Υγεία

Παγκοσμίως μειώθηκαν οι θάνατοι από φυματίωση το 2024, όπως και ο αριθμός των ατόμων που διαγνώστηκαν πρόσφατα με τη νόσο, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που δημοσιοποιήθηκε στις 12 Νοεμβρίου.

Την περασμένη χρονιά, ο αριθμός των ανθρώπων που νόσησαν από τη φυματίωση υποχώρησε στα 10,7 εκατομμύρια, καταγράφοντας την πρώτη μείωση από το 2020, μετά το ιστορικό υψηλό των 10,8 εκατομμυρίων του 2023, αναφέρει η έκθεση. Ωστόσο, το επίπεδο αυτό παραμένει υψηλότερο από τα 10,1 εκατομμύρια κρούσματα του 2020, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Οι θάνατοι από φυματίωση μειώθηκαν το 2024 στους 1,23 εκατομμύρια, σημειώνοντας πτώση 3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους τόνισε πως πρόκειται για «κρίσιμη περίοδο».

Περίπου 165.000 άνθρωποι υποβλήθηκαν σε θεραπεία, το 2024, για στέλεχος της νόσου ανθεκτικό στα αντιβιοτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού. Συνολικά, από το 2000 έως το 2024, η θεραπεία ατόμων με φυματίωση εκτιμάται ότι απέτρεψε 83 εκατομμύρια θανάτους. Η νόσος συγκαταλέγεται στις δέκα κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου από έναν μόνο λοιμογόνο παράγοντα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Οι ασθενείς με φυματίωση αποβάλλουν βακτήρια στον αέρα –συνήθως μέσω του βήχα– με αποτέλεσμα η νόσος να μεταδίδεται σε άλλους. Υπολογίζεται ότι περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού έχει μολυνθεί με τη λανθάνουσα μορφή της νόσου, όπως σημειώνει ο οργανισμός.

Η διευθύντρια του ΠΟΥ για τα λοιμώδη νοσήματα, Τερέζα Κασάεβα, σημείωσε ότι η έκθεση καταδεικνύει πρόοδο στην καταπολέμηση της νόσου. Σύμφωνα με τη δήλωσή της, η οποία περιλαμβάνεται στην έκθεση, η «Παγκόσμια έκθεση για τη φυματίωση 2025» αποδεικνύει ότι η πρόοδος είναι εφικτή ακόμη και απέναντι σε επίμονες προκλήσεις.

Η κα Κασάεβα προσέθεσε ότι η κάλυψη των υπηρεσιών πρόληψης, διάγνωσης και φροντίδας για τη φυματίωση εξακολουθεί να διευρύνεται, αξιοποιώντας νέα εργαλεία που συστήνει ο ΠΟΥ – από έλεγχο υποβοηθούμενο από τεχνητή νοημοσύνη και ταχείες διαγνωστικές εξετάσεις έως συντομότερες και αποτελεσματικότερες θεραπείες που σώζουν ζωές.

Το κόστος των περικοπών της χρηματοδότησης

Ο ΠΟΥ υπογράμμισε ότι συνεργάζεται με δωρητές, εταίρους και πληγείσες χώρες για να καλυφθούν τα χρηματοδοτικά κενά και να συνεχιστεί η μάχη κατά της φυματίωσης, παρά την απώλεια σημαντικού μέρους της χρηματοδότησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες φέτος, ανέφερε ο Γκεμπρεγέσους. Μετά τις μειώσεις στις διεθνείς δαπάνες από την Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID), ο οργανισμός προχώρησε φέτος σε περικοπές του προϋπολογισμού του

Η κυβέρνηση Τραμπ άρχισε να εφαρμόζει σημαντικές περικοπές στην ξένη βοήθεια που διανέμεται μέσω της USAID στις αρχές του έτους, μετά από ελέγχους που ανέδειξαν αμφισβητούμενες αποφάσεις χρηματοδότησης, μεταξύ των οποίων και η διάθεση 122 εκατ. δολαρίων σε οργανώσεις που συνδέονται με ομάδες που χαρακτηρίζονται ως τρομοκρατικές, της Χαμάς συμπεριλαμβανομένης.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν διαχρονικά ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του ΠΟΥ, συνεισφέροντας περίπου 1 δισ. δολάρια ετησίως, σύμφωνα με τον οργανισμό. Ο συνολικός ετήσιος προϋπολογισμός του ΠΟΥ ανέρχεται στα 6,8 δισ. δολάρια.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι αλλαγές στη χρηματοδότηση του ΠΟΥ ενδέχεται να απειλήσουν την πρόοδο των τελευταίων ετών. Για να αντιμετωπιστούν μελλοντικές μειώσεις, απαιτούνται βελτιώσεις στις διαγνωστικές δυνατότητες, στη θεραπεία, στα προληπτικά μέτρα και στις τεχνολογικές εξελίξεις –συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης νέου εμβολίου κατά της φυματίωσης.

Όπως τονίζει ο ΠΟΥ, «όλα εξαρτώνται από την επαρκή χρηματοδότηση».

Επί του παρόντος, υπάρχουν δεκαοκτώ υποψήφια εμβόλια κατά της φυματίωσης σε κλινική ανάπτυξη, εκ των οποίων τα έξι έχουν εισέλθει στο κρίσιμο τελικό στάδιο των δοκιμών, σύμφωνα με τον Οργανισμό.

Της Jill McLaughlin

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), αξίζει να θυμηθούμε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μία από τις πιο διαδεδομένες και αυξανόμενες ασθένειες της εποχής μας. Η ημέρα αυτή, που καθιερώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (International Diabetes Federation – IDF), έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία γύρω από την πρόληψη και τη σωστή διαχείριση της νόσου.

