Η καταναλωτική εμπιστοσύνη στην Ευρώπη υποχώρησε αυτόν τον μήνα, καθώς πολλοί πολίτες παραμένουν αβέβαιοι για την πορεία της οικονομίας, εν μέσω των διαπραγματεύσεων για τους δασμούς μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης (Consumer Confidence Indicator-CCI) της ΕΕ μειώθηκε κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, φτάνοντας στο -13,9 τον Μάρτιο, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 21 Μαρτίου. Η Επιτροπή ανέφερε ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη απομακρύνθηκε περαιτέρω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο της.
Παράλληλα, σε έκθεσή της την ίδια ημέρα, η McKinsey & Company διαπίστωσε υποτονικό καταναλωτικό κλίμα σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με την ανάλυση, το 50% των Ευρωπαίων καταναλωτών είχε ανάμεικτα συναισθήματα για την οικονομία, ενώ το 25% δήλωσε αισιόδοξο και ένα εξίσου μεγάλο ποσοστό απαισιόδοξο.
Η αύξηση των τιμών και ο πληθωρισμός καταγράφηκαν ως η βασικότερη ανησυχία των καταναλωτών, ενώ άλλοι σημαντικοί παράγοντες ήταν η μετανάστευση και οι διεθνείς συγκρούσεις. Η έκθεση τόνιζε ότι οι εκλογές στη Γερμανία, οι διεθνείς σχέσεις και οι δασμοί ενδέχεται να επηρεάσουν την οικονομική ψυχολογία των πολιτών στις πέντε χώρες που εξετάστηκαν.
Η κλιμάκωση της εμπορικής έντασης
Η μείωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην ΕΕ συμπίπτει με την εμπορική αντιπαράθεση μεταξύ της Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 25% σε ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ στις αρχές του μήνα η αμερικανική κυβέρνηση εφάρμοσε ήδη δασμούς 25% στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα.
Σε απάντηση, η ΕΕ ανακοίνωσε αντίμετρα ύψους 26 δισ. ευρώ σε αμερικανικά προϊόντα.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι η απόφαση για τους δασμούς οφείλεται στο ότι οι χώρες της ΕΕ δεν αγοράζουν αμερικανικά προϊόντα, επισημαίνοντας ότι η Ένωση δεν δέχεται τα αμερικανικά αυτοκίνητα και αγροτικά προϊόντα, ενώ οι ΗΠΑ δέχονται τα ευρωπαϊκά. Υποστήριξε επίσης ότι η ΕΕ δημιουργήθηκε για να εκμεταλλεύεται τις Ηνωμένες Πολιτείες και πως η πολιτική της έχει αποφέρει αποτελέσματα μέχρι τώρα, αλλά η κατάσταση αλλάζει επί της προεδρίας του.
Ενδεικτικά, η ΕΕ επιβάλλει δασμό 10% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα, ποσοστό τέσσερεις φορές υψηλότερο από το 2,5% που ισχύει στις ΗΠΑ.
Οι οικονομικές επιπτώσεις
Σε ομιλία της στις 20 Μαρτίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι οι αμερικανικοί δασμοί αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομία της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με ανάλυση της ΕΚΤ, ένας δασμός 25% από τις ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές εισαγωγές θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη της Ευρωζώνης κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες τον πρώτο χρόνο. Εάν η Ευρώπη απαντήσει με αντίμετρα, η μείωση της ανάπτυξης θα φτάσει τις 0,5 ποσοστιαίες μονάδες.
Η Λαγκάρντ τόνισε ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος θα καταγραφεί τον πρώτο χρόνο μετά την επιβολή των δασμών, μειώνοντας σταδιακά τον ρυθμό ανάπτυξης, αλλά αφήνοντας μόνιμο αρνητικό αποτύπωμα στο επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας. Πρόσθεσε ότι το ενδεχόμενο αυτό θα αυξήσει σημαντικά την αβεβαιότητα για τον πληθωρισμό, καθώς τα ευρωπαϊκά αντίμετρα και η αποδυνάμωση του ευρώ — λόγω της χαμηλότερης αμερικανικής ζήτησης για ευρωπαϊκά προϊόντα — θα μπορούσαν να αυξήσουν τον πληθωρισμό κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι εξέφρασε την ανησυχία της για τις συνέπειες μίας κλιμακούμενης εμπορικής αντιπαράθεσης, δηλώνοντας ότι δεν είναι συνετό να υποκύψει κανείς στον πειρασμό των αντιποίνων, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο, που δεν θα ωφελήσει κανέναν. Τόνισε ότι πρέπει να συνεχιστεί η προσπάθεια εξεύρεσης μίας κοινής βάσης για την αποφυγή ενός εμπορικού πολέμου, ο οποίος θα έβλαπτε τόσο τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και την Ευρώπη.
Η Μελόνι προειδοποίησε επίσης ότι οι δασμοί ενδέχεται να αυξήσουν τον πληθωρισμό, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των ευρωπαϊκών νοικοκυριών και ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη.
Κλείνουν τα βρετανικά διαδικτυακά φόρουμ , ανίκανα να αντιμετωπίσουν τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που άρχισαν να εφαρμόζονται πρόσφατα για τον έλεγχο του διαδικτύου, καθώς στις 17 Μαρτίου τέθηκε επίσημα σε ισχύ ο νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου για την ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, οι διαδικτυακές πλατφόρμες πρέπει να αρχίσουν αμέσως να θέτουν σε εφαρμογή μέτρα για την προστασία των χρηστών του Ηνωμένου Βασιλείου από εγκληματικές δραστηριότητες, με εκτεταμένες συνέπειες για το διαδίκτυο.
Ωστόσο, για ορισμένα φόρουμ – από ποδηλάτες, χομπίστες και ιδιοκτήτες χάμστερ, μέχρι την υποστήριξη διαζευγμένων πατέρων κ.ά. – η ρυθμιστική πίεση αποδεικνύεται υπερβολική και οι μυριάδες κανόνες της αναγκάζουν φόρουμ συνομιλίας που λειτουργούν εδώ και δεκαετίες, σε ορισμένες περιπτώσεις, να κλείσουν.
Ο συντηρητικός Λόρδος Ντάνιελ Μόυλαν δήλωσε στην Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ότι «η κοινή λογική υποδηλώνει ότι οι ιστότοποι που είναι λιγότερο πιθανό να επιβιώσουν θα είναι οι ιστότοποι των χόμπι, των κοινοτήτων κ.ο.κ.»
«Μικρές αλλά επικίνδυνες υπηρεσίες»
Ο νόμος – ο οποίος θεωρείται ο πρώτος παγκοσμίως νόμος για την ασφάλεια στο διαδίκτυο – σχεδιάστηκε για να διασφαλίσει ότι οι εταιρείες τεχνολογίας θα αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλεια των χρηστών τους.
Για παράδειγμα, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων υπηρεσιών από χρήστη σε χρήστη, έχουν την υποχρέωση να ελέγχουν προληπτικά για επιβλαβές παράνομο περιεχόμενο, όπως η εκδίκηση και η πορνογραφία, η εμπορία σεξ, η παρενόχληση, η χειραγώγηση και η διαδικτυακή παρακολούθηση.
Όμως, αυτές που η κυβέρνηση αποκαλεί «μικρές αλλά επικίνδυνες υπηρεσίες», οι οποίες συχνά είναι φόρουμ, πρέπει να υποβάλουν εκτιμήσεις κινδύνου παράνομων βλαβών στη ρυθμιστική αρχή του νόμου περί διαδικτυακής ασφάλειας, την Ofcom, έως τις 31 Μαρτίου.
Η Ofcom δημοσίευσε για πρώτη φορά τον κώδικα πρακτικής και τις οδηγίες για την παράνομη βλάβη τον Δεκέμβριο του 2024, δίνοντας στους παρόχους τρεις μήνες για να προβούν στις αναγκαίες προσαρμογές.
Το Riverside House διακρίνεται κατά μήκος προκυμαίας στο Bankside του Λονδίνου, στις 27 Ιουλίου 2010. Στεγάζει το Γραφείο Επικοινωνιών του Ηνωμένου Βασιλείου. (Jim Linwood/Flickr, CC BY 2.0)
Βάσει της εξουσίας που της δίνει ο νόμος, η εταιρεία προειδοποίησε ότι όσοι δεν ακολουθήσουν τις νέες οδηγίες, μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με υψηλά πρόστιμα πρόστιμα ή άλλα πειθαρχικά μέτρα.
«Έχουμε ισχυρή εξουσία στη διάθεσή μας, περιλαμβανομένης της δυνατότητας να επιβάλλουμε πρόστιμα ύψους έως και 10% του κύκλου εργασιών ή 18 εκατομμυρίων λιρών (21 εκατομμυρίων ευρώ) – όποιο από τα δύο είναι μεγαλύτερο – ή να απευθυνθούμε σε δικαστήριο για να μπλοκάρουμε έναν ιστότοπο στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις πιο σοβαρές περιπτώσεις», δήλωσε η Ofcom.
Ορισμένοι από τους κανόνες για τους ιδιοκτήτες αυτών των χώρων – οι οποίοι συχνά λειτουργούν από ιδιώτες – περιλαμβάνουν την τήρηση γραπτών αρχείων των εκτιμήσεων κινδύνου, τη λεπτομερή περιγραφή των επιπέδων κινδύνου και την αξιολόγηση της «φύσης και της σοβαρότητας της πιθανής βλάβης για τα άτομα».
Ενώ η τρομοκρατία και η σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων μπορεί να είναι πιο εύκολο να εκτιμηθούν και να μετριαστούν, αδικήματα όπως η χειραγώγηση και τα αδικήματα μίσους είναι λιγότερο διαχειρίσιμα σε φόρουμ χιλιάδων χρηστών.
«Αδύνατο να αποφευχθεί»
Το LFGSS (London Fixed Gear and Single Speed), ένα δημοφιλές φόρουμ ποδηλασίας που υπάρχει εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, έκλεισε τον Δεκέμβριο.
«Τελειώσαμε … εμπίπτουμε σταθερά στο πεδίο εφαρμογής και δεν έχουμε τρόπο να το αποφύγουμε», ανέφερε η ιστοσελίδα, προσθέτοντας ότι ο νόμος «καθιστά τον ιδιοκτήτη της ιστοσελίδας υπεύθυνο για όλα όσα λέγονται από οποιονδήποτε στον ιστότοπο που διαχειρίζεται».
«Ο νόμος είναι πολύ ευρύς και δεν έχει σημασία ότι δεν έχει υπάρξει ποτέ περίπτωση οποιουδήποτε από τα διακηρυγμένα πράγματα από τα οποία ο νόμος αυτός προστατεύει τους ενήλικες, τα παιδιά και τα ευάλωτα άτομα … η πολύ ευρεία γλώσσα και το γεγονός ότι εδρεύουμε στο Ηνωμένο Βασίλειο σημαίνει ότι εμπίπτουμε στη νομοθεσία», επισημάνθηκε
Ο Dee Kitchen, ο προγραμματιστής του λογισμικού φόρουμ Microcosm που χρησιμοποιήθηκε για την τροφοδοσία 300 διαδικτυακών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της LFGSS, δήλωσε ότι τα διέγραψε όλα στις 16 Μαρτίου, μια ημέρα πριν τεθεί σε ισχύ ο νόμος.
Πρόσφατα, έκλεισε το Hamster Forum.
Στις 16 Μαρτίου, έγραψε ότι αν και το φόρουμ «ήταν πάντα απόλυτα ασφαλές, δεν μπορέσαμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις».
