Η βουλγαρική κυβέρνηση εργάζεται για να ενισχύσει την ενεργειακή συνδεσιμότητα στην περιοχή της. Η ανάπτυξη έργων κατά μήκος της γραμμής αυτής είναι καίριας σημασίας τόσο για την ασφάλεια του εφοδιασμού όσο και για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Αυτό δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Ζέκο Στάνκοφ κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον πρέσβη της Ελλάδας στη Βουλγαρία Αλέξιο Λυμπερόπουλο, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας.
Ο Κάθετος Διάδρομος φυσικού αερίου είναι ένα από τα ενεργειακά έργα προτεραιότητας με βασικό ρόλο στην ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των προμηθειών φυσικού αερίου για την περιοχή, δήλωσε ο Στάνκοφ κατά τη συνάντηση και τόνισε ότι η Βουλγαρία είναι ανάμεσα στις πρώτες χώρες που θα αρχίσουν ενέργειες για την κατασκευή του έργου.
Οι αξιωματούχοι υπογράμμισαν την υφιστάμενη ισχυρή στρατηγική συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, η εμβάθυνση της οποίας στο μέλλον θα μπορούσε να παίξει βασικό ρόλο στην εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας για όλη την περιοχή. Σημειώνοντας τις συγκλίνουσες απόψεις των δύο χωρών, ο υπουργός Στάνκοφ και ο πρέσβης Λυμπερόπουλος υπογράμμισαν ότι είναι σημαντικό να υπάρχει ενιαία φωνή σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη στήριξη σημαντικών θέσεων για τις χώρες. Μεταξύ αυτών, η ανάγκη για κοινή συντονισμένη δράση ώστε να ξεπεραστούν οι προκλήσεις που έχουν σχέση με τη μεταβλητότητα των τιμών ενέργειας. Η ανάπτυξη δικτύου συνδεσιμότητας είναι βασική στη διαδικασία αυτή, σύμφωνα με τους δύο συνομιλητές.
Ο υπουργός Στάνκοφ διαβεβαίωσε επίσης τον Έλληνα διπλωμάτη ότι η βουλγαρική κυβέρνηση καταβάλλει σοβαρές προσπάθειες για την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο θέμα της παροχής νερού από τον ποταμό Άρδα για τις γεωργικές περιοχές της βόρειας Ελλάδας μετά την εκπνοή της διμερούς συμφωνίας.
Στις 13 Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός, υπουργοί και εκπρόσωποι θεσμών μίλησαν σε ακροάσεις στο κοινοβούλιο για τη ρυθμιζόμενη προμήθεια νερού από τον ποταμό Άρδα στην Ελλάδα. Μετά τη λήξη της 60ετούς συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας για την προμήθεια νερού, στα μέσα της περσινής χρονιάς, η βουλγαρική Εταιρεία Ηλεκτρισμού (NEC) υπέγραψε προσωρινή εμπορική συμφωνία για τη συνέχιση της χρήσης του νερού του Άρδα από τους Έλληνες αγρότες, η οποία έληξε στο τέλος της αρδευτικής περιόδου, την 30η Σεπτεμβρίου 2024.
Η Αθηναϊκή Ριβιέρα το 2035 θα είναι ένας παγκόσμιας κλάσης προορισμός για κατοικία, επενδύσεις και τουρισμό. Η αξία των ακινήτων θα έχει αυξηθεί σημαντικά, καθιστώντας την περιοχή ένα από τα premium real estate spots της Ευρώπης, επισημαίνει η Κορίνα Σαΐα, διευθύνουσα σύμβουλος της Premier Realty.
Σε ενημερωτικό της σημείωμα για την Αθηναϊκή Ριβιέρα γίνεται αναφορά στις επιμέρους κατηγορίες αγοραστών, στις προοπτικές, καθώς και στις τιμές, Αναλυτικότερα, η Αθηναϊκή Ριβιέρα, σύμφωνα με στοιχεία της Premier Realty, προσελκύει διαφορετικές κατηγορίες αγοραστών, όπως:
1. Μεγάλοι Επενδυτές & Διαχειριστές κεφαλαίων
– Επενδυτικά κεφάλαια και σύμβουλοι ανάπτυξης & διαχείρισης ακινήτων αγοράζουν ακίνητα για τουριστική εκμετάλλευση (βίλες, ξενοδοχεία, διαμερίσματα με υπηρεσίες).
2. Υψηλόβαθμα στελέχη και επιχειρηματίες
– Επιλέγουν πολυτελείς κατοικίες σε περιοχές όπως η Βουλιαγμένη, το Καβούρι και η Γλυφάδα.
-Αναζητούν ασφάλεια, ιδιωτικότητα και πολυτελή τρόπο ζωής.
3. Συνταξιούχοι (κυρίως από το εξωτερικό)
-Πολλοί Ευρωπαίοι συνταξιούχοι (ιδιαίτερα από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Σκανδιναβία) επιλέγουν την Αθηναϊκή Ριβιέρα για τη χρυσή βίζα, το κλίμα και το χαμηλό κόστος ζωής σε σχέση με τη χώρα τους.
4. Νέοι επαγγελματίες & ψηφιακοί νομάδες
-Προτιμούν περιοχές όπως η Γλυφάδα, το Ελληνικό και η Καλλιθέα λόγω της κοντινής απόστασης από το κέντρο και του σύγχρονου τρόπου ζωής.
-Ενδιαφέρονται για μοντέρνα διαμερίσματα ή co-living spaces (συνεργατικοί χώροι κατοικίας)
5. Οικογένειες από την Ελλάδα και το εξωτερικό
-Ελληνικές και διεθνείς οικογένειες επιλέγουν τη Ριβιέρα για να ζήσουν τον μεσογειακό τρόπο ζωής και να έχουν γρήγορη πρόσβαση στη θάλασσα όλον τον χρόνο.
-Προτιμούν μονοκατοικίες με κήπο ή μοντέρνα διαμερίσματα.
Ειδική αναφορά γίνεται στο Ελληνικό που είναι σε πλήρη εξέλιξη από τη LAMDA Development.
Το Ελληνικό ως game changer
– Το The Ellinikon, το μεγαλύτερο αστικό αναπτυξιακό έργο στην Ευρώπη, θα αλλάξει και αναβαθμίσει ριζικά την ευρύτερη περιοχή.
-Πολυτελείς κατοικίες, ξενοδοχεία 5 αστέρων, εμπορικά κέντρα και πράσινοι χώροι θα αναβαθμίσουν επίσης την εικόνα της Ριβιέρας.
-Θα προσελκύσει μεταξύ άλλων διεθνείς επιχειρήσεις, ιδιώτες υψηλού πλούτου και τουρισμό υψηλών εισοδημάτων.
Διεθνής τουριστικός & επενδυτικός προορισμός
Όπως αναφέρεται, οι επενδύσεις σε ξενοδοχεία, μαρίνες και τουριστικά συγκροτήματα τα επόμενα χρόνια θα εκτοξεύσουν την αξία της περιοχής. Η Ριβιέρα θα γίνει πόλος έλξης σκαφών πολυτελείας, γαστρονομία και διεθνή συνέδρια. Η ζήτηση για ενοικιάσεις βραχυχρόνιας μίσθωσης και εξοχικές κατοικίες από Ευρωπαίους, Αμερικανούς και Άραβες επενδυτές θα αυξηθεί.
Έμφαση δίνεται και στην ανάπτυξη της περιοχής με βάση τις αρχές της βιωσιμότητας και των προτύπων του νέου ‘έξυπνου’ κόσμου που δημιουργείται. Ταυτόχρονα, η αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου αλλάζει τα δεδομένα της περιοχής.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται:
-Οι νέες αναπτύξεις θα έχουν πράσινες υποδομές, ‘έξυπνα’ κτίρια και βιώσιμες μεταφορές.
-Η επέκταση του μετρό προς το Ελληνικό και οι βελτιώσεις στις συγκοινωνίες θα κάνουν την περιοχή πιο προσβάσιμη.
-Οι περιοχές της Ριβιέρας θα συνδυάζουν υψηλή ποιότητα ζωής με περιβαλλοντική υπευθυνότητα.
-Η αναδιαμόρφωση της παραλιακής λεωφόρου θα βελτιώσει την κυκλοφορία και θα δημιουργήσει νέους πεζοδρόμους και ποδηλατοδρόμους.
-Οι μαρίνες, όπως της Βουλιαγμένης και του Αλίμου, θα γίνουν διεθνή κέντρα θαλάσσιου τουρισμού.
-Η παραλιακή ζώνη από το Φάληρο έως τη Σαρωνίδα θα εξελιχθεί σε θέρετρο.
Οι τρέχουσες τάσεις της αγοράς
Στα νότια προάστια της Αθήνας παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση των αξιών των ακινήτων. Το 2024, οι τιμές αυξήθηκαν κατά περίπου 7,9%, ενώ οι προβλέψεις υποδεικνύουν συνεχή – αν και βραδύτερη – αύξηση, της τάξης του 3% περίπου, για το 2025.
Παρά τις πρόσφατες αυξήσεις των τιμών, η Αθηναϊκή Ριβιέρα παραμένει πιο προσιτή από άλλες μεσογειακές τοποθεσίες. Οι τιμές των πολυτελών νεόδμητων ακινήτων κυμαίνονται μεταξύ 6.800 και 13.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, σε σύγκριση με 30.000 έως 60.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο σε περιοχές όπως η Γαλλική Ριβιέρα.
Μέσες τιμές ακινήτων ανά τετραγωνικό μέτρο, Ιανουάριος 2025:
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ—Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του με μια τολμηρή πολιτική δασμών που αναστατώνει το παγκόσμιο εμπόριο.