Σύμφωνα με την IDF (2024), 1 στους 9 ενήλικες ηλικίας 20–79 ετών ζει με διαβήτη παγκοσμίως, δηλαδή περίπου 589 εκατομμύρια άνθρωποι. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει τα 853 εκατομμύρια έως το 2050, ενώ οι σχετικές δαπάνες ξεπέρασαν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια μέσα στο 2024. Πρόκειται για αύξηση 338% τα τελευταία 17 χρόνια.

Η αντιμετώπιση του διαβήτη δεν είναι μόνο ιατρικό, αλλά και κοινωνικό ζήτημα. Με απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους ανθρώπους γύρω μας.

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια πάθηση κατά την οποία το σώμα δεν μπορεί να ρυθμίσει σωστά τα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα. Η γλυκόζη είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τα κύτταρα και προέρχεται από τις τροφές που καταναλώνουμε. Για να μπορέσει η γλυκόζη να εισέλθει στα κύτταρα, χρειάζεται η ορμόνη ινσουλίνη, που παράγεται από το πάγκρεας.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι διαβήτη:

• Διαβήτης τύπου 1: Συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά και νέους ενήλικες. Το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη, με αποτέλεσμα το σώμα να μην παράγει καθόλου. Οι ασθενείς χρειάζονται καθημερινή χορήγηση ινσουλίνης.

• Διαβήτης τύπου 2: Ο πιο συχνός τύπος, που αφορά περίπου το 90% των περιπτώσεων. Το σώμα παράγει ινσουλίνη, αλλά δεν τη χρησιμοποιεί σωστά (αντίσταση στην ινσουλίνη) ή δεν παράγει αρκετή. Συνδέεται κυρίως με την παχυσαρκία, τη χαμηλή φυσική δραστηριότητα και την κακή διατροφή.

• Διαβήτης κύησης: Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και συνήθως υποχωρεί μετά τον τοκετό, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον.

Αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές: καρδιαγγειακά νοσήματα, νεφρική ανεπάρκεια, απώλεια όρασης ή ακόμη και ακρωτηριασμούς.

Παράγοντες κινδύνου

Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου δεν μπορούν να αλλάξουν —όπως η ηλικία (άνω των 45 ετών), το οικογενειακό ιστορικό ή η εθνικότητα (πιο συχνός σε άτομα αφρικανικής ή ασιατικής καταγωγής).

Ωστόσο, πολλοί άλλοι βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας:
η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφών, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα και το υπερβολικό βάρος αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο.

Αν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) είναι πάνω από 25, θεωρείστε ότι βρίσκεστε σε ομάδα αυξημένου κινδύνου. Επίσης, αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση ή αυξημένη χοληστερίνη, συζητήστε το με τον γιατρό σας.

Συμπτώματα

Ο διαβήτης μπορεί να παραμένει «σιωπηλός» για χρόνια, γι’ αυτό και πάνω από 250 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με διαβήτη χωρίς να το γνωρίζουν.

Ενδείξεις που πρέπει να σας κινητοποιήσουν:

• Συχνή δίψα και ούρηση

• Ανεξήγητη κόπωση

• Θολή όραση

• Αργή επούλωση πληγών

• Μυρμήγκιασμα σε χέρια ή πόδια

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους

Αν παρατηρήσετε ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω, ζητήστε άμεσα ιατρική εξέταση.

Διάγνωση και θεραπεία

Η διάγνωση είναι απλή: γίνεται μέσω εξέτασης αίματος που μετρά το σάκχαρο νηστείας ή τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c), η οποία δείχνει τον μέσο όρο σακχάρου των τελευταίων μηνών. Όσοι είναι άνω των 45 ετών ή παρουσιάζουν παράγοντες κινδύνου πρέπει να εξετάζονται τακτικά.

Δεν υπάρχει οριστική ίαση, αλλά υπάρχει αποτελεσματική διαχείριση.

• Για τον τύπο 1, η ινσουλίνη είναι απαραίτητη.

• Για τον τύπο 2, η θεραπεία ξεκινά με αλλαγές στον τρόπο ζωής: ισορροπημένη διατροφή, καθημερινή άσκηση (τουλάχιστον 30 λεπτά περπάτημα), διατήρηση φυσιολογικού βάρους.

• Αν αυτό δεν επαρκεί, ο γιατρός μπορεί να προτείνει φαρμακευτική αγωγή ή ινσουλίνη.

Η τακτική παρακολούθηση των τιμών σακχάρου στο σπίτι με μετρητή βοηθά στη σωστή ρύθμιση και πρόληψη επιπλοκών.

Πρόληψη: Το πιο ισχυρό «φάρμακο»

Η πρόληψη αποτελεί το σημαντικότερο μέτρο, ειδικά για τον διαβήτη τύπου 2.
Μερικές απλές αλλαγές μπορούν να κάνουν τη διαφορά:

• Αντικαταστήστε τα αναψυκτικά με νερό.

• Προτιμήστε τις σκάλες αντί του ασανσέρ.

• Καταναλώνετε φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης.

• Χάστε το 5–10% του σωματικού βάρους σας αν είστε υπέρβαροι —αυτό μειώνει τον κίνδυνο κατά 50%.

• Αποφύγετε το κάπνισμα και περιορίστε το αλκοόλ.

• Οι γυναίκες στην εγκυμοσύνη πρέπει να ελέγχουν το σάκχαρό τους τακτικά.

Η ζωή με τον διαβήτη

Αν έχετε διαβήτη, μην απογοητεύεστε. Η σωστή ενημέρωση και ο προγραμματισμός κάνουν τη διαφορά.

• Δημιουργήστε ομάδα υποστήριξης με γιατρό, διαιτολόγο και γυμναστή.

• Φροντίζετε τα πόδια σας καθημερινά για να προλάβετε έλκη.

• Έχετε πάντα μαζί σας τα απαραίτητα (ινσουλίνη, σνακ).

• Συμμετέχετε σε ομάδες υποστήριξης και ανταλλαγής εμπειριών.

