Σάββατο, 05 Ιούλ, 2025

Η ευρωπαϊκή απεξάρτηση από τις κινεζικές μπαταρίες: Ένα δύσκολο στοίχημα αυτονομίας

Με τη δέσμευση απαγόρευσης πώλησης νέων αυτοκινήτων βενζίνης ή πετρελαίου μέχρι το 2035, το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τα ηλεκτρικά οχήματα και, καταλυτικά, με τις μπαταρίες που τα κινούν. Ωστόσο, ο παράλληλος στόχος της ΕΕ να παράγει μόνη της αυτές τις μπαταρίες και να απεξαρτηθεί από την Κίνα, σύμφωνα με αναλυτές, διακυβεύεται πλέον σοβαρά.

Η Ευρώπη στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας για ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής μπαταριών, από τις πρώτες ύλες έως τη συναρμολόγηση. «Οι μπαταρίες είναι απολύτως ζωτικής σημασίας στην καθημερινότητά μας», σημείωσε ο Στηβ Κρίστενσεν, διευθυντής της Battery Coalition, μιλώντας στην Epoch Times. «Το να αφήσουμε έναν εξωτερικό οικονομικό αντίπαλο, που λειτουργεί έξω από τους κανόνες της αγοράς, να ανταγωνίζεται μαζί μας, είναι παράλογο. Η Ευρώπη πρέπει να δει ρεαλιστικά την κατάσταση.»

Τον περασμένο μήνα, ο γαλλικός μεταλλευτικός όμιλος Aramet, που δραστηριοποιείται σε μέταλλα για την παραγωγή μπαταριών, καθώς και ο διευθύνων σύμβουλος της Umicore, εταιρείας εξειδικευμένης στην παραγωγή και ανακύκλωση υλικών μπαταριών, προειδοποίησαν με δηλώσεις τους στους Financial Times ότι η προσπάθεια για πλήρως αυτόνομη ευρωπαϊκή βιομηχανία μπαταριών είναι ουτοπική. Ο Κρίσταλ Μπόρις, μέχρι πρότινος επικεφαλής της Aramet, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η Ευρώπη πρέπει να είναι ρεαλιστική, γιατί η Κίνα αφιέρωσε πάνω από δύο δεκαετίες στην τελειοποίηση της τεχνολογίας και πλέον προηγείται κατά πολύ». Ο Μπαρτ Σαπ, επικεφαλής του βελγο-γαλλικού ομίλου Umicore, επισήμανε: «Πρέπει να αγκαλιάσουμε την Κίνα, ώστε να παράγει μαζί μας στην Ευρώπη. Αλλιώς, ρισκάρουμε η κινητικότητα να εξαρτάται πλήρως από αυτή».

Η ΕΕ είχε επιχειρήσει να περιορίσει την εξάρτησή της από την Κίνα επενδύοντας ελπίδες στη Northvolt, τον μεγάλο κατασκευαστή μπαταριών με έδρα τη Στοκχόλμη. Η Northvolt, η οποία ιδρύθηκε από πρώην στελέχη της Tesla, στόχευε να λειτουργήσει ως ευρωπαϊκή γιγαντο-μονάδα παραγωγής κυψελών λιθίου-ιόντων και να κατακτήσει το 25% της αγοράς μπαταριών της Ευρώπης έως το 2030. Οι μπαταρίες λιθίου-ιόντων, που βρίσκονται πλέον σε κάθε είδους ηλεκτρονική συσκευή, από smartphones ως laptops, αποτελούν επίσης το κύριο μέσο ισχύος στα ηλεκτρικά οχήματα, χάρη στη μεγάλη ενεργειακή τους πυκνότητα, το χαμηλό βάρος και τη δυνατότητα επαναφόρτισης.

Ωστόσο, η απαιτητική και κεφαλαιουχική διαδικασία συναρμολόγησης αποδείχθηκε ανυπέρβλητη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στις 12 Μαρτίου, η Northvolt ανακοίνωσε ότι, παρά τις εξαντλητικές προσπάθειες για τη διασφάλιση βιώσιμου μέλλοντος, υπέβαλε αίτηση πτώχευσης στη Σουηδία. Αυτό ήρθε σε συνέχεια προηγούμενης αίτησης για υπαγωγή στο Κεφάλαιο 11 του αμερικανικού πτωχευτικού κώδικα της θυγατρικής της στην Καλιφόρνια, επικαλούμενη αυξανόμενες ζημίες και διαρκείς δυσλειτουργίες στην παραγωγή.

Παρά τη χρεοκοπία της Northvolt, η ΕΕ παραμένει αμετακίνητη στους φιλόδοξους στόχους της για την παραγωγή μπαταριών και την ηλεκτροκίνηση. Βάσει της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, από το 2035 όλα τα νέα αυτοκίνητα που θα πωλούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθιστώντας παράνομη την πώληση οχημάτων με συμβατικά καύσιμα — κομβικό βήμα για την κλιματική ουδετερότητα και την ηλεκτροκίνηση.

Η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για τις Μπαταρίες, πρωτοβουλία που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2017, έχει ως πολιτικό στόχο να καλύψουν οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές το 90% των αναγκών της ΕΕ σε μπαταρίες ως το 2030. Εκπρόσωπος της Ε.Ε. δήλωσε στην Epoch Times μέσω email πως «η Ένωση συνεχίζει να σημειώνει σημαντική πρόοδο προς τον στρατηγικό στόχο να καλυφθεί το 90% της ετήσιας ζήτησης της Ευρώπης με παραγωγή που θα βασίζεται εντός ΕΕ ως το 2030». Όπως υπογράμμισε, «βάσει των σημερινών ανακοινώσεων του κλάδου, η εγκατεστημένη δυναμικότητα παραγωγής κυψελών για το 2030 υπολογίζεται στα 892 GWH, με τη ζήτηση να εκτιμάται μεταξύ 890 και 998 GWH για το ίδιο έτος. Η ΕΕ παραμένει, λοιπόν, σε τροχιά για την επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου».

Σύμφωνα με έκθεση του αμερικανικού ινστιτούτου Institute for Energy Research, οι ευρωπαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων προμηθεύονται σήμερα τις μπαταρίες τους κατά κύριο λόγο από τη νοτιοκορεατική LG Energy Solution, τη Samsung και την κορυφαία κινεζική Satiel. Εντούτοις, μελέτη του γερμανικού κρατικού ινστιτούτου Fraunhofer ISI, η οποία δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο στο Nature, προειδοποιεί πως ενδέχεται να μην επαρκέσει η εγχώρια ευρωπαϊκή παραγωγή για να καλύψει τη μελλοντική ζήτηση, η οποία αναμένεται να φτάσει τουλάχιστον τα 1,0 TWH έως το 2030.

Η γεωπολιτική κίνηση της Κίνας

Ο Μάικλ Άσλεϋ Σούλμαν, επικεφαλής επενδύσεων της Running Point Capital Advisors, δήλωσε στην Epoch Times μέσω email ότι «τα όνειρα της Ευρώπης για ανεξαρτησία στις μπαταρίες κόπηκαν απότομα». Όπως τόνισε, «η χρεοκοπία της Northvolt δεν παρέσυρε απλά ένα ισολογισμό — διέλυσε την κορυφαία ευρωπαϊκή φαντασίωση ανεξαρτησίας στα ηλεκτρικά οχήματα».

Μια αμερικανική εταιρεία που ισχυρίζεται πως μπορεί να ανατρέψει τα δεδομένα είναι η Lighten, που παράγει μπαταρίες λιθίου-θείου. Αυτό το είδος μπαταρίας δεν χρειάζεται νικέλιο ή κοβάλτιο από το εξωτερικό — μετάλλευμα που διακινείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από κινεζικές αλυσίδες. Ο Κηθ Νόρμαν, υπεύθυνος βιωσιμότητας της Lighten, σημείωσε: «Οι πρώτες ύλες για τις μπαταρίες λιθίου-θείου μπορούν να παράγονται τοπικά, στη Βόρεια Αμερική ή την Ευρώπη».

Ο Νόρμαν εξήγησε πως απέκτησαν ορισμένα περιουσιακά στοιχεία της Northvolt στην Καλιφόρνια ύστερα από τη δήλωση πτώχευσης της τελευταίας. «Η μεγάλη υπόσχεση της Northvolt ήταν η ανεξαρτησία από την Κίνα, μέσα από την αναδημιουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας λιθίου-ιόντων στην Ευρώπη. Όμως γρήγορα αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στην τυπική αλυσίδα μέσω Κίνας, όπως όλοι οι άλλοι. Η εξάρτηση υπήρχε από την αρχή».

«Η Ευρώπη δεν θα κερδίσει το παιχνίδι των μπαταριών αν προσπαθήσει απλώς να αντιγράψει αυτό που πέτυχε η Κίνα με τις μπαταρίες λιθίου-ιόντων», συμπλήρωσε.

Ζήτημα εθνικής ασφάλειας

Ο Στηβ Κρίστενσεν έσπευσε να τονίσει ότι όσο δύσκολη κι αν είναι η βιομηχανία των μπαταριών, το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται στις κινεζικές πρακτικές περιορισμού πρόσβασης στα απαραίτητα υλικά και όχι στην αποτυχία μίας ή περισσότερων εταιρειών. Όπως εξήγησε, «η παγκόσμια παραγωγή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στο λίθιο, το κοβάλτιο και άλλα υλικά των οποίων η εξόρυξη, επεξεργασία και διανομή ελέγχονται κατά βάση από κινεζικές εταιρείες».

Κατά τον ίδιο, απαιτούνται τουλάχιστον 5 έως και 15 (μερικές φορές και 20) χρόνια για να φτάσει μια νέα εγχώρια παραγωγή σε βιομηχανικά επίπεδα, ενώ η τεχνογνωσία παραμένει σχεδόν εξ ολοκλήρου κινεζικό «μονοπώλιο». «Ακόμη κι αν επιτευχθεί η απαραίτητη εγχώρια παραγωγή, η τεχνογνωσία για την επεξεργασία παραμένει στα χέρια της Κίνας», είπε χαρακτηριστικά.

Αν συμβουλεύαμε την ΕΕ, πρόσθεσε, θα έπρεπε να εντάξει όλα τα υλικά για τις μπαταρίες στον κατάλογο των κρίσιμων προϊόντων ασφαλείας, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της ενεργειακής αποθήκευσης. «Η Κίνα έχει ήδη περιορίσει τις εξαγωγές πρώτων υλών για μπαταρίες στη Δύση, επειδή δεν θέλει άλλες χώρες να τις παράγουν. Θέλει να πουλάει τα τελικά προϊόντα η ίδια.»

