ΚΟΣΜΟΣ

Αρκετές ρωσικές και αμερικανικές εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη δημιουργία κοινοπραξιών με επίκεντρο την εξόρυξη σπάνιων γαιών, ωστόσο σημαντικές προκλήσεις παραμένουν, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. Ο ίδιος σημείωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει συχνά την επιθυμία για νέες οικονομικές συνεργασίες με τη Ρωσία, αλλά χρειάζονται συνεχείς προσπάθειες για την αντιμετώπιση του εν εξελίξει πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.

Σε ενημέρωση του Τύπου, στις 31 Μαρτίου, ο Πεσκόφ επεσήμανε ότι το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την εξόρυξη σπάνιων γαιών αντιπροσωπεύει μόνο το αρχικό στάδιο μετά από μια ιδιαίτερα ψυχρή φάση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Υπογράμμισε την ανάγκη για ουσιαστικές προσπάθειες βελτίωσης της σχέσης. Ο Κιρίλ Ντμίτριεφ, διευθύνων σύμβουλος του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων, δήλωσε επίσης ότι διάφορες αμερικανικές εταιρείες ενδιαφέρονται να συνεργαστούν σε έργα σπάνιων γαιών, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει συγκεκριμένα ονόματα.

Οι σπάνιες γαίες, που περιλαμβάνουν μια ομάδα 17 στοιχείων, είναι κρίσιμης σημασίας για διάφορες σύγχρονες τεχνολογίες, όπως ηλεκτρονικά, μπαταρίες και μαγνήτες. Ο Ντμίτριεφ τόνισε σε συνέντευξη ότι έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις για συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.

Ο Πεσκόφ επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία, γεγονός που περιορίζει τη συμμετοχή αμερικανικών εταιρειών. Στις 30 Μαρτίου, ο Τραμπ απείλησε με δευτερογενείς δασμούς – από 25% έως 50% – στο ρωσικό πετρέλαιο εάν διαπιστώσει ότι η Ρωσία παρεμποδίζει την ειρηνευτική διαδικασία στην Ουκρανία.

Η τρέχουσα κατάσταση των διπλωματικών επαφών του Τραμπ τόσο με τον Πούτιν όσο και με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι παραμένει ευαίσθητη. Ο Τραμπ εξέφρασε απογοήτευση για τα πρόσφατα σχόλια του Πούτιν που αμφισβητούν την εξουσία του Ζελένσκι, κάτι που εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη δέσμευση της Ουκρανίας σε μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία. Ο Αμερικανός πρόεδρος υπαινίχθηκε προκλήσεις γύρω από μια ξεχωριστή συμφωνία εξόρυξης ορυκτών με την Ουκρανία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο Ζελένσκι ίσως επιδιώκει επαναδιαπραγμάτευση.

Εν κατακλείδι, ενώ τόσο οι αμερικανικές όσο και οι ρωσικές εταιρείες εκδηλώνουν ενδιαφέρον για συνεργασία σε έργα σπάνιων γαιών, η πορεία προς τα εμπρός είναι γεμάτη με πολιτικές εντάσεις και οικονομικές κυρώσεις που περιπλέκουν τις πιθανές συνεργασίες.

Ενός λεπτού σιγή τηρείται σήμερα στη Μιανμάρ στη μνήμη των θυμάτων του σεισμού των 7,7 Ρίχτερ που σημειώθηκε την Παρασκευή, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές. Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό, ο αριθμός των νεκρών ξεπερνά τους 2.000.

Πέντε ημέρες μετά τον σεισμό, πολλοί κάτοικοι εξακολουθούν να διαμένουν σε ανοιχτούς χώρους λόγω των συνεχών μετασεισμών, που εντείνουν την ανησυχία για περαιτέρω καταρρεύσεις κτιρίων.

Η στρατιωτική ηγεσία της χώρας κήρυξε εβδομάδα εθνικού πένθους, με τις σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες έως την Κυριακή. Η ενός λεπτού σιγή θα τηρηθεί στις 12:51:02 τοπική ώρα (09:21 ώρα Ελλάδας), ώρα που σημειώθηκε ο σεισμός. Η κυβέρνηση κάλεσε τους πολίτες να διακόψουν τις δραστηριότητές τους εκείνη την ώρα, ενώ τα μέσα ενημέρωσης θα προβάλλουν σύμβολα πένθους αντί του προγραμματισμένου περιεχομένου τους. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν προσευχές σε ναούς και παγόδες.