Αφού επέβαλε πρόσθετο δασμό 10% στα κινεζικά προϊόντα για την αντιμετώπιση της κρίσης της φαιντανύλης, ο πρόεδρος έκανε ένα ακόμη βήμα επιβάλλοντας δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Ενώ η κίνηση αυτή προκάλεσε ανησυχίες στους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής, περιλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έγινε δεκτή με επαίνους από τους εγχώριους παραγωγούς μετάλλων και τις εργατικές ομάδες. Εν τω μεταξύ, ορισμένοι οικονομολόγοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές πληθωριστικές επιπτώσεις των δασμών, οι οποίοι πρόκειται να τεθούν σε ισχύ στις 4 Μαρτίου.
Ακολουθούν πέντε βασικά συμπεράσματα από την εντολή του Τραμπ για τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμινίου.
1. Οι χώρες που επηρεάζονται περισσότερο από τους νέους δασμούς
Ο Καναδάς, ο μεγαλύτερος προμηθευτής χάλυβα και αλουμινίου των Ηνωμένων Πολιτειών, θα επηρεαστεί περισσότερο από τους νέους δασμούς.
Το 2024, οι κορυφαίοι προμηθευτές χάλυβα των Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ο Καναδάς, η Βραζιλία, το Μεξικό, η Νότια Κορέα και το Βιετνάμ. Και οι κορυφαίοι προμηθευτές αλουμινίου ήταν ο Καναδάς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μεξικό.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο. Και ενώ αργότερα εξαίρεσε αρκετούς εμπορικούς εταίρους, περιλαμβανομένων του Καναδά, του Μεξικού και της Βραζιλίας, διατήρησε τους δασμούς σε ισχύ για την Κίνα.
Τόσο η κυβέρνηση Τραμπ όσο και η κυβέρνηση Μπάιντεν κατηγόρησαν την Κίνα για μαζική πώληση φθηνού χάλυβα στην παγκόσμια αγορά. Τον Μάιο του 2024, ο Μπάιντεν αύξησε περαιτέρω τους δασμούς στον κινεζικό χάλυβα και το αλουμίνιο για να μειώσει την έκθεση σε αυτήν τη συμπεριφορά και να προστατεύσει τους Αμερικανούς παραγωγούς.
Ωστόσο, ορισμένες κινεζικές εταιρείες παρακάμπτουν αυτούς τους δασμούς μέσω της μεταφόρτωσης — δρομολογώντας τα αγαθά μέσω άλλων χωρών που δεν έχουν δασμούς.
Ο Κρίστοφερ Τανγκ, καθηγητής διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας στο Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας-Λος Άντζελες, πιστεύει ότι η Κίνα χρησιμοποιεί χώρες όπως το Βιετνάμ για να αποφύγει τους αμερικανικούς δασμούς.
«Το κάνουν στέλνοντας προϊόντα χάλυβα στο Βιετνάμ, όπου γίνονται κάποιες μικρές διεργασίες προστιθέμενης αξίας πριν από την αποστολή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Τανγκ στην Epoch Times.
Εργαζόμενοι εργάζονται σε μια γραμμή παραγωγής πύργων από χαλύβδινους σωλήνες σε ένα εργοστάσιο στο Χάιαν, επαρχία Τζιανγκσού, Κίνα, την 1η Σεπτεμβρίου 2024. STR/AFP μέσω Getty Images
Η Κίνα αυξάνει επίσης τις αποστολές μετάλλων σε χώρες του Παγκόσμιου Νότου και της Λατινικής Αμερικής, πρόσθεσε.
Εδώ και χρόνια, η Κίνα κατακλύζει στρατηγικούς τομείς, όπως ο χάλυβας, με προσφορά που υπερβαίνει κατά πολύ αυτό που μπορεί να απορροφήσει η παγκόσμια ζήτηση. Ωστόσο, η Κίνα δεν είναι η μόνη χώρα που στρεβλώνει τις αγορές, σύμφωνα με έκθεση του Αμερικανικού Ινστιτούτου Σιδήρου και Χάλυβα (AISI).
«Τα τελευταία 10 χρόνια, το Βιετνάμ έχει αυξήσει την παραγωγή χάλυβα κατά 243 τοις εκατό, ενώ εν τω μεταξύ οι βιετναμέζικες εξαγωγές χάλυβα στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 264 τοις εκατό από το 2014», αναφέρει η έκθεση.
Το καθεστώς στο Πεκίνο επιδοτεί επίσης τους παραγωγούς χάλυβα εκτός Κίνας —ιδιαίτερα σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Ινδονησία.
Οι νέοι δασμοί χάλυβα και αλουμινίου του Τραμπ αποσκοπούν στην προστασία των εγχώριων παραγωγών με τη μείωση της εξάρτησης από τους ξένους προμηθευτές.
2. Τι λένε οι εγχώριοι παραγωγοί
Οι Αμερικανοί παραγωγοί χάλυβα και αλουμινίου έχουν επαινέσει τα τελευταία σχέδια δασμών του Τραμπ.
Οι πολιτικές εμπορίου που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ δημιούργησαν ένα περισσότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον για την αμερικανική βιομηχανία χάλυβα, με αποτέλεσμα σημαντικές επενδύσεις σε νέες και αναβαθμισμένες εγκαταστάσεις, σύμφωνα με την AISI.
Ο Κέβιν Ντέμπσι, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της AISI, χαιρέτισε την είδηση ως ένα βήμα προς την αντιμετώπιση των πρακτικών που στρεβλώνουν την αγορά.
«Η AISI χαιρετίζει τη συνεχή δέσμευση του Προέδρου Τραμπ για μια ισχυρή αμερικανική βιομηχανία χάλυβα, η οποία είναι απαραίτητη για την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ευημερία της Αμερικής», δήλωσε ο Ντέμπσι στην Epoch Times.
Ο ίδιος δήλωσε ότι θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την κυβέρνηση Τραμπ για την εφαρμογή μιας εμπορικής ατζέντας που θα εξισώνει τους όρους ανταγωνισμού για τις αμερικανικές χαλυβουργίες.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπογράφει μια σειρά εκτελεστικών διαταγμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δασμών 25 τοις εκατό στον χάλυβα και το αλουμίνιο, στο Οβάλ Γραφείο στις 10 Φεβρουαρίου 2025. Andrew Harnik/Getty Images
Ενώ οι εξαγωγές χάλυβα μειώνονταν σταθερά τα χρόνια που οδήγησαν στην πρώτη θητεία του Τραμπ, η τάση αντιστράφηκε λίγο μετά την επιβολή των εισφορών του στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Σύμφωνα με τη Διεθνή Διοίκηση Εμπορίου, οι αμερικανικές αποστολές χάλυβα αυξήθηκαν από περίπου 6 εκατομμύρια το 2020 σε περισσότερα από 8 εκατομμύρια στο τέλος του περασμένου έτους.
Τα ποσοστά χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας για τα προϊόντα σιδήρου και χάλυβα αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, αλλά μειώθηκαν κατακόρυφα καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης κυβέρνησης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Για την εβδομάδα που έληξε την 1η Φεβρουαρίου, οι μύλοι λειτουργούσαν στο 74,4 τοις εκατό της παραγωγικής ικανότητας, σύμφωνα με την AISI.
Η United Steelworkers (USW) ευχαρίστησε τον Τραμπ για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, καθώς «κακοί παράγοντες όπως η Κίνα» προσπάθησαν να κατακλύσουν τις διεθνείς αγορές. Ωστόσο, το συνδικάτο αντιτάχθηκε στο ότι ο Λευκός Οίκος τιμωρεί τους εμπορικούς συμμάχους της Αμερικής, όπως ο Καναδάς, επειδή άλλα έθνη υποβαθμίζουν τις αμερικανικές βιομηχανίες.
«Ο Καναδάς δεν είναι το πρόβλημα. Πράγματι, ο Καναδάς έχει λάβει μέτρα για να συντονίσει τις εμπορικές του πολιτικές με τις ΗΠΑ για να απαντήσει στο αθέμιτο εξωτερικό εμπόριο και η εφαρμογή οριζόντιων δασμών τελικά πλήττει τους εργαζόμενους και στις δύο πλευρές των συνόρων», δήλωσε ο Ντέιβιντ ΜακΚολ, πρόεδρος της USW International.
«Ενώ το συνδικάτο μας θεωρεί απολύτως τους δασμούς ως ένα από τα πολλά σημαντικά εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε για την εξισορρόπηση των εμπορικών μας σχέσεων, προτρέπουμε για μια μετρημένη προσέγγιση που τόσο ενισχύει τον κατασκευαστικό μας τομέα όσο και λαμβάνει υπόψη τις σχέσεις μας με τους συμμάχους μας, όπως ο Καναδάς, που παίζουν σύμφωνα με τους κανόνες».
3. Τομείς που επηρεάζονται από τους δασμούς
Οι τομείς που θα επηρεαστούν περισσότερο από τους δασμούς θα είναι αυτοί που βασίζονται στα μέταλλα, όπως οι κατασκευαστές συσκευών, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων και οι κατασκευές κτηρίων. Το αλουμίνιο είναι ένα βασικό υλικό που χρησιμοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από κουτιά μπύρας και εξαρτήματα αεροσκαφών μέχρι αλουμινόχαρτο, σκεύη και ηλεκτρικά καλώδια.
Αυτοί οι τομείς θα δουν αύξηση του κόστους τους βραχυπρόθεσμα, σύμφωνα με τον Σουντέρες Χεράγκου, καθηγητή στο κολλέγιο μηχανικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα.