Το φόρουμ dadswithkids για ανύπαντρους μπαμπάδες και πατέρες που χωρίζουν, το οποίο παρείχε και συμβουλές για τη διατήρηση των σχέσεων με τα παιδιά τους, έκλεισε επίσης.
Το London Fixed Gear and Single Speed (LFGSS), ένα δημοφιλές φόρουμ ποδηλασίας που υπήρχε εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, ανακοίνωσε ότι κλείνει στις 16 Δεκεμβρίου 2024. Το φόρουμ έκλεισε επίσημα στις 16 Μαρτίου 2025, μία ημέρα πριν τεθεί σε ισχύ ο νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου για την ασφάλεια στο διαδίκτυο.
Οι χρήστες του Ηνωμένου Βασιλείου αποκλείονται επίσης από την πρόσβαση σε ιστότοπους που φιλοξενούνται στο εξωτερικό.
Οι οικοδεσπότες του φόρουμ lemmy.zip, το οποίο φιλοξενείται στη Φινλανδία, δήλωσαν ότι για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τους διεθνείς κανονισμούς και ταυτόχρονα να αποφύγουν τυχόν νομικούς κινδύνους που σχετίζονται με τον νόμο, πήραν τη δύσκολη απόφαση να αποκλείσουν την πρόσβαση στους χρήστες του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Τα μέτρα αυτά ανοίγουν το δρόμο για μία ελεγχόμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο εκδοχή του κινεζικού ‘μεγάλου τείχους προστασίας’, παρέχοντας στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να μπλοκάρει ή να επιβάλλει πρόστιμα σε ιστότοπους κατά βούληση υπό ευρείς, απροσδιόριστους και συνεχώς μεταβαλλόμενους όρους σχετικά με το τι θεωρείται ‘επιβλαβές’ περιεχόμενο», ανέφερε.
«Δεν επιδιώκει να τιμωρήσει»
Εκπρόσωπος της Ofcom δήλωσε στην Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: «Δεν σκοπεύουμε να τιμωρήσουμε τις μικρές υπηρεσίες χαμηλού κινδύνου που προσπαθούν να συμμορφωθούν καλόπιστα και θα αναλάβουμε δράση μόνο όταν αυτό αναλογεί και αρμόζει».
«Αρχικά δίνουμε προτεραιότητα στη συμμόρφωση των ιστότοπων και των εφαρμογών που ενδέχεται να παρουσιάζουν ιδιαίτερους κινδύνους βλάβης από παράνομο περιεχόμενο λόγω του μεγέθους ή της φύσης τους – για παράδειγμα, επειδή έχουν μεγάλο αριθμό χρηστών στο Ηνωμένο Βασίλειο ή επειδή οι χρήστες τους ενδέχεται να κινδυνεύουν να συναντήσουν ορισμένες από τις πιο επιβλαβείς μορφές διαδικτυακού περιεχομένου και συμπεριφοράς», εξήγησε.
Οι επικριτές του νόμου δήλωσαν ότι οι συνεχιζόμενες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι Βρετανοί χρησιμοποιούν το διαδίκτυο είναι ο «νόμος των ακούσιων συνεπειών».
Ο καθηγητής Άντριου Τέττενμπορν, μελετητής του κοινού δικαίου και των ηπειρωτικών δικαιοδοσιών και σύμβουλος της Ένωσης Ελεύθερου Λόγου δήλωσε στην Epoch Times ότι οι μικρότεροι ιστότοποι «μπορεί κάλλιστα να κλείσουν κάτω από την πίεση. Ή απλώς να μεταβούν στο εξωτερικό».
Σκέφτηκε επίσης ότι οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να στρέφονται σε εργαλεία προστασίας της ιδιωτικής ζωής, όπως τα Εικονικά Ιδιωτικά Δίκτυα (VPN).
Οι ειδικοί λένε ότι η νομοθεσία θα μπορούσε να ωθήσει τους νέους σε μη ασφαλείς ιστότοπους που χρησιμοποιούν εργαλεία προστασίας της ιδιωτικής ζωής, όπως τα εικονικά ιδιωτικά δίκτυα. (Chris Jackson/Getty Images)
«Δεν υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει η Ofcom για μία επιχείρηση στο εξωτερικό, ειδικά αν ο καθένας ξέρει πώς να χρησιμοποιεί VPN. Οι νέοι είναι αυτοί που πρέπει να προστατεύονται. Πράγματι, η Ofcom πρέπει να είναι προσεκτική για να μην οδηγήσει τους νέους σε σαφώς ύποπτους ιστότοπους στο εξωτερικό», δήλωσε. «Ο νόμος των ακούσιων συνεπειών και όλα αυτά.»
Ο Μόυλαν είχε προειδοποιήσει παλαιότερα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο «κινδυνεύει να καταλήξει ένα μικρό περίκλειστο νησί», όπως η Κίνα πίσω από το τείχος προστασίας του διαδικτύου της.
Επεσήμανε στην Epoch Times σε ηλεκτρονική επιστολή ότι οι έρευνες πριν από τη νομοθεσία θα μπορούσαν να είχαν βοηθήσει τους νομοθέτες να ενσωματώσουν αυτές τις εκτιμήσεις στη σκέψη τους.
«Αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για μία ρυθμιστική δομή στην οποία «τα πάντα θα μεταβιβάζονταν στην Ofcom».
«Υποθέτω ότι μπορούν να επιστρέψουν στην τοποθέτηση ανακοινώσεων στην πύλη των εκκλησιών και στην αποστολή ενημερωτικών δελτίων με το ταχυδρομείο», είπε.
Digital Service Act
Ο νόμος του Ηνωμένου Βασιλείου προχωρά ακόμη περισσότερο από το Digital Service Act (Νόμος ψηφιακών υπηρεσιών), έναν κανονισμό σε επίπεδο ΕΕ που απαιτεί από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να αφαιρούν και να λαμβάνουν άλλα συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση όσων θεωρούνται «παραπληροφόρηση».
Αυτό συμβαίνει επειδή ασχολείται μόνο με τον έλεγχο των λεγόμενων πολύ μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών ή μηχανών αναζήτησης που έχουν περισσότερους από 45 εκατομμύρια χρήστες μηνιαίως στην ΕΕ.
Ο Νόρμαν Λιούις, επισκέπτης ερευνητής στη δεξαμενή σκέψης MCC στις Βρυξέλλες, πρώην διευθυντής της PwC και διευθυντής τεχνολογικής έρευνας στην Orange UK, δήλωσε στην Epoch Times ότι κανόνες όπως αυτός του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούσαν θεωρητικά να ενσωματωθούν στην ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Παρατήρησε δε ότι με τόσους κανονισμούς «οι πλατφόρμες που δεν παράγουν εκατομμύρια, εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ή λίρες σε διαφημίσεις δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν».
Αντιπροσωπείες από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ συναντώνται σήμερα στη Σαουδική Αραβία για συζητήσεις με στόχο την επίτευξη εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και την ευρύτερη κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο στην Ουκρανία, μετά τις συνομιλίες που είχαν χθες Κυριακή οι Αμερικανοί με τους Ουκρανούς.
Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS, το οποίο επικαλέστηκε ανώνυμη πηγή, οι συνομιλίες επρόκειτο να ξεκινήσουν στις 09:00 ώρα Ελλάδας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, η προσέγγιση του οποίου με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν έχει αλλάξει τις ισορροπίες στο διπλωματικό πεδίο, δηλώνει ότι επιθυμεί να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και έχει στείλει απεσταλμένους του στο Ριάντ για συνομιλίες και με τις δύο πλευρές.
«Η συζήτηση ήταν παραγωγική και στοχευμένη. Αναφερθήκαμε σε σημεία-κλειδιά, κυρίως στην ενέργεια», δήλωσε ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας, μετά τη χθεσινή συνάντηση με Αμερικανούς αξιωματούχους στο Ριάντ.
Ο Ουμέροφ πρόσθεσε ότι το Κίεβο προσπαθεί να πετύχει τον στόχο του της επίτευξης μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης».
Ουάσιγκτον και Κίεβο πιέζουν τουλάχιστον για μία προσωρινή παύση των πληγμάτων εναντίον ενεργειακών υποδομών, ενώ η Ουκρανία δηλώνει «έτοιμη» για «γενική» εκεχειρία χωρίς όρους.
Ωστόσο ο Πούτιν, ο στρατός του οποίου προελαύνει στην Ουκρανία, φαίνεται να καθυστερεί μέχρις ότου οι ρωσικές δυνάμεις να εκδιώξουν τις ουκρανικές από την περιφέρεια Κουρσκ.
Σε αυτό το στάδιο, το Κρεμλίνο δηλώνει ότι συμφώνησε με την Ουάσιγκτον σε μορατόριουμ στους βομβαρδισμούς στις ενεργειακές υποδομές.
«Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο ζήτημα και μένουν να γίνουν πολλά», προειδοποίησε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, εκτιμώντας ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι «δύσκολες».
«Δεν είμαστε παρά στην αρχή», υπογράμμισε.
Ως ένδειξη των διαφορών μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας στο Ριάντ ήταν ο υπουργός Άμυνας, ενώ της ρωσικής ένας γερουσιαστής πρώην διπλωμάτης καριέρας, ο Γκριγκόρι Καρασίν, και ο Σεργκέι Μπεσέντα, στέλεχος της ομοσπονδιακής υπηρεσίας ασφαλείας FSB.
Επιπλέον, ο Πεσκόφ δήλωσε ότι «το βασικό» θέμα συζήτησης με τους Αμερικανούς θα είναι «η επανάληψη» της εφαρμογής της συμφωνίας για τα ουκρανικά σιτηρά που εξάγονται από τη Μαύρη Θάλασσα, αποφεύγοντας να αναφερθεί σε οποιαδήποτε δέσμευση της Μόσχας για αναστολή των μαχών, περιορισμένη ή χωρίς όρους.
Η συμφωνία αυτή ήταν σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2022 ως τον Ιούλιο του 2023, επιτρέποντας στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά της, παρά την παρουσία του ρωσικού πολεμικού ναυτικού στην περιοχή.
Η Ρωσία αποσύρθηκε από τη συμφωνία για τα σιτηρά κατηγορώντας τους Δυτικούς ότι δεν σέβονται τις δεσμεύσεις τους, βάσει των οποίων θα έπρεπε να χαλαρώσουν τις κυρώσεις για τις ρωσικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων.
Συμφωνία ως τις 20 Απριλίου
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, ο Στηβ Γουίτκοφ, εμφανίστηκε αισιόδοξος δηλώνοντας ότι αναμένει «πραγματική πρόοδο», «κυρίως σε ό,τι αφορά μία εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα».
«Και μετά από αυτό θα οδηγηθούμε φυσικά προς μια πλήρη εκεχειρία», εκτίμησε.
Εξάλλου ο Γουίτκοφ απέρριψε τις ανησυχίες των συμμάχων της Ουάσινγκτον στο ΝΑΤΟ ότι η Μόσχα θα ενισχυθεί από μια εκεχειρία και θα εισβάλει σε άλλες γειτονικές της χώρες.
«Δεν βλέπω να θέλει να καταλάβει όλη την Ευρώπη. Είναι μια πολύ διαφορετική κατάσταση απ’ ό,τι στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε μιλώντας στο Fox News. «Νιώθω ότι θέλει την ειρήνη», τόνισε ο Γουίτκοφ αναφερόμενος στον Πούτιν.
Από την πλευρά του ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι οι προσπάθειες να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση στον πόλεμο στην Ουκρανία είναι «κάπως υπό έλεγχο».
