ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ
Τρίτη, 16 Σεπ, 2025
ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Μουσική

Η όπερα «Flora mirabilis» του Σπ. Σαμάρα στην ΕΛΣ

Από

Ένα άγνωστο έργο της Επτανησιακής Σχολής, το «Flora mirabilis» του σπουδαίου μουσουργού Σπυρίδωνος Σαμάρα, θα παρουσιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή για μία και μοναδική βραδιά, το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2025, στη σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ, στο ΚΠΙΣΝ.

Το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει το έργο σε συναυλιακή και νέα, αποκατεστημένη μορφή. «Για την Εθνική Λυρική Σκηνή αποτελεί μια πολύ σημαντική στιγμή, καθώς φέρνουμε στο φως ένα αριστούργημα της ελληνικής λόγιας μουσικής, συμβάλλοντας στη γνώση του πρόσφατου μουσικού μας παρελθόντος», σημείωσε σχετικά ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, Γιώργος Κουμεντάκης.

«Η αριστουργηματική μουσική του εκλεκτικού κοσμοπολίτη Κερκυραίου μουσουργού Σπυρίδωνος-Φιλίσκου Σαμάρα, με βασικά χαρακτηριστικά την πηγαία μελωδική έμπνευση, την ευφάνταστη αρμονική γλώσσα και τη λεπτεπίλεπτη ενορχήστρωση, σε συνδυασμό με τη βαθύτατη γνώση της φωνητικής γραφής και την έμφυτη θεατρική αντίληψη της μουσικής δραματουργίας, προβάλλει αντάξια των μεγάλων Ευρωπαίων δημιουργών όπερας της εποχής του», αναφέρεται στο δελτίο Τύπου της ΕΛΣ.

Η Flora mirabilis χαρακτηρίζεται ως «μουσικός μύθος σε τρεις πράξεις». Το λιμπρέτο, στα ιταλικά, είναι του Φερντινάντο Φοντάνα – του λιμπρετίστα των δύο πρώτων μελοδραματικών έργων του Τζάκομο Πουτσίνι – και η αλληγορική υπόθεση διαδραματίζεται στη μεσαιωνική Σουηδία. Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Θέατρο Κάρκανο του Μιλάνου, στις 16 Μαΐου 1886. Η επιτυχία του υπήρξε τόσο μεγάλη ώστε την επόμενη χρονιά ανέβηκε στη Σκάλα του Μιλάνου με διάσημους συντελεστές: την παράσταση διηύθυνε ο περίφημος αρχιμουσικός Φράνκο Φάτσο, ενώ τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Λίντιας ερμήνευσε η Έμμα Καλβέ, μια από τις διασημότερες λυρικές τραγουδίστριες της μπελ επόκ, γνωστή για την ερμηνεία της στην Κάρμεν. Η Flora mirabilis υπήρξε η πρώτη μεγάλη διεθνής επιτυχία του Σαμάρα και παρουσιάστηκε σε αρκετά ακόμα ιταλικά θέατρα, όπως επίσης στην Κολωνία και στη Βιέννη. Η μουσική του έργου είναι στο πνεύμα των Ιταλών συνθετών του τέλους του 19ου αιώνα, όπως λόγου χάρη των Πουτσίνι, Μασκάνι και Λεονκαβάλλο.

Δυστυχώς, η παρτιτούρα του έργου καταστράφηκε, μαζί με μεγάλο μέρος του αρχείου του ιταλικού εκδοτικού οίκου Casa Musicale Sonzogno, το 1943, κατά τον βομβαρδισμό του Μιλάνου από τις συμμαχικές δυνάμεις. Διασώθηκε μόνο η έκδοση της αναγωγής για φωνές και πιάνο, που είχε κυκλοφορήσει σε πολλά αντίτυπα και ήταν ευρέως διαδεδομένη σε βιβλιοθήκες και ιδιωτικές συλλογές. Σε αυτή την έκδοση βασίστηκε η αναβίωση του έργου από την Εθνική Λυρική Σκηνή τον Απρίλιο του 1979, με επανενορχήστρωση του έργου από τον θρυλικό αρχιμουσικό Οδυσσέα Δημητριάδη, ο οποίος είχε αναλάβει και τη μουσική διεύθυνση των παραστάσεων.

Ωστόσο, πριν από μία περίπου δεκαετία, σημαντικό μέρος του πρωτότυπου μουσικού υλικού της ορχήστρας ανακαλύφθηκε στο μουσικό αρχείο της Φιλαρμονικής Εταιρείας «Μάντζαρος» στην Κέρκυρα και το 2016 δόθηκε αντίγραφό του κατ’ αποκλειστικότητα στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Το νέο αυτό υλικό, σε συνδυασμό με τη σωζόμενη αυθεντική ενορχήστρωση δύο χορευτικών αποσπασμάτων που φυλάσσονται στη Μουσική Βιβλιοθήκη της ΕΛΣ, το επεξεργάστηκε ο μουσικολόγος και κλαρινετίστας, αναπληρωτής καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο Γιάννης Σαμπροβαλάκης (Κέντρο Ελληνικής Μουσικής), ο οποίος ανέλαβε τη συμπλήρωση και αποκατάσταση της πρωτότυπης ενορχήστρωσης του έργου, καθώς και την εκδοτική του επιμέλεια.

Ο κος Σαμπροβαλάκης αναφέρει: «Η όλη διαδικασία από την αρχή φάνηκε ενδιαφέρουσα, μυστηριώδης, συναρπαστική και συνάμα εξαντλητική, όμως το τελικό αποτέλεσμα δικαίωσε τον όποιο κόπο. Ευχόμαστε σύντομα να βρεθεί και το υπόλοιπο πρωτότυπο υλικό του έργου του. Μέχρι τότε, όμως, το οπερόφιλο κοινό δεν θα έχει λόγο να στερείται αυτό το διαμάντι του μεγάλου Κερκυραίου συνθέτη». Το έργο θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά από την ΕΛΣ στη νέα, αποκατεστημένη μορφή του.

Ο ανερχόμενος Έλληνας αρχιμουσικός Κωνσταντίνος Τερζάκης επιστρέφει στο πόντιουμ της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για να διευθύνει την ορχήστρα της, ενώ στη συναυλία συμμετέχουν τέσσερις σημαντικοί πρωταγωνιστές της ΕΛΣ, οι οποίοι θα ανέβουν στη σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος, αμέσως μετά την επιστροφή τους από την περιοδεία της ΕΛΣ στην Κίνα με την Τραβιάτα του Τζουζέππε Βέρντι: Γιάννης Γιαννίσης, Βασιλική Καραγιάννη, Διονύσης Σούρμπης και Γιάννης Χριστόπουλος. Τη Χορωδία της ΕΛΣ διευθύνει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος.

* * * * *

Flora mirabilis

Συνθέτης: Σπυρίδων Σαμάρας

Ημέρα: 27 Σεπτεμβρίου 2025

Ώρα έναρξης: 19:30

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Συντελεστές

Μουσική διεύθυνση: Κωνσταντίνος Τερζάκης

Αποκατάσταση ενορχήστρωσης, επιμέλεια έκδοσης: Γιάννης Σαμπροβαλάκης – Κέντρο Ελληνικής Μουσικής

Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Τραγουδούν

Πρίγκιπας Κριστιάνο του Έρεμπρο: Γιάννης Γιαννίσης

Λίντια: Βασιλική Καραγιάννη

Κόμης του Αντελφιόρ: Διονύσης Σούρμπης

Βάλντο: Γιάννης Χριστόπουλος

ΑθΚ

Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια: Φεστιβάλ στη Λίμνη

Από

Μετά τις μεγάλες συναυλίες του καλοκαιριού, τις οποίες απόλαυσαν περισσότεροι από 4.000 θεατές, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συνεχίζει τη δράση «Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια» με έναν νέο πολιτιστικό θεσμό που εκτείνεται χρονικά τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο: το Φεστιβάλ του Μεγάρου στη Λίμνη. Όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, η πολύπλευρη αυτή διοργάνωση, με έδρα την πανέμορφη παραλιακή πόλη της Λίμνης και εκδηλώσεις στο ατμοσφαιρικό κινηματοθέατρο Ελύμνιον αλλά και σε εξωτερικούς χώρους, αποτελεί έναν ακόμη σταθμό του πολιτιστικού αποτυπώματος του Μεγάρου στην ευρύτερη περιοχή.

Μουσική, χορός, λόγος δημιουργούν έναν δυναμικό διάλογο με την τοπική κοινωνία, αναδεικνύοντας τη φυσική και πολιτιστική ταυτότητα της Βόρειας Εύβοιας. Το Φεστιβάλ του Μεγάρου στη Λίμνη υλοποιείται σε συνεργασία με τον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Αννας.

Ακολουθεί το πρόγραμμα των συναυλιών & εκδηλώσεων:

20 Σεπτεμβρίου | Προκυμαία Λίμνης

Το Athens Tango Ensemble, από τα πιο διακεκριμένα σύνολα τανγκό στην Ελλάδα, ερμηνεύει Άστορ Πιατσόλλα και άλλους μεγάλους του είδους σε μια βραδιά με πάθος, ρυθμό και συμμετοχή του κοινού στη Σκάλα, δίπλα στη θάλασσα.

21 Σεπτεμβρίου | Κινηματοθέατρο Ελύμνιον

Το σύνολο εγχόρδων De Profundis παρουσιάζει έργα του Βιβάλντι και άλλων συνθετών του 18ου αιώνα σε μια εκλεπτυσμένη συναυλία με επίκεντρο το ιταλικό Μπαρόκ.

27 Σεπτεμβρίου | Κινηματοθέατρο Ελύμνιον

Το διεθνώς αναγνωρισμένο σύνολο Ex Silentio μάς μεταφέρει στον μεσαιωνικό κόσμο της Ανατολικής Μεσογείου, με το πρόγραμμα In Exilium και αυθεντικά όργανα εποχής.