«Στις επιχειρήσεις δεν αρέσει η αβεβαιότητα», δήλωσε ο Χεράγκου στην Epoch Times. «Θέλουν κάτι περισσότερο προβλέψιμο. Και έτσι, αν υπάρχει ένα αβέβαιο περιβάλλον, θα μπορούσαν να συγκρατήσουν τις κεφαλαιουχικές τους δαπάνες».
Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να μην δουν βραχυπρόθεσμα μια αύξηση του κόστους κατά 25 τοις εκατό, αλλά μάλλον μια μικρότερη αύξηση, σημείωσε, μέχρι να εξαντληθούν τα τρέχοντα αποθέματά τους.
Πολλοί επιχειρηματίες ελπίζουν επίσης ότι αυτές οι δασμολογικές απειλές αποτελούν διαπραγματευτική τακτική του προέδρου, δήλωσε ο Χεράγκου.
Πελάτες ψωνίζουν τρόφιμα σε παντοπωλείο στο Σικάγο στις 15 Ιανουαρίου 2025. Scott Olson/Getty Images
4. Επιπτώσεις στους καταναλωτές
Οι δασμοί του Τραμπ οδήγησαν σε πληθώρα οικονομικών προβλέψεων που προέβλεπαν ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να αναζωπυρώσουν τις πληθωριστικές πιέσεις.
Η έκθεση για τον πληθωρισμό των καταναλωτών τον Ιανουάριο θα δημοσιευθεί στις 12 Φεβρουαρίου και οι ετήσιες μεταβολές του γενικού και του βασικού δείκτη τιμών καταναλωτή αναμένεται να παραμείνουν σταθερές, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Ωστόσο, η έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν για τους καταναλωτές έδειξε ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό σε ένα χρόνο από τώρα αυξήθηκαν κατά 1 ποσοστιαία μονάδα στο 4,3 τοις εκατό τον Φεβρουάριο.
«Πολλοί καταναλωτές φαίνεται να ανησυχούν ότι ο υψηλός πληθωρισμός θα επιστρέψει μέσα στο επόμενο έτος», δήλωσε η Τζοάν Σου, διευθύντρια της έρευνας. «Αυτή είναι μόλις η πέμπτη φορά μέσα σε 14 χρόνια που βλέπουμε τόσο μεγάλη αύξηση μέσα σε ένα μήνα».
Η Έβα Μάνθυ, στρατηγική αναλύτρια εμπορευμάτων στην ING, προέβλεψε ότι οι δασμοί αλουμινίου θα προκαλέσουν υψηλότερες εγχώριες τιμές αλουμινίου, με ανοδικό κίνδυνο για το αμερικανικό Midwest premium.
«Το ασφάλιστρο των ΗΠΑ Midwest, ο καλύτερος δείκτης δασμολογικού κινδύνου, έχει ήδη αυξηθεί περισσότερο από 30 τοις εκατό από τότε που ο Τραμπ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ», ανέφερε η Μάνθυ σε σημείωμα.
Αυτό το πρόσθετο κόστος στη βασική τιμή του μετάλλου θα έχει αντίκτυπο στην ευρύτερη οικονομία, λέει ο Μαρκ Μάλεκ, CIO της Siebert Financial.
«Ανεξάρτητα από το πού προέρχονται τα εμπορεύματα, οι αμερικανικές εταιρείες θα πρέπει να πληρώσουν τους δασμούς», είπε ο Μάλεκ σε σημείωμα που εστάλη μέσω email στην Epoch Times.
«Λοιπόν, σκεφτείτε όλα τα αντικείμενα στο σπίτι σας που περιέχουν είτε αλουμίνιο είτε χάλυβα, από το γκαράζ σας μέχρι την κουζίνα σας, μέχρι την ίδια τη δομή. Όλα αυτά τα είδη είναι πιθανό να γίνουν πιο ακριβά ως αποτέλεσμα αυτών των τιμολογίων, ΕΑΝ θεσπιστούν. Αυτό θα ήταν πληθωρισμός ώθησης της προσφοράς».
Αυτοί οι δασμοί αντιπροσωπεύουν επίσης πρόσθετους ανοδικούς κινδύνους για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό για την Federal Reserve, ανέφεραν οικονομολόγοι της Deutsche Bank σε πρόσφατη έκθεση.
Ένα άτομο περνά μπροστά από το κτίριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες, Βέλγιο, στις 2 Μαρτίου 2020. Leon Neal/Getty Images
5. Παγκόσμιες εντάσεις
Ο Τραμπ αναμένεται να επιβάλει πρόσθετους δασμούς αργότερα μέσα στην εβδομάδα, στοχεύοντας χώρες που επιβάλλουν επί του παρόντος υψηλούς δασμούς σε προϊόντα των ΗΠΑ.
Είπε ότι σκοπεύει να εφαρμόσει αμοιβαίους δασμούς.
«Πολύ απλά, αν μας χρεώσουν, τους χρεώνουμε», είπε στους δημοσιογράφους την Κυριακή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέφερε σε δήλωση στις 9 Φεβρουαρίου ότι θα ανταποκριθεί στους νέους δασμούς.
«Η ΕΕ δεν βλέπει καμία δικαιολογία για την επιβολή δασμών στις εξαγωγές της. Θα αντιδράσουμε για να προστατεύσουμε τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, εργαζομένων και καταναλωτών από αδικαιολόγητα μέτρα», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Σε γενικές γραμμές, οι ευρωπαϊκές χώρες θεωρούν την επιβολή δασμών ως παράνομη και οικονομικά επιζήμια, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του CBS έδειξε ότι το 56 τοις εκατό των Αμερικανών εγκρίνει την επιβολή δασμών στην Κίνα. Ωστόσο, οι δασμοί στο Μεξικό, τον Καναδά και την Ευρώπη δεν είναι δημοφιλείς στους περισσότερους Αμερικανούς. Επιπλέον, σχεδόν τρεις στους τέσσερις πιστεύουν ότι οι νέοι δασμοί στα εισαγόμενα αγαθά θα αυξήσουν τις τιμές.
Η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούντια Σάινμπαουμ δήλωσε την Τρίτη ότι η κυβέρνησή της θα απαντήσει με δασμολογικά και μη δασμολογικά μέτρα στους δασμούς 25% του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις εισαγωγές από το Μεξικό.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος, λογική ή δικαιολογία για να υποστηρίξουμε αυτήν την απόφαση που θα επηρεάσει τους λαούς και τα έθνη μας», είπε η Σάινμπαουμ στην τακτική πρωινή συνέντευξη Τύπου. «Κανείς δεν κερδίζει με αυτή την απόφαση».
Οι δασμολογικές ενέργειες του Τραμπ κυκλοφόρησαν στις 12:01 π.μ., μετά από μια αρχική αναστολή 30 ημερών.
Μεξικανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με τους ομολόγους τους των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα για να συζητήσουν την πολιτική εμπορίου και ασφάλειας σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η επιβολή δασμών, αν και ανεπιτυχώς.
Η Σάινμπαουμ είπε ότι το Μεξικό συνεργάστηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη μετανάστευση, την ασφάλεια και την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών.
«Σε αυτές τις 30 ημέρες, λήφθηκαν αποφασιστικά μέτρα κατά του οργανωμένου εγκλήματος και του λαθρεμπορίου φαιντανύλης, και έγιναν διμερείς συναντήσεις για την ασφάλεια και το εμπόριο», δήλωσε.
Λεπτομέρειες για την απάντηση του Μεξικού, συμπεριλαμβανομένων των αντίποινων δασμών, θα δοθούν σε εκδήλωση στην πρωτεύουσα την Κυριακή, ανακοίνωσε η πρόεδρος.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός του Καναδά έχει ήδη απαντήσει στους δασμούς των ΗΠΑ.
«Σε περίπτωση που οι αμερικανικοί δασμοί τεθούν σε ισχύ απόψε, ο Καναδάς, από αύριο στις 12:01 π.μ. EST, θα απαντήσει με δασμούς 25% σε αμερικανικά αγαθά αξίας 155 δισεκατομμυρίων δολαρίων — ξεκινώντας με δασμούς σε αγαθά αξίας 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων αμέσως και δασμούς στα υπόλοιπα 125 δισεκατομμύρια δολάρια σε 21 ημέρες», ανέφερε σε δήλωση ο Τρυντώ, σημειώνοντας ότι οι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι να αποσυρθεί η απόφαση των ΗΠΑ.
«Ενώ προτρέπουμε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επανεξετάσει τους δασμούς της, ο Καναδάς θα υπερασπιστεί την οικονομία, τις δουλειές, τους εργαζόμενους, και [θα επιδιώξει] μια δίκαιη συμφωνία».
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στις 3 Μαρτίου ότι οι δασμοί 25% στα μεξικανικά και καναδικά προϊόντα θα εφαρμοστούν, όπως είχε προγραμματιστεί, την Τρίτη 4 Μαρτίου, προσθέτοντας ότι καμία διαπραγμάτευση της τελευταίας στιγμής δεν θα μπορέσει να τους παρεμποδίσει την εφαρμογή τους.
«Για τους δασμούς είναι όλα έτοιμα. Θα τεθούν σε ισχύ αύριο», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, τη Δευτέρα. «Δεν υπάρχουν περιθώρια για το Μεξικό ή για τον Καναδά.»
