Κυριακή, 27 Ιούλ, 2025

Κίνα: Στόχοι για την οικονομία του 2025 εν μέσω δασμολογικού πολέμου με τις ΗΠΑ

Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε τους οικονομικούς της στόχους για το επόμενο έτος στο πλαίσιο των ετήσιων πολιτικών συνεδριάσεων γνωστών ως «Δύο Σύνοδοι», σε μια περίοδο κλιμάκωσης του δασμολογικού πολέμου με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με αναλυτές, οι επίσημοι οικονομικοί στόχοι της Κίνας δεν αντικατοπτρίζουν απλώς την οικονομική πραγματικότητα, αλλά έχουν και πολιτική σημασία, ιδίως υπό το πρίσμα των αυξημένων δασμών των ΗΠΑ στα κινεζικά προϊόντα.

Ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ ανέφερε στην κυβερνητική του έκθεση στο Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο, στις 5 Μαρτίου, ότι ο στόχος για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2025 τίθεται γύρω στο 5%. Ο δείκτης ανεργίας στις αστικές περιοχές αναμένεται να διαμορφωθεί στο 5,5%, με τη δημιουργία άνω των 12 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, ενώ ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) προβλέπεται να αυξηθεί κατά περίπου 2%.

Οι «Δύο Σύνοδοι» – το Εθνικό Λαϊκό Συνέδριο και η Κινεζική Λαϊκή Πολιτική Συμβουλευτική Διάσκεψη – ξεκίνησαν στις 4 Μαρτίου και αναμένεται να διαρκέσουν μία εβδομάδα. Την ίδια ημέρα, τέθηκαν σε ισχύ οι επιπλέον δασμοί 10% των ΗΠΑ στα κινεζικά προϊόντα, οι οποίοι προστίθενται στην προηγούμενη αύξηση κατά 10% του προηγούμενου μήνα.

Συνολικά, η αύξηση των δασμών κατά 20% έρχεται να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες δασμούς της Ενότητας 301 [του Nόμου περί εμπορίου των ΗΠΑ] , που είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τραμπ και συνεχίστηκαν επί Μπάιντεν, ανεβάζοντας το συνολικό επίπεδο δασμών σε ορισμένα κινεζικά προϊόντα στο 45%.

Σε αντίποινα, το κινεζικό καθεστώς ανακοίνωσε ότι από τις 10 Μαρτίου θα επιβληθούν επιπλέον δασμοί έως 15% σε ορισμένα προϊόντα από τις ΗΠΑ, ενώ προσέθεσε 15 αμερικανικές εταιρείες στη λίστα ελέγχου εξαγωγών της χώρας.

Η κινεζική πρεσβεία στις ΗΠΑ αντέδρασε μέσω ανάρτησης στην πλατφόρμα X, δηλώνοντας ότι η Κίνα είναι έτοιμη να πολεμήσει μέχρι τέλους σε κάθε είδους πόλεμο, είτε δασμολογικό, εμπορικό ή άλλης φύσης.

Ο Κινεζοαμερικανός οικονομολόγος Ντέιβι Τζ. Γουόνγκ ανέφερε ότι τα κινεζικά αντίποινα είναι περιορισμένα και κυρίως συμβολικά, αλλά η στάση του Πεκίνου δείχνει ότι η κινεζική ηγεσία δεν θα διστάσει να θυσιάσει την οικονομική ανάπτυξη για χάρη της πολιτικής σταθερότητας και του ελέγχου.

Ο αναλυτής της κινεζικής κεφαλαιαγοράς, Σου Ζεν, σημείωσε ότι ο δασμολογικός πόλεμος θα έχει σημαντικό ψυχολογικό αντίκτυπο στις συνεδριάσεις των «Δύο Συνόδων», κάνοντας τους συνέδρους πιο απαισιόδοξους σχετικά με τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας.

Σύμφωνα με τον Γουόνγκ, η εξαγωγική βιομηχανία της Κίνας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αμερικανική αγορά, γεγονός που καθιστά τον τρέχοντα εμπορικό πόλεμο δυσκολότερο για την Κίνα σε σύγκριση με εκείνον του 2018, κατά την πρώτη προεδρία Τραμπ.

Ο ίδιος τόνισε ότι η Κίνα βρίσκεται στη χειρότερη οικονομική της κατάσταση των τελευταίων 20 ετών, καθώς η οικονομία της βασίζεται κυρίως στις εξαγωγές προς τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ, με την αμερικανική αγορά να αντιπροσωπεύει πάνω από το 65% των συνολικών εξαγωγών. Η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, είπε, θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στον στόχο ανάπτυξης του ΑΕΠ που έχει θέσει το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας.

Όσον αφορά τον στόχο του 5% για την ανάπτυξη του ΑΕΠ, ο Γουόνγκ δήλωσε ότι τα επίσημα στοιχεία της Κίνας αμφισβητούνται διαρκώς, ειδικά στο τρέχον περιβάλλον του εμπορικού πολέμου, της αποχώρησης ξένων κεφαλαίων, της μετακίνησης αλυσίδων εφοδιασμού στο εξωτερικό και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι εγχώριες επιχειρήσεις.

Ο αναλυτής υποστήριξε ότι το 5% είναι περισσότερο πολιτικός στόχος παρά οικονομική πραγματικότητα, καθώς η κινεζική οικονομία στηρίζεται κυρίως στις εξαγωγές. Με τη μείωση της ζήτησης από το εξωτερικό, ιδίως από τις ΗΠΑ, και τη συνεχή πτώση της εγχώριας κατανάλωσης, ακόμα και η επίτευξη ανάπτυξης 4% θα είναι δύσκολη.

Ο παρατηρητής κινεζικών υποθέσεων, Γουάνγκ Χε επεσήμανε ότι ο στόχος του 5% για το 2025 είναι ένας πολιτικός στόχος που συνδέεται με την ολοκλήρωση των στόχων του 14ου Πενταετούς Σχεδίου της Κίνας (2021-2025). Δεδομένου ότι το 2025 είναι το τελευταίο έτος του σχεδίου, η μέση ετήσια ανάπτυξη πρέπει να διαμορφωθεί μεταξύ 4,6% και 4,8% για την επίτευξη του συνολικού πλάνου. Κατά την άποψή του, πρόκειται για χειραγωγημένα στοιχεία που δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική οικονομική κατάσταση.

Ο Γουάνγκ προειδοποίησε ότι ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ενδέχεται να κλιμακωθεί περαιτέρω, με σοβαρές επιπτώσεις και για τις δύο οικονομίες, αν και η Κίνα ενδέχεται να πληγεί περισσότερο λόγω των εσωτερικών και εξωτερικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει.

Τέλος, ο Γουόνγκ ανέφερε ότι ο χαμηλός δείκτης ΔΤΚ υποδηλώνει αδύναμη εγχώρια ζήτηση, καθώς η υποχώρηση των επενδύσεων, η κρίση στην αγορά ακινήτων, τα μαζικά κλείσιμο μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η μειωμένη καταναλωτική εμπιστοσύνη δεν αναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών.

Έκθεση εργασίας στο Πεκίνο, στις 19 Αυγούστου 2023. (Jade Gao/AFP μέσω Getty Images)

Ανεργία

Στόχος της κινεζικής κυβέρνησης για το 2025 είναι η διατήρηση του ποσοστού ανεργίας στις αστικές περιοχές στο 5,5%, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές. Ωστόσο, ο οικονομικός αναλυτής Γουόνγκ επισήμανε ότι ο δείκτης αυτός δεν αντανακλά την πραγματικότητα, καθώς οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στις έρευνες είναι ουσιαστικά πλήρως στελεχωμένες, γεγονός που καθιστά τα δεδομένα μη αξιόπιστα. Υποστήριξε ότι πολλοί άνεργοι νέοι δεν αναζητούν εργασία και δεν λαμβάνουν μέρος στις έρευνες, με αποτέλεσμα το πραγματικό ποσοστό ανεργίας να εκτιμάται ότι μπορεί να φτάνει ή και να ξεπερνά το 30%.

Η οικονομική επιβράδυνση της Κίνας αναμένεται να επιδεινώσει περαιτέρω την ανεργία. Ο Χουάνγκ, μικροεπιχειρηματίας στην Κίνα, ανέφερε ότι η αύξηση των δασμών από τις ΗΠΑ, οι οποίοι έχουν φτάσει συνολικά το 45%, έχει καταστροφικές συνέπειες για τις κινεζικές επιχειρήσεις. Εξήγησε ότι το κόστος παραγωγής είναι ήδη υψηλό λόγω των δαπανών για γη και εργασία, ενώ υπογράμμισε ότι οι επιχειρηματίες επιβαρύνονται επιπλέον από τις ανεπίσημες απαιτήσεις συνεργασίας με κρατικούς αξιωματούχους. Υπό αυτές τις συνθήκες, όπως τόνισε, οι κινεζικές εταιρείες καθίστανται λιγότερο ανταγωνιστικές στη διεθνή αγορά.

Ως αντίδραση στον εμπορικό πόλεμο, πολλές κινεζικές βιομηχανίες έχουν μεταφέρει την παραγωγή τους στη Νοτιοανατολική Ασία, προκειμένου να αποφύγουν τους υψηλότερους δασμούς και τα όρια στις εξαγωγές. Σύμφωνα με τον Γουόνγκ, εάν ο εμπορικός πόλεμος κλιμακωθεί και οδηγήσει σε πλήρη ρήξη μεταξύ των δύο χωρών, το διμερές εμπόριο ενδέχεται να καταρρεύσει. Εκτίμησε ότι, σε ένα τέτοιο σενάριο, η οικονομία των ΗΠΑ μπορεί να υποστεί μείωση του ΑΕΠ κατά 0,5% έως 1%, αλλά οι επιπτώσεις για την Κίνα θα είναι πολύ σοβαρότερες, αποτελώντας ενδεχομένως ένα καθοριστικό πλήγμα. Επεσήμανε ότι η Κίνα παράγει πάνω από το 20% των παγκόσμιων προϊόντων, ενώ η αμερικανική αγορά καταναλωτών αντιπροσωπεύει περίπου το 30% της παγκόσμιας ζήτησης. Έτσι, η σύγκρουση μεταξύ του μεγαλύτερου παραγωγού και του μεγαλύτερου καταναλωτή παγκοσμίως θα προκαλέσει αναπόφευκτα ανακατατάξεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.

