Ευρώπη

GUÉDELON, Γαλλία – Αυτό που κάποτε ήταν το όνειρο ενός ανθρώπου άρχισε να υλοποιείται σε μεγάλο βαθμό χάρις στην «Κυρά του Κάστρου» Μαριλίν Μαρτάν (Maryline Martin), την κινητήρια δύναμη που κάνει το Γκεντελόν πραγματικότητα. Το κάστρο Γκεντελόν είναι το πνευματικό παιδί του Μισέλ Γκιγιό (Michel Guyot), ο οποίος αποφάσισε να χτίσει στη Γαλλία του 21ου αιώνα ένα κάστρο του 13ου αιώνα, χρησιμοποιώντας μεσαιωνικές μεθόδους.

 

Ο κος Γκιγιό και η κα Μαρτάν είχαν συνεργαστεί στενά στην αρχή του μεγαλόπνοου έργου. Όταν ολοκληρώθηκαν οι προκαταρκτικές εργασίες, βρέθηκε και αγοράστηκε το κατάλληλο οικόπεδο για την οικοδόμηση του Γκεντελόν, κυρίως χάρις στην αποφασιστικότητα της κας Μαρτάν.

Όταν ο κος Γκιγιό χρειάστηκε να επιστρέψει στο κάστρο του στο Σαιν Φαρζώ, για να συνεχίσει τις εκεί επισκευές, η κα Μαρτάν, με την υποστήριξη του αρχιλιθοξόου Φλοριάν Ρενούτσι, ανέλαβε τα ηνία των εργασιών στο Γκεντελόν.

Σε συνέντευξή της στους Epoch Times, η κα Μαρτάν δήλωσε: «Αρχικά δεν είχαμε ιδέα για την επιτυχία που θα γνώριζε το Γκεντελόν. Υπήρχαν στιγμές τα πρώτα χρόνια που αναρωτιόμουν αν είχαμε ξεκινήσει κάτι που υπερέβαινε τις δυνατότητές μας».

Το Γκεντελόν προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το 2023, αλλά η ημερομηνία μεταφέρθηκε στο 2033. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει πραγματική ημερομηνία ολοκλήρωσης, όπως επεσήμανε η Σάρα Πρέστον, διεθνής σύνδεσμος Τύπου του Γκεντελόν: «Δεν υπάρχει κανένας άρχοντας να περιμένει τα κλειδιά του κάστρου του».

Ένα μακρόχρονο έργο

Το έργο κρατά περισσότερο από ό,τι προβλεπόταν για πολλούς λόγους. Το 1997, το έργο ξεκίνησε με μόνο 50 εργάτες, οι οποίοι έπρεπε να εκπαιδευτούν στις οικοδομικές τεχνικές του 13ου αιώνα – εκπαίδευση που πήρε αρκετό χρόνο.

Σήμερα, το Γκεντελόν διαθέτει ένα συνεργείο 109 ατόμων και όλοι οι νέοι υπάλληλοι πρέπει να έχουν προηγούμενη εμπειρία στις μεσαιωνικές κατασκευές. Οι χιλιάδες επισκέπτες του Guédelon έχουν επίσης επιβραδύνει τον ρυθμό της κατασκευής, καθώς οι τεχνίτες λειτουργούν και ως ξεναγοί. Όλοι οι εργάτες είναι φιλικοί και πρόθυμοι να μιλήσουν με τους επισκέπτες.

Σε πρόσφατη επίσκεψή της στο Γκεντελόν, η γράφουσα είχε τη δυνατότητα να μιλήσει με τον κο Ρενούτσι, ο οποίος μοιράστηκε λεπτομέρειες για την πρόοδο και τις νέες γνώσεις που έχουν αποκτήσει. Συζήτησε επίσης ορισμένες αλλαγές στη διαδικασία κατασκευής που επιβράδυναν την ολοκλήρωση του κτιρίου.

Τι έμαθαν

Η πειραματική αρχαιολογία γίνεται σε μαζική κλίμακα στο Γκεντελόν για την καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο χτίζονταν τα κάστρα τον 13ο αιώνα. Αυτό σημαίνει ότι μελετώνται αρχαία ερείπια και αρχεία που υπάρχουν ακόμη από εκείνη την εποχή για να αναπαραχθούν οι μέθοδοι, τα υλικά και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν τον 13ο αιώνα. Ο κος Ρενούτσι και η ομάδα του ερευνούσαν συνεχώς άλλες αρχαίες τοποθεσίες καθώς προχωρούσε η κατασκευή. Αυτή η έρευνα, καθώς και οι πειραματισμοί της ομάδας, έφεραν στο φως σημαντικές ανακαλύψεις.

Μελετώντας μια γέφυρα σε ένα αρχαίο κάστρο στη σημερινή Δημοκρατία της Τσεχίας, η ομάδα διαπίστωσε ότι η κατασκευή της γέφυρας του Γκεντελόν δεν επρόκειτο να λειτουργήσει. Τα καρφιά που είχαν γίνει για να χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή είχαν αρχίσει να ξεπροβάλλουν. Καθώς ο κος Ρενούτσι και εγώ περπατούσαμε πάνω από την παλιά γέφυρα, επεσήμανε τα καρφιά που είχαν αρχίσει να σηκώνονται. Τα δρύινα καρφιά ήταν απαραίτητα για τη σωστή κατασκευή, τη σταθερότητα και την εξασφάλιση της διάρκειας ζωής της γέφυρας.

Η ομάδα επισκέφθηκε και έναν νερόμυλο που βρέθηκε σε ένα αρχαίο κάστρο στο Ζυρά της Γαλλίας. Ο τρόπος με τον οποίο το νερό διοχετευόταν στον νερόμυλο πρότεινε τη χρήση της ίδιας μεθόδου για την τροφοδοσία ενός αλευρόμυλου. Η ομάδα κατασκεύασε ένα λειτουργικό μοντέλο ενός αλευρόμυλου με αυτή τη μέθοδο. Ο Ζακ Μουλάν, επικεφαλής αρχιτέκτονας στο Γκεντελόν, μοιράστηκε τα ερευνητικά δεδομένα με τους κορυφαίους αρχαιολόγους της Γαλλίας σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του μύλου και την ποσότητα αλευριού που παράγει. Κάποιες ημέρες, μπορεί κανείς να δει τον αλευρόμυλο να λειτουργεί και το αλεύρι που μόλις αλέστηκε να χρησιμοποιείται επιτόπου για να ζυμωθεί και να ψηθεί το ψωμί.

 

Η χρήση ασβεστόλιθου ήταν μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της κατασκευής του κάστρου. Ο ασβεστόλιθος χρησιμοποιήθηκε για την τοποθέτηση των λίθων και για το επίχρισμα των τοίχων. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνταν στον σύγχρονο κόσμο έπρεπε να εγκαταλειφθούν. Ο κος Ρενούτσι δήλωσε: «Έπρεπε να ξεμάθουμε κάποιες μεθόδους, για παράδειγμα, όταν επρόκειτο για το “επιχρίσμα” των τοίχων, δηλαδή την επικάλυψή τους με ασβέστη για να γίνουν λείοι. Αρχικά χρησιμοποιήσαμε τη σύγχρονη προσέγγιση της χρήσης τριών στρώσεων – ωστόσο, έπρεπε να “ξεμάθουμε” αυτή την πρακτική και να υιοθετήσουμε τη μεσαιωνική μέθοδο της χρήσης μιας μόνο στρώσης». Μια στρώση ήταν ο τρόπος που γινόταν στις κατασκευές του 13ου αιώνα και μετά από αυτή την ανακάλυψη η ομάδα άλλαξε στη συνέχεια τη χρήση του ασβεστοκονιάματος.