Οι αρχές ανακοίνωσαν 2.056 νεκρούς, 3.900 τραυματίες και 270 αγνοούμενους, ενώ ειδικοί εκτιμούν ότι ο τελικός αριθμός των θυμάτων ενδέχεται να είναι πολύ υψηλότερος. Ο σεισμός σημειώθηκε στο ρήγμα της Σαγκάινγκ, το οποίο διατρέχει πυκνοκατοικημένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Ναϊπιντάου και της Μανταλέι.

Την ανθρωπιστική κρίση επιδεινώνει η συνεχιζόμενη εμφύλια σύγκρουση, η οποία έχει αποδυναμώσει τις υποδομές και δυσχεραίνει τη συλλογή πληροφοριών για την έκταση της καταστροφής. Η γαλλική κυβέρνηση επιβεβαίωσε τον θάνατο δύο υπηκόων της, ενώ μεταξύ των θυμάτων συγκαταλέγονται και τρεις Κινέζοι πολίτες.

Η Μανταλέι υπέστη σοβαρές καταστροφές, με δεκάδες κτίρια να καταρρέουν. Οι τραυματίες νοσηλεύονται σε αυτοσχέδιους χώρους, ενώ στα τοπικά κρεματόρια φτάνει μεγάλος αριθμός σορών. Η κατάσταση δυσχεραίνεται από τις υψηλές θερμοκρασίες, που ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Η διεθνής κοινότητα έχει κινητοποιηθεί για την παροχή βοήθειας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτήρισε τον σεισμό κατάσταση έκτακτης ανάγκης ανώτατου επιπέδου, ενώ ο Ερυθρός Σταυρός ζητά συγκέντρωση 100 εκατ. δολαρίων για ανθρωπιστική βοήθεια. Η Κίνα, η Μαλαισία και η Ινδία έχουν στείλει σωστικά συνεργεία, ενώ οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν αποστολή ειδικών σε ανθρωπιστικές κρίσεις.

Εν τω μεταξύ, στην Ταϊλάνδη, συνεχίζονται οι έρευνες στα συντρίμμια του 30ώροφου υπό ανέγερση ουρανοξύστη που κατέρρευσε στην Μπανγκόκ, όπου τουλάχιστον 19 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ αρκετοί εξακολουθούν να αγνοούνται.

Ο ηγέτης της τουρκικής αντιπολίτευσης, Οζγκιούρ Οζέλ, κατήγγειλε περιστατικά κακομεταχείρισης φοιτητών που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας για τη φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου.

«Οι φοιτητές αυτοί κακοποιήθηκαν, τα χέρια τους δέθηκαν στην πλάτη με χειροπέδες, κρατήθηκαν σε διαδρόμους επί ώρες χωρίς κανείς να τους πει σε ποια φυλακή θα σταλούν», ανέφερε ο πρόεδρος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP).

Ο Οζέλ επισκέφθηκε τον Ιμάμογλου στη φυλακή του Σιλιβρί, όπου κρατείται από τις 23 Μαρτίου, και συναντήθηκε με φοιτητές που βρίσκονται στην ίδια φυλακή. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κρατούμενοι υπέστησαν ψυχολογική πίεση, σωματική βία και εξευτελιστική μεταχείριση, ενώ κάποιοι δέχθηκαν και κλωτσιές στο πρόσωπο ή πίεση στο κεφάλι.

Αν και οι φοιτητές είναι σε καλή κατάσταση, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης επεσήμανε ότι δεν πρέπει να παραμείνουν υπό κράτηση μέχρι την πρώτη ακροαματική διαδικασία και ζήτησε την άμεση απελευθέρωση όσων δεν εμπλέκονται σε βίαιες ενέργειες.

Τόνισε επίσης ότι η αντιπολίτευση δεν στοχοποιεί τις αστυνομικές δυνάμεις, αλλά καταδικάζει κάθε περιστατικό κακομεταχείρισης. Ζήτησε να διατηρηθούν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία ώστε να αναζητηθούν ευθύνες στο μέλλον.

Σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών, έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί τουλάχιστον 2.000 άτομα, ωστόσο νομικές πηγές εκτιμούν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι σημαντικά υψηλότερος.

