ΚΟΣΜΟΣ

Ο κολομβιανός στρατός ανακοίνωσε ότι απελευθέρωσε είκοσι επτά από τα εβδομήντα δύο μέλη του που αιχμαλωτίστηκαν την Κυριακή στον νομό Κάουκα, στη νοτιοδυτική Κολομβία, περιοχή όπου δρουν αντάρτικες οργανώσεις και αποτελεί επίκεντρο της διακίνησης ναρκωτικών.

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο στρατός έκανε λόγο για «επιχείρηση ανάκτησης» των είκοσι επτά στρατιωτικών, διευκρινίζοντας ότι οι υπόλοιποι σαράντα πέντε εξακολουθούν να κρατούνται. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι διατηρεί την παρουσία του στην περιοχή, λαμβάνοντας μέτρα για την αποκατάσταση της τάξης και την ασφαλή επιστροφή του προσωπικού.

Πηγή του κολομβιανού στρατού ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η ομηρία ξεκίνησε το μεσημέρι της Κυριακής, χωρίς να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες. Απαγωγές στρατιωτικών και αστυνομικών είναι σχετικά συχνές σε απομακρυσμένες επαρχίες, όπου το κράτος δεν έχει πλήρη έλεγχο, και αποδίδονται συνήθως σε πολίτες που δρουν υπό την επιρροή ή τον εξαναγκασμό ένοπλων οργανώσεων.

Σύμφωνα με κολομβιανά μέσα ενημέρωσης, η ομηρία σημειώθηκε κατά τη διάρκεια στρατιωτικής επιχείρησης στο φαράγγι Μικάι, περιοχή όπου παράγεται κοκαΐνη και δρουν συμμορίες και η οργάνωση Κεντρικό Γενικό Επιτελείο (EMC), φράξια διαφωνούντων της πρώην FARC με επικεφαλής τον αποκαλούμενο Ιβάν Μορδίσκο. Πρόκειται για παρακλάδι των πρώην Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων της Κολομβίας που απορρίπτει τη συμφωνία ειρήνης του 2016 και συνεχίζει την ένοπλη δράση.

Οι ένοπλες δυνάμεις ανέφεραν ότι περίπου 600 πολίτες εμπόδισαν στρατιωτική αποστολή που είχε στόχο τον έλεγχο δρόμων οι οποίοι χρησιμοποιούνται για τη διακίνηση ναρκωτικών και την παράνομη εκμετάλλευση μεταλλευμάτων.

Ο πρόεδρος της Κολομβίας Γουστάβο Πέτρο κάλεσε μέσω Χ να αφεθούν ελεύθεροι οι στρατιώτες, υπογραμμίζοντας ότι οι οικογένειες δεν πρέπει να βιώνουν τέτοιες δοκιμασίες. Παράλληλα, σημείωσε ότι είναι καιρός να αρχίσει με ειρηνικό τρόπο η αντικατάσταση των παράνομων καλλιεργειών στην περιοχή.

Ο Πέτρο, ο πρώτος αριστερός πρόεδρος της χώρας, είχε διατάξει το 2024 την αποκατάσταση του κρατικού ελέγχου στο φαράγγι Μικάι. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις του στρατού και της αστυνομίας συναντούν ισχυρή αντίσταση από τον τοπικό πληθυσμό.

Στην ίδια περιοχή, τον Ιούνιο, είχαν κρατηθεί όμηροι πενήντα επτά αστυνομικοί, οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από στρατιωτική επέμβαση. Στα τέλη Αυγούστου, τριάντα τρεις στρατιωτικοί αφέθηκαν επίσης ελεύθεροι έπειτα από τρεις ημέρες αιχμαλωσίας στη Γουαβιάρε, στη νοτιοανατολική Κολομβία. Αρχικά είχε αναφερθεί ότι οι όμηροι ήταν τριάντα τέσσερις, ωστόσο ο αριθμός αναθεωρήθηκε στους τριάντα τρεις.

Οι υπουργοί Εσωτερικών της Βρετανίας, των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας – της συμμαχίας που είναι γνωστή ως «Five Eyes» («Πέντε Μάτια») – θα ανακοινώσουν εντός της εβδομάδας μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας των συνόρων και την αντιμετώπιση κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης μεταναστών, δήλωσε χθες Κυριακή η Βρετανίδα υπουργός Εσωτερικών Σαμπάνα Μαχμούντ.

