Τετάρτη, 15 Οκτ, 2025

Η απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στη Μαρία Κορίνα Μασάδο προκαλεί διεθνείς αντιδράσεις

Η φετινή απονομή του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στην ηγέτιδα της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα Μαρία Κορίνα Μασάδο έχει πυροδοτήσει ευρεία πολιτική και διπλωματική συζήτηση, με την Επιτροπή Νόμπελ να υπερασπίζεται την επιλογή της και τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ να δηλώνει πως η ίδια η βραβευθείσα τον τίμησε αφιερώνοντάς του το βραβείο.

Η Μασάδο, πρώην προεδρική υποψήφια της αντιπολίτευσης, τιμήθηκε στις 10 Οκτωβρίου «για την ακούραστη δράση της στην προώθηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων του λαού της Βενεζουέλας» και «για τον αγώνα της να επιτύχει μια ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία». Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ, σε ανακοίνωσή της, την περιέγραψε ως «μια θαρραλέα και αφοσιωμένη υπερασπίστρια της ειρήνης» που «κρατά τη φλόγα της δημοκρατίας αναμμένη μέσα στο σκοτάδι της καταστολής».

Η απόφαση, ωστόσο, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε πολιτικούς κύκλους στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς πολλοί θεωρούσαν ότι το βραβείο θα έπρεπε να απονεμηθεί στον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος έχει αναγνωριστεί διεθνώς για τις μεσολαβητικές του προσπάθειες σε διάφορες εστίες πολέμου.

Η Επιτροπή απαντά στις πιέσεις

Κατά την ανακοίνωση της απονομής στο Όσλο, ο πρόεδρος της Νορβηγικής Επιτροπής Νόμπελ, Γιόργκεν Βάτνε Φρίντνες, δέχθηκε ερωτήσεις σχετικά με το αν η παράλειψη του ονόματος του Τραμπ συνιστά πολιτική επιλογή. Ο Φρίντνες υπογράμμισε ότι «στη μακρά ιστορία του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης, η Επιτροπή έχει δει πολλές μορφές εκστρατειών και δημόσιας πίεσης», εξηγώντας πως η απόφαση βασίζεται αποκλειστικά «στο έργο και τη βούληση του Άλφρεντ Νόμπελ». Όπως είπε χαρακτηριστικά, «η Επιτροπή συνεδριάζει σε μια αίθουσα γεμάτη με τα πορτρέτα όλων των βραβευμένων, μια αίθουσα που αποπνέει θάρρος και ακεραιότητα».

Ο πρόεδρος της Επιτροπής απέφυγε να σχολιάσει το ζήτημα του χρονισμού, επισημαίνοντας απλώς ότι η προθεσμία για τις φετινές υποψηφιότητες έληξε στις 31 Ιανουαρίου — λίγες ημέρες μετά την έναρξη της δεύτερης προεδρικής θητείας του Τραμπ. Αυτό σημαίνει ότι οι πιο πρόσφατες ειρηνευτικές του πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να εξεταστούν για το βραβείο του 2026.

Παρά τη διευκρίνιση, ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου, Στήβεν Τσενγκ, κατηγόρησε την Επιτροπή για πολιτική μεροληψία, υποστηρίζοντας ότι «έθεσε την πολιτική πάνω από την ειρήνη». Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ανέφερε ότι ο Τραμπ «έχει την καρδιά ενός ανθρωπιστή» και ότι «κανείς δεν μπορεί να επιτύχει όσα εκείνος με τη δύναμη της θέλησής του».

Η Μασάδο εμπνέει τη Βενεζουέλα

Η Μαρία Κορίνα Μασάδο, ιστορικό στέλεχος της αντιπολίτευσης, είχε αναδειχθεί ως η ενωτική μορφή ενός κατακερματισμένου πολιτικού μετώπου στη Βενεζουέλα, προτάσσοντας το αίτημα για ελεύθερες εκλογές και δημοκρατική διακυβέρνηση. Το καθεστώς του προέδρου Νικολάς Μαδούρο την απέκλεισε από τη συμμετοχή στις εκλογές του 2024 και την ανάγκασε να περάσει στην παρανομία. Παρά τις απειλές κατά της ζωής της, παρέμεινε στη χώρα, εμπνέοντας εκατομμύρια συμπολίτες της.

Μετά την ανακοίνωση της βράβευσης, η Μασάδο αφιέρωσε το βραβείο στον πρόεδρο Τραμπ και στον αμερικανικό λαό, χαρακτηρίζοντάς τους «κύριους συμμάχους στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία». Σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα X, ανέφερε ότι «η Βενεζουέλα βρίσκεται στο κατώφλι της νίκης» και ότι «τώρα, περισσότερο από ποτέ, υπολογίζει στους φίλους της ελευθερίας σε όλο τον κόσμο».

Το τηλεφώνημα στον Τραμπ

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, ο πρόεδρος Τραμπ αποκάλυψε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τη Μασάδο την ημέρα της ανακοίνωσης. Όπως είπε, η ίδια τού μετέφερε ότι αποδέχεται το βραβείο «προς τιμήν του», γιατί εκείνος «πραγματικά το αξίζει». Ο Τραμπ χαρακτήρισε την πράξη της «πολύ ευγενική» και αστειεύτηκε πως «δεν της ζήτησε να του το παραχωρήσει», αλλά τόνισε ότι εκτίμησε βαθιά τη χειρονομία.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μιλά σε δημοσιογράφους από το γραφείο Resolute μετά την υπογραφή εκτελεστικού διατάγματος στο Οβάλ Γραφείο, στις 30 Ιανουαρίου 2025. (Chip Somodevilla/Getty Images)

 

Ο πρόεδρος αναφέρθηκε επίσης στις ειρηνευτικές του πρωτοβουλίες, λέγοντας ότι μεσολάβησε για τον τερματισμό των πολέμων μεταξύ Κονγκό και Ρουάντας, Πακιστάν και Ινδίας, καθώς και για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Γάζα. Υπενθύμισε ότι το Ισραήλ και η Χαμάς υπέγραψαν στις 9 Οκτωβρίου συμφωνία για την απελευθέρωση ομήρων, στο πλαίσιο του  σχεδίου των είκοσι σημείων που είχε ο ίδιος προτείνει για τον τερματισμό του πολέμου.

Αναγνωρίζοντας ότι η προθεσμία για τις υποψηφιότητες είχε ήδη λήξει, ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να βραβευθεί το επόμενο έτος, σημειώνοντας πως «υπάρχουν εκείνοι που λένε ότι έπρεπε να το πάρουμε, αλλά εγώ είμαι ευτυχής, γιατί σώθηκαν εκατομμύρια ζωές».

Ο απόηχος διεθνώς

Η απονομή του βραβείου στη Μασάδο έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από την αντιπολίτευση της Βενεζουέλας και από κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης που δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα του καθεστώτος Μαδούρο. Αντίθετα, φιλοκυβερνητικά μέσα της Βενεζουέλας μίλησαν για «πολιτική απόφαση» που στοχεύει να υπονομεύσει τη σταθερότητα της χώρας.

Η τελετή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης θα πραγματοποιηθεί στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο της Νορβηγίας. Η Μασάδο αναμένεται να παραλάβει το μετάλλιο, το δίπλωμα και το επίσημο έγγραφο που πιστοποιεί το χρηματικό ποσό της διάκρισης.

Σύμφωνα με το Ίδρυμα Νόμπελ, για το φετινό βραβείο υπεβλήθησαν συνολικά 338 υποψηφιότητες —244 άτομα και 94 οργανισμοί— ενώ η διαδικασία για το επόμενο Νόμπελ Ειρήνης ανοίγει εντός του μήνα.

Των Victoria Friedman, Bill Pan και T.J. Muscaro

Με τη συμβολή του Jackson Richman και πληροφορίες από το Associated Press

Ο Τραμπ απειλεί την Ισπανία με αποβολή από το ΝΑΤΟ λόγω αμυντικών δαπανών

Στις 9 Οκτωβρίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αποβολής της Ισπανίας από το ΝΑΤΟ, επικαλούμενος την άρνηση της Μαδρίτης να δεσμευθεί στην αύξηση των αμυντικών δαπανών της στο 5% του ΑΕΠ.

Η επίμαχη δήλωση έγινε κατά τη διάρκεια συνάντησής του στο Οβάλ Γραφείο με τον πρόεδρο της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, όπου κυριάρχησε το θέμα της ενιαίας αύξησης των αμυντικών προϋπολογισμών των χωρών του ΝΑΤΟ.

Ο Τραμπ ανέφερε χαρακτηριστικά στον Στουμπ: «Έπρεπε να το κάνουμε, και εσείς σταθήκατε στο ύψος των περιστάσεων. Η Ισπανία δεν το έκανε. Η Ισπανία είναι αυτή που δεν το έκανε. Οπότε, νομίζω πως πρέπει να αρχίσετε να μιλάτε στην Ισπανία. Η μόνη που δεν το έκανε, η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ που δεν το έκανε, είναι η Ισπανία, και εσείς θα καταλάβετε περί τίνος πρόκειται, σωστά;»

Σε μεταγενέστερο σημείο της συζήτησης, ο Τραμπ επανήλθε στο ζήτημα, τονίζοντας: «Είχαμε έναν ουραγό. Ήταν η Ισπανία, η Ισπανία. Πρέπει να τους πάρετε τηλέφωνο να μάθετε γιατί υστερούν, κι όμως τα καταφέρνουν οικονομικά. Δεν έχουν καμία δικαιολογία να μην το κάνουν, αλλά, εντάξει. Ίσως, ειλικρινά, θα έπρεπε να τους πετάξετε έξω από το ΝΑΤΟ».

Η Ισπανία απάντησε άμεσα, επαναβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της στη Συμμαχία, με την υπουργό Άμυνας, Μαργαρίτα Ρόμπλες, να επισημαίνει: «Οι δηλώσεις αυτές έγιναν σε συγκεκριμένο πλαίσιο, αλλά γνωρίζω πολύ καλά ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις γνωρίζουν από πρώτο χέρι τη δέσμευση της Ισπανίας».

Ήδη από τον Ιούλιο, κατά την επίσκεψή της στα κεντρικά του ΝΑΤΟ στη Νάπολη της Ιταλίας, η Ρόμπλες είχε διαβεβαιώσει τους συμμάχους ότι «το ΝΑΤΟ μπορεί να υπολογίζει στην Ισπανία». Σύμφωνα με κυβερνητική ανακοίνωση της 18ης Ιουλίου, η υπουργός παρουσίασε με σαφήνεια τη θέση της χώρας της, τονίζοντας: «Δεν υπάρχουν συζητήσεις ή τοποθετήσεις που να μπορούν να αμφισβητήσουν τη σταθερή δέσμευση και αξιοπιστία της Ισπανίας έναντι του ΝΑΤΟ».

