Μέση Ανατολή

Οι επιβάτες του «Global Sumud Flotilla», που επιχείρησε να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, οδηγούνται στο Ισραήλ, όπως ανακοίνωσε το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών στις 2 Οκτωβρίου.

Το υπουργείο διαβεβαίωσε ότι όλοι οι επιβάτες είναι ασφαλείς και σε καλή υγεία, ενώ διευκρίνισε ότι οι ακτιβιστές θα απελαθούν στις χώρες καταγωγής τους.

Ο στολίσκος, που απέπλευσε από την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, περιελάμβανε Ευρωπαίους ακτιβιστές, βουλευτές από την Ιταλία και άλλες χώρες, καθώς και μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων. Μεταξύ τους βρισκόταν και η Σουηδή ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ. Οι διοργανωτές χαρακτήρισαν την αποστολή ως μια «ειρηνική πολιτική αποστολή» για την παροχή βοήθειας στη Γάζα, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις του Ισραήλ ότι δεν θα επέτρεπε στον στολίσκο να παραβιάσει τον αποκλεισμό ή να εισέλθει σε ενεργή εμπόλεμη ζώνη.

Αντιδράσεις από το Ισραήλ

Το Ισραήλ χαρακτήρισε τον στολίσκο «Hamas-Sumud flotilla», υποστηρίζοντας ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Χαμάς, της τρομοκρατικής οργάνωσης που ευθύνεται για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άμαχοι και απήχθησαν πάνω από 250.

Σε ανακοίνωσή του, την 1η Οκτωβρίου, το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών υποστήριξε ότι ο σκοπός του στολίσκου είναι η πρόκληση. Στις 25 Σεπτεμβρίου, οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών ανέφεραν επίσης ότι ορισμένοι επικεφαλής του στολίσκου είχαν σχέσεις με τρομοκρατικές οργανώσεις.

Η «Global Sumud Flotilla» είχε απαντήσει τότε στην εφημερίδα The Epoch Times ότι δεν έχει σχόλιο «για αυτές τις τελευταίες τακτικές της ισραηλινής κυβέρνησης να αποσπά την προσοχή από τα εγκλήματα πολέμου της».

Έκκληση από την Ιταλίδα πρωθυπουργό

Το ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στις 29 Σεπτεμβρίου για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στη Γάζα χαιρετίστηκε από τη διεθνή κοινότητα, μεταξύ άλλων και από την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι.

Η Μελόνι κάλεσε στις 30 Σεπτεμβρίου τους ακτιβιστές να σταματήσουν την αποστολή, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να οξύνει τις εντάσεις κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Επιβεβαίωσε ότι το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί στενά την κατάσταση και προσφέρει υποστήριξη στους Ιταλούς πολίτες που βρίσκονται στα πλοία, ενώ τόνισε στις 2 Οκτωβρίου ότι η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε οι άνθρωποι αυτοί να επιστρέψουν σύντομα στην Ιταλία. Προσέθεσε, ωστόσο, ότι δεν πιστεύει πως η ενέργεια θα προσφέρει κάποιο όφελος στον παλαιστινιακό λαό.

Επίσης, επέκρινε τα ιταλικά συνδικάτα που κάλεσαν σε γενική απεργία στις 3 Οκτωβρίου για να εκφράσουν υποστήριξη στην αποστολή. Υπογράμμισε ότι η Ιταλία είχε ήδη ηγηθεί ανθρωπιστικών προσπαθειών, όπως ιατρικών εκκενώσεων και ανθρωπιστικών διαδρόμων, και προειδοποίησε ότι οι εσωτερικές κινητοποιήσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν αχρείαστη αναστάτωση.

Διεθνείς αντιδράσεις

Τα ξημερώματα της 2ας Οκτωβρίου, μέλη του στολίσκου υποστήριξαν ότι ισραηλινές δυνάμεις επιβιβάστηκαν στα πλοία τους σε διεθνή ύδατα, διακόπτοντας τις ζωντανές μεταδόσεις και τις επικοινωνίες. Περιέγραψαν την αναχαίτιση ως «παράνομη επίθεση σε άοπλους ανθρωπιστές» και κάλεσαν κυβερνήσεις να απαιτήσουν την «άμεση ασφάλεια και απελευθέρωσή τους».

Το Ηνωμένο Βασίλειο, που στηρίζει το αμερικανικό σχέδιο ειρήνης, κάλεσε σε αυτοσυγκράτηση. Εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι η κατάσταση πρέπει να λυθεί «με ασφάλεια, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και με σεβασμό στα δικαιώματα όλων των επιβαινόντων».