Ο διαβήτης δεν σας ορίζει —εσείς τον ελέγχετε.

Συμπέρασμα

Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη μας υπενθυμίζει ότι ο διαβήτης αποτελεί μια παγκόσμια πρόκληση υγείας, αλλά και μια ασθένεια που μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με γνώση, έλεγχο και δράση.

Ενημερωθείτε, κάντε τακτικούς ιατρικούς ελέγχους και υιοθετήστε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Η πρόληψη είναι — και θα παραμείνει — η καλύτερη θεραπεία.

Της Γεωργίας Τσαγκαράκη

Ενδοκρινολόγος, Αναπλ. Διευθύντρια Β’ Τμήματος Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού & Σακχαρώδη Διαβήτη, ΜΗΤΕΡΑ

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Νέοι που αρχίζουν να κάνουν χρήση κάνναβης πριν από την ηλικία των 15 ετών αντιμετωπίζουν περισσότερα ψυχολογικά και σωματικά προβλήματα στην αρχή της ενήλικης ζωής τους, σύμφωνα με έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου McGill.

Η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα από τη Μακροχρόνια Μελέτη Ανάπτυξης Παιδιών του Κεμπέκ (Quebec Longitudinal Study of Child Development), εξετάζοντας 1.591 άτομα ηλικίας 12 έως 17 ετών, καθώς και τα ιατρικά τους αρχεία έως την ηλικία των 23 ετών.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του πανεπιστημίου, όσοι ξεκίνησαν τη χρήση κάνναβης πριν τα 15 και συνέχισαν καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά ήταν πιο πιθανό να ζητήσουν ιατρική βοήθεια για ψυχικά προβλήματα όπως κατάθλιψη, άγχος ή αυτοκτονικές σκέψεις, αλλά και για σωματικά προβλήματα όπως τραυματισμοί και αναπνευστικά ζητήματα.

Αντίθετα, εκείνοι που ξεκίνησαν τη χρήση μετά τα 15 συνδέθηκαν μόνο με σωματικά προβλήματα υγείας στην ενήλικη ζωή.

Ο επίκουρος καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο McGill και κύριος συγγραφέας της μελέτης, Μαξιμιλιάνο Όρρι (Massimiliano Orri), εξήγησε ότι τα αποτελέσματα μπορεί να οφείλονται σε διαφορετικούς λόγους.

Ο Όρρι ανέφερε ότι οι νέοι κάτω των 15 βρίσκονται σε κρίσιμη φάση ανάπτυξης του εγκεφάλου, γεγονός που μπορεί να τους καθιστά πιο ευάλωτους στις επιδράσεις της κάνναβης στην ψυχική υγεία. Πρόσθεσε ότι ορισμένα άτομα μπορεί να στρέφονται στη χρήση κάνναβης για να αντιμετωπίσουν ήδη υπάρχοντα προβλήματα, ενώ για άλλους η χρήση μπορεί να προκαλέσει νέα προβλήματα.

Ο ίδιος επισήμανε επίσης ότι η κάνναβη μπορεί να επηρεάσει την προσοχή και τη γνωστική λειτουργία, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα ατυχημάτων και τραυματισμών.

Οι ερευνητές εντόπισαν τρία βασικά μοτίβα χρήσης: το 59,6% των συμμετεχόντων (948 άτομα) δεν είχαν κάνει ποτέ χρήση, το 20% άρχισε μετά την ηλικία των 15, ενώ το 20,4% ξεκίνησε πριν τα 15.

Οι συγγραφείς της μελέτης σημείωσαν ότι πέρα από τα ψυχικά προβλήματα, όσοι έκαναν πρώιμη και συχνή χρήση είχαν αυξημένες πιθανότητες να χρειαστούν ιατρική φροντίδα για σωματικά ζητήματα, όπως τραυματισμούς ή δηλητηριάσεις.

Τα αυξημένα ρίσκα ενδέχεται να σχετίζονται με νευρογνωστικές και συμπεριφορικές αλλαγές που συνδέονται με τη συχνή χρήση κάνναβης, ενώ, σύμφωνα με τη μελέτη, παράγοντες τρόπου ζωής, όπως κακή διατροφή και ανεπαρκής ύπνος, μπορούν να επιδεινώσουν τους κινδύνους με την πάροδο του χρόνου.

Οι ερευνητές τόνισαν ότι τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της συστηματικής παρακολούθησης της χρήσης κάνναβης από τους νέους και των επιπτώσεων στην υγεία τους, ειδικά καθώς αυξάνεται η πρόσβαση και η ισχύς των προϊόντων κάνναβης σε πολλές περιοχές της Βόρειας Αμερικής και διεθνώς.

Η ψυχαγωγική χρήση κάνναβης νομιμοποιήθηκε στον Καναδά στις 17 Οκτωβρίου 2018, με τον Νόμο περί Κάνναβης (Bill C-45), καθιστώντας τη χώρα την πρώτη από τις χώρες του G7 που νομιμοποίησε τη χρήση για ψυχαγωγικούς σκοπούς.

Σύμφωνα με την Υπηρεσία Στατιστικής του Καναδά, το 43% των νέων ηλικίας 16–19 ετών δήλωσε ότι έκανε χρήση μέσα στους τελευταίους 12 μήνες, έναντι 37% το 2022.

Το ελάχιστο ομοσπονδιακό όριο ηλικίας για αγορά κάνναβης είναι τα 18 έτη, ενώ στις περισσότερες επαρχίες το όριο ανέρχεται στα 19, με εξαίρεση το Κεμπέκ, όπου η ελάχιστη νόμιμη ηλικία είναι 21.

Οι ερευνητές επισήμαναν ότι η μεταβολή των κοινωνικών αντιλήψεων και η ευκολότερη πρόσβαση στην κάνναβη μπορούν να επηρεάσουν τη χρήση από ανήλικους.