Πίεση για αύξηση δαπανών

Στις 25 Ιουνίου, στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, ο Τραμπ υποστήριξε το νέο φιλόδοξο στόχο της αύξησης των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ — ποσοστό υπερδιπλάσιο από το όριο 2% που είχε καθιερωθεί στη Σύνοδο της Ουαλίας το 2014, επιμένοντας στην ανάγκη να αυξήσουν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι τις δαπάνες τους προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ανισορροπία. Όπως σημειώνει, το συνολικό ΑΕΠ των μη-αμερικανικών χωρών του ΝΑΤΟ πλησιάζει αυτό των ΗΠΑ, όμως οι αμυντικές δαπάνες τους παραμένουν κάτω από το μισό των αντίστοιχων αμερικανικών.

Η ανισορροπία αυτή έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την κατακόρυφη αύξηση των αμερικανικών στρατιωτικών δαπανών έπειτα από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Κατά την πρώτη προεδρική του θητεία, ο Τραμπ ανέδειξε πολλές φορές αυτή τη διάσταση και το ζήτημα επανήλθε στο προσκήνιο εν όψει των εκλογών του 2024.

Ο τότε υποψήφιος αντιπρόεδρός του και νυν αντιπρόεδρος, Τζ. Ντ. Βανς, είχε σχολιάσει: «Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλει ένα ισχυρό ΝΑΤΟ. Θέλει να παραμείνουμε στη Συμμαχία. Αλλά θέλει και οι χώρες-μέλη να αναλάβουν το βάρος που τους αναλογεί στην κοινή άμυνα».

Στη σύνοδο της 25ης Ιουνίου, χώρες όπως η Πολωνία, η Λιθουανία και η Εσθονία τάχθηκαν υπέρ της αύξησης των εθνικών αμυντικών προϋπολογισμών, στηρίζοντας τις αμερικανικές πιέσεις.

Ωστόσο, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, επεσήμανε πως η Ισπανία είχε διαπραγματευθεί εξαίρεση από το νέο, αυξημένο όριο, δηλώνοντας: «Η Ισπανία δεν θα δαπανήσει το 5% του ΑΕΠ της για την άμυνα, ωστόσο η συμμετοχή, το ειδικό βάρος και η νομιμότητά της εντός του ΝΑΤΟ παραμένουν ακέραια. Σεβόμαστε πλήρως την απόφαση άλλων κρατών να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, αλλά εμείς δεν θα το κάνουμε». Υπογράμμισε δε ότι η χώρα του μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της προς το ΝΑΤΟ με προϋπολογισμό στο 2,1% του ΑΕΠ.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, μετά την ολομέλεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη. Ολλανδία, 25 Ιουνίου 2025. (Markus Schreiber/AP)

 

Τα τελευταία στοιχεία του ΝΑΤΟ φέρουν την Ισπανία στις χαμηλότερες θέσεις ως προς τις αμυντικές δαπάνες, οριακά φτάνοντας τον στόχο του 2%, την ώρα που η Πολωνία αναδεικνύεται πρώτη με 4,48%.

Ερωτηθείς για την ισπανική εξαίρεση σε συνέντευξη Τύπου πριν από τη σύνοδο, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούττε, διευκρίνισε: «Το ΝΑΤΟ δεν προβλέπει εξαιρέσεις ούτε κάνει παράπλευρες συμφωνίες. Τα κράτη-μέλη είναι κυρίαρχα και έχουν την ευελιξία να καθορίζουν το πώς θα υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους έναντι της Συμμαχίας».

Με τη συμβολή των Owen Evans και Chris Summers, και πληροφορίες από το Reuters

Αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα: Το χρονικό της εκεχειρίας και των ανταλλαγών

Το Ισραήλ ολοκλήρωσε την πρώτη φάση της αποχώρησής του από τη Λωρίδα της Γάζας, καθώς τέθηκε σε ισχύ η εκεχειρία που σκοπό έχει να τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

Η έναρξη της κατάπαυσης του πυρός σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση των 72 ωρών για την απελευθέρωση όλων των ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς, περιλαμβανομένων των σωμάτων των νεκρών. «Αυτή είναι μια συγκινητική στιγμή για τον λαό του Ισραήλ και για τους στρατιώτες που επί δύο χρόνια πολέμησαν και έδρασαν με θάρρος, γενναιότητα και αφοσίωση», δήλωσε ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Δυνάμεων, υποστράτηγος Έφι Ντ. Φριν, σε ανάρτηση στην πλατφόρμα X.

Από τις 12 το μεσημέρι, οι δυνάμεις των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων τοποθετήθηκαν κατά μήκος των νέων γραμμών ανάπτυξης, στη γραμμή που είχε συμφωνηθεί μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη συμφωνία που υπεγράφη στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ-Σέιχ. Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει και την πόλη Ράφα της Γάζας, σημείο έντονης αντιπαράθεσης κατά τη διάρκεια του πολέμου. Με τη μερική αυτή αποχώρηση, το Ισραήλ ελέγχει πλέον το 53% της Λωρίδας της Γάζας, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

«Οι δυνάμεις της Νότιας Διοίκησης των Ισραηλινών Δυνάμεων έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή και θα εξακολουθήσουν να εξουδετερώνουν κάθε επείγουσα απειλή», ανέφερε η ανακοίνωση.

Την Πέμπτη, το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε την πρώτη φάση της κατάπαυσης του πυρός. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη εξέλιξη. Πολεμήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια για να πετύχουμε τους στρατηγικούς μας στόχους, εκ των οποίων ο σημαντικότερος ήταν η επιστροφή όλων των ομήρων, ζωντανών και νεκρών. Και τώρα είμαστε κοντά σε αυτή την επίτευξη», δήλωσε ο Νετανιάχου κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.

«Δεν θα τα είχαμε καταφέρει χωρίς τη σημαντική συνδρομή του προέδρου Τραμπ και της ομάδας του, του Στηβ Γουίτκοφ και του Τζάρεντ Κούσνερ». Ο Νετανιάχου επαίνεσε τα ισραηλινά στρατεύματα για τις επιχειρήσεις τους στη Γάζα και απέδωσε σε διπλωματικές και στρατιωτικές πιέσεις την απομόνωση της Χαμάς.

Ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, το Ισραήλ θα απελευθερώσει περισσότερους από 2.000 κρατουμένους, μεταξύ των οποίων 250 που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης.

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στις 8 Οκτωβρίου ότι Ισραήλ και Χαμάς συμφώνησαν στην κατάπαυση του πυρός. «Είμαι πολύ περήφανος που ανακοινώνω ότι Ισραήλ και Χαμάς υπέγραψαν την πρώτη φάση του ειρηνευτικού μας σχεδίου», έγραψε στην πλατφόρμα Truth Social. «Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν άμεσα, και τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν σε μια προσυμφωνημένη γραμμή, κάνοντας το πρώτο βήμα για μια ισχυρή, διαρκή και μόνιμη ειρήνη».

Ο Τραμπ δήλωσε στις 9 Οκτωβρίου ότι θα επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή την Κυριακή. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει αποδεχθεί πρόσκληση να μιλήσει στην Κνεσέτ, το ισραηλινό κοινοβούλιο. Θα είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα απευθυνθεί στην Κνεσέτ μετά τον Τζορτζ Μπους.

Τι μπορεί να μας διδάξει για τη γήρανση η ζωή μιας 117χρονης

Το να βλέπεις έναν κόκκινο αριθμό στα αποτελέσματα των ιατρικών σου εξετάσεων μπορεί να είναι σοκαριστικό – και η Μαρία Μπράνυας Μορέρα είχε δει αρκετούς. Η LDL χοληστερόλη της ήταν πάνω από το όριο και το αίμα της έδειχνε γενετική φθορά που συνήθως συνδέεται με ασθένειες και γήρανση.

Ωστόσο, έγινε η πιο γηραιά γυναίκα στον κόσμο, πεθαίνοντας ειρηνικά στον ύπνο της τον Αύγουστο του 2024 σε ηλικία 117 ετών, χωρίς να αναπτύξει ποτέ καρκίνο, καρδιαγγειακή νόσο ή άνοια.

Η περίπτωσή της, που δημοσιεύθηκε στο Cell Reports Medicine, προσφέρει ένα από τα πιο ολοκληρωμένα βιολογικά πορτρέτα ενός υπεραιωνόβιου που έχει καταγραφεί ποτέ. Αμφισβητεί επίσης όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τα εργαστηριακά αποτελέσματα που συχνά μας οδηγούν να χορηγήσουμε φαρμακευτική αγωγή.

Εκτός ανώτατου και κατώτατου ορίου

Όταν η Μορέρα ήταν 116 ετών και 74 ημερών, πραγματοποίησαν μια «πολυομική» εξέταση – αναλύοντας το αίμα, το σάλιο, τα κόπρανα και τα ούρα της – για να σαρώσουν τα γονίδιά της, τις πρωτεΐνες, τους μεταβολίτες και τα μικρόβια της, αναζητώντας ενδείξεις για τη μακροζωία της.

A picture of Maria Branyas Morera as a young woman in 1925. (Courtesy of the Manel Esteller/Maria Branyas family via Eloy Santos)
Η Μαρία Μπράνυας Μορέρα, το 1925. (Ευγενική παραχώρηση: Μανέλ Εστεγέρ/οικογένεια Μαρίας Μπράνυας μέσω του Ελόυ Σάντος)

 

Στα χαρτιά, τα αποτελέσματα φαίνονταν ανησυχητικά. Η LDL, η «κακή» χοληστερόλη της, ήταν υψηλή, τα τελομερή της – τα προστατευτικά καλύμματα στα άκρα των χρωμοσωμάτων που μικραίνουν με την ηλικία – ήταν μικρά, το αίμα της περιείχε μεταλλάξεις που συνδέονται με τον καρκίνο και τις καρδιακές παθήσεις, και το ανοσοποιητικό της σύστημα έδειχνε σημάδια παρακμής που σχετίζεται με την ηλικία. Ωστόσο, τελικά, καμία ασθένεια δεν εκδηλώθηκε.

«Μιλούσε πάντα λογικά και θυμόταν πολύ καλά τα γεγονότα του παρελθόντος», θυμάται ο Ελόυ Σάντος, κύριος συγγραφέας της μελέτης, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς την εφημερίδα The Epoch Times.