Δημοσιονομικό χρέος

Στο δημοσιονομικό πεδίο, ο πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ, στην κυβερνητική έκθεσή του, ανακοίνωσε ότι το έλλειμμα της Κίνας για το 2024 αναμένεται να φτάσει το 4% του ΑΕΠ, αυξημένο κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Το συνολικό έλλειμμα υπολογίζεται σε 5,66 τρισεκατομμύρια γουάν (743 δισεκατομμύρια ευρώ), δηλαδή αυξημένο κατά 1,6 τρισεκατομμύρια γουάν (210 δισεκατομμύρια ευρώ) σε σχέση με το 2023. Επιπλέον, η κινεζική κυβέρνηση σκοπεύει να εκδώσει ειδικά κρατικά ομόλογα μακράς διάρκειας αξίας 1,3 τρισεκατομμυρίων γουάν (170 δισεκατομμυρίων ευρώ), ποσό αυξημένο κατά 300 δισεκατομμύρια γουάν (39 δισεκατομμύρια ευρώ) σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Συνολικά, το νέο κρατικό χρέος της Κίνας για το 2024 θα ανέλθει στα 11,86 τρισεκατομμύρια γουάν (1,58 τρισεκατομμύρια ευρώ), σημειώνοντας αύξηση κατά 2,9 τρισεκατομμύρια γουάν (380 δισεκατομμύρια ευρώ) συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

Με τη συμβολή του Luo Ya και πληροφορίες από το Reuters

Συρία: Πάνω από 70 νεκροί στις σφοδρότερες μάχες μετά την πτώση του Άσαντ

Σφοδρές μάχες στη βορειοδυτική Συρία ανάμεσα σε μέλη των δυνάμεων ασφαλείας της de facto κυβέρνησης και μαχητών «πιστών» στον ανατραπέντα πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ άφησαν πίσω πάνω από 70 νεκρούς, ανέφερε τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

«Πάνω από 70 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν σε αιματηρές μάχες και ενέδρες στις συριακές ακτές ανάμεσα σε μέλη των υπουργείων Άμυνας και Εσωτερικών και ενόπλους που ανήκαν στον στρατό» του πρώην προέδρου Άσαντ, ανέφερε μέσω X στα αραβικά η μη κυβερνητική οργάνωση, που έχει έδρα τη Βρετανία και βασίζεται σε ευρύ δίκτυο πηγών της στη Συρία.

Οι μάχες στην Τζάμπλα (σ.σ. Γάβαλα στα αρχαία ελληνικά) και παρακείμενα χωριά, στην επαρχία Λαττάκεια, κοντά στα παράλια στη Μεσόγειο, ήταν «οι πιο σφοδρές» επιθέσεις εναντίον του νέου καθεστώτος «μετά την πτώση του Άσαντ» την 8η Δεκεμβρίου, κατά την ίδια πηγή.

Η αποκατάσταση της ασφάλειας σε όλη τη Συρία χαρακτηρίζεται η πιο επείγουσα πρόκληση για τις νέες αρχές, στην εξουσία αφότου συμμαχία οργανώσεων τζιχαντιστών και ανταρτών με επικεφαλής τη Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ) ανέτρεψε τη δυναστεία των Άσαντ.

Τις τελευταίες μέρες γίνονται μάχες στην επαρχία Λαττάκεια, προπύργιο της μειονότητας των αλεβιτών, στην οποία ανήκει η οικογένεια του έκπτωτου προέδρου.

Εξαπολύοντας «καλά σχεδιασμένη και προμελετημένη επίθεση, ομάδες ενόπλων οπαδών του Άσαντ εφόρμησαν εναντίον θέσεών μας και σημείων ελέγχου μας, στοχοποιώντας μεγάλο αριθμό περιπόλων μας στην περιοχή της Τζάμπλα», δήλωσε ο Μουστάφα Κινιφάτι, αξιωματικός των δυνάμεων ασφαλείας των de facto αρχών στη Λαττάκεια.

Είπε ακόμη πως οι έφοδοι αυτοί προκάλεσαν «πολλούς μάρτυρες και τραυματίες» στις τάξεις του νέου καθεστώτος, χωρίς να δώσει αριθμό. Οι δυνάμεις ασφαλείας δρουν για «να εξαλείψουν την παρουσία τους», συνέχισε. «Θα αποκαταστήσουμε τη σταθερότητα στην επαρχία και θα προστατεύσουμε τις περιουσίες του λαού μας».

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν πρώην αρχηγό της υπηρεσίας πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας επί προεδρίας Χάφεζ αλ Άσαντ -του πατέρα του Μπασάρ αλ Άσαντ-, τον Ιμπραήμ Χαουέιτζα, μετέδωσε το SANA επικαλούμενο πηγή του στις δυνάμεις ασφαλείας του νέου καθεστώτος.

«Οι δυνάμεις μας στην πόλη Τζάμπλα κατάφεραν να συλλάβουν τον εγκληματία πτέραρχο Ιμπραήμ Χαουέιτζα», μετέδωσε το πρακτορείο.

«Κατηγορείται πως διέπραξε εκατοντάδες δολοφονίες την εποχή (της προεδρίας) του εγκληματία Χάφεζ αλ Άσαντ», πρόσθεσε.

Ο κος Χαουέιτζα σπανίως εμφανιζόταν δημόσια και ελάχιστα είναι γνωστά γι’ αυτόν. Διετέλεσε επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας της Συρίας από το 1987 ως το 2002. Υπάρχουν υποψίες πως ευθυνόταν για τη δολοφονία του ηγέτη των Δρούζων του Λιβάνου Καμάλ Τζουμπλάτ το 1977.

«Αλλαχού Άκμπαρ» («Μέγας είσαι, Κύριε»), ήταν η αντίδραση στα αραβικά μέσω X του Ουάλιντ Τζουμπλάτ, γιου του Καμάλ Τζουμπλάτ και επίσης ηγέτη της κοινότητας των Δρούζων.

Διάφορες δολοφονίες πολιτικών και αξιωματούχων στον Λίβανο που εναντιώνονταν στη Συρία είχαν αποδοθεί στην οικογένεια Άσαντ, που κυβέρνησε τη Συρία με σιδηρά πυγμή για 50 χρόνια.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας στη Λαττάκεια, οι δυνάμεις του συγκρούστηκαν με διοικητή των ειδικών δυνάμεων της εποχής των Άσαντ σε άλλο χωριό, έπειτα από επιδρομές ελικοπτέρων.

«Οι ένοπλες ομάδες με τις οποίες συγκρούονται οι δυνάμεις ασφαλείας μας στην επαρχία της Λαττάκειας ανήκουν στον εγκληματία πολέμου Σουχάιλ αλ Χασάν», δήλωσε στο SANA.

Ο λεγόμενος «τίγρης» ήταν επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων και συχνά περιγραφόταν ως ο «στρατιώτης που προτιμούσε» ο πρώην πρόεδρος Άσαντ. Είχε πιστωθεί μεγάλες προελάσεις του στρατού του ανατραπέντος καθεστώτος το 2015.

Οι συγκρούσεις έγιναν στο Μπέιτ Άανα, το χωριό από όπου κατάγεται ο Σουχάιλ αλ Χασάν, όταν κάτοικοι εμπόδισαν τη σύλληψη υπόπτου για λαθρεμπόριο όπλων, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Οι δυνάμεις ασφαλείας εξαπέλυσαν επιχείρηση κατά τη διάρκεια της οποίας, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, «ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον μελών και οχημάτων του υπουργείου Άμυνας κοντά στο χωριό», σκοτώνοντας ένα από αυτά και τραυματίζοντας άλλα.

Σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα του Κατάρ, τραυματίστηκε επίσης μέλος συνεργείου του.

Ηγέτες της κοινότητας των αλεβιτών κάλεσαν μέσω Facebook σε «ειρηνικές διαδηλώσεις» μετά τις επιδρομές ελικοπτέρων κατά τις οποίες, όπως κατήγγειλαν, επλήγησαν «σπίτια αμάχων».

Οι δυνάμεις ασφαλείας στην επαρχία Λαττάκεια επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας σε περιοχές όπου ζουν κυρίως μέλη της μειονότητας των αλεβιτών – πέραν της Λαττάκειας, το μέτρο αφορά επίσης την Ταρτούς και τη Χομς, κατά το SANA.

Τέσσερεις πολίτες είχαν ήδη σκοτωθεί νωρίτερα αυτή την εβδομάδα στη Λαττάκεια, κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων στις οποίες έχασαν επίσης τη ζωή τους δυο μέλη των δυνάμεων ασφαλείας.

Κάτοικοι καταγγέλλουν συχνά ωμότητες των κυβερνητικών δυνάμεων στην επαρχία αυτή, που υποβαθμίζουν, χαρακτηρίζοντας «μεμονωμένα περιστατικά» οι νέες αρχές.

Ο Τραμπ υποδέχεται στον Λευκό Οίκο στελέχη της βιομηχανίας των κρυπτονομισμάτων

Στελέχη της βιομηχανίας των κρυπτονομισμάτων έχουν προσκληθεί σήμερα στον Λευκό Οίκο από τον Ντόναλντ Τραμπ, με τον Αμερικανό πρόεδρο να αναμένεται να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία αυτή για να επαναλάβει την άνευ όρων στήριξή του στον τομέα και να παρουσιάσει τα σχέδια της κυβέρνησής του να δημιουργήσει ένα στρατηγικό απόθεμα κρυπτονομισμάτων.

Στελέχη και επενδυτές θα συναντηθούν νωρίς το απόγευμα με μέλη ομάδας εργασίας του προέδρου, υπό τον σύμβουλο τεχνητής νοημοσύνης και κρυπτονομισμάτων Ντέιβιντ Σακς.

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος θα είναι ο οικοδεσπότης αυτής της «συνόδου κρύπτο», η ατζέντα της οποίας δεν έχει γίνει γνωστή, και αναμένεται να εκφωνήσει ομιλία.

Ο Τραμπ, αν και στο παρελθόν αντιμετώπιζε με εχθρότητα τα κρυπτονομίσματα, άλλαξε στάση στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.

Μάλιστα συνδέεται με μια εταιρεία ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων, τη World Liberty Financial, στην οποία συμμετέχουν τρεις γιοι του, ενώ στα μέσα Ιανουαρίου λάνσαρε το δικό του κρυπτονόμισμα, το Trumpcoin, εγείροντας κατηγορίες περί σύγκρουσης συμφερόντων.

Εξάλλου η βιομηχανία των κρυπτονομισμάτων συνεισέφερε περισσότερα από 100 εκατ. δολάρια στην προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει διορίσει επικεφαλής της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) τον Πολ Άτκινς, υπέρμαχο των κρυπτονομισμάτων.

