Μέση Ανατολή

Ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) Αμπντουλάχ Οτσαλάν κάλεσε σήμερα την οργάνωση που ο ίδιος δημιούργησε το 1978 να καταθέσει τα όπλα της και απηύθυνε έκκληση για επίλυση του κουρδικού ζητήματος στην Τουρκία μέσω της «ειρήνης και της δημοκρατίας».

Το μήνυμα του Οτσαλάν ανέγνωσαν σε συνέντευξη στην Κωνσταντινούπολη τα μέλη της διευρυμένης αντιπροσωπείας του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών και Ισότητας (DEM) που τον επισκέφθηκε νωρίτερα στο νησί-φυλακή Ιμραλί της Προποντίδας, όπου κρατείται τα τελευταία 26 χρόνια.

«Συγκαλέστε το συνέδριό σας και αποφασίστε, όπως θα έκανε εθελοντικά κάθε σύγχρονη κοινότητα και κόμμα του οποίου η ύπαρξη δεν έχει καταργηθεί βίαια, ότι όλες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα και το ΡΚΚ πρέπει να διαλυθεί. Στέλνω τους χαιρετισμούς μου σε όλους εκείνους που πιστεύουν στη συνύπαρξη και προσβλέπουν στο κάλεσμά μου: το ΡΚΚ πρέπει να αυτοδιαλυθεί. Όλες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα» αναφέρει ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Ο ίδιος σημειώνει ότι το κάλεσμα του αρχηγού του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) Ντεβλέτ Μπαχτσελί, η βούληση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η θετική ανταπόκριση των άλλων πολιτικών κομμάτων στο κάλεσμα αυτό «δημιούργησαν ένα περιβάλλον στο οποίο κάλεσα να καταθέσουν τα όπλα και αναλαμβάνω την ιστορική ευθύνη για το κάλεσμα αυτό».

Σε άλλο σημείο της ανακοίνωσής του ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν κάνει μία αναδρομή στην ιστορική συνύπαρξη των Κούρδων και των Τούρκων και τους λόγους για τους οποίους η συνύπαρξη αυτή κατέστη εύθραυστη: «Σε περισσότερα από χίλια χρόνια ιστορίας, οι τουρκικές και κουρδικές σχέσεις έχουν καθοριστεί στο πλαίσιο της αμοιβαίας συνεργασίας και συμμαχίας και οι Τούρκοι και οι Κούρδοι θεώρησαν απαραίτητο να παραμείνουν σε αυτή την εθελοντική συμμαχία προκειμένου να διατηρήσουν την ύπαρξή τους και να επιβιώσουν έναντι ηγεμονικών δυνάμεων».

«Τα τελευταία 200 χρόνια του καπιταλιστικού εκσυγχρονισμού σημαδεύτηκαν κυρίως από τον στόχο της διάλυσης αυτής της συμμαχίας. Οι εμπλεκόμενες δυνάμεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση αυτού του στόχου σύμφωνα με τα ταξικά τους συμφέροντα. Η διαδικασία αυτή επιταχύνθηκε με τις μονιστικές ερμηνείες της (σ.σ. Τουρκικής) Δημοκρατίας. Σήμερα, το κύριο καθήκον είναι η αναδιάρθρωση της ιστορικής σχέσης, η οποία έχει καταστεί εξαιρετικά εύθραυστη, χωρίς να αποκλείεται το πνεύμα της αδελφοσύνης και του σεβασμού των πεποιθήσεων».

Η αναφορά του Οτσαλάν στις «μονιστικές ερμηνείες της Δημοκρατίας» σχετίζεται με την κυρίαρχη αντίληψη των ιδρυτικών αρχών της Τουρκικής Δημοκρατίας περί ύπαρξης ενός έθνους, του τουρκικού, και της άρνησης της αποδοχής της κουρδικής ταυτότητας.

Στη συνέχεια της ανακοίνωσης ο Οτσαλάν επισημαίνει: «Η ανάγκη για μια δημοκρατική κοινωνία είναι αναπόφευκτη. Το ΡΚΚ, η μακροβιότερη και πιο εκτεταμένη εξέγερση και ένοπλη δράση στην ιστορία της (σ.σ. Τουρκικής) Δημοκρατίας, βρήκε κοινωνική βάση και υποστήριξη μόνο επειδή οι δίαυλοι της δημοκρατικής πολιτικής ήταν κλειστοί. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα των ακραίων εθνικιστικών παρεκκλίσεων, όπως ένα ξεχωριστό έθνος-κράτος, ομοσπονδία, διοικητική αυτονομία ή πολιτισμικές λύσεις δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην ιστορική συγκρότηση της κοινωνίας. Ο σεβασμός των ταυτοτήτων, η ελεύθερη έκφραση, η δημοκρατική αυτοοργάνωση όλων των τμημάτων της κοινωνίας με βάση τις κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές δομές τους είναι δυνατές μόνο με την ύπαρξη μιας δημοκρατικής κοινωνίας και ενός δημοκρατικού πολιτικού χώρου», αναφέρει και συνεχίζει.

