Το 2011, ένα συνεργείο οδοποιίας σταμάτησε μπροστά σε μια ανακάλυψη που θα άλλαζε την τοπική ιστορία. Κάτω από δύο μέτρα χώμα, στην πόλη Ταϊτζόου της ανατολικής Κίνας, οι εργάτες έφεραν στο φως έναν ξύλινο τάφο σφραγισμένο εδώ και αιώνες. Μέσα του, βυθισμένη σε καφέ υγρό, βρισκόταν η σορός μιας γυναίκας που φαίνεται να έζησε πριν από περίπου 700 χρόνια, στην εποχή της δυναστείας Μινγκ (1368-1644).
Η εικόνα συγκλονίζει: το πρόσωπο της γυναίκας είχε παραμείνει σχεδόν αναλλοίωτο, με τα φρύδια και τα μαλλιά της σε εντυπωσιακά καλή κατάσταση. Το σώμα της, ύψους περίπου 1,50 μέτρων, ήταν ντυμένο με πολλαπλές στρώσεις πολυτελών υφασμάτων, κυρίως μεταξιού και βαμβακιού. Στο χέρι της φορούσε ένα δαχτυλίδι, ενώ άλλα αντικείμενα ταφής, κεραμικά και πιθανόν θρησκευτικά κειμήλια, συνόδευαν την τελευταία της κατοικία.
Το χέρι με το δαχτυλίδι της γυναίκας της Τζιανγκσού. (mummipedia wiki/CC-BY-SA)
Η λεπτομέρεια των κεντημάτων, που παρέμειναν ανέπαφα, δεν αποκαλύπτει μόνο τον πλούτο της γυναίκας όσο ζούσε, αλλά και τη σημασία που έδιναν οι Μινγκ στην τιμή και τη φροντίδα μετά τον θάνατο.
Το στοιχείο που έχει εξάψει τη φαντασία επιστημόνων και κοινού είναι το καφέ υγρό που περιέβαλε το σώμα. Μέχρι σήμερα δεν έχει ανακοινωθεί λεπτομερής χημική ανάλυση. Ήταν φυσικό υπόγειο νερό; Μια τελετουργική ουσία που έριξαν οι ταφείς για να διατηρήσουν τη σορό; Ή τυχαία συνθήκη που συνέβαλε στη διατήρηση;
Χωρία απαντήσεις , το υγρό παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της υπόθεσης.
Μελέτες σε αντίστοιχες μούμιες της περιόδου Μινγκ, που βρέθηκαν στην ίδια περιοχή, έδειξαν ότι η συντήρηση οφείλεται σε τρεις βασικούς παράγοντες: οι τάφοι ήταν αεροστεγώς κλεισμένοι με περιορισμένο οξυγόνο, η θερμοκρασία και η υγρασία ήταν σε σταθερό επίπεδο και τα υλικά όπως το ύφασμα και το ξύλο λειτουργούσαν ως φυσικοί μονωτές.
Οι συνθήκες αυτές δημιούργούν αντιμικροβιακό περιβάλλον που εμποδίζει την αποσύνθεση. Γι’ αυτό και οι αρχαιολόγοι χαρακτηρίζουν τέτοιες σορούς «wet corpses», σώματα που μοιάζουν σχεδόν ζωντανά.
Η Δυναστεία Μινγκ: Μια εποχή δόξας και πολιτισμού
Η γυναίκα της Τζιανγκσού έζησε σε μια περίοδο που η Κίνα βρισκόταν στο απόγειο της ισχύος της. Η δυναστεία Μινγκ (1368-1644) ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Χονγκγού, ο οποίος ανέτρεψε τους Μογγόλους Γιουάν, και επέβαλε μια κινεζική διακυβέρνηση με έντονη έμφαση στον κομφουκιανισμό και στην αυστηρή διοικητική ιεραρχεία.
Ήταν μια εποχή μεγάλης ακμής σε όλους τους τομείς. Στην αρχιτεκτονική είναι χαρακτηριστικό το Απαγορευμένο Παλάτι στο Πεκίνο, ενώ στον τομέα της ναυτιλίας ο ναύαρχος Ζενγκ Χε ηγήθηκε ταξιδιών που έφτασαν μέχρι την Αφρική. Στην οικονομία, το εμπόριο άνθησε, με μετάξι, πορσελάνη και τσάι να ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο. Στον τομέα του πολιτισμού, την εποχή εκείνη γράφτηκαν μερικά από τα πιο διάσημα έργα κινεζικής λογοτεχνίας, ενώ οι τέχνες και η καλλιγραφία γνώρισαν μεγάλη ακμή.
Οι Μινγκ έδιναν τεράστια σημασία στις ταφικές πρακτικές. Οι περίτεχνοι τάφοι, τα πολυτελή ενδύματα και τα κοσμήματα υπογράμμιζαν την κοινωνική θέση του νεκρού και διασφάλιζαν ότι το κύρος του θα τον συνόδευε και στη «μεγάλη μετάβαση».
Έτσι, η μούμια της Τζιανγκσού δεν είναι απλώς ένα μεμονωμένο αρχαιολογικό θαύμα, είναι και ένα κομμάτι αυτής της λαμπρής ιστορικής περιόδου, που αποκαλύπτει τον πλούτο, τις αντιλήψεις και την πολιτισμική ταυτότητα των Μινγκ.
Μια ζωντανή γέφυρα με το παρελθόν
Η ταυτότητά της παραμένει άγνωστη. Οι ενδείξεις όμως – τα πολυτελή ενδύματα, το δαχτυλίδι, τα συνοδευτικά αντικείμενα – μαρτυρούν ότι ανήκε σε ανώτερη κοινωνική τάξη. Μπορεί να ήταν μέλος αριστοκρατικής οικογένειας ή σύζυγος αξιωματούχου της τοπικής διοίκησης.
Παράλληλα, το εύρημα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για την καθημερινότητα της δυναστείας Μινγκ, ενώ τα ρούχα, τα υλικά, η αισθητική και οι ταφικές αντιλήψεις γίνονται πιο κατανοητά μέσα από τη μελέτη της.
Η γυναίκα της Τζιανγκσού. (mummipedia wiki/CC-BY-SA)
Παρά την παγκόσμια δημοσιότητα, πολλά κρίσιμα ζητήματα παραμένουν αναπάντητα: Γιατί δεν έχει γίνει ακόμη ανάλυση DNA; Τι ακριβώς περιείχε το μυστηριώδες υγρό; Ποιος ήταν ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία των Μινγκ;
Η έλλειψη πλήρων επιστημονικών δεδομένων αφήνει χώρο για σενάρια, αλλά και για μελλοντικές έρευνες που ίσως δώσουν απαντήσεις.
Η μούμια της Τζιανγκσού δεν είναι απλώς ένα εντυπωσιακό εύρημα. Είναι μια ζωντανή γέφυρα με έναν χαμένο κόσμο. Μέσα από το σώμα, τα ρούχα και τα αντικείμενά της, διακρίνουμε μια εικόνα της Κίνας του 15ου αιώνα, τότε που η δυναστεία των Μινγκ έφτανε στο απόγειό της.
Και αν κάτι διδάσκει η «Αθάνατη Κυρία της Τζιανγκσού», είναι ότι η ιστορία δεν θάβεται ποτέ ολοκληρωτικά. Κάποιες φορές αναδύεται απρόσμενα για να μας θυμίσει πως οι άνθρωποι του παρελθόντος συνεχίζουν να μιλούν – αρκεί να ξέρουμε να τους ακούσουμε.
Διεπιστημονική καλλιτεχνική έρευνα από Έλληνες ερευνητές στη Βιέννη της Αυστρίας έλαβε διεθνή αναγνώριση και παγκόσμια προβολή. Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας είναι ο Χρήστος Μαράντος, πιανίστας κλασικής και σύγχρονης μουσικής, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μουσικής και Παραστατικής Τέχνης Βιέννης (mdw), και η αρχιτέκτονας μηχανικός Εφηλένα Μπασέτα (απόφοιτος ΕΜΠ), ερευνήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Βιέννης (TU Wien).
Η έρευνά τους «Trans-bodied Knowledge» («Δια-σωματική γνώση») πραγματοποιείται στο Πολυτεχνείο της Βιέννης. Έχει λάβει χρηματοδότηση για τρία χρόνια εκτενούς καλλιτεχνικής έρευνας από τον μεγαλύτερο εθνικό επιστημονικό χρηματοδοτικό οργανισμό της Αυστρίας (FWF), ο οποίος πρωτοπορεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προωθώντας όχι μόνο την επιστήμη αλλά και την τέχνη μέσω του χρηματοδοτικού του προγράμματος PEEK (Arts-Based Research Program). Το καλλιτεχνικό αυτό ερευνητικό πρότζεκτ, όπως κάνουν γνωστό οι ερευνητές, υποστηρίζει τη σημασία της σιωπηλής γνώσης (tacit knowledge) στη σημερινή κοινωνία, η οποία μεταδίδεται μέσω εμπειριών, και συγκεκριμένα εστιάζει στις απτικές αισθήσεις, π.χ. κιναισθησία, και ακοή.