Ο Τραμπ διατύπωσε για πρώτη φορά την ιδέα της επιβολής δασμών στις δύο χώρες τον Νοέμβριο του 2024, προτού αναλάβει τα καθήκοντα του, λέγοντας ότι τα έθνη δεν έχουν κάνει αρκετά για να σταματήσουν τη ροή παράνομων ναρκωτικών και παράνομων μεταναστών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με την εφαρμογή τους, θέλει ακόμη να ‘διορθώσει’ τις εμπορικές ανισορροπίες και να δελεάσει τα εργοστάσια να μετεγκατασταθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι 25% δασμοί είχαν αρχικά οριστεί να τεθούν σε ισχύ στις 4 Φεβρουαρίου, αλλά ανεστάλησαν για ένα μήνα για να δοθεί περισσότερος χρόνος στο Μεξικό και στον Καναδά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Το Μεξικό έστειλε μεν 10.000 στρατιώτες στα βόρεια σύνορά του, αλλά δεν έχει λάβει επαρκή μέτρα για να περιορίσει τη ροή της φαιντανύλης, δήλωσε η κυβέρνηση Τραμπ.
Ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ, πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επενδυτικής εταιρείας Cantor Fitzgerald, δήλωσε στο CNN τη Δευτέρα ότι οι δύο χώρες πρέπει να πάρουν περισσότερα μέτρα για να σταματήσουν την κυκλοφορία της φαιντανύλης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Ξέρει ότι έχουν κάνει καλή δουλειά στα σύνορα. Δεν έχουν κάνει αρκετά με τη φαιντανύλη», είπε ο Λούτνικ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε αυτήντην ιδέα σε μια ανάρτηση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth Social.
«Τα ναρκωτικά εξακολουθούν να ξεχύνονται στη χώρα μας από το Μεξικό και τον Καναδά σε πολύ υψηλά και απαράδεκτα επίπεδα», έγραψε ο Τραμπ στις 27 Φεβρουαρίου.
Ο Καναδάς και το Μεξικό δεν είναι οι μόνες χώρες που αντιμετωπίζουν αύξηση των δασμών στις εισαγωγές τους προς τις ΗΠΑ. Πρόσθετοι δασμοί σε κινεζικά προϊόντα τέθηκαν επίσης σε ισχύ στις 12 ΕΤ το πρωί της Τρίτης. Σε τροποποιημένο εκτελεστικό διάταγμα της 3ης Μαρτίου, ο Τραμπ διπλασίασε τους υφιστάμενους δασμούς 10% σε αγαθά από την Κίνα στο 20%, επικαλούμενος τη «παρατεταμένη εισροή συνθετικών οπιοειδών, συμπεριλαμβανομένης της φαιντανύλης».
Η Κίνα απάντησε επίσης με αυξήσεις 10-15% στους δασμούς σε διάφορες εισαγωγές από τις ΗΠΑ, όπως γεωργικά προϊόντα. Έθεσε επίσης 25 αμερικανικές εταιρείες υπό περιορισμό εξαγωγών και επενδύσεων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε πως προειδοποίησε τους επικεφαλής Ιαπωνίας και Κίνας κατά της υποτίμησης των νομισμάτων τους που θα τους έδινε ένα ‘άδικο’ εμπορικό πλεονέκτημα.
«Κάλεσα … τον [Κινέζο επικεφαλής] Σι [Τζινπίνγκ], κάλεσα τους επικεφαλής της Ιαπωνίας για να πω: ‘Δεν μπορείτε να συνεχίζετε να μειώνετε και να διασπάτε το νόμισμά σας. Δεν μπορείτε να το κάνετε, επειδή είναι άδικο προς εμάς’», είπε ο πρόεδρος τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο καθώς υπέγραφε ένα εκτελεστικό διάταγμα για τον διπλασιασμό των δασμών σε κινεζικές εισαγωγές, από 10% σε 20%, χωρίς να διευκρινήσει πότε έλαβαν χώρα οι συνομιλίες.
«Δεν μπορείτε να το κάνετε επειδή είναι άδικο προς εμάς. Είναι πολύ δύσκολο για εμάς να φτιάξουμε τρακτέρ εδώ [από] την Caterpillar, όταν Ιαπωνία, Κίνα και άλλα μέρη ‘σκοτώνουν’ το νόμισμά τους, δηλαδή το μειώνουν. Έτσι, όλα αυτά προστίθενται, και ο τρόπος που το λύνεις πολύ εύκολα είναι με δασμούς.»
Η αγορά συναλλάγματος του Τόκυο αντέδρασε στα σχόλια του Τραμπ με μια απότομη αύξηση στην αγορά γεν, που για λίγο ώθησε το ιαπωνικό νόμισμα σε περίπου ¥148 ανά δολάριο Αμερικής την Τρίτη το πρωί. Στην συνέχεια συνέβη κάποια πώληση γεν, φέρνοντας την αναλογία συναλλάγματος σε ¥149 ανά δολάριο στις 5 μ.μ. τοπική ώρα, ακόμα ισχυρότερη από την αναλογία της προηγούμενης μέρας.
Σε συνέντευξη Τύπου, μετά από μια σύνοδο κορυφής την Τρίτη, ο Ιάπωνας υπουργός οικονομικών Κατσουνόμπου Κάτο, απέρριψε την ιδέα ότι η Ιαπωνία αποδυνάμωνε επίτηδες το γεν.
Ο Κάτο τόνισε πως το Τόκυο είχε παρέμβει στην αγορά συναλλάγματος πολλές φορές το 2022 και το 2024, όταν το γεν έφτασε σε ένα χαμηλό 38 ετών με σχεδόν ¥162 ανά δολάριο. Για την αντιμετώπιση της μείωσης, η ιαπωνική κυβέρνηση πούλησε δολάρια και αγόρασε γεν, μια κίνηση επιβεβαιωμένη από μια αναφορά του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ που εκτιμούσε ότι η Ιαπωνία πούλησε ¥9,8 τρισ. ($62 δισ.) σε δύο διαφορετικές παρεμβάσεις τον περασμένο Απρίλιο και Μάιο, ακολουθούμενες από ακόμα ένα πακέτο ¥5,5 τρισ. ($35 δισ.) τον Ιούλιο.
Ο Κάτο επιβεβαίωσε ότι η Ιαπωνία θα συνεχίσει να τηρεί τις δεσμεύσεις για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ανέλαβε στη Σύνοδο Κορυφής των G7 και σε διμερή συνομιλία με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ στις 29 Ιανουαρίου.
Η Ιαπωνία βρίσκεται στη «Λίστα Παρακολούθησης» μεγάλων εμπορικών εταίρων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, δηλαδή χώρες που υπόκεινται σε αυξημένο έλεγχο συναλλάγματος. Στην τελευταία έκθεσή του, τον Νοέμβριο, το υπουργείο σημείωσε ότι η Ιαπωνία διατήρησε εμπορικό πλεόνασμα 65 δισ. δολαρίων με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την περίοδο ανασκόπησης και είδε το παγκόσμιο πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών της να αυξάνεται στο 4,2% του ΑΕΠ, από 2% που ήταν ένα χρόνο νωρίτερα.
Ενώ το υπουργείο Οικονομικών αναγνώρισε ότι οι νομισματικές παρεμβάσεις της Ιαπωνίας είναι διαφανείς, επανέλαβε ότι τέτοια μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο σε «πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις, μετά από κατάλληλες διαβουλεύσεις».
Όσον αφορά την Κίνα, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ σημείωσε ότι ενώ το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών της είχε μειωθεί ελαφρά, στο 1,2% του ΑΕΠ, οι όγκοι των εξαγωγών της είχαν αυξηθεί σημαντικά, υποδεικνύοντας μείωση των τιμών εξαγωγής. Η έκθεση του Νοεμβρίου επανέλαβε την έκκληση για περισσότερη διαφάνεια στις συναλλαγματικές πρακτικές της Κίνας, συμπεριλαμβανομένου του να επιτραπεί στο κινεζικό γιουάν να αυξηθεί ή να υποχωρήσει μόνο 2%, σου πλαίσιο μιας πιθανής «καθημερινής επιδιόρθωσης», η οποία δεν θα έχει επίσημη εξήγηση.
Το 2019, ο Τραμπ διέταξε το υπουργείο Οικονομικών να χαρακτηρίσει την Κίνα ως χώρα άδικης νομισματικής διαχείρισης, για να απορρίψει αυτόν τον χαρακτηρισμό λίγους μήνες αργότερα, καθώς η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία σύμφωνα με την οποία το δεύτερο θα αγόραζε επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 200 δισ. δολαρίων. Μια ανάλυση από το Peterson Institute for International Economics δείχνει ότι η Κίνα αγόρασε περίπου το 60% όσων συμφώνησε.
Ο Μπέσεντ, ο οποίος αποκάλεσε την κινεζική οικονομία «λιγότερο ισορροπημένη οικονομία στην ιστορία του κόσμου» κατά την ακρόαση επιβεβαίωσης της Γερουσίας, δεν έχει ακόμη υποδείξει εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εφαρμόσουν εκ νέου τον χαρακτηρισμό. Εάν γίνει, ενδέχεται η Κίνα να αντιμετωπίσει κυρώσεις, όπως αποκλεισμό των κινεζικών εταιρειών από τους διαγωνισμούς για συμβάσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Μια κοινοπραξία υπό την ηγεσία της BlackRock κατέληξε σε συμφωνία για την εξαγορά δύο σημαντικών λιμενικών εγκαταστάσεων στη Διώρυγα του Παναμά από την εταιρεία CK Hutchison Holdings Ltd., με έδρα το Χονγκ Κονγκ.
Η συμφωνία, η οποία ανακοινώθηκε στις 4 Μαρτίου, συμπίπτει χρονικά με την αυξημένη ανησυχία της Ουάσιγκτον σχετικά με την κινεζική επιρροή σε στρατηγικές υποδομές παγκοσμίως. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, έχει εκφράσει ανοιχτά την ανησυχία του για την κινεζική παρουσία στην περιοχή και έχει τονίσει την επιθυμία των ΗΠΑ να ανακτήσουν τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά.