Παράλληλα, ενώσεις του προσωπικού των υπηρεσιών δημόσιας υγείας ανέφεραν ότι κακοποίηση σημειώθηκε τόσο κατά τη σύλληψη όσο και κατά την κράτηση και τις δικαστικές διαδικασίες.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν παραμένει ανοιχτός σε επαφές με τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντόναλντ Τραμπ, όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο. Η δήλωση αυτή ήρθε μετά τις επικρίσεις του Αμερικανού προέδρου προς τη Μόσχα, μετά την πρόσφατη προσέγγιση μεταξύ των δύο πλευρών.

Ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας, Ντμίτρι Πεσκόφ, ανέφερε ότι ο Πούτιν διατηρεί τη διάθεσή του για επικοινωνία, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν υπάρχει προγραμματισμένη νέα τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών.

Ο Τραμπ, σε συνέντευξή του στο NBC, εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για τις πρόσφατες δηλώσεις του Ρώσου προέδρου, ο οποίος αναφέρθηκε σε «μεταβατική κυβέρνηση» στην Ουκρανία, χωρίς να περιλαμβάνει τον νυν πρόεδρο της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η αλλαγή τόνου από την πλευρά της Ουάσιγκτον διαφοροποιείται από την προσέγγιση που είχαν επιδιώξει οι δύο ηγέτες μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Οι τελευταίες εβδομάδες σηματοδότησαν μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού των διμερών σχέσεων, οι οποίες είχαν επιβαρυνθεί από την ένταση που κορυφώθηκε το 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Παράλληλα, ο Τραμπ, επιδιώκοντας την ταχεία λήξη της σύγκρουσης, προειδοποίησε τη Μόσχα ότι ενδέχεται να επιβάλει νέους δασμούς στο ρωσικό πετρέλαιο εάν δεν υπάρξει πρόοδος στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Νωρίτερα μέσα στον μήνα, ο Πούτιν είχε απορρίψει πρόταση του Αμερικανού προέδρου για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός τριάντα ημερών στην Ουκρανία, μια πρωτοβουλία που το Κίεβο είχε αποδεχθεί υπό την πίεση της Ουάσιγκτον.

Ο Πεσκόφ επανέλαβε ότι συνεχίζονται οι προσπάθειες για την αποκατάσταση των διμερών σχέσεων, ενώ παράλληλα είναι υπό εξέταση προτάσεις και πρωτοβουλίες για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η διαδικασία αυτή απαιτεί χρόνο, καθώς πρόκειται για ένα σύνθετο ζήτημα.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, αναμένεται να επισκεφτεί την Ουγγαρία αυτή την εβδομάδα, αψηφώντας ευθέως το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ). Η επίσκεψη, που θα διαρκέσει από την Τετάρτη μέχρι και την Κυριακή, έρχεται έπειτα από σχετική πρόσκληση που απηύθυνε τον Νοέμβριο του 2024 στον Νετανιάχου ο Ούγγρος ομόλογός του, Βίκτορ Όρμπαν.

Σε δήλωσή του μετά την έκδοση του εντάλματος σύλληψης, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν ξεκαθάρισε ότι το ένταλμα αυτό «δεν πρόκειται να εφαρμοστεί» στη διάρκεια της επίσκεψης του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Το ένταλμα κατά του Νετανιάχου, που εξέδωσε τον Νοέμβριο του περασμένου έτους ο εισαγγελέας του ΔΠΔ, Καρίμ Α.Α. Χαν, αφορά κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που φέρεται να διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας από τις 8 Οκτωβρίου 2023 έως τις 20 Μαΐου 2024.

Ο Χαν κατηγορεί τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και τον πρώην πλέον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ, Γιοάβ Γκάλαντ, για «το έγκλημα πολέμου της πρόκλησης λιμοκτονίας ως μεθόδου πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας όπως δολοφονία, διώξεις και άλλες απάνθρωπες πράξεις». Η ισραηλινή πλευρά έχει απορρίψει κατηγορηματικά τις κατηγορίες, χαρακτηρίζοντάς τες ως «ψευδείς και παράλογες».

Το ταξίδι αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Ουγγαρία είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει κυρώσει την Ιδρυτική Συνθήκη της Ρώμης που εγκαθίδρυσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Οι χώρες-μέλη της Συνθήκης είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν τα εντάλματα σύλληψης που εκδίδει το ΔΠΔ. Παρόλα αυτά, η Βουδαπέστη δεν έχει προβεί επίσημα σε περαιτέρω σχολιασμό σχετικά με την επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού.