Η έρευνα έχει διπλή δράση:
α) να διευρύνει, μέσω καλλιτεχνικών μεθόδων, την εκπαίδευση των αρχιτεκτόνων στην αντίληψη του χώρου
β) μέσω παραστάσεων (performances) να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για τη σημασία όλων των αισθήσεων
Το αποτέλεσμα της εκπαιδευτικής δραστηριότητάς τους, στο πλαίσιο του πρότζεκτ, αναγνωρίστηκε ως ένα από τα πιο καινοτόμα στην εκπαίδευση σε εθνικό επίπεδο στην Αυστρία. Για τον λόγο αυτό εκτίθεται σε μορφή βίντεο στο Innovation Lab του αυστριακού περιπτέρου της παγκόσμιας έκθεσης (World Expo), που λαμβάνει χώρα στην Οσάκα της Ιαπωνίας μέχρι τον Οκτώβριο του 2025 και αναμένεται να προσελκύσει 28 εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Οι δύο Έλληνες ερευνητές επισκέφτηκαν τον Απρίλιο την World EXPO της Ιαπωνίας και παρουσίασαν την έρευνά τους σε άλλα επιστημονικά και ερευνητικά κέντρα στο Τόκυο, το Κιότο και τη Χιροσίμα. Οι μελλοντικές δράσεις του πρότζεκτ περιλαμβάνουν καλλιτεχνικές εκθέσεις και παραστάσεις με χρήση πολλαπλών μέσων (multimedia) εντός και εκτός Αυστρίας, καθώς συνεργάτες του πρότζεκτ βρίσκονται σε χώρες όπως η Ιταλία, η Αμερική, η Εσθονία και η Ισπανία.
«Η συμμετοχή της καλλιτεχνικής έρευνάς μας στο αυστριακό περίπτερο της μεγαλύτερης έκθεσης παγκοσμίως είναι μία πολύ μεγάλη επιτυχία και αναγνώριση της πορείας μας. Επιβεβαιώνει τη σπουδαιότητα της καλλιτεχνικής έρευνας (artistic research) γενικότερα, ένα πεδίο σχετικά καινούριο στον ακαδημαϊκό κόσμο, που έχει στόχο τη δημιουργία νέας γνώσης για την κοινωνία μέσα από καλλιτεχνικές πρακτικές», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ερευνητής Χρήστος Μαράντος. «Ιδιαίτερα, όπως τονίζει, όταν η έρευνα συνδυάζει την επιστήμη με την τέχνη, όπως στην περίπτωσή μας, τα οφέλη στη γνώση είναι ακόμη περισσότερα. Η Αυστρία, ως πρωτοπόρος στη χρηματοδότηση της καλλιτεχνικής έρευνας, τίμησε την πρότασή μας με χρηματοδότηση από τον Αυστριακό Επιστημονικό Οργανισμό (FWF/PEEK) και με την παρουσίασή της στην EXPO της Οσάκα το 2025. Ευχόμαστε ολόψυχα να μπορέσουμε να συνεργαστούμε και με τους ελληνικούς θεσμούς στο μέλλον, συμβάλλοντας στην προώθηση της καλλιτεχνικής έρευνας στη χώρα μας και να την παρουσιάσουμε σε εκθέσεις και διοργανώσεις παγκοσμίου βεληνεκούς».
«Η έρευνά μας δεν σταμάτησε στην EXPO της Ιαπωνίας. Τα πέντε φορετά αντικείμενα (wearables) που επιδρούν στον τρόπο που ο χρήστης κινείται στον χώρο και παρουσιάσαμε στην EXPO ξαναπήραν ζωή χάρη σε νέους φοιτητές αρχιτεκτονικής του TU Wien, οι οποίοι τα οικειοποιήθηκαν και εξερεύνησαν τις δυναμικές τους στον χώρο· αρχικά σε αόριστο περιβάλλον και στη συνέχεια σε συγκεκριμένο τόπο», εξηγεί μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ερευνήτρια Εφηλένα Μπασέτα συμπληρώνοντας ότι «ο συνδυασμός των σωματικών εμπειριών από τις πέντε διαφορετικές κινησιακές δυναμικές και τις πέντε χωρικές ιδιότητες οδήγησε στη δημιουργία πέντε μικρού μήκους πολυμεσικών (multimedia) περφόρμανς. Οι περφόρμανς αυτές συμπεριλάμβαναν διαδραστικά, απτά αντικείμενα και βίντεο που δημιουργήθηκαν από τους φοιτητές με τη χρήση ψηφιακών και αναλογικών μέσων, καθώς και ζωντανή μουσική στο πιάνο, συνδυασμένη με αναλογικούς και ψηφιακούς ήχους». Όπως τονίζει: «Η θέση και η κίνηση των θεατών μέσα στο θέατρο ήταν επιμελημένες από τους συντελεστές, οδηγώντας τους σε ένα ταξίδι που ενεργοποιούσε ταυτόχρονα πολλές αισθήσεις πέρα από την όραση, όπως η αφή, η ακοή, η κιναισθησία και η όσφρηση. Ο ενθουσιασμός του κοινού ενίσχυσε την άποψή μας ότι οι άνθρωποι της σύγχρονης κοινωνίας αποζητούν συλλογικές εμπειρίες στον φυσικό χώρο, καθώς αυτές λειτουργούν ως εξισορρόπηση της εκτεταμένης καθημερινής παρουσίας μας στον ψηφιακό χώρο του διαδικτύου και των οθονών. Σε αυτό το πλαίσιο, τα επόμενα δύο χρόνια της έρευνάς μας, στόχος μας είναι, μέσα από νέες δράσεις, να πυροδοτήσουμε ουσιαστικές πολυαισθητηριακές (multisensorial) συλλογικές εμπειρίες που θα χαραχτούν στη μνήμη του κοινού και θα το προκαλέσουν να αναρωτηθεί για τον ρόλο και τη σωστή χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας στην εποχή μας».
Δύο πρόσφατα περιστατικά που αφορούν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) στη Νέα Ζηλανδία έχουν προκαλέσει προειδοποιήσεις από ειδικούς, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι χώρες του Ειρηνικού—περιλαμβανομένης της Αυστραλίας—θα πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση απέναντι στην επιρροή του καθεστώτος στην περιοχή.
Σύμφωνα με το μέσο ενημέρωσης Newsroom της Νέας Ζηλανδίας, Κινέζοι διπλωμάτες προσπάθησαν ανεπιτυχώς αυτόν τον μήνα να πιέσουν το Πανεπιστήμιο Βικτώρια του Ουέλλινγκτον να ακυρώσει μια εκδήλωση σχετική με την Ταϊβάν, που διοργανώθηκε από το πανεπιστήμιο σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Σπουδών Ταϊβάν του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 16 Σεπτεμβρίου, η κινεζική πρεσβεία στη Νέα Ζηλανδία υπέβαλε παράπονο σχετικά με αυτό που περιέγραψε ως «παρενόχληση και ανάκριση χωρίς αιτία» Κινέζων πολιτών στο αεροδρόμιο από τις αρχές ασφαλείας, οι οποίες τους ανάγκασαν να παραδώσουν ηλεκτρονικές συσκευές.
Σε απάντηση, το υπουργείο Εξωτερικών της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε ότι όλα τα άτομα που εισέρχονται ή διέρχονται από τη χώρα πρέπει να συμμορφώνονται με τους νόμους της, περιλαμβανομένων των κανονισμών εθνικής και συνοριακής ασφάλειας, οι οποίοι εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις.
Οι θέσεις αυτές κοινοποιήθηκαν στην κινεζική πρεσβεία, δήλωσε εκπρόσωπος στην εφημερίδα The Epoch Times.
Οι δημοκρατίες ακολουθούν τη σκληρή στάση του Τραμπ
Ο Ντέιβιντ Γιαου-Ταρν Λι (David Yeau-Tarn Lee), αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Αναπτυξιακών Σπουδών του Εθνικού Πανεπιστημίου Τσενγκτσί, ανέφερε ότι τα περιστατικά αναδεικνύουν την αυξανόμενη επίγνωση της Νέας Ζηλανδίας για τις φιλοδοξίες του ΚΚΚ μετά την στρατιωτική παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου.
Επισήμανε ότι η χώρα «πλησιάζει περισσότερο τις ελεύθερες δημοκρατίες προκειμένου να υπερασπιστεί την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της, απαιτώντας από όλα τα κράτη να σεβαστούν τους νόμους της Νέας Ζηλανδίας, την ακαδημαϊκή ελευθερία και την ελευθερία του λόγου».
