Δευτέρα, 23 Δεκ, 2024

Συνεργασία Ελλάδας-Ηνωμένου Βασιλείου για το μεταναστευτικό

Η επανέναρξη του στρατηγικού διαλόγου μεταξύ Ελλάδος και Ηνωμένου Βασιλείου για τη μετανάστευση ήταν μεταξύ των θεμάτων της συνάντησης που πραγματοποιήθηκε χθες Τετάρτη μεταξύ του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρη Καιρίδη και του πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα Mάθιου Λοτζ.

Ο κος Καιρίδης υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στη συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο, τόσο σε τεχνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο, δεδομένου ότι οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν πλέον παρόμοιες προκλήσεις στο μεταναστευτικό ζήτημα. Παράλληλα, ο κος Καιρίδης καλωσόρισε τη διαρκή αναζήτηση πρακτικών λύσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης.

Οι δύο συνομιλητές αντάλλαξαν απόψεις περί των τελευταίων εξελίξεων στο μεταναστευτικό, σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο, αλλά και των ιδιαίτερων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις των δύο χωρών στη συναφή εσωτερική και εξωτερική τους πολιτική.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Έλληνας υπουργός ενημέρωσε τον κο Λοτζ για την απόφαση της κυβέρνησης να εξορθολογίσει τη νόμιμη μετανάστευση, με όρους και κανόνες, ενισχύοντας παράλληλα τη δράση της για την καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων των διακινητών, οι οποίοι με τις πρακτικές τους θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των παράτυπων μεταναστών.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στον ρόλο της Τουρκίας στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στην Αν. Μεσόγειο, αλλά και ευρύτερα στην Ευρώπη.

Ο Βρετανός πρέσβης ενημέρωσε τον υπουργό για το πρόσφατο μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε το Ηνωμένο Βασίλειο με την Τουρκία αναφορικά με την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών μεταναστών, το οποίο αναμένεται να τεθεί σύντομα σε ισχύ. Το μνημόνιο, εκτός των άλλων, προβλέπει την από κοινού δράση των βρετανικών με τις τουρκικές αρχές, εναντίον ακόμα και των παραγωγών φουσκωτών βαρκών στην Τουρκία, οι οποίες χρησιμοποιούνται σήμερα για την παράτυπη διακίνηση τόσο στη Μάγχη όσο και στο Αιγαίο.

Από την πλευρά του, ο κος Καιρίδης τόνισε ότι «η Τουρκία μάς απασχολεί ιδιαίτερα, καθώς επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τις παράτυπες μεταναστευτικές οδούς στην Ανατολική Μεσόγειο», υπογραμμίζοντας ότι «ως ΕΕ επιδιώκουμε να καταλήξουμε σύντομα σε κάποιου είδους συμφωνία με την Τουρκία για να αντιμετωπίσουμε ακόμα καλύτερα τις ροές».

Οι κοι Καιρίδης και Λοτζ συμφώνησαν στην ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος περί του μεταναστευτικού, με τον Βρετανό πρέσβη να απευθύνει πρόσκληση στον υπουργό να επισκεφθεί το Λονδίνο και να συναντηθεί με τους ομολόγους του.

Αφροδίτη της Μήλου – Η πολύμηνη «Οδύσσεια» στο υγρό αμπάρι ενός πλοίου και ο δραματικός ακρωτηριασμός της πριν καταλήξει στο Λούβρο

Της Τόνιας Α. Μανιατέα

Αφού φορτώνουν την Αφροδίτη στη γαλλική κορβέτα «Estafette» και αφήνουν πίσω τους το νησί, ο γραμματέας της πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη, υποκόμης ντε Μαρσελλούς (de Marcellus), δίνει εντολή για τελικό προορισμό την Κωσταντινούπολη, όπου πρέπει να παραδοθεί το άγαλμα. Προηγουμένως όμως έχει να διεκπεραιώσει κάτι ….μικροδουλειές.

Μια Οδύσσεια με προορισμό την Κωνσταντινούπολη

Έτσι, το πλοίο με το πολύτιμο απόκτημα στ΄ αμπάρι του προσεγγίζει πρώτα τη Σιδώνα, όπου ο διπλωμάτης επισκέπτεται τη γοητευτική λαίδη Έστερ Στάνχοουπ (Hester Stanhope) κι έπειτα, μέσω Συρίας, Παλαιστίνης, Αιγύπτου, Ρόδου και Κυκλάδων, μπαίνει στον Πειραιά, όπου «δένει», με στόχο να επισκεφθεί στο σπίτι του, στα πόδια της Ακρόπολης, τον συμπατριώτη του, πρόξενο Φοβέλ (Louis-François-Sébastien Fauvel). Οι δυο τους μοιράζονται την ίδια εμμονή για τις ελληνικές αρχαιότητες. Ο Φοβέλ με το πρόσχημα της λήψης εκμαγείων, που θα βοηθήσουν στην παραγωγή πιστών αντιγράφων για την πατρίδα του, έχει πλημμυρίσει το σπίτι του με πολύτιμα ευρήματα, που έχουν φέρει στο φως ερασιτεχνικές ανασκαφές στην ελληνική γη. Κάμποσα από τα αυθεντικά θα τα φυγαδεύσει στη Γαλλία. Η εποχή της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προσφέρει μοναδική ευκαιρία στους ξένους αρχαιοθήρες, που επισκέπτονται σωρηδόν την Ελλάδα. Ο τόπος είναι καθημαγμένος, ο λαός ταλαιπωρημένος, ακαλλιέργητος, αγνοεί την αξία της κληρονομιάς των προγόνων του, την οποία βλέπει ως μέσο βιοπορισμού. Τα χωράφια «ξεβράζουν» πολύτιμα σπαράγματα των αρχαίων χρόνων. Έως ότου η χώρα αποδεσμευτεί από τον οθωμανικό ζυγό και στηθεί ένα στοιχειώδες κράτος για να μπουν οι πρώτοι κανόνες προστασίας της αρχαιοελληνικής κληρονομιάς και αποτροπής της διασποράς της, οι γεωργοί πουλούν τα ευρήματα όσο όσο στους ενδιαφερόμενους μουστερήδες του εξωτερικού. Το πρώτο μισό του αιώνα στην άρτι απελευθερωθείσα Ελλάδα εγκαινιάζεται η συστηματική αρχαιολογία από τις ξένες σχολές. Η ιστορία, βέβαια, θα περιγράψει αργότερα αυτές τις ανασκαφές με έναν ακριβέστερο όρο: «αριστοκρατικές θησαυροθηρίες». Ο ντε Μαρσελλούς, πάντως, στο ξέχειλο από αρχαιοελληνικά ευρήματα σαλόνι του Φοβέλ, νιώθει σαν σε παιδική χαρά… Μελετά, θαυμάζει, καταγράφει. Η παραμονή του στην Αθήνα θα πάρει καιρό.