Η BlackRock, σε συνεργασία με την Global Infrastructure Partners (GIP) και την Terminal Investment Ltd., συμφώνησαν με την CK Hutchison για την εξαγορά του 90% της Panama Ports Company, η οποία διαχειρίζεται τα λιμάνια Μπαλμπόα και Κριστόμπαλ, τις κύριες θαλάσσιες πύλες της Διώρυγας στον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό αντίστοιχα.
Εκτός από τα λιμενικά περιουσιακά στοιχεία στον Παναμά, η συμφωνία περιλαμβάνει και το 80% του ελέγχου του παγκόσμιου δικτύου λιμένων της CK Hutchison, που εκτείνεται σε 43 λιμάνια σε 23 χώρες. Ωστόσο, η συμφωνία δεν περιλαμβάνει τη Hutchison Port Holdings Trust, η οποία συνεχίζει να διαχειρίζεται λιμάνια στο Χονγκ Κονγκ, το Σενζέν και τη Νότια Κίνα, διατηρώντας την παρουσία της CK Hutchison στις συγκεκριμένες περιοχές.
Ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, Λάρι Φινκ, ανέφερε ότι η συμφωνία αποτελεί ένδειξη της ικανότητας της BlackRock και της GIP να προσφέρουν καινοτόμες επενδυτικές λύσεις στους πελάτες τους, υπογραμμίζοντας τη σημασία των λιμένων αυτών για την παγκόσμια ανάπτυξη.
Από την πλευρά του, ο συν-διευθυντής της CK Hutchison, Φρανκ Σιξτ, δήλωσε ότι η συναλλαγή προέκυψε ύστερα από μια ταχεία, διακριτική αλλά ανταγωνιστική διαδικασία, κατά την οποία υπήρξε έντονο ενδιαφέρον και πολλαπλές προσφορές, επεσήμανε δε ότι η αποτίμηση της συμφωνίας είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή και εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μετόχων της εταιρείας.
Η αξία της συμφωνίας ανέρχεται στα 22,8 δισεκατομμύρια δολάρια, με την BlackRock και τους εταίρους της να καταβάλλουν περίπου 19 δισ. δολάρια σε μετρητά για το μερίδιό τους. Η εξαγορά τελεί υπό την έγκριση της κυβέρνησης του Παναμά, καθώς και υπό ρυθμιστικούς ελέγχους και διαδικασίες δέουσας επιμέλειας.
Χάρτης και δορυφορική εικόνα του λιμανιού Μπαλμπόα στον Παναμά. (Εικόνα: The Epoch Times, Google Earth, Shutterstock)
Χάρτης και δορυφορική εικόνα του λιμανιού Κριστόμπαλ στον Παναμά. (Εικόνα: The Epoch Times, Google Earth, Shutterstock)
Παρότι η CK Hutchison χαρακτήρισε τη συναλλαγή αμιγώς εμπορική, η χρονική της συγκυρία συμπίπτει με την εκδήλωση ανησυχίας εκ μέρους των ΗΠΑ για την κινεζική παρουσία σε κρίσιμες υποδομές του παγκόσμιου εμπορίου. Πριν από την ανακοίνωση της συμφωνίας, υπήρχαν δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι η κυβέρνηση του Παναμά εξέταζε το ενδεχόμενο ακύρωσης της σύμβασής της με την CK Hutchison για τη διαχείριση των λιμένων Μπαλμπόα και Κριστόμπαλ.
Η Διώρυγα του Παναμά θεωρείται στρατηγικής σημασίας πέρασμα, καθώς εξυπηρετεί τόσο οικονομικά όσο και στρατιωτικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών, επιτρέποντας τη μεταφορά εμπορευμάτων και πολεμικών πλοίων μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού.
Εμπειρογνώμονες έχουν παρατηρήσει ότι η κινεζική παρουσία στα δύο άκρα της Διώρυγας ενδέχεται να δίνει στο Πεκίνο έναν έμμεσο έλεγχο του θαλάσσιου διαύλου, κάτι που θα μπορούσε να παραβιάζει τη Συνθήκη Ουδετερότητας ΗΠΑ–Παναμά και να αποτελεί κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Ο Αντρές Μαρτίνεζ-Φερνάντεζ, αναλυτής πολιτικής στο Heritage Foundation, έχει προειδοποιήσει ότι η Κίνα δεν χρειάζεται στρατιωτική παρουσία στο έδαφος για να διαταράξει τη λειτουργία της Διώρυγας σε περίπτωση σύγκρουσης, όπως για παράδειγμα σε ένα πιθανό σενάριο έντασης γύρω από την Ταϊβάν. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Διώρυγα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε κάθε είδους δολιοφθορά, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία κινεζικών πολεμικών πλοίων.
(Εικόνα: The Epoch Times, Google Earth, Shutterstock)
Κάθε χρόνο, μέσω της Διώρυγας του Παναμά διακινούνται αγαθά αξίας 270 δισ. δολαρίων, το οποίο αντιστοιχεί στο 5% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Πάνω από το 70% αυτής της κίνησης σχετίζεται με λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Διώρυγα βρισκόταν υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ έως το 1999, οπότε και μεταβιβάστηκε στην κυβέρνηση του Παναμά βάσει της Συνθήκης του 1977 που είχε υπογράψει ο τότε πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ.
Η εξαγορά υπό την ηγεσία της BlackRock σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην παγκόσμια ιδιοκτησία λιμένων, καθώς αφορά τον έλεγχο δύο κρίσιμων κόμβων, σε μία από τις σημαντικότερες ναυτιλιακές οδούς του κόσμου.
Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό λέει ότι η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ για επιβολή δασμών στον Καναδά με πρόσχημα το φεντανύλ είναι «δικαιολογία» για να καταστρέψει την οικονομία του Καναδά αλλά και να στρώσει τον δρόμο για την «προσάρτηση»
Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε ότι δεν είναι ξεκάθαρο ποιος είναι ο στόχος του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τους δασμούς που σχετίζονται με την ασφάλεια των συνόρων, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ στις 4 Μαρτίου. Τα καναδικά προϊόντα που εισάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες υπόκεινται σε υπερφόρο 25%, ενώ οι εισαγωγές ενέργειας επιβαρύνονται με υπερφόρο 10%.
«Νομίζω ότι από αυτά που είπε χθες ο Πρόεδρος Τραμπ, δεν υπάρχει τίποτα που ο Καναδάς ή το Μεξικό μπορούν να κάνουν για να αποφύγουν αυτούς τους δασμούς, υπογραμμίζει πολύ καθαρά αυτό που πολλοί από εμάς υποψιαζόμασταν εδώ και καιρό, ότι αυτοί οι δασμοί δεν αφορούν συγκεκριμένα το φεντανύλ», είπε ο Τριντό σε συνέντευξη Τύπου στην Οτάβα στις 4 Μαρτίου.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε πώς ο Τραμπ έγραψε νωρίτερα την ίδια μέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι οι αμερικανικές τράπεζες δεν έχουν πρόσβαση στην καναδική αγορά. Ο Τριντό ανέφερε ότι οι αμερικανικές τράπεζες δραστηριοποιούνται στον Καναδά. Ωστόσο, ο τομέας της προσωπικής τραπεζικής κυριαρχείται από τις «μεγάλες έξι» καναδικές τράπεζες. «Είναι ένα παράδειγμα ότι δεν μπορούμε πραγματικά να καταλάβουμε τι θέλει, γιατί ακόμα και η δικαιολογία που δίνει σήμερα για αυτούς τους δασμούς, το φεντανύλ, είναι εντελώς αβάσιμη, εντελώς αδικαιολόγητη, εντελώς ψευδής», δήλωσε ο Τριντό.
Ο Τριντό έκανε αυτά τα σχόλια καθώς βρίσκεται στις τελευταίες του μέρες στην εξουσία, με την κούρσα για την ηγεσία των Φιλελευθέρων να ολοκληρώνεται στις 9 Μαρτίου. Η κούρσα θα επιλέξει τον αντικαταστάτη του Τριντό μετά την ανακοίνωση της παραίτησής του τον Ιανουάριο.
Ο Τριντό είχε ανακοινώσει στις 3 Μαρτίου ότι ο Καναδάς απαντά με αντίμετρα, επιβάλλοντας δασμούς 25% που στοχεύουν αμερικανικά προϊόντα αξίας 155 δισεκατομμυρίων καναδικών δολαρίων, με ένα μέρος να τίθεται σε ισχύ στις 4 Μαρτίου και το υπόλοιπο σε 21 ημέρες.
Ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι η κυβέρνησή του εξετάζει τη λήψη μη δασμολογικών μέτρων, χωρίς να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Ανέφερε ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αναθεώρηση πρακτικών αγορών και συμβάσεων από αμερικανικές εταιρείες. Συνάντηση με τους περιφερειάρχες διαφόρων περιφερειών θα πραγματοποιηθεί αργότερα σήμερα για να συζητηθεί η κατάσταση, δήλωσε ο Τριντό.
Όταν δημοσιογράφοι τον ρώτησαν αν ο Τραμπ ίσως επιδιώκει να ξεκινήσει εκ νέου διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά, ο Τριντό είπε: «Δεν είναι ξεκάθαρο τι πραγματικά θέλει».