Πολεμικά πλοία των Φιλιππίνων, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Νέας Ζηλανδίας συμμετέχουν σε κοινές ασκήσεις στη Νότια Σινική Θάλασσα στις 29 Σεπτεμβρίου 2024. (Ένοπλες Δυνάμεις των Φιλιππίνων μέσω Reuters/Στιγμιότυπο οθόνης μέσω The Epoch Times)
Ο Λι, που έχει διατελέσει και διευθυντής του Ινστιτούτου Εθνικής Ανάπτυξης της Ταϊβάν, παρατήρησε ότι η Νέα Ζηλανδία έχει σκληρύνει τη στάση της απέναντι στο ΚΚΚ από τότε που ανέλαβε την προεδρία ο Ντόναλντ Τραμπ, γεγονός που ενθάρρυνε τις ελεύθερες δημοκρατίες να «αντιταχθούν στον άξονα του κακού».
Τόνισε ότι η Νέα Ζηλανδία αισθάνθηκε αυτή τη στάση και άρχισε να συνειδητοποιεί τη σοβαρή διείσδυση και υπονόμευση από το ΚΚΚ, «αφυπνίστηκε τελικά και πήρε μια σταθερή θέση».
Οι κυβερνήσεις έχουν βαθιά λανθασμένη αντίληψη για το ΚΚΚ
Ο Λι, ο οποίος το 2022 είχε προειδοποιήσει την Αυστραλία για την «επικίνδυνη επέκταση» του Πεκίνου όταν μόλις είχε εκλεγεί η σημερινή κυβέρνηση Αλμπανέζι, θεωρεί ότι πολλές κυβερνήσεις στον κόσμο κάνουν το λάθος να βλέπουν μια επιφανειακή ομοιότητα ανάμεσα στο ΚΚΚ και τα δικά τους κόμματα.
Εξήγησε ότι σχεδόν όλες οι ελεύθερες και δημοκρατικές χώρες στον κόσμο έχουν διαχωρισμό ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά, δηλαδή διάκριση ανάμεσα στον καπιταλισμό που δίνει έμφαση στις ελεύθερες αγορές και τον σοσιαλισμό που εστιάζει στα δικαιώματα των εργαζομένων.
Ωστόσο, η άνοδος του ΚΚΚ, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν αντιπροσωπεύει αληθινά τα δικαιώματα των εργαζομένων· είναι «ένα είδος κομματοκρατούμενης καπιταλιστικής ολιγαρχίας μεταμφιεσμένης σε σοσιαλισμό», αρκετά διαφορετικής από τον δημοκρατικό σοσιαλισμό των σκανδιναβικών χωρών.
Δυστυχώς, πρόσθεσε, πολλές δημοκρατίες στον ελεύθερο κόσμο δεν βλέπουν αυτή τη διαφορά, ιδιαίτερα οι κυβερνήσεις των Εργατικών ανά τον κόσμο, που τείνουν να ευνοούν την ισότητα και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Έτσι, λανθασμένα υποθέτουν ότι το ΚΚΚ είναι όμοιο με αυτές, κάτι που συνιστά «βαθιά λανθασμένη αντίληψη».
Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι το ΚΚΚ αναδύεται μέσα σε ένα καθεστώς ψηφιακού ολοκληρωτισμού, που συντηρείται από μακροχρόνια βία, ψεύδη και εκμετάλλευση του λαού. Τόνισε ότι «καταπιέζει στο εσωτερικό και επεκτείνει την επανάστασή του στο εξωτερικό».
Εξέφρασε την ελπίδα ότι οι κυβερνήσεις των Εργατικών, όχι μόνο στην Αυστραλία αλλά και παγκοσμίως, θα μπορέσουν να δουν καθαρά την πραγματικότητα και να υπερασπιστούν τις θεμελιώδεις αξίες του δυτικού στρατοπέδου, όπως η συνταγματική τάξη, το κράτος δικαίου, η ελευθερία, η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι κυβερνήσεις του Ειρηνικού πρέπει να είναι σε εγρήγορση
Ο Κέβιν Κάρικο (Kevin Carrico), ανώτερος λέκτορας Κινεζικών Σπουδών στο Monash University, προειδοποίησε ότι πίσω από την φαινομενικά απλή πράξη της διατύπωσης «ανησυχιών», το ΚΚΚ «είναι θεμελιωδώς αντίθετο προς την ακαδημαϊκή ελευθερία και σκοπεύει να εξαναγκάσει άτομα και θεσμούς να συμμορφωθούν με τα ψεύδη του».
Τόνισε ότι τέτοιες παρεμβάσεις δεν πρέπει να θεωρούνται κανονική διπλωματική δραστηριότητα, αλλά «ουσιαστική εχθρότητα προς τις νομικά κατοχυρωμένες ελευθερίες». Ο Κάρικο εξέφρασε απογοήτευση για το πώς ο τρόπος διαχείρισης τέτοιων περιστατικών από τη Νέα Ζηλανδία θα μπορούσε να επηρεάσει την αυστραλιανή κυβέρνηση. Παρατήρησε ότι «δεν χρειάζεται και πολύ για να έχει μια χώρα πιο σθεναρή στάση απέναντι στο ΚΚΚ σε σχέση με τη σημερινή αυστραλιανή διοίκηση».
Αναφερόμενος στη συμπεριφορά του ΚΚΚ στον Ειρηνικό, σημείωσε ότι είναι σαφές πως το καθεστώς προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή του ως περιφερειακή δύναμη. Υπογράμμισε ότι «τώρα δεν είναι η ώρα καμία κυβέρνηση της περιοχής να υιοθετήσει μια αμφίσημη προσέγγιση σε ζητήματα που σχετίζονται με την Κίνα—μια στάση που το καθεστώς εκλαμβάνει ως πρόσκληση για περαιτέρω επιθετικότητα και παρέμβαση».
Κατέληξε ότι είναι ουσιώδες όλες οι κυβερνήσεις της περιοχής που στηρίζουν την ελευθερία, τη σταθερότητα και την ευημερία να σταθούν ακλόνητα υπέρ αυτών των αξιών και απέναντι στην υπονόμευσή τους από το ΚΚΚ.
Αφήνοντας το σπίτι του στο Τεννεσσί, ο πρώην επιχειρηματικός διευθυντής Άντριου Πάζντερ εγκαταστάθηκε στις Βρυξέλλες ως ο νέος πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εργάζεται για να βρει κοινό έδαφος με τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο και μακροχρόνιο σύμμαχο της Αμερικής, παρά τις πρόσφατες διαμάχες για θέματα όπως οι δασμοί, η λογοκρισία και οι στρατιωτικές δαπάνες.
Ο Πάζντερ επικυρώθηκε στη θέση του τον Αύγουστο και ξεκίνησε επίσημα την υπηρεσία του στις 11 Σεπτεμβρίου. Ως συνταξιοδοτημένος διευθύνων σύμβουλος της CKE Restaurants και ένθερμος υποστηρικτής των ελεύθερων αγορών, η επιχειρηματική του εμπειρία μπορεί να του φανεί χρήσιμη, καθώς το εμπόριο και η οικονομία βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας.
Ο Πάζντερ είπε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι η Αμερική χρειάζεται μια Ευρώπη ισχυρή οικονομικά, επειδή θέλει έναν ισχυρό εμπορικό εταίρο, μια Ευρώπη που να μπορεί να αμυνθεί και μια Ευρώπη που ίσως να είναι σε θέση να βοηθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε διάφορες εστίες κρίσης ανά τον κόσμο.
Πρώτο θέμα στην ατζέντα του είναι η οριστικοποίηση εμπορικών και επιχειρηματικών συμφωνιών μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και ΕΕ, στη βάση του πλαισίου που είχε διαπραγματευτεί τον Ιούλιο. Αυτό περιλαμβάνει ανώτατο όριο 15% στους περισσότερους δασμούς των ευρωπαϊκών εξαγωγών, με ειδική μεταχείριση για εξαρτήματα αεροσκαφών και ορισμένα χημικά, φάρμακα και φυσικούς πόρους, καθώς και μια συμφωνία για την από κοινού προστασία της αμερικανικής και ευρωπαϊκής βιομηχανίας χάλυβα, χαλκού και αλουμινίου από αθέμιτο ανταγωνισμό.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης δέσμευση της ΕΕ να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικές βιομηχανίες. Ο Πάζντερ σημείωσε ότι πρόκειται για μια πολύ καλή εμπορική συμφωνία και για τις δύο πλευρές, επισημαίνοντας ότι η Αμερική κέρδισε εμφανώς, αλλά και ότι οι Ευρωπαίοι διαπραγματεύτηκαν καλά και εξασφάλισαν μια καλή συμφωνία.
