Παρασκευή, 09 Μαΐ, 2025

Ο Τραμπ δεν αποκλείει τρίτη θητεία παρά τους συνταγματικούς περιορισμούς

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Κυριακή ότι «δεν αστειεύεται» με τις πρόσφατες συζητήσεις ότι θα μπορούσε να επιδιώκει μια τρίτη θητεία στην εξουσία, αν και μια τέτοια κίνηση πιθανότατα θα αντιμετωπίσει σημαντικά νομικά εμπόδια.

«Πολλοί άνθρωποι θέλουν να το κάνω», είπε ο Τραμπ στο NBC News το πρωί της Κυριακής. «Αλλά, εννοώ, βασικά τους λέω ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, ξέρετε, είναι πολύ νωρίς στη διοίκηση».

Όταν ρωτήθηκε για το αν μιλάει σοβαρά ή αστειεύεται με τα σχόλια της τρίτης θητείας, ο Τραμπ είπε: «Δεν αστειεύομαι».

«Είναι πολύ νωρίς για να το σκεφτούμε», είπε, προσθέτοντας σε άλλο σημείο της συνέντευξης ότι «είναι επικεντρωμένος στην τρέχουσα» θητεία.

Από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Τραμπ έχει προτείνει επανειλημμένα ότι θέλει να θέσει υποψηφιότητα για τρίτη θητεία, κάτι που θα μπορούσε να αποτελέσει νομική πρόκληση, επειδή η 22η Τροποποίηση του Συντάγματος των ΗΠΑ δηλώνει «κανένα άτομο δεν μπορεί να εκλεγεί στο αξίωμα του Προέδρου περισσότερες από δύο φορές». Αυτή η τροποποίηση επικυρώθηκε το 1951 αφού ο πρόεδρος Φράνκλιν Ρούσβελτ εξελέγη τέσσερις συνεχόμενες φορές. Ο Ρούσβελτ ήταν ο μόνος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ που εξελέγη είτε για τρίτη είτε για τέταρτη θητεία.

Μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ τον Ιανουάριο, ο βουλευτής Άντυ Ογκλς (Ρ-Τενν.) πρότεινε μια τροποποίηση στο Σύνταγμα που θα μπορούσε να επιτρέψει στους προέδρους να εκλέγονται για τρεις θητείες. Ωστόσο, η τροποποίηση του Συντάγματος θα απαιτούσε τα δύο τρίτα των μελών του Κογκρέσου να ψηφίσουν για την έγκρισή της, η οποία στη συνέχεια θα πρέπει να επικυρωθεί από τα τρία τέταρτα των νομοθετικών σωμάτων των πολιτειών.

Εξηγώντας γιατί θα ήθελε να διεκδικήσει μια τρίτη θητεία, ο Τραμπ είπε ότι: «Πρέπει να ξεκινήσετε λέγοντας ότι έχω τους υψηλότερους αριθμούς δημοσκοπήσεων από οποιονδήποτε Ρεπουμπλικανό τα τελευταία 100 χρόνια».

«Είμαστε στα υψηλά 70 σε πολλές δημοσκοπήσεις, στις πραγματικές δημοσκοπήσεις, και το βλέπετε αυτό. Και, ξέρετε, είμαστε πολύ δημοφιλείς», είπε ο Τραμπ.

Όταν ρωτήθηκε για το πώς θα μπορούσε να εκλεγεί για τρίτη θητεία, ο Τραμπ είπε στο NBC News ότι μπορεί να υπάρχουν τρόποι να το κάνει.

Η Κρίστεν Γουέλκερ του NBC του έδωσε στη συνέχεια μια υποθετική κατάσταση: «Λοιπόν, επιτρέψτε μου να πω έναν όπου ο πρόεδρος Βανς θα διεκδίκησε το αξίωμα και μετά, βασικά… αν κέρδιζε, στην κορυφή του δελτίου, θα έδινε τη σκυτάλη σε εσάς».

Σε απάντηση, ο Τραμπ είπε: «Λοιπόν, αυτός είναι ένας. Αλλά υπάρχουν και άλλοι. Υπάρχουν και άλλοι.»

«Μπορείτε να μου πείτε ποιοι άλλοι;» Η Γουέλκερ ρώτησε τον Τραμπ. «Όχι», είπε.

Η 12η τροποποίηση, η οποία επικυρώθηκε το 1804, λέει ότι «κανένας συνταγματικά μη επιλέξιμος για το αξίωμα του Προέδρου δεν θα είναι επιλέξιμος για το αξίωμα του Αντιπροέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών».

Επίσης στη συνέντευξη, ο Τραμπ ρωτήθηκε γιατί θέλει να συνεχίσει να είναι πρόεδρος, κάτι που η Γουέλκερ περιέγραψε ότι είναι «η πιο σκληρή δουλειά στη χώρα».

«Λοιπόν, μου αρέσει να δουλεύω», απάντησε ο Τραμπ, ο οποίος θα είναι 82 ετών στο τέλος της τρέχουσας θητείας του.

Το Associated Press συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Οι ΗΠΑ απειλούν το Ιράν με βομβαρδισμό και επιπλέον δασμούς αν δεν επιτευχθεί συμφωνία για τα πυρηνικά

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε στις 30 Μαρτίου την πιθανότητα επιπλέον δασμών και στρατιωτικών χτυπημάτων στο Ιράν αν η Τεχεράνη δεν συμφωνήσει με την Ουάσινγκτον σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμά της.

Ο Τραμπ αναφέρθηκε ότι είπε στο NBC News μέσω τηλεφωνικής συνέντευξης στις 30 Μαρτίου ότι Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι βρίσκονται σε συζητήσεις αλλά δεν έδωσε περισσότερες πληροφορίες.

«Εάν δεν κάνουν συμφωνία, θα υπάρξουν βομβαρδισμοί», είπε ο Τραμπ. «Αλλά υπάρχει πιθανότητα αν δεν κάνουν συμφωνία, να τους επιβάλω δευτερεύοντες δασμούς όπως έκανα πριν από τέσσερα χρόνια».

Ο Λευκός Οίκος αναδημοσίευσε το ρεπορτάζ του NBC σχετικά με την κλήση. Η Epoch Times υπέβαλε αίτημα για μεταγραφή της συνέντευξης.

Οι δηλώσεις έγιναν αφότου ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν είπε στις 30 Μαρτίου ότι το ισλαμικό καθεστώς απορρίπτει τις άμεσες διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με το ταχείας ανάπτυξης πυρηνικό του πρόγραμμα. Το σχόλιο ήταν η απάντηση της χώρας του σε μια επιστολή που έστειλε ο Τραμπ στον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ νωρίτερα τον Μάρτιο.

Ο Πεζεσκιάν έδωσε την απάντηση μέσω του σουλτανάτου του Ομάν και άφησε ανοιχτή την ευκαιρία έμμεσων διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές οι συνομιλίες παρέμειναν στάσιμες από τότε που ο Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν με τις παγκόσμιες δυνάμεις το 2018 κατά την πρώτη του θητεία.

Η πιθανότητα στρατιωτικών ενεργειών των ΗΠΑ κατά του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν παραμένει πιθανή καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον τρομοκρατών Χούθι, που υποστηρίζονται από το Ιράν, στην Υεμένη.