Γεννημένη στο Σαν Φρανσίσκο το 1907, η Μορέρα μετακόμισε στην Καταλονία της Ισπανίας, όπου οι γυναίκες ζουν συνήθως μέχρι τα 86. Τις ξεπέρασε κατά τρεις δεκαετίες, κοιμόταν καλά, ακολουθούσε μεσογειακή διατροφή, έπαιζε μουσική και παρέμενε κοντά στην οικογένειά της. Εκτός από τα συμπληρώματα πρωτεΐνης για την πρόληψη της απώλειας μυϊκής μάζας, δεν έπαιρνε φάρμακα.

Δύναμη κάτω από την επιφάνεια

Ορισμένα από τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων της Μορέρα αποκάλυψαν μια κρυμμένη δύναμη: τα μιτοχόνδρια της – τα «εργοστάσια παραγωγής ενέργειας του οργανισμού» – παρήγαγαν ενέργεια όπως αυτά ενός ατόμου αρκετές δεκαετίες νεότερου.

63 ετών, το 1970. (Ευγενική παραχώρηση: Μανέλ Εστεγέρ/οικογένεια Μαρίας Μπράνυας μέσω του Ελόυ Σάντος)

 

Οι δείκτες φλεγμονής της, οι οποίοι συνήθως αυξάνονται με την ηλικία, παρέμεναν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Το μικροβίωμα του εντέρου της ήταν ποικίλο και νεανικό, με κυρίαρχα τα μπιφιδοβακτηρίδια που τρέφονταν με γιαούρτι, ελαιόλαδο, αυγά και ψάρι. «Αυτός ο βακτηριακός πληθυσμός συνδέεται με χαμηλή φλεγμονή και αυξημένη ανοσολογική λειτουργία», επεσήμανε ο Σάντος.

Όλα αυτά τα στοιχεία συνθέτουν την εικόνα ενός σώματος που γερνάει ακανόνιστα – φθαρμένο σε ορισμένα σημεία, αλλά ανθεκτικό στο σύνολό του. Το επιγενετικό της προφίλ, το οποίο αντανακλά τον τρόπο έκφρασης των γονιδίων και όχι τα ίδια τα γονίδια, φαινόταν 15 έως 20 χρόνια νεότερο από την πραγματική της ηλικία.

Ο Σάντος ονόμασε το φαινόμενο δυαδικότητα: νεανική υγεία μαζί με αδιαμφισβήτητα σημάδια φθοράς.

«Ήταν σαν ένα πολύ παλιό αυτοκίνητο», είπε – λειτουργούσε ομαλά από πολλές απόψεις, αλλά είχε και μέρη που αναπόφευκτα φθείρονταν.

Σαν ένα νόμισμα από έναν πολιτισμό του παρελθόντος

Ο Ρίτσαρντ Φάραγκερ, καθηγητής βιολογικής γεροντολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπράιτον, παρομοίασε το προφίλ της Μορέρα με «νόμισμα από έναν εξαφανισμένο πολιτισμό».

Οι αιωνόβιοι, είπε στην Epoch Times, φτάνουν σε τόσο μεγάλη ηλικία με έναν από τους τρεις ακόλουθους τρόπους: ασυνήθιστη γενετική, επιβίωση κατά τύχη σε συνθήκες που άλλοι δεν θα ξεπερνούσαν ή λανθασμένη αναφορά ηλικίας.

«Ποτέ μην παίρνετε συμβουλές υγείας από εκατοντάχρονους», πρόσθεσε. Πολλοί καπνίζουν, δεν πηγαίνουν στον γιατρό ή ζουν με τρόπους που θα κατέστρεφαν τους περισσότερους ανθρώπους, είπε. Είναι οι εξαιρέσεις στον κανόνα, όπως ο  στρατιώτης που διασχίζει ένα πεδίο μάχης χωρίς να πάθει τίποτα.

Ωστόσο, ο Δρ Νικ Νόρβιτς, γιατρός με εκπαίδευση στο Χάρβαρντ και διδακτορικό στον μεταβολισμό από την Οξφόρδη, υποστήριξε ότι ακόμη και μια εξαίρεση μπορεί να είναι διδακτική. «Μια περίπτωση δεν μπορεί να αποδείξει τι μας κάνει να ζούμε περισσότερο, αλλά μπορεί να θέσει υπό αμφισβήτηση αυτό που νομίζουμε ότι γνωρίζουμε», είπε στην Epoch Times.

Μαρία Μπράνυας Μορέρα, 2023. (Ευγενική παραχώρηση: Μανέλ Εστεγέρ/οικογένεια Μαρίας Μπράνυας μέσω του Ελόυ Σάντος)

 

Αν λέμε ότι τα μακριά τελομερή είναι απαραίτητα, τα κοντά τελομερή της Μορέρα μάς διαψεύδουν. Αν πιστεύουμε ότι η LDL πρέπει να είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, το υψηλό επίπεδο της Μαρίας πάλι μάς διαψεύδει.

Οι περισσότερες μελέτες βιοδεικτών βασίζονται σε ασθενείς πληθυσμούς. Η επιβίωση της Μορέρα υποδηλώνει ότι αυτό που φαίνεται επικίνδυνο για τον μέσο ασθενή μπορεί να έχει μικρή σημασία για τους εξαιρετικά υγιείς.

«Το ερώτημα είναι», πρόσθεσε ο Νόρβιτς, «τι είναι θεμελιωδώς σημαντικό για την υγεία μας και αν το ιατρικό σύστημα είναι ευθυγραμμισμένο με αυτό ή με τους δείκτες που γνωρίζουμε πώς να επιτύχουμε με φάρμακα;»

Από τη γοητεία στη δράση

Η γοητεία που ασκούν σε εμάς άνθρωποι όπως η Μορέρα λέει πολλά για εμάς όσο και για αυτούς. Κάθε φορά που κάποιος ζει πάνω από 100 χρόνια, κάνουμε τις ίδιες ερωτήσεις – «Τι έτρωγε; Ποιο ήταν το μυστικό του;» – αναζητώντας μια φόρμουλα που μπορούμε να ακολουθήσουμε, κάποιους παράγοντες που μπορούμε να ελέγξουμε.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι παραδέχονται ότι ο θάνατος είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Αλλά κατά βάθος κανείς δεν θέλει μια ημερομηνία λήξης», παρατηρεί ο Νόρβιτς.

Ιστορίες όπως αυτή της Μορέρα μας υπενθυμίζουν ότι οι απαντήσεις που ζητάμε σπάνια λένε όλη την αλήθεια.

Η μακροζωία δεν βασίζεται σε αριθμούς ούτε στη μίμηση της διατροφής ενός αιωνόβιου. Εξαρτάται από τη δύναμη ολόκληρου του οργανισμού μας, από την ανθεκτικότητα. Η ανθεκτικότητα δεν χτίζεται ακολουθώντας εύκολες λύσεις, αλλά με καλές, βαθιές συνήθειες:

Κίνηση: Η Μορέρα παρέμεινε ενεργή μέχρι τα τελευταία της χρόνια, παίζοντας μουσική και διατηρώντας έναν καθημερινό ρυθμό. Έρευνες δείχνουν ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα συμβάλλει στην παράταση του προσδόκιμου ζωής.

Ύπνος: Κοιμόταν βαθιά, μια συνήθεια που συνδέεται με τη μακροζωία. Σε μια μελέτη με περισσότερους από 172.000 ενήλικες, οι άνθρωποι που κοιμόντουσαν καλά ζούσαν περισσότερο – οι άνδρες σχεδόν πέντε χρόνια περισσότερο, οι γυναίκες περίπου δυόμισι χρόνια περισσότερο.

Διατροφή: Τα γεύματά της έτειναν προς τη μεσογειακή διατροφή, με ελαιόλαδο, γιαούρτι, αυγά και ψάρι. Αυτά τα τρόφιμα θρέφουν το μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο στην περίπτωσή της φαινόταν δεκαετίες νεότερο από την πραγματική της ηλικία.

Αισιοδοξία: Η Μορέρα παρέμεινε αισιόδοξη, ένα χαρακτηριστικό που επίσης συνδέεται με μακρά ζωή. Μελέτες υποδηλώνουν ότι η αισιοδοξία μειώνει τα ορμονικά επίπεδα του στρες και τις φλεγμονές, βοηθώντας το σώμα να αναρρώσει πιο εύκολα από ασθένειες.

Σχέσεις: Η Μορέρα ζούσε ανάμεσα στην οικογένειά της. Οι ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί, είτε με συγγενικά πρόσωπα είτε εντός εκκλησιαστικών κοινοτήτων ή μέσω της συμμετοχής σε διάφορους συλλόγους, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ποιότητα και το μήκος της ζωής μας.

Πίστη: Μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι έχουν θρησκευτικούς δεσμούς ζουν πέντε έως εννέα χρόνια περισσότερο, εν μέρει λόγω της κοινότητας, εν μέρει λόγω του νοήματος και του σκοπού.

Η περίπτωση της Μορέρα δεν αποκαλύπτει κάποια μαγικά φόρμουλα για την αθανασία – μας δείχνει όμως ότι η υγεία και η μακροζωία δεν έχουν να κάνουν μόνο με τους αριθμούς.

«Δεν είναι όλα στη ζωή μας θέμα γενετικής, αλλά και τρόπου ζωής», σημείωσε ο Σάντος. «Μπορεί να μην μοιραζόμαστε τις γενετικές της παραλλαγές, αλλά μπορούμε ακόμα να προσθέσουμε χρόνια υψηλής ποιότητας ζωής υιοθετώντας υγιεινές συνήθειες».

Της Sheramy Tsai

Η πορεία προς την ιστορική συμφωνία ειρήνης στη Μέση Ανατολή – Ο ρόλος του Τραμπ

Ορόσημο θεωρείτα από παρατηρητές η εξέλιξη της συμφωνίας των είκοσι σημείων που πρότεινε ο πρόεδρος. των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την κατάπαυση πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, καθώς έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα σημάδια προόδου.

Ύστερα από πολυήμερες διαπραγματεύσεις στην αιγυπτιακή πόλη Σαρμ Ελ Σέιχ, η Χαμάς υπέγραψε στις 9 Οκτωβρίου συμφωνία για την απελευθέρωση και των είκοσι περίπου ομήρων που κρατούνται ακόμη στη Γάζα και την επιστροφή των σωμάτων των νεκρών – περί τους σαράντα οκτώ στο σύνολο, πλέον.

Απαχθέντες κατά την πολλαπλή επίθεση που εξαπέλυσε κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, αποτελούσαν διαπραγματευτικό χαρτί για τη Χαμάς, η οποία σε προηγούμενες συνομιλίες αποδεχόταν την απελευθέρωση ορισμένου αριθμού μόνο. Η σημερινή απόφαση για την παράδοση του συνόλου των ομήρων θεωρείται καθοριστικό βήμα προόδου, που επιτρέπει ελπίδες για ειρήνη με διάρκεια στην περιοχή.