Η απόφαση αυτή της Ουγγαρίας δεν αποτελεί μοναδική περίπτωση απόκλισης από την απόφαση του ΔΠΔ. Ο προαλειφόμενος νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, δήλωσε πρόσφατα ότι «θα βρει τρόπους και μέσα» για να επιτρέψει στον Νετανιάχου να επισκεφθεί τη χώρα του, χαρακτηρίζοντας «παράλογη» την ιδέα απαγόρευσης επίσκεψης ενός πρωθυπουργού του Ισραήλ στο γερμανικό έδαφος. Αντίστοιχη θέση έχει διατυπώσει και η Πολωνία, η οποία υποστήριξε πως δεν θα προχωρούσε σε σύλληψη του Νετανιάχου, στην περίπτωση που επισκεπτόταν τη χώρα για τον εορτασμό των 80 ετών από την απελευθέρωση του στρατοπέδου Άουσβιτς, κάτι που τελικά δεν έπραξε.

Η επίσκεψη Νετανιάχου στην Ουγγαρία σηματοδοτεί το δεύτερο ταξίδι του εκτός Ισραήλ μετά την έκδοση των ενταλμάτων από το ΔΠΔ, καθώς ήδη τον Φεβρουάριο επισκέφθηκε την Ουάσινγκτον, συναντώντας τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Τόσο το Ισραήλ όσο και οι ΗΠΑ δεν ανήκουν στους υπογράφοντες του ΔΠΔ, με τις Ηνωμένες Πολιτείες μάλιστα να επιβάλλουν κυρώσεις εις βάρος του εισαγγελέα Χαν μετά την έκδοση των ενταλμάτων κατά του Νετανιάχου.

Υπενθυμίζεται ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο είχε εκδώσει επίσης εντάλματα σύλληψης κατά υψηλόβαθμων στελεχών της Χαμάς, μεταξύ των οποίων οι Γιαχία Σινουάρ, Μοχάμεντ Ντεΐφ και Ισμαήλ Χανίγιε, για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Όλοι τους έχουν πλέον χάσει τη ζωή τους.

Δικαστήριο του Παρισιού επέβαλε πενταετή απαγόρευση άσκησης δημόσιων αξιωμάτων στη Μαρίν Λεπέν, πρόεδρο του κόμματος Εθνικός Συναγερμός (Rassemblement National – RN), μετά από καταδίκη της για κατάχρηση δημοσίου χρήματος. Η απόφαση αποκλείει ένα από τα φαβορί των επερχόμενων προεδρικών εκλογών του 2027 από την υποψηφιότητα.

Η δικαστική απόφαση, που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα από δικαστικό συμβούλιο του Παρισιού, αφορά παράνομη χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων που προορίζονταν για την πρόσληψη βοηθών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το δικαστήριο, τα χρήματα χρησιμοποιούνταν για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών του κόμματός της από το 2004 έως το 2016.

Η δικαστής Μπενεντίκτ ντε Περτουί ανέφερε συγκεκριμένα πως «αποδείχθηκε ότι όλοι αυτοί οι υπάλληλοι εργάζονταν πραγματικά για το κόμμα, ενώ οι Ευρωβουλευτές τους δεν τους είχαν αναθέσει καμία σχετική εργασία». Όπως επεσήμανε, «οι έρευνες έδειξαν πως δεν πρόκειται για διοικητικά λάθη, αλλά για ένα οργανωμένο σύστημα υπεξαίρεσης που είχε στηθεί για να μειώσει τα λειτουργικά έξοδα του κόμματος».

Η Λεπέν έχει αρνηθεί τις κατηγορίες. Αντιμετωπίζει επιπλέον πιθανή ποινή φυλάκισης έως 10 ετών και πρόστιμο μέχρι ένα εκατομμύριο ευρώ.

Σε προηγούμενη δήλωσή της, η Μαρίν Λεπέν είχε χαρακτηρίσει τις εκλογές του 2027 ως την τελευταία της ευκαιρία για τη διεκδίκηση της προεδρίας.

«Με την προσωρινή εκτέλεση αυτής της ποινής, οι δικαστές έχουν στα χέρια τους τη δύναμη ζωής ή θανάτου για το κίνημά μας», είχε αναφέρει η Λεπέν δύο ημέρες πριν την έκδοση της απόφασης σε συνέντευξη στη γαλλική La Tribune Dimanche. «Όμως, δεν πιστεύω ότι θα προχωρήσουν τόσο μακριά», είχε προσθέσει, εκφράζοντας αισιοδοξία για επιείκεια από πλευράς δικαστών.