Η χρήση μη υδραυλικού ασβεστοκονιάματος ως εναλλακτική λύση στο σύγχρονο τσιμέντο θα προσφέρει πιο περιβαλλοντικά ορθές πρακτικές εργασίας στο μέλλον. Το ασβεστοκονίαμα χρησιμοποιήθηκε στην ανακατασκευή παλαιότερων κτιρίων και θα αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως στις σύγχρονες κατασκευές λόγω των πολλών ευεργετικών ιδιοτήτων του. Ο ασβεστόλιθος είναι φιλικός προς το περιβάλλον όσον αφορά την παραγωγή, τη χρήση και την αντοχή του. Με τις μορφοποιήσιμες και εύκαμπτες ιδιότητές του, ο ασβεστόλιθος είναι το απόλυτο ανθεκτικό δομικό υλικό.

Πολλές από τις πληροφορίες στις οποίες στηρίζεται η ομάδα για την οικοδόμηση (που δεν μπορούν να μελετηθούν από αρχαία ερείπια) προέρχονται από οικονομικά αρχεία που σώζονται από τον Μεσαίωνα, υποδεικνύοντας το κόστος των υλικών και τα χρονοδιαγράμματα.

 

Σύμφωνα με τον κο Ρενούτσι, σχεδιάζονται και άλλες κατασκευές στο συγκρότημα: δύο γωνιακοί πύργοι, μια πύλη, ένα ανατολικό παραπέτασμα και ο Μεγάλος Πύργος.

 

Εκπαιδεύοντας την επόμενη γενιά

Πολλές από τις γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά την οικοδόμηση του Γκεντελόν προσφέρονται στους χιλιάδες μαθητές που έρχονται για να παρακολουθήσουν, οι οποίοι υπολογίζονται σε 50.000 πέρυσι. Έχουν ξεκινήσει επίσης μαθητείες στις δεξιότητες πολιτιστικής κληρονομιάς για όσους είναι άνω των 18 ετών. Εκτιμάται ότι 6 εκατομμύρια άτομα έχουν επισκεφθεί το Guédelon μέχρι σήμερα.

Η τεχνική ομάδα του κάστρου Γκεντελόν όχι μόνο αναβίωσε τις τεχνικές δόμησης πριν από 1.000 χρόνια, αλλά και τις βελτίωσε με νέες μεθόδους κατασκευής και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά. Από τον σιδηρουργό μέχρι τους λιθοξόους, τους ξυλουργούς και τους κατασκευαστές κεραμιδιών, όλοι οι τεχνίτες έχουν συμβάλει καθοριστικά στο σχεδιασμό και την επιτυχή περάτωση του κάστρου.

Τα τελευταία 26 χρόνια, η ομάδα του Γκεντελόν έμαθε ότι οι οικοδόμοι πρέπει να χρησιμοποιούν ό,τι είναι διαθέσιμο και να αναπληρώνουν ό,τι χρησιμοποιείται. Το Γκεντελόν είναι ένα βήμα στο παρελθόν, αλλά και ένα άλμα στο μέλλον.

Δεν υπάρχει τέλος στο τι μπορεί να μάθει κανείς από την ανασύσταση μιας δομής του παρελθόντος. «Η έρευνά μας δεν σταματά ποτέ», δήλωσε ο κος Ρενούτσι. «Θα συνεχίσουμε να επισκεπτόμαστε άλλες αρχαίες τοποθεσίες για να δούμε τι περισσότερο μπορούμε να μάθουμε και να εφαρμόσουμε σε αυτό που κάνουμε σήμερα.»

Στο α΄ μέρος αυτής της σειράς, παρουσιάστηκε η γέννηση του Γκεντελόν ως ιδέα και τα πρώτα βήματα που έγιναν προς την υλοποίησή του.

Στο γ΄ μέρος, θα δούμε την ποιότητα της τέχνης που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του Γκεντελόν και τις τελικές πινελιές που καθιστούν ένα κάστρο σπίτι.

Η γράφουσα επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Γκεντελόν το 2006. Ξαναπήγε τον Μάιο του 2023, για να διαπιστώσει την πρόοδο που έχει συντελεστεί μέσα σε αυτά τα 17 χρόνια. Στο β΄μέρος του αφιερώματος, παρουσιάζεται το κάστρο Γκεντελόν όπως είναι το 2023.

Της Debra Amundson

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Το κόμμα του Γκερτ Βίλντερς κέρδισε με διαφορά στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες, Τετάρτη, στην Ολλανδία, σύμφωνα με τα exit polls, ένας εκλογικός σεισμός που έχει γίνει αισθητός σε όλη την Ευρώπη.

Το PVV (Κόμμα της Ελευθερίας) συγκεντρώνει 35 από τις 150 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ipsos, μια πλειοψηφία που θεωρείται πολύ άνετη καθώς η κάτω βουλή είναι κατακερματισμένη. Η συμμαχία των Πράσινων- Εργατικών, της οποίας ηγείται ο Φρανς Τίμερμανς, έρχεται στη δεύτερη θέση με 25 έδρες, ενώ το κεντροδεξιό VDD συγκεντρώνει 24.

Το αντιμεταναστευτικό μήνυμα του Βίλντερς φαίνεται ότι είχε απήχηση στους Ολλανδούς ψηφοφόρους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα καταφέρει να γίνει πρωθυπουργός της χώρας.

«Δεν μπορείτε πλέον να αγνοείτε» το PVV, τόνισε ο Βίλντερς καλώντας τα άλλα κόμματα να συνεργαστούν για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού.

Πριν από τις εκλογές οι ηγέτες των τριών άλλων μεγάλων κομμάτων διαβεβαίωναν ότι δεν θα συμμετάσχουν σε κυβέρνηση υπό το PVV.

Όμως μετά τα exit polls ο Πίτερ Όμτζιγκτ — επικεφαλής ενός νέου κόμματος, του Νέου Κοινωνικού Συμβολαίου (NSC), που επίσης έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό — δήλωσε «διαθέσιμος» να ηγηθεί της Ολλανδίας, παραδεχόμενος ωστόσο ότι η διαδικασία «δεν θα είναι εύκολη». Το NSC, που ιδρύθηκε το καλοκαίρι, συγκέντρωσε 20 έδρες.

Ωστόσο ο Τίμερμανς απέρριψε την ιδέα συνεργασίας με τον Βίλντερς.

«Πρόκειται για μια τεράστια νίκη και αυτό δημιουργεί νέα δυναμική», δήλωσε ο Ντίντερικ βαν Βικ του ινστιτούτου Clingendael. Τα άλλα κόμματα διέπραξαν στρατηγικό λάθος δίνοντας έμφαση στο μεταναστευτικό, παίζοντας με αυτό τον τρόπο το παιχνίδι του PVV, εκτίμησε.

Ο Ρούτε προκάλεσε σοκ τον Ιούλιο στην Ολλανδία ανακοινώνοντας την πτώση της κυβέρνησης έπειτα από «ανυπέρβλητες» διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση. Μερικές ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως αποχωρεί από την πολιτική.

Η διάδοχος του Ρούτε, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ 46 ετών, επίσης τάχθηκε υπέρ του περιορισμού των αιτούντων άσυλο. Αυτή η πρώην πρόσφυγας είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις όταν δήλωσε ότι είναι έτοιμη να συγκυβερνήσει με το κόμμα του Βίλντερς, αλλά στη συνέχεια απέρριψε την ιδέα μιας κυβέρνησης στην οποία θα ήταν εκείνος πρωθυπουργός.