«Δεν αποφεύγουμε τις συνομιλίες· είναι η αθέτηση των υποσχέσεων που μας έχει προκαλέσει προβλήματα μέχρι στιγμής», είπε ο Πεζεσκιάν κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου που μεταδόθηκε τηλεοπτικά. «Πρέπει να αποδείξουν ότι μπορούν να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη».

Το νόμισμα ριάλ του Ιράν έχει πέσει κατακόρυφα μετά την επανεκλογή του Τραμπ και την επανέναρξη της εκστρατείας του για τη «μέγιστη πίεση» στην Τεχεράνη. Ο Πεζεσκιάν είχε αφήσει πιθανές τις συζητήσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι που ο Χαμενεΐ, 85 ετών, επέκρινε τον Τραμπ τον Φεβρουάριο, προειδοποιώντας ότι οι συνομιλίες με την Ουάσιγκτον «δεν είναι ευφυείς, σοφές, ή έντιμες».

Στη συνέχεια, ο Ιρανός πρόεδρος έκανε σκληρά δικά του σχόλια σχετικά με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα μηνύματα από το Ιράν εδώ και εβδομάδες δεν είναι σαφή, με βίντεο από διαδηλώσεις για την Ημέρα Κουντς στις 28 Μαρτίου να δείχνουν ανθρώπους να δίνουν οδηγίες στα πλήθη να φωνάζουν μόνο «Θάνατος στο Ισραήλ!» αντί για το συνηθισμένο «Θάνατος στην Αμερική!»

Σε ένα άλλο βίντεο, που αποκαλύφθηκε από τους σκληροπυρηνικούς Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν, φαίνονται στρατιώτες να πατούν πάνω σε μια ισραηλινή σημαία ζωγραφισμένη στο έδαφος μιας υπόγειας βάσης πυραύλων. Ωστόσο, δεν εμφάνιζε σημαία των ΗΠΑ, που συνήθως εμφανίζεται σε παρόμοια προπαγανδιστικά βίντεο.

Το αγγλόφωνο παράρτημα της κρατικής τηλεόρασης του Ιράν, Press TV, δημοσίευσε ένα άρθρο στις 22 Μαρτίου που απαριθμούσε τις στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή ως πιθανούς στόχους για επίθεση. Μεταξύ αυτών ήταν το Camp Thunder Cove στο Ντιέγκο Γκαρσία στον Ινδικό Ωκεανό, όπου οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ έχουν τα βομβαρδιστικά stealth B-2 που πιθανότατα χρησιμοποιούσαν σε αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη.

«Οι ίδιοι οι Αμερικανοί ξέρουν πόσο ευάλωτοι είναι», δήλωσε ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Μοχάμαντ Μπάγκερ Καλίμπαφ στις 28 Μαρτίου. «Εάν παραβιάσουν την κυριαρχία του Ιράν, θα είναι σαν μια σπίθα σε μια μπαρουταποθήκη, που θα πυρπολήσει ολόκληρη την περιοχή. Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι βάσεις τους και οι σύμμαχοί τους δεν θα είναι ασφαλείς».

Οι δύο πιο πρόσφατες άμεσες επιθέσεις του Ιράν στο Ισραήλ με βαλλιστικούς πυραύλους και drone είχαν ως αποτέλεσμα ελάχιστες ζημιές, αλλά το Ισραήλ απάντησε αποδεκατίζοντας τα ιρανικά συστήματα αεράμυνας.

Ο Τραμπ περιέγραψε την επιστολή του στην Τεχεράνη, η οποία έφτασε στις 12 Μαρτίου, σε τηλεοπτική συνέντευξη, αλλά πρόσφερε λίγες λεπτομέρειες για όσα είπε στον Χαμενεΐ.

«Τους έγραψα ένα γράμμα λέγοντας: ‘Ελπίζω ότι θα διαπραγματευτείτε γιατί αν χρειαστεί να κινηθούμε στρατιωτικά, θα είναι τρομερό’», είπε ο Τραμπ στη συνέντευξη.

Ο Αμερικανός πρόεδρος προσπάθησε προηγουμένως να στείλει μια επιστολή στον Χαμενεΐ το 2019 μέσω του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίντζο Άμπε. Εκείνη την περίοδο, ο ισλαμιστής ηγέτης χλεύασε την απόπειρα.

του Jacob Burg

Το Associated Press και το Reuters συνέβαλαν σε αυτό το άρθρο.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Νετανιάχου απαιτεί η Χαμάς να καταθέσει τα όπλα

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, δήλωσε την Κυριακή ότι η Χαμάς πρέπει να καταθέσει τα όπλα, προσθέτοντας ότι σε αυτή την περίπτωση οι ηγέτες της θα μπορούν να αποχωρήσουν από τη Λωρίδα της Γάζας. Ταυτόχρονα, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις συνεχίζουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον παλαιστινιακό θύλακο.

Ισραηλινή αεροπορική επίθεση έπληξε κατοικία και σκηνή στη Χαν Γιουνίς, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οκτώ άνθρωποι, μεταξύ αυτών πέντε παιδιά, την πρώτη ημέρα του Έιντ αλ Φιτρ, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της πολιτικής προστασίας, Μαχμούντ Μπασάλ.

Η εκεχειρία που είχε τεθεί σε εφαρμογή στις 19 Ιανουαρίου κατέρρευσε στις 18 Μαρτίου, όταν το Ισραήλ επανέλαβε αεροπορικές επιδρομές και χερσαίες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον Νετανιάχου, στόχος των επιχειρήσεων είναι η απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Γάζα.

Ο πόλεμος ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Τόσο η Χαμάς όσο και το Ισραήλ επιβεβαίωσαν ότι έλαβαν νέα πρόταση εκεχειρίας από τους μεσολαβητές (Αίγυπτος, Κατάρ, ΗΠΑ), η οποία περιλαμβάνει την αναστολή των εχθροπραξιών και την απελευθέρωση ομήρων.

Κατά τη διάρκεια υπουργικού συμβουλίου, ο Νετανιάχου δήλωσε ότι «η στρατιωτική πίεση φέρνει αποτέλεσμα» και επανέλαβε ότι «η Χαμάς πρέπει να καταθέσει τα όπλα».

Ανώτερο στέλεχος της Χαμάς, ο Χαλίλ αλ Χάγια, δήλωσε πως το κίνημα ενέκρινε τη νέα πρόταση εκεχειρίας και κάλεσε το Ισραήλ να την αποδεχθεί. Τόνισε, ωστόσο, ότι «τα όπλα της αντίστασης» παραμένουν κόκκινη γραμμή.

Το Ισραήλ ανέφερε πως εξετάζει την πρόταση και θα υποβάλει αντιπρόταση. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών συνεχίζονται.

Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου προκάλεσε τον θάνατο 1.218 ανθρώπων στο Ισραήλ, σύμφωνα με στοιχεία βασισμένα σε επίσημες αναφορές. Επιπλέον, 251 άτομα απήχθησαν, εκ των οποίων 58 παραμένουν αιχμάλωτοι, με τουλάχιστον 34 να έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Σε απάντηση, το Ισραήλ διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, στις οποίες έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 50.277 άνθρωποι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας. Ο ΟΗΕ θεωρεί αυτά τα στοιχεία αξιόπιστα.