«Ο δεύτερος αιώνας της Δημοκρατίας μπορεί να εξασφαλίσει μια διαρκή και αδελφική συνέχεια μόνο αν στεφθεί με τη δημοκρατία. Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στη δημοκρατία για την αναζήτηση και την υλοποίηση ενός πολιτικού συστήματος. Η δημοκρατική συναίνεση είναι ο θεμελιώδης δρόμος. Η γλώσσα της εποχής της ειρήνης και της δημοκρατικής κοινωνίας πρέπει να αναπτυχθεί σύμφωνα με αυτή την πραγματικότητα».

Στην αρχή του κειμένου που ανέγνωσε η αντιπροσωπεία του DEM, o Οτσαλάν προβαίνει σε μία αναδρομή στα αίτια της δημιουργίας και της πτώσης του ΡΚΚ: «Το ΡΚΚ γεννήθηκε στον 20ό αιώνα, στην πιο βίαιη περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας, εν μέσω δύο παγκόσμιων πολέμων, στη σκιά της εμπειρίας του πραγματικού σοσιαλισμού και του Ψυχρού Πολέμου ανά τον κόσμο. Η απόλυτη άρνηση της κουρδικής πραγματικότητας και ο περιορισμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών -ιδιαίτερα της ελευθερίας της έκφρασης- διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση και την ανάπτυξη του PKK. Όσον αφορά τη θεωρία, το πρόγραμμα, τη στρατηγική και την τακτική που υιοθέτησε, το PKK βρισκόταν κάτω από τη βαριά πραγματικότητα του αιώνα και του συστήματος του υπαρκτού σοσιαλισμού. Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού στη δεκαετία του 1990 λόγω εσωτερικών δυναμικών, το τέλος της άρνησης της κουρδικής ταυτότητας στη χώρα και οι εξελίξεις στην ελευθερία της έκφρασης αποδυνάμωσαν της σημασία της ίδρυσης του PKK».

Στις 22 Οκτωβρίου πέρυσι, ο πρόεδρος του υπερεθνικιστικού ΜΗΡ και κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, προς έκπληξη των πάντων, είχε καταθέσει πρόταση για αποφυλάκιση του Οτζαλάν, υπό αυστηρά περιοριστικούς όρους αν αυτός αποκηρύξει δημοσίως στην τουρκική Εθνοσυνέλευση την ένοπλη δράση και καλέσει τα μέλη του ΡΚΚ να διαλύσουν την οργάνωση. Ο Οτσαλάν είχε απευθύνει παρόμοια έκκληση και κατά τη διάρκεια μιας αποτυχημένης ειρηνευτικής διαδικασίας πριν από μια δεκαετία.

Η Χαμάς ανακοίνωσε την Τρίτη ότι συμφώνησε σε ταυτόχρονη ανταλλαγή των σορών Ισραηλινών ομήρων και Παλαιστινίων κρατουμένων, καθώς η πρώτη φάση της εκεχειρίας στη Γάζα πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της οργάνωσης, η απόφαση ελήφθη κατά τη διάρκεια συνομιλιών της αντιπροσωπείας της στο Κάιρο, όπου επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της να εφαρμόσει «όλα τα στάδια και τις διατάξεις» της συμφωνίας εκεχειρίας.

Ανταλλαγή σορών πριν τη λήξη της εκεχειρίας

Η συμφωνία επιτεύχθηκε ύστερα από την απόφαση του Ισραήλ να καθυστερήσει την απελευθέρωση περισσότερων από 600 Παλαιστινίων κρατουμένων από τις 22 Φεβρουαρίου, με το Τελ Αβίβ να κατηγορεί τη Χαμάς για «επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις» της συμφωνίας εκεχειρίας, καθώς κατά τις παραδόσεις σορών Ισραηλινών ομήρων πραγματοποιούσε «εξευτελιστικές τελετές» στη Γάζα.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Χαμάς ανέφερε ότι θα παραδώσει τις σορούς τεσσάρων Ισραηλινών ομήρων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων, καθώς και αδιευκρίνιστου αριθμού γυναικών και παιδιών που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές, την ίδια ημέρα.

Δεν έχει δοθεί ακριβής ημερομηνία για την ανταλλαγή, ενώ η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει εκδώσει ακόμα επίσημη τοποθέτηση.

Διαπραγματεύσεις για τις επόμενες φάσεις της συμφωνίας

Σύμφωνα με τους όρους της πρώτης φάσης της εκεχειρίας, η Χαμάς απελευθέρωσε 33 Ισραηλινούς ομήρους σε αντάλλαγμα για εκατοντάδες Παλαιστινίους κρατουμένους, ενώ το Ισραήλ αποσύρθηκε προς τα ανατολικά, απομακρύνοντας τις δυνάμεις του από κατοικημένες περιοχές της Γάζας. Οι διαπραγματεύσεις για τις επόμενες φάσεις αναμένονται σε μεταγενέστερο στάδιο.

Ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα επισκεφθεί το Κατάρ, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία αυτή την εβδομάδα, προκειμένου να συζητήσει την επόμενη φάση της συμφωνίας εκεχειρίας.

«Θα φτάσουμε στη δεύτερη φάση, και είμαι ιδιαίτερα επικεντρωμένος σε αυτό. Πιστεύω ότι θα συμβεί», δήλωσε σε συνέντευξή του στο CBS News.