«Ολλανδός Τραμπ»

Αν επιβεβαιωθεί από τα οριστικά αποτελέσματα, η νίκη του Βίλντερς σηματοδοτεί μια έντονη στροφή προς τα δεξιά, η οποία θα γίνει δεκτή με ανησυχία από τις Βρυξέλλες: το PVV έχει δεσμευθεί, μεταξύ άλλων, για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για την παραμονή ή όχι της Ολλανδίας στην ΕΕ.

Ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν χαιρέτισε στο Χ «τους ανέμους της αλλαγής». Και στη Γαλλία η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν συνεχάρη τον Βίλντερς και το κόμμα του «για τη θεαματική απόδοσή τους στις βουλευτικές εκλογές, η οποία επιβεβαιώνει την αυξανόμενη προσήλωση στην υπεράσπιση των εθνικών ταυτοτήτων».

Ο Βίλντερς συχνά χαρακτηρίζεται ο «Ολλανδός Τραμπ», με την κόμμωσή του να παραπέμπει στον Τραμπ, αν και εισήλθε στην πολιτική πολύ νωρίτερα από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ.

Εκτός από τη μετανάστευση, οι Ολλανδοί ανησυχούν ιδιαίτερα για το «αν θα τους μείνουν χρήματα στο πορτοφόλι», κατήγγειλε. Μάλιστα δήλωσε έτοιμος να αφήσει στην άκρη τις απόψεις του για το ισλάμ προκειμένου να κυβερνήσει.

Η διακήρυξη αρχών του PVV προτείνει την αποκατάσταση των ελέγχων στα ολλανδικά σύνορα, την κράτηση και την απέλαση των παράτυπων μεταναστών, την απέλαση των Σύρων αιτούντων άσυλο και την επανεισαγωγή των αδειών εργασίας για τους πολίτες χωρών εκτός ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, υπερασπίζεται την προσέγγιση: «η Ολλανδία πρώτα». Για το ισλάμ το PVV αναφέρει ότι «η Ολλανδία δεν είναι μια ισλαμική χώρα. Ούτε σχολεία, ούτε Κοράνια, ούτε τεμένη».

GUÉDELON, Γαλλία – Τον Μεσαίωνα, τα κάστρα καθόριζαν σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής. Όταν χτιζόταν ένα κάστρο, κοντά του ξεφύτρωναν χωριά, όπου κατοικούσαν οι τεχνίτες και τις οικογένειές τους. Ένα δάσος, ένα λατομείο και το χώμα με στρώματα πηλού ήταν απαραίτητα για την παροχή των υλικών για την οικοδόμηση.

Πριν από 26 χρόνια, ένας Γάλλος ξεκίνησε ένα μεγαλόπνοο εγχείρημα, για να αναδείξει τις μεσαιωνικές μεθόδους εργασίας, μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια, στο χτίσιμο ενός κάστρου. Αποκάλεσε δε το έργο αυτό Γκεντελόν (Guédelon).

Το κάστρο Γκεντελόν είναι το πνευματικό παιδί του Μισέλ Γκιγιό, ενός ανθρώπου που τον αποκάλεσαν θεοπάλαβο όταν αποφάσισε να χτίσει ένα κάστρο του 13ου αιώνα, με μεθόδους και εργαλεία του 13ου αιώνα, στη Γαλλία του 21ου αιώνα. Ακόμα κι αν ήταν μια πραγματοποιήσιμη ιδέα, γιατί να θέλει κανείς να κάνει κάτι τέτοιο; Αλλά η αφοσίωση του κου Γκιγιό στην επιθυμία του να παρουσιάσει τη μεσαιωνική ζωή στο κοινό, οδήγησαν τελικά στη γέννηση του εγχειρήματος Γκεντελόν.

 

Η διάρκεια κατασκευής του Γκεντελόν υπολογίστηκε σε περίπου 25 χρόνια. Οι τεχνίτες, ντυμένοι με ρούχα εποχής, δεσμεύτηκαν για τη σχεδόν τριακονταετή διαδικασία και τον μεθοδικό, αργό, αλλά αποφασιστικό ρυθμό της κατασκευής με τους πέτρινους όγκους. Οι κότες και οι χήνες τσιμπολογούν ελεύθερα το έδαφος και τα μαντρωμένα πρόβατα περιμένουν υπομονετικά να κουρευτεί το μαλλί τους, για να το πάρει ο ανυφαντής. Ο ήχος της πέτρας που δουλεύεται με σφυρί και καλέμι ή του σιδήρου που σφυρηλατείται με σπίθες να πετούν έχει μια ρυθμική ποιότητα που αναμειγνύεται με το οργανικό περιβάλλον. Το παρελθόν είναι παρόν σε κάθε στροφή στο Γκεντελόν.

Το Γκεντελόν πρόκειται να αποτελέσει ένα παράδειγμα πειραματικής αρχαιολογίας τεραστίων διαστάσεων για την καλύτερη κατανόηση του έργου των αρχιμαστόρων του 13ου αιώνα. Ο λόγος που επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος αιώνας ήταν γιατί γενικά θεωρείται ως η «χρυσή εποχή» του Μεσαίωνα. Ο καιρός τότε ευνοούσε τόσο τις καλλιέργειες όσο και τις οικοδομές, ο κόσμος ευημερούσε και γενικά ήταν μια ειρηνική εποχή με λίγες σχετικά πολεμικές συρράξεις. Ήταν μια εποχή μεγάλων καινοτομιών, πολλές από τις οποίες χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα.

 

Η αποστολή του κου Γκιγιό

Ο κος Γκιγιό ανέπτυξε το πάθος του για τα κάστρα μεγαλώνοντας στη Γαλλία της δεκαετίας του 1950, ανάμεσα σε άφθονα μεσαιωνικά ερείπια που αποτελούσαν συνηθισμένο προορισμό οικογενειακών διακοπών. Αυτό δεν ήταν και τόσο διασκεδαστικό για τον κο Γκιγιό εκείνη την εποχή. Αν έχεις δει ένα ερείπιο, τα έχεις δει όλα, σκεφτόταν – όμως παρά την απέχθειά του (ή ίσως εξαιτίας της) για τα ερειπωμένα μεσαιωνικά κάστρα, γεννήθηκε μέσα του η επιθυμία να δει ένα κάστρο να ζωντανεύει. Θα μπορούσε να χτίσει ο ίδιος ένα; Ήταν ένα μεγαλεπήβολο όνειρο, αλλά στη γενέτειρά του, το Μπερί, στην κοιλάδα του Λίγηρα, τα μεγάλα όνειρα ήταν αρκετά συχνό φαινόμενο. Το Μπερί ήταν, επίσης, η πατρίδα της Ιωάννας της Λωραίνης.

 

Μεγαλώνοντας, ο κος Γκιγιό σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι  ζωγραφική, ιστορία της τέχνης και γεωμετρία, ενώ στη συνέχεια άρχισε να ενδιαφέρεται για τα άλογα και τις ιππικές τέχνες. Με τα χρήματα που κέρδισε από τη διδασκαλία μαθημάτων ιππασίας και, σε συνδυασμό με τον αχαλίνωτο ενθουσιασμό του, κατάφερε να πείσει την τράπεζα να του δανείσει τα χρήματα για να αγοράσει το πρώτο του κάστρο, το Λα Ρος (La Roche). Το Λα Ρος ήταν το πρώτο από τα πολλά κάστρα του κου Γκιγιό και το μοναδικό που απέκτησε στην πατρίδα του, το Μπερί.

