Με επιτυχία αντιμετώπισαν την πρόκληση της πρότασης ανάκλησης 24 βουλευτές της αντιπολίτευσης και ένας δήμαρχος, κατά τη σχετική ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουλίου στην Ταϊβάν.
Όπως ανακοίνωσε η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή, το αποτέλεσμα αυτό διασφαλίζει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία του Κουομιντάνγκ (ΚΜΤ), συνιστώντας ταυτόχρονα πλήγμα για το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα (ΔΠΚ) του προέδρου Λάι Τσινγκ-τε.
Το τεστ της ανάκλησης παρακολουθήθηκε στενά, καθώς εκτιμάται ότι επηρεάζει σημαντικά το πολιτικό τοπίο της χώρας. Οι πρωτοβουλίες εναντίον βουλευτών του ΚΜΤ παρουσιάστηκαν ως «αντικομμουνιστικές» ενέργειες, με στόχο όσους θεωρούνται φιλο-Κινέζοι και ευθυγραμμισμένοι με το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ).
Το Πεκίνο επιμένει πως η Ταϊβάν αποτελεί αποσχισμένο έδαφός του και έχει κατ’ επανάληψη απειλήσει ακόμα και με χρήση βίας για την επίτευξη επανένωσης. Η άνοδος του ΔΠΚ στην εξουσία έφερε ρήξη στις σχέσεις των δύο πλευρών και διακοπή κάθε επίσημου διαύλου επικοινωνίας μεταξύ Ταϊπέι και Πεκίνου.
Ο πρόεδρος του ΚΜΤ, Έρικ Τσιου, χαιρέτισε την απόρριψη όλων των εκστρατειών ανάκλησης κατά των βουλευτών του κόμματός του, χαρακτηρίζοντάς τη «σημαντική νίκη για τον λαό της Ταϊβάν». «Ο λαός επέλεξε τη σταθερότητα και επιθυμεί η κυβέρνηση να επικεντρωθεί στο έργο της, αντί για ατέρμονες πολιτικές διαμάχες», δήλωσε ο Τσιου σε συνέντευξη Τύπου στην έδρα του ΚΜΤ, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Focus Taiwan.
Το ΔΠΚ, καθώς και διάφορες κοινωνικές οργανώσεις που στήριζαν την ανάκληση, επιδίωκαν την απομάκρυνση βουλευτών του ΚΜΤ σε εννέα πόλεις και περιφέρειες της χώρας.
Επτά ακόμη βουλευτές του ΚΜΤ αναμένεται να αντιμετωπίσουν αντίστοιχες διαδικασίες προς τα τέλη Αυγούστου. Παρά την επικράτηση του ΔΠΚ στις προεδρικές εκλογές του περασμένου έτους, το ΚΜΤ, σε συνεργασία με το μικρότερο Κόμμα του Λαού της Ταϊβάν (TPP), διατηρεί επαρκή κοινοβουλευτική δύναμη ώστε να ορίζει την πλειοψηφία στην εθνοσυνέλευση.
Ο πρόεδρος του TPP, Χουάνγκ Κούο-τσάνγκ, επέκρινε τον πρόεδρο Λάι για τη στήριξη που παρείχε στις προσπάθειες ανάκλησης και ζήτησε δημόσια συγγνώμη. Χαρακτήρισε τη σχετική πρωτοβουλία διχαστική.
Η ψηφοφορία ανάκλησης πραγματοποιείται σε μια περίοδο όπου η Ταϊβάν πολλαπλασιάζει τις προσπάθειές της να θωρακιστεί απέναντι στην αυξανόμενη επιθετικότητα του Πεκίνου.
Ο πρόεδρος Λάι, που στα μάτια της Κίνας θεωρείται αυτονομιστής, έχει καλέσει επανειλημμένα τους πολίτες να συσπειρωθούν ενόψει των πιέσεων του ΚΚΚ. Σε διαδοχικές πανεθνικές ομιλίες στα τέλη Ιουνίου, προειδοποίησε ότι η πολύπλευρη διείσδυση της Κίνας απειλεί όχι μόνο την κυριαρχία της Ταϊβάν, αλλά και τα θεμέλια της δημοκρατίας της.
Η Meta, μητρική εταιρεία των Facebook, Instagram και WhatsApp, ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει όλες τις πολιτικές διαφημίσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως τον Οκτώβριο, επικαλούμενη ως αιτία «μη εφαρμόσιμες» απαιτήσεις που επιβάλλονται από τον νέο κανονισμό της ΕΕ για την διαδικτυακή προεκλογική εκστρατεία.
Η ανακοίνωση, που έγινε στις 25 Ιουλίου, προηγήθηκε της εφαρμογής του κανονισμού για τη Διαφάνεια και τη Στόχευση Πολιτικών Διαφημίσεων (Transparency and Targeting of Political Advertising – TTPA), ο οποίος θέτει αυστηρούς περιορισμούς στον τρόπο με τον οποίο οι πλατφόρμες και οι διαφημιστές μπορούν να στοχεύουν τους ψηφοφόρους. Ο νόμος, που θα τεθεί σε ισχύ πριν από αρκετές εθνικές εκλογές και τις ευρωεκλογές του 2026, απαιτεί σαφή επισήμανση και δημόσια αρχειοθέτηση των πολιτικών διαφημίσεων και απαγορεύει τις εκστρατείες χρηματοδοτούμενες από το εξωτερικό εν όψει εκλογών.
Η Meta υποστήριξε ότι ο TTPA δημιουργεί «σημαντικές λειτουργικές προκλήσεις και νομικές αβεβαιότητες» που καθιστούν αδύνατη τη συνέχιση της παροχής υπηρεσιών πολιτικής διαφήμισης στην ΕΕ Επιπλέον, τόνισε πως οι νέοι περιορισμοί θα μειώσουν τη σχετικότητα των διαφημίσεων και θα υπονομεύσουν το μοντέλο προσωποποιημένης διαφήμισης που στηρίζει μεγάλο μέρος της επιχειρηματικής της δραστηριότητας.
Η εταιρεία επεσήμανε ότι θεωρεί τα προσωποποιημένα διαφημιστικά μηνύματα κρίσιμα για μεγάλο εύρος διαφημιστών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πραγματοποιούν εκστρατείες ενημέρωσης των ψηφοφόρων για σημαντικά κοινωνικά ζητήματα που διαμορφώνουν τη δημόσια συζήτηση. Πρόσθεσε ότι κανονισμοί όπως ο TTPA υπονομεύουν σημαντικά την ικανότητά της να παρέχει αυτές τις υπηρεσίες, επηρεάζοντας όχι μόνο την αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας των διαφημιστών αλλά και την πρόσβαση των ψηφοφόρων σε ολοκληρωμένες πληροφορίες.
Η Meta δήλωσε πως αντιμετωπίζει μια «ανέφικτη επιλογή» ανάμεσα στην παροχή ενός διαφημιστικού προϊόντος που δεν επιθυμούν ούτε οι χρήστες ούτε οι διαφημιστές και στη διακοπή των πολιτικών και κοινωνικών διαφημίσεων στο σύνολό τους, επιλέγοντας τελικά το δεύτερο.
Σε σχετική δήλωση, η εταιρεία σημείωσε ότι για άλλη μια φορά οι κανονιστικές υποχρεώσεις έχουν ως αποτέλεσμα την αφαίρεση δημοφιλών προϊόντων και υπηρεσιών από την αγορά, περιορίζοντας την επιλογή και τον ανταγωνισμό.
Η απόφαση αυτή, σύμφωνα με την Meta, δεν ισχύει εκτός Ευρώπης και δεν θα εμποδίσει τους πολιτικούς, τους υποψηφίους ή τους χρήστες στην ΕΕ να αναρτούν πολιτικό περιεχόμενο.
Από την πλευρά τους, αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι οι νέοι κανονισμοί κρίνονται απαραίτητοι για την αντιμετώπιση κρυφών εκστρατειών επιρροής και την προστασία των εκλογών από «παραπληροφόρηση».
Το 2024, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε τον νόμο και τον απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την τελική έγκριση, ο εισηγητής Σάντρο Γκόζι είχε χαρακτηρίσει τον TTPA βασικό εργαλείο προστασίας των δημοκρατικών και εκλογικών διαδικασιών της Ένωσης. Είχε τονίσει πως οι ψηφιακές τεχνολογίες καθιστούν τους πολίτες πιο ευάλωτους σε παραπληροφόρηση και ξένη παρέμβαση και ότι οι κανόνες αυτοί βοηθούν τους πολίτες να αναγνωρίζουν ποιος βρίσκεται πίσω από ένα πολιτικό μήνυμα και να κάνουν ενημερωμένες επιλογές στις κάλπες.
Ο Γκόζι σχολίασε αρνητικά την ανακοίνωση της Meta για την αναστολή των πολιτικών διαφημίσεων στην ΕΕ, χαρακτηρίζοντάς την ως ένδειξη άρνησης της εταιρείας να συμμορφωθεί με βασικά πρότυπα διαφάνειας. Συγκεκριμένα, έγραψε σε ανάρτησή του στο X ότι η απόφαση της Meta αποκαλύπτει «βαθιά αλλεργία στη διαφάνεια, την προστασία δεδομένων και τη δημοκρατική λογοδοσία».