Σε συνεδρίαση του υπουργικού του συμβουλίου στις 9 Οκτωβρίου, ο Ντ. Τραμπ παρατήρησε ότι, αν και φάνταζε αδιανόητη μέχρι πρότινος, «η ειρήνη στη Μέση Ανατολή βρίσκεται πλέον προ των πυλών».

Ανακοίνωσε δε πως οι όμηροι θα απελευθερωθούν στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, πιθανότατα στις 13 ή στις 14 Οκτωβρίου, υπογραμμίζοντας ότι αυτή «θα είναι μια μέρα χαράς», και γνωστοποίησε την πρόθεσή του να ταξιδέψει στην Αίγυπτο για να παραστεί στην επίσημη τελετή υπογραφής της συμφωνίας.

Η συμφωνία προκάλεσε πλήθος επιδοκιμαστικών δηλώσεων από ηγέτες ανά τον κόσμο, με ορισμένους να εξαίρουν τον ρόλο του Τραμπ.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ ανέφερε ότι η συμφωνία «δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την ηγεσία του Αμερικανού προέδρου», ενώ ο πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, δήλωσε ότι το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο και για την επίλυση άλλων συγκρούσεων. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι «αξίζουν εύσημα στον Αμερικανό πρόεδρο για τη μεσολάβηση στη Μέση Ανατολή» και ότι η ίδια προσέγγιση θα μπορούσε να αξιοποιηθεί «για τη δημιουργία μιας ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ουκρανία».

Η διπλωματία της εμπιστοσύνης στη Μέση Ανατολή

Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ο Τραμπ αξιοποίησε το χαρακτηριστικό του ύφος στις διαπραγματεύσεις για να επιτύχει μια συμφωνία που είχε προετοιμαστεί επί μήνες. Το πρώτο βήμα ήταν η επίσκεψη που έκανε τον Μάιο σε χώρες του Κόλπου, όπου εστίασε στη δημιουργία προσωπικών δεσμών με τους ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, κατά την άφιξή του στο King Khalid International Airport. Ριάντ, 13 Μαΐου 2025. (Win McNamee /Getty Images)

 

Κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στις 9 Οκτωβρίου, ο Ρούμπιο αναφέρθηκε στις ισχυρές σχέσεις του Τραμπ με τους ηγέτες της περιοχής, επισημαίνοντας ότι η επίσκεψη του Μαΐου «έθεσε τα θεμέλια» για την επιτυχία του ειρηνευτικού σχεδίου. Υπενθύμισε ότι «μόλις έναν μήνα πριν, κάτι τέτοιο δεν θεωρούνταν εφικτό», ενώ ανέφερε πως το σημείο καμπής σημειώθηκε στα Ηνωμένα Έθνη, όταν ο Τραμπ συγκάλεσε «ιστορική συνάντηση» με ηγέτες αραβικών και μουσουλμανικών χωρών, προκειμένου να τους συσπειρώσει γύρω από το σχέδιό του.

Σε μια πρωτοφανή κίνηση, στις 29 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ υπέγραψε προεδρικό διάταγμα για την προστασία του Κατάρ, μετά την ισραηλινή στρατιωτική επιδρομή της 9ης Σεπτεμβρίου με στόχο ηγετικά στελέχη της Χαμάς, επίθεση που προκάλεσε μεγάλη ένταση. Το διάταγμα ανέφερε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες θα θεωρούν κάθε ένοπλη επίθεση εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας ή κρίσιμων υποδομών του Κατάρ ως απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών».

Η κίνηση αυτή ερμηνεύθηκε ως σαφές μήνυμα για την αποφασιστικότητα του Τραμπ να ενισχύσει τις σχέσεις με το Κατάρ και με χώρες που διαδραμάτισαν κρίσιμο ρόλο στο να υπάρξει διέξοδος στις διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς.

Η στήριξη του Νετανιάχου

Η υποστήριξη των αραβικών και μουσουλμανικών κρατών ήταν ζωτικής σημασίας, όπως καθοριστική ήταν και η έγκριση του ειρηνευτικού σχεδίου από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατά την επίσκεψη του στον Λευκό Οίκο, στις 29 Σεπτεμβρίου.

Η συμφωνία προβλέπει ότι το Ισραήλ δεν θα προχωρήσει σε προσάρτηση της Γάζας και αναγνωρίζει την προοπτική παλαιστινιακού κράτους ως «επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού», με την προϋπόθεση ότι θα πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.

Μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, ο Νετανιάχου είχε επικρίνει δριμύτατα τις δυτικές χώρες – μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, ο Καναδάς και η Αυστραλία – για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, χαρακτηρίζοντας την ιδέα «παράλογη» και συγκρίνοντάς τη με το ενδεχόμενο «να δινόταν κράτος στην Αλ Κάιντα ένα μίλι από τη Νέα Υόρκη μετά την 11η Σεπτεμβρίου».

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου παραχωρούν κοινή συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο, στις 29 Σεπτεμβρίου 2025. (Alex Wong / Getty Images)

 

Ο αναλυτής Ααρών Ντέιβιντ Μίλλερ (Aaron David Miller), ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, ο οποίος έχει ασκήσει στο παρελθόν έντονη κριτική στον Τραμπ, αναγνώρισε την πρόοδο που έχει συντελεστεί στη Μέση Ανατολή, επισημαίνοντας ότι ο πρόεδρος Τραμπ επέδειξε «βαθμό αποφασιστικότητας χωρίς προηγούμενο».

Ο Μίλλερ, που υπηρέτησε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ από το 1978 έως το 2003 και συμμετείχε σε αραβοϊσραηλινές διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι ο Τραμπ «άσκησε πίεση σε Ισραηλινό πρωθυπουργό με τρόπο που κανείς από τους προκατόχους του δεν είχε τολμήσει».

Παρόμοια άποψη εξέφρασε και ο Βρετανός στρατιωτικός ιστορικός Λώρενς Φρήντμαν (Lawrence Freedman), σημειώνοντας ότι «σε αντίθεση με τον Μπάιντεν, ο Τραμπ κατόρθωσε να αποσπάσει σημαντικές παραχωρήσεις από το Ισραήλ».

Οι προκλήσεις της επόμενης φάσης

Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, σύμφωνα με αναλυτές, προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία για τον τερματισμό της πολυετούς σύγκρουσης. Ωστόσο, η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από τη διαχείριση της δύσκολης επόμενης φάσης, η οποία περιλαμβάνει την ανοικοδόμηση της Γάζας, τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη χάραξη πορείας προς τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Ο απόστρατος αξιωματικός του αμερικανικού στρατού και ανώτερος συνεργάτης του οργανισμού Defense Priorities, Ντάνιελ Λ. Ντέιβις (Daniel L. Davis), εξέφρασε την ελπίδα ότι η συμφωνία θα οδηγήσει στον τερματισμό των θανάτων αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα, ωστόσο, δήλωσε επιφυλακτικός σχετικά με το πώς οι εμπλεκόμενες πλευρές θα διαχειριστούν τα «ακανθώδη» ζητήματα που απομένουν, σημειώνοντας ότι υπάρχουν πολλές πιθανότητες «η διαδικασία να εκτροχιαστεί». Παρ’ όλα αυτά, όπως είπε, αισθάνεται ικανοποίηση που «τουλάχιστον για την ώρα, οι εχθροπραξίες φαίνεται να έχουν σταματήσει».

Η Χαμάς είχε ήδη απελευθερώσει έναν προκαθορισμένο αριθμό ομήρων στο πλαίσιο της πρώτης φάσης της συμφωνίας, τους πρώτους μήνες του έτους, ωστόσο το πλαίσιο κατέρρευσε λόγω διαφωνιών σχετικά με το πώς θα προχωρούσε η επόμενη φάση. Η οργάνωση επεδίωξε να ξεκινήσει η δεύτερη φάση, ενώ το Ισραήλ προτίμησε την πρόταση του ειδικού προεδρικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στηβ Γουίτκοφ, να παραταθούν οι όροι της πρώτης φάσης προκειμένου να δοθεί χρόνος για περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Μέχρι τον Μάρτιο, η εκεχειρία είχε καταρρεύσει και οι ισραηλινές δυνάμεις επανέλαβαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις σε ολόκληρη τη Γάζα.

Κόσμος πανηγυρίζει την ειρηνευτική συμφωνία Ισραήλ–Χαμάς στην «Πλατεία των Ομήρων» στο Τελ Αβίβ. Ισραήλ, 9 Οκτωβρίου 2025. (Chris McGrath/Getty Images)

 

Σε ανακοίνωσή του στις 9 Οκτωβρίου, ο Νιχάντ Αουάντ, εκτελεστικός διευθυντής του Council on American–Islamic Relations, τόνισε ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να διασφαλίσει πως τα επόμενα στάδια της συμφωνίας θα οδηγήσουν στην ανοικοδόμηση της Γάζας χωρίς ισραηλινή κατοχή ή δυτική επιτήρηση, καθώς και σε έναν σαφή οδικό χάρτη για τον τερματισμό της ευρύτερης κατοχής και καταπίεσης του παλαιστινιακού λαού, «ώστε να επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη».

Τις επόμενες ημέρες, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις θα είναι ο εντοπισμός και η ταυτοποίηση των νεκρών ομήρων στη Γάζα. Το ειρηνευτικό σχέδιο προβλέπει ότι «όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί», θα πρέπει να επιστραφούν εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ.

Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, έχει ήδη συσταθεί κοινή ομάδα δράσης Ισραήλ, Ηνωμένων Πολιτειών, Αιγύπτου, Κατάρ και Τουρκίας, η οποία θα διαθέσει βαρύ εξοπλισμό εάν χρειαστεί να πραγματοποιηθούν εκσκαφές ή κατεδαφίσεις κτηρίων για την ανεύρεση των νεκρών.

Άδεια καθίσματα με φωτογραφίες Ισραηλινών θυμάτων και ομήρων σε αγρυπνία μνήμης μπροστά από την Πύλη του Βραδεμβούργου, στο Βερολίνο. Γερμανία,  7 Οκτωβρίου 2025. (Stefan Frank/Middle East Images/AFP μέσω Getty Images)

 

Ο Ντάνιελ Φλες (Daniel Flesch), ανώτερος αναλυτής πολιτικής για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στο Heritage Foundation, δήλωσε ότι η πρώτη του αντίδραση ήταν «χαρά και ανακούφιση» για την ευκαιρία να επιστραφούν οι όμηροι από τη Γάζα. Παρότι αναγνώρισε ότι υπάρχουν ακόμη πολλά εμπόδια στη μακροπρόθεσμη ειρηνευτική διαδικασία, υπογράμμισε ότι το Ισραήλ θα έχει μεγαλύτερη ελευθερία στη λήψη αποφάσεων «όταν η Χαμάς δεν θα κρατά πια πολίτες του». Όπως είπε, η επιστροφή των ομήρων θα απαλλάξει την ισραηλινή κυβέρνηση και την κοινωνία «από τεράστια ψυχολογική πίεση».