Οι υπουργοί αναμένεται να συναντηθούν στο Λονδίνο σήμερα και αύριο, με τις συνομιλίες να επικεντρώνονται στη διάλυση εγκληματικών δικτύων που δραστηριοποιούνται στη διακίνηση μεταναστών.

«Θα ορίσουμε νέα μέτρα για την προστασία των συνόρων μας με τους εταίρους μας στη συμμαχία Five Eyes», ανέφερε η Μαχμούντ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα την Παρασκευή, μετά τον ανασχηματισμό που πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ.

Το ζήτημα της μετανάστευσης βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης στη Βρετανία, με την κυβέρνηση Στάρμερ να δέχεται κριτική από την αντιπολίτευση λόγω του αυξημένου αριθμού αιτήσεων ασύλου και της αύξησης των αφίξεων μεταναστών με μικρά πλεούμενα που διασχίζουν τη Μάγχη.

Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει την πάταξη της παράνομης μετανάστευσης ως ύψιστη προτεραιότητα.

Η Μαχμούντ θα υποδεχθεί στο Λονδίνο τους ομολόγους της: την Αμερικανίδα Κρίστι Νόεμ, τον Καναδό Γκάρι Αναντασανγάρι, τον Αυστραλό Τόνυ Μπερκ και τη Νεοζηλανδή Τζούντιθ Κόλλινς.

Στην ατζέντα των συνομιλιών περιλαμβάνονται επίσης μέτρα για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών μέσω διαδικτύου, καθώς και η αντιμετώπιση της διακίνησης συνθετικών οπιοειδών, σύμφωνα με ανακοίνωση του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών.

Σοβαρούς κινδύνους για τα φιλόδοξα σχέδια παγκόσμιας αναβίωσης της πυρηνικής ενέργειας εντοπίζει η Παγκόσμια Ένωση Πυρηνικής Ενέργειας (World Nuclear Association – WNA), προειδοποιώντας ότι οι σχεδιασμοί αυτοί μπορεί να εκτροχιαστούν εάν δεν αναπτυχθούν γρήγορα νέα ορυχεία ουρανίου.

Στην τελευταία της έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 5 Σεπτεμβρίου, η WNA επισημαίνει ότι η παγκόσμια ζήτηση για ουράνιο – το βασικό καύσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων – αναμένεται να αυξηθεί κατακόρυφα την επόμενη δεκαπενταετία, καθώς αυξάνονται οι χώρες που στρέφονται προς την ατομική ενέργεια.

Η πυρηνική ενέργεια παρουσιάζεται από πολλές κυβερνήσεις ως λύση για τη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.

Τον Ιούλιο, το Ηνωμένο Βασίλειο ενέκρινε την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού Syswell C στην ανατολική Αγγλία, ως μέρος μιας ευρύτερης στροφής στην πυρηνική ενέργεια.

Στις ΗΠΑ, τεχνολογικοί κολοσσοί όπως οι Microsoft, Amazon και Google υπέγραψαν μακροχρόνιες συμφωνίες με πυρηνικούς σταθμούς για την ηλεκτροδότηση των κέντρων δεδομένων τους, συμπεριλαμβανομένης της εικοσαετούς συμφωνίας της Microsoft για την επανεκκίνηση του πυρηνικού εργοστασίου Three Mile Island στην Πενσυλβάνια.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επίσης επαναφέρει στο προσκήνιο την πυρηνική ενέργεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Πυρηνικής Συμμαχίας το 2023 και νέες εκκλήσεις για ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής.

Ραγδαία αύξηση της ζήτησης

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της WNA, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες παγκοσμίως θα χρειαστούν σχεδόν 69.000 τόνους ουρανίου το 2025 – αριθμός που αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί, ξεπερνώντας τους 150.000 τόνους έως το 2040, με βάση το βασικό σενάριο αναφοράς της Ένωσης.