Στη δεύτερη φάση της εκεχειρίας, η οποία δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί, το Ισραήλ επιδιώκει την απελευθέρωση όλων των εναπομεινάντων ομήρων, μεταξύ των οποίων εκτιμάται ότι βρίσκονται 24 ζωντανοί Ισραηλινοί, καθώς και την πλήρη απόσυρση της Χαμάς από τη Γάζα. Σε αντάλλαγμα, η Χαμάς ζητά την απελευθέρωση περισσότερων Παλαιστινίων κρατουμένων και τον τερματισμό της ισραηλινής στρατιωτικής εκστρατείας στη Γάζα.

ΟΗΕ: «Τελευταία ευκαιρία» για λύση δύο κρατών

Η ειδική συντονίστρια των Ηνωμένων Εθνών για τη διαδικασία ειρήνης στη Μέση Ανατολή, Σίγκριντ Κάαγκ, δήλωσε την Τρίτη ότι μπορεί να είναι «η τελευταία ευκαιρία» για την επίτευξη λύσης δύο κρατών στο ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα.

«Μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα μέλλον όπου ένα ασφαλές και προστατευμένο Ισραήλ θα συνυπάρχει με ένα βιώσιμο και ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος», ανέφερε η Κάαγκ ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. «Αυτό απαιτεί συνεχή, συντονισμένη προσπάθεια, αφοσίωση και πολιτικό θάρρος από όλες τις πλευρές.»

Το χρονικό της σύγκρουσης

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Ασφαλείας ξεκίνησαν τη στρατιωτική τους επιχείρηση στη Γάζα ως απάντηση στις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, κατά τις οποίες περισσότεροι από 1.100 άνθρωποι σκοτώθηκαν, χιλιάδες τραυματίστηκαν και 250 άτομα απήχθησαν.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Γάζας, το οποίο ελέγχεται από τη Χαμάς, οι ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει περισσότερους από 48.000 θανάτους. Ωστόσο, το υπουργείο δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ αμάχων και μελών της Χαμάς.

Αυστραλή ακαδημαϊκός που πέρασε 804 ημέρες φυλακισμένη στο Ιράν επέκρινε τη γερουσιαστή Φατίμα Πέιμαν, η οποία χαρακτήρισε το Ιράν «υπέροχο μέρος» για τις γυναίκες.

Η Πέιμαν, πρώην μέλος του Εργατικού Κόμματος και γερουσιαστής της Δυτικής Αυστραλίας, συμμετείχε σε εκδήλωση στο Σίδνεϊ που φέρεται να είχε στόχο να αντικρούσει τους δυτικούς ισχυρισμούς για τη διακυβέρνηση του Ιράν. Σε βίντεο από την εκδήλωση, η γερουσιαστής ανέφερε ότι η κατάσταση των γυναικών στο Ιράν είναι θετική, χαρακτηρίζοντας τις αντίθετες πληροφορίες ως προπαγάνδα. Σύμφωνα με την ίδια, το Ιράν επιτρέπει στις γυναίκες να εργάζονται και να συμμετέχουν στις δημοκρατικές διαδικασίες.

Παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Οι δηλώσεις της προκάλεσαν την αντίδραση της Κάιλι Μουρ-Γκίλμπερτ, πρώην λέκτορα Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, η οποία είχε φυλακιστεί στο Ιράν για πάνω από δύο χρόνια με την κατηγορία της κατασκοπείας. Μέσω των κοινωνικών δικτύων, απάντησε στη γερουσιαστή ότι το Ιράν δεν διαθέτει «δημοκρατικές διαδικασίες» και ότι οι γυναίκες δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής στα κοινά. Υπενθύμισε, επίσης, ότι η Πέιμαν είχε παραστεί σε έρευνα της Γερουσίας σχετικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν πριν από δύο χρόνια.

Η Μουρ-Γκίλμπερτ κατηγόρησε την Πέιμαν και για συνέντευξη που έδωσε στο Press TV, χαρακτηρίζοντάς το ως «προπαγανδιστικό όργανο της Ισλαμικής Δημοκρατίας», και υπενθύμισε ότι το συγκεκριμένο κανάλι έχει απαγορευτεί σε ορισμένες δυτικές χώρες. Τόνισε την ειρωνεία του γεγονότος ότι η Πέιμαν, η οποία είναι πρόσφυγας από το Αφγανιστάν και γνωρίζει τις διακρίσεις κατά των γυναικών εκεί, αρνείται τις αντίστοιχες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στο Ιράν. Αναρωτήθηκε, επίσης, ποιο θα μπορούσε να είναι το όφελος από την υιοθέτηση μιας τόσο θετικής προς το ιρανικό καθεστώς στάσης .

 

Σφοδρή ήταν και η αντίδραση της Βρετανό-Ιρανής δικηγόρου και ακτιβίστριας Ελίσια Λε Μπον, η οποία συνέκρινε τις δηλώσεις της Πέιμαν με τον ισχυρισμό ότι η ναζιστική Γερμανία αντιμετώπιζε ευνοϊκά τις γυναίκες, επειδή τους επέτρεπε να συμμετέχουν στο καθεστώς. Σύμφωνα με την ίδια, ο ρόλος των γυναικών στην Ιρανική Επαναστατική Φρουρά (Islamic Revolutionary Guard Corps – IRGC) αφορά την επιβολή της υποχρεωτικής μαντίλας, με στόχο τη σύλληψη και την τιμωρία όσων δεν συμμορφώνονται.