Ο ίδιος τόνισε ότι η βοήθεια που μετέφερε ο στολίσκος θα πρέπει να παραδοθεί σε ανθρωπιστικές οργανώσεις για να μεταφερθεί με ασφάλεια στη Γάζα και επεσήμανε ότι είναι ευθύνη της ισραηλινής κυβέρνησης να επιλύσει την «απαράδεκτη ανθρωπιστική κρίση» στη Γάζα, αίροντας άμεσα και χωρίς όρους τους περιορισμούς ώστε ο ΟΗΕ και οι ΜΚΟ να μπορέσουν να παραδώσουν τρόφιμα, φάρμακα και άλλα βασικά αγαθά στους αμάχους.

Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι το προσωπικό του στο Γενικό Προξενείο του Παρισιού στο Τελ Αβίβ βρίσκεται σε επαφή με Γάλλους πολίτες που συμμετείχαν στην αποστολή και είναι έτοιμο να τους παράσχει προξενική υποστήριξη.

Το ισπανικό υπουργείο Εξωτερικών, μαζί με την πρεσβεία του στο Ισραήλ και τα προξενεία του στην Ιερουσαλήμ και στη Λευκωσία, δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση της «Global Sumud Flotilla» και είναι έτοιμο να προσφέρει διπλωματική και προξενική προστασία στους Ισπανούς πολίτες. Σε ανακοίνωση του υπουργείου τονίστηκε ότι «η Ισπανία απαιτεί να γίνουν σεβαστά η σωματική ακεραιότητα και τα δικαιώματα των Ισπανών πολιτών» και ότι η αποστολή αποτελεί «ειρηνική και ανθρωπιστική πρωτοβουλία της κοινωνίας των πολιτών».

Το παλαιστινιακό υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε την αναχαίτιση, χαρακτηρίζοντάς την παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και των παλαιστινιακών χωρικών υδάτων.

Της Evgenia Filimianova

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας απηύθυνε σήμερα μια τελευταία προειδοποίηση στους κατοίκους της πόλης της Γάζας να φύγουν προς τον νότο, διαφορετικά θα «θεωρηθούν τρομοκράτες».

«Είναι η τελευταία ευκαιρία για τους κατοίκους της Γάζας που επιθυμούν να μετακινηθούν προς τον νότο και να αφήσουν τους τρομοκράτες της Χαμάς απομονωμένους στην πόλη της Γάζας», δήλωσε ο Ισραέλ Κατς σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από τα ισραηλινά ΜΜΕ καθώς ο ισραηλινός στρατός εντείνει τις επιχειρήσεις του εκεί.

«Όσοι παραμείνουν στη Γάζα θα θεωρηθούν τρομοκράτες και οπαδοί της τρομοκρατίας», πρόσθεσε.

Η επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία πυροδότησε τον πόλεμο στη Γάζα, προκάλεσε από ισραηλινής πλευράς τον θάνατο 1.219 ανθρώπων, σύμφωνα με απολογισμό που συνέθεσε το Γαλλικό Πρακτορείο με βάση επίσημα στοιχεία.

Από τους 251 ανθρώπους που απήχθησαν στη διάρκεια της επίθεσης, 47 εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, μεταξύ των οποίων οι 25 είναι νεκροί σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.

Η επίθεση που εξαπέλυσε σε αντίποινα το Ισραήλ προκάλεσε τον θάνατο 66.097 ανθρώπων στη Γάζα σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υγείας της Χαμάς.

ΒΧ

Ο Λευκός Οίκος έδωσε χθες, Δευτέρα, στη δημοσιότητα το σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, την απελευθέρωση των ομήρων της Χαμάς και τη μελλοντική διακυβέρνηση του παλαιστινιακού θύλακα.

1. Ασφάλεια και αποριζοσπαστικοποίηση: Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη ζώνη, απαλλαγμένη από την τρομοκρατία, που δεν θα αντιπροσωπεύει απειλή για τους γείτονές της.

2. Ανασυγκρότηση: Η Γάζα θα ανασυγκροτηθεί προς όφελος των κατοίκων της, οι οποίοι έχουν ήδη υποφέρει υπερβολικά.

3. Τερματισμός του πολέμου: Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν στην πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί άμεσα. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν στη συμφωνηθείσα γραμμή ώστε να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση των ομήρων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις – συμπεριλαμβανομένων πληγμάτων από αέρος και εδάφους – θα ανασταλούν, και τα μέτωπα των μαχών θα παγώσουν μέχρι να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις για τη σταδιακή αποχώρηση όλων των δυνάμεων.

4. Επιστροφή ομήρων: Εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα επιστραφούν.

5. Ανταλλαγές κρατουμένων: Μετά την επιστροφή των ομήρων, το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 καταδικασμένους σε ισόβια δεσμά και 1.700 κατοίκους της Γάζας που συνελήφθησαν μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και παιδιών που τέθηκαν υπό κράτηση. Για κάθε Ισραηλινό όμηρο του οποίου τα λείψανα επιστρέφονται, το Ισραήλ θα παραδίδει τα λείψανα δεκαπέντε κατοίκων της Γάζας.