Οι ΗΠΑ ελπίζουν να καταλήξουν σε ευρεία εκεχειρία μέσα σε μερικές εβδομάδες, έχοντας στόχο την επίτευξη συμφωνίας ως τις 20 Απριλίου, μετέδωσε χθες το Bloomberg News, επικαλούμενο ανθρώπους που έχουν γνώση των σχεδίων.
Παρά την επιτάχυνση των προσπαθειών για την προσέγγιση των θέσεων των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, οι μάχες συνεχίζονται με φονικά πλήγματα στην Ουκρανία και τη Ρωσία.
Οι ουκρανικές αρχές έκαναν λόγο τη νύκτα της Κυριακής προς Δευτέρα για πλήγματα εναντίον των επαρχιών του Κιέβου, του Χαρκόβου και της Ζαπορίζια με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλοί τραυματίες, μια ημέρα μετά τους βομβαρδισμούς εναντίον της ουκρανικής πρωτεύουσας.
Ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε χθες ότι ανακατέλαβε το μικρό χωριό Νάντια, στην ανατολική επαρχία Λουχάνσκ, μια σπάνια επιτυχία για το Κίεβο στην περιοχή αυτή που ελέγχεται εν μέρει από τη Ρωσία.
Από την πλευρά τους οι ρωσικές δυνάμεις επεσήμαναν ότι κατέλαβαν το χωριό Σριμπνέ επίσης στην ανατολική Ουκρανία.
Συνεχίζονται για 6η συνεχόμενη ημέρα οι προσπάθειες πυροσβεστών για την κατάσβεση πυρκαγιάς σε εγκατάσταση αποθήκευσης πετρελαίου στην περιφέρεια Κρασναντάρ της νότιας Ρωσίας, που δημιουργήθηκε την περασμένη εβδομάδα, σε επιδρομή drone της Ουκρανίας, σύμφωνα με τις αρχές.
«Μια από τις δεξαμενές και πετρελαϊκά προϊόντα στην εγκατάσταση» εξακολουθούν να «καίγονται», ανέφερε η περιφερειακή αυτοδιοίκηση χθες μέσω Telegram.
Στις 20:00 χθες Κυριακή, οι φλόγες στην εγκατάσταση, στο χωριό Καβκάζσκαγια, είχαν έκταση κάπου 2.000 τετραγωνικών μέτρων, σύμφωνα με την αυτοδιοίκηση της περιφέρειας. Η επιφάνεια όπου εκτείνονται οι φλόγες σχεδόν διπλασιάστηκε την προηγούμενη νύχτα εξαιτίας διαρροής πετρελαϊκών προϊόντων, εξήγησε.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σχολίασε πως η επίθεση αποτελούσε παραβίαση της συμφωνίας να σταματήσουν οι επιθέσεις εναντίον ενεργειακών υποδομών στο πλαίσιο των προσπαθειών της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για να τελειώσει ο πόλεμος ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ουκρανία, που διαρκεί πάνω από τρία χρόνια.
Ωστόσο η συμφωνία αυτή δεν έχει συναφθεί ακόμη, συνομιλίες για αυτή διεξάγονται στη Σαουδική Αραβία.
Οι τοπικές αρχές μετέφεραν στην περιοχή τρένα φορτωμένα με νερό και επιβραδυντικό αφρό για να αντιμετωπιστεί η φωτιά προχθές Σάββατο.
Στην εγκατάσταση αυτή αποθηκεύεται πετρέλαιο που εξάγεται μέσω πετρελαιαγωγού στο Καζακστάν.
Στις 12 Μαρτίου, το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (Office of Foreign Assets Control-OFAC) του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στον Ράβα Ματζίντ, έναν διαβόητο Σουηδό εγκληματία γνωστό ως «Κουρδική Αλεπού». Ο 38χρονος Ματζίντ, γεννημένος στο Ιράν, ηγείται του εγκληματικού δικτύου Foxtrot, μιας από τις ισχυρότερες οργανωμένες συμμορίες στη Σουηδία. Σύμφωνα με το OFAC, το δίκτυο αυτό εμπλέκεται στη διακίνηση ναρκωτικών και σε επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών και Εβραίων στην Ευρώπη, δρώντας προς όφελος της ιρανικής κυβέρνησης.
Μία ημέρα νωρίτερα, στις 11 Μαρτίου, η σουηδική υπηρεσία ασφαλείας Sapo δημοσίευσε έκθεση στην οποία προειδοποιούσε ότι η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ασφαλείας, με σημαντικό κίνδυνο επιδείνωσης της κατάστασης.
Ο Μάγκνους Λίντγκρεν, πρώην αρχηγός της αστυνομίας στην κομητεία της Ουψάλα και γενικός γραμματέας του οργανισμού Safer Sweden Foundation, ανέφερε στην Epoch Times ότι στη Σουηδία υπάρχουν περίπου 15.000 «εξαιρετικά επικίνδυνοι εγκληματίες». Αυτοί κατανέμονται σε συμμορίες μοτοσικλετιστών, χούλιγκαν ποδοσφαίρου και εγκληματικές ομάδες από περίπου 60 περιοχές υψηλής εγκληματικότητας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ιδρύματος Safer Sweden («Ασφαλέστερη Σουηδία»), η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα αποφάσεων που ελήφθησαν τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Η έκθεση επισημαίνει ότι η σουηδική νομοθεσία δεν έχει προσαρμοστεί στις κοινωνικές εξελίξεις και ότι η ποινική πολιτική της χώρας εξακολουθεί να βασίζεται σε ανθρωπιστικά ιδεώδη της δεκαετίας του 1970, σύμφωνα με τα οποία η ευθύνη για το έγκλημα αποδίδεται περισσότερο στην κοινωνία παρά στο άτομο. Ως αποτέλεσμα, προτιμάται η επανένταξη αντί της τιμωρίας και οι εναλλακτικές κυρώσεις αντί της φυλάκισης.
Ο σατιρικός συγγραφέας Άρον Φλαμ σημείωσε ότι τον Ιανουάριο του 2024 καταγράφηκαν στη Σουηδία 32 βομβιστικές επιθέσεις και 16 δολοφονίες με πυροβόλα όπλα, σχολιάζοντας πως αυτό σημαίνει ένα σοβαρό περιστατικό σχεδόν κάθε δύο ημέρες. Σε δήλωσή του στην Epoch Times, ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν έχει τον έλεγχο της κατάστασης.
Τον Ιανουάριο του 2025, η Aftonbladet ανέφερε ότι ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου: «Η Σουηδία βρίσκεται εν μέσω ενός νέου κύματος βίας. Είναι απολύτως σαφές ότι δεν έχουμε τον έλεγχο αυτού του κύματος βίας, διαφορετικά, δεν θα βρισκόμασταν εδώ».
Ο Φλαμ χρησιμοποίησε την αναλογία του βατράχου που βράζει για να απεικονίσει την κατάσταση. «Το νερό εδώ βράζει και οι βάτραχοι λένε ότι είναι ωραία, είναι ζεστά, γίνεται όλο και πιο ζεστά. Αλλά, ξέρετε, ακόμα δεν είναι ζεματιστό. Αυτό θα συνεχιστεί μέχρι να καταλάβετε ότι το νερό βράζει», είπε. Είπε επίσης, ότι οι άνθρωποι που είχαν φύγει από τη Σουηδία πριν από 10 ή 15 χρόνια και επέστρεψαν πρόσφατα «δεν την αναγνωρίζουν».
Έφηβοι εκτελεστές και οι «υπερβολικά ελαστικοί» νόμοι
Ο ερευνητής Χούγκο Κάαμαν, ο οποίος παρακολουθεί τη βία των συμμοριών στη Σουηδία, δήλωσε στην Epoch Times ότι το οργανωμένο έγκλημα στη χώρα βρίσκεται «εκτός ελέγχου». Σύμφωνα με τον ίδιο, έφηβοι προσλαμβάνονται ανώνυμα για να διαπράξουν δολοφονίες και άλλα εγκλήματα.
Ο Κάαμαν ανέφερε ότι τα περισσότερα άτομα που παραγγέλνουν εκτελέσεις κρύβονται στο εξωτερικό και διαφημίζουν ανοιχτά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την ευκαιρία να σκοτώσει κάποιος έναν άνθρωπο για ποσά που κυμαίνονται από 5.000 έως 20.000 δολάρια. Επισήμανε επίσης ότι υπάρχουν ακόμη και νεαρά παιδιά που είναι πρόθυμα να το κάνουν δωρεάν, μόνο και μόνο για τη φήμη.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι οι αρχηγοί της αστυνομίας συχνά διατυμπανίζουν πως «κατάφεραν να περιορίσουν τη βία» μόλις οι περίοδοι εντατικών επιθέσεων υποχωρήσουν, όμως αυτό δεν διαρκεί. Σύμφωνα με τον Κάαμαν, το δικαστικό σύστημα δεν επιβάλλει αρκετές καταδίκες, ενώ οι κατευθυντήριες γραμμές για τις ποινές είναι υπερβολικά ελαστικές. Επιπλέον, υποστήριξε ότι ο αριθμός των αστυνομικών είναι ανεπαρκής και ότι οι συμμορίες «διεισδύουν ενεργά» στις αστυνομικές δυνάμεις.
Το έγκλημα αποτέλεσε μείζον ζήτημα στις εκλογές του 2022 στη Σουηδία, γεγονός που οδήγησε στην αποχώρηση της Σοσιαλδημοκράτισσας πρωθυπουργού Μαγδαλένα Άντερσον από την εξουσία. Τον Μάιο του 2022, τρεις νεαροί άνδρες δολοφονήθηκαν μέσα σε οκτώ ημέρες σε μια μικρή συνοικία της πόλης Έρεμπρο. Η περιοχή αυτή συγκαταλεγόταν στις 60 γειτονιές της Σουηδίας με μεγάλες κοινότητες μεταναστών, οι οποίες, σύμφωνα με την αστυνομία, θεωρούνται ζώνες υψηλού κινδύνου για έξαρση της βίας από συμμορίες.
Τον Ιούνιο του 2022, το ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό κόμμα Δημοκράτες της Σουηδίας κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του τότε υπουργού Δικαιοσύνης Μόργκαν Γιόχανσον. Σύμφωνα με τον Φλαμ, η στάση του Γιόχανσον συνοψιζόταν στην άποψη ότι οι πυροβολισμοί είναι «αποδεκτοί, αφού δεν πλήττουν κανέναν που δεν είναι γκάνγκστερ». Ο Φλαμ ανέφερε ότι αυτή ήταν ουσιαστικά η επιχειρηματολογία του υπουργού για να μην αναλάβει δράση, αλλά λίγα χρόνια αργότερα μια μητέρα και ο πεντάχρονος γιος της τραυματίστηκαν από σφαίρες σε παιδική χαρά.
Μέχρι και το 1986, η Σουηδία θεωρούνταν τόσο ασφαλής από το έγκλημα και την τρομοκρατία, ώστε ο τότε πρωθυπουργός Ούλοφ Πάλμε κυκλοφορούσε στο κέντρο της Στοκχόλμης χωρίς συνοδεία ασφαλείας. Ωστόσο, εκείνη τη χρονιά δολοφονήθηκε, σε μια υπόθεση που παραμένει ανεξιχνίαστη. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς η Σουηδία έφτασε σε αυτή την κατάσταση.
Μεταναστευτικό
Πολλοί από τον χώρο της Αριστεράς υποστήριξαν ότι η φτώχεια και άλλα ζητήματα στις κοινότητες μεταναστών οδήγησαν σε εγκλήματα. Ο Λίντγκρεν χαρακτήρισε αυτή την ερμηνεία προσβλητική για τους κατοίκους, τονίζοντας ότι είναι μεγάλο σφάλμα να αποδίδεται το ζήτημα αποκλειστικά στη φτώχεια. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 90% των ανθρώπων που ζουν σε αυτές τις περιοχές είναι φιλήσυχοι πολίτες που επιθυμούν τα ίδια πράγματα με τους υπόλοιπους.