Πέρα από τους δασμούς, ο Πάζντερ τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιδρούν σε ευρωπαϊκούς νόμους που, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, στοχοποιούν άδικα τις αμερικανικές εταιρείες. Σε αυτούς περιλαμβάνονται διατάξεις του Νόμου για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (Digital Services Act), που περιορίζει τη διαδικτυακή «ρητορική μίσους» και την «παραπληροφόρηση», καθώς και του Νόμου για τις Ψηφιακές Αγορές (Digital Markets Act), που έχει επιβάλει αντιμονοπωλιακά πρόστιμα σε αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας όπως η Meta, η Apple και η Google.
Εξήγησε ότι παρότι ο νόμος φαίνεται ουδέτερος επειδή ισχύει για εταιρείες με συγκεκριμένα επίπεδα εσόδων, στην πραγματικότητα πλήττει κυρίως αμερικανικές επιχειρήσεις.
Οι Αμερικανοί έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι τέτοιοι ευρωπαϊκοί νόμοι όχι μόνο θα περιορίσουν την ελευθερία του λόγου στην Ευρώπη, αλλά θα αναγκάσουν τις εταιρείες τεχνολογίας των ΗΠΑ να εφαρμόσουν τα ίδια κριτήρια και στους Αμερικανούς χρήστες.
Ο Άντριου Πάζντερ, με τη σύζυγό του Ντεάνα δίπλα του, ορκίζεται πρέσβης των ΗΠΑ στην ΕΕ από τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. (Ευγενική παραχώρηση από τον Λευκό Οίκο)
Ο Πάζντερ επεσήμανε ότι όταν εταιρείες όπως το Facebook ή το X αλλάζουν τον αλγόριθμό τους υπό την πίεση αυτών των νόμων, αυτό μπορεί να επηρεάσει τα δικαιώματα ελεύθερης έκφρασης των Αμερικανών, κάτι που δεν μπορεί να γίνει ανεκτό. Τόνισε μάλιστα ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν πρόκειται να επιτρέψει σε ξένη κυβέρνηση να περιορίσει δικαιώματα ελευθερίας λόγου Αμερικανών πολιτών με τρόπους που ούτε η ίδια η αμερικανική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να επιβάλει.
Η Ευρώπη αντιμέτωπη με σκληρές επιλογές
Η Ευρώπη, γνωστή για τα εκτεταμένα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας προγράμματα – συμπεριλαμβανομένης της περίθαλψης, της φροντίδας παιδιών, της οικογενειακής άδειας, της στέγασης, των πανεπιστημιακών διδάκτρων, της ανεργίας και των συντάξεων – αντιμετωπίζει πλέον ένα μέλλον όπου αυτά τα συστήματα αρχίζουν να καταρρέουν, σύμφωνα με οικονομολόγους και κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ.
Μέχρι το 2040, το εργατικό δυναμικό της Ευρώπης προβλέπεται να μειώνεται κατά περίπου 2 εκατομμύρια εργαζόμενους ετησίως, σύμφωνα με έκθεση του 2024 από τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Σε συνδυασμό με τη χαμηλή ανάπτυξη, αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει κρίσιμες αποφάσεις.
Ο Ντράγκι έγραψε ότι αν η Ευρώπη δεν γίνει πιο παραγωγική, δεν θα μπορέσει να αποτελέσει ταυτόχρονα ηγέτιδα δύναμη σε νέες τεχνολογίες, φόρο κλιματικής ευθύνης και ανεξάρτητο παίκτη στη διεθνή σκηνή. Επίσης, δεν θα μπορεί να χρηματοδοτεί το κοινωνικό της μοντέλο.
Τον Αύγουστο, ο Γερμανός καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς προειδοποίησε ότι το κράτος πρόνοιας όπως το γνωρίζουμε δεν μπορεί πλέον να χρηματοδοτηθεί με την τρέχουσα οικονομική παραγωγή.
Παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη στην Ευρώπη αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια, ουσιαστικά παρέμεινε εντελώς στάσιμη από το 2008 έως το 2020, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Το ΑΕΠ μεταξύ 2008 και 2024 δείχνει ένα διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα, Εικονογράφηση: The Epoch Times)
Με επικεφαλής βιομηχανικά έθνη όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, το ΑΕΠ της ΕΕ ήταν μεγαλύτερο από αυτό της Αμερικής το 2008. Σήμερα είναι κατά 30% μικρότερο συνυπολογίζοντας το Ηνωμένο Βασίλειο, και κατά 50% μικρότερο χωρίς αυτό, σημείωσε ο Πάζντερ.
Σύμφωνα με τον Πάζντερ, η Γερμανία έχει πλέον κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο από την πολιτεία της Δυτικής Βιρτζίνια, ενώ η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν χαμηλότερο από την πολιτεία του Μισσισσιπί. Παρότι η Δυτική Βιρτζίνια και το Μισσισσιπί έχουν σήμερα το χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ των πολιτειών των ΗΠΑ, υπερτερούν της πλειονότητας των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά την ευημερία των πολιτών τους, σύμφωνα με ανάλυση στοιχείων του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε στο Euronews.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρήντριχ Μερτς μιλά σε συζήτηση για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του 2026 στη γερμανική Βουλή. Βερολίνο, 24 Σεπτεμβρίου 2025. (Maja Hitij/Getty Images)
Ο Πάζντερ υπογράμμισε ότι η Ευρώπη δεν παρουσιάζει την ανάπτυξη που χρειάζεται ούτε δημιουργούνται νέες μεγάλες επιχειρήσεις. Παρ’ όλα αυτά, θεωρεί ότι με τις κατάλληλες πολιτικές μπορεί να αλλάξει πορεία, εκφράζοντας εμπιστοσύνη στην παρούσα ευρωπαϊκή ηγεσία.
Αναζητώντας λύση στην «απλοποίηση»
Ο Πάζντερ σημείωσε ότι η έκθεση Ντράγκι είχε αντίκτυπο, καθώς στην ΕΕ υπάρχει κατανόηση ότι η επιβράδυνση της οικονομίας έχει επηρεάσει τόσο το συνολικό ΑΕΠ όσο και το κατά κεφαλήν.
Επεσήμανε ότι γίνονται προσπάθειες για «απλοποίηση» – τη μείωση της γραφειοκρατίας και την άρση περιορισμών για τις επιχειρήσεις.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η υπερβολική ρύθμιση αποτελεί βασικό πρόβλημα. Σύμφωνα με έκθεση του 2024 του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τη Διεθνή Πολιτική Οικονομία, η συσσώρευση νέων κανονισμών τα τελευταία χρόνια υπήρξε τεράστια. Το ίδιο επεσήμανε και ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, δηλώνοντας ότι η ΕΕ «ρυθμίζει υπερβολικά και επενδύει ανεπαρκώς».
Σε αυτά προστίθενται και οι ευρωπαϊκές ενεργειακές δεσμεύσεις, στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων του 2015, για τη μετάβαση από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα σε αιολική και ηλιακή ενέργεια, ενώ χώρες όπως η Γερμανία έκλεισαν και τα πυρηνικά τους εργοστάσια.
Ο Πάζντερ σχολίασε ότι η Ευρώπη απομακρύνεται από καύσιμα που στηρίζουν την ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Κίνα, σημειώνοντας ότι η Κίνα χρησιμοποιεί κάθε διαθέσιμη πηγή ενέργειας για να είναι ανταγωνιστική στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να προσθέσουν 100 γιγαβάτ ενέργειας κατά τη διάρκεια της θητείας του Τραμπ.
Ανεμογεννήτριες μπροστά από τον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Drax, που λειτουργεί από την Drax Group Plc, στο Έρμιν. Αγγλία, 20 Ιουλίου 2025. (Dan Kitwood/Getty Images)
Εντούτοις, η ενεργειακή μετάβαση αύξησε την εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία. Στις 23 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ μιλώντας στον ΟΗΕ επέκρινε τη συνεχιζόμενη χρηματοδότηση της Ρωσίας μέσω πωλήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ακόμα και από συμμάχους του ΝΑΤΟ.
Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έως την 1η Ιανουαρίου 2027. Για την ανακούφιση από τις υψηλές τιμές, οι ΗΠΑ θα προμηθεύσουν την Ευρώπη με προϊόντα LNG, πετρελαίου και πυρηνικής ενέργειας αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.
Παρότι ορισμένες χώρες αποφεύγουν τη χρήση πυρηνικής ενέργειας, άλλες, όπως η Γαλλία, εξακολουθούν να βασίζονται σε αυτήν και πλέον αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως «καθαρή» πηγή λόγω των χαμηλών εκπομπών CO2.
Ο Πάζντερ παρατήρησε ότι η Ευρώπη δεν έχει καταφέρει ακόμη να στηρίξει μια βιομηχανική οικονομία μόνο με ανανεώσιμες πηγές, αλλά με την προσθήκη της πυρηνικής ενέργειας ίσως στο μέλλον να το επιτύχει.