6. Αμνηστία μελών Χαμάς: Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που θα δεσμευτούν σε ειρηνική συνύπαρξη και στον αφοπλισμό θα λάβουν αμνηστία. Σε όσα μέλη της Χαμάς επιθυμούν να φύγουν από τη Γάζα θα προσφερθεί ασφαλής διέλευση προς χώρες υποδοχής.

7. Ανθρωπιστική βοήθεια: Με την αποδοχή της συμφωνίας θα σταλεί άμεσα πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Η ποσότητα θα είναι τουλάχιστον ίση με εκείνη που προβλεπόταν στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025 και θα περιλαμβάνει αποκατάσταση υποδομών (υδροδότησης, ηλεκτροδότησης, αποχέτευσης), αποκατάσταση νοσοκομείων και αρτοποιείων, καθώς και την είσοδο εξοπλισμού για απομάκρυνση συντριμμιών και άνοιγμα δρόμων.

8. Μηχανισμός διανομής βοήθειας: Η είσοδος και διανομή βοήθειας θα προχωρήσει χωρίς παρεμβάσεις από τα δύο μέρη, μέσω του ΟΗΕ, της Ερυθράς Ημισελήνου και άλλων διεθνών οργανισμών που δεν συνδέονται με καμία από τις δύο πλευρές. Το πέρασμα της Ράφα θα ανοίξει και προς τις δύο κατευθύνσεις με τον ίδιο μηχανισμό που εφαρμόστηκε στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025.

9. Μεταβατική διοίκηση: Η Γάζα θα διοικηθεί προσωρινά από μια τεχνοκρατική παλαιστινιακή επιτροπή χωρίς πολιτικό χαρακτήρα, υπεύθυνη για τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και των δήμων. Η επιτροπή θα απαρτίζεται από καταρτισμένους Παλαιστινίους και διεθνείς εμπειρογνώμονες, υπό την εποπτεία ενός νέου διεθνούς μεταβατικού οργάνου, του «Συμβουλίου Ειρήνης». Επικεφαλής του θα είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, με τη συμμετοχή και άλλων αρχηγών κρατών, του Βρετανού πρώην πρωθυπουργού Τόνυ Μπλαιρ περιλαμβανομένου. Το όργανο θα διαχειριστεί τη χρηματοδότηση για την ανασυγκρότηση της Γάζας έως ότου η Παλαιστινιακή Αρχή ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της, όπως έχει περιγραφεί σε διάφορες προτάσεις, μεταξύ των οποίων το ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ το 2020 και η κοινή πρόταση Σαουδικής Αραβίας και Γαλλίας.

10. Οικονομικό σχέδιο ανάπτυξης: Θα εκπονηθεί σχέδιο οικονομικής ανάπτυξης για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας, με τη σύγκληση ομάδας εμπειρογνωμόνων που έχουν συμβάλει στη δημιουργία πόλεων που ευημερούν στη Μέση Ανατολή. Θα εξεταστούν υφιστάμενες επενδυτικές και αναπτυξιακές προτάσεις διεθνών ομάδων ώστε να συνδυαστούν με τα πλαίσια ασφάλειας και διακυβέρνησης, με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και οικονομικές ευκαιρίες.

11. Ειδική οικονομική ζώνη: Θα δημιουργηθεί ειδική οικονομική ζώνη με προνομιακούς δασμούς και ποσοστά πρόσβασης, τα οποία θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τις συμμετέχουσες χώρες.

12. Ελευθερία μετακίνησης: Κανείς δεν θα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τη Γάζα. Όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και να επιστρέψουν. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι κάτοικοι θα ενθαρρύνονται να παραμείνουν ώστε να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση.

13. Αποστρατιωτικοποίηση: Η Χαμάς και άλλες παρατάξεις δεν θα έχουν κανέναν ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Όλες οι στρατιωτικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων σηράγγων και εγκαταστάσεων παραγωγής όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα αποκατασταθούν. Η αποστρατιωτικοποίηση θα πραγματοποιηθεί υπό την εποπτεία ανεξάρτητων παρατηρητών, με διεθνή χρηματοδότηση και τεκμηρίωση της διαδικασίας.

14. Περιφερειακές εγγυήσεις: Περιφερειακοί εταίροι θα παρέχουν εγγυήσεις για τη συμμόρφωση της Χαμάς και άλλων παρατάξεων, ώστε η Γάζα να μην αποτελεί απειλή.

15. Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF): Οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με αραβικούς και διεθνείς εταίρους για τη δημιουργία προσωρινής Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) που θα αναπτυχθεί άμεσα στη Γάζα. Η ISF θα εκπαιδεύσει και θα υποστηρίξει τις παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις, σε συνεργασία με την Ιορδανία και την Αίγυπτο. Θα συμβάλει στην εσωτερική ασφάλεια και στη φύλαξη των συνόρων, αποτρέποντας την είσοδο πυρομαχικών και διευκολύνοντας τη ροή αγαθών. Θα συμφωνηθεί μηχανισμός αποτροπής συγκρούσεων μεταξύ των μερών.

16. Αποχώρηση Ισραήλ: Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα. Καθώς η ISF θα εδραιώνει τον έλεγχο, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF) θα αποσύρονται βάσει χρονοδιαγραμμάτων και οροσήμων που θα συμφωνηθούν με τους εμπλεκόμενους. Η πλήρης αποχώρηση θα ολοκληρωθεί με εξαίρεση μια δύναμη που θα ελέγχει περίμετρο ασφαλείας μέχρι να διασφαλιστεί ότι δεν υφίστανται νέες τρομοκρατικές απειλές.

17. Περίπτωση απόρριψης: Σε περίπτωση που η Χαμάς απορρίψει την πρόταση, τα προβλεπόμενα μέτρα, περιλαμβανομένης της ανθρωπιστικής βοήθειας, θα εφαρμοστούν στις περιοχές που θα έχουν παραδοθεί από τις IDF στην ISF.

18. Διαθρησκευτικός διάλογος: Θα ξεκινήσει διαθρησκευτικός διάλογος βασισμένος στην ανεκτικότητα και την ειρηνική συνύπαρξη, με στόχο την αλλαγή νοοτροπίας Παλαιστινίων και Ισραηλινών.

19. Μελλοντική παλαιστινιακή κρατική υπόσταση: Καθώς θα προχωρά η ανασυγκρότηση της Γάζας και εφόσον η Παλαιστινιακή Αρχή εφαρμόσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, μπορεί να δημιουργηθούν οι συνθήκες για παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση, που αναγνωρίζεται ως φιλοδοξία του παλαιστινιακού λαού.

20. Πολιτικός διάλογος: Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καθιερώσουν διάλογο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων προκειμένου να συμφωνηθεί ένας πολιτικός ορίζοντας ειρηνικής και αρμονικής συνύπαρξης.

Οι κυριότερες διεθνείς αντιδράσεις στο σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα

Πολλές χώρες του κόσμου, ανάμεσά τους αραβικά και μουσουλμανικά κράτη, χαιρέτισαν το ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Αραβικές και μουσουλμανικές χώρες

Η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία, η Ινδονησία και το Πακιστάν χαιρέτισαν «τον ρόλο του Αμερικανού προέδρου και τις ειλικρινείς προσπάθειές του με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα».

Παράλληλα, επιβεβαίωσαν «τη βούλησή τους να συνεργαστούν με θετικό και εποικοδομητικό τρόπο με τις ΗΠΑ και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την οριστικοποίηση της συμφωνίας και τη διασφάλιση της εφαρμογής της».

Ευρώπη

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα κάλεσε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη «να αδράξουν αυτήν τη στιγμή για να δώσουν μια πραγματική ευκαιρία στην ειρήνη». Όπως ανέφερε σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Χ, «η κατάσταση στη Γάζα είναι αφόρητη. Οι εχθροπραξίες πρέπει να σταματήσουν και όλοι οι όμηροι να απελευθερωθούν αμέσως».

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν χαιρέτισε τη δέσμευση του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων. Εκφράζοντας την ελπίδα ότι και το Ισραήλ θα αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν, υπογράμμισε πως «η Χαμάς δεν έχει άλλη επιλογή από το να απελευθερώσει άμεσα όλους τους ομήρους και να ακολουθήσει αυτό το σχέδιο».

Το Λονδίνο «υποστηρίζει σθεναρά» τις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, την απελευθέρωση των ομήρων και τη διασφάλιση της ανθρωπιστικής βοήθειας, σύμφωνα με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κηρ Στάρμερ.

Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία χαρακτήρισε το σχέδιο «φιλόδοξο» και μίλησε για «σημείο καμπής» στη σύγκρουση, προτρέποντας τα εμπλεκόμενα μέρη να το αποδεχθούν.

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι «επιτέλους, οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι μπορούν να ελπίζουν ότι αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα». Τόνισε ακόμη πως «αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί» και κάλεσε όσους έχουν επιρροή στη Χαμάς «να την ασκήσουν τώρα».

Τόνυ Μπλαιρ

Ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τόνυ Μπλαιρ, που αναμένεται να διαδραματίσει ρόλο-κλειδί σε επιτροπή η οποία θα επιβλέπει τη μεταβατική περίοδο στη Γάζα, χαρακτήρισε το σχέδιο Τραμπ «τολμηρό και ευφυές».