Ο Φλαμ, ο οποίος είναι εβραϊκής καταγωγής, ανέφερε ότι μεγάλωσε σε ένα ήσυχο προάστιο της Στοκχόλμης, όπου διέμεναν πολλοί Σέρβοι και Βόσνιοι μετανάστες. Όπως σημείωσε, η κατάσταση άρχισε να αλλάζει στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν αυξήθηκε η άφιξη μεταναστών από τη Βόρεια Αφρική και τις αραβικές χώρες. Σύμφωνα με τον ίδιο, πολλοί από αυτούς είχαν αρνητική στάση απέναντι στους Εβραίους και ήταν εμφανές ότι αυτό το μεταναστευτικό κύμα ήταν διαφορετικό από τα προηγούμενα.
Τη δεκαετία του 1980, περίπου 600.000 μετανάστες ετησίως έφταναν στη Σουηδία. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σημαντικά και, μέχρι το 2015, περίπου 1,6 εκατομμύρια μετανάστες ετησίως έφταναν στη χώρα, κυρίως από τη Συρία, τη Σομαλία και την Ερυθραία. Ωστόσο, τον περασμένο Ιούλιο, η σουηδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η χώρα είχε αρνητικό καθαρό μεταναστευτικό ισοζύγιο για πρώτη φορά εδώ και μισό αιώνα, με τις εκτιμήσεις να δείχνουν ότι ο αριθμός των αιτούντων άσυλο θα είναι ο χαμηλότερος από το 1997.
Πολλοί από τους μετανάστες που έφτασαν στη Σουηδία τη δεκαετία του 1990, του 2000 και του 2010 δυσκολεύτηκαν να ενταχθούν ή βρέθηκαν να εμπλέκονται στο οργανωμένο έγκλημα. Ο Ματζίντ, ο οποίος είναι κουρδικής ιρακινής καταγωγής, γεννήθηκε στο Ιράν και μεγάλωσε στην Ουψάλα της κεντρικής Σουηδίας. Ο ίδιος και η οικογένειά του ανήκαν σε αυτά τα μεταναστευτικά κύματα. Μετά τη δημιουργία του δικτύου Foxtrot, ο Ματζίντ εγκατέλειψε τη Σουηδία το 2018 και μετακόμισε στην Τουρκία, διατηρώντας στενές σχέσεις με την ιρανική κυβέρνηση.
Κόκκινη ειδοποίηση της Ιντερπόλ για τον Ράβα Ματζίντ, γνωστός και ως «Κουρδική Αλεπού», έναν Σουηδό γκάνγκστερ στον οποίο επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ τον Μάρτιο του 2025. (Interpol)
Το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) ανέφερε στις 12 Μαρτίου ότι τον Ιανουάριο του 2024 το δίκτυο Foxtrot οργάνωσε επίθεση εναντίον της πρεσβείας του Ισραήλ στη Στοκχόλμη, ενεργώντας για λογαριασμό της ιρανικής κυβέρνησης.
Ο Φλαμ δήλωσε ότι το Ιράν έχει χρησιμοποιήσει εγκληματίες για να επιχειρήσει τη δολοφονία αρκετών επιφανών Εβραίων της Σουηδίας, μεταξύ των οποίων η ακτιβίστρια Σάσκια Παντέλ, η οποία πλέον έχει μεταναστεύσει στο Ισραήλ, και ο Άρον Φερστέντιγκ, πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου των Εβραϊκών Κοινοτήτων της Σουηδίας (Judiska Centralrådet).
Στις 29 Ιανουαρίου φέτος, ο Σαλουάν Μομίκα, επικριτής του Ισλάμ που είχε δημοσίως κάψει το Κοράνι, δολοφονήθηκε στο Σέντερτελιε, προάστιο της Στοκχόλμης, ενώ μετέδιδε ζωντανά στο TikTok. Το Ιράν και το δίκτυο Foxtrot του Ματζίντ θεωρούνται ήδη ύποπτοι για τη δολοφονία. Ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστερσον, είχε δηλώσει τότε ότι υπήρχε προφανής κίνδυνος η υπόθεση να συνδέεται με ξένη δύναμη.
Ο Κάαμαν περιέγραψε το δίκτυο Foxtrot ως ένα χονδρεμπορικό κύκλωμα λαθρεμπορίου και διανομής, το οποίο έχει άμεσες διασυνδέσεις και συμμαχίες με μικρότερες συμμορίες στις σουηδικές πόλεις όπου δραστηριοποιείται. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οργάνωση προσφέρει προστασία στις μικρότερες συμμορίες και τις βοηθά να κερδίσουν χρήματα, ενώ σε αντάλλαγμα αυτές υπερασπίζονται την «επικράτεια» της Foxtrot και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιθέσεις σε αντίπαλες ομάδες. Στην περίπτωση της ισραηλινής πρεσβείας στη Στοκχόλμη, εκτίμησε ότι το δίκτυο χρησιμοποιήθηκε ως ενδιάμεσος φορέας από το Ιράν.
Foxtrot εναντίον Rumba
Ένας από τους αντιπάλους του Ματζίντ στον σουηδικό υπόκοσμο είναι ο Ισμαήλ Άμπντο, γνωστός ως «Φράουλα» λόγω της προτίμησής του να ξεπλένει χρήματα μέσω πάγκων που πωλούν φρέσκα φρούτα στην άκρη του δρόμου. Το δίκτυο διακίνησης ναρκωτικών που διαχειρίζεται ο Άμπντο είναι γνωστό ως Rumba. Ο Ματζίντ φέρεται να προσέλαβε πληρωμένο εκτελεστή για να δολοφονήσει τη μητέρα του Άμπντο στην Ουψάλα, τον Σεπτέμβριο του 2023.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ο Άμπντο συνελήφθη πέρυσι στην πόλη Άδανα βάσει ερυθράς αγγελίας της Interpol, προτού αφεθεί ελεύθερος με εγγύηση.
Αρκετές δολοφονίες γνωστών ράπερ στη Σουηδία αντικατοπτρίζουν μια ακμάζουσα μουσική σκηνή που συχνά συνδέεται με την εγκληματικότητα. Τον Οκτώβριο του 2021, ο 19χρονος Νιλς Κουρτ Έρικ Έιναρ Γκρόνμπεργκ, γνωστός ως Έιναρ, πυροβολήθηκε θανάσιμα σε προάστιο της Στοκχόλμης. Οι στίχοι των τραγουδιών του συχνά αναφέρονταν σε εγκλήματα, ναρκωτικά και όπλα. Τον Ιούνιο του 2024, ο Καράρ Αλί Σαλέμ Ραμαντάν, ράπερ με το καλλιτεχνικό όνομα Σι Γκαμπίνο, έπεσε νεκρός από πυροβολισμούς σε χώρο στάθμευσης στο Γκέτεμποργκ. Η πιο δραματική υπόθεση σημειώθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2024, όταν ο 23χρονος ράπερ Γκαμπόρο, με πραγματικό όνομα Νίνος Χούρι, δολοφονήθηκε στη Νόρσεπινγκ. Ο δράστης φέρεται να μετέδωσε ζωντανά τη δολοφονία.
Ένας άντρας αφήνει λουλούδια στον τόπο ενός εγκλήματος στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας, στις 19 Μαρτίου 2015. (Adam Ihse/TT news agency/AFP μέσω Getty Images)
Η ιδιωτική υπηρεσία ασφάλειας και πληροφοριών Dragonfly, σε εκτίμηση που εξέδωσε στις 24 Φεβρουαρίου, ανέφερε ότι μια «σοβαρή κλιμάκωση της βίας των συμμοριών ή μια στρατιωτική επέμβαση είναι απίθανη για φέτος». Ωστόσο, δήλωσε πως οι αρχές πιθανώς θα δυσκολευτούν να περιορίσουν ουσιαστικά τις συμμορίες το 2025.
Στην ανάλυση επισημάνθηκε ότι η κυβέρνηση είχε θέσει ως «προτεραιότητα» το ζήτημα κατά το περασμένο έτος, προχωρώντας σε απελάσεις εγκληματιών με διπλή υπηκοότητα και προτείνοντας τη νομιμοποίηση των υποκλοπών τηλεφωνικών συνομιλιών ανηλίκων που σχετίζονται με συμμορίες. Τέτοιες ενέργειες, σε συνδυασμό με αυξημένες επιχειρήσεις ασφαλείας, αναμένονται να επιφέρουν κάποια βελτίωση φέτος. Παράλληλα, επισημάνθηκε η δυσκολία των αρχών να προχωρήσουν σε διώξεις και συλλήψεις, καθώς αρκετοί αρχηγοί συμμοριών διαμένουν στο εξωτερικό, με την Τουρκία να φέρεται να αρνείται την έκδοσή τους.
Οι Σουηδοί Δημοκράτες, το κόμμα που είχε υψώσει περισσότερο τους τόνους για το ζήτημα της εγκληματικότητας και της μετανάστευσης πριν από τις εκλογές του 2022, στηρίζει την κυβέρνηση του Ουλφ Κρίστερσον μέσω συμφωνίας εμπιστοσύνης και στήριξης. Ο Φλαμ υποστήριξε ότι αρχικά το κόμμα είχε ως στρατηγική την αλλαγή του συστήματος εκ των έσω, ωστόσο στη συνέχεια φάνηκε να έχει χάσει τον προσανατολισμό του. Σύμφωνα με τον ίδιο, όπως συμβαίνει συχνά με παρόμοιες πολιτικές δυνάμεις, το κόμμα άλλαξε τελικά από το ίδιο το σύστημα, με αποτέλεσμα να χάνει την εμπιστοσύνη των πολιτών, τη στιγμή που όλο και περισσότεροι Σουηδοί αντιλαμβάνονται τα προβλήματα.
Οι δημοσκοπήσεις, σύμφωνα με τον Φλαμ, δείχνουν πως οι Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται να κερδίσουν τις εκλογές του επόμενου έτους, εν μέρει λόγω ενός «μεγάλου σκανδάλου» που σχετίζεται με την εταιρεία κατασκευής μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων Northvolt. Το σκάνδαλο φέρεται να έχει κοστίσει στους φορολογούμενους μεταξύ 100 και 200 δισεκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 10-20 δισεκατομμύρια δολάρια), ενώ η εταιρεία ανακοίνωσε τον Μάρτιο ότι κατέθεσε αίτηση πτώχευσης στη Σουηδία.
Ο Κάαμαν τόνισε ότι η μεταρρύθμιση του συστήματος είναι πλέον πολύ καθυστερημένη, υποστηρίζοντας ότι αν υπήρχε πραγματική πρόθεση να αντιμετωπιστούν τα σημερινά προβλήματα, θα έπρεπε να είχαν εφαρμοστεί ριζικές αλλαγές πριν από 10-20 χρόνια και όχι μικρές τροποποιήσεις τώρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπάρχει πολιτική βούληση για τις απαραίτητες αλλαγές.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να ενισχύσουν την αυτονομία τους στον τομέα της άμυνας, ωστόσο παραμένουν σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από τα αμερικανικά οπλικά συστήματα. Οι απειλές της κυβέρνησης Τραμπ προκάλεσαν ανησυχία και επιτάχυναν τις ευρωπαϊκές προσπάθειες για την ανάπτυξη εναλλακτικών αλυσίδων εφοδιασμού και αμυντικών συστημάτων, με τους ηγέτες της ηπείρου να αναρωτιούνται αν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τηρήσουν τις συμμαχικές δεσμεύσεις τους.