Η παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος ανακοίνωσε πως εντόπισε 15 νεκρούς εργαζόμενους στις υπηρεσίες άμεσης βοήθειας, οι οποίοι σκοτώθηκαν στις 23 Μαρτίου από πυρά στη Ράφα. Ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε την επίθεση, δηλώνοντας ότι τα ασθενοφόρα που επλήγησαν ήταν «ύποπτα».

Ο πόλεμος έχει οδηγήσει σε σοβαρή ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, όπου 2,4 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν δυσκολίες διαβίωσης, με πολλούς να έχουν εκτοπιστεί επανειλημμένα. Το Ισραήλ έχει περιορίσει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας από τις 2 Μαρτίου.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, κάλεσε τον Νετανιάχου να σταματήσει τις επιθέσεις και να επιστρέψει στην εκεχειρία.

Στο Ισραήλ, οι ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν ότι αναχαίτισαν πύραυλο που εκτοξεύτηκε από την Υεμένη, πριν εισέλθει στον ισραηλινό εναέριο χώρο. Οι αντάρτες Χούθι ανέλαβαν την ευθύνη, δηλώνοντας πως στόχος ήταν το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν.

Ο Νετανιάχου αναμένεται να επισκεφθεί την Ουγγαρία από τις 2 έως τις 6 Απριλίου. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπάν, έχει χαρακτηρίσει την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του Νετανιάχου «επονείδιστη».

Κυβερνητικές πηγές: Θα εξαντλήσουμε κάθε δημοσιονομικό περιθώριο και για τα σώματα ασφαλείας

Είναι δεδομένο ότι, όπως έγινε με τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, θα εξαντληθεί κάθε δημοσιονομικό περιθώριο και για τα σώματα ασφαλείας με άξονα τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, διαμηνύουν κυβερνητικές πηγές μετά τις δηλώσεις υπουργών και βουλευτών για αυξήσεις στο σύνολο των ένστολων. Υπενθυμίζουν δε, ότι οι πρόσθετες αυξήσεις που ανακοινώθηκαν από τον υπουργό ‘Αμυνας, θα ισχύσουν μετά τη ΔΕΘ.

Επίσης, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για το Δημόσιο, ασκείται κεντρικά από το οικονομικό επιτελείο υπό την καθοδήγηση του πρωθυπουργού και όχι μεμονωμένα και αποσπασματικά – και ειδικά σε επίπεδο δηλώσεων. Κάθε πρωτοβουλία που αναλαμβάνεται είναι αποτέλεσμα συνολικού σχεδιασμού, που συμπεριλαμβάνει και μέτρα εξοικονόμησης δαπανών και σε κάθε περίπτωση υλοποιείται χωρίς να διαταραχθεί στο παραμικρό η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας.

Επίσης, υπενθυμίζουν ότι από το 2023 έως σήμερα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει χορηγήσει αυξήσεις συνολικά στο Δημόσιο, ύψους 2,1 δισ. ευρώ, που ισοδυναμούν με επιπλέον 1,3 μισθούς για το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων. Δηλαδή ο 13ος μισθός έχει ήδη δοθεί και «πάμε» για τον 14ο, με τις προγραμματισμένες αυξήσεις που θα δοθούν και τα επόμενα χρόνια.

Σε ό,τι αφορά τις αυξήσεις στα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, οι κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι αυτές έγιναν για τρεις λόγους:

Πρώτον, γιατί με τις αποφάσεις στην Ευρώπη για ρήτρα διαφυγής, δημιουργείται η δυνατότητα δημοσιονομικής ευελιξίας με επίκεντρο τις αμυντικές δαπάνες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι αμοιβές των στρατιωτικών.

Δεύτερον, γιατί το υπουργείο Άμυνας, μέσω του προγράμματος «Ατζέντα 2030», κατήρτισε και εφαρμόζει συνολικά ευρύ σχέδιο εξοικονόμησης δαπανών, με αναδιάρθρωση δομών και υπηρεσιών (π.χ. περιπτώσεις αποστρατεύσεων που εξοικονομούν κόστος μισθοδοσίας). Ένα σημαντικό τμήμα της δημοσιονομικής δαπάνης των αυξήσεων των αποδοχών, καλύπτεται χρηματοδοτικά από την εξοικονόμηση των δαπανών του υπουργείου.

Τρίτον, γιατί υπάρχει τεράστια ανάγκη να στηριχθούν τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, καθώς υπάρχει κίνδυνος αποχωρήσεων, ενώ πρέπει να χορηγηθούν κίνητρα στους νέους, ώστε να προτιμήσουν για την καριέρα τους τις ένοπλες δυνάμεις και να στελεχώσουν τις στρατιωτικές σχολές.

Επιπλέον, υπενθυμίζουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται εξαγγελία που αφορά μόνο ένα μέρος στελεχών του Δημοσίου, αναφέροντας τα ειδικά μισθολογικά κίνητρα που εφαρμόσθηκαν τους προηγούμενους μήνες για την προσέλκυση ιατρών που θα στελεχώσουν «άγονες» θέσεις σε νοσοκομεία στο ΕΣΥ, αλλά και άλλες διατάξεις όπως η αυτοτελής φορολόγηση των εφημεριών των ιατρών του ΕΣΥ που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου.

Επίσης, οι ίδιες κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι ήδη έχουν νομοθετηθεί σημαντικά μέτρα για όλους τους ενστόλους, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών των σωμάτων ασφαλείας (αστυνομικούς, λιμενικούς, πυροσβέστες κλπ). Αναφέρουν δε ότι ήδη, με βάση τον προϋπολογισμό του 2025, έχει αυξηθεί από την 1η Ιανουαρίου η νυχτερινή αποζημίωση των ένστολων, ενώ από την 1η Απριλίου, όλοι οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων και των ένστολων (σώματα ασφαλείας και ένοπλες δυνάμεις) αυξάνονται κατά 30 ευρώ, ώστε να εξομοιωθούν οι βασικές αποδοχές του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, ύστερα από την ανακοινωθείσα αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ.

Επιπλέον, υπογραμμίζουν ότι από την 1η Ιουλίου, όλοι οι ένστολοι (156.000 στελέχη σε σώματα ασφαλείας και ένοπλες δυνάμεις) θα ενισχυθούν περαιτέρω με το επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας και επικινδυνότητας, λαμβάνοντας ενίσχυση 100 ευρώ μηνιαίως, με εκτιμώμενο συνολικό δημοσιονομικό κόστος 111 εκατ. ευρώ για το 2025, και 222 εκατ. ευρώ για το 2026.

Κυρ. Μητσοτάκης: Να υπάρξει νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και απελευθέρωση, άνευ όρων, όλων των ομήρων

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε σήμερα με τον Πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ, στην Ιερουσαλήμ και αφού αναφέρθηκε στην στρατηγική εταιρική σχέση των δύο χωρών είπε: «Επιτρέψτε μου να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που ζητούν την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων. Αλλά επιτρέψτε μου, επίσης, να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που εκφράζουν την ειλικρινή ελπίδα ότι το συντομότερο δυνατό θα υπάρξει νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ότι, επιτέλους, η απελευθέρωση των ομήρων θα συνοδεύεται από ένα πλαίσιο που θα επιτρέψει σε όλους μας να σκεφτούμε την επόμενη μέρα.»