Όπως είπε, το σχέδιο «προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για τον τερματισμό του πολέμου» που διαρκεί εδώ και δύο χρόνια.

Παλαιστινιακές αντιδράσεις

Η Παλαιστινιακή Αρχή χαιρέτισε τις «ειλικρινείς και αποφασιστικές προσπάθειες» του Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζοντας «εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να βρει τον δρόμο προς την ειρήνη».

Αντίθετα, ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, σύμμαχος της Χαμάς, υποστήριξε ότι το σχέδιο ισοδυναμεί με «συνταγή για τη συνέχιση της επιθετικότητας εναντίον του παλαιστινιακού λαού και για την ανάφλεξη της περιοχής». Σε ανακοίνωσή του τόνισε ότι το Ισραήλ επιχειρεί να επιβάλει μέσω των ΗΠΑ όσα δεν κατάφερε να πετύχει με τον πόλεμο.

Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, το Κατάρ και η Αίγυπτος παρέδωσαν το σχέδιο Τραμπ στη διαπραγματευτική ομάδα της Χαμάς, η οποία γνωστοποίησε πως θα το εξετάσει προσεκτικά.

Από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επανέφερε στις 29 Σεπτεμβρίου κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, μετά την απόφαση των Ηνωμένων Εθνών να ενεργοποιήσουν εκ νέου το εμπάργκο όπλων και να επιβάλουν νέους περιορισμούς στην Ισλαμική Δημοκρατία.

Όπως ανακοίνωσε το Συμβούλιο της ΕΕ: «Σήμερα το Συμβούλιο συμφώνησε να επαναφέρει έναν αριθμό περιοριστικών μέτρων σχετικά με τις δραστηριότητες πυρηνικής διάδοσης του Ιράν, τα οποία είχαν ανασταλεί με την έναρξη ισχύος του Κοινού Σχεδίου Δράσης το 2015».

Το Συμβούλιο της ΕΕ, όπου συνεδριάζουν οι υπουργοί των 27 κρατών-μελών της Ένωσης για να συζητήσουν νομοθετήματα και να συντονίσουν πολιτικές, γνωστοποίησε ότι θα «παγώσουν» τα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας του Ιράν, καθώς και μεγάλων ιρανικών εμπορικών τραπεζών.

Η Ένωση επαναφέρει επίσης μέτρα που μπλοκάρουν τις ιρανικές πτήσεις φορτίων στα αεροδρόμια της ΕΕ και απαγορεύουν την παροχή υπηρεσιών ή συντήρησης σε ιρανικά φορτηγά αεροσκάφη που μεταφέρουν απαγορευμένα υλικά.

Εκτός από το εμπάργκο όπλων και τις λοιπές κυρώσεις που ενεργοποίησαν τα Ηνωμένα Έθνη, το πακέτο της ΕΕ περιλαμβάνει απαγόρευση εξαγωγής συγκεκριμένων λογισμικών, την πώληση πολύτιμων μετάλλων και διαμαντιών, καθώς και μέτρα που απαγορεύουν την εισαγωγή, αγορά και μεταφορά αργού πετρελαίου, φυσικού αερίου, πετροχημικών και προϊόντων πετρελαίου από το Ιράν.

Παράλληλα, μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης το ιρανικό κράτος δεν είχε ανταποκριθεί σε αίτημα της  Epoch Times για σχολιασμό.

Η επαναφορά των κυρώσεων της ΕΕ έπεται της απόφασης των Ηνωμένων Εθνών, της 27ης Σεπτεμβρίου, να επαναφέρουν το εμπάργκο όπλων και άλλες κυρώσεις κατά της Τεχεράνης.

Η υπ’ αριθμόν 2231 απόφαση εγκρίθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο Ασφαλείας τον Ιούλιο του 2015, στηρίζοντας τη Συμφωνία για το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης με στόχο την ειρηνική και πολιτική χρήση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Μέσω της απόφασης ορίστηκε και ένας «μηχανισμός άμεσης επαναφοράς» κυρώσεων, σε περίπτωση που η Τεχεράνη παρέβαινε τους όρους της συμφωνίας.

Η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, τριάδα χωρών γνωστών ως «Ε3», ενεργοποίησαν τον μηχανισμό στις 28 Αυγούστου με επιστολή προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, στην οποία ανέφεραν ότι «με βάση ξεκάθαρα αποδεικτικά στοιχεία, το Ιράν είχε σημαντικές παραλείψεις ως προς τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο του JCPOA».

Η Τεχεράνη επιμένει ότι δεν επιδιώκει πυρηνικά όπλα

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, αναφέρθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου μέσω δήλωσης στην κρατική τηλεόραση: «Δεν έχουμε πυρηνική βόμβα, ούτε πρόκειται να αποκτήσουμε, ούτε σχεδιάζουμε τη χρήση πυρηνικών όπλων».