Προειδοποίησε επίσης πως μία πιθανή στρατηγική της Κίνας για τη διάλυση εγχώριων εφοδιαστικών αλυσίδων στη Δύση θα ήταν να κατακλύσει την αγορά με κακής ποιότητας και υπερβολικά φθηνά υλικά, διαταράσσοντας την οικονομία της αγοράς και οδηγώντας τους ανταγωνιστές σε κατάρρευση.

Μπορούμε να ανταγωνιστούμε;

Ο Τζον Έλμορ, εκδότης και εκπρόσωπος του Electric Car Guide, μιλώντας στην Epoch Times μέσω email, χαρακτήρισε την κατάρρευση της Northvolt «γεωπολιτικό καμπανάκι αφύπνισης». Όπως τόνισε, «η Δύση δεν μπορεί να καλύψει τη διαφορά. Και όταν έργα σαν τη Northvolt προχωρούν, αντιμετωπίζουν υψηλότερο ενεργειακό κόστος, πιο αυστηρούς κανονισμούς και δυσπιστία από επενδυτές». Αναρωτήθηκε: «Πώς λοιπόν μπορούμε να ανταγωνιστούμε;»

Η Northvolt δεν απάντησε σε ερωτήσεις της Epoch Times.

Η άρπα διαμέσου των αιώνων, στους μύθους, τη φιλοσοφία, την ιστορία

Ο Ντάγκντα, θεός της ιρλανδικής μυθολογίας, είχε στην κατοχή του μια άρπα διαφορετική από όλες τις άλλες. Ονομάζονταν «Uaithne», που σημαίνει «η τετράγωνη μουσική», και ήταν ένα πλούσια διακοσμημένο έγχορδο όργανο κατασκευασμένο από ξύλο βελανιδιάς. Είχε επίσης μαγικές δυνάμεις. Τραβώντας τις χορδές του, ο Ντάγκντα μπορούσε να επηρεάσει τα συναισθήματα των ανθρώπων και να ελέγχει τον καιρό.

Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές του μύθου για τη μαγική άρπα του Ντάγκντα, αλλά η παράδοση λέει ότι όταν οι Φομόριαν (φυλή υπερφυσικών όντων) ετοιμάζονταν να πολεμήσουν τους Τουάθα Ντε Ντάναν, μια ομάδα θεϊκών όντων που αναζητούσαν τη σοφία και την προστασία του Ντάγκντα, αποφάσισαν να κλέψουν την άρπα του Ντάγκντα, την πηγή της δύναμής του, για να αποκτήσουν το πλεονέκτημα.

ZoomInImage
Οι Τουάθα Ντε Ντάναν, μια υπερφυσική φυλή της ιρλανδικής μυθολογίας παρόμοια με τα ξωτικά ή τις νεράιδες, όπως απεικονίζεται στο έργο του Τζον Ντάνκαν «The Riders of the Sidhe» (Οι ιππείς του Σιντ), 1911. Πινακοθήκη και Μουσείο του Νταντή, Σκωτία. (Public Domain)

 

Καθώς η μάχη συνεχιζόταν, οι Φομόριαν συνειδητοποίησαν ότι ακόμη υστερούσαν στη μάχη. Παρ’ όλα αυτά, πίστευαν ότι οι πιθανότητες ήταν υπέρ τους, επειδή είχαν στην κατοχή τους τη μαγική άρπα.

Μόλις οι Τουάθα Ντε Ντάναν και ο Ντάγκντα συνειδητοποίησαν ότι η άρπα έλειπε, έφυγαν αμέσως για να τη βρουν. Όταν συνάντησαν έναν μεγάλο στρατό Φομόριαν που κοιμόταν, αναρωτήθηκαν πώς θα μπορούσαν να ανακτήσουν αυτό που δικαιωματικά ανήκε στον Ντάγκντα. Καθώς σκεφτόντουσαν τις επιλογές τους, ο Ντάγκντα άπλωσε τα χέρια του σαν να ήθελε να αγκαλιάσει κάποιον και φώναξε την άρπα του.

Καθώς περίμενε με τα χέρια ανοιχτά, η άρπα του, που κρεμόταν στον τοίχο, ξεκρεμάστηκε αμέσως και πέταξε προς το μέρος του. Οι Φομόριαν ξύπνησαν και προσπάθησαν να πολεμήσουν, αλλά ο Ντάγκντα άρχισε να παίζει.

Πρώτα, έπαιξε μια μελωδία τόσο ζωηρή και χαρούμενη που η αντίπαλοι άρχισαν να χορεύουν τόσο έντονα πετώντας τα όπλα τους. Στη συνέχεια, έπαιξε μια θλιμμένη μελωδία και οι Φομόριαν έκλαψαν παρά τη θέλησή τους. Τέλος, τους έπαιξε μια μελωδία για ύπνο. Οι Φομόριαν αποκοιμήθηκαν απαλά και οι Τουάθα Ντε Ντανάν έφυγαν. Κανείς δεν τόλμησε ποτέ ξανά να κλέψει τη μαγική άρπα του Ντάγκντα.

Μια ευρύτερη μουσική εικόνα

Η ιστορία της μαγικής άρπας του Ντάγκντα είναι αντιπροσωπευτική της ευρύτερης μουσικής εικόνας της Ιρλανδίας. Χριστιανικά αντικείμενα και χειρόγραφα από το Σμαραγδένιο Νησί, που χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα, περιέχουν απεικονίσεις του οργάνου.

Το 1185, ο πρίγκιπας Ιωάννης της Αγγλίας επισκέφθηκε το Γουότερφορντ, πόλη της επαρχίας Μάνστερ, στη νοτιοανατολική Ιρλανδία. Σύμφωνα με το EPIC, το Ιρλανδικό Μουσείο Μετανάστευσης, έμεινε έκθαμβος από το πόσο καλά έπαιζαν οι Ιρλανδοί άρπα.

ZoomInImage
Τόμας Μπιουκάναν Ρηντ, «Η άρπα της Έριν», 1867. Ο αλληγορικός πίνακας απεικονίζει την αρπίστρια ως την ενσάρκωση της Ιρλανδίας, αλυσοδεμένη σε έναν βράχο που συμβολίζει την Αγγλία. Μουσείο Τέχνης του Σινσιννάττι. (Public Domain)

 

Είπε για το παίξιμο της άρπας από τους Ιρλανδούς: «Είναι ασύγκριτα πιο επιδέξιοι από οποιονδήποτε άλλο λαό έχω ακούσει.» Ενώ το παίξιμο της άρπας από τους Βρετανούς ήταν, κατά τη γνώμη του, «αργό και τραχύ», οι ερασιτέχνες αρπιστές της Ιρλανδίας έπαιζαν «ζωντανές και γρήγορες» νότες, που κατά τη γνώμη του έδιναν στη μουσική μια γλυκιά αρμονία.

Η άρπα έχει ανακηρυχθεί εθνικό σύμβολο της Ιρλανδίας αρκετές φορές στην ιστορία. Το 1541, όταν η χώρα βρισκόταν υπό βρετανική κυριαρχία, ο βασιλιάς Ερρίκος Η΄ ανακοίνωσε επίσημα ότι η άρπα θα ήταν το σύμβολο του ιρλανδικού βασιλείου. Και το 1922, μετά την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο, η άρπα αναγνωρίστηκε για άλλη μια φορά ως το επίσημο έμβλημα της Ιρλανδίας.

ZoomInImage
«Ο Ερρίκος Η΄ με άρπα»,  από το ψαλτήριό του, 1530–1547. (Public Domain)

 

Οι πρώτες αναφορές

Ως ένα από τα παλαιότερα όργανα της καταγεγραμμένης ιστορίας, οι πρώτες αναφορές στην άρπα χρονολογούνται από το 15.000 π.Χ., σύμφωνα με ένα από τα κορυφαία κέντρα τέχνης της Νέας Υόρκης, το Κέντρο Μουσικής Κάουφμαν.

Η άρπα υπήρχε σε μερικές από τις αρχαιότερες κοινωνίες του κόσμου, από την Ελλάδα και την Αίγυπτο στη Μεσόγειο, και τη Μεσοποταμία και την Περσία στη Μέση Ανατολή,  έως την Κίνα και την Ινδία στην Ανατολή. Μέχρι τον Μεσαίωνα, το όργανο είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη. Αργότερα, η άρπα έγινε απαραίτητο στοιχείο της αναδυόμενης λαϊκής μουσικής σκηνής της πρώιμης Αμερικής.

ZoomInImage
Τοξωτή άρπα από την Αίγυπτο, περ. 2030–1640 π.Χ.. Από τις παλαιότερες του αιγυπτιακού πολιτισμού. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Παραλλαγές άρπας απαντούν σε διάφορους πολιτισμούς, συμπεριλαμβανομένης της τοξωτής άρπας της αρχαίας Αιγύπτου, που ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής. Είχε πέντε μόλις χορδές και καμπυλωτό σχήμα κουτάλας. Η σύγχρονη άρπα συναυλιών είναι εντελώς διαφορετική: διαθέτει ξύλινο τριγωνικό πλαίσιο, σαράντα επτά χορδές, και επτά πεντάλ που ελέγχουν το ύψος του ήχου και καλύπτουν τις διάφορες τονικές κλίμακες.

Η λέξη «άρπα» σημαίνει «τραβάω» – η ονομασία προήλθε από πολλές επιρροές, αγγλοσαξονικές και οι γερμανικές μεταξύ άλλων.

Ο ήχος της άρπας είναι ξεχωριστός. Μπορεί να παίξει πολύ δυνατά λόγω του ισχυρού ηχείου της, αλλά και απαλά, σχεδόν αγγελικά, χάρη στην ακρίβεια και τον έλεγχο που μπορεί να έχει ο αρπιστής.

Η άρπα ως σύμβολο

Σημαντικοί φιλοσόφοι του δυτικού πολιτισμού, από την αρχαιότητα έως σήμερα, χρησιμοποίησαν την άρπα ως μεταφορά στα γραπτά τους.