Ο Όρρι υπογράμμισε ότι οι προσπάθειες για να αποτραπεί η πρώιμη κατανάλωση είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Τόνισε επίσης ότι οι δημόσιες υγειονομικές πρωτοβουλίες θα πρέπει να εστιάζουν στον εντοπισμό των νέων που είναι πιθανότερο να ξεκινήσουν νωρίς και να κάνουν συχνή χρήση, καθώς αυτοί μπορεί να ωφεληθούν περισσότερο από έγκαιρες κλινικές παρεμβάσεις για τη μείωση των μακροπρόθεσμων κινδύνων.

Της Chandra Philip

Ένα απλό τεστ σάλιου θα μπορούσε, στο μέλλον, να προβλέπει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η παρουσία συγκεκριμένων κοινοτήτων βακτηρίων στο στόμα μπορεί να τριπλασιάζει την πιθανότητα ανάπτυξης μίας από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου — και ανάμεσα στους ενόχους περιλαμβάνονται τα ίδια μικρόβια που προκαλούν την ουλίτιδα.

Η πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Oncology, ανέλυσε δείγματα σάλιου από 122.000 συμμετέχοντες σε δύο μεγάλες επιδημιολογικές έρευνες, τους οποίους παρακολούθησε για περίπου εννέα χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, 445 άτομα ανέπτυξαν καρκίνο του παγκρέατος.

Σε μια ευρείας κλίμακας ανάλυση του μικροβιώματος, οι ερευνητές εντόπισαν 21 είδη βακτηρίων που συνδέονται με τον καρκίνο του παγκρέατος —οκτώ από αυτά σχετίζονταν με χαμηλότερο κίνδυνο και δεκατρία με υψηλότερο.

Σε μια παράλληλη δοκιμή, οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα εργαλείο πρόβλεψης κινδύνου, το οποίο υπολόγιζε τον ατομικό κίνδυνο με βάση την παρουσία 27 μικροβίων στο στόμα. Κάθε αύξηση της βαθμολογίας κατά μία μονάδα τριπλασίαζε τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του παγκρέατος.

Αν και ορισμένα από τα μικρόβια που περιλαμβάνονται στον δείκτη συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο, ο συνολικός δείκτης εκφράζει τον συνδυασμένο τους αντίκτυπο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα προστατευτικά όσο και τα επιβλαβή είδη.

Τρία από τα μικρόβια αυτά ήταν γνωστοί περιοδοντικοί παθογόνοι οργανισμοί με καθιερωμένο ρόλο στην ουλίτιδα. Όσον αφορά τους μύκητες, ενοχοποιήθηκαν οι Candida tropicalis, Candida spp (μη προσδιορισμένα είδη), Candida albicans και Malassezia globosa, ενώ ολόκληρο το γένος Candida συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο, ιδίως σε άτομα με ιστορικό καπνίσματος.

Πώς τα μικρόβια του στόματος φτάνουν στο πάγκρεας

Τα επιβλαβή βακτήρια δεν παραμένουν μόνο στο στόμα, αλλά μπορούν να ταξιδεύουν σε ολόκληρο το σώμα προκαλώντας ασθένειες.

Ο στοματογναθοπροσωπικός χειρουργός και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Gengyve, Θάντεους Κόννελλυ (Thaddeus Connelly), εξήγησε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι το στόμα έχει τοπική, συστημική και άμεση επιρροή στην υγεία του οργανισμού.

Ο καθηγητής και επικεφαλής του Τμήματος Στοματικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ, Ντιλίπ Σάρμα (Dileep Sharma), ανέφερε ότι οι στοματικοί μικροοργανισμοί βρίσκονται σε ισορροπημένο οικοσύστημα όταν ο άνθρωπος είναι υγιής. Όταν όμως αυτή η ισορροπία διαταραχθεί, τα επιβλαβή βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν άμεση βλάβη στα ούλα και στα οστά, οδηγώντας σε χρόνια φλεγμονή —αρχικά στο στόμα και στη συνέχεια σε απομακρυσμένα όργανα.

Ο Κόννελλυ επεσήμανε ότι η συνεχής απελευθέρωση φλεγμονωδών μορίων στο αίμα δημιουργεί μια διαρκή κατάσταση συναγερμού στους ιστούς και τα όργανα, η οποία ευνοεί την ανάπτυξη ασθενειών όπως καρδιοπάθειες, διαβήτης, λιπώδες ήπαρ, εγκεφαλικό και καρκίνος.

Τα βακτήρια μπορούν επίσης να μετακινηθούν από το σάλιο μέσω του πεπτικού συστήματος, προκαλώντας φλεγμονές και βλάβες σε όργανα όπως το πάγκρεας, ενδεχομένως οδηγώντας σε καρκινογένεση.

Η κακή στοματική υγιεινή και η ουλίτιδα μπορεί να επιτρέψουν συνεχή είσοδο βακτηρίων στην κυκλοφορία του αίματος. Τα φλεγμονώδη ούλα επιτρέπουν στα μικρόβια να διεισδύουν σε μικροσκοπικά αγγεία ακόμη και κατά τη διάρκεια καθημερινών ενεργειών, όπως το μάσημα, το βούρτσισμα ή το νήμα.

Πολλαπλές ασθένειες

Τα ίδια μικρόβια που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παγκρέατος έχουν συνδεθεί και με άλλες παθήσεις.

Το P. gingivalis, το κύριο βακτήριο πίσω από την ουλίτιδα, έχει συσχετιστεί με ενδοκαρδίτιδα, καρδιαγγειακές παθήσεις, αρθρίτιδα (συχνά σε συνδυασμό με Prevotella intermedia) και ακόμη και με νόσο Αλτσχάιμερ. Τα είδη Prevotella έχουν επίσης συνδεθεί με καρκίνους κεφαλής και τραχήλου.