Επίσης, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι πολύ σύντομα θα ανακοινωθεί ένα πρόγραμμα υποτροφιών προς τιμήν του Ιωνά Καρούση για να έρθουν πιο κοντά νέοι φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν είτε στο Ισραήλ είτε στην Ελλάδα. «Θεωρώ ότι είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να τιμήσουμε τη μνήμη του», είπε.

Κατά την έναρξη της συνάντησής τους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ισαάκ Χέρτσογκ είχαν τον ακόλουθο διάλογο:

Ισαάκ Χέρτσογκ: «Καλώς ήρθατε, κύριε πρωθυπουργέ. Είστε αγαπητός φίλος μου και του κράτους του Ισραήλ. Θέλω να σας καλωσορίσω σε αυτή την πολύ σημαντική επίσκεψη. Έρχεστε στο Ισραήλ την ώρα που κατακλυζόμαστε από ανησυχία και πόνο για τους ομήρους μας στη Γάζα, δεκάδες Ισραηλινούς και μη Ισραηλινούς που βρίσκονται εκεί, στα μπουντρούμια της Γάζας, ζωντανοί και νεκροί εν μέσω μίας βάρβαρης μεταχείρισης. Λαμβάνουμε πολύ ανησυχητικές αναφορές για την κατάσταση της υγείας τους. Και βέβαια, η σκληρότητα, που είναι ο τρόπος συμπεριφοράς της Χαμάς, βασανίζει οικογένειες και ολόκληρο το έθνος.

»Επομένως, αυτή είναι η ύψιστη προτεραιότητα για το έθνος μας. Όπως έχουμε συζητήσει, θα συζητήσουμε και πάλι εδώ, με ποιον τρόπο τα έθνη μπορούν να υποστηρίξουν και να βοηθήσουν. Πρέπει να είναι σαφές στην οικογένεια των εθνών ότι αυτό είναι κάτι εντελώς απαράδεκτο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο διεξάγουμε τώρα στρατιωτικές επιχειρήσεις προκειμένου να πάρουμε πίσω τους ομήρους μας.

»Ελπίζουμε ειλικρινά ότι σήμερα, που είναι το Eid al-Fitr, η γιορτή των μουσουλμάνων πολιτών μας εδώ και των μουσουλμάνων στην περιοχή και σε όλο τον κόσμο, είναι η ώρα να τους απελευθερώσουν όλους ως ένδειξη της ευλογίας αυτής της γιορτής, και βέβαια αυτό είναι κάτι που αποτελεί ηθική υποχρέωση όλων τους.

»Σας ευχαριστούμε που μας στηρίζετε και είστε στο πλευρό μας σε αυτή την εξαιρετική εταιρική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ, η οποία αποτυπώνεται επίσης σε μια άλλη τραγωδία, της οικογένειας Καρούση, της οποίας ο γιος, ο Ιωνάς, ένα υπέροχο αγόρι, σκοτώθηκε σε μία φρικτή τρομοκρατική επίθεση στη Γιάφα. Η ζωή τους συνδέεται τόσο με το Ισραήλ όσο και με την Ελλάδα. Με το Ισραήλ εδώ και δεκαετίες, αλλά φυσικά και με την Ελλάδα. Θέλω να σας ευχαριστήσω που μιλήσατε και που συναντήσατε τους γονείς του Ιωνά και ασφαλώς είμαστε πολύ συγκινημένοι που είστε και οι δύο εδώ, ελπίζοντας ότι η μνήμη του θα είναι ευλογία για όλους μας και ελπίζοντας ότι η τρομοκρατία δεν θα κυριαρχήσει ποτέ στην περιοχή που μαστίζεται από την τρομοκρατία. Σας ευχαριστώ πολύ.»

Κυριάκος Μητσοτάκης: «Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, για την πολύ θερμή υποδοχή και που με τιμάτε με τη φιλία σας. Γνωρίζετε πόσο μεγάλη αξία δίνουμε στη στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ. Και, πράγματι, έρχομαι στο Ισραήλ, για άλλη μια φορά, σε πολύ δύσκολους, σε πολύ ταραγμένους καιρούς.

»Επιτρέψτε μου να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που ζητούν την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων. Αλλά επιτρέψτε μου, επίσης, να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που εκφράζουν την ειλικρινή ελπίδα ότι το συντομότερο δυνατό θα υπάρξει νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ότι, επιτέλους, η απελευθέρωση των ομήρων θα συνοδεύεται από ένα πλαίσιο που θα επιτρέψει σε όλους μας να σκεφτούμε την επόμενη μέρα.

»Επιτρέψτε μου, επίσης, και πάλι να εκφράσω την ειλικρινή συμπόνια μου και, εκ μέρους όλου του ελληνικού λαού, να εκφράσω τα συλλυπητήριά μου στους γονείς του Ιωνά. Είχα την ευκαιρία να τους συναντήσω στην Αθήνα και θα μας χαροποιήσει ιδιαίτερα να ανακοινώσουμε πολύ σύντομα ένα πρόγραμμα υποτροφιών προς τιμήν του Ιωνά για να φέρουμε πιο κοντά νέους φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν είτε στο Ισραήλ είτε στην Ελλάδα. Θεωρώ ότι είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να τιμήσουμε τη μνήμη του.

»Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ και πάλι για την πολύ θερμή υποδοχή και προσβλέπω στις συζητήσεις που θα έχω τόσο με εσάς όσο και με τον πρωθυπουργό.»

Προσεγγίζοντας την τέχνη του ψηφιδωτού από την πλευρά του δημιουργού

Μετά από τη συνοπτική προσέγγιση που επιχειρήθηκε στην ιστορία του ψηφιδωτού και στην πορεία που ακολούθησε από τους αρχαίους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας μέχρι τη σύγχρονη εποχή*, θα εξετάσουμε την τέχνη της ψηφιδογραφίας από την πλευρά του δημιουργού, και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενός τέτοιου έργου.

Προτού αναφερθούμε στα πρώτα βήματα που πρέπει να κάνει ο κάθε ενδιαφερόμενος προκειμένου να κατασκευάσει ένα ψηφιδωτό, πρέπει να σκεφτούμε πόσο απλή αλλά και πόσο σύνθετη είναι αυτή η τέχνη. Πόσο οικεία αλλά και πόσο απόμακρη, πόσο απλή αλλά και πόσο δυσεξήγητη. Είναι θα λέγαμε η αναβαθμίδα που σε οδηγεί πιο ψηλά, εκεί που κάθε μορφή τέχνης οραματίζεται.

Οι τεχνικές είναι βασικά δύο: η άμεση και η έμμεση ψηφοθέτηση. Στην πρώτη, το ψηφιδωτό δημιουργείται απευθείας στην τελική του θέση (επιδαπέδια ή επιτοίχια ψηφιδωτά), ενώ με τη δεύτερη κατασκευάζεται ένα αυτόνομο έργο που μπορεί να μετακινηθεί και να τοποθετηθεί οπουδήποτε.

Καίριο ρόλο παίζει η διαδικασία της κοπής των ψηφίδων, που γίνεται με ειδικά εργαλεία. Οι ψηφίδες μπορεί να κοπούν σε μικρά, συμμετρικά σχήματα ή σε πιο μεγάλα και ακανόνιστα, ανάλογα με τις ανάγκες του έργου και τις επιλογές του δημιουργού.