Μία πρόσκληση του άρχοντα Θωμά Χωματιανού Λογοθέτη προς τον υποκόμη να επισκεφθεί την εξοχική του κατοικία στο Δρακονήσι (Λαγονήσι, κατά τον Καμπούρογλου) γίνεται με χαρά αποδεκτή και ο Γάλλος βρίσκεται για κάμποσες μέρες να απολαμβάνει τη συντροφιά των θυγατέρων του Έλληνα οικοδεσπότη. Όταν θα επιστρέψει στον Πειραιά για να αποπλεύσει, το καλοκαίρι θα βαδίζει πια προς το τέλος του και στο μεταξύ, η όμορφη Αφροδίτη θα εξακολουθεί τον μακάριο ύπνο στο τόσο ευαίσθητο για κείνη υγρό αμπάρι της κορβέτας… Αλλά και πάλι, δεν μπαίνει φρένο στην περιπέτειά της. Γιατί ο ντε Μαρσελλούς βρίσκει την ευκαιρία να πλεύσει ως την Πελοπόννησο και να επισκεφθεί την Ελευσίνα και την Κόρινθο. Στην επιστροφή, θα κάνει πάλι μια μακρά στάση στον Πειραιά, επειδή κατά την προηγούμενη επίσκεψή του στην Αθήνα δεν είχε προλάβει να αναρριχηθεί στο τρελοβούνι, τον Υμηττό, ούτε και να πάει στον Μαραθώνα, που τόση αίγλη κουβαλάει από την αρχαιότητα…

Κι όταν όλα αυτά τελειώσουν, έρχεται πια η σειρά της ξεσπιτωμένης θεάς. Ύστερα από περιπλάνηση μηνών που μοιάζουν με αιωνιότητα, η «Estafette» θα βάλει ρότα προς το λιμάνι της Σμύρνης, όπου Αφροδίτη και λοιπά πολύτιμα ευρήματα θα μεταφορτωθούν στο πλοίο «Lionne» για να ταξιδέψουν επιτέλους για την Κωνσταντινούπολη. Αλλά εκείνη δεν θα καταλήξει στους Οθωμανούς. Άλλωστε, η Υψηλή Πύλη έχει ήδη τροφοδοτήσει τους Γάλλους με φιρμάνι, που τους αναγνωρίζει ως ιδιοκτήτες της. Την 1η Μαρτίου, η ακριβή, η πολύτιμη θεά, που όλον αυτόν τον καιρό «όργωνε» το Αιγαίο, θα παραδοθεί στον Γάλλο πρέσβη, Σαρλ Φρανσουά ντε Ριφαρντώ, μαρκήσιο του Ριβιέρ (Charles François de Riffardeau, marquis de Rivière) κι από κει στον αρχαιόφιλο βασιλιά Λουδοβίκο ΙΗ΄, ο οποίος δεν χάνει ευκαιρία να αυξήσει το γόητρο της Γαλλίας, εμπλουτίζοντας τις προθήκες του Λούβρου…

Αυτό το τελευταίο απόκτημά του, η Αφροδίτη, που έχει σηκωθεί σχεδόν ακέραιη από τον μακραίωνο ύπνο της στη γη της Μήλου, θα έχει ήδη υποστεί τον πρώτο ακρωτηριασμό της, ώσπου να καταλήξει στην αυλή του Λουδοβίκου. Κι εκεί, θα την… αποτελειώσει ο ίδιος ο Γάλλος βασιλιάς με έναν δραματικό τρόπο. Η περιπέτεια του περίφημου αρχαιοελληνικού αγάλματος ξεκινά ένα ανοιξιάτικο πρωινό…

Πολύφερνη νύφη για παθιασμένους αρχαιοθήρες

Στις αρχές του Απριλίου του 1820 ο Μηλιός αγρότης, Γιώργος Κεντρωτάς, προετοιμάζοντας για σπορά το χωράφι του (κοντά στο τμήμα των τειχών της αρχαίας πόλης του νησιού), ξεριζώνει ξερούς κορμούς δένδρων. Χτυπώντας με την τσάπα του μια ρίζα, ακούει έναν «κούφιο» ήχο και διαπιστώνει ότι από κάτω χάσκει υπόγεια στοά, όπου μπαίνει για εξερεύνηση. Στο βάθος της στοάς στέκει ένα θηριώδες γυναικείο άγαλμα (το ύψος του ξεπερνά τα δύο μέτρα) από μάρμαρο σε εξαιρετική κατάσταση, με τους προεξέχοντες βραχίονές του να διατηρούνται άθικτοι. Τα άκρα κάτω από τους αγκώνες λείπουν. Το επάνω μέρος του σώματος είναι γυμνό. Το κάτω καλύπτεται από ένα λεπτό ρούχο. Ο Κεντρωτάς ψάχνει για τους αποκολλημένους πήχεις του αγάλματος, ή και για άλλα αρχαία ευρήματα, αλλά δεν βρίσκει τίποτα.

Σε δημοσίευμά της τής 25ης Απριλίου του 1929, με το οποίο περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αποκαλύφθηκε το άγαλμα, η εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» αποφαίνεται: «…Το σπήλαιον δεν ήτο προφανώς τόπος λατρείας, αλλά κρύπτη εις την οποίαν κάποιος πλούσιος προ χιλιετηρίδων έκρυψε την Αφροδίτην του, όταν είδε τα πανιά των βαρβάρων πειρατών να προβάλλουν εις τον ορίζοντα…».

Ο συντάκτης του άρθρου υποθέτει ότι ο πλούσιος ιδιοκτήτης του αγάλματος και οι οικείοι του πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τους πειρατές ή και σφαγιάσθηκαν, αφήνοντας «ορφανό» και απροστάτευτο το κρυμμένο γλυπτό έως ότου το εντοπίσουν κάποιοι άλλοι, που μπήκαν στη στοά από άγνωστη δίοδο, και το συλήσουν, καθώς όπως αποφάνθηκαν οι μελετητές της Αφροδίτης, η θεά έφερε στ΄ αφτιά της ακριβά σκουλαρίκια.

Η είδηση ανεύρεσης του αγάλματος κυκλοφορεί στο νησί με ταχύτητα φωτός. Η Μήλος είναι τόπος με εντυπωσιακή «παραγωγή» σε αρχαία ευρήματα, γεγονός που οφείλεται στην άνω του μέσου όρου οικονομική κατάσταση των κατοίκων της από τους αρχαϊκούς χρόνους (7ος – 6ος αι. π.Χ.) όταν αποτελούσε το κέντρο δημιουργίας σφραγιδόλιθων από στεατίτη. Αλλά κι ακόμη παλιότερα, από τη μυκηναϊκή ακόμη εποχή, η Μήλος με κύριο οικισμό τη Φυλακωπή, θα γνωρίσει τεράστια ακμή ως κέντρο του κυκλαδικού πολιτισμού. Και τώρα, στα χρόνια της εκπνοής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα καλλιτεχνήματα του παρελθόντος της έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον των Ευρωπαίων αρχαιολατρών, που σπεύδουν να ανακαλύψουν και να καρπωθούν ό,τι προλαβαίνουν. Και αμφορείς και αγαλματίδια και νομίσματα… Το πρώτο μισό του 19ου αι. η διασπορά ελληνικών αρχαιοτήτων της Μήλου στα διεθνή μουσεία είναι ήδη εντυπωσιακή. Σκάβουν ανεξέλεγκτα και ό,τι βρίσκουν, το παίρνουν, εξασφαλίζοντας εύκολα μία άδεια από την Υψηλή Πύλη. Αλλά και να μην εξασφαλίσουν την άδεια, δεν πτοούνται… Ωστόσο, ένα τέτοιο άγαλμα! Ούτε που μπορούσαν να φανταστούν ότι θα κρύβεται στα σπλάχνα του νησιού!

Το άγαλμα χωρίζεται σε δύο κομμάτια (με σημείο τομής τους μηρούς) που προσαρμόζονται σ΄ έναν σιδερένιο άξονα. Ο Κεντρωτάς, με τη βοήθεια γεωργών των παρακείμενων χωραφιών, «σπάει» τα δύο μέλη και τα μεταφέρει στον στάβλο του. Η είδηση του ευρήματος έχει διαρρεύσει σε όλο το νησί και κάποιοι περίεργοι χωρικοί, σπεύδουν στον στάβλο να το δουν. «Μα, δύο μέτρα άγαλμα;». Αυτή την εποχή, ήπια άνοιξη στο Αιγαίο, το νησί βρίθει ξένων θησαυροθήρων. Τα εδάφη του είναι ανασκαλεμένα από λαθρανασκαφές ή έστω, ανασκαφές με άδειες των Οθωμανών.