Ο πολιτικός αναλυτής Αρνό Μπενεντετί είχε προειδοποιήσει πριν από τη δικαστική απόφαση ότι τυχόν αυστηρή ποινή στην Λεπέν θα δημιουργούσε «σοβαρή πολιτική αναστάτωση», καθώς, όπως τόνισε, «η επικεφαλής της βασικής αντιπολιτευτικής δύναμης θα αποκλειόταν από τις εκλογές με δικαστική απόφαση».

Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά το κόμμα της, το οποίο καλείται τώρα να επιλέξει νέο υποψήφιο για την επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση, καθώς η Λεπέν αποτελούσε μέχρι σήμερα το δημοφιλέστερο πρόσωπο του RN.

Η υπόθεση αναμένεται να έχει ευρύτερες συνέπειες για το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας, καθώς μια από τις πιο δημοφιλείς πολιτικές προσωπικότητες της χώρας τίθεται εκτός διεκδίκησης, τουλάχιστον έως το τέλος της εκλογικής χρονιάς του 2027. Παράλληλα, η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει τις λεπτές σχέσεις μεταξύ δικαιοσύνης και πολιτικής, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο έντονων συζητήσεων και αντιπαραθέσεων στο δημόσιο διάλογο της Γαλλίας.

Τη συνταγή επιτυχίας του Ισραήλ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας «ξεδιπλώνει», μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Ράμι Εφράτι (Rami Efrati), μια από τις πλέον επιδραστικές προσωπικότητες στον συγκεκριμένο χώρο, όχι μόνο στη χώρα του αλλά και διεθνώς. Μέσα από τη μακρά εμπειρία του στις τεχνολογίες κυβερνοασφάλειας και πληροφοριών, ο κ. Εφράτι αναλύει ακόμη πώς η στρατηγική συνεργασία ανάμεσα σε στρατό, ακαδημαϊκή κοινότητα και βιομηχανία έχει οδηγήσει τη χώρα του στην κορυφή της τεχνολογικής πρωτοπορίας, με αποτέλεσμα όλοι σήμερα να αποκαλούν το Ισραήλ cybernation.
Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων συνάντησε τον Ράμι Εφράτι στο περιθώριο του CyberTech Global, που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα στο Τελ Αβίβ, με τον κορυφαίο ειδικό στην κυβερνοασφάλεια να μοιράζεται τις σκέψεις του για τον ρόλο του στρατού, της τεχνητής νοημοσύνης, της διεθνούς συνεργασίας, αλλά και τις στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν χώρες, όπως η Ελλάδα, να παραμείνουν ανταγωνιστικές και καινοτόμες.

Το οικοσύστημα του Ισραήλ: στρατός, ακαδημαϊκή κοινότητα και βιομηχανία

Εξηγώντας πώς το Ισραήλ έχει εξελιχθεί σε κορυφαίο παίκτη στον χώρο της κυβερνοασφάλειας, ο κ. Εφράτι τονίζει πως όλα ξεκινούν από τον στρατό, ο οποίος αποτελεί την «εθνική θερμοκοιτίδα» για ανάπτυξη ηγεσίας και καινοτόμου σκέψης. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους, οι νέοι διδάσκονται να σκέφτονται «έξω από το κουτί» και αποκτούν δεξιότητες που είναι απαραίτητες τόσο για την ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και για τη βιομηχανία, επισημαίνει.

«Τα πάντα ξεκινούν από μια ανάγκη» λέει και προσθέτει: «Αν υπάρχει μια απειλή, πρέπει να βεβαιωθείς ότι θα είσαι προστατευμένος. Και το Ισραήλ, όπως γνωρίζετε, περιβάλλεται από πολύ, πολύ …“ καλούς” γείτονες. Έτσι, εμείς, για να επιβιώσουμε, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε όλες τις λύσεις που θα μας επιτρέψουν να ζήσουμε. Και να ζήσουμε καλά. Ως συνήθως, κάθε καλό πράγμα στο Ισραήλ ξεκινά από τον στρατό. Ο στρατός είναι η εθνική θερμοκοιτίδα, όπου όλοι πρέπει να υπηρετήσουν, πρέπει να εργαστούν. Και ο στρατός διδάσκει στους νέους ανθρώπους πρώτα απ’ όλα την ηγεσία. Γιατί ξαφνικά, έρχονται σε ένα μέρος, όπου πρέπει να γνωρίσουν περισσότερους ανθρώπους, έχουν ευθύνη, πρέπει να βεβαιωθούν ότι όχι μόνο θα επιβιώσουν, αλλά ότι θα είναι σε θέση να ηγηθούν. Δεύτερον, τους διδάσκουμε να σκέφτονται “ έξω από το κουτί” (out of the box). Διότι χωρίς αυτό δεν υπάρχει ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, δεν υπάρχει Iron Dome (η αντιπυραυλική ασπίδα του Ισραήλ), τίποτα».

Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδει ο κ. Εφράτι στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ στρατού, ακαδημαϊκής κοινότητας και βιομηχανίας, για να δημιουργηθεί ένα ισχυρό οικοσύστημα καινοτομίας. Όπως επισημαίνει, αυτή η συνδεσιμότητα είναι η βάση της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, όπως η κυβερνοασφάλεια και η τεχνητή νοημοσύνη. «Όλα ξεκινούν από τον στρατό. Και μετά από τρία χρόνια υποχρεωτικής θητείας, μπορούν να αποφασίσουν οι νέοι, αν θα μείνουν ή θα φύγουν. Πού να πάνε; Είτε στην ακαδημαϊκή κοινότητα είτε στη βιομηχανία. Πρόκειται για τρία μέρη του ισραηλινού οικοσυστήματος. Στον στρατό, μαθαίνουν πώς να εργάζονται ανεξάρτητα, πώς να παίρνουν αποφάσεις, πώς να συναλλάσσονται με άλλους ανθρώπους. Και την ανάγκη να έχουν πλήρη ασφάλεια, τόσο κινητική όσο και ψηφιακή. Οι εξαιρετικοί αυτοί άνθρωποι, που αποκαλούμε ανθρώπινο δυναμικό, γνωρίζουν ότι έχουν μέλλον στο Ισραήλ. Φυσικά, πολλοί από αυτούς θα πάνε στις Ηνωμένες Πολιτείες, πολλοί από αυτούς θα πάνε σε άλλα μέρη. Αλλά στο Ισραήλ, αν κοιτάξετε όλες τις επιχειρήσεις στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, η έρευνα και ανάπτυξη (R&D) βρίσκεται εδώ, στη χώρα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό» υπογραμμίζει.

«Κλειδί» για την επιτυχία η διεθνής συνεργασία

Ο Ράμι Εφράτι τονίζει ακόμη την ανάγκη παγκόσμιας συνεργασίας, η οποία εκτιμά πως είναι και το κλειδί για την επιτυχία. Φέρνει, μάλιστα, ως παράδειγμα τη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, τονίζοντας ότι αυτή η συμμαχία δείχνει πώς διαφορετικές χώρες μπορούν να ενωθούν για να αντιμετωπίσουν κοινούς κινδύνους και να προωθήσουν την ανάπτυξη και την καινοτομία. «Χρειάζεται συνεργασία σε παγκόσμιο πλαίσιο» αναφέρει χαρακτηριστικά, ενώ ερωτηθείς για το πώς μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της διεθνούς συνεργασίας σε έναν κατακερματισμένο κόσμο, η απάντησή του είναι κατηγορηματική.

«Δεν είναι αυτό το θέμα. Είναι ένας κατακερματισμένος κόσμος με πολλούς τρόπους. Δεν με ενδιαφέρει αυτό. Εξετάζω τη διεθνή συνεργασία. Θα σας δώσω ένα καλό παράδειγμα: Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος. Συνειδητοποιούμε ότι είμαστε όλοι μαζί στην ίδια βάρκα. Πρέπει να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον σε κάθε περίπτωση. Ας το κάνουμε. Και αυτό το τρίγωνο είναι μόνο ένα μικρό παράδειγμα. Πιστεύω ότι αν βρούμε τον σωστό τρόπο να συνεργαζόμαστε, αυτό θα δημιουργήσει για τη νέα γενιά έναν συμβολισμό για το πώς μπορούμε να το κάνουμε και με άλλα πράγματα. Με τον κυβερνοχώρο, δεν μπορεί να λειτουργήσει η κυβερνοασφάλεια χωρίς διεθνή συνεργασία. Ακόμα και αν νομίζει κάποιος ότι είναι ο καλύτερος των καλύτερων, δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνος του. Ακόμα και το Ισραήλ, που είναι ένα έθνος του κυβερνοχώρου (cybernation). Αν κάποιος επιτίθεται από τη Ρωσία ή την Κίνα, πρέπει να εντοπιστεί από πού προέρχεται, ποιος είναι ο φορέας, πώς γίνεται, τι είδους ευπάθειες υπάρχουν, τι είδους επιθέσεις είναι. Ίσως να είχατε το ίδιο πρόβλημα στην Ελλάδα και να το λύσατε. Δώστε τη λύση και σε εμάς γρήγορα. Θα κάνουμε και εμείς για εσάς το ίδιο. Πιστεύω, λοιπόν, πως η διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη».