Η κοπή των ψηφίδων και τα εργαλεία κοπής

Παρά την αρχική δυσκολία στο να κοπεί  η ψηφίδα στο μέγεθος και στο σχήμα που απαιτείται, η διαρκής επανάληψη αυτής της κίνησης θα κάνει τα πράγματα πιο εύκολα.

Απαραίτητα εργαλεία γι’ αυτό είναι μια ειδική τανάλια της οποίας τα άκρα δεν συναντιούνται. Όταν το μάρμαρο ή η κατά κάποιο τρόπο γυάλινη ψηφίδα (σμάλτο) ή ό,τι άλλο δεχτεί την πίεση των άκρων της τανάλιας, κόβεται άμεσα (εικ 1).

Εικόνα 1

 

Ένας άλλος τρόπος κοπής είναι αυτός με δύο ξεχωριστούς άκμονες, χρήσιμος και για την κοπή ψηφίδων από ένα σχετικά μεγαλύτερο του συνήθους πέτρωμα (εικ 2).

Εικόνα 2

 

Ένας τρίτος τρόπος κοπής γίνεται με ένα μηχανικό χειροκίνητο εργαλείο κατάλληλο για μαζικότερη κοπή ψηφίδων (εικ. 3).

Εικόνα 3

 

Έμμεση ψηφοθέτηση

Υλικά και εργαλεία που χρειάζονται:

  • Ένα χαρτί σχεδίασης, κανσόν ή σέλερ
  • Μία τανάλια κοπής ψηφίδων
  • Φυσικές  ψηφίδες διαφόρων χρωμάτων
  • Μία τσιμπίδα ψηφοθέτησης
  • Ένα κομμάτι νάιλον που να πλεονάζει των διαστάσεων του έργου
  • Αλευρόκολλα ή γλυκόζη
  • Ένα μικρό μυστρί
  • Κονίαμα από ένα μέρος τσιμέντου και τρία μέρη κοσκινισμένης μαρμαρόσκονης
  • Ένα συρμάτινο πλέγμα
  • Ταινία πλάτους 2 εκ. περίπου από αλουμίνιο ή τσίγκο ή μπρούτζο ή από ένα χαρτόνι ευλύγιστο
  • Ένα σφουγγάρι

Βήμα 1ο

Οριοθετούμε τη σύνθεση και μέσα στο πλαίσιο σχεδιάζουμε ένα απλό λουλούδι. Μια ορχιδέα, παραδείγματος χάριν.

Βήμα 2ο

Καλύπτουμε το σχέδιο με ένα νάιλον φύλλο, το οποίο στερεώνουμε με ταινία πάνω στο χαρτί.

Βήμα 3ο

Ψηφοθετούμε, κολλώντας τις ψηφίδες με αλευρόκολλα.

Βήμα 4ο

Περικλείουμε το έργο με μια χάρτινη λωρίδα πλάτους δύο περίπου εκατοστών.

Βήμα 5ο

Με ένα μυστρί απλώνουμε το κονίαμα προσεκτικά (2 μέρη άμμο ή κοσκινισμένη μαρμαρόσκονη και ένα μέρος τσιμέντο).

Βήμα 6ο

Όταν έχει καλυφθεί η επιφάνεια, τοποθετούμε από πάνω ένα μεταλλικό δίχτυ…

Βήμα 7ο

…το οποίο στη συνέχεια καλύπτουμε με κονίαμα.

Βήμα 8ο

Αφού στεγνώσει – μετά από 2-3 μέρες – το αναποδογυρίζουμε και αφαιρούμε το πλαστικό κάλυμμά του.

Βήμα 9ο

Το  καθαρίζουμε.

Βήμα 10ο

Το  πλένουμε με ένα σφουγγάρι.

Έτοιμο να δεχτεί πάνω του κάτι…

Άμεση ψηφοθέτηση με κεραμικές ψηφίδες

Τα κεραμικά πλακίδια, άφθονα  στο  εμπόριο, είναι μια ιδανική λύση για τη δημιουργία ψηφιδωτών κατάλληλων να διακοσμήσουν χώρους στο οικιστικό περιβάλλον. Είναι ιδανικά για την τεχνική της άμεσης ψηφοθέτησης, κατά την οποία οι ψηφίδες κολλούνται απευθείας στο σημείο όπου θέλουμε να βρίσκεται το έργο. Η τεχνική αυτή αποτελείται από δύο στάδια: το σχεδιασμό της μακέττας και την ψηφοθέτηση.

Η ψηφοθέτης  Μαριάννα Βαλλιάνου έκοψε η ίδια τα  κεραμικά πλακίδια  του  εμπορίου σε αμέτρητο αριθμό μικρών κομματιών (ψηφίδων) για τις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου της:

1. Η μακέττα

2. Η ψηφοθέτηση (για την επικόλληση των ψηφίδων χρησιμοποιήθηκε ένας τύπος πολυβινυλικής κόλλας)

3. Το έργο «Προαιώνιος Ταξιδευτής», ολοκληρωμένο πλέον, κοσμεί την κεντρική αίθουσα του αεροδρομίου της Κεφαλληνίας.

Του Γιάννη Λουκιανού

Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Γιάννη Λουκιανού «Η τέχνη του ψηφιδωτού και η τεχνική του», Αθήνα 2011, εκδόσεις βότσαλο, β΄ έκδοση.  Από το ίδιο βιβλίο προέρχονται και οι εικόνες, εκτός από εκείνες των οποίων αναφέρεται η πηγή τους.

© Γιάννης Λουκιανός

Ο Γιάννης Λουκιανός γεννήθηκε στην Ίο των Κυκλάδων, πήρε μαθήματα σχεδίου και χρώματος και επιδόθηκε στην τέχνη του ψηφιδωτού και του βοτσαλωτού, κοσμώντας κτίρια και αυλές, μεταξύ των οποίων κατοικία στη Βέρνη της Ελβετίας και η αποκατάσταση του βοτσαλωτού διάκοσμου της ιστορικής αυλής της Μητρόπολης της Σύρου και άλλων εκκλησιών.

Για την τέχνη του ψηφιδωτού και του βοτσαλωτού έχει μιλήσει σε πολλά σχολεία, σε Διεθνή Συνέδρια (Αθήνα 2010-Κύπρος 2012) καθώς και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και έχει γράψει σε περιοδικά και σε τοπικές εφημερίδες. Έχει γράψει ακόμη αρκετά δικά του βιβλία, με σημαντικότερα τα:

«Οι βοτσαλωτές αυλές των Κυκλάδων», Αθήνα 1998, αυτοέκδοση (3 εκδόσεις)
«Οι βοτσαλωτές Αυλές του Αιγαίου», Αθήνα 1999, αυτοέκδοση (εξαντλημένο)
«Η τέχνη του ψηφιδωτού και η τεχνική του», Αθήνα 2002 και 20011
Έχει διδάξει την τέχνη του ψηφιδωτού σε επιδοτούμενα σεμινάρια (Σύρος, Ίος κ.ά.), καθώς και στα παιδιά του ΚΔΑΠ στην Ίο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

* Τα προηγούμενα άρθρα της σειράς «Η τέχνη του ψηφιδωτού – Μια προσέγγιση σε μια πανάρχαια μνημειακή τέχνη» είναι τα εξής:

Α’ μέρος: Ελληνιστική περίοδος

Β’ μέρος: Ρωμαϊκή περίοδος

Γ’ μέρος: Βυζάντιο

Δ’ μέρος: Σύγχρονη εποχή

Η ακύρωση της ανάπλασης της Πειραϊκής: Δικαιοσύνη ή χαμένη ανάπτυξη;

Ο Πειραιάς, μια πόλη με πλούσια ιστορία και στρατηγική σημασία, έχει μετατραπεί σε αντικείμενο αντικρουόμενων συμφερόντων και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Οι αποφάσεις για την ανάπτυξή του μοιάζουν να κινούνται περισσότερο από επιδιώξεις φορέων και επενδυτών παρά από τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών.