«Ακριβώς επί τα ίχνη της ανακαλύψεως αυτής» καταπλέει στο λιμάνι της Μήλου ένα γαλλικό πλοίο και ανάμεσα στους αξιωματικούς που βγαίνουν στην ξηρά είναι ο σημαιοφόρος του σκάφους, βοτανολόγος στο επάγγελμα Ζιλ Ντυμόν ντ΄ Ουρβίλ (Jules Dumont d’ Urville). Με το πρόσχημα της αναζήτησης σπάνιων φυτών, «απλώνει» την έρευνά του προς τον στάβλο του Κεντρωτά και μένει έκθαμβος από το εύρημα (όταν σε λίγο η χώρα απελευθερώνεται, ο ελληνικός Τύπος πλημμυρίζει δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία, «ο ντ΄ Ουρβίλ υπήρξε πράκτωρ των Γάλλων, με αποστολή τον εντοπισμό και τη συλλογή αρχαίων θησαυρών προς εμπλουτισμόν της συλλογής του βασιλέως»). Το ποσό που θέλει ο Κεντρωτάς για να δώσει το άγαλμα είναι 1200 φράγκα, αλλά ο Γάλλος δεν τα έχει. Δίνει 400 που κρατά επάνω του ως αρραβώνα και σπεύδει να βρει τα υπόλοιπα. Ζητά δανεικά από τον καπετάνιο του πλοίου του, αλλά εκείνος του ξεκαθαρίζει πως δεν ήρθε στη Μήλο για να αγοράσει αγάλματα κι επιπλέον πως έχει ήδη ένα βαρύ φορτίο στο σκάφος και δεν προτίθεται να του προσθέσει κι έναν τέτοιο μαρμάρινο όγκο! Πείθεται όμως να τον αφήσει να φύγει αμέσως για την Κωνσταντινούπολη και να ενημερώσει τον Γάλλο πρέσβη.

Αλλά το ταξίδι του ντ΄ Ουρβίλ διαρκεί περισσότερο απ΄ όσο μπορεί ο νησιώτης γεωργός να περιμένει. Καθώς έχουν εμφανιστεί κάμποσοι πελάτες για το πολύτιμο εύρημά του, αθετεί την υπόσχεση στον Γάλλο σημαιοφόρο και το πουλάει σε έναν Έλληνα ιερέα, ο οποίος στο μεταξύ το έχει δει, έχει υπολογίσει την τεράστια αξία του κι έχει πάρει «το πράσινο φως» από τον προκαθήμενο της ελληνορθόδοξης εκκλησίας να το αγοράσει, ακόμα και σε ποσό μεγαλύτερο των 1200 φράγκων, που ζητούσε από τον Γάλλο ο αγρότης. Ο ιερέας πληρώνει και στέλνει ένα πλοιάριο να φορτώσουν το άγαλμα.

Μάχη πριν την Επανάσταση – «Θα είναι πιο όμορφη χωρίς χέρια»…

Όταν ο νέος απεσταλμένος της Γαλλίας, υποκόμης ντε Μαρσελλούς (de Marcellus), γραμματέας της πρεσβείας, φτάνει στο λιμάνι της Μήλου με το ζητούμενο ποσό και τις ευλογίες του πρέσβη, το κάτω κομμάτι της Αφροδίτης έχει ήδη φορτωθεί στο πλοίο της εκκλησίας. Το επάνω, περιμένει τη σειρά του στην παραλία… Άνθρωποι του νησιού παρακολουθούν τη φόρτωση, αλλά οι Γάλλοι, διαμαρτυρόμενοι ότι εκείνοι «έκλεισαν» πρώτοι το εύρημα και συνεπώς τους ανήκε, ορμούν με τη βία να το αρπάξουν. Και τότε επεμβαίνουν οι ντόπιοι για να εμποδίσουν την αρπαγή. Λίγα χρόνια μετά, δημοσιεύματα του Τύπου περιγράφουν: «η παραλία της Μήλου έγινε σκηνή μιας από τας πρώτας μάχας της απελευθερώσεως. Ίσως έσπασαν μερικά κεφάλια και μύτες, αλλά ατυχώς! Η Αφροδίτη έχασε τους βραχίονάς της μέσα εις τον θόρυβον και την συμπλοκήν». Για εκατοντάδες νεκρούς κατά την συγκεκριμένη εμπλοκή, θα κάνει αναφορά στο έργο του ο ιστορικός Δ. Φωτιάδης, γεγονός που δεν επιβεβαιώνεται από άλλη σωζόμενη πηγή.

Όσο για την κατάληξη, παρότι τα ημερολόγια τόσο του ελληνικού, όσο και του γαλλικού πλοίου δεν αναφέρουν κάτι για το περιστατικό, μαρτυρίες των χρονικογράφων της εποχής θέλουν τους Γάλλους ναύτες να ορμούν στο ελληνικό και να αρπάζουν με τη βία το επάνω κομμάτι του αγάλματος, φορτώνοντας ταυτόχρονα συνάδελφοί τους στην κορβέτα και το κάτω. Μέσα στον πανικό, σπάει στο ύψος του μπράτσου ο δεξιός βραχίονας της θεάς και πέφτει στη θάλασσα, ενώ ο αριστερός υφίσταται σοβαρές φθορές. Γρήγορα γρήγορα οι Γάλλοι ναύτες σηκώνουν άγκυρα και απομακρύνονται από την ακτή. Τώρα που άφησαν τη Μήλο με το άγαλμα στην κατοχή τους, δεν κινδυνεύουν. Θα ακολουθήσουν το μακρύ δρομολόγιο με τις πάμπολλες στάσεις, που χάραξε ο ντε Μαρσελλούς. Άνοιξη του 1820 φεύγουν από τη Μήλο, μία χειμωνιάτικη νύχτα του 1821 θα φτάσουν στην Κωνσταντινούπολη! Λέγεται μάλιστα ότι ο πρέσβης εκείνο το ίδιο βράδυ της άφιξης ανεβαίνει στο πλοίο και μένοντας έκθαμβος από το γλυπτό, δίνει εντολή στον κυβερνήτη να αποπλεύσει χωρίς χρονοτριβή για τη Γαλλία, φοβούμενος ενδεχόμενη απώλεια…

Με τούτα και με κείνα μπαίνει Μάιος και κάποτε πια η Αφροδίτη, ταλαιπωρημένη, πληγωμένη από την περιπέτεια, καταλήγει στο παλάτι του Λουδοβίκου ΙΗ’. «Ο νεαρός ναυτικός, Ντυμόν ντ’ Ουρβίλ, ο “ηθικός αυτουργός” όλης αυτής της περιπέτειας της Αφροδίτης, εκλήθη ενώπιον του μονάρχου, όστις του απένειμε το παράσημον του ιππότου του αγίου Λουδοβίκου και του εδώρισεν ένα καλλιτεχνικώς τυπωμένον και χρυσόδετον βιβλίον περί αιγυπτιακής τέχνης. Συνέστησε, δε, την ταχείαν προαγωγήν του νεαρού σημαιοφόρου, όστις κατά το μετέπειτα στάδιον ανεδείχθη εις ιστορικόν πρόσωπον» δημοσιεύει το «Ελεύθερον Βήμα».

Σχετικά δε με το θαυμαστό απόκτημά του, ο Λουβοδίκος παίρνει μία εντελώς ανερμήνευτη, αψυχολόγητη απόφαση… Προσέχοντας τις βλάβες στον αριστερό βραχίονα του αγάλματος, και λίγο πριν το στείλει στο μουσείου του Λούβρου, δίνει εντολή να αποκολληθεί εντελώς από τον κορμό ο τραυματισμένος βραχίονας! «Θα ήταν ωραιότερο χωρίς βραχίονες, παρά με πρόσθετα μέλη (!)» αποφαίνεται…

Έκτοτε, διακόσια και πλέον χρόνια, η Ελληνίδα θεά κοσμεί το βάθρο της στο ξένο μουσείο. Πριν από καμμία 15αριά χρόνια, έρευνα για τη δημοφιλία των εκθεμάτων του Λούβρου, αποκάλυψε ότι ο κύριος όγκος των επισκεπτών του μουσείου έρχονταν πρώτα για τη Μόνα Λίζα κι ύστερα για την Αφροδίτη της Μήλου. Την επόμενη χρονιά, το άγαλμα αποσύρθηκε για συντήρηση. Για καιρό πολύ, η θεά δεν κοσμούσε την περίοπτη θέση στην οποία ήταν τοποθετημένη για να διευκολύνει την πρόσβαση των επισκεπτών. Η μέτρηση δημοφιλίας, ωστόσο, έδινε πάντα το ίδιο αποτέλεσμα. Οι επισκέπτες έρχονταν πια για να δουν έστω το βάθρο της!