Η Αιγύπτια ερευνήτρια Ντάλια Ζιάντα (Dalia Ziada), συνεργάτις του Institute for the Study of Global Antisemitism and Policy και ανώτερη εταίρος στο Jerusalem Center for Security and Foreign Affairs, χαρακτήρισε την επόμενη φάση της διαδικασίας «εύθραυστη», εκφράζοντας ανησυχία για το πώς θα εφαρμοστεί το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ. Όπως ανέφερε, πρόκειται για ένα σχέδιο «πολύ καλά δομημένο και συνολικό», το οποίο, αν και σύντομο, «καλύπτει όλα τα κρίσιμα ζητήματα». Παρ’ όλα αυτά, υπογράμμισε ότι «όλα θα κριθούν στις λεπτομέρειες».

Παρόμοια άποψη εξέφρασε και ο Ίλαν Μπέρμαν (Ilan Berman), αντιπρόεδρος του American Foreign Policy Council, ο οποίος επεσήμανε ότι η επιτυχία της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από «τη συνεχή διεθνή στήριξη και επένδυση, τη διαμόρφωση πλαισίου ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στην Παλαιστινιακή Αρχή και την αποτροπή του Ιράν από το να λειτουργήσει ως παράγοντας αποσταθεροποίησης». Όπως σημείωσε, «κανένα από αυτά τα στοιχεία δεν είναι εγγυημένο».

Των Emel Akan και  Ryan Morgan

Με τη συμβολή του Jackson Richman

Πίστη στο ISIS ομολόγησε ο δράστης της επίθεσης στη συναγωγή του Μάντσεστερ

Ένας άνδρας συριακής καταγωγής που στις 2 Οκτωβρίου έπεσε με αυτοκίνητο πάνω σε συγκεντρωμένους Εβραίους και στη συνέχεια μαχαίρωσε αρκετούς έξω από συναγωγή στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, κάλεσε άμεσα τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και, όπως αποκάλυψε η αστυνομία, ορκίστηκε πίστη στο τρομοκρατικό δίκτυο ISIS.

Στην επίθεση στη συναγωγή Heaton Park Hebrew Congregation έχασαν τη ζωή τους δύο άνδρες, ο 53χρονος Άντριαν Ντάλμπυ και ο 66χρονος Μέλβιν Κράβιτς.

Ωστόσο, η αστυνομία του Ευρύτερου Μάντσεστερ ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ένας από τους δύο φέρει τραύμα που αντιστοιχεί σε σφαίρα και ότι φαίνεται να τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά των ενόπλων αστυνομικών που έσπευσαν στον τόπο της επίθεσης, πριν τελικά πυροβολήσουν και σκοτώσουν τον φερόμενο ως δράστη, Τζιχάντ αλ Σάιμι.

Ο επικεφαλής της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας για τη βορειοδυτική Αγγλία, υποστράτηγος της αστυνομίας Ρομπ Ποτς, δήλωσε στις 8 Οκτωβρίου: «Λίγα λεπτά αφότου η αστυνομία του Μάντσεστερ έλαβε την πρώτη ειδοποίηση και ενώ οι ένοπλοι αστυνομικοί προσέγγιζαν το σημείο, ο αλ Σάιμι κάλεσε το 999 και ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση. Επιπλέον, δήλωσε πίστη στο ISIS».

Οι Αρχές αντέδρασαν άμεσα συλλαμβάνοντας έξι άτομα μετά την επίθεση, ωστόσο δύο εξ αυτών αφέθηκαν ελεύθερα χωρίς κατηγορίες στις 4 Οκτωβρίου, ενώ και οι υπόλοιποι τέσσερις αποφυλακίστηκαν χωρίς δίωξη στις 8 Οκτωβρίου.

Η αστυνομία θεωρεί πλέον ότι ο αλ Σάιμι, Βρετανός υπήκοος συριακής καταγωγής, ενήργησε μόνος του, έχοντας επηρεαστεί από εξτρεμιστική ισλαμιστική ιδεολογία.

Η επίθεση σημειώθηκε ανήμερα του Γιομ Κιπούρ, της ιερότερης ημέρας του εβραϊκού ημερολογίου, κατά την οποία οι πιστοί παραδοσιακά νηστεύουν και προσεύχονται.

Σε ενημέρωση για την εξέλιξη της έρευνας, ο Ποτς δήλωσε: «Η εβδομάδα αυτή ήταν περίοδος βαθιάς τραυματικής εμπειρίας και πένθους για την εβραϊκή κοινότητα, τη στιγμή που κανονικά θα τιμούσαν μία από τις πλέον ιερές εορτές της θρησκείας τους».

Τόνισε πως οι προσπάθειες της αστυνομίας επικεντρώνονται στο να αποκαλυφθεί η αλήθεια τόσο για τα θύματα όσο και το σύνολο της τοπικής κοινωνίας.

Σύμφωνα με τον Ποτς, ο αλ Σάιμι το πρωί της 2ας Οκτωβρίου είχε παρατηρηθεί να κινείται ύποπτα έξω από τη συναγωγή.

Όταν εθελοντές του οργανισμού Community Security Trust (CST), που φροντίζει για την ασφάλεια εβραϊκών χώρων στη Βρετανία, του ζήτησαν εξηγήσεις, εκείνος απομακρύνθηκε, και η αστυνομίας δεν ειδοποιήθηκε.

«Περίπου 15 λεπτά αργότερα επέστρεψε στο σημείο με ένα μαύρο Kia και, με πρόθεση να προκαλέσει κακό, έπεσε με το όχημα πάνω σε ανυποψίαστους πολίτες, σταμάτησε αφού συγκρούστηκε με τοίχο και τότε κατέβηκε κρατώντας μαχαίρι και συνέχισε την επίθεση», σημείωσε ο Ποτς.

Η αστυνομία ανέφερε ότι ο αλ Σάιμι είχε στην κατοχή του και δεύτερο μαχαίρι, ενώ φορούσε και ψεύτικο εκρηκτικό γιλέκο, το οποίο δεν ήταν λειτουργικό.

Αστυνομικοί μιλούν στους πενθούντες στην κηδεία του Άντριαν Ντάλμπυ στο εβραϊκό νεκροταφείο Agecroft στο Σάλφορντ. Μάντσεστερ, 6 Οκτωβρίου 2025. (Peter Powell/PA Wire)

 

Την περίοδο της επίθεσης τελούσε υπό καθεστώς εγγύησης λόγω κατηγορίας για βιασμό. Ο Ποτς επιβεβαίωσε ότι δεν είχε ποτέ παραπεμφθεί στο πρόγραμμα Πρόληψη (Prevent), το κρατικό πλαίσιο για άτομα που κινδυνεύουν να ριζοσπαστικοποιηθούν ούτε ήταν γνωστός στις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες.

«Σε αυτό το στάδιο της έρευνας είμαστε πλέον βέβαιοι ότι είχε επηρεαστεί από εξτρεμιστική ισλαμιστική ιδεολογία», πρόσθεσε. «Η υπόθεση συνεχίζει να ερευνάται από την αντιτρομοκρατική». Παράλληλα, ζήτησε τη συνδρομή όποιου διαθέτει υλικό σχετικό με το περιστατικό.

Από την επίθεση, τρεις άνδρες εξακολουθούν να νοσηλεύονται με σοβαρά τραύματα, ανάμεσα στους οποίους ένας φύλακας ασφαλείας που παρασύρθηκε από το αυτοκίνητο του αλ Σάιμι, και ένας εθελοντής του Community Security Trust που δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι.

Σε ανακοίνωσή του, στις 2 Οκτωβρίου, ο οργανισμός CST επεσήμανε: «Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η έγκαιρη αντίδραση φυλάκων ασφαλείας, εθελοντών, μελών της συναγωγής και αστυνομικών στη συναγωγή Heaton Park απέτρεψε το να έχουμε ακόμη περισσότερα θύματα, και αποτίνουμε φόρο τιμής στο θάρρος τους. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που λαμβάνουμε τόσο αυστηρά μέτρα ασφαλείας σε όλη την κοινότητά μας και είναι ζωτικής σημασίας να τηρούνται με αυστηρότητα όλες οι διαδικασίες ασφαλείας».

Οι τζιχαντιστές του ISIS πολέμησαν στη Συρία και το Ιράκ το 2013 και ύστερα, ωστόσο το δίκτυο γνώρισε σοβαρά πλήγματα έως το 2018.

Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να εμπνέει μοναχικούς ισλαμιστές τρομοκράτες διεθνώς, όπως ο Σαμσά ντιν Τζαμπάρ, που δήλωσε πίστη στο ISIS πριν από επίθεση στη Νέα Ορλεάνη, στις ΗΠΑ, τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς.

Πανηγυρικές εκδηλώσεις σε Ισραήλ και Γάζα για την πρώτη νίκη του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ

Κύματα ενθουσιασμού καταγράφονται σε Ισραήλ και Γάζα μετά τη συμφωνία επί της πρώτης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου που προώθησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Έμμεσες συνομιλίες μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, με τη διαμεσολάβηση της Αιγύπτου και με βάση το 20 σημείων σχέδιο Τραμπ, οδήγησαν σε συμφωνία στις 8 Οκτωβρίου.

Η πρώτη φάση του σχεδίου προβλέπει την απελευθέρωση των εναπομεινάντων Ισραηλινών ομήρων εντός ολίγων ημερών, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων.

Άμεσα αναμένεται και η κήρυξη εκεχειρίας, μόλις ολοκληρωθεί η επικύρωση της συμφωνίας από το Ισραήλ την Πέμπτη.

Η είδηση της συμφωνίας προκάλεσε εκδηλώσεις χαράς και στις δύο πλευρές.

Στη Γάζα, Παλαιστίνιοι ξεχύθηκαν στους δρόμους της Χαν Γιούνις, τραγουδώντας, χορεύοντας και χειροκροτώντας.

Στο Ισραήλ, οι οικογένειες των ομήρων εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους στον Τραμπ για τον καθοριστικό του ρόλο.