Υπό την ηγεσία του Άτκινς η SEC απέσυρε προσφυγές εναντίον μεγάλων πλατφορμών ανταλλαγής κρυπτονομισμάτων, όπως η Coinbase και Kraken, οι οποίες είχαν κατατεθεί επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν.

Παράλληλα χθες, Πέμπτη, ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για τη δημιουργία ενός «στρατηγικού αποθέματος» κρυπτονομισμάτων, το οποίο αρχικά θα τροφοδοτηθεί από περίπου 200.000 bitcoin τα οποία έχει κατασχέσει η αμερικανική δικαιοσύνη.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο Ρεπουμπλικάνος είχε αναφέρει τα ονόματα πέντε κρυπτονομισμάτων, τα οποία θα περιλαμβάνονται σε αυτό το ταμείο: bitcoin, ether, XRP, solana και cardano.

Δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα λειτουργεί το ταμείο αυτό ή με ποιο τρόπο θα ωφελήσει τους φορολογούμενους.

Ο Σακς από την πλευρά του συνέκρινε αυτό το νέο δημόσιο ταμείο, η αξία του οποίου εκτιμάται αυτή τη στιγμή στα 17,5 δισεκ. δολάρια, με τα αμερικανικά αποθέματα χρυσού, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση δεν θα πουλά τα κρυπτονομίσματα που διαθέτει, αλλά θα τα διατηρεί για την αξία τους.

Το ταμείο αυτό είναι «ένα από τα ισχυρότερα μηνύματα υποστήριξης που έχει λάβει ποτέ η βιομηχανία», εκτίμησε ο Τζέικομπ Φίλιπς της Lombart Finance, μιας εταιρείας που ειδικεύεται στα κρυπτονομίσματα.

«Γνωρίζω επιχειρηματίες και ομάδες που επέστρεψαν στις ΗΠΑ ενθαρρυμένοι από την αλλαγή του ρυθμιστικού περιβάλλοντος», σχολίασε ο Φίλιπς.

Η σημερινή συνάντηση «αποτελεί σημείο καμπής για τη βιομηχανία των ψηφιακών ενεργητικών», επεσήμανε και η Ελίτσα Τάσκοβα στέλεχος στην πλατφόρμα κρυπτονομισμάτων Nexo.

Ο Τραμπ εκφράζει ξανά αμφιβολίες για το NATO και τους συμμάχους – Τι απαντά ο Μακρόν

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έθεσε εκ νέου εν αμφιβόλω χθες Πέμπτη τόσο τη δέσμευση των ΗΠΑ στο NATO όσο και την αλληλεγγύη των χωρών της ατλαντικής συμμαχίας, πυροδοτώντας την αντίδραση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, που απαίτησε «σεβασμό».

«Νομίζω πως είναι κοινή λογική. Αν δεν πληρώσουν, δεν θα τους υπερασπιστώ», πέταξε ο Ρεπουμπλικάνος, που δεν είναι η πρώτη φορά που κάνει τοποθέτηση τέτοιας φύσης, μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. Αναγνώρισε πως είχε επικριθεί «πολύ» όταν είχε κάνει ανάλογες τοποθετήσεις στο παρελθόν.

Αλλά παρότι διαβεβαίωσε πως οι εταίροι στο NATO είναι «φίλοι» του, επέμεινε πως «πρέπει να πληρώνουν περισσότερα» για τις στρατιωτικές τους δαπάνες.

Ο Αμερικανός πρόεδρος αμφισβήτησε επίσης το κατά πόσον οι σύμμαχοι των ΗΠΑ θα κινητοποιούνταν αν παρουσιαζόταν ανάγκη. «Το μεγαλύτερο πρόβλημά μου με το NATO […] είναι πως αν οι ΗΠΑ είχαν πρόβλημα και καλούσαν τη Γαλλία ή άλλες χώρες – δεν θα τις κατονομάσω – κι έλεγαν ‘έχουμε πρόβλημα, Γαλλία’ – νομίζετε πως θα έρχονταν να μας προστατεύσουν; Δεν είμαι σίγουρος…»

«Είμαστε πιστοί σύμμαχοι», αντέτεινε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν στις Βρυξέλλες, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά την έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ.

Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε πως η Γαλλία αντιμετωπίζει με «σεβασμό και φιλία» τις ΗΠΑ και τους ηγέτες της, και πως η χώρα του έχει «δικαίωμα να ζητά το ίδιο» από τους Αμερικανούς.

Αναφέρθηκε στη συμβολή του μαρκησίου ντε Λαφαγιέτ στην ανεξαρτησία των ΗΠΑ και τόνισε: «Ήμασταν πάντα εκεί ο ένας για τον άλλο», αναφερόμενος επίσης στην αμερικανική απόβαση στη Νορμανδία το 1944.

Οι ευρωπαϊκές χώρες για δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βασίζονταν στις ΗΠΑ για την άμυνά τους, που εγγυάτο η Ουάσιγκτον στο πλαίσιο του NATO, κι είχαν μειώσει τις στρατιωτικές τους δαπάνες.

Οι ΗΠΑ, που δαπάνησαν σχεδόν το 3,3% του ΑΕΠ τους για την άμυνα το 2024, επικρίνουν εδώ και χρόνια το χαμηλό επίπεδο των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δαπανών.

Τον Ιανουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε πως θεωρεί ότι τα κράτη-μέλη του NATO θα έπρεπε να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνά τους.

Χθες αναφέρθηκε επίσης, με επικριτικό τόνο, στην αμυντική συμφωνία ΗΠΑ και Ιαπωνίας:

«Έχουμε μια ενδιαφέρουσα συμφωνία με την Ιαπωνία, υποχρεούμαστε να την προστατεύουμε αλλά εκείνη δεν χρειάζεται να μας προστατεύσει», πέταξε. «Ποιος κλείνει τέτοιες συμφωνίες;» διερωτήθηκε ρητορικά.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ τελούσε ακόμη υπό αμερικανική στρατιωτική κατοχή, η Ιαπωνία απέκτησε Σύνταγμα το οποίο περιλάμβανε άρθρο με το οποίο αποκήρυσσε τον πόλεμο.

Όμως το Τόκιο προοδευτικά εγκατέλειψε τις τελευταίες δεκαετίες την αυστηρά ειρηνιστική πολιτική που εφάρμοζε έκτοτε. Οι στρατιωτικές δαπάνες της Ιαπωνίας αυξήθηκαν θεαματικά κι η χώρα κινείται για να αποκτήσει δυνατότητες «αντεπίθεσης».

Η Tεχνητή Nοημοσύνη στο επίκεντρο του 27ου ΦΝΘ που άνοιξε αυλαία

Ένας σκηνοθέτης ζήτησε από ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης να μελετήσει όλες τις ταινίες του διάσημου Γερμανού σκηνοθέτη Βέρνερ Χέρτσογκ και να γράψει ένα σενάριο στο δικό του αφηγηματικό ύφος. Μάλιστα, στο ντοκιμαντέρ που προέκυψε μέσα από αυτήν τη διαδικασία αφηγείται η φωνή του Χέρτσογκ, που δημιουργήθηκε επίσης από ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης. Πρόκειται για την ταινία «Σχετικά μ’ έναν ήρωα» του Πιοτρ Βίνιεβιτς, με την οποία άνοιξε απόψε την αυλαία του το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (ΦΝΘ).

Η συγκεκριμένη ταινία είχε τη συναίνεση του Χέρτσογκ, όμως το ερώτημα που θα απασχολήσει το φετινό Φεστιβάλ τις επόμενες δέκα ημέρες μέσα από τις ταινίες, τα masterclass, τις εκθέσεις και τις εκδόσεις του είναι τι θα γίνει αν δημιουργηθούν παρόμοιες ταινίες χωρίς τη συναίνεση των δημιουργών.

«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα συναρπαστικό εργαλείο. Μπορεί όμως να γίνει και ένα τρομακτικό και επικίνδυνο όπλο αν δεν μπουν όρια και αν δεν υπάρξουν κανόνες. Πρέπει να προφυλαχτούμε από ανθρώπους και οργανώσεις και οργανισμούς που μπορεί να τη χρησιμοποιήσουν ασύδοτα και να ωφεληθούμε εμείς από τα καλά που μας προσφέρουν», είπε στον χαιρετισμό του ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεαδάκης.

«Η AI (Artificial Intelligence) είναι ένα μεγάλο δώρο, αλλά μπορεί να φέρει και ένα σκοτεινό μέλλον. Όταν η πραγματικότητα ξεπερνά τη μυθοπλασία, όταν η δυστοπία δεν ανήκει πια σε τολμηρά σενάρια αλλά καθορίζει τις ζωές μας, όταν οι ειδήσεις αγγίζουν την επιστημονική φαντασία, σε έναν κόσμο όπου τίποτα δεν μοιάζει αληθινό, ένα μέσο παραμένει ζωτικό, το ντοκιμαντέρ. Τα 261 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους που θα παρουσιάσουμε φέτος, αποτυπώνουν όλα όσα ζούμε σήμερα και μας καλούν να δούμε την πραγματικότητα όπως είναι, να θυμηθούμε ότι η αλήθεια δεν μπορεί να είναι σχετική και να εκτιμήσουμε και πάλι την αξία της τέχνης του κινηματογράφου», είπε από την πλευρά της η γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ Ελίζ Ζαλαντό.

Το μέλλον… στη σκηνή του Ολύμπιον, παρουσίασε την τελετή έναρξης

Και επειδή το κεντρικό αφιέρωμα του 27ου ΦΝΘ είναι η τεχνητή νοημοσύνη, δηλαδή το μέλλον μας, η διοίκηση του Φεστιβάλ αποφάσισε να ανεβάσει το… μέλλον στη σκηνή του Ολύμπιον για να παρουσιάσει την τελετή έναρξης. Κι αυτό δεν ήταν κάποιο… ρομπότ, αλλά μέλη της Εθνικής Ομάδας Ρομποτικής από τη Βόρεια Ελλάδα και την Αθήνα, που διαγωνίστηκαν πρόσφατα στην Ολυμπιάδα Ρομποτικής στη Νότια Κορέα και κέρδισαν οκτώ μετάλλια. Μάλιστα, με αφορμή την παρουσία τους στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, ετοίμασαν μία μικρή ταινία άνιμε διάρκειας δυόμισι λεπτών, την οποία παρουσίασαν στη διάρκεια της τελετής. Χρειάστηκαν 17 λεπτά για τη δημιουργία του βίντεο μέσω AI, δύο λεπτά για την εξαγωγή του σε υπολογιστή, πέντε ώρες για τη συγγραφή του σεναρίου και εννέα ημέρες για να καθοδηγήσουν σωστά το AI να υπακούσει τις καλλιτεχνικές τους οδηγίες.