Η Λε Μπον τόνισε ότι στο Ιράν δεν υπάρχει πραγματική δημοκρατία, καθώς το σύστημα Βελαγιάτ-ι Φακίχ δίνει απόλυτη εξουσία στον Ανώτατο Ηγέτη., και αναρωτήθηκε γιατί – αν οι συνθήκες για τις γυναίκες στο Ιράν είναι τόσο ευνοϊκές – γιατί οι ίδιες οι Ιρανές αγωνίζονται για την ανατροπή του καθεστώτος.

Επιδείνωση της κατάστασης

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Ιράν (Center for Human Rights in Iran – CHRI), η ενδοοικογενειακή βία και τα «εγκλήματα τιμής» στη χώρα αυξάνονται ραγδαία. Ο εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού, Χαντί Γκάεμι, επεσήμανε ότι το ιρανικό κράτος δεν λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη αυτών των εγκλημάτων και ότι η δικαστική εξουσία της χώρας συχνά δεν επιβάλλει επαρκείς ή και καθόλου ποινές στους δράστες.

Η συζήτηση για τα δικαιώματα των γυναικών στο Ιράν αναζωπυρώθηκε το 2022, μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία συνελήφθη από την αστυνομία ηθών και πέθανε υπό κράτηση, επειδή δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα της. Ο θάνατός της πυροδότησε εκτεταμένες διαδηλώσεις, με γυναίκες να διαμαρτύρονται δημόσια, ακόμη και αφαιρώντας τα ρούχα τους.

Το 2024, ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ ανέφεραν ότι οι διαδηλώσεις στο Ιράν προκάλεσαν τουλάχιστον 551 θανάτους, εκ των οποίων 49 γυναικών και 68 παιδιών.

Το γραφείο της γερουσιαστή Πέιμαν κλήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις της.

Της Crystal-Rose Jones

Η ηγεσία της Συρίας μετά τον Άσαντ συγκάλεσε μια σύνοδο «εθνικού διαλόγου» στη Δαμασκό στις 25 Φεβρουαρίου, στην οποία λέγεται ότι συμμετείχαν εκατοντάδες άνθρωποι από όλη τη χώρα.

«Η Συρία απελευθερώθηκε μόνη της και της ταιριάζει να οικοδομηθεί μόνη της», είπε ο προσωρινός επικεφαλής Αχμέντ αλ-Σαράα στην εναρκτήρια ομιλία του.

«Αυτό που ζούμε σήμερα είναι μια εξαιρετική, ιστορική, και σπάνια ευκαιρία. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε κάθε στιγμή για να υπηρετήσουμε τα συμφέροντα του λαού μας και της χώρας μας».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η μονοήμερη εκδήλωση στοχεύει στη χάραξη του πολιτικού μέλλοντος της Συρίας δυόμισι μήνες μετά την κατάρρευση του μακροχρόνιου καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ που έγινε δυνατή από επίθεση ανταρτών που υποστηρίζει η Τουρκία.

Οι παρευρισκόμενοι αναμένεται ότι συζήτησαν συστάσεις για ένα νέο εθνικό οικονομικό πλαίσιο και τα σχέδια της μεταβατικής κυβέρνησης για θεσμική μεταρρύθμιση.

Σε προηγούμενες παρατηρήσεις, ο αλ-Σαράα είχε πει ότι η σύνοδος κορυφής θα δώσει μια τελική δήλωση στην οποία θα μπορούσε τελικά να βασιστεί μια συνταγματική διακήρυξη.

Ο Χασάν αλ-Ντουγκαΐμ, εκπρόσωπος της προπαρασκευαστικής επιτροπής της συνόδου κορυφής, είπε ότι οι συστάσεις της διάσκεψης θα εξεταστούν από μια επερχόμενη μεταβατική κυβέρνηση που θα αναλάβει εξουσία την 1η Μαρτίου.

Μια ημέρα πριν από τη διάσκεψη, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι εκατοντάδες άνθρωποι από όλη τη Συρία είχαν προσκληθεί να συμμετάσχουν σε αυτό που ο αλ-Ντουγκαΐμ χαιρέτισε ως «ιστορικό γεγονός».

Τον περασμένο Δεκέμβριο, το καθεστώς Άσαντ, που διοικούσε για πολλά χρόνια την χώρα, ανατράπηκε από μια επίθεση ανταρτών που υποστηρίζονταν από την Τουρκία υπό την ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), μιας τρομοκρατικής ομάδας με παλιότερες διασυνδέσεις με την Αλ Κάιντα.

Στα τέλη του περασμένου μήνα, οι διοικητές των ανταρτών συναντήθηκαν στη Δαμασκό, όπου ο αρχηγός του HTS αλ-Σαράα (παλιότερα γνωστός ως Μοχάμεντ αλ-Γκολάνι) ανακηρύχθηκε προσωρινός αρχηγός για μια απροσδιόριστη «μεταβατική φάση».