Το 1979, οι επιστάτες ενός ερειπωμένου κάστρου του 15ου αιώνα, του Σατώ Σαιν-Φαρζώ (Château Saint-Fargeau), θεώρησαν ότι ο κος Γκιγιό ήταν αυτός που έπρεπε να αναλάβει την αποκατάσταση του παραμελημένου κτίσματος στην περιοχή Πουιζέ της Γαλλίας. Το Σαιν-Φαρζώ βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Βουργουνδίας, μόλις δύο ώρες οδήγησης νότια του Παρισιού, στα μισά της διαδρομής μεταξύ της Πόλης του Φωτός και της Ντιζόν.

Το κάστρο του Σαιν-Φαρζώ ήταν η ιδανική τοποθεσία για την υλοποίηση της μεσαιωνικής θεατρικής παράστασης που ήθελε να υλοποιήσει ο κος Γκιγιό. Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, 600 ηθοποιοί και 60 άλογα αναπαριστούν ένα ιστορικό θέαμα που καλύπτει 1.000 χρόνια και φέρνει τη μεσαιωνική εποχή στο προσκήνιο.

 

Μετά την επιτυχημένη ανακαίνιση του Σαιν-Φαρζώ, χρειαζόταν μια μεγαλύτερη πρόκληση. Το Σαιν-Φαρζώ τον είχε πείσει για την αγάπη του κοινού για τον Μεσαίωνα και ότι ένα πειραματικό μεσαιωνικό εργοτάξιο, αυθεντικό σε κάθε λεπτομέρεια, θα είχε ευρεία απήχηση.

«Είπα στον εαυτό μου ότι οι τρελές πράξεις είναι τα μόνα πράγματα για τα οποία δεν μετανιώνει κανείς στη ζωή του», δηλώνει ο κος Γκιγιό στο βιβλίο «Guedelon: Fanatics for a Fortress» των Φιλίπ Μινάρ και Φρανσουά Φοτσέ. Αλλά, για να γίνει το όνειρό του πραγματικότητα, χρειαζόταν ένα ακόμη άτομο: τη Μαριλίν Μαρτάν.

Η Κυρά του κάστρου

Ο κος Γκιγιό χρειαζόταν κάποιον που θα τον βοηθούσε στην εποπτεία του έργου, στην αγορά του οικοπέδου, στη χρηματοδότηση του κτισίματος και στη συγκρότηση του συνεργείου. Αυτός ο κάποιος ήταν η κα Μαρτάν, η οποία έγινε γνωστή ως η «Κυρά του κάστρου».

Η κα Μαρτάν είχε ιδρύσει λίγο καιρό πριν την Emeraude, μια ένωση αποκατάστασης που ειδικευόταν στη συντήρηση των παραποτάμιων όχθεων, βοηθώντας αρκετούς ανέργους της περιοχής να βρουν εργασία. Για να αξιοποιήσει στο έπακρο την επιχείρησή της, επέστρεψε στα θρανία για να σπουδάσει δασολογία. Μέσω της εργασίας της, γνώρισε τον κο Γκιγιό και έφερε μερικούς από τους εργάτες της στο εγχείρημα Γκεντελόν.

Αυτό που έλειπε μόνο ήταν το οικόπεδο. Ένας γεωγραφικός χάρτης της περιοχής μετατράπηκε σε χάρτη θησαυρού για την ανεύρεση του μεγαλύτερου κοιτάσματος ψαμμίτη στην περιοχή. Το μέρος που εντοπίστηκε ήταν ιδιόκτητο, χωρίς εμπορική αξία, αλλά αποτελούσε χρυσωρυχείο για την παροχή της πέτρας, του ξύλου, του νερού και της άμμου που χρειάζονταν για την κατασκευή.

Οι ιδιοκτήτες δεν ήθελαν να πουλήσουν τη γη τους, παρόλο που δεν τη χρησιμοποιούσαν. Αλλά ένα από τα χαρακτηριστικά της κας Μαρτάν είναι η επιμονή. Έτσι, η κατασκευή άρχισε το 1997.

Κατασκευή

Ο Ζακ Μουλάν, ο επικεφαλής αρχιτέκτονας ιστορικών μνημείων στη Γαλλία, έκανε το σχέδιο του κάστρου ακολουθώντας τους οικοδομικούς κανόνες του 13ου αιώνα, κανόνες που είχε θέσει η Καθολική Εκκλησία. Αλλά, η αυθεντικότητα είναι το κλειδί για το Γκεντελόν, ξεκινώντας από τα πλούσια υλικά που παρέχει η γη, όπως οι γέρικες βελανιδιές και ο σιδηρούχος ψαμμίτης που μεταφέρθηκε από το λατομείο.

 

Οι τεχνίτες εκπαιδεύτηκαν στις μεθόδους κατασκευής κάστρων που χρησιμοποιούνταν πριν από οκτώ αιώνες. Η ικανότητα προσαρμογής ήταν το μοναδικό απαιτούμενο προσόν για να συμμετέχει κανείς στο έργο. Άνθρωποι από διαφορετικά επαγγέλματα, από αρτοποιούς μέχρι ηλεκτρολόγους, έλαβαν ειδική εκπαίδευση για να δουλέψουν ως τεχνίτες του 13ου αιώνα.

Ένα από τα θέλγητρα της δουλειάς ήταν η εξασφαλισμένη εργασία για τουλάχιστον 23 χρόνια που θα διαρκούσε το έργο. Επίσης θα μάθαιναν μια νέα τέχνη, θα στεγάζονταν στις εγκαταστάσεις και τα έξοδα διαβίωσής τους θα ήταν ελάχιστα.

 

Το αρχικό συνεργείο αποτελούνταν από 50 λιθοξόους, ξυλουργούς, λατόμους, κεραμοποιούς, μαστόρους, ξυλοκόπους, αγγειοπλάστες, κατασκευαστές σχοινιών και καλαθιών, υφαντές, εργάτες και έναν σιδερά, οι οποίοι διδάχθηκαν και δούλεψαν με τις αρχαίες τεχνικές που χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των κάστρων τον Μεσαίωνα.

Τεχνικές κατασκευής

Οι εργασίες άρχισαν με τα εργαλεία που σφυρηλάτησε ο σιδηρουργός. Η ξυλεία κόπηκε και δουλεύτηκε με το χέρι και οι πέτρες από το λατομείο σμιλεύτηκαν μία μία και τοποθετήθηκαν προσεκτικά στη θέση τους με το χέρι και με το νήμα της στάθμης μόνο να τους καθοδηγεί.

Τα υλικά δένονταν με σχοινιά από κάνναβη και μεταφέρονταν με χειροποίητα ιππήλατα κάρα. Για την κατασκευή της σταθερής γέφυρας που χρησιμοποιήθηκε, κόπηκαν 57 βελανιδιές από το δάσος Γκεντελόν, τετραγωνίστηκαν και πριονίστηκαν από τους ξυλοκόπους, κόπηκαν και συναρμολογήθηκαν από τους ξυλουργούς με 670 καρφιά, που σφυρηλατήθηκαν ένα προς ένα από τον σιδηρουργό.