Το Fusobacterium nucleatum έχει ενοχοποιηθεί για την ανάπτυξη φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, ενώ τα είδη Parvimonas ανιχνεύονται συχνά σε λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης. Παράλληλα, ο μύκητας Candida albicans, ένας κοινός μικροοργανισμός, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο πολλών τύπων καρκίνου.

Ο Σάρμα εξήγησε ότι τα μικροβιακά παραπροϊόντα μπορούν να συμβάλουν σε στοματικούς και γαστρεντερικούς καρκίνους, ενώ η χρόνια φλεγμονή από διαταραγμένο μικροβίωμα μπορεί να οδηγήσει σε μεταλλάξεις που προκαλούν όγκους.

Ο Κόννελλυ πρόσθεσε ότι όλα ξεκινούν «από το στόμα και το έντερο», με την κακή διατροφή και την ουλίτιδα να αποτελούν βασικούς παράγοντες.

Τι μπορείτε να κάνετε

Αν και η μελέτη εντοπίζει παράγοντες κινδύνου χωρίς να αποδεικνύει αιτιώδη σχέση, η καλή στοματική υγιεινή παραμένει θεμελιώδης για τη γενική υγεία.

Ο Δρ Ρίτσαρντ Χέιζ (Dr. Richard Hayes), καθηγητής στο Τμήμα Πληθυσμιακής Υγείας της Ιατρικής Σχολής NYU Grossman και συν-επικεφαλής της μελέτης, τόνισε σε δελτίο Τύπου ότι είναι πλέον πιο σαφές από ποτέ πως «το βούρτσισμα και το νήμα των δοντιών όχι μόνο προλαμβάνουν την περιοδοντική νόσο, αλλά ίσως και τον καρκίνο».

Η ουσία της στοματικής υγιεινής είναι η διατήρηση καθαρού στόματος και ισορροπημένου μικροβιώματος. Το βούρτσισμα και το νήμα δρουν μηχανικά, εμποδίζοντας τον σχηματισμό πλάκας. Η πλάκα αρχικά είναι μαλακή, αλλά καθώς απορροφά μεταλλικά στοιχεία, σκληραίνει και προσελκύει πιο επικίνδυνα βακτήρια. Όπως σημείωσε ο Κόννελλυ, η ώριμη πλάκα μετατρέπεται σε «εργοστάσιο κακών βακτηρίων».

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η στοματική υγιεινή είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της ισορροπίας των βακτηρίων στο στόμα. Το βούρτσισμα, το νήμα και το ξέπλυμα βοηθούν να αποτραπεί ο σχηματισμός και η σκλήρυνση της πλάκας, επιτρέποντας στο «καλό» μικροβίωμα να επικρατήσει.

Ωστόσο, δεν έχουν όλα τα προϊόντα στοματικής υγιεινής τη δυνατότητα να σκοτώνουν βακτήρια. Ο Κόννελλυ επισήμανε ότι οι οδοντόκρεμες δεν σκοτώνουν βακτήρια, ενώ τα στοματικά διαλύματα εξουδετερώνουν τόσο τα ωφέλιμα όσο και τα επιβλαβή.

Πρόσθεσε ότι πέρα από το βούρτσισμα και το νήμα, είναι ωφέλιμη η χρήση προϊόντων που σχηματίζουν φυσικό φραγμό κατά του σχηματισμού πλάκας, όπως στοματικά διαλύματα με υαλουρονικό οξύ και συστατικά όπως το pullulan και το polyvinylpyrrolidone, τα οποία δημιουργούν προστατευτικό πλέγμα πάνω στις οδοντικές και μαλακές επιφάνειες του στόματος.

Έρευνες δείχνουν επίσης ότι ο καθαρισμός της γλώσσας συμβάλλει σε υγιέστερη ισορροπία μικροβίων.

Ο Σάρμα υπογράμμισε πως ο τρόπος ζωής επηρεάζει βαθιά το στοματικό μικροβίωμα. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες και η διακοπή του καπνίσματος βελτιώνουν την ισορροπία του, καθώς το κάπνισμα ενισχύει τα βακτήρια που συνδέονται με ουλίτιδα. Αντίθετα, δίαιτες πλούσιες σε πολυφαινόλες, ωμέγα-3 και φυτικές ίνες στηρίζουν τα ωφέλιμα βακτήρια και μειώνουν τη φλεγμονή.

Πρακτικές συμβουλές για ένα υγιές στοματικό μικροβίωμα

• Κατανάλωση θαλασσινών, φυτικής πρωτεΐνης και γενικά επαρκούς πρωτεΐνης

• Μείωση της πρόσληψης ζάχαρης και απλών υδατανθράκων

• Λήψη προβιοτικών

• Κατανάλωση τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως γιαούρτι, τυρί και κεφίρ

Καθώς οι ερευνητές συνεχίζουν να αποκαλύπτουν τους δεσμούς ανάμεσα στα βακτήρια του στόματος και τις συστηματικές ασθένειες, το μήνυμα είναι πλέον σαφές· η φροντίδα του στόματός σας μπορεί να προστατεύει πολύ περισσότερα από τα δόντια και τα ούλα σας.

Της Rachel Ann T. Melegrito

Το μπέικον, το ζαμπόν και τα λουκάνικα ενδέχεται να περιέχουν ουσίες όπως τα νιτρώδη άλατα, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση των προϊόντων. Ωστόσο, σύμφωνα με την οργάνωση Coalition Against Nitrites (Συνασπισμός Κατά των Νιτρωδών), τα κρεατικά που έχουν υποστεί επεξεργασία με νιτρώδη πρέπει να φέρουν προειδοποιητική σήμανση για το ενδεχόμενο ανάπτυξης καρκίνου.

Σε επιστολή της στις 24 Οκτωβρίου προς τον Βρετανό υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, Γουές Στρήτινγκ, η οργάνωση κάλεσε την κυβέρνηση να θεσπίσει αυστηρότερα μέτρα προστασίας των καταναλωτών.