Πρόσθεσε ότι η εταιρεία ισχυρίζεται πως μάχεται την παραπληροφόρηση ενώ ταυτόχρονα κερδίζει από αυτήν, και ότι η αποχώρησή της ανοίγει το δρόμο σε άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμορφώνονται με τους κανόνες.
Τον Νοέμβριο του προηγούμενου έτους, και η Google είχε ανακοινώσει παρόμοια απόφαση, δηλώνοντας ότι θα διακόψει τις πολιτικές διαφημίσεις στην Ένωση ενόψει της εφαρμογής του TTPA. Τότε, η εταιρεία είχε εξηγήσει ότι το ευρύ πεδίο εφαρμογής και η ασαφής διατύπωση του νόμου την έκαναν αδύνατη τη συμμόρφωση, παρά τις επενδύσεις ετών σε εργαλεία διαφάνειας.
Κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας, η Google είχε εκφράσει στους ευρωβουλευτές ανησυχίες, περιλαμβάνοντας προειδοποιήσεις ότι οι ευρείες ορισμοί των «πολιτικών διαφημίσεων» ενδέχεται να περιλάβουν κανονικό περιεχόμενο κοινωνικού ενδιαφέροντος, ότι οι τεχνικές απαιτήσεις θα μπορούσαν να καθιστούν τη συμμόρφωση αδύνατη και ότι τα συστήματα σηματοδότησης από χρήστες θα μπορούσαν να καταχρηστούν για να φιμώσουν νόμιμο λόγο.
Παρόμοιες ανησυχίες διατύπωσε και η Civil Liberties Union for Europe (Ένωση για τις Πολιτικές Ελευθερίες στην Ευρώπη), μια οργάνωση υπεράσπισης δικαιωμάτων, που υποστήριξε ότι η αόριστη διατύπωση του νόμου ενδέχεται να περιορίσει την ελευθερία έκφρασης, ιδιαίτερα σε θέματα κοινωνικά και δημόσιας συζήτησης. Η οργάνωση τόνισε σε σχετική ανακοίνωση ότι ο πολύ ευρύς ορισμός θα μπορούσε να εμποδίσει τον πολιτικό διάλογο και το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης πολιτικών απόψεων και συμμετοχής στη δημόσια πολιτική συζήτηση.
Παράλληλα, κάλεσε την Επιτροπή να περιορίσει την ερμηνεία της πολιτικής διαφήμισης σε επερχόμενες κατευθυντήριες οδηγίες, ώστε να διαφυλαχθεί ένας υγιής δημόσιος χώρος και να υποστηριχθεί η κοινωνία των πολιτών σε ένα όλο και πιο περιοριστικό περιβάλλον.
ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ—Οι αφρικανικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την κινεζική τεχνητή νοημοσύνη για να βρίσκουν, να φυλακίζουν, να βασανίζουν, ακόμη και να σκοτώνουν πολιτικούς αντιπάλους και ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας, σύμφωνα με αρκετές έρευνες.
Οι ερευνητές λένε ότι το Πεκίνο εξάγει το μοντέλο του «κράτους επιτήρησης» στις αφρικανικές χώρες και τοποθετείται γρήγορα για να ελέγχει τις κρίσιμες υποδομές, τα δεδομένα και την ενέργεια που θα τροφοδοτήσουν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης της ηπείρου στο μέλλον.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Κίνα θα έχει τεράστια επιρροή στην πολιτική και τη δημόσια ζωή στην Αφρική, επηρεάζοντας ενδεχομένως τα αποτελέσματα των εκλογών και επηρεάζοντας την κοινή γνώμη υπέρ του Πεκίνου και των συμμάχων του, σύμφωνα με τις μελέτες.
Ορισμένοι ακαδημαϊκοί λένε ότι αυτό συμβαίνει ήδη.
Μια έρευνα από έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που μελετά τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και άλλων τεχνολογιών για τη στόχευση ομάδων αντιφρονούντων παγκοσμίως κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα «σε μεγάλο βαθμό αόρατο μοτίβο» μεταμορφώνει τις συγκρούσεις σε όλη την Αφρική. Το Ινστιτούτο Έρευνας Κατανεμημένης Τεχνητής Νοημοσύνης (DAIR) δήλωσε ότι η χρήση τεχνολογίας όπως το spyware για την καταδίωξη πολιτικών ακτιβιστών και η χρήση αναγνώρισης προσώπου για την παρακολούθηση διαδηλωτών αντιπροσωπεύει «ένα νέο είδος μισθοφορικής δύναμης» στην Αφρική, η οποία διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από εταιρείες που ελέγχονται από το Πεκίνο.
Ο Αντίο-Αντέτ Ντινίκα, ερευνητής και συνεργαζόμενος συνεργάτης στη Διεθνή Μεταπτυχιακή Σχολή Κοινωνικών Επιστημών της Βρέμης στη Γερμανία, ηγήθηκε του έργου Data Workers Inquiry του DAIR. Διερεύνησε περιστατικά σε χώρες όπως η Αιθιοπία, η Ρουάντα και η Ζιμπάμπουε.
Η έρευνα του Ντινίκα αποκάλυψε την ύπαρξη «ψηφιακών εργαστηρίων υπερβολικού φόρτου εργασίας με ελάχιστους μισθούς» σε αφρικανικές πόλεις και κωμοπόλεις, όπως στο Ναϊρόμπι της Κένυας, στην Άκρα της Γκάνας και στο Γκούλου της Ουγκάντα, όπου οι εργαζόμενοι πληρώνονται μόλις 1,50 δολάρια την ώρα για να διδάξουν σε συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης να αναγνωρίζουν πρόσωπα, να διαχειρίζονται περιεχόμενο και να αναλύουν πρότυπα συμπεριφοράς.
Το κινεζικό καθεστώς διαπράττει αυτό που ο Ντινίκα αποκάλεσε «ψηφιακό αποικισμό στην πιο ύπουλη μορφή του».
«Το αποκαλώ αποικισμό επιτήρησης, αυτήν τη διαδικασία με την οποία ξένες δυνάμεις εξάγουν δεδομένα και εργασία από αφρικανικούς πληθυσμούς για να δημιουργήσουν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που τελικά αστυνομεύουν, καταστέλλουν και αποσταθεροποιούν αυτούς τους ίδιους πληθυσμούς», έγραψε.
«Σε αντίθεση με τον ιστορικό αποικισμό, ο οποίος βασιζόταν σε άρματα μάχης και σφαίρες, ο αποικισμός επιτήρησης λειτουργεί μέσω αλγορίθμων, πλατφορμών και βιομετρικών συμβάσεων, αναθέτοντας τον έλεγχο σε τρίτους, ενώ παράλληλα εδραιώνει την εξάρτηση».
Ο Ντινίκα αναφέρθηκε σε μια συμφωνία 240 εκατομμυρίων δολαρίων που υπογράφηκε από την κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε και την τεχνολογική εταιρεία CloudWalk, η οποία υποστηρίζεται από το Πεκίνο, το 2018, την πρώτη φορά που μια εταιρεία εισήλθε στην Αφρική με τεχνολογία επιτήρησης τεχνητής νοημοσύνης.
Η κινεζική εταιρεία βοήθησε τη Ζιμπάμπουε να κατασκευάσει ένα κέντρο δεδομένων, το οποίο τελικά περιελάμβανε ένα σύστημα αναγνώρισης προσώπου με τεχνητή νοημοσύνη.
Τον Δεκέμβριο του 2021, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ πρόσθεσε οκτώ κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας στον κατάλογο οντοτήτων του — έναν κατάλογο ξένων εταιρειών και ατόμων για τα οποία η κυβέρνηση των ΗΠΑ περιορίζει την εξαγωγή ευαίσθητης τεχνολογίας και αγαθών.
Ένας εργαζόμενος καθαρίζει μια κάμερα παρακολούθησης σε έναν δρόμο στο Ναϊρόμπι της Κένυας, στις 18 Ιανουαρίου 2019. Οι ειδικοί έχουν καταγράψει την αυξημένη χρήση κινεζικής τεχνολογίας παρακολούθησης στην Αφρική, επιτρέποντας στην αστυνομία να παρακολουθεί και να συλλαμβάνει διαδηλωτές. Yasuyoshi Chiba/AFP μέσω Getty Images
Μεταξύ των νέων προσθηκών ήταν το CloudWalk, με το οποίο «η κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε συμφώνησε στην εγκατάσταση ενός μαζικού δικτύου παρακολούθησης στη Ζιμπάμπουε», δήλωσε το Υπουργείο Οικονομικών εκείνη την εποχή.
«Η συμφωνία περιελάμβανε την απαίτηση η κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε να στέλνει εικόνες που αποκτά από το δίκτυο παρακολούθησης πίσω στα γραφεία του Cloudwalk στην Κίνα, έτσι ώστε το Cloudwalk να μπορεί να βελτιώσει την ικανότητα του λογισμικού αναγνώρισης προσώπου του να αναγνωρίζει άτομα με βάση την χρώση του δέρματος», δήλωσε το Υπουργείο Οικονομικών.