Το κοινοβούλιο της Συρίας διαλύθηκε επίσης, το σύνταγμά της από την εποχή του Άσαντ καταργήθηκε, και ο αλ-Σαράα εξουσιοδοτήθηκε να σχηματίσει ένα προσωρινό νομοθετικό συμβούλιο.

Στην πρώτη δημόσια ομιλία του ως επικεφαλής στις 30 Ιανουαρίου, ο αλ-Σαράα, 43 ετών, δεσμεύτηκε να συγκαλέσει μια σύνοδο εθνικού διαλόγου για να ακούσει «διαφορετικές απόψεις για το μελλοντικό πολιτικό μας πρόγραμμα».

Σε τηλεοπτικά σχόλια λίγο αργότερα, είπε ότι η σύνοδος κορυφής θα αντιμετωπίσει τα περισσότερο επείγοντα προβλήματα της χώρας και θα παράγει ένα τελικό έγγραφο στο οποίο θα μπορούσε να βασιστεί μια «συνταγματική διακήρυξη».

Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στις αρχές Δεκεμβρίου, ο αλ-Σαράα είχε αρχικά δηλώσει ότι η διαμόρφωση ενός νέου συντάγματος θα μπορούσε να διαρκέσει έως και τρία χρόνια.

 

Ομάδες καλούνται σε αφοπλισμό

Σύμφωνα με τον αλ-Ντουγκαΐμ, τον εκπρόσωπο της επιτροπής, από 400 έως 1.000 άτομα από όλη τη Συρία επρόκειτο να παρευρεθούν στη σύνοδο εθνικού διαλόγου.

Στα μέσα Φεβρουαρίου, η επιτροπή δήλωσε ότι οι ένοπλες ομάδες που αρνήθηκαν να καταθέσουν τα όπλα τους και να υποταχθούν στην αρχή της διοίκησης υπό την ηγεσία του HTS δεν θα προσκληθούν στην εκδήλωση.

«Όποιος δεν καταθέσει τα όπλα… δεν θα έχει κανένα ρόλο στον εθνικό διάλογο», είπε ο αλ-Ντουγκαΐμ στους δημοσιογράφους τότε.

Τις ημέρες πριν από τη σύνοδο, η προπαρασκευαστική επιτροπή πραγματοποίησε συναντήσεις και στις 14 επαρχίες της Συρίας για να αποφασίσει ποιος θα προσκληθεί να συμμετάσχει.

Η επταμελής επιτροπή φέρεται να περιλαμβάνει πέντε άτομα που είτε είναι μέλη του HTS είτε είναι γνωστό ότι είναι κοντά στην ομάδα. Δεν περιλαμβάνει Αλαουίτες —την ομάδα από την οποία προέρχεται η οικογένεια Άσαντ— ή μέλη της μεγάλης κοινότητας των Δρούζων της Συρίας.

Οι Δρούζοι και οι Αλαουίτες είναι από τις σημαντικότερες θρησκευτικές μειονότητες της χώρας.

Ο Σεΐχης Χικμάτ αλ-Χατζρί, πνευματικός ηγέτης της κοινότητας των Δρούζων της Συρίας, αμφισβήτησε την ικανότητα της διοίκησης υπό την ηγεσία του HTS να διαχειρίζεται τη χώρα ή να επιλύει τα μυριάδες προβλήματά της.

«Σεβόμαστε όλες τις απόψεις», είπε ο αλ-Χατζρί σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Reuters. «Αλλά δεν έχουμε δει την ικανότητα να καθοδηγήσουν τη χώρα ή να διαμορφώσουν ένα κράτος με τον σωστό τρόπο.»

«Συμβιώνουμε με αυτό, ελπίζοντας ότι τα πράγματα θα οργανωθούν ή ότι κάτι νέο θα συμβεί μέχρι το τέλος της μεταβατικής περιόδου».

Ούτε κάποιος από την αυτόνομη περιοχή της Συρίας υπό την ηγεσία των Κούρδων, που βρίσκεται στα βορειοανατολικά της χώρας, ή από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) προσκλήθηκε να παραστεί στη σύνοδο, είπαν στο Reuters αξιωματούχοι και από τις δύο ομάδες.

Σε προηγούμενες δηλώσεις, η διοίκηση υπό την ηγεσία του HTS ζήτησε την ενσωμάτωση των μελών των SDF στον ανασυσταθέντα εθνικό στρατό της Συρίας.

Οπλισμένος, υποστηριζόμενος και εκπαιδευμένος από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο SDF υπό την ηγεσία των Κούρδων δημιουργήθηκε το 2015.

Συνεργάζεται στενά με περίπου 2.000 στρατιώτες των ΗΠΑ που εξακολουθούν να βρίσκονται στη βορειοανατολική Συρία ως μέρος ενός διεθνούς συνασπισμού που έχει ως αποστολή την καταπολέμηση της τρομοκρατικής ομάδας ISIS.

του Άντριου Μόροου

Το Reuters συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι δεν θα χαλαρώσουν την πίεση προς την Τεχεράνη έως ότου αυτή σταματήσει να υποστηρίζει την τρομοκρατία, να εγκαταλείψει τις πυρηνικές της φιλοδοξίες και να τερματίσει την επιθετικότητά της.