Ανάπτυξη ταλέντου και παραμονή ανθρώπινου δυναμικού στη χώρα

Το Ισραήλ είναι ένα έθνος νεοφυών επιχειρήσεων, ένα cybernation και έχει δημιουργήσει ένα ακμάζον οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων. Πώς μπορούν, άραγε, άλλες χώρες να μιμηθούν την επιτυχία ή το μοντέλο του στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα; «Πρώτα απ’ όλα», σημειώνει ο Ράμι Εφράτι, «είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε τις γνώσεις μας, επειδή δεν είναι μυστικές. Και πιστεύουμε ότι αν οι άνθρωποι ζουν σε μια καλή, σε μια ωραία κατάσταση και είναι επιτυχημένοι, θα υπάρχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες για ειρήνη. Έτσι, πρώτα απ’ όλα, είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε αυτές τις πληροφορίες, όπως κάναμε για χρόνια στη γεωργία. Δεύτερον, πιστεύουμε ότι πρέπει να συνεργαστούμε για να βρούμε λύσεις που αφορούν όλους μας. Η κυβερνοασφάλεια είναι μία από αυτές, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η γεωργία, η τεχνολογία τροφίμων και πολλοί ακόμη τομείς εντάσσονται σε αυτό το πνεύμα συνεργασίας».

Το μέλλον της κυβερνοασφάλειας και η τεχνητή νοημοσύνη

Αναφερόμενος στις αναδυόμενες τάσεις της κυβερνοασφάλειας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), ο Ράμι Εφράτι τονίζει ότι το Ισραήλ έχει αρχίσει να καλύπτει το χάσμα σε αυτόν τον τομέα, επισημαίνοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι πλέον απαραίτητη για την κυβερνοασφάλεια, την επιρροή και τον ψυχολογικό πόλεμο, καθώς βοηθά στον εντοπισμό του τι είναι ψεύτικο και τι αληθινό. «Νομίζω ότι ήμασταν λίγο αργοί στην τεχνητή νοημοσύνη. Την εντοπίσαμε λίγο αργά. Αλλά είμαι σίγουρος ότι τώρα θα μειώσουμε το χάσμα. Και σύντομα θα ακούσετε για πολλές ισραηλινές εταιρείες που ασχολούνται με αυτό. Παρεμπιπτόντως, χωρίς AI δεν μπορείτε πλέον να ασχοληθείτε με την κυβερνοασφάλεια. Ούτε με την κυβερνοασφάλεια, ούτε με την επιρροή. Και τον ψυχολογικό πόλεμο. Επειδή πρέπει να εντοπίσετε τι είναι ψεύτικο και τι είναι αληθινό» αναφέρει.

Υπογραμμίζει, δε, τη σημασία της ασφάλειας στις νέες τεχνολογίες ευρύτερα, εξηγώντας πως οι άνθρωποι της τεχνολογίας συχνά επικεντρώνονται στην ανάπτυξη και την εμπορική διάθεση, παραμελώντας την ασφάλεια, κάτι που πρέπει να αλλάξει. «Αφού ασχολούμαστε με αυτή την τεχνολογία, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι είναι ασφαλής. Μόλις συνάντησα μια εταιρεία που ασχολείται με την ασφάλεια της AI. Θα υπάρξουν περισσότερες. Υπάρχουν τώρα περίπου τρεις. Και στον κόσμο υπάρχουν λίγο περισσότερες. Έτσι, πρέπει να βρείτε νέες λύσεις για τις επερχόμενες τεχνολογίες. Επειδή οι άνθρωποι στην τεχνολογία δεν κοιτάζουν την ασφάλεια. Κοιτάζουν πώς να κάνουν μια GA (μια υπηρεσία ή ένα προϊόν πλήρως διαθέσιμο για χρήση ή αγορά από το κοινό), να προχωρήσουν, να πάνε στην αγορά και να την πουλήσουν. Αλλά κάποιος πρέπει να κοιτάξει και την ασφάλεια, γιατί αυτό είναι η ιδιωτικότητά μας, είναι το “ μυστικό” μας».