Η τεχνολογία που προέκυψε, σύμφωνα με τον Ντινίκα, χρησιμοποιείται πλέον από την Κίνα σε όλη την Αφρική και τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων χώρων στη Ζιμπάμπουε όπου συχνάζουν αντικυβερνητικοί διαδηλωτές.
Η Ζιμπάμπουε θεωρείται ένας από τους στενότερους εταίρους του Πεκίνου.
Ο εκπρόσωπος του προέδρου της Ζιμπάμπουε Έμερσον Μνανγκάγκουα, Νικ Μανγκουάνα, δήλωσε στην εφημερίδα Epoch Times ότι οι «εξαιρετικοί δεσμοί συνεργασίας» της Ζιμπάμπουε με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) και τον ηγέτη του, Σι Τζινπίνγκ, «σημαίνουν ότι η Ζιμπάμπουε διαθέτει πλέον ένα από τα πιο εξελιγμένα εργαλεία καταπολέμησης του εγκλήματος στην Αφρική».
Μια εκτενής μελέτη σχετικά με τη χρήση συστημάτων επιτήρησης τεχνητής νοημοσύνης από τη Ζιμπάμπουε από το Πανεπιστήμιο Χούμπολτ της Γερμανίας το 2024 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χρήση της τεχνολογίας δεν έχει οδηγήσει σε ούτε μία δημόσια καταδίκη εγκληματία.
Ο πολίτης Ζιμπάμπουε, και ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας, Έβαν Μαγουαρίρε, δήλωσε στην εφημερίδα Epoch Times: «Όταν σε συλλαμβάνει και σε φυλακίζει η αστυνομία, καυχιούνται ότι χρησιμοποιούν την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης τους για να μας αναγνωρίζουν στις διαμαρτυρίες. Ο κινεζικός τεχνολογικός εξοπλισμός χρησιμοποιείται ως μορφή πολιτικού ελέγχου. Η αστυνομία λέει ότι μπορεί να μας παρακολουθεί οποτεδήποτε, οπουδήποτε, επειδή έχει επίσης αγοράσει συσκευές από τους Κινέζους για να παρακολουθεί το διαδίκτυο και τα τηλέφωνα».
Απαντώντας, ο Μανγκουάνα είπε ότι δεν θα σχολίαζε τη «φύση του μηχανισμού ασφαλείας μας και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται, επειδή αυτό θα τον καθιστούσε αναποτελεσματικό».
Τόνισε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της Ζιμπάμπουε χρησιμοποιούν τεχνολογία «σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ζιμπάμπουε».
Κάμερες ασφαλείας τεχνητής νοημοσύνης με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου εμφανίζονται στην 14η Διεθνή Έκθεση της Κίνας για τη Δημόσια Ασφάλεια και Προστασία σε εκθεσιακό κέντρο στο Πεκίνο στις 24 Οκτωβρίου 2018. Nicolas Asfouri /AFP μέσω Getty Images
Το CloudWalk και η κινεζική πρεσβεία στη Ζιμπάμπουε αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Στην Αιθιοπία, η φιλοκινεζική κυβέρνηση χρησιμοποιεί κινεζικά «εργαλεία ανάλυσης συναισθημάτων» εναντίον του πληθυσμού Τιγκρέι της χώρας, δήλωσε ο Ντινίκα.
Είπε ότι αυτά τα εργαλεία επιτρέπουν στις αρχές να παρακολουθούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις διαδικτυακές αναρτήσεις σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας ακόμη και πληροφορίες σχετικά με τον τόνο της επικοινωνίας.
Ο Ντινίκα εξήγησε ότι ένα από τα βασικά εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούν οι αιθιοπικές αρχές είναι μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης που ονομάζεται Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας.
«Μέσω αυτού, το σύστημα εκπαιδεύεται ώστε να κατανοεί το πλαίσιο και τις αποχρώσεις της γλώσσας Τιγκρέι. Μπορεί να ερμηνεύσει λεκτικά στοιχεία όπως ο σαρκασμός, και οι άνθρωποι Τιγκρέι έχουν εξαφανιστεί μόνο και μόνο βάσει αυτού», είπε.
Όταν οι αιθιοπικές αρχές βασίστηκαν στην κινεζική τεχνητή νοημοσύνη κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης Τιγκρέι του 2020-2022, δεν αγόραζαν απλώς τεχνολογία, είπε ο Ντινίκα. «Ανέθετε σε εξωτερικούς συνεργάτες κρίσιμες λειτουργίες διακυβέρνησης με τα δικά τους στρατηγικά συμφέροντα».
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, οι αλγόριθμοι που καθόριζαν ποιες αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνιστούσαν «εθνοτική υποκίνηση» εκπαιδεύτηκαν από εργαζόμενους δεδομένων στην Κένυα, σύμφωνα με την έρευνά του.
Κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών της Γενιάς Ζ του 2024 στην Κένυα κατά της προτεινόμενης αύξησης φόρων, η κορυφαία εταιρεία τηλεπικοινωνιών της χώρας, Safaricom, «παράνομα» μοιράστηκε τα δεδομένα τοποθεσίας των πελατών με τις δυνάμεις ασφαλείας, σύμφωνα με την έκθεση του Ντινίκα.
Αυτό επέτρεψε στην αστυνομία να παρακολουθεί και να συλλαμβάνει διαδηλωτές, είπε.
Η Safaricom αρνήθηκε οποιοδήποτε επίπεδο συνεργασίας με τις κενυατικές αρχές.
Ο Ντινίκα είπε ότι η κυβέρνηση του προέδρου της Κένυας Γουίλιαμ Ρούτο χρησιμοποίησε «υποκλοπή δεδομένων» σε συνδυασμό με εργαλεία αναγνώρισης προσώπου και πλάνα από εκατοντάδες συστήματα CCTV που παρέχονται από την Κίνα για να δημιουργήσει αυτό που ονόμασε «ψηφιακό δίκτυο» που είχε ως αποτέλεσμα τις «εξαναγκαστικές εξαφανίσεις» 82 ατόμων, με 29 ακόμη να αγνοούνται.
Ο καθηγητής Γουίλεμ Γκραβέτ, ανώτερος λέκτορας νομικής στο Πανεπιστήμιο της Πρετόρια, έχει επίσης καταγράψει την αυξημένη χρήση κινεζικής τεχνολογίας στην Αφρική.
Ο πρόεδρος της Ζιμπάμπουε Έμερσον Μνανγκάγκουα (3ος από αριστερά) συνομιλεί με τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ (3ος από δεξιά) κατά τη διάρκεια συνάντησης στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού στο Πεκίνο στις 4 Απριλίου 2018. Ερευνητές προειδοποιούν ότι η εξαγωγή από την Κίνα των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης «κράτους επιτήρησης» στην Αφρική θα μπορούσε να δώσει στο Πεκίνο σημαντική επιρροή στην πολιτική και την κοινή γνώμη σε όλη την ήπειρο. Parker Song/AFP μέσω Getty Images
Η τεχνολογία περιλαμβάνει «wifi sniffers» που συλλέγουν τις μοναδικές διευθύνσεις συσκευών όπως φορητοί υπολογιστές και smartphones, είπε.
«Τα δεδομένα συνδέονται κρυφά από συσκευές εντός της εμβέλειας ενός συγκεκριμένου δικτύου. Αυτό επιτρέπει στις αρχές να διαβάζουν επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των email», δήλωσε ο Γκραβέτ στην εφημερίδα Epoch Times. «Η Κίνα θα το αποκαλέσει επιχείρηση, αλλά βοηθά αυτά τα καθεστώτα μερικές φορές, κυριολεκτικά, να εξαλείφουν την αντιπολίτευση. Τα δικαιώματα των πολιτών στην ιδιωτικότητα δεν υπάρχουν πλέον σε ορισμένα μέρη της Αφρικής».
Η Κίνα έχει εξελιχθεί σε ένα «κράτος επιτήρησης του εικοστού πρώτου αιώνα» με πρωτοφανείς ικανότητες λογοκρισίας και παραβίασης βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είπε.
«[Το κινεζικό καθεστώς] μόλις άρχισε να στέλνει το σχέδιο επιτήρησής του σε αυταρχικές κυβερνήσεις στην Αφρική», δήλωσε ο Γκραβέτ.
«Αυτό το σχέδιο είναι εμποτισμένο με τη δυνατότητα ανάπτυξης κοινωνιών επιτήρησης κατά την εικόνα της Κίνας, ιδιαίτερα σε αφρικανικές χώρες με κακές επιδόσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί είναι είτε αδύναμοι είτε ακόμη στα σπάργανα. Οι συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην αφρικανική ήπειρο είναι πιθανό να είναι τρομερές».
Μέσω περισσότερων από 800.000 καμερών, οι αρχές του ΚΚΚ έχουν τη δυνατότητα να κατασκοπεύουν «ολόκληρη την πόλη του Πεκίνου», σύμφωνα με τον Γκραβέτ.