Το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις 24 Φεβρουαρίου νέες κυρώσεις κατά της ιρανικής πετρελαϊκής και πετροχημικής βιομηχανίας, στοχεύοντας περισσότερα από 30 φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και πλοία που εμπλέκονται στο παράνομο εμπόριο ιρανικού πετρελαίου.

Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο του εκτελεστικού διατάγματος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την «Επιβολή Μέγιστης Πίεσης στο Ιράν», το οποίο εκδόθηκε νωρίτερα αυτόν τον μήνα, με σκοπό τη διακοπή των χρηματοδοτικών ροών του Ιράν προς τρομοκρατικές οργανώσεις και αποσταθεροποιητικές δραστηριότητες στη Μέση Ανατολή.

«Το Ιράν συνεχίζει να στηρίζεται σε ένα σκιώδες δίκτυο πλοίων, μεσαζόντων και μεσιτών για να διευκολύνει τις πωλήσεις πετρελαίου και να χρηματοδοτεί τις αποσταθεροποιητικές του ενέργειες», δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για να στοχεύσουν κάθε πτυχή της ιρανικής εφοδιαστικής αλυσίδας πετρελαίου. Όποιος συναλλάσσεται με ιρανικό πετρέλαιο εκτίθεται σε σοβαρό κίνδυνο κυρώσεων».

Το υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε 16 οντότητες και πλοία ως «δίκτυο παράνομων διακινητών» που συγκαλύπτουν τη φόρτωση και μεταφορά ιρανικού πετρελαίου προς αγοραστές στην Ασία, ενώ το Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων (Office of Foreign Assets Control-OFAC) επέβαλε κυρώσεις σε 22 άτομα και αναγνώρισε 13 πλοία ως αποκλεισμένη ιδιοκτησία. Το στοχευμένο δίκτυο εκτείνεται σε πολλές δικαιοδοσίες, μεταξύ των οποίων τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Χονγκ Κονγκ, η Ινδία και η Κίνα.

Μεταξύ των προσώπων που τέθηκαν υπό κυρώσεις είναι ο Χαμίντ Μποβάρντ, υφυπουργός Πετρελαίου του Ιράν και επικεφαλής της Εθνικής Ιρανικής Εταιρείας Πετρελαίου, ο οποίος, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, διαδραματίζει βασικό ρόλο στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της Δύναμης Καντς (Quds Force), τμήματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης. Επιπλέον, κυρώσεις επιβλήθηκαν στην Ιρανική Εταιρεία Πετρελαϊκών Τερματικών, υπεύθυνη για τις εξαγωγές πετρελαίου της χώρας, καθώς και σε αρκετά στελέχη της και σχετικές ναυτιλιακές εταιρείες.

Οι κυρώσεις επεκτείνονται και σε εταιρείες με έδρα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Χονγκ Κονγκ, όπως η Petroquimico FZE και η Petronix Energy Trading Ltd., που διευκόλυναν συναλλαγές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για ιρανικό αργό πετρέλαιο. Παράλληλα, αρκετά πλοία, συμπεριλαμβανομένων των Meng Xin (σημαίας Παναμά) και Phoenix I (σημαίας Νήσων Κουκ), αναγνωρίστηκαν ως αποκλεισμένη ιδιοκτησία λόγω της εμπλοκής τους στη μεταφορά ιρανικού πετρελαίου.

Οι ενέργειες αυτές βασίζονται στις διατάξεις των Εκτελεστικών Διαταγμάτων 13902 και 13846, που στοχεύουν συγκεκριμένα τον πετρελαϊκό και πετροχημικό τομέα του Ιράν.

Οι νέες κυρώσεις αποτελούν τον δεύτερο γύρο μέτρων που επιβάλλονται μετά την έκδοση, στις 4 Φεβρουαρίου, του Προεδρικού Υπομνήματος Εθνικής Ασφάλειας 2, με το οποίο ο Τραμπ διέταξε την εφαρμογή μιας «μέγιστης πίεσης» πολιτικής για τη μείωση των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν στο μηδέν. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εντείνει τις προσπάθειες για την αποτροπή του Ιράν από τη χρήση των εσόδων του από το πετρέλαιο για τη χρηματοδότηση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων, όπως η υποστήριξη της Χεζμπολάχ, της Χαμάς και των Χούτι.

«Όσο το Ιράν χρησιμοποιεί τα έσοδά του από την ενέργεια για τη χρηματοδότηση επιθέσεων κατά των συμμάχων μας, την υποστήριξη της τρομοκρατίας παγκοσμίως ή άλλες αποσταθεροποιητικές ενέργειες, θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για να λογοδοτήσει το καθεστώς», δήλωσε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τάμι Μπρους.

Οι κυρώσεις ασκούν σημαντική πίεση στις διεθνείς εταιρείες που ασχολούνται με τη ναυτιλία και το εμπόριο πετρελαίου. Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ναυτιλιακές εταιρείες που συναλλάσσονται με τις οντότητες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις μπορεί να αντιμετωπίσουν δευτερογενείς κυρώσεις. Επιπλέον, βασικός στόχος παραμένει ο λεγόμενος «σκιώδης στόλος» του Ιράν – δεξαμενόπλοια που χρησιμοποιούν παραπλανητικές πρακτικές ναυσιπλοΐας για να παρακάμπτουν τις κυρώσεις.