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

«Οι αρχαιότητες στα χρόνια της επανάστασης», Σοφία Ματθαίου-Αθηνά Χατζηδημητρίου (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Αθήνα 2022)

«Ελληνικός Πολιτισμός», Brian A. Sparkes (Ινστιτούτο Βιβλίου – Α. Καρδαμήτσα, Αθήνα 2002)

«Το έθνος και τα ερείπιά του – Αρχαιότητα, αρχαιολογία και εθνικό φαντασιακό στην Ελλάδα», Γιάννης Χαμηλάκης (Εκδόσεις του εικοστού πρώτου, Αθήνα 2012)

«Ιστορία των Αθηναίων», Δημητρίου Γρ. Καμπούρογλου (Εκδόσεις ΠΑΛΜΟΣ, Αθήνα 1995

Αρχείο Τ. Α. Μανιατέα

Εντάσεις στις Ρώσο-τουρκικές σχέσεις μετά την επιστροφή των διοικητών του Τάγματος Αζόφ στην Ουκρανία

Το Κρεμλίνο ζητά εξηγήσεις από την Τουρκία σχετικά με την πρόσφατη απόφαση της τελευταίας να επιτρέψει σε πέντε διοικητές του ουκρανικού Τάγματος Αζόφ να επιστρέψουν στο Κίεβο, σε μια προφανή παραβίαση παλαιότερης συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων.

«Η επιστροφή των ηγετών του Αζόφ παραβιάζει μια υπάρχουσα συμφωνία», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στους δημοσιογράφους στις 10 Ιουλίου.

«Θα συζητήσουμε το θέμα αυτό με την Τουρκία. Έχουμε ήδη ξεκινήσει συνομιλίες για το θέμα αυτό.»

Στις 7 Ιουλίου, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη, όπου συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Kremlin spokesman Dmitry Peskov at the Kremlin in Moscow on March 24, 2016. (Alexander Nemenov/AFP/Getty Images)
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, στο Κρεμλίνο. Μόσχα, 24 Μαρτίου 2016. (Alexander Nemenov/AFP/Getty Images)

 

Ήταν το πρώτο ταξίδι του κου Ζελένσκι στην Τουρκία μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν μετά τις συνομιλίες, ο κος Ερντογάν δήλωσε ότι οι σχέσεις της Άγκυρας με το Κίεβο είναι «ισχυρότερες από κάθε άποψη, παρά τα όσα συνέβησαν».

Σε μια κίνηση που εξέπληξε πολλούς παρατηρητές, ο κος Ζελένσκι έφυγε από την Κωνσταντινούπολη την επόμενη ημέρα μαζί με πέντε διοικητές του Τάγματος Αζόφ που διέμεναν στην Τουρκία τους τελευταίους μήνες.

«Επιστρέφουμε από την Τουρκία και φέρνουμε τους ήρωές μας στο σπίτι», δήλωσε ο Ουκρανός ηγέτης στο Telegram.

Οι πέντε διοικητές παραδόθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις πέρυσι μετά την κατάληψη της Μαριούπολης από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την επακόλουθη ανταλλαγή αιχμαλώτων που έγινε με τη μεσολάβηση της Άγκυρας, υποτίθεται ότι θα παρέμεναν στην Τουρκία μέχρι το τέλος της σύγκρουσης.

Τότε, ο κος Ζελένσκι είχε δηλώσει ότι οι πέντε διοικητές θα παρέμεναν «σε άνετες συνθήκες και υπό την προσωπική προστασία του προέδρου της Τουρκίας μέχρι το τέλος του πολέμου».

Μετά την αναχώρησή τους από την Κωνσταντινούπολη στις 8 Ιουλίου, οι διοικητές του Τάγματος Αζόφ έτυχαν υποδοχής ηρώων στην ουκρανική πόλη Λβιβ. Αργότερα, οι πέντε άνδρες δήλωσαν ότι σκοπεύουν να επιστρέψουν στο μέτωπο για να λάβουν μέρος στην αντεπίθεση του Κιέβου.

Το υπερεθνικιστικό Τάγμα Αζόφ, που συχνά κατηγορείται ότι υποστηρίζει νεοναζιστικές ιδεολογίες, είναι παράνομο στη Ρωσία.

«Σίγουρα θα λάβουμε υπόψη την τρέχουσα κατάσταση κατά τη σύναψη μελλοντικών συμφωνιών σε διάφορους τομείς», δήλωσε ο κος Πεσκόφ.

Ο κος Ζελένσκι δεν έχει ακόμη εξηγήσει γιατί επετράπη στους πέντε διοικητές να επιστρέψουν στην Ουκρανία.

Ούτε η Άγκυρα έχει σχολιάσει επίσημα την απόφασή της να απελευθερώσει τους άνδρες σε μια προφανή παραβίαση των όρων της ανταλλαγής κρατουμένων.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, η Μόσχα δεν ενημερώθηκε εγκαίρως για την κίνηση αυτή.

Η επιστροφή των διοικητών στην Ουκρανία χαρακτηρίστηκε από τη ρωσική πλευρά ως «σαφής παραβίαση των όρων των υφιστάμενων συμφωνιών».

Turkish President Tayyip Erdogan (L) and Swedish Prime Minister Ulf Kristersson (R) shake hands next to North Atlantic Treaty Organization (NATO) Secretary General Jens Stoltenberg prior to their meeting, on the eve of a NATO summit, in Vilnius, Lithuania, on July 10, 2023. (Yves Herman/Pool via Reuters)
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (α) και ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον (δ) σφίγγουν τα χέρια παρουσία του γενικού γραμματέα του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) Γενς Στόλτενμπεργκ πριν από τη συνάντησή τους, την παραμονή της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στις 10 Ιουλίου 2023. (Yves Herman/Pool μέσω Reuters)

 

Στις 9 Ιουλίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, κατά τη διάρκεια της οποίας φέρεται να συζητήθηκε το θέμα.

Σε ανακοίνωσή του, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι οι δύο κορυφαίοι διπλωμάτες τόνισαν την ανάγκη «να διατηρηθεί και να ενισχυθεί το κλίμα εμπιστοσύνης στις σχέσεις Μόσχας και Άγκυρας».

Σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ο Λαβρόφ και ο Φιντάν συζήτησαν για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, στη σύναψη της οποίας είχε συμβάλλει η Άγκυρα.

Ωστόσο, το πρακτορείο ειδήσεων δεν αναφέρθηκε στην επιστροφή των διοικητών του Τάγματος Αζόφ.

Την ίδια ημέρα, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν διαβεβαίωσε ότι η Ουάσιγκτον δεν είχε καμία σχέση με την αιφνιδιαστική κίνηση της Τουρκίας.

«Δεν συμμετείχαμε σε αυτό και δεν είμαστε σε θέση να σχολιάσουμε τι προσπαθούσε να πετύχει ο Ερντογάν με αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Κλίνοντας προς το ΝΑΤΟ

Σε μια άλλη αιφνιδιαστική κίνηση, στις 10 Ιουλίου, ο κος Ερντογάν ήρε τη μακροχρόνια αντίθεση της χώρας του στην προσπάθεια της Σουηδίας να ενταχθεί στη συμμαχία του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ).

Πριν από την ένταξη στο ΝΑΤΟ, οι υποψήφιοι πρέπει να εγκριθούν από όλα τα υφιστάμενα μέλη της συμμαχίας. Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952.

Ο Τούρκος ηγέτης έκανε την ανακοίνωση μετά την άφιξή του στο Βίλνιους της Λιθουανίας, το οποίο φιλοξένησε φέτος μια σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που αποτέλεσε ορόσημο.

Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον κο Ζελένσκι στις 7 Ιουλίου στην Κωνσταντινούπολη, ο κος Ερντογάν είχε πει ότι και η Ουκρανία «αξίζει» να γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ.

Ο κος Ζελένσκι εξέφρασε την ελπίδα ότι στη σύνοδο κορυφής του Βίλνιους η χώρα του θα προσκληθεί να ενταχθεί στη συμμαχία. Ωστόσο, αυτό τελικά δεν συνέβη.

Απαντώντας στην υποστήριξη του κου Ερντογάν στην υποψηφιότητα του Κιέβου για το ΝΑΤΟ, ο κος Πεσκόφ είπε ότι «ασκήθηκε μεγάλη πίεση στην Τουρκία» πριν από τη σύνοδο κορυφής.

«Η ίδια η Τουρκία, φυσικά, ως μέλος του ΝΑΤΟ, επιδεικνύει την αλληλεγγύη της προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία», δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik στις 8 Ιουλίου.

«Το καταλαβαίνουμε αυτό πολύ καλά.»

Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στην Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους, η Τουρκία -σε αντίθεση με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ- προσπάθησε να διατηρήσει έναν βαθμό ουδετερότητας.

Ενώ η Άγκυρα καταδίκασε την εισβολή από την αρχή, αρνήθηκε επίσης να υποστηρίξει τις κυρώσεις των δυτικών χωρών κατά της Μόσχας.

Υπό την ηγεσία του κου Ερντογάν, η Τουρκία έχει καταφέρει να διατηρήσει σχετικά καλές σχέσεις με τη Ρωσία, με την οποία μοιράζεται σημαντικούς εμπορικούς δεσμούς και εκτεταμένα θαλάσσια σύνορα.

Του Adam Morrow

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

 

 

Έκλεισε ο εναέριος χώρος της Μόσχας λόγω ουκρανικών εναέριων επιθέσεων

Τα τρία μεγαλύτερα αεροδρόμια της Μόσχας ανέστειλαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα όλες τις αφίξεις και τις αναχωρήσεις, μεταδίδει το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS. «Ο εναέριος χώρος έκλεισε πάνω από το Βνούκοβo, το Σερεμέτιαβα και το Νταμαντιένταβα», δήλωσε στο πρακτορείο αξιωματούχος που δεν κατονομάζεται.

«Δεν προσγειώνονται πτήσεις και οι αναχωρήσεις θα καθυστερήσουν», εξήγησε η ίδια πηγή.

Ο δήμαρχος της Μόσχας Σεργκέι Σαμπιάνιν ανέφερε κατόπιν πως καταρρίφθηκαν τουλάχιστον δυο μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον δυτικό εναέριο χώρο της ρωσικής πρωτεύουσας. Οι αρχές ανακοίνωσαν πως σημειώθηκε σειρά επιθέσεων με τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας βαθιά στη Ρωσία χθες Δευτέρα και σήμερα, μεταξύ άλλων στην περιοχή της Μόσχας.

Οι ουκρανικές επιδρομές με UAV και USV στη ρωσική επικράτεια έχουν πολλαπλασιαστεί τις τελευταίες εβδομάδες. Έχουν πολύ συχνά στο στόχαστρο τη Μόσχα και τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε η Ρωσία το 2014. Την 5η Αυγούστου, Ουκρανός αξιωματούχος διεμήνυσε πως ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας έχουν σκοπό να κλιμακώσουν τις επιθέσεις με drone εναντίον ρωσικών στόχων.

Οι αρχές της Ρωσίας ανακοινώνουν πως κατέρριψαν 4 UAV της Ουκρανίας

Συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας της Ρωσίας κατέρριψαν τις πρώτες πρωινές ώρες συνολικά τέσσερα τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας, τα δύο στον εναέριο χώρο δυτικά της πρωτεύουσας Μόσχας, γνωστοποίησαν ο δήμαρχος της ρωσικής πρωτεύουσας Σεργκέι Σαμπιάνιν και το υπουργείο Άμυνας.

Σύμφωνα με τον αιρετό, καταρρίφθηκαν δυο drone, το πρώτο στην πόλη Κρασναγκόρσκ, 20 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Κρεμλίνου, το δεύτερο στην κοινότητα Τσάστι, 50 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το κέντρο της Μόσχας.

Υπηρεσίες άμεσης βοήθειας και αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων επιχειρούν επιτόπου, πρόσθεσε ο κ. Σαμπιάνιν μέσω Telegram.

Δημοσιογράφος του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς (Reuters) κοντά στην Τσάστι άκουσε τέσσερεις εκρήξεις μετά τις 03:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας).

Παράλληλα, το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανέφερε πως καταρρίφθηκαν άλλα δύο ουκρανικά UAVs στην περιοχή Μπριάνσκ, όχι μακριά από τα ρωσοουκρανικά σύνορα.

«Απόπειρα του καθεστώτος του Κιέβου να διαπράξει τρομοκρατικές ενέργειες μέσω εναέριων οχημάτων χωρίς πιλότους απετράπη», ανέφερε το υπουργείο Άμυνας, επίσης μέσω Telegram.

Οι ουκρανικές επιδρομές με UAV και USV στη ρωσική επικράτεια έχουν πολλαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες. Στο στόχαστρο μπαίνουν πιο συχνά η Μόσχα, 500 χιλιόμετρα από τα σύνορα των δυο χωρών, και η χερσόνησος της Κριμαίας.

Νωρίτερα, τα τρία μεγαλύτερα αεροδρόμια της Μόσχας ανέστειλαν όλες τις αφίξεις και τις αναχωρήσεις, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS. Αργότερα, το πρακτορείο ανέφερε πως ξανάρχισαν να αποπροσγειώνονται αεροσκάφη και στα τρία αεροδρόμια, το Βνούκοβα, το Σερεμέτιαβα και το Νταμαντιένταβα.

Οι ρωσικές αρχές ανέφεραν πως απέκρουσαν σειρά επιθέσεων με τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας βαθιά στη Ρωσία χθες Δευτέρα, στην περιφέρεια Καλούγκα και κοντά στη Μόσχα. Δεν έκαναν λόγο για θύματα, ούτε για υλικές ζημιές.

Στα τέλη Ιουλίου και στις αρχές Αυγούστου, άλλα ουκρανικά UAV καταστράφηκαν σε τομέα της Μόσχας όπου βρίσκονται ουρανοξύστες και έχουν την έδρα τους πολλές επιχειρήσεις και δημόσιοι φορείς, προκαλώντας ελαφρές υλικές ζημιές στις προσόψεις δυο ουρανοξυστών.

Τον Μάιο, δυο ουκρανικά drone καταστράφηκαν πάνω από το Κρεμλίνο και άλλα έπεσαν πάνω σε κατοικίες στη Μόσχα.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε στα τέλη Ιουλίου ικανοποίηση διότι ο πόλεμος «φθάνει στο έδαφος της Ρωσίας».

Κοινή Δήλωση Ελλάδας – Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας

Οι ηγέτες Ελλάδας και Ουκρανίας υπέγραψαν στην Αθήνα κοινή δήλωση για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας.