 

Το 2006, ο αρχιμάστορας Πατρίς Στεφάν εξήγησε στους επισκέπτες τη χρήση του κονιάματος που χρησιμοποιούσαν: «Αυτό το κονίαμα είναι διαφορετικό από αυτό που χρησιμοποιείται στις σύγχρονες κατασκευές. Στεγνώνει αργά, γεγονός που επιτρέπει την ευελιξία των τοίχων, κάτι πολύ καλό όταν τους κτυπούσαν πολεμικές φατρίες. Χρειάζονται χρόνια για να στεγνώσει πλήρως». Κάποιος θα μπορούσε επίσης να το αποκαλέσει μεσαιωνική αντισεισμική προστασία.

Για την παρασκευή του κονιάματος χρειαζόταν ασβεστόλιθος, ένα από τα λίγα υλικά που δεν υπήρχαν στο Γκεντελόν. Ένα γειτονικό λατομείο παρείχε την πέτρα, η οποία στη συνέχεια ψηνόταν σε κλίβανο, για να παραχθεί ο ασβέστης που ήταν απαραίτητος για το κονίαμα και το ασβέστωμα των τοίχων. Η μέθοδος του ασβεστόλιθου μελετάται σήμερα εκ νέου για να χρησιμοποιηθεί στις σύγχρονες κατασκευές αντί του τσιμέντου.

Παρόλο που το έργο απαιτούσε οικοδομικά εργαλεία και μεθόδους του 13ου αιώνα, επιτράπηκαν ορισμένες σύγχρονες προσθήκες για λόγους ασφαλείας. Παραδείγματος χάριν, ο νόμος για τις οικοδομικές κατασκευές στη Γαλλία απαιτεί γυαλιά ασφαλείας και μπότες ενισχυμένες με σίδερο μπροστά – ακόμη και για την κατασκευή ενός μεσαιωνικού κάστρου. Επιπλέον, ειδικά σχοινιά συνέδεαν το βαρούλκο με τον τροχό του πέλματος για την ανύψωση των λίθων του ενός τόνου.

 

Όσοι συμμετείχαν εθελοντικά πλήρωσαν ένα μικρό ποσό για να μάθουν τις απαραίτητες για το Γκεντελόν τέχνες. Μια νεαρή γυναίκα από τη Σουηδία, η οποία δούλευε στην κοπή της πέτρας, είπε: «Αισθάνομαι προνομιούχα που συμμετέχω σε μια τέτοια προσπάθεια που θα προσφέρει στο κοινό, ιδίως στα παιδιά, μια εικόνα της ζωής του 13ου αιώνα».

Το Γκεντελόν υπήρξε ένα τεράστιο επιστημονικό πείραμα που παρείχε ένα νέο μέσο για την καλύτερη χρήση των πόρων της γης, κάτι που ήταν μέρος αυτού που ήθελε ο κος Γκιγιό, μαζί με την εκπαιδευτική αξία που θα είχε για τους μελλοντικούς επισκέπτες.

Το Γκεντελόν είχε ολοκληρωθεί κατά το ένα τρίτο όταν γιόρτασε τα 10α γενέθλιά του το 2007. Το κάστρο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2033, και στη συνέχεια θα αρχίσει η κατασκευή ενός παρεκκλησιού και ενός χωριού, παρέχοντας σε μια άλλη γενιά την ευκαιρία να δει τον Μεσαίωνα να ζωντανεύει.

Η γράφουσα επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Γκεντελόν το 2006. Ξαναπήγε τον Μάιο του 2023, για να διαπιστώσει την πρόοδο που έχει συντελεστεί μέσα σε αυτά τα 17 χρόνια. Στο β΄μέρος του αφιερώματος, παρουσιάζεται το κάστρο Γκεντελόν όπως είναι το 2023.

Της Debra Amundson

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

H κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η συνεχιζόμενη υποστήριξη στην Ουκρανία, οι μεταναστευτικές προκλήσεις και η αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου είναι τα κυριότερα θέματα που θα απασχολήσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής σήμερα και αύριο στις Βρυξέλλες.

Με αυξημένο το επίπεδο συναγερμού, μετά τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, οι Βρυξέλλες ετοιμάζονται να υποδεχτούν τους ηγέτες της ΕΕ υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. H Σύνοδος πραγματοποιείται «σε περίοδο μεγάλης παγκόσμιας αστάθειας και ανασφάλειας, που επιδεινώθηκε από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή», τονίζει ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην επιστολή-πρόσκληση προς τους Ευρωπαίους ηγέτες.

Λίγες ημέρες μετά το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι 27 θα συζητήσουν και πάλι σήμερα για τη Μέση Ανατολή, καθώς η επιδείνωση της ανθρωπιστικής κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να επαναλάβουν την κοινή τους θέση για τη Μέση Ανατολή – όπως διατυπώθηκε στη δήλωση της 15ης Οκτωβρίου – και να καταδικάσουν με τον πιο έντονο τρόπο τις βάναυσες και αδιάκριτες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ, να αναγνωρίσουν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται σύμφωνα με το διεθνές και ανθρωπιστικό δίκαιο και να επαναλάβουν την έκκλησή τους για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.

Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάνουν έκκληση για «συνεχή, ταχεία, ασφαλή και απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση» και «η βοήθεια να φτάσει σε όσους έχουν ανάγκη», ωστόσο αβέβαιο παραμένει αν θα συμφωνήσουν ομόφωνα να ζητήσουν «ανθρωπιστική παύση» των εχθροπραξιών.

Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να τονίσουν ότι «πρέπει να αποφευχθεί η περιφερειακή κλιμάκωση» και να υπάρξει συνεργασία με εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Αρχής. Αναμένεται, επίσης, να τονίσουν ότι «η επανέναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας στη βάση της λύσης των δύο κρατών είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός».

Σε ό,τι αφορά την Ουκρανία, οι 27 θα συζητήσουν όπως κάθε φορά, μέσω τηλεδιάσκεψης, με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και, σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, αναμένεται να υποσχεθούν πρόσθετη υποστήριξη, ιδίως στρατιωτική. «Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει ισχυρή οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της για όσο διάστημα χρειαστεί», αναφέρεται στο σχέδιο συμπερασμάτων. Ο Σαρλ Μισέλ στην επιστολή του επισημαίνει ότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή απαιτούν άμεση προσοχή, «αλλά δεν πρέπει να μας αποσπούν από τη συνεχή υποστήριξή μας στην Ουκρανία».

Ακόμη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εξετάσουν το θέμα της μετανάστευσης, ιδίως στην εξωτερική του διάσταση, καθώς και τις επιστροφές μεταναστών που η αίτηση ασύλου τους έχει απορριφθεί στην ΕΕ. Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες συνδέει το θέμα των επιστροφών με τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις, αναφέροντας: «Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία και το Βέλγιο αποκάλυψαν την ανάγκη να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και να ενταθούν οι προσπάθειες για να διασφαλιστεί η ταχεία και αποτελεσματική επιστροφή των παράτυπων μεταναστών».

Επιπλέον, οι 27 θα συζητήσουν την ενδιάμεση αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027. Τον περασμένο Ιούνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε επιπλέον 65,8 δισεκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση του απρόβλεπτου κόστους που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και των συνεπειών του (πληθωρισμός, ενεργειακή κρίση), καθώς και για τη χρηματοδότηση της διαχείρισης της μετανάστευσης.

Οι ηγέτες αναμένεται να συζητήσουν επίσης για τις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου, για τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και για «τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της ασφάλειας και της ανθρωπιστικής κατάστασης» στην περιοχή του Σαχέλ. Η δεύτερη ημέρα της Συνόδου είναι αφιερωμένη αποκλειστικά σε θέματα οικονομίας και ευρωζώνης, παρουσία της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και του Προέδρου του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου.