Η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (International Agency for Research on Cancer – IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κατέταξε τα επεξεργασμένα κρέατα ως καρκινογόνα για τον άνθρωπο τον Οκτώβριο του 2015, βάσει «επαρκών στοιχείων», που έδειχναν σύνδεση της κατανάλωσης αυτών των κρεάτων με τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Σύμφωνα με την υπηρεσία, η κατανάλωση 50 γραμμαρίων επεξεργασμένου κρέατος ημερησίως αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου κατά 18%.

Δέκα χρόνια μετά, δεν έχουν ληφθεί αποφασιστικά μέτρα προστασίας στη Βρετανία, όπως επισημαίνει η οργάνωσή στην επιστολή της, εκφράζοντας παράλληλα την απογοήτευσή της για αυτό.

Οι νιτρώδεις και νιτρικές ενώσεις του νατρίου είναι μορφές χημικών αλάτων που χρησιμοποιούνται για να αυξάνουν τη διάρκεια ζωής του κρέατος, ελέγχοντας την ανάπτυξη βακτηρίων και αποτρέποντας την αλλοίωση, σύμφωνα με ανάρτηση του University of Wisconsin-Madison. Ωστόσο, τα νιτρώδη που υπάρχουν στα αλλαντικά προάγουν τον σχηματισμό νιτροζαμινών, ενώσεων με «ξεκάθαρα καρκινογόνο δυναμικό», όπως αναφέρει η επιστολή.

Η οργάνωση υπογράμμισε ότι, παρά τις επανειλημμένες ανεξάρτητες επιβεβαιώσεις και την έντονη ανησυχία της κοινής γνώμης, η πολιτική απάντηση παραμένει «κατακερματισμένη και ανεπαρκής». Δεν έχει απαγορευτεί η χρήση των νιτρωδών, δεν έχει επιβληθεί η επισήμανση του κινδύνου στη συσκευασία, και δεν έχει παρασχεθεί στήριξη στους παραγωγούς για τη μετάβαση σε ασφαλέστερες μεθόδους.

Η ομάδα ζητά από τον Γουές Στρήτινγκ να δεσμευτεί σε τρεις συγκεκριμένες ενέργειες:

1. Υποχρεωτική σήμανση κινδύνου στην εμπρόσθια όψη των προϊόντων που έχουν υποστεί επεξεργασία με νιτρώδη.

2. Μακροπρόθεσμο σχέδιο σταδιακής κατάργησης της χρήσης νιτρωδών στα επεξεργασμένα κρέατα που πωλούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο, με θέσπιση των αναγκαίων κανονιστικών ρυθμίσεων.

3. Χρηματοδότηση και ενίσχυση της έρευνας για εναλλακτικές μεθόδους συντήρησης και στήριξη των παραγωγών – ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων – για τη μετάβαση σε ασφαλέστερες πρακτικές.

Η οργάνωση επικαλέστηκε το προηγούμενο των αντικαπνιστικών κανονισμών και τον ρόλο του Ηνωμένου Βασιλείου στη διαμόρφωση παγκόσμιων προτύπων για τη χρήση νιτρωδών, επισημαίνοντας ότι ακόμη «δεν έχουν ληφθεί ικανοποιητικά μέτρα» στον τομέα αυτό.

Η επιστολή εστάλη την ώρα που και στις Ηνωμένες Πολιτείες εντείνονται οι ανησυχίες για την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, τόσο από τον υπουργό Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κέννεντυ Τζ. όσο και από την Επιτροπή Make America Healthy Again, καθώς αυτά θεωρούνται υπεύθυνα για αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, μείωση της θρεπτικής αξίας και έκθεση σε επικίνδυνα πρόσθετα.

Πέρα από τα αλλαντικά, στα επεξεργασμένα τρόφιμα περιλαμβάνονται τα δημητριακά για το πρωινό, τα αναψυκτικά, το συσκευασμένο ψωμί, τα πατατάκια και τα μπισκότα.

Έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στις 7 Αυγούστου, αναφέρει ότι περίπου το 55% των συνολικών θερμίδων που καταναλώνουν οι Αμερικανοί ηλικίας άνω του ενός έτους προέρχεται από υπερεπεξεργασμένες τροφές, με τη νεολαία να εμφανίζει ακόμη υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης.

Τον Απρίλιο, η Smith Packing LLC, εταιρεία με έδρα τη Νέα Υόρκη, ανακάλεσε 8,5 τόνους έτοιμων προς κατανάλωση λουκάνικων και άλλων προϊόντων κρέατος, καθώς τα επίπεδα νιτρώδους νατρίου υπερέβαιναν τα επιτρεπόμενα όρια, σύμφωνα με ανακοίνωση της Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλειας και Επιθεώρησης Τροφίμων (Food Safety and Inspection Service – FSIS) του υπουργείου Γεωργίας στις 29 Απριλίου.

Το πρόβλημα αποκαλύφθηκε όταν η εταιρεία έλαβε πολλαπλά παράπονα από καταναλωτές σχετικά με τη χρωματική αλλοίωση και τη δυσάρεστη γεύση των προϊόντων.

Παράλληλα, τον Ιούνιο του προηγούμενου έτους, η FSIS είχε εκδώσει προειδοποίηση για τη δημόσια υγεία για ορισμένα προϊόντα μπέικον από χοιρινό και βοδινό, λόγω υψηλών συγκεντρώσεων νιτρώδους νατρίου.

Η Moderna ανακοίνωσε στις 22 Οκτωβρίου ότι το πειραματικό της εμβόλιο κατά του κυτταρομεγαλοϊού (CMV) δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε κλινική δοκιμή. Σύμφωνα με την εταιρεία, το εμβόλιο δεν πέτυχε τον κύριο στόχο αποτελεσματικότητας στην πρόληψη της λοίμωξης από CMV σε υγιείς γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, δηλαδή μεταξύ 16 και 40 ετών.