«Καταλαβαίνετε ότι αυτό που συμβαίνει είναι κάτι μαγικό. Ότι η τεχνητή νοημοσύνη δίνει στα παιδιά το ερέθισμα να εκφραστούν μέσω του σινεμά, σε παιδιά που δεν γνωρίζουν ίσως ούτε τον Χίτσκοκ ούτε τον Ταραντίνο, αλλά ούτε καν τον Δαλιανίδη», σχολίασε ο κος Ανδρεαδάκης, εκφράζοντας την ανησυχία ωστόσο για το αν και πότε – με την ύπαρξη της τεχνητής νοημοσύνης – θα σταματήσουν να χρειάζονται οι ηθοποιοί ή οι σεναριογράφοι και πότε θα μπουν όρια στο τι μπορούμε και το τι δεν πρέπει να κάνουμε.

Χαιρετισμοί επισήμων – Θεσπίζει βραβείο ο δήμος Θεσσαλονίκης

Χαιρετισμό στην τελετή έναρξης του Φεστιβάλ απηύθυνε ο δήμαρχος της πόλης Στέλιος Αγγελούδης, ανακοινώνοντας ότι από το επόμενο Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει αποφασίσει να θεσπίσει ένα μεγάλο δικό του βραβείο. «Ο Δήμος Θεσσαλονίκης είναι βέβαιο ότι διαχρονικά πιστεύει στη σημασία του θεσμού και υποστηρίζει τη διοργάνωση του φεστιβάλ, ενθαρρύνοντας κάθε πρωτοβουλία που προσθέτει στην κοινή προσπάθεια για τη δημιουργική ανάταξη της πόλης, τη βιωσιμότητα ενός δυναμικού πολιτιστικού οικοσυστήματος που θα αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της πόλης και ανάταξης τοπικής οικονομίας», είπε χαρακτηριστικά. Σχολίασε ακόμα ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ υπηρετεί με προσήλωση τον νέο προσανατολισμό της Θεσσαλονίκης και έναν από τους σημαντικότερους άξονές του, τον πολιτισμό, και δίνει βήμα και πεδία έκφρασης στα παιδιά της συμπρωτεύουσας, τους νέους ταλαντούχους δημιουργούς, τους οποίους η πόλη οφείλει να κρατήσει, βάζοντας τέλος στο καλλιτεχνικό brain drain που στερεί την πόλη από την πιο δημιουργική της μαγιά. «Χρωστάμε στις δυνάμεις που διαμορφώνουν το αύριο να ξαναβρούν τον φυσικό χώρο έκφρασής τους. Αν θέλουμε πραγματικά να αντιστρέψουμε αυτήν την τάση, να σταματήσουμε την ‘αιμορραγία’ που στοιχίζει στην πόλη μας, τότε πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις εκείνες ώστε τα παιδιά να εμπιστευτούν και πάλι την πόλη μας», επεσήμανε ο κος Αγγελούδης.

Για ένα Φεστιβάλ που στα 27 χρόνια παρουσίας του δεν αναλώνεται μόνο στο να αναδεικνύει το πολιτιστικό προϊόν, αλλά παράγει το ίδιο πολιτισμό, έκανε λόγο από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης και αναπληρωτής Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Κώστας Γιουτίκας. «Και είναι ένας θεσμός βαθιά δημοκρατικός, ένας θεσμός διακίνησης ιδεών, ένας θεσμός ελεύθερης έκφρασης. Είναι ταυτόχρονα όμως και ένα ανοιχτό παράθυρο στον κόσμο του σήμερα, αλλά και ένα ανοιχτό παράθυρο περισυλλογής για τον κόσμο που θέλουμε να έχουμε αύριο. Στηρίζουμε, λοιπόν, για όλους αυτούς τους λόγους έμπρακτα, αυτόν τον θεσμό, ο οποίος προάγει τον πολιτισμό, προάγει την εξωστρέφεια, αλλά προάγει, όπως είδαμε, και την καινοτομία», σημείωσε, λέγοντας πως το Film Office της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας συμμετέχει και φέτος, ενεργά, σε δράσεις δικτύωσης και ενημέρωσης, με στόχο να ενδυναμώσει τις δημιουργικές δυνάμεις και το ανθρώπινο δυναμικό του τόπου μας, αλλά και να συνεχίσει την προσπάθεια να καταστεί η Περιφέρεια κ. Μακεδονίας ένα διεθνές κέντρο οπτικοακουστικών παραγωγών.

Τέλος, εκ μέρους της κυβέρνησης, η Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού Ελένη Δουνδουλάκη, αναφέρθηκε στην εποχή που ζούμε, όπου η ταχύτητα και η πρόσβαση στην πληροφορία κάθε είδους, πολλές φορές, ξεπερνάει το ανθρώπινο μέτρο, οπότε το ντοκιμαντέρ προβάλει πιο επίκαιρο, πιο σημαντικό και ίσως και πιο απαραίτητο από ποτέ. «Τόσο οι δημιουργοί, όσο και το κοινό, στρέφονται όλο και περισσότερο σε αυτό το ιδιαίτερο είδος κινηματογραφικής τέχνης, που εισχωρεί και εμβαθύνει, ανατέμνει και φωτίζει, που αναδεικνύει λιγότερο προβεβλημένες ή ακόμη και άγνωστες πτυχές της πραγματικότητας και δίνει φωνή στους πρωταγωνιστές της ζωής, εμφανείς αλλά και αφανείς», υπογράμμισε, λέγοντας πως «το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, με τη διαρκή του εξέλιξη κάθε χρόνο, με το κύρος και την ακτινοβολία του, έχει αναδειχθεί σε μία δυναμική πλατφόρμα διαλόγου, πολιτιστικής ανταλλαγής, εκπαίδευσης και εξωστρέφειας».

Με την ολοκλήρωση της τελετής και πριν την προβολή της ταινίας, ομάδα φοιτητών της σχολής Κινηματογράφου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ανέβηκε στη σκηνή, αναρτώντας πανό για το θέμα των Τεμπών και κάλεσε τον κόσμο να συνεχίσει να δίνει το παρών στις κινητοποιήσεις.

Βαρβάρα Καζαντζίδου

Aποχώρησαν παρατάξεις από το 35ο συνέδριο του ΕΚΘ – Δήλωση Κ. Καραγκούνη

Επεισοδιακή ήταν η πρώτη μέρα εργασιών του 35ου εκλογοαπολογιστικού συνεδρίου του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, που έληξε με την αποχώρηση των προσκεκλημένων ομιλητών και παρατάξεων του ΕΚΘ από την αίθουσα.

Αφορμή ήταν η καθυστέρηση που παρατηρήθηκε κατά την έναρξη της διαδικασίας, με την προσέλευση και την εγγραφή των αντιπροσώπων, και η συνακόλουθη πρόταση του απερχόμενου πρόεδρου του ΕΚΘ, Χάρη Κυπριανίδη, να προηγηθούν οι χαιρετισμοί των επισήμων, οι οποίοι ανέμεναν άνω του διώρου στο χώρο του συνεδρίου, ώστε να αποδεσμευτούν – μεταξύ αυτών και ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Κωσταντίνος Καραγκούνης – και να ακολουθήσουν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για το συνέδριο.

Αυτό προκάλεσε την αντίδραση των αντιπροσώπων της παράταξης του ΕΚΘ «Εργατική Ενότητα», η οποία συσπειρώνεται στο ΠΑΜΕ, που επέμειναν στο να εκλεγεί άμεσα το προεδρείο του συνεδρίου και να γίνει η συγκρότηση του σώματος, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό και να ακολουθήσουν οι χαιρετισμοί.

Η προσπάθεια που έγινε να δοθεί ο λόγος στους προσκεκλημένους ομιλητές, αποδοκιμάστηκε με συνθήματα, μεταξύ αυτών και για το δυστύχημα των Τεμπών, από τους αντιπροσώπους της παράταξης «Εργατική Ενότητα».

Οι διαμαρτυρίες είχαν ως αποτέλεσμα, να αποχωρήσουν από την αίθουσα η ΠΑΣΚΕ και η ΔΑΚΕ και να αποσυρθεί η παράταξη «Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση (ΕΑΚ)» για να αποφασίσει τη στάση της, καθώς και οι προσκεκλημένοι ομιλητές, μεταξύ αυτών, ο κος Καραγκούνης, ο οργανωτικός γραμματέας της ΓΣΕΕ Βαγγέλης Μουτάφης, ο εκπρόσωπος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλοθέου πατήρ Κωνσταντίνος και ο προέδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, ο πρόεδρος του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Αθανάσιος Μπέκας, ο εκπρόσωπος του δημάρχου Θεσσαλονίκης, δημοτικός σύμβουλος Γιώργος Αρβανίτης, εκπρόσωποι κομμάτων κ.ά.

Οι εργασίες του συνεδρίου θα συνεχιστούν αύριο, Παρασκευή, με την ανάδειξη προεδρείου του συνεδρίου και τη συγκρότησή του σε σώμα. Οι 458 αντιπρόσωποι, οι οποίοι εκπροσωπούν 152 σωματεία και περίπου 70.000 εργαζόμενους, θα κληθούν να αναδείξουν με ψηφοφορία την Κυριακή την 31μελή διοίκηση του ΕΚΘ, το 61μελές γενικό συμβούλιο του ΕΚΘ, την πενταμελή Εξελεγκτική Επιτροπή και τους αντιπροσώπους για τη ΓΣΕΕ.

Δήλωση υφυπουργού Εργασίας Κ. Καραγκούνη

«Προσπαθούμε να βελτιώσουμε τις αποδοχές των εργαζομένων», δήλωσε κατά την προσέλευσή του στο 35ο συνέδριο του ΕΚΘ, ο υφυπουργός Εργασίας Κώστας Καραγκούνης και πρόσθεσε:

«Είμαστε στα 830 ευρώ, ήταν στα 650 ευρώ, τώρα επίκειται μία νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου. Θυμίζω επίσης ότι ο στόχος των 950 ευρώ για το 2027 παραμένει στο ακέραιο και ήδη έχουμε διανύσει πολύ μεγάλη απόσταση για την αύξηση αυτή, παράλληλα με την αύξηση που σημειώνεται στον μέσο μισθό, ο οποίος στη χώρα μας έχει ήδη ανέβει σχεδόν κατά 30% από το 2019. Ανεβαίνει ο κατώτατος μισθός, πέφτουν οι εισφορές, σημαντικό στοιχείο και αυτό.»