28 Σεπτεμβρίου | Κινηματοθέατρο Ελύμνιον

Ο καθηγητής Ιωάννης Κανέλλος παρουσιάζει τη διάλεξη «Η τεχνητή νοημοσύνη και το κατώφλι ενός νέου πολιτισμού», μια οπτικοακουστική εμπειρία με αναστοχασμούς για την εργασία, τη γνώση, την εξουσία και την ανθρωπιά στην εποχή της ΤΝ.

18 Οκτωβρίου | Κινηματοθέατρο Ελύμνιον

Η Χριστίνα Ψύχα με τη μπάντα της παρουσιάζουν το πρόγραμμα Νήνεμο, μια μουσική σύνθεση από τζαζ, λάτιν, ρετρό και παραδοσιακά στοιχεία.

19 Οκτωβρίου | Πλατεία Ηρώων Λίμνης

Η Ορχήστρα Νέων El Sistema Greece, μέρος του διεθνούς κινήματος κοινωνικής αλλαγής μέσω της μουσικής, παρουσιάζει μια υψηλής ενέργειας συναυλία υπό τη διεύθυνση της Κυριακής Κουντούρη.

Παράλληλες εκπαιδευτικές δράσεις 

Στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτιστικής παρουσίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στη Βόρεια Εύβοια, υλοποιούνται στις 20 Οκτωβρίου εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά και εφήβους, τα οποία ενισχύουν τη δημιουργικότητα και την ομαδική έκφραση, μέσα από βιωματικές δράσεις που συνδυάζουν τη μουσική με την τεχνολογία, την αφήγηση και το παιχνίδι.

Αγία Άννα | «Τα χρώματα της μουσικής»

Τα παιδιά εξερευνούν τη μουσική μέσω κίνησης, αφήγησης και δημιουργίας.

Σχεδιασμός: Μάγια Παπαγεωργίου, Θοδωρής Ζιάρκας

Προκόπι | «Αυτοσχεδιασμός και Τεχνητή Νοημοσύνη»

Εργαστήριο όπου μαθητές συνθέτουν μουσικά με εργαλεία όπως το Continuator και το Somax.

Σχεδιασμός: Δημήτρης Βασιλάκης, Ελένη Μιχαήλου

Ροβιές | «Ο σπουδαίος ρόλος του Μαέστρου»

Διαδραστική προσέγγιση στην τέχνη της διεύθυνσης ορχήστρας.

Υλοποίηση: ομάδα El Sistema Greece, Κυριακή Κουντούρη

* * * * *

Οι εκδηλώσεις είναι δωρεάν και ανοιχτές στο κοινό. Απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες, κατοίκους και επισκέπτες. Το πρόγραμμα  χρηματοδοτείται από το ΥΠΠΟ. Με την υποστήριξη του Δήμου Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας ‘Αννας.

Φεστιβάλ Χίου 2025 με προσωπικότητες διεθνούς κύρους

Από

Η Χίος ζει φέτος τον ρυθμό του 4ου Φεστιβάλ της (The Chios Festival), που διεξάγεται από τις 25 Αυγούστου έως τις 7 Σεπτεμβρίου, μετατρέποντας το νησί σε κέντρο πολιτισμού και καινοτομίας. Σημαντικές στιγμές του προγράμματος ήταν οι εκδηλώσεις στις 29 και 30 Αυγούστου στο ιστορικό αρχοντικό Castelli, όπου προσωπικότητες από την πολιτική και τις τέχνες συναντήθηκαν σε δύο ξεχωριστές βραδιές.

Παρασκευή 29 Αυγούστου – Ομιλίες και βραδιά όπερας

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με την ομιλία του Απόστολου Τζιτζικώστα, Επιτρόπου της ΕΕ για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό. Αναφέρθηκε στις ευρωπαϊκές στρατηγικές για τα λιμάνια και τη ναυτιλία, δίνοντας έμφαση στην ανταγωνιστικότητα, την ασφάλεια, την ψηφιακή και ενεργειακή μετάβαση και τη βιωσιμότητα.

Απόστολος Τζιτζικώστας, Κώστας Μουτζούρης, Νότης Μηταράκης. (Studio Panoulis)

 

Παρουσίασε έργα που αφορούν τη Χίο, όπως η αναβάθμιση του αεροδρομίου, η δημιουργία Βιομηχανικού Κέντρου Έρευνας και Ανάπτυξης για τη μαστίχα, η κατασκευή δύο νηπιαγωγείων, η βελτίωση των υποδομών του νοσοκομείου και έργα σε 32 λιμάνια μικρών νησιών. Επίσης, μίλησε για την ανάπτυξη δημόσιου θαλάσσιου συστήματος μεταφοράς και ενός πανευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος υψηλών ταχυτήτων.

Καθηγητής Κέβιν Φέδερστοουν, Σοφία Ντενίση, Μιμή Ντενίση, Λόρδος Σάιμον Γούλλεϋ. (Studio Panoulis)

 

Ο κος Τζιτζικώστας ανακοίνωσε την πρώτη ευρωπαϊκή στρατηγική για τον τουρισμό, που θα παρουσιαστεί στις αρχές του 2026, με στόχο την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού, την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών.

Στη συνέχεια έγινε συζήτηση με θέμα «Πολιτική και Πολιτισμός». Ο καθηγητής Κέβιν Φέδερστοουν από το London School of Economics και ο καθηγητής Λουκάς Τσούκαλης από το Sciences Po και το ΕΚΠΑ αντάλλαξαν απόψεις για το μέλλον της Δύσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας προκλήσεις, αλλαγές και περιορισμούς της ΕΕ.

Νότης Μηταράκης, Σοφία Ντενίση, Κώστας Μουτζούρης, Δήμητρα Μουτζούρη, Μιμή Ντενίση, Δέσποινα Σταθάκη. (Studio Panoulis)

 

Παράλληλα, τιμήθηκαν προσωπικότητες για το έργο τους. Ο Λόρδος Σάιμον Γούλλεϋ μίλησε για την αξία της εκπαίδευσης και των κοινωνικών αξιών, η Ιουλία Τσέτη τόνισε τον ρόλο της γυναικείας επιχειρηματικότητας και κοινωνικής προσφοράς, ενώ η Σοφία Στάικου υπογράμμισε τη σημασία της στήριξης της πολιτιστικής δημιουργίας. Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης απένειμε τιμητική διάκριση στη Σοφία Στάικου.

Η βραδιά ολοκληρώθηκε με βραδιά όπερας, με ερμηνείες από την Έλενα Κελεσίδου, την Inca Balavanova, τον Γιώργο Ντάβλα και στο πιάνο τον Δημήτρη Γιάκα.

Σάββατο 30 Αυγούστου – «Άρωμα γυναίκας στον Μυροβόλο Κάμπο»

Η δεύτερη ημέρα ήταν αφιερωμένη στις γυναίκες. Το κοινό καλωσόρισε τις ευρωβουλευτίνες Ελίζα Βόζεμπεργκ και Ελεονώρα Μελέτη.

Η Ελίζα Βόζεμπεργκ μίλησε για την πρόοδο του Βορείου Αιγαίου και τη σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τουρισμό, ενώ η Ελεονώρα Μελέτη τόνισε τη σημασία της γυναικείας αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση καθημερινών προκλήσεων.

Ο Γιώργος Αρκάδης αναφέρθηκε στη συμβολή των γυναικών στη ναυτιλία, από τη στήριξη των ανδρών ναυτικών μέχρι την ίδρυση ναυτιλιακών εταιρειών από γυναίκες. Η Ειρήνη Βενιάμη μίλησε για την ιστορία της οικογένειάς της και τη θέση της γυναίκας στον χώρο της ναυτιλίας, επισημαίνοντας τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης.

Η Σοφία Ντενίση και η Μιμή Ντενίση παρουσίασαν επιστολές ιστορικών μορφών, αναδεικνύοντας τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας στην ιστορία. Η βραδιά ολοκληρώθηκε με συναυλία της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, που ενθουσίασε το κοινό.

Ευανθία Ρεμπούτσικα. (Studio Panoulis)

 

Ο περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου και η σύζυγός του υποδέχθηκαν θερμά τους καλεσμένους, ενώ το Castelli πρόσθεσε ιστορική ατμόσφαιρα στην εκδήλωση. Τον συντονισμό των δύο εκδηλώσεων ανέλαβε η δημοσιογράφος Ειρήνη Νικολοπούλου.

Το Φεστιβάλ Χίου (The Chios Festival) δεν είναι απλώς μια σειρά εκδηλώσεων. Είναι μια πλατφόρμα διεθνούς προβολής της Χίου, συνδέοντας επιστήμονες, καλλιτέχνες και διανοούμενους με την τοπική ιστορία και σύγχρονες ευαισθησίες. Το φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα της UNESCO Greece, της Ιταλικής Πρεσβείας και της Ελβετικής Πρεσβείας.

Το ντοκιμαντέρ «Callas» στο Μουσείο Μαρία Κάλλας, παρουσίᾳ του σκηνοθέτη

Από

Με αφορμή την ημέρα μνήμης θανάτου της Μαρίας Κάλλας στις 16 Σεπτεμβρίου, το Μουσείο Μαρία Κάλλας, σε συνεργασία με το British Council, σας προσκαλεί σε δύο ιδιαίτερες εκδηλώσεις αφιερωμένες στην κορυφαία ντίβα.

(Μουσείο Μαρία Κάλλας)

 

Ο διεθνώς αναγνωρισμένος και πολυβραβευμένος Βρετανός σκηνοθέτης Τόνυ Πάλμερ θα παρευρεθεί σε δύο τιμητικές προβολές του εμβληματικού του ντοκιμαντέρ Callas (2007), έργο που ξεκίνησε όσο η Μαρία Κάλλας ήταν ακόμη εν ζωή και ολοκληρώθηκε μετά τον θάνατό της.

Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ταινία παρουσίᾳ του δημιουργού και να ακούσει σκέψεις για το έργο, αλλά και την τέχνη του μουσικού ντοκιμαντέρ, ενός είδους στο οποίο ο Τόνυ Πάλμερ θεωρείται από τους κορυφαίους εκφραστές παγκοσμίως.

Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται με την ευγενική υποστήριξη των Divani Collection Hotels, χορηγός φιλοξενίας.

Προβολές: Τρίτη 16 & Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2025, ώρα 19:00

Διάρκεια ντοκιμαντέρ: 90 λεπτά. Θα ακολουθήσει συζήτηση.

Είσοδος: 10€ (περιλαμβάνεται η είσοδος στη μόνιμη έκθεση του μουσείου προαιρετικά, πριν την έναρξη της προβολής)

Για να κλείσετε θέση, μεταβείτε εδώ.

* * * * *

Μουσείο Μαρία Κάλλας

Μητροπόλεως 44, Αθήνα

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 21 0440 4204

Ε-mail: info@mariacallasmuseum.gr

Η παιδική ανάμνηση του Ρόμπερτ Σούμαν

Από

Ενώ είστε ξύπνιοι αλλά χαλαροί, ένα όνειρο – που όμως δεν είναι όνειρο – μπορεί να αρχίσει να ξετυλίγεται μπροστά σας. Είναι ο λεγόμενος ρεμβασμός ή ονειροπόληση – μια απελευθέρωση από την προσοχή και τις φροντίδες που απαιτεί η καθημερινότητα. Συναισθήματα από την παιδική ηλικία πλημμυρίζουν τη συνείδησή σας και για λίγες στιγμές ο πραγματικός και ο φανταστικός κόσμος γίνονται ένα.

Αυτό είναι το «Träumerei» («Ονειροπόλημα») του Γερμανού συνθέτη του 19ου αιώνα Ρόμπερτ Σούμαν (1810-1856). Αποτελεί το έβδομο από τα δεκατρία μικρά πιανιστικά κομμάτια της συλλογής Kinderszenen («Σκηνές από την παιδική ηλικία»). Σήμερα είναι το πιο γνωστό μεμονωμένο έργο του, αν και τότε ήταν μέρος της προσπάθειάς του να ξεπεράσει μια οικονομική δυσκολία και να καταφέρει να παντρευτεί τον έρωτα της ζωής του, την Κλάρα Βικ.

Το 1838, ο Σούμαν ήταν 28 ετών. Όλη του τη ζωή έγραφε μουσική για πιάνο. Όσο εμβάθυνε στις δυνατότητες του οργάνου, οι συνθέσεις του γίνονταν όλο και πιο πολύπλοκες και απαιτητικές, με αποτέλεσμα να έχουν μικρή απήχηση και χαμηλές πωλήσεις. Ένα πιο απλό μουσικό ύφος κρίθηκε αναγκαίο ώστε να καταφέρει να συγκεντρώσει χρήματα για τη δικαστική διαμάχη με τον πατέρα της Κλάρα, που αρνιόταν τον γάμο τους.

Η Κλάρα συνήθιζε να λέει πως ο Ρόμπερτ ήταν «σαν παιδί» με πολλούς τρόπους. Ο συνθέτης πήρε αυτή την παρατήρηση ως έμπνευση για το 15ο του έργο (Opus 15), τις Σκηνές από την παιδική ηλικία. Οι τίτλοι των κομματιών ήταν χαρακτηριστικοί: «Τυφλόμυγα», «Ο ιππότης με το ξύλινο αλογάκι», «Ένα παιδί που αποκοιμιέται» και φυσικά το «Ονειροπόλημα». Δεν προοριζόταν για παιδιά, αλλά για ενήλικες που αναζητούσαν την ανάμνηση της παιδικής ηλικίας.

Παρόλα αυτά, το τεχνικό τους επίπεδο ώθησε τον Σούμαν αρχικά να τα χαρακτηρίσει ως «εύκολα κομμάτια», έναν τίτλο που σύντομα εγκατέλειψε. Η συλλογή είχε εμπορική επιτυχία και τον βοήθησε να ανακάμψει οικονομικά.

Πορτρέτο του Ρόμπερτ Σούμαν το 1839, στη Βιέννη. Λιθογραφία. (Public Domain)

 

«Εύκολα», μα συγκινητικά

Τα δεκατρία κομμάτια των Kinderszenen μπορεί να είναι σχετικά απλά από τεχνική άποψη, όμως απαιτούν λεπτότητα στην αφή και βαθιά κατανόηση της μουσικής φράσης. Σχεδόν όλοι οι μεγάλοι πιανίστες του τελευταίου αιώνα τα έχουν συμπεριλάβει στο ρεπερτόριό τους, με πιο διάσημο τον Βλαντίμιρ Χόροβιτς.

Ο Ρώσος πιανίστας Βλαντίμιρ Χόροβιτς (1904–1989) κατά τη διάρκεια συναυλίας στο Concertgebouw του Άμστερνταμ. Ολλανδία, 26 Νοεμβρίου 1986. (Staff/AFP μέσω Getty Images)

 

Η τεχνική δεξιότητα του Χόροβιτς υπήρξε θρυλική – η ερμηνεία του στη δυσκολότατη Σονάτα Νο. 2 του Ραχμάνινοφ έμεινε στην ιστορία. Κι όμως, διάλεξε να παίξει το «Träumerei» σε δύο σημαντικές στιγμές της καριέρας του: στην εμφάνισή του στον Λευκό Οίκο για τον Πρόεδρο Τζίμμυ Κάρτερ το 1978 και ως encore στην συναισθηματική του επιστροφή στη Μόσχα το 1986.

Το «Träumerei» είναι γραμμένο σε Φα μείζονα, σε τετράσημο μέτρο, και με ένδειξη «Moderato». Τα τέσσερα πρώτα μέτρα παρουσιάζουν ένα απλό θέμα λαχτάρας: μια παρατεταμένη νότα, ακολουθούμενη από νότες που ανεβαίνουν νοσταλγικά και κατόπιν κατεβαίνουν απαλά. Η φράση αυτή απαντάται με τέσσερα ακόμη μέτρα, που οδηγούν το θέμα σε μια ελαφρώς διαφορετική αρμονική κατεύθυνση. Πρόκειται για τη συνηθισμένη δομή πολλών μελωδιών.

Στην εκτέλεση του πιανίστα Τιμ Κο, τα πρώτα οκτώ μέτρα επαναλαμβάνονται εξ ολοκλήρου. Στη συνέχεια ακολουθεί αυτό που στη σύγχρονη μουσική θα ονομάζαμε «γέφυρα» – μια αντιθετική ενότητα που οδηγεί πίσω στην επανάληψη του αρχικού θέματος και καταλήγει σε ένα απλό, αλλά πλήρως ικανοποιητικό τέλος.

Μουσικό Φεστιβάλ Πάτμου 2025: Από 26 Αυγούστου έως 7 Σεπτεμβρίου η Πάτμος γεμίζει μουσική

Από

Η Πάτμος, το «ιερό νησί» του Αιγαίου, ετοιμάζεται να υποδεχθεί και φέτος δύο σπουδαίους μουσικούς θεσμούς, που έχουν πλέον καθιερωθεί στην πολιτιστική της ταυτότητα. Από τις 26 Αυγούστου έως τις 7 Σεπτεμβρίου 2025, το νησί θα φιλοξενήσει το 4ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Πάτμου και το 23ο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου, προσφέροντας στο κοινό σπάνιες μουσικές εμπειρίες με φόντο τη μοναδική ατμόσφαιρα του νησιού.

Η φετινή διοργάνωση διαρθρώνεται σε δύο ενότητες:

26-31 Αυγούστου 2025: Το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Πάτμου επιστρέφει για 4η χρονιά, φέρνοντας κοντά καταξιωμένους Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες σε συναυλίες υψηλής αισθητικής, με ρεπερτόριο από την κλασική έως τη σύγχρονη λόγια μουσική.

1-7 Σεπτεμβρίου 2025: Το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου, στον 23ο χρόνο του, συνεχίζει να δημιουργεί μια μυσταγωγική εμπειρία ήχων, φωτός και λόγου, παρουσιάζοντας έργα θρησκευτικού και πνευματικού χαρακτήρα σε κατανυκτικούς χώρους του νησιού.

«Το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής συμπληρώνει φέτος 23 χρόνια· συνταξιδεύοντας τα τελευταία 4 χρόνια μαζί με το Φεστιβάλ Μουσικής Πάτμου, είναι πλέον ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα γεγονότα του καλοκαιριού από το εγχώριο και το διεθνές τουριστικό κοινό που βρίσκεται στο νησί μας», δήλωσε ο δήμαρχος Πάτμου, Νικήτας Τσαμπαλάκης. «Εύχομαι ειλικρινά το φετινό Μουσικό Φεστιβάλ Πάτμου να αποτελέσει μια γιορτή της τέχνης, της πίστης και του πολιτισμού, μια διαρκή πηγή έμπνευσης και ενότητας για όλους μας».

Το φετινό πρόγραμμα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της διοργάνωσης,, αντλεί έμπνευση από την πλούσια ιστορία και τις μοναδικές ιδιαιτερότητες της Πάτμου, συνδέοντας τη μουσική εμπειρία με το ένδοξο παρελθόν και τη διαχρονική αισθητική γοητεία του νησιού.

Γνωστό σε όλο τον κόσμο ως «το νησί της Αποκάλυψης» – εκεί όπου, σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος έγραψε το ομώνυμο ιερό κείμενο της Αποκάλυψης – η Πάτμος θεωρείται η «βασίλισσα» των Δωδεκανήσων. Η άγρια φυσική της ομορφιά, σε συνδυασμό με την απαράμιλλη πολιτιστική και θρησκευτική της κληρονομιά, την καθιστούν έναν από τους πιο γοητευτικούς και ελκυστικούς προορισμούς της Ελλάδας.

4° Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου

Θα συμμετέχουν μουσικοί όπως οι βιολονίστες Irène Duval, Michael Guttman, Barnabas Kelemen, Katalin Kokas, Giulia Pianini Mazzucchetti, οι τσελίστες Steven Isserlis, Christophe Coin, Henri Demarquette, οι πιανίστες Alessandra Ammara, Michel Dalberto, Maya Oganyan, Roberto Prosseda, ο μπαντονεονίστας Lysandre Donoso, η σοπράνο Katerina Mina, το κουαρτέτο Adorno και η Ορχήστρα Δωματίου των Βρυξελλών.