Αναζητώντας κοινό έδαφος
Παρά τις διαφωνίες, υπάρχουν πολλοί τομείς όπου ΗΠΑ και Ευρώπη συγκλίνουν, όπως η λήξη του πολέμου στην Ουκρανία –που αποτελεί «μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες του προέδρου», σύμφωνα με τον Πάζντερ – καθώς και οι ανησυχίες για την Κίνα.
Εξήγησε ότι πολλές από τις απειλές που αντιμετωπίζει η Αμερική είναι ίδιες με αυτές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη από την Κίνα, την οποία χαρακτήρισε μερκαντιλιστική δύναμη που χρησιμοποιεί την οικονομική της ισχύ για να επιβάλει συμπεριφορές, αδιαφορώντας για τους κανόνες.
Ανέφερε το παράδειγμα της απόφασης της Κίνας να σταματήσει τις εξαγωγές σπάνιων γαιών και σχετικών μαγνητών, ζωτικών για αυτοκινητοβιομηχανία, αεροναυπηγική, ημιαγωγούς και στρατιωτική βιομηχανία, γεγονός που οδήγησε σε αναστολή παραγωγής σε ευρωπαϊκά εργοστάσια.
Τόνισε ότι η Κίνα θα αποσταθεροποιήσει οικονομίες αν αυτό την εξυπηρετεί, θα ρίξει προϊόντα στην Ευρώπη αν δεν μπορεί να τα ρίξει στις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα τη Ρωσία στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων CMA CGM Jacques Saade δένει στο λιμάνι της Χάβρης. Γαλλία, 21 Ιανουαρίου 2021. (Sameer Al-doumy/AFP μέσω Getty Images)
Αναλαμβάνοντας τον νέο του ρόλο, ο Πάζντερ ανέφερε ότι η κοινή επιχειρηματική εμπειρία που μοιράζεται με τον Τραμπ σημαίνει ότι συνεργάζονται εύκολα στις διαπραγματεύσεις.
Επεσήμανε ότι βρίσκει τον Αμερικανό πρόεδρο εύκολο στη συνεργασία, ειλικρινή και πρόθυμο να ακούσει, να κατανοήσει και να στηρίξει, όταν χρειάζεται, και τον περιέγραψε ως άνθρωπο ο οποίος παραμένει ο ίδιος είτε στον Λευκό Οίκο είτε σε μια συνέντευξη είτε σε μια προσωπική στιγμή, χαρακτηρίζοντάς τον «πολύ ειλικρινή και πολύ καλό».
Μια πειραματική γονιδιακή θεραπεία από την εταιρεία uniQure επιβράδυνε την εξέλιξη της νόσου Χάντινγκτον κατά 75 τοις εκατό σε διάστημα τριών ετών, ανακοίνωσε η εταιρεία στις 24 Σεπτεμβρίου, ενισχύοντας τις ελπίδες για την πρώτη θεραπεία που μπορεί να αλλάξει την πορεία αυτής της θανατηφόρας εγκεφαλικής διαταραχής.
Η Χάντινγκτον είναι μια σπάνια κληρονομική πάθηση που προκαλείται από ένα ελαττωματικό γονίδιο, το οποίο οδηγεί στην παραγωγή τοξικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως στη δεκαετία των 30 ή των 40 και επιδεινώνονται σταθερά μέσα σε 10 έως 20 χρόνια, στερώντας από τους ασθενείς τον έλεγχο των μυών, τις γνωστικές ικανότητες και την ανεξαρτησία τους. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εγκεκριμένες θεραπείες που να επιβραδύνουν ή να σταματούν την εξέλιξή της.
Η θεραπεία, με την ονομασία AMT-130, χορηγείται μέσω μιας χειρουργικής διαδικασίας που γίνεται μία φορά και εγχέει γενετικό υλικό απευθείας στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Στη μελέτη, η θεραπεία επιβράδυνε τη συνολική εξέλιξη της νόσου σε ένα καθιερωμένο μέτρο που ονομάζεται σύνθετη Κλίμακα Ενοποιημένης Αξιολόγησης της Νόσου Χάντινγκτον (composite Unified Huntington’s Disease Rating Scale), η οποία συνδυάζει την κίνηση, τις νοητικές δεξιότητες και τη λειτουργικότητα της καθημερινότητας. Επίσης, έδειξε οφέλη σε μια ξεχωριστή κλίμακα που ονομάζεται Συνολική Λειτουργική Ικανότητα, η οποία καταγράφει το πόσο καλά μπορούν οι ασθενείς να διαχειρίζονται ανεξάρτητα την καθημερινή ζωή.
Η Δρ Σάρα Ταμπρίζι (Dr. Sarah Tabrizi), καθηγήτρια κλινικής νευρολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Νόσου Χάντινγκτον του University College London, δήλωσε ότι θεωρεί αυτά τα πρωτοποριακά δεδομένα τα πιο πειστικά στον τομέα έως σήμερα και ότι υπογραμμίζουν τις πιθανές τροποποιητικές επιδράσεις της θεραπείας στη νόσο Χάντινγκτον, όπου εξακολουθεί να υπάρχει επείγουσα ανάγκη.
Επισήμανε ότι τα δεδομένα δείχνουν πως το AMT-130 έχει τη δυνατότητα να επιβραδύνει ουσιαστικά την εξέλιξη της νόσου, προσφέροντας πολυαναμενόμενη ελπίδα σε άτομα και οικογένειες που πλήττονται από αυτήν την καταστροφική πάθηση.
Εκτός από την επιβράδυνση της συνολικής έκπτωσης, η μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς διατήρησαν σε μεγαλύτερο βαθμό την ικανότητά τους να λειτουργούν στην καθημερινότητα και παρουσίασαν θετικές τάσεις στη μνήμη και τις κινητικές δεξιότητες. Τα επίπεδα ενός βασικού βιοδείκτη που συνδέεται με βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων ήταν χαμηλότερα στους ασθενείς που έλαβαν τη θεραπεία, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να προστατεύει τους νευρώνες.
Ο Δρ Ουαλίντ Αμπί Σαάμπ (Dr. Walid Abi-Saab), επικεφαλής ιατρικός διευθυντής της uniQure, με έδρα το Άμστερνταμ και γραφείο στο Λέξινγκτον της Μασαχουσέτης, δήλωσε ότι η εταιρεία είναι εξαιρετικά ενθουσιασμένη με αυτά τα αρχικά αποτελέσματα και με το τι μπορεί να σημαίνουν για τα άτομα και τις οικογένειες που ζουν με τη νόσο Χάντινγκτον.
Τόνισε ότι τα ευρήματα ενισχύουν την πεποίθηση πως το AMT-130 έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει ριζικά το τοπίο της θεραπείας για τη νόσο Χάντινγκτον, παρέχοντας παράλληλα σημαντικές αποδείξεις που στηρίζουν τις γονιδιακές θεραπείες ακριβείας μίας δόσης για την αντιμετώπιση νευρολογικών διαταραχών.
Η θεραπεία γενικά ήταν καλά ανεκτή, χωρίς να αναφερθούν νέες σοβαρές παρενέργειες σχεδόν σε τρία χρόνια, σύμφωνα με την uniQure.
Η εταιρεία σχεδιάζει να ζητήσει από τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές την έγκριση της θεραπείας στις αρχές του 2026, με στόχο την κυκλοφορία της αργότερα το ίδιο έτος. Περίπου 41.000 άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν με τη νόσο Χάντινγκτον, ενώ άλλοι 200.000 φέρουν το ελαττωματικό γονίδιο.
Αν εγκριθεί, το AMT-130 θα αποτελέσει την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία που επιβραδύνει τη νόσο Χάντινγκτον, προσφέροντας σε ασθενείς και οικογένειες περισσότερα χρόνια ανεξαρτησίας απέναντι σε μια πάθηση που επί μακρόν θεωρούνταν μη αντιμετωπίσιμη.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρέλαβε στις 24 Σεπτεμβρίου το Βραβείο Τέμπλετον, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του επικεντρώθηκε στη σχέση πίστης και επιστήμης και στην ανάγκη προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Το Βραβείο Τέμπλετον συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο άνω του ενός εκατομμυρίου δολαρίων, το οποίο διατίθεται για την υποστήριξη του έργου και των πρωτοβουλιών του εκάστοτε βραβευθέντος. Από το 1972 απονέμεται κάθε χρόνο σε προσωπικότητες που συμβάλλουν στη γεφύρωση θρησκείας και επιστήμης και στην προώθηση της πνευματικής κατανόησης.
Στο παρελθόν έχουν τιμηθεί, μεταξύ άλλων, η Μητέρα Τερέζα, ο Θιβετιανός πνευματικός ηγέτης Δαλάι Λάμα, ο Βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης και αρχιεπίσκοπος Νότιας Αφρικής Ντέσμοντ Τούτου, καθώς και ο Βρετανός αστροφυσικός και πρώην πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου Μάρτιν Ρις.