Ο Αριστοτέλης χρησιμοποίησε την εξάσκηση στην άρπα για να μεταφέρει το ότι οι αρετές δεν είναι έμφυτες, αλλά πρέπει να καλλιεργηθούν:

Στην «Ηθική Νικομάχεια», λέει: «Τις αρετές, από την άλλη πλευρά, τις αποκτούμε πρώτα με την πράξη, όπως κάνουμε με τις τέχνες. Μαθαίνουμε μια τέχνη ή ένα επάγγελμα κάνοντας τα πράγματα που θα πρέπει να κάνουμε όταν τα έχουμε μάθει: για παράδειγμα, οι άνδρες γίνονται οικοδόμοι χτίζοντας σπίτια και αρπιστές παίζοντας άρπα. Ομοίως, γινόμαστε δίκαιοι κάνοντας δίκαιες πράξεις, εγκρατείς δείχνοντας εγκράτεια, γενναίοι κάνοντας γενναίες πράξεις».

Ένας άλλος στοχαστής, ο Φράνσις Μπέικον, συνέκρινε την υγεία της φύσης ενός ανθρώπου με την αρμονία μιας άρπας. Ο Λονδρέζος φιλόσοφος ήταν μεταξύ εκείνων που έθεσαν τις βάσεις του Διαφωτισμού, που επικράτησε στην Ευρώπη από τα τέλη του 16ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα.

Στο βιβλίο του «The Advancement of Learning» (Η πρόοδος της μάθησης) γράφει: «Ο ρόλος της ιατρικής δεν είναι παρά να συντονίζει την περίεργη άρπα του ανθρώπινου σώματος και να την επαναφέρει στην αρμονία».

Λεπτομέρεια από πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου Ντάβιντ Μπλες, 19ος αιώνας. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)

 

Της Rebecca Day

Σορμπέ μάνγκο

Μία από τις αγαπημένες μου παγωμένες λιχουδιές σορμπέ, για την έντονα φρουτώδη γεύση του.

Αντίθετα με τα παγωτά, δεν περιλαμβάνει καθόλου γαλακτοκομικά, αλλά μόνο φρούτα και ζάχαρη.

Μπορείτε να φτιάξετε σορμπέ από οποιοδήποτε φρούτο, αλλά για εμένα τίποτα δεν ξεπερνά το σορμπέ μάνγκο: περικλείει την τροπική γλυκύτητα, το μελωμένο άρωμα, αλλά και την κρεμώδη υφή των φρέσκων φρούτων. Η συνταγή μου για σορμπέ μάνγκο απαιτεί μόνο τρία υλικά και 10 λεπτά για να παρασκευαστεί και δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε παγωτομηχανή. Μπορείτε να το καταψύξετε για περισσότερο χρόνο για να το πάρετε με κουτάλι, αλλά λατρεύω την μαλακή υφή του φρέσκου σορμπέ μάνγκο.

Βασικά συστατικά

Μάνγκο: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε φρέσκο είτε κατεψυγμένο μάνγκο, σε κομμάτια.

Υγρό γλυκαντικό: Τα μάνγκο είναι από μόνα τους γλυκά, αλλά η προσθήκη ενός υγρού γλυκαντικού δίνει στο σορμπέ μια λεία και κρεμώδη υφή. Το σιρόπι σφενδάμου, το μέλι, το νέκταρ αγαύης, ακόμα και το πετιμέζι, είναι όλα κατάλληλα.

Χυμός λάιμ: Χρησιμοποιήστε έναν αποχυμωτή εσπεριδοειδών για να στύψετε 2 κουταλιές της σούπας χυμό από ένα μέτριο λάιμ.

Σορμπέ μάνγκο

Μερίδες: 4 έως 6

Υλικά

  • 2 σακουλάκια  κατεψυγμένα κομμάτια μάνγκο (περίπου 5 φλιτζάνια) ή 3-4 φρέσκα μάνγκο μεσαίου μεγέθους
  • 1/3 φλιτζάνι υγρό γλυκαντικό της επιλογής σας, όπως σιρόπι σφενδάμου, μέλι, νέκταρ αγαύης ή πετιμέζι
  • 2 κ.σ. φρεσκοστιμμένο χυμό λάιμ (από ένα μέτριο λάιμ)
  • 1/4 κ.γλ. χοντρό αλάτι

Εκτέλεση

1. Αφήστε το κατεψυγμένο μάνγκο σε θερμοκρασία δωματίου για 10 λεπτά για να φύγει η ψύχρα, αλλά μην το ξεπαγώσετε εντελώς.*

2. Χτυπήστε το μάνγκο, 1/3 φλιτζάνι υγρό γλυκαντικό, 2 κουταλιές της σούπας χυμό λάιμ και 1/4 κουταλάκι του γλυκού χοντρό αλάτι στο μούλτι ή σε ένα μπλέντερ υψηλής ταχύτητας μέχρι ο πάτος του μείγματος να γίνει λείος και η επιφάνεια να παραμείνει χοντροαλεσμένη, για περίπου 1 λεπτό. Σταματήστε, ξύστε τα πλαϊνά και ανακατέψτε. Χτυπήστε ξανά μέχρι να γίνει όλο το μείγμα λείο και κρεμώδες, σταματώντας για να ξύνετε τα πλαϊνά. Χτυπήστε συνολικά για 4 έως 5 λεπτά.

3. Σερβίρετε αμέσως αν θέλετε μαλακή υφή ή μεταφέρετε σε αεροστεγές δοχείο ή σε μια φόρμα για ψωμί και καταψύξτε μέχρι να στερεοποιηθεί, για 2 έως 3 ώρες. Εάν χρησιμοποιείτε φόρμα για ψωμί, τυλίξτε ολόκληρη τη φόρμα με πλαστική μεμβράνη για να αποτρέψετε το σχηματισμό κρυστάλλων πάγου.

* Αν χρησιμοποιήσετε φρέσκο μάνγκο, ξεφλουδίστε, αφαιρέστε τα κουκούτσια και κόψτε 3 κιλά φρέσκα μάνγκο (3 έως 4 μεσαίου μεγέθους) σε κομμάτια  (περίπου 3 γεμάτα φλιτζάνια). Στρώστε ένα ταψί με χείλος με λαδόκολλα. Τοποθετήστε τα κομμάτια των μάνγκο στο ταψί σε μία στρώση. Καταψύξτε μέχρι να στερεοποιηθούν,  για περίπου 4 ώρες. Συνεχίστε με το 2ο βήμα της συνταγής.

Φυλάσσετε σε αεροστεγές δοχείο στην κατάψυξη, για έως και δύο εβδομάδες.

Της Patty Catalano

Πώς προωθούν τα κινεζικά συμφέροντα τα λιμάνια του Πεκίνου στην Αφρική

Οι πρωτοβουλίες της Κίνας για εμβάθυνση της οικονομικής εμπλοκής και επιρροής της στην Αφρική συνεχίζονται με τον ίδιο ρυθμό, ενώ το Πεκίνο γιορτάζει τη γρήγορη κατασκευή λιμένων στις ακτές της ηπείρου σε πρόσφατες διπλωματικές και εμπορικές εκδηλώσεις.

Παρατηρητές προειδοποιούν ότι η αυξανόμενη κινεζική παρουσία στην Αφρική — που ταυτίζεται σε πολλά μέρη με το πρόγραμμα «Μία ζώνη, ένας δρόμος» του Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) — συνεχίζει την τάση παγίδευσης σε χρέος, εκμετάλλευσης πόρων και περιβαλλοντικής καταστροφής για χώρες στην ήπειρο.

Μόνο για αυτόν τον χρόνο, η Κίνα εμπλέκεται σε κατασκευή, χρηματοδότηση ή λειτουργία 78 λιμένων σε 32 αφρικανικές χώρες — περί το ένα τρίτο των 231 εμπορικών λιμένων που λειτουργούν στην Αφρική, σύμφωνα με το African Center for Strategic Studies (ACSS).

Σε σύγκριση, το ACSS σημείωσε σε αναφορά στις 10 Μαρτίου ότι λιμένες που χτίστηκαν ή βρίσκονται υπό την διαχείριση της Κίνας σε Ασία, Λατινική Αμερική, και Καραϊβική αριθμούν μόλις 34.

Ο Ντέηβυ Τ. Γουόνγκ, Κινέζος οικονομολόγος που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, είπε στην Epoch Times ότι κινεζικά προγράμματα λιμένων υποστηρίζουν τις άλλες πρωτοβουλίες του Πεκίνου στην Αφρική, κυρίως σιδηροδρόμους και λεωφόρους, καθώς και βιομηχανικά πάρκα.

«Αυτό υπηρετεί τις ανάγκες του προγράμματος ‘Μία ζώνη, ένας δρόμος’ του ΚΚΚ και τη φιλοδοξία του Πεκίνου να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη, να κερδίσει πρόσβαση σε πόρους, και να εξασφαλίσει εμπορικές οδούς», είπε ο Γουόνγκ.

Υπηρετώντας τα ‘παγκόσμια όνειρα’ του ΚΚΚ

Στις 11 Ιουνίου, τελετές υποδοχής έγιναν για την 25η Επέτειο του Φόρουμ για τη Σινο-Αφρικανική Συνεργασία και την Δ΄ Σινο-Αφρικανική Οικονομική και Εμπορική Έκθεση στην Τσανγκσά, επαρχία Χουνάν, στη νότια Κίνα. Την επόμενη μέρα άρχισε η εμπορική έκθεση. Παρευρίσκονταν ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι, οι ομόλογοί του από διάφορες αφρικανικές χώρες, και αρκετοί Αφρικανοί επικεφαλής, όπως ο πρωθυπουργός της Ουγκάντα Ρομπίνα Ναμπάνγια και ο Λιβεριανός αντιπρόεδρος Τζερεμάια Κπαν Κουνγκ.

Άρθρα των κινεζικών κρατικών μέσων για τις εκδηλώσεις ανέφεραν την ικανότητα της χώρας να χτίζει λιμένες ανά την Αφρική και επαναλάμβαναν συνθήματα του ΚΚΚ για «καινοτόμο ανάπτυξη για τον Παγκόσμιο Νότο» και «η Αφρική ασπάζεται τα παγκόσμια όνειρα» του Κινέζου επικεφαλής Σι Τζινπίνγκ.

Ο Γουόνγκ ανέφερε τη συγκέντρωση προγραμμάτων κινεζικών λιμένων στην Δυτική Αφρική, αριθμώντας 35 σε σύγκριση με τους 17 στην Ανατολική Αφρική, 15 στη Νότια Αφρική και 11 στη Βόρεια Αφρική, σύμφωνα με έρευνα της ACSS. Εξασφαλίζοντας τις απομακρυσμένες ακτές του Βόρειου Ατλαντικού και του Κόλπου της Γουινέας, το κινεζικό καθεστώς ελέγχει κρίσιμες ναυτιλιακές διαδρομές για μεταφορά πετρελαίου, αερίου, και άλλων πόρων στην Κίνα.