Το πρόγραμμα θα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα από τον βιεννέζικο κλασικισμό του Μότσαρτ και του Σούμπερτ (με τη Σουμπερτιάδα στις 27 Αυγούστου, στη μνήμη του Guido Zaccagnini) έως τον εκλεκτικισμό του εικοστού αιώνα του Maurice Ravel, του George Gershwin και του Astor Piazzolla, αρκετές από τις συνθέσεις του οποίου θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ.

Παρών θα είναι και ο θρυλικός σκηνοθέτης Bruno Monsaingeon, στον οποίο θα αφιερωθεί μια βραδιά με την προβολή ενός από τα πιο τελευταία του ντοκιμαντέρ.

Ο Monsaingeon θα είναι ένας από τους δασκάλους μιας σειράς masterclass πιάνου, αφιερωμένων σε τέσσερις προσκεκλημένους νέους πιανίστες (Federico Foglizzo, Filippo Lugnan, Andrea Mariani, Nicolas Ventura), οι οποίοι θα έχουν επίσης την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μαθήματα με τους Michel Dalberto, Alessandra Ammara και Roberto Prosseda και θα εμφανιστούν σε συναυλία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.

Θα υπάρξουν, επίσης, εκδηλώσεις αφιερωμένες στους νέους μαθητές μουσικής της Πάτμου, τις οποίες συντονίζουν οι Olive Wetter και Corinne Bodmer.

Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα προβληθεί και το ντοκιμαντέρ «Πάτμος – Ένα μουσικό ντοκιμαντέρ», παραγωγής του Συλλόγου Μουσικού Φεστιβάλ Πάτμου και σε σκηνοθεσία του Alberto Girotto, το οποίο θα μεταδοθεί σε πολλές χώρες από τα τηλεοπτικά κανάλια του ομίλου Stingray Multimedia Group.

«Το Μουσικό Φεστιβάλ Πάτμου», όπως δήλωσε ο Luigi Pianini Mazzucchetti, πρόεδρος του Φεστιβάλ, «είναι μια εκδήλωση που συνδυάζει την καλλιτεχνική ποιότητα και την ανάδειξη της Πάτμου, με συναυλίες που ζωντανεύουν σε διαφορετικές και υποβλητικές τοποθεσίες. Το φετινό πρόγραμμα διακρίνεται από την παρουσία πολύπλευρων καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο. Πολλές ευχαριστίες στους διοργανωτές, που με πάθος και δημιουργικότητα ξέρουν πώς να χτίζουν μια διεθνή μουσική εμπειρία χρόνο με το χρόνο».

23° Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής

Το φετινό πρόγραμμα θα περιλαμβάνει αριστουργήματα μουσικής δωματίου εμπνευσμένα από τη θρησκευτική μουσική, όπως το Quatuor pour la fin du temps του Olivier Messiaen, το οποίο θα ερμηνεύσει η «Dream Team», αποτελούμενη από τους Steven Isserlis, Pierre Genisson, Irène Duval και Maya Oganyan, και το έργο «Τα τελευταία επτά λόγια του Χριστού» του Franz Joseph Haydn, στην έκδοση για κουαρτέτο εγχόρδων, που ανατέθηκε στο κουαρτέτο Adorno.

Η Ελληνίδα σοπράνο Ελένη Λυδία Σταμέλλου θα παρουσιάσει ένα ρεσιτάλ αφιερωμένο στις Cantigas de Santa Maria μαζί με τον λαουτιέρη Michael Eberle και τον τσελίστα Antoine Billet.

Η έναρξη και το κλείσιμο του Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου θα ανατεθούν σε δύο μεγάλες χορωδίες της ελληνορθόδοξης παράδοσης.

Την ημέρα έναρξης του λειτουργικού έτους της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας, την 1η Σεπτεμβρίου, την εναρκτήρια συναυλία θα δώσει η χορωδία MusicΑeterna Byzantina, που ιδρύθηκε από τον Θεόδωρο Κουρεντζή και διευθύνεται από τον Αντώνιο Κουτρουμπή, με ένα πρόγραμμα αφιερωμένο στη φυσιογνωμία του Αποστόλου Ιωάννη, ο οποίος έγραψε την Αποκάλυψη στην Πάτμο.

Το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής θα ολοκληρωθεί στις 7 Σεπτεμβρίου με τη δεύτερη από τις δύο συναυλίες της Αρμενικής Χορωδίας Δωματίου, υπό τη διεύθυνση του Robert Mlkenyan, η οποία θα ερμηνεύσει την αρμενική θεία λειτουργία Patarag σε μελοποίηση του Αρχιμανδρίτη Komitas (1869-1935).

«Όπως κάθε χρόνο, το Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει πάνω από εβδομήντα μουσικούς και πολλά μουσικά όργανα στο νησί, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου πιάνου Fazioli που θα μεταφερθεί από τη μία πλευρά στην άλλη, αντιμετωπίζοντας απότομες αναβάσεις και στενά περάσματα για να φτάσει στους χώρους των συναυλιών», επισημαίνει ο Massimo Fino, εκτελεστικός διευθυντής του Patmos Music Festival και συμπληρώνει: «Κοινό και μουσικοί θα ζήσουν μια μοναδική εμπειρία στην οποία κάθε νότα αμφισβητεί, ενθουσιάζει, ενώνει».

Όλες οι συναυλίες είναι δωρεάν και ανοιχτές στο κοινό. Απαιτείται, όμως, η εξασφάλιση θέσης έπειτα από την ιστοσελίδα του Φεστιβάλ, στην οποία επίσης μπορεί κανείς να διαβάσει το αναλυτικό πρόγραμμα, τα βιογραφικά των συντελεστών και τους χαιρετισμούς των διοργανωτών.

Το φεστιβάλ διοργανώνεται από κοινού από τον δήμο Πάτμου και την Associazione Patmos Music Festival και οφείλει την ύπαρξή του, πρωτίστως, στη γενναιοδωρία των χορηγών του, ιδίως του κύριου χορηγού Alain Rauscher.

Υποστηρίζεται, τέλος, από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τον Δήμο Πάτμου, τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, την Blue Star Ferries, την Dodekanissos Sea Ways και το Aktis Hotel.

Σύρος: 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου ΑΝΩ

Από

Η Άνω Σύρος φορά τα γιορτινά της και γίνεται και φέτος το επίκεντρο μιας ξεχωριστής πολιτιστικής εμπειρίας. Το 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Εκκλησιαστικού Οργάνου ΑΝΩ ανοίγει την αυλαία του, φέρνοντας στο ιστορικό σκηνικό του Καθεδρικού Ναού Αγίου Γεωργίου ήχους που γεφυρώνουν αιώνες μουσικής παράδοσης. Με διεθνώς αναγνωρισμένους σολίστ, συναυλίες υψηλής καλλιτεχνικής αξίας και παράλληλες δράσεις που συνδέουν την πλούσια κληρονομιά του νησιού με το παρόν της καλλιτεχνικής δημιουργίας, το Φεστιβάλ συνεχίζει να επιβεβαιώνει τον ρόλο του ως κορυφαίο σημείο συνάντησης για τους λάτρεις της μουσικής και του πολιτισμού.

Δευτέρα, 18 Αυγούστου

Οι Πολωνοί βιρτουόζοι Bartosz Jakubczak, εκκλησιαστικό όργανο, και Tomasz Woźniak, τρομπέτα, παρουσιάζουν ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα από το Μπαρόκ έως τον 20ό αιώνα που περιλαμβάνει γνωστές και αγαπημένες συνθέσεις, όπως το Καρούζο του Λούτσιο Ντάλλα και το θέμα της ταινίας Χριστόφορος Κολόμβος του Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Τετάρτη 20 Αυγούστου

Η Ελένη Κεβεντσίδου στο εκκλησιαστικό όργανο και η σοπράνο Χριστίνα Ασημακοπούλου, σε έργα της κλασικής παράδοσης, αποσπάσματα από το West Side Story του Λέοναρντ Μπέρνσταϊν και γνωστά τραγούδια των Μίκη Θεοδοράκη και Μάνου Χατζιδάκι.

Σάββατο 23 Αυγούστου

Η ορχήστρα του Φεστιβάλ ΑΝΩ με σολίστ τη 16χρονη βιολονίστρια Νικολία Γαρουφαλίδου και τη διεύθυνση του αρχιμουσικού Νίκου Χαλιάσα, σε ένα πολυσχιδές πρόγραμμα που ολοκληρώνει ιδανικά το φετινό αφιέρωμα του Φεστιβάλ στα 100 χρόνια από τη γέννηση των δύο μεγάλων σύγχρονων Ελλήνων συνθετών.

* * * * *

Παράλληλα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, φιλοξενείται στον Καθεδρικό Ναό η έκθεση ζωγραφικής «Η Έκσταση της Αγίας Καικιλίας», με επιμέλεια της Αγνής Ρούσσου, όπου το αντίγραφο του γνωστού πίνακα του αναγεννησιακού ζωγράφου Ραφαήλ πλαισιώνεται από έργα σύγχρονων καλλιτεχνών, οι οποίοι δημιουργούν έναν διάλογο μαζί του, με κοινό παρονομαστή τις έννοιες της μουσικής και της πνευματικότητας.

Το ΑΝΩ Festival συνεχίζει για ένατη χρονιά να αποτελεί σημείο αναφοράς για τους φίλους της μουσικής, της ιστορίας και της πνευματικότητας, καθιστώντας την Άνω Σύρο τόπο πολιτισμικής συνάντησης.

* * * * *

Καθεδρικός Ναός Αγίου Γεωργίου, Άνω Σύρος

Ώρα έναρξης: 20:00

Η είσοδος είναι ελεύθερη σε όλες τις συναυλίες και την έκθεση.

Φρεντερίκα φον Στάντε: «Η μουσική είναι το μεγαλύτερο δώρο της ζωής μου»

Από

Γεννημένη στο Νιου Τζέρσεϋ, η φον Στάντε μεγάλωσε στην Ουάσιγκτον και τη Νέα Υόρκη και, αν και δεν προέρχεται από οικογένεια μουσικών, αγάπησε το τραγούδι από μικρή ηλικία.