Παλαιστίνιοι γιορτάζουν μετά την ανακοίνωση ότι το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση ενός ειρηνευτικού σχεδίου για την παύση των εχθροπραξιών, στο Χαν Γιούνις, νότια της Λωρίδας της Γάζας, στις 9 Οκτωβρίου 2025. AP Photo/Jehad Alshrafi

 

Το βράδυ της Τετάρτης, μέλη οικογενειών των ομήρων συμμετείχαν σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Τραμπ, παρουσία του υπουργού Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λάτνικ.

Σε βίντεο που ανάρτησε το Φόρουμ Ομήρων και Αγνοουμένων στην πλατφόρμα X, συγγενής ομήρου ανέφερε: «Από τότε που γίνατε πρόεδρος – ακόμη κι από πριν – έχουμε εμπιστοσύνη πως θα φέρετε εις πέρας την αποστολή, μέχρι να επιστρέψουν και οι 48 όμηροι στο σπίτι τους. Σας ευχαριστούμε θερμά. Μακάριοι αυτοί που φέρνουν την ειρήνη».

Τις ευχαριστίες του προς τον Τραμπ, τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Ουίτκοφ και πρώην απεσταλμένο για τη Μέση Ανατολή, Τζάρεντ Κούσνερ, εξέφρασε και ο Λάτνικ.

Η Ρεμπέκα Μπομπότ, σύζυγος του ομήρου Ελκανά Μπομπότ, σε μήνυμά της στο X δήλωσε: «Δεν έχω άλλα λόγια, μόνο δάκρυα χαράς. Η καρδιά μου ξεχειλίζει από ευγνωμοσύνη που θα τους φέρετε πίσω σύντομα. Σας ευχαριστώ που το κάνετε αυτό πραγματικότητα. Εύχομαι να επιστρέψουν ασφαλείς όλοι οι όμηροι, και ο Ελκανά. Σας αγαπάμε, πρόεδρε Τραμπ».

Πλήθη συγκεντρώθηκαν και στην Πλατεία των Ομήρων στο Τελ Αβίβ το πρωί της Πέμπτης για να γιορτάσουν τη συμφωνία.

Στην Ιερουσαλήμ, οι Ισραηλινοί εξέφρασαν ευγνωμοσύνη τόσο στους ηγέτες των ΗΠΑ όσο και στους Ισραηλινούς, με έναν κάτοικο να δηλώνει στο Reuters: «Χαίρομαι πάρα πολύ που γυρίζουν πίσω οι όμηροι. Σ’ ευχαριστούμε, Τραμπ, σ’ ευχαριστούμε Νετανιάχου».

Κάποιοι από το πλήθος φώναζαν πως ο Τραμπ αξίζει το Νόμπελ Ειρήνης. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος έχει προτείνει την υποψηφιότητα Τραμπ από τον Ιούλιο, δήλωσε την Πέμπτη ότι ο Αμερικανός πρόεδρος «αξίζει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης». Το αίτημα αυτό διατυπώνεται μία μόλις ημέρα πριν από την ανακοίνωση του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 2025.

Οι άνθρωποι γιορτάζουν μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, στην πλατεία Hostage Square στο Τελ Αβίβ, στις 9 Οκτωβρίου 2025. Maya Levin/AFP μέσω Getty Images

 

Το Φόρουμ Ομήρων και Αγνοούμενων, που εκπροσωπεί τις οικογένειες των περισσότερων Ισραηλινών ομήρων, προσκάλεσε το κοινό να συμπαρασταθεί γράφοντας: «Τίποτα δεν τελειώνει, αν δεν επιστρέψουν όλοι στο σπίτι».

Μιλώντας από την Πλατεία των Ομήρων, ο Ρότεμ Κούπερ, γιος του Αμιράμ Κούπερ που είχε απαχθεί από το κιμπούτς Νιρ Οζ στις 7 Οκτωβρίου 2023 και δολοφονήθηκε στην αιχμαλωσία, σημείωσε σε συνέντευξή του στην Jewish Chronicle: «Είμαστε σαν στρατιώτες που πέρασαν μάχη. Δεν αισθανόμαστε ανακούφιση ακόμη. Θα υπάρξει αληθινή ανακούφιση μόνο όταν δούμε ζωντανούς τους ομήρους να επιστρέφουν».

Δημοσκόπηση του Κέντρου Δημόσιας Γνώμης και Πολιτικής του Ινστιτούτου Δημοκρατίας του Ισραήλ βρήκε ότι το 66% των Ισραηλινών πιστεύει πως ήρθε η ώρα να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα – αύξηση 13 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με πέρυσι.

Πρώτο κίνητρο για τον τερματισμό της σύγκρουσης φέρεται η ασφάλεια των ομήρων, σύμφωνα με το 50,5% των Εβραίων και το 34,5% των Αράβων ερωτηθέντων. Η έρευνα καλύπτει αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.000 ενηλίκων (800 στα εβραϊκά, 200 στα αραβικά).

Διεθνείς αντιδράσεις

Ενώ γιορτές εκδηλώνονται σε Ισραήλ και Γάζα, ηγέτες ανά τον κόσμο εξέφρασαν ευγνωμοσύνη στον Τραμπ για την ηγεσία του στις ειρηνευτικές προσπάθειες.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, χαιρέτισε την Πέμπτη τις διπλωματικές πρωτοβουλίες των ΗΠΑ, του Κατάρ, της Αιγύπτου και της Τουρκίας, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «πολυπόθητη πρόοδο».

«Τόσο για Ισραηλινούς όσο και για Παλαιστίνιους, η συμφωνία αυτή προσφέρει μια αχτίδα ανακούφισης, που πρέπει να γίνει ξημέρωμα ειρήνης και απαρχή για το τέλος αυτού του καταστροφικού πολέμου», δήλωσε.

Από την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ηγέτες επικρότησαν τη συμφωνία και κάλεσαν για την άμεση εφαρμογή της. Το γραφείο Νετανιάχου ανακοίνωσε πως το ισραηλινό συμβούλιο ασφαλείας θα συνεδριάσει στις 17:00, ακολουθούμενο από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στις 18:00.

Ο πόλεμος στη Γάζα μαίνεται από την 7η Οκτωβρίου 2023, όταν ομάδες τρομοκρατών υπό την ηγεσία της Χαμάς εξαπέλυσαν επίθεση κατά του Ισραήλ, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους – κυρίως αμάχους – και παίρνοντας πάνω από 250 ομήρους.

Σήμερα εκτιμάται πως περίπου 20 όμηροι παραμένουν ζωντανοί σε αιχμαλωσία.

Η Δανία σχεδιάζει απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 15 ετών

Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, ανακοίνωσε την πρόθεση της κυβέρνησης να απαγορεύσει τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ανηλίκους κάτω των 15 ετών, επικαλούμενη αύξηση περιστατικών κατάθλιψης και άγχους μεταξύ των νέων λόγω της ψηφιακής κουλτούρας.

Η δήλωση αυτή έγινε στις 7 Οκτωβρίου, κατά την έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου (Φόλκετινγκ).

«Τα κινητά τηλέφωνα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κλέβουν την παιδική ηλικία των παιδιών μας», τόνισε η Φρεντέρικσεν απευθυνόμενη στους βουλευτές.

Κατηγόρησε τις μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες και τη χρήση των κινητών για την απώλεια της παιδικότητας, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση θα λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να περιορίσει τις αρνητικές επιπτώσεις.

Αν και δεν διευκρίνισε ποιες πλατφόρμες θα στοχεύσει η νέα νομοθεσία, ανέφερε πως τα μέτρα θα καλύψουν αρκετά δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και άλλες χώρες, όπως η Νορβηγία, η οποία επιδιώκει να αυξήσει το ελάχιστο όριο ηλικίας για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και η Αυστραλία, που σχεδιάζει απαγόρευση για ανήλικους κάτω των 16 ετών μέχρι τον Δεκέμβριο.

Η Φρεντέρικσεν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να δοθεί στους γονείς η δυνατότητα να επιτρέπουν στα παιδιά τους να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τα 13, παρότι οι περισσότερες πλατφόρμες ήδη θέτουν ως ελάχιστο όριο ηλικίας τα 13 έτη.

Σημείωσε, ωστόσο, χαρακτηριστικά: «Το 94% των Δανών παιδιών είχε ήδη δημιουργήσει προφίλ σε κάποια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης πριν καν φτάσει στην εφηβεία».

Η υπουργός Ψηφιοποίησης της Δανίας, Καρολίνα Στάγκε, επανέλαβε την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης: «Υπήρξαμε υπερβολικά αφελείς. Αφήσαμε τις ψηφιακές ζωές των παιδιών στα χέρια πλατφορμών που ποτέ δεν είχαν ως προτεραιότητα την ευημερία τους».

Και πρόσθεσε: «Πρέπει να περάσουμε από την ψηφιακή αιχμαλωσία στην κοινότητα. Τα παιδιά και οι νέοι μας συμμετείχαν, χωρίς να το γνωρίζουν, σε ένα τεράστιο πείραμα, όπου αλγόριθμοι και εθιστικές λειτουργίες διαμορφώνουν την καθημερινότητά τους. Αυτό πρέπει να σταματήσει εδώ. Για αυτό καθιερώνουμε εθνικό όριο ηλικίας τα 15 έτη. Πρόκειται για την ευημερία των παιδιών, για την ελευθερία τους και για το θεμελιώδες δικαίωμα σε μια παιδική ηλικία που να ορίζεται από την περιέργεια και τις υγιείς κοινωνικές σχέσεις, όχι από ειδοποιήσεις και «likes»».

Ορισμένα εμπόδια παραμένουν, καθώς η Δανία οφείλει να διεξαγάγει τις επόμενες βουλευτικές εκλογές πριν από την 1η Νοεμβρίου 2026, γεγονός που ενδέχεται να μεταθέσει ή και να ματαιώσει την ψήφιση του σχετικού νόμου, αν δεν προχωρήσει εγκαίρως.

Παιδιά που χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα. BearFotos/Shutterstock

 

Η νέα πολιτική της Κοπεγχάγης ακολουθεί τις επικαιροποιημένες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που επιτρέπουν στα κράτη–μέλη να θεσπίσουν εθνικά όρια ηλικίας για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στην Αυστραλία, βρίσκεται σε εξέλιξη αντίστοιχη νομοθετική πρωτοβουλία, με προγραμματισμένη απαγόρευση σε πλατφόρμες όπως τα Facebook, Snapchat, TikTok και YouTube για χρήστες κάτω των 16 ετών· οι παραβάτες θα αντιμετωπίζουν υψηλά πρόστιμα.