«Όταν οι Αφρικανοί δικτάτορες το ακούν αυτό, πηδούν από χαρά», είπε. «Θέλουν τον απόλυτο έλεγχο σε οτιδήποτε και οποιονδήποτε θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για την παράνομη εξουσία τους».
Σύμφωνα με τον Ντινίκα, οι Αφρικανοί αναπτύσσουν γρήγορα «φόβους επιτήρησης».
«Οι πολίτες που συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες, οι δημοσιογράφοι που ερευνούν υποθέσεις διαφθοράς και οι ακτιβιστές που οργανώνουν κοινότητες τροποποιούν τη συμπεριφορά τους όταν πιστεύουν ότι παρακολουθούνται. Αυτός ο ψυχολογικός πόλεμος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός λόγω της αδιαφάνειας που περιβάλλει αυτά τα συστήματα. Οι πολίτες δεν γνωρίζουν ποιες κάμερες λειτουργούν, ποια δεδομένα συλλέγονται ή πώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους. Η απλή πιθανότητα επιτήρησης γίνεται μια μορφή ελέγχου», είπε.
Σε μια άλλη έκθεση, το think tank διεθνών σχέσεων ODI Global ανέφερε ότι κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας όπως η Alibaba και η Huawei επεκτείνουν την παρουσία τους, προσφέροντας υπηρεσίες cloud και επενδύουν σε κέντρα δεδομένων σε όλη την Αφρική.
Για παράδειγμα, η Huawei σχεδιάζει να επενδύσει 430 εκατομμύρια δολάρια σε κέντρα δεδομένων στην Αφρική και η Alibaba παρέχει ήδη υπηρεσίες cloud στη Νότια Αφρική.
Μια κάμερα παρακολούθησης σε έναν δρόμο στο Ναϊρόμπι της Κένυας, στις 18 Ιανουαρίου 2019. Yasuyoshi Chiba/AFP μέσω Getty Images
«Όλα αυτά αποτελούν απειλή για τους Αφρικανούς, επειδή είναι γνωστό ότι οι κινεζικές εταιρείες δεν έχουν κανένα πρόβλημα να συνεργαστούν με τις αρχές», είπε ο Γκραβέτ.
Η ODI Global δήλωσε ότι η Κίνα θα μπορούσε σύντομα να ασκήσει έλεγχο στις κρίσιμες υποδομές, τα δεδομένα και την ενέργεια που απαιτούνται για την τροφοδοσία των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης της Αφρικής.
«Τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να διαμορφώσουν την κοινή γνώμη επηρεάζοντας τις ειδήσεις, τις πληροφορίες και την ψυχαγωγία στις οποίες έχουν πρόσβαση οι άνθρωποι. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τις εκλογικές διαδικασίες ή να στρέψει την κοινή γνώμη προς ορισμένες ξένες δυνάμεις και μακριά από άλλες», αναφέρει η έκθεση.
Υποδεικνύει ότι αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τις δυτικές επενδύσεις στην Αφρική.
«Αυτό κινδυνεύει να δημιουργήσει ένα σημείο καμπής όπου οι δυτικές εταιρείες δεν θα έχουν πρόσβαση στον ίδιο τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης που τις κρατά αποκλεισμένες από επενδύσεις. Αυτό θα μπορούσε επίσης να περιορίσει την πρόσβασή τους σε κρίσιμες πρώτες ύλες που απαιτούνται για τις δικές τους τεχνολογίες επόμενης γενιάς, όπως οι μπαταρίες», αναφέρει η έκθεση.
Η Ουκρανία προετοιμάζει συμβόλαιο για την πώληση μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνολικής αξίας από 10 έως και 30 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με δηλώσεις του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Όπως ανέφερε στις 24 Ιουλίου, η συμφωνία βασίζεται σε προκαταρκτικές διευθετήσεις με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει ώστε η Ουάσιγκτον να προχωρήσει σε αγορές μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Ουκρανία, τονίζοντας ότι πρόκειται για μια σοβαρή συμφωνία.
Για την κατάρτιση του σχεδίου έχει αναθέσει αρμοδιότητες στον υπουργό Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, στον πρωθυπουργό, Ντένις Σμιχάλ, και στον σύμβουλό του, Ολεξάντρ Καμισίν.
Παράλληλα με την προτεινόμενη πώληση, η Ουκρανία συνεχίζει να επεκτείνει και τη διεθνή παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι έχει συναφθεί νέα συμφωνία με τη Δανία για την από κοινού παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών μακράς εμβέλειας σε εργοστάσια της σκανδιναβικής χώρας. Τμήμα αυτών των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα χρησιμοποιηθεί στον πόλεμο με τη Ρωσία, ενώ το υπόλοιπο θα ενταχθεί στις ένοπλες δυνάμεις της Δανίας. Αντίστοιχες συνεργασίες, πρόσθεσε, βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση με τη Νορβηγία και τη Γερμανία.
Η εφημερίδα The Epoch Times δεν έχει λάβει απάντηση για σχόλιο από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών και το Πεντάγωνο μέχρι τη δημοσίευση του άρθρου.
Η ανακοίνωση του Ουκρανού προέδρου ακολούθησε συνέντευξή του στη New York Post, όπου αποκάλυψε ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με τον Τραμπ για μία «τεράστια συμφωνία», η οποία θα προέβλεπε αγορά ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών από τις ΗΠΑ, με αντάλλαγμα την προμήθεια αμερικανικών οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι υποστήριξε ότι η τεχνολογία που έχει αναπτύξει η Ουκρανία υπό συνθήκες πολέμου μπορεί να αξιοποιηθεί ευρύτερα, σημειώνοντας ότι «ο αμερικανικός λαός χρειάζεται αυτή την τεχνολογία στο οπλοστάσιό του».
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν εξελιχθεί σε κρίσιμο παράγοντα του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Αν και η σύρραξη ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022 με κλασικές επιχειρήσεις ξηράς και αέρος, στη συνέχεια μετατράπηκε σε αντιπαράθεση με εκτεταμένη χρήση μη επανδρωμένων συστημάτων. Με δεδομένες τις απώλειες σε έμψυχο δυναμικό και εξοπλισμό και από τις δύο πλευρές, η καθημερινή χρήση εκατοντάδων μικρών, οικονομικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών έχει καταστεί στρατηγικής σημασίας, τόσο για την αναγνώριση στόχων όσο και για την προσβολή βαρέος εξοπλισμού.
Η Ρωσία έχει ενσωματώσει τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον πυρήνα της στρατηγικής της, πλήττοντας πόλεις και κρίσιμες υποδομές στην Ουκρανία. Από την πλευρά της, η Ουκρανία έχει επιδείξει αυξανόμενες επιθετικές δυνατότητες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την επιχείρηση «Ιστός Αράχνης» του περασμένου μήνα, κατά την οποία ισχυρίστηκε ότι εξαπέλυσε συγχρονισμένη επίθεση 117 μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε πέντε ρωσικές αεροπορικές βάσεις, καταστρέφοντας συνολικά 41 αεροσκάφη, ανάμεσά τους και ένα στρατηγικό βομβαρδιστικό τύπου Tu-95.
Η σημασία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αναμένεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο στο μέλλον. Αναλυτές προειδοποιούν ότι κράτη αλλά και μη κρατικοί δρώντες σε όλο τον κόσμο στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη χαμηλού κόστους και υψηλής αποτελεσματικότητας για να επιτύχουν στρατηγικούς και τακτικούς στόχους. Στο πλαίσιο αυτό, εκφράζονται ανησυχίες ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να χάσουν την τεχνολογική τους υπεροχή, εάν δεν ακολουθήσουν την παγκόσμια τάση.
Ανταποκρινόμενος σε αυτές τις προειδοποιήσεις, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, υπέγραψε στις 10 Ιουλίου οδηγία για την επιτάχυνση της εγχώριας παραγωγής μη επανδρωμένων αεροσκαφών και την άρση γραφειοκρατικών εμποδίων. Σε σχετικό μήνυμα προς το προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων, χαρακτήρισε τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ως «τη μεγαλύτερη καινοτομία στο πεδίο μάχης της τελευταίας γενιάς» και τόνισε ότι ο αμερικανικός στρατός οφείλει να ανταποκριθεί στις εξελίξεις. Παράλληλα, κάλεσε όλες τις στρατιωτικές μονάδες να εκπαιδεύσουν το προσωπικό τους στη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Όπως ανέφερε ο Χέγκσεθ στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του: «Μας εμπιστεύτηκαν να ανασυγκροτήσουμε τις ένοπλες δυνάμεις και να προσαρμόσουμε τις δυνατότητές μας στις σύγχρονες απειλές. Ενώ οι αντίπαλοί μας έχουν παράξει εκατομμύρια φθηνά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, εμείς ήμασταν καθηλωμένοι σε ένα πλέγμα γραφειοκρατίας. Αυτό πλέον αλλάζει».
Ρωσικός πύραυλος έθεσε επιτυχώς σε τροχιά τον ιρανικό δορυφόρο τηλεπικοινωνιών Nahid-2, σύμφωνα με ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Πρόκειται για την πέμπτη εκτόξευση ιρανικού δορυφόρου από τη Ρωσία από το 2022.