Παραλαμβάνοντας το βραβείο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε ότι η διάκριση «δεν ανήκει σε ένα άτομο αλλά σε ένα όραμα που εμπνέει το Οικουμενικό Πατριαρχείο επί τρεις δεκαετίες». Υπενθύμισε την πρωτοβουλία του προκατόχου του, Πατριάρχη Δημητρίου, το 1989, να καθιερωθεί η 1η Σεπτεμβρίου ως ημέρα προσευχής για την προστασία της δημιουργίας, η οποία υιοθετήθηκε στη συνέχεια και από άλλες χριστιανικές εκκλησίες.
Στην ομιλία του, με θέμα «Όπου Ουρανός συναντά τη Γη: Στοχασμός για την Πίστη, την Επιστήμη και τον Πλανήτη μας», υπογράμμισε ότι «η αποξένωση μεταξύ επιστήμης και θρησκείας πρέπει να τερματιστεί», σημειώνοντας πως «όταν ένας επιστήμονας μελετά το λιώσιμο των πάγων και ένας θεολόγος συλλογίζεται τους στεναγμούς της δημιουργίας, διαβάζουν το ίδιο βιβλίο σε διαφορετικές γλώσσες».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στην περιβαλλοντική κρίση, στην απώλεια του «ιερού ρυθμού του φυσικού χρόνου» και στις συνέπειες για τους νέους, επισημαίνοντας ότι «όταν τα παιδιά μας χάνουν την ελπίδα, αυτό αποτελεί ηθική αποτυχία και πνευματική κρίση». Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για «άσκηση» και «μέτρο» απέναντι στην υπερκατανάλωση, υπογραμμίζοντας ότι αποτελούν δρόμο απελευθέρωσης από τον ατελείωτο κύκλο της απληστίας.
Τέλος, κάλεσε σε συλλογική δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η επιστημονική γνώση υπάρχει, οι πνευματικοί πόροι επαρκούν, τα τεχνολογικά εργαλεία είναι διαθέσιμα. Αυτό που λείπει είναι η βούληση».
Συνάντηση με τον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ είχε χθες στη Νέα Υόρκη ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου.
Στο επίκεντρο της συζήτησής τους, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, βρέθηκαν στρατηγικά ζητήματα που άπτονται της ενίσχυσης της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ, καθώς και η λειτουργία του Κάθετου Διαδρόμου (Vertical Corridor) φυσικού αερίου και η αποσύνδεση από το ρωσικό αέριο, ως στρατηγική προτεραιότητα.
Πρόκειται για θεματικές ενότητες που οι δύο υπουργοί συμφώνησαν να συμπεριληφθούν στην ημερήσια διάταξη της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, 6-7 Νοεμβρίου, με τη συμμετοχή του υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ.
Ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε στον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ ότι μέσω της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης (FSRU), τα σημεία εισόδου LNG της χώρας μας που συνδέονται με τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας και τον Κάθετο Διάδρομο, ενισχύεται η ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής.
«Έτσι, συμβάλουμε ουσιαστικά στη μεταμόρφωση και στην ανάπτυξη της περιοχής. Οι υποδομές οδηγούν το αμερικανικό LNG όχι μόνο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλά μέχρι την Μολδαβία και την Ουκρανία, προσφέροντας σταθερότητα και προοπτική σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Επιπροσθέτως, συζητήθηκε και η ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και τα επόμενα βήματα μέχρι την κατακύρωση του διεθνούς διαγωνισμού στην κοινοπραξία Chevron – Helleniq Energy, ενώ συμφωνήθηκε η ανάγκη επιτάχυνσης και ενίσχυσης της πρωτοβουλίας 3+1, στην ατζέντα της οποίας θα προστεθούν και τα ζητήματα Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο των εργασιών του Atlantic Council που διεξάγεται στη Νέα Υόρκη, με βασικό θέμα την ενεργειακή ασφάλεια στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Συμβούλιο, ο κ. Παπασταύρου τόνισε ότι η ενεργειακή ασφάλεια ισοδυναμεί με εθνική ασφάλεια, κάτι που ανέδειξε στην δική του παρέμβαση και ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ.
Ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε πως «η ροή αμερικανικού LNG στην Ελλάδα αυξάνεται σταθερά, ενώ η εξάρτηση από το ρωσικό αέριο βαίνει διαρκώς μειούμενη. Το 81% των ελληνικών εισαγωγών LNG κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025 προήλθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε όρους όγκου, αυτό ήταν σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2024». Παράλληλα, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα θα συνεχίσει να αποτελεί αξιόπιστο κόμβο διοχέτευσης της αμερικανικής ενέργειας στην Ευρώπη, πυλώνα σταθερότητας και ευημερίας για την περιοχή μας, και σταθερό φίλο των Ηνωμένων Πολιτειών».
Στο πλαίσιο του Atlantic Council, ο κ. Παπασταύρου συμμετείχε σε πάνελ, στο οποίο έλαβαν ακόμα μέρος η γενική διευθύντρια Ενέργειας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντίτε Γιουλ Γιόργκενσεν, ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας, Μάργους Τσάκνα, ο υπουργός Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Γεωργίας της Ουκρανίας, Ολεξίι Σομπολέφ, ο υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, Ζέτσο Στάνκοφ, ο υπουργός Ενέργειας της Ρουμανίας, Μπόγκνταν Γκρούια Ιβάν, ο υφυπουργός στην Καγκελαρία της Πολωνίας, Karol Kazimierz Rabenda, καθώς και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Τσεχίας, Τζίρι Κοζάκ.
Τέλος, ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας πραγματοποίησε διμερείς συναντήσεις με τον Ρουμάνο και τον Βούλγαρο ομόλογο του, Μπόγκνταν Γκρούια Ιβάν και Ζέτσο Στάνκοφ.
Ο κ. Παπασταύρου θα συναντηθεί σήμερα με τον σύμβουλο του Προέδρου των ΗΠΑ και διευθυντή του Γραφείου Επιστήμης και Τεχνολογικής Πολιτικής του Λευκού Οίκου, Μάικλ Κρατσίος.
Ένας άνδρας, 40 ετών, συνελήφθη στο Δυτικό Σάσεξ στο πλαίσιο έρευνας για την κυβερνοεπίθεση που δέχθηκε η εταιρεία Collins Aerospace την περασμένη εβδομάδα, ανακοίνωσε η Εθνική Υπηρεσία Εγκλήματος ( NCA) του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε στο λογισμικό της εταιρείας που είναι υπεύθυνη για το check in των επιβατών και των αποσκευών, είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες πτήσεις να καθυστερήσουν και δεκάδες να ακυρωθούν στα αεροδρόμια: Χίθροου του Λονδίνου, το διεθνές αεροδρόμιο των Βρυξελών και το αεροδρόμιο Βρανδεμβούργο του Βερολίνου.
Σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές ο άντρας συνελήφθη την Τρίτη με την υποψία αδικημάτων που ορίζει ο νόμος για την κακή χρήση υπολογιστών, αλλά αφέθηκε ελεύθερος την Τετάρτη με περιοριστικούς όρους.
«Παρόλο που αυτή η σύλληψη αποτελεί ένα θετικό βήμα, η έρευνα για το περιστατικό αυτό βρίσκεται στα αρχικά της στάδια και συνεχίζεται», δήλωσε ο Πολ Φόστερ, επικεφαλής της εθνικής μονάδας καταπολέμησης κυβερνοεγκλήματος της NCA.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός πως βρέθηκαν πρακτικές λύσεις για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που παρουσιάστηκε στο λογισμικό της Collins Aerospace , κάποιες αεροπορικές εταιρείες εξακολουθούν να έχουν καθυστερήσεις καθώς η αυτοματοποιημένη διαδικασία του check- in γίνεται ακόμη χειροκίνητα. Υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί άλλη μια εβδομάδα μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως το πρόβλημα.
Τέλος σύμφωνα με την υπηρεσία κυβερνοασφάλειας της ΕΕ η επίθεση αυτή ανήκει στην κατηγορία ransomware. Πρόκειται για μορφή κυβερνοεπίθεσης όπου οι δράστες «κλειδώνουν» ή κρυπτογραφούν τα δεδομένα ενός υπολογιστή ή συστήματος και στη συνέχεια απαιτούν λύτρα (ransom), συνήθως σε κρυπτονομίσματα, για να τα ξεκλειδώσουν ή να επιτρέψουν ξανά την πρόσβαση στο σύστημα.
Η κατανάλωση οποιασδήποτε ποσότητας αλκοόλ πιθανότατα αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στο «BMJ Evidence Based Medicine». Μάλιστα, αντίθετα με άλλες μελέτες διαπιστώθηκε ότι ακόμα και η ελαφριά κατανάλωση αλκοόλ είναι απίθανο να μειώσει τον κίνδυνο.