Το μέτρο, ωστόσο, έχει προκαλέσει αντιδράσεις από οργανώσεις υπεράσπισης των ψηφιακών δικαιωμάτων, που εκφράζουν ανησυχίες για τα προσωπικά δεδομένα.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν φτάνει σε μια άτυπη σύνοδο κορυφής στο δανικό κοινοβούλιο στο κάστρο Christiansborg στην Κοπεγχάγη, την 1η Οκτωβρίου 2025. Thomas Traasdahl/Ritzau Scanpix μέσω AP

 

Παράλληλα, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν έχει ζητήσει πανευρωπαϊκή απαγόρευση της χρήσης κοινωνικών δικτύων από ανηλίκους κάτω των 15 ετών, έπειτα από βίαια περιστατικά με αφορμή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιέζοντας τις Βρυξέλλες να αναλάβουν δράση.

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, εξετάζουν διαφορετικές προσεγγίσεις στη διαδικτυακή αλληλεπίδραση των παιδιών, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έχει θεσπίσει αυστηρότερα μέτρα επαλήθευσης ηλικίας μέσω του νέου Νόμου για την Ψηφιακή Ασφάλεια.

Την ίδια στιγμή, αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ υιοθετούν παρόμοιους περιορισμούς, αντανακλώντας μια παγκόσμια τάση για αυστηρότερη ρύθμιση της πρόσβασης των ανηλίκων στις ψηφιακές πλατφόρμες.

Αποτρέποντας τον επόμενο Παγκόσμιο Πόλεμο: Κίνα–Ρωσία–Βόρεια Κορέα εναντίον ΗΠΑ

Σχολιασμός

Ρωσικά αεροπλάνα πέταξαν πρόσφατα στον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Ρουμανίας για να δοκιμάσουν την αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ, ενώ ο κόσμος κινείται προς μια σύγκρουση στην Ασία, μια σύγκρουση που θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ χειρότερη από την κατάσταση στην Ουκρανία, όπου η πραγματική αποτροπή και η σταθερή αποφασιστικότητα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό απούσες.

Ας γυρίσουμε λίγο πίσω. Στις 3 Σεπτεμβρίου, το Πεκίνο διοργάνωσε μια «στρατιωτική υπερπαραγωγή» για να επιδείξει το σύνολο του βαρέος οπλισμού του. Πολλοί δημοσιογράφοι εντυπωσιάστηκαν, ενώ ορισμένοι ηττοπαθείς αναλυτές πρότειναν μια πολιτική κατευνασμού τύπου Τσάμπερλεν. Άλλοι, κυρίως παρατηρητές της Κίνας, επιχείρησαν να αποκωδικοποιήσουν το διάγραμμα των θέσεων των ανώτερων στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας στην κορυφή της πλατείας Τιεν Αν Μεν, αναζητώντας ενδείξεις για τις εσωτερικές ισορροπίες εξουσίας στο Τζονγκνανχάι.

Ωστόσο, αυτό που συχνά παραβλέπεται στις συζητήσεις για το γεγονός είναι ότι αντιπροσωπεύει τους μηχανισμούς χρηματοδότησης και υποστήριξης πίσω από έναν νέο τύπο πολέμου. Ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας αποτελεί ένα παράδειγμα, και η πιθανή εισβολή της Κίνας στην Ταϊβάν ένα άλλο.

Οι φωτογραφίες του πρακτορείου Xinhua από την εκδήλωση της 3ης Σεπτεμβρίου, που απεικονίζουν τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν να στέκονται μαζί επιδεικνύοντας ενότητα, πρέπει να ερμηνευτούν ως μια υπολογισμένη απάντηση στο νέο τριμερές μοντέλο που έχει αναπτύξει η Δύση για τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας. Το δυτικό μοντέλο προβλέπει ότι το Κίεβο εντοπίζει τις στρατιωτικές του ανάγκες, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι παρέχουν τη χρηματοδότηση και οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν και παραδίδουν τον εξοπλισμό.

Η εκδήλωση του Πεκίνου παρουσίασε ένα παράλληλο μοντέλο: η Μόσχα ζητά πολεμικό υλικό, περιλαμβανομένων στρατευμάτων, και η Κίνα και η Βόρεια Κορέα το προμηθεύουν σε αντάλλαγμα για φθηνή ρωσική ενέργεια, ενώ η Ινδία και μερικές άλλες χώρες συμμετέχουν επίσης. Έτσι, αν και οι πραγματικές μάχες περιορίζονται στην Ουκρανία και τη Ρωσία, η χρηματοδότηση του πολέμου εμπλέκει ένα πολύ ευρύτερο σύνολο αντιμαχόμενων κρατών. Η συμμετρική αυτή δομή χρηματοδότησης μπορεί να παρατείνει επ’ αόριστον τη σύγκρουση – κάτι που Ρωσία και Ουκρανία, αν ενεργούσαν μόνες τους, δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν.

Ένας τρόπος να σταματήσει ο πόλεμος είναι να σπάσει αυτή η συμμετρία, στόχος που φαίνεται να επιδιώκει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τους λεγόμενους «δευτερεύοντες δασμούς». Στις 6 Αυγούστου, διπλασίασε τον βασικό δασμό στην Ινδία στο 50% ως αντίμετρο για τις αγορές φθηνού ρωσικού πετρελαίου στις οποίες προβαίνει η χώρα. Το μέτρο έχει ήδη δείξει αποτελέσματα, καθώς η Ινδία φέρεται να αγόρασε πολύ λιγότερο ρωσικό πετρέλαιο τον Αύγουστο. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος παρευρέθηκε στη συνεδρίαση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στο Τιαντζίν της Κίνας από τις 31 Αυγούστου έως την 1η Σεπτεμβρίου, παρέλειψε διακριτικά να συμμετάσχει στη στρατιωτική παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου.

Ο Τραμπ ασκεί τώρα πίεση στην Ευρώπη να τερματίσει άμεσα την εναπομείνασα εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια και να συμμετάσχει σε παρόμοια προσπάθεια εναντίον του Πεκίνου. Έχει ζητήσει την επιβολή έως και 100% πρόσθετων δασμών στην Κίνα για τις αγορές ρωσικού αργού πετρελαίου. Η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει ακόμη συμφωνήσει πλήρως, αλλά έχει προτείνει να επισπεύσει τον στόχο για τον τερματισμό όλων των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία από το 2027 στο 2026 ή και νωρίτερα.

Όμως, ό,τι κι αν συμβεί σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κόσμος δεν θα είναι ασφαλής ακόμη κι αν ο Πούτιν αποφασίσει να σταματήσει, καθώς ο Σι σκοπεύει να δημιουργήσει τη συνέχειά του. Το κύριο ενδιαφέρον του Σι στην υποστήριξη της Ρωσίας έγκειται στην αναμενόμενη ανταπόδοση από τη Μόσχα σε περίπτωση που η Κίνα εισβάλει στην Ταϊβάν. Πώς θα έμοιαζε ένας πόλεμος Κίνας–Ταϊβάν;

Ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας είναι ήδη ένας πόλεμος που εμπλέκει ένα πλήθος κρατών. Παρά το γεγονός ότι το πεδίο της μάχης είναι γεωγραφικά περιορισμένο, εμπλέκει περίπου 50 χώρες σε τέσσερις ηπείρους με διάφορους τρόπους.

Ένας πόλεμος Κίνας–Ταϊβάν θα περιοριζόταν πιθανότατα στα στενά της Ταϊβάν και στις γύρω περιοχές. Ωστόσο, η ικανότητα της Ταϊβάν στην παραγωγή μικροηλεκτρονικών – που περιλαμβάνει σχεδόν μονοπωλιακό έλεγχο στους εξυπηρετητές τεχνητής νοημοσύνης για κέντρα δεδομένων, πέρα από το 90% του παγκόσμιου μεριδίου της σε υψηλής τεχνολογίας μικροτσίπ –καθιστά τη σταθερότητά της και την επιβίωσή της ως ανεξάρτητο κράτος πολύ πιο κρίσιμες για τον κόσμο από εκείνες της Ουκρανίας, που εξάγει σιτηρά. Μια κινεζική εισβολή θα προκαλούσε μια πολύ εντονότερη σύγκρουση, που θα επηρέαζε άμεσα και θα παρέσυρε όλες τις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας της Ταϊβάν.

Η συνολική οικονομική ζημία του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας, που διαρκεί πλέον τρία χρόνια, εκτιμάται σε περίπου 3,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δηλαδή γύρω στα 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αντίθετα, το παγκόσμιο κόστος ενός πολέμου Κίνας–Ταϊβάν θα μπορούσε εύκολα να ξεπεράσει τα τριπλάσια, φτάνοντας το ασύλληπτο ποσό των 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με εκτίμηση του Bloomberg Economics.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε αντίθεση με τον σημερινό τους ρόλο διαμεσολαβητή και έμμεσης εμπλοκής στον πόλεμο της Ουκρανίας, δεν θα είχαν άλλη επιλογή παρά να βρεθούν στο κέντρο της σύγκρουσης. Η Ιαπωνία θα αναγκαζόταν επίσης να αναλάβει σημαντικό ρόλο λόγω γεωγραφικής εγγύτητας και συνθηκών συμμαχίας. Η σύγκρουση θα πλησίαζε τα χαρακτηριστικά ενός πραγματικού παγκόσμιου πολέμου.

Αντιμέτωπες με αυτή την τρομακτική πιθανότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται ότι έχουν ήδη αρχίσει να ενισχύουν τη θέση τους. Ο προϋπολογισμός Άμυνας της Γερουσίας για το οικονομικό έτος 2026 προβλέπει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια για την Πρωτοβουλία Ασφάλειας Ινδο-Ειρηνικού, ενώ η αντίστοιχη πρόταση της Βουλής προβλέπει 500 εκατομμύρια δολάρια για την Ταϊβάν μέσω της Πρωτοβουλίας Συνεργασίας Ασφάλειας Ταϊβάν. Μόλις οι δύο εκδοχές συμφωνηθούν, το νομοσχέδιο θα σταλεί στον πρόεδρο για υπογραφή.

Επιπλέον, την εβδομάδα πριν από την παρέλαση του Πεκίνου, ανώτεροι αξιωματούχοι άμυνας από την Ταϊβάν και τις Ηνωμένες Πολιτείες συναντήθηκαν στην Αλάσκα. Το φαινομενικά διακριτικό αυτό γεγονός διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης στις 4 Σεπτεμβρίου και επιβεβαιώθηκε την ίδια μέρα από Αμερικανό αξιωματούχο. Προφανώς, ο χρονισμός της αλληλουχίας συνάντησης–διαρροής–επιβεβαίωσης αποτελούσε μια υπολογισμένη, προμελετημένη απάντηση των Ηνωμένων Πολιτειών στην παρέλαση του Πεκίνου.