Σε περίπτωση ταχύτερης ανάπτυξης, η ζήτηση θα μπορούσε να υπερβεί τους 200.000 τόνους, αντικατοπτρίζοντας τις φιλόδοξες δεσμεύσεις πολλών κυβερνήσεων για ουδετερότητα εκπομπών άνθρακα. Ακόμη και με τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις, η ζήτηση αναμένεται να ξεπεράσει τους 107.000 τόνους.

Η WNA σημειώνει ότι τα γνωστά αποθέματα ουρανίου επαρκούν για να καλυφθούν οι μελλοντικές ανάγκες. Ωστόσο, η αξιοποίηση αυτών των αποθεμάτων προϋποθέτει σημαντική ενίσχυση της εξορυκτικής και της μεταποιητικής δραστηριότητας.

«Αν και υπάρχουν επαρκή αποθέματα ουρανίου ώστε να καλύψουν τη ζήτηση ακόμη και σύμφωνα με το πιο φιλόδοξο σενάριο μέχρι το 2040, απαιτείται περαιτέρω επενδυτική ώθηση και έγκαιρες στρατηγικές αποφάσεις για την αύξηση της παραγωγής», τονίζει η έκθεση.

Σήμερα, οι πυρηνικοί σταθμοί παράγουν περίπου 372 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως. Μέχρι το 2040, εκτιμάται ότι η ισχύς θα αυξηθεί σχεδόν κατά 85% και θα φθάσει τα 686 γιγαβάτ, με πιθανότητα ακόμη μεγαλύτερης αύξησης εάν περισσότερες χώρες υλοποιήσουν τους στόχους τους για μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα.

Η επέκταση αυτή υπογραμμίζει τη μεταστροφή της στάσης απέναντι στην πυρηνική ενέργεια, ειδικά μετά την εισβολή στην Ουκρανία που δημιούργησε επείγουσα ανάγκη για σταθερές και αυτόνομες πηγές ενέργειας.

Ποιοι παράγουν το ουράνιο;

Η έκθεση καταγράφει πώς προβλέπεται να εξελιχθεί η παραγωγή ουρανίου στις βασικές χώρες παραγωγής. Το Καζακστάν, σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός ουρανίου παγκοσμίως, θα αυξήσει την παραγωγή βραχυπρόθεσμα με την εκμετάλλευση νέων μεταλλείων, όμως η παραγωγή αναμένεται να υποχωρήσει στη δεκαετία του 2030, καθώς θα εξαντληθούν τα μεγαλύτερα κοιτάσματα.

Στον αντίποδα, ο Καναδάς αναμένεται να γνωρίσει άνθηση, αφού νέα μεταλλεία πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία τα επόμενα χρόνια, με τη χώρα να διεκδικεί την πρωτιά ως προμηθευτής ουρανίου στα μέσα της δεκαετίας του 2030. Στις ΗΠΑ, όπου η εξορυκτική δραστηριότητα έχει υποχωρήσει τις τελευταίες δεκαετίες, προβλέπεται επανεκκίνηση παλαιών και δημιουργία νέων ορυχείων.

Η Αυστραλία αναμένεται να δει σημαντική αύξηση της παραγωγής στις αρχές της δεκαετίας του 2030, πριν αυτή μειωθεί λόγω εξάντλησης των κοιτασμάτων. Η Αφρική διατηρεί ρόλο-κλειδί υπό την ηγεσία της Ναμίμπια, ενώ νέα έργα δρομολογούνται και σε Νίγηρα, Τανζανία, Ζάμπια και άλλες χώρες.

Επενδυτική κινητικότητα

Τα τελευταία χρόνια, η παραγωγή ουρανίου έχει ήδη ανακάμψει, ξεπερνώντας τους 60.000 τόνους το 2024 – αύξηση κατά 22% σε σχέση με δύο χρόνια πριν. Οι επενδύσεις στην έρευνα και εξερεύνηση νέων κοιτασμάτων υπερδιπλασιάστηκαν από το 2020. Ωστόσο, η παραγωγή παραμένει χαμηλότερη από το υψηλότερο σημείο του 2016 και οι ειδικοί εκτιμούν ότι απαιτούνται ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις για την κάλυψη της εκρηκτικής ζήτησης.