Η συμφωνία New Start, η τελευταία διμερής αμερικανορωσική συνθήκη για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, εκπνέει το 2026 και το μέλλον της αμφισβητείται, καθώς η Ρωσία γνωστοποίησε σήμερα πως δεν πρόκειται να συνομιλήσει με τους Αμερικανούς για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων έως ότου οι Ηνωμένες Πολιτείες πάψουν να είναι εχθρικές έναντι της Μόσχας.

«Πιστεύουμε πως χωρίς αλλαγή στη βαθιά και θεμελιωδώς εχθρική στάση των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι της Ρωσίας είναι απλούστατα αδύνατο να επαναλάβουμε το διάλογο για τη στρατηγική σταθερότητα, μεταξύ άλλων και για τη New Start», δήλωσε στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ο υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ουάσιγκτον πρότεινε την επανάληψη του διαλόγου γι’ αυτά τα ζητήματα, θέλοντας να «αποσυνδέσει» αυτές τις συζητήσεις «από όλα όσα συμβαίνουν», εννοώντας προφανώς τις πολυάριθμες συγκρούσεις που φέρνουν αντιμέτωπες τις δύο χώρες, ιδιαίτερα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

«Θα απαντήσουμε στους Αμερικανούς σε εύθετο χρόνο. Με ποια μορφή; Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να το πούμε», πρόσθεσε ο υφυπουργός.

Ο Ριαμπκόφ έκανε αυτές τις δηλώσεις, ενώ η άνω βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου, το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας, ενέκρινε σήμερα την ανάκληση της επικύρωσης της Συνθήκης για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών – μια νέα οπισθοδρόμηση στο ζήτημα της μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.

Τα μέλη του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας ενέκριναν ομόφωνα το νομοσχέδιο για την ανάκληση της επικύρωσης της εν λόγω συνθήκης με 156 ψήφους, ανοίγοντας το δρόμο για την υπογραφή του από τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η Κρατική Δούμα, η κάτω βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου, είχε ήδη εγκρίνει το νομοσχέδιο την περασμένη εβδομάδα.

Εξάλλου το Κρεμλίνο ανακοίνωσε σήμερα πως δεν ανησυχεί από το γεγονός ότι η Κίνα αυξάνει τις δυνατότητες του πυρηνικού οπλοστασίου της και υπογράμμισε την «προωθημένη στρατηγική σύμπραξη» με το Πεκίνο, καθώς και το κυριαρχικό δικαίωμα της Κίνας να προάγει την ασφάλειά της.

Οι αρχές στη νότια ουκρανική περιφέρεια της Χερσώνας διέταξαν την υποχρεωτική εσπευσμένη απομάκρυνση οικογενειών με παιδιά από τα σπίτια τους, επικαλούμενες τους ρωσικούς βομβαρδισμούς σε κατοικημένες περιοχές.

Η διαταγή αφορά σειρά κοινοτήτων, περιλαμβανομένης της Μπερισλάβ, στον Δνείπερο Ποταμό, διευκρίνισαν οι περιφερειακές αρχές αργά χθες το βράδυ Δευτέρας μέσω Telegram.

Μέχρι στιγμής, μόνο 450 οικογένειες με παιδιά είχαν ανταποκριθεί όταν εκδόθηκε διαταγή εκκένωσης στα μέσα Σεπτεμβρίου και λόγω της άρνησης των πολιτών να συμμορφωθούν προς αυτή κρίθηκε απαραίτητη η λήψη υποχρεωτικών μέτρων.

Σύμφωνα με την ουκρανική κυβέρνηση, πάνω από 800 παιδιά μεταφέρονται σε ασφαλέστερες περιοχές, στο δυτικό τμήμα της εμπόλεμης χώρας, με λεωφορεία και τρένα.

Κατά τις τοπικές αρχές, το μέτρο αυτό είναι απαραίτητο λόγω των σχεδόν καθημερινών βομβαρδισμών με πυροβολικό και από αέρος εναντίον στόχων στην όχθη του Δνείπερου υπό ουκρανικό έλεγχο. Καταγράφονται συχνά θάνατοι και τραυματισμοί αμάχων, εξηγούν.

Το τμήμα του Δνείπερου που διαπερνά την περιφέρεια της Χερσώνας είναι συνώνυμο με τη γραμμή του μετώπου στον συνεχιζόμενο πόλεμο του ρωσικού με τον ουκρανικό στρατό τον τελευταίο χρόνο και πλέον. Ουκρανικές μονάδες περνούν συχνά τον ποταμό κι επιδίδονται σε επιχειρήσεις παρενόχλησης των ρωσικών, δολιοφθοράς πίσω από εχθρικές γραμμές κλπ..

Ο καθεδρικός ναός του Έξετερ στέκεται περήφανα στο κέντρο του Έξετερ, στη νοτιοδυτική κομητεία του Ντέβον της Αγγλίας. Με ιστορία που εκτείνεται από τη ρωμαϊκή εποχή έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο μεγάλος καθεδρικός ναός προσφέρει μια συναρπαστική εικόνα της μεσαιωνικής Βρετανίας με τα έξοχα γοτθικά χαρακτηριστικά του. Μέχρι σήμερα, ο καθεδρικός ναός του Έξετερ θεωρείται το καλύτερο παράδειγμα του διακοσμημένου γοτθικού αρχιτεκτονικού στυλ (1280-1380), ενός αγγλικού γοτθικού στυλ.

Το 1050, ο βασιλιάς Εδουάρδος ο Ομολογητής (1003-1066) έχτισε τον Καθεδρικό Ναό του Έξετερ σε μια τοποθεσία όπου προηγουμένως υπήρχαν πολλά θρησκευτικά κτίρια, μεταξύ των οποίων μια χριστιανική τοποθεσία του 5ου αιώνα, μια αγγλοσαξονική κατασκευή του 10ου αιώνα και ένας νορμανδικός καθεδρικός ναός που χρονολογείται από το 1180. Το κύριο σώμα του σημερινού καθεδρικού ναού, που ολοκληρώθηκε γύρω στο 1400, είναι σε γοτθικό ρυθμό που εισήχθη από τη Γαλλία τη δεκαετία του 1240, με πλούσιo στολισμό και διακόσμηση.

Το κτίριο υπέστη ζημιές με το πέρασμα των αιώνων, κυρίως κατά τη διάλυση των μοναστηριών, τον αγγλικό εμφύλιο πόλεμο και τον βομβαρδισμό του Έξετερ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου,. Ωστόσο, βελτιώθηκε και ανακαινίστηκε κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ού αιώνα.

Ο καθεδρικός ναός του Έξετερ είναι γνωστός για την πέτρινη κατασκευή του, η οποία είναι ιδιαίτερα εμφανής στην θολωτή οροφή του καθεδρικού ναού, η οποία είναι ο μακρύτερος συνεχής μεσαιωνικός πέτρινος θόλος στον κόσμο. Η λαξευτή οροφή διαθέτει όμορφες κεφαλές στήριξης και διακοσμητικά καλύμματα, τα οποία ήταν ευδιάκριτα στη γοτθική αρχιτεκτονική. Αυτά τα στηρίγματα είναι συχνά έντονα χρωματισμένα, δείχνοντας ότι οι μεσαιωνικές εκκλησίες ήταν κάποτε γεμάτες με ζωηρά χρώματα.