Το κείμενο έχει ως εξής:

«Κοινή Δήλωση της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ουκρανίας για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση της Ουκρανίας

Αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω η εδραιωθείσα ικανότητα της ευρωατλαντικής κοινότητας να αντιμετωπίζει υπάρχουσες και πιθανές παγκόσμιες προκλήσεις και απειλές ασφαλείας,

Τονίζοντας ότι η Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί σημαντική απειλή για την ασφάλεια των Συμμάχων και για την ειρήνη και σταθερότητα του ευρω-ατλαντικού χώρου, όπως προβλέπει το Στρατηγικό Δόγμα του ΝΑΤΟ του 2022, το οποίο υιοθετήθηκε από τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου 2022,

Υπενθυμίζοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν επιδιώκει τη σύγκρουση, δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις ρωσικές απειλές και εχθρικές ενέργειες με ενότητα και υπευθυνότητα, μεταξύ άλλων, μέσω της ενίσχυσης της αποτροπής και άμυνας όλων των Συμμάχων, μέσω της ενδυνάμωσης της ανθεκτικότητας και μέσω της υποστήριξης των εταίρων του προς αντιμετώπιση κακόβουλων παρεμβάσεων και επιθετικότητας,

Σημειώνοντας ότι, σε συνέχεια της Δήλωσης της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη της 29 Ιουνίου 2022, οι Σύμμαχοι επιβεβαίωσαν με τη Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της 11ης Ιουλίου 2023 την πλήρη υποστήριξή τους στο εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας για αυτοάμυνα, όπως αυτό κατοχυρώνεται με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και τη σταθερή τους δέσμευση να αναβαθμίσουν περαιτέρω την πολιτική και πρακτική υποστήριξη προς την Ουκρανία όσο συνεχίζει να υπεραμύνεται της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της,

Αναφερόμενοι στο άρθρο 10 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον για το ΝΑΤΟ, το οποίο ρητώς αναφέρει ότι μπορεί να προσκληθεί για να προσχωρήσει στη Συνθήκη οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος είναι σε θέση να προωθεί τις αρχές της Συνθήκης και να συμβάλλει στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου,

Σημειώνοντας ότι το Σύνταγμα της Ουκρανίας ορίζει την πλήρη ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως στρατηγικό στόχο του κράτους,

Επισημαίνοντας την ουσιαστική συνεισφορά της Ουκρανίας στην ασφάλεια του Βορειοατλαντικού χώρου, ιδίως τις προσπάθειές της να αποτρέψει την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας,

Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή έκκληση προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, από 30 Σεπτεμβρίου 2022, του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy, του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας Ruslan Stefanchuk, του Πρωθυπουργού της Ουκρανίας Denys Shmyhal, αφορώσα στην αίτηση της Ουκρανίας για κτήση ιδιότητας μέλους του ΝΑΤΟ,

Σημειώνοντας την αταλάντευτη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας όσον αφορά τον στρατηγικό στόχο της Ουκρανίας για ευρωατλαντική ενσωμάτωση, σύμφωνα με όσα οι Σύμμαχοι συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους και με την Κοινή Δήλωση των G7,

Η Ελληνική Δημοκρατία και η Ουκρανία

* Καλωσορίζουν τα σημαντικά επιτεύγματα προόδου της Ουκρανίας στο δρόμο για την ευρωατλαντική ενσωμάτωση, ιδίως αναφορικά με την διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ που επιδεικνύουν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο πεδίο της μάχης,

* Επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες προς υποστήριξη της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Συμμαχία και εφαρμογής των προδιαγραφών του ΝΑΤΟ,

* Δηλώνουν τα ακόλουθα:

* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική και υλική υποστήριξη της Συμμαχίας προς την Ουκρανία με σκοπό να διασφαλισθεί η ικανότητα της Ουκρανίας να υπεραμυνθεί αποτελεσματικά της επικράτειάς της, σε ξηρά, θάλασσα και αέρα,

* Η Ουκρανία εκτιμά ιδιαιτέρως όλη την πολύτιμη πρακτική συνδρομή που της παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία και τον λαό της προκειμένου ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες της Ουκρανίας,

* Η Ελληνική Δημοκρατία θα συνεχίσει να παρέχει στρατιωτική, τεχνική, αμυντική και ανθρωπιστική υποστήριξη στην Ουκρανία,

* Η Ελληνική Δημοκρατία δεσμεύεται να συμμετάσχει μαζί με διεθνείς οργανισμούς, συμμάχους και εταίρους στην αποκατάσταση και ανοικοδόμηση της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο.

* Δηλώνουν ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του ευρωατλαντικού χώρου και υποστηρίζουν πλήρως το Συμβούλιο ΝΑΤΟ-Ουκρανίας ως το forum για την περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση της εν εξελίξει συνεργασίας ώστε η Ουκρανία να βοηθηθεί να ολοκληρώσει την πορεία της προς την ευρωατλαντική οικογένεια.

* Σημειώνουν ότι η Ελληνική Δημοκρατία υποστηρίζει την Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όταν οι Σύμμαχοι συμφωνήσουν και οι προϋποθέσεις πληρωθούν, όπως ορίζει η Δήλωση της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του ΝΑΤΟ.

Υπογράφεται εις διπλούν στην Αθήνα, 21 Αυγούστου 2023, στην αγγλική γλώσσα.

Για την Ελληνική Δημοκρατία ​​​

Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης​​

Για την Ουκρανία

Πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy»

Διακήρυξη Αθηνών: Στήριξη στην Ουκρανία και επιτάχυνση της ευρωπαϊκής πορείας της, καθώς και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων

Την ακλόνητη υποστήριξή τους «στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, με βάση τις αξίες της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα»  εξέφρασαν οι 11 ηγέτες των βαλκανικών χωρών, συνυπογράφοντας τη Διακήρυξη των Αθηνών που δόθηκε στη δημοσιότητα αργά το βράδυ της Δευτέρας.

Οι 11 ηγέτες που συμμετείχαν στο άτυπο δείπνο που οργάνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, συμφώνησαν μεταξύ άλλων ότι «δεν μπορεί να υπάρξει ατιμωρησία για εγκλήματα πολέμου και άλλες θηριωδίες, όπως οι επιθέσεις κατά αμάχων και η καταστροφή υποδομών, ότι όλοι οι υπεύθυνοι πρέπει να λογοδοτήσουν» και ότι είναι επείγουσα ανάγκη να επιταχυνθεί η πορεία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων προς την ΕΕ.

Η Διακήρυξη των Αθηνών, η οποία περιλαμβάνει οκτώ θέσεις που υιοθέτησαν οι ηγέτες, δόθηκε στη δημοσιότητα στα αγγλικά, και αναφέρει επίσης ότι πέρα από τα Δυτικά Βαλκάνια, η Ουκρανία και η Δημοκρατία της Μολδαβίας, που γειτνιάζουν γεωγραφικά με τα κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν κοινή ευρωπαϊκή κληρονομιά, και «ως στρατηγική επένδυση στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη είναι σημαντικό οι περιοχές αυτές να αγκαλιαστούν ως πλήρη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας».

Ολόκληρη η Διακήρυξη των Αθηνών

Εμείς, ο Πρόεδρος Aleksandar Vučić, η Πρόεδρος Maia Sandu, ο Πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy, ο Πρόεδρος Jakov Milatović, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Πρωθυπουργός Ion-Marcel Ciolacu, ο Πρωθυπουργός Albin Kurti, η Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου Borjana Krišto, ο Πρωθυπουργός Dimitar Kovachevski, ο Πρωθυπουργός Nikolai Denkov, και ο Πρωθυπουργός Andrej Plenković, παρουσία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συναντηθήκαμε σήμερα στην Αθήνα, είκοσι χρόνια μετά την ιστορική Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων στη Θεσσαλονίκη, και εκδώσαμε την ακόλουθη δήλωση:

1. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί κομβική στιγμή για την Ευρώπη, δημιουργώντας ένα νέο επίπεδο συνειδητοποίησης των κοινών αρχών, της ενότητας και του κοινού μέλλοντος εντός της ΕΕ. Είναι μια κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια, την ειρήνη και τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής μας ηπείρου. Οι νόμοι και οι αρχές που συνέβαλαν σε μια σταθερή και προβλέψιμη ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν παραβιαστεί και γινόμαστε εκ νέου μάρτυρες της εκδήλωσης των καταστροφικών συνεπειών του αναθεωρητισμού.

2. Απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, εκφράζουμε την ακλόνητη υποστήριξή μας στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, με βάση τις αξίες της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.

3. Κατά τις συζητήσεις μας στην Αθήνα σήμερα, εκφράσαμε την υποστήριξη και την εκτίμησή μας για τις σοβαρές προσπάθειες του Προέδρου της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy να θέσει τις αρχές για την ειρήνη σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, στη Φόρμουλα Ειρήνης του. Χαιρετίσαμε επίσης τις προσπάθειες της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την προώθηση μιας συνολικής, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία.

4. Συμφωνήσαμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ατιμωρησία για εγκλήματα πολέμου και άλλες θηριωδίες, όπως οι επιθέσεις κατά αμάχων και η καταστροφή υποδομών, και ότι όλοι οι υπεύθυνοι πρέπει να λογοδοτήσουν.

5. Πριν από είκοσι χρόνια, η Σύνοδος Κορυφής της Θεσσαλονίκης αναγνώρισε ότι τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι σήμερα η δήλωση αυτή παραμένει πιο επίκαιρη από ποτέ. Ο κλιμακούμενος επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας αποκάλυψε την επείγουσα ανάγκη για μια ισχυρή, ανθεκτική και χωρίς αποκλεισμούς ΕΕ ως ακρογωνιαίο λίθο της ειρήνης και της ευημερίας μεταξύ των λαών μας σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.

6. Τονίσαμε ότι τα Δυτικά Βαλκάνια, η Ουκρανία και η Δημοκρατία της Μολδαβίας, που γειτνιάζουν γεωγραφικά με τα κράτη μέλη της ΕΕ, έχουν κοινή ευρωπαϊκή κληρονομιά, ιστορία και ένα μέλλον που ορίζεται από κοινές ευκαιρίες και προκλήσεις. Ως στρατηγική επένδυση στην ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη, είναι σημαντικό οι περιοχές αυτές να αγκαλιαστούν ως πλήρη μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας.

7. Σήμερα στην Αθήνα, συζητήσαμε τον τρόπο με τον οποίο θα προχωρήσουμε, προκειμένου να κάνουμε αυτό το όραμα της Ευρώπης πραγματικότητα. Υπογραμμίσαμε τη σημασία του να θέσουμε έναν στόχο για την ολοκλήρωση του οράματος μιας ΕΕ εμπλουτισμένης με τα Δυτικά Βαλκάνια, την Ουκρανία και τη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Υπογραμμίσαμε την ανάγκη για μια αναζωογονημένη και επαναπροσανατολισμένη διαδικασία διεύρυνσης, η οποία θα είναι απτή και αξιόπιστη, χωρίς παρακάμψεις στις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί. Εκφράσαμε τη δέσμευσή μας να υποστηρίξουμε την Ουκρανία και τη Μολδαβία να κάνουν τα επόμενα βήματα στην ενταξιακή τους διαδικασία μόλις ολοκληρώσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

8. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι 20 χρόνια μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Θεσσαλονίκης και υπό το πρίσμα της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας, έχει έρθει η ώρα να υιοθετηθεί ένας τολμηρός και φιλόδοξος τελικός στόχος που θα χρησιμεύσει ως οδηγός, έμπνευση και πλαίσιο.

Η διακήρυξη των Αθηνών στο πρωτότυπο κείμενο

We, President Aleksandar Vučić, President Maia Sandu, President Volodymyr Zelenskyy, President Jakov Milatović, Prime Minister Kyriakos Mitsotakis, Prime Minister Ion-Marcel Ciolacu, Prime Minister Albin Kurti, Chairwoman of the Council of Ministers Borjana Krišto, Prime Minister Dimitar Kovachevski, Prime Minister Nikolai Denkov, and Prime Minister Andrej Plenković, in the presence of the President of the European Council and the President of the European Commission, met in Athens today, twenty years after the historic EU-Western Balkans Summit in Thessaloniki, and issued the following statement:

1. The Russian invasion of Ukraine is a pivotal moment for Europe, creating a new level of awareness of shared principles, unity and common future within the EU. This is a critical time for the security, peace and stability of our European continent. The laws and principles that contributed to a stable and predictable European security order for so long have been violated and we witness anew the manifestation of the disastrous effects of revisionism.

2. In the face of Russian aggression, we express our unwavering support for Ukraine’s independence, sovereignty and territorial integrity within its internationally recognized borders, based on the values of democracy and rule of law.

3. In our discussions in Athens today, we expressed support and appreciation for the earnest efforts by Ukraine’s President Volodymyr Zelenskyy in setting out the principles for peace in line with the UN Charter, in his Peace Formula. We also welcomed the efforts of the UN General Assembly to promote a comprehensive, just, and lasting peace in Ukraine.

4. We agreed that there can be no impunity for war crimes and other atrocities, such as attacks against civilians and the destruction of infrastructure and all those responsible must be held accountable.

5. Twenty years ago, the Thessaloniki Summit acknowledged that the Western Balkans belong to the European Union. We firmly believe that today this statement remains more relevant than ever. The escalating war of aggression against Ukraine revealed the urgent need for a strong, resilient and inclusive EU as a cornerstone of peace and prosperity among our peoples during these challenging times.

6. We stressed that the Western Balkans, Ukraine and the Republic of Moldova, geographically adjacent to EU Member States, have a common European heritage, history and a future defined by shared opportunities and challenges. As a strategic investment in peace, security and stability in Europe, it is important for these regions to be embraced as full-fledged members of the European family.

7. Today in Athens, we discussed the way forward, in order to make this vision of Europe a reality. We underlined the importance of setting ourselves a target for the completion of the vision of an EU enriched with the Western Balkans, Ukraine and the Republic of Moldova. We underlined the need for a re-energized and re-focused enlargement process that is tangible and credible, without shortcuts to the set conditions. We expressed our commitment to support Ukraine and Moldova to take the next steps in their accession process as soon as they have completed the necessary reforms.

8. We firmly believe that 20 years after the Thessaloniki Summit and in light of the new geopolitical reality, the time has come to adopt a bold and ambitious end goal that will serve as guide, inspiration and context.

Η Αλ Κάιντα παροτρύνει τον μουσουλμανικό κόσμο σε αντίποινα κατά της Δανίας

Προχθές Δευτέρα κυκλοφόρησαν πληροφορίες κατά τις οποίες η Αλ Κάιντα παροτρύνει μουσουλμάνους να εξαπολύσουν επιθέσεις αντιποίνων για τις πρόσφατες βεβηλώσεις αντιτύπων του Κορανίου στη Σουηδία και στη Δανία.

Η υπηρεσία πληροφοριών της Δανίας, η PET, επαλήθευσε την απειλή.

Η Αλ Κάιντα φέρεται να κάλεσε μέσω διαδικτύου να τιμωρηθούν σκληρά όσοι ενέχονται στις ή ευθύνονται για τις καύσεις και τις βεβηλώσεις αντιτύπων του Κορανίου ή ακόμη και να ανατιναχθούν πρεσβείες της Σουηδίας και της Δανίας σε διάφορες χώρες του κόσμου.

Η κυβέρνηση της Δανίας παίρνει πολύ σοβαρά τις απειλές της τρομοκρατικής οργάνωσης Αλ Κάιντα, δήλωσε χθες Τρίτη ο υπουργός Δικαιοσύνης Πέτερ Χούμελγκορντ, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο DR.

Σημείωσε ακόμη πως η κυβέρνηση της Δανίας εξετάζει επιλογές για την απαγόρευση προκλητικών ενεργειών όπως είναι οι καύσεις και οι βεβηλώσεις αντιτύπων του Κορανίου, αλλά δεν έχει καταλήξει ακόμη στο πώς θα κινηθεί. Τα αουτονταφέ του είδους είναι νόμιμη μορφή διαμαρτυρίας και στις δύο σκανδιναβικές χώρες. Παρά την έντονη αντίδραση των κυβερνήσεων των δυο κρατών, οι οποίες καταδίκασαν τις πρόσφατες βεβηλώσεις, προκλήθηκε οργή σε μεγάλο μέρος του μουσουλμανικού κόσμου, ειδικά στο Ιράκ.

Ο κος Χούμελγκορντ πάντως καθησύχασε τους Δανούς. Η αστυνομία και οι ειδικές υπηρεσίες παρακολουθούν στενά την κατάσταση, διαβεβαίωσε.