«Ή ίσως το μόνο ξεκάθαρο είναι αυτό που έχει πει πολλές φορές, ότι ο στόχος του είναι να καταρρεύσει η καναδική οικονομία και μετά να μιλήσει για προσάρτηση», πρόσθεσε. «Αυτό θέλει. Οπότε δεν ξέρω ποιες διαπραγματεύσεις θα μπορούσαμε να κάνουμε τώρα για να τον πείσουμε ότι αυτός δεν είναι ο στόχος του».
Ο Τριντό είχε πει προηγουμένως σε επιχειρηματικό κοινό κεκλεισμένων των θυρών τον Φεβρουάριο ότι πιστεύει πως η κουβέντα του Τραμπ για να γίνει ο Καναδάς η 51η πολιτεία των ΗΠΑ είναι «κάτι πραγματικό».
Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Άμυνας Μπιλ Μπλερ είπε στη συνέχεια ότι τα σχόλια είναι «ανησυχητικά» αλλά δεν αποτελούν «πραγματική απειλή για εμάς».
Από τότε που ο Τραμπ απείλησε για πρώτη φορά στα τέλη Νοεμβρίου να επιβάλει δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό για θέματα συνόρων και φεντανύλ, και οι δύο χώρες έχουν λάβει μέτρα για ενίσχυση της ασφάλειας. Ο Καναδάς ανακοίνωσε σχέδιο 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα σύνορα, με σκοπό την αύξηση της επιτήρησης και της επιβολής, και ακολούθησε το παράδειγμα των ΗΠΑ χαρακτηρίζοντας τα καρτέλ ναρκωτικών και τις συμμορίες του δρόμου ως τρομοκρατικές οργανώσεις.
Παράλληλα με τα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων, η Οτάβα υποστηρίζει ότι το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης και της διακίνησης ναρκωτικών στον Καναδά δεν είναι τόσο σοβαρό όσο στο Μεξικό.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ (CBP) για το οικονομικό έτος 2024, 18 κιλά φεντανύλ κατασχέθηκαν στα βόρεια σύνορα, σε σύγκριση με 9.5 τόνους στα νοτιοδυτικά σύνορα. Η κυβέρνηση Τραμπ υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε ποσότητα φεντανύλ περνά στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι αποδεκτή.
«Ξέρετε, ο κόσμος λέει: “Ω, είναι μόνο μια μικρή ποσότητα οπιοειδών, σκοτώνουν μόνο 75.000 Αμερικανούς, δεν πρέπει να ανησυχείτε γι’ αυτό”. Ο πρόεδρος δεν πρόκειται να το δεχτεί έτσι απλά», δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ στο CNBC στις 4 Μαρτίου.
«Αυτά τα πράγματα πρέπει να σταματήσουν και χρειαζόμαστε ουσιαστική μείωση των θανάτων από οπιοειδή, αυτό είναι που λέει ο πρόεδρος. Δεν πρόκειται για εμπορικό πόλεμο».
Ο Λούτνικ πρόσθεσε ότι αν ο Καναδάς και το Μεξικό αποδείξουν στον Τραμπ ότι έχουν σταματήσει τη ροή του φεντανύλ, τότε οι δασμοί θα μπορούσαν να αρθούν.
Στοιχεία της CBP δείχνουν ότι 2.2 κιλά φεντανύλ κατασχέθηκαν στον τομέα των βορείων συνόρων τον Νοέμβριο, 500 γραμμάρια τον Δεκέμβριο και 13 γραμμάρια τον Ιανουάριο.
Οι μετοχές των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών σημείωσαν σημαντική άνοδο λόγω των αυξημένων προοπτικών στρατιωτικών δαπανών από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αγορά αντέδρασε στη σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, όπου συζητήθηκε η ενίσχυση των αμυντικών δαπανών προς στήριξη της Ουκρανίας, οδηγώντας σε ράλι μετοχών για ορισμένες από τις μεγαλύτερες αμυντικές εταιρείες της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα, στις 3 Μαρτίου, οι μετοχές της Rheinmetall, της μεγαλύτερης γερμανικής αμυντικής εταιρείας, σημείωσαν άνοδο 13,7%, ενώ της Leonardo στο Μιλάνο αυξήθηκαν κατά 16%. Η γαλλική Thales ενισχύθηκε κατά 16%, ενώ η βρετανική BAE Systems κατέγραψε άνοδο 14,5%.
Η άνοδος αυτή ώθησε τον δείκτη STOXX Aerospace and Defence, ο οποίος περιλαμβάνει ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της άμυνας, σε αύξηση 1,1%, αγγίζοντας ιστορικό υψηλό. Παράλληλα, ο γερμανικός δείκτης DAX σημείωσε τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο από τον Νοέμβριο του 2022, κλείνοντας σε επίπεδο ρεκόρ, όπως και ο βρετανικός FTSE.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η άνοδος της αγοράς οφείλεται στην αισιοδοξία για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, αλλά και στη δυνατότητα επίτευξης ενός ειρηνευτικού σχεδίου, το οποίο όχι μόνο ενισχύει τις αμυντικές μετοχές αλλά και δημιουργεί ευρύτερη θετική δυναμική.
Η σύνοδος κορυφής της 2ας Μαρτίου στο Λονδίνο πραγματοποιήθηκε λίγο μετά τη συνάντηση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο στις 28 Φεβρουαρίου, η οποία κατέληξε σε έντονη συζήτηση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φέρεται να είπε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι πρέπει να ενισχύσουν τη στρατιωτική υποστήριξή τους προς την Ουκρανία εν όψει μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν επιταχύνει δραστικά την κατεύθυνση της ΕΕ προς αυξημένες αμυντικές δαπάνες. Αναφορά της JPMorgan τον Μάρτιο του περασμένου έτους εκτιμούσε ότι ο κύκλος επανεξοπλισμού της Ευρώπης θα διαρκέσει τουλάχιστον μία δεκαετία, ενώ τη Δευτέρα οι αναλυτές της τράπεζας τόνισαν ότι τα γεγονότα των τελευταίων δύο εβδομάδων έχουν ενισχύσει ακόμη περισσότερο αυτή την πρόβλεψη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι 30 ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ αναμένεται σύντομα να δεσμευθούν σε πολύ υψηλότερες αμυντικές δαπάνες.
Ο Πίτερ Σάφρικ, στρατηγικός αναλυτής της RBC Capital Markets Global Macro, σημείωσε ότι πρόκειται για σημείο καμπής, καθώς η Ευρώπη αντιλαμβάνεται πως πρέπει να ρίξει μεγαλύτερο βάρος στην άμυνα και την ασφάλεια. Παράλληλα, επεσήμανε ότι οι γερμανικές εκλογές άνοιξαν τον δρόμο για αυξημένες δαπάνες και ότι η ένταση μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ επιτάχυνε τις εξελίξεις.
Ο Φρανσουά Σαβαρί, επικεφαλής επενδύσεων στη Genvil Wealth Management, τόνισε ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο και ότι οι πιέσεις προς τους ηγέτες της να δράσουν αυξάνονται.
Η νέα κυβέρνηση της Γερμανίας, υπό την ηγεσία του Φρίντριχ Μερτς, καλείται να αναθεωρήσει το αποκαλούμενο «φρένο χρέους», ώστε να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες και να επιτρέψει μια άνευ προηγουμένου μεταπολεμική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών. Ωστόσο, μια τέτοια μεταρρύθμιση απαιτεί πλειοψηφία δύο τρίτων στο γερμανικό κοινοβούλιο.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank, Ρόμπιν Βίνκλερ, δήλωσε ότι στη Γερμανία συντελείται μια «μεταβολή προτύπου». Η ΕΕ εκτιμά ότι απαιτούνται επενδύσεις ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ την επόμενη δεκαετία, με μεγάλες δανειοληψίες να αναμένονται για τη χρηματοδότηση αυτών των δαπανών.
Σύμφωνα με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, τα κράτη-μέλη οφείλουν να διατηρούν το δημόσιο έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος κάτω από το 60% του ΑΕΠ. Ωστόσο, οκτώ από τα 27 κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Πολωνίας, βρίσκονται ήδη υπό επίσημη επίπληξη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παραβίαση του ορίου του 3%.
Στις 14 Φεβρουαρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συμφώνησε να χαλαρώσει τους δημοσιονομικούς κανόνες προκειμένου να επιτραπούν επιπλέον αμυντικές δαπάνες. Κατά τη διάρκεια ομιλίας της στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να δραστηριοποιηθεί πιο έντονα όσον αφορά την ασφάλειά της και να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες.
Σε ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει στην Ελλάδα σε ορίζοντα πενταετίας ακόμη και δεσπόζουσα θέση σε ζητήματα τεχνολογικών εξελίξεων, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να οδηγήσουν τη χώρα οι κρίσιμες και στρατηγικές ορυκτές ύλες, δηλώνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων και διευθύνων σύμβουλος της Geohellas, Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου.
Ως παράδειγμα αυτού παραθέτει ο κος Γιαζιτζόγλου την υπόθεση του γαλλίου, λέγοντας ότι σε περίπτωση που όντως υλοποιηθεί η εξαγγελία της Κίνας για την επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές του συγκεκριμένου ορυκτού, η επένδυση που προωθεί η Metlen στην εξόρυξη βωξίτη, από τον οποίο προέρχεται το γάλλιο, θα παρείχε τη δυνατότητα στη χώρα μας να καλύψει πλήρως τις ανάγκες της Ευρώπης στο συγκεκριμένο ορυκτό, η χρήση του οποίου είναι καταλυτική σε νέες τεχνολογικές εφαρμογές με προηγμένους ημιαγωγούς.