Η Αφρική έχει περί το ένα τρίτο των ορυκτών πόρων του πλανήτη και είναι πλούσια σε υδρογονάνθρακες, σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών. Μαζί με την Κίνα, έχει επίσης τεράστιες εναποθέσεις στοιχείων σπανίων γαιών, που είναι απαραίτητα για κατασκευή μπαταριών και άλλων αγαθών υψηλής τεχνολογίας.

Επιπλέον της άμεσης χρηματοδότησης και κατασκευής, η Κίνα έχει την λειτουργία 10 αφρικανικών λιμένων, σύμφωνα με την ACSS.

Για παράδειγμα, η China Merchants Port Holdings, παρακλάδι της China Merchants Group, αγόρασε μετοχές 50% στον λιμένα Lomé Container Terminal στο Τόγκο μέσω μιας εξαγορασμένης εταιρείας της, κερδίζοντας έλεγχο λειτουργίας στον Λιμένα του Λόμε — τον μόνο βαθέων υδάτων στη Δυτική Αφρική τον καιρό της κατασκευής του.

Γερανοί με λάστιχα και γερανοί φορτοεκφόρτωσης στον λιμένα κοντέινερ βαθέων υδάτων Λέκκι στο Λάγκος, στις 3 Φεβ. 2023. (Pius Utomi Ekpei/AFP μέσω Getty Images)

 

Παρομοίως, η China Harbor Engineering Company, που έχτισε τον λιμένα βαθέων υδάτων «Λέκκι» στη Νιγηρία, απέκτησε το 54% των μετοχών και άδεια λειτουργίας 16 ετών. Ο «Λέκκι» είναι ένας από τους μεγαλύτερους και πιο πολυσύχναστους λιμένες της Δυτικής Αφρικής.

«Σκοτώνοντας τρία πουλιά με μία πέτρα»

Ο Γουόνγκ πρόσθεσε ότι οι κινεζικές αναπτύξεις λιμένων αλλού στην Αφρική «ενισχύουν τις παγκόσμιες ναυτιλιακές διαδρομές του ΚΚΚ» περαιτέρω μέσω επέκτασης της παρουσίας τους στον Ινδικό Ωκεανό, «ειδικά στην στρατηγική του επιρροή κοντά στα Στενά του Χορμούζ και Μπαμπ ελ Μαντέμπ».

Τα Στενά του Χορμούζ, μεταξύ Ιράν και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, και η διώρυγα Μπαμπ ελ Μαντέμπ, που συνδέουν την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν, είναι κρίσιμα σημεία ναυτιλίας για παγκόσμιο εμπόριο και μεταφορά ενέργειας.

Ο Σου Τζου-γιουν, διευθυντής Στρατηγικής και Πόρων στο Ινστιτούτο Ταϊβάν για Εθνική Άμυνα και Ασφάλεια, είπε στην Epoch Times ότι η στρατηγική λιμένων του ΚΚΚ στην Αφρική έχει στόχο να εξασφαλίσει την οικονομική, διπλωματική και στρατιωτική θέση του Πεκίνου — κίνηση που περιέγραψε ως «σκοτώνοντας τρία πουλιά με μία πέτρα».

«Οικονομικά, εμπεριέχει την εξαγωγή κατασκευασμένων αγαθών και εισαγωγή πρώτων υλών», περιλαμβάνοντας μέταλλα όπως νικέλιο και κασσίτερο, είπε ο Σου.

«Αυτό είναι ένα εκτενές στρατηγικό σχέδιο, που εκτείνεται από οικονομία, σε διπλωματία, σε μελλοντικές στρατιωτικές ανάγκες», σημείωσε. «Η επένδυση δημιουργεί σχέσεις χρέους με το Πεκίνο, που μετά ενισχύουν την πραγματική διπλωματική επιρροή της Κίνας.»

«Στο τέλος, οι λιμένες ίσως μετατραπούν σε σταθμούς ανεφοδιασμού και παραμονής για τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό.»

Στρατηγικός ανταγωνισμός και κυριαρχία

Εγκαθιδρύοντας τον εαυτό της ως την κυρίαρχη δύναμη στην Αφρική, τα προγράμματα της Κίνας επίσης στοχεύουν να μειώσουν την αμερικανική παγκόσμια διπλωματική ισχύ.

Ο Γουόνγκ σημείωσε τις διπλές πολιτικο-στρατιωτικές συνέπειες της επέκτασης του Πεκίνου.

«Συνδυάζει την αγορά πόρων με προσκόλληση στο εμπορικό σύστημα με τον έλεγχο των σημείων ασφαλείας, και θα έχει βαθιές συνέπειες τόσο στην αφρικανική τοπική σταθερότητα όσο και στον παγκόσμιο γεωπολιτικό ανταγωνισμό», εξήγησε.

Σήμερα, η Κίνα λειτουργεί μόνο μία στρατιωτική βάση στο εξωτερικό, στον λιμένα του Τζιμπουτί στην Ανατολική Αφρική. Έχοντας ανοίξει το 2017, βρίσκεται στην νότια είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας μεταξύ Αφρικής και Μέσης Ανατολής, ελέγχοντας μια σημαντική ναυτιλιακή γραμμή που συνδέει Ασία, Αφρική και Ευρώπη.

Κινεζική στρατιωτική βάση δίπλα στον λιμένα πολλαπλών χρήσεων Ντοράλε. Τζιμπουτί, 4 Ιουλίου 2018. (Yasuyoshi Chiba/AFP μέσω Getty Images)

 

Ο λιμένας έχει γίνει παράδειγμα της λεγόμενης ‘παγίδας χρέους’ που δημιουργεί το πρόγραμμα «Μία ζώνη, ένας δρόμος» του ΚΚΚ. Ο Γουόνγκ επεσήμανε ότι το χρέος του Τζιμπουτί προς την Κίνα αντιστοιχεί στο 80% του ΑΕΠ του.

Είπε ότι η μαζική επένδυση του ΚΚΚ στους λιμένες της Αφρικής «προκάλεσε την απώλεια ελέγχου κρίσιμων υποδομών από τις τοπικές κυβερνήσεις», εγείροντας σοβαρές «ανησυχίες κυριαρχίας και ασφάλειας».

Η κινεζική οικονομική δραστηριότητα στην Αφρική έχει δεχτεί επικρίσεις για την έμφασή της στην αφαίρεση πόρων από την ήπειρο εις βάρος της ανάπτυξης βιομηχανιών που δίνουν αξία, όπως και της περιβαλλοντικής προστασίας. Οι εργασιακές σχέσεις στις σινο-αφρικανικές συνεργασίες είναι συχνά κακές.

Μια έρευνα του 2022 του Ινστιτούτου Μελετών Ασφαλείας για κινεζικές επιχειρήσεις σε έξι αφρικανικές χώρες βρήκε ότι «ενώ η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αφρικής, οι καταχρηστικές εργασιακές πρακτικές των κινεζικών εταιρειών είναι λόγος ανησυχίας».

Άρθρο της 15ης Απριλίου του περιοδικού Africa Defense Forum λέει πως μια μεγαλύτερη «κινεζική ναυτική παρουσία στις αφρικανικές ακτές θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για κάθε έθνος που ελπίζει να προστατεύσει τα εθνικά δικαιώματα αλιείας».

«Ο στόλος βαθέων υδάτων της Κίνας ήδη λεηλατεί τα αποθέματα της αλιείας σε όλο το μήκος της δυτικής αφρικανικής ακτής», παρατήρησε.

Ο Σου σχολίασε: «Αυτό είναι απλώς άλλη μια μορφή κακόβουλης εκμετάλλευσης» στο αναπτυξιακό μοντέλο του ΚΚΚ για την Αφρική. Σημείωσε ένα πρόσφατο κύμα επιθέσεων σε κινεζικές εταιρείες από τοπικές ένοπλες ομάδες στην Αφρική.

«Πολλοί Αφρικανοί πολίτες νιώθουν να έχουν υποστεί εκμετάλλευση και στοχοποιούν Κινέζους εργάτες και εταιρείες ως αντίποινα», είπε ο Σου.

Το βρετανικό Κοινοβούλιο ψηφίζει το νομοσχέδιο για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία 

Οι βουλευτές ψήφισαν με οριακή πλειοψηφία υπέρ της νομιμοποίησης της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας στην Αγγλία και την Ουαλία, παρά τις αντιδράσεις ότι το νομοσχέδιο προωθήθηκε βιαστικά και παραμένει επισφαλές.

Η Βουλή των Κοινοτήτων ενέκρινε το Terminally Ill Adults Bill (Νομοσχέδιο για τους Ενήλικες σε Τελικό Στάδιο Ασθένειας) την Παρασκευή, με 314 ψήφους υπέρ και 291 κατά. Με την έγκριση αυτή, το νομοσχέδιο ολοκλήρωσε τη διαδικασία στην Βουλή των Κοινοτήτων και θα προωθηθεί στη Βουλή των Λόρδων για περαιτέρω εξέταση πριν λάβει Βασιλική Έγκριση και καταστεί νόμος.

Το νομοσχέδιο, που είναι πρωτοβουλία ιδιώτη βουλευτή, θα δίνει το δικαίωμα σε ενήλικες με τελικό στάδιο ασθένειας και λιγότερο από έξι μήνες ζωής να αιτηθούν ιατρικά υποβοηθούμενο θάνατο, υπό προϋποθέσεις αξιολόγησης από δύο γιατρούς και επιτροπή αποτελούμενη από ανώτερο νομικό, κοινωνικό λειτουργό και ψυχίατρο.

Σε περίπτωση έγκρισης, ο γιατρός θα χορηγεί την ουσία που ο ασθενής θα λάβει ο ίδιος.

Η βουλεύτρια του Εργατικού Κόμματος Κιμ Λιντμπήτερ, που στήριξε το νομοσχέδιο, δήλωσε ότι η έγκρισή του στην Τρίτη Ανάγνωση ήταν «το αποτέλεσμα που χρειάζονται τόσοι πολλοί άνθρωποι». Η ίδια εξήγησε ότι η εμπειρία της με ανθρώπους που έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα σε δύσκολες συνθήκες, καθώς και με ασθενείς τελικού σταδίου που ζητούν απλά την επιλογή στο τέλος της ζωής τους, καθιστά την κίνηση αυτή απόλυτα σωστή.

Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία παραμένει σήμερα παράνομη στην Αγγλία και την Ουαλία, με ποινή φυλάκισης έως 14 έτη.

Οριακή μείωση της πλειοψηφίας

Η έγκριση του νομοσχεδίου έγινε με μικρότερη διαφορά από την πρώτη ψηφοφορία τον Νοέμβριο του 2024, όταν είχε συγκεντρώσει 330 ψήφους υπέρ έναντι 275 κατά, δηλαδή πλειοψηφία 55.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στις 20 Ιουνίου, αρκετοί βουλευτές που αντιτίθενται στο νομοσχέδιο υποστήριξαν ότι η διαδικασία ήταν βεβιασμένη και παρά τις προσπάθειες ενίσχυσης με επιπλέον ασφαλιστικά μέτρα, το νομοσχέδιο παραμένει επισφαλές.

Διαδηλωτές που αντιτίθενται στο νομοσχέδιο για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία διαδηλώνουν στην πλατεία του Κοινοβουλίου. Γουέστμινστερ, στο κέντρο του Λονδίνου, στις 20 Ιουνίου 2025. (Lucy North/PA Wire)

 

Η βουλεύτρια του Εργατικού Κόμματος Νταϊάν Άμποτ, που υποστηρίζει την υποβοηθούμενη αυτοκτονία ως αρχή αλλά αντιτίθεται στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, το χαρακτήρισε «κακώς διατυπωμένο». Ως η μακροβιότερη γυναίκα βουλευτής στο Κοινοβούλιο, κάλεσε τους συναδέλφους της να κατάψηφίσουν το νομοσχεδίου, υποστηρίζοντας ότι αν περάσει σε αυτή τη μορφή, «άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους χωρίς λόγο, και θα είναι μεταξύ των πιο ευάλωτων και περιθωριοποιημένων στην κοινωνία μας».

Τεράστια μετατόπιση της εξουσίας του κράτους

Ο πρώην υπουργός των Συντηρητικών Τομ Τάγκεντχατ, επίσης αντίθετος στο νομοσχέδιο, επεσήμανε ότι ο νόμος αυτός θα αλλάξει ριζικά τη δυναμική μεταξύ των πολιτών και του κράτους. Υποστήριξε ότι όταν το κράτος αφαιρεί τη ζωή, ακόμα και με τη συγκατάθεση, πρόκειται για μια «μεγάλη αλλαγή στη σχέση ανάμεσα στο άτομο και το κράτος», και επεσήμανε την ανάγκη να είναι κανείς πλήρως ενήμερος για τις επιπτώσεις αυτής της αλλαγής εξουσίας.

Η βουλεύτρια Λιντμπήτερ χαρακτήρισε την ψήφιση του νομοσχεδίου ως «πλειοψηφία που δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης» και εξέφρασε την πεποίθηση ότι «η βούληση της Βουλής θα γίνει σεβαστή από τη Βουλή των Λόρδων, και το νομοσχέδιο θα περάσει στο επόμενο στάδιο».

Επόμενα βήματα

Το νομοσχέδιο θα εξεταστεί τώρα από τη Βουλή των Λόρδων, πριν επιστρέψει στη Βουλή των Κοινοτήτων πιθανώς με τροποποιήσεις.

Γενικά, και οι δύο Βουλές πρέπει να συμφωνήσουν στο ακριβές κείμενο για να καταστεί νόμος, ωστόσο η Βουλή των Λόρδων δεν μπορεί να εμποδίσει τελικά την ψήφιση, λόγω περιορισμών στις αρμοδιότητές της.

Ωστόσο, καθώς πρόκειται για νομοσχέδιο ιδιώτη βουλευτή και όχι κυβερνητικό, υπάρχουν περιορισμοί. Ένας βασικός κίνδυνος είναι ο χρόνος.

Όποιο νομοσχέδιο δεν έχει λάβει Βασιλική Έγκριση μέχρι το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου «παραπέμπεται», αλλά τα κυβερνητικά νομοσχέδια μπορούν να μεταφερθούν στην επόμενη περίοδο με ειδική πρόταση. Αυτά που είναι από ιδιώτη βουλευτή δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα.

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη διάρκεια για κάθε κοινοβουλευτική περίοδο, αλλά συνήθως διαρκούν περίπου ένα χρόνο.

Στιγμιότυπο οθόνης της βουλευτή του Εργατικού Κόμματος Κιμ Λιντμπίτερ. Λονδίνο, στις 20 Ιουνίου 2025. (Βουλή των Κοινοτήτων/Βρετανικό Κοινοβούλιο/PA Wire)

 

Η μη εκλεγμένη Βουλή των Λόρδων μπορεί να καθυστερήσει τη νομοθεσία ζητώντας αλλαγές, οδηγώντας σε αλλεπάλληλες ανταλλαγές τροποποιήσεων του νομοσχεδίου μεταξύ των δύο Βουλών μέχρι να υπάρξει συμφωνία, γεγονός που απαιτεί επιπλέον χρόνο.

Η βουλεύτρια Λιντμπήτερ δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων PA ότι θα ήταν «απογοητευμένη αν κάποιος έπαιζε παιχνίδια» με το νομοσχέδιό της στη Βουλή των Λόρδων.

Ερωτηθείσα σχετικά με το αν το νομοσχέδιο θα γίνει νόμος εντός της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, απάντησε ότι «δεν γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει η περίοδος».

Πρόσθεσε ότι «η κυβέρνηση έχει πολλά νομοσχέδια να διεκπεραιώσει, οπότε αυτό θα πάρει χρόνο, δεν περιμένω να γίνει σύντομα, αλλά μπορεί να είναι πριν το τέλος της χρονιάς».

Της Victoria Friedman

Με πληροφορίες του PA Media

Καναδάς και Ευρώπη υπογράφουν συμφωνία για την ασφάλεια και την άμυνα τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες

Μια συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, που θα υπογράψει ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϋ, με Ευρωπαίους ηγέτες τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, θα αποτελέσει μία από τις πιο εκτενείς συμφωνίες που έχει συνάψει ποτέ η Ευρωπαϊκή Ένωση με τρίτη χώρα, δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ την Παρασκευή.

Ο Κάρνεϋ αναμένεται να ταξιδέψει στην Ευρώπη την Κυριακή για τη Σύνοδο Κορυφής Καναδά-ΕΕ, η οποία έχει προγραμματιστεί για τη Δευτέρα το βράδυ και θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Στη σύνοδο των G7 που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα στην Αλμπέρτα, η φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία θα υπογραφεί τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, χαρακτηρίζοντας τον Καναδά «βασικό εταίρο».

Στις 16 Ιουνίου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε πως πρόκειται για «μια ευκαιρία να ενισχυθεί ο ρόλος του Καναδά στη ραγδαία εξελισσόμενη αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης».

Σε ενημέρωση που παρείχε σε Καναδούς και Ευρωπαίους δημοσιογράφους την Παρασκευή, ένας ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος επεσήμανε ότι η σύνοδος θα έχει δύο βασικά αποτελέσματα: μια κοινή δήλωση που θα εκφράζει απόψεις για παγκόσμια ζητήματα, όπως οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, καθώς και την υπογραφή της «Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης για Ασφάλεια και Άμυνα μεταξύ ΕΕ και Καναδά».

Ο ίδιος αξιωματούχος τόνισε ότι η συμφωνία είναι φιλόδοξη, προσθέτοντας ότι αν και η ΕΕ έχει παρόμοιες συμφωνίες με άλλους παγκόσμιους εταίρους, αυτή με τον Καναδά θα είναι από τις πιο εκτενείς που έχει υπογράψει ποτέ με τρίτη χώρα. Θα ανοίξει νέους δρόμους για κοινή εργασία στη διαχείριση κρίσεων, τη στρατιωτική κινητικότητα, την ασφάλεια των θαλασσών, την κυβερνοασφάλεια και την αμυντική βιομηχανική συνεργασία.

Ο Κάρνεϋ έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι επιδιώκει την ενίσχυση των δεσμών του Καναδά με την Ευρώπη, ειδικά καθώς οι σχέσεις με τις ΗΠΑ επιβαρύνονται από δασμούς και απειλές για προσάρτηση. Μέσα σε δύο ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Μάρτιο, ο Κάρνεϋ πέταξε στην Ευρώπη, όπου συναντήθηκε με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ στο Λονδίνο.

Κατά τη διάρκεια αυτών των επαφών ξεκίνησε σοβαρά να συζητά για την ένταξη του Καναδά στο νέο ευρωπαϊκό σχέδιο προμηθειών άμυνας, γνωστό ως ReArm Europe.

Στον λόγο του στον θρόνο στις 27 Μαΐου, η κυβέρνηση Κάρνεϋ δεσμεύτηκε να συμμετάσχει σε αυτό το πρόγραμμα, και ο ίδιος σε συνέντευξή του στον καναδικό ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό CBC την ίδια μέρα ανέφερε ότι αναμένει ο Καναδάς να ενταχθεί έως την 1η Ιουλίου.

Στις 9 Ιουνίου, ο Κάρνεϋ ανακοίνωσε μια σημαντική αύξηση στον αμυντικό προϋπολογισμό του Καναδά, με στόχο να ξεπεράσει το όριο του 2% του ΑΕΠ που έχει θέσει το ΝΑΤΟ και το οποίο η χώρα δεν έχει καταφέρει να επιτύχει για πάνω από μια δεκαετία.

Η ένταξη στο ReArm Europe αποτελεί μέρος αυτού του σχεδίου, με τον Κάρνεϋ να επαναλαμβάνει ότι ο Καναδάς δεν μπορεί πλέον να βασίζει όλη την άμυνά του μόνο στις ΗΠΑ.

Σε δήλωσή του στις 9 Ιουνίου ανέφερε πως «βρισκόμαστε σε στενές διαπραγματεύσεις με τους ευρωπαϊκούς εταίρους μας για να ενταχθούμε στο ReArm Europe. Αυτό αποτελεί μέρος της διαφοροποίησης. Είναι απλώς έξυπνο να είσαι διαφοροποιημένος. Καλύτερα να έχεις επιλογές, διαφορετικές αλυσίδες εφοδιασμού και ευρύτερους εταίρους».