Η αστική του ανάπτυξη, οι επενδύσεις στις υποδομές και οι πολεοδομικές παρεμβάσεις μοιάζουν να μην καθορίζονται από μια ενιαία στρατηγική, αλλά αντίθετα να επηρεάζονται από συγκρούσεις και διαπραγματεύσεις ισχυρών παιχτών.

Η πρόσφατη ακύρωση

Η ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου ακύρωσε τον διαγωνισμό για την ανάπλαση της Πειραϊκής, δικαιώνοντας τις νομικές και κοινωνικές αντιδράσεις που είχαν προκληθεί από τη διακήρυξη του έργου. Με συνολικό προϋπολογισμό 25 εκατομμύρια ευρώ, το έργο είχε προκαλέσει έντονες συζητήσεις σχετικά με τη διαφάνεια, τη χρησιμότητά του για την τοπική κοινωνία και τον σεβασμό του φυσικού και αρχαιολογικού τοπίου.

Οι λόγοι της ακύρωσης

Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου βασίστηκε σε σοβαρές ενστάσεις για τη διαδικασία ανάθεσης, καθώς κρίθηκε ότι υπήρξε έλλειψη διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων. Στην πράξη, η σύμβαση κατέληξε σε μία μόνο εταιρεία, γεγονός που δημιούργησε υπόνοιες για ευνοϊκή μεταχείριση.

Επιπλέον, η ολομέλεια δεν πείστηκε για την αναγκαιότητα του κόστους των 25 εκατομμυρίων ευρώ για την ανάπλαση μιας περιοχής μόλις 2,5 χιλιομέτρων. Οι παρεμβάσεις που περιλαμβάνονταν – διαπλάτυνση πεζοδρομίων, επισκευή αγωγών όμβριων υδάτων και αισθητικές αλλαγές – θεωρήθηκαν υπερκοστολογημένες, χωρίς τεκμηριωμένη απόδειξη ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών.

Η ακύρωση της ανάθεσης ήταν αποτέλεσμα και των έντονων αντιδράσεων που είχαν προηγηθεί από το Παρατηρητήριο Πειραϊκής και δημοτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης. Οι δημόσιες συγκεντρώσεις στον Σταυρό της Πειραϊκής ανέδειξαν τη δυσαρέσκεια των κατοίκων, οι οποίοι ζητούσαν ουσιαστική διαβούλευση και όχι αποφάσεις ερήμην της τοπικής κοινωνίας.

Οι βασικότερες ενστάσεις που είχαν διατυπωθεί περιελάμβαναν: τη σκοπιμότητα του έργου, καθώς φάνηκε να εξυπηρετεί πρωτίστως τα συμφέροντα της κρουαζιέρας, την αισθητική και αρχαιολογική αλλοίωση της περιοχής, την περιβαλλοντική επιβάρυνση με την κοπή 28 δέντρων και την αντικατάστασή τους από χαμηλή βλάστηση, την ανεπαρκή αιτιολόγηση των 241 νέων θέσεων στάθμευσης στην ακτή Θεμιστοκλέους κ.ά.

Ο Πειραιάς στο σταυροδρόμι των συμφερόντων

Ο Πειραιάς, ως το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και μία από τις σημαντικότερες πύλες της Ευρώπης, έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ διαφορετικών οικονομικών, πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων.

Η πρόσφατη ακύρωση του διαγωνισμού για την ανάπλαση της Πειραϊκής δεν είναι παρά ένα ακόμα επεισόδιο σε αυτή τη διαμάχη.

Αυτό το μοτίβο δεν είναι καινούργιο. Η ιστορία του Πειραιά βρίθει από παραδείγματα όπου αποφάσεις για έργα και παρεμβάσεις λαμβάνονταν ερήμην των κατοίκων, είτε για να εξυπηρετηθούν επιχειρηματικά συμφέροντα είτε για να προωθηθούν πολιτικές επιδιώξεις.

Η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, η συνεχιζόμενη επέκταση των δραστηριοτήτων της Cosco, οι αλλαγές στο κυκλοφοριακό μοντέλο της πόλης και οι πολεοδομικές παρεμβάσεις γίνονται συχνά αντικείμενο αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κρατικούς φορείς, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες και κοινωνικά κινήματα.

Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο το αν μια επένδυση είναι «καλή» ή «κακή», αλλά το ποιος αποφασίζει και με ποια κριτήρια. Ο Πειραιάς φαίνεται να μην ανήκει στους κατοίκους του, αλλά να αποτελεί μια σκακιέρα όπου οι μεγάλοι παίκτες – από δημοτικές αρχές μέχρι πολυεθνικές εταιρείες – διαμορφώνουν την τύχη του ανάλογα με τις δικές τους προτεραιότητες.

Η ακύρωση της ανάπλασης της Πειραϊκής δεν είναι το τέλος αυτής της ιστορίας, αλλά ίσως μια ευκαιρία να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος. Ο Πειραιάς αξίζει έναν σχεδιασμό που να σέβεται την ιστορία, το περιβάλλον και τις πραγματικές ανάγκες του, κι όχι άλλη μια απόφαση που θα εξυπηρετήσει λίγους εις βάρος πολλών.

Επίσκεψη Μητσοτάκη στο Ισραήλ: Άμυνα, ενέργεια και περιφερειακή σταθερότητα στο επίκεντρο

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μεταβαίνει σήμερα στο Ισραήλ, όπου θα έχει σημαντικές συναντήσεις με τον πρόεδρο της χώρας Ισαάκ Χέρτσογκ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Οι συνομιλίες αναμένεται να εστιάσουν στην περαιτέρω ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ, με ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, αλλά και της οικονομίας. Στο τραπέζι θα βρεθούν σημαντικά ενεργειακά έργα, καθώς και το μεγάλο έργο του οικονομικού διαδρόμου IMEC (India-Middle East-Europe Economic Corridor), το οποίο αναμένεται να αναβαθμίσει περαιτέρω τον στρατηγικό ρόλο των δύο χωρών.

Παράλληλα, θα συζητηθούν οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Συρία, όπου ο άξονας Ελλάδας-Ισραήλ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για τη διασφάλιση της περιφερειακής σταθερότητας. Στο πλαίσιο αυτό, θα αξιολογηθεί και η περαιτέρω ανάπτυξη της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, με ενεργότερη συμμετοχή και των Ηνωμένων Πολιτειών στο σχήμα «3+1».