Στο Παγκόσμιο Συμπόσιο Πυρηνικής Ενέργειας στο Λονδίνο (3-5 Σεπτεμβρίου), καταγράφηκε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για νέα πυρηνικά έργα.  

«Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην πυρηνική ενέργεια για την Τσεχία – και όχι μόνο – αν θέλουμε να πετύχουμε τους στρατηγικούς ενεργειακούς μας στόχους», δήλωσε ο Τόμας Έλερ, υψηλόβαθμος στέλεχος του υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχίας.

Την αισιοδοξία αυτή συμμερίστηκαν και επενδυτές.  

«Θέλουμε να διοχετεύσουμε κεφάλαια μεγάλης κλίμακας στη μετάβαση προς καθαρές μορφές ενέργειας – και η πυρηνική έχει κεντρικό ρόλο εκεί», υπογράμμισε ο Μαρκ Μαλντόουνι της BNP Paribas.

Η Βικτόρια Καλμπ της UBS πρόσθεσε: «Η ζήτηση των επενδυτών για πυρηνικά έργα είναι τόσο ισχυρή που είναι δύσκολο να υπερβάλλει κανείς».

Διεθνείς χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και η Παγκόσμια Τράπεζα, αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρηματοδοτήσουν πυρηνικά έργα, δίνοντας ελπίδες σε χώρες με περιορισμένη πρόσβαση σε κεφάλαια. Εκπρόσωποι της βιομηχανίας ωστόσο υπογραμμίζουν πως πέρα από τη χρηματοδότηση των αντιδραστήρων, εξίσου καθοριστική είναι και η διασφάλιση επαρκών προμηθειών ουρανίου.

«Τώρα είναι η στιγμή να αναζωπυρώσουμε τη δυναμική της πυρηνικής ενέργειας», τονίζει ο Αμίρ Ιγκνάνι, διευθύνων σύμβουλος της Uranium Energy Corp.

Η αστυνομία του Ρίο ντε Τζανέιρο απελευθέρωσε την Πέμπτη δύο ομήρους, ανάμεσά τους και ένα παιδί, κατά τη διάρκεια επιχείρησης εναντίον κυκλώματος διακίνησης ναρκωτικών, η οποία οδήγησε σε σφοδρή ανταλλαγή πυρών και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο οκτώ μελών της συμμορίας, σύμφωνα με τις αρχές.

Η επιχείρηση είχε στόχο την εγκληματική οργάνωση με την ονομασία «Pure Third Command», στην οποία ανήκει και διακινητής γνωστός με το παρατσούκλι «Συνταγματάρχης», κατηγορούμενος για τη δολοφονία μιας γυναίκας τον Αύγουστο, ανέφερε η αστυνομία σε ανακοίνωσή της.

Σύμφωνα με τις αρχές, σε οικία εντοπίστηκαν έξι ένοπλοι που κρατούσαν όμηρο έναν πάστορα και ένα παιδί. Οι δράστες προέβαλαν αντίσταση και εξουδετερώθηκαν, ενώ σε άλλο σημείο σκοτώθηκαν ακόμη δύο μέλη της συμμορίας. Οι όμηροι απελευθερώθηκαν χωρίς να υποστούν βλάβη.

Η αστυνομία ανακοίνωσε επίσης δύο συλλήψεις, καθώς οι ύποπτοι επιχείρησαν να καταλάβουν λεωφορείο προκειμένου να το χρησιμοποιήσουν ως οδόφραγμα, εμποδίζοντας την πρόσβαση των δυνάμεων ασφαλείας στην περιοχή. Κατασχέθηκαν, επιπλέον, τέσσερα τουφέκια.

Σύμφωνα με την εφημερίδα O Globo, η ανταλλαγή πυρών προκάλεσε σοβαρές αναταράξεις στις συγκοινωνίες, με δρομολόγια τρένων και λεωφορείων να διακόπτονται, σχολεία να κλείνουν και σκηνές πανικού να καταγράφονται στην πόλη. Δεκάδες παιδιά σε κοντινό νηπιαγωγείο αναγκάστηκαν να ξαπλώσουν στους διαδρόμους για να προστατευθούν από τα πυρά.