Αντίστοιχα, ο κος Γιαζιτζόγλου αναφέρει τις επενδύσεις της Ελληνικός Χρυσός στη Χαλκιδική, τις ερευνητικές εργασίες από την ιδιωτική εταιρεία που έχει μισθώσει τα δικαιώματα στους Μολάους και τον διαγωνισμό για τη μίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας στη Χίο. Επενδύσεις όπως αυτές, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στον υπόλοιπο εξορυκτικό κλάδο της χώρας μας (βιομηχανικά ορυκτά, μάρμαρα και δομικά υλικά) θα μπορούσαν να διπλασιάσουν το οικονομικό αποτύπωμα του μεταλλευτικού κλάδου, ο οποίος σήμερα εισφέρει περί το 2% του ΑΕΠ της χώρας και 50.000 – υψηλότερα του μέσου όρου αμειβόμενες – θέσεις εργασίας, εκτός αστικών κέντρων.
Σημειώνει δε ότι στα παραπάνω δεν περιλαμβάνεται η τυχόν εκμετάλλευση υδρογονανθράκων ή της γεωθερμίας ούτε η αλλαγή πολιτικής στο θέμα του λιγνίτη, η εκμετάλλευση του οποίου εκτιμά ότι τεχνικοοικονομικά έχει ακόμη περιθώριο αξιοποίησης, εάν η οικονομική αποτίμηση των ρύπων γίνει με πιο ρεαλιστικό τρόπο. Κάτι το οποίο άπτεται πολιτικών αποφάσεων εκ μέρους της Ευρώπης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξη που παραχώρησε ο κος Γιαζιτζόγλου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον Νίκο Δρόσο.
Σπάνιες γαίες: περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Οι σπάνιες γαίες είναι μία κατηγορία ορυκτών του περιοδικού πίνακα οι οποίες έχουν βρει τα τελευταία χρόνια κάποιες χρήσεις σε τεχνολογικές εφαρμογές. Οι σπάνιες γαίες είναι μία υποκατηγορία των στρατηγικών και κρίσιμων ορυκτών. Σήμερα γίνεται λάθος χρήση του όρου ‘σπάνια’ για να χαρακτηριστούν άλλα ορυκτά, τα οποία είναι μεν κρίσιμα και στρατηγικά αλλά τυπικά δεν ανήκουν στην κατηγορία των σπανίων γαιών.
Εν προκειμένω…
Εν προκειμένω, λοιπόν, στην τελευταία λίστα κρίσιμων και στρατηγικών ορυκτών που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνονται 33 μεμονωμένα ορυκτά και ως 34ο η οικογένεια των σπάνιων γαιών.
Είναι όντως σπάνιες;
Όχι δεν είναι. Ο όρος ‘σπάνιες γαίες’ προκύπτει από δυο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι έως σήμερα ήταν ‘αδιάφορες’ ως προς τη χρήση τους, άρα δεν είχε επενδυθεί αρκετός κόπος στην έρευνα και ο δεύτερος είναι ότι συνήθως δεν απαντώνται σε μεγάλα κοιτάσματα. Εξηγώ. Ένα ορυκτό μπορεί να λέμε ότι είναι στον φλοιό της γης σε ποσοστό 0,1% και αυτό είναι μεγάλο ποσοστό. Αυτό το 0,1% μπορεί να είναι ισοκατανεμημένο ή μπορεί να είναι συγκεντρωμένο σε κοιτάσματα. Αν είναι συγκεντρωμένο σε κοιτάσματα είναι πολύ πιο εύκολο και πολύ πιο οικονομικό να το βγάλεις. Αν είναι από ένας κόκκος σε κάθε στρέμμα, στην πράξη ενώ δεν είναι καθόλου σπάνιο, είναι σπάνιο να το αποκτήσεις διότι πρέπει να εξορύξεις 1000 κιλά γης για να πάρεις 1 γραμμάριο ορυκτού. Παράδειγμα αυτού είναι το περίφημο γάλλιο, το οποίο ενώ δεν είναι σπάνιο, μπορεί μόνο να «συμπραχθεί» μαζί με τον βωξίτη και το αλουμίνιο, επειδή δεν σχηματίζει κοιτάσματα.
Στην Ελλάδα υπάρχουν;
Στην Ελλάδα έχουμε εμφανίσεις σπάνιων γαιών στην Β. Ελλάδα, κυρίως στην περιοχή Ανατ. Μακεδονίας και Θράκης.
Είναι αξιοποιήσιμες;
Δεν το γνωρίζουμε θα πρέπει να γίνουν γεωλογικές έρευνες.
Από τις μέχρι τώρα έρευνες πόσο αισιόδοξοι είμαστε ως προς αυτό;
Δεν μπορεί κανείς να το πει αυτό. Είναι δύσκολο να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση κάποιος. Οι σπάνιες γαίες όμως είναι ένα μικρό κομμάτι του συνόλου των κρίσιμων και στρατηγικών ορυκτών. Από αυτά της λίστας αρκετά υπάρχουν στην Ελλάδα είτε ως γνωστά κοιτάσματα είτε και ως εκμεταλλεύσεις που λειτουργούν, όπως πχ ο βωξίτης και το γάλλιο στη Στ. Ελλάδα, τα μεικτά θειούχα στη Χαλκιδική, τα κοιτάσματα αντιμονίου σε Χίο και Χαλκιδική, το γερμάνιο στους Μολάους και ενδεχομένως το βολφράμιο, επίσης στην Πελοπόννησο.
Η ύπαρξη αυτών των κοιτασμάτων είναι αξιοποιήσιμη και συνολικά τι σημαίνει αυτό το γεγονός για τη χώρα;
Η οικονομική σημασία κάποιων κοιτασμάτων είναι πολύ σημαντική, όπως για παράδειγμα των κοιτασμάτων βωξίτη και γαλλίου και των κοιτασμάτων της Χαλκιδικής. Πέρα όμως από την απόλυτη αξία τους, τα ορυκτά αυτά θα πρέπει να ιδωθούν στα πλαίσια των νέων τεχνολογικών αναγκών και των νέων γεωπολιτικών ισορροπιών. Τα κρίσιμα και στρατηγικά ορυκτά είναι πρώτες ύλες από τις οποίες εξαρτάται σχεδόν η οποιαδήποτε νέα τεχνολογία, όπως ημιαγωγοί, τεχνολογίες ΑΠΕ, επικοινωνιών, διαστημική και αεροδιαστημική, ιατρικές τεχνολογίες κ.ά. Αυτό σημαίνει ότι ενώ η εμπορική αξία ενός τέτοιου ορυκτού μπορεί να είναι σχετικά μικρή, πιθανά αποτελεί καταλύτη για ένα νέο τεχνολογικό μοντέλο με υπερπολλαπλάσια αξία.
Μπορούμε να οδηγηθούμε σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο βάσει αυτών των ορυκτών;
Ναι, μπορούμε, εάν σκεφτεί κανείς το παράδειγμα της τεχνητής νοημοσύνης. Είναι γνωστό ότι η ταχύτητα και η ποιότητα των επομένων γενεών τεχνητής νοημοσύνης εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό και από τους μικροεπεξεργαστές στους οποίους θα βασίζονται. Εάν η μονοπωλιακή κατοχή μίας πρώτης ύλης δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να εξελίξει αυτούς τους μικροεπεξεργαστές, προφανώς αυτό τον βάζει σε δεσπόζουσα θέση στην τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης.
Η Ελλάδα, ούτως εχόντων των πραγμάτων, πόσο κοντά μπορεί να φθάσει σε αυτή τη θέση;
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το γάλλιο. Η Ευρώπη εξαρτάται πλήρως για αυτήν την πρώτη ύλη από την Κίνα, η οποία το 2023 δήλωσε επισήμως ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές. Σε μία τέτοια περίπτωση, η Ευρώπη θα είχε σοβαρό πρόβλημα σε διάφορες τεχνολογικές εφαρμογές στις οποίες χρησιμοποιείται το γάλλιο. Να σημειώσουμε ότι από τη φύση του το γάλλιο δεν μπορεί να παραχθεί ανεξάρτητα, παρά μόνον να συμπαραχθεί με το αλουμίνιο. Με την ολοκλήρωση της επένδυσης που έχει εξαγγελθεί από τη Metlen θα καλυφθούν πλήρως οι σημερινές ανάγκες της Ευρώπης σε γάλλιο.
Σε σχέση με τον περίγυρο, την Ευρώπη, κρίνετε ότι μπορεί η Ελλάδα να αποκτήσει μία τέτοια θέση; Διαθέτουν, δηλαδή άλλες χώρες αποθέματα αυτού του είδους;
Οι κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες ελέγχονται σε υπερθετικό βαθμό από την Κίνα και την ομάδα των Brics. Από τις 34 κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες, η διευρυμένη ομάδα των Brics ελέγχει τις 20 σε ποσοστό από 70 έως 100% και άλλες 6 σε ποσοστό άνω του 50%. Στην απέναντι πλευρά, η ΕΕ όχι μόνον δεν ελέγχει καμία από τις 34 αλλά δεν έχει καν αυτάρκεια σε καμία από τις 34. Δυστυχώς, αυτό έχει επισημανθεί στις Βρυξέλλες εδώ και 20 χρόνια, αλλά οι αρμόδιοι μάλλον κώφευσαν.