Η μελέτη φάσης 3, η οποία ήταν τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, περιελάμβανε περίπου 7.500 γυναίκες σε περίπου 300 σημεία σε 13 χώρες, μεταξύ των οποίων η Φινλανδία, το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Το εμβόλιο είχε σχεδιαστεί για να προλαμβάνει τον CMV, έναν ιό που μεταδίδεται από τις εγκύους στα αγέννητα παιδιά τους. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), περίπου ένα στα 200 βρέφη στις Ηνωμένες Πολιτείες γεννιέται με CMV, ενώ περίπου το 20% από αυτά παρουσιάζει συγγενείς ανωμαλίες ή μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως απώλεια ακοής.

Το συγκεκριμένο εμβόλιο βασίζεται στην τεχνολογία αγγελιαφόρου ριβονουκλεϊκού οξέος (mRNA), την ίδια που χρησιμοποιείται και στα εγκεκριμένα εμβόλια της Moderna κατά της COVID-19.

Τον Ιανουάριο, στελέχη της Moderna είχαν δηλώσει ότι η δοκιμή του εμβολίου mRNA-1647 έπρεπε να συνεχιστεί, καθώς τα ενδιάμεσα αποτελέσματα δεν έδειχναν επαρκή αποτελεσματικότητα. Παρ’ όλα αυτά, ήλπιζαν ότι το εμβόλιο θα αποδεικνυόταν τελικά επιτυχές, επισημαίνοντας πως θα μπορούσε να είναι το πρώτο του είδους του στην αγορά, αφού προς το παρόν δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο για τον CMV.

Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα του σκευάσματος αποδείχθηκε περιορισμένη — κυμαινόταν μεταξύ 6 % και 23 %, ανάλογα με τον ορισμό των περιπτώσεων.

Ο πρόεδρος της Moderna, Δρ Στήβεν Χογκ (Dr. Stephen Hoge), εξέφρασε την απογοήτευσή του, δηλώνοντας ότι η αποτυχία πρόληψης της αρχικής λοίμωξης σημαίνει πως εξακολουθεί να μην υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη του συγγενούς CMV, παρά τις δεκαετίες ερευνητικής προσπάθειας στον τομέα αυτό.

Η εταιρεία αποφάσισε να διακόψει πλήρως το πρόγραμμα ανάπτυξης του εμβολίου για τον CMV. Όπως σημείωσε, το σκεύασμα ήταν «γενικά καλά ανεκτό» και παρουσίασε «προφίλ ασφαλείας σύμφωνο με προηγούμενες μελέτες».

Παρά τη διακοπή, η Moderna θα συνεχίσει να μελετά το mRNA-1647 σε ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση μυελού των οστών. Ο Δρ Χογκ ανέφερε ότι ο CMV προκαλεί σοβαρές ασθένειες σε άλλες περιπτώσεις, όπως στην επανενεργοποίηση του ιού σε ασθενείς που υποβάλλονται σε τέτοιες μεταμοσχεύσεις, προσθέτοντας πως η εταιρεία θα συνεχίσει να εξετάζει αν το mRNA-1647  έχει τη δυνατότητα να περιορίσει τη νόσο σε αυτούς τους υψηλού κινδύνου ασθενείς μέσω της εν εξελίξει μελέτης φάσης 2.

Η μελέτη αυτή ξεκίνησε το 2023 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026. Περίπου 224 άτομα έχει προγραμματιστεί να λάβουν το εμβόλιο ή εικονικό φάρμακο μετά τη διακοπή της προφυλακτικής θεραπείας για CMV, που περιλαμβάνει το φάρμακο λετερμοβίρη.

Η Moderna ανέφερε ότι η αποτυχία της δοκιμής δεν αναμένεται να επηρεάσει τα οικονομικά αποτελέσματα του 2025. Η εταιρεία επεσήμανε πως είχε προβλέψει εξαρχής ελάχιστη αρχική συνεισφορά εσόδων από το mRNA-1647, δεδομένων των αναγκαίων επενδύσεων για την προετοιμασία της αγοράς και την προώθηση του προϊόντος.

Παρά την αποτυχία, η Moderna εξακολουθεί να αναμένει ότι θα επιτύχει ισοσκελισμό το 2028.

Η ανθεκτικότητα στα αντιμικροβιακά φάρμακα (Antimicrobial Resistance – AMR) απέναντι σε βασικά αντιβιοτικά είναι πλέον «εκτεταμένη» και αυξάνεται, με τις θεραπείες πρώτης επιλογής για κοινές λοιμώξεις του αίματος, του γαστρεντερικού και του ουροποιητικού συστήματος να «υπονομεύονται ολοένα και περισσότερο», σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε στις 13 Οκτωβρίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).

Η έκθεση εξέτασε 23 εκατομμύρια λοιμώξεις που αναφέρθηκαν σε 104 χώρες και ανέλυσε την ανθεκτικότητα των μικροβίων σε 22 αντιβιοτικά, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία οκτώ κοινών βακτηριακών παθογόνων υπεύθυνων για τέσσερις τύπους λοιμώξεων: του αίματος, του ουροποιητικού, του γαστρεντερικού και των ουρογεννητικών (γονόρροια).

Σύμφωνα με την έκθεση, «το 2023, περίπου μία στις έξι εργαστηριακά επιβεβαιωμένες βακτηριακές λοιμώξεις παγκοσμίως προκλήθηκε από βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά». Οι τάσεις της AMR δείχνουν «μια αυξανόμενη απειλή από τα Gram-αρνητικά βακτηριακά παθογόνα».

Αυξανόμενη απειλή από τα Gram-αρνητικά βακτήρια

Τα Gram-αρνητικά βακτήρια διαθέτουν ένα επιπλέον εξωτερικό λιπιδικό περίβλημα, το οποίο εμποδίζει πολλά αντιβιοτικά να διεισδύσουν στο κύτταρό τους. Αυτά τα βακτήρια αποτελούν σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, λόγω της υψηλής ανθεκτικότητάς τους.