Στην ατζέντα της συνόδου, που αναρτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναφέρεται ότι η συμφωνία για τις προμήθειες ασφάλειας και άμυνας θα επιτρέψει στον Καναδά να συμμετάσχει σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα δανειοδότησης για κοινά αμυντικά έργα.

Το πρόγραμμα αυτό, ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, ονομάζεται «Δράση για την Ασφάλεια της Ευρώπης» (Security Action for Europe – SAFE) και αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας ReArm Europe.

Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος σημείωσε ότι μόλις η συμφωνία προμηθειών τεθεί σε ισχύ, ο Καναδάς θα πρέπει να διαπραγματευτεί διμερή συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να ξεκινήσουν συζητήσεις με τα κράτη-μέλη σχετικά με ευκαιρίες προμηθειών.

Οι ηγέτες στη σύνοδο ΕΕ-Καναδά αναμένεται επίσης να συζητήσουν για το παγκόσμιο εμπόριο και τους πολέμους που μαίνονται στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Επιπλέον, θα δεσμευτούν για την πλήρη κύρωση της Ολοκληρωμένης Οικονομικής και Εμπορικής Συμφωνίας, γνωστής ως CETA (Comprehensive Economic and Trade Agreement), τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Καναδά και Ευρώπης.

Ο Φεν Χάμψον, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Carleton, επισήμανε ότι ο Κάρνεϋ θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην κύρωση της CETA. Η συμφωνία τέθηκε σε προσωρινή ισχύ το 2017, αλλά αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ δεν την έχουν ακόμη επικυρώσει σε εθνικό επίπεδο.

Ο Χάμψον ανέφερε πως «η πραγματική πρόκληση είναι να ενθαρρυνθούν οι επιχειρήσεις τόσο του Καναδά όσο και της Ευρώπης να αξιοποιήσουν τη συμφωνία και να αυξήσουν τις διατλαντικές συναλλαγές, κάτι που απαιτεί και πολιτική ηγεσία. Η συμφωνία δεν έχει πλήρως επικυρωθεί, αλλά αυτό είναι κάτι που ο Κάρνεϋ ίσως μπορέσει να τονίσει στους Ευρωπαίους».

Μετά τις Βρυξέλλες, ο Κάρνεϋ θα ταξιδέψει στη Χάγη για τη σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ, όπου αναμένεται να προωθηθούν συζητήσεις για την αύξηση του στόχου δαπανών για την άμυνα από το 2% του ΑΕΠ έως και το 5%.

The Canadian Press

Ο Τραμπ αμφισβητεί την εκτίμηση των υπηρεσιών πληροφοριών για το Ιράν

Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 20 Ιουνίου ότι η εκτίμηση της διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τάλσι Γκάμπαρντ, σύμφωνα με την οποία το Ιράν δεν είχε ακόμη αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο, ήταν λανθασμένη.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους δίπλα στο προεδρικό αεροσκάφος στο αεροδρόμιο του Μόρισταουν στο Νιου Τζέρσεϋ, ο Τραμπ κλήθηκε να σχολιάσει την εκτίμηση των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών ότι, μέχρι και πριν τα πλήγματα του Ισραήλ την προηγούμενη εβδομάδα, δεν υπήρχαν αποδείξεις πως η Τεχεράνη κατασκεύαζε πυρηνική κεφαλή.

Ο πρόεδρος απάντησε ότι αν αυτό ισχύει, τότε οι υπηρεσίες πληροφοριών του ιδίου ήταν σε λάθος κατεύθυνση, ενώ ρώτησε ποιος ακριβώς είχε προβεί στη σχετική δήλωση. Όταν ενημερώθηκε ότι επρόκειτο για την ίδια τη διευθύντρια Πληροφοριών, Τάλσι Γκάμπαρντ, η οποία είχε καταθέσει σχετικά ενώπιον του Κογκρέσου τον Μάρτιο, απάντησε πως η εκτίμησή της ήταν εσφαλμένη.

Μετά τις δηλώσεις Τραμπ, η Γκάμπαρντ ανήρτησε στα κοινωνικά δίκτυα απόσπασμα της μαρτυρίας της από τον Μάρτιο, κατηγορώντας τα μέσα ενημέρωσης ότι διαστρεβλώνουν τα λόγια της. Όπως υποστήριξε, ορισμένα ΜΜΕ σκόπιμα απομονώνουν δηλώσεις της και διασπείρουν ψευδείς ειδήσεις με στόχο τη δημιουργία διχασμού. Η ίδια ανέφερε ότι η Αμερική διαθέτει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες το Ιράν μπορεί, αν το αποφασίσει, να ολοκληρώσει τη συναρμολόγηση πυρηνικού όπλου εντός εβδομάδων ή μηνών — και υποστήριξε πως συμφωνεί με τη θέση του Τραμπ ότι αυτό δεν μπορεί να επιτραπεί.

Κατά την κατάθεσή της τον Μάρτιο, η Γκάμπαρντ είχε δηλώσει ότι, σύμφωνα με τα τότε διαθέσιμα στοιχεία, το Ιράν δεν κατασκεύαζε ενεργά πυρηνικό όπλο, ενώ είχε προσθέσει ότι υπήρχαν ανησυχητικά σημάδια που απαιτούσαν συνεχή παρακολούθηση. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονταν ενδείξεις ότι Ιρανοί αξιωματούχοι που επιθυμούσαν την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου ενίσχυαν τη θέση τους, και ότι τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου της χώρας βρίσκονταν σε «άνευ προηγουμένου» επίπεδα για ένα κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα.

Ο Τραμπ επανέλαβε στις δηλώσεις του ότι, βάσει της ποσότητας εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει σήμερα το Ιράν, πιστεύει πως το καθεστώς είναι σε θέση να αναπτύξει πυρηνική βόμβα μέσα σε λίγους μήνες. Τόνισε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί κάτι τέτοιο και εκτίμησε ότι η παρούσα στρατιωτική πληροφόρηση είναι πιο αξιόπιστη από εκείνη που χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για την εισβολή στο Ιράκ το 2003 — απόφαση την οποία είχε τότε καταδικάσει.

Όταν ρωτήθηκε πώς διαφέρει η τρέχουσα κατάσταση από εκείνη της περιόδου Μπους, ο Τραμπ απάντησε ότι στο Ιράκ δεν υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφής και ότι ο ίδιος ουδέποτε πίστεψε ότι υπήρχαν. Πρόσθεσε ότι, αν και υπήρχε ήδη τότε πυρηνική απειλή, δεν συγκρίνεται με τη σημερινή, και δήλωσε πως τα σημερινά δεδομένα επιβεβαιώνουν την εκτίμησή του για την πρόοδο του ιρανικού προγράμματος.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας είχε ανακοινώσει στις αρχές του προηγούμενου μήνα ότι το Ιράν διαθέτει περισσότερα από 400 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60%. Για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας απαιτείται εμπλουτισμός κατά 90%. Ο Οργανισμός σημείωσε ότι, αν το Ιράν το επιλέξει, θα μπορούσε να εμπλουτίσει επαρκή ποσότητα ουρανίου εντός ολίγων ημερών, αλλά η κατασκευή και δοκιμή μιας πυρηνικής κεφαλής θα απαιτούσε πολύ περισσότερο χρόνο.

Σε ερώτηση για τις δηλώσεις του Ιρανού ΥΠΕΞ νωρίτερα την Παρασκευή — ότι εάν οι ΗΠΑ θέλουν πράγματι διαπραγματεύσεις, πρέπει πρώτα να ζητήσουν από το Ισραήλ να σταματήσει τις αεροπορικές επιδρομές — ο Τραμπ απάντησε ότι κάτι τέτοιο είναι δύσκολο στην παρούσα φάση. Όπως σχολίασε, όταν κάποιος κερδίζει, είναι  δύσκολο να του ζητήσεις να σταματήσει, αντίθετα με κάποιον που χάνει. Συμπλήρωσε, ωστόσο, ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να συνομιλήσουν με την Τεχεράνη και ότι «θα δούμε τι θα γίνει».

Ο Τραμπ ανέφερε ότι δίνει στο Ιράν χρονικό περιθώριο δύο εβδομάδων για να διαπιστωθεί αν θα επιδείξουν οι εμπλεκόμενοι σύνεση, προτού αποφασίσει οριστικά αν θα εμπλέξει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις. Όπως είπε, δύο εβδομάδες είναι το ανώτατο όριο.

Παράλληλα, εξέφρασε την άποψη ότι η Ευρώπη δεν θα καταφέρει να συμβάλει ουσιαστικά στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης με το Ιράν. Όπως ανέφερε, το Ισραήλ αποδίδει καλά στρατιωτικά, ενώ το Ιράν όχι και τόσο — κάτι που καθιστά πιο δύσκολη την επιβολή παύσης των εχθροπραξιών.

Όταν ρωτήθηκε αν το Ιράν μπορεί να συνεχίσει να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστό έως 3,76% για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως προβλεπόταν στη συμφωνία του 2015 από την οποία αποσύρθηκε το 2018, ο Τραμπ εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο η χώρα έχει ανάγκη τέτοιας μορφής ενέργεια, δεδομένων των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου που διαθέτει.

Τέλος, σε ερώτηση για το αν εξετάζει μόνο αεροπορική εκστρατεία ή και αποστολή χερσαίων δυνάμεων, ο Τραμπ απάντησε ότι δεν πρόκειται να κάνει δηλώσεις για χερσαίες επιχειρήσεις. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «το τελευταίο πράγμα που θέλεις είναι χερσαίες δυνάμεις».

Του Jacob Burg

Με τη συμβολή του Tom Ozimek

Η Κίνα και η Ρωσία ισοδύναμες απειλές στον κυβερνοχώρο, προειδοποιεί ο Τσέχος πρόεδρος

Ο πρόεδρος της Τσεχίας, Πετρ Πάβελ, δήλωσε στους Financial Times στις 20 Ιουνίου ότι «η Κίνα και η Ρωσία είναι ισοδύναμες ως προς την κυβερνοαπειλή», προσθέτοντας ότι η χώρα έχει διαπιστώσει επιθέσεις από αμφότερες τις πλευρές, σχεδόν στον ίδιο βαθμό.