Το επίπεδο συναγερμού για τον κίνδυνο διάπραξης τρομοκρατικών ενεργειών στη Δανία δεν αυξήθηκε, παρά τη νέα απειλή. Παραμένει στην τέταρτη βαθμίδα της πεντάβαθμης κλίμακας.

Ταξιδιωτική οδηγία Βρετανίας και ΗΠΑ για τη Σουηδία

Η διπλωματία της Βρετανίας προειδοποίησε χθες Κυριακή τους πολίτες της χώρας που επισκέπτονται τη Σουηδία εναντίον του κινδύνου να διαπραχθούν τρομοκρατικές ενέργειες στη σκανδιναβική χώρα, μετά τις πρόσφατες καύσεις και βεβηλώσεις αντιτύπων του Κορανίου που προκάλεσαν οργή στον μουσουλμανικό κόσμο.

Σε νέα ταξιδιωτική οδηγία του, το Φόρεϊν Όφις επισημαίνει ότι οι σουηδικές αρχές κατάφεραν να αποτρέψουν επιθέσεις και συνέλαβαν υπόπτους.

«Πρέπει να επαγρυπνείτε το τρέχον διάστημα», σημείωσε το υπουργείο Εξωτερικών τονίζοντας πως «είναι πολύ πιθανό τρομοκράτες να προσπαθήσουν να διαπράξουν επιθέσεις στη Σουηδία», βάζοντας στο στόχαστρο ιδίως τοποθεσίες όπου συχνάζουν ξένοι.

Σε ανακοίνωσή του, με την οποία κατέγραψε τη νέα οδηγία του βρετανικού ΥΠΕΞ, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της Σουηδίας Χένρικ Λάντερχολμ επιβεβαίωσε το αυξημένο επίπεδο απειλής για τη χώρα μετά τις επανειλημμένες καύσεις αντιτύπων του Κορανίου.

Εξήγησε πως η έφοδος στη σουηδική πρεσβεία στο Ιράκ τη 19η Ιουλίου, η απόπειρα επίθεσης στη σουηδική πρεσβεία στον Λίβανο την 9η Αυγούστου και η επίθεση με όπλο εναντίον υπαλλήλου σουηδικού προξενείου στην Τουρκία την 1η Αυγούστου τεκμηριώνουν αυτή την εκτίμηση.

Η διπλωματία των ΗΠΑ προειδοποίησε επίσης εναντίον του κινδύνου να διαπραχθούν τρομοκρατικές ενέργειες στη Σουηδία στην πιο πρόσφατη ταξιδιωτική οδηγία της, τον Ιούλιο.

Νέα πυρηνικά υποβρύχια εξοπλίζει η Ρωσία

Η Ρωσία προχωρεί στον εξοπλισμό των νέων πυρηνικών υποβρυχίων της με υπερηχητικούς πυραύλους Zircon, δήλωσε στο κρατικό ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA ο επικεφαλής της μεγαλύτερης ρωσικής ναυπηγικής εταιρείας σε συνέντευξή του που δημοσιεύεται σήμερα.

«Τα πυρηνικά υποβρύχια πολλαπλών χρήσεων του προγράμματος Yasen-M … θα εξοπλίζονται σε μόνιμη βάση με το πυραυλικό σύστημα Zircon», δήλωσε στο RIA ο Αλεξέι Ραχμάνοφ, διευθύνων σύμβουλος της United Shipbuilding Corporation (USC).

«Ήδη γίνονται εργασίες προς αυτή την κατεύθυνση.»

Τα υποβρύχια τάξης Yasen, γνωστά και ως Πρόγραμμα 885M, είναι πυρηνοκίνητα υποβρύχια εξοπλισμένα με πυραύλους κρουζ και έχουν ναυπηγηθεί για να αντικαταστήσουν σοβιετικής εποχής πυρηνικά επιθετικά υποβρύχια στο πλαίσιο ενός προγράμματος για τον εκσυγχρονισμό του στρατού και του στόλου.

Οι υπερηχητικοί πύραυλοι θαλάσσης Zircon έχουν βεληνεκές 900 χιλιόμετρα και μπορούν να ταξιδεύουν με ταχύτητα πολλαπλάσια αυτής του ήχου, καθιστώντας δύσκολη την άμυνα εναντίον τους.

Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε νωρίτερα φέτος πως η Ρωσία θα αρχίσει τις μαζικές προμήθειες πυραύλων Zircon στο πλαίσιο των προσπαθειών της χώρας να ενισχύσει τις πυρηνικές δυνάμεις της.

Η ρωσική φρεγάτα πολλαπλών χρήσεων Ναύαρχος Γκορσκόφ, η οποία είχε δοκιμάσει νωρίτερα φέτος στον Ατλαντικό Ωκεανό τις δυνατότητές της να καταφέρει πλήγματα, είναι ήδη εξοπλισμένη με πυραύλους Zircon.

Ολοκληρώθηκε η δημοπρασία του φυσικού αερίου που θα παρέχεται από τη Βουλγαρία στην ευρύτερη περιοχή

Πάνω από το 82% της συνολικής χωρητικότητας του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) έχει δεσμευτεί, ανακοίνωσε η διαχειρίστρια εταιρεία ICGB, μετά τις τριμηνιαίες δημοπρασίες της 7ης Αυγούστου για το οικονομικό έτος 2023-2024, που ξεκινά τον Οκτώβριο.

Επί του παρόντος, το 76% της χωρητικότητας του αγωγού έχει δεσμευτεί για το πρώτο τρίμηνο του οικονομικού έτους 2023-2024 και πάνω από το 84% για τα άλλα τρία τρίμηνα.

Η διαθέσιμη χωρητικότητα προσφέρεται σε δύο ευρωπαϊκές πλατφόρμες: την πλατφόρμα PRISMA για τα σημεία διασύνδεσης στην Κομοτηνή με τον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου και με τον ελληνικό φορέα εκμετάλλευσης ΔΕΣΦΑ και τη Regional Booking Platform για το σημείο διασύνδεσης στη Στάρα Ζαγόρα (Βουλγαρία) με την βουλγαρική εταιρεία Bulgartransgaz.

Οι εκτελεστικοί διευθυντές της ICGB, Τεοντόρα Γκεοργίεβα και Γιώργος Σάτλας δήλωσαν ότι η εταιρεία προσφέρει ήδη χωρητικότητα στο σημείο διασύνδεσης με τον ΔΕΣΦΑ ενόψει της επικείμενης έναρξης του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης, που θα ενισχύσει περαιτέρω την περιφερειακή σημασία της διασύνδεσης.

«Ο βασικός στόχος είναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή διαφοροποίηση όχι μόνο των διαδρομών αλλά και των πηγών φυσικού αερίου για τη Βουλγαρία και την ευρύτερη περιοχή», ανέφεραν οι Γκεοργκίεβα και Σάτλας. Ο αγωγός προμηθεύει σημαντικό μέρος της εγχώριας κατανάλωσης της Βουλγαρίας και είναι καθοριστικός για τη μεταφορά φυσικού αερίου σε άλλες χώρες της περιοχής, περιλαμβανομένων της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.

Στις 7 Ιουλίου, η ICGB ολοκλήρωσε τις ετήσιες δημοπρασίες για τη διαθέσιμη χωρητικότητα του αγωγού IGB για το οικονομικό έτος 2023-2024. Πάνω από το 70% της προσφερόμενης χωρητικότητας έχει δεσμευτεί και η υπόλοιπη ποσότητα θα είναι διαθέσιμη σε τριμηνιαίες, μηνιαίες και ημερήσιες δημοπρασίες.

Η τρέχουσα συνολική χωρητικότητα της διασύνδεσης είναι περίπου 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Ανάλογα με το ενδιαφέρον της αγοράς, θα μπορούσε να φτάσει πάνω από 5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος με πρόσθετη επένδυση. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί σύμφωνα με την προγραμματισμένη έναρξη εμπορικών λειτουργιών του τερματικού σταθμού στην Αλεξανδρούπολη λόγω της εγγύτητας των δύο υποδομών και της σύμπραξής τους.