Ο Ράμι Εφράτι ανέλυσε ακόμη τον ρόλο της μονάδας 8200 στην προστασία της χώρας από κυβερνοαπειλές, υπογραμμίζοντας ότι ο στρατός πρέπει να επικεντρωθεί σε έρευνα και ανάπτυξη για τις επόμενες πέντε χρόνια, συνεργαζόμενος με ειδικούς οργανισμούς όπως η DARPA και το Υπουργείο Άμυνας.
«Πιστεύω ότι ο στρατός δεν πρέπει να προσπαθεί να κάνει τη δική του έρευνα και ανάπτυξη (R&D) αν υπάρχουν ήδη άλλες εταιρείες που το κάνουν. Πρέπει να πάρεις τους καλύτερους ανθρώπους, να τους δώσεις τον πραγματικό προϋπολογισμό που απαιτείται και να βγάλεις λύσεις που δεν υπάρχουν ακόμα στην αγορά, δηλαδή για τα επόμενα πέντε χρόνια. Ο στρατός ξέρει πώς να το κάνει και έχει την ικανότητα να το κάνει. Έχει επίσης ειδικούς οργανισμούς, όπως η DARPA που έχουμε στο Ισραήλ και το Υπουργείο Άμυνας, για να το υποστηρίξουν» σημειώνει.

Εξηγεί ακόμη ότι οι κυβερνοεπιθέσεις συχνά προηγούνται κινητικών πολέμων, λειτουργώντας ως μορφή επιρροής και ψυχολογικού πολέμου, και στο πλαίσιο αυτό τόνισε την ανάγκη για προετοιμασία και αναγνώριση αυτών των απειλών. «Ο πόλεμος δεν είναι μόνο κινητικός πόλεμος. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, όπου οι κυβερνοεπιθέσεις έγιναν πρώτες, ακόμη και μερικές εβδομάδες πριν από μια πραγματική επίθεση. Η κυβερνοεπίθεση είναι επίσης μια μορφή επιρροής, ένας ψυχολογικός πόλεμος. Διότι, αν προσπαθήσεις με κάποιον τρόπο να επηρεάσεις τους ανθρώπους ή να αλλάξεις τη γνώμη τους, αυτό πρόκειται να κάνει μεγάλη διαφορά. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Διότι, όταν παρακολουθείς τηλεόραση, δεν γνωρίζεις πραγματικά αν αυτό που βλέπεις είναι αληθινό ή όχι. Και αυτές τις μέρες, με την τεχνητή νοημοσύνη, γίνεται πολύ πιο εύκολο να το κάνεις. Όμως, δεν είναι ευκολότερο να το εντοπίσεις. Επομένως, αυτά είναι πράγματα που πρέπει να τα αναγνωρίσουμε ως απειλή. Και ως απειλή, πρέπει να βρούμε λύση».

Οι ταλαντούχοι νέοι της Ελλάδας και η ανάγκη στήριξής τους

Ειδικότερα για την Ελλάδα, ο κ. Εφράτι εκτιμά πως οι ταλαντούχοι νέοι της χώρας πρέπει να στηριχθούν, με τη δημιουργία μηχανισμών που ενθαρρύνουν την καινοτομία και μειώνουν τον φόβο της αποτυχίας. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη ενός στρατηγικού σχεδίου, που θα αξιοποιεί κονδύλια (και ευρωπαϊκά) και θα επενδύει σε ταλαντούχους ανθρώπους.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για την Ελλάδα είναι ότι έχετε ταλαντούχους ανθρώπους» σημειώνει και τονίζει πως οι νέοι πρέπει να έχουν στήριξη σε όλη την πορεία τους. «Πρέπει να στηρίζονται οι νέοι, να βρίσκουν ιδέες και να λαμβάνουν βοήθεια με έναν μηχανισμό που θα διασφαλίζει ότι δεν θα φοβούνται την αποτυχία. Δεν είναι υπόθεση μιας ημέρας και κοστίζει πολλά χρήματα αυτή η διαδικασία, αλλά αυτό θα δώσει πίστη στους νέους ότι η κυβέρνηση είναι δίπλα τους» υπογραμμίζει ο Ισραηλινός ειδικός της κυβερνοασφάλειας, που εκτιμά πως αν βρεθούν τα χρήματα για έναν τέτοιο μηχανισμό (και από ευρωπαϊκά κονδύλια) «…θα δείτε πως μετά από πέντε με δέκα χρόνια, οι νέοι θα αρχίσουν να μένουν στην Ελλάδα».

Σοφία Παπαδοπούλου