Κατά τη διάρκεια των επαφών του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να υπογραμμίσει τη σημασία της διατήρησης της εκεχειρίας στον Νότιο Λίβανο, ενώ θα τονίσει την ανάγκη άμεσης απελευθέρωσης όλων των ομήρων και τον τερματισμό των επιχειρήσεων στη Γάζα.

Ο πρωθυπουργός θα επαναλάβει επίσης τη σταθερή υποστήριξη της Ελλάδας στην ειρηνευτική διαδικασία στη Γάζα και την ανάγκη έναρξης ευρύτερης πολιτικής πρωτοβουλίας για λύση δύο κρατών, με πλήρη εγγύηση της ασφάλειας του Ισραήλ.

Στο πλαίσιο της επίσκεψης, ο κ. Μητσοτάκης θα πραγματοποιήσει συναντήσεις και με επικεφαλής μεγάλων εταιρειών της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας. Οι συνομιλίες αυτές έχουν στόχο την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας και τη διερεύνηση προοπτικών συμπαραγωγής και τεχνολογικής συνεργασίας με το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα.

Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οργή στη Σερβία: Φοιτητές καταγγέλλουν κυβερνητική προπαγάνδα στα ΜΜΕ

Σέρβοι φοιτητές και διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σήμερα στο Βελιγράδι έξω από έναν φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό σταθμό για να τον καταγγείλουν ως «εργαλείο προπαγάνδας», σε μια νέα κινητοποίηση της νεολαίας που συνεχίζεται αμείωτη.

Κρατώντας ένα πανό που έγραφε «Χειραγωγοί, όχι δημοσιογράφοι» και κυματίζοντας σημαίες της Σερβίας, οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν μπροστά από τον τηλεοπτικό σταθμό Informer.

«Ο τηλεοπτικός σταθμός TV Informer μεταδίδει ψευδείς και ανακριβείς ειδήσεις εδώ και καιρό», είπε ο Μπόγκνταν Βούτσιτς, του οποίου συμφοιτητής έγινε στόχος του καναλιού και μιας ταμπλόιντ εφημερίδας που ανήκει στον ίδιο όμιλο. «Δημοσιοποίησαν προσωπικές πληροφορίες για την οικογένειά του, παραβιάζοντας κάθε έννοια δημοσιογραφικής δεοντολογίας και ιδιωτικότητας», προσθέτει.

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ο Informer παραβίασε τον Κώδικα Δεοντολογίας για τους Σέρβους Δημοσιογράφους 647 φορές μέσα στο 2024.

Δεν είναι, όμως, το μοναδικό μέσο ενημέρωσης που έχει εξοργίσει τους διαδηλωτές. Πολλές εφημερίδες και τηλεοπτικά δίκτυα, που πρόσκεινται στην κυβέρνηση, τους επιτίθενται καθημερινά.

Από την έναρξη των διαδηλώσεων που συγκλόνισαν τη Σερβία, οι οποίες διαμορφώθηκαν ως ένα μαζικό κίνημα κατά της διαφθοράς μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Νόβι Σαντ την 1η Νοεμβρίου, αυτά τα μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζουν τους φοιτητές «ξένους πράκτορες» που πληρώνονται από την αντιπολίτευση, «αρχιτέκτονες» ενός μελλοντικού «πραξικοπήματος».

Για την ταμπλόιντ Kurir, οι φοιτητές «τρομοκρατούν το Βελιγράδι». Ο Informer υποστηρίζει ότι «πληρώνονται από τον (Αμερικανό χρηματοδότη και φιλάνθρωπο Τζορτζ) Σόρος και την USAID» και η Pink TV λέει ότι πρόκειται για μια «έγχρωμη επανάσταση» που υποστηρίζεται από τον πρωθυπουργό του Κοσόβου.

«Τέτοιες ιστορίες συμβάλλουν στο να απεικονίζονται οι φοιτητές ως εχθροί του κράτους – αυτό δημιουργεί μια βίαιη ατμόσφαιρα και διχόνοιες», εξηγεί ο Μπόγκνταν Βούτσιτς. «Γι’ αυτό θέλουμε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε πολύ βρώμικη προπαγάνδα.»

«Η εφημερίδα Informer θεωρείται το πιο αναξιόπιστο μέσο ενημέρωσης στη Σερβία, διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις και παραπληροφόρηση», συμπληρώνει.

Με 57.028 φύλλα που τυπώνονται την ημέρα, η Informer, η οποία πωλείται προς 40 σερβικά δηνάρια (0,34 ευρώ), τη μισή τιμή από τους ανταγωνιστές της, είναι μια από τις εφημερίδες με τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στη χώρα. Και το ομότιτλο τηλεοπτικό δίκτυο του ομίλου διεκδικεί το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.

Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, «η πλειονότητα των σερβικών ΜΜΕ αντλεί τα έσοδά της από διαφημίσεις και από αδιαφανείς δημόσιες επιδοτήσεις – δύο πηγές στις οποίες η πρόσβαση ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την κυρίαρχη ελίτ και υπόκειται σε μεροληψία δημοσιεύσεων».

Ο Ντράγκολιουμπ Πέτροβιτς, αρχισυντάκτης της ανεξάρτητης ημερήσιας εφημερίδας Danas, εξηγεί ότι «οι διαφημιστές που πρόσκεινται στην κυβέρνηση και όλες οι δημόσιες εταιρείες αγνοούν τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης».

Οι δημοσιογράφοι και τα ανεξάρτητα μέσα υπόκεινται επίσης σε πολυάριθμες «εντολές φίμωσης» με στόχο την αποτροπή της δημοσίευσής τους μέσω δαπανηρών νομικών διαδικασιών.

Για τον Σλόμπονταν Γκεοργίεφ, αρχισυντάκτη του TV Nova S, ενός από τα τηλεοπτικά δίκτυα που αντιτάχθηκαν ανοιχτά στην κυβέρνηση, «η κατάσταση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Σερβία επιδεινώνεται», σε σημείο που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.

«Εάν δεν υπάρξουν πραγματικές πολιτικές αλλαγές τα επόμενα χρόνια, είναι πιθανό να πληγούν όλα τα μέσα ενημέρωσης από την επιρροή του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς», προσθέτει.

«Οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι», είπε, «δέχονται αμείλικτη πίεση, συμπεριλαμβανομένων άμεσων επιθέσεων από τον αρχηγό του κράτους και από εξέχουσες προσωπικότητες του κυβερνώντος Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS).»

Στις αρχές Μαρτίου, ο πρόεδρος Βούτσιτς αποκάλεσε έναν δημοσιογράφο που είχε καλύψει το κίνημα διαμαρτυρίας «ανόητο που συνεννοήθηκε με τους διαδηλωτές».

Την Τετάρτη, ξεκίνησε από τη δημόσια τηλεόραση μια εκστρατεία που παρουσιάζει δημοσιογράφους από το TV Nova και το N1, δύο σταθμούς που υποστηρίζονται από την αντιπολίτευση, ως «εχθρούς του κράτους».

Δύο κανάλια που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν όλοι οι Σέρβοι: η Telekom Srbija, η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Σερβίας – και δημόσια εταιρεία – δεν τα προσφέρει στα πακέτα της.