Ξεκίνησε να λαμβάνει επίσημη εκπαίδευση ως έφηβη, ενώ αργότερα φοίτησε στο Mannes School of Music της Νέας Υόρκης, όπου σπούδασε υπό τον Σεμπάστιαν Ένγκελμπεργκ.

Αποκαλεί τον Ένγκελμπεργκ έναν από τους ‘πρώτους αγγέλους της ζωής της’, επειδή ήταν η συμβουλή του που την ώθησε να κάνει οντισιόν για τη Metropolitan Opera, όπου βρέθηκε μεταξύ των ημιφιναλίστ. Από εκεί ξεκίνησε η επαγγελματική της καριέρα, που της άνοιξε τις πόρτες για εμφανίσεις σε όλο τον κόσμο.

Η τύχη έπαιξε μεγάλο ρόλο στην καριέρα της, όπως λέει η ίδια, καθώς συχνά βρισκόταν στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή.

«Στην αρχή της καριέρας μου είχα έναν από τους καλύτερους μάνατζερ όλων των εποχών, τον Μάθιου Επστάιν. Ήταν μάνατζερ της [μέτζο σοπράνο] Μέριλυν Χορν και πολλών άλλων μεγάλων τραγουδιστών», είπε η τραγουδίστρια. «Ήξερε ακριβώς τι έπρεπε να κάνω. Εγώ δεν ήξερα ότι με οδηγούσε σε ρόλους που με οδηγούσαν σε άλλους ρόλους, και ήμουν τυχερή που συνεργάστηκα μαζί του και όχι με κάποιον άλλο ατζέντη εκείνη την εποχή».

Η φον Στάντε έζησε και στη Γαλλία, για περίπου έξι χρόνια, κατά την εφηβεία. «Λάτρεψα τη γλώσσα, τους ανθρώπους, την αρχιτεκτονική, την ύπαιθρο. Λάτρεψα το φαγητό, τη διακόσμηση. Η ζωή εκεί με άγγιξε», δήλωσε.

Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά της κομμάτια είναι ένα από τα πιο κλασικά ρομαντικά γαλλικά τραγούδια, το La Vie en Rose της Εντίθ Πιάφ.

Θυμάται τα γυμνασιακά της χρόνια στη Γαλλία: «Μέρος της καθημερινής μας εργασίας ήταν να διαβάζουμε τουλάχιστον 25 σελίδες από τον Λαμαρτέν, τον Βολταίρο ή τον Σαιντ-Εξυπερύ, και δεν μας επιτρεπόταν να χρησιμοποιούμε λεξικό. Με τις γνώσεις που είχαμε της γλώσσας, έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό μας για να φανταστούμε τι σήμαιναν οι άγνωστες λέξεις».

Ο αγαπημένος ρόλος της στην όπερα ήταν αυτός του Κερουμπίνο, του νεαρού ακόλουθου στο έργο του Μότσαρτ «Οι γάμοι του Φίγκαρο».

«Σκέφτεται πάντα τον έρωτα και το πάθος, και πότε είναι χαρούμενος πότε λυπημένος. Έχει όλη την ενέργεια, τα συναισθήματα και την ψυχική αστάθεια ενός εφήβου», είπε. «Έχω παίξει πολλούς ρόλους αγοριών αυτής της ηλικίας και είναι διασκεδαστικό να προσπαθώ να τα βγάλω πέρα, ειδικά ως γυναίκα».

Ο αγαπημένος της χώρος για παραστάσεις είναι η Metropolitan Opera House στη Νέα Υόρκη, επειδή της αρέσει η αρχιτεκτονική της και οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί.

«Για κάθε τραγουδιστή που βρίσκεται στη σκηνή, για τον καθένα ξεχωριστά, υπάρχουν δέκα άνθρωποι πίσω του, που τον βοηθούν να φτάσει εκεί: ο δάσκαλος φωνητικής, ο εκπαιδευτής, ο πιανίστας, ο μαέστρος, ο σκηνοθέτης, η ενδυματολόγος, η κομμώτρια, ο μακιγιέρ, όλοι οι βοηθοί σκηνής».

Μεταξύ των διακρίσεων της φον Στάντε περιλαμβάνονται ο τίτλος του Ιππότη του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων, η υψηλότερη πολιτική διάκριση της Γαλλικής κυβέρνησης για τις τέχνες, δύο βραβεία Grand Prix du Disque και εννέα υποψηφιότητες για Grammy. Έχει ηχογραφήσει πάνω από 60 άλμπουμ και έχει εμφανιστεί πολλές φορές στον Λευκό Οίκο, όπου τραγούδησε για τέσσερις προέδρους, μεταξύ των οποίων και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν.

«Δεν θυμάμαι τι τραγούδησα για τον πρόεδρο Ρέιγκαν, αλλά τον λάτρευα· ήταν τόσο καλοί και ευγενικοί μαζί μου. Ήταν πολύ, πολύ ξεχωριστό.»

Παραδέχεται ότι είχε τρακ, ειδικά πέντε λεπτά πριν από μια παράσταση, αλλά μόλις ανέβαινε στη σκηνή, το τρακ μετατρεπόταν σε «μία ανήσυχη ευφορία».

«Όλοι οι τραγουδιστές μιλάμε για αυτούς τους κριτές που κάθονται στον ώμο μας και λένε ‘ω, αυτό είναι πλατύ’, ‘ω όχι, αυτό είναι κοφτό’. Η δουλειά μας είναι να τους κάνουμε να σωπάσουν και να επικεντρωθούμε σε αυτό που κάνουμε και στο μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε, γιατί το υπέροχο με το τραγούδι και την όπερα είναι ότι έχουμε ιστορίες να πούμε, και όσο περισσότερο συγκεντρώνεσαι στην ιστορία τόσο πιο ευτυχισμένος θα είσαι. Αυτή είναι η δουλειά μας. Αυτό είναι που πρέπει να δώσουμε στο κοινό», λέει.

Οι πιο δύσκολες μέρες της είναι όταν αισθάνεται ότι η φωνή της, όπως ένα όργανο, δεν είναι στο φόρτε της – η κούραση, ο καιρός και η ξηρότητα είναι παράγοντες που την επηρεάζουν.

«Όπως και η ζωή, που ποτέ δεν έχει απόλυτη αρμονία, η τέλεια συντονισμένη φωνή δεν υπάρχει· τα περισσότερα πράγματα είναι ατελή… Είναι αυτή η προσπάθεια που μας κάνει να συνεχίζουμε να προσπαθούμε, να μαθαίνουμε και να προοδεύουμε», παρατηρεί.

Για να προστατεύσει τη φωνή της, φροντίζει το σώμα της και διατηρείται υγιής. Επίσης, προσφέρει στην κοινότητά της. «Το να είσαι καλός με τους άλλους φέρνει καλοσύνη και σε σένα», υποστηρίζει. Η φον Στάντε, που έγινε 80 ετών την 1η Ιουνίου, είναι ημι-συνταξιούχος.

Εδώ και 20 χρόνια, είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Young Musicians Choral Orchestra στο Μπέρκλεϋ. Το πρόγραμμα προσφέρει μαθήματα κλασικής μουσικής, τζαζ, όπερας και μουσικού θεάτρου σε παιδιά από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Σύμφωνα με την ομάδα, βασίζεται σε ένα τρίπτυχο μουσικής, ακαδημαϊκών επιδόσεων και πολιτικής αγωγής. Τα παιδιά πρέπει να είναι πειθαρχημένα στη μουσική εκπαίδευση, να διατηρούν έναν ελάχιστο μέσο όρο βαθμολογίας 2,5 και να συμπεριφέρονται με αξιοπρέπεια σε κάθε περίσταση.

Η συμβουλή της φον Στάντε στους νέους που θέλουν να πετύχουν στις καλλιτεχνικές τους προσπάθειες είναι να μην είναι υπερβολικά επικριτικοί απέναντι στον εαυτό τους, κάτι που συμβαίνει σε πολλούς καλλιτέχνες. Αντ’ αυτού, προτείνει να φτιάξουν έναν σύντομο κατάλογο με πράγματα που θέλουν να πετύχουν και να εργάζονται για αυτά κάθε μέρα.

«Είναι δύσκολο μερικές φορές να συγχωρούμε [τον εαυτό μας], αλλά και πολύ εποικοδομητικό», σημειώνει, προσθέτοντας ότι υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις.

«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν τα καταφέρνουν, που ίσως όμως γίνονται υπέροχοι δάσκαλοι ή υπέροχοι γονείς.»

Της Ilene Eng

 

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: Το πρόγραμμα της καλλιτεχνικής περιόδου 2025/2026 – Οι σημαντικότερες εκδηλώσεις

Από

Το φετινό δυναμικό πρόγραμμα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών γεφυρώνει τη διεθνή πρωτοπορία με την εγχώρια δημιουργία και φιλοξενεί ερμηνευτές και σύνολα παγκόσμιας ακτινοβολίας, διακεκριμένους Έλληνες καλλιτέχνες, εμβληματικές μορφές του θεάτρου και του χορού, και παραγωγές για όλη την οικογένεια.

Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός για την περίοδο 2025-2026 φέρνει στη σκηνή του Μεγάρου κορυφαίους ερμηνευτές, σημαντικές ορχήστρες και δυναμικές συνεργασίες διεθνούς κύρους. Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζουν η σοπράνο Asmik Grigorian (Ασμίκ Γκριγκοριάν) με τον πιανίστα Lukas Geniušas (Λούκας Γκένιουσας, 17.10.2025), το δίδυμο Sol Gabetta & Bertrand Chamayou (Σολ Γκαμπέτα & Μπερτράν Σαμαγιού, 22.10.2025), η επιστροφή του Θεόδωρου Κουρεντζή και της Ορχήστρας Utopia (14 & 15.11.2025), το Χριστουγεννιάτικο Ορατόριο του J.S. Bach με τους Les Arts Florissants (Λες Αρτ Φλορισάν) υπό τον Paul Agnew (Πολ ‘Αγκνιου, 16.12.2025), η London Philharmonic Orchestra (Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου) με τον Paavo Järvi (Πάαβο Γέρβι) και τον Alexandre Kantorow (Αλεξάντρ Καντερόφ, 7.3.2026), καθώς και η Philharmonia Orchestra υπό τον Λεωνίδα Καβάκο με τον σολίστ Kian Soltani (Κιαν Σολτάνι, 9.5.2026). Η Καμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής με τον σπουδαίο μαέστρο Γιώργο Πέτρου, παρουσιάζουν τρεις μεγάλες συναυλίες με όργανα εποχής και την καθιερωμένη πρωτοχρονιάτικη συναυλία με βαλς της οικογένειας Στράους.

Σημαντική στιγμή της σεζόν αποτελεί το Φεστιβάλ της ‘Ανοιξης (Μάρτιος – Απρίλιος 2026) με ερμηνείες και των πέντε κοντσέρτων για πιάνο του Beethoven από τον Kiril Gerstein (Κιρίλ Γκέρσταϊν) και την Chamber Orchestra of Europe, καθώς και όλων των κοντσέρτων για πιάνο του Rachmaninoff από τον Denis Kozhukhin (Ντενίς Κοζούκιν) και την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ενώ η παρουσίαση του νέου έργου του Rufus Wainwright (Ρούφους Γουέινραϊτ) Dream Requiem (26.3.2026) με τη Chiara Mastroianni (Κιάρα Μαστροϊάνι) ως αφηγήτρια και τη σοπράνο Caitlin Gotimer (Κέιτλιν Γκότιμερ), συμπληρώνουν τη σκηνή των μεγάλων συμφωνικών παραγωγών.

Μεγάλοι ερμηνευτές

Η διεθνούς φήμης σοπράνο Asmik Grigorian, ερμηνεύτρια με εκρηκτική παρουσία και βαθιά εκφραστικότητα, ανοίγει την καλλιτεχνική χρονιά (17.10.2025), συνοδευόμενη από τον πιανίστα Lukas Geniušas, με ένα λυρικό πρόγραμμα αφιερωμένο σε έργα των Τσαϊκόφσκι και Ραχμάνινοφ.

Στις 22.10.2025, δύο κορυφαίοι σολίστες, η τσελίστα Sol Gabetta και ο πιανίστας Bertrand Chamayou, ενώνουν τις δυνάμεις τους σε ένα ρεπερτόριο υψηλών απαιτήσεων, από τον Μέντελσον και τον Μπραμς έως τους σύγχρονους Rihm και Widmann (Ριμ & Ουάιντμαν).

Μεγάλες Ορχήστρες – Μεγάλοι Μαέστροι

Στις 14 και 15.11.2025, ο Θεόδωρος Κουρεντζής επιστρέφει με την Ορχήστρα Utopia, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα το συμφωνικό αριστούργημα του Βάγκνερ The Ring without Words (Το Δαχτυλίδι χωρίς λόγια), στην εμβληματική διασκευή του Lorin Maazel – ένα συμφωνικό ταξίδι στον μύθο του Δαχτυλιδιού.

Την εορταστική περίοδο, στις 16.12.2025, οι Les Arts Florissants υπό τον Paul Agnew ερμηνεύουν τέσσερις από τις έξι καντάτες του Χριστουγεννιάτικου Ορατορίου του Γ.Σ. Μπαχ, με ένα εξαιρετικό επιτελείο σολίστ και χορωδών, σε μια συναυλία που φωτίζει μουσικά το πνεύμα των Χριστουγέννων.

Στις 28.1.2026, το Lucerne Festival Strings συμπράττει με τον Augustin Hadelich (Αουγκουστίν Χάντελιχ), έναν από τους πιο αγαπητούς βιολονίστες της εποχής μας, σε μια βραδιά δεξιοτεχνίας και μουσικής ωριμότητας.

Η London Philharmonic Orchestra εμφανίζεται στο Μέγαρο στις 7.3.2026 υπό τη διεύθυνση του Paavo Järvi, με σολίστ τον πολυβραβευμένο πιανίστα Alexandre Kantorow.

Στις 18 και 19.3.2026, η Chamber Orchestra of Europe με μαέστρο και σολίστ τον Kiril Gerstein, επιστρέφει στην Αθήνα, εκπροσωπώντας το υψηλότερο επίπεδο ερμηνείας στον ευρωπαϊκό χώρο.

Η Constellation Choir & Orchestra υπό τον Sir John Eliot Gardiner (Σερ Τζον Έλιοτ Γκάρντινερ) θα πραγματοποιήσει στις 3.4.2026 την πρώτη της εμφάνιση στο Μέγαρο, φέρνοντας μαζί της τον δραματικό ήχο και το εντυπωσιακό εύρος ενός νέου συμφωνικού σχήματος.

Η Philharmonia Orchestra εμφανίζεται στο Μέγαρο στις 9.5.2026 με μαέστρο τον Λεωνίδα Καβάκο και σολίστ τον χαρισματικό τσελίστα Kian Soltani, σε ένα πρόγραμμα διεθνούς απήχησης.

Kαμεράτα Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής

Η αρχή των συναυλιών για τη φετινή σεζόν, γίνεται στις 2 Νοεμβρίου με το Mozart Concerto Festival, όπου έργα όπως το Κοντσέρτο για δύο πιάνα K.365 και το Κοντσέρτο για φλάουτο και άρπα K.299 ζωντανεύουν με αυθεντικά όργανα – μεταξύ αυτών, άρπα του 1802 και πιάνα αντίγραφα του A. Walter, όμοια με εκείνο που κατείχε ο ίδιος ο Μότσαρτ. Αυθεντικοί ήχοι από την εποχή του Μότσαρτ ζωντανεύουν μέσα από την δεξιοτεχνία των μουσικών της Καμεράτα και σπουδαίων Ελλήνων σολίστ υπό τον Γιώργο Πέτρου, ενός από τους πλέον διακεκριμένους ειδικούς στην ιστορική ερμηνεία διεθνώς.

Στις 19 Νοεμβρίου, παρουσιάζονται δύο συμφωνικά αριστουργήματα του 1822: η «Ημιτελής» Συμφωνία του Σούμπερτ, που δεν παίχτηκε ποτέ όσο ζούσε, και η θρυλική Πέμπτη του Μπετόβεν. Και τα δύο έργα γράφτηκαν την ίδια χρονιά, το 1822. Στις 28 Δεκεμβρίου, το έργο Vespro della Beata Vergine του Μοντεβέρντι παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με όργανα εποχής από την Καμεράτα. Μια μεγάλη γιορτή της μπαρόκ μουσικής μέσα από την ερμηνεία του τενόρου και μαέστρου Emiliano Gonzalez Toro, που έχει συνεπάρει το κοινό και τους κριτικούς διεθνώς με τη τολμηρή και επαναστατική του προσέγγιση στα έργα του Μοντεβέρντι. Τέλος, στις 4 Ιανουαρίου, η Καμεράτα υποδέχεται το νέο έτος με μουσική της αυτοκρατορικής Βιέννης, σε βαλς του Γιόχαν Στράους Β΄ και της οικογένειάς του, υπό τη διεύθυνση του Διονύση Γραμμένου.

Κύκλος Ραχμάνινοφ

Το Μέγαρο αφιερώνει στο μεγάλο Ρώσο συνθέτη Sergei Rachmaninoff (Σεργκέι Ραχμάνινοφ) έναν θεματικό κύκλο, με τη συμμετοχή πέντε διακεκριμένων Ελλήνων πιανιστών: Βασίλης Βαρβαρέσος (28.11.2025), Βασίλης Τσαμπρόπουλος (9.12.2025), Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης (25.1.26), Αλεξία Μουζά (11.2.26) και Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου (26.2.2026).

Χριστούγεννα στο Μέγαρο

Από τις 20 Δεκεμβρίου 2025 έως τις 5 Ιανουαρίου 2026, το Μέγαρο μετατρέπεται σε θεατρική όαση για μικρούς και μεγάλους με το πρωτότυπο μιούζικαλ Ο Αλαντίν και οι τρεις Χριστουγεννιάτικες Ευχές. Με πρωταγωνιστή τον ZAF στον ρόλο του Αλαντίν και δημιουργική ομάδα που υπογράφουν η Μυρτώ Κοντοβά, η Σοφία Σπυράτου, η Χλόη Μάντζαρη, ο Στέφανος Κορκολής και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος, η παράσταση υπόσχεται μαγεία, χιούμορ και φαντασία.

Χορός στο Μέγαρο

Ο κύκλος Χορού φιλοξενεί κορυφαία συγκροτήματα από τον διεθνή χώρο: το καναδικό Grands Ballets Canadiens (7, 8, 9.11.2025) με έργο της Hélène Blackburn (Ελέν Μπλάκμπερν), και το ιστορικό Χοροθέατρο Pina Bausch (17-20.7.2026) σε έργο της ίδιας της Pina Bausch. Δύο παραστάσεις υψηλής ενέργειας και θεατρικής δύναμης.

Jazz@Megaron – Από 1 μέχρι 18.11.2025

Η σειρά Jazz@Megaron συνεχίζει με έντονο παλμό και διεθνή κατεύθυνση. Στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη θα εμφανιστούν το Stacey Kent Trio και στην Αίθουσα Banquet οι Richard Bona & Alfredo Rodriguez Trio (Ρίτσαρντ Μπόνα & Αλφρέδο Ροδρίγκεθ Τρίο), ενώ παράλληλα το Μέγαρο φιλοξενεί και σημαντικούς εκπροσώπους της ελληνικής jazz σκηνής.

Διεθνή Κουαρτέτα

Το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει εμφανίσεις δύο ιστορικών κουαρτέτων, το Borodin Quartet (19.1.2026) και το Juilliard Quartet (23.4.2026).