Η συγκεκριμένη συνδυασμένη παρατηρησιακή και γενετική μελέτη εντόπισε ότι ο κίνδυνος αυξάνεται παράλληλα με την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνεται. Για παράδειγμα, η κατανάλωση τριών ποτών την εβδομάδα συσχετίστηκε με 15% μεγαλύτερο ρίσκο σε σχέση με την κατανάλωση ενός ποτού την εβδομάδα. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκε προστατευτική επίδραση από τα χαμηλά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ.
Επιπλέον, όσοι εμφάνισαν άνοια συνήθως έπιναν λιγότερο με την πάροδο των ετών στα χρόνια που προηγήθηκαν της διάγνωσής τους, γεγονός που υποδηλώνει, σύμφωνα με τους ερευνητές, ότι η πρώιμη γνωστική παρακμή οδηγεί σε μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ και αυτό αποτελεί τη βάση των υποτιθέμενων προστατευτικών επιδράσεων του αλκοόλ. Όπως παρατηρούν οι ερευνητές, «το μοτίβο μειωμένης κατανάλωσης αλκοόλ πριν από τη διάγνωση της άνοιας που παρατηρήθηκε στη μελέτη μας υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα της εξαγωγής συμπερασμάτων για την αιτιότητα από τα δεδομένα παρατήρησης, ειδικά σε ηλικιωμένους πληθυσμούς».
Οι ερευνητές βασίστηκαν σε δεδομένα από δύο μεγάλες βιοϊατρικές βάσεις δεδομένων, το αμερικανικό US Million Veteran Program (MVP) και τη βρετανική Biobank. Οι συμμετέχοντες, ηλικίας από 56 έως 72 ετών, κατά την έναρξη της μελέτης παρακολουθήθηκαν από την αρχή μέχρι την πρώτη διάγνωση άνοιας, τον θάνατο ή την ολοκλήρωση της παρακολούθησης. Η μέση περίοδος παρακολούθησης των περίπου 550.000 συμμετεχόντων ήταν τέσσερα έτη για την ομάδα των ΗΠΑ και δώδεκα για την ομάδα της Βρετανίας.
Στο παρατηρησιακό κομμάτι της μελέτης, οι συμμετέχοντες ανέφεραν το πόσο έπιναν και οι ερευνητές συνέκριναν την κατανάλωση αλκοόλ με τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας με την πάροδο του χρόνου. Οι παρατηρησιακές αναλύσεις κατέδειξαν ότι σε σύγκριση με όσους έπιναν λίγο (λιγότερα από επτά ποτά την εβδομάδα), ο κίνδυνος άνοιας ήταν υψηλότερος κατά 41% μεταξύ εκείνων που δεν έπιναν και εκείνων που έπιναν πολύ (40 ή περισσότερα ποτά την εβδομάδα). Σε όσους ήταν εξαρτημένοι από το αλκοόλ, ο κίνδυνος ήταν 51%.
Στη συνέχεια, όμως, εξετάστηκαν γενετικές αναλύσεις από 45 μελέτες για την άνοια, οι οποίες αφορούσαν σε 2,4 εκατομμύρια άτομα. Από τη γενετική ανάλυση προέκυψε η γραμμική αύξηση του κινδύνου άνοιας ανάλογα με το πόσο αυξημένη ήταν η κατανάλωση αλκοόλ και όχι ο συσχετισμός της παρατηρησιακής ανάλυσης.
«Τα ευρήματα της μελέτης μας υποστηρίζουν την αρνητική επίδραση όλων των τύπων κατανάλωσης αλκοόλ στον κίνδυνο άνοιας, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν την προηγουμένως υποδεικνυόμενη προστατευτική επίδραση της μέτριας κατανάλωσης αλκοόλ», σημειώνουν οι ερευνητές.
«Στην προσεχή παρέλαση της Θεσσαλονίκης, την 28η Οκτωβρίου θα δείτε μια άλλη παρέλαση. Έναν Στρατό, ο οποίος έχει κάποιες δυνατότητες διαφορετικές από τις παλαιές. Η ελληνική κοινωνία θα δει στο που είμαστε και στο που πάμε» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας Νίκος Δένδιας κατά την επεξεργασία του σχεδίου νόμου για την «Έγκριση σχεδίων Συμβάσεων στον τομέα της άμυνας για την τροποποίηση των υπό στοιχεία 016B/21 και 017Β/21 Συμβάσεων για την προμήθεια φρεγατών τύπου «FDI HN» και την εν συνεχεία υποστήριξή τους» στην Επιτροπή Εθνικής ‘Αμυνας και Εξωτερικών της Βουλής.
Ο κ. Νίκος Δένδιας, παράλληλα, έκανε γνωστό ότι «την Δευτέρα θα πάω στην Ιταλία και η πρόθεσή μας είναι και ελπίζω να τα καταφέρουμε να υπογράψουμε ένα Μνημόνιο συνεννόηση με την Ιταλική πλευρά για τις Bergamini».
Ο υπουργός διευκρίνισε πως «δεν πρόκειται για αγορά, αλλά ότι θα υπογράψουμε ένα Μνημόνιο έναρξης διαπραγματεύσεων, καθώς έχει τελειώσει η επιθεώρηση των πλοίων αυτών από το Πολεμικό μας Ναυτικό» Ο κ. Δένδιας μάλιστα εξέφρασε την εκτίμησή του για την επίτευξή αυτού του στόχου λέγοντας ότι «επειδή υπάρχει ένα πλαίσιο συνεννόησης ελπίζω ότι αυτό θα είναι επιτυχές. Είναι για δύο συν δύο ιταλικά βαπόρια. Τα δύο καταρχήν και μετά όταν η Ιταλία αποδεσμέυσει τα άλλα δύο».
Εάν αυτό το καταφέρουμε, είπε ο κ. Δένδιας «θα πρόκειται για μια τεράστια επιτυχία, καθώς σε ελάχιστο χρόνο θα αποκτήσουμε πλέον το πιο ισχυρό και σύγχρονο Πολεμικό Ναυτικό στην Ιστορία μας».
Σχετικά με την έγκριση των σχεδίων για την απόκτηση της τέταρτης φρεγάτας και την αναβάθμισης των τριών προηγουμένων Belharra Standard 2 στο ίδιο επίπεδο Standard 2++ ο υπουργός είπε ότι αυτό «τις μετατρέπει στις πιο προηγμένες φρεγάτες που υπάρχουν στον πλανήτη».
Για την ανάγκη εκσυγχρονισμού των τριών προηγούμενων φρεγατών Belharra ο υπουργός υπενθύμισε πως «η διαπραγμάτευσή τους ξεκίνησε το 2020 ως ένα συμπληρωματικό παρακολούθημα της συμφωνίας με τους Γάλλους. Σήμερα η πραγματικότητα στον πλανήτη έχει αλλάξει δραματικά και η σύγκριηση με το 2020 έχει όσο με τον μεσαίωνα».
Επισήμανε ότι «η υπερπληθώρα ζήτησης και η μηδενική προσφορά που υπάρχει σήμερα είναι κάτι που θα πρέπει να το συνεκτιμήσετε και να μην ομιλούμε εκτός της τρέχουσας πραγματικότητας. Το ότι δέχθηκαν οι Γάλλοι να αλλάξουμε τις προδιαγραφές των πλοίων αυτών οφείλεται ότι άλλαξε η πραγματικότητα, καθώς έχουν γίνει στο μεταξύ τρείς πόλεμοι. Και δεν είναι δυνατόν να ζητήσουμε την παραγγελία μιας νέας φρεγάτας με τις προδιαγραφές που υπήρχαν πριν από αυτούς τους τρείς πολέμους».
Ο κ. Δένδιας εξήγησε ότι «η αξία ενός πλοίου δεν είναι το σκαρί του, αλλά οι δυνατότητές τους στα συστήματα που φέρει όπως τα anti – droons και η αντιμετώπιση των πολλαπλών απειλών». Το πολεμικό Ναυτικό μας είπε ο υπουργός «πήρε ένα πλοίο (εν. τις Belharra Standard 2) και τις μετατρέπει στις πιο προηγμένες φρεγάτες που υπάρχουν στον πλανήτη».
Για το κόστος, ο υπουργός κάλεσε τα κόμματα να κοιτάξουν και να συγκρίνουν «το ποσό που πρόσφατα συμφώνησαν οι Νορβηγοί για να αγοράσουν πλοία». Υπενθύμισε ότι «το 2020, η Naval Group ήταν τότε σε εξαιρετική δύσκολη θέση γιατί είχε ματαιωθεί η παραγγελία υποβρυχίων από τους Αυστραλούς, γι’ αυτό και οι Γάλλοι τότε έδωσαν ένα πολύ μεγάλο ποσό έκπτωσης» Παρ΄όλα αυτά επισήμανε ο κ. Δένδιας «οι Γάλλοι διατήρησαν την βασική τιμή».