Ο κος Καραγκούνης αναφέρθηκε και στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση της απασχόλησης, λέγοντας:

«Η ανεργία του Ιανουαρίου του 2025, όπως γνωρίζετε για πρώτη φορά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ μειώθηκε στο 8,7%, δηλαδή κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες από πέρυσι, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβριο του 2008. Οι άνεργοι μειώθηκαν στους 408.000 και οι απασχολούμενοι αυξήθηκαν σε 4,29 εκατομμύρια. Είναι μια θετική εξέλιξη.»

Επίσης, ο κος Καραγκούνης επεσήμανε τα προγράμματα για την τόνωση της απασχόλησης, τα οποία τρέχει το υπουργείο Εργασίας, μέσα από την αξιοποίηση εθνικών ή ευρωπαϊκών πόρων και τα θεσμικά μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, αλλά και για την ενίσχυση της απασχόλησης, καθώς και το «μεγαλύτερο πρόγραμμα κατάρτισης εργαζομένων» που υλοποιεί η ΔΥΠΑ και επεσήμανε τα οφέλη της επέκτασης της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας και σε άλλους κλάδους.

«Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο, το οποίο διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι αμείβονται για τον πραγματικό χρόνο εργασίας τους», είπε ο υφυπουργός Εργασίας, συνεχίζοντας:

«Η εφαρμογή της συμβάλλει στην καταπολέμηση της υποδηλωμένης ή και αδήλωτης εργασίας και προστατεύει τους εργαζόμενους από αθέμιτες πρακτικές, αλλά και τις υγιείς επιχειρήσεις από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

»Με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, προστατεύονται ήδη 750.000 εργαζόμενοι, οι οποίοι απασχολούνται σε τράπεζες, σούπερ-μάρκετ, ασφαλιστικές εταιρείες, εταιρείες security, ΔΕΚΟ, βιομηχανία και λιανεμπόριο, ενώ μετά την πλήρη εφαρμογή της στον τουρισμό και την εστίαση, ο συνολικός τους αριθμός θα φτάσει περίπου τους 1.500.000. Παράλληλα, ο συνολικός αριθμός των ενταγμένων επιχειρήσεων θα ξεπεράσει τις 200.000.

»Η αποτελεσματικότητα του μέτρου επιβεβαιώνεται και από τα τελευταία επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ‘ΕΡΓΑΝΗ’, καθώς καταγράφεται αύξηση στις καταγεγραμμένες υπερωρίες στους ενταγμένους κλάδους κατά 815.509 ώρες για το 2024, σε σχέση με τα έτη πριν την εφαρμογή του μέτρου.»

Έξι συνελήφθησαν στη Ρουμανία με κατηγορίες προδοσίας

Έξι άνθρωποι συνελήφθησαν με κατηγορίες προδοσίας στη Ρουμανία, για σχεδιασμό πραξικοπήματος με τη βοήθεια της Ρωσίας, ανακοίνωσαν αρχές στο Βουκουρέστι στις 6 Μαρτίου.

Η Διεύθυνση Έρευνας Οργανωμένου Εγκλήματος και Τρομοκρατίας της Ρουμανίας (DIICOT) έθεσε σε κράτηση τους έξι στις 5 Μαρτίου για δημιουργία εγκληματικής ομάδας. Λέγεται ότι η ομάδα δημιουργήθηκε το 2023 και ότι είχε σχέσεις με την Ρωσία.

Η αστυνομία δήλωσε πως η ομάδα, ονόματι «Comandamentul Vlad Tepes» δηλαδή «Διοίκηση του Βλαντ του Ανασκολοπιστή», φέρεται να δημιουργήθηκε για να υπονομεύσει την «κυριαρχία και ανεξαρτησία» του ρουμανικού κράτους μέσω «πολιτικής υπονόμευσης της στρατιωτικής δυνατότητας της χώρας.»

Ο Βλαντ ο Ανασκολοπιστής διοικούσε τη Βλαχία, σήμερα στη Ρουμανία, τον 15ο αιώνα. Ο πολέμαρχος, που χρησιμοποίησε τη βίαιη πράξη του προσωνυμίου του στον πόλεμο, πολέμησε εναντίον της οθωμανικής διοίκησης και ενέπνευσε τον μυθικό χαρακτήρα στο βιβλίο του Μπραμ Στόκερ «Δράκουλας».

Έρευνες αποκάλυψαν ότι η ομάδα ήθελε «την απομάκρυνση της τρέχουσας συνταγματικής τάξης, τη διάλυση των πολιτικών κομμάτων» και την εγκατάσταση μιας νέας κυβέρνησης διαμορφωμένης από τα μέλη της, σύμφωνα με την αστυνομία.

«Για να πετύχουν τους αποσταθεροποιητικούς σκοπούς τους, αντιπρόσωποι της ομάδας ζήτησαν ενεργά βοήθεια από αξιωματούχους εντός της πρεσβείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας», δήλωσε η υπηρεσία εγχώριων πληροφοριών της Ρουμανίας SRI.

Η αστυνομία δήλωσε πως η «Διοίκηση του Βλαντ του Ανασκολοπιστή» είχε μια «δομή στρατιωτικού τύπου» και ήθελε να διαπραγματευτεί μια έξοδο από το ΝΑΤΟ, καθώς και να θεσμοθετήσει ένα νέο σύνταγμα και να αλλάξει το όνομα, τη σημαία και τον ύμνο του έθνους.

«Τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης είχαν επανειλημμένα έρθει σε επαφή με πράκτορες μιας ξένης δύναμης, τοποθετημένους τόσο επί του εδάφους της Ρουμανίας όσο και στη Ρωσική Ομοσπονδία», δήλωσε η αστυνομία.

Δύο από τους υπόπτους λέγεται πως ταξίδεψαν στη Μόσχα τον Ιανουάριο, όπου η αστυνομία είπε πως είχαν επαφή με άτομα που υποστήριζαν τις προσπάθειες του οργανισμού «να πάρει κρατική εξουσία στην Ρουμανία».

Στις 5 Μαρτίου, οι αρχές έκαναν έφοδο σε οκτώ κατοικίες στον δήμο Βουκουρεστίου και στις επαρχίες Ίλφοβ, Γκιουργκίου και Μαραμούρες. Η αστυνομία δήλωσε ότι η έφοδος ανακάλυψε «αρκετά αντικείμενα τεκμηρίων», τα οποία κατασχέθηκαν.

Συνεχιζόμενη ένταση με τη Μόσχα λόγω των εκλογών

Οι έφοδοι έγιναν την ίδια μέρα που η Ρουμανία απέλασε δύο στρατιωτικούς διπλωμάτες από τη ρωσική πρεσβεία στη χώρα.

Εντάσεις συνέχισαν να υπάρχουν μεταξύ Μόσχας και Βουκουρεστίου με ισχυρισμούς ότι το Κρεμλίνο προσπάθησε να παρέμβει στις τελευταίες ρουμανικές προεδρικές εκλογές εκ μέρους του μη αναμενόμενου υποψηφίου στην πρώτη θέση, Καλίν Γκεοργκέσκου.

Ο Γκεοργκέσκου έχει επιδοκιμάσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στο παρελθόν ως «έναν άντρα που αγαπά την χώρα του» και έχει αποκαλέσει την Ουκρανία «μια επινοημένη χώρα», ωστόσο δηλώνει πως δεν υποστηρίζει την Ρωσία.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρουμανίας δήλωσε ότι η απόφαση η σχετική με τον Ρώσο πρέσβη στρατιωτικών, αεροπορικών και ναυτικών θεμάτων Βίκτορ Μακόφσκι και του υποδιευθυντή του, Γεβγκένι Ιγκνάτιεφ, πάρθηκε για κατηγορίες «δραστηριοτήτων που αντιτίθενται στους όρους της Συνθήκης της Βιέννης περί Διπλωματικών Σχέσεων του 1961».

«Οι δύο Ρώσοι διπλωμάτες έφεραν εις πέρας πράξεις συλλογής πληροφοριών σε περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος και έκαναν πράξεις υποστήριξης των αντισυνταγματικών δράσεων της ομάδας», είπε η SRI σε δήλωσή της στις 6 Μαρτίου.

Στις 5 Μαρτίου, η Ρωσική Πρεσβεία περιέγραψε τις αποβολές ως «αβάσιμες και μη φιλικές» και δήλωσε ότι η πρεσβεία «έχει το δικαίωμα να πάρει μέτρα απάντησης».

Η πολιτική είναι γεμάτη αναταραχές στη Ρουμανία από τότε που το ανώτατο δικαστήριο του Βουκουρεστίου ακύρωσε τις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2024, καθώς υπήρξαν κατηγορίες για ρωσική παρέμβαση σε σχέση με τον Γκεοργκέσκου. Η Μόσχα έχει αρνηθεί τις κατηγορίες.

Ο Γκεοργκέσκου βρίσκεται υπό έρευνα για έξι κατηγορίες, τις οποίες αρνείται.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στις 6 Μαρτίου, απέρριψε μια καταγγελία που κατέθεσε ο Γκεοργκέσκου στις 16 Δεκ. 2024, μετά την ακύρωση των εκλογικών αποτελεσμάτων, στην οποία ισχυρίζεται πως η ακύρωση ήταν παράνομη και βασιζόταν σε μη τεκμηριωμένες κατηγορίες.

Ο α΄ γύρος των επαναληπτικών εκλογών έχει προγραμματιστεί για τις 4 Μαΐου. Αν κανένας υποψήφιος δεν λάβει περισσότερο από το 50% των ψήφων, θα γίνει ο β΄ γύρος στις 18 Μαΐου.

Παραμένει ασαφές αν ο Γκεοργκέσκου θα μπορεί να συμμετέχει στις νέες εκλογές.

Η έρευνα για τη «Διοίκηση του Βλαντ του Ανασκολοπιστή» δεν σχετίζεται με τον Γκεοργκέσκου.

Του Guy Birchall

Με πληροφορίες από το Reuters και το Associated Press 

Κορυφώνεται στην Ολομέλεια η συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης

Με έντονη αντιπαράθεση και υψηλούς τόνους διεξάγεται στην Ολομέλεια της Βουλής η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, που κατέθεσαν από κοινού ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά, Πλεύση Ελευθερίας και εννέα ανεξάρτητοι βουλευτές.