Αυτά τα κουαρτέτα εγχόρδων συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα σύνολα μουσικής δωματίου του 20ού αιώνα, έχοντας θέσει νέα πρότυπα δεξιοτεχνίας και ακρίβειας στη διεθνή σκηνή, και διαμορφώσει την ερμηνευτική παράδοση μιας ολόκληρης εποχής.

Φεστιβάλ της Άνοιξης – Μάρτιος/Απρίλιος 2026

Το Φεστιβάλ της Άνοιξης 2026 συγκεντρώνει κορυφαίες συμφωνικές εκδηλώσεις και παραγωγές: πέρα από τη London Philharmonic Orchestra και τη Constellation Choir & Orchestra, το πρόγραμμα περιλαμβάνει το συμφωνικό έργο Dream Requiem του δημοφιλούς τραγουδοποιού Rufus Wainwright (Ρούφους Γουέινραϊτ). Η παράσταση, σε πρώτη παρουσίαση στην Ελλάδα, φέρνει στη σκηνή τη γοητευτική Chiara Mastroianni (Κιάρα Μαστροϊάνι) ως αφηγήτρια, τη σοπράνο Caitlin Gotimer (Κέιτλιν Γκότιμερ), και τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, υπό τη διεύθυνση του φημισμένου Φινλανδού μαέστρου Mikko Franck (Μίκο Φρανκ).

Ακολουθούν δύο μοναδικοί μαραθώνιοι: ο Kiril Gerstein (Κίριλ Γκέρσταϊν) ερμηνεύει τα πέντε κοντσέρτα για πιάνο του Beethoven με τη Chamber Orchestra of Europe, ενώ ο Denis Kozhukhin (Ντενίς Κοζούχιν) παρουσιάζει τα πέντε κοντσέρτα για πιάνο του Rachmaninoff με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών.

Επίσης, το Ballet du Grand Théâtre de Genève (17, 18 Μαρτίου 2026) με νέα χορογραφία του Sidi Larbi Cherkaoui (Σιντί Λάρμπι Σερκαουί).

Ορχήστρες in Residence

Και αυτή την καλλιτεχνική περίοδο, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ) και η Ελληνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων (ΕΛΣΟΝ) θα είναι κοντά μας με συναυλίες που αναδεικνύουν γνωστές αλλά και άγνωστες σελίδες της διεθνούς και ελληνικής εργογραφίας.

Στις 20 Δεκεμβρίου, ο κορυφαίος βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος συναντά επί σκηνής τον διακεκριμένο βιολοντσελίστα Τιμόθεο Γαβριηλίδη-Πέτριν, για μια σπάνια ερμηνεία του Διπλού Κοντσέρτου του Μπραμς, σε συνεργασία με την ΕΛΣΟΝ και τον μαέστρο Διονύση Γραμμένο. Η συναυλία ολοκληρώνεται με τη συμφωνία αρ. 9 του Ντβόρζακ, «Του Νέου Κόσμου», σε μια βραδιά που αναδεικνύει τη δυναμική και την εκφραστική ωριμότητα των νέων μουσικών της Ορχήστρας.

Εκπαιδευτικές δράσεις

Καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν, το Μέγαρο προτείνει δράσεις για μικρούς και μεγάλους (οικογένειες, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, σχολεία), οι οποίες χάρη στη βιωματική και διαθεματική επαφή με τη μουσική και τη συνομιλία της με τις άλλες τέχνες, μας εισάγουν σε έναν κόσμο μαγικό. Μας καλεί να γνωρίσουμε τα μουσικά όργανα, να παρακολουθήσουμε συναυλίες, αφηγήσεις, προβολές, να πάρουμε μέρος σε εργαστήρια, να περιηγηθούμε στους χώρους του, να ανακαλύψουμε τα επαγγέλματά του, να γνωρίσουμε συντελεστές των εκδηλώσεων του καλλιτεχνικού προγράμματος.

annexM – Το κέντρο για τις εικαστικές τέχνες του Μεγάρου

Το annexM υπό τη διεύθυνση της Άννας Καφέτση προτείνει τρεις ενδιαφέρουσες και τολμηρές εκθέσεις.

Στον Κήπο του Μεγάρου (Σεπτ. 25-Μάιος 26), η δημιουργία της Τζένης Μαρκέτου που έχει τον τίτλο Folly for Songs for Funk Kinships, μας προσκαλεί σε ένα γλυπτικό περιβάλλον που αφουγκράζεται τις σχέσεις φροντίδας, υλικότητας και συνύπαρξης ανάμεσα σε ανθρώπινους και μη ανθρώπινους οργανισμούς.

Στο πλαίσιο του προγράμματος φιλοξενίας εικαστικών καλλιτεχνών με τίτλο Resident M, ο προσκεκλημένος για το 2025 διακεκριμένος καλλιτέχνης Γιώργος Δρίβας θα δημιουργήσει και θα παρουσιάσει ένα πειραματικό, πολυμερές περιπατητικό project διάρκειας μιας ώρας που διερευνά κριτικά τα δημιουργικά όρια της Τεχνητής Νοημοσύνης και κινείται στη τομή εικόνας, μουσικής, κειμένου/λόγου, performance και σκηνοθεσίας, σε επτά εναλλακτικούς χώρους του Μεγάρου (Οκτ. 25-Ιαν. 26).

Τέλος, η έκθεση του Ανδρέα Κασάπη (Νοε. 25-Ιαν. 26) που αποτελείται από ζωγραφικά έργα και κειμενικά στοιχεία τα οποία δημιουργούν αντισυμβατικά καλλιτεχνικά συμβάντα που συνδέονται με καίριες συζητήσεις σήμερα γύρω από τις σχέσεις ανθρώπου και τεχνητής νοημοσύνης και τις άγριες συγγένειες ανθρώπινων και μη ανθρώπινων οργανισμών.

* * * * *

Έναρξη προπώλησης για τις εκδηλώσεις Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου: 8 Σεπτεμβρίου 2025

Έναρξη προπώλησης για τις εκπαιδευτικές δράσεις του Μεγάρου: 15 Σεπτεμβρίου 2025

Έναρξη προπώλησης για τις συναυλίες της Ορχήστρας Utopia: 22 Σεπτεμβρίου 2025

Πληροφορίες

http://www.megaron.gr

https://www.facebook.com/megaron.gr

https://www.instagram.com/megaron_athens/

https://www.youtube.com/user/AthensConcertHall

Γ. Μαθιουλάκης, δ/ντής του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων: «Η φετινή θεματική διακηρύττει ένα μήνυμα αμοιβαίας αγάπης και σεβασμού μεταξύ των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο»

Από

«Ως σημαντική θεωρώ τη μουσική που έχει αντέξει στον χρόνο, που μπορεί να προκαλέσει συγκίνηση. Αυτή τη μουσική που όσο βαθύτερα την εξερευνά κανείς τόσο αποκαλύπτει νέους, κρυμμένους θησαυρούς», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων, Γιώργος Μαθιουλάκης, με αφορμή τη 13η διοργάνωση. Το Φεστιβάλ, που έχει εξελιχθεί πλέον σε θεσμό για τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού, θα πραγματοποιηθεί από τις 25 Αυγούστου έως και την 1η Σεπτεμβρίου 2025 όχι μόνο στο Συνεδριακό Κέντρο του Minoa Palace Resort, την κύρια έδρα του, αλλά και σε άλλους χώρους, «όπως το μαγικό αρχαίο θέατρο στα Άπτερα, αλλά και το Ηράκλειο, όπου φέτος θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μας συναυλία εκτός Χανίων», όπως πληροφορεί το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του.

Στην επέτειο των 80 χρόνων από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, αλλά και στη σκιά των ανοιχτών πολεμικών μετώπων στην Ευρώπη και στον κόσμο, το 13ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων ανατέμνει φέτος τις έννοιες «Πόλεμος και Ειρήνη». Οκτώ συναυλίες, δεκατρείς συνθέσεις του κλασικού αλλά και του σύγχρονου κλασικού ρεπερτορίου, είκοσι βιρτουόζοι μουσικοί από ολόκληρο τον κόσμο, τρεις χώροι και ενδιαφέρουσες παράλληλες δράσεις (όπως η τιμητική παρουσία της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου) πλαισιώνουν το ποικίλο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, που παραμένει εστιασμένο στη θεματολογία του: Θυμίζουμε ότι θα ερμηνευτούν ζωντανά, μεταξύ άλλων, μουσικά μνημεία για τα αμέτρητα θύματα της ναζιστικής λαίλαπας που σάρωσε την Ευρώπη, όπως το Όγδοο Κουαρτέτο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, το Κουιντέτο του Μιετσισλάβ Βάινμπεργκ και οι Μεταμορφώσεις του Ρίχαρντ Στράους, μεγαλειώδη κλασικά έργα για την Ευρώπη του ανθρωπισμού, της δημοκρατίας και της πολιτισμικής ακμής, όπως η Σονάτα για δύο πιάνα του Μότσαρτ και το Τρίο με κλαρινέτο του Μπετόβεν, αλλά και πρωτοποριακά αριστουργήματα του 20ού αιώνα, όπως το Κοντσερτίνο του Γιάνατσεκ και η Σονάτα για δύο πιάνα και κρουστά του Μπάρτοκ.

Ακόμη, σε έναν οφειλόμενο φόρο τιμής στον Μίκη Θεοδωράκη με την αφορμή της επετείου συμπλήρωσης ενός αιώνα από τη γέννησή του, το Φεστιβάλ παρουσιάζει ένα από τα πιο ρηξικέλευθα λόγια έργα του, το Τέταρτο Κουαρτέτο για έγχορδα, ενώ ο διάσημος βιρτουόζος του πιάνου Denis Kozhukhin θα ερμηνεύσει το επικών διαστάσεων έργο του Αμερικανού συνθέτη Φρεντερίκ Ρζέφσκι «Λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος», έναν συγκινητικό ύμνο του διαρκούς αγώνα κατά της απολυταρχίας και από τα πιο ενδιαφέροντα πιανιστικά έργα της εποχής μας.