Πλοία όπως τα Uurgane I, Lydia II και Ayden διαπιστώθηκε ότι πραγματοποιούν μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο, αποκρύπτοντας την προέλευσή του. Οι εταιρείες που διαχειρίζονται αυτά τα πλοία, όπως η Nycity Shipmanagement Co Ltd. με έδρα την Κίνα και η Flux Maritime LLP με έδρα την Ινδία, προστέθηκαν επίσης στη λίστα κυρώσεων βάσει του Εκτελεστικού Διατάγματος 13902.

Με τα νέα αυτά μέτρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενισχύουν τη θέση τους ότι δεν θα μειώσουν την πίεση προς την Τεχεράνη έως ότου αυτή σταματήσει να υποστηρίζει την τρομοκρατία, να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα και να τερματίσει την περιφερειακή της επιθετικότητα.

Του Chase Smith

Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισε σήμερα να αναστείλει μια σειρά περιοριστικών μέτρων στη Συρία που αφορούν τους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, καθώς και τη διευκόλυνση των χρηματοοικονομικών και τραπεζικών συναλλαγών που σχετίζονται με την ενέργεια, τις μεταφορές και με σκοπούς ανθρωπιστικής βοήθειας και ανασυγκρότησης.

«Αυτή η απόφαση αποτελεί μέρος των προσπαθειών της ΕΕ να υποστηρίξει μια πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς στη Συρία και την ταχεία οικονομική ανάκαμψη, ανασυγκρότηση και σταθεροποίησή της», τονίζει η ανακοίνωση του Συμβουλίου της ΕΕ. Το Συμβούλιο θα συνεχίσει τις εργασίες του και θα αξιολογήσει εάν θα μπορούσαν να ανασταλούν περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις. Θα συνεχίσει επίσης να παρακολουθεί στενά την κατάσταση στη χώρα για να διασφαλίσει ότι αυτές οι αναστολές παραμένουν κατάλληλες.

Ειδικότερα, το Συμβούλιο σήμερα αποφάσισε:

– αναστολή των τομεακών μέτρων στους τομείς της ενέργειας (συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας) και των μεταφορών

– διαγραφή πέντε οντοτήτων (Industrial Bank, Popular Credit Bank, Saving Bank, Agricultural Cooperative Bank και Syrian Arab Airlines) από τη λίστα εκείνων που υπόκεινται σε δέσμευση κεφαλαίων και οικονομικών πόρων, καθώς και η αποδοχή διάθεσης κεφαλαίων και οικονομικών πόρων στην κεντρική τράπεζα της Συρίας

– εισαγωγή ορισμένων εξαιρέσεων από την απαγόρευση δημιουργίας τραπεζικών σχέσεων μεταξύ συριακών τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων εντός των εδαφών των κρατών-μελών ώστε να επιτραπούν συναλλαγές που σχετίζονται με τους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών, καθώς και συναλλαγές που απαιτούνται για ανθρωπιστικούς σκοπούς και σκοπούς ανασυγκρότησης

– να επεκταθεί επ’ αόριστον η εφαρμογή της υφιστάμενης ανθρωπιστικής εξαίρεσης

– καθιέρωση εξαίρεσης για προσωπική χρήση για τις απαγορεύσεις εξαγωγής ειδών πολυτελείας στη Συρία

Υπογραμμίζεται, ωστόσο, ότι το Συμβούλιο διατηρεί τις κυρώσεις που σχετίζονται με το καθεστώς του Μπασάρ Αλ ‘Ασαντ στον τομέα των χημικών όπλων και το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών, καθώς και μια σειρά τομεακών μέτρων, όπως το εμπόριο όπλων, τα αγαθά διπλής χρήσης, τον εξοπλισμό για εσωτερική καταστολή, το λογισμικό για παρακολούθηση και την εισαγωγή/εξαγωγή αγαθών συριακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ έχουν χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο κατά του καθεστώτος Αλ ‘Ασαντ, που είναι υπεύθυνο για τη βίαιη καταστολή του συριακού άμαχου πληθυσμού.

«Η πτώση του καθεστώτος Αλ ‘Ασαντ σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας εποχής ελπίδας για τον συριακό λαό. Όλοι οι Σύροι, στη χώρα και στη διασπορά, θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στην ανοικοδόμηση της χώρας τους. Η ΕΕ στέκεται στο πλευρό του συριακού λαού σε αυτή τη μεταβατική στιγμή», επισημαίνεται στην ανακοίνωση του Συμβουλίου.

Η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς στέλνει έξι ακόμα ομήρους στο Ισραήλ σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων.

Δεκάδες ένοπλοι μαχητές της Χαμάς, με καλυμμένα τα πρόσωπά τους, οδήγησαν τρεις από τους ομήρους μέσα από ένα πλήθος που ζητωκραύγαζε στη Γάζα, σε μια ακόμη θλιβερή σκηνή από τις πολλές που έχουν γίνει κοινός τόπος στις ανταλλαγές κρατουμένων μεταξύ της Χαμάς και της Ιερουσαλήμ.