Ο πύραυλος Soyuz, σχεδιασμένος από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, μετέφερε τον δορυφόρο Nahid-2 στις 25 Ιουλίου από εμπορική πλατφόρμα εκτόξευσης στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, στην ανατολική επαρχία Αμούρ της Ρωσίας. Στην ίδια αποστολή μεταφέρθηκαν επίσης 19 ρωσικοί δορυφόροι διαφόρων τύπων.
Ο Nahid-2, κατασκευασμένος στο Ιράν, προορίζεται να παρέχει τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες στην Τεχεράνη για τα επόμενα δύο χρόνια. Η εκτόξευσή του ακολούθησε εκείνες των δορυφόρων Kowsar και Hodhod τον Νοέμβριο του 2024 – τις πρώτες ιρανικές εκτοξεύσεις που πραγματοποιήθηκαν από τον ιδιωτικό τομέα της Ρωσίας.
Η επιτυχής αποστολή έρχεται σε αντίθεση με τις πέντε διαδοχικές αποτυχημένες εκτοξεύσεις του ιρανικού πολιτικού διαστημικού προγράμματος τα τελευταία χρόνια. Η εξέλιξη αυτή ερμηνεύεται από παρατηρητές ως ένδειξη ότι ο κρατικός οργανισμός Roscosmos της Ρωσίας, που διαχειρίζεται το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, ενδέχεται να διαδραματίσει αυξανόμενο ρόλο στις μελλοντικές ιρανικές διαστημικές αποστολές.
Ξεχωριστό διαστημικό πρόγραμμα, υπό τον έλεγχο των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), το οποίο χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές χώρες, έχει πραγματοποιήσει επιτυχείς στρατιωτικές εκτοξεύσεις την ίδια περίοδο. Ωστόσο, η σχετική στρατιωτική εγκατάσταση φέρεται να βομβαρδίστηκε από το Ισραήλ στα τέλη του περασμένου έτους.
Τον Ιανουάριο, η Τεχεράνη και η Μόσχα υπέγραψαν 20ετή «συνθήκη στρατηγικής συνεργασίας», με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας σε σειρά τομέων, όπως η στρατιωτική τεχνολογία, η πυρηνική ενέργεια και οι εμπορικές συναλλαγές.
Η είδηση της εκτόξευσης έγινε γνωστή καθώς Ιρανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες ετοιμάζονταν να συναντηθούν την Παρασκευή στην Κωνσταντινούπολη, σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης γύρω από το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ευρωπαϊκές χώρες έχουν προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να επαναφέρουν κυρώσεις αν η Τεχεράνη δεν επιτρέψει την επιστροφή διεθνών επιθεωρητών.
Η στρατηγική σύμπλευση Ρωσίας–Ιράν προβλέπει επίσης συνεργασία απέναντι σε «κοινές στρατιωτικές απειλές» και δημιουργία βάσης για μελλοντικές κοινές ασκήσεις. Η ηγεσία της Μόσχας έχει επιδιώξει την τελευταία περίοδο στενότερες σχέσεις με αυταρχικά καθεστώτα, όπως της Κίνας, του Ιράν και της Βόρειας Κορέας, προκειμένου να υποστηρίξει τις πολεμικές της ανάγκες στην Ουκρανία και να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις μέσω εναλλακτικών αλυσίδων εφοδιασμού.
Πέραν της στρατηγικής συμφωνίας, οι δύο χώρες έχουν ενισχύσει και τον τομέα της στρατιωτικής συνεργασίας. Η Ρωσία έχει προμηθεύσει το Ιράν με μαχητικά αεροσκάφη και άλλα τεχνολογικά μέσα, ενώ η Τεχεράνη έχει αποστείλει μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυρομαχικά για ρωσική χρήση.
Με πληροφορίες από τα Associated Press και Reuters
Οι εχθροπραξίες στα σύνορα της Καμπότζης και της Ταϊλάνδης στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 33 ανθρώπους σε αμφότερες τις πλευρές των συνόρων, σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους, σημερινούς επίσημους απολογισμούς των θυμάτων, ενώ η Πνομ Πεν απαίτησε από την Μπανγκόκ «άμεση κατάπαυση του πυρός».
Η διένεξη για την κυριαρχία σε παραμεθόριες περιοχές, που διαρκεί δεκαετίες, εκτραχύνθηκε την Πέμπτη σε μάχες με την εμπλοκή μαχητικών αεροσκαφών, αρμάτων μάχης, στοιχείων του πυροβολικού και χερσαίων δυνάμεων – στο χειρότερο επίπεδο βίας των τελευταίων δεκαετιών, χειρότερο κι από αυτό του 2011 – εξωθώντας το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να συνεδριάσει εκτάκτως κεκλεισμένων των θυρών χθες.
Σήμερα, το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης ανακοίνωσε πως 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 71 τραυματίστηκαν στην καμποτζιανή πλευρά.
Ο ταϊλανδικός στρατός ανέφερε από την πλευρά του ότι σκοτώθηκαν πέντε στρατιωτικοί χθες Παρασκευή, αυξάνοντας τον επίσημο απολογισμό των θυμάτων στους 20 νεκρούς στην πλευρά της Ταϊλάνδης – 14 πολίτες και έξι στρατιωτικούς.
Πλέον ο απολογισμός των θυμάτων ξεπέρασε αυτόν της προηγούμενης σειράς συγκρούσεων των δυο κρατών, από το 2008 έως το 2011 (28 νεκροί).
Οι δυο πλευρές έκαναν λόγο για νέες εχθροπραξίες περί τις 05:00 (τοπική ώρα· 01:00 ώρα Ελλάδας). Η Πνομ Πεν κατηγόρησε τις ταϊλανδικές ένοπλες δυνάμεις ότι έπληξαν με «πέντε οβίδες βαρέος πυροβολικού» τοποθεσίες στην παραμεθόρια επαρχία Πορσάτ.
Οι συγκρούσεις ανάγκασαν να φύγουν από τα σπίτια τους σε περιοχές κοντά στα σύνορα περισσότερους από 138.000 ανθρώπους στην Ταϊλάνδη και άλλους 35.000 και πλέον στην Καμπότζη.
Μετά τη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο πρεσβευτής της Καμπότζης στον οργανισμό Τσι Κεβ είπε πως η χώρα του θέλει κατάπαυση του πυρός.
«Η Καμπότζη απαίτησε άμεση κατάπαυση του πυρός άνευ όρων και καλέσαμε επίσης να υπάρξει ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης», είπε στον Τύπο.
Πριν από τη συνεδρίαση του ΣΑ, η Ταϊλάνδη δεν απέκλεισε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις, με πιθανή μεσολαβήτρια τη Μαλαισία.
Η Μαλαισία ασκεί το τρέχον διάστημα την εναλλασσόμενη προεδρία του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), του οποίου είναι μέλη οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές.
«Είμαστε έτοιμοι, αν η Καμπότζη θέλει να επιλυθεί το ζήτημα αυτό μέσω της διπλωματικής οδού, με διμερή τρόπο ή ακόμη και με τη μεσολάβηση της Μαλαισίας, είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε. Όμως μέχρι τώρα δεν έχουμε λάβει καμιά απάντηση», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ταϊλάνδης Νικορντζέ Μπαλανκουρά.
Νωρίτερα, ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Πλούμθαμ Γουετσαγιατσάι προειδοποίησε πως η κλιμάκωση των συγκρούσεων μπορεί να μετατραπεί σε «πόλεμο».
Οι δυο πλευρές κατηγορούν η μια την άλλη πως άνοιξε πυρ πρώτη. Η Ταϊλάνδη καταγγέλλει πως η Καμπότζη έβαλε στο στόχαστρο πολιτικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείου και πρατηρίου καυσίμων. Η Καμπότζη, από την άλλη, καταγγέλλει πως η Ταϊλάνδη έκανε χρήση πυρομαχικών διασποράς.
«Πώς μπορούν (σ.σ. οι Ταϊλανδοί) να κατηγορούν εμάς, μια μικρή χώρα με στρατό που έχει υποτριπλάσιο μέγεθος [από τον δικό τους], που δεν έχει αεροπορία», ότι «επιτεθήκαμε στον μεγάλο γείτονα», διερωτήθηκε ο πρεσβευτής της Καμπότζης στα Ηνωμένα Έθνη.
Σύμφωνα με τον Τσι Κεβ, το Συμβούλιο Ασφαλείας «κάλεσε τα δυο μέρη σε αυτοσυγκράτηση – στη μέγιστη αυτοσυγκράτηση – και να βρουν διπλωματική λύση. Αυτό ζητάμε κι εμείς».
Αυτές οι μάχες ανάμεσα στα δυο βασίλεια αποτελούν σοβαρή κλιμάκωση της διένεξής τους εδώ και δεκαετίες για τα σύνορά τους – μήκους 800 χιλιομέτρων και πλέον – που είχαν χαραχτεί κατά τη διάρκεια της γαλλικής κατοχής της πάλαι ποτέ Ινδοκίνας.
Απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, το 2013, επέλυσε το πρόβλημα θεωρητικά, αλλά η διευθέτηση δεν διήρκεσε παρά μια δωδεκαετία. Η τρέχουσα κρίση άρχισε τον Μάιο, με έναυσμα τον θάνατο Χμερ στρατιώτη σε ανταλλαγή πυρών, μία νύχτα του Μαΐου, σε διεκδικούμενη περιοχή γνωστή με την ονομασία «Σμαραγδένιο Τρίγωνο».
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εξέδωσε συμβουλευτική γνώμη στις 23 Ιουλίου, αναφέροντας ότι οι χώρες θα μπορούσε να παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο εάν δεν λάβουν επαρκή μέτρα για το κλίμα.
Παρόλο που η γνώμη δεν είναι δεσμευτική, αναμένεται να επηρεάσει τις δικαστικές διαμάχες που σχετίζονται με το κλίμα και τις παγκόσμιες συζητήσεις πολιτικής. Νομικοί ειδικοί λένε ότι η απόφαση μπορεί να παράσχει τη βάση για να ζητήσουν οι χώρες αποζημιώσεις για ζημιές που συνδέονται με το κλίμα.
«Η μη λήψη κατάλληλων μέτρων από ένα κράτος για την προστασία του κλιματικού συστήματος […] μπορεί να συνιστά διεθνώς παράνομη πράξη», δήλωσε ο πρόεδρος του ΔΔΧ, δικαστής Γιούτζι Ιγουασάβα.
«[Υπάρχει] ένα υπαρξιακό πρόβλημα πλανητικών διαστάσεων που θέτει σε κίνδυνο όλες τις μορφές ζωής και την ίδια την υγεία του πλανήτη μας.»
Η υπόθεση ασκήθηκε από το Βανουάτου, ένα νησιωτικό έθνος του Ειρηνικού, και υποστηρίχθηκε από περισσότερες από 130 χώρες. Ο υπουργός Κλιματικής Αλλαγής του Βανουάτου, Ραλφ Ρεγκενβάνου, χαιρέτισε την απόφαση, σύμφωνα με το τοπικό μέσο ενημέρωσης PINA.
Το Διεθνές Δικαστήριο δήλωσε ότι όλες οι χώρες, όχι μόνο εκείνες που είναι συμβαλλόμενα μέρη σε συνθήκες για το κλίμα, όπως η Συμφωνία του Παρισίου, έχουν ευθύνες βάσει του Διεθνούς Δικαίου να βοηθήσουν στην πρόληψη της περιβαλλοντικής ζημίας.
Όπου συμβαίνουν παραβιάσεις, οι χώρες θα μπορούσαν να υποχρεωθούν να σταματήσουν τις επιβλαβείς ενέργειες, να παράσχουν εγγυήσεις κατά της επανάληψης και να προσφέρουν αποζημιώσεις – υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σαφής και άμεση σύνδεση μεταξύ της συμπεριφοράς και της ζημίας που προκλήθηκε. Το δικαστήριο σημείωσε ότι αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση.
Νομική αντίσταση και ανησυχίες για την κυριαρχία
Αμερικανοί αξιωματούχοι αντιμετωπίζουν εδώ και καιρό με σκεπτικισμό τις διεθνείς αποφάσεις που επιχειρούν να διαμορφώσουν την εγχώρια πολιτική για το κλίμα.
Τον Ιανουάριο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συμφωνία του Παρισίου για δεύτερη φορά. Η απόσυρση αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές του 2026.
Ο Τραμπ τερμάτισε επίσης όλες τις οικονομικές δεσμεύσεις βάσει της Σύμβασης-Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Σχεδίου Χρηματοδότησης για το Κλίμα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δήλωσε ότι οι πρόσφατες διεθνείς συμφωνίες για το κλίμα δεν αντικατοπτρίζουν τις αξίες των ΗΠΑ ούτε την πραγματική τους συμβολή στους περιβαλλοντικούς στόχους.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης Μπάιντεν για το κλίμα αύξησαν το εγχώριο κόστος ενέργειας, επιδείνωσαν τον πληθωρισμό και τελικά ωφέλησαν γεωπολιτικούς αντιπάλους όπως η Κίνα.
Είπε ότι το Πεκίνο συχνά υπέγραφε παγκόσμιες συμφωνίες για το κλίμα μόνο και μόνο για να αγνοήσει μετά τους όρους τους. Η Κίνα, μέλος της Συμφωνίας του Παρισίου, ήταν υπεύθυνη για το 30,1% των παγκόσμιων εκπομπών, ενώ οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν το 11,3%, σύμφωνα με στοιχεία του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Απαντώντας στη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τέυλορ Ρότζερς δήλωσε: «Όπως πάντα, ο πρόεδρος Τραμπ και ολόκληρη η κυβέρνηση έχουν δεσμευτεί να θέσουν την Αμερική πάνω απ’ όλα και να δώσουν προτεραιότητα στα συμφέροντα των απλών Αμερικανών».
Άλλα έθνη έχουν επίσης αντιταχθεί στην ιδέα ότι το Διεθνές Δικαστήριο ή οποιοδήποτε διεθνές όργανο μπορεί να επιβάλει υποχρεώσεις που δεν έχουν συμφωνηθεί ρητά σε δεσμευτικές συνθήκες.
Τον Δεκέμβριο του 2024, κατά τη διάρκεια προφορικών αγορεύσεων στο Διεθνές Δικαστήριο, ο Μαξίμ Μουσίκιν, διευθυντής του Νομικού Τμήματος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, αμφισβήτησε το κατά πόσον τα κράτη θα μπορούσαν να θεωρηθούν νομικά υπεύθυνα για ζημιές που σχετίζονται με το κλίμα.
Είπε ότι, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, είναι σχεδόν αδύνατο να προσδιοριστεί το υπεύθυνο κράτος, η συγκεκριμένη παράνομη πράξη ή ακόμη και το πληττόμενο κράτος σε μεμονωμένες περιπτώσεις που συνδέονται με το κλίμα.
Ο Μουσίκιν υποστήριξε επίσης ότι η νομική ευθύνη δεν θα πρέπει να επεκτείνεται στις μελλοντικές γενιές. Υποστήριξε ότι τα άτομα που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί δεν μπορούν να θεωρηθούν νομικά υποκείμενα και ότι η βλάβη που προκαλείται σε αυτά δεν μπορεί να διαπιστωθεί με σαφήνεια, καθώς δεν έχει ακόμη συμβεί και δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια.
Νομικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι η συμβουλευτική γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου μπορεί να επηρεάσει τις διαδικασίες σε εθνικά δικαστήρια, μηχανισμούς διαφορών μεταξύ επενδυτών και κρατών και άλλα φόρουμ, ιδίως εν όψει της Συνόδου Κορυφής για το κλίμα COP30 που έχει προγραμματιστεί για αργότερα φέτος στο Μπελέμ της Βραζιλίας.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσε τον Κινέζο ομόλογό της να διασφαλίσει πιο ισορροπημένο εμπόριο με την Ευρώπη, καθώς οι τρέχουσες σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Πεκίνου έχουν φτάσει σε «σημείο καμπής».
Η φον ντερ Λάιεν, μαζί με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, βρέθηκε στο Πεκίνο στις 24 Ιουλίου για τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Κίνας.
Στις εναρκτήριες παρατηρήσεις της, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε στον Κινέζο ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ, ότι η διμερής συνεργασία έχει εμβαθυνθεί τις τελευταίες πέντε δεκαετίες από την καθιέρωση επίσημων δεσμών.
«Όμως, καθώς η συνεργασία μας έχει εμβαθυνθεί, έχουν εμβαθυνθεί και οι ανισορροπίες. Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο καμπής», δήλωσε. «Η εξισορρόπηση των διμερών μας σχέσεων είναι απαραίτητη. Για να το πετύχουμε αυτό, είναι ζωτικής σημασίας για την Κίνα και την Ευρώπη να αναγνωρίσουν τις αντίστοιχες ανησυχίες μας και να προτείνουν πραγματικές λύσεις».
Μιλώντας στον Σι μαζί με τη φον ντερ Λάιεν, ο Κόστα κάλεσε το κινεζικό καθεστώς να «χρησιμοποιήσει την επιρροή του στη Ρωσία για να σεβαστεί τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και να τερματίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας», σύμφωνα με τις προετοιμασμένες δηλώσεις του. Ο Σι αναγνώρισε ότι οι σχέσεις του Πεκίνου με τις Βρυξέλλες βρίσκονται τώρα «για άλλη μια φορά σε κρίσιμο σημείο». Ωστόσο, είπε στους Ευρωπαίους ηγέτες να κάνουν μια «στρατηγική επιλογή» εν όψει αυτού που αποκάλεσε «επιταχυνόμενες αλλαγές που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και έναν αιώνα και ενός ταραγμένου διεθνούς τοπίου», σύμφωνα με βίντεο που μετέδωσε το CCTV, ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας της Κίνας.
Οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ Κίνας και Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Ένα μακροχρόνιο παράπονο των Βρυξελλών είναι ότι οι κινεζικές αρχές επιδοτούν ανοιχτά τις εγχώριες επιχειρήσεις τους σε διάφορους τομείς. Αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν προειδοποιήσει για τους κινδύνους που υπάρχουν όταν εν μέσω υποτονικής εγχώριας ζήτησης, οι κινεζικές εταιρείες κατακλύζουν τις αγορές της ΕΕ με φθηνά ηλεκτρικά οχήματα, μεταξύ άλλων προϊόντων.
Η φον ντερ Λάιεν και ο Κόστα τόνισαν επίσης την ανάγκη εξισορρόπησης της εμπορικής σχέσης σε συνάντηση με τον Κινέζο πρωθυπουργό Λι Τσιανγκ, στις 24 Ιουλίου.
Ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ (Κ) μιλάει κατά την εναρκτήρια ομιλία του σε συνάντηση με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής Κίνας-ΕΕ στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού στο Πεκίνο, στις 24 Ιουλίου 2025. (Mahesh Kumar A.-Pool/Getty Images)
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ, το εμπορικό έλλειμμα της Ένωσης με την Κίνα διογκώθηκε στα 305 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024.
Στο α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, η Κίνα εξήγαγε αγαθά αξίας 267 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ εισήγαγε 125 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα τελωνειακά στοιχεία του Πεκίνου. Το πλεόνασμα, ύψους σχεδόν 143 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ήταν 21% υψηλότερο από τα 118 δισεκατομμύρια δολάρια που καταγράφηκαν πέρυσι.
Περισσότερο περιπλέκει τα ζητήματα η σχέση του ηγέτη του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, την οποία η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε ως «καθοριστικό παράγοντα» για την προώθηση των σχέσεων ΕΕ-Κίνας.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της 24ης Ιουλίου, οι ηγέτες της ΕΕ επανέλαβαν την έκκλησή τους προς την Κίνα να απέχει από την παροχή «υλικής υποστήριξης που στηρίζει τη στρατιωτικοβιομηχανική βάση της Ρωσίας», σύμφωνα με την ανακοίνωση των Βρυξελλών.
Στις συναντήσεις έγινε επίσης αναφορά στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το ΚΚΚ στις δυτικές περιοχές του Σιντζιάνγκ και του Θιβέτ, καθώς και στη διάβρωση των θεμελιωδών ελευθεριών στο Χονγκ Κονγκ.
«Η προώθηση και η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί κεντρικό πυλώνα της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας», δήλωσε ο Κόστα σε δημοσιογράφους στο Πεκίνο μετά τη Σύνοδο Κορυφής.
«Επαναλάβαμε τις ανησυχίες μας και θα συνεχίσουμε να ασχολούμαστε με αυτό το σημαντικό θέμα.»
Ένα επίτευγμα της Συνόδου Κορυφής, σύμφωνα με την φον ντερ Λάιεν, ήταν στο μέτωπο των σπάνιων γαιών, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν να θεσπίσουν «έναν αναβαθμισμένο μηχανισμό εφοδιασμού εξαγωγών» που θα στοχεύει στην αντιμετώπιση ζητημάτων που προκύπτουν από τους περιορισμούς των εξαγωγών της Κίνας σε αυτά τα κρίσιμα υλικά.
«Με άλλα λόγια, εάν υπάρχουν σημεία συμφόρησης, αυτός ο αναβαθμισμένος μηχανισμός υποστήριξης της αλυσίδας εφοδιασμού μπορεί να ελέγξει και να λύσει αμέσως το πρόβλημα ή το ζήτημα που υπάρχει», δήλωσε η πρόεδρος στη συνέντευξη Τύπου.
Έντεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν στις 24 Ιουλίου, έπειτα από ανταλλαγή πυρών μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης σε αμφισβητούμενη περιοχή κατά μήκος των κοινών συνόρων τους.
Οι δύο κυβερνήσεις αντάλλαξαν αμοιβαίες κατηγορίες για την πρόκληση των στρατιωτικών συγκρούσεων, ενώ στις 23 Ιουλίου και οι δύο προχώρησαν σε υποβάθμιση των διπλωματικών τους σχέσεων, μετά τον τραυματισμό αρκετών Ταϊλανδών στρατιωτών από νάρκη. Η Μπανγκόκ ανακοίνωσε το κλείσιμο ολόκληρης της συνοριακής γραμμής μήκους 800 χιλιομέτρων και το κλείσιμο όλων των συνοριακών διελεύσεων.
Σύμφωνα με τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Ταϊλάνδης, Φουμτάμ Βετσαγιατσάι, μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται δέκα άμαχοι και ένας στρατιώτης. Ο ταϊλανδικός στρατός ανέφερε ότι έξι από τους νεκρούς βρίσκονταν σε πρατήριο καυσίμων στην επαρχία Σι Σα Κετ, ενώ τουλάχιστον 14 άτομα τραυματίστηκαν σε τρεις παραμεθόριες επαρχίες. Δεν έχει αποσαφηνιστεί άμεσα πού σημειώθηκαν οι υπόλοιπες απώλειες.
Οι συγκρούσεις της 24ης Ιουλίου φέρονται να ξέσπασαν ως αντίποινα για τον τραυματισμό πέντε Ταϊλανδών στρατιωτών από νάρκη την προηγούμενη ημέρα. Ως απάντηση, η Ταϊλάνδη προχώρησε στην απόσυρση του πρεσβευτή της από την Πνομ Πενχ και στην απέλαση του Καμποτζιανού εκπροσώπου από την Μπανγκόκ.
Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών της Ταϊλάνδης καταδίκασε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, «με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο», την παραβίαση της κυριαρχίας και του Διεθνούς Δικαίου, επισημαίνοντας ότι η τοποθέτηση ναρκών κατά προσωπικού εντός ταϊλανδικού εδάφους προκάλεσε τραυματισμούς κατά τη διάρκεια περιπολιών στις 16 και 23 Ιουλίου 2025.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της Καμπότζης κατηγόρησε την Ταϊλάνδη για ρίψεις βομβών από πολεμικά αεροσκάφη κοντά στον αρχαίο ναό Πρεά Βιχέαρ (διάσημος ινδουιστικός ναός στα σύνορα Καμπότζης-Ταϊλάνδης, μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO). Η Ταϊλάνδη, από την πλευρά της, ισχυρίστηκε ότι εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατιωτικών στόχων.
Το πρωί της 24ης Ιουλίου αναφέρθηκαν συγκρούσεις κοντά στον ινδουιστικό ναό Τα Μουέν Θομ (αρχαίος ναός κοντά στον ναό Πρεά Βιχέαρ), στα σύνορα μεταξύ της επαρχίας Σουρίν της Ταϊλάνδης και της επαρχίας Όνταρ Μεάντσεϊ της Καμπότζης.
Ταϊλανδοί στρατιώτες επιθεωρούν μια περιοχή όπου, σύμφωνα με τον Βασιλικό Στρατό της Ταϊλάνδης, βρέθηκαν δύο νάρκες κατά προσωπικού, σε μια παραμεθόρια περιοχή στην επαρχία Ουμπόν Ρατσατάνι της Ταϊλάνδης, στις 21 Ιουλίου 2025. (Βασιλικός Στρατός της Ταϊλάνδης μέσω AP)
Η Μπανγκόκ κάλεσε την Καμπότζη να τερματίσει τις επανειλημμένες ενέργειες που – όπως δήλωσε – συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου. Τόνισε ότι τέτοιες ενέργειες αντιβαίνουν στις αρχές της καλής γειτονίας και υπονομεύουν τη διεθνή αξιοπιστία της Καμπότζης.
Η ταϊλανδική κυβέρνηση ανέφερε ακόμη ότι είναι έτοιμη να εντείνει τα μέτρα αυτοάμυνας, σε περίπτωση που η Καμπότζη συνεχίσει – όπως υποστηρίζει – τις επιθετικές ενέργειες εις βάρος της ταϊλανδικής επικράτειας.
Το υπουργείο Άμυνας της Καμπότζης δήλωσε ότι η Ταϊλάνδη χρησιμοποίησε μη επανδρωμένο αεροσκάφος πριν ανοίξει πυρ, υποστηρίζοντας ότι οι δυνάμεις της ενήργησαν αποκλειστικά στο πλαίσιο της αυτοάμυνας, απαντώντας σε «απρόκλητη παραβίαση» της εδαφικής της ακεραιότητας.
Η ταϊλανδική πρεσβεία στην Πνομ Πενχ κάλεσε τους Ταϊλανδούς πολίτες που βρίσκονται στην Καμπότζη να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Πρόκειται για τη δεύτερη ένοπλη αντιπαράθεση των δύο χωρών το 2025. Τον Μάιο, Καμποτζιανός στρατιώτης σκοτώθηκε σε αψιμαχία σε μικρή, αμφισβητούμενη περιοχή.
