕ λέει ότι το Ιράν θα μπορούσε να ξαναρχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε μήνες

Το Ιράν θα μπορούσε να ξαναρχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε μήνες, είπε ο επικεφαλής της ομάδας παρακολούθησης πυρηνικών των Ηνωμένων Εθνών στις 29 Ιουνίου.

Ο Ραφαέλ Γκρόσσι, διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ, ΔΥΑΕ), συζήτησε τις μελλοντικές δυνατότητες του Ιράν για εμπλουτισμό ουρανίου σε συνέντευξη στις 27 Ιουνίου στο αμερικανικό CBS που προβλήθηκε στις 29 Ιουνίου.

Η διοίκηση Τραμπ είπε ότι τα χτυπήματα εξάλειψαν τρεις από τις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, και ο αντιπρόεδρος Τζέιμς Βανς είπε την προηγούμενη εβδομάδα ότι πιστεύει πως οι βομβαρδισμοί έθεσαν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν πίσω για χρόνια.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε στις 27 Ιουνίου ότι ίσως σκεφτεί ακόμα και περισσότερα χτυπήματα στο Ιράν αν επιστρέψει σε εμπλουτισμό ουρανίου σε ανησυχητικά επίπεδα.

Η σύγκρουση των 12 ημερών άρχισε αφότου το Ισραήλ έκανε επίθεση σε αρκετές στρατηγικές περιοχές στο Ιράν νωρίτερα τον Ιούνιο υπό την αιτιολόγηση ότι προσπαθούσε να αποτρέψει το Ιράν από την παραγωγή πυρηνικής κεφαλής πολέμου. Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες είπαν ότι το Ιράν βρισκόταν μέρες ή εβδομάδες μακριά από την κατασκευή βόμβας και συχνά ανέφεραν μια αναφορά του Μαΐου από την ΔΥΑΕ που έλεγε πως το Ιράν εμπλούτιζε ουράνιο έως και 60 τοις εκατό.

Αν και το ουράνιο 90 τοις εκατό απαιτείται για καύσιμο για παραγωγή πυρηνικού όπλου, το ουράνιο 60 τοις εκατό μπορεί γρήγορα να εμπλουτιστεί σε καθαρότητα 90 τοις εκατό. Το ισλαμικό καθεστώς ισχυρίστηκε ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι μόνο για σκοπούς ενέργειας πολιτικής χρήσης, αλλά το ουράνιο χρειάζεται να εμπλουτιστεί μόνο έως 3,67 τοις εκατό για παραγωγή ηλεκτρισμού.

Οι μεγάλες διατρητικές βόμβες των Ηνωμένων Πολιτειών χρησιμοποιήθηκαν για να χτυπήσαν τις τρεις υπόγειες βάσεις. Το Φορντό, ειδικά, χτίστηκε εκατοντάδες μέτρα μέσα σε βουνό. Δορυφορικές εικόνες δεν μπορούν αν δείξουν την ζημία του υπόγειου τμήματος της βάσης.

Ο Γκρόσσι είπε στην Μάργκαρετ Μπρέναν του CBS ότι υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ και Ιράν ότι είναι ένα «πολύ σοβαρό επίπεδο ζημίας» για τις βάσεις Φορντό, Νατάνζ, και Ισφαχάν του Ιράν και ότι οι δομές έχουν «καταστραφεί σε σημαντικό βαθμό.»

Ωστόσο, ο Γκρόσσι τόνισε ότι κάποια τμήματα των βάσεων «ακόμα στέκονται» αν και υπάρχει σημαντική ζημία στις δυνατότητες εμπλουτισμού του Ιράν. Είπε ότι σε κάποιο σημείο, οι Ιρανοί θα πρέπει να αξιολογήσουν την ζημία πλήρως και ότι η ΔΥΑΕ θα χρειαστεί να επιστρέψει για να αναλύσει την έκταση της ζημίας.

«Πιστεύω έχουμε ένα στιγμιότυπο ενός προγράμματος που έχει χαλάσει πολύ σοβαρά … και τώρα χρειάζεται να εστιάσουμε στα επόμενα βήματα», είπε ο Γκρόσσι.

Είπε ότι κάποιες από τις δυνατότητες εμπλουτισμού του Ιράν «είναι ακόμα εκεί» και ότι εντός «μηνών» το Ιράν θα μπορούσε να έχει αρκετά μηχανήματα περιδίνησης να λειτουργούν και θα μπορούσε να συνεχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο.»