Η κινητικότητα αυτή ακολούθησε δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υπαινίχθηκε ότι οι ΗΠΑ δεν θα υπερασπιστούν συμμάχους που δεν ξοδεύουν αρκετά για την άμυνά τους. «Αν δεν πληρώνουν, δεν πρόκειται να τους υπερασπιστώ», δήλωσε ο Τραμπ στις 6 Μαρτίου.
Παράλληλα, διέκοψε προσωρινά κάθε βοήθεια προς την Ουκρανία, εμποδίζοντας μάλιστα το Κίεβο να έχει πρόσβαση σε εμπορικές δορυφορικές εικόνες για την παρακολούθηση των ρωσικών στρατευμάτων.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξετάζουν τις συνέπειες μίας σημαντικής ενδεχόμενης μείωσης της αμερικανικής στρατιωτικής υποστήριξης. Ενώ οι αμυντικές δαπάνες της Ευρώπης παρέμεναν χαμηλές για δεκαετίες μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τα τελευταία χρόνια αυξάνονται σταθερά λόγω της πίεσης των ΗΠΑ και της ρωσικής επιθετικότητας.
Το 2024, η μοναδική χώρα του ΝΑΤΟ που δαπάνησε μικρότερο ποσοστό του ΑΕΠ της στην άμυνα από ό,τι το 2014 ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, το έτος κατά το οποίο η συμμαχία συμφώνησε να επιδιώξει έναν βασικό στόχο αμυντικών δαπανών της τάξης του 2% του ΑΕΠ.
Χάρτης των ευρωπαϊκών χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, μετά την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. (Εικονογράφηση: The Epoch Times)
Ωστόσο, η αύξηση των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δαπανών έχει οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το International Peace Research Institute (Διεθνές Ινστιτούτο Ειρηνευτικών Ερευνών) της Στοκχόλμης, οι εισαγωγές όπλων από τα κράτη του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη υπερδιπλασιάστηκαν από το 2015 έως το 2019 και ξανά από το 2020 έως το 2024. Το 64% των εισαγωγών αυτών προέρχεται από τις ΗΠΑ, ενώ η Γαλλία – ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής – καλύπτει μόλις το 6,5%.
Η εξάρτηση από τις ΗΠΑ σε βασικά οπλικά συστήματα
Πυρηνικά όπλα
Η αμυντική στρατηγική της Ευρώπης είναι στενά συνδεδεμένη με τα αμερικανικά πυρηνικά όπλα. H Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν δικά τους πυρηνικά οπλοστάσια. Τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη λαμβάνουν πυρηνικά όπλα από τις ΗΠΑ μέσω της συμφωνίας «πυρηνικού διαμοιρασμού» του ΝΑΤΟ. Το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και η Τουρκία αναπτύσσουν περίπου 150 αμερικανικές πυρηνικές βόμβες B61 ως αποτρεπτικό μέτρο.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, έχει προτείνει τη διεξαγωγή στρατηγικής συζήτησης για το ενδεχόμενο διεύρυνσης του γαλλικού πυρηνικού αποτρεπτικού μηχανισμού ώστε να καλύπτει περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως η επίτευξη μίας πραγματικά ευρωπαϊκής πυρηνικής αποτροπής θα απαιτούσε τεράστιους οικονομικούς και πολιτικούς πόρους, ενώ θα ερχόταν σε αντίθεση με τις αρχές μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων που υποστηρίζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ και ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν συναντώνται κατά τη διάρκεια συνόδου κορυφής στο Lancaster House στο Λονδίνο, Αγγλία, στις 2 Μαρτίου 2025. (Justin Tallis/WPA Pool/Getty Images)
Συνολικά, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτουν 515 πυρηνικές κεφαλές, έναντι των 5.000 που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ως εκ τούτου, η Ευρώπη θα χρειαστεί πιθανότατα να αναπτύξει νέα όπλα για φτάσει σε επίπεδο πυρηνικής αυτοδυναμίας, διαδικασία τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά δύσκολη, δεδομένου του παγκόσμιου καθεστώτος μη διάδοσης που υποστηρίζουν οι ηγέτες της ηπείρου.
Προηγμένα αεροσκάφη
Οι ευρωπαϊκές χώρες εξαρτώνται επίσης από τις ΗΠΑ για στρατηγικά βομβαρδιστικά και προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη. Η Ευρώπη δεν διαθέτει στρατηγικά βομβαρδιστικά συγκρίσιμα με τα αμερικανικά B-52, B-1 και B-2. Επιπλέον, μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών αεροπορικών δυνάμεων αποτελείται από αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη, όπως τα F-16 και F-35. Συνολικά, 14 χώρες της ΕΕ, η Ελβετία και η Τουρκία χρησιμοποιούν τον ένα ή και τους δύο τύπους αεροσκαφών.
Αν και υπάρχουν ευρωπαϊκές εναλλακτικές, όπως το Eurofighter Typhoon, δεν διαθέτουν το ίδιο τεχνολογικό πλεονέκτημα σε τομείς όπως η τεχνολογία stealth και τα ηλεκτρονικά συστήματα. Η ανάπτυξη ενός αντίστοιχου ευρωπαϊκού αεροσκάφους θα απαιτούσε σημαντική χρηματοδότηση και πολλά χρόνια, ίσως καθυστερώντας υπερβολικά σε περίπτωση μελλοντικής σύγκρουσης. Επιπρόσθετα, η χρήση αμερικανικών αεροσκαφών συνεπάγεται συνεχή εξάρτηση από τις ΗΠΑ για εκπαίδευση, τεχνική υποστήριξη και λογισμικό.
Δύο Eurofighter Typhoon στην RAF Coningsby στο Lincolnshire της Αγγλίας σε αυτή τη φωτογραφία αρχείου. (Christopher Furlong/Getty Images)
Κανένα αμερικανικό μαχητικό δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις επικοινωνιακές και δορυφορικές υποδομές των Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός που δημιουργεί τον κίνδυνο ότι, σε περίπτωση διακοπής της αμερικανικής υποστήριξης, τα πιο προηγμένα αεροσκάφη της Ευρώπης θα καθίσταντο πρακτικά άχρηστα.
Αντιπυραυλική άμυνα
Η Ευρώπη βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα αμερικανικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας, όπως το επίγειο σύστημα Patriot και το ναυτικό σύστημα Aegis. Το σύστημα Patriot έχει σχεδιαστεί κυρίως για την αντιμετώπιση τακτικών βαλλιστικών πυραύλων, πυραύλων κρουζ και προηγμένων αεροσκαφών. Αντίστοιχα, το σύστημα Aegis παρακολουθεί και καταστρέφει βαλλιστικούς πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, καθώς και λιγότερο εξελιγμένα αεροσκάφη. Και τα δύο συστήματα είναι πλήρως ενσωματωμένα στο ευρύτερο αμυντικό πλαίσιο του ΝΑΤΟ και χρησιμοποιούνται από σημαντικές ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως η Γερμανία και η Πολωνία.
Υπάρχουν εναλλακτικές, όπως τα ρωσικά S-400 της Τουρκίας, όμως αυτά δεν είναι συμβατά με τα υπόλοιπα νατοϊκά συστήματα, γεγονός που αποτελεί βασικό στοιχείο σχεδιασμού της αμερικανικής αμυντικής τεχνολογίας.
Οι ευρωπαϊκές χώρες θα αντιμετώπιζαν σημαντικές δυσκολίες στην ανάπτυξη ενός αντίστοιχου συστήματος που να ενσωματώνεται πλήρως στις υπάρχουσες νατοϊκές υποδομές. Παράλληλα, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέχουν κρίσιμη επιχειρησιακή υποστήριξη και αναβαθμίσεις στα συστήματα Patriot και Aegis, καθιστώντας την αυτόνομη αντικατάστασή τους ακόμη πιο περίπλοκη. Επιπλέον, τα κράτη του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη επιδιώκουν τη μείωση της εξάρτησής τους από τη ρωσική αμυντική τεχνολογία για λόγους εθνικής ασφάλειας.
Μονάδες εκτοξευτών Patriot τοποθετημένες σε M983 HEMTT μέρος του αμερικανικού συστήματος πυραύλων επιφανείας-αέρος MIM-104 Patriot στο Zamosc της Πολωνίας, στις 18 Φεβρουαρίου 2023. (Omar Marques/Getty Images)
Στο πλαίσιο αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία και η Ιταλία συνεργάζονται για την ανάπτυξη του Μεσαίου Εκτεταμένου Συστήματος Αντιαεροπορικής Άμυνας (Medium Extended Air Defense System – MEADS) ως αντικαταστάτη του Patriot. Παρόλο που το έργο έχει σημειώσει καθυστερήσεις, θα μπορούσε να αποτελεί μία λύση για τις νέες ευρωπαϊκές αμυντικές τους ανάγκες.
Ο δύσκολος δρόμος προς την αυτονομία
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις στην πορεία προς την αμυντική της αυτάρκεια. Η ήπειρος καλείται να διαχειριστεί περίπλοκες γεωπολιτικές ισορροπίες, τεχνολογικές ελλείψεις και εσωτερικές διαιρέσεις, ενώ παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τις Ηνωμένες Πολιτείες για κρίσιμες αμυντικές ικανότητες, παρά την αύξηση των αμυντικών της δαπανών.
Αυτή η εξάρτηση είναι ιδιαίτερα εμφανής στους τομείς της αεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας, όπου η αμερικανική τεχνολογία και ηγεσία εξακολουθούν να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίσουν να προηγούνται στον τομέα της καινοτομίας, η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης ενδέχεται να υπονομευθεί περαιτέρω.
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι η τεχνολογική απόσταση μεταξύ των ευρωπαϊκών και αμερικανικών αμυντικών βιομηχανιών. Η ανάπτυξη και παραγωγή ανταγωνίσιμων αμυντικών συστημάτων θα είναι δύσκολη και δαπανηρή. Συμπληρωματικά, η κατακερματισμένη πολιτική προσέγγιση της Ευρώπης περιπλέκει τις προσπάθειες για τη δημιουργία μιας ενιαίας και αυτόνομης στρατιωτικής δύναμης. Η αμυντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, ενώ οι αποκλίσεις μεταξύ των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών καθιστούν δύσκολη την ενοποίηση μιας ισχυρής, κοινής στρατιωτικής ικανότητας.
Παρόλα αυτά, η Ευρώπη διαθέτει τη δυνατότητα να ενισχύσει την αμυντική της αυτάρκεια, εφόσον δεσμευθεί μακροπρόθεσμα και ενισχύσει τη διακρατική συνεργασία. Προς το παρόν, η ασφάλεια της ηπείρου εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα αμερικανικά οπλικά συστήματα.
Το πρώτο μήνυμά του μέσα από τις φυλακές της Σηλυβρίας έστειλε ο προφυλακισμένος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, κάνοντας αναφορά στην υψηλή συμμετοχή στην εσωκομματική ψηφοφορία στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) για να πάρει το χρίσμα για τις προεδρικές εκλογές στη χώρα, όποτε κι αν γίνουν αυτές.
Ηγετική μορφή της τουρκικής αντιπολίτευσης, ο Ιμάμογλου αναμενόταν να είναι ο αντίπαλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις επόμενες προεδρικές εκλογές, οι οποίες κανονικά θα γίνουν το 2028. Συνελήφθη την περασμένη Τετάρτη και αντιμετωπίζει κατηγορίες για «διαφθορά» και «τρομοκρατία». Η προφυλάκισή του διατάχθηκε στο πλαίσιο της έρευνας για «διαφθορά». Οι αιρετός απορρίπτει τις κατηγορίες σε βάρος του, χαρακτηρίζοντάς τες «ανυπόστατες» και «ανήθικες» και καλεί τον κόσμο να αγωνιστεί.