Η ανθεκτικότητα στα αντιμικροβιακά φάρμακα αυξήθηκε σε 40% των συνδυασμών παθογόνων-αντιβιοτικών μεταξύ 2018 και 2023, με ετήσια αύξηση που κυμαίνεται μεταξύ 5% και 15%. Η έκθεση παρατηρεί αύξηση της ανθεκτικότητας σε ορισμένα αντιβιοτικά, κυρίως στις καρβαπενέμες και τις φθοριοκινολόνες, μεταξύ βασικών Gram-αρνητικών παθογόνων όπως E. coli, K. pneumoniae και Salmonella. Αυτό θεωρείται ανησυχητικό, καθώς αυτά τα αντιβιοτικά είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία σοβαρών λοιμώξεων.

Το E. coli, που βρίσκεται στο περιβάλλον και στα έντερα ανθρώπων και ζώων, είναι κατά κύριο λόγο ακίνδυνο, ωστόσο ορισμένα στελέχη προκαλούν διάρροια, σήψη, πνευμονία και λοιμώξεις του ουροποιητικού, σύμφωνα με ανάρτηση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) του Μαΐου 2024. Η K. pneumoniae, η οποία εντοπίζεται συνήθως στα κόπρανα του ανθρώπου, μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του αίματος, πνευμονία, μηνιγγίτιδα ή λοιμώξεις σε χειρουργικά τραύματα. Η Salmonella θεωρείται κύρια αιτία τροφιμογενών ασθενειών και θανάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μεταξύ των τριών βασικών Gram-αρνητικών παθογόνων που ευθύνονται για σοβαρές λοιμώξεις του αίματος (E. coli, K. pneumoniae και Acinetobacter) διαπιστώθηκε αυξανόμενη συχνότητα ανθεκτικότητας στις καρβαπενέμες. Το Acinetobacter, το οποίο συνήθως βρίσκεται σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα, μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις στο αίμα, στους πνεύμονες, στα τραύματα και στο ουροποιητικό, σύμφωνα με τα CDC.

Η έκθεση αναφέρει ότι η K. pneumoniae και το Acinetobacter, όταν είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, συνδέονται με υψηλή θνησιμότητα που υπερβαίνει το 30% των μολυσμένων ατόμων. Το E. coli, ανθεκτικό στις κεφαλοσπορίνες τρίτης γενιάς, παρουσίασε υψηλή συχνότητα και νοσηρότητα — πάνω από 10.000 περιστατικά και 1,5 έτος ζωής με αναπηρία ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Η ανθεκτικότητα της μη τυφοειδούς Salmonella στις φθοριοκινολόνες αυξάνεται επίσης παγκοσμίως, και οι παθογόνοι αυτοί «είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ελεγχθούν λόγω της εκτεταμένης μετάδοσης».

Χαμηλή αντιμετωπισιμότητα και προειδοποιήσεις από ΗΠΑ και ΕΕ

Η έκθεση του ΠΟΥ προειδοποιεί ότι η δυνατότητα θεραπείας πολλών από αυτά τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά παθογόνα είναι «χαμηλή έως μέτρια». Η πρόληψη αυτών των λοιμώξεων «είναι συχνά δύσκολη», ενώ η ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών «παραμένει ασθενής» και δεν αναμένεται να προσφέρει αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις στο άμεσο μέλλον για πολλές από τις πιο πιεστικές απειλές.

Η ανθεκτικότητα στα αντιμικροβιακά (AMR) ήταν λιγότερο συχνή στην Ευρώπη, όπου μία στις δέκα λοιμώξεις ήταν ανθεκτική, και ακόμα χαμηλότερη στην περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού, με μία στις έντεκα. Αντίθετα, η AMR ήταν πιο συχνή στη Νοτιοανατολική Ασία και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου σχεδόν μία στις τρεις λοιμώξεις ανήκει σε αυτή την κατηγορία, και ακολουθεί η Αφρική, με μία στις πέντε.

Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Άντανομ Γκεμπρεγέσους, δήλωσε στις 13 Οκτωβρίου ότι η ανθεκτικότητα των μικροβίων «υπερβαίνει την πρόοδο της σύγχρονης ιατρικής, απειλώντας την υγεία των οικογενειών παγκοσμίως».

Τόνισε ότι, καθώς οι χώρες ενισχύουν τα συστήματα επιτήρησης της AMR, είναι αναγκαίο να χρησιμοποιούνται τα αντιβιοτικά υπεύθυνα και να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων στα κατάλληλα φάρμακα, σε αξιόπιστες διαγνωστικές εξετάσεις και στα εμβόλια. Επεσήμανε ακόμη ότι το μέλλον εξαρτάται από την ενίσχυση των συστημάτων πρόληψης, διάγνωσης και θεραπείας των λοιμώξεων, καθώς και από την καινοτομία για τη δημιουργία αντιβιοτικών νέας γενιάς και ταχέων μοριακών διαγνωστικών εξετάσεων.

Πολλοί διεθνείς φορείς υγείας έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με λοιμώξεις από ανθεκτικά μικρόβια. Στα τέλη του περασμένου μήνα, τα CDC των ΗΠΑ προειδοποίησαν για «δραματική αύξηση» των NDM-CRE, βακτηρίων που παράγουν το ένζυμο ΝDM και είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 11 Σεπτεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων εξέδωσε προειδοποίηση για έναν πολυανθεκτικό μύκητα που εξαπλώνεται ραγδαία στα νοσοκομεία της περιοχής. Τα CDC εκτιμούν ότι στις ΗΠΑ εμφανίζονται πάνω από 2,8 εκατομμύρια λοιμώξεις από ανθεκτικά στα αντιμικροβιακά μικρόβια ετησίως, με περισσότερους από 35.000 θανάτους ως αποτέλεσμα.