Ο καθεδρικός ναός περιλαμβάνει γλυπτά στη στοά του ιεροψάλτη, παράθυρα με σπουδαία βιτρώ και ένα αστρονομικό ρολόι, τα οποία χρονολογούνται από τον 13ο και 14ο αιώνα.

 

 

 

 

 

 

 

 

Της Ariane Triebswetter

Επιμέλεια: Αλία Ζάε

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ θα μεταβεί αύριο Σάββατο στην Αίγυπτο, όπως έκανε γνωστό ο ίδιος χθες Πέμπτη από την Ουάσιγκτον, καλώντας να υποστηριχθεί η χώρα αυτή, που ενδέχεται να υποδεχθεί δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους που θέλουν να φύγουν από την εμπόλεμη Λωρίδα της Γάζας.

«Η Αίγυπτος χρειάζεται υποστήριξη, ας υποστηρίξουμε λοιπόν την Αίγυπτο», είπε ο κος Μισέλ, στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ για τη σύνοδο αργότερα σήμερα με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, στην οποία θα συμμετάσχει επίσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Διευκρίνισε πως αύριο θα έχει συνομιλίες με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.

Τη Δευτέρα, στα Τίρανα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανήγγειλε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανοίξει εναέριο ανθρωπιστικό διάδρομο προς τη Λωρίδα της Γάζας προκειμένου οι κάτοικοί της να «μην πληρώσουν το τίμημα της βαρβαρότητας της Χαμάς».

Ο κος Μισέλ ανέφερε πως υποστηρίζει σθεναρά τον «ηγετικό ρόλο» του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν, που πήγε στο Ισραήλ προχθές Τετάρτη και ανακοίνωσε πως εξασφάλισε τη συνεργασία του Καΐρου για να περάσουν περίπου είκοσι φορτηγά με βοήθεια, επιβεβαιώνοντας παράλληλα την υποστήριξη της ΕΕ στο δικαίωμα του Ισραήλ «να αμύνεται» δυνάμει του διεθνούς δικαίου.

Ο στρατός του Ισραήλ και παλαιστινιακές οργανώσεις αλληλοκατηγορούνται για το πολυαίμακτο χτύπημα στο νοσοκομείο Αχλί της Γάζας.

Η ανθρωπιστική βοήθεια που περιμένουν οι Παλαιστίνιοι αναμένεται να αρχίσει να εισέρχεται στη Λωρίδα της Γάζας από σήμερα, ανέφερε χθες Πέμπτη ο αιγυπτιακός Τύπος, τη 13η ημέρα του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς με έναυσμα την επίθεση της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης στην ισραηλινή επικράτεια την 7η Οκτωβρίου.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επέμεινε χθες στην «πρόκληση» που εγείρει η πιθανή μαζική ροή προσφύγων στην Αίγυπτο και πρόσθεσε πως αναμένει να υπάρξει ευρεία «ανταλλαγή πληροφοριών» στη σημερινή σύνοδο.

Ερωτηθείς αν η Ευρώπη μιλά με μια φωνή, είπε «η απάντηση είναι ναι», επικαλούμενος την ενιαία θέση των Ευρωπαίων ηγετών έπειτα από τη βιντεοδιάσκεψη που οργανώθηκε το βράδυ της Τρίτης.

Η άτυπη σύνοδος είχε σκοπό να διευκρινιστεί η ευρωπαϊκή θέση, έπειτα από επικρίσεις για το μήνυμα που εξέπεμψε η πρόεδρος της Κομισιόν στο πρόσφατο ταξίδι της στο Ισραήλ.

«Στεκόμαστε στο πλευρό του Ισραήλ», διαβεβαίωσε η κυρία φον ντερ Λάιεν χθες Πέμπτη σε ομιλία της στο Hudson Institute της Ουάσιγκτον, επαναλαμβάνοντας πως το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του αντιμέτωπο με τον «τρόμο» της Χαμάς.

Αναφερόμενη επίσης στον πόλεμο στην Ουκρανία, τόνισε πως «αυτές οι δυο κρίσεις, τόσο διαφορετικές μεταξύ τους, απαιτούν η Ευρώπη και η Αμερική να πάρουν θέση και να πάρουν θέση μαζί», για να «προστατεύσουμε τις δημοκρατίες μας».

Ο ιππότης πήγαινε σπίτι του. Καθώς περνούσε από ένα επικίνδυνο και στενό ορεινό μονοπάτι, σκοτεινά όντα μάστιζαν κάθε του βήμα. Αλλά είχε αντιμετωπίσει μεγάλους τρόμους στη ζωή του και αυτοί οι δαίμονες δεν τον ενοχλούσαν.

Προχώρησε ήρεμα πάνω στο πανίσχυρο πολεμικό άλογό του, με το πιστό του κυνηγόσκυλο στο πλευρό του. Το φιδογυριστό μονοπάτι όλο και ανηφόριζε – ο ιππότης είχε πολύ δρόμο να διανύσει σε αυτό το επικίνδυνο ταξίδι.

Στο αποκορύφωμα της καλλιτεχνικής του καριέρας, ο Άλμπρεχτ Ντύρερ (Albrecht Dürer, 1471-1528) φιλοτέχνησε τρεις χαλκογραφίες, οι οποίες είναι σήμερα γνωστές ως τα κορυφαία χαρακτικά του ή «Meisterstichte». Μαζί, αντανακλούν τις πιο σημαντικές πτυχές ενός ανθρώπου – το μυαλό, το σώμα και το πνεύμα.

Το χαρακτικό «Ο Ιππότης, ο Θάνατος και ο Διάβολος» (1513) εξετάζει τις φυσικές δοκιμασίες που πρέπει να περάσει κάθε άνθρωπος στη ζωή του. ‘Οπως κάθε άνθρωπος, ο Ιππότης αναμετριέται με τα φαντάσματα του Διαβόλου και του Θανάτου που στοιχειώνουν όλους μας.

Σύμβολα του ταξιδιού της ζωής

Στα δεξιά του μπροστινού πλάνου, ακριβώς πάνω από την εμβληματική υπογραφή του καλλιτέχνη – ένα D τυλιγμένο σε ένα A – βρίσκεται ένα κρανίο memento mori πάνω σε έναν βράχο, για να μας υπενθυμίζει το αναπόδραστο του θανάτου. Κάτω δεξιά, μια σαύρα, η οποία αντιπροσωπεύει την πνευματική θέρμη μπροστά στον κίνδυνο, κινείται ανάμεσα στα πόδια του πολεμικού αλόγου του Ιππότη. Ένα κυνηγόσκυλο, που συμβολίζει την αφοσίωση, τρέχει δίπλα στο άλογο.

 

Ανεβαίνοντας από τα σαμπατόν (τις περικνημίδες της πανοπλίας του Ιππότη), το βλέμμα μας πέφτει σε ένα υπέροχο άλογο. Ο καλλιτέχνης επισκέφθηκε δύο φορές την Ιταλία και χρησιμοποίησε τις αναλογίες του Ντα Βίντσι για αυτή την απεικόνιση ενός αλόγου. Μπορούμε επίσης να βρούμε ομοιότητες με τα έφιππα αγάλματα του Ντονατέλλο και του Αντρέα ντελ Βερρόκιο που είδε όσο βρισκόταν στην Ιταλία.