«Αυτές οι κάλπες θα στηθούν και το έθνος θα δώσει σε αυτή την κυβέρνηση ένα αξέχαστο χαστούκι», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Το μήνυμα του Εκρέμ Ιμάμογλου έχει ως εξής:
«Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μία είδηση από τη φυλακή της Σηλυβρίας που με έκανε πολύ χαρούμενο.
»Υπήρξε ρεκόρ συμμετοχής στις προκριματικές προεδρικές εκλογές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματός μας.
»Ψήφισαν 15 εκατομμύρια πολίτες μας. Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι αυτής της χώρας, που πληγώθηκαν από την τυραννία της κυβέρνησης, την κατεστραμμένη οικονομία, την αξιοκρατία και την ανομία, έτρεξαν στις κάλπες.
»Είπαν ‘φτάνει πια’ στον Ερντογάν.
»Στέλνω τους χαιρετισμούς μου στα εκατομμύρια που φώναξαν απόψε στο Σαρατσχανέ και στις πλατείες σε όλη τη χώρα μου.
»Αυτές οι κάλπες θα στηθούν και το έθνος θα δώσει σε αυτή την κυβέρνηση ένα αξέχαστο χαστούκι».
Οζέλ: «Μποϊκοτάρετε όσους μας αγνοοούν»
Μιλώντας στην πολυπληθή καθημερινή πλέον συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά από το δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης, ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Οζγκιούρ Οζέλ είπε ότι περισσότεροι από 14.850.000 πολίτες σε όλη τη χώρα προσήλθαν στις κάλπες για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στον Εκρέμ Ιμάμογλου και κάλεσε τους Τούρκους πολίτες να μποϊκοτάρουν τα προϊόντα που διαφημίζονται στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης
Ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Οζγκιούρ Οζέλ κάλεσε σήμερα τους υποστηρικτές του προφυλακισμένου δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου να μποϊκοτάρουν τα προϊόντα που διαφημίζονται στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης.
«Απευθύνομαι σε όλους τους τηλεθεατές που βρίσκονται αυτή τη στιγμή μπροστά στην τηλεόραση, σε όσους η καρδιά τους είναι εδώ με τον πρόεδρο Εκρέμ. […] Είναι σαφές από πού τροφοδοτούνται τα κομματικά μέσα ενημέρωσης. Ωστόσο, τα κεντρικά μέσα ενημέρωσης λαμβάνουν το 50% των διαφημίσεών τους από εμάς. Μας πωλούν τα προϊόντα, αλλά υπηρετούν το παλάτι.»
Στη συνέχεια, ο Οζγκιούρ Οζέλ είπε ότι θα ανακοινώσει τα εμπορικά σήματα ένα προς ένα προκειμένου οι καταναλωτές να δείξουν τη δύναμή τους. «Μποϊκοτάρετε όσους αγνοούν αυτή την πλατεία. Οι καλές μέρες έχουν τελειώσει. Ή θα μας δουν ή θα δουν τον πάτο.»
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν μετά τη σύλληψη του πολιτικού του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), αψηφώντας τις απαγορεύσεις των αρχών. Εκατοντάδες συνελήφθησαν.
ΥΠΕΞ Γερμανίας: Οπισθοδρόμηση για τη δημοκρατία
Το υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας χαρακτήρισε τη σύλληψη και την προφυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου οπισθοδρόμηση για τη δημοκρατία στην Τουρκία, καλώντας η δίκη του αντιπολιτευομένου να είναι δίκαιη και να τύχει σεβασμού το κράτος δικαίου.
«Ο πολιτικός ανταγωνισμός δεν πρέπει να διεξάγεται μέσω των δικαστηρίων και των φυλακών», σχολίασε εκπρόσωπος της γερμανικής διπλωματίας.
«Αναμένουμε να διενεργηθεί διαφανής έρευνα για τις κατηγορίες το ταχύτερο δυνατό και οι διαδικασίες να διεξαχθούν στη βάση του κράτους του δικαίου», συνέχισε.
Οι ίδιες αρχές πρέπει να τηρηθούν στις υποθέσεις των εκατοντάδων διαδηλωτών που τέθηκαν υπό κράτηση, συμπλήρωσε.
Το ΥΠΕΞ της Γερμανίας θύμισε ότι ο σεβασμός των δημοκρατικών αρχών και του κράτους του δικαίου παραμένουν ακρογωνιαίος λίθος της σχέσης με την Τουρκία, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ.
ΥΠΕΞ της Γαλλίας: Η προφυλάκιση Ιμάμογλου, «σοβαρή επίθεση» κατά της δημοκρατίας στην Τουρκία
Η φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και πολλών άλλων προσωπικοτήτων αποτελεί «σοβαρή επίθεση κατά της δημοκρατίας» στην Τουρκία, στηλίτευσε χθες Κυριακή το βράδυ η γαλλική διπλωματία, θυμίζοντας πως η Άγκυρα έχει δεσμευτεί να σέβεται τα δικαιώματα των αντιπολιτευόμενων αιρετών.
«Η τήρηση των δεσμεύσεων αυτών είναι κεντρικό στοιχείο των σχέσεών μας, καθώς και των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και στην Ευρωπαϊκή Ένωση», τόνισε ο Πασκάλ Κονφαβρέ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας, συμπληρώνοντας ότι ως κράτος-μέλος υποψήφιο προς ένταξη στην ΕΕ, η Τουρκία είχε «αναλάβει ελεύθερα», οικεία βουλήσει, «δεσμεύσεις ως προς αυτό».
Η Γαλλία εκφράζει ξανά «τη βαθιά ανησυχία της», ανέφερε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Κε ντ’ Ορσέ, ο κ. Κονφαβρέ. «Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των αντιπολιτευόμενων αιρετών, η ελευθερία των πολιτών να διαδηλώνουν και η ελευθερία της έκφρασης αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους του κράτους δικαίου», σχολίασε.
Δήλωση συμπαράστασης Χάρη Δούκα σε Εκρέμ Ιμάμογλου
Ο δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας, τόσο με δήλωσή του όσο και με ανάρτηση στα social media, έστειλε μήνυμα συμπαράστασης προς τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, αναφέροντας πως μαζί με άλλους Ευρωπαίους ομολόγους του υπέγραψαν και σχετική διακήρυξη, αλλά και πως ο ίδιος έστειλε επιστολή προς το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ώστε να υπάρξει ψήφισμα στήριξης.
«Έχουμε χρέος να μην παραμείνουμε σιωπηλοί. Με επιστολή μου προς το Προεδρείο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών ζητώ να εκδοθεί σχετικό ψήφισμα στήριξης από την Ολομέλεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιφερειών.
»Επίσης, μαζί με τη δήμαρχο του Παρισιού Αν Ινταλγκό και άλλους 12 δημάρχους υπογράψαμε διακήρυξη με την οποία καλούμε τις τουρκικές αρχές:
– Να απελευθερώσουν άμεσα τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης και τα υπόλοιπα εκλεγμένα στελέχη της αντιπολίτευσης που έχουν συλληφθεί για πολιτικούς λόγους.
– Να σταματήσουν όλες τις δικαστικές διώξεις, όπως επίσης την πολιτική πίεση και τις επιθέσεις εναντίον της τοπικής αυτοδιοίκησης.
– Να σεβαστούν τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία.
»Η Αθήνα στηρίζει ανάλογες πρωτοβουλίες των δικτύων Β40 και Eurocities. Οι δήμαρχοι σε όλη την Ευρώπη ενώνουμε δυνάμεις.»
Το γερμανικό ΥΠΕΞ ενημερώνει τους Γερμανούς ταξιδιώτες για αυστηρότερη εφαρμογή των κανόνων εισόδου στις ΗΠΑ κατόπιν πρόσφατων εκτελεστικών διαταγμάτων του προέδρου Τραμπ.
Η Γερμανία επικαιροποίησε αυτή την εβδομάδα τις ταξιδιωτικές της οδηγίες προς τους πολίτες που ταξιδεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, προειδοποιώντας ότι οι αμερικανικές αρχές εφαρμόζουν αυστηρότερους κανόνες μετανάστευσης στα σύνορα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, τα άτομα που εισέρχονται μέσω ηλεκτρονικού προγράμματος έγκρισης ταξιδιού ή μέσω βίζας ΗΠΑ δεν θα έχουν εγγυημένη είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε φορά, καθώς οι συνοριακοί υπάλληλοι έχουν τον τελικό λόγο.
«Η έγκυρη Ηλεκτρονική Άδεια Ταξιδιού (ESTA) ή μια έγκυρη βίζα ΗΠΑ αποτελεί δικαίωμα εισόδου στις ΗΠΑ», ανέφερε το γερμανικό ΥΠΕΞ στην ανακοίνωσή του. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι «την τελική απόφαση σχετικά με την είσοδο λαμβάνει ο αμερικανός συνοριακός υπάλληλος».
Στους Γερμανούς υπηκόους που εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες συστήνεται επίσης «να φέρουν αποδείξεις της επιστροφής τους (π.χ. κράτηση πτήσης) κατά την είσοδό τους», σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου. «Δεν υπάρχει νομικό μέσο κατά αυτής της απόφασης. Οι γερμανικές διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό δεν μπορούν να επηρεάσουν την ανατροπή μιας άρνησης εισόδου.»
Το υπουργείο επεσήμανε ότι μία ποινική καταδίκη στις ΗΠΑ, μία μικρή υπέρβαση της διάρκειας ισχύος της βίζας ή η παροχή ψευδών πληροφοριών σχετικά με τον σκοπό της παραμονής μπορεί να οδηγήσει σε απέλαση, σύλληψη ή κράτηση.
«Περαιτέρω ερωτήσεις σχετικά με την είσοδο στις ΗΠΑ θα πρέπει να διευκρινίζονται στην αρμόδια αμερικανική διπλωματική αποστολή στο εξωτερικό αρκετά πριν από την αναχώρηση», συμβουλεύει το υπουργείο.
Και το Ηνωμένο Βασίλειο επικαιροποιεί τις οδηγίες του
Το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης πρόσφατα επικαιροποίησε την ιστοσελίδα του που παρέχει περαιτέρω συμβουλές στους Βρετανούς πολίτες που ταξιδεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αν και στην ιστοσελίδα του Ηνωμένου Βασιλείου δεν αναγράφεται ημερομηνία, τα αρχειοθετημένα αντίγραφά της δείχνουν ότι άλλαξε πρόσφατα. Παλαιότερες εκδόσεις της σελίδας περιελάμβαναν κείμενο που ανέφερε: «Οι αρχές των ΗΠΑ θέτουν και επιβάλλουν κανόνες εισόδου. Εάν δεν είστε σίγουροι πώς αυτές οι απαιτήσεις ισχύουν για εσάς, επικοινωνήστε με την πρεσβεία των ΗΠΑ ή ένα προξενείο στο Ηνωμένο Βασίλειο.»
Αυτό όμως άλλαξε στις 15 Μαρτίου, και πλέον αναφέρει: «Θα πρέπει να συμμορφώνεστε με όλους τους κανόνες εισόδου, βίζας και άλλες προϋποθέσεις εισόδου. Οι αρχές των ΗΠΑ θέτουν και επιβάλλουν αυστηρά τους κανόνες εισόδου. Ενδέχεται να συλληφθείτε ή κρατηθείτε εάν παραβιάσετε τους κανόνες. Εάν δεν είστε βέβαιοι πώς αυτές οι απαιτήσεις ισχύουν για εσάς, επικοινωνήστε με την πρεσβεία των ΗΠΑ ή ένα προξενείο στο Ηνωμένο Βασίλειο.»