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλλας, τόνισε στις 28 Σεπτεμβρίου ότι η ίδια, η «Ε3» και άλλοι διεθνείς εταίροι είχαν προχωρήσει σε εντατικές διπλωματικές επαφές με το Ιράν κατά τη διάρκεια και πριν από το διάστημα των 30 ημερών που είχε προβλεφθεί για τη διαδικασία άμεσης επαναφοράς κυρώσεων.

«Δυστυχώς, αυτές οι προσπάθειες δεν κατέληξαν στη διαμόρφωση συνθηκών για μια ενδεχόμενη παράταση του ψηφίσματος 2231 του ΣΑΗΕ», ανέφερε.

«Η άμεση επαναφορά κυρώσεων και περιορισμών στο πυρηνικό πρόγραμμα δεν πρέπει να αποτελέσει το τέλος της διπλωματίας με το Ιράν σε αυτό το πεδίο, που παραμένει κρίσιμη πρόκληση για την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια. Η ΕΕ διατηρεί τη θέση ότι η βιώσιμη λύση στο ζήτημα των ιρανικών πυρηνικών μπορεί να επέλθει μόνο μέσω διαπραγμάτευσης και διπλωματίας».

Και κατέληξε: «Θα συνεχίσω να εργάζομαι με το Ιράν και τις υπόλοιπες πλευρές για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης».

Το Ισραήλ χαρακτήρισε την επαναφορά των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης ως «σημαντική εξέλιξη» απέναντι στις διαρκείς παραβιάσεις εκ μέρους του Ιράν, κυρίως σχετικά με το στρατιωτικό πυρηνικό του πρόγραμμα.

Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε σε ανάρτηση στην πλατφόρμα Χ στις 28 Σεπτεμβρίου: «Ο στόχος είναι σαφής: η αποτροπή ενός Ιράν με πυρηνικά όπλα. Η παγκόσμια κοινότητα πρέπει να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος».

Στις 29 Σεπτεμβρίου, το υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν ανακοίνωσε ότι ο υπουργός Εξωτερικών, Σαγέντ Αμπάς Αραγτσί, απέστειλε επιστολή προς την Ε3 και τις ΗΠΑ, στην οποία δηλώνει ότι «η απόφαση των Ηνωμένων Εθνών για την επαναφορά κυρώσεων είναι άκυρη και παράνομη και οι σχετικές κατηγορίες στερούνται κάθε βάσης και νομιμότητας».

Το υπουργείο κάλεσε τις κυβερνήσεις να απέχουν από την ενσωμάτωση των μέτρων στις εσωτερικές τους πολιτικές και να αντισταθούν στη διαστρέβλωση των διεθνών θεσμών.

Με τη συμβολή των Jacob Burg και Chris Summers

Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς κάλεσε απόψε τη Χαμάς να καταθέσει τα όπλα και καταδίκασε τις επιθέσεις που πραγματοποίησε η παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ, στη βιντεοσκοπημένη ομιλία του στον ΟΗΕ.

«Η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν ρόλο στην κυβέρνηση, η Χαμάς και οι άλλες φατρίες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα τους στην Παλαιστινιακή Αρχή», επέμεινε ο Αμπάς, στον οποίο οι ΗΠΑ δεν έδωσαν βίζα ώστε να παραστεί στη σύνοδο «για τη λύση των δύο κρατών» που διεξάγεται στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

«Καταδικάζουμε επίσης τους φόνους και την κράτηση πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023», πρόσθεσε.

Το Ισραήλ κατηγορεί εδώ και περίπου δύο χρόνια την παλαιστινιακή ηγεσία ότι δεν καταδικάζει τις επιθέσεις αυτές.

H Τεχεράνη θα αναστείλει τη συνεργασία της με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) σε περίπτωση που επιβληθούν εκ νέου οι κυρώσεις του ΟΗΕ, προειδοποίησε σήμερα η ανώτατη αρχή εθνικής ασφάλειας του Ιράν, την επομένη της σχετικής έγκρισης των Ηνωμένων Εθνών.

Η ψηφοφορία στον ΟΗΕ, που διεξήχθη με πρωτοβουλία της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας, προβλέπει την επαναφορά στις 28 Σεπτεμβρίου των διεθνών κυρώσεων, οι οποίες είχαν αρθεί το 2015 με τη σύναψη συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα μεταξύ του Ιράν και αρκετών δυνάμεων.

Η κίνηση αυτή των ευρωπαϊκών χωρών «θα έχει ως αποτέλεσμα τη de facto αναστολή της συνεργασίας με τον Οργανισμό», δήλωσε το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν σε ανακοίνωση που μεταδόθηκε από την τηλεόραση.

Ο πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν ηγείται του οργάνου αυτού, το οποίο έχει τον τελευταίο λόγο σε θέματα ασφάλειας στο Ιράν.