Η κυβέρνηση της Τσεχίας δέχθηκε πρόσφατα κυβερνοεπίθεση από ομάδα εισβολέων που φέρεται να συνδέεται με τις υπηρεσίες ασφαλείας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Στο ίδιο δημοσίευμα, ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών, Γιαν Λιπάφσκυ, ανέφερε πως «Κινέζοι εισβολείς αναζητούσαν μη διαβαθμισμένα έγγραφα που αφορούν τις ασιατικές υποθέσεις».

Οι τσεχικές αρχές ανακοίνωσαν στις 28 Μαΐου ότι μια κυβερνοεπίθεση στο δίκτυο μη διαβαθμισμένων πληροφοριών του υπουργείου Εξωτερικών πραγματοποιήθηκε από την ομάδα APT31 — ομάδα εισβολέων που συνδέεται με το υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας και φέρεται να διεξάγει αυτή την εκστρατεία κυβερνοκατασκοπείας από το 2022. Η APT31, γνωστή και ως Advanced Persistent Threat 31, Zirconium ή Judgment Panda, αποτελείται από Κινέζους κρατικούς πράκτορες, μισθωμένους κυβερνοεισβολείς και βοηθητικό προσωπικό, οι οποίοι διεξάγουν κακόβουλες επιχειρήσεις στον κυβερνοχώρο για λογαριασμό της Υπηρεσίας Κρατικής Ασφάλειας της Κίνας στην επαρχία Χουμπέι, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν κατηγορήσει την ομάδα για κυβερνοκατασκοπεία εναντίον ξένων αξιωματούχων, ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων και επιχειρήσεων.

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλλας, δήλωσε στις 28 Μαΐου ότι «τα κράτη-μέλη της ΕΕ τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζουν στον κυβερνοχώρο αυξημένη κακόβουλη δραστηριότητα  με προέλευση από την Κίνα». Η κα Κάλλας καταδίκασε έντονα αυτές τις ενέργειες, σημειώνοντας: «Αντιβαίνουν στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για υπεύθυνη κρατική συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο. Καλούμε όλα τα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, να απόσχουν από τέτοιες ενέργειες, να σέβονται το διεθνές δίκαιο και να τηρούν τους κανόνες και τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένων όσων αφορούν τις κρίσιμες υποδομές.»

Στις 25 Μαρτίου 2024, Ηνωμένες Πολιτείες και Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν κυρώσεις σε εταιρεία με έδρα την Κίνα και σε φυσικά πρόσωπα που συνδέονται με την APT31. Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αποδώσει και σε ρωσικούς παράγοντες πρόσφατα κύματα περιστατικών σε όλη την Ευρώπη, μεταξύ αυτών ψευδείς απειλές για βόμβες, εμπρησμούς, επιθέσεις ransomware, διακοπές δορυφορικών υπηρεσιών και απόπειρες μαζικών καταστροφών.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, άφησε να εννοηθεί ότι «είχε υπάρξει ρωσική εμπλοκή σε πιθανό εμπρησμό που κατέστρεψε το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Βαρσοβίας, το 2024». Η Εθνική Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Πληροφοριών της Τσεχίας, τον Μάιο, κατηγόρησε Ρώσους κυβερνοεισβολείς για σειρά επιθέσεων με στόχο εταιρείες logistics και τεχνολογίας που συμμετέχουν στην αποστολή βοήθειας στην Ουκρανία.

Η ρωσική στρατιωτική μυστική υπηρεσία, η μεγαλύτερη υπηρεσία πληροφοριών του εξωτερικού στη Ρωσία, φέρεται να χρησιμοποιεί την ομάδα κυβερνοεισβολέων APT28, γνωστή και ως Fancy Bear, σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Προστασίας Υποδομών. Τον Απρίλιο, το γαλλικό υπουργείο Ευρώπης και Εξωτερικών Υποθέσεων αποκάλυψε το όνομα και την τοποθεσία μίας μονάδας της GRU που φέρεται να σχετίζεται με την APT28, με την ονομασία Unit 20728.

Η Τσεχία συγκαταλέγεται μεταξύ των στενότερων συμμάχων της Ταϊβάν στη Δύση. Το 2023, απέστειλε στην Ταϊπέι αντιπροσωπεία 150 μελών, τη μεγαλύτερη που έχει επισκεφθεί ποτέ τη νήσο, με στόχο τη διεύρυνση της συνεργασίας των δύο πλευρών. Επικεφαλής της επίσκεψης ήταν η πρόεδρος της Βουλής, Μαρκέτα Πεκάροβα-Αντάμοβα, η οποία χαρακτήρισε την Ταϊβάν «στενό εταίρο του ευρωπαϊκού έθνους».

Οι δύο χώρες μοιράζονται κοινές αξίες και αρχές, με σημαντικότερες την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, γεγονός που «μας επιτρέπει να αντιστεκόμαστε σε εξωτερικές πιέσεις», δήλωσε η Αντάμοβα στη συνάντησή της με την τότε πρόεδρο της Ταϊβάν, Τσάι Ινγκ-γουέν.

Ο Πάβελ, απόστρατος στρατηγός και τέως ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την Τσάι λίγες ημέρες μετά την εκλογή του, τον Ιανουάριο του 2023. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των δύο προεδρικών γραφείων, οι ηγέτες υπογράμμισαν,  κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας 15 λεπτών, τις κοινές τους αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η Κίνα μειώνει τα αποθέματα αμερικανικού χρέους στο χαμηλότερο επίπεδο 16 ετών

Η Κίνα μείωσε τα αποθεματικά της σε αμερικανικούς τίτλους του Δημοσίου στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 και πλέον ετών, συνεχίζοντας μια τάση σταδιακής συρρίκνωσης των τοποθετήσεών της στο αμερικανικό χρέος που διαρκεί ήδη πάνω από μια δεκαετία. Σύμφωνα με νέα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, τα κινεζικά αποθέματα μειώθηκαν κατά περίπου 8 δισ. δολάρια, διαμορφούμενα στα 757,2 δισ. δολάρια τον Απρίλιο, από 765,4 δισ. ένα μήνα πριν. Πρόκειται για μείωση κατά 13 δισ. δολάρια σε σχέση με πέρυσι. Αφού διατηρούσε για χρόνια τον τίτλο του μεγαλύτερου κατόχου αμερικανικού χρέους παγκοσμίως, η Κίνα βρίσκεται πλέον στην τρίτη θέση, πίσω από την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Αν και τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών επιβεβαιώνουν τη μακροπρόθεσμη πτωτική πορεία των κινεζικών τοποθετήσεων, οι στρατηγικοί αναλυτές της JPMorgan Chase προειδοποιούν ότι οι αριθμοί ίσως να παρουσιάζουν μια στρεβλή εικόνα. Όπως επεσήμαναν σε σημείωμά τους στις 25 Απριλίου, «η Κίνα επιδιώκει να εμφανίζει μειωμένες τοποθετήσεις, καθώς πολιτικά δεν την εξυπηρετεί να φανεί ότι συνεχίζει να αυξάνει τα αποθεματικά της ή να επενδύει τις πλεονασματικές της αποταμιεύσεις στο κρατικό χρέος του βασικού γεωπολιτικού της αντιπάλου». Υποστηρίζουν ότι το Πεκίνο αποκρύπτει μέρος του χαρτοφυλακίου του μέσω «σκιωδών αποθεμάτων», δηλαδή τοποθετήσεων που δεν εγγράφονται ευθέως στον ισολογισμό της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας ή που πραγματοποιούνται διαμέσου κρατικών τραπεζών.

Αναλυτές της αγοράς εξέφρασαν τον φόβο ότι το κινεζικό καθεστώς ξεπούλησε ομόλογα εν μέσω των αναταραχών του Απριλίου. Η ανησυχία αυτή επανέρχεται διαρκώς την τελευταία δεκαετία, με οικονομικούς παρατηρητές να προειδοποιούν ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις μαζικές πωλήσεις αμερικανικών ομολόγων ως οικονομικό όπλο, προκαλώντας αστάθεια στις παγκόσμιες χρηματαγορές και εκτίναξη των επιτοκίων.

Το χειρότερο σενάριο φάνηκε να πλησιάζει τον Απρίλιο, όταν η μεταβλητότητα επικράτησε στην αμερικανική αγορά ομολόγων, με την απόδοση του δεκαετούς τίτλου να καταγράφει έντονες διακυμάνσεις αμέσως μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για ένα νέο κύμα δασμών παγκοσμίως. Αν και οι ξένοι επενδυτές μείωσαν ελαφρώς τις τοποθετήσεις τους, τα τελευταία στοιχεία για τις διεθνείς χρηματορροές δείχνουν ότι οι πωλήσεις δεν ήταν αρκετά εκτεταμένες ώστε να εξηγούν τους έντονους κλυδωνισμούς της αγοράς.

Ο Λώρενς Γκίλλουμ, επικεφαλής στρατηγικής σταθερού εισοδήματος στην LPL Financial, ανέφερε σε σημείωμα προς την Epoch Times ότι «κατά τη γνώμη μας, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τη διόρθωση στις τιμές των αμερικανικών ομολόγων, με κυριότερο τη βίαιη απομόχλευση. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν σημειώθηκαν πωλήσεις από ξένους επίσημους φορείς – απλώς δεν θεωρούμε ότι αυτές είναι η βασική αιτία της διόρθωσης.»

Ο Ματίας Ντιτβάιλερ, επικεφαλής ομολόγων στην UBS, σχολίασε πως «ο κόσμος επανεξετάζει το αμερικανικό χρέος. Για χρόνια, οι ΗΠΑ κατάφεραν να διατηρούν χαμηλές τις αποδόσεις των ομολόγων λόγω του ιδιαίτερου καθεστώτος τους ως αποθεματικό περιουσιακό στοιχείο και της πρωτοκαθεδρίας του δολαρίου». Προσέθεσε σε έκθεση της 16ης Ιουνίου: «Η αντίληψη της απόλυτης ασφάλειας και εγγύησης πλέον αμφισβητείται, ανεξαρτήτως της τροπής που θα πάρει το θέμα των δασμών».