Οι όμηροι Χισάμ Αλ-Σαγιέντ, Ελίγια Κοέν, Αβέρα Μενγκιστού, Όμερ Σεμ Τοβ, Ταλί Σόχαμ και Όμερ Βένκερτ παραδόθηκαν σε εργαζομένους ανθρωπιστικών οργανώσεων, για να μεταφερθούν στις ισραηλινές αρχές στις 22 Φεβρουαρίου.

Οι Κοέν, Σεμ Τοβ και Βένκερτ, που εμφανίστηκαν χλωμοί και υποσιτισμένοι καθώς οδηγούνταν από τους μαχητές της Χαμάς μέσα από το πλήθος, είχαν απαχθεί αρχικά από το μουσικό φεστιβάλ Nova, κατά τη διάρκεια των τρομοκρατικών επιθέσεων της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Πάνω από 360 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε εκείνο το σημείο, ενώ δεκάδες άλλοι απήχθησαν.

Ο Σόχαμ απήχθη από το κιμπούτς Μπε’ερί, όπου περισσότεροι από 100 Ισραηλινοί δολοφονήθηκαν. Η σύζυγος και τα δύο παιδιά του απήχθησαν επίσης, αλλά αφέθηκαν ελεύθεροι αργότερα, κατά τη διάρκεια μιας σύντομης εκεχειρίας τον Νοέμβριο του 2023.

Οι Αλ-Σαγιέντ και Μενγκιστού, ωστόσο, κρατούνται από τη Χαμάς για περισσότερο από μια δεκαετία, αφού εισήλθαν στη Γάζα με δική τους πρωτοβουλία.

Οι έξι αυτοί όμηροι είναι οι τελευταίοι επιζώντες μιας ομάδας 33 ανθρώπων, που είχε προγραμματιστεί να απελευθερωθεί στο πρώτο στάδιο της τρέχουσας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Στη Γάζα παραμένουν περίπου 60 ακόμη αιχμάλωτοι, από τους οποίους λιγότεροι από τους μισούς θεωρούνται ζωντανοί.

Ως αντάλλαγμα για τους ομήρους, το Ισραήλ αναμένεται να απελευθερώσει 602 Παλαιστίνιους κρατουμένους και κρατούμενες από τις φυλακές του, δεκάδες εκ των οποίων έχουν καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα, όπως ο σχεδιασμός θανατηφόρων τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον Ισραηλινών.

Η ανταλλαγή αυτή παραλίγο να ακυρωθεί, όταν νωρίτερα την ίδια εβδομάδα η Χαμάς παρέδωσε στο Ισραήλ μια σορό, υποστηρίζοντας ότι ανήκε στην όμηρο Σίρι Μπίμπας. Ωστόσο, διαπιστώθηκε αργότερα ότι ανήκε σε άλλο θύμα.

Η Μπίμπας, ο σύζυγός της και οι δύο μικροί γιοι τους απήχθησαν κατά τη διάρκεια των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου.

Η οικογένεια Μπίμπας έχει γίνει σύμβολο του τραύματος που υπέστη το Ισραήλ εκείνη την ημέρα. Η εσφαλμένη αναγνώριση των λειψάνων της Μπίμπας από τη Χαμάς, καθώς και η στημένη παράδοση των φερέτρων των δύο μικρών παιδιών της εξόργισαν τους Ισραηλινούς.

Ο σύζυγος της Μπίμπας, Γιαρντέν, κρατούνταν χωριστά από την οικογένειά του και αφέθηκε ελεύθερος νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αλλά Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι η εγκληματολογική ανάλυση απέδειξε πως ο 10 μηνών γιος τους, Κφίρ, και ο 4χρονος γιος τους, Αριέλ, σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν σε αιχμαλωσία.

Ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), υποναύαρχος Ντάνιελ Χάγκαρι, δήλωσε πως η εγκληματολογική ανάλυση έδειξε ότι μέλη της Χαμάς «δεν πυροβόλησαν τα παιδιά», αλλά «τα σκότωσαν με γυμνά χέρια» και στη συνέχεια «διέπραξαν φρικιαστικές πράξεις για να καλύψουν αυτά τα εγκλήματα».

Η Χαμάς αρνήθηκε τις κατηγορίες, ισχυριζόμενη ότι η Μπίμπας και οι γιοι της σκοτώθηκαν από ισραηλινή αεροπορική επίθεση στην αρχή του πολέμου.

Ούτε οι ισχυρισμοί του Ισραήλ ούτε της Χαμάς έχουν επαληθευτεί ανεξάρτητα.

Η τρέχουσα κατάπαυση του πυρός έχει αναστείλει προσωρινά τις μάχες, αλλά οι προοπτικές για ένα οριστικό τέλος στον πόλεμο παραμένουν αβέβαιες.

Η Χαμάς προσπαθεί να δείξει πως διατηρεί τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, παρά την απώλεια χιλιάδων μαχητών της στη διάρκεια του πολέμου και τις απαιτήσεις του Ισραήλ για την απομάκρυνσή της από τη διοίκηση της περιοχής.

Και οι δύο πλευρές έχουν δηλώσει ότι σκοπεύουν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για το δεύτερο στάδιο της συμφωνίας, το οποίο, σύμφωνα με διαμεσολαβητές, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συμφωνία βάσει της οποίας η Χαμάς θα επιστρέψει όλους τους εναπομείναντες ομήρους και το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του από την περιοχή.