Νέα μέτρα μετανάστευσης από τη διοίκηση Τραμπ
Οι δηλώσεις αυτές έγιναν λίγες εβδομάδες μετά την υπογραφή εκτελεστικών διαταγμάτων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και την έκδοση οδηγιών με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, ιδίως στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού.
Ο Τραμπ κήρυξε νωρίτερα φέτος ότι υπάρχει «εισβολή» στα νότια σύνορα και ανέστειλε την είσοδο υποψήφιων παράνομων μεταναστών ή ατόμων που ζητούν άσυλο μέσω των νότιων συνόρων των ΗΠΑ μέχρι νεωτέρας.
Ένα άλλο εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε ο Τραμπ επέβαλε περισσότερους περιορισμούς σε άτομα που θα μετανάστευαν παράνομα στις Ηνωμένες Πολιτείες ή θα ζητούσαν άσυλο, ενώ επανεκκίνησε την κατασκευή τείχους κατά μήκος των νότιων συνόρων.
Άλλα διατάγματα που υπέγραψε περιλαμβάνουν περιορισμούς στην ιθαγένεια λόγω γέννησης, τον χαρακτηρισμό των μεξικανικών καρτέλ και δύο διεθνικών συμμοριών ως ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις, και την επιτάχυνση των απελάσεων φερόμενων μελών της συμμορίας Tren de Aragua, με επίκληση του νόμου περί εχθρικών αλλοδαπών του 1798.
Τόσο το διάταγμα για την ιθαγένεια λόγω γέννησης όσο και οι απελάσεις βάσει του νόμου περί εχθρικών αλλοδαπών έχουν μπλοκαριστεί από δικαστές.
Επιπτώσεις για τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες
Η αυστηρότερη εφαρμογή των κανόνων εισόδου στις ΗΠΑ αναμένεται να επηρεάσει τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες, οι οποίοι πλέον καλούνται να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι όταν ταξιδεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η έμφαση που δίνουν τόσο οι γερμανικές όσο και οι βρετανικές αρχές στο γεγονός ότι οι συνοριακοί υπάλληλοι των ΗΠΑ έχουν τον τελικό λόγο για την είσοδο, υπογραμμίζει μία αυξανόμενη ανησυχία για την πιθανότητα απαγόρευσης εισόδου, ακόμη και ταξιδιώτες με έγκυρα έγγραφα.
Για τους γερμανούς και άλλους ευρωπαίους πολίτες, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να συμμορφώνονται με όλους τους κανονισμούς και να φέρουν πλήρη τεκμηρίωση για τον σκοπό της επίσκεψής τους και της προγραμματισμένης αναχώρησής τους από τις ΗΠΑ.
Κατά την τελευταία μου επίσκεψη στο Τολέδο, ήταν σαν να μπαίνω σε έναν πίνακα του Ελ Γκρέκο, γεμάτο σκοτεινά σύννεφα που κρέμονταν πάνω από την πόλη.
Κοιτάζοντας τις παλιές μου σημειώσεις, βρίσκω μόνο υπερθετικά: το ρυμοτομικό σχέδιο του Τολέδο είναι το πιο συγκεχυμένο στην Ισπανία, ο καθεδρικός του ναός είναι ο πιο γοτθικός (και ο πιο ισπανικός από όλες τις γοτθικές εκκλησίες), και ο βωμός του καθεδρικού του ναού είναι ο πιο εντυπωσιακός. Το Τολέδο φιλοξένησε κάποτε τον πιο ισχυρό βασιλιά της Ευρώπης, τον Κάρολο Ε’, και οι τοίχοι του καθεδρικού ναού είναι διακοσμημένοι με πίνακες του πιο διάσημου καλλιτέχνη της πόλης, του Ελ Γκρέκο.
Η πρώην πρωτεύουσα της Ισπανίας με τα 2.500 χρόνια περίπλοκης ιστορίας βρίσκεται σε έναν ψηλό βραχώδη λόφο, προστατευμένη από τρεις πλευρές από μία φυσική τάφρο: τον ποταμό Τάχο. Το Τολέδο είναι τόσο καλά διατηρημένο και γεμάτο με πολιτιστικά αξιοθέατα, που η πόλη έχει ανακηρυχθεί εθνικό μνημείο – εδώ δεν επιτρέπονται σύγχρονοι αρχιτεκτονικοί εξωτερικοί χώροι. Για αιώνες, χριστιανοί, μουσουλμάνοι και εβραίοι μοιράζονταν αυτή την πόλη. Το παρελθόν του Τολέδο είναι ένα πολύπλοκο μείγμα αυτών των τριών μεγάλων θρησκειών.
Σήμερα, το Τολέδο είναι γεμάτο επισκέπτες που έρχονται για μία μέρα από τη Μαδρίτη, η οποία βρίσκεται 30 λεπτά μακριά με το τρένο. Τα κύρια αξιοθέατά του ανακαινίστηκαν, όταν η πόλη γιόρτασε την 400ή επέτειο από τον θάνατο του Ελ Γκρέκο το 2014. Τα δύο κύρια αξιοθέατα είναι ο υπέροχος καθεδρικός ναός με το εκπληκτικό εσωτερικό και το σκευοφυλάκιο που είναι διακοσμημένα με έργα του Ελ Γκρέκο, καθώς επίσης το Μουσείο Santa Cruz με τη δική του συλλογή έργων του Ελ Γκρέκο.
Ο καθεδρικός ναός βρίσκεται στο παλιό κέντρο της πόλης και το εσωτερικό του είναι διακοσμημένο με σφυρήλατο σίδερο, πολυτελή ξυλόγλυπτα και πολύχρωμα βιτρό στα παράθυρα 500 ετών. Είναι τόσο μεγαλειώδης, πλούσιος και τεράστιος που οι επισκέπτες δεν μπορούν παρά να νιώθουν δέος. Παρασυρόμενος ανάμεσα στους κίονες, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς μια εποχή που οι λάμπες ήταν κεριά και οι τουρίστες προσκυνητές, όταν κάθε παράθυρο παρείχε όχι μόνο φυσικό αλλά και πνευματικό φως.
Ο εντυπωσιακός επιχρυσωμένος ξύλινος βωμός, φτιαγμένος από Φλαμανδούς, Γάλλους και ντόπιους καλλιτέχνες, είναι ένα από τα ωραιότερα έργα γοτθικής τέχνης στη χώρα. Η περίπλοκη σύνθεση απεικονίζει την ιστορία της ζωής του Ιησού, μεταφέροντας το χριστιανικό μήνυμα της σωτηρίας. Το σκευοφυλάκιο του καθεδρικού ναού είναι ένα μίνι Πράδο που φιλοξενεί αριστουργήματα των Φρανθίσκο Γκόγια, Τιτσιάνο, Ντιέγκο Βελάσκεθ, Καραβάτζιο και Τζιοβάννι Μπελλίνι, για να μην αναφέρουμε 19 πίνακες του θρυλικού Ελ Γκρέκο.
Γεννημένος στην Ελλάδα και με σπουδές στη Βενετία, ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (οι φίλοι του τον αποκαλούσαν απλώς ‘ο Έλληνας’, δηλαδή ‘Ελ Γκρέκο’) ήρθε στην Ισπανία για να βρει δουλειά ως καλλιτέχνης. Τη βρήκε στο Τολέδο, όπου ανέπτυξε το μοναδικό του στυλ ζωγραφικής, αναμειγνύοντας πρόσωπα από την πατρίδα του, έντονα χρώματα και ελικοειδείς πόζες από την Ιταλία και μια σχεδόν μυστικιστική πνευματικότητα από την καθολική Ισπανία.
Το Μουσείο Σάντα Κρουζ στο Τολέδο στεγάζει μια θαυμάσια συλλογή από πίνακες του Ελ Γκρέκο, συμπεριλαμβανομένου του εντυπωσιακού «Η Κοίμηση της Θεοτόκου». Ολοκληρώθηκε ένα χρόνο πριν από το θάνατο του καλλιτέχνη και αποτέλεσε το αποκορύφωμα του αμίμητου στυλ του, συνδυάζοντας όλα τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν για να εκφράσει ένα απόκοσμο γεγονός. Κανένας καλλιτέχνης, πριν ή μετά, δεν έχει αποτυπώσει τον κόσμο του υπερφυσικού καλύτερα από τον Ελ Γκρέκο.
Οι φιλότεχνοι και θαυμαστές του Έλληνα ζωγράφου θα θελήσουν να επισκεφθούν το μικρό Μουσείο «El Greco» που χτίστηκε κοντά στο σπίτι του. Αξίζει να το επισκεφθείτε έστω και μόνο για να δείτε τον πανοραμικό χάρτη της πόλης, που δημιούργησε ο Θεοτοκόπουλος το 1614, όταν του ανατέθηκε να διαφημίσει το Τολέδο μετά τη μετακόμιση του βασιλιά στη Μαδρίτη και την παύση της πρωτεύουσας της Ισπανίας.
Μετά από μία μέρα γεμάτη τέχνη και ρομαντισμό, τα τοπικά εδέσματα είναι περισσότερο από ευπρόσδεκτα. Τα τυπικά πιάτα του Τολέδο περιλαμβάνουν πέρδικα (perdiz), ελάφι (venado), αγριογούρουνο (jabalí), ψητό γουρουνόπουλο (cochinillo asado) και νεαρό αρνί (cordero). Η Plaza de Zocodover είναι γεμάτη από εστιατόρια που σερβίρουν απλά πιάτα σε προσιτές τιμές και είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να παρατηρήσετε τον κόσμο. Αξίζει επίσης να αφιερώσετε λίγα επιπλέον λεπτά για να εξερευνήσετε τα παράπλευρα δρομάκια του Τολέδο για να βρείτε μέρη για φαγητό με ντόπιους και τουρίστες.
Μπορείτε να ολοκληρώσετε το δείπνο σας με μία νόστιμη λιχουδιά που έχει μείνει από τις μαυριτανικές μέρες του Τολέδο: ένα αμυγδαλωτό φρούτου. Τα μαγαζιά στην πόλη πωλούν μαρζιπάν σε έτοιμα κουτιά δώρου, αλλά μπορείτε να κάνετε τις δικές σας επιλογές και να τα απολαύσετε σε ένα παγκάκι στην Plaza del Ayuntamiento. Στα δεξιά είναι το σιντριβάνι της πλατείας, πίσω το πιο όμορφο δημαρχείο της Ισπανίας και μπροστά ο κεντρικός καθεδρικός ναός της πόλης, που χτίστηκε όταν το Τολέδο ήταν πρωτεύουσα της Ισπανίας, λάμποντας έντονα στον μαύρο νυχτερινό ουρανό.
ΛΟΝΔΙΝΟ — Εκατοντάδες πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο Χήθροου του Λονδίνου ακυρώθηκαν την Παρασκευή μετά από πυρκαγιά σε κοντινό υποσταθμό που διέκοψε το ρεύμα στο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ευρώπης, διακόπτοντας τα ταξιδιωτικά σχέδια για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Μετά από μια μέρα χάους, το Χήθροου άρχισε να ανοίγει ξανά το βράδυ, με το πρώτο αεροπλάνο της ημέρας να προσγειώνεται περίπου στις 6 μ.μ. τοπική ώρα. Αυτή ήταν μόνο η αρχή αυτού που αναμένεται να είναι μια ολοήμερη διαδικασία μεταφοράς των σταματημένων επιβατών στους προορισμούς τους και των εκτοπισμένων αεροσκαφών στις κατάλληλες τοποθεσίες.