«Ειλικρινά, δεν μπορούμε να πούμε πως όλα εξαφανίστηκαν και δεν υπάρχει τίποτα», είπε ο Γκρόσσι. «Είναι σαφές ότι υπήρξε βαριά ζημία, αλλά δεν είναι ολική ζημία, κατ΄αρχάς. Και δεύτερον, το Ιράν έχει δυνατότητες—βιομηχανικές και τεχνολογικές δυνατότητες. Έτσι αν το θέλουν, θα μπορούν να αρχίσουν να το κάνουν αυτό πάλι.»

Ο Γκρόσσι πρόσθεσε ότι η ΔΥΑΕ θα πρέπει να επιστρέψει στο τραπέζι και να αναπτύξει μια σωστή τεχνική λύση για το πρόβλημα.

«Αλλιώς, αυτό θα έρθει ως απειλή και πάλι, ως μια περίσταση που δεν είναι καλά αποσαφηνισμένη. Και τώρα είναι ευκαιρία», είπε. «Έχουμε μια ευκαιρία τώρα.»

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται να επανέλθουν σε διαπραγματεύσεις με το Ιράν για το πολιτικό πυρηνικό του πρόγραμμα αργότερα την εβδομάδα. Οι συνομιλίες άρχισαν νωρίτερα αυτό το έτος αλλά ακυρώθηκαν από την Τεχεράνη μετά το χτύπημα του Ισραήλ νωρίς τον Ιούνιο.

Η εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ είπε την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι προσεχείς ομιλίες στοχεύουν στην ίδρυση μακροχρόνιας ειρήνης στην Μέση Ανατολή και στην διασφάλιση ότι το Ιράν δουλεύει για ένα πυρηνικό πρόγραμμα μόνο για πολιτικούς σκοπούς.

Η κυβέρνηση του Καναδά ακυρώνει φόρο σε κολοσσούς της τεχνολογίας ενόψει της σύναψης συμφωνίας με τις ΗΠΑ για το εμπόριο

Η καναδική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες Κυριακή την ακύρωση φόρου ο οποίος έβαζε στο στόχαστρο κολοσσούς του κλάδου της τεχνολογίας, με την ελπίδα πως θα καταλήξει σε ευρύτερη συμφωνία με αυτή των ΗΠΑ, δυο ημέρες μετά τη διακοπή των συνομιλιών που ανακοινώθηκε από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Καναδός υπουργός Οικονομικών Φρανσουά-Φιλίπ Σαμπάν ανακοίνωσε «ότι ο Καναδάς ακυρώνει τον φόρο ψηφιακών υπηρεσιών (ΦΨΥ)», σύμφωνα με δελτίο Τύπου το οποίο δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του. Το κείμενο διευκρινίζει πως η καναδική κυβέρνηση έλαβε αυτή την απόφαση ενόψει της επανέναρξης των συνομιλιών για τη σύναψη διμερούς συμφωνίας με τις ΗΠΑ για το εμπόριο μέχρι την 21η Ιουλίου.

Ο Ντόναλντ Τραμπ διεμήνυσε την Παρασκευή πως βάζει τέλος στις διαπραγματεύσεις για το εμπόριο με τον βόρειο γείτονα της χώρας του, διατεινόμενος ότι ο φόρος που επέβαλε η Οτάβα κι έβαζε στο στόχαστρο κολοσσούς του κλάδου της τεχνολογίας ήταν «άμεσο και προφανές πλήγμα» εναντίον της Ουάσιγκτον. Διευκρίνισε πως οι συνομιλίες με τον Καναδά θα σταματούσαν την ημέρα εφαρμογής του νόμου (30η Ιουνίου).

Ο ΦΨΥ θα έβαζε στο στόχαστρο εταιρείες-γίγαντες του κόσμου της πληροφορικής με τζίρο ανώτερο των 1,1 δισεκ. καναδικών δολαρίων και έσοδα σε ετήσια βάση στον Καναδά πάνω από 20 εκατ. δολάρια.

Αφορούσε κυρίως την Google, την Apple, τη Meta (Facebook, Instagram), την Amazon και τη Microsoft. Οι εταιρείες αυτές κατηγορούνται πως εκμεταλλεύονται το γεγονός πως η δραστηριότητά τους είναι άυλη για να αποφεύγουν τη φορολογία.