Η τοπική βουλευτής Ρενάτα Σόουζα σχολίασε ότι μαθητές και εργαζόμενοι δεν γνώριζαν αν θα επιστρέψουν ζωντανοί στα σπίτια τους, προσθέτοντας πως δεν μπορεί να θεωρείται «κανονικότητα» η πολιτική του τρόμου και του φόβου.

Σύμφωνα με τις αρχές, η συμμορία εκφοβίζει κατοίκους, εκδιώκει αντιπάλους, επιτίθεται σε αστυνομικές δυνάμεις και επιβάλλει απαγορεύσεις κυκλοφορίας στην περιοχή.

Σεισμός μεγέθους 6,2 βαθμών σημειώθηκε την Πέμπτη στο νοτιοανατολικό Αφγανιστάν, σύμφωνα με το Γερμανικό Κέντρο Γεωεπιστημών, αποτελώντας τον τρίτο στην ίδια περιοχή από την Κυριακή, όταν ένας από τους φονικότερους σεισμούς των τελευταίων ετών προκάλεσε τον θάνατο περισσότερων από 2.200 ανθρώπων.

Εκπρόσωπος του τμήματος Υγείας στην επαρχία Νανγκαρχάρ ανέφερε ότι το επίκεντρο εντοπίστηκε στην απομακρυσμένη περιφέρεια Σίβα, κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν, ενώ οι πρώτες αναφορές έκαναν λόγο για ζημιές στην περιοχή Μπαρκασκότ, με τα στοιχεία να βρίσκονται ακόμη υπό συλλογή.

Η δόνηση, σε βάθος 10 χιλιομέτρων, ακολούθησε τους προηγούμενους σεισμούς που ισοπέδωσαν χωριά στις επαρχίες Κουνάρ και Νανγκαρχάρ. Σύμφωνα με την κυβέρνηση των Ταλιμπάν, οι νεκροί ανέρχονται σε 2.205 και οι τραυματίες σε τουλάχιστον 3.640.

Ομάδες διασωθέντων παραμένουν χωρίς στέγη, ενώ ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι τα αποθέματα βοήθειας εξαντλούνται. Ο ΟΗΕ και άλλοι φορείς κάνουν λόγο για επείγουσα ανάγκη σε τρόφιμα, ιατρικά εφόδια και καταφύγια.

Κάτοικοι σε πληγείσες περιοχές της επαρχίας Κουνάρ δήλωναν ότι έχασαν τα πάντα από τις αλλεπάλληλες δονήσεις και πως οι οικογένειές τους αναγκάζονται να ζουν πρόχειρα σε εξωτερικούς χώρους, με μόνο λίγα υπάρχοντα στο πλευρό τους.

Ο πρώτος σεισμός, μεγέθους 6 βαθμών και σε βάθος 10 χιλιομέτρων, σημειώθηκε την Κυριακή προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές. Ακολούθησε δεύτερος, 5,5 βαθμών, την Τρίτη, ο οποίος προκάλεσε πανικό και διέκοψε τις επιχειρήσεις διάσωσης, καθώς προκάλεσε κατολισθήσεις που έκοψαν δρόμους προς απομονωμένα χωριά.

Σύμφωνα με τις αρχές, περισσότερες από 6.700 κατοικίες έχουν καταστραφεί, ενώ ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι ο απολογισμός μπορεί να αυξηθεί, καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε σήμερα σε Ευρωπαίους ηγέτες ότι η Ευρώπη θα πρέπει να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, βοηθώντας τη Μόσχα να χρηματοδοτεί τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.

Ο Τραμπ ανταποκρίθηκε στην έκκληση των ηγετών των χωρών της «Συμμαχίας των Προθύμων», οι οποίοι,  με επικεφαλής τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, συναντήθηκαν για να συζητήσουν για τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να βοηθήσουν την Ουκρανία να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή, καλώντας και τον Αμερικανό πρόεδρο στη συνάντηση.

Ο τελευταίος επεσήμανε ότι η Ρωσία έλαβε 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ από πωλήσεις καυσίμων στην ΕΕ μέσα σε ένα χρόνο. Τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ασκήσουν οικονομική πίεση και στην Κίνα για τη χρηματοδότηση των πολεμικών προσπαθειών της Ρωσίας, δήλωσε ο αξιωματούχος.