Η τριήμερη κοινοβουλευτική διαδικασία, που ξεκίνησε το απόγευμα της Τετάρτης, κορυφώνεται απόψε με τις τοποθετήσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και των πολιτικών αρχηγών της αντιπολίτευσης. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μετά τις ομιλίες των αρχηγών των κοινοβουλευτικών ομάδων, με την αντίστροφη σειρά της κοινοβουλευτικής τους δύναμης, και με τον πρωθυπουργό να κλείνει τη συζήτηση, αναμένεται η ονομαστική ψηφοφορία με το ηλεκτρονικό σύστημα.

Το δυστύχημα των Τεμπών στο επίκεντρο

Η πρόταση δυσπιστίας εξελίσσεται με φόντο το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και μέσα σε ένα κλίμα έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για «συγκάλυψη» στην υπόθεση των Τεμπών, ενώ η κυβερνητική πλευρά κάνει λόγο για «εργαλειοποίηση της τραγωδίας» και «τοξικότητα» στην πολιτική ζωή.

Οι τοποθετήσεις των υπουργών

Από την κυβερνητική πλευρά, ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας ως μέρος ενός «εξαιρετικά τοξικού κλίματος» που έχει επανέλθει στην πολιτική ζωή. «Η τοξικότητα έχει επανέλθει, δυστυχώς, με μεγαλύτερη ένταση ακόμα και από την εποχή του αντι-μνημονίου», τόνισε, απορρίπτοντας ότι υπάρχει οποιαδήποτε συγκάλυψη από την κυβέρνηση για το δυστύχημα των Τεμπών.

Απευθυνόμενος στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ο κος Γεωργιάδης έθεσε το ερώτημα πώς συνυπογράφουν πρόταση δυσπιστίας με κόμματα που, όπως ισχυρίστηκε, στο παρελθόν τούς είχαν στοχοποιήσει πολιτικά, ειδικά την περίοδο των Αγανακτισμένων και των μνημονίων.

Ο αναπληρωτής υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης χαρακτήρισε την πρόταση δυσπιστίας ως «πρόταση απελπισίας», αμφισβητώντας τη δυνατότητα εναλλακτικής διακυβέρνησης. «Να πέσει λοιπόν η κυβέρνηση. Να φανταστούμε ότι αύριο βράδυ, επέρχεται πτώση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας… Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει κάποιος να πει ‘αυτός θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της χώρας’;», διερωτήθηκε.

Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι «εργαλειοποιεί» την τραγωδία των Τεμπών: «Έχετε εργαλειοποιήσει τα Τέμπη, και προσπαθείτε να δημιουργήσετε – μέσω της τοξικότητας – ένα κλίμα, χωρίς να σας ενδιαφέρει η αλήθεια, παρά μόνο να γκρεμίσετε την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Αυτός είναι ο στόχος σας, χωρίς να μας λέτε όμως το εναλλακτικό σχέδιο».

Η αντιπολίτευση απαντά

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστος Γιαννούλης, απαντώντας στις αιτιάσεις των κυβερνητικών στελεχών, υποστήριξε ότι «εκλογές εσχάτως ζητάει ο ελληνικός λαός» και ότι «ήρθε η ώρα τα όνειρα να πάρουν εκδίκηση». Επίσης, υπενθύμισε πως «αναδεικνύεται κάθε μέρα, ψηφίδα-ψηφίδα, το σχέδιο της πρόχειρης και ερασιτεχνικής και ανερμάτιστης προσπάθειας απόκρυψης και συγκάλυψης των πραγματικών γεγονότων».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Παύλος Χρηστίδης από την πλευρά του, απορρίπτοντας τις κατηγορίες περί τοξικότητας, ανέφερε: «Ο ορισμός της τοξικότητας είναι οι απανωτές δηλώσεις που κάνατε εσείς, πυροδοτώντας την κατάσταση. Όταν απέναντι στους ανθρώπους που θρηνούσαν εσείς και το μισό Υπουργικό Συμβούλιο λέγατε ότι ο Νεοδημοκράτης θα πρέπει να πηγαίνει με οργή και να υποστηρίζει τη ΝΔ!»

Τι αναμένεται απόψε

Η πρόταση δυσπιστίας για να εγκριθεί θα πρέπει να λάβει την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή 151 θετικές ψήφους. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, εάν απορριφθεί, δεν μπορεί να υποβληθεί άλλη πριν περάσει εξάμηνο από την ημέρα κατάθεσης της προηγούμενης, εκτός εάν αυτή υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των Βουλευτών.

Αναμένεται ότι η ψηφοφορία θα διεξαχθεί περίπου στις 9 το βράδυ, με την κυβερνητική πλευρά να εμφανίζεται βέβαιη για την απόρριψη της πρότασης, δεδομένης της κοινοβουλευτικής της πλειοψηφίας.

Η συζήτηση διεξάγεται σε ένα ιδιαίτερα φορτισμένο πολιτικό κλίμα, με τις δύο πλευρές να ανταλλάσσουν βαριές κατηγορίες, ενώ στο επίκεντρο βρίσκεται η διαχείριση της υπόθεσης των Τεμπών και η ζήτηση πολιτικών ευθυνών για το πολύνεκρο δυστύχημα που συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία.

«Flow»: Μία ταινία για τη ροή της ζωής, μέσα από τα μάτια μίας γάτας

Η ταινία που κάνει τη διαφορά φέτος στον χώρο του animation είναι το «Flow», η ιστορία μιας γάτας «που δεν φοβόταν το νερό», όπως αποδίδεται στα ελληνικά ο τίτλος, του Λετονού Γκιντς Ζιλμπαλόντις.

Flow σημαίνει ροή – η ροή των πραγμάτων, των καταστάσεων, του νερού. Αυτά είναι τα βασικά συστατικά της ταινίας, η οποία απευθύνεται και στο ενήλικο κοινό, αφού θα μπορούσε να την περιγράψει κανείς ως ποιητικό σχολιασμό πάνω στη ζωή.

Πρόκειται για μία ανεξάρτητη συμπαραγωγή από τη Λετονία, τη Γαλλία και το Βέλγιο, η οποία έχει κερδίσει πλήθος βραβείων μέχρι τώρα, περιλαμβανομένου και του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων 2025, ενώ ήταν και η υποψηφιότητα της Λετονίας για Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις Κάννες τον Μάιο του 2024 και στις αίθουσες της Λετονίας τον Αύγουστο του ίδιου έτους, όπου και σημείωσε τεράστια επιτυχία, ξεπερνώντας ακόμα και ξένα, σημαντικά φιλμ.

Αυτές τις ημέρες προβάλλεται και στους ελληνικούς κινηματογράφους. Αξίζει να τη δει κανείς στη μεγάλη οθόνη, αφού το εικαστικό μέρος είναι ιδιαίτερα προσεγμένο. Είναι επίσης ιδανική για συζήτηση με τα παιδιά σας, αφού χρησιμοποιεί πολλά σύμβολα και υπάρχουν κενά στην αφήγηση τα οποία καλείται ο θεατής να συμπληρώσει με τις γνώσεις και τη φαντασία του.

Πλοκή

Η ταινία παρακολουθεί μία γάτα και τα όσα της συμβαίνουν όταν το μέρος όπου ζει καλύπτεται από νερό. Λίγα μαθαίνουμε για αυτήν την πλημμυρίδα, αφού η ιστορία δίνεται από την «οπτική γωνία της γάτας, η οποία δεν έχει ιδέα για αυτά τα πράγματα», όπως λέει ο σκηνοθέτης σε ανάρτησή του στο Instagram. Ωστόσο, μάς δίνει ορισμένα στοιχεία για να μαντέψουμε.

Πριν έρθει το νερό, βλέπουμε τη γάτα να περιδιαβαίνει σε ένα απροσδιόριστο μέρος, χαρακτηριστικό του οποίου είναι η πλούσια βλάστηση, δίπλα σε έναν ποταμό. Εκεί συναντά μία αγέλη σκύλων, που αρχίζουν να την κυνηγούν όταν τους κλέβει ένα από τα ψάρια που έπιασαν. Το κυνήγι διακόπτεται απότομα από το φουσκωμένο ποτάμι που έρχεται με ορμή, παρασύροντας τα ζώα στο πέρασμα του.

Η γάτα γλιτώνει και καταφέρνει να φτάσει στο σπίτι όπου μένει. Αυτό είναι ένα ανθρώπινο σπίτι, το πρώτο σημάδι ανθρώπινης παρουσίας που μας δείχνει η ταινία. Αλλά είναι εγκαταλελειμμένο, με έναν σπασμένο φεγγίτη και σχέδια αφημένα πάνω στο τραπέζι, σαν να έφυγε για λίγο ο ένοικός του. Στην αυλή υπάρχουν στημένα αγάλματα γάτων, σε διάφορα μεγέθη και πόζες.

Flow movie still
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.

 

Ούτε αυτό είναι ένα ασφαλές καταφύγιο. Το νερό ανεβαίνει και το σπίτι κάποια στιγμή καλύπτεται από νερό. Η γάτα βρίσκει προσωρινό καταφύγιο στην κορυφή ενός υψώματος, όπου είναι σκαλισμένο ένα υπερμεγέθες γλυπτό γάτας, αλλά το νερό το καλύπτει και αυτό. Τελικά, η γάτα σώζεται χάρη σε μία βάρκα με πορτοκαλί πανί που φέρνει το ρεύμα προς το μέρος της.

Η βάρκα δεν είναι άδεια. Μέσα βρίσκεται ένα καπιβάρα – ζώο της Λατινικής Αμερικής – που δέχεται τη γάτα. Στην παρέα τους θα προστεθούν σταδιακά ένας λεμούριος, ένας σκύλος και ένα πουλί τοξότης, που θα αναλάβει να οδηγήσει τη βάρκα προς τα ψηλά, εμβληματικά βράχια που υψώνονται στον ορίζοντα, σαν υπόσχεση ασφαλούς καταφυγίου.

Αισθητική

Δημιουργημένο εξ ολοκλήρου στον υπολογιστή, το «Flow» έχει μία αρκετά ρεαλιστική σχεδιαστικά και κινησιολογικά αισθητική, με τα ζώα να αποδίδονται χωρίς ανθρωπομορφικά στοιχεία, όπως περίπου είναι και στην πραγματικότητα. Οι φωνές τους και οι διάφοροι ήχοι ακολουθούν επίσης αυτήν τη λογική.

Στυλιστικά όσο και ηχητικά, υπάρχει μία οικονομία, όπου το «λιγότερο είναι περισσότερο». Ο θεατής καλείται να συμπληρώσει με τη φαντασία του πολλά από τα κενά της αφήγησης – η οποία είναι επίτηδες ελλιπής – και να ταυτιστεί μέχρι ένα βαθμό με τη γάτα.