Αναφορικά με το προστιθέμενο τίμημα που προκύπτει σε σχέση με αυτό των τριών προηγούμενων φρεάτων Belharra Standard 2 (από τα 719,6 εκατ. ευρώ στο 790 εκατ. ευρώ) ο υπουργός ανέφερε ότι «η φρεγάτα τύπου Standard 2++ στην πραγματικότητα είναι ένα άλλο πλοίο σε δυνατότητες» και διευκρίνισε πως «η δυνατότητα άσκησης προαίρεσης (option) που υπήρχε για την τέταρτη φρεγάτα αφορούσε την υποχρέωση της Γαλλίας να μας πουλήσει μια φρεγάτα τύπου επιπέδου Standard 2 και όχι Standard 2++ που κατά την κρίση του ΠΝ απαιτείται για να αντιμετωπίσει την σημερινή πραγματικότητας και τις απειλές που υπάρχουν» και «θα ήταν εγκληματικό να αγοράσουμε μια φρεγάτα τύπου Standard 2 που είναι η αλήθεια ότι δεν μας επαρκεί για την αντιμετώπιση της εθνικής μας άμυνας».
Σχολιάζοντας την κριτική περί υπερεπενδύσεων σε αυτό το πρόγραμμα των φρεάτων Belharra και εάν αυτές κινδυνεύουν από το πληγούν από ένα drons μικρότερης αξίας , ο κ. Δένδιας είπε ότι «ναι, η φρεγάτα μπορεί να αντιμετωπίσει τα anti- drones, μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό της όπως και πολλαπλές απειλές δημιουργώντας μια ομπρέλα» σημειώνοντας ότι ειδικά για τις απειλές των drones «ένα από τα πρώτα μελήματα ήταν να κατασκευάσουμε τον “Κένταυρο” το δικό μας anti- drones σύστημα που η αξία του αποδείχθηκε στην Ερυθρά Θάλασσα και το έχουν όλες οι φρεγάτες του ΠΝ μας, πρόκειται για ένα anti- drones σύστημα που είναι ειδικά παραμετροποιημένο σε συγκεκριμένες αποστολές» που μπορούμε να δεχθούμε.
Ο υπουργός, ανέφερε ότι στην Σύμβαση υπάρχουν ρήτρες καθυστέρησης όπως σε κάθε σύμβαση. Η αναβαθμίσεις των τριών φρεγατών θα γίνουν εδώ στην χώρα μας και αυτό είναι τμήμα της συμφωνίας. Διευκρίνισε ότι η πρόβλεψη στην συμφωνία από το 12% έχει ανέλθει στο 25% για την εγχώρια εμπλοκής κατασκευών.
Ο κ. Δένδιας είπε πως η χώρα μας θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα ELSA, ενώ σχετικά με το πρόγραμμα SAFE ζήτησε από τα κόμματα «να μην το αντιμετωπίζετε σαν να είναι δωρεάν λεφτά τα οποία χάνουμε. Το SAFE δεν είναι δωρεάν, είναι δάνειο. Η Ελλάδα έχει δεδομένο δημοσιονομικό χώρο».
Επισήμανε πως μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία δεν έχουν μπει καθόλου στο δανειακό σκέλος του SAFE, αλλά μόνο στον μηχανισμό.«Εμείς μπήκαμε σύμφωνα με το δανειακό περιθώριο που έχουμε σύμφωνα με το δημοσιονομικό μας περιθώριο. Μην εκλαμβάνετε το SAFE ως κάτι που ήταν τσάμπα και το χάσαμε» γι΄ αυτό εξήγησε «όταν το υπουργείο Οικονομικών έδωσε 1,2 εκατ ευρώ προσθέσαμε ακριβώς εξοπλιστικά προγράμματα σε αυτό το ύψος»
Ο υπουργός απαντώντας σε γενικότερες αναφορές σε σχέση με τις ΕΔ ανέφερε ότι στο σκέλος των αμοιβών των στελεχών έχουμε κάνει «σημαντικές αυξήσεις από εξοικονομήσεις μέσα από το Υπουργείο και στα ειδικά στα πληρώματα του στόλου έχουν δοθεί δύο επιπρόσθετα επιδόματα και τα πληρώματα που είναι στην Ερυθρά Θάλασσα είναι ικανοποιημένα. Παράλληλα ανέφερε πως τις επόμενες ημέρες θα γίνει η παρουσίαση του μεγαλύτερου στεγαστικού προγράμματος από την ίδρυση του ελληνικού Κράτους και θα καλύψει το σύνολό του τις ανάγκες των ΕΔ.
Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δημήτρης Χούπης απαντώντας σε ερωτήματα και αναφορές βουλευτών σχετικά με τις υπό συζήτηση των σχεδίων συμβάσεων ανέφερε ότι η προαίρεση της προηγούμενης συμφωνίας δεν ασκήθηκε μέσα στον προβλεπόμενο χρόνο, καθώς οι σημερινές δυνατότητες τότε δεν ήταν διαθέσιμες, αλλά ούτε υπήρχαν τα διδάγματα των πολέμων και της συμμετοχής του ΠΝ από τις επιχειρήσεις «ΑΣΠΙΔΑ».
Το σημαντικό της τροποποίησης της σύμβασης, είπε ο αρχηγός είναι ότι «δεν παίρνουμε ένα τέταρτο εκσυγχρονισμένο πλοίο, αλλά ανασχεδιάστηκε και ο ΚΙΜΩΝ και οι άλλες δύο φρεγάτες που επανασχεδιάστηκαν για να γίνουν από Standard 2 σε Standard 2++. Το ποσοστό της ελληνικής βιομηχανίας ανέρχεται στο 25% και για τις δύο συμβάσεις. Η Naval Group έχει έως τώρα 130 συμβάσεις με 70 ελληνικές εταιρείες. Όλες οι αναβαθμίσεις θα γίνουν στην Ελλάδα από αυτή του ΚΙΜΩΝΑ έως του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ και θα πραγματοποιούνται στις περιόδους ακινησίας τους. Το support των τεσσάρων πλοίων συνολικά αυξάνεται μέχρι το μισό του 2030. Ο κ. Χούπης, σημείωσε πως υπάρχει η δυνατότητα να φέρουν βλήματα ENSIEM ακόμα και εάν τελικά δεν προκύψει το βλήμα από το πρόγραμμα ELSA. Ο αρχηγός δεσμεύτηκε εάν θελήσουν τα μέλη της Επιτροπής να αναλύσει πλήρως και διεξοδικά σε απόρρητη συνεδρίαση τις επιχειρησιακές δυνατότητες που θα έχουν οι φρεγάτες αυτές αρκούμενος να πει ότι «συμπεριλαμβάνονται η αντιμετώπιση όλων των σύγχρονων απειλών, ενώ υποστηρίζεται και η νέα δομή δυνάμεων».
Ο αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δημήτριος – Ελευθέριος Κατάρας κατά την έναρξη της συνεδρίασης, προχώρησε σε μια αναλυτική παρουσίαση με διαφάνειες των σχεδίων Συμβάσεων τονίζοντας « πως οι τέσσερις αυτές φρεγάτες καλύπτουν πλήρως τις επιχειρησιακές απαιτήσεις σε όλα τα είδη των πολέμων».
Οι φρεγάτες αυτές σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι αποτελούν ένα τεχνολογικό άλμα παρέχοντας μια εξαιρετική επιχειρησιακή αναβάθμιση του στόλου και της αντιμετώπισης των σύγχρονων απειλών. Επιφέρουν μια εξαιρετική αλλαγή στην φιλοσοφία του Πολεμικού Ναυτικού σε καινοτομίες για την προστασία της ελληνικής επικράτειας.
Για τα βλήματα ELSA που θα προκύψουν μετά το 2030 θα προσφέρουν δραστική αύξηση της εμβέλειας και την δυνατότητα στρατηγικών πληγμάτων με ακρίβεια μακριά από τα στενά όρια υπεράσπισης. Οι φρεγάτες Standard 2++ είπε ενσωματώνουν όλες τις καινοτομίες και τις τεχνολογίες αιχμής που συντελούν σε μοναδικές επιχειρησιακές δυνατότητες, κατέχουν ιδιαίτερες δυνατότητες κυβερνοάμυνας και κυβερνοασφάλειας, ενώ εξυπηρετούν και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Με τον εξοπλισμό τους σε επιχειρήσεις επιφανείας μπορεί να καλυφθεί ολόκληρος ο τομέας του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου έναντι εχθρικών μονάδων επιφανείας, καθώς και προσβολής στόχων ξηράς όπως και η προστασία ολόκληρου του FAR. Αναφερόμενος στο χρονοδιάγραμμα παράδοσης των τριών πρώτων φρεγατών είπε ότι σταδιακά θα είναι μέχρι το τέλος του 2026.
Η επεξεργασία του σχεδίου νόμου στην Επιτροπή θα συνεχιστεί αύριο το μεσημέρι με την ακρόαση φορέων και αμέσως μετά με την τρίτη και τελευταία συζήτησή του.