Σύμφωνα με νόμο που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο τον Ιούλιο, το Ιράν είχε αναστείλει τη συνεργασία του με τον ΔΟΑΕ στον απόηχο του πολέμου των 12 ημερών, ο οποίος ξέσπασε στις 13 Ιουνίου με ισραηλινή επίθεση στο ιρανικό έδαφος.

Ωστόσο, το Ιράν συμφώνησε στις αρχές Σεπτεμβρίου να ξαναρχίσει τη συνεργασία του με τον ΔΟΑΕ, αφότου συμφώνησε σε ένα νέο πλαίσιο.

Η Τεχεράνη κατηγορούσε τον ΔΟΑΕ ότι δεν καταδίκασε τα ισραηλινά πλήγματα, και στη συνέχεια τα αμερικανικά, εναντίον πυρηνικών της εγκαταστάσεων κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Θεωρούσε επίσης ότι ο ΔΟΑΕ είχε ένα μέρος της ευθύνης για την αιφνιδιαστική ισραηλινή επίθεση, καθώς η επίθεση ξεκίνησε την επόμενη μέρα της ψήφισης κρίσιμης απόφασης για το πυρηνικό της πρόγραμμα στην έδρα του ΔΟΑΕ στη Βιέννη.

Το πράσινο φως του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την Παρασκευή για την επαναφορά των κυρώσεων είναι μια απόφαση που μπορεί να είναι αναστρέψιμη για μια εβδομάδα.

Για τον λόγο αυτό, οι Ευρωπαίοι έθεσαν τρεις προϋποθέσεις: επανάληψη των απευθείας και άνευ όρων διαπραγματεύσεων με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, πλήρη πρόσβαση στους επιθεωρητές του ΔΟΑΕ στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, κυρίως σε εκείνες που βομβαρδίστηκαν τον Ιούνιο, και ακριβείς πληροφορίες για την τοποθεσία των εμπλουτισμένων υλικών.

Το Ιράν κατηγορεί τους Ευρωπαίους ότι υπονομεύουν τις διαπραγματεύσεις και τη διπλωματία.

Το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα διαταράσσει εδώ και καιρό τις σχέσεις του Ιράν με τις δυτικές χώρες, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, και τον άσπονδο εχθρό του, το Ισραήλ, οι οποίες υποψιάζονται ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θέλει να αποκτήσει ατομική βόμβα.

Η Τεχεράνη αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς αυτούς και επιμένει στο δικαίωμά της στην πυρηνική ενέργεια για μη στρατιωτική χρήση.

ΑΓ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε ψηφοφορία που έλαβε χώρα σήμερα το πρωί, καταψήφισε σχέδιο ψηφίσματος που αφορά τον μηχανισμό «snapback» των κυρώσεων κατά του Ιράν, στο πλαίσιο του Κοινού Σχεδίου Ολοκληρωμένης Δράσης (JCPOA) του 2015 και του ψηφίσματος 2231.

Το κείμενο του ψηφίσματος, που κατατέθηκε από τη Νότια Κορέα (που ασκεί καθήκοντα προεδρίας), προέβλεπε τη συνέχιση της άρσης κυρώσεων. Καθώς δεν εγκρίθηκε, οι κυρώσεις πρόκειται να επανέλθουν μετά τις 27 Σεπτεμβρίου, εκτός εάν μέχρι τότε υπάρξει κάποια συμφωνία. Πρόκειται για τις κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που είχαν τερματιστεί το 2015.

To αποτέλεσμα της ψηφοφορίας περιελάμβανε 4 ψήφους υπέρ, 9 κατά και 2 αποχές. Υπέρ τάχθηκαν η Ρωσία, η Κίνα, το Πακιστάν και η Αλγερία. Το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, η Δανία, η Ελλάδα, η Σλοβενία, η Σομαλία, η Σιέρα Λεόνε και ο Παναμάς καταψήφισαν το σχέδιο Ψηφίσματος, ενώ η Γουιάνα και Δημοκρατία της Κορέας δήλωσαν αποχή.

Η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας, πρέσβης Α. Μπαλτά, στην επεξήγηση ψήφου τόνισε τρία σημεία:

Πρώτον, επανέλαβε «την ανησυχία μας για την έκταση και τη φύση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν», σημειώνοντας ότι «το Ιράν δεν έχει ακόμη απαντήσει επαρκώς σε αυτές τις ανησυχίες». Υπογράμμισε ότι «οι επιθεωρήσεις του IAEA, όπως προβλέπονται στο JCPOA, δεν έχουν επαναληφθεί ούτε έχουν παρασχεθεί πληροφορίες για το απόθεμα υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου». Αναγνώρισε πάντως, ότι «τα πρόσφατα βήματα που έγιναν από το Ιράν είναι ευπρόσδεκτα και θετική δήλωση προθέσεων, αλλά πρέπει να ακολουθηθούν από απτές δεσμεύσεις».