Σημαίνοντα ρόλο παίζει η μουσική, η οποία δημιουργήθηκε παράλληλα με το σενάριο, από τον ίδιο τον σκηνοθέτη και τον Ρίχαρντς Ζάλουπε, για να καθοδηγήσει και να εμπνεύσει την εξέλιξη της αφήγησης. Όπως λέει ο Ζιλμπαλόντις, την τελική μορφή ορισμένων σκηνών την υπέβαλε η μουσική που είχε ήδη γραφτεί. Ο οργανικός ρόλος της μουσικής στην εξέλιξη της ιστορίας είναι πράγματι εμφανής, καθώς η μουσική ρέει και αλλάζει μαζί με την ταινία, χρωματίζοντας και φορτίζοντας κάθε σκηνή. Οι εναλλαγές μεταξύ των κομματιών και των παύσεων ανάμεσά τους είναι αρμονικές και επιτρέπουν στον θεατή να ξεκουράζεται και να χαλαρώνει πριν περάσει στην επόμενη περιπέτεια.

Flow animated movie
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.

 

Ήχος και εικόνα δημιουργούν μαζί ένα ζωντανό και λυρικό αποτέλεσμα, με πιο έντονο χαρακτηριστικό το φως. Πράγματι, οι περισσότερες σκηνές είναι λουσμένες σε ένα υπέροχο φως, το οποίο μας βοηθά να διατηρήσουμε μια χαρούμενη και ανάλαφρη διάθεση παρά το καταστροφολογικό θέμα που παρακολουθούμε. Μετά από κάθε σκοτάδι, από κάθε κίνδυνο που περνά, το φως επανέρχεται, επιβεβαιώνοντάς μας ότι ‘θα περάσει και αυτό’ και διατηρώντας την ελπίδα ζωντανή.

Αντιθέσεις, μυστήρια και συμβολισμοί

Το «Flow» είναι μία ταινία γεμάτη αντιθέσεις, με πιο φανερή τη σχέση των δύο πρωταγωνιστών: της γάτας και του νερού. Η απέχθεια του ζώου αυτού για το υγρό στοιχείο είναι παροιμιώδης, ωστόσο εδώ αναγκάζονται να συνυπάρξουν, και ακόμα περισσότερο, η γάτα αναγκάζεται να λειτουργήσει μέσα σε αυτό, κάτι που τελικά καταφέρνει αρκετά καλά.

Η γάτα και οι άλλοι: οι γάτες φημίζονται επίσης για τη μοναχικότητά τους, και η γάτα του Flow δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες στην αρχή της ταινίας. Οι περιστάσεις, όμως, την αλλάζουν και σε αυτό το σημείο. Χαρακτηριστικές οι σκηνές της αρχής και του τέλους, που είναι ίδιες… σχεδόν. Η ταινία ανοίγει με την αντανάκλαση της γάτας σε μία νερολακκούβα. Η ίδια εικόνα εμφανίζεται και στο τέλος, με μία διαφορά – δίπλα στη γάτα στέκονται ο σκύλος, το καπιβάρα και ο λεμούριος. Τέσσερεις φίλοι. Έχει ενδιαφέρον η σταδιακή μεταμόρφωση της γάτας, με αποκορύφωμα την προσπάθεια που κάνει να σώσει τη ζωή του καπιβάρα.

Animals from Flow
Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.

 

Η καταστροφή παρουσιάζεται ως φαντασμαγορία σχεδόν, με υπέροχα πλάνα και εικόνες. Το φως, όπως προείπαμε, επιτείνει την αίσθηση του θαυμαστού, κρατώντας μακριά τα ζοφερά συναισθήματα, προσδίδοντας μία φυσικότητα σε αυτό που συμβαίνει. Όλα είναι μέρος της ζωής, μοιάζει να λέει το «Flow», όλα μέρος ενός αγαθού σχεδίου.

Και ο άνθρωπος; Είναι παρών μόνο μέσα από τα έργα του, τα οποία είναι εγκαταλελειμμένα, μνημεία μίας άλλης εποχής. Ακόμα και το απλό σπιτάκι όπου μένει η γάτα έχει την αίσθηση του μνημειώδους, με τα έργα του καλλιτέχνη που κάποτε το κατοικούσε και ίσως τάιζε τη γάτα. Περαιτέρω πληροφορίες δεν δίνονται, το ζήτημα αφήνεται στη φαντασία μας.

Συνοψίζοντας, το «Flow» είναι μία ταινία από αυτές που δεν παίζονται συχνά στις αίθουσες. Αν είχατε δει την «Κόκκινη χελώνα» του Μάικλ Ντούντοκ ντε Βιτ πριν από μερικά χρόνια, θα νιώσετε ίσως μεγαλύτερη οικειότητα με την προσπάθεια του Ζιλμπαλόντις να μας θυμίσει με έναν ποιητικό τρόπο την ομορφιά, τη δύναμη και το μεγαλείο της φύσης, καθώς και τις ανατροπές και τις απώλειες που είναι μέρος της ζωής και θα παραμείνουν τέτοια, όσο κι αν προσπαθούμε να τα εξοβελίσουμε.

Στιγμιότυπο από το «Flow» του Γκιντς Ζιλμπαλόντις.

 

Νέοι κανόνες στις εκπτώσεις – Βαριά πρόστιμα για ψεύτικες προσφορές

Τίθεται σε εφαρμογή από σήμερα  ο Κώδικας Δεοντολογίας για τις εκπτώσεις, τις προσφορές και για τις επόμενες δέκα ημέρες θα γίνεται ενημέρωση, τόσο των εμπορικών επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών, για την εφαρμογή του.

Κεντρική ιδέα του κώδικα είναι πως για να είναι μία προσφορά ή έκπτωση αληθινή και αξιόπιστη, θα πρέπει η τιμή πώλησης να είναι χαμηλότερη από τη φθηνότερη πραγματική τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος:  «Δίνουμε διαρκή μάχη μέσα από την ενημέρωση των πολιτών, τη συνεργασία με την υγιή επιχειρηματικότητα και τους συνεχείς ελέγχους, για να πετύχουμε τη σταθεροποίηση των τιμών στα είδη διατροφής και τα βασικά είδη διαβίωσης.

Ενισχύουμε τον ανταγωνισμό και τη διαφάνεια στις τιμές. Για αυτό σήμερα κάνουμε ένα ακόμη βήμα, βάζοντας τέλος στο φαινόμενο των παραπλανητικών και ψεύτικων εκπτώσεων, που δυστυχώς χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αγορά.

Συνεργαστήκαμε επί μήνες με τη βιομηχανία τροφίμων και τις επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ και έχουμε πλέον καταλήξει σε έναν νέο κώδικα δεοντολογίας που τίθεται σε εφαρμογή.

Κεντρική ιδέα είναι πως για να είναι μία προσφορά ή έκπτωση αληθινή και αξιόπιστη, θα πρέπει η τιμή πώλησης να είναι χαμηλότερη από τη φθηνότερη πραγματική τιμή των τελευταίων τριάντα ημερών.

Τις επόμενες δέκα ημέρες θα συνεχιστεί η ενημέρωση, τόσο των εμπορικών επιχειρήσεων όσο και των καταναλωτών, για την εφαρμογή του κώδικα δεοντολογίας.

  • Για την ενημέρωση της κοινής γνώμης δίνεται σήμερα στη δημοσιότητα έντυπο με ερωτήσεις και απαντήσεις από το υπουργείο Ανάπτυξης και την γενική γραμματεία Εμπορίου.
  • Οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται για τις τιμές μέσα από την πλατφόρμα e-katanalotis.

Οι οργανωμένοι έλεγχοι ξεκινούν στις 17 Μαρτίου, με πρόστιμα που φτάνουν τα 3 εκατ. ευρώ και οι πολίτες θα μπορούν να κάνουν τις καταγγελίες τους για παραπλανητικές εκπτώσεις και προσφορές στην ηλεκτρονική σελίδα kataggelies.mindev.gov.gr/.

Κεντρικό μας μήνυμα, ο ενημερωμένος πολίτης και καταναλωτής έχει δύναμη, με τον νέο κώδικα θέλουμε περισσότερες αληθινές εκπτώσεις και προσφορές, διαφάνεια και καλύτερες τιμές».

Ερωτήσεις και απαντήσεις για τους καταναλωτές

1. Τι είναι ο Κώδικας Δεοντολογίας για τις εκπτώσεις, τις προσφορές και άλλες ανακοινώσεις μείωσης τιμής;

  • Ο Κώδικας Δεοντολογίας είναι ένα αναλυτικό κείμενο, που έχει τη μορφή Υπουργικής Απόφασης, στο οποίο παρουσιάζονται αναλυτικά οι εμπορικές πρακτικές εκπτώσεων και προσφορών που θεωρούνται παραπλανητικές και θα πρέπει να αποφεύγονται από την αγορά. Με τον Κώδικα Δεοντολογίας, οι εμπορικές επιχειρήσεις δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιούν πρακτικές που μπορεί να παραπλανήσουν τον καταναλωτή σε σχέση με τα βασικότερα στοιχεία μιας έκπτωσης, δηλαδή την αρχική τιμή, το ποσοστό έκπτωσης ή το όφελος που αποκομίζει ο καταναλωτής από την έκπτωση.

2. Τι αλλάζει στην αγορά με τον Κώδικα Δεοντολογίας;

  • Ο Κώδικας Δεοντολογίας προβλέπει ότι, σε μία ανακοίνωση μείωσης τιμής (π.χ. έκπτωση ή προσφορά) η αρχική τιμή από την οποία θεωρείται ότι γίνεται η έκπτωση είναι η χαμηλότερη τιμή στην οποία προσφερόταν το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες. Έτσι, οι έμποροι δεν μπορούν πλέον να θεωρούν ως «αρχική τιμή», από την οποία γίνεται έκπτωση, μία πολύ παλιά «φουσκωμένη τιμή», μία «τιμή τιμοκαταλόγου» ή μία «προτεινόμενη λιανική τιμή». Αντίθετα, η «αρχική τιμή» στην οποία αναφέρονται θα πρέπει να είναι πρόσφατη, να είναι η συνήθης τιμή στην οποία πωλείται το προϊόν και να είναι η χαμηλότερη στην οποία προσφερόταν το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες;

3. Υπάρχουν εξαιρέσεις από τον Κώδικα Δεοντολογίας;

  • Ναι, από τον Κώδικα Δεοντολογίας εξαιρούνται τα ευαλλοίωτα προϊόντα, ιδίως όσα έχουν διάρκεια ζωής λιγότερο από 30 ημέρες. Ωστόσο, παραβιάσεις που αφορούν τις εκπτώσεις και τις προσφορές στα προϊόντα αυτά τιμωρούνται με τις γενικές διατάξεις περί αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

4. Με τον Κώδικα Δεοντολογίας καταργούνται ή μειώνονται οι εκπτώσεις και οι προσφορές; Θα βλέπω λιγότερες εκπτώσεις και προσφορές στην αγορά;

  • Όχι, οι εκπτώσεις και οι προσφορές δεν καταργούνται, αντίθετα ενθαρρύνονται εφόσον είναι αληθινές. Αυτό που καταργείται είναι οι πλασματικές εκπτώσεις, δηλαδή οι εκπτώσεις που γίνονται έναντι ψεύτικων ή τεχνητά «φουσκωμένων» αρχικών τιμών.Οι αληθινές εκπτώσεις παραμένουν και θα μπορείς να τις εντοπίσεις ευκολότερα αλλά και να τις εμπιστευτείς.