Όσον αφορά την Κίνα, η προσπάθεια περιορισμού της έκθεσής της στο αμερικανικό χρέος έχει λάβει πολύπλευρη μορφή. Αφότου έφτασε στο ιστορικό υψηλό των 1,317 τρισ. δολαρίων τον Νοέμβριο του 2013, οι συνολικές κινεζικές τοποθετήσεις σε αμερικανικά ομόλογα έχουν μειωθεί σταδιακά κατά 42%. Για να μειώσει την εξάρτηση από τις ΗΠΑ και να περιορίσει οικονομικούς ή γεωπολιτικούς κινδύνους, η Κίνα έχει διαφοροποιήσει τα συναλλαγματικά της αποθεματικά. Πέρα από τα αμερικανικά στοιχεία ενεργητικού, το απόθεμα των 3,6 τρισ. δολαρίων περιλαμβάνει πλέον σημαντικές ποσότητες άλλων νομισμάτων και χρυσού. Ωστόσο, η ανακατανομή αυτή, η οποία υλοποιείται κυρίως από τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, λειτουργεί και ως μέτρο διαχείρισης νομίσματος για τη σταθεροποίηση του γουάν. Η στρατηγική μοιάζει να αποδίδει: από την αρχή της χρονιάς, το γουάν στο εξωτερικό έχει ενισχυθεί κατά 2% έναντι του δολαρίου, ενώ στο εσωτερικό κατέγραψε άνοδο 1,7%.

Τα τελευταία χρόνια, η διαφορά αποδόσεων μεταξύ αμερικανικών και κινεζικών κρατικών ομολόγων έχει διευρυνθεί, δημιουργώντας πιέσεις στην ισοτιμία του γουάν. Ενδεικτικά, η απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς ξεπερνά το 4,4%, ενώ το κινεζικό αντίστοιχο κινείται κάτω από το 1,7%. Υψηλότερες αποδόσεις αμερικανικών ομολόγων, θεωρητικά, θα όφειλαν να καθιστούν πιο ελκυστικά τα δολαριοποιημένα περιουσιακά στοιχεία για τους ξένους επενδυτές, ενθαρρύνοντας εξερχόμενες χρηματορροές. Αυτό θα ασκούσε πιέσεις για υποτίμηση του γουάν, κυρίως στις εξωχώριες αγορές όπου το νόμισμα διακινείται πιο ελεύθερα.

Η απόκλιση στις αποδόσεις δίνει διαφορετικές προοπτικές στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως: άνοδος των αποδόσεων συνήθως υποδηλώνει ισχυρό οικονομικό περιβάλλον, πτώση των αποδόσεων πιο αβέβαιες προσδοκίες. Στις ΗΠΑ, το εκτιμητικό μοντέλο GDP Now της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Ατλάντα αναμένει ανάπτυξη 3,4% στο δεύτερο τρίμηνο. Εν τω μεταξύ, οι εμπορικές αβεβαιότητες στέλνουν μεικτά σήματα για την κινεζική οικονομία, αν και οι περισσότεροι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι οι προοπτικές παραμένουν θετικές.

Το 2025, μέχρι σήμερα, έχει σημαδευτεί από μια σειρά καταλυτικών γεγονότων που προκύπτουν σχεδόν κάθε μήνα. Ωστόσο, τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η αμερικανική οικονομία αντεπεξέρχεται συγκριτικά καλά. Ο Λιν Σονγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της ING, σχολίασε σε σημείωμα της 16ης Ιουνίου: «Αποδολαριοποίηση – την τελευταία δεκαετία, η Κίνα πρωτοστατεί σε μια παγκόσμια εκστρατεία για τη μείωση της εξάρτησης από το δολάριο».

Η αποδολαριοποίηση αφορά τη συστηματική μείωση του ρόλου του αμερικανικού νομίσματος στο διεθνές εμπόριο και τα κρατικά αποθεματικά και έχει ενισχυθεί τα πρόσφατα χρόνια, αν και το momentum υποχώρησε μετά τις απειλές Τραμπ ότι όσες χώρες υιοθετήσουν αντιαμερικανική στάση θα αντιμετωπίσουν σκληρούς δασμούς. Αμέσως μετά τη νίκη του στις εκλογές του 2024, ο Αμερικανός πρόεδρος προειδοποίησε πως θα επιβάλει δασμούς 100% στα κράτη-μέλη των BRICS — ενός μπλοκ που περιλαμβάνει τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική κ.ά. — σε περίπτωση που επιχειρήσουν να αντικαταστήσουν το δολάριο.

Ο Τραμπ δήλωσε: «Θα απαιτήσουμε από αυτές τις κατά τα φαινόμενα εχθρικές χώρες να δεσμευτούν ότι δεν θα δημιουργήσουν νέο νόμισμα BRICS ούτε θα στηρίξουν άλλο νόμισμα για να αντικαταστήσει το ισχυρό δολάριο. Ειδάλλως, θα αντιμετωπίσουν δασμούς 100%», σε ανάρτησή του στις 30 Νοεμβρίου στην πλατφόρμα Truth Social, συμπληρώνοντας: «Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα οι BRICS να εκτοπίσουν το δολάριο από το διεθνές εμπόριο ή αλλού. Και όποια χώρα το προσπαθήσει, να αποχαιρετήσει την Αμερική.»

Το ζήτημα της αποδολαριοποίησης έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα, καθώς έχει επισκιαστεί από πιο άμεσες εμπορικές και δασμολογικές εξελίξεις. Ωστόσο, ακόμη κι αν το Πεκίνο εξακολουθεί να επιχειρεί να υποσκάψει την ηγεμονία του δολαρίου, οι κινήσεις του μάλλον αποδεικνύονται ανεπαρκείς για να διαταράξουν τις παγκόσμιες χρηματαγορές. Τα στοιχεία του Απριλίου από την Εταιρεία Παγκόσμιας Διατραπεζικής Χρηματοοικονομικής Τηλεπικοινωνίας (SWIFT) καταδεικνύουν ότι το δολάριο παραμένει κυρίαρχο μέσο διεθνών πληρωμών, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των συναλλαγών.

Η αστυνομία της Ουγγαρίας απαγορεύει την παρέλαση Pride στη Βουδαπέστη

Η αστυνομία της Ουγγαρίας ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα απαγορεύσει την επικείμενη παρέλαση Pride στη Βουδαπέστη, παρά την αντίθεση του δημάρχου της πόλης. Δεκάδες χιλιάδες άτομα από την Ουγγαρία και το εξωτερικό αναμένεται να συμμετάσχουν στη φετινή διοργάνωση, η οποία έχει προγραμματιστεί για τις 28 Ιουνίου.

Σε ανακοίνωσή του, ο επικεφαλής της Αστυνομίας της Βουδαπέστης, Τόμας Τέρτεκ, εξήγησε πως η απαγόρευση βασίζεται στην ανησυχία ότι η παρέλαση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς να παρουσιαστούν δημόσια η ομοφυλοφιλία, η αλλαγή φύλου και οι τρανς ταυτότητες, είτε μέσω ομιλιών είτε με τη χρήση συμβόλων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην παρουσία ανηλίκων μεταξύ των συμμετεχόντων.

Τον Μάρτιο, το ουγγρικό κοινοβούλιο – όπου το κυβερνών κόμμα Fidesz του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν διατηρεί ευρεία πλειοψηφία – ενέκρινε νομοθεσία που δίνει νομική βάση στην αστυνομία για την απαγόρευση συγκεντρώσεων ΛΟΑΤΚΙ, επικαλούμενη την προστασία των παιδιών. Ο νόμος αυτός επιτρέπει επίσης τη χρήση τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου από την αστυνομία για την ταυτοποίηση των παρευρισκομένων. Το μέτρο έχει προκαλέσει έντονες επικρίσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έγγραφο που εκπονήθηκε για τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρει πως η νέα νομοθεσία περιορίζει την ελευθερία του συνέρχεσθαι, συνδέοντάς τη με αμφιλεγόμενο νόμο του 2021 που απαγόρευε τη δημόσια απεικόνιση της αλλαγής φύλου, της ομοφυλοφιλίας και οποιασδήποτε απόκλισης από την ταυτότητα του βιολογικού φύλου.

Επιπλέον, πρέσβεις είκοσι δύο χωρών, ανάμεσά τους η Αυστραλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, διατύπωσαν ανησυχίες τον Μάρτιο για το εν λόγω μέτρο, υποστηρίζοντας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ότι περιορίζει το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση και την ελευθερία της έκφρασης.

Ο δήμαρχος της Βουδαπέστης, Γκέργκεϊ Καρατσόνι, έχει επανειλημμένα επικρίνει τον νέο νόμο. Τη Δευτέρα, δήλωσε πως η παρέλαση Pride θα θεωρηθεί δημοτική εκδήλωση, πράγμα που σημαίνει ότι δεν απαιτείται έγκριση από τις αρχές. «Σε αυτή την πόλη δεν υπάρχουν πολίτες πρώτης ή δεύτερης κατηγορίας. Σε αυτή την πόλη ξέρουμε ότι μόνο μαζί μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι», ανέφερε χαρακτηριστικά. Τόνισε ακόμη: «Σε αυτή την πόλη ούτε η ελευθερία ούτε η αγάπη απαγορεύονται και το Budapest Pride επίσης δεν μπορεί να απαγορευτεί».

Παρά ταύτα, η αστυνομία της Βουδαπέστης επέμεινε ότι η νέα νομοθεσία εφαρμόζεται και στην εκδήλωση που οργανώνει ο δήμαρχος. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την ανακοίνωση της αστυνομίας, ο Καρατσόνι σχολίασε πως η απαγόρευση δεν έχει καμία σημασία, αφού οι αρχές δεν είχαν επισήμως ενημερωθεί για τη διεξαγωγή της εκδήλωσης. «Ό,τι και να κάνουν, μπορούν να απαγορεύσουν και μια παρέλαση μονόκερων», σχολίασε ειρωνικά. Επανέλαβε πως το Δημαρχείο της Βουδαπέστης θα φιλοξενήσει τη Γιορτή Ελευθερίας του Budapest Pride ως δημοτική εκδήλωση. 

Τα τελευταία χρόνια, το ουγγρικό κοινοβούλιο έχει θεσπίσει σειρά νόμων με έμφαση, όπως λέει, στην προστασία των παιδιών. Ενδεικτικά, το 2021 απαγόρευσε την πρόσβαση ανηλίκων κάτω των 18 ετών σε υλικό που, κατά τους νομικούς ορισμούς, προβάλλει την αλλαγή φύλου, την ομοφυλοφιλία και αποκλίσεις από την ταυτότητα του βιολογικού φύλου . Τον Απρίλιο, οι βουλευτές ενέκριναν ακόμη τροποποίηση του Συντάγματος που ορίζει πως η Ουγγαρία αναγνωρίζει μόνο δύο φύλα: το άρρεν και το θήλυ.