Τι θα μπορούσαν να κάνουν, τότε και τώρα;
Αυτή η απόλυτη κυριαρχία σε στρατηγικές πρώτες ύλες είναι αποτέλεσμα ενός σχεδίου το οποίο έχει εκπονηθεί και εφαρμόζεται για σχεδόν 3 δεκαετίες και το οποίο ουδέποτε η απέναντι πλευρά απέκρυψε. Σαν παράδειγμα να αναφέρουμε ότι μόνον τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2024, η κινεζική κυβέρνηση δαπάνησε 25 δισ. δολ. για αγορά κοιτασμάτων πρώτων υλών σε τρίτες χώρες. Η Ευρώπη αφυπνίστηκε στις δώδεκα και πέντε και το 2023 εξέδωσε την πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία της για το θέμα των ορυκτών πρώτων υλών, η οποία όπως επανειλημμένα έχουν δηλώσει οι πανευρωπαϊκοί φορείς του κλάδου δεν είναι παρά ένα μικρό, δειλό, πρώτο βήμα.
Η κατάσταση στην Ελλάδα πώς έχει;
Η εξορυκτική βιομηχανία στην Ελλάδα ήταν πάντα ένας δυναμικός κλάδος με ιδιαίτερα αξιόλογη συνεισφορά τόσο στην οικονομία όσο και στη γεωπολιτική θέση της χώρας. Από την παραγωγή των ορυκτών (πέραν των ενεργειακών ορυκτών, άνθρακες, υδρογονάνθρακες, λιγνίτες, κλπ.) εξάγεται πάνω από το 50%. Η εξορυκτική δραστηριότητα σήμερα συμμετέχει έμμεσα και άμεσα κατά 2% στο ΑΕΠ και εισφέρει περίπου 50.000 θέσεις εργασίας, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι η μέση αμοιβή είναι αρκετά υψηλή και οι θέσεις αυτές είναι κυρίως εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων.
Άρα, στην υπόθεση στρατηγικά και κρίσιμα ορυκτά ποιος είναι ο ρόλος της χώρας μας;
Στην Ελλάδα, αυτήν τη στιγμή, εξελίσσεται η επένδυση της Ελληνικός Χρυσός στη Χαλκιδική ενώ έχει ήδη εξαγγελθεί μία εξίσου σημαντική επένδυση της Metlen στη Στερεά Ελλάδα. Παράλληλα προχωρούν οι ερευνητικές εργασίες από την ιδιωτική εταιρεία που έχει μισθώσει τα δικαιώματα στους Μολάους, ενώ τρέχει και ο διαγωνισμός για τη μίσθωση των δικαιωμάτων έρευνας στη Χίο.
Τα οικονομικά μεγέθη αυτής της υπόθεσης;
Ο Σύνδεσμος έχει εκτιμήσει ότι η ωρίμανση αυτών των επενδύσεων σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων στον υπόλοιπο εξορυκτικό κλάδο της χώρας μας (βιομηχανικά ορυκτά, μάρμαρα και δομικά υλικά) μπορεί σε ορίζοντα 5ετίας να διπλασιάσει το οικονομικό αποτύπωμα του κλάδου. Άρα έως και 4% του ΑΕΠ, άλλες 40-50 χιλιάδες θέσεις εργασίας και βεβαίως μεγάλο κομμάτι εξαγωγών. Να σημειώσουμε ότι στα παραπάνω δεν περιλαμβάνεται η τυχόν εκμετάλλευση υδρογονανθράκων ή της γεωθερμίας ή η αλλαγή πολιτικής στο θέμα του λιγνίτη.
Έχει κλείσει η υπόθεση λιγνίτης για τη χώρα μας;
Σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις, ναι. Τεχνικοοικονομικά πιστεύουμε ότι ακόμη υπάρχει περιθώριο αξιοποίησης, εφόσον η οικονομική αποτίμηση των ρύπων γίνει με πιο ρεαλιστικό τρόπο. Είναι πολύ απλό. Ο λιγνίτης έχει καταστεί ασύμφορος διότι ο ρύπος έχει αυτήν τη στιγμή από 80 έως 100 ευρώ ο τόνος. Αυτή η τιμή έχει προκύψει μέσα από πολιτικές αποφάσεις . Το κόστος των ρύπων ιστορικά κυμαινόταν από 5 έως 20 ευρώ ο τόνος, μέχρι το 2019. Με αυτές τις τιμές σήμερα η παραγωγή ενέργειας από το εργοστάσιο της Πτολεμαΐδας 5 θα κόστιζε λιγότερο από το μισό από όσο κοστίζει από το φυσικό αέριο.
Ο κλάδος γιορτάζει φέτος τα 100 του χρόνια. Πώς ατενίζει το μέλλον;
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υφίσταται παραγωγή αγαθών χωρίς πρώτες ύλες. Συνεπώς η δραστηριοποίηση του εξορυκτικού κλάδου δεν μπορεί να ιδωθεί μόνον από πλευράς οικονομικής σημασίας. Εφόσον αυτό γίνει κατανοητό, η ανάπτυξη των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα είναι μονόδρομος.
Η υπουργός Εξωτερικών Μελανί Ζολί δήλωσε σε δημοσιογράφους στο Βανκούβερ στις 28 Φεβρουαρίου ότι ο Καναδάς είναι «ανοιχτός» σε συνομιλίες για την εναρμόνιση των δασμών του με αυτούς των ΗΠΑ έναντι της Κίνας.
Ανέφερε ότι ο Καναδάς έχει ήδη επιβάλει δασμούς σε ορισμένα εξαρτήματα που προέρχονται από την Κίνα, καθώς και στα ηλεκτρικά οχήματα. «Όσον αφορά τις ΗΠΑ και τις δικές τους ανησυχίες, είμαστε σε θέση να συζητήσουμε», είπε. «Είμαστε πολύ ανοιχτοί σε συνομιλίες που σχετίζονται με το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την Κίνα.»
Η Ζολί τόνισε ότι θα μπορούσε να συζητήσει το θέμα με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ενώ ο υπουργός Οικονομικών Ντομινίκ ΛεΜπλάνκ θα μπορούσε να συνομιλήσει με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πρόσφατα την επιβολή δασμού 10% στα κινεζικά προϊόντα που εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό προστίθεται σε έναν προηγούμενο δασμό 10% στην Κίνα που επιβλήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου, ο οποίος με τη σειρά του ήρθε να προστεθεί σε ήδη υπάρχοντες δασμούς. Ο τελευταίος επιπλέον δασμός 10% θα τεθεί σε ισχύ στις 4 Μαρτίου, την ίδια ημέρα που έχουν προγραμματιστεί να εφαρμοστούν δασμοί 25% στον Καναδά και το Μεξικό, σύμφωνα με τον Τραμπ.
Σε συνέντευξή του στο Bloomberg Television στις 28 Φεβρουαρίου, ο Μπέσεντ προέτρεψε τον Καναδά να εναρμονίσει τους δασμούς του με αυτούς των ΗΠΑ έναντι της Κίνας, κάτι που το Μεξικό έχει ήδη προτείνει. «Πιστεύω ότι μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση που έκανε η κυβέρνηση του Μεξικού είναι ίσως η εναρμόνιση με τις ΗΠΑ στους δασμούς μας για την Κίνα», δήλωσε ο Μπέσεντ.
«Θα ήταν μια ωραία χειρονομία αν το έκαναν και οι Καναδοί, ώστε με έναν τρόπο να δημιουργήσουμε ένα «Φρούριο της Βόρειας Αμερικής» απέναντι στην πλημμυρίδα κινεζικών εισαγωγών.»
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι δασμοί θα μπορούσαν να επικεντρωθούν σε αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων που προέρχονται από την Κίνα. Οι πρωθυπουργοί του Οντάριο, Νταγκ Φορντ, και της Αλμπέρτα, Ντάνιελ Σμιθ, έχουν επίσης ζητήσει να στραφεί η προσοχή των δασμών των ΗΠΑ στην Κίνα αντί στον σύμμαχο Καναδά.
Εν τω μεταξύ, ο υπουργός Δημόσιας Ασφάλειας Ντέιβιντ ΜακΓκουίντι βρέθηκε αυτή την εβδομάδα στην Ουάσιγκτον για να συζητήσει τις προσπάθειες του Καναδά να θωρακίσει τα σύνορα κατά των παράνομων ναρκωτικών. Μαζί του ήταν ο «τσάρος της φαιντανύλης» Κέβιν Μπροσό, καθώς και εκπρόσωποι της Βασιλικής Καναδικής Έφιππης Αστυνομίας (RCMP) και της Υπηρεσίας Συνόρων του Καναδά (CBSA).
Η ομάδα συναντήθηκε με γερουσιαστές και ανώτερους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το οποίο ολοκληρώθηκε στις 28 Φεβρουαρίου.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα προχωρήσει με την επιβολή δασμών στον Καναδά και το Μεξικό την επόμενη εβδομάδα. Οι δασμοί στον Καναδά είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τις 3 Φεβρουαρίου, αλλά ο Τραμπ έδωσε αναβολή 30 ημερών μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό και τη δέσμευση για περαιτέρω μέτρα ενίσχυσης της ασφάλειας στα σύνορα.
Ο Καναδάς ανακοίνωσε σχέδιο 1,3 δισ. δολαρίων για την ασφάλεια των συνόρων, ενώ όρισε έναν «τσάρο της φαιντανύλης» και κατέταξε τα μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών ως τρομοκρατικές οργανώσεις, κατόπιν αιτήματος του Τραμπ.
Η CBSA έχει επίσης ανακοινώσει επιχειρήσεις κατά των παράνομων ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένης της «Επιχείρησης Χιονοθύελλα», η οποία αποτελεί συνεργασία με την RCMP για τη μείωση της ροής οπιοειδών.
Ωστόσο, ο Τραμπ δήλωσε στις 27 Φεβρουαρίου ότι τα ναρκωτικά συνεχίζουν να εισρέουν στις Ηνωμένες Πολιτείες από τον Καναδά και το Μεξικό.