5. Τι κερδίζω, ως καταναλωτής, από την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας;

  • Το σημαντικότερο κέρδος είναι ότι θα βλέπεις πραγματικές προσφορές και εκπτώσεις. Έτσι, θα μπορείς να κάνεις αποτελεσματική έρευνα αγοράς και να μην παρασύρεσαι από πλασματικά μεγάλα ποσοστά εκπτώσεων αλλά να επιλέγεις να αγοράσεις το προϊόν που σε συμφέρει πραγματικά. Επιπλέον, η διαφάνεια στην αγορά και οι πιο καθαρές τιμές θα αυξήσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων οδηγώντας σε σταδιακή μείωση των τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα που πωλούνταν με «έκπτωση» όλο το χρόνο. Τέλος, η κατάργηση των πλασματικών εκπτώσεων θα σου επιτρέψει να παρατηρείς περισσότερο την τιμή του προϊόντος και την τιμή μονάδας (ανά κιλό ή λίτρο), έτσι ώστε να κάνεις σωστή έρευνα αγοράς και να μην αγοράζεις προϊόντα που έχουν αδικαιολόγητα ανατιμηθεί.

6. Μπορώ να έχω μερικά παραδείγματα πλασματικών εκπτώσεων που καταργούνται με τον Κώδικα Δεοντολογίας;

  • Ναι, κλασσικά παραδείγματα πλασματικής έκπτωσης, που είναι αντίθετα στον Κώδικα Δεοντολογίας, είναι τα εξής
  •  Ένας έμπορος πωλεί μία τηλεόραση με έκπτωση από 5.000 ευρώ αρχική τιμή σε 1.000 ευρώ τελική τιμή με «έκπτωση» 80% ή «όφελος» 4.000 ευρώ.Ωστόσο, ο έμπορος δεν πούλησε ποτέ το συγκεκριμένο μοντέλο τηλεόρασης με 5.000 ευρώ. Απλά αναφέρει τη φουσκωμένη αυτή τιμή ως «τιμή κατασκευαστή» ή «τιμή τιμοκαταλόγου» ή δεν κάνει καμία αναφορά ως προς την προέλευσή της.Η αλήθεια είναι ότι ο έμπορος πωλούσε την τηλεόραση 1.000 ευρώ τους τελευταίους 6 μήνες και η «έκπτωση» δεν είναι πραγματική, ούτε η τιμή των 1.000 ευρώ είναι «ευκαιρία». Είναι απλά η συνηθισμένη τιμή στην οποία πωλείται η συγκεκριμένη τηλεόραση.
  • Ένας έμπορος ηλεκτρονικών ειδών πωλεί ψυγεία. Όλον τον Ιούνιο πωλούσε ένα συγκεκριμένο μοντέλο ψυγείου 1.000 ευρώ. Με την έναρξη των θερινών εκπτώσεων, τον Ιούλιο, αυξάνει την τιμή σε 1.200 ευρώ και επικαλείται ότι κάνει έκπτωση 20% από μία πλασματική αρχική τιμή 1.500 ευρώ. Προφανώς, η έκπτωση αυτή είναι πλασματική αφού ο έμπορος, λίγες ημέρες πριν πωλούσε φθηνότερα το ψυγείο. Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι οι καταναλωτές περιμένουν τις θερινές εκπτώσεις για να κάνουν τα ψώνια τους, αύξησε την τιμή κατά 200 ευρώ την πρώτη εβδομάδα των εκπτώσεων επικαλούμενος δήθεν «έκπτωση» 300 ευρώ από μία τιμή 1.500 ευρώ, στην οποία είτε δεν πούλησε ποτέ είτε είχε πουλήσει πολύ παλιότερα, όταν το μοντέλο ήταν καινούριο.
  • Ένας έμπορος πωλεί γυαλιά ηλίου. Κατά τη διάρκεια της Black Friday, προσφέρει ένα συγκεκριμένο μοντέλο με έκπτωση 50% από 300 ευρώ αρχική τιμή σε 150 ευρώ τελική τιμή. Ωστόσο, και πριν 20 ημέρες πωλούσε το ίδιο μοντέλο 150 ευρώ, αύξησε την τιμή του λίγες ημέρες πριν την Black Friday σε 300 ευρώ, και έκανε δήθεν «έκπτωση» 50% και συνέχισε να το πουλά στη συνηθισμένη του τιμή, δηλαδή 150 ευρώ.
  • Ένας έμπορος πωλεί σαμπουάν 1+1 «δώρο», σε «δεμένη» συσκευασία, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς.
    Εδώ δεν υπάρχει πραγματική έκπτωση αφού ο έμπορος δεν πωλεί ποτέ μία μονάδα σαμπουάν μόνη της, οπότε η λέξη «δώρο» δεν έχει κάποιο νόημα. Αυτό που, στην πράξη, κάνει ο έμπορος είναι να υποχρεώνει τον καταναλωτή να αγοράζει τουλάχιστον δύο μονάδες του προϊόντος κάθε φορά που ψωνίζει, σε μια συνηθισμένη τιμή διαφημίζοντας τη δεύτερη μονάδα ως «δήθεν» δώρο. Προφανώς, σε αυτήν την περίπτωση, η λέξη «δώρο» είναι πλασματική αφού ο καταναλωτής ποτέ δεν μπορούσε να αγοράσει μία μονάδα σαμπουάν μόνη της έτσι ώστε να προκύπτει και η έννοια του «δώρου».
  • Ένας έμπορος πωλεί αλεύρι σε συσκευασία 2+1 «δώρο» και, θεωρώντας ότι η «αρχική τιμή» ή «τιμή τιμοκαταλόγου» ενός κιλού αλεύρι είναι 2 ευρώ, πωλεί τη συσκευασία 2+1 «δώρο» 4 ευρώ. Παράλληλα, πωλεί μία απλή συσκευασία 1 κιλού, της ίδιας μάρκας αλεύρι, με έκπτωση 50% από 2 ευρώ σε 1 ευρώ. Ο καταναλωτής αντιλαμβάνεται ότι αν αγοράσει 3 κιλά αλεύρι με τη μορφή της συσκευασίας 2+1 «δώρο» θα πληρώσει 4 ευρώ, ενώ αν αγοράσει τρεις ξεχωριστές συσκευασίες του 1 κιλού αλεύρι θα πληρώσει 3 ευρώ. Προφανώς, και σε αυτήν την περίπτωση, η λέξη «δώρο» είναι πλασματική, αφού αν ο καταναλωτής επιλέξει το «δώρο» θα πληρώσει περισσότερα χρήματα για την ίδια ποσότητα αλεύρι.
  • Ένας έμπορος πωλεί αφρόλουτρα με έκπτωση, από 8 ευρώ αρχική τιμή σε 4 ευρώ τελική τιμή. Στο καρτελάκι αναφέρεται ότι «κερδίζετε 4 ευρώ». Στη συνέχεια ο έμπορος αποφασίζει να ανατιμήσει το προϊόν από 4 ευρώ τελική τιμή σε 5 ευρώ τελική τιμή. Προκειμένου να κάνει την ανατίμηση λιγότερο αντιληπτή από τον καταναλωτή, αποφασίζει να «φουσκώσει» την αρχική τιμή από 8 ευρώ σε 10 ευρώ. Το νέο καρτελάκι αναφέρει «από 10 ευρώ τώρα 5 ευρώ» ενώ επίσης αναφέρεται ότι «κερδίζετε 5 ευρώ». Εδώ η «έκπτωση» είναι πλασματική αφού, μεταξύ άλλων, ο έμπορος ανατίμησε το προϊόν κατά 1 ευρώ αλλά ενημερώνει τον καταναλωτή ότι, μετά την ανατίμηση, ο καταναλωτής κερδίζει 1 ευρώ περισσότερο.

7. Μπορώ να εντοπίσω εύκολα τις πλασματικές εκπτώσεις;

  • Ο εντοπισμός των πλασματικών εκπτώσεων από τους καταναλωτές δεν είναι εύκολη υπόθεση, αφού για να αποδειχθεί η πλασματική έκπτωση θα πρέπει, συνήθως, ο καταναλωτής να τηρεί αρχείο καταγραφών τιμών για πολλές ημέρες.
    Αντιθέτως, η Πολιτεία, δια των ελεγκτικών της αρχών μπορεί εύκολα να εντοπίσει τις πρακτικές αυτές και να επιβάλει υψηλά και αποτρεπτικά πρόστιμα στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν τη νομοθεσία.

8. Αν πάντως εντοπίσω μία πλασματική έκπτωση που μπορώ να την καταγγείλω;

  • Μπορείς να καταγγείλεις την ύπαρξη πλασματικών εκπτώσεων και προσφορών, καθώς και κάθε άλλη παράβαση της καταναλωτικής νομοθεσίας, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://kataggelies.mindev.gov.gr/ 

9. Αν μία επιχείρηση παραβιάσει τον Κώδικα Δεοντολογίας, ποιες είναι οι κυρώσεις που της επιβάλλονται;

  • Επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 ευρώ έως 1.500.000 ευρώ, και σε περίπτωση υποτροπής εντός πενταετίας έως 3.000.000 ευρώ. Επίσης, για σοβαρές παραβάσεις που επισύρουν πρόστιμο που ξεπερνά τις 50.000 ευρώ, το όνομα της επιχείρησης, καθώς και περιληπτικά στοιχεία για την παράβαση, δημοσιεύονται από το υπουργείο Ανάπτυξης.