Για να παρακάμψουν αυτό που θεωρούν λογοκρισία, οι φοιτητές έχουν βγει στους δρόμους: για εβδομάδες, περπατούν από πόλη σε πόλη για να κάνουν γνωστό το κίνημά τους, μακριά από τα πρωτοσέλιδα των ταμπλόιντ.

«Readiness 2030»: Η Ευρώπη θωρακίζεται απέναντι στις γεωπολιτικές προκλήσεις

Όλο και μεγαλύτερα ποσά επενδύουν τα ευρωπαϊκά κράτη στην άμυνά τους, αντιδρώντας στις αυξανόμενες γεωπολιτικές απειλές από τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν, αλλά και στον φόβο μιας πιθανής απομάκρυνσης των ΗΠΑ από τον ρόλο τους ως εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε στις 18 Μαρτίου 2025 τη στρατηγική «Readiness 2030», η οποία παροτρύνει τα μέλη της ΕΕ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό από ευρωπαϊκές εταιρείες προκειμένου να ενισχυθεί η αμυντική αυτονομία της ηπείρου.

Η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία κατέγραψε κύκλο εργασιών 290,4 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2023, σημειώνοντας αύξηση 10%, με τις εταιρείες να ενισχύουν την παραγωγή τους λόγω της αυξανόμενης ζήτησης που πυροδότησε η σύρραξη στην Ουκρανία και η ανάγκη ανανέωσης εξοπλισμών.

Αεροπορία: Η μάχη για την υπεροχή των αιθέρων

Κύρια δύναμη της ευρωπαϊκής άμυνας είναι τα μαχητικά αεροσκάφη. Το κυριότερο ευρωπαϊκό πρόγραμμα είναι το Eurofighter Typhoon, προϊόν συμπράξεως του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, με σχεδόν 600 μοντέλα σε χρήση από ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και το Ομάν.

Το πλήρωμα περιμένει τον υπουργό Άμυνας της Γαλλίας Sebastien Lecornu στο αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle στο Lembar, Lombok, Ινδονησία, την 1η Φεβρουαρίου 2025. Sonny Tumbelaka/AFP μέσω Getty Images

 

Πέραν αυτών, η γαλλική Dassault Aviation προωθεί το μαχητικό Rafale, με εξαγωγές από τη Σερβία μέχρι την Ινδία και την Ελλάδα. Η σουηδική Saab με το Gripen καλύπτει τις ανάγκες της κεντρικής Ευρώπης και άλλων χωρών, ενώ αρκετές χώρες, όπως η Πολωνία και η Ελβετία, επιλέγουν το αμερικανικό F-35 της Lockheed Martin λόγω των προηγμένων τεχνολογιών.

Ναυπηγεία: Παραδοσιακή δύναμη με νέα δεδομένα

Παραμένοντας διαχρονική δύναμη στα ναυτικά συστήματα, εταιρείες όπως η βρετανική BAE Systems, η γερμανική Naval Vessels Lürssen, η ισπανική Navantia, η ιταλική Fincantieri και η γαλλική Naval Group αποτελούν τη ναυτική ατμομηχανή της Ευρώπης, κατασκευάζοντας από φρεγάτες και κορβέτες μέχρι αεροπλανοφόρα και πυρηνικά υποβρύχια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το γαλλικό πυρηνικό υποβρύχιο κλάσης Barracuda και το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle που καταδεικνύουν το τεχνολογικό υπόβαθρο της Ευρώπης.

Νέα παραγωγική πραγματικότητα λόγω Ουκρανίας

Η αυξημένη ζήτηση σε πυρομαχικά εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία οδήγησε σε μεγάλη επέκταση τη γαλλική Eurenco και τη νορβηγική Chemring Nobel. Σημαντικοί παίκτες του τομέα παραμένουν οι BAE Systems, Nammo και Rheinmetall, δραστηριοποιούμενες σε όλο το φάσμα πυρομαχικών και πυροβολικού.

Τεθωρακισμένα: Αναγκαία προσαρμογή στην εποχή των drones

Αν και η χρήση drones στον πόλεμο της Ουκρανίας έδειξε τις αδυναμίες πολλών παραδοσιακών αρμάτων μάχης, η Ευρώπη δεν εγκαταλείπει τον τομέα των τεθωρακισμένων. Η BAE με το σουηδικό CV90 και το σύστημα ADAPTIV, η γερμανική Rheinmetall και η κοινοπραξία KNDS (που παράγει τα Leopard 2 και το γαλλικό Leclerc), συνεχίζουν πρωταγωνιστώντας στον κλάδο. Παράλληλα, αναπτύσσονται ρομποτικά άρματα, όπως αυτά της εσθονικής Milrem, επιχειρώντας να καλύψουν τα παραδοσιακά κενά.

Ένα ρομποτικό τανκ, σχεδιασμένο από την εσθονική εταιρεία Milrem Robotics, παρουσιάζεται στην έκθεση DSEI στο Λονδίνο στις 12 Σεπτεμβρίου 2023. Chris Summers/The Epoch Times

 

Drones: Απότομη αύξηση και νέες τεχνολογίες

Μετά τα παραδείγματα της Ουκρανίας και του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η παραγωγή drones αυξάνεται εντυπωσιακά. Η ευρωπαϊκή βιομηχανία προσπαθεί τώρα να καλύψει το χαμένο έδαφος έναντι της Τουρκίας (Bayraktar TB2) και του Ισραήλ. Γαλλικές εταιρείες όπως η Safran και ο αεροναυπηγικός κολοσσός Airbus με τα νέα UAV όπως το LOAD, επιχειρούν πλέον να προπορευτούν στον συγκεκριμένο τομέα.

Ανάλυση – Τι σημαίνει αυτή η εξέλιξη

Η στροφή στην εγχώρια παραγωγή σηματοδοτεί στρατηγική επιλογή αυξημένης αυτονόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας. Η πολιτική επιλογή αυτή ενισχύει τις ηγετικές φιλοδοξίες της ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή. Ταυτόχρονα, όμως, δημιουργεί εντάσεις και ανταγωνισμούς με τις ΗΠΑ, καθώς η αμερικανική αμυντική βιομηχανία μπορεί να χάσει συμβόλαια δισεκατομμυρίων ευρώ, κάτι που ήδη προκαλεί ανησυχία στην Ουάσιγκτον.

Επιπλέον, η ενίσχυση της αμυντικής αυτονομίας της Ευρώπης δημιουργεί νέα δεδομένα στις σχέσεις με τη Ρωσία, ενώ προσθέτει στρατηγική ευελιξία απέναντι στις αυξανόμενες προκλήσεις από την Κίνα και άλλες αναδυόμενες απειλές.

Συμπέρασμα

Η Ευρώπη εισέρχεται σε νέα εποχή στρατηγικής ενηλικίωσης. Ωστόσο, ο δρόμος προς μια εντελώς αυτόνομη πολιτική και στρατιωτική ταυτότητα παραμένει γεμάτος γεωπολιτικά εμπόδια, οικονομικές προκλήσεις και περίπλοκες σχέσεις με παραδοσιακούς συμμάχους. Το μόνο σίγουρο είναι πως, μπροστά στις τρέχουσες προκλήσεις, οι εξελίξεις στον ευρωπαϊκό αμυντικό κλάδο θα καθορίσουν σημαντικά την ισορροπία δυνάμεων παγκοσμίως την επόμενη δεκαετία.