Ακολουθεί μια ματιά στο τι συνέβη και τον αντίκτυπό του στα αεροπορικά ταξίδια.
Τι συνέβη;
Πυρκαγιά σε ηλεκτρικό υποσταθμό στο δυτικό Λονδίνο, περίπου 3 χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο, διέκοψε το ρεύμα στο αεροδρόμιο Χήθροου αργά την Πέμπτη.
Η «σημαντική διακοπή ρεύματος» ανάγκασε αρχικά τους αξιωματούχους να ανακοινώσουν ότι το αεροδρόμιο θα παραμείνει κλειστό μέχρι τις 11:59 μ.μ. την Παρασκευή «για να διατηρήσουμε την ασφάλεια των επιβατών και των συναδέλφων μας». Μέχρι αργά το απόγευμα, το αεροδρόμιο είπε ότι τα πληρώματά του «εργάστηκαν ακούραστα» για να αποκαταστήσουν τις υπηρεσίες, επιτρέποντας την επανεκκίνηση των πτήσεων το βράδυ της Παρασκευής.
Το αεροδρόμιο είπε ότι η πρώτη προτεραιότητα θα ήταν η έναρξη της μετεγκατάστασης των αεροσκαφών, ώστε να βρίσκονται στις κατάλληλες τοποθεσίες για να ξαναρχίσουν τα τακτικά δρομολόγια.
Η Πυροσβεστική Υπηρεσία του Λονδίνου ανακοίνωσε ότι 10 πυροσβεστικά οχήματα και 70 πυροσβέστες μετέβησαν σε φωτιά στον υποσταθμό που αναφέρθηκε στις 23:23 την Πέμπτη. Η φωτιά έχει περιοριστεί, αλλά οι πυροσβέστες θα παραμείνουν στο σημείο όλη την Παρασκευή, ανακοίνωσε η πυροσβεστική.
Ο υπουργός Ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου, Εντ Μίλιμπαντ, δήλωσε ότι η «καταστροφική» πυρκαγιά φαινόταν ότι κατέστρεψε μια εφεδρική γεννήτρια καθώς και τον ηλεκτρικό υποσταθμό που τροφοδοτεί το αεροδρόμιο του Χήθροου.
Η National Grid, η οποία διατηρεί ενεργειακή υποδομή στη Βρετανία, δήλωσε ότι η πυρκαγιά κατέστρεψε τον εξοπλισμό του υποσταθμού και τα πληρώματα εργάζονταν για να αποκαταστήσουν την παροχή ρεύματος το συντομότερο δυνατό. Το ρεύμα είχε αποκατασταθεί στην τοπική κοινωνία από νωρίς το απόγευμα.
Τι προκάλεσε τη φωτιά;
Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεν υπήρξε «υπόδειξη» για κακόβουλη ενέργεια, αλλά η αιτία είναι ακόμα υπό διερεύνηση.
Ακόμα κι έτσι, η Μητροπολιτική Αστυνομική Υπηρεσία του Λονδίνου είπε ότι οι ντετέκτιβ της αντιτρομοκρατικής ηγούνται της έρευνας λόγω των επιπτώσεων της πυρκαγιάς σε κρίσιμες εθνικές υποδομές.
«Είναι προφανώς ένα άνευ προηγουμένου γεγονός», είπε ο Μίλιμπαντ στο Sky News. «Προφανώς, με οποιοδήποτε περιστατικό σαν αυτό θα θέλουμε να καταλάβουμε γιατί συνέβη και τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε για τις υποδομές μας», πρόσθεσε.
Πώς επηρεάστηκε το Χήθροου;
Το κλείσιμο αναστάτωσε τα ταξιδιωτικά σχέδια περίπου 200.000 ανθρώπων που αναμένονταν να ταξιδέψουν μέσω του Χήθροου την Παρασκευή. Το Χήθροου συνέστησε στους επιβάτες να μην ταξιδεύουν στο αεροδρόμιο και να επικοινωνούν με τις αεροπορικές τους εταιρείες για να κάνουν εκ νέου κράτηση πτήσεων.
Με όλες τις απογειώσεις και προσγειώσεις που ακυρώθηκαν, ο πρώτος αντίκτυπος ήταν σε δεκάδες πτήσεις μεγάλων αποστάσεων από τη Βόρεια Αμερική και την Ασία που ήταν στον αέρα όταν το αεροδρόμιο έκλεισε. Κάποιες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν, ενώ άλλες πήγαν σε αεροδρόμια σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη.
Αεροσκάφη με προορισμό το Χήθροου προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο Σίπχολ στο Άμστερνταμ, στο αεροδρόμιο Σάννον στη δυτική Ιρλανδία, στην Γλασκώβη, Σκωτία, στο Μάντσεστερ, Αγγλία, στο Σαρλ ντε Γκωλ στο Παρίσι, στην Λυών, Γαλλία, και στην Φρανκφούρτη της Γερμανίας, μεταξύ άλλων.
Ο αντίκτυπος στις πτήσεις μικρών αποστάσεων καθυστέρησε μέχρι το πρωί της Παρασκευής, επειδή οι πτήσεις στο Χήθροου είναι αυστηρά περιορισμένες μεταξύ 6 π.μ. και 11 μ.μ. κάθε μέρα για να ελαχιστοποιηθεί ο θόρυβος κατά τη διάρκεια της νύχτας στις γύρω κοινότητες. Ακόμα κι έτσι, χιλιάδες άνθρωποι δεν θα μπορούν να ταξιδέψουν από και προς τα αεροδρόμια σε όλη την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο την Παρασκευή.
Περίπου 4.000 τόνοι φορτίου έχουν επίσης αποκλειστεί από το κλείσιμο, σύμφωνα με την Ανίτα Μεντιράτα, σύμβουλο αεροπορίας και ηγεσίας.
Πότε θα επανέλθει σε φυσιολογική λειτουργία;
Οι διακοπές αναμένεται να διαρκέσουν μέρες, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες επαναφέρουν τα καθηλωμένα αεροσκάφη και τα πληρώματα πτήσης και εργάζονται για να φιλοξενήσουν επιβάτες των οποίων οι πτήσεις ακυρώθηκαν. Η Μεντιράτα εκτίμησε ότι θα χρειαστούν δύο έως τέσσερις ημέρες για να εκκαθαριστούν όλες οι εκκρεμότητες.
«Πρόκειται για μια ακραία κατάσταση όπου επηρεάζεται ολόκληρο το οικοσύστημα των αερομεταφορών», είπε.
«Θα υπάρξουν δύο πράγματα που θα συμβούν ως προτεραιότητα Νο 1. Το πρώτο είναι οι λειτουργίες του αεροδρομίου και η κατανόηση, από την σκοπιά του ηλεκτρικού συστήματος, τι έχει επηρεαστεί, αν έχει επηρεαστεί κάτι», είπε. Τι πρέπει να επανενεργοποιηθεί; Και μετά πώς ανοίγεις ξανά το αεροδρόμιο; Επιβάτες και φορτίο.»
Επιπλέον, σημείωσε, «υπάρχει το θέμα της ουσιαστικής διαχείρισης του ανθρώπινου στοιχείου. Υπάρχουν επιβάτες που επηρεάζονται, το πλήρωμα επηρεάζεται και οι λειτουργίες, έτσι θα πρέπει να μπορείς να επανακινητοποιήσεις τα πάντα.»
Ποια είναι η συνολική εικόνα;
Η πυρκαγιά εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα του Ηνωμένου Βασιλείου να αντέχει σε επιθέσεις ή φυσικές καταστροφές που βλάπτουν κρίσιμες υποδομές όπως οι επικοινωνίες και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, είπαν οι αναλυτές.
Το περιστατικό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό δεδομένων των πρόσφατων σχολίων των βρετανικών υπηρεσιών ασφαλείας ότι η Ρωσία διεξάγει μια εκστρατεία δολιοφθοράς σε όλη την Ευρώπη, δήλωσε ο Άλαν Μεντόζα, εκτελεστικός διευθυντής του Henry Jackson Society, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα το Λονδίνο που επικεντρώνεται στην ασφάλεια και τη δημοκρατία στην Ευρώπη.
«Η εθνική υποδομή ζωτικής σημασίας του Ηνωμένου Βασιλείου δεν είναι επαρκώς δυνατή στο επίπεδο που θα έπρεπε να είναι για να μας δώσει εμπιστοσύνη ότι αυτό δεν θα συμβεί ξανά», είπε. «Εννοώ, εάν μια πυρκαγιά μπορεί να κλείσει τα κύρια συστήματα του Χήθροου… αυτό λέει ότι κάτι δεν πάει καλά με το σύστημα διαχείρισης τέτοιων καταστροφών».
Ο Ρόμπιν Πότερ, ειδικός σε θέματα αντοχής συστημάτων στη δεξαμενή σκέψης Chatham House με έδρα το Λονδίνο, είπε ότι οι διαδοχικές κυβερνήσεις άργησαν να ανταποκριθούν στις επανειλημμένες συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Υποδομών για ενίσχυση της ικανότητας των δικτύων ισχύος, επικοινωνιών, μεταφορών και ύδρευσης της Βρετανίας να αντέχουν σε μεγάλα χτυπήματα.
«Δεν έχουμε ακόμη δει ένα είδος ξεκάθαρης απάντησης από την κυβέρνηση σε αυτές τις συστάσεις», είπε. «Και ελπίζουμε ότι ίσως στην επικείμενη αναθεώρηση αντοχής συστημάτων της κυβέρνησης, η οποία αναμένουμε ότι θα δημοσιευτεί κάποια στιγμή φέτος, ίσως επιδιώξει να αντιμετωπίσει ορισμένα από αυτά τα ερωτήματα».
Ο Μεντόζα είπε ότι ο στόχος θα πρέπει να είναι να υπάρχουν εφεδρικά συστήματα που μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή γρήγορα για να μετριάσουν τη διαταραχή που προκαλείται από συμβάντα μαύρου κύκνου, δηλαδή απρόβλεπτα.
«Η πραγματικότητα είναι ότι πάντα θα υπάρχουν ζητήματα που σε εκπλήσσουν — μαύροι κύκνοι», είπε. «Το κλειδί σε αυτό δεν είναι απαραιτήτως η πρόβλεψη των μαύρων κύκνων, γιατί σε πολλές περιπτώσεις είναι απρόβλεπτα, αλλά έχει να κάνει με το σθένος και το είδος της κάμψης του συστήματος για να μπορέσει να επανέλθει στην ταχύτητα εργασίας πολύ γρήγορα».
Πόσο μεγάλο είναι το Χήθροου;
Το Χήθροου ήταν το πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ευρώπης πέρυσι, με 83,6 εκατομμύρια επιβάτες. Το κλείσιμό του θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις επειδή είναι ένας σημαντικός κόμβος για τη σύνδεση πτήσεων με πόλεις σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και σε όλο τον κόσμο, καθώς και για ταξίδια στο Λονδίνο.
Το Λονδίνο έχει άλλα αεροδρόμια;
Ναι. Πέντε άλλοι αεροπορικοί κόμβοι στη νοτιοανατολική Αγγλία αυτοπροσδιορίζονται ως αεροδρόμια του Λονδίνου, αλλά είναι πολύ μικρότερα από το Χήθροου. Το Γκάτγουικ, το δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Βρετανίας, εξυπηρέτησε 43,2 εκατομμύρια επιβάτες πέρυσι. Βρίσκεται στην πόλη Κρόλεϋ, 45 χιλιόμετρα νότια του Λονδίνου.