Το ερώτημα, ωστόσο, είναι αν ο Τραμπ μπορεί πραγματικά να αποτρέψει την Κίνα. Μπορεί, εφόσον καταφέρει να ενώσει τρία κομβικά στοιχεία της στρατηγικής του. Πρέπει να ενισχύσει την Ευρώπη, ενθαρρύνοντάς τη να περιορίσει το εκτεταμένο κράτος πρόνοιας και να διαθέσει περισσότερους πόρους για την άμυνα. Το ίδιο ισχύει για την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν και την Αυστραλία, οι οποίες πρέπει να ευθυγραμμιστούν σταθερά κατά μήκος της πρώτης νησιωτικής αλυσίδας.

Πίσω, όμως, από αυτά τα δύο γεωπολιτικά σκέλη πρέπει να υπάρχει μια πλήρως αναζωογονημένη Αμερική, η οποία, δυστυχώς, έχει δει τη δύναμή της να εξαντλείται από δεκαετίες κοινωνικοοικονομικής παρακμής. Ο Τραμπ επιδιώκει να το πετύχει αυτό μέσω μιας εκτεταμένης αναδιάρθρωσης των θεσμών και των πολιτικών των ΗΠΑ σε ζητήματα πολιτισμού, εκπαίδευσης, βιομηχανίας, εμπορίου και άμυνας – την ουσία του κινήματος «Make America Great Again».

Όπως ένα βαριά τραυματισμένο ζώο που συγκεντρώνει το αίμα του στον πυρήνα του σώματος για να διατηρήσει την εναπομείνασα ζωτική του ενέργεια, έτσι και οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς επανακτούν τη δύναμή τους, μπορεί να φαίνονται απομονωτικές σε χώρες που έχουν συνηθίσει να απολαμβάνουν την οικονομική ανοιχτότητα και την αμυντική ομπρέλα της Pax Americana. Πρόκειται για μια επικίνδυνη εσφαλμένη ανάγνωση του Τραμπ από πολλές χώρες – φίλους και αντιπάλους εξίσου.

Του Joseph Yizheng Lian

Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν κατ’ ανάγκην τις θέσεις της Epoch Times.

Αλοιφές για τα καλύτερα σάντουιτς

Τι είναι ένα σάντουιτς; Σύμφωνα με το λεξικό Merriam-Webster, «ένα σάντουιτς αποτελείται από δύο ή περισσότερες φέτες ψωμιού με γέμιση ανάμεσα». Είναι το πιο εύκολο φαγητό, στην προετοιμασία και την κατανάλωση, που μπορούμε να φάμε στον δρόμο, να πάρουμε μαζί στη δουλειά ή στο σχολείο ή να ετοιμάσουμε στα γρήγορα στο σπίτι όταν δεν θέλουμε να μαγειρέψουμε.

Δεν υπάρχουν κανόνες για το τι βάζουμε μέσα στο σάντουιτς, αλλά είναι σαφές ότι η βάση πρέπει να είναι το πολύ καλό ψωμί, και αυτό σημαίνει φρεσκοαλεσμένο τοπικό αλεύρι. Από εκεί και πέρα συνδυάστε το κάθε είδος άρτου με τα συστατικά που αναδεικνύουν καλύτερα τον χαρακτήρα του και θα έχετε ένα πραγματικά απολαυστικό σάντουιτς.

Παραδείγματος χάριν, το ψωμί σίκαλης ταιριάζει πολύ με τα καπνιστά κρέατα, το ψωμί ολικής άλεσης με το αβοκάντο και τα λαχανικά, ενώ η γαλλική μπαγκέτα συνδυάζεται καλά με ένα πληθωρικό περιεχόμενο. Σε μαλακό, ελαφρώς γλυκό λευκό ψωμί ψημένο στο γκριλ βάλτε ψημένο τυρί με μια στρώση από ψιλοκομμένο χοιρινό, τουρσιά και μαγιονέζα μουστάρδας.

Συνήθως το περιεχόμενο του σάντουιτς προκύπτει αυτοσχεδιάζοντας με ό,τι έχουμε στο σπίτι. Με λίγο προγραμματισμό, μπορείτε να έχετε τα βασικά συστατικά στη διάθεσή σας, δηλαδή αλοιφές, όπως λαχανοσαλάτα ή ρώσικη, χούμους με σκόρδο και λεμόνι, τουρσιά και πικάντικη μαγιονέζα με μουστάρδα. Πειραματιστείτε με τόλμη και διασκεδάστε δοκιμάζοντας καινούριες γεύσεις κάθε φορά.

Κόλσλοου (Coleslaw)

Για 4 άτομα

Φτιάξτε το λίγες ώρες νωρίτερα, ώστε να αναμειχθούν οι γεύσεις. Μην διστάσετε να προσθέσετε τα αγαπημένα σας αρωματικά: βασιλικό, μαϊντανό, θυμάρι, κ.ά.

Υλικά

  • 1/2 φλιτζάνι μαγιονέζα
  • 2 κ.γλ. ξίδι μηλίτη
  • Μια πρέζα ζάχαρη
  • Αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι, κατά βούληση
  • 1 μικρό πράσινο λάχανο, χωρίς τον πυρήνα και ψιλοκομμένο
  • 1 καρότο, ψιλοκομμένο

Εκτέλεση

Σε ένα μπολ, ανακατέψτε τη μαγιονέζα, το ξίδι και τη ζάχαρη. Αλατοπιπερώστε, προσθέστε το λάχανο και το καρότο και ανακατέψτε μέχρι τα συστατικά να καλυφθούν καλά (χρησιμοποιήστε τα χέρια σας για καλύτερα αποτελέσματα).

Ρώσικη 

Δίνει περίπου 3/4 φλιτζανιού

Υλικά

  • 3 κ.σ. κέτσαπ ή σάλτσα τσίλι
  • 1 κ.σ. ψιλοκομμένο κρεμμύδι
  • 1 κ.γλ. έτοιμο χρένο
  • 1/2 φλιτζάνι μαγιονέζα
  • Αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι

Εκτέλεση

Βάλτε όλα τα συστατικά σε ένα μικρό μπολ και ανακατέψτε με ένα σύρμα. Δοκιμάστε και προσαρμόστε τα καρυκεύματα.

Φτιάξτε ένα New Jersey Joe: Ένα τριπλό σάντουιτς με: κάτω φέτα λεπτοκομμένου ψωμιού σίκαλης, γαλοπούλα ή ψητό βοδινό, λαχανοσαλάτα, ρώσικη σάλτσα, ελβετικό τυρί, μεσαία φέτα ψωμιού σίκαλης, γαλοπούλα ή ψητό βοδινό, λαχανοσαλάτα, ρωσική σάλτσα, ελβετικό τυρί και πάνω φέτα ψωμιού σίκαλης.

Χούμους με σκόρδο και λεμόνι

Δίνει 2 φλιτζάνια

Υλικά

  • 2 σκελίδες σκόρδο
  • 1 κ.γλ. ξύσμα λεμονιού
  • 2–3 κ.σ. φρέσκο χυμό λεμονιού
  • 1 φλιτζάνι ταχίνι
  • Μια γενναιόδωρη πρέζα χοντρό αλάτι
  • 1 κ.γλ. κύμινο
  • 1/2 φλιτζάνι παγωμένο νερό, και επιπλέον αν χρειαστεί
  • 425 γρ. βρασμένα ρεβίθια

Εκτέλεση

Σε ένα μπλέντερ με ατσάλινα μαχαίρια, χτυπήστε το σκόρδο, το ξύσμα λεμονιού, το χυμό λεμονιού, το ταχίνι, το αλάτι, το κύμινο και το νερό. Προσθέστε τα ρεβίθια και χτυπήστε μέχρι το μείγμα να γίνει ομοιογενές. Δοκιμάστε και προσαρμόστε τα καρυκεύματα και προσθέστε επιπλέον νερό αν χρειαστεί για να φτάσετε στην επιθυμητή σύσταση.

Χρησιμοποιήστε το σε σάντουιτς με ψωμί ολικής αλέσεως, φέτες αβοκάντο και φύτρα.

Ραπανάκι και καρότο τουρσί

Δίνει περίπου 3 φλιτζάνια

Υλικά

  • 1 μεγάλο καρότο, κομμένο σε κομμάτια μεγέθους σπίρτου
  • 1 λίβρα ραπανάκι daikon, κομμένο σε κομμάτια μεγέθους σπίρτου
  • 1/4 φλιτζανιού ζάχαρη
  • 1/2 φλιτζάνι νερό
  • 1 φλιτζάνι ξίδι από ρύζι
  • Αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι, κατά βούληση

Εκτέλεση

Βάλτε τις φέτες καρότου και ραπανιού σε ένα γυάλινο δοχείο. Σε μια μικρή κατσαρόλα, ανακατέψτε τη ζάχαρη, το νερό, το ξίδι και μια πρέζα αλάτι και πιπέρι και βάλτε σε χαμηλή φωτιά, ανακατεύοντας για να διαλυθεί η ζάχαρη. Αφήστε να κρυώσει ελαφρώς και ρίξτε πάνω από τα λαχανικά. Αφήστε τα λαχανικά να μαριναριστούν για τουλάχιστον 1 ώρα πριν τα χρησιμοποιήσετε ή φυλάξτε τα στο ψυγείο για έως και 3 εβδομάδες. Στραγγίξτε τα τουρσιά πριν τα χρησιμοποιήσετε σε σάντουιτς.

Φτιάξτε ένα ‘βιετναμέζικο’ σάντουιτς (bánh mì): Γεμίστε μία γαλλική μπαγκέτα με καρότα και ραπανάκια τουρσί, αγγούρια, κοτόπουλο σούβλας, καυτερές πιπεριές και λίγη σάλτσα ψαριού.

Τα τουρσιά διατηρούνται σε κλειστό δοχείο στο ψυγείο για περίπου 3 εβδομάδες.

Πικάντικη μαγιονέζα με μουστάρδα

Δίνει περίπου 2/3 φλιτζανιού

Υλικά

  • 1/2 φλιτζάνι καλή μαγιονέζα
  • 2 κ.σ. κίτρινη μουστάρδα
  • 1 κ.σ. υγρό από πίκλες
  • 1 κ.γλ. μέλι (προαιρετικά)

Εκτέλεση

Βάλτε όλα τα συστατικά σε ένα μικρό μπολ και ανακατέψτε τα με ένα σύρμα.

Φτιάξτε ένα Cubano: Αλείψτε την πικάντικη μαγιονέζα σε λευκό ψωμί και προσθέστε ζαμπόν, ελβετικό τυρί, χοιρινό και πίκλες.

Η αλοιφή διατηρείται σε κλειστό δοχείο στο ψυγείο για τουλάχιστον 2 εβδομάδες.

Της Beth Dooley, The Minnesota Star Tribune