Πώς όμως ξεκίνησαν όλα; Τι έχει αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια που πραγματοποιείται το Φεστιβάλ; Τι σηματοδοτεί το θέμα της φετινής διοργάνωσης; Σε αυτές και σε πολλές ακόμα ερωτήσεις του ΑΠΕ-ΜΠΕ απαντά ο Γιώργος Μαθιουλάκης, ψυχή του Φεστιβάλ, που φέτος, όπως ευελπιστεί ο ίδιος, θα ήθελε «να αποτελέσει μια αφορμή για να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα πίσω: Να αναλογιστούμε την αξία της ιστορικής γνώσης και να διδαχτούμε από το παρελθόν, το οποίο μας αποκαλύπτει και επιβεβαιώνει ότι πολλές φορές πράττουμε τα ίδια λάθη με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα».

Το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα και την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού, τη συνεργασία της Περιφέρειας Κρήτης και τη συνδρομή των Δήμων Χανίων, Ηρακλείου και Πλατανιά. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Ακολουθεί η συνέντευξη του Γ. Μαθιουλάκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη δημοσιογράφο Ελένη Μάρκου

Πότε και πώς ξεκίνησε η ιδέα για το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων;

Η ιδέα ξεκίνησε πριν το καλοκαίρι του 2012, όπου μαζί με τον σπουδαίο φίλο και τότε δάσκαλό μου Γιώργο Δεμερτζή θελήσαμε να οργανώσουμε μια συναυλία μουσικής δωματίου στην αίθουσα συνεδρίων του Minoa Palace Resort. Και οι δυο μας νιώσαμε την ανάγκη να δημιουργήσουμε κάτι που αφ’ ενός μάς έδινε χαρά και αφ’ ετέρου δεν είχαμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε στην «επαρχία». Σαφώς η μοναδική συναυλία που πραγματοποιήθηκε το 2012 δεν επαρκούσε για τον όρο «φεστιβάλ», αλλά έδωσε κατευθείαν το στίγμα για το όραμά μας. Παρουσιάσαμε δύο από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της μουσικής δωματίου για τρίο με πιάνο, το πολύ απαιτητικό 2o του Φραντς Σούμπερτ και το ιδιαίτερο 2ο ελεγειακό του Σεργκέι Ραχμάνινοφ.

Ποιο ήταν το αρχικό σκεπτικό της διοργάνωσης; Άλλαξε καθόλου στην πορεία;

Το αρχικό σκεπτικό ήταν να παρουσιάσουμε τη μουσική που θεωρούμε σημαντική, χωρίς αυτό φυσικά να έχει σχέση με οποιονδήποτε ελιτισμό. Ως σημαντική θεωρώ τη μουσική που έχει αντέξει στον χρόνο, που μπορεί να προκαλέσει συγκίνηση. Αυτή τη μουσική που όσο βαθύτερα την εξερευνά κανείς τόσο αποκαλύπτει νέους, κρυμμένους θησαυρούς. Τη μουσική που «μιλάει» μοναδικά στον νέο, αλλά και στον ώριμο άνθρωπο. Βέβαια, μια τέτοια μουσική χρειάζεται και την ανάλογη ερμηνεία. Από την πρώτη στιγμή κύριο μέλημά μας ήταν να εξασφαλίσουμε την υψηλότερη ποιότητα στο φεστιβάλ μας, συμπράττοντας με κορυφαίους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Έκτοτε, αυτή η φιλοσοφία έχει διατηρηθεί και παραμένει το κύριο μέλημά μας. Μάλιστα, θεωρώ ότι το αποτέλεσμα μάς έχει δικαιώσει και το Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από επιτυχημένα φεστιβάλ της Ευρώπης.

Βέβαια, σε σχέση με το 2012, πλέον το φεστιβάλ έχει αναπτυχθεί: οι συναυλίες έχουν αυξηθεί, όπως έχουν αυξηθεί και οι συνεργασίες με τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες. Επίσης, ενώ το Minoa Palace Resort παραμένει ο κύριος χώρος διεξαγωγής των συναυλιών, τα τελευταία χρόνια έχουμε επεκταθεί σε χώρους εκτός ξενοδοχείου, όπως το μαγικό αρχαίο θέατρο στα Άπτερα, αλλά και το Ηράκλειο, όπου φέτος θα πραγματοποιηθεί η πρώτη μας συναυλία εκτός Χανίων. Τέλος, εδώ και κάποια χρόνια ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην ανάδειξη νέων ταλαντούχων μουσικών, στους οποίους φροντίζουμε να δίδονται ευκαιρίες ερμηνείας δίπλα στους έμπειρους, πετυχημένους ερμηνευτές.

Μετά από 13 χρόνια λειτουργίας, πώς θα αποτιμούσατε το φεστιβάλ; Π.χ. το αγάπησε το κοινό; Συμμετέχουν κυρίως Κρητικοί ή και ξένοι;

Ναι, αν κρίνω από το πλήθος του ακροατηρίου, νομίζω ότι πλέον το φεστιβάλ έχει το κοινό του, το οποίο απαρτίζεται από ανθρώπους που το αναμένουν και έρχονται κάθε χρόνο. Είναι πολύ όμορφο να επιβεβαιώνει κανείς ότι οι λάτρεις της μουσικής δεν έχουν συγκεκριμένη εθνικότητα, ηλικία, κοινωνική ή οικονομική θέση. Έτσι παρατηρούμε ότι το ακροατήριο είναι μια μίξη αλλοδαπών πελατών του ξενοδοχείου, μόνιμων κατοίκων της πόλης, αλλά και ανθρώπων που ταξιδεύουν συγκεκριμένα γι’ αυτό. Η τελευταία κατηγορία είναι μια απόδειξη ότι ο προορισμός μας μπορεί να προσελκύσει, υπό προϋποθέσεις, και πολιτιστικό τουρισμό πλην του καθιερωμένου τύπου «ήλιος και θάλασσα».

Με θεματολογία «Πόλεμος και Ειρήνη», το φετινό 13ο Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Χανίων «υπενθυμίζει» την επέτειο των 80 χρόνων από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Τι σηματοδοτεί αυτή η θεματική;

Το φετινό φεστιβάλ θα ήθελα να αποτελέσει μια αφορμή για να στρέψουμε το βλέμμα μας προς τα πίσω: να αναλογιστούμε την αξία της ιστορικής γνώσης και να διδαχτούμε από το παρελθόν, το οποίο μας αποκαλύπτει και επιβεβαιώνει ότι πολλές φορές πράττουμε τα ίδια λάθη με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Απ’ ό,τι φαίνεται, μια από αυτές τις φορές είναι δυστυχώς και το σήμερα, όπου η παγκόσμια ειρήνη ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί και πλήθος ανθρώπινων ζωών χάνεται τόσο άδικα.

Το πρόγραμμα είναι ποικίλο, αλλά εστιασμένο στη θεματολογία του, ενώ για πρώτη φορά ανοίγεστε και σε… μη μουσικά μονοπάτια, με τις συμμετοχές της ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου που καθηλώνει με τις διαλέξεις της, αλλά και του χαρισματικού ηθοποιού Γεράσιμου Γεννατά στον ρόλο του αφηγητή στην «Ιστορία του Στρατιώτη» του Ιγκόρ Στραβίνσκι. Με βάση τις παραπάνω συμμετοχές, ποια θα θέλατε να είναι η συμβολή του 13ου Φεστιβάλ στην παγκόσμια ειρήνη;

Πράγματι, η παγκόσμια μουσική κληρονομιά βρίθει από αριστουργήματα, γραμμένα εν καιρώ πολέμου ή συσχετιζόμενα ποικιλοτρόπως με το δίπολο πόλεμος-ειρήνη. Όταν η ειρήνη κλονίστηκε από περιόδους βίας και αναταραχών, η ανθρώπινη δημιουργία εμπνεύστηκε μνημειώδη έργα τέχνης. Όπως πολύ σωστά σημειώσατε, φέτος το φεστιβάλ μας έχει μια μεγάλη ποικιλία σε περιεχόμενο. Αξίζει να αναφερθούμε σε δύο από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου πιανιστικού στερεώματος, τους Ντένις Κοτζούκιν και Αλεξέι Βολοντίν, στην επέτειο από τα 100 χρόνια γέννησης του σπουδαίου Μίκη Θεοδωράκη, στα 80 και 50 χρόνια αντίστοιχα από τον θάνατο των Μπέλα Μπάρτικ και Ντμίτρι Σοστακόβιτς, δύο ηγετικών μορφών στη μουσική του 20ού αιώνα, καθώς και στην παρουσίαση της Ιστορίας του Στρατιώτη του Ιγκόρ Στραβίνσκι, γραμμένης για σύνολο μουσικών και αφηγητή. Παράλληλα, η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου με τον συναρπαστικό λόγο της θα περιγράψει ακριβώς αυτές τις εποχές που γέννησαν τα μουσικά αριστουργήματα του φετινού φεστιβάλ, συμπληρώνοντας το «παζλ» του ιστορικού πλαισίου. Όλα τα παραπάνω πλαισιώνουν τη φετινή θεματική «Πόλεμος και Ειρήνη» και, κατά τη γνώμη μου, διακηρύττουν ένα έντονο αντιπολεμικό μήνυμα αμοιβαίας αγάπης και σεβασμού μεταξύ των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.

Της Ελένης Μάρκου

 

 

 

Αλήθεια & Παράδοση

Facebook-f Linkedin Twitter Youtube
  • Stories
  • Community
  • Blog
  • Careers
  • Brand Assets

36 ΧΩΡΕΣ, 22 ΓΛΩΣΣΕΣ

  • Αγγλικά
  • Γαλλικά
  • Γερμανικά
  • Εβραϊκά
  • Ελληνικά
  • Ιαπωνικά
  • Ινδονησιακά
  • Ισπανικά
  • Ιταλικά
  • Κινεζικά
  • Κορεάτικα
  • Ολλανδικά
  • Ουκρανικά
  • Περσικά
  • Πολωνικά
  • Πορτογαλικά
  • Ρουμανικά
  • Ρωσικά
  • Σλοβακικά
  • Σουηδικά
  • Τουρκικά
  • Τσέχικα