Το ταξίδι του Ιππότη προς την πατρίδα κρύβει πολλούς κινδύνους, όχι ορατούς στα ανθρώπινα μάτια, αλλά παρ’ όλα αυτά πολύ πραγματικούς. Ο Ντύρερ δείχνει δύο σκοτεινές δυνάμεις κοντά στον Ιππότη. Η μία από αυτές, ο Θάνατος, ιππεύει δίπλα του πάνω σε ένα χλωμό άλογο. Φίδια τυλίγονται γύρω από το λαιμό του και το κεφάλι του, κάνοντάς τον μια πραγματικά τρομακτική φιγούρα. Καθώς κοιτάζει χαμογελαστός τον Ιππότη, ο Θάνατος κρατάει μια μισοάδεια κλεψύδρα για να υποδηλώσει ότι έχει περάσει η μισή ζωή του Ιππότη.

Η άλλη, ο Διάβολος, το δαιμονικό πλάσμα που ακολουθεί τον ιππότη, έχει τερατώδη εμφάνιση. Οι πολλοί πειρασμοί της ζωής – η λαιμαργία, η λαγνεία, η εξουσία και άλλοι – συμβολίζονται από το ρύγχος του δαίμονα, τα κέρατα του κριού και ένα μεγάλο κέρας φωτιάς που ξεπηδά από την κορυφή του κεφαλιού του.

Το τοπίο είναι γυμνό και βραχώδες. Οι ογκόλιθοι εκθέτουν ετοιμοθάνατες ρίζες και ρωγμές κατά μήκος της άγονης πλαγιάς. Ψηλά στο βάθος, βλέπουμε έναν οικισμό με κτίρια και ένα πλούσιο τοπίο που έρχεται σε αντίθεση με το επικίνδυνο και ζοφερό ανηφορικό μονοπάτι.

Ο Ιππότης κοιτάζει ευθεία μπροστά, με το βλέμμα στραμμένο στον προορισμό του, την ουράνια πατρίδα του. Περνά μέσα από έναν κόσμο που σαπίζει, σκοτεινό και μη βιώσιμο. Στο χέρι του κρατάει ένα λουλούδι ελπίδας που του θυμίζει τον προορισμό του.

Προστατεύοντας τον εαυτό μας

Αναφερόμενος σε αυτό το χαρακτικό, ο Τζόρτζιο Βαζάρι είχε σημειώσει ότι ο Ιππότης συμβολίζει την ανθρώπινη δύναμη – και είναι πράγματι δυνατός μπροστά σε πολλούς κινδύνους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της ζωής του. Ο Ιππότης προστατεύει το θνητό του σώμα με την καλύτερη πανοπλία της εποχής, την οποία ο Ντύρερ απεικονίζει με μεγαλοπρέπεια.

Σε ένα άλλο επίπεδο, πρόκειται για την εσωτερική δύναμη του ιππότη, που ο Ντύρερ απεικονίζει με εξαιρετικό τρόπο: για να νικήσει κάποιος τον αντίπαλό του, πρέπει να φορέσει την πανοπλία του Θεού. Η συγγραφέας Χέδερ Άνταμς περιγράφει την πανοπλία που αναφέρει ο Άγιος Παύλος στην επιστολή του προς τους Εφεσίους. Η κα Άνταμς «κατονομάζει κομμάτια του πραγματικού ιματισμού που φορούσαν οι πολεμιστές της εποχής και τα επαναπροσδιορίζει για χρήση στον πνευματικό πόλεμο. … Ο Παύλος εξηγεί ότι ο αγώνας μας δεν είναι τόσο φυσικός όσο πνευματικός, ενάντια στον πραγματικό μας εχθρό, τον Διάβολο».

Εδώ, ο Ιππότης έχει πλήρη επίγνωση των θανάσιμων εχθρών που αντιμετωπίζει. Ο ιππότης του Ντύρερ είναι οπλισμένος με τη ζώνη της αλήθειας για να αντιμετωπίσει τα ψέματα του διαβόλου και με τον θώρακα της δικαιοσύνης. Η περικεφαλαία του σώζει τη ζωή του όταν πέφτει στον πειρασμό και η λόγχη του καταστρέφει όσους του επιτίθενται στο ταξίδι του προς τον ουρανό.

Ένας μεγάλος χαράκτης

 

Οι χαράκτες χρησιμοποιούσαν εργαλεία που απαιτούσαν τέχνη στον χειρισμό τους, αλλά μπορούσαν να παράγουν συνθέσεις με βάθος και ακρίβεια. Αυτό το χαρακτικό δείχνει την ικανότητα του Ντύρερ να χρησιμοποιεί τη γλυφή, το εργαλείο χάραξης, με διάφορες τεχνικές. Το σκοτεινό, σάπιο τοπίο, για παράδειγμα, είναι μια ευρεία επίπεδη επιφάνεια που ο Ντύρερ συνέθεσε για να δημιουργήσει βάθος για τις κύριες μορφές. Μια ποικιλία σταυροειδούς χάραξης δημιουργεί ενδιαφέρον στη χαίτη του αλόγου, στα γένια των πλασμάτων και στο δασύτριχο τρίχωμα του σκύλου. Η σκίαση αναδεικνύει τη μυϊκή μάζα του αλόγου με εξαιρετικό αποτέλεσμα.

Ζώντας στο πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο της Νυρεμβέργης, ο Ντύρερ γνώριζε ότι η τυπογραφία μπορούσε να εξυπηρετήσει την τέχνη του. Τα πιεστήρια θα μπορούσαν να παράγουν εκτυπώσεις από τις γκραβούρες του, κάνοντας την τέχνη του διαθέσιμη σε ένα ευρύ κοινό. Τα χαρακτικά του μύησαν πολλούς στην τέχνη του και η δημοτικότητά τους αύξησε τον πλούτο του. Το Μουσείο Glessner House, το οποίο κατέχει ένα πρωτότυπο τύπωμα του «Ιππότη», δηλώνει ότι «ο Ντύρερ έφερε πραγματικά επανάσταση στη χαρακτική, καθιστώντας την μια ανεξάρτητη και αξιοσέβαστη μορφή τέχνης».

Ο Θάνατος είναι πάντα μαζί μας καθώς διανύουμε τη ζωή μας – δεν ξέρουμε πότε θα διακόψει το ταξίδι της ζωής μας. Ο Διάβολος προβάλλεται περισσότερο τον τελευταίο καιρό, ειδικά για όσους συμφωνούν ή δελεάζονται από τις θελκτικές του προτάσεις.

Το ταξίδι του Ιππότη είναι ένα ταξίδι που όλοι πρέπει να κάνουμε. Έχουμε ένα θνητό σώμα και, όπως ο Ιππότης, πρέπει να προστατεύσουμε τον εαυτό μας από κάθε είδους δαιμονικές παρεμβάσεις και απειλητικές για τη ζωή μας επιθέσεις στο δρόμο μας προς την ουράνια πατρίδα μας.

Με την εξαιρετική του δεξιοτεχνία, ο Ντύρερ παρουσίασε σκηνές γεμάτες με σύμβολα και μορφές που ζητούν από τον θεατή να σκεφτεί, να διαλογιστεί και να δράσει στη ζωή του.

Στην πρώτη εκτύπωση της εικόνας, ο Dürer ονόμασε το έργο «Reuter» ή «Καβαλάρης». Σε αυτό, όπως και στα άλλα αριστουργηματικά χαρακτικά του, ο Ντύρερ, με το μεγάλο του ταλέντο, την αυξανόμενη καλλιτεχνική του διορατικότητα και τις ανώτερες τεχνικές του ικανότητες, κατάφερε να αποδώσει την κλασική τελειότητα.

Της  Yvonne Marcotte

Επιμέλεια: Αλία Ζάε