Διπλωματική κρίση και παρασκηνιακή επικοινωνία
Μετά το περιστατικό του Μαΐου, η τότε πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, Παετονγκτάρν Σιναουάτρα, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρώην πρωθυπουργό της Καμπότζης, Χουν Σεν. Η συνομιλία αυτή διέρρευσε στα μέσα, προκαλώντας πολιτική αναστάτωση. Στη διάρκειά της, η Σιναουάτρα άσκησε κριτική σε Ταϊλανδό στρατιωτικό διοικητή και αναφέρθηκε στον Χουν Σεν ως «θείο». Ο γιος του τελευταίου, Χουν Μανέτ, είναι ο σημερινός πρωθυπουργός της Καμπότζης.
Η Σιναουάτρα τέθηκε σε αναστολή από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ταϊλάνδης την 1η Ιουλίου, μετά την κατάθεση αιτήματος αποπομπής της από 36 γερουσιαστές, οι οποίοι την κατηγόρησαν για ανειλικρίνεια και παραβίαση συνταγματικών κανόνων δεοντολογίας.
Γεωπολιτικές ισορροπίες και διαμάχη για τον ναό Πρεά Βιχέαρ
Η Καμπότζη θεωρείται στενός σύμμαχος της Κίνας στην περιοχή. Τον Απρίλιο, το Πεκίνο ολοκλήρωσε τα εγκαίνια της αναβαθμισμένης ναυτικής βάσης στο Ρεάμ, που διαθέτει υποδομές για ελλιμενισμό αεροπλανοφόρου.
Η εδαφική διαμάχη Ταϊλάνδης-Καμπότζης έχει μακρά ιστορία, με ρίζες σε χάρτη του 1907, όταν η Καμπότζη βρισκόταν υπό γαλλική αποικιακή διοίκηση. Η Πνομ Πενχ χρησιμοποιεί αυτόν τον χάρτη ως βάση διεκδικήσεων, ενώ η Μπανγκόκ τον θεωρεί ανακριβή.
Το επίκεντρο της διαμάχης είναι η περιοχή γύρω από τον ναό Πρεά Βιχέαρ, ηλικίας χιλίων ετών. Το 1962, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αναγνώρισε την κυριαρχία της Καμπότζης επί του ναού, απόφαση που επιβεβαίωσε εκ νέου το 2013.
Η Καμπότζη έχει απευθυνθεί εκ νέου στο Δικαστήριο για επίλυση της συνοριακής διαφοράς, αλλά η Ταϊλάνδη έχει απορρίψει τη δικαιοδοσία του.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι η Γαλλία θα αναγνωρίσει επίσημα την Παλαιστίνη ως κράτος τους επόμενους μήνες, προκαλώντας την αντίδραση της ισραηλινής ηγεσίας.
Σε δήλωσή του, ο Μακρόν ανέφερε ότι θα ανακοινώσει επίσημα την απόφαση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο, επικαλούμενος την επείγουσα ανάγκη να τερματιστεί ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Γάζα.
«Η επείγουσα ανάγκη σήμερα είναι να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα και να διασωθεί ο άμαχος πληθυσμός. Η ειρήνη είναι εφικτή. Χρειαζόμαστε άμεση κατάπαυση του πυρός, την απελευθέρωση όλων των ομήρων και μαζική ανθρωπιστική βοήθεια για τον λαό της Γάζας», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος στο X.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου καταδίκασε την κίνηση αυτή, λέγοντας ότι «ανταμείβει την τρομοκρατία» και ενδεχομένως θα οδηγήσει στη δημιουργία «ακόμη ενός αντιπροσώπου του Ιράν». «Ας είμαστε σαφείς: οι Παλαιστίνιοι δεν επιδιώκουν να αποκτήσουν κράτος δίπλα στο Ισραήλ, αλλά στη θέση του», δήλωσε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, παραδοσιακά ο ισχυρότερος σύμμαχος του Ισραήλ, δήλωσαν ότι «απορρίπτουν σθεναρά» τη γαλλική πρωτοβουλία. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, σχολίασε πως πρόκειται για «ράπισμα στο πρόσωπο των θυμάτων της 7ης Οκτωβρίου» και χαρακτήρισε την απόφαση «αψήφιστη» και επιζήμια για την προοπτική ειρήνευσης.
Στο πλαίσιο της γαλλικής απόφασης, η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία θα συμπροεδρεύσουν τον Σεπτέμβριο σε διεθνή Σύνοδο Κορυφής με στόχο την αναζωογόνηση της ειρηνευτικής διαδικασίας και την ενίσχυση της λύσης των δύο κρατών. Η σύνοδος είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Ιούνιο, αλλά αναβλήθηκε λόγω της ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Στο μεταξύ, στις 28 και 29 Ιουλίου προβλέπεται συνάντηση σε επίπεδο υπουργών στη Νέα Υόρκη.
Μέχρι σήμερα, τουλάχιστον 142 χώρες έχουν αναγνωρίσει κράτος της Παλαιστίνης, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων (AFP).
Ο αντιπρόεδρος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ), Χουσεΐν αλ Σέιχ, χαιρέτισε την πρωτοβουλία Μακρόν ως βήμα προς την «εγκαθίδρυση του ανεξάρτητου κράτους μας». Θετικά ανταποκρίθηκε και η Χαμάς, κάνοντας λόγο για «θετική εξέλιξη» και καλώντας κι άλλες κυβερνήσεις να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γαλλίας.
Η Σαουδική Αραβία χαρακτήρισε την απόφαση «ιστορική» και ενθάρρυνε άλλες χώρες να προχωρήσουν σε ανάλογες ενέργειες.
Ο Μακρόν, σε επιστολή του προς τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ανέφερε ότι η Γαλλία σκοπεύει να κινητοποιήσει «όλους τους διεθνείς εταίρους που επιθυμούν να συμμετάσχουν» στην πρωτοβουλία.
Στις 19 Μαΐου, Βρετανία, Καναδάς και Γαλλία είχαν εκδώσει κοινή διακήρυξη αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους, χωρίς ωστόσο να ακολουθήσει άμεση υλοποίηση. Κατά την επίσκεψή του στο Λονδίνο, στις 10 Ιουλίου, ο Μακρόν πρότεινε κοινή αναγνώριση από Γαλλία και Βρετανία, πρόταση που προς το παρόν παραμένει στάσιμη.
Στην Ευρώπη, η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Νορβηγία αναγνώρισαν παλαιστινιακό κράτος τον Μάιο του 2024, ενώ ακολούθησε η Σλοβενία τον Ιούνιο.
«Μαζί, πρέπει να προστατεύσουμε αυτό που ο Νετανιάχου προσπαθεί να καταστρέψει. Η λύση των δύο κρατών είναι η μόνη λύση», είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ.
Ωστόσο, η Ευρώπη παραμένει διχασμένη. Η Γερμανία, π.χ., έχει εκφράσει επιφυλάξεις, εκτιμώντας ότι η αναγνώριση, σε αυτή τη συγκυρία, θα έστελνε «λανθασμένο μήνυμα».
Σε επιστολή του προς τον Γάλλο πρόεδρο, με ημερομηνία 9 Ιουνίου, ο Μαχμούντ Αμπάς φέρεται να δεσμεύεται για την αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς – της οργάνωσης που ευθύνεται για την επίθεση στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 – στο πλαίσιο του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Ο Αμπάς δήλωσε επίσης πρόθυμος να προκηρύξει βουλευτικές και προεδρικές εκλογές το 2026 για την ενίσχυση της πολιτικής νομιμοποίησης της Παλαιστινιακής Αρχής, συμπεριλαμβανομένης της Λωρίδας της Γάζας.
Ο πρόεδρος Μακρόν επεσήμανε ότι διαπιστώνει θετικές ενδείξεις για την προώθηση της λύσης των δύο κρατών και εξέφρασε την ελπίδα πως θα καταφέρει να πείσει και την ισραηλινή ηγεσία ότι κάτι τέτοιο συνιστά και δικό της συμφέρον.
Η ανακοίνωση της αναγνώρισης έγινε στον απόηχο της διαπίστωσης του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου Στηβ Γουίτκοφ για την «αποτυχία» των έμμεσων διαπραγματεύσεων στην Ντόχα, που είχαν ως στόχο την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει αυξανόμενη διεθνή πίεση για τερματισμό του πολέμου και άρση του αποκλεισμού στη Γάζα, που έχει οδηγήσει σε σοβαρές ελλείψεις σε ανθρωπιστική βοήθεια για τους περισσότερους από δύο εκατομμύρια κατοίκους του παλαιστινιακού θύλακα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ ανήγγειλε «επείγουσα» συνάντηση με τους ομολόγους του της Γαλλίας και της Γερμανίας, προκειμένου να εξεταστούν τρόποι άμεσης παύσης των συγκρούσεων και διανομής της αναγκαίας ανθρωπιστικής βοήθειας.
Στη Γαλλία, ο Ζορντάν Μπαρντελά, πρόεδρος του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού, επέκρινε την απόφαση του Μακρόν ως «βιαστική» και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι προσφέρει στη Χαμάς «ανέλπιστη θεσμική και διεθνή νομιμοποίηση».
Αντιθέτως, ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας, χαρακτήρισε την απόφαση «ηθική νίκη» αλλά επέκρινε την καθυστέρηση στην εφαρμογή της.