Δεύτερον, τόνισε ότι «αυτή η ψηφοφορία δεν σηματοδοτεί το τέλος του δρόμου. Αντίθετα, θα πρέπει να είναι αφετηρία να εντείνουμε τις προσπάθειές μας προς μια διπλωματική επίλυση».

Τρίτον, εν όψει της Εβδομάδας Υψηλού Επιπέδου, επεσήμανε ότι «τώρα είναι η στιγμή να μιλήσουμε και να διαπραγματευτούμε ουσιαστικά», καθώς «ο διάλογος και η διπλωματία παραμένουν τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία».

Κλείνοντας, σημείωσε ότι «αυτό δεν είναι το τέλος της διπλωματίας, αλλά ας εκμεταλλευτούμε την παρούσα στιγμή».

Το Ισραήλ χαιρετά την απόφαση του ΣΑΗΕ για επαναφορά κυρώσεων στο Ιράν

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος του Ισραήλ στον ΟΗΕ, πρέσβης Ντάνι Ντανόν, χαιρέτισε την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για την επαναφορά κυρώσεων κατά του Ιράν, δηλώνοντας ότι «σήμερα κάναμε ένα ακόμη βήμα προς την επιβολή κυρώσεων στο ιρανικό καθεστώς. Είναι καλό που ο κόσμος ξύπνησε και ενώθηκε στη μάχη ενάντια στη βία και την τρομοκρατία της Τεχεράνης προς τον δυτικό κόσμο».

Τόνισε ότι «το κράτος του Ισραήλ δεν θα επιτρέψει μια πυρηνική απειλή από το Ιράν».

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γεδεών Σάαρ επεσήμανε ότι «Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν προορίζεται για ειρηνικούς σκοπούς. Ένα Ιράν εξοπλισμένο με πυρηνικά όπλα σημαίνει ότι το πιο επικίνδυνο καθεστώς διαθέτει το πιο επικίνδυνο όπλο, υπονομεύοντας ριζικά την παγκόσμια σταθερότητα και ασφάλεια. Ο στόχος της διεθνούς κοινότητας δεν πρέπει να αλλάξει: να αποτραπεί το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικές ικανότητες για πάντα» προσθέτει ο Σάαρ, του οποίου η χώρα επιτέθηκε στο Ιράν τον Ιούνιο, διεξάγοντας πόλεμο δώδεκα ημερών με στόχο, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, να καταστρέψει στον μέγιστο βαθμό τις πυρηνικές και βαλλιστικές της ικανότητες.

Η Τεχεράνη θεωρεί «παράνομη» την επαναφορά των κυρώσεων εις βάρος της

Ο Ιρανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισε σήμερα «εσπευσμένη, άσκοπη και παράνομη» την ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας υπέρ της επαναφοράς των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης λόγω του πυρηνικού της προγράμματος.

«Το Ιράν δεν αναγνωρίζει καμιά υποχρέωση για να την εφαρμόσει», δήλωσε ο Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, χαρακτηρίζοντας το μέτρο αυτό «πολιτική εξαναγκασμού».

Η πόρτα της διπλωματίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν είναι κλειστή, δήλωσε σήμερα ο Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί στους δημοσιογράφους, μετά την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας να μην προχωρήσει στην οριστική άρση των κυρώσεων κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Ο πρέσβης είπε ότι ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, θα συναντηθεί με τους Ευρωπαίους ομολόγους του στη Νέα Υόρκη την ερχόμενη εβδομάδα, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Παράλληλα, το υπουργείο Εξωτερικών στην Τεχεράνη καταδίκασε την κίνηση της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, (χώρες γνωστές ως Ε3), για την εκ νέου επιβολή των κυρώσεων χαρακτηρίζοντάς την «παράνομη, αδικαιολόγητη και προκλητική» και τονίζοντας ότι υπονομεύει «σοβαρά» τις διπλωματικές διαδικασίες που είναι σε εξέλιξη. Υπογράμμισε ότι επιφυλάσσεται του δικαιώματός του να απαντήσει κατάλληλα σε οποιαδήποτε παράνομη ενέργεια.

Τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ επέλεξαν νωρίτερα σήμερα να μην άρουν οριστικά τις κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, αφότου οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες εκκίνησαν μια διαδικασία 30 ημερών τον περασμένο μήνα για την επαναφορά τους, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι δεν τήρησε τη συμφωνία του 2015 με τις παγκόσμιες δυνάμεις, που είχε ως στόχο να την εμποδίσει να αναπτύξει πυρηνικά όπλα.

Το Ιράν αρνείται ότι έχει